Podstawy Logistyki - New 2017 - w1

UNIWERSYTET ŁÓDZKI
FILIA W TOMASZOWIE MAZ.
PODSTAWY LOGISTYKI
dr inż. Krystian WIŚNIEWSKI
Rok akademicki 2017/2018

FILIA W TOMASZOWIE MAZ.
K. Wiśniewski Podstawy logistyki 2

LITERATURA PRZEDMIOTU
1. Abt S.: „Systemy logistyczne w gospodarowaniu – teoria
i praktyka logistyki”. AE w Poznaniu 1996.
2. Gołembskiej E. (praca zbiorowa pod red.) : „Kompendium wiedzy
o logistyce”. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2016.
3. Pfohl Hans-Christian: „Zarządzanie logistyką”. Biblioteka
Logistyka, Poznań 1998.
4. Blaik P.: „Logistyka – koncepcja zintegrowanego zarządzania
przedsiębiorstwem”. PWE, Warszawa 2001.
5. Kisperska-Moroń D., St. Krzyżaniak S.: „Logistyka”. ILiM, Poznań 2009.
6. Śliżewska J., Stochaj J.: „Podstawy logistyki. Podręcznik do nauki zawodów
z branży logistyczno-spedycyjnej”. WSiP, Warszawa 2017.
7. Dwiliński L.: Zarys logistyki przedsiębiorstwa. Oficyna wydawnicza Politechniki
Warszawskiej, Warszawa 2006.
8. Bendkowski J., Kramarz M.: Logistyka stosowana – metody, techniki, analizy.
cz. 1 i 2. Wydawnictwo Politechniki Śląskiej, Gliwice 2006.
9. Grzybowska K.: „Podstawy logistyki”. Difin, Warszawa 2009
Przedmiot kończy się: zaliczeniem

GENEZA LOGISTYKI
Pojęcie LOGISTYKI
ma swój źródłosłów w języku greckim, gdzie:
a) logos – słowo, wiedza, liczenie;
b) logiamos – obliczanie, kalkulacja, rachunek;
c) logistes – rachmistrz;
d) logistikon – rozum, rozsądek;
e) logistike – sztuka liczenia i kalkulowania.
Współczesne znaczenie terminu „logistyka” wywodzi się ze sfery

wojskowości, gdzie od najdawniejszych czasów funkcjonowała jako
teoria i praktyka gospodarki wojskowej, warunkującej powodzenie
wszystkich operacji militarnych.

GENEZA LOGISTYKI
Wielka Mała Baron (1779-1869)

taktyka Strategia taktyka rozumiał logistykę
jako praktyczną
sztukę
LOGISTYKA wg A. H. de JOMINI
przemieszczania
i zaopatrywania
wojsk,
obejmującą m.in.:
Planowanie Przydział Zaopatrywanie Budowa Lokalizacja

ruchu wojsk transportu wojska dróg składów

LOGISTYKA WOJSKOWA
wg poglądów teoretyków amerykańskich
A. T. Mahan: STRATEGIA G. C. Thorpe:

- mobilizacja gospodarki, - logistyka teoretyczna,
- analizy ekonomiczne, - logistyka praktyczna,
- oceny potencjałowe. - sztaby logistyczne.
PLANOWANIE
DYSTRYBUCJA
Klasyczny ZAOPATRYWANIE
„wojskowy LOGISTYKA TAKTYKA
charakter” H. E. Eccles:
- logistyka międzynarodowa,
logistyka
- logistyka narodowa,
nabrała - logistyka wojskowa,
w Ameryce - logistyka cywilna.
a) w okresie wojny secesyjnej (1861-65) – problematyka zaopatrzenia przechylała

c)
b) poszalę
admirale A.wprowadził
T. Mahan „logistykę”
językateoretycznie rozwinął kontradmirał
d) „logistykę”
II wojny światowejdo wojskowego admirał G. C.
A. T. Mahan Thorpe
(1840-1914);
podczaszwycięstwa; – rozkwit logistyki wojskowej.
w pracy „Logistyka czysta. Nauka o przygotowaniu do wojny” (w 1917 r.), w której
W 1950 r. kontradmirał H. E. Eccles opublikował książkę pt. „Logistyka operacyjna
przedstawił naukowe podstawy funkcjonowania systemu logistycznego sił zbrojnych;
marynarki wojennej”.

LOGISTYKA WOJSKOWA
Zaopatrywanie Świadczenie
materiałowo PODSTAWOWE FUNKCJE usług
- techniczne logistycznych
LOGISTYKI WOJSKOWEJ
 Środki żywnościowe;  Usługi gospodarcze;
 Sprzęt wojskowy i części;  Usługi remontowe;
 Sprzęt i środki medyczne;  Usługi medyczne;
 Paliwa i smary silnikowe  Usługi ewakuacyjne;
 Amunicja i środki bojowe;  Usługi kwaterunkowe;
 Usługi transportowe

LOGISTYKA WOJSKOWA – NATO
Pojęcie „logistyka” dla potrzeb sił zbrojnych państw NATO

definiowane jest jako:
„nauka zajmująca się planowaniem i realizacją ruchów
i obsługi wojsk oraz podtrzymaniem ich zdolności bojowej”, czyli:
 Projektowania i rozwoju produktów (sprzętu wojskowego

i uzbrojenia);
 Zakupu, magazynowania, rozdziału i przemieszczania materiałów;
 Utrzymania, eksploatacji i ewakuacji sprzętu wojskowego;
 Przemieszczania, ewakuacji i hospitalizacji stanów osobowych;
 Pozyskiwania, budowy i użytkowania obiektów infrastruktury;
 Organizowania i świadczenia usług logistycznych.

LOGISTYKA WOJSKOWA – NATO
W aspekcie praktycznym logistyka NATO dzieli się na:
a) LOGISTYKA PRODUKCJI – b) LOGISTYKA KONSUMPCJI –

zajmuje się badaniem, zajmuje się przyjęciem
projektowaniem i rozwojem, zaopatrzenia od dostawców,
wytwarzaniem i odbiorem jego transportowaniem
produktów oraz materiałów i magazynowaniem, rozdziałem
wojskowych. i eksploatacją oraz
pozbywaniem się odpadów.
OBEJMUJE:
OBEJMUJE:
 Standaryzację;
 Interoperacyjność;  Sterowanie zapasami;
 Składanie zamówień;  Dostarczanie zaopatrzenia;

 Kontrolę jakości;
 Świadczenie usług;
 Analizę niezawodności;
 Techniczne użytkowanie uzbrojenia
 Ocenę bezpieczeństwa; i sprzętu wojskowego (UiSW);
 Procesy produkcyjne;
 Techniczne użytkowanie obiektów
 Procesy eksploatacyjne. wojskowych.

POWSTANIE I ROZWÓJ LOGISTYKI CYWILNEJ
Zintegrowane podejście logistyczne
Logistyka wg Amerykańskiego Towarzystwa Marketingowego

American Association Marketing (AAM):
„... ruch i operowanie produktami z miejsc AAM 1948 r.

wytwarzania do miejsc konsumpcji...”
BUSINESS LOGISTICS
Koordynacja procesów Organizacja

Sterowanie przepływem
magazynowania dystrybucji
surowców, materiałów
i składowania towarów

Modyfikacja definicji logistyki
O. Morgestern Operacje logistyczne – „dostarczanie ściśle określonych wielkości

dóbr fizycznych oraz usług dla konkretnych rodzajów działalności,
1955 r. które zgodnie ze swoimi celami wykorzystują te środki i usługi”.
„pozyskiwanie z konkretnych źródeł dobra rzeczowe

Podkreśla również, że podlegają transformacji w przestrzeni i w czasie
na drodze przepływu do ostatecznych odbiorców”.
Logistyka cywilna początkowo stosowana była głównie w skali przedsiębiorstwa

jako business logistics, a jej celem była koordynacja
przepływu surowców i materiałów oraz różnych procesów związanych
z magazynowaniem, składowaniem i dystrybucją towarów.

Amerykańskie towarzystwo Council of Logistic Management (CLM)

logistykę zdefiniowało jako:
CLM 1998 r.
DZIAŁANIA LOGISTYCZNE MOGĄ OBEJMOWAĆ

OBSŁUGA KLIENTA PROGNOZOWANIE POPYTU
REALIZACJA ZAMÓWIEŃ PRZEPŁYW INFORMACJI
TRANSPORT I PRZEŁADUNKI KONTROLA ZAPASÓW
PROCESY ZAOPATRZENIOWE PAKOWANIE TOWARÓW
UTYLIZACJA ODPADÓW OBSŁUGA ZWROTÓW
LOKALIZACJA ZAKŁADÓW I MAGAZYNÓW, SKŁADOWANIE
Definicja
„proces planowania, realizacji i kontroli wydajnego i oszczędnego przepływu
i magazynowania surowców, półfabrykatów i gotowych wyrobów
oraz związanych z tym informacji !
od punktu dostawy do punku odbioru, odpowiednio do wymagań klienta”.

