You are on page 1of 12

Endorfin Hormonu Nedir, Ne İşe

Yarar, Görevleri Nelerdir?


Yazar
 Elif Akagün
 -
6 Mayıs 2019
0

Mutluluk hormonu olarak da bilinen endorfin hormonu hakkında neler biliyorsunuz? Biraz


detaylı inceleyince iyi ki varmış diyeceğiniz endorfin hormonu, hayatınızı daha kolay
geçirmenizi sağlayacak; sizi rahatsız edecek fiziksel ve ruhsal durumları hafifleten bir kurtarıcı.

Anksiyete, stres ve depresyon karşısında önemli olumlu etkilere sahip olan endorfin hormonu


vücudunuzdaki fiziksel ağrıların da hafiflemesine yardımcı olabiliyor. Cinsel birliktelik
sırasında da vücut tarafından salınan endorfin hormonu nedir, endorfin hormonu ne işe
yarar ve vücuttaki görevleri nelerdir, sizler ile paylaşıyoruz.

Endorfin Nedir?
Mutluluk hormonu adını bizce sonuna kadar hakeden endorfin hormonu vücudunuzun
salgıladığı nörokimyasallardır. Sizin uzun bir yürüyüş sonrası iyi hissetmenizi sağlayan
hormondur ve vücutta daha birçok işlevi bulunmaktadır. (1)

Endorfin kelimesi endojen ve morfin kelimelerinin birleşiminden oluşur. Bu kelimelerin


birleşimi vücudun içinden gelen ağrı kesici olarak tanımlanabilir. Endorfin bir bakıma doğal
ağrı kesici olarak nitelendirilebilir.

Endorfin büyük bir peptid grubundan oluşur. Merkezi sinir sistemi ve hipofiz bezi tarafından
üretilir. Endorfin hormonu beynimizdeki opiat reseptörlerini etkiledikleri için ağrıyı azaltırlar
ve zevk hissini arttırırlar. Bunlar, daha iyi hissetmemizi sağlar. Endorfinler ağrı ve stres
durumunda salgılandığı gibi yemek yeme, egzersiz ve seks sırasında da vücut tarafından
salgılanırlar.

Endorfin Hormonunu Neler Arttırabilir?

Sanat ile uğraşmak, müzik dinlemek, dans etmek, sevilen yemeklerden yemek, masaj yaptırmak,
saunaya girmek, bitter çikolata yemek, egzersiz yapmak, gülmek, cinsel ilişki, gönüllülük
aktiviteleri, sevilen dizi ya da fimleri izlemek, baharatlı beslenmek ve meditasyon yapmak
vücuttaki endorfin hormonunu arttırabilir.
Endorfinin Vücuttaki Görevi Nedir?

Endorfin hormonunun vücuttaki görevlerinin tümü henüz tam olarak anlaşılabilmiş değildir.
Biz, endorfinlerin ağrıyı azalttığını ve zevki arttırdığını biliyoruz.

Endorfinler vücudun ödül döngüsü içerisinde doğal olarak gelişir ve yemek yeme, fiziksel
aktivite, cinsel birleşme gibi önemli hareketler ile ilişkilendirilirler. Endorfin hormonu ayrıca
hamilelik sırasında da güçlü bir şekilde salınır ve fiziksel rahatsızlıkların, ağrıların
azaltılmasına, ruh halinin iyileşmesine yardımcı olur. Endorfin, stres ve sakatlıklara rağmen
vücudun çalışmaya devam etmesine destektir.

İnsanlar sosyal yaratıklardır ve topluluklar içerisinde gelişirler. Endorfinlerin sosyal bağları


güçlendirmeye yardımcı olduğu görülmüştür. Erken insanlık tarihinde sosyal gruplar içerisinde
birbirlerine bağlı kalan insanlar hayatta kalmak ve üreme konularında daha başarılıdırlar.

Endorfin hormonu eksikliğinde:

 Depresyon
 Anksiyete
 Ruh hali değişiklikleri
 Ağrı ve sancılar
 Bağımlılık
 Uyku bozuklukları
 Dürtüsel davranışlar görülebilmektedir.

Endorfin Hormonunun Faydaları Nelerdir?

Endorfinlerin vücuda faydalarını aşağıda sıralıyoruz:

1. Depresyonu Hafifletmek

Dünya üzerinde neredeyse her 5 kişiden 1’i hayatlarının bir bölümünde depresyon
yaşamaktadır. Birçok çalışmada egzersizin depresyon belirtilerini düşürmesine bakılmıştır ve bu
çalışmaların büyük bir kısmı egzersizin olumlu etkilerinin olduğunu gözlemlemiştir. (2) Bu
durum egzersiz sonrası vücutta salınan endorfin ile ilişkilendirilir. Endorfinin depresyon
tedavisindeki rolünü anlamak için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulmaktadır.

