Professional Documents
Culture Documents
www.lulu.com/spotlight/bibletranslation
www.bibletranslation.ws/tran.html
2 Ἡ μὲν οὖν [ὁδὸρ]4 σῆρ ζψῆρ ἐςσὶν αὕση·ππῶσον ἀγαπήςειρ σὸν Θεὸν σὸν ποιήςανσά ςε·
δεύσεπον, σὸν πληςίον ςοτ ὡρ ςεατσόν· πάνσα δὲ ὅςα ἐὰν θελήςῃρ μὴ γίνηεςθαί5 ςοι, καὶ ςὺ
ἄλλῳ μὴ ποίει.
3 Τούσψν δὲ σῶν λόγψν ἡ διδαφή ἐςσιν αὕση· Εὐλογεῖσε σοὺρ κασαπψμένοτρ ὑμῖν καὶ
πποςεύφεςθε ὑπὲπ σῶν ἐφθπῶν ὑμῶν, νηςσεύεσε δὲ ὑπὲπ σῶν διψκόνσψν ὑμᾶρ. ποία γὰπ φάπιρ
ἐὰν ἀγαπᾶσε6 σοὺρ ἀγαπῶνσαρ7 ὑμαρ; οὐφὶ καὶ σὰ ἔθνη σὸ αὐσὸ8 ποιοῦςιν; ὑμεῖρ δὲ ἀγαπᾶσε9
σοὺρ μιςοῦνσαρ ὑμᾶρ καὶ οὐφ ἔξεσε ἐφθπόν.10
4 Ἀπέφοτ σῶν ςαπκικῶν καὶ κοςμικῶν11 ἐπιθτμιῶν. άν σιρ ςοι δ ῥάπιςμα εἰρ σὴν δεξιὰν
ςιαγονα, ςσπέχον αὐσ καὶ σὴν ἄλλην, καὶ ἔςῃ σέλειορ· ἐὰν ἀγγαπεύςῃ ςέ σιρ μίλιον ἕν, ὕπαγε
1 Title - Διδαφη σψν αποςσολψν Nicephorus: Stichometria; (Athalasius: διδαφὴ καλοτμένη σῶν ἀποςσόλψν; Ep. Fest.
39) (Rufinus: Doctrina Apostolorum) ‖ Διδαφαι σψν αποςσολψν (Eusebius: σῶν ἀποςσόλψν αἱ λεγόμεναι διδαφαί; -
H. E. iii. 25); (Ps-Cyprian: Doctrinæ Apostolorum - De Alcatoribus) ‖ Διδαφη κτπιοτ δια σψν δψδεκα αποςσολψν σοιρ
εθνεςιν lat FB ‖ Διδαφη σψν δψδεκα αποςσολψν Διδαφη κτπιοτ δια σψν δψδεκα αποςσολψν σοιρ εθνεςιν jc ‖
Διδαφη σψν δψδεκα αποςσολψν Ντν ππψσον εκδιδομενη Υπο Φιλοθεοτ Βτπεννιοτ μησποπολίσοτ Νικομηδείαρ
Διδαφη κτπιοτ δια σψν δψδεκα αποςσολψν σοιρ εθνεςιν BR
2 1:1a txt εἰςί jc BR FB GG MH TK ‖ add in seculo lat
3 1:1b Jeremiah 21:8; Matthew 7:13,14; Barnabas 18:1 says ὁδοὶ δύο εἰςὶν διδαφῆρ καὶ ἐξοτςίαρ, ἥ σε σοῦ υψσὸρ καὶ
ἡ σοῦ ςκόσοτρ. Διαυοπὰ δὲ πολλὴ σῶν δύο ὁδῶν. lat adds: lucis et tenebrarum. In his constituti sunt angeli duo, unus
aequitatis, alter iniquitatis
4 1:2a txt ὁδὸρ jc BR DR FB GG HOL MH TK ‖ omit apcon KL?
5 1:2b txt πάνσα δὲ ὅςα ἐὰν θελήςῃρ μὴ γίνεςθαί jc BR DR GG HOL MH TK ‖ πάνσα δὲ ὅςα ἐὰν θελήςῃρ μὴ γίνηεςθαί
FB ‖ πάνσα δὲ ὅςα ἂν μὴ θέλῃρ ord ‖ πᾶν ὃ μὴ θέλειρ apcon. Matthew 7:12: Πάνσα οὖν ὅςα ἐὰν θέλησε. (Byz- ἂν).
