MATEMATIKA 5

LEHEN HEZKUNTZA HIRUGARREN ZIKLOA

erein LUIS PEREDA

Obra honen edozein erreprodukzio modu, banaketa, komunika-
zio publiko edo aldaketa egiteko, nahitaezkoa da jabeen baimena,
legeak aurrez ikusitako salbuespenezko kasuetan salbu. Obra
honen zatiren bat fotokopiatu edo eskaneatu nahi baduzu, jo
Cedrora (Centro Español de Derechos Reprográficos, www.cedro.org
91 702 19 70 / 93 272 04 47).

Eusko Jaurlaritzako Hezkuntza, Unibertsitate eta

Ikerketa Sailak onetsia (2013-II-15)

Euskararen arduraduna:
Rosetta Testu Zerbitzuak
Azala eta liburuaren diseinua:
Iturri
Maketazioa:
Erein
Azaleko irudia eta ilustrazioak:
Estudio Landa
© Luis Pereda
© EREIN. Donostia 2013
ISBN: 978-84-9746-735-3
L.G.: SS-706/2013
EREIN Argitaletxea. Tolosa Etorbidea 107
20018 Donostia
T 943 218 300 F 943 218 311
e-mail: erein@erein.com
www.erein.com
Inprimatzailea: Gertu
Zubillaga industrialdea 9
20560 Oñati
T 943 78 33 09 F 943 78 31 33
e-mail: gertu@gertu.net
MATEMATIKA 5
LEHEN HEZKUNTZA HIRUGARREN ZIKLOA

Luis Pereda

erein
 Ikasturte honetan matematika lantzeko,
liburuA eta honekin batera doan CDaz gainera,
pasahitz bat emango zaizu, osagarrizko
online materialetara sartzeko.

Ira ka sle aren tzat:

Sa rea n b a dug u libu ru aren o sag arrizko m ateria l ba t
m a tem atik a la ntzek o. Ho rre tara ko, ja rri a rgitaletxea rekin
h arrem a netan eta sartzek o k ode a em an go d izugu .
 Pentsatzea eta ikastea elkarrekin
doaz beti… tximista eta trumoia bezala
dira. Trumoia atzeratu egiten da
batzuetan, baina beti iristen da.

Matematika ikastea ez da zaila,

egunero lan egin eta ikasitakoaz
gogoeta eginez gero.
 Hau da aurtengo ikasturtean, irakaslearen,
ikaskideen eta ordenagailuaren laguntzarekin
egingo duzun lana.

ZENBAKETA GAITASUNA

1. UNITATEA ZENBAKIKUNTZA SISTEMA HAMARTARRA

2. UNITATEA ZENBAKI ARRUNTEKIN EGITEKO ERAGIKETAK

4. UNITATEA ZATIKIAK ETA ZENBAKI HAMARTARRAK

GEOMETRIA GAITASUNA

3. UNITATEA GEOMETRIA LAUA. OINARRIZKO ELEMENTUAK. KOKAERA ESPAZIALA

5. UNITATEA IRUDI GEOMETRIKOAK

6
 MAGNITUDE GAITASUNA

6. UNITATEA MAGNITUDEAK ETA BERORIEN NEURRIAK

8. UNITATEA AZALERA MAGNITUDEA. ISOMETRIAK

ESTATISTIKAKO GAITASUNA

7. UNITATEA DATU TAULAK ETA ESTATISTIKA GRAFIKOAK

PROBLEMAK EBAZTEKO GAITASUNA

PROBLEMAK EBAZTEKO LANTEGIA

E 1.9– Proiektuaren CDan lantegi gisan garatzen da, didaktikari dagokionez,

oinarrizko gaitasun hau.

Liburu honen oinarrizko edukien osagarri gisa,

on-line egiteko Unitate Didaktiko bakoitzeko
–
ariketak eskaintzen dira, E 1.9 proiektuko
plataforman, ebaluaketarako baliabideekin batera.