2. Anksiyete ve Stres Seviyelerini Düşürmek

Endorfin, anksiyete ve stres seviyelerinin düşürülmesinde önemli bir rol oynayabilmektedir.


Fareler üzerinde yapılmış olan bir çalışma anksiyete nedeni ile gelişen endişeli davranışlar ve
endorfin seviyeleri arasındaki ilişkiyi incelemektedir. (3) Bu iki verinin insanlar üzerindeki
karşılaştırılmasının net bir sonuca bağlanabilmesi için daha çok araştırma yapılması
gerekmektedir.

3. Özsaygıyı Arttırmak

Olumlu duygu ve düşünceler, optimist ve özgüven hissini arttırarak beraberinde özsaygıyı da


geliştirirler. Yapılmış olan küçük bir çalışmada erkeklerde yüksek özsaygının endorfin
seviyeleri ile ilişkili olduğu gözlemlenmiştir. (4)

4. Kiloyu Azaltmak

Endorfin ve diğer hormonların iştah üzerindeki etkisi karmaşıktır. Hayvanlar üzerinde yüksek
endorfin seviyelerinin açlığı düzenlediği görülmüştür. (5) İyi ve kaliteli beslenmek endorfin
seviyelerini arttırabilmektedir. Hayvanlar üzerindeki etkinin insanlar için de geçerli olup
olmadığının net bir şekilde belirlenebilmesi için daha fazla araştırmaya ihtiyaç duyulsa bile
veriler umut vericidir.

5. Doğum Sırasında Yaşanan Acı ile Baş Etmeyi Kolaylaştırmak

Doğum ve hamilelik, kadınların hayatları boyunca doğal bir süreç içerisinde geçirdikleri en
rahatsız edici olan durumlardan bir tanesidir ancak çoğu kadının en mutlu geçirdikleri dönem de
aynı süreçtir. Doğum, aynı anda hem ödüllendirici hem de oldukça acılı olan bir süreçtir.
Endorfin hormonu doğum sürecini kolaylaştırır. Doğum yapan 45 sağlıklı kadın üzerinde
yapılmış olan bir çalışmada hamilelik sonunda düşük beta-endorfin seviyelerinin doğum
esnasında ek ağrı kesici ilaçlara ihtiyaç duyulması ile ilişkili olduğu gözlemlenmiştir. (6)

Mutluluğun Sırrı Bulundu: Dopamin,


Serotonin, Endorfin ve Oksitosin
Hormonları Ne İşe Yarar?
11 TEMMUZ 2018
 LİVE TO BLOOM

 

 

 

 

Mutluluğun formülü hala bulunmamış olsa da mutluluğa açılan kapının


anahtarı aslında vücudumuzdaki hormonlarda!  Dopamin, serotonin,
oksitosin ve endorfin mutluluğumuzdan sorumlu olan dörtlü. Birçok olay bu
nörotransmitterleri tetiklemekte. Motivasyonumuz, üretkenliğimiz ve
huzurumuz üzerinde önemli etkiye sahip olan mutluluk hormonlarını, kimse
daha fazla üretebilme şansına hayır demeyecektir.  
İşte mutluluk hormonlarının üretimini artırmanın en
kolay yolları!

Dopamin

Dopamin, bizi hedeflere ulaşmak için harekete geçme konusunda motive eder
ve onlara ulaşma isteğimizi arttırır. İşleri sürekli erteleme, kişinin kendinden
şüphe duyması ve motivasyon eksikliği düşük dopamin seviyeleri ile
bağlantılıdır.

Peki dopamini artırmak için neler yapabilirsiniz?

Büyük hedefleri küçük parçalara ayırarak başlayın. Sadece ana bitiş çizgisine
geldiğinizde beyninizin kutlamasına izin vermek yerine, dopamini aşamalı
olarak salgılayabilmek için bir dizi küçük bitiş çizgisi oluşturabilirsiniz.
Ayrıca kutlamalar başlı başına çok önemlidir. Bu yüzden hedefinize
ulaştığınızda, en sevdiğiniz şeylerle kendinizi ödüllendirmeyi ihmal etmeyin.

Hedefe ulaştıktan sonra dopamin yoksunluğu yaşamamak için mevcut olan


hedefe ulaşmadan önce bir sonraki hedeflerinizi belirleyin. Bu, dopamin için
sürekli bir akış sağlayacaktır. Bir işverenseniz, ekibinizin başarılarını takdir
edin, örneğin onlara bir e-posta göndermek veya bir bonus vermek, dopamin
üretimlerinin ve gelecekteki motivasyonlarının artmasını sağlayacaktır.