ETAPY ROZWOJU LOGISTYKI
LOGISTYKA Logistyka „uśpiona”: Odcinkowe rozwiązania logistyczne:
WOJSKOWA
 dominujący rynek producenta, - zaopatrywanie i zakupy materiałowe,
- magazynowanie dóbr rzeczowych,
 początki logistyki marketingowej; - dystrybucja towarów i usług;
ETAP I Logistyka marketingowa:
do 1950
 intensywna podaż towarów i usług, Rozłączne kanały logistyczne:
- dystrybucja marketingowa,
ETAP II  wymagający rynek odbiorcy, - zaopatrzenie materiałowe;
1950-70
 wysokie koszty dystrybucji;
Logistyka zintegrowana: Budowa systemów logistycznych:

ETAP III - AI – Automatic Identification,
1970-90  komercyjny rynek konsumenta, - JiT – Just in Time,
- MRP – Material Requirement
 standardy obsługi klienta, Planning;
ETAP IV
 integracja procesów logistycznych;
po 1990
Logistyka komputerowa: Informatyczne technologie
w informatyce:
 komputeryzacja zarządzania logistyką, - EDI – Electronic Data Interchange,
- ABC – Activity Based Costing
LOGISTYKA  optymalizacja obsługi klienta, Business Internet.
GLOBALNA
 globalizacja procesów gospodarczych.

W INNOWACYJNEJ GOSPODARCE PROCESY ZMIENIAJĄ SIĘ
DYNAMICZNIE A DO ICH ZARZĄDZANIA NIEZBĘDNA JEST
WIEDZA Z ZAKRESU LOGISTYKI
Wspomagające Wspomagające
PODSTAWOWE OBSZARY WIEDZY
dyscypliny nauki dyscypliny nauki
Zaopatrzenie i gospodarka
Prognozowanie i statystyka
Ekonomia materiałowa
Logistyka produkcji
Ekonometria
Organizacja Dystrybucja i badania operacyjne
i zarządzanie
Łańcuchy dostaw
Systemy informacyjne
Magazynowanie i informatyczne
Marketing
i sprzedaż
Transport i spedycja
Zarządzanie zapasami Techniki i technologie

Finanse produkcji, transportu
i rachunkowość Zagospodarowanie odpadów i magazynowania

ASPEKTY DEFINIOWANIA LOGISTYKI
LOGISTYKA w oparciu o podejście systemowe (całościowe) jest:
 naukową dyscypliną ekonomiczną o zarządzaniu,

procesami przepływu surowców, materiałów, produktów
i usług między różnymi podmiotami gospodarczymi;
 narzędziem praktycznego sterowania złożonymi procesami

zaopatrzenia, produkcji i dystrybucji w zakresie organizacji
skupu i sprzedaży towarów i usług;
 rozwiązaniem systemowym bazującym na integracji

przepływów fizycznych towarów i usług ze strumieniami
informacyjnymi warunkującymi te przepływy.

Integracja
Przepływ dóbr
przepływów
materialnych i usług
fizycznych
ISTOTA CEL
Przepływ LOGISTYKA Integracja

strumieni strumieni
informacyjnych informacyjnych
MISJA
Formułowanie zasad rządzących

procesami fizycznego przepływu

Naukowa dyscyplina Narzędzie praktycznego

ekonomiczna działania
ASPEKT ASPEKT ASPEKT

FUNKCJONALNY PRZEDMIOTOWY OCENOWY
ZARZĄDZANIE: PRZEPŁYW:
EFEKTYWNOŚĆ
planowanie, materiałów, RYNKOWEJ
organizowanie, towarów, OBSŁUGI
KLIENTA
kontrolowanie; informacji;
miedzy dostawcami i odbiorcami

ASPEKTY DEFINIOWANIA LOGISTYKI - PRZEDMIOTOWY
W ASPEKCIE PRZEDMIOTOWYM LOGISTYKA
zajmuje się niezbędnymi firmie zasobami:
Surowce, części, podzespoły,

opakowania, części zamienne,
materiały eksploatacyjne Zapłata za wyroby i usługi
Materiały
Wyroby
Energia
niezbędna do Energia
zasilania Klienci
Usługi
maszyn Maszyny i urządzenia (odbiorcy)
SYSTEM
Kwalifikowana praca produkcyjny Informacje ofertowe
Usługi
przedsiębiorstwa
Usługi obce
świadczone Odpady
przez
wyspecja- Informacje
lizowane
Opakowania zwrotne
firmy Środki finansowe
Rys. Schemat strumieni zasobów

przepływających przez przedsiębiorstwo Informacje o użytkowaniu i eksploatacji wyrobów

ASPEKTY DEFINIOWANIA LOGISTYKI S60
Nowoczesna logistyka jest traktowana i opisywana przede wszystkim jako:
- zasada, koncepcja myślenia i działania (idea, kryterium zarządzania),

- zintegrowany system zarządzania fizycznym obiegiem towarów
i informacji,
- skoordynowana i zintegrowana funkcja przedsiębiorstwa,
- zespół zintegrowanych instrumentów, metod zarządzania
i działania,
- koncepcja kreowania wartości rynkowych (np. sprzedaży) dla
klientów w procesie dostaw towarów,
- działalność zorientowana na kreowanie
i wykorzystywanie potencjału efektywności,
- koncepcja stymulowania realizacji celów
przedsiębiorstwa (marketingu),
- koncepcja i funkcja organizacji
(reorganizacji) przedsiębiorstwa.

DEFINICJA LOGISTYKI
W ujęciu przedsiębiorstwa produkcyjnego
LOGISTYKA dostarcza zasobów dla podstawowych

procesów produkcji i wspomaga:
- w gospodarowaniu nimi,
- sprzedaż wyrobów,
- obsługę klientów,
- serwisową opiekę nad sprzedanymi wyrobami oraz
- procesy zarządzania produkcją.

PRZEDMIOT I PODMIOT W LOGISTYCE – NA CZAS, NA MIEJSCE
PRZEDMIOTEM ZAINTERESOWANIA LOGISTYKI

jest optymalne sterowanie łańcuchem
w procesach czasowo-przestrzennych przepływu dóbr materialnych
(surowców, materiałów, produktów, towarów)
i usług niematerialnych (handel, bankowość, lecznictwo, transport).
PODMIOTEM
W LOGISTYCE są: CO? KOMU?
- klienci (dostawcy,
odbiorcy, pośrednicy),
- menadżerowie logistyki ZA ILE? PROBLEMY GDZIE?
- organy logistyczne
LOGISTYKI
- służby logistyczne,
a także JAK? KIEDY?
- jednostki wykonawcze
(realizatorzy zadań
logistycznych).
ILE? !
OBSZAR ZAINTERESOWANIA LOGISTYKI
LOGISTYKA powinna:
 ORGANIZOWAĆ, przepływ dóbr materialnych

i usług w taki sposób
 PLANOWAĆ,
 STYMULOWAĆ i
aby uzyskać
 NADZOROWAĆ OPTYMALNE WYNIKI
FIZYCZNIE tego działania.
Łańcuch dostaw obejmuje przepływ dóbr

materialnych od źródeł ich pozyskania do
miejsc finalnej konsumpcji
Rys. Logistyka jako systemowa koncepcja fizycznego przepływu materiałów

w przedsiębiorstwie i jego otoczeniu

W warunkach współczesnej gospodarki fizyczne

przepływy dóbr materialnych i usług stają się
coraz bardziej skomplikowane,
a sterowanie nimi wymaga dysponowania
niezbędnymi
informacjami i narzędziami do ich przetwarzania.
Nowatorskim atrybutem
podejścia logistycznego jest
obsługa zwrotów towarowych
oraz gospodarka odpadami.
Rys. Funkcjonalny podział systemu logistycznego

ZAŁOŻENIA NOWOCZESNEJ LOGISTYKI
Celem firmy jest możliwie najlepsze zaspokojenie potrzeb klientów

poprzez produkty (wyroby i usługi), uzyskanie satysfakcji
i zadowolenia klientów z produktów (usług) oraz przetrwanie
i nieustanny rozwój firmy przy rynkowej konkurencji.
Zatem, współczesną logistykę można zapisać w postaci zasady 7R (right):