7
 1. UNITATEA

ZENBAKIKUNTZA SISTEMA HAMARTARRA

4 0
0 0 0 7 5 2 3 9



MILIOIAK MILAKOAK BATEKOAK
E H B E H B E H B
6 1 0.2 0 1.4 2 5

MILA MILIOIKOAK MILIOIAK MILAKOAK BATEKOAK

H B E H B E H B E H B

10 10 10 10 10 10 10 10 10 10 10
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1

3 . 5 9 7 . 0 2 9 . 1 8 6
Mila Milioi Mila


ZENBAKI ARRUNTAK

Irakurtzea eta idaztea Ordenatzea

Deskonposatzea Zenbaki-zuzena

Zifren kokaeraren araberako

balioa –20 –10 0 10

Magnitude-ordena Bestelako zenbakikuntza-sistema

batzuk

Bikoitiak, bakoitiak, kapikuak

8
 1. UNITATEA Zenbaketa gaitasunaren garapena

ZENBAKIKUNTZA SISTEMA HAMARTARRA (1)

• Zenbakikuntza hamartarraren funtzionamendua
• Zenbaki arruntak irakurtzea eta idaztea

ULERTZEKO, GOGORATZEKO ETA KONTSULTATZEKO

• Zenbatu eta neurtu beharra izaten dugu. Hamar hatz ditugu; horregatik, zenbatzeko,
10ka multzokatzen edo lerrokatzen ditugu elementuak.

• Zenbaketaren emaitza adierazteko 10 zifra edo digitu erabiltzen ditugu:

0, 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9.

• Abako bertikalak edo kontagailuak erakusten dute ondo zer egiten den zenbatzen
denean edo emaitza idazten denean.
– Eskuinetik ezkerrera, ziritxo bakoitzak magnitude ordena bat adierazten du.
– Ziri bakoitzeko hamar bolak bola bat osatzen dute hurrengo zirian.

8 0
5 7 9

E.M. H.M. B.M. E H B

1 2
• Gure zenbakikuntza-sistema kokaeraren araberakoa da. Zenbaki bat osatzen duen
zifra bakoitzak balio desberdina du ezkerretik eskuinera duen kokaeraren arabera.
– 407 zenbakian, 4 zifrak 400 balio du, ehunekoak adierazten dituelako.
– 740 zenbakian, 4 zifrak 40 balio du, hamarrekoak adierazten dituelako.

• Zenbakikuntzako koadro honetan laburbiltzen da nola idazten eta irakurtzen diren

zenbakiak.

BILIOI MILA MILIOI MILA






BILIOIEN MILA MILIOIEN MILIOIEN MILAKOEN BATEKOEN

KLASEA KLASEA KLASEA KLASEA KLASEA

… E H B E H B E H B E H B E H B …

7 2 0 0 5 3 8 2 0 0 7

Honela idatziko dugu: 72.005.382.007

Honela irakurriko dugu: Hirurogeita hamabi mila eta bost milioi hirurehun eta
laurogeita bi mila eta zazpi.

9
 OINARRIZKO GAITASUN MAILA BATERAKO ARIKETAK

1. Bereizi ongi zenbaki hauetako zifrak zenbaketa-koadroaren arabera, eta irakurri ahots
goran.
50 3 7 ,1 0030, 40 5505, 72059004, 6 0 1 2 0 8 2 , 2 0 3 8 3 3 0 3 6 , 31 0 1 0 7 3 8 9 0

2. Idatzi zenbaki honen aurreko zenbakia eta ondokoa.

11.100 110.999

38.099 98.000

3. Letra bidezko idazkera eta zifra bidezko idazkera. Osatu:

MILIOIAK MILAKOAK BATEKOAK

E H B E H B E H B

Bostehun eta zortzi mila

5 0 6 0 0 1 2
Hirurogei milioi berrehun eta hemeretzi

1 0 0 0 1 0 0 0 1
Zortziehun eta hamaika milioi eta hamar mila eta ehun

9 5 7 0 0 8 0 0

4. Pentsatu abakoan edo zenbaketa-koadroan eta osatu.

600 bateko = hamarreko 400 ehuneko = hamarreko

60 ehuneko = bateko 80 hamarreko = ehuneko

5. Kontagailu hauek aldiko 100eko jauziak eginez funtzionatzen dute.

Idatzi aurretik eta ondoren azaltzen diren zenbakiak.