Cod. Bezae: Καὶ ὅςα μὴ θέλεσε ἑατσοῈρ γείνεςθαι, ἑσέπῳ μὴ ποιεῈν; Luke 6:31: καὶ καθὼρ θέλεσε ἵνα ποιῶςιν ὑμῈν οἱ
ἄνθπψποι, ποιεῈσε αὐσοῈρ ὁμοίψρ. Tobit 4:15: καὶ ὅ μιςεῈρ, μηδενὶ ποιήςῃρ. (Cods. A, B, but ℵ lacks)
⸀
6 1:3a txt ἀγαπᾶσε jc BR DR FB GG HOL MH TK ‖ υιλῆσε apcon
μεσ’ αὐσοῦ δύο· ἐὰν ἄπῃ σιρ σὸ ἱμάσιον ςοτ, δὸρ αὐσ καὶ σὸν φισῶνα· ἐὰν λάβῃ σιρ ἀπό ςοτ σὸ
ςόν, μὴ ἀπαίσει· οὐδὲ γὰπ δύναςαι.12
5 πανσὶ13 σ αἰσοῦνσι ςε δίδοτ καὶ μὴ ἀπαίσει· πᾶςι γὰπ θέλει δίδοςθαι ὁ πασὴπ ἐκ σψν ἰδίψν
φαπιςμάσψν. μακάπιορ ὁ διδοὺρ κασὰ σὴν ἐνσολὴν· ἀθ ορ14 γὰπ ἐςσιν οὐαὶ σ λαμβάνονσι· εἰ
μὲν γὰπ φπείαν ἔφψν λαμβάνει σιρ, ἀθ ορ ἔςσαι· ὁ δὲ μὴ φπείαν ἔφψν δώςει δίκην, ἵνα σί 15
ἔλαβε καὶ εἰρ σί· ἐν ςτνοφῇ δὲ γενόμενορ ἐξεσαςθήςεσαι πεπὶ ὧν ἔππαξε καὶ οὐκ ἐξελεύςεσαι
ἐκεῖθεν, μέφπιρ οὗ ἀποδ σὸν ἔςφασον κοδπάνσην.
6 ἀλλὰ καὶ πεπὶ σούσοτ δὲ16 εἴπησαι· Ἱδπψςάσψ17 ἡ ἐλεημοςύνη ςοτ εἰρ σὰρ φεῖπαρ ςοτ, μέφπιρ18
ἂν γν ρ σίνι δ ρ.
Κευ. βʹ II
1 Δετσέπα δὲ ἐνσολὴ σὴρ διδαφῆρ·
2 οὐ υονεύςειρ, οὐ μοιφεύςειρ, οὐ παιδουθοπήςειρ, οὐ ποπνεύςειρ, οὐ κλέχειρ, οὐ μαγεύςειρ, οὐ
υαπμακεύςειρ, οὐ υονεύςειρ σέκνον ἐν υθοπᾷ οὐδὲ γεννηθέν19 ἀποκσενεῖρ,
3 οὐκ ἐπιθτμήςειρ σὰ σοῦ πληςίον,20 οὐκ ἐπιοπκήςειρ, οὐ χετδομαπστπήςειρ, οὐ κακολογήςειρ,
οὐ μνηςικακήςειρ·
4 οὐκ ἔςῃ διγνώμψν οὐδὲ δίγλψςςορ· παγὶρ γὰπ θανάσοτ ἡ διγλψςςία.21
5 οὐκ ἔςσαι ὁ λόγορ ςοτ χετδήρ, οὐ κενόρ, ἀλλὰ μεμεςσψμένορ ππάξει.22
6 οὐκ ἔςῃ πλεονέκσηρ οὐδὲ ἅππαξ οὐδὲ ὑποκπισὴρ οὐδὲ κακοήθηρ οὐδὲ ὑπεπήυανορ. οὐ λήχῃ
βοτλὴν πονηπὰν κασὰ σοῦ πληςίον ςοτ.
7 οὐ μιςήςειρ πάνσα ἄνθπψπον, ἀλλὰ οὓρ μὲν ἐλέγξειρ, πεπὶ δὲ ὧν23 πποςεύξῃ, οὓρ δὲ ἀγαπήςειρ
ὑπὲπ σὴν χτφὴν ςοτ.
12 1:4b txt οὐδὲ γὰπ δύναςαι - this phrase is omitted in Apostolic Constitutions 7:2, and the Georgian version adds
after it: σοῦσο ποιεῈν καὶ σῆρ πίςσεψρ ἕνεκα - "to do this, and for the sake of the/your faith."
13 1:5a The Georgian version lacks verses 5 and 6.
14 1:5b txt (bis) ἀθ ορ BR GG MH TK ‖ ἀθῶορ (bis) DR (FB?) HOL. My cmny mf the Fuli/Bijkeyer text has lm
diacritics, but the HOL edition is based on Funk's.
15 1:5c txt ἵνα σί HG HR ΤΚ ‖ ἱνασί jc BR DR FB GG HOL MH
171:6b txt Ἱδπψςάσψ BR FB GG HB HOL HR MH SP ΤΚ ‖ Ἱδπτςάσψ HG ‖ Ἱδπψσάσψ jc DR. There have been a few
conjectural emendations here proposed by some scholars.
18 1:6c txt μέφπιρ BR FB GG HOL TK MH ‖ μέφπι jc DR
192:2a txt γεννηθέν ancml barl mrd BR FB GG HB HG HOL HR MH SP ΤΚ WN ‖ γεννηθένσα jc DR, c.f., γεννηθὲν in
Matt. 1:20.
20Some editions, one being TK (Theodorus Klauser's) begin verse 3 here. The standard verse division is
Harnack's.
212:4a See Epistle of Barnabas 19:7, the only other place the noun διγλψςςία is found. Compare δίλογοι in the
Epistle of Polycarp to the Philippians, 5:2.
222:5 txt χετδήρ οὐ κενόρ ἀλλὰ μεμεςσψμένορ ππάξει jc BR DR FB GG HOL MH TK ‖ χετδήρ οὐ κενόρ apcon arab ‖
κενόρ οὐδὲ χετδήρ jat mrd
5
Κευ. γ ʹ III
1 Τέκνον μοτ, υεῦγε ἀπὸ πανσὸρ24
πονηποῦ καὶ ἀπὸ πανσὸρ ὁμοίοτ25 αὐσοῦ.