1) właściwy produkt (towar, rodzaj wyrobu oraz usługa),
2) we właściwej ilości (zgodnie z zapotrzebowaniem lub popytem),
3) we właściwym stanie, jakości, niezawodności i trwałości (oraz
nowoczesny produkt),
4) po właściwym koszcie (cenie) realizacji zamówienia
trafić musi
5) we właściwe miejsce (dostarczenie produktu),
6) we właściwym momencie – czasie (dostarczenia produktu
ze względu na dostępność dla klientów),
7) do właściwego klienta z właściwą informacją (oferta, warunki
zakupu i serwisu).
!
ZAŁOŻENIA NOWOCZESNEJ LOGISTYKI
Inne zasady obowiązujące w logistyce:

1. Podział klientów na grupy zgodnie z ich potrzebami – kategoryzacja
klientów – ustalenie produktów preferowanych przez klientów.
2. Dostosowanie usług do potrzeb i dochodowości wydzielonych grup
klientów – zróżnicowanie obsługi klientów (nie można podchodzić do
każdego klienta standardowo).
3. Dostosowanie procesów logistycznych do rynku – poprzez analizę
zamówień, weryfikację prognoz, systemy uzupełniania zapasów
możliwe jest planowanie przyszłych zamówień i wielkości produkcji.
4. Różnicowanie dostępności produktów – wpływ lokalizacji magazynów
na czas cyklu realizacji zamówienia (magazyny pośrednie, główne).
5. Skuteczne zarządzanie dostawcami – korzystnie jest współpracować z
partnerami biznesowymi w celu redukowania kosztów i cen na rynku.
6. Mierzenie efektywności procesów logistycznych – analiza przez
menedżerów wydajności prac realizowanych w przedsiębiorstwie.
7. Automatyzowanie i informatyzowanie procesów logistycznych –
dostosowanie systemu informatycznego do branży, wielkości firmy.

NOWOCZESNA LOGISTYKA EFEKTY:
- minimalizacja
kosztów
- skrócenie czasu
dostawy towaru
- wysoki poziom
obsługi klienta
ZINTEGROWANE - zwiększenie
SYSTEMY wydajności
INFORMATYCZNE - …
ELEKTRONICZNA
KOMUNIKACJA,
E-COMMERCE
ŁAŃCUCHY DOSTAW PRZEWAGA

- Just In Time KONKURENCYJNA
NOWOCZESNE STRATEGIE
ZARZĄDZANIA, W 2015 r. wartość sprzedaży
np. Lean Management internetowej w PL to 32 mld zł

ZADANIA STAWIANE LOGISTYCE
Przez logistykę rozumie się zarządzanie:

- działaniami przemieszczania i składowania, które mają ułatwić
przepływ produktów z miejsc pochodzenia do miejsc finalnej
konsumpcji,
- jak również związaną z nimi informacją w celu
ZAOFEROWANIA KLIENTOWI odpowiedniego poziomu
obsługi po rozsądnych kosztach.
Z definicji tej wynikają trzy zadania stawiane logistyce:

1. Koordynacja przepływu SUROWCÓW, MATERIAŁÓW
i WYROBÓW GOTOWYCH do konsumentów,
2. Minimalizacja KOSZTÓW tego przepływu,
3. Podporządkowanie działalności logistycznej WYMOGOM
OBSŁUGI KLIENTA.

W tym sensie LOGISTYKĘ traktujemy jako ZINTEGROWANY

SYSTEM kształtowania i kontroli PROCESÓW FIZYCZNEGO
PRZEPŁYWU TOWARÓW oraz ich INFORMACYJNYCH
UWARUNKOWAŃ,
zmierzających do osiągnięcia możliwie najkorzystniejszych relacji
między POZIOMEM ŚWIADCZONYCH USŁUG (poziomem
obsługi odbiorców) a POZIOMEM I STRUKTURĄ związanych
z tym KOSZTÓW.
POZIOM OBSŁUGI klienta można ustalać np. w oparciu o:

- WSKAŹNIKI PROCENTOWE: zrealizowanych zamówień,
opóźnionych zrealizowanych zamówień, kompletnych
zrealizowanych zamówień, reklamacji w zamówieniach, itp.
- WSKAŹNIKI CZASOWE: czas realizacji zamówień,
czas odpowiedzi na pytania klientów, itp.

Rys. Zależność między poziomem obsługi klienta a poziomem zysków

Utrzymanie ciągłości przepływu dóbr materialnych

(surowców, materiałów, produktów, towarów)
wymaga m. in. gromadzenia zapasów,
których głównym zadaniem jest stabilizacja procesów gospodarczych.
Sprawna obsługa zapasów wymaga z kolei racjonalnej gospodarki magazynowej.

Z tą gospodarką wiąże się z kolei gospodarka magazynowa.
Obie te gospodarki są w obszarze zainteresowania logistyki.
Fizyczne przepływy dóbr materialnych i usług,

utrzymanie odpowiedniego poziomu zapasów
oraz
funkcjonowanie całej infrastruktury logistycznej
wymaga stosowania nakładów pieniężnych,
które są przyczyną powstawania
KOSZTÓW OBSŁUGI PROCESÓW LOGISTYCZNYCH.

KOSZTY LOGISTYKI
Koszty logistyki
To wyrażone w pieniądzu zużycie pracy żywej,

środków i przedmiotów pracy, wydatki finansowe
oraz inne ujemne skutki zdarzeń nadzwyczajnych,
wywołanych przepływem dóbr materialnych
w przedsiębiorstwie i między przedsiębiorstwami oraz
utrzymywaniem zapasów.

EKONOMICZNE KRYTERIA
FUNKCJONOWANIA LOGISTYKI
KOSZTY PROCESÓW KOSZTY ZAPASÓW KOSZTY

LOGISTYCZNYCH, MAGAZYNOWYCH, INFRASTRUKTURY
LOGISTYCZNEJ
Koszty
ogólne
Koszty logistyczne Minimalizacja kosztów
działalności
gospodarczej
Maksymalizacja
Maksymalizacja
wyniku
zysku
ekonomicznego

EKONOMICZNE KRYTERIA FUNKCJONOWANIA LOGISTYKI
Przekrój KOSZTÓW LOGISTYCZNYCH (KL):

- koszty fizycznego przepływu dóbr (KFP) - ok. 40÷50%,
- koszty zapasów (KZP) - ok. 30÷40%,
- koszty procesów informacyjnych (KPI) - ok. 10÷20%.
KL = KFP + KZP + KPI
Składniki kosztów logistycznych:

KFP = KA + KW + KM + KU + KIN
amortyzacji wynagrodzeń zużycia usług zewn. inne
KZP = KZ + KU + KWZ
zamówień utrzymania wyczerpania
KPI = KAI + KO + KMI + KWI + KUI + KINI

amortyzacji oprogramowania zużycia wynagrodzeń usług zewn. inne

Podział kosztów logistyki

w ujęciu rodzajowym
KOSZTY KOSZTY KOSZTY

MATERIALNE NIEMATERIALNE POZOSTAŁE
Amortyzacja środków Koszty osobowe: Koszty usług obcych,

trwałych: zleconych na zewnątrz:
- budynki magazynowe,
- środki transportowe,
wynagrodzenia, usługi informatyczne,
- urządzenia do automatycznej usługi transportowe,
identyfikacji produktów ubezpieczenie,
usługi prawnicze,
Zużycie surowców,
materiałów, paliwa, wyjazdy służbowe, usługi remontowe,
opakowań, części zamiennych
kształcenie podwykonawstwa,
Zużycie energii elekt., pracowników
gazów technicznych ekspertyzy, itd.

RELACJE POMIEDZY KOSZTAMI LOGISTYKI
A NAKŁADAMI I WYDATKAMI NA DZIAŁALNOŚĆ LOGISTYCZNĄ
NAKŁADY NA LOGISTYKĘ
koszty Wydatki na działalność

amortyzacji logistyczną
Koszty LOGISTYKI Straty logistyki

- powstanie ubytków towaru
podczas transportu,
Koszty operacyjne Koszty finansowe magazynowania
- zakupy materiałowe, - koszt kapitału - rozlanie paliwa,
- transport, zamrożonego - uszkodzenie towaru,
- magazynowanie, w zapasie, - utrzymanie
- przeładunki, - koszty kredytów ponadnormatywnych
- pakowanie i pożyczek na zapasów,
i znakowanie, itd. działalność - kary za nieterminową
logistyczną, itd. dostawę, itd.

