Professional Documents
Culture Documents
www.slvesnik.com.mk contact@slvesnik.com.mk
СОДРЖИНА
Стр. Стр.
1117. Закон за персоналниот данок на до- 1128. Правилник за начинот на полагање-
ход (Пречистен текст)........................... 2 то и оценувањето на резултатите на
1118. Одлука за преобразба на Јавното учениците на испитите во училишна
претпријатие за поштенски сообраќај матура во средното уметничко обра-
,,Македонска пошта“ ц.о. Скопје во зование.................................................... 28
Акционерско друштво во државна Дирекција за заштита и спасување
сопственост............................................ 15 80. Правилник за начинот на одредува-
1119. Одлука за основање на Водостопанс- ње на местата на кои задолжително
тво „Прилепско Поле“........................... 17 треба да се наоѓаат уредите и инста-
1120. Одлука за престанување со работе- лациите за заштита од пожари, друга-
њето на Водостопанската работна ор- та противпожарна опрема, средствата
ганизација „Малешевско Поле“ – Бе- за гаснење на пожари и противпожар-
рово и започнување постапка за ли- ните апарати, нивното одржување во
квидација................................................ 18 исправна состојба, посебното обеле-
1121. Одлука за основање на Водостопанс- жување и достапноста за употреба..... 34
тво „Берово”........................................... 18 Комисија за заштита на
1122. Одлука за давање одобрение за осно- конкуренцијата
вање на приватно средно музичко 81. Решение на Комисијата за заштита на
училиште „OKSIA“ во Штип............... 19 конкуренцијата...................................... 37
1123. Одлука за давање согласност на Фи- 82. Решение на Комисијата за заштита на
нансискиот план на Централниот ре- конкуренцијата...................................... 38
гистар на Република Македонија за 83. Пресуда У.бр. 666/2006 од 13.01.2006
2006 година............................................ 19 година.................................. 38
1124. Одлука за прифатливоста на предло- 84. Пресуда У.бр. 547/2006 од 13.01.2006
гот за прогласување на локалитетот година.................................. 38
Слатински Извор за споменик на при- Државен завод за индустриска
родата...................................................... 20 сопственост
1125. Правилник за суштински барања за 85. Тарифа на Државниот завод за ин-
градежни објекти................................... 20 дустриска сопственост на Република
1126. Правилник за системи за атестирање Македонија............................................. 38
на сообразност, постапки за атестира-
ње, означување на градежните произ- Адвокатска комора на РМ
води и содржина на документите за 86. Решение на Адвокатската комора на
сообразност............................................ 20 Република Македонија.......................... 40
1127. Правилник за начинот на полагање- Коефициенти за порастот на цените на
то и оценувањето на резултатите на производителите на индустриски произ-
учениците на испитите во државна води во Република Македонија за месец
матура во гимназиското и во средно- мај 2006 година – претходни податоци..... 40
то стручно образование......................... 22 Огласен дел........................................... 1-40
Стр. 2 - Бр. 74 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 јуни 2006
на неговото семејство, јубилејни награди и за регрес за ликовната и применетата уметност и други украсни
годишен одмор, до пропишаниот износ, како и надоме- предмети за опремување на административните про-
стоците по основа на дневници за службени патувања во стории, му се намалува даночната основа до 25%, по
земјата и во странство, одвоен живот од семејството, се претходно искористување на правото од ставот 1 на
признаваат на товар на расходите во даночниот биланс овој член, но не повеќе од остатокот на неискористени-
во висина утврдена со колективниот договор на ниво на от дел од инвестицијата.
гранка, а ако тоа не е регулирано со грански договор, во Како средства за вршење на дејноста се сметаат и
висина утврдена со прописите за органите на управата; патничките автомобили во дејностите: изнајмување на
5) трошоците исплатени за користење на сопствен возила (рент-а-кар), авто такси превоз, возила за обука
автомобил за службени цели од лицата во работен од- на возачи и специјални возила (погребални, брза по-
нос, се признаваат на товар на расходите во даночниот мош, возила за помош на пат и слично).
биланс во висина од 50% од утврдениот износ со ко- За остварување на правото на даночно ослободува-
лективниот договор на ниво на гранка, односно со про- ње од ставовите 1 и 2 на овој член, услов е обврзникот
писите за органите на управата; да не ги отуѓи основните средства за период од три го-
6) придонесите за пензиско и инвалидско осигуру- дини, почнувајќи од годината во која е извршено инве-
вање, здравствено осигурување, данокот на имот, та- стирањето.
ксите и другите јавни давачки што се во функција на Ако обврзникот на крајот на секој пресметковен
вршење на дејноста, освен персоналниот данок на до- период, документирано не докаже дека износот на на-
ход и други лични давачки на обврзникот и малувањето на даночната основа го вложил за намени-
7) трошоците за економска пропаганда во функција те од ставовите 1 и 2 на овој член и не ги отстапил ос-
за унапредување на дејноста на обврзникот, во висина новните средства, даночниот обврзник го губи правото
во која се стварно направени, врз основа на соодветна на ослободување по оваа основа. Данокот кој би го
документација. платил да не го користел ова ослободување се наплату-
ва во износ зголемен со камата пропишана за даноците
Член 43 што не се платени во пропишаниот рок.
На товар на расходите во даночниот биланс не се По исклучок од став 1 на овој член на обврзникот кој е
признаваат: должен согласно член 2 од Законот за регистрирање на
1) парични казни и пенали платени од обврзникот; готовински плаќања, да воведе и да користи одобрен си-
2) затезни камати и парични казни за неплатени или стем на опрема за регистрирање на готовинските плаќа-
ненавремено платени даноци, придонеси и други јавни ња, му се намалува пресметаниот данок за набавени до
давачки; десет фискални апарати, во висина на нивната вредност.
3) трошоци за репрезентација (гостење, подароци, Даночното ослободување од став 6 на овој член об-
плаќање на трошоци за одмор, спорт, рекреација и раз- врзникот може да го користи од првиот нареден месец
онода и други слични трошоци); од тековната година од воведувањето во употреба на
4) трошоци за користење и одржување на автомоби- одобрениот систем на опрема за регистрирање на гото-
ли и други средства за превоз на обврзникот, како и винските плаќања до крајот на годината, сразмерно, на
трошоци за користење на рент-а-кар возила, во висина износот на вложените средства.
