Professional Documents
Culture Documents
12. Omów koncepcje i rodzaje sieci polityki (policy networks) oraz podaj przykłady z
pragmatyki funkcjonowania UE.
● Sieci polityki to jest związane z pojęciem policy networks czy MLG (wielopoziomowe
zarządzania). Tworzy się wspólne mechanizmy, koordynacji wspólny działan dla lepszej
funkcjonalności procesu integracji UE. Np.:
-Europol. Europejski Biuro Policji czyli policji państwa członkowskich koordynują poprzez
działania.
-Eurojust. Europejska Sieć Sądów która poprzez instytucje europejskiego nakazu aresztowania i
też instytucji pytań prejudycjalny.
-FRONTEX. Agencja do Spraw Ochrony Granic Zewnętrzne UE z siedzibą w Wawie jako jedyna
w polsce. Koordynuje bezpieczeństwo strefę Schengen państw członkowskich.
-Europejski Instytut Innowacji i Technologii. Sieć instytutów naukowo badawczy które
koordynują wspólne badania europejski.
-EUPAN. Europejska Sieć Administracji Publiczny czyli wspólpraca ministerstw agencji
rządowej, administracji publicznych.
- EWO i EWP - 24 października 1950 zaproponował ją przewodniczący rady ministrów IV Republiki Francuskiej
René Pleven. Negocjacje rozpoczęły się 15 lutego 1951. Na mocy podpisanego traktatu zawartego 27 maja 1952 w
Paryżu tworzyć ją miały Belgia, Francja, Holandia, Luksemburg, RFN i Włochy.
- Sprzyjający czynnik, to chęć remilitaryzacji RFN przez USA
- Planowano utworzyć europejską armię pod zarządem wspólnym (równolegle tworzącej się EWP)
- Francja odmówiła ratyfikacji i do utworzenia EWO i EWP nie doszło
● - 57’ 58’ Traktaty Rzymskie (F, RFN, Włochy, Benelux) Dwa traktaty (ToFUE i EUROATOM)
Cele, zadania:
- Stworzenie warunków do swobodnego i harmonijnego rozwoju gospodarczego państw, - podniesienie
poziomu życia obywateli i mocniejsze zawiązanie nowopowstałej wspólnoty, zwłaszcza pod względem
ekonomiczno-społecznym.,
-ujednolicanie polityki członków EWG
- wyeliminowano opłaty celne i ograniczenia ilościowe w handlu między państwami wspólnoty
- ustalenie jednej taryfy celnej w polityczne handlowej z państwami trzecimi
- WPR
- 4 swobody
- gwarancja wolnej konkurencji na wspólnym rynku
- ujednolicenie ustawodawstwa w swych krajach
- powołanie EBI I EFS
*EUROATOM (Europejska Wspólnota Energii Atomowe)
Cele, zadania:
- Pokojowe wykorzystanie energii atomowej
- Próba wykorzystania w procesach energetycznych i przemysłowych energii atomowej, jądrowej
- Pokojowa współpraca w dziedzinie technologii jądrowych
- Tworzenie i szybki rozwój przemysłu nuklearnego
- Swobodny rozwój technik = poprawa standardów życia w państwach członkowskich
- Wymiana, przepływy specjalistów
- Ustalenie jednolitych standardów i norm bezpieczeństwa ochrony radiologicznej
- 62’ PE, od 52 jako Wspólne Zgromadzenie EWWiS, pierwsze bezpośrednie wybory w 79’
- 65’ Rada Wspólnot Europejskich (działa przy niej COREPER – Komitet Stałych Przedstawicieli –
ambasadorzy, przygotowywali posiedzenia) EGZEGUTYWA
Komisja Wspólnot Europejskich (KE) LEGISLATYWA
- TS Wspólnot Europejskich
- 65’ 67’ Traktat fuzyjny (Bruksela) utworzono jedną Komisję Wspólnot Europejskich ( z połączenia
Wysokiej Władzy EWWiS, Komisji EWG oraz Komisji EUROATOMU) i jedną Radę Ministrów dla wszystkich
trzech wspólnot europejskich 97 99’ uchylony na mocy amsterdamskiego
- 85’ Schengen I (Benelux, RFN, Francja)
- 86 JAE (Uroczysta deklaracja UE 2007 Deklaracja Berlińska – zebranie zgody państw by można ingerować w
inne regiony)
Swoboda przepływu osób, usług, kapitału i towarów
Polityka konkurencji – pomocy publicznej, zakaz interwencjonizmu państwowego; Państwo za zgodą UE
może dotować wrażliwe sektory: Górnictwo, Hutnictwo; Przemysł Maszynowy, Włókiennictwo,
Samochodowy, Lotniczy.