2 μὴ γίνοτ ὀπγίλορ·26 ὁδηγεῖ γὰπ ἡ ὀπγὴ ππὸρ σὸν υόνον· μηδὲ ζηλψσὴρ μηδὲ ἐπιςσικὸρ μηδὲ
θτμικόρ· ἐκ γὰπ σούσψν ἁπάνσψν υόνοι γεννῶνσαι.
3 σέκνον μοτ, μὴ γίνοτ ἐπιθτμησήρ· ὁδηγεῖ γὰπ ἡ ἐπιθτμία ππὸρ σὴν ποπνείαν· μηδὲ
αἰςφπολόγορ μηδὲ ὑχηλόυθαλμορ· ἐκ γὰπ σούσψν ἁπάνσψν μοιφεῖαι γεννῶνσαι.
4 σέκνον μοτ, μὴ γίνοτ οἰψνοςκοπορ· ἐπειδὴ ὁδηγεῖ εἰρ σὴν εἰδψλολασπίαν·27 μηδὲ ἐπαοιδὸρ
μηδὲ μαθημασικὸρ μηδὲ πεπικαθαίπψν μηδὲ θέλε αὐσὰ βλέπειν,28 ἐκ γὰπ σούσψν ἁπάνσψν
εἰδψλολοσπία29 γεννᾶσαι.
5 σέκνον μοτ, μὴ γίνοτ χεύςσηρ· ἐπειδὴ ὁδηγεῖ σὸ χεῦςμα εἰρ σὴν κλοπήν· μηδὲ υιλάπγτπορ
μηδὲ κενόδοξορ· ἐκ γὰπ σούσψν ἁπάνσψν κλοπαὶ γεννῶνσαι.
6 σέκνον μοτ, μὴ γίνοτ γόγγτςορ· ἐπειδὴ ὁδηγεῖ εἰρ σὴν βλαςυημίαν· μηδὲ αὐθάδηρ μηδὲ
πονηπόυπψν, ἐκ γὰπ σούσψν ἁπάνσψν βλαςυημίαι γεννῶνσαι.
7 ἴςθι δὲ ππαΰρ· ἐπεὶ οἱ ππαεῖρ κληπονομήςοτςι σὴν γῆν.
8 γίνοτ μακπόθτμορ καὶ ἐλεήμψν καὶ ἄκακορ. καὶ ἡςύφιορ καὶ ἀγαθὸρ καὶ σπέμψν σοὺρ λόγοτρ
διὰ πανσόρ,30 οὓρ ἤκοτςαρ.
9 οὐφ ὑχώςειρ ςεατσὸν οὐδὲ δώςειρ σῇ χτφῇ ςοτ θπάςορ. οὐ κολληθήςεσαι ἡ χτφή ςοτ μεσὰ
ὑυηλῶν, ἀλλὰ μεσὰ δικαίψν καὶ σαπεινῶν ἀναςσπαυήςῃ.
10 σὰ ςτμβαίνονσά ςοι ἐνεπγήμασα ὡρ ἀγαθὰ πποςδέξῃ, εἰδψρ ὅσι ἄσεπ θεοῦ οὐδὲν γίνεσαι.
Κευ. δʹ IV
1 Τέκνον μοτ, σοῦ λαλοῦνσόρ ςοι σὸν λόγον σοῦ θεοῦ μνηςθήςῃ ντκσὸρ καὶ ἡμέπαρ, σιμήςειρ δὲ
αὐσὸν ὡρ κύπιον· ὅθεν γὰπ ἡ κτπιόσηρ λαλεῖσαι, ἐκεῖ κύπιόρ ἐςσιν.
2 ἐκζησήςειρ δὲ καθ’ ἡμέπαν σὰ ππόςψπα σῶν ἁγίψν, ἵνα ἐπαναπαῇρ31 σοῖρ λόγοιρ αὐσῶν.
3. οὐ ποθήςειρ32 ςφίςμα,33 εἰπηνεύςειρ δὲ μαφομένοτρ· κπινεῖρ δικαίψρ, οὐ λήχῃ ππόςψπον
ἐλέγξαι ἐπὶ παπαπσώμαςιν.
4. οὐ διχτφήςειρ, πόσεπον ἔςσαι ἢ οὔ.
5. Μὴ γίνοτ ππὸρ μὲν σὸ λαβεῖν ἐκσείνψν σὰρ φεῖπαρ, ππὸρ δὲ σὸ δοῦναι ςτςπῶν.
6. ἐὰν ἔφῃρ διὰ σῶν φειπῶν ςοτ, δώςειρ λύσπψςιν ἁμαπσιῶν ςοτ.
28 3:4b txt βλέπειν jc GG MH Allen Ang ‖ βλέπειν [μηδὲ ἀκούειν] FB TK ‖ βλέπειν μηδὲ ἀκούειν geo lat ord HOL
7. οὐ διςσάςειρ δοῦναι οὐδὲ διδοὺρ γογγύςειρ· γνώςῃ γάπ, σίρ ἐςσιν ὁ34 σοῦ μιςθοῦ καλὸρ
ἀνσαποδόσηρ.