од 50% од остварениот износ; Доколку обврзникот даночното ослободување од
5) исплатите по основ на стипендии и став 7 од овој член не го искористи до крајот на тековна-
6) други давања и трошоци кои не се во директна та година, има право да го пренесе во наредниот период.
врска со дејноста и остварувањето на добивката. Даночното ослободување од став 6 на овој член об-
врзникот го остварува со одобрение од органот за јавни
Член 44 приходи, по поднесено писмено барање .
На обврзникот кој за прв пат почнува со вршење на
самостојна дејност пресметаниот данок во првата годи- Член 46
на му се намалува за 50%. Обврзникот кој поради определени околности не е во
Како обврзник кој за прв пат почнал со вршење на состојба да ги води деловните книги, или на кого нивното
самостојна дејност не се смета : водење значително му го отежнува вршењето на дејноста,
1) обврзникот кај кого дошло до статусни промени има право да поднесе барање до органот за јавни приходи,
(спојување, припојување, поделба и слично); данокот од доход за приходите од вршење на дејност да
2) обврзникот кој веќе вршел иста или слична деј- го плаќа според паушално утврден нето приход.
ност и Органот за јавни приходи одлучува по барањето од
3) обврзник кој почнува да врши самостојна дејност став 1 на овој член, дали постојат околностите поради
со преземање од некој член на семејството. кои обврзникот не е во состојба да ги води деловните
Ако обврзникот од став 1 на овој член престане со книги, или нивното водење значително му го отежнува
вршење на дејноста пред истекот на четири години од вршењето на дејноста.
денот на користењето на намалувањето, го должи неп- Кога органот за јавни приходи ќе оцени дека се испол-
латениот данок во износ зголемен со камата пропиша- нети условите од став 1 на овој член, го утврдува паушал-
на за даноците што не се платени во пропишаниот рок. ниот нето приход на обврзникот, имајќи предвид за:
1) местото каде што се наоѓа деловната просторија;
Член 45 2) опременоста на деловната просторија;
На обврзникот му се намалува даночната основа за 3) пазарните услови во кои се врши дејноста;
износот на инвестициите во основни средства за врше- 4) површината на деловната просторија;
ње на дејноста до 100.000 евра во денарска против- 5) староста и способноста на обврзникот;
вредност, во тековната година, освен во патнички авто- 6) големината на нето приходот на обврзникот кој
мобили, мебел, теписи, аудиовизуелни средства, бела под исти или слични услови врши иста или слична деј-
техника, уметнички дела од ликовната и применетата ност и
уметност и други украсни предмети за опремување на 7) други околности кои влијаат на остварувањето
административни простории. на добивката.
На обврзникот, за износот на инвестициите во ос- Обврзникот од став 1 на овој член барањето за пау-
новни средства за вршење на дејноста над 100.000 евра шално оданочување може да го поднесе до органот за
во денарска противвредност, во тековната година, јавни приходи најдоцна до крајот на годината која и
освен во патнички автомобили, мебел, теписи, аудио- претходи на годината за која се врши утврдување на
визуелни средства, бела техника, уметнички дела од данокот.
Стр. 8 - Бр. 74 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 јуни 2006
ат трошоците за превоз на творбите, патните трошоци Основа на данокот на доход на приходите од член 62
како и трошоците за престој во местото на одржување- точки 2), 3) и 4) на овој закон, претставува разликата меѓу
то на изложбата, се додека таа трае, во висина на најви- износот на каматата и износот пресметан по стапката на
соките дневници утврдени со соодветни прописи. пораст на цените на мало во соодветниот период.
Член 58 7) Капитални добивки
При утврдувањето на нето приходот од патенти и
знаци на разликување се признаваат следниве трошоци: Член 65
1) таксите и трошоците што се плаќаат за заштита Под капитална добивка се подразбира приходот
на патенти според потврдата на надлежниот орган за што обврзникот го остварува од продажба на хартии од
заштита на патентите; вредност, учество во капиталот и недвижен имот.
2) трошоците за изработка на нацрт и технички Капиталната добивка претставува разлика меѓу
опис на патентот и знакот на разликување што биле со- продажната цена на хартиите од вредност, учеството во
ставен дел на пријавата со која од надлежен орган се капиталот и недвижниот имот од став 1 на овој член и
бара заштита на патентот и знакот на разликување, куповната (набавната) цена.
според потврдата на стручно лице кое ги изработило Ако разликата од став 2 на овој член е негативна се
тие нацрти и технички описи. Мислења за реалноста на остварува капитална загуба.
овие трошоци издава организација регистрирана за за- Како продажна цена од став 2 на овој член се смета
стапување на авторите и договорената цена, односно цената која органот за јав-
3) трошоците за изработка на прототип потребен за ни приходи ќе ја утврди ако оцени дека договорената
проверување на патентот што е пријавен односно за- цена е пониска од пазарната.
штитен. Ако прототипот е изработен во претпријатие,
односно установа, потврда за трошоците за изработка- Како договорена, односно пазарна цена при про-
та издава изработувачот. Ако прототипот го изработил дажба на недвижен имот се зема цената без данокот на
пронаоѓачот во сопствена режија, се признаваат ствар- промет на недвижности и права.
ните трошоци што ги имал, а мислење за реалноста на Куповната (набавната) цена од став 2 на овој член
трошоците издава соодветна организација регистрира- претставува цената по која обврзникот ги стекнал хар-
на за застапување на авторите. тиите од вредност, учеството во капиталот или недвиж-
Сите трошоци треба да бидат посебно искажани и ниот имот.
документирани со сметки кои му се поднесуваат како При продажбата на недвижниот имот, кој обврзникот
доказ на исплатувачот на приходот. сам го изградил за набавна цена се смета пазарната цена
според која се утврдува основата на данокот на имот.
