Professional Documents
Culture Documents
Παραγωγή Μεταφορά και Διανομή Ηλεκτρικής Ενέργειας 04
Παραγωγή Μεταφορά και Διανομή Ηλεκτρικής Ενέργειας 04
Μεταφορά και
Διανομή Ηλεκτρικής
Ενέργειας
Δρ. Δημήτριος
Καλπακτσόγλου
Μάθημα 4ο
dkalp@el.teithe.gr
Στόχος Παρουσίασης
• Αιολικό δυναμικό
• Οι ανεμογεννήτριες
• Μια ανεμογεννήτρια είναι
μια μηχανή που
μετατρέπει την ισχύ του
ανέμου σε ηλεκτρική
ενέργεια. Ως γεννήτριες
ηλεκτρικής ενέργειας, οι
ανεμογεννήτριες
συνδέονται με κάποιο
ηλεκτρικό δίκτυο.
• Οι ανεμογεννήτριες
• Όσον αφορά τους συνολικούς αριθμούς, οι περισσότερες
ανεμογεννήτριες είναι στην πραγματικότητα αρκετά μικρές - της
τάξεως των 10kW ή λιγότερο.
• Όσον αφορά τη συνολική παραγωγική ισχύος, οι ανεμογεννήτριες
είναι αρκετά μεγάλες - από 1,5 έως 5MW. Αυτές οι μεγαλύτερες
τουρμπίνες χρησιμοποιούνται κυρίως σε μεγάλα δίκτυα κοινής
ωφέλειας, αρχικά κυρίως στην Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες
και πιο πρόσφατα στην Κίνα και την Ινδία.
• Οι ανεμογεννήτριες
• Οι ανεμογεννήτριες
• Μια χαρακτηριστική σύγχρονη ανεμογεννήτρια, σε μια διαμόρφωση
αιολικού πάρκου, συνδεδεμένη με ένα δίκτυο κοινής ωφέλειας,
απεικονίζεται. Οι ανεμογεννήτριες της General Electric παράγουν
περίπου 1,5MW και ο κατασκευαστής αυτός έχει παραδώσει μέχρι
στιγμής πάνω από 10.000 μονάδες αυτού του μοντέλου.
• Οι ανεμογεννήτριες
• Οι ανεμογεννήτριες
• Στις σύγχρονες ανεμογεννήτριες, η
διαδικασία μετατροπής
χρησιμοποιεί την δύναμη του αέρα
για την παραγωγή θετικής ροπής
στρέψης σε έναν περιστρεφόμενο
άξονα, και κατόπιν την μετατροπή
μηχανικής ισχύος σε ηλεκτρική
ενέργεια από μια γεννήτρια.
• Οι ανεμογεννήτριες
• Οι ανεμογεννήτριες, σε αντίθεση με τις περισσότερες άλλες
γεννήτριες, (π.χ. Ντιζελογεννήτριες), μπορούν να παράγουν ενέργεια
άμεσα, όμως δεν είναι δυνατή η αποθήκευση του ανέμου και η χρήση
του αργότερα.
• Ένα άλλο γεγονός είναι ότι ο άνεμος δεν είναι μεταφερόμενος: μπορεί
μόνο να μετατραπεί εκεί όπου φυσάει.
• Σύγχρονος σχεδιασμός
ανεμογεννητριών
• Τα κυριότερα
υποσυστήματα ενός
τυπικού ανεμοστρόβιλου
οριζόντιου άξονα
περιλαμβάνουν:
• 1. Ο ρότορας , που
αποτελείται από τις
λεπίδες και την βάση
στήριξης.
• Σύγχρονος σχεδιασμός
ανεμογεννητριών
• Το σύστημα
μετάδοσης
ροπής/ταχύτητας , το
οποίο περιλαμβάνει τα
περιστρεφόμενα μέρη
της ανεμογεννήτριας
(χωρίς τον ρότορα).
Συνήθως αποτελείται
από άξονες, κιβώτιο
ταχυτήτων, σύνδεσμο,
μηχανικό φρένο και τη
γεννήτρια.
Δρ. Δημήτριος Καλπακτσόγλου
Συστήματα ανεμογεννητριών
• Σύγχρονος σχεδιασμός
ανεμογεννητριών
• Το χειριστήριο του μηχανήματος,
συμπεριλαμβανομένων των
καλωδίων, των συσκευών
μεταγωγής, των μετασχηματιστών
και ενδεχομένως των
ηλεκτρονικών μετατροπέων
ισχύος.
• Στροφείο
• Ο ρότορας αποτελείται από τον ομφαλό και τα πτερύγια της
ανεμογεννήτριας. Αυτά θεωρούνται συχνά τα πιο σημαντικά
συστατικά του στροβίλου τόσο από άποψη απόδοσης όσο και
συνολικού κόστους. Το κόστος ενός πτερυγίου είναι περίπου 1,5 εκ
δολάρια ανά MW.
• Στροφείο
• Οι περισσότερες ανεμογεννήτριες σήμερα έχουν τρία πτερύγια (λόγου
κόστους/ταχύτητας/θορύβου). Υπάρχουν μόνο ορισμένες με δύο
λεπίδες. Οι ανεμογεννήτριες με ένα πτερύγιο έχουν κατασκευαστεί
στο παρελθόν, αλλά δεν λειτουργούν πλέον. Οι περισσότεροι
κατασκευαστές χρησιμοποιούν έλεγχο pitch, και η γενική τάση είναι η
αυξημένη χρήση του pitch control, ειδικά σε μεγαλύτερες μηχανές.