8. οὐκ ἀποςσπαυήςῃ σὸν ἐνδεόμενον,35 ςτγκοινψνήςειρ δὲ πάνσα σ ἀδελυ ςοῦ καὶ οὐκ ἐπεῖρ
ἴδια εἶναι· εἰ γὰπ ἐν σ ἀθανάσῳ κοινψνοί ἐςσε, πόςῳ μᾶλλον ἐν σοῖρ θνησοῖρ;
9. Οὐκ ἀπεῖρ σὴν φεῖπα ςοτ ἀπὸ σοῦ τἱοῦ ςοτ ἢ ἀπὸ σῆρ θτγασπόρ ςοτ, ἀλλὰ ἀπὸ νεόσησορ
διδάξειρ36 σὸν υόβον σοῦ θεοῦ.
10. οὐκ ἐπισάξειρ δούλῳ ςοτ ἢ παιδίςκῃ, σοῖρ ἐπὶ σὸν αὐσὸν θεὸν ἐλπίζοτςιν, ἐν πικπίᾳ ςοτ,
μήποσε οὐ μὴ υοβηθήςονσαι σὸν ἐπ’ ἀμυοσέποιρ θεόν· οὐ γὰπ ἔπφεσαι κασὰ ππόςψπον καλέςαι,
ἀλλ’ ἐυ’ οὓρ σὸ πνεῦμα ἡσοίμαςεν.
11. ὑμεῖρ δὲ οἱ δοῦλοι37 ὑποσαγήςεςθε σοῖρ κτπίοιρ ὑμῶν38 ὡρ σύπῳ θεοῦ ἐν αἰςφύνῃ καὶ υόβῳ.
12. Μιςήςειρ πᾶςαν ὑπόκπιςιν καὶ πᾶν ὃ μὴ ἀπεςσὸν σ κτπίῳ.39
13. οὐ μὴ ἐγκασαλίπῃρ ἐνσολὰρ κτπίοτ, υτλάξειρ δὲ ἃ παπέλαβερ, μήσε πποςσιθεὶρ μήσε
ἀυαιπῶν.
14. ἐν ἐκκληςίᾳ ἐξομολογήςῃ σὰ παπαπσώμασά ςοτ, καὶ οὐ πποςελεύςῃ ἐπὶ πποςετφήν ςοτ ἐν
ςτνειδήςει πονηπᾷ· αὕση ἐςσὶν ἡ ὁδὸρ σῆρ ζψῆρ.
Κευ. εʹ V
1. Ἡ δὲ σοῦ θανάσοτ ὁδόρ ἐςσιν αὕση· ππῶσον πάνσψν πονηπά ἐςσι καὶ κασάπαρ μεςσή· υόνοι,
μοιφεῖαι, ἐπιθτμίαι, ππονεῖαι, κλοπαί, εἰδψλολασπίαι,40 μαγεῖαι, υαπμακίαι,41 ἁππαγαί,
χετδομαπστπιαι, ὑποκπίςειρ, διπλοκαπδία, δόλορ, ὑπεπηυανία, κακία, αὐθάδεια, πλεονεξία,
αἰςφπολογία, ζηλοστπία, θπαςύσηρ, ὕχορ,42 ἀλαζονεία.43
2. διῶκσαι ἀγαθῶν, μιςοῦνσερ ἀληθειαν, ἀγαπῶνσερ χεῦδορ, οὐ γινώςκονσερ μιςθὸν
δικαιοςύνηρ, οὐ κολλώμενοι ἀγαθ οὐδὲ κπίςει δικαίᾳ ἀπτπνοῦνσερ οὐκ εἰρ σὸ ἀγαθόν, ἀλλ’ εἰρ
σὸ πονηπόν· ὧν μακπὰν ππαΰσηρ καὶ ὑπομονή, μάσαια ἀγαπῶνσερ, διώκονσερ ἀνσαπόδομα, οὐκ
ἐλεοῦνσερ ππψφόν, οὐ πονοῦνσερ ἐπὶ κασαπονοτμένῳ, οὐ γινώςκονσερ σὸν ποιήςανσα αὐσούρ,
υονεῖρ σέκνψν, γινώςκονσερ σὸν ποιήςανσα αὐσούρ, υονεῖρ σέκνψν, υθοπεῖρ πλάςμασορ θεοῦ,
ἀποςσπευόμενοι σὸν ἐνδεόμενον, κασαπονοῦνσερ σὸν θλιβόμενον, πλοτςίψν παπάκλησοι,
πενήσψν ἄνομοι κπισαί,44 πανθαμάπσησοι· ῥτςθείησε, σέκνα,45 ἀπὸ σούσψν ἁπάνσψν.
39 4:12 txt σ κτπίῳ jc BR FB GG HOL MH TK ‖ add "non facies" (σ κτπίῳ οὐ ποιήςειρ) jat
40 5:1a txt εἰδψλολασπίαι jc FB GG HOL MH TK ‖ εἰδψλοσπεῈαι BR HB HG WN
Κευ. ϛ ʹ VI
1. Ὅπα, μὴ σίρ ςε πλανήςῃ ἀπὸ σαύσηρ σῆρ ὁδοῦ σῆρ διδαφῆρ, ἐπεὶ46 παπεκσὸρ θεοῦ ςε διδάςκει.
2. εἰ μὲν γὰπ δύναςαι βαςσάςαι ὅολον σὸν ζτγὸν σοῦ κτπίοτ, σέλειορ ἔςῃ· εἰ δ’ οὐ δύναςαι, ὃ
δύνῃ, σοῦσο ποίει.
3. πεπὶ δὲ σῆρ βπώςεψρ, ὃ δύναςαι βάςσαςον· ἀπὸ δὲ σοῦ εἰδψλοθύσοτ λίαν ππόςεφε· λασπεία
γάπ ἐςσι θεῶν νεκπῶν.