Член 59 Како куповна (набавна) цена на хартиите од вред-
На обврзникот - наследник или носител на авторско ност кои се продадени или купени на берза се смета це-
право како трошоци му се признаваат само платените ната која обврзникот ја документира како стварно пла-
надоместоци на авторската агенција и на овластените тена, или ако тоа не го стори, најниската забележана
лица за продажба и исплата на приходот. трансакција во период од една година, која претходи
на продажбата на хартијата од вредност.
Член 60 Кај хартиите од вредност кои не се котираат на бер-
Приходите од авторски права и права од индустри- зата, како набавна цена се смета цената која обврзни-
ска сопственост што обврзникот ги остварил од дело кот ја документира како стварно платена, или ако тоа
што го создавал подолго од една година, при утврдува- не го стори, нејзината номинална вредност.
њето на нето приходот, се делат на барање на обврзни- Куповната (набавната) цена се ревалоризира сог-
кот на онолку еднакви делови колку што години го соз- ласно со прописите за сметководство од денот на стек-
давал делото, но најмногу за пет години. нувањето до денот на продажбата на хартиите од вред-
Основа за пресметување на данокот за секоја годи- ност, учеството во капиталот или недвижниот имот.
на претставува сразмерниот дел на нето приходот.
Член 66
Член 61 Обврзник на данокот на доход од капитални доби-
Обврзникот-резидент на Републиката е ослободен вки е физичко лице кое остварува добивка од член 65
од плаќање данок на доход за приходите од авторски став 2 на овој закон.
права и права од индустриска сопственост што ги ос- Член 67
тварил од домашно правно или физичко лице по осно- Основа на данокот на доход за капитални добивки
ва на примена на правата од индустриска сопственост. претставува разликата помеѓу продажната цена на хар-
тиите од вредност, учеството во капиталот и недвиж-
6) Приходи од капитал ниот имот и куповната (набавната) цена.
Член 62
Под приходи од капитал се подразбираат: Член 68
1) дивидендите и другите приходи остварени со Капиталната добивка остварена со продажба на
учество во добивката кај правните и физичките лица; хартии од вредност, учество во капиталот и недвижен
2) заеми по кредитите дадени на физички и правни имот, се внесува во даночната основа во висина од 70%
лица; од разликата.
3) каматите по обврзници или други хартии од При утврдување на основата за пресметување на
вредност и данокот од капитални добивки од продажба на недви-
4) камати на орочени штедни и други депозити. жен имот, покрај добивката се земаат предвид и рева-
лоризираната вредност на инвестициите и издатоците
Член 63 за инвестиционо одржување.
Обврзник на данокот на доход за приходите од ка- Член 69
питал е физичко лице кое остварува приходи од член Капитална загуба остварена со продажба на хартии
62 на овој закон. од вредност се пребива со капиталните добивки од
Член 64 член 68 на овој закон.
Основа на данокот на доход за приходите од член Ако и по извршеното пребивање, според став 1 на
62 точка 1) на овој закон претставува износот од 50% овој член се појави капитална загуба, вишокот се пре-
од бруто дивидендите, односно приходите од учество несува на идните капитални добивки во наредните три
во добивката распределени на обврзникот. години.
Стр. 10 - Бр. 74 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 јуни 2006
Член 10 Член 3
Со Статутот на Друштвото поблиску се уредуваат Подрачјето на дејствување на Водостопанство „При-
фирмата и седиштето; предметот на работењето на лепско Поле“ е географското подрачје кое опфаќа повр-
Друштвото; износот на основната главнина; номинал- шини и корисници од општините Прилеп, Криговашта-
ната вредност на акциите; бројот на акциите; правата, ни, Долнени и дел од подрачјето на општината Крушево,
обврските,ограничувањата и погодностите; предности- а на кои се врши одводнување со системите за одводну-
те што за себе ги задржува оснивачот; постапката за вање на реките Црна (од с. Тројкрсти до с. Бучин), Бла-
свикување и одржување на собранието; фирмата , седи- то, Градска, Сенокошка, Рибник, Крушевска, Заградска,
штето и ЕМБС на основачот; видот, составот и начинот Штавичка, Волковска, Марулска, Подмолска и системот
на избор на органот на управување, односно на надзор- за одводнување со ободниот канал Глабоко и снабдува-
ниот одбор и нивната надлежност; внатрешната орга- ње со вода за наводнување на земјоделско земјиште од
низација; формата и начинот на објавувањата што ги Системот за наводнување ХМС „Прилепско Поле“ со:
врши друштвото, како и други одредби што се од зна- (1) Брана „Прилеп“; (2) Заеднички главен цевовод; (3)
чење на Друштвото а не се во спротивност со закон. Лев главен цевовод со секундарна мрежа; (4) Десен гла-
вен цевовод со секундарна мрежа; (5) Малите акумула-
Член 11 ции: „Волково 1“; „Волково 2“; и (6) Малите системи за
Средствата, правата, обврските, како и вработените наводнување: „Десово“ и „Браилово“.
на Јавното претпријатие за поштенски сообраќај “Ма-
кедонска пошта” ц.о. Скопје со денот на влегувањето Член 4
во сила на оваа одлука ги презема Друштвото. Одборот на корисници на вода (во натамошниот
текст: Одбор) на Водостопанство „Прилепско Поле“, се
Член 12 состои од 9 членови, чија застапеност е според намена-
До донесување на актите на Друштвото ќе се приме- та за користење на водата и регионите опфатени со по-
нуваат актите на ЈП ,,Македонска пошта” ц.о. Скопје, драчјето на делување на Водостопанство „Прилепско
доколку не се во спротивност со закон и оваа одлука. Поле“, и тоа:
- четири места за претставници од регионот на оп-
Член 13 штината Прилеп;
Со влегувањето во сила на оваа одлука престанува да - три места за претставници од регионот на општи-
важи Одлуката на Владата на Република Македонија ната Долнени;
бр.23-3543/1 од 02.07.2002 година, објавена во „Службен - едно место за претставник од регионот на општи-
весник на Република Македонија“ бр. 50/2002 година. ната Кривогаштани; и
- едно место за претставник од регионот на општи-
Член 14 ната Крушево.