KOSZTY LOGISTYKI
CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE WIELKOŚĆ

KOSZTÓW LOGISTYKI
CZYNNIKI CZYNNIKI
WEWNĘTRZNE ZEWNĘTRZNE
Czynniki wewnętrzne:
- rozmiar działalności przedsiębiorstwa,
- stopień złożoności struktury asortymentowej i wynikającej
stąd struktur złożoności zużywanych materiałów,
- stopień złożoności struktury produkcyjnej,
- stopień złożoności procesów fizycznego przepływu materiałów
i produkcji nie zakończonej w przedsiębiorstwie,
- wielkość utrzymywanych zapasów, itd.
KOSZTY LOGISTYKI
CZYNNIKI KSZTAŁTUJĄCE WIELKOŚĆ

KOSZTÓW LOGISTYKI
CZYNNIKI CZYNNIKI
WEWNĘTRZNE ZEWNĘTRZNE
Czynniki zewnętrzne:
- stopę oprocentowania kredytów, jako obcych kapitałów
wykorzystywanych w finansowaniu zapasów,
- stopę podatku od nieruchomości,
- stawki podatku od środków transportowych,
- opłaty ekologiczne,
- poziom cen płaconych za zewnętrzne usługi logistyczne,
- stopa amortyzacji rzeczowych składników majątku trwałego.
KOSZTY LOGISTYKI
powinny obejmować:
 planowane koszty logistyki (transportu dostaw,

wytworzenia, utrzymania i starzenia się zapasów, gospodarki
magazynowo-transportowej, oprocentowania kredytów,
informacji itp.),
 ponadplanowe (pozaplanowe) koszty logistyki, np.

utrzymania nadmiernych zapasów i kredytów
(magazynowania, obsługi, oprocentowania środków i
kredytów), koszty niewłaściwego transportu
(nieekonomicznych partii, naruszania geografii dostaw) itp.,
 straty spowodowane wadliwą gospodarką

materiałową np. przestoje z braku materiału, braki
produkcyjne zawinione niewłaściwym materiałem i kary za
niewłaściwe dostawy.

KOSZTY W MARKETINGU I LOGISTYCE
PRODUKT
CENA PROMOCJA
POZIOM OBSŁUGI MARKETING

KLIENTÓW
Koszty utrzymania Koszty

zapasów transportu
Koszty wielkości partii Koszty

produkcyjnej magazynowania
Koszty przetwarzania
LOGISTYKA zamówień i informacji

ALGORYTM POSTĘPOWANIA PRZY
WODRĘBNIANIU KOSZTÓW LOGISTYKI
1. Ustalenie zestawu analitycznego kosztów

logistyki do wyodrębniania.
2. Ustalenie komórek funkcjonalnych
przedsiębiorstwa, dla których przypisuje
się koszty logistyki.
3. Określenie, w których komórkach
organizacyjnych przedsiębiorstwa można
pozyskać informacje o kosztach logistyki
i w jakim zakresie, dla komórek
funkcjonalnych przedsiębiorstwa.

ALGORYTM POSTĘPOWANIA PRZY
WODRĘBNIANIU KOSZTÓW LOGISTYKI – cd.
4. Sporządzanie listy komórek

organizacyjnych, dla których zostaną
przygotowane tabele o kosztach.
5. Ustalenie obszaru badań, rozprowadzenie
tabel z krótką instrukcją ich wypełniania
do właściwych komórek organizacyjnych.
6. Po zakończonym okresie badań zebranie
wypełnionych tabel i ich opracowanie w
formie tabeli zbiorowej.
7. Opracowanie raportu z badań.

Każda działalność gospodarcza jest związana z ponoszeniem kosztów. Skuteczne

zarządzanie przedsiębiorstwem i działaniami logistycznymi wymaga danych o :
- uzyskanych efektach E (np. ile produktów wyprodukowano i sprzedano klientom)
- poniesionych nakładach N (koszty materiałów, pracy, działań logistycznych).
E Ek – ekonomiczność
Ek  E – efekt (rezultat) działań
N N – koszty (nakłady) poniesione na działanie
Ekonomiczność jest to stosunek uzyskanego wyniku (efektu) do poniesionych

kosztów (nakładów) działań.
Ek > 1 - poniesione koszty są rekompensowane efektami działania E > N

- działania ekonomiczne (efektywne funkcjonowanie)
Ek < 1 - poniesione koszty są większe niż uzyskane efekty działania E < N
- działania nie ekonomiczne (straty)
Ek = 1 - poniesione koszty są takie same jak uzyskane efekty działania E = N
- działania obojętne ekonomicznie.

Przykład 1
Firma VENGA w ciągu roku wydaje na produkcję perfum dla Pań 320 tys. zł.
Oprócz tego ponosi miesięcznie 40 tys. zł innych kosztów działalności firmy.
Po pewnym czasie zrobiono zestawienie – efektem sprzedaży było:
- sprzedanie średnio 2 000 szt. perfum/miesiąc po 40 zł za opakowanie.
- podpisanie kontraktu na nowy nadchodzący rok z firmą KARINA.
Sprawdź czy w rozliczeniu rozpatrywanego roku firma jest ekonomiczna oraz
czy podpisanie nowego kontraktu na następny rok ma sens.
E 2 000szt  40zł / szt.12mies.

Ek  Ek 
320 000zł  40 000zł / szt.12mies.
N
960 000 Firma VENGA jest ekonomiczna, podpisany
Ek   1,2 nowy kontrakt dodatkowo zwiększy efektywność
800 000 (ekonomiczność) funkcjonowania firmy.

Przykład 2
Firma INPOL w ciągu roku wydaje na produkcję wina 200 tys. zł. Oprócz
tego ponosi miesięcznie 60 tys. zł innych kosztów działalności firmy.
Po pewnym czasie zrobiono zestawienie – efektem sprzedaży było:
- sprzedanie średnio 4 400 szt. butelek/miesiąc po 15 zł za sztukę.
- podpisanie kontraktu na nowy nadchodzący rok z firmą BUDRYS.
Sprawdź czy w rozliczeniu rozpatrywanego roku firma jest ekonomiczna oraz
czy podpisanie nowego kontraktu na następny rok ma sens.
E 4 400szt 15zł / szt.12mies.

Ek  Ek 
200 000zł  60 000zł / szt.12mies.
N
Firma INPOL jest nieekonomiczna, podpisanie
792 000 nowego kontraktu przy obecnych kosztach jest
Ek   0,86 nieopłacalne. Należy podnieść cenę jednostkową
920 000 za produkt lub obniżyć nakłady na działalność.

Przykład 3 (2 stopień złożoności)
Firma Neptun w ciągu roku wydaje na produkcję świeczek 820 tys. zł. Oprócz tego
ponosi raz na pół roku 90 tys. zł innych kosztów działalności firmy oraz kwartalnie
26 tys. zł kosztów finansowych.
Po zestawieniu efektów sprzedaży uzyskano:
- sprzedaż świeczek średnio 23 000 szt. /miesiąc po 3 zł za szt.
- sprzedaż świeczników średnio 2 000 szt./tydzień po 4 zł za szt.
- podpisanie kontraktu na nowy nadchodzący rok z firmą FLESZ.
Sprawdź czy w rozliczeniu rozpatrywanego roku firma jest ekonomiczna oraz czy
podpisanie nowego kontraktu na następny rok ma sens.
EFEKTY (ZYSKI) E: NAKŁADY (KOSZTY) N:

23 000 szt./mies. * 12 mies.* 3 zł/szt. = 828 000 zł 820 000 zł/rok = 820 000 zł
2 000 szt./tydz.* 52 tyg./rok*4 zł/szt. = 416 000 zł 90 000 zł./pół roku * 2 połówki roku = 180 000 zł
Suma: 828 000 + 416 000 = 1 244 000 zł 26 000 zł./kwartał * 4 kwartały = 104 000 zł
E Suma: 820 000 + 180 000 + 104 000 = 1 104 000 zł
Ek 
N 1 244 000
Ek   1,13 Firma Neptun jest ekonomiczna, podpisany
1 104 000 nowy kontrakt dodatkowo zwiększy efektywność
(ekonomiczność) funkcjonowania firmy.
ROK ma 52 tygodni, 365 dni
Przykład 4 (3 stopień złożoności)
Firma TYFUS w ciągu roku wydaje na produkcję kostki do WC 370 tys. zł.
Zatrudnia 6 pracowników. Firma sprzedaje średnio 44 000 szt.
kostek/miesiąc po 2,30 zł za sztukę. Oprócz tego ponosi tygodniowo
12 tys. zł kosztów zmiennych, 4 000 zł/miesiąc kosztów stałych
w przeliczeniu na jednego pracownika. Dodatkowo firma otrzymuje na
konto co dwa miesiące 1 500 zł z podpisanych kontraktów.
Sprawdź czy w rozliczeniu rocznym firma jest ekonomiczna. Oblicz zysk lub
stratę. Rok ma 52 tygodnie.
44 000 szt./m. * 12 m.* 2,30 zł/szt. = 1 214 400 zł 370 000 zł/rok = 370 000 zł
1 500 zł./2 m-c * 6 takich okresów = 9 000 zł 12 000 zł./tydz. * 52 tyg./rok = 624 000 zł
Suma: 1 214 400 + 9 000 = 1 223 400 zł 4 000 zł./m. * 12 m. * 6 prac. = 288 000 zł
1 223 400 Suma: 370 000 + 624 000 + 288 000 = 1 282 000 zł
Ek 
E Ek   0,9543
N 1 282 000
Ekonomiczność funkcjonowania firmy: Strata na rok wynosi: 1 223 400 – 1 282 000 = - 58 600 zł/rok
0,9543 * 100% = 95,43 % Strata na m-c wynosi: 58 600 zł / 12 m-c = 4 883 zł/m-c
Firma TYFUS jest nieekonomiczna, podpisanie nowego jakiegokolwiek kontraktu przy