Κευ. ζ ʹ VII
1. Πεπὶ δὲ σοῦ βαπσίςμασορ, οὕσψ βαπσίςασε· σαῦσα πάνσα ππειπόνσερ, βαπσίςασε47 εἰρ σὸ ὄνομα
σοῦ πασπὸρ καὶ σοῦ τἱοῦ καὶ σοῦ ἁγίοτ πνεύμασορ ἐν ὕδασι ζῶνσι.
2. ἐὰν δὲ μὴ ἔφῃρ ὕδψπ ζῶν, εἰρ ἄλλο ὕδψπ βάπσιςον· εἰ δ’ οὐ δύναςαι ἐν χτφπ , ἐν θεπμ .
3. ἐὰν δὲ ἀμυόσεπα μὴ ἔφῃρ, ἔκφεον εἰρ σὴν κευαλὴν σπὶρ ὕδψπ εἰρ ὄνομα πασπὸρ καὶ τἱοῦ καὶ
ἁγίοτ πνεύμασορ.
4. ππὸ δὲ σοῦ βαπσίςμορ ππονηςσετςάσψ ὁ βαπσίζψν καὶ ὁ βαπσιζόμενορ48 καὶ εἴ σινερ ἄλλοι
δύνασαι· κελεύειρ49 δὲ νηςσεῦςαι σὸν βαπσιζόμενον ππὸ μιᾶρ ἢ δύο.
Κευ. ηʹ VIII
1. Αἱ δὲ νηςσεῖαι ὑμῶν μὴ ἔςσψςαν μεσὰ σῶν ὑποκπισῶν. νηςσεύοτςι γὰπ δετσέπα ςαββάσψν
καὶ πέμσῃ· ὑμεῖρ δὲ νηςσεύςασε σεσπάδα καὶ παπαςκετήν.
2. μηδὲ πποςεύφεςθε ὡρ οἱ ὑποκπισαί, ἀλλ’ ὡρ ἐκέλετςεν ὁ κύπιορ ἐν σ εὐαγγελίῳ αὐσοῦ, οὕσψ
πποςεύφεςθε· Πάσεπ ἡμῶν ὁ ἐν σ οὐπαν , ἁγιαςθήσψ σὸ ὄνομά ςοτ, ἐλθέσψ ἡ βαςιλεία ςοτ,
γενηθήσψ50 σὸ θέλημά ςοτ ὡρ ἐν οὐπαν καὶ ἐπὶ γῆρ· σὸν ἄπσον ἡμῶν σὸ ἐπιούςιον δὸρ ἡμῖν,
ὡρ καὶ ἡμεῖρ ἀυίεμεν σοῖρ ουειλέσαιρ ἡμῶν, καὶ μὴ εἰςενέγκῃρ ἡμᾶρ εἰρ πειπαςμόν, ἀλλὰ ῥῦςαι
ἡμᾶρ ἀπὸ σοῦ πονηποῦ· ὅσι ςοῦ ἐςσιν ἡ δύναμιρ καὶ ἡ δόξα εἰρ σοὺρ αἰῶναρ.
3. σπὶρ σῆρ ἡμέπαρ οὕσψ πποςεύφεςθε.
Κευ. θʹ IX
1. Πεπὶ δὲ σῆρ εὐφαπιςσίαρ, οὕσψρ51
εὐφαπιςσήςασε·
2. ππῶσον πεπὶ σοῦ ποσηπίον· Εὐφαπιςσοῦμεν ςοι, πάσεπ ἡμῶν, ὑπὲπ σῆρ ἁγίαρ ἀμπέλον Δατεὶδ
σοῦ παιδόρ ςοτ· ςοὶ ἡ δόξα εἰρ σοὺρ αἰῶναρ.
3. πεπὶ δὲ σοῦ κλάςμορ· Εὐφαπιςσοῦμέν ςοι, πάσεπ ἡμῶν, ὑπὲπ σῆρ ζψῆρ καὶ γνώςεψρ, ἧρ
ἐγνώπιςαρ ἡμῖν διὰ Ἰηςοῦ σοῦ παιδόρ ςοτ. ςοὶ ἡ δόξα εἰρ σοὺρ αἰῶναρ.
45 5:2b txt ῥτςθείησε, σέκνα, apcon jc BR FB GG HOL MH TK ‖ abstine te fili (ῥτςθείησι σέκνον) jat
46 6:1 txt ἐπεὶ jc BR FB GG HOL MH TK ‖ ἐπειδὴ HG
47 7:1 txt σαῦσα πάνσα ππειπόνσερ, βαπσίςασε geo jc BR FB GG HOL MH TK ‖ omit apcon
4. ὥςπεπ ἦν σοῦσο σὸ52 κλάςμα διεςκοππιςμένον ἐπάνψ σῶν ὀπέψν καὶ ςτναφθὲν ἐγένεσο ἕν,
οὕσψ ςτναφθήσψ ςοτ ἡ ἐκκληςία ἀπὸ σῶν πεπάσψν σῆρ γῆρ εἰρ σὴν ςὴν βαςιλείαν. ὅσι ςοῦ ἐςσιν
ἡ δόξα καὶ ἡ δύναμιρ διὰ Ἰηςοῦ εἰρ σοὺρ αἰῶναρ.