Оваа одлука влегува во сила со денот на донесува- Застапеноста меѓу 9-те членови на Одборот, според
њето, а ќе се објави во „Службен весник на Република намената за користење на услугите од одводнување и
Македонија“. наводнување е:
- пет места за членови на Одборот од корисниците
Бр. 19-2760/1 Претседател на Владата на услугите на одводнување; и
12 јуни 2006 година на Република Македонија, - четири места за членови на Одборот од водните
Скопје д-р Владо Бучковски, с.р. заедници и индивидуалните корисници на услугите за
___________ наводнување.
1119.
Врз основа на член 93 од Законот за водостопанс- Член 5
твата („Службен весник на Република Македонија“ бр. За членови на првиот состав на Одборот на Водо-
85/03 и 95/05) и член 36 став 3 од Законот за Владата стопанство „Прилепско Поле“, се именуваат:
на Република Македонија („Службен весник на Репуб- 1. Кирил Настески, ул. „Партизански одреди“ бр. 5,
лика Македонија“ бр. 59/00, 12/03, 55/05 и 37/06), Вла- Прилеп;
дата на Република Македонија, на седницата одржана 2. Зоран Томески, ул. „Ладо Лапецот“ бр. 40, Прилеп;
на 12.06.2006 година донесе 3. Дејан Колевски, ул. „Точила“ К1-Б/12, Прилеп;
4. Чедомир Бачановски, ул. „Круме Волнароски“
ОДЛУКА бр. 20, Прилеп;
ЗА ОСНОВАЊЕ НА ВОДОСТОПАНСТВО 5. Владимир Симоноски, ул. „Климент Охридски“
„ПРИЛЕПСКО ПОЛЕ“ бр. 20, Прилеп;
6. Игорче Маркоски, ул. „Копаоник“ бр. 17, Прилеп;
Член 1 7. Васил Јошески, ул. „Никола Карев“ бр. 20, Прилеп;
Со оваа одлука се основа Водостопанство „Прилеп- 8. Васил Донески, с. Славеј; и
ско Поле“. 9. Димче Димоски, с. Забрчани.
Водостопанството „Прилепско Поле“ ќе работи под За претседавач на Одборот на корисници на вода на
фирма: Водостопанство „Прилепско Поле“ – Прилеп. Водостопанство „Прилепско Поле“ се именува Кирил
Скратен назив на фирмата е: ВС „Прилепско Поле“ Настески, ул. „Партизански одреди“ бр. 5 – Прилеп.
– Прилеп.
Седиштето на Водостопанството „Прилепско Поле“ Член 6
ќе биде во Прилеп, ул. „Октомвриска“ бб. Именувањето на членовите на првиот состав на Од-
борот на Водостопанство „Прилепско Поле“ се врши за
Член 2 период од 3 (три) години.
Водостопанство „Прилепско Поле“ - Прилеп се ос- Датумот на распишување на првите редовни избори
нова заради користење, функционирање, одржување и за членови на Одборот на корисници на вода на Водо-
контрола на системите на подрачјето на дејствување за стопанство „Прилепско Поле“ е 15.09.2009 година.
снабдување со вода за наводнување на земјоделско
земјиште, одржување на водостопанските објекти и по- Член 7
стројки за заштита од поплави, регулација на реки, за- Основните средства на Водостопанство „Прилепско
штита на земјиштето од ерозија, одржување на водо- Поле“ се основните средства потребни за обавување на
стопанските објекти и постројки за заштита од поплави дејноста опфатена во член 2 од оваа одлука од ВП
и одводнување на земјиште. „Стерна“ – Прилеп, во ликвидација.
Стр. 18 - Бр. 74 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 јуни 2006
Член 14 Прилог 2
Изјавата за сообразност од член 19 став 1 алинеа 1
од Законот, содржи: Постапки за атестирање на сообразности (член 9 од
- име и адреса на производителот односно неговиот правилникот):
застапник, - почетно типско испитување на градежниот произ-
- опис на градежниот производ (тип, ознака, намена вод, кое го врши производителот или органот вклучен
во атестирање на сообразност,
на употреба ...), - испитување на примероци, кои во производниот
- барања, со кои градежниот производ е во сообраз- погон во согласност со пропишаниот план за испитува-
ност, ње ги зема производителот или телото вклучено во ате-
- посебни услови, поврзани со употребата на произ- стериње на сообразност,
водот, - контролно испитување на примероци, земени во
- име и адреса на органот, вклучен во потврдување- производниот погон, на пазар или на градилиште, кое
то на сообразност (ако е потребно) и го врши производителот или телото вклучено во ате-
- име и функција на лицето, кое е овластено за пот- стирање на сообразност,
пис на изјавата во име на производителот односно не- - испитување на примероци од количина подготве-
говиот застапник. на за испорака или веќе испорачана до корисникот, кое
Член 15 го врши производителот или телото вклучено во ате-
Сертификатот за сообразност од член 19 став 1 али- стирање на сообразност,
неа 2 од Законот содржи: - контрола на производството,
- име и адреса на органот за сертификација, - почетна проверка на производниот погон и кон-
- број на сертификатот, трола на производството, која ја врши телото вклучено
- име и адреса на производителот односно неговиот во атестирање на сообразност и
застапник, - постојан надзор, проценка и оценка на контролата
- опис на градежниот производ (тип, ознака, намена на производството, која ја врши телото вклучено во
на употреба ...), атестирање на сообразност.
- барања, со кои градежниот производ е во сообразност, ___________
- посебни услови, поврзани со употребата на произ-
водот, МИНИСТЕРСТВО ЗА ОБРАЗОВАНИЕ И НАУКА
- услови и период на важење на сертификатот (ако е 1127.
