นานาสาระ

คอลัมนประจำ

พลเร�อโท ทว�วุฒิ พงพ�พัฒน

tawewuth.p@hotmail.com
ใครแต่งเพลงสรรเสริญพระบารมี
  เมื่อปี  พ.ศ.  ๒๔๓๑  ในรัชสมัยพระบาทสมเด็จ
พระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว  ทรงโปรดเกล้า  ฯ  ให้มี 
การแต่งเพลงสรรเสริญพระบารมีขึ้น  โดยในครั้งแรก 
เพื่ อ ใช้ ใ นพระราชพิ ธี ล งสรงของสมเด็ จ พระบรม
โอรสาธิราช เจ้าฟ้ามหาวชิรุณหิศ สยามมกุฎราชกุมาร
และได้ใช้เป็นเพลงชาติ  ระหว่าง พ.ศ.๒๔๓๑ - ๒๔๗๕ 
ด้ ว ย  โดยมี ผู้ แ ต่ ง เพลงสรรเสริ ญ พระบารมี ถวาย 
หลายเพลง  ทั้งนี้พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้า 
เจ้ า อยู่ หั ว  รั ช กาลที่  ๕  ได้ โ ปรดเพลงที่  สมเด็ จ
พระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ 
ทรงนิ พ นธ์ ค ำร้ อ ง  และนายปโยตร์  ชู ร อฟสกี้ 
(Pyotr Schurovsky) นักดนตรี นักแต่งเพลงชาวรัสเซีย
ได้ประพันธ์ทำนองถวาย โดยมีเนื้อร้อง ดังนี้  
สมเด็จพระเจาบรมวงศ์เธอ เจาฟากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์
  สำหรั บ ประวั ติ ข ององค์ ผู้ ป ระพั น ธ์ เ นื้ อ ร้ อ ง 
“ ข้าวรพุทธเจ้า     เอามโนและศิระกราน  ที่กล่าวมาแล้วข้างต้นก็คือ สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ
นบพระภูมิบาล         บุญดิเรก  เจ้ า ฟ้ า กรมพระยานริ ศ รานุ วั ด ติ ว งศ์  ทรงเป็ น 
เอกบรมจักริน         พระสยามินทร์  พระราชโอรสองค์ ที่  ๖๒  ของพระบาทสมเด็ จ
พระยศยิ่งยง    เย็นศิระเพราะพระบริบาล  พระจอมเกล้ า เจ้ า อยู่ หั ว  รั ช กาลที่  ๔  และ 
ผลพระคุณ ธ รักษา  ปวงประชาเป็นสุขศานต์  พระสั ม พั น ธวงศ์ เ ธอ  พระองค์ เ จ้ า พรรณราย  
ขอบันดาล    ธ ประสงค์ใด  ทรงพระนามเดิมว่า พระองค์เจ้าจิตรเจริญ ประสูติเมื่อ
จงสฤษดิ์ดัง    หวังวรหฤทัย  วั น ที่  ๒๘  เมษายน  พ.ศ.๒๔๐๖  เมื่ อ พระชั น ษา 
ดุจถวายไชย    ฉะนี้ ” ได้  ๕  ปี  พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว 
พระราชบิดาก็เสด็จสวรรคต จึงทรงเจริญพระชนมายุ
มาในพระราชอุปถัมภ์ของพระบาทสมเด็จพระจุล
  ต่อมาในรัชสมัยพระบาทสมเด็จพระมงกุฏเกล้า จอมเกล้าเจ้าอยู่หัวรัชกาลที่  ๕  ซึ่งเป็นพระเชษฐา 
เจ้าอยู่หัว  รัชกาลที่  ๖  ได้โปรดเกล้า  ฯ  ให้แก้ไข  (ต่างพระมารดา)  โดยทรงมีชันษาอ่อนกว่าพระบาท
ช่ว งท้ า ยของเพลงสรรเสริญพระบารมี  จาก  “ดุจ สมเด็ จ พระจุ ล จอมเกล้ า เจ้ า อยู่ หั ว  ราว  ๑๐  ปี 
ถวายไชย ฉะนี้” เป็น “ดุจถวายไชย ชโย” และยังใช้ สมเด็ จ พระเจ้ า บรมวงศ์ เ ธอ  เจ้ า ฟ้ า กรมพระยา 
กันมาอยู่จนถึงปัจจุบันนี้  นริศรานุวัดติวงศ์  ทรงมีพระปรีชาสามารถในการช่าง
๐66 นาวิกศาสตร์  ปีที่ ๙๕ เล่มที่ ๙ กันยายน ๒๕๕๕
อย่างยอดเยี่ยมและลึกซึ้งทั้งในทางทฤษฎีและปฏิบัติ
วิชาอักษรศาสตร์และการประพันธ์ฉันทลักษณ์ก็ทรง
ปฏิบัติได้ยอดเยี่ยม ทรงเชี่ยวชาญในงานสถาปัตยกรรม
จิ ต รกรรม ดุ ริ ย ศิ ล ป์ แ ละนาฏศิ ล ป์ ร วมทั้ ง ศิ ล ปะ
เป็นดังนี้ นายปโยตร์ ชูรอฟสกี้ เป็นคีตกวี และ
ส่ ว นประวั ติ ข องผู้ ป ระพั น ธ์ ท ำนองเพลง
สรรเสริญพระบารมี ซึ่งก็คือ นายปโยตร์ ชูรอฟสกี้
(Pyotr Schurovsky ; อ่านว่า ปะ - โยต - เตรอะ ; รัสเซีย)