5. μηδεὶρ δὲ υαγέσψ μηδὲ πιέσψ ἀπὸ σῆρ εὐφαπιςσίαρ ὑμῶν, ἀλλ’ οἱ βαπσιςθένσερ εἰρ ὄνομα
κτπίοτ· καὶ γὰπ πεπὶ σούσοτ εἴπηκεν ὁ κύπιορ· Μὴ δῶσε σὸ ἅγιον σοῖρ κτςί.
Κευ. ι΄ X
1. Μεσὰ δὲ σὸ ἐμπληςθῆςαι οὗσψρ εὐφαπιςσήςασε·
2. Εὐφαπιςσοῦμέν ςοι, πάσεπ ἅγιε, ὑπὲπ σοῦ ἁγίοτ ὀνόμασορ ςοτ, οὗ κασεςκήνψςαρ ἐν σαῖρ
καπδίαιρ ἡμῶν,53 καὶ ὑπὲπ σῆρ γνώςεψρ καὶ πίςσεψρ καὶ ἀθαναςίαρ ἡμῖν διὰ Ἰηςοῦ σοῦ παιδόρ
ςοτ· ςοὶ ἡ δόξα εἰρ σοὺρ αἰῶναρ.
3. ςύ, δέςποσα πανσοκπάσοπ, ἔκσιςαρ σὰ πάνσα ἕνεκεν σοῦ ὀνόμασόρ ςοτ, σπουήν σε καὶ ποσὸν
ἔδψκαρ σοῖρ ἀνθπώποιρ εἰρ ἀπόλατςιν, ἵνα ςοι εὐφαπιςσήςψςιν, ἡμῖν δὲ ἐφαπίςψ πνετμασικὴν
σπουὴν καὶ ποσὸν καὶ ζψὴν αἰώνιον διὰ54 σοῦ παιδόρ ςοτ.
4. ππὸ55 πάνσψν εὐφαπιςσοῦμέν ςοι, ὅσι δτνασὸρ εἶ· ςοὶ56 ἡ δόξα εἰρ σοὺρ αἰῶναρ.
5. μνήςθησι, κύπιε, σῆρ ἐκκληςίαρ ςοτ, σοῦ ῥύςαςθαι αὐσὴν ἐν σῇ ἀγάπῃ ςοτ, καὶ ςύναξον
αὐσὴν ἀπὸ σῶν σεςςάπψν ἀνέμψν, σὴν ἁγιαςθεῖςαν,57 εἰρ σὴν ςὴν βαςιλείαν, ἣν ἡσοίμαςαρ
αὐσῇ· ὅσι ςοῦ ἐςσιν ἡ δύναμιρ καὶ ἡ δόξα εἰρ σοὺρ αἰῶναρ.
6. ἐλθέσψ φάπιρ καὶ παπελθέσψ ὁ κόςμορ οὗσορ. Ὡςαννὰ58 σ θε 59 Δατίδ.60 εἴ σιρ ἅγιόρ ἐςσιν,
ἐπφέθψ· εἴ σιρ οὐκ ἔςσι, μεσανοείσψ· μαπὰν ἀθά· ἀμήν.
7. σοῖρ δὲ ππουήσαιρ ἐπισπέπεσε εὐφαπιςσεῖν ὅςα θέλοτςιν.
54 10:3txt διὰ σοῦ παιδόρ ςοτ apcon jc BR GG HOL MH ‖ διὰ <Ἰηςοῦ> σοῦ παιδόρ ςοτ TK ‖ διὰ Ἰηςοῦ σοῦ παιδόρ ςοτ
cop geo FB
55 10:4a txt ππὸ apcon jc BR FB GG HOL MH ‖ πεπί cmn TK
56 10:4b txt εἶ· ςοὶ cop geo BR FB GG HG HOL TK ZN ‖ εἶ ςύ··jc ‖ εἶ ςύ· ςοὶ c.e.-HR MH.
58 10:6a txt Ὡςαννὰ rell. ‖ Ὡρ ἀννὰ jc This was an error made in the Jerusalem Codex.
Κευ. ια΄ XI
1. Ὃρ ἂν οὖν ἐλθὼν διδάξῃ ὑμᾶρ σαῦσα πάνσα σὰ πποειπημένα, δέξαςθε αὐσόν·
2. ἐὰν δὲ αὐσὸρ ὁ διδάςκψν ςσπαυεὶρ διδάςκῃ ἄλλην διδαφὴν εἰρ σὸ κασαλῦςαι, μὴ αὐσοῦ
ἀκούςησε· εἰρ δὲ σὸ πποςθεῖναι δικαοςύνην καὶ γνῶςιν κτπίοτ, δέξαςθε αὐσὸν ὡρ κύπιον.
3. Πεπὶ δὲ σὼν ἀποςσόλψν καὶ πποπησῶν, κασὰ σὰ δόγμα σοῦ εὐαγγελίοτ οὕσψ ποιήςασε.
4. πᾶρ δὲ ἀπόςσολορ ἐπφόμενορ ππὸρ ὑμᾶρ δεφθήσψ ὡρ κύπιορ·
5. οὐ μενεῖ δὲ εἰ μὴ62 ἡμέπαν μίαν· ἐὰν δὲ ᾖ φπεία, καὶ σὴν ἄλλην· σπεῖρ δὲ ἐὰν μείνῃ,
χετδοππουήσηρ ἐςσίν.