Zakaz tworzenia monopoli i oligopoli -antytrust
Pomoc de minimis – dopuszczalny pułap pomocy państwa dla MMŚP w ciągu 3 lat te firmy mogą uzyskać
max 100 tys. Euro
Kontrola fuzji (KE musi wyrazić zgodę na łączenie się przedsiębiorstw na terenie UE. Może dać zgodę,
gdy firmy w UE max 5 mld $ obrotu rocznego a globalne max 20 mld $)
Uwspólnotowienie 3 polityk: związane ze zwykłą procedurą ustawodawczą
- Badawczo – rozwojowa
- Ochrony środowiska
- 54’ 55’ Ukłądy Paryskie (UK, F, Benelux, Włochy, Niemcy, USA, Kanada) dotyczyły kwestii politycznych i
militarnych. Po odmowie ratyfikacji traktatu o EWO we Francji (30 sierpnia 1954 r.) z nową inicjatywą
zjednoczeniową wystąpił brytyjski minister spraw zagranicznych, Anthony Eden. Zwołano naradę, której celem
miało być rozwiązanie problemów powstałych w związku z fiaskiem projektu Europejskiej Wspólnoty Obronnej.
Między innymi nie mógł wejść w życie układ niemiecki z 26 maja 1952 r., który alianci zachodni zawarli z RFN.
Przewidywał on formalne zakończenie okupacji Niemiec Zachodnich i przyznanie im suwerennych praw
państwowych, a także ich remilitaryzację właśnie pod kontrolą EWO. Uczestnicy konferencji zdecydowali, że RFN
przystąpi do NATO, a także, razem z Włochami, do Traktatu Brukselskiego (dotyczący obronności). USA,
Wielka Brytania i Francja były zgodne w dążeniu do zakończenia okupacji Niemiec Zachodnich. Przedmiotem
dyskusji był natomiast status, praktycznie anektowanego przez Francję, Protektoratu Saary - rozważano m.in.
możliwość uczynienia go niepodległym państwem.
- 57’ 58’ Traktaty Rzymskie (F, RFN, Włochy, Benelux) Dwa traktaty (ToFUE i EUROATOM)
* JRE
* EFS – dostosowanie kadr do rynku pracy
* EBankInwestycyjny – wspieranie wspólnej polityki transportowej i rolnej
*EWG (6 państw F, RFN, Włochy, Benelux) i *EUROATOM (Europejska Wspólnota Energii Atomowe)
- 62’ PE
- 65’ Rada Wspólnot Eropejskich (działa przy niej COREPER – Komitet Stałych Przedstawicieli – ambasadorzy,
przygotowywali posiedzenia) EGZEGUTYWA
Komisja Wspólnot Europejskich (KE) LEGISLATYWA
- TS Wspólnot Europejskich
- 8 kwietnia 65’ Traktat fuzyjny (Bruksela) utworzono jedną Komisję Wspólnot Europejskich ( z połączenia
Wysokiej Władzy EWWiS, Komisji EWG oraz Komisji EUROATOMU) i jedną Radę Ministrów dla wszystkich
trzech wspólnot europejskich 97 99’ uchylony na mocy amsterdamskiego
21. Scharakteryzuj procesy integracyjne realizowane w ramach JAE odnosząc je do
koncepcji, opcji, rodzajów i etapów integracji europejskiej.
