Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật TP.

Hồ Chí Minh

TRƯỜNG ĐẠI HỌC SƯ PHẠM KỸ THUẬT TP.HCM

KHOA CƠ KHÍ ĐỘNG LỰC
BỘ MÔN KHUNG GẦM
------------------

HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC
TRÊN ÔTÔ

TP. HỒ CHÍ MINH – 2009

Hệ thống truyền lực trên ôtô 1

 Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật TP. Hồ Chí Minh

MỤC LUC
Trang
Chương I: Giới thiệu chung về vệ thống truyền lực trên ôtô. . . . . . . . . . . . . . . . . . . 7
I. Giới thiệu chung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .7
II. Các kiểu bố trí. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 8
III. Các kí hiệu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .11
Chương II: Ly hợp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .12
I. Công dụng – Phân loại – Yêu cầu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 12
II. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 13
III. Các hư hỏng của ly hợp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .23
IV. Kiểm tra trên xe. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .24
V. Tháo, kiểm tra và lắp ly hợp. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .26
Chương III: Hộp số thường. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
I. Công dụng – Phân loại – Yêu cầu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 30
II. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 32
IV. Hư hỏng, nguyên nhân và cách khắc phục. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 49
V. Phương pháp kiểm tra và sửa chữa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .51
VI. Tháo lắp hộp số. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .54
Chương IV. Hộp số tự động. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .59
I. Công dụng – Phân loại – Yêu cầu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..59
II. Các bộ phận chính và chức năng cơ bản của chúng . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 60
III. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động của hộp số tự động . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..62
IV. Hộp số tự động điều khiển bằng điện tử . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..90
V. Hư hỏng, nguyên nhân và cách khắc phục. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .93
VI. Kiểm tra và sửa chữa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .94
VII. Tháo lắp hộp số tự động. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 100
Chương V: Trục các đăng. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . ..102
I. Công dụng – Phân loại – Yêu cầu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 102
II. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .103
III. Nguyên nhân – Hư hỏng – Kiểm tra và sửa chữa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 114
IV. Chương VI: Cầu chủ động . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120
I. Công dụng – Phân loại – Yêu cầu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .120
II. Cấu tạo của cầu chủ động. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 120
III. Nguyên nhân – Hư hỏng – Kiểm tra và sửa chữa. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .156
Chương VII: 4WD. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180
I. Công dụng – Phân loại – Yêu cầu. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .180
II. Giới thiệu chung . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 180
III. Cấu tạo và nguyên lý hoạt động. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 183
IV. Chức năng của các hệ thống trong 4WD . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .187
V. Hư hỏng – Nguyên nhân – Cách khắc phục . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 198

Hệ thống truyền lực trên ôtô 2

 Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật TP. Hồ Chí Minh

CHƯƠNG I: GIỚI THIỆU CHUNG VỀ HỆ THỐNG TRUYỀN LỰC

TRÊN Ô TÔ

I. GIỚI THIỆU CHUNG

Hình 1.1: Hệ thống truyền lực trên ô tô

Hệ thống truyền lực hoàn chỉnh của một chiếc xe gồm có ly hợp, hộp số,
trục các đăng, cầu chủ động (vi sai và bán trục)
Công dụng của hệ thống truyền lực:
- Truyền và biến đổi mô men xoắn từ động cơ đến bánh xe chủ động sao cho
phù hợp giữa chế độ làm việc của động cơ và mô men cản sinh ra trong quá trình ô
tô chuyển động.
- Cắt dòng công suất trong thời gian ngắn hoặc dài.
- Thực hiện đổi chiều chuyển động giúp ô tô chuyển động lùi.
- Tạo khả năng chuyển động êm dịu và thay đổi tốc độ cần thiết trên đường.
I.1. Ly hợp
Ly hợp dùng để truyền hay không truyền công suất từ động cơ đến hệ thống
truyền lực. Cắt truyền động từ động cơ đến hệ thống truyền lực nhanh và dứt
khoát trong những trường hợp cần thiết như khi chuyển số một cách êm dịu. Nó
cũng cho phép động cơ hoạt động khi xe dừng và không cần chuyển hộp số về số
trung gian.
I.2. Hộp số
Nhiệm vụ của hộp số là biến đổi mô men xoắn của động cơ truyền tới các
bánh xe sao cho phù hợp với các chế độ tải..

Hệ thống truyền lực trên ôtô 3

 Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật TP. Hồ Chí Minh

Chắc chắn sự mất mát công suất ở hộp số là không tránh khỏi, vì thế công
suất thực tế đưa đến các bánh xe luôn luôn nhỏ hơn công suất đưa ra của trục
khuỷu động cơ (hiệu suất của hộp số).