obecnych kosztach jest nieopłacalne. Należy podnieść cenę jednostkową za produkt
lub obniżyć nakłady na działalność firmy. Strata wynosi 58 600 zł/rok.
KOSZTY W PROCESACH LOGISTYCZNYCH
Na koszty w poszczególnych fazach procesu logistycznego wpływają:

 w fazie zaopatrzenia:
- koszty procesów zaopatrzenia i wysyłki,
- koszty transportu,
- koszty zamrożenia środków obrotowych przez wydłużony czas transportu,
- zapasy magazynowe,
- straty magazynowe,
- problemy w kontaktach z dostawcami;
 w fazie produkcji:
- koszt przepływów surowców, materiałów i wyrobów gotowych,
- rytmiczność dostaw,
- informacje pozyskane z procesu zaopatrzenia,
- poziom procesów TPM (transport, przeładunek, magazynowanie);
 w fazie dystrybucji:
- czas dostawy,
- gotowość dostawy,
- pewność (niezawodność) dostaw,
- jakość dostaw.

KOSZTY USŁUG LOGISTYCZNYCH
Koszty usług logistycznych charakteryzują się:

dużym zróżnicowaniem;
wysokim udziałem w kosztach całkowitych
przedsiębiorstwa;
zmiennością w poszczególnych okresach
działalności;
rozłożeniem odpowiedzialności za ich
powstanie na wiele komórek organizacyjnych
przedsiębiorstwa;
pracochłonnością w ich kalkulacji.

PRÓG RENTOWNOŚCI
Próg rentowności PR (BEP - break even point) – to punkt graniczny, w którym
badane przedsięwzięcie nie przynosi zysków ani nie powoduje strat.
W punkcie tym następuje zrównanie przychodów (wartości sprzedaży Ws)
z całkowitymi kosztami Kc poniesionymi przez przedsiębiorstwo. Wynik
finansowy wynosi zero.
wartość Z – strefa zysku Przychody
produkcji
S – strefa straty
Zysk
Z
PRW KZ Koszty
zmienne
KS Kc
S Koszty
stałe
PRX wielkość produkcji

PRX – próg rentowności ilościowy
PRW – próg rentowności wartościowy KS – koszty stałe KZ – koszty zmienne
PRÓG RENTOWNOŚCI
Próg rentowności jest przydatny

w bieżącym zarządzaniu
przedsiębiorstwem.
Wykorzystywany jest również do
oceny projektów inwestycyjnych.
Próg rentowności może być wyrażony:

 ilościowo - ilość produkcji, przy której BEP jest równy zero,
 wartościowo - wartość produkcji, przy której BEP jest równy zero, gdzie
wartość przychodów ze sprzedaży równa się kosztom całkowitym,
 procentowo – określający jaką część przewidywanego popytu należy
wykorzystać by poniesione koszty zrównoważyć przychodami ze sprzedaży.
Próg rentowności można obliczyć jako relację kosztów stałych
przedsiębiorstwa do stopy marży pokrycia. W analizie progu rentowności
ustala się marże bezpieczeństwa (bezwzględną i względną) pokazujące, o ile
można obniżyć sprzedaż (wartościowo i procentowo), aby nie ponieść strat.

PRÓG RENTOWNOŚCI
Analiza progu rentowności opiera się na podziale ogółu kosztów ponoszonych
przez przedsiębiorstwo na koszty stałe (niezależnych od wielkości produkcji)
– oraz zmienne (zależne od kosztów produkcji). Przyjmuje się pewne
założenia upraszczające, co do poziomu ceny i kosztów w okresie obliczania.
Koszty stałe:
- płace pracowników administracji Koszty zmienne:
i obsługi, - płace pracowników produkcji,
- opłaty abonamentowe, - surowce, materiały, półwyroby,
- ubezpieczenia, - energia, woda,
- amortyzacja (oprogramowanie, - użytkowanie wyposażenia,
przeglądy), - inne.
- wynajem lokali,
użytkowanie ziemi,
- obsługa pożyczonego
kapitału, kredyty,
- kary z tytułu
przeterminowanych
zobowiązań
- inne.
PRÓG RENTOWNOŚCI
W celu wyznaczenia progu
rentowności należy wyznaczyć
następujące zależności:
Próg rentowności PR (BEP)
Wartość sprzedaży Ws: znajduje się w punkcie,
Ws = xp ⋅ c w którym
gdzie: wartość sprzedaży
xp – ilość sprzedanych produktów,
c – jednostkowa cena sprzedaży.
jest równa
poziomowi kosztów
Koszty całkowite Kc: całkowitych:
Kc = Ks + xp ⋅ kjz Ws = Kc
gdzie:
Ks – koszty stałe, podstawiając otrzymujemy:
kjz – jednostkowe koszty zmienne. xp ⋅ c = Ks + xp ⋅ kjz

PRÓG RENTOWNOŚCI
Na podstawie wcześniejszego równania wyznaczamy:
- próg rentowności w ujęciu ilościowym PRX – próg informuje ile sztuk, litrów,
kg produktu należy sprzedać, aby pokryć wszystkie koszty – czyli jest to
krytyczna wartość wielkości sprzedaży (graniczna wielkość produkcji)
xp ⋅ c = Ks + xp ⋅ kjz  xp ⋅ c - xp ⋅ kjz = Ks
xp (c - kjz) = Ks /: (c – kjz)
KS
xp  xp = PRX oraz: mj = c – kjz podstawiając
c - kjz K
KS PR X 
otrzymujemy: PR X  lub
S
c - kjz mj
- próg rentowności w ujęciu wartościowym PRW – informuje jakie muszą być
przychody, aby pokryć koszty (graniczna wartość produkcji):
KS K
PRW  PR X  c   S
kjz m j czyli PRW  PRX  c
1-
c c
gdzie: xp – ilość sprzedanych produktów, c – jednostkowa cena sprzedaży,
mj – marża jednostkowa, Ks – koszty stałe, kjz – jednostkowe koszty zmienne.

PRÓG RENTOWNOŚCI
ZYSK OPERACYJNY
Różnica pomiędzy całkowitymi przychodami i całkowitymi
kosztami określana jest mianem zysku operacyjnego
Zo = Ws – Kc podstawiając za Ws = xp ⋅ c i Kc = Ks + xp ⋅ kjz
otrzymujemy:
Zo = xp ⋅ c – (Ks + xp ⋅ kjz)
po przekształceniu:
Zo = xp ⋅ (c – kjz) – Ks
Wyrażenie (c – kjz) – marża jednostkowa brutto – oznacza kwotę,
jaką można uzyskać na każdym sprzedanym produkcie
Na podstawie ww. wzoru można wyznaczyć wielkość produkcji
niezbędną do osiągnięcia założonego zysku operacyjnego:
Zo  K S
xp 
c - kjz
PRÓG RENTOWNOŚCI
STREFA BEZPIECZEŃSTWA
STREFA BEZPIECZEŃSTWA (tzw. margines bezpieczeństwa) -
strefa ta określa o ile mogą być zmniejszone przychody
(planowane lub rzeczywiste), aby firma nie poniosła strat.
Strefę tę można wyrażać na 2 sposoby:
- bezwzględna strefa bezpieczeństwa (wyrażona w zł) SBB:
SBB  Ws - PRW
- względna strefa bezpieczeństwa (wyrażona w %) SBW :
Ws - PRW
SBW   100 %
Ws
przypominając: Ws = xp ⋅ c gdzie: xp – ilość sprzedanych produktów,

c – jednostkowa cena sprzedaży.

WYZNACZANIE PROGU RENTOWNOŚCI DLA PRODUKCJI JEDNORODNEJ
Przykład 1
Dane: (np. Przedsiębiorstwo produkujące słuchawki generuje):
KS = 50 000 zł - koszty stałe
c = 30 zł - jednostkowa cena sprzedaży
kjz = 20 zł - jednostkowy koszt zmienny
xp = 6 000 szt. - ilość sprzedanych produktów
Należy wyznaczyć:
1. Wartość sprzedaży.
2. Koszty całkowite.
3. Ilościowy próg rentowności.
4. Marżę jednostkową.
5. Wartościowy próg rentowności.
6. Zysk operacyjny.
7. Bezwzględną strefę bezpieczeństwa.
8. Względną strefę bezpieczeństwa.