● 86 JAE (Uroczysta deklaracja UE 2007 Deklaracja Berlińska – zebranie zgody państw by można
ingerować w inne regiony)
Swoboda przepływu osób, usług, kapitału i towarów
Polityka konkurencji – pomocy publicznej, zakaz interwencjonizmu państwowego; Państwo za zgodą UE
może dotować wrażliwe sektory: Górnictwo, Przemysł Maszynowy, Samochodowy, Lotniczy.
Zakaz tworzenia monopoli i oligopoli (antytrust)
Pomoc de minimis – dopuszczalny pułap pomocy państwa dla MMŚP w ciągu 3 lat te firmy mogą uzyskać
max 100 tys. Euro
Kontrola fuzji (KE musi wyrazić zgodę na łączenie się przedsiębiorstw na terenie UE. Może dać zgodę,
gdy firmy w UE max 5 mld $ obrotu rocznego a globalne max 20 mld $)
Uwspólnotowienie 3 polityk: związane ze zwykłą procedurą ustawodawczą
- Badawczo – rozwojowa, Ochrony środowiska, Spójności (regionalna)
● Koncepcja:
Neoinstytucjonalizm Racjonalnego wyboru (George Tsebelis, Garrett)
- Instytucje zapewniają stabilność
- Znaczenie dawania uprawnień instytucjom ponadnarodowym oraz ich relacji z państwami
- Instytucje powstają dla rozwiązywania wspólnych problemów
- Czas: badanie skutków strategicznych, krótkookresowych
- Za cel obiera wcielanie w życie preferencji i realizacji interesów
- Oderwanie od historii
- Lojalność urzędników – wobec państwa pochodzenia
- Ludzie dążą do własnej korzyści, a ich zachowania są racjonalne i strategiczne
- Instytucje jako zmienne modyfikujące – wywierają wpływ na sposób w jaki podmioty wypełniają swoje
funkcje.
● Opcja:
TRANSATLANTYCKA (w jej drugim okresie czyli 86’, bo pierwszy to 47-50)
-Zaprojektowanie podstaw jednolitego rynku europejskiego (kształtowanie liberalnego wolnego rynku;
powiązania z USA)
● Rodzaj:
Wspólny Rynek na mocy JAE powstaje JRE (działający na powyższych zasadach)
-85’ Schengen I 98’ Schengen II 11’ Schengen III (przepis grecki)
● Etap:
Wspólne areny polityczne – bo zostają uwspólnotowione 3 polityki
- badawczo – rozwojowa
- środowiska
- spójności
49. Na czym polega zasada subsydiarności (wymień warunki, w których nie jest
stosowana).
Zasada subsydiarności mówi o możliwości delegacji kompetencji na poziom możliwy najniższych.
Traktat z Lizbony potwierdza że UE działa na MLG (multi level governance) czyli delegowania
kompetencji jak najniżej. Każdy projekt UE musi być analizowany pod kątem zasady subsydiarności. To
role pomaga Komitet Regionów. Komisja przedkłada do komitetów propozycje rozstrzygnięć i
przygotowuje białe księgi (zadeklarowane polityki danej obszarze) i zielone księgi (możliwość
rozwiązania problemów).
● Kiedy ona nie jest realizowana:
1. Gdy zadania ma aspekt ponadnarodowych i nie może być skutecznie realizowane przez jeden
lub kilka państw (np. strefa Schengen).
2. Gdy działaniu na szczeblu narodowy lub brak działaniu na szczeblu wspólnotowym stanowi
naruszenie zobowiązań traktatowi (czyli kiedy jest nie prawny nie możliwy).
3. Gdy działaniu na szczeblu wspólnotowym są korzystniejsze ze względu na rozmiar i efekty
(np. strefa Euro, efekt skali efekt europejski).