 0 8 0 0 5 9 0 0 

 0 8 9 9 9 0 0 0 

6. 100 €-ko zenbat billete behar dira 10.000 € osatzeko?

10 zentimoko zenbat txanpon behar dira 100 € osatzeko?

10
7. Zifra-zopa honetan zenbakiok inguratu behar dituzu marra batez:
1 2 5 2 5 1 1 • Hamabi mila eta ehun.
2 5 5 1 2 5 2 • Bostehun eta bi mila hamabi.
5 0 1 2 1 0 0
• Ehun eta hamabost mila hamabost.
5 2 0 0 1 2 5
1 0 5 2 0 5 1
• Hogeita bost mila berrehun eta hamabost.
2 1 5 1 5 0 2 • Hamabi mila eta hamar.
1 2 0 1 0 1 5 • Berrogeita hamabi mila bostehun eta hamar.
8. Osatu segida hauetan falta diren zenbakiak.

10.300 10.600 10.900

70.100 70.500 70.900

175.000 150.000 125.000

9. Margotu gorriz bederatzigarren eta hogeigarren lekuetan dauden bolak.

Ilarako zenbatgarren lekuetan daude bola urdinak?

, , ,

10. Bost zifrako zenbat zenbaki desberdin idatz daitezke hiru batekorekin eta bi zerorekin?
1 1 1 0 0

Idatzi denak

11. Tirmanek “bidegabeko zenbakiak” deitzen die bi baldintza hauek betetzen dituztenei:

62019 • Bost zifra izatea.

Bidegabeko zenbakia da • Lehenengo lau zifren batuketa azkenekoaren berdina izatea.

– Hiru “bidegabeko zenbaki” handienak hauek dira: , ,

– Hiru “bidegabeko zenbaki” txikienak hauek dira: , ,

Zure gaitasun-maila handitu nahi baduzu, erabili zure pasahitza eta sartu
E 1.9– proiektuaren plataforman (1. Unitatea. 1. Eginkizuna)
11
 KAILUREN TESTA

1. Zenbaki bat irakurtzean “milioi” hitza erabiltzen baduzu,

zenbaki horrek baditu zifra gutxienez.

2. Idatzi 6.290.090 eta 6.190.000 zenbakien artean dagoen aldea.

3. Idatzi zifraz “mila eta ehun milioi” zenbakia.

4. Pentsatu ondo eta asmatuko duzu! Zein zenbaki dira?

• Bost zifra ditugu.

• Kapikuak gara.
• Gure zifren batura 12 da.
 , ,
• Azkeneko zifra 4 dugu.

5. 7 zifrako zenbat zenbaki daude?

6. Lurretik Jupiterra seiehunen bat milioi kilometro daude, gutxi gorabehera.

Idatzi zifraz kopuru hori metrotan. m

7. Pentsatu ondo eta asmatuko duzu!

Laurogei ehuneko, zein zenbaki da zifraz?

8. Idatzi bost zifrak desberdinak dituen

bost zifrako zenbakirik txikiena.

9. Zenbat ehuneko ditu 195.070 zenbakiak?

10. MILA, BOST eta HIRUREHUN hitzak lotuz lau zenbaki idatz daitezke.
Idatzi zenbaki horiek zifraz.

, , , ,

12
 1. UNITATEA Zenbaketa gaitasunaren garapena

ZENBAKIKUNTZA SISTEMA HAMARTARRA (2)

• Zenbaki baten magnitude-ordena
• Zenbakiak deskonposatzea eta ordenatzea
• Zenbaki-zuzenean zenbakiak kokatzea eta tartekatzea

ULERTZEKO, GOGORATZEKO ETA KONTSULTATZEKO

• Zenbaki batean zifra bakoitzak kokaeraren araberako balioa du.

Zenbaki baten magnitude-ordena haren zifrarik esanguratsuenaren balioa da.

Adibidez: 85.078 zenbakiaren magnitude-ordena  Hamar milakoak, laurogei mila.