потребно) и Врз основа на член 38 став 3 од Законот за средното
- име и функција на лицето, кое е овластено за пот- образование (“Службен весник на Република Македо-
пис на сертификатот. нија“ бр. 44/94, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99, 40/2003,
42/03, 67/04, 55/05, 113/05 и 35/06), министерот за
VI. ЗАВРШНА ОДРЕДБА образование и наука донесе
Член 16
Овој правилник влегува во сила осмиот ден од де- ПРАВИЛНИК
нот на објавувањето во "Службен весник на Република ЗА НАЧИНОТ НА ПОЛАГАЊЕТО И ОЦЕНУВА-
Македонија". ЊЕТО НА РЕЗУЛТАТИТЕ НА УЧЕНИЦИТЕ НА
ИСПИТИТЕ ВО ДРЖАВНА МАТУРА ВО ГИМНАЗИ-
Бр. 07-4708/2 Министер, СКОТО И ВО СРЕДНОТО СТРУЧНО ОБРАЗОВАНИЕ
5 јуни 2006 година м-р Фатмир Бесими, с.р. I. ОПШТИ ОДРЕДБИ
Скопје
Член 1
Прилог 1 Со овој правилник се уредуваат начинот на полага-
њето и оценувањето на резултатите на учениците на
Бројчано обележување на степенот на системите за испитите во државна матура во гимназиското образова-
потврдување на сообразност (член 7 од правилникот) ние и во средното стручно образование.
-----------------------------------------------------------------------
Системи за потврдување на сообразноста Член 2
----------------------------------------------------------------------- Државната матура во гимназиското и средното
Степен на Согласно со Бројчано обележување стручно образование (во натамошниот текст: државна
матура) е испит со кој ученикот (во натамошниот
сообразност член на степенот текст: кандидатот) го завршува гимназиското образова-
----------------------------------------------------------------------- ние односно четиригодишното стручно образование.
Државна матура може да полага редовен или вонре-
Сертификација ден ученик кој ја завршил последната година на гимна-
на сообразноста (член 3 со четврта алинеа под б) 1+ зиското образование односно четиригодишно стручно
образование.
Сертификација Државна матура може да полага и ученик кој прет-
на сообразноста (член 3 без четврта алинеа под б) 1 ходно положил училишна матура во гимназиското
образование, училишна матура во средното уметничко
Изјава за образование или завршен испит во средното стручно
сообразност (член 4 со втора алинеа под б) 2+ образование во траење од четири години.
Државна матура може да полага и ученик кој завр-
Изјава за шил четиригодишно средно образование во странство
сообразност (член 4 без втора алинеа под б) 2 и се здобил со нострифицирана диплома.
Член 3
Изјава за Кандидатите со посебни образовни потреби кои
сообразност (член 5) 3 следат настава во гимназиско образование или во
стручно образование со четиригодишно траење полага-
Изјава за ат прилагодена државна матура согласно овој правил-
сообразност (член 6) 4 ник, што им овозможува полесно да ги искажат своите
----------------------------------------------------------------------- знаења и способности.
16 јуни 2006 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Бр. 74 - Стр. 23
Член 17 Член 20
Оправдани причини за ненавремено пријавување за Кандидатот најдоцна еден месец пред почнувањето
полагање државна матура може да бидат: на јунската испитна сесија се запознава со постапките
- кандидатот во тековната година се школувал во за спроведување на испитите.
странство (доказ - нострифицирано свидетелство за за- Претседателот на училишната матурска комисија се
вршена четврта година); грижи за правилно и навремено информирање на кан-
дидатите.
- во времето на пријавување кандидатот бил болен
(доказ - потврда од соодветна установа); Член 21
- пријавата била испратена по пошта и задоцнила Екстерните испити кандидатите ги полагаат на исти
датуми и во исто време во сите училишта во државата.
или е изгубена (доказ - потврда за испратена препора- Термините за полагање на усните испити и одбрана-
чана пратка); та на проектната задача се определени од страна на учи-
- заради дисциплинска мерка кандидатот е отстра- лишната матурска комисија во согласност со Календа-
нет од училиштето каде навреме се пријавил (доказ - рот за организација на учебната година во јавните сред-
пријава доставена од училиштето од кое е отстранет ни училишта и насоките дадени во испитните програми.
или потврда дека се пријавил); Времетраењето на секој испит е утврдено со испит-
- други причини со соодветни докази за кои коми- ната програма.
сијата ќе утврди дека се оправдани. За текот на испитите се води записник.
Оправдани причини за непријавување, неучество Член 22
или прекинување на испит или државна матура се: Наставниот предмет кој се полага во рамките на др-
- болест или лекување; жавната матура е целина. Сите делови од државната
- вонредни околности: природни несреќи, несреќен матура и од испитот по еден предмет, кандидатот ги
случај на кандидатот или член во потесното семејство, пријавува и полага во јуни.
сообраќајна несреќа со потешки последици, влошува- Кандидатот полага државната матура во истата
ње на здравствената состојба меѓу испитите и др.; учебна година во училиштето во кое е запишан и завр-
- други оправдани причини (меѓународни натпрева- шил четврта година од средното образование.
ри, конкурси, јавни настапи во странство и слично). Кандидатот кој ја завршил четвртата година, однос-
Доколку причините за непријавување, неучество но кој не положил државна матура може да полага др-
жавна матура во наредните учебни години во учили-
или прекинување на испитот или државната матура се штето во кое ја завршил четвртата година.
оправдани, комисијата му дозволува на кандидатот по- На кандидатите кои претходно положиле училишна
лагање на усниот дел од испитот, како и презентација и матура во гимназиското образование, училишна матура
одбрана на проектната задача во истата испитна сесија. во средното уметничко образование или завршен испит
во средното стручно образование, а наредните учебни го-
IV. ПОЛАГАЊЕ НА ИСПИТИ НА ДРЖАВНАТА дини полагаат државна матура, за положени им се приз-
МАТУРА наваат интерниот дел по испитот од задолжителниот дел,
проектната задача, како и интерните испити по стручните
Член 18 предмети кои се засновани на истата испитна програма.
Државните матурски предметни комисии за секоја
учебна година, за екстерните испити подготвуваат испит- Член 23
Писмените екстерни испити сите кандидати во др-
ни задачи доволно за најмалку три испитни комплети. жавата ги полагаат на ист датум и во исто време, сог-
Претседателите на државните матурски предметни ласно распоредот за термините за испити.