I.3. Trục các đăng

Truyền động các đăng dùng để truyền mô men xoắn giữa các trục không
thẳng hàng. Các trục này lệch nhau một góc α>0o và giá trị của α thường thay đổi.
I.4. Cầu chủ động
Cầu chủ động nhận công suất từ động cơ truyền tới để phân phối đến các
bánh xe theo phương vuông góc. Cầu xe nâng đỡ các phần gắn lên nó như hệ
thống treo, sắc xi.
II. CÁC KIỂU BỐ TRÍ

Hình 1.2a: FF Hình 1.2b: FR

Hệ thống truyền động chủ yếu sử dụng là:

- FF (Động cơ đặt trước – Bánh trước chủ động).
- FR (Động cơ đặt trước – Bánh sau chủ động).
Ngoài xe FF và FR còn có các loại xe 4WD (4 bánh chủ động), RR (động cơ
đặt sau – cầu sau chủ động) hiện nay ít được sử dụng, và xe hybrid đang bắt đầu
được phát triển.
II.1. FF (Động cơ đặt trước – Bánh trước chủ động):
Trên xe với động cơ đặt trước cầu trước chủ động. Động cơ, ly hợp, hộp
số, cầu chủ động tạo nên một khối lượng đơn. Mô men động cơ không truyền xa
đến bánh sau, mà đưa trực tiếp đến các bánh trước.

Hệ thống truyền lực trên ôtô 4

 Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật TP. Hồ Chí Minh

Bánh trước dẫn động rất có lợi khi xe quay vòng và đường trơn. Sự ổn định
hướng tuyệt với này tạo được cảm giác lái xe khi quay vòng. Do không có trục các
đăng nên gầm xe thấp hơn giúp hạ được trọng tâm của xe, làm cho xe ổn định khi
di chuyển.

Hình 1.2: Xe FF với hộp số thường

II.2. FR (Động cơ đặt trước – Bánh sau chủ động)

Hình 1.4: Xe FR với hộp số thường

Hệ thống truyền lực trên ôtô 5

 Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật TP. Hồ Chí Minh

1. Cấu tạo hệ thống truyền lực ôtô con, Nguyễn Khắc Trai

2. Ôtô, Dương Văn Đức

3. Giáo trình ôtô 2, MSC Đặng Quý

4. Khung gầm bệ ôtô, Nguyễn Oanh

5. Tài Liệu Đào Tạo cấu thành Giai Đoạn 2, Toyota

6. Từ điển Anh – Việt chuyên ngành công nghệ ôtô, PGS-TS Đỗ Văn
Dũng, 2003

KẾT LUẬN

Hệ thống truyền lực trên ôtô 198

 Đại Học Sư Phạm Kỹ Thuật TP. Hồ Chí Minh

Sau một thời gian nghiên cứu và thực hiện đồ án tốt nghiệp, bằng sự cố
gắng của nhóm thực hiện cùng với sự huớng dẫn tận tình của thầy huớng dẫn,
nhóm thực hiện đã hoàn thành nhiệm vụ đồ án tố nghiệp “ Nghiên cứu hệ thống
truyền lực trên ô tô”. Qua quá trình nghiên cứu và thực hiện đồ án nhóm đã có
được những hiểu biết sâu và kỹ hơn về hệ thống truyền lực trên ô tô.
Trong quá trình thực hiện đồ án mặc dù đã nỗ lực cố gắng nhưng vẫn không
thể tránh được sai sót. Điều này cũng giúp cho chúng em thêm được nhiều kinh
nghiệm khi ra đời.

ĐỀ NGHỊ
Từ những kết quả nhóm đã làm được, bên cạnh đó còn những vấn đề chưa
thực hiện được do thời gian và kinh phí có hạn, đó là:
 Tìm hiểu sâu hơn nữa về hệ thống truyền lực giúp đề tài dễ hiểu và
cô đọng hơn.
 Nghiên cứu kỹ hơn về hệ thống truyền lực trên ôtô hiện đại.
Sau cùng một lần nữa em xin chân thành cảm ơn Thầy Th.S Huỳnh Phước
Sơn cùng Quý Thầy trong Khoa Cơ Khí Động Lực trường Đại Học Sư Phạm Kỹ
Thuật Tp.HCM và các bạn cùng lớp đã đóng góp ý kiến giúp nhóm hoàn tất đề tài.

Hệ thống truyền lực trên ôtô 199