• Zenbaki baten batuketazko deskonposizioa haren zifra bakoitzaren egiazko balioa

adierazten dugunean egiten dugu.

Adibidez: 85.073 = 80.000 + 5.000 + 70 + 3

• Zenbaki baten batuketa-biderketazko deskonposizioa haren zifra bakoitzaren egiazko

balioaz gainera zifraren kokaerazko balioa adierazten dugunean egiten dugu.

Adibidez: 85.073 = 8 x 10.000 + 5 x 1.000 + 7 x 10 + 3 x 1

• Zenbaki arruntak alderatzeko eta ordenatzeko, zenbat zifra

dituzten begiratzen dugu lehendabizi.

– Zifra kopuru berbera ez badute, zifra gehien dituena da

zenbakirik handiena.

– Zifra kopuru berbera badute, ezkerretik hasita lehenengo zifrak alderatzen ditugu. Bi
zifra horiek berdinak badira, eskuinerantz abiatuz hurrengo biak alderatzen ditugu
orduan, eta hala denak bukatu arte.

Adibidez: 890.783 eta 90.657  90.657 < 890.783

3.458.975 eta 3.470.075  3.458.975 < 3.470.075

• Zifrak “hirunaka” edo “seinaka” bereizi ez diren zenbaki bat ikusten dugunean, buruz
egiten dugu hori, irakurri baino lehen.

Adibidez: 75092561, buruz eginda 75.092.561

• “Milioi” hitza entzuten badugu… zazpi zifra edo hortik gora dituen zenbaki bat
pentsatzen dugu.

“Mila” hitza entzuten badugu… lau zifra edo hortik gora dituen zenbaki bat
pentsatzen dugu.

13
 OINARRIZKO GAITASUN MAILA BATERAKO ARIKETAK

1. Deskonposatu, zifra bakoitzaren balio erreala kontuan hartuta.

8.005.050 = + +
20.060.900 = + +

2. Deskonposatu batuketa-biderketa bidez.

70.800 =

5.050.500 =

3. Osatu:
60.000 + 400 + 40 + 5 = 200.000 + 7.000 + 800 + 70 =

800.000 + 30.000 + 800 = 9.000.000 + 50.000 + 90 =

4. Osatu:

(4 x 100.000) + (3 x 1.000) + (5 x 100) =

(9 x 10.000.000) + (9 x 100.000) =

5. Zein da 863.087 zenbakian 6 zifrak duen balio erreala?

6. Zifratan idatzi gabe, esan ezazu zenbat zero dituzten zenbaki hauek:
• Hirurogeita hamar milioi  • Berrogeita hamar mila eta bostehun 
• Milioi bat eta erdi  • Mil millones 

7. Koka itzazu zenbaki-zuzenean zenbaki hauek: 800, 2.500, 3.200.

0
2.000
8. Esan zein zenbaki diren.
680 720 5.000 6.000

79.000 81.000 700.000 1.000.000

14
 9. Idatzi bi bederatzi eta lau zero dituzten sei zifrako zenbaki guztiak. Ordenatu txikitik
handira.

< < < <

10. Idatzi kilometro-kontagailuan aurretik eta ondoren azaltzen ziren zenbakiak.

9 8 0 0 0

0 9 0 0 0

11. Tartekatu:
• Aurreko ehuneko osoaren eta ondoko ehuneko osoaren artean.

< 12.795 < < 9.801 <

• Aurreko milako osoaren eta ondoko milako osoaren artean.

< 12.795 < < 9.801 <

12. Hartu zure kalkulagailua. Idatzi 350.297 zenbakia. Zenbaki hori ezabatu gabe, adierazi
taula honetan zer egingo zenukeen lortu behar diren zenbaki hauek atera daitezen.

