Mentor Nedir?

İyi Bir Mentorun

Özellikleri Nelerdir?
8 dakikalık yazı

Yaşam koçu, mentor veya akıl hocası dendiğinde çoğu insanın ön yargı tetiklenmesi geçirdiğini
gördüm. İlk akıllarına gelen şuydu: “Bu adam kesin dolandırıcıdır arkadaş! Hem gerçekten bu
kadar para kazansa niye bize de öğretsin ki?” Evet, hal böyle olunca ülkemizdeki başarı kıtlığı
hiç de şaşılacak bir durum değil. Halkımız zaten uyanık, mentor falan vız gelir. Kafalarına göre
iş yapmaya bayılıyorlar. Üstelik bilen adamı sınıyor, haksız çıkarmaya çalışıyorlar. Bu da
yetmiyor, suyun başını tutmuş bencil bir grup: “Sen bu değerli bilgileri niye öğretiyorsun?
Öğretme!” diye (mentora karşı) ayaklanıyor. Öteki tarafta da “Bana bin lira yatırın size on bin
lira kazandırayım.” diyen tombiş dolandırıcılara dualar okunuyor, methiyeler düzülüyor.

Maalesef çoğumuzun çevresi uyanık, bağnaz ve beleşçi tiplerle dolu. Biz, bir şeyler öğrenmeye
çalışan insanlar olarak onların aralarında tek kalıyoruz. Onlar kaybetmeye mahkum. Eğer siz de
boş verip salarsanız bu güruha dahil olmanız kaçınılmaz. Bu zombi güruhuna karışmak
istemiyorsanız mentor ve mentorun önemini iyi anlamalısınız. Yoksa kaybettiğiniz zamanın
telafisi olmayacak.

(bkz: Doğru Meslek Seçimi ve Zaman Kaybı)

Mentor Nedir?
Mentor, bir veya birden fazla konuda uzman, büyük başarılara imza atmış, hedeflerinize giden
bu yolda size rehberlik edebilecek akıl hocanızdır. Kısaca bilgiyi püf noktalarıyla öğretip size
zaman kazandıran kişiye mentor denir. Ülkemizde yaşam koçu olarak da bilinir.

Ama ne yazık ki “mentorluk” bazı şarlatanlar tarafından içi boşaltılmış bir kavramdır. Yaşam
koçu dendiğinde akla eşofmanları ve sahte gülümsemesiyle sosyete dolandırıcıları gelir.
Özellikle günümüzün komedi filmlerinde elitlik ve bilgelik ayaklar altına alınmışken mentor
kavramını ciddiye almak bir hayli zorlaşmıştır. Küçüklüğünde dışlanan, her fırsatta öne çıkmaya
çalışan tipler, mentorluğun itibarını gitgide düşürdüler.

(bkz: Ukalalık)

Ama bu şebekler ne derse desin mentorluk kariyerinize ve hayatınıza ciddi faydalar sağlayan bir
iştir. Neredeyse tüm başarılı bilim adamlarının, kaşiflerin, komutanların ve iş adamlarının bir
veya birden fazla akıl hocaları vardır. Şimdi Einstein’ın akıl hocalarını saydırtmayın bana!
Mentor Ne iş Yapar?

Mentorluğu iş haline getiren kişi ve kurumların yanı sıra herkes

mentorluk yapabilir. Şu veya bu meslek grubunda olanlar mentor olacak
diye bir kaide yoktur. Bir konuda sizden üstün olduğunu düşündüğünüz, o
değerli bilgiyi almak için talepte bulunduğunuz her kişi sizin potansiyel
mentorunuzdur.

Örnek verecek olursak: Siz eğitim hayatını başarıyla tamamlamış bir iş

adamısınız diyelim. Ama bir anda gitar çalmaya heves ettiniz. Sosyal
medyada görüp çok yetenekli olduğunu düşündüğünüz bir gitaristten ders
almaya karar verdiniz. Tabii ki bunun bir karşılığı olacaktır. Onunla bir
şekilde anlaşıp ders almaya başladınız diyelim. Artık bu kişi sizin
mentorunuzdur. Dilerse sizi çok zor sınavlara tabi tutabilir ya da
başından atabilir. Hal ve hareketlerinize bakarak bile sizi hiç
istemeyebilir.  Sizden az parasının olması veya eğitim hayatının hiç
olmaması bunu yapmasına engel değil. Çünkü gitar çalmak ondan
sorulur. Belki yaptığınız yanlış bir tavır asla gitar çalamayacağınızın
habercisidir. O yüzden egonuzu bir kenara koyun ve onu anlamaya
çalışın. Unutmayın, o bu konuda sizden üstün. Bu bireysel bir örnekti.