комисии, од испитните задачи, подготвуваат три ис- Во исклучителни случаи на спреченост на започну-
питни комплети во кои се содржи и тестот. вање на испитот во определеното време, училишната
Испитните комплети по соодветните предмети пре- матурска комисија може да го одложи започнувањето
тседателите на државните матурски предметни комисии на испитот најмногу до 30 минути и за тоа се известува
ги доставуваат до Бирото за развој на образованието. Бирото за развој на образованието.
Бирото за развој на образованието доставува еден Во случај на непредвидени околности пред започнува-
од тестовите во потребен број на примероци до претсе- њето на испитот, на предлог на Бирото за развој на обра-
дателот на училиштата матурска комисија еден ден зованието, Државниот матурски одбор може да одлучи во
пред започнувањето на испитот. училиштето испитот да започне со задоцнување поголемо
Училишната предметна комисија подготвува два од 30 минути од однапред определеното време.
испитни комплети за интерниот испит врз основа на Во случаите од став 2 и од став 3 на овој член теста-
испитната програма по соодветниот предмет. Претсе- торот се грижи кандидатите да не ја напуштат просто-
дателот на училишната предметна комисија испитните ријата во која се распоредени.
комплети ги доставува до претседателот на училишна- Член 24
та матурска комисија, три дена пред започнувањето на За кандидатите кои полагаат писмен екстерен ис-
испитот. Еден испитен комплет за интерниот испит се пит, распоредот на кандидатите по простории се подго-
состои од тест, упатство за оценување и скали за пре- твува од Бирото за развој на образованието. Податоци-
творање на бодовите во оценки. Претседателот на учи- те за распоредот на кандидатите по простории се обја-
лишната матурска комисија се грижи за множењето и вуваат од училишната матурска комисија на училишна-
за заштита на тајноста на испитните комплети во по- та огласна табла или на друго видливо место достапно
требниот број примероци. за кандидатите.
Член 25
Член 19 Училишната матурска комисија, за интерните пис-
Државната матура кандидатот ја полага во учили- мени испити, најдоцна една седмица пред испитот пра-
штето во кое ја завршил последната година на образо- ви распоред на кандидатите по простории. Распореду-
ванието. вањето на кандидатите по простории се прави по азбу-
За екстерните испити за кои бројот на пријавените чен ред од сите кандидати кои што полагаат државна
кандидати од училиштето е помал од 15, може да се матура. Податоците за распоредот на кандидатите по
спроведе полагање на тие испити во друго училиште простории до нивното објавување на огласна табла се
определено од Бирото за развој на образованието. чуваат во тајност.
16 јуни 2006 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Бр. 74 - Стр. 25
Член 39 Член 44
Тестаторите за екстерните испити се определуваат Кандидатот кој не ја положил државната матура се
и обучуваат од Бирото за развој на образованието. известува за постигнатиот успех по одделните делови
Тестирањето по екстерниот испит го спроведува те- од државната матура.
статорот согласно процедурите пропишани од Бирото Писмените испити на кои кандидатот не добил пре-
за развој на образованието. одна оценка ги полага во наредните учебни години,
Тестаторите за интерните испити се определени од при што кон пријавата за полагање кандидатот доста-
страна на претседателот на училишната матурска ко- вува потврда за положените испити од државната мату-
мисија, од редот на наставниците во училиштето. Те- ра од претходните учебни години.
статорот, не може да биде наставник по предметот по Усните испити и презентацијата и одбраната на
кој се врши тестирањето. проектната задача по кои кандидатот не добил преодна
оценка може да ги полага повторно во истата сесија.
VI. ОЦЕНУВАЊЕ
Член 45
Член 40 Кандидатот кој ги нарушува правилата за полагање
Оценувањето на знаењата и способностите се врши на испитот, може да биде опоменат и отстранет од испит.
со бодови кои потоа се претвораат во оценки од еден Опомена изрекува тестаторот или претседателот на
(1) до пет (5). училишната предметна комисија, така што го опомену-
Сите оценки се преодни, освен оценката еден (1). ва кандидатот и го запишува во записникот за полага-
Одредбите од ставовите 1 и 2 во овој член не се од- ње матурски испит.
несуваат на интерните делови од испитите по мајчини- Ако кандидатот и по двапати изречена опомена
те јазици и странските јазици. Овие делови се оценува- продолжува со нарушување на правилата за полагање
ат со "положил" односно "не положил" и имаат елими- на испити, тестаторот го информира претседателот на
наторен карактер. училишната матурска комисија кој може да го отстра-
Член 41 ни од испитот.
Скалите за претворање на бодовите во оценки за ек- Кандидатот кој согласно став 3 на овој член ќе биде
стерните испити се подготвуваат од државните матур- отстранет од испит, по тој дел од државната матура не
ски предметни комисии, по спроведувањето на испити- се оценува.
те, а ги утврдува Државниот матурски одбор. Резулта- Кандидатот кој смета дека е неправедно отстранет
тите на учениците од екстерните испити, до училишта- од испитот може да поднесе приговор до училишната
та се доставуваат од Бирото за развој на образованието матурска комисија.
и тоа изразени во оценки и перцентили. Член 46
Скалите за претворање на бодовите во оценки за Кандидатот, доколку смета дека е направена гре-
интерните испити се подготвуваат од соодветните учи- шка во оценувањето на испитните задачи, во пресмету-
лишни предметни комисии пред спроведувањето на ис- вањето на бројот на бодовите или во изведувањето на
питот. Со скалите се одредува минималниот број бодо- оценката, може да достави приговор на оценката од ис-
ви за преодна оценка и распонот на бодови за секоја од питот.
преодните оценки од два (2) до пет (5). Рокот за доставување приговор е најдоцна три дена
Минимумот за преодна оценка ги опфаќа најнеоп- по информирањето за резултатот од испитот.
ходните знаења и способности коишто кандидатот тре- Кандидатот може да го поднесе приговорот за ис-
ба да ги покаже на испитот (во натамошниот текст: питите од интерниот дел до училишната матурска ко-
праг на положеност). мисија. Приговорот се разгледува од училишната пред-
Скалите за претворање на бодовите во оценки за метна комисија во присуство на еден член од училиш-
проектните задачи се подготвуваат од државната ма- ната матурска комисија. Ако комисијата констатира де-
турска комисија за проектна задача. Проектната задача ка е направена грешка, во тој случај се утврдува нова
се оценува од соодветната училишна комисија така оценка за што се информира кандидатот.