การละคร ตลอดไปจนถึงการนิพนธ์บทละครทุกประเภท นั ก ดนตรี ช าวรั ส เซี ย เกิ ด เมื่ อ ปี ค.ศ.๑๘๕๐

สมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยา
(พ.ศ.๒๓๙๓) ในครอบครั ว ขุ น นาง มี พี่ ช าย

นริศรานุวัดติวงศ์ ทรงรับราชการในตำแหน่งสำคัญ ๆ เป็ น แพทย์ ชื่ อ ดั ง และเป็ น แพทย์ ป ระจำตั ว ของ

มาตลอด ๔ แผ่ น ดิ น อาทิ ทรงดำรงตำแหน่ ง อันโตน เชคอฟ นักประพันธ์ชาวรัสเซียผู้มีชื่อเสียง

เสนาบดี กระทรวงโยธาธิ ก าร เสนาบดี กระทรวง
ชู ร อฟสกี้ ใช้ ชี วิ ต ช่ ว งแรกอยู่ ที่ ก รุ ง มอสโก

พระคลั ง มหาสมบั ติ เสนาบดี กระทรวงกลาโหม

และสนใจดนตรีมาตั้งแต่ยังเด็ก ต่อมาได้เข้าศึกษาที่
และผู้ บั ญ ชาการกรมยุ ท ธนาธิ ก าร อภิ รั ฐ มนตรี
สถาบันศิลปะแห่งกรุงมอสโกที่โด่งดัง ชูรอฟสกี้โดด
อุ ป นายกราชบั ณ ฑิ ต ยสภา ผู้ ส ำเร็ จ ราชการ
เด่นมากในเรื่องเปียโน หลังจบการศึกษา เขาเริ่ม
แทนพระองค์ ในรัชกาลที่ ๘ ฯลฯ สมเด็จพระเจ้า อาชีพด้วยการเป็นนักเปียโน แต่ก็สนใจเรื่องการเป็น
บรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์ หัวหน้าวงดนตรี ข้อเขียนเชิงวิจารณ์ดนตรีรวมทั้ง
สิ้นพระชนม์ด้วยโรคพระหทัยวาย เมื่อวันที่ ๑๐ มีนาคม เริ่มเขียนบทโรมานซ์และโน้ตเพลงสำหรับเปียโน
พ.ศ.๒๔๙๐ ในส่วนที่เกี่ยวกับ การประพันธ์ท่วงทำนองเพลง
สรรเสริ ญ พระบารมี มี เ รื่ อ งเล่ า ว่ า เมื่ อ พระบาท
สมเด็ จ พระจุ ล จอมเกล้ าเจ้ า อยู่หั ว ทรงสดั บ เสี ย ง
ดนตรีเป็นครั้งแรก ก็ทรงพอพระทัย จนกระทั่งในปี
ค.ศ.๑๘๙๒ (พ.ศ.๒๔๓๕) ได้พระราชทานกล่องยานัตตุ์
ทำด้ ว ยเงิ น สลั ก พระปรมาภิ ไ ธยให้ แ ก่ ผู้ ป ระพั น ธ์

ด้วยปโยตร์ ชูรอฟสกี้ เสียชีวิตเมื่อปี ค.ศ.๑๙๐๘

อ้างอิง
๑๐๐ แรกมี ในสยาม, โรม บุนนาค : สยาม
บันทึก มกราคม ๒๕๕๔
หนั ง สื อ อนุ ส รณ์ ง านพระราชทานเพลิ ง ศพ

พลเรือเอก ประพัฒน์ จันทวิรัช กันยายน ๒๕๔๖

จุ ฬ าลงกรณ์ พระเจ้ า กรุ ง สยามแห่ ง โลก
พลาดิศัย สิทธิธัญกิจ : บันทึกสยาม, ๒๕๔๖
http://th.wikipedia.org/wiki/สมเด็จพระเจ้า

บรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้ากรมพระยานริศรานุวัดติวงศ์

๑๐ พฤษภาคม ๒๕๔๗
th.wikipedia.org/wiki/ปโยตร์ _ ชู ร อฟสกี้

๑๐ พฤษภาคม ๒๕๔๗
นายปโยตร์ ชูรอฟสกี้
นาวิกศาสตร์  ปีที่ ๙๕ เล่มที่ ๙ กันยายน ๒๕๕๕ ๐67