Przykład 1
KS = 50 000 zł - koszty stałe
xp = 6 000 szt. - ilość sprzedanych produktów
Należy wyznaczyć:
Ad. 1. Wartość sprzedaży.
Ws = xp ⋅ c = 6 000 szt. ⋅ 30 zł = 180 000 zł
Ad. 2. Koszty całkowite.
Kc = Ks + xp ⋅ kjz = 50 000 zł + 6 000 szt. ⋅ 20 zł = 170 000 zł
Ad. 3. Ilościowy próg rentowności.
KS 50 000 zł
PR X   = 5 000 szt.
c - kjz 30 zł - 20 zł
Ad. 4. Marżę jednostkową.
mj = c – kjz = 30 zł – 20 zł = 10 zł
Ad. 5. Wartościowy próg rentowności.
PRW  PRX  c  5 000 szt.  30 zł = 150 000 zł
Przykład 1
KS = 50 000 zł - koszty stałe Ws = 180 000 zł
kjz = 20 zł - jednostkowy koszt zmienny PRX = 5 000 szt.
xp = 6 000 szt. - ilość sprzedanych produktów PRW = 150 000 zł
Należy wyznaczyć:
Ad. 6. Zysk operacyjny.
Zo = xp ⋅ (c – kjz) – Ks = 6 000 szt. ⋅ (30 zł – 20 zł) – 50 000 zł = 10 000 zł
Ad. 7. Bezwzględna strefa bezpieczeństwa (wyrażona w zł).

SBB = Ws – PRW = 180 000 zł – 150 000 zł = 30 000 zł
Ad. 7. Względna strefa bezpieczeństwa (wyrażona w %).

Ws - PRW 180 000 zł - 150 000 zł
SBW   100%   100% = 16,67 %
Ws 180 000 zł

Przykład 1 (dodatkowo przy zmianach 1)
c = 30 zł - jednostkowa cena sprzedaży PRX = 5 000 szt.
Sprawdźmy inne rozwiązanie – w przypadku zmian – kosztu i ceny produktu
Dodatkowo należy obliczyć ilościowy próg rentowności jeżeli:
a) jednostkowy koszt zmienny wzrośnie o 20 % (tzn. ile wyrobów należy sprzedać,
aby pokryć koszty produkcji tych wyrobów)
KS 50 000
PR X   = 8 333,3 szt. ≈ 8 334 szt.
c - kjz  20% 30 - 20  1,20
Uwaga do obliczeń: wzrost o 20 % jest to powiększenie kwoty bazowej o 120 % czyli na kalkulatorze wpisujemy 1,20
b) jednostkowa cena sprzedaży wzrośnie o 5 % (tzn. ile wyrobów należy sprzedać,
aby pokryć koszty produkcji tych wyrobów)
KS 50 000
PR X   = 4 347,8 szt. ≈ 4 348 szt.
c  5% - kjz 30  1,05 - 20
Uwaga do obliczeń: wzrost o 5 % jest to powiększenie kwoty bazowej o 105 % czyli na kalkulatorze wpisujemy 1,05
Wnioski:
a) wzrost jednostkowego kosztu zmiennego o 20 % to wzrost kosztów o 4 zł/szt.
i konieczność sprzedaży większej liczby produktów o: 8 334 szt. – 5 000 szt. = 3 334 szt.
b) wzrost ceny sprzedaży o 5 % to jej zmiana o 1,50 zł/szt. i możliwość sprzedaży
mniejszej liczby produktów o: 5 000 szt.
K. Wiśniewski – 4 348
Podstawy szt. = 652 szt.
logistyki 61
Przykład 1 (dodatkowo przy zmianach 2)
c = 30 zł - jednostkowa cena sprzedaży PRX = 5 000 szt.
Sprawdźmy inne rozwiązanie – w przypadku zmian zysku o 20 000 zł
Dodatkowo należy obliczyć ilościowy próg rentowności aby osiągnąć zysk w kwocie
20 000 zł, gdy dany zysk to:
a) zysk brutto – ZB:
K S  ZB 50 000  20 000
PR X   = 7 000 szt.
c - kjz 30 - 20
b) zysk netto – ZN (przy stawce podatku dochodowego (PD) 19 %):
ZN 20 000
KS  50 000 
PR X  1 - PD  1 - 0,19
c - kjz 30 - 20
= 7 469,14szt. ≈ 7 470 szt.
Wnioski:
a) wzrost zysku o kwotę 20 000 zł brutto to konieczność sprzedaży większej liczby
produktów o: 7 000 szt. – 5 000 szt. = 2 000 szt.
b) wzrost zysku o kwotę 20 000 zł netto to konieczność sprzedaży większej liczby
produktów o: 7 470 szt. – 5 000 szt. = 2 470 szt.
Przykład 4 (3 stopień złożoności – był wcześniej)
Firma TYFUS w ciągu roku wydaje na produkcję kostki do WC 370 tys. zł.
Zatrudnia 6 pracowników. Firma sprzedaje średnio 44 000 szt.
kostek/miesiąc po 2,30 zł za sztukę. Oprócz tego ponosi tygodniowo
12 tys. zł kosztów zmiennych, 4 000 zł/miesiąc kosztów stałych
w przeliczeniu na jednego pracownika. Dodatkowo firma otrzymuje na
konto co dwa miesiące 1 500 zł z podpisanych kontraktów.
Sprawdź czy w rozliczeniu rocznym firma jest ekonomiczna. Oblicz zysk lub
stratę. Rok ma 52 tygodnie.
44 000 szt./m. * 12 m.* 2,30 zł/szt. = 1 214 400 zł 370 000 zł/rok = 370 000 zł
1 500 zł./2 m-c * 6 takich okresów = 9 000 zł 12 000 zł./tydz. * 52 tyg./rok = 624 000 zł
Suma: 1 214 400 + 9 000 = 1 223 400 zł 4 000 zł./m. * 12 m. * 6 prac. = 288 000 zł
1 223 400 Suma: 370 000 + 624 000 + 288 000 = 1 282 000 zł
Ek 
E Ek   0,9543
N 1 282 000
Ekonomiczność funkcjonowania firmy: Strata na rok wynosi: 1 223 400 – 1 282 000 = - 58 600 zł/rok
0,9543 * 100% = 95,43 % Strata na m-c wynosi: 58 600 zł / 12 m-c = 4 883 zł/m-c
Firma TYFUS jest nieekonomiczna, podpisanie nowego jakiegokolwiek kontraktu przy

obecnych kosztach jest nieopłacalne. Należy podnieść cenę jednostkową za produkt
lub obniżyć nakłady na działalność firmy. Strata wynosi 58 600 zł/rok.
Przykład 5 (4 stopień złożoności – Ks, Kz)
Firma LAMA w ciągu roku wydaje na produkcję kostki do WC 360 tys. zł.
kosztów stałych (zatrudnienie 6 pracowników). Jednostkowy koszt zmienny
wyprodukowania kostki do WC to 2 zł/szt. Firma sprzedaje średnio 44 000
szt. kostek/miesiąc po 2,70 zł/szt. Oprócz tego ponosi miesięcznie 5 tys. zł
kosztów stałych (czynsz, opłaty abonamentowe), 4 000 zł/kwartał kosztów
stałych (serwis urządzeń, licencje). Sprawdź czy w rozliczeniu rocznym firma
jest ekonomiczna. Oblicz zysk lub stratę. Rok ma 52 tygodnie.
EFEKTY (ZYSKI) E: NAKŁADY (KOSZTY CAŁKOWITE Kc):
44 000 szt./m. * 12 m.* 2,70 zł/szt. = 1 425 600 zł KOSZTY STAŁE Ks:
360 000 zł/rok = 360 000 zł
E EFEKTY (ZYSKI) E = 1 425 600 zł 5 000 zł./m-c. * 12 m-c. = 60 000 zł
Ek 
N 4 000 zł./kwartał * 4 kw. = 16 000 zł
1 425 600
Ek   0,9555 Suma: Ks = 360 000 + 60 000 + 16 000 = 436 000 zł
1 492 000 KOSZTY ZMIENNE Kz:
Ekonomiczność funkcjonowania firmy: Kz = 44 000 szt./m. * 12 m.* 2,00 zł/szt. = 1 056 000 zł
0,9555 * 100 % = 95,55 % Razem: Kc = Ks + Kz = 436 000 + 1 056 000 = 1 492 000 zł
Strata na rok wynosi: 1 425 600 – 1 492 000 = - 66 400 zł/rok
Strata na m-c wynosi: 66 400 zł / 12 m-c = 5 533,33 zł/m-c
Firma LAMA jest nieekonomiczna, podpisanie nowego jakiegokolwiek kontraktu przy