LEIHOA ZAPALDUTAKO TEKLAK NAHI DEN ZENBAKIA

350.297 350.697

350.697 336.697

336.697 306.690

13. Ordenatu txikitik handira beren zifren batura 14 izango duten hiru zifrako zenbaki
kapikua guztiak.

4 BAINO GEHIAGO
ETA 7 BAINO
GUTXIAGO
daude

15
 14. Ordena itzazu zenbakiok txikitik handira, zenbaketa-koadroan:
63.396, 36.936, 9.663, 63.369, 9.636, 36.693, 63.639

MILAKOAK BATEKOAK
E H B E H B

15. Ordena itzazu bederatzi planetak beren diametroaren eta eguzkira duten
distantziaren arabera.

Eguzkirainoko distantzia (km) Planetak Diametroa (km)

227.900.000 Marte 6.800
778.300.000 Jupiter 142.800
2.869.900.000 Urano 47.600
149.600.000 Lurra 12.756
4.496.600.000 Neptuno 44.600
108.200.000 Venus 12.400
1. 57.900.000 Merkurio 4.840 1.
1.427.000.000 Saturno 120.800

16. Idatzi zenbaki-segida hauen ondorengo hiru zenbakiak.

80.000 , 85.000 , 90.000 , , ,

170.000 , 150.000 , 130.000 , , ,

Zure gaitasun-maila handitu nahi baduzu, erabili zure pasahitza eta sartu
E 1.9– proiektuaren plataforman (1. Unitatea. 2. Eginkizuna)
16
 KAILUREN TESTA

1. 100 €-ko zenbat billete behar dituzu milioi bat euro edukitzeko?
2. Zenbat hamarreko daude “zortzi mila”-n batekotan?
3. Idatzi zenbaki honen aurrekoa eta ondokoa: < 101.000 <

4. Idatzi zein den zenbaki hau.

= (6 x 10000000) + (3 x 10000) + (8 x 10)

5. Ordenatu txikitik handira.

• Kapikuak gara.
• Bost zifra ditugu.  
• Gure zifren batura 6


da.  
6. Zifra guztiak desberdinak dituen bost zifrako zenbaki bikoitirik handiena.

Zifra guztiak desberdinak dituen bost zifrako zenbaki bikoitirik txikiena.

7. Pentsatu ondo eta asmatuko duzu!

Kailuk 900 € ditu. Tirmanek 9.000 € ditu. Osatu:

• Tirmanek Kailuk baino . . . . . . . . . . . . . euro gehiago ditu.

• Tirmanek Kailuk baino . . . . . . . . . . . . . aldiz euro gehiago ditu.

8. Koadro gorri bakoitzak 10.000 balio du eta koadro berde bakoitzak 100.

Zenbat balio du UF hitzak?

9. Idatzi erdiko laukitxoan egon behar duen zenbakia:


100.000 95.000 90.000 825 900 975

10. Idatzi bost txartel hauek batera erabiliz osa daitezkeen zenbaki guztiak, txikitik
handira. 6 6 6 0 0
< < < < <

17
 1. UNITATEA Zenbaketa gaitasunaren garapena

ZENBAKIKUNTZA SISTEMA HAMARTARRA (3)

• Zenbakien erabilera eta baliagarritasuna
• Erromatar zenbakiak

ULERTZEKO, GOGORATZEKO ETA KONTSULTATZEKO

• Gure gizarte honetan nekez komunikatu ahal izango genuke elkarrekin zenbakiak
erabiliko ez bagenitu. Zenbakizko datuz inguratuta gaude. Gauza askotarako
erabiltzen ditugu zenbakiak:
– Gauzak zenbatzeko eta kopuruak konparatzeko…
– Gauzak, lekuak, pertsonak… ordenatzeko, bereizteko, kokatzeko…
– Magnitude-datuak adierazteko…
– Kalkuluak eta estimazioak egiteko…
– Problemak ebazteko…
– Baita geure burua deskribatzeko eta nor garen zehazteko ere…

• Badakizu erromatarrek letrak erabiltzen zituztela zenbakiak adierazteko.

Haien sistema ez zen kokaeraren araberakoa, gurea bezala, baina hamartarra zen.