Serotonin
Serotonin kendimizi değerli hissettiğiniz zaman artar. Yalnızlık duygusu ve
depresyon serotonin olmadığı zaman ortaya çıkar. İnsanların suç çetelerine
dahil olma ve suç faaliyetlerinde bulunmalarının bir nedeni yetiştirilme tarzı
olsa da bir diğer sebep de bu eylemlerin serotonin salınımını arttırmasıdır.
Ayrıca antidepresanların çoğu da serotonin üretimini artırma prensibine
dayanır.                                                   

Geçmişte gerçekleştirdiğiniz önemli başarılara odaklanmak, beynin bu


deneyimi yeniden yaşamasına izin verir. Beynimiz, gerçek ve hayal edilen
geçmiş arasındaki farkı anlatmakta güçlük çeker, bu yüzden her iki durumda
da ayrım yapmaksızın serotonin üretir. Şükran günlükleri yazmak ve
sevdiklerimize teşekkür notları göndermek de bu açıdan faydalıdır. Bize
değerli olduğumuzu ve hayata da değer verdiğimizi hatırlatırlar. Stresli bir
günde serotonin desteğine ihtiyacınız varsa, geçmiş başarıları ve zaferleri
düşünmek için birkaç dakikanızı ayırın. 

En az 20 dakika güneşlenmek de cildinizin D vitamini ve serotonin üretimini


destekleyen UV ışınlarını emmesine yardımcı olur. Çok fazla ultraviyole ışın
almak iyi olmamasına rağmen, her gün bir miktar güneş ışığı serotonin
seviyelerini artırmak için gereklidir.

Oksitosin 
Oksitosin samimiyeti yaratır, güven duyulan sağlıklı ilişkilerin temelini
oluşturur. Erkek ve kadınlar tarafından orgazm sırasında, kadınlar tarafından
da doğum sırasında salgılanır. Canlıları birbirine bağlayan oksitosinin
salınması engellendiğinde hayvanlar yavrularını reddeder. Oksitosin sadakati
artırır.  

Yapılan bir çalışmada, tek eşli erkeklerin bir kısmına oksitosin verildi ve
diğerlerine böyle bir takviye yapılmadı. Daha sonra erkeklerin davranışları
gözlendiğinde, oksitosin verilmiş olan erkeklerin oksitosin verilmemiş
erkeklere kıyasla, bekar kadınlarla konuşurken fiziksel olarak daha uzak bir
mesafede durduğu görüldü.  

Oksitosin akışını sürdürmenin basit bir yolu ise birisine sarılmaktır. Paul Zak,
kişilerarası iletişimin sadece oksitosin arttırmakla kalmayıp, kardiyovasküler
stresi azalttığını ve bağışıklık sistemini güçlendirdiğini belirtmekte. Sadece
uzaktan selamlaşmak yerine, sevdiğiniz birine sarılarak selam verin. Zak, her
gün sekiz kez sevdiklerinize sarılmayı önermekte.

İnsanlar bir hediye aldıklarında, oksitosin seviyeleri yükselir. Bir doğum


günü veya yıldönümü hediyesi vererek kişisel ilişkilerinizi ve iş ilişkilerinizi
güçlendirebilirsiniz. 

Endorfin 
Endorfin, ağrı ve strese karşı savaşan bir hormondur. Anksiyete ve
depresyonun hafifletilmesine yardımcı olur. Kuvvetli bir antrenman veya
yarış sırasında tüm yorgunluğa karşın sporcuların son kez atağa geçmesi
endorfin sayesinde mümkün olur. Morfine benzer şekilde, ağrı algımızı
azaltarak, vücudumuzda analjezik ve yatıştırıcı görevi görürler.

Düzenli egzersizin yanı sıra, gülmek de endorfin salınımını tetiklemenin en


kolay yollarından biridir. Örneğin, bir stand up gösterisi veya komedi filmi
izleyerek kahkaha atmak ve her an kahkaha atma beklentisinde olmak
endorfin seviyelerinizi arttırır. Komik videolar izlemek veya arada
arkadaşlarınızla şakalaşmak da endorfin seviyenizi yükselten iyi bir yoldur. 

Aromaterapi yapın! Vanilya ve lavanta kokuları endorfin üretimi ile


doğrudan bağlantılıdır. Araştırmalar, bitter çikolata ve baharatlı yiyeceklerin
beyne endorfin salgılatabildiğini göstermektedir. Hızlı bir endorfin takviyesi
için masanızda birkaç farklı aromaterapik yağ ve biraz da bitter çikolata
bulundurmayı ihmal etmeyin.

You might also like