Konumuza geri dönersek; iş adamlarına mentorluk yapan kurum ve

kuruluşlar da mevcuttur. Mentorlar, bireysel olarak eğitim vermek yerine
bir kuruluşun bünyesinde sınıf oluşturarak kursiyerlere toplu olarak eğitim
verebilirler. Buna profesyonel koçluk da denir

(bkz: Profesyonel  Koçluk )

İyi Bir Mentorun Özellikleri

 İyi bir mentor, sizin hedeflediğiniz alanda üstün bir başarıya sahip
olmalıdır.
 Mentorunuzun bir öğretmen olması gerekmez. Bahçıvanlıkta uzman
bir köylü de mentorunuz olabilir.
 Düzgün konuşamayan, iletişimi bozuk ve kaba biri bile mentorunuz
olabilir. Neyi ne kadar bildiği esastır.
 Mentorlar sizi eğitmekte istekli veya isteksiz olabilirler. Bu durum
sizden aldıkları elektriğe ya da sadece meşgul olmalarına bağlı
olabilir.
 Hatırlatmakta fayda var: Mentorlar genellikle meşgul insanlardır.
Size zaman ayırmak için pek hevesli olmayabilirler. Çünkü
mentorlar zaten bir şey yapan, yapmaya çalışan insanlardır.
  Sizin vereceğiniz parayla değil size yapacakları yatırımla ilgilenirler.
Bu yüzden size ayıracakları vakte değecek bir insan olmanızı
isterler. Haliyle ona göre de para talep edeceklerdir.

Neden Bir Mentor Bulmak Zorundayız?

Biliyorsunuz ki hayat kısa. Hayat bu denli kısayken deneme yanılma
yoluyla hayallerimize ulaşmak delilik olsa gerek. O yüzden bilmediğimiz
denizlere açılırken başımızda bir kaptan olması gerekir. Kaptanımız
olmadığı zaman hedefimizden sapabiliriz. Böylece hatalarımızın sayısı
başarılarımızı geçmeye başlar. Daha yolun yarısına gelemeden seksen
yaşına gelip tahtalı köyü boylarız. Bu yüzden aynı hayalleri paylaştığımız
ve bizim hedeflerimize ulaşmış bir mentor ile yol almamız çok daha
mantıklıdır. Çünkü onlar bizim geçeceğimiz yollardan çoktan geçmiştir.

(bkz: Alfa Kişilik   Özellikleri )

Hayallerimizdeki başarıya en kısa yoldan ulaşmak için bir şekilde mentor

bulmalı ve onu bizi eğitmeye ikna etmeliyiz. Nereden başlayacağım peki
diyorsan hayallerine ulaşmış kişileri başarı sırasına göre listele. Bu
listedeki kişilerle tek tek iletişime geçmeye çalış.

Örneğin: Kaslı ve %10 Yağ oranına sahip bir vücudumuz olsun istiyoruz.
Önce bunu başarmış bir antrenör bulmalıyız. Sonrasında bize akıl
hocalığı yapması için her türlü fedakarlığı yapmalıyız. Kendisine bir
hediye alabilir, bir röportaj yapabilir olmadı onun için bedavaya
çalışabilirsiniz. Tabii ki de yanında çalışmak. Çünkü en iyi öğrenme şekli
mentorunuzu taklit ederek olur. Unutmayın en çok kiminle vakit
geçiriyorsak ona benzemeye başlarız.

Para kazanmanın incelikleri, gayrimenkul piyasası veya otomobil tamiri…

Öğrenmek istediğiniz ne varsa uzmanına ulaşın. Birlikte çalışın, birlikte
kazanın. Olmadı ayak işlerini yapın, işi takip edin. Hayalinizdeki başarıyı
gerçekten istiyorsanız mentorunuzla daha çok vakit geçirin.

Bir Mentor ve Kazandırdıkları

 İlk ve en önemlisi zaman kazanımıdır. Hayallerimize giden uzun ve

zorlu yoldaki kestirmeleri en iyi bilen kişi doğru seçilmiş bir
mentordur.
  İyi bir mentor ile zaman geçirdiğinizde onun özellikleri yavaş yavaş
size geçer. Buna “geçişim” yoluyla öğrenme denir.  En etkili
öğrenme yöntemidir.
 Mentorumuzun çevresinde bizden çok daha ileride, yüksek statülü
insanlarla tanışma fırsatı buluruz. Bu durum bizi konfor alanımızdan
çıkmaya zorlar ve mental olarak kendimizin en iyi versiyonu olmaya
kamçılanırız.
 Mentor ile vakit geçirirken biz farkında olmadan onun yaşam tarzı
zihnimize kazınır. Ne zaman kendimizi salıversek, eğlenceye
dalsak onun yaşantısı gözümüzün önüne gelir, tekrar amaçlarımızı
hatırlarız. Çünkü bilmek ile görmek arasında çok fark vardır.

Mentorlara Nasıl Ulaşırız?

Mentorlara ulaşmak, onlardan eğitim almanın yarısıdır. Onlara ulaşma
çabası bile bir emek gerektirir. Bolca parayı ve zamanı gözden çıkaralım
ki bilgiyi kaynağından alma lüksüne erişelim. Bu durumu kavradıktan
sonra omuzlamamız gereken başka yükler de olacak.