• Erromatarren zenbaki-sisteman edozein zenbaki idazteko, hauek ikasi behar dira

lehendabizi:
– Lehenengo bederatzi zenbaki-kopuruak idazten:
I II III IV V VI VII VIII IX

– Lehenengo bederatzi hamarreko osoak idazten:

X XX XXX XL L LX LXX LXXX XC

– Lehenengo bederatzi ehuneko osoak idazten:

C CC CCC CD D DC DCC DCCC CM

– Bederatzi milako osoak (gaineko marratxoak milaz biderkatzea esan nahi du):

M MM MMM IV V VI VII VIII IX

Edozein kopuru idazteko, ilaran jartzen zituzten zenbaki horri dagozkion

milako, ehuneko, hamarreko eta bateko kopuruak…
Adibidez: 2479  MM CD LXX IX

18
 OINARRIZKO GAITASUN MAILA BATERAKO ARIKETAK

1. Hartu egunkari bateko orri bat. Azpimarratu hartan aurkitzen dituzun zenbakizko datu
guztiak, eta adierazi zertarako erabiltzen diren zenbaki horiek.

2. Entzun telebistako albistegi bat eta idatzi zenbat aldiz eta zertarako erabili diren
zenbakizko datuak.

3. Adierazi zenbakien hiru erabilera desberdin,

Futbolean: Auto batean:
– ................................. – .....................................
– ................................. – .....................................
– ................................. – .....................................

4. Osatu zure edo lagunen baten datuak erabiliz:

• Jaioteguna: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • Adina: . . . . . . . urte, . . . . . . . hilabete
• Altuera: . . . . . . m . . . . . . cm • Pisua: . . . . . . . . . . . kg, . . . . . . . . . . g
• Helbidea: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . P.K . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Telefonoa: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . • NAN: . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
• Autoaren matrikula . . . . . . . . . . . . . . . • Oinetako-zenbakia . . . . . . . . . . . . . . . . . . .

5. Osatu:
• Oraintxe bertan . . . . . . h . . . . . . min dira. . . . . . . egun, . . . . . . ordu, . . . . . min

falta dira igandea izateko.

• Alfabetoan h letra . . . . . . . . . . . . . garren lekuan dago eta hogeigarren lekuan

. . . . . . . . . . . letra dago.

• Euskadiko Autonomia Erkidegoan . . . . . . . . . . . . . biztanle daude gutxi gorabehera

eta mundu osoan . . . . . . . . . . . . . biztanletik gora gara.

• Eskolan dudan mahaiak neurri hauek ditu: x x cm

• 5 km egiteko ordu bete behar badut, ordu erdian zenbat egingo ditut: km m

• Txirrinduaz 20 km/h lastertasunean aitona-amonaren etxera joateko 15 minutu behar

baditut, oinez 5 km/h lastertasunean . . . . . . . . . . . . minutu beharko ditut.

• Egunean 75 cl ur edaten ditut. 4 egunetan zenbat litro edango ditut guztira. l.

• 4 behik egunean 100 litro esne ematen badituzte, zenbat litro emango
l.
dituzte astean 8 behik.
19
 6. Nola idazten zituzten erromatarrek zenbaki hauek?
Oso erraza da! Idatzi ordenan zifra bakoitzaren balioa.

44 = 40 + 4 = 906 = + =

899 = + + = 464 = + + =

• Idatzi zenbakiok erromatar zenbakitan.

Pentsatu aurreko ariketan bezala…

LXXVII = XCV = XLIX =

CCLXIV = DCXLII = CMXCIV =

7. Jarraitu segida hau erromatar zenbakiak idatziz.

v , xv , xxv , , , , , , ,

8. Idatzi zenbaki erromatarretan zure jaiotzako eguna, hilabetea eta urtea.

9. Inguratu marra batez zenbakirik handiena. Urratu txikiena.

MDXVI, MCDXIII, MDCCLXXX, MDCX

10. Ebatzi koadro magikoa eta idatzi ordulariak falta dituen orduak.

IX XIV
X
X III

VI
XI

20
 Egin gogoeta ikasi duzunari buruz.
Atal bakoitzean eman 10era
bitarteko nota bat.

A UTOEBALUAZIOA
•Badakit edozein zenbaki oso irakurtzen.
• 60.010.100, 146.060…

•Zenbaki bat entzunda, badakit zifraz edo kalkulagailuan idazten.