6. ἐπφόμενορ δὲ ὁ ἀπόςσολορ μηδὲν λαμβανέσψ εἰ μὴ ἄπσον, ἕψρ οὗ αὐλιςθῇ· ἐὰν δὲ ἀπγύπιον
αἰσῇ, χετδοππουήσηρ ἐςσί.
7. Καὶ πάνσα ππουήσην λαλοῦνσα ἐν πνεύμασι οὐ πειπάςεσε οὐδὲ διακπινεῖσε· πᾶςα γὰπ
ἁμαπσία ἀυεθήςεσαι, αὕση δὲ ἡ ἁμαπσία οὐκ ἀυεθήςεσαι.
8. οὐ πᾶρ δὲ ὁ λαλῶν ἐν πνεύμασι ππουήσηρ ἐςσίν, ἀλλ’ ἐὰν ἔφῃ σοὺρ σπόποτρ κτπίοτ. ἀπὸ οὖν
σῶν σπόπψν γνψςθήςεσαι ὁ χετδοππουήσηρ καὶ ὁ ππουήσηρ.
9. καὶ πᾶρ ππουήσηρ ὁπιζψν63 σπάπεζαν ἐν πνεύμασι οὐ υάγεσαι ἀπ’ αὐσῆρ, εἰ δὲ μήγε
χετδοππουήσηρ ἐςσί.
10. πᾶρ δὲ ππουήσηρ διδάςκψν σὴν ἀληθειαν, εἰ ἃ διδάςκει οὐ ποιεῖ, χετδοππυήσηρ ἐςσί.
11. πᾶρ δὲ ππουήσηρ δεδοκιμαςμένορ, ἀληθινόρ, ποιῶν64 εἰρ μτςσήπιον κοςμικὸν65 ἐκκληςίαρ,
μὴ διδάςκψν δὲ ποιεῖν, ὅςα αὐσὸρ ποιεῖ, οὐ κπιθήςεσαι ἐυ’ ὑμῶν· μεσὰ θεοῦ γὰπ ἔφει σὴν κπίςιν·
ὡςαύσψρ γὰπ ἐποίηςαν καὶ οἱ ἀπφαῖοι ππουῆσαι.
12. ὃρ δ’ ἂν εἴπῃ ἐν πνεύμασι· δόρ μοι ἀπγύπια ἢ ἕσεπά σινα, οὐκ ἀκούςεςθε αὐσοῦ· ἐὰν δὲ πεπὶ
ἄλλψν ὑςσεπούνσψν εἴπῃ δοῦναι, μηδεὶρ αὐσὸν κπινέσψ.
6211:5 txt οὐ μενεῈ δὲ εἰ μὴ eth GG HOL HR MH ‖ οὐ μενεῈ δέ <εἰ μὴ> TK ‖ οὐ μενεῈ [εἰ μὴ] FB ‖ Μένει δὲ HG ‖ οὗ
μενέσψ ZN ‖ οὐ μενεῈ δὲ jc BR
63 11:9 txt ὁπιζψν BR FB GG HOL MH TK ‖ ὁ πίζψν jc ‖ ὁ ῥέζψν, "whm is mfferilg," c.e.-Gordon.
64 11:11a txt ποιῶν jc BR FB GG HOL TK MH ‖ μτῶν HG. Zahl nrmnmsed ποιῶν μτςσήπιον κοςμικὸν εἰρ ἐκκληςίαρ.
65 11:11b txt κοςμικὸν jc BR FB GG HOL MH TK ‖ κοςμικῶν c.e.-HG ‖ κόςμιον c.e.-Petersen ‖ ποιῶν μτςσήπιον
κοςμικὸν εἰρ ἐκκληςίαρ c.e.-ZN. This is by all accounts the most difficult part of the Didache to understand,
translate, and interpret.
66 12:1a txt ὁ ἐπφόμενορ jc BR GG HOL MH ‖ ὁ ἐπφόμενορ <ππὸρ ὑμᾶρ> TK ‖ ὁ ἐπφόμενορ ππὸρ ὑμᾶρ ancml cmn gem
FB
67 12:1b txt ςύνεςιν γὰπ ἕξεσε c.e.-BR GG HOL ‖ ςύνεςιν γὰπ <ἕξεσε> MH ‖ (ςύνεςιν γὰπ ἔφεσε) TK ‖ ςύνεςιν γὰπ
ἔφεσε ancml cmn FB ‖ ςύνεςιν γὰπ ἕξεσαι jc. Byrellims cmljectured that ἕξεσαι is al itacisk fmr ἕξεσε.
68 12:3 txt καθῆςθαι FB GG HOL MH TK ‖ καθῆςαι jc BR ‖ καθίςαι HG HR ZN
10
4. εἰ δὲ οὐκ ἔφει σέφνην, κασὰ σὴν ςύνεςιν ὑμῶν ππονοήςασε, πῶρ μὴ ἀπγὸρ μεθ’ ὑμῶν ζήςεσαι
Χπιςσιανόρ.
5. εἰ δ’ οὐ θέλει οὑσψ ποιεῖν, φπιςσέμππόρ ἐςσι· πποςέφεσε ἀπὸ σῶν σοιούσψν.
Κευ. ιεʹ XV
1. Χειποσονήςασε οὖν ἑατσοῖρ ἐπιςκόποτρ καὶ διακόνοτρ ἀξίοτρ σοῦ κτπίοτ, ἄνδπαρ ππαεῖρ καὶ
ἀυιλαπγύποτρ καὶ ἀληθεῖρ καὶ δεδοκιμαςμένοτρ· ὑμῖν γὰπ λεισοτπγοῦςι καὶ αὐσοὶ σὴν
λεισοτπγίαν σῶν ππουησῶν καὶ διδαςκάλψν.