 Bir mentora ulaşmak için seyahat ve para sıkıntılarının çözülmesi

gerekir.
 Eğitimi alabilmeniz için masaya bir şeyler sunmanız gerekir. Kimse
gelecek vaat etmeyen birini eğitmek istemez.
 İlginç olun. Mentor hakkında araştırmalar yapın. Onu şaşırtın.
 Israrcı olun. Bir mentor zora gelemeyip hemen vazgeçen tipleri
sevmez. Siz miskinlik ederken kim sizi eğitmek ister?
 Bu adamlar çoğu zaman meşguldür. Gerekirse kendilerine hediye
sunun veya bir bahaneyle röportaj yapın.(İyi bir öğrenci,
mentorundan iki üç dakikada bile bir şeyler kapabilir.)
 Hayatın her alanında olduğu gibi mentoru ikna etmek de etki
tepkiye dayanır. Mentorunuza bir şeyler sunun ki karşılığını alın.
Gerekirse üç verip bir alın, çünkü kârlı çıkan yine siz olacaksınız

Mentor Bulacak İmkanımız Yoksa Ne Yapmalıyız?

Hayata sıfırdan başlayan bir genç olabilirsiniz. Bırakın mentor için para
ayırmayı seyahat edecek bile paranız olmayabilir. Bu durum günümüz
dünyasında bizim için engel mi? Tabii ki hayır. Dünyanın tüm bilgisi artık
arka cebinizde. Bir mentor bulamıyorsak veya ulaşmak mümkün değilse
alternatif kaynaklara yönelebiliriz. Nedir bu kaynaklar?
İlk ve en kolayı kendimize mentor olarak hedeflediğimiz kişinin kitaplarını
okumaktır. Arnold Schwarzenegger gibi vücudun mu olsun istiyorsun?
Hemen kitabını al ve akşamları sindire sindire oku. Yetmedi mi? Kendine
Arnold’ı örnek alan bir fitnessçının YouTube kanalını takip et. Sürekli o
adamın eğitim videolarını izle. İngilizce öğrenmek mi istiyorsun? Sosyal
medyada tonlarca ders var. Elon Musk gibi mi olmak istiyorsun? Adamın
çıkacağı tüm seminerleri takip et.

Bu yöntemler yüz yüze eğitim almak kadar etkili olmasa da sizi belli bir
seviyeye getirecektir. Söylediğimiz gibi hiç imkan yoksa kitaplara ve
eğitim videolarına yönelmeliyiz.

En başarılı insanların biyografilerini okumalıyız. Kendimize bir mentor

bulana kadar önceliğimiz bunlar olmalıdır. Bu gelişim evreniz olduğundan
küçük işlerde çalışarak para kazanın ki ileride bu kişilere ulaşabilesiniz.

İyi Bir Mentor Bulduktan Sonra Bize Düşen Görevler

Biliyorsunuz biz memleket olarak Cem Yılmaz’a bile şaka yapmaya cüret
eden insanlarız. Kaldı ki bir diyetisyenin bilgisini sınamayalım. Hal böyle
olunca bize önderlik yapan kişinin de bilgisinden emin olmak istiyoruz.
Ama bu durumda dikkatli olmalıyız. Onca uğraşa rağmen çekirgesi
olduğumuz mentorumuz bizi ertesi gün postayı koyabilir. Burada dikkat
etmemiz gereken bazı hususlar vardır. Mentorunuzun hangi alanda iyi
veya kötü olduğunu anlayacak insani (ahlaki) seviyede olmanız
gerekiyor. Birkaç örnekle bunu açıklayalım. Örneğin:

 Mentorunuz bir yakın dövüş ustası. Size öğrettiği teknikleri başka

hocalarınkiyle sınayabilirsiniz. Bu doğru bir sınama şeklidir.
 Mentorunuz bir hesap uzmanı. Siz de iyi bir hesap uzmanı olmak
istiyorsunuz. Öğrendiniz ki mentorunuz karısına çok kötü
davranıyor. Siz de onu bu davranışından dolayı kınadınız ve
eğitimden vazgeçtiniz. Bu davranışı onun kötü bir hesap uzmanı
olduğu anlamına gelmez. Bu yanlış bir sınama şeklidir.

Akıl hocaları konusundaki en büyük yanılgı onları kusursuz olarak

görmemizden kaynaklanır. Biliyorsunuz ülkemizde tarih bile taraflı bir
şekilde anlatılır. Geçmiş hatalarımızı bir kenara koyun yapılan standart
işler bile güzelleme ile anlatılır. Devlet büyüklerimiz ve akıl hocaları da bu
güzellemelerden nasibini almıştır.  Gerçek veya uydurma hikayeler
yüzünden akıl hocaları bilinçaltımızda kusursuz olarak etiketlenmişlerdir.
Unutmayın, onlar da insandır. Mentorunuzun dini inançları, konuşması,
sosyal çevresi dört dörtlük olamaz. Böyle düşünüyorsanız siz yanlış
geldiniz. Kusursuz mentor olmaz. Para verdik diye bunu bekliyorsanız
kendinize boşa mentor aramayın. Gidin kendinize bir evliya falan bulun.