• Στροφείο
• Τα πτερύγια στην πλειοψηφία των στροβίλων κατασκευάζονται από
composite materials, κυρίως πλαστικές ύλες από fiber glass ή από
ενισχυμένες με ίνες άνθρακα (carbon fibre), αλλά μερικές φορές
χρησιμοποιούνται ελασματοποιημένα ξύλα / epoxy.
• Διότι είναι:
• Ελαφριά υλικά
• Έχουν εξαιρετικές μηχανικές ιδιότητες.
• Το κιβώτιο ταχυτήτων
• Ο σκοπός του κιβωτίου ταχυτήτων είναι να επιταχύνει το ρυθμό
περιστροφής του δρομέα από μια χαμηλή τιμή (δεκάδες rpm) σε ένα
ρυθμό κατάλληλο για την οδήγηση μιας πρότυπης γεννήτριας
(εκατοντάδες ή χιλιάδες στροφές ανά λεπτό).
• Το κιβώτιο ταχυτήτων
• Δύο τύποι κιβωτίων ταχυτήτων χρησιμοποιούνται σε ανεμογεννήτριες:
παράλληλος άξονας και πλανητικός. Για μεγαλύτερες μηχανές (πάνω
από περίπου 500 kW), τα πλεονεκτήματα των πλανητικών κιβωτίων
λόγο ταχυτήτων και μεγέθους γίνονται πιο έντονα. Ορισμένοι
σχεδιασμοί ανεμογεννητριών χρησιμοποιούν πολλαπλές γεννήτριες,
και έτσι συνδέονται με ένα κιβώτιο ταχυτήτων με περισσότερους από
έναν άξονες εξόδου. Άλλοι χρησιμοποιούν ειδικά σχεδιασμένες
γεννήτριες χαμηλής ταχύτητας που δεν χρειάζονται κιβώτιο
ταχυτήτων.
• Η Ηλεκτρική Γεννήτρια
• Σχεδόν όλες οι ανεμογεννήτριες χρησιμοποιούν είτε επαγωγικές είτε
σύγχρονες γεννήτριες. Αυτό σημαίνει ότι έχουμε σταθερή ή σχεδόν
σταθερή ταχύτητα περιστροφής όταν η γεννήτρια είναι απευθείας
συνδεδεμένη με ένα δίκτυο κοινής ωφέλειας. Εάν η γεννήτρια
χρησιμοποιείται με ηλεκτρονικούς μετατροπείς ισχύος, ο στρόβιλος θα
μπορεί να λειτουργεί με μεταβλητή ταχύτητα.
• Η Ηλεκτρική Γεννήτρια
• Πολλές ανεμογεννήτριες χρησιμοποιούν επαγωγικές γεννήτριες
(SQIG). Μία SQIG λειτουργεί σε ένα στενό εύρος στροφών ελαφρώς
υψηλότερο από τη σύγχρονη ταχύτητά του (μια γεννήτρια τεσσάρων
πόλων που λειτουργεί σε ένα δίκτυο 60 Hz έχει σύγχρονη ταχύτητα
1800 σ.α.λ.). Τα κύρια πλεονεκτήματα αυτού του τύπου γεννήτριας
επαγωγής είναι ότι η εύκολη κατασκευή, έχει αντοχή στο χρόνο, δεν
έχει συλλέκτη άρα λιγότερη συντήρηση, είναι φθηνή και εύκολο στη
σύνδεση με ένα ηλεκτρικό δίκτυο.
• Η Ηλεκτρική Γεννήτρια
• Μια ολοένα και πιο δημοφιλής επιλογή
για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας
είναι η ανεμογεννήτρια μεταβλητής
ταχύτητας. Υπάρχουν πολλά οφέλη που
προσφέρει μια τέτοια διαμόρφωση,
συμπεριλαμβανομένης της μείωσης της
φθοράς στην ανεμογεννήτρια (λόγο
κιβωτίου ταχυτήτων) και της
ενδεχόμενης λειτουργίας της
ανεμογεννήτριας με τη μέγιστη απόδοση
σε ένα ευρύ φάσμα ταχυτήτων του
ανέμου. Για τη λειτουργία μεταβλητής
ταχύτητας των ανεμογεννητριών,
χρησιμοποιούνται ηλεκτρονικά ισχύος.
Δρ. Δημήτριος Καλπακτσόγλου
Συστήματα ανεμογεννητριών
• Έλεγχος-αισθητήρες
• Το σύστημα ελέγχου για μια ανεμογεννήτρια είναι σημαντικό όσον
αφορά τόσο τη λειτουργία της μηχανής όσο και την παραγωγή
ισχύος. Ένα σύστημα ελέγχου ανεμογεννητριών περιλαμβάνει τα
ακόλουθα στοιχεία:
• αισθητήρες - ταχύτητα ρότορα, θέση, ροή αέρα, θερμοκρασία, ρεύμα,
τάση κ.λπ.
• ελεγκτές - ηλεκτρικά κυκλώματα.
• ενισχυτές ισχύος - διακόπτες, ηλεκτρικοί ενισχυτές.
• ενεργοποιητές - κινητήρες, έμβολα, μαγνήτες.
• νοημοσύνη - υπολογιστές, μικροεπεξεργαστές.
• Το κυκλώματα ισχύος
• Το κυκλώματα ισχύος
• Καταστροφή ανεμογεννητριών
• Καταστροφή ανεμογεννητριών