2. μὴ οὖν ὐπεπίδησε αὐσούρ· αὐσοὶ γὰπ εἰςιν οἱ σεσιμημένοι ὑμῶν μεσὰ σῶν ππουησῶν καὶ
διδαςκάλψν.
3. λέγφεσε δὲ ἀλλήλοτρ μὴ ἐν ὀπγῇ, ἀλλ’ ἐν εἰπήνῃ ὡρ ἔφεσε ἐν σ εὐαγγελίῳ· καὶ πανσὶ
ἀςσοφοῦνσι κασὰ σοῦ ἑσέποτ μηδεὶρ λαλείσψ μηδὲ παπ’ ὑμῶν ἀκοτέσψ,77 ἕψρ οὗ μεσανοήςῃ.
70 13:3 txt σὴν ἀπαπφὴν eth jc FB GG HOL MH ‖ σὴν [ἀπαπφὴν] DR ‖ σὴν apcon? ‖ [σὴν ἀπαπφὴν] TK ‖ omit geo BR
4. σὰρ δὲ εὐφὰρ ὑμῶν καὶ σὰρ ἐλεημοςύναρ καὶ πάςαρ σὰρ ππάξειρ οὕσψ ποιήςασε, ὡρ ἔφεσε ἐν
σ εὐαγγελίῳ σοῦ κτπίοτ ἡμῶν.
Κευ. ιϛ ʹ XVI
1. Γπηγοπεῖσε ὑπὲπ σῆρ ζψῆρ ὑμῶν· οἱ λύφνοι ὑμῶν μὴ ςβεςθήσψςαν, καὶ αἱ ὀςυύερ ὑμῶν78 μὴ
ἐκλτέςθψςαν, ἀλλὰ γίνεςθε ἕσοιμοι· οὐ γὰπ οἴδασε σὴν ὥπαν, ἐν ᾗ ὁ κύπιορ ἡμῶν ἔπφεσαι.
2. πτκνῶρ δὲ ςτναφθήςεςθε ζησοῦνσερ σὰ ἀνήκονσα σαῖρ χτφαῖρ ὑμῶν· οὐ γὰπ ὠυελήςει ὑμᾶρ ὁ
πᾶρ φπόνορ σῆρ πίςσεψρ ὑμῶν, ἐὰν μὴ ἐν σ ἐςφάσῳ καιπ σελειψθῆσε.
3. ἐν γὰπ σαῖρ ἐςφάσαιρ ἡμέπαιρ πληθτνθήςονσαι οἱ χετδοππουῆσαι καὶ οἱ υθοπεῖρ, καὶ
ςσπαυήςονσαι σὰ ππόβασα εἰρ λύκοτρ, και ἡ ἀγάπη ςσπαυήςεσαι εἰρ μῖςορ.
4. αὐξανούςηρ γὰπ σῆρ ἀνομίαρ μιςήςοτςιν ἀλλήλοτρ καὶ διώξοτςι καὶ παπαδώςοτςι, καὶ σόσε
υανήςεσαι ὁ κοςμοπλανὴρ ὡρ τἱὸς θεοῦ, καὶ ποιήςει ςημεῖα καὶ σέπασα, καὶ ἡ γῆ
παπαδοθήςεσαι εἰρ φεῖπαρ αὐσοῦ, καὶ ποιήςει ἀθέμισα, ἃ οὐδέποσε γέγονεν ἐξ αἰῶνορ.
5. σόσε ἥξει ἡ κσίςιρ79 σῶν ἀνθπώπψν εἰρ σὴν πύπψςιν σῆρ δοκιμαςίαρ, καὶ ςκανδαλιςθήςονσαι
πολλοὶ καὶ ἀπολοῦνσαι, οἱ δὲ ὑπομείνανσερ ἐν σῇ πίςσει αὐσῶν ςψθήςονσαι ὑπ’ 80 αὐσοῦ σοῦ
κασαθέμασορ.
6. καὶ σόσε υανήςεσαι σὰ ςημεῖα σῆρ ἀληθείαρ· ππῶσον ςημεῖον ἐκπεσάςεψρ81 ἐν οὐπαν , εἶσα
ςημεῖον υψνῆρ ςάπιγγορ, καὶ σὸ σπίσον ἀνάςσαςιρ νεκπῶν.
7. οὐ πάνσψν δέ, ἀλλ’ ὡρ ἐππέθη· Ἥξει ὁ κύπιορ καὶ πάνσερ οἱ ἅγιοι μεσ’ αὐσοῦ.
8. σόσε ὄχεσαι ὁ κόςμορ σὸν κύπιον ἐπφόμενον ἐπάνψ σῶν νευελῶν σοῦ οὐπανοῦ.
78 16:1 txt ὑμῶν BR FB GG HOL TK ‖ <ὑμῶν> MH ‖ ἡμῶν jc. Apprently all editors agree on this emendation,
starting with Byrennios. Elsewhere that this same emendation occurs, at least there are other ancient source
texts agreeing against the Jerusalem Codex.
79 16:5a txt κσίςιρ jc BR FB GG HOL MH TK ‖ κπίςιρ c.e.-HG ‖ πίςσιρ c.e.-Harris
www.lulu.com/spotlight/bibletranslation
www.bibletranslation.ws/tran.html