што подготвителната фаза и фазата на изработка се Кандидатот може да го поднесе приговорот за ек-
оценува од наставникот-ментор, а фазата на презента- стерните испити до училишната матурска комисија
ција и одбрана од другите двајца членови на комисија- преку која приговорот се проследува до Бирото за раз-
та. Во оценката за проектната задача наставникот-мен- вој на образованието.
тор учествува со 50%. Приговорот од став 4 на овој член се разгледува од
Член 42 страна на предметна комисија за приговори составена
Кандидатот ја положил државната матура ако по си- од пет члена и тоа членови на комисијата се претседа-
те испити постигне резултат над прагот на положеност. телот на државната матурска предметна комисија,
Државна матура положил и кандидатот кој на еден главниот оценувач, членови на државната предметна
испит постигнал резултат непосредно под прагот на матурска комисија и претставник од Бирото за развој
положеност, а по другите испити има оценка не помала на образованието.
од три (3). Ако од комисијата од став 5 на овој член се конста-
Резултатот непосредно под прагот на положеност се тира дека е направена грешка, таа утврдува нова оценка.
пресметува според утврдена формула во Концепцијата. Член 47
Кандидатот кој успешно ја положил државната ма-
Член 43 тура и сака да го подобри успехот од еден или повеќе
Резултатите од испитите на државната матура до предмети, може во наредните учебни години повторно
нивното објавување се чуваат во тајност. да полага и на истиот му се утврдува оценка што ја по-
Резултатите од екстерните испити се објавуваат од стигнал на повторното полагање.
училишната матурска комисија еден ден по нивното
примање од Бирото за развој на образованието. Член 48
Резултатите по интерните испити и проектната зада- На кандидатот кој положил само дел од испитите
ча се објавуваат од училишната матурска комисија нај- од државната матура, односно положил испити од за-
доцна три дена по завршување на испитот по соодветни- должителниот дел, од изборниот дел и проектната за-
от предмет или по одбраната на проектната задача. дача, по негово барање му се издава диплома за поло-
Од училишната матурска комисија се објавуваат и жена училишна матура односно за положен завршен
вкупните резултати од сите испити на државната матура. испит.
Стр. 28 - Бр. 74 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 јуни 2006
На кандидатот испитот по стручниот предмет во Помошник не може да биде негов наставник или
стручното образование му се признава за положен до- негов роднина.
колку е заснован на иста испитна програма. Помошник може да биде еден од членовите на ис-
питната комисија.
Член 49 Член 55
Од страна на претседателот на училишната матур- Кандидатот со посебни образовни потреби може да
ска комисија до крајот на септември се доставува изве- користи компјутер.
штај до Бирото за развој на образованието за резулта- Кандидатот не може да има пристап до било какви
тите по интерните испити од државната матура, изго- програми кои би му овозможиле полесно да го положи
твуван согласно упатствата утврдени од Бирото за раз- испитот. Една копија од одговорите на кандидатот се
вој на образованието. чува на дискета, а една копија се печати, а потоа пре-
Од Бирото за развој на образованието, до крајот на тседателот на испитната комисија одговорите на кан-
октомври се доставува краен извештај за државната ма- дидатот ги брише од компјутерот.
тура до Државниот матурски одбор.
Член 56
VII. ПРИЛАГОДУВАЊЕ НА ДРЖАВНАТА МАТУ- За кандидат со посебни образовни потреби усниот
дел од испитот може да се замени со писмен.
РА ЗА КАНДИДАТИТЕ СО ПОСЕБНИ ОБРАЗОВНИ Кандидатот со тешки пречки во говорот, може да се
ПОТРЕБИ ВО ГИМНАЗИСКОТО ОБРАЗОВАНИЕ И ослободи од усниот дел од испитот, или истиот да го
ВО ЧЕТИРИГОДИШНОТО СТРУЧНО ОБРАЗОВАНИЕ полага со асистирање на интерпретатор.
Член 50 Член 57
Државната матурска предметна комисија за канди- Кандидатот со оштетен слух може да се ослободи
датите со посебни образовни потреби го осмислува и од усниот дел од испитот, или истиот да се спроведе
прилагодува испитниот материјал за полагање на ек- со помош на интерпретатор на знаковен јазик.
стерните делови од матурскиот испит во консултација На кандидатот со оштетен вид треба да му се обез-
со Бирото за развој на образованието и Институтот за беди во текот на испитот да користи видно (слабовиди
дефектологија. ученици) и Брајово писмо (слепи ученици).
Училишната предметна комисија, го подготвува и
осмислува начинот на прилагодување на интерните де- Член 58
Презентацијата и одбраната на проектната задача
лови од матурскиот испит во консултација со Бирото за треба да се прилагодат така да кандидатот може да ги
развој на образованието. покаже своите знаења и способности.
Прилагодувањето на училишната матура за канди-
датите со посебни образовни потреби мора да биде со- Член 59
одветно на нивното искуство стекнато во наставниот На кандидатот со посебни образовни потреби може
процес. да се прилагодува оценувањето соодветно на прилаго-
дувањето на испитниот материјал.
Член 51 Заради поголема објективност текот на испитот мо-
Испитот за кандидатите со посебни потреби може же соодветно да се евидентира и со дополнителен за-
да трае најмногу за 50% подолго од времето предвиде- писник.
но за испитот по соодветниот предмет.
Државната матурска предметна комисија односно VIII. ПРЕОДНИ И ЗАВРШНИ ОДРЕДБИ
училишната матурска комисија може да предвидат и
време за одмор на кандидатот (пауза). Член 60
За кандидатите од став 1 и 2 на овој член се обезбе- Бројот на предметите кои екстерно се оценуваат е
дува посебна просторија. Ако испрашувачот е надворе- утврден согласно динамиката на нивно воведување во
шен член се обезбедува внатрешен член на комисија и Концепцијата.
тестатор на испитот. Тестаторот на испитот обезбедува Член 61
да не се нарушува испитниот ред. Овој правилник влегува во сила осмиот ден од де-
нот на објавувањето во “Службен весник на Република
Член 52 Македонија“.