Od traktatu z Maastricht 8 luty 1992’93 powstały trzy filary, gdzie I filar ( EWWIS, EWG i Euratom) stanowił
reżim wspólnotowy co oznaczało, że w danych obszarach ( gospodarczych) mieliśmy zwykłą procedurę legislacyjną
KE inicjuje – PE i RUE przyjmują – TS nadzoruje. Pozostałe dwa reżim międzyrządowy, RE jednogłośnie, opinia
PE, KE
Od traktatu z Amsterdamu 2.10.1997’98 1.05 poszerzono o politykę migracji, nadużyć i azylową ( z III filaru),
W przypadku rozporządzeń vacatio legis jest krótszy albo obowiązuje w dniu wydania rozporządzenia. W
przypadku dyrektywy ze względu na konieczność przeprowadzenie całej procedure normatywnej czyli
pracy parlamentu komisji parlamentarne czasami także inny procedur partycypacyjny to wymaga więcej
czasu.
Mniejszość blokującą mogą utworzyć co najmniej 4 państwa członkowskie i 60% obywateli UE (300mln).
Wtedy zostaje odrzucony akt prawny
Hamulec bezpieczeństwa z Joaniny 1994 – procedura wstrzymania działania prawa ( można wstrzymać działanie
dyrektywy na okres do max 2lat). 3 państwa, 55% obywateli z 65% mniejszości blokującej (145mln).
70. Wskaż trzy modele rzecznictwa interesów w UE oraz opisz różnice między nimi.
● 3 Modele rzecznictwa interesów UE:
-Dialog Korporacyjny. To tego dialogu można zaliczyć Komitet Ekonomiczno-Społecznych.
Czyli dialog dotyczącymi szeroko pojętego rynku pracy zatrudnienia. (European Round Table,
Business Europe, Am Cham).
-Dialog Konsocjonalnej. To dialog można zaliczyć Komitet Regionów. Dotyczy spraw
obywatelski i pewne sensie ustrukturyzowane.
-Dialog Neopluralistyczny. To dialog najmniej institycjolizowany. Najmniej obecny w
procedurach decyzyjne w systemie prawno instytucjonalne UE. To są różnego typu działania Ad
Hoc, Grupy Interesów.
87. Omów główne wytyczne Paktu Stabilności i Wzrostu oraz tzw. Sześciopaku.
● Pakt Stabilności i Wzrostu.
-Został przyjęty w 1997 roku.
-Mówi o monitorowanie przez RUE programów stabilizacyjny czyli deficitów i długów
publicznego i o procedurze unikanie nadmiernego deficytu (zalecenia i sankcji).
-Została wprowadzona klauzula egzoneracyjna która polega na tym że państwa które przekraczają
dług (60% i deficyt 3% PKB) mogą być objęte tą klauzulą na wniosek KE albo na wniosek
państwa członkowskiego. Taką decyzje podejmuje RUE z większością głosów i wówczas sankcji
nie są wprowadzane jeżeli państwa wykaże że przekroczenie ma charakter incydentalne (tak jak
teraz przez Covid-19).
-W 2002 mamy Scenariusz Madryckiego kiedy euro był wprowadzono do obrotu finansowego
państwa członkowskie.
● W 2008 był kryzys finansowy (kapitał spekolacyjnego który operował na rynek nieruchomości,
upadek Banku Lehman Brothers). Reakcja Ue na ten kryzys:
Wprowadzenie Sześciopaków w listopadzie 2011 roku który składał się 5 rozporządzeń RUE i PE
oraz jeden dyrektyw RUE. Określone zostało:
-Wzmocnienie procedury nadmiernego deficytu i wskazano 10 wskaźników dotyczące poziomu
zadłużenia, banków komercyjne, poziomy tzw. czarny kredytów, wejście kapitałowe.
-Wprowadzono pojęcie MTO (Budżetowego celu średniookresowego). Wydatki w sektorach
publicznego nie mogą być wyższe niż średniego wzrostu gospodarczego, czyli państwa nie może
wydawać więcej niż ma średnio dochody do budżetu.
-Wprowadzono pewnego systemu sankcji miały. Państwa które łamały te procedury miały być
objęte przez trójetapowy postępowania sankcyjnym. Rekomendowano wpisanie do konstytucji
państw członkowskich tzw. złoty reguł (dług publicznego i deficyt budżetowego).
