PISANA PRIPREMA ZA IZVOĐENJE NASTAVNOGA ČASA

Škola JU Gimnazija Mjesto Cetinje

Datum 29. 05.2020 Razred i odjeljenje Treći III

Nastavnik Ivona Barjaktarović i Nastavni predmet Crnogorski jezik i književnost

Danijela Drinčić

Nastavna tema Crnogorska književnost XX vijeka

Risto Ratković : Bivši anđeli – interpretacija
Nastavna jedinica

Tip časa (Dodatak 1) Čas interpretacije (lirska pjesma)

Ciljevi časa

Razvijanje vještina razumijevanja i tumačenja lirske poezije na primjeru

Obrazovni ciljevi pjesme Bivši anđeli. Ukazivanje na mogućnosti tumačenja lirske pjesme,
te širenje doživljajnih i saznajnih polja tim povodom.
Uviđanje i saznanje estetskog svijeta poezije, širenje saznajnih vidika kroz
taj estetski svijet pomoću koga se razvija na neki način kritičko mišljenje,
a samim tim i usvaja naučni pogled na svijet kroz koji se ostvaruje
obrazovna uloga.
Podsticanje interesovanja za Ratkovićevu poeziju, ali i poeziju uopšte.
Funkcionalni ciljevi Ukazivanje na važnost dijaloga i otvorenosti za različita mišljenja
povodom lirske pjesme
Osposobljavanje učenika za doživljajno, interpretativno i umjetničko
čitanje poezije. Razvijanje moći tumačenja za apstrakciju, analizu i
sintezu u poeziji.
Razvijanje sposobnosti proučavanja umjetničkih tvorevina iz kojih može
Vaspitni ciljevi da se uvijek izvuče neka određena pouka koja podstiče na razmišljanje o
životu i svijetu, kao i o čovjekovom postojanju u tom svijetu.
Ukazivanje na ljepotu i smisao ljubavi.
 Osposobljavanje u otkrivanju, zapažanju, naslućivanju i tumačenju misli,
Ishodi učenja simbola u poeziji.
• poznaju poetička načela moderne poezije
• tumače tematsko-motivsku strukturu pjesme u kontekstu moderne poezije
• saopštavaju stavove o umjetničkim dometima pjesme Bivši anđeli
• komentarišu odlike Ratkovićeva stvaralaštva (teme, motivi)
povezuje pjesmu sa stilskom formacijom.

Oblici rada (Dodatak Frontalna analiza, grupni i individualni rad

2)
Metoda za uvodni dio časa: analiza očekivanja.
Nastavne metode
(Dodatak 3) Metode za glavni dio časa: obavještajne metode (dijaloška, monološka, tekst
metoda) i opšta ili logička metoda (analitičkosintetička – analiza i sinteza).
Metode za završni dio časa: feedback i refleksija (munja).

Tekstualna sredstva - književnoumjetnički tekstovi (objašnjenja, tumačenja,

Nastavna sredstva prilozi o stvaralaštvu pisca), didaktički tekstovi: razgovor o tekstu, objašnjenja,