“Hirurehun eta bi mila eta hamabost”… “Zortzi milioi bederatzi mila”…

•Zenbaki bat entzunda, badakit zenbat zifra dituen (idatzi beharrik gabe).
• Bi mila milioi seiehun eta zortzi.

•Zenbaki bat idatzita ikusita, badakit zein den haren magnitude-ordena eta
haren zifren kokaeraren araberako balioa.
Magnitude-ordena…
9.350.020.007
5aren kokaerazko balioa…

•Badakit edozein zenbaki, osatzen duten zifren balioa kontuan hartuta

deskonposatzen.
• 308.300 = … batuketa bidez • 308.300 = … batuketa-biderketa bidez.

•Badakit zenbaki zerrenda bat txikitik handira ordenatzen.

•Badakit zenbaki-zuzenean zenbakiak kokatzen eta tartekatzen.

500.000 ? 600.000 ? 0 100 200 ?

•Badakit kadentzia jakin bateko zenbaki-segidak jarraitzen. ± 100, ± 1.000, ± 10.000…

• 950 … • 7.200 … • 65.200 …
+100 +1.000 –100
•Badakit zenbaki arruntak kokaerak adierazteko erabiltzen.

•Badakit datak erromatar zenbakietan irakurtzen eta idazten.

• DCXLV • 1789

Zer dakidan ongi pentsatu ondoren, honela kalifikatuko nuke neure burua:
 U NITATEAREN BUKAERAKO
TESTA

1. Zein zenbaki dagokio batuketazko deskonposaketa honi? (1 p.)

38 .0 0 0 .000 + 400. 000 + 8 . 0 0 0 =

Zein zenbaki dagokio batuketa-biderketazko deskonposaketa honi? (1 p.)

(6 x 100.000) + (2 x 10.000) + (9 x 100) =

2. Deskonposatu batuketa-biderketa bidez. (1 p.)

8.050.070 = (________________) + (________________) + (________________)

3. Pentsatu ondo, eta asmatuko duzu!

• 4 zifrako zenbat zenbaki daude? (1 p.)

• Izan daitekeen 4 zifrako zenbaki bakoitirik txikiena. (1 p.)

4. Idatz ezazu zifraz:

Bederatzi milioi hirurehun eta hamar mila eta laurogei. (1 p.)

5. Zein zenbakik ditu 7.000 zenbakiak baino 8 ehuneko gutxiago?

Zein zenbakik ditu 58.000 zenbakiak baino hiru milako gehiago?

6. Biribildu hurbileneko milako zehatzera. (1 p.)

53.890 103.570

7. 50 €-ko zenbat billete behar dira 1.000 € osatzeko? (1 p.)

8. Hotsaren abiada uretan segundoko 1.500 metrokoa da.

Zenbat kilometro egingo ditu 100 segundoan? (3 p.)

9. Osatu: (3 p.)
7.500 = ehuneko 10 € = zentimo

10 zentimoko 100 txanpon = €

10. Idatzi geziek adierazten dituzten zenbakiak. (4 p.)

10.000 20.000 6.000 7.000 60.000 90.000

22
11. Zenbaki-jolasak.
Bost zifra hauek erabiliz bost zifrako zenbaki asko idatz daitezke.

0 5 7 9 7

• Idatzi hiru handienak. (1,5 p.) > >

• Idatzi hiru txikienak. (1,5 p.) < <

12. Idatzi erromatar zenbakitan. (2 p.)

1.939

Zein zenbaki da CDLXIV?

13. Zenbaki-jolasak. (2 p.)

• Zazpi zifra ditugu.

• Kapikuak gara.

,
• Gure zifren batura 10 da.
,
• Azkeneko zifrak 11 dira.

14. Idatzi segida honetako hogeita hamaikagarren terminoa. (1,5 p.)

20, 40, 60, 80, …

15. Bilatu gaur egungo aroko zein urte diren kapikua. (1,5 p.)

ANTZINAROA LEHEN ERDI AROA BEHE ERDI AROA ARO MODERNOA EGUNGO AROA

⯝ 500 ⯝ 1.100 ⯝ 1.500 ⯝ 1.800

KALIFIKAZIOA:

30 10

23