105. Na czym polega Otwarta Metoda Koordynacji - jakie są jej wady i zalety.
● Na czym polega:
Otwarta Metoda Koordynacji jest związana z semestrem europejskim w którym co roku są
przygotowywane, wdrażane i ewaluowane postępy państw członkowskich w ramach przyjęte na
siebie zobowiązań. Semestr ten składa się na 6 etapów:
-Zaczyna się w Listopadzie kiedy KE publikuje wspólne tablice wyników. Czyli pewne
wskaźniki. Każdy z państw członkowskich deklaruje osiągniecie przy ustalaniu tego z KE
pewnego rodzaju wielkości wskaźnika w odniesieniu własnych możliwości.
-Do stycznia państwa narodowe przykładają sprawozdania krajowe z analizy sytuacji które
odnosi się do pewnego rodzaju wskaźnika.
-Do lutego KE publikuje Europejska Tablica Wyników i rekomenduje państwom członkowskim
osiągnięcie kolejne wskaźników.
-Do kwietnia państwa narodowe przygotowują krajowy program reform.
-Do maja KE dokonuje przeglądu i przedstawia swoje zalecenia (muszą być przyjęte przez RE).
-Od lipca do listopada następuje faza semestru krajowego czyli czy państwa narodowe wdrażają
te zalecenia KE.
● Wady i zalety:
-Brak wyraźnie restrykcyjności był różnie postrzegany.
-Name and shame. Polegał na tym że w ramach tych tablic wyników KE przedstawiała państwa
najlepiej i najgorzej sobie radzące.
-OD 2017 KE może stosować pewne sankcje które polegają na tym że państwa członkowskie
mogą mieć zawieszone najczęściej część środków europejski w ramach wskaźników które nie
realizują (w celu dyscyplinowania).
Pierwszy obszar – elementy prawno-międzynarodowe – zbiór uregulowań, które określają funkcjonowanie UE jako
OM, staje się podmiotem SM. Nie ma już trzech filarów z Maastricht.
- określenie relacji między UE, a PN – 3 rodzaje kompetencji:
Kompetencje wyłączne UE
✔ Akty prawne KE, prawo wtórne Kompetencje (rozporządzenia, dyrektywy, decyzje, zalecenia,
opinie) KE w obecności co najmniej połowy czł. Zwykłą większością.
✔ Państwa narodowe mają tylko głos doradczy (polityka konkurencji, pomoc publiczna, unia celna,
polityka handlowa, ugw, polityka rybołówstwa. Zasada lojalności – prymat prawa UE
Kompetencje dzielone
Wciąż prawo UE jest nadrzędne wobec krajowego, ale tam gdzie nie ma regulacji, bądź UE nie podejmie
działań, może podjąć je za pomocą instytucji UE PN zgodnie z postanowieniami traktatowymi.
Kompetencje te podlegają zwykłej procedurze ustawodawczej i państwa czł. mogą je podjąć gdy UE
postanowi ich nie podejmować [rynek wew., środowisko, transport, rolnictwo, polityka społ.]. Trialog
(KE, PE, RUE )
Kompetencje konkurencyjne (zastrzeżone do poziomu PN)
- nie ma w nich rozporządzeń, dyrektyw oraz decyzji, reszta jest
- Decyzje w ramach tych kompetencji RUE podejmuje jednogłośnie (procedura pasarelle, szczególna – RUE
występuje co najmniej 6 msc. przed planowanym podjęciem decyzji do PN z zapytaniem, o wyrażenie zgody wobec
przejścia z jednomyślności do kwg. Użyto ją 4 razy. Tu pojawia się procedura czerwonej kartki- jeśli choć jeden.
Drugi obrszar Zdolność traktatowa – uczestnictwo w OM:
a. pierwotne (wyłączne) – dotyczy kompetencji wyłącznych – UE samodzielnie występuje jako aktor danej
organizacji i samodzielnie podejmuje decyzje, bez konsultacji z PN
b. wtórne (kumulatywne) – związane z kompetencjami dzielonymi – UE występuje jako aktor wraz z organami
międzynarodowymi. Głos UE jest wtórny wobec PN.
c. od 09’ rozszerzono zdolność traktatową: członek ONZ, RE, WTO, OECD, sygnatariusz Paktu Praw Człowieka