1
(Dodatak 4) prikaz stvaralaštva pisca, prikaz stilske formacije, Čitanka.
Literatura za učenike/učenice (Dodatak 5)
Čitanka za treći razred srednje škole (autori: A.
Raičković, J. Karadžić, D. Čogurić, A. Čogurić),
teorija književnosti, zbirka pjesama, antologija.
Mjesto izvođenja Učionica
nastave (Dodatak 7)
Korelacija s dr.
predmetima Likovna umjetnost, muzička umjetnost, sociologija kulture
Napomene, (ovdje ne morate ništa upisivati prije održanoga časa, nakon njega može)
zapažanja
ARTIKULACIJA NASTAVNOGA ČASA
Uvodni dio časa (detaljan opis)
Aktivnosti nastavnika/nastavnice
Razgovor s učenicima o dosadašnjim saznanjima o
poeziji, i crnogorskoj poeziji moderne. Koji su to
elementi moderne i koje su njene karakteristike i
same avangarde.
Nastavnik zahtijeva da neko od učenika
prokomentariše što već zna o Ratkovićevoj poeziji i
biografiji; koji su to pozati izimi koji su obilježili
modernu i čije ideje i tendecije Ratković prihvata..
Razgovor o saznanjima o životu i djelu pjesnika
2
Literatura za nastavnika/nastavnicu (Dodatak 6)
Čitanka za treći razred srednje škole (autori: A.
Raičković, J. Karadžić, D. Čogurić, A. Čogurić);
teorija književnosti (Ivo Tartalja, Teorija
književnosti);
zbirka pjesama (Risto Ratković, Ponoć mene);
kritička studija (T. Bečanović: Zaspati ili umreti);
kritička studija (Čedomir Lučić, Risto Ratković:
Život i delo).
Metodika nastave srpskog jezika i književnosti -
Milija Nikolić;
Crnogorska književnost u književnoj kritici V -
Slobodan Kalezić; Bivši anđeli - Marko Vešović
Trajanje 10 min.
Aktivnosti učenika/učenica
Od učeika se očekuje da znaju glavne pravce i
škole avangardnog perioda (koji su poznati izimi)
Učenici kroz dijalog s nastavnikom govore o
poeziji kao književnoj vrsti. Iskazuju svoja
saznanja o pjesniku Ratkoviću, kako o njegovom
djelu tako i o njegovoj biografiji.
Pretpostavljeni odgovori:
- Znaju da je moderna ili modenizma
zajednički naziv za sve pravce koji su se
javljali u period devedesetih godina 19.
Rista Ratkovića i književnih pravaca kojima je
pripadao.
Pjesma se radi u srednjoškolskom uzrastu kada su
učenici već usvojili određena znanja o književnim
epohama. Spremna su da razumiju književnu
orijentaciju, da prošire znanja i obnove već stečena
koja se odnose na kontekst i okolnosti u kojima je
Ratković stvarao.
Glavni dio časa (detaljan opis)
Aktivnosti nastavnika/nastavnice
Izražajno i sugestivno čitanje pjesme Bivši anđeli.
Instrukcije učenicima da pjesmu još jednom
pročitaju sami, i da nekoliko minuta razmisle o
njoj. Razgovor o pjesmi. Analiza pjesme.
Određenje pravca i epohe kojoj pjesma pripada.
Stilske, versifikacijske, simboličke, motivske
karakteristike pjesme, njihovo određivanje.
Pitanja koja će se postaviti učenicima:
-
Završni dio časa (detaljan opis)
Aktivnosti nastavnika/nastavnice
3
vijeka.
- Da su neka od poetičkih obilježja modern
subjektivizam, individualizam, uzemireni
senzibilitet, duhovno klonuće, pesimizam,
bježanje od stvarnosti, okretanje
unutrašnjem čovjekovom životu,
sugestivnost izraza.
- Karakteristike avangarde su negiranje
tradicije,težnja za eksperimentom,
dekanonizovanje tehnike pisanja, uzimanje
novih motiva koji izazivaju stanje šoka kod
čitaoca.
- Risto Ratković je rođen 3. septembrra
1903. godine na śeveru Crne Gore, da je
umro 18. juna 1954. godine u Beogradu, da
spade među najznačajnije crnogorske
avangardne književnike; pjesnik
romanopisac, esejista, diplomata.
- Istaknuti crnogorski pisac-pjesnik, da je
prošao krzo nekoliko faza stvaralaštva
( simbolizam, neoromantizam,nadrealizam,
pokret socijalne literature).
- Njegov roman Nevidbog je prvi crnogorski
moderni roman i da je njegovo pjesništvo
uz Banjevića, Zogovića i Đonovića
obilježilo crnogorsku modern.
- Nadrealizam je izim koji je obilježio jednu
od njegovih faza i da je jedini crnogorski
nadrealista.
Trajanje 25 min.
Aktivnosti učenika/učenica
Nakon čitanja pjesme učenici govore o svom
doživljaju pročitanog, o osjećanjima koja pjesma
kod njih izaziva, izražavaju svoje impresije.
Odgovaraju na pitanja spoljne oraganizacije teksta,
prepoznaju stilske figure, izdvajaju glavnu temu i
motive u pjesmi.
Pretpostavljeni odgovori:
-
Trajanje 10 min.
Aktivnosti učenika/učenica
Vraćanje na početak i sumiranje saznanja nakon
analize pjesme Bivši anđeli. Još jedno čitanje
pjesme, i preispitivanje tumačenja i interpretacije
datih u prethodnom segmentu.
Sublimiranje osnovnih podataka o Ratkoviću i
književnoistorijskoj dimenziji u kojoj je stvarao
(društveno-političke i kulturne prilike). Značaj
njegove poeziji u crnogorskoj moderni. Kontekst ,
glavni smisao i zaključno tumačenje pjesme Bivši
anđeli.
Učenici uvažavaju i sažimaju i izražavaju svoje
konačne impresije o pjesmi, i pjesniku. Još jednom
se izjašnjavaju o doživljenom, i karakteristikama
pjesme.
Od učenika se očekuje da samostalno uz pomoć
protekle analize donesu neki svoj sud i zaključak
pjesme.

Domaći Napisati rad, na temu Bivši anđeli.

zadatak

Napomene,
zapažanja

DODACI

Prilozi uz Radni, nastavni listići, tekstualni sadržaj

pripremu (Dodatak 8) Nastavni listić 1

Objasni kroz ove stihove što pjesnik postiže metaforičnim dodirima

rukavice na ruci bivšeg anđela:

Bogojavljenski su hujala nebesa, ogromna,

Zvetdana, hladna

Silazili ste na reku smrznutu,

Visoki, vitki, lepi

Anđeli bivši, znam: Krotili ste mrak vodama

Samoevaluacija
(Dodatak 9)

Napomene,
zapažanja

PLAN TABLE

Risto Ratković: Bivši anđeli – interpretacija pjesme

4
 • Bijelo Polje, 1903-Beograd, 1990. • Vantekstualna (ne)određenost
• crnogorski modernist • Versifikacija
• nadrealizam, socrealizam • Motivika, tematika
• pjesnik, diplomata,esejista, dramski • Stilske osobenosti i figure
pisac, romanopisac •
•

Napomene,
zapažanja