obecnych kosztach jest nieopłacalne. Należy podnieść cenę jednostkową za produkt lub
obniżyć nakłady na działalność firmy. Strata
K. Wiśniewski
wynosi 66 400 zł/rok.
Podstawy logistyki 64
Przykład 5 (4 stopień złożoności – Ks, Kz) + próg rentowności
Firma LAMA w ciągu roku wydaje na produkcję kostki do WC 360 tys. zł.
kosztów stałych (zatrudnienie 6 pracowników). Jednostkowy koszt zmienny
wyprodukowania kostki do WC to 2 zł/szt. Firma sprzedaje średnio 44 000
szt. kostek/miesiąc po 2,70 zł/szt. Oprócz tego ponosi miesięcznie 5 tys. zł
kosztów stałych (czynsz, opłaty abonamentowe), 4 000 zł/kwartał kosztów
stałych (serwis urządzeń, licencje).
EFEKTY (ZYSKI) E = 1 425 600 zł
KOSZTY STAŁE Ks = 436 000 zł
KOSZTY ZMIENNE Kz = 1 056 000 zł
KOSZTY CAŁKOWITE Kc = 1 492 000 zł
Należy wyznaczyć:
Dane w rozliczeniu rocznym:
1. Wartość sprzedaży.
KS = 436 000 zł – koszty stałe 2. Koszty całkowite.
c = 2,70 zł/szt. – jednostkowa cena sprzedaży 3. Ilościowy próg rentowności.
kjz = 2,00 zł/szt. – jednostkowy koszt zmienny 4. Marżę jednostkową.
xp = 44 000 szt/m-c. * 12 m-cy = 528 000 szt. 5. Wartościowy próg rentowności.
– ilość sprzedanych produktów w roku 6. Zysk operacyjny.

EFEKTY (ZYSKI) E = 1 425 600 zł Dane w rozliczeniu rocznym:
KOSZTY STAŁE Ks = 436 000 zł KS = 436 000 zł – koszty stałe
KOSZTY ZMIENNE Kz = 1 056 000 zł c = 2,70 zł/szt. – jednostkowa cena sprzedaży
KOSZTY CAŁKOWITE Kc = 1 492 000 zł kjz = 2,00 zł/szt. – jednostkowy koszt zmienny
Należy wyznaczyć: xp = 44 000 szt/m-c. * 12 m-cy = 528 000 szt.
1. Wartość sprzedaży. – ilość sprzedanych produktów w roku
2. Koszty całkowite. Ad. 1.
3. Ilościowy próg rentowności.
4. Marżę jednostkową.
Wartość sprzedaży = EFEKTY (ZYSKI) E
5. Wartościowy próg rentowności. Ws = xp ⋅ c = 528 000 szt. ⋅ 2,70 zł = 1 425 600 zł = E
6. Zysk operacyjny.
7. Bezwzględną strefę bezpieczeństwa. Ad. 2. Koszty całkowite.
Kc = Ks + xp ⋅ kjz = 1 492 000 zł
Ad. 3. Ilościowy próg rentowności.
KS 436 000
PR X   = 622 857,14 szt. ≈ 622 858 szt.
c - kjz 2,70 - 2,00
próg informuje ile sztuk produktu należy sprzedać, aby pokryć wszystkie koszty – w tym przypadku
jest 622 858 szt./rok czyli 622 858 – 528 000 = więcej o 94 858 szt./rok (: 12 m-cy = 7 905 szt./m-c)
Ad. 4. Marżę jednostkową. m = c – k = 2,70 – 2,00 = 0,70 zł (tj. 35 %)
j jz
Ad. 5. Wartościowy próg rentowności.
PRW  PRX  c  622 858 szt.  2,70 zł = 1 681 716,60 zł ≈ 1 681 717 zł
Wartościowy
K. Wiśniewski próg rentowności – informuje jakie musząlogistyki
Podstawy być przychody, aby pokryć koszty 66
Należy wyznaczyć: xp = 44 000 szt/m-c. * 12 m-cy = 528 000 szt.
6. Zysk operacyjny.
– ilość sprzedanych produktów w roku
8. Względną strefę bezpieczeństwa. Ws = 1 425 600 zł PRX = 622 858 szt. PRW = 1 681 717 zł
Należy wyznaczyć:
Ad. 6. Zysk operacyjny (w tym przypadku strata).
Zo = xp ⋅ (c – kjz) – Ks = 528 000 szt. ⋅ (2,70 – 2,00 zł) – 436 000 zł = - 66 400 zł
Ad. 7. Bezwzględna strefa bezpieczeństwa (wyrażona w zł).

SBB = Ws – PRW = 1 425 600 zł – 1 681 717 zł = - 256 117 zł
Ad. 7. Względna strefa bezpieczeństwa (wyrażona w %).
Ws - PRW 1 425 600 - 1 681 717
SBW   100%   100 % = - 17,97 %
Ws 1 425 600

Ws = 1 425 600 zł ZO = - 66 400 zł/rok xp = 44 000 szt/m-c. * 12 m-cy = 528 000 szt.
PRX = 622 858 szt. SBB = - 256 117 zł – ilość sprzedanych produktów w roku
PRW = 1 681 717 zł SBW = - 17,97 %
Sprawdźmy inne rozwiązanie – w przypadku zmian ceny produktu:
O ile należy podnieść jednostkową cenę sprzedaży aby pokryć wszystkie koszty?
KS
przekształcamy wzór: PR X  obliczając x
c  x - kjz
KS
PR X  |  (c  x - kjz )  PR X  (c  x - kjz )  K S
c  x - kjz
PRX  c  x - PRX  kjz  KS  PR X  c  x  K S  PR X  kjz |: ( PR X  c)
K S  PR X  k jz
otrzymujemy: x
PR X  c

Ws = 1 425 600 zł ZO = - 66 400 zł/rok xp = 44 000 szt/m-c. * 12 m-cy = 528 000 szt.
PRX = 622 858 szt. SBB = - 256 117 zł – ilość sprzedanych produktów w roku
PRW = 1 681 717 zł SBW = - 17,97 %
Sprawdźmy inne rozwiązanie – w przypadku zmian ceny produktu:
O ile należy podnieść jednostkową cenę sprzedaży aby pokryć wszystkie koszty?
KS K S  PR X  k jz
Po przekształceniu wzór: PR X  otrzymuje postać: x
c  x - kjz PR X  c
podstawiamy dane, za PRX podstawiamy 528 000 szt. czyli
K S  x p  k jz
xp (roczne) aby sprawdzić o ile podnieść jednostkową cenę x
sprzedaży aby pokryć wszystkie koszty – wzór ma postać: xp  c
436 000  528 000  2,00
x = 1,0466 0,0466 * 100 = 4,66 %
528 000  2,70
Uwaga do obliczeń: wartość po przecinku z wyniku 1,0466 (czyli 0,0466) stanowi po przemnożeniu przez 100 wartość
procentową o jaką należy podnieść jednostkową cenę sprzedaży, aby pokryć wszystkie koszty czyli 0,0466 * 100 = 4,66 %
wzrost jednostkowej ceny sprzedaży o 4,66 % to jej zmiana z 2,70 zł/szt. na 2,83 zł/szt. czyli
o 0,13 zł co powoduje, że jest to minimalna wartość, przy której firma nie przynosi strat.
KOSZTY ZAPASÓW DZIELĄ SIĘ NA:
1. Koszty uzupełnienia zapasów

(zamawiania, dostawy, przyjęcia)
2. Koszty utrzymania zapasów
(straty magazynowe i koszty finansowe)
3. Koszty braku zapasów
4. Koszty nadmiaru zapasu

(dodatkowe koszty ponoszone w sytuacji,
gdy zapas przekroczy określoną wielkość)

KOSZTY ZAPASÓW
1. Koszty uzupełnienia zapasów
Koszty stałe związane z uzupełnieniem zapasu będą obejmowały:

1. Koszty działu zaopatrzenia – koszty osobowe (płace), koszty powierzchni
zajmowanej przez dział (ogrzewanie, itd.).
2. Koszty stałe działu transportu, świadczącego usługi także na rzecz
zaopatrzenia – koszty osobowe personelu (kierowców), amortyzacja
pojazdów, ubezpieczenia.
3. Stałe koszty przyjęcia towarów lub materiałów – amortyzacja aparatury
kontrolnej do badania jakości dostarczonych materiałów.
Do wyznaczenia kosztu zmiennego uzupełnienia zapasu konieczne jest:

1. Ustalenie okresu, dla którego koszt ten jest obliczany (najczęściej rok).
2. Ustalenie liczby dostaw rozpatrywanego materiału w przyjętym wyżej
okresie.
3. Określenie jednostkowego kosztu dostawy – kosztu ponoszonego przy
zamówieniu i realizacji jednej dostawy

KOSZTY ZAPASÓW
2. Koszty utrzymania zapasów
Koszty stałe związane z utrzymaniem zapasu będą obejmowały:
1. Koszty osobowe pracowników magazynowych.
2. Koszty amortyzacji lub dzierżawy budynków magazynowych.
3. Koszty amortyzacji lub dzierżawy wyposażenia magazynowego.
Zmienne koszty utrzymania zapasu zależą od składników, które zazwyczaj

wprost proporcjonalnie – zależą od wielkości zapasu. Są to:
1. Dodatkowe koszty utrzymania powierzchni pod zapasem (np. zapewnienie
odpowiednich warunków klimatycznych).
2. Koszty usług magazynowania, gdzie opłata zależy od powierzchni
zajmowanej przez zapas oraz od czasu składowania.
3. Koszty strat i ubytków magazynowych (straty wynikające z
przeterminowania, kradzieży, ubytki naturalne – wyparuje, rozsypie się).
4. Koszty deprecjacji – część zapasu może ulec przeterminowaniu lub stracić
swoje własności użytkowe, cena towaru może ulec obniżce.
5. Koszty kapitałowe – koszty obsługi kredytu, z którego finansowany jest
zapas, a jeśli zapas jest finansowany z środków własnych – koszty
utraconych korzyści finansowych (zamiast „mrozić” kapitał – lepsza lokata).

KOSZTY ZAPASÓW
3. Koszty braku zapasów
Koszty stałe (niezależne od wielkości braku) mogą wynikać z:

1. Kar umownych nakładanych na dostawcę w sytuacji, w której nie może
on w 100% zrealizować zamówienia (niezależnie od tego ile jednostek
zabrakło).
2. Przestojów produkcji z powodu braku surowca lub podzespołu.
3. Dodatkowych kosztów transportu związanych z awaryjnym zakupem
dla uzupełnienia zapasu.
4. Utracone zyski w przypadku trwałej utraty klienta, będącej skutkiem
niepełnej realizacji jego zamówienia.
Koszty zmienne, a więc zależne od wielkości braku w zapasie to:

1. Kary umowne obliczane według niezrealizowanej części zamówienia.
2. Wyższa cena jednostkowa przy awaryjnym zakupie.
3. Koszt dostaw do klientów (np. dodatkowe koszty przesyłek kurierskich).
4. Utracona marża od każdej niesprzedanej jednostki (sztuki towaru).

KOSZTY ZAPASÓW
4. Koszty nadmiaru zapasu
Koszty stałe (niezależne od wielkości nadmiaru) mogą
wynikać z np. z konieczności wynajęcia dodatkowego
magazynu (określonej powierzchni).
Koszty zmienne, a więc zależne od wielkości nadmiaru

zapasu to np.:
1. Koszty wynajęcia dodatkowej powierzchni
magazynowej u dodatkowego operatora logistycznego
(uzależnionej od obrotu towaru, zajmowanego miejsca).
2. Kary umowne za przetrzymywanie środków transportu
(np. cystern kolejowych).
3. Koszty wynikające ze zwiększonego ryzyka
przeterminowania zapasu.
Koszty podstawowej działalności operacyjnej
Koszty Koszty Koszty Koszty Koszty

Typy działalności działalności działalności zarządu sprzedaży
działalności lub
funkcja
podstawowej pomocniczej handlowej
kosztów Koszty Koszy
zakupu rozliczane
w czasie
1 2 n
Koszty komórek ruchu

1 2 n 1 2 n
Koszty biura, admin.

Koszty funkcji BHP
Ośrodki
odpowiedzial-
ności
Wydziały Wydziały Punkty
(fazy) sprzedaży
Produkty
Jednostki Koszty Koszty
kalkulacyjne Koszy Koszy Produkty
bezpo- pośre- ogólne administra
średnie dnie produkcji -cyjne
Rodzaje
Grupy rodzajowe kosztów
rozliczeń

KLASYFIKACJA KOSZTÓW
Koszty produktu i koszty okresu
Koszty Koszty
Koszty Koszty Koszty Koszty
projekto- obsługi
B+R produkcji marketingu sprzedaży
wania posprzedażnej
Koszty
produktu
Koszty dla potrzeb analiz cenowych i strategicznych
B+R: koszty działalności Badawczo-Rozwojowej

KOSZTY STAŁE KOSZTY ZMIENNE
Ks Kz
Kz
Ks
skala działania skala działania
Ks – koszty stałe całkowite (w zł) Kz – koszty zmienne całkowite (w zł)

ks – jednostkowe koszty stałe (zł/szt.) kz – jednostkowe koszty zmienne (zł/szt.)

Koszty
Kz
Kc
Ks
Skala działalności
Koszty całkowite Kc:

Kc = Ks + xp ⋅ kjz
gdzie:
Ks – koszty stałe,
kjz – jednostkowe koszty zmienne.

Przychody Rachunek kosztów

Koszty, Zyski
(wartość
Przychody
produkcji)
Zysk
Z
PRW Koszty
zmienne
S Kc
Koszty
stałe
skala działania,
PRX (wielkość produkcji)
S – strefa straty
PRX – próg rentowności ilościowy
Z – strefa zysku
PRW – próg rentowności wartościowy
Dziękuję za uwagę

Podstawy Logistyki - New 2017 - w1

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Podstawy Logistyki - New 2017 - w1

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

UNIWERSYTET ŁÓDZKI

FILIA W TOMASZOWIE MAZ.

dr inż. Krystian WIŚNIEWSKI

Rok akademicki 2017/2018

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 2

Przedmiot kończy się: zaliczeniem

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 3

Współczesne znaczenie terminu „logistyka” wywodzi się ze sfery

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 4

Wielka Mała Baron (1779-1869)

Planowanie Przydział Zaopatrywanie Budowa Lokalizacja

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 5

A. T. Mahan: STRATEGIA G. C. Thorpe:

a) w okresie wojny secesyjnej (1861-65) – problematyka zaopatrzenia przechylała

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 6

 Środki żywnościowe;  Usługi gospodarcze;

 Sprzęt wojskowy i części;  Usługi remontowe;

 Sprzęt i środki medyczne;  Usługi medyczne;

 Paliwa i smary silnikowe  Usługi ewakuacyjne;

 Amunicja i środki bojowe;  Usługi kwaterunkowe;

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 7

Pojęcie „logistyka” dla potrzeb sił zbrojnych państw NATO

 Projektowania i rozwoju produktów (sprzętu wojskowego

 Zakupu, magazynowania, rozdziału i przemieszczania materiałów;

 Utrzymania, eksploatacji i ewakuacji sprzętu wojskowego;

 Przemieszczania, ewakuacji i hospitalizacji stanów osobowych;

 Pozyskiwania, budowy i użytkowania obiektów infrastruktury;

 Organizowania i świadczenia usług logistycznych.

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 8

W aspekcie praktycznym logistyka NATO dzieli się na:

a) LOGISTYKA PRODUKCJI – b) LOGISTYKA KONSUMPCJI –

 Składanie zamówień;  Dostarczanie zaopatrzenia;

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 9

Zintegrowane podejście logistyczne

Logistyka wg Amerykańskiego Towarzystwa Marketingowego

„... ruch i operowanie produktami z miejsc AAM 1948 r.

Koordynacja procesów Organizacja

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 10

Modyfikacja definicji logistyki

O. Morgestern Operacje logistyczne – „dostarczanie ściśle określonych wielkości

„pozyskiwanie z konkretnych źródeł dobra rzeczowe

Logistyka cywilna początkowo stosowana była głównie w skali przedsiębiorstwa

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 11

Amerykańskie towarzystwo Council of Logistic Management (CLM)

DZIAŁANIA LOGISTYCZNE MOGĄ OBEJMOWAĆ

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 12

Logistyka zintegrowana: Budowa systemów logistycznych:

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 13

Zarządzanie zapasami Techniki i technologie

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 14

LOGISTYKA w oparciu o podejście systemowe (całościowe) jest:

 naukową dyscypliną ekonomiczną o zarządzaniu,

 narzędziem praktycznego sterowania złożonymi procesami

 rozwiązaniem systemowym bazującym na integracji

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 15

Przepływ LOGISTYKA Integracja

Formułowanie zasad rządzących

K. Wiśniewski Podstawy logistyki 16

Naukowa dyscyplina Narzędzie praktycznego

ASPEKTY DEFINIOWANIA LOGISTYKI

ASPEKT ASPEKT ASPEKT

miedzy dostawcami i odbiorcami

Surowce, części, podzespoły,