За кандидатите со посебни образовни потреби може Бр. 11-3239/1 Министер,
да се извршат следниве прилагодувања: 6 јуни 2006 година д-р Азиз Положани, с.р.
- ослободување за полагање од дел од испитниот Скопје
материјал; __________
- техничко прилагодување на испитниот материјал; 1128.
- полагање со помошник; Врз основа на член 38 став 3 од Законот за средното
- употреба на посебни помагала; образование (“Службен весник на Република Македо-
- наместо писмен, спроведување устен испит и нија“ бр.44/94, 24/96, 34/96, 35/97, 82/99, 40/2003,
обратно; 42/03, 67/04, 55/05, 113/05 и 35/06), министерот за
- прилагоден испит со употреба на Брајово писмо и/ образование и наука донесе
или знаковен јазик;
- прилагодена подготовка на изготвување на про- ПРАВИЛНИК
ектната задача и нејзино оценување. ЗА НАЧИНОТ НА ПОЛАГАЊЕТО И ОЦЕНУВА-
ЊЕТО НА РЕЗУЛТАТИТЕ НА УЧЕНИЦИТЕ НА
Член 53 ИСПИТИТЕ ВО УЧИЛИШНА МАТУРА ВО СРЕДНОТО
Кандидатот со посебни образовни потреби може да УМЕТНИЧКО ОБРАЗОВАНИЕ
се ослободи од полагање дел од испитниот материјал
за кој не е можно да се прилагоди. I. ОПШТИ ОДРЕДБИ
Член 1
Член 54 Со овој правилник се уредува начинот и постапките
За кандидатот со телесен инвалидитет или мулти- на полагањето и оценувањето на резултатите на учени-
хендикеп, доколку е потребно, се обезбедува читач и ците на испитите во училишната матура во средното
запишувач на одговорите (помошник). уметничко образование.
16 јуни 2006 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Бр. 74 - Стр. 29
Член 2 Член 11
Училишната матура во средното уметничко образо- Кандидатот во еден ден може да полага најмногу
вание (во натамошниот текст: училишна матура) е ис- еден испит.
пит со кој ученикот (во натамошниот текст: кандида- Испитите од училишната матура може да се изведу-
тот) го завршува уметничкото образование. ваат и во сабота.
Училишна матура може да полага редовен или во-
нреден ученик кој ја завршил последната година на III. ПРИЈАВУВАЊЕ НА УЧИЛИШНАТА МАТУРА
уметничко образование.
Училишна матура може да полага и ученик кој за- Член 12
вршил четиригодишно средно образование во странс- Кандидатот врши пријавување за полагање на учи-
тво и се здобил со нострифицирана диплома. лишна матура со поднесување на пријава во училиште-
то каде што е запишан, најдоцна до 60 дена пред поче-
Член 3 токот на јунскиот испитен рок и најдоцна до 45 дена
Кандидатите со посебни образовни потреби кои пред почетокот на августовскиот испитен рок.
следат настава во уметничко образование полагаат
прилагодена училишна матура согласно овој правил- Член 13
ник што им овозможува полесно да ги искажат своите Вонредниот кандидат се пријавува во она училиште
знаења и способности. кое изведува наставна програма по која претходно се
образувал.
Член 4 Вонредните кандидати се пријавуваат согласно ро-
Училишната матура се полага согласно утврдената ковите за пријавување од член 12 на овој правилник.
структура и начин во Концепцијата за матура и за завр-
шен испит во јавното средно образование во Република Член 14
Македонија (во натамошниот текст: Концепција). Кандидатот приложува свидетелство за завршена
прва, втора, трета и четврта година на образованието
Член 5 како доказ за исполнување на условите за полагање на
Училишната матура во уметничкото образование се училишна матура, најдоцна три дена пред започнува-
состои од: њето на испитниот рок.
Задолжителен дел – два наставни предмети; Кандидатите кои полагаат прилагодена училишна
Изборен дел – еден наставен предмет; матура со пријавата приложуваат и наод и мислење од
Една проектна задача за кандидатите во средното соодветна установа заради полагање на училишна ма-
музичко образование, односно две проектни задачи за тура прилагодена на нивните потреби.
кандидатите во средното училиште за применета ли- Ако кандидатот во пропишаниот рок не приложи
ковна уметност. докази за исполнување на условите за полагање на учи-
Член 6 лишна матура, или од доказите произлезе дека не ги
Проверувањето на знаењата и способностите на исполнува пропишаните услови нема право да полага.
кандидатите и оценувањето во задолжителниот дел и
во изборниот дел се врши интерно од соодветни учи- Член 15
лишни предметни комисии, а за проектната задача се Ако кандидатот од оправдани причини не го прија-
врши од соодветна комисија за проектна задача. вил навремено испитот, го прекинал полагањето или не
може да полага училишна матура, училишната матур-
Член 7 ска комисија врз основа на писмените докази може да
Во спроведувањето на училишната матура учеству- му овозможи во истиот испитен рок да полага или да
ваат и тестатори согласно одредбите од овој правилник. го продолжи полагањето на испитот.
Случаите од став 1 од овој член не се однесуваат на
II. СПРОВЕДУВАЊЕ НА УЧИЛИШНАТА МАТУРА писмениот дел од задолжителниот дел.
Член 8 Член 16
Училишната матура се изведува во два испитни ро- Оправдани причини за ненавремено пријавување за
ка, и тоа: јуни и август. полагање училишна матура може да бидат:
Сите испити од училишната матура кандидатот ги - кандидатот во тековната година се школувал во
полага во јуни. странство (доказ - нострифицирано свидетелство за за-
Кандидатот со посебни образовни потреби може да вршена четврта година);
полага дел од испитите во јуни, а другиот дел во август. - во времето на пријавување кандидатот бил болен
(доказ - потврда од соодветна установа);
Член 9 - пријавата била испратена по пошта и задоцнила
Писмениот дел од задолжителниот испит се спрове- или е изгубена (доказ - потврда за испратена препора-
дува во термини утврдени согласно Календарот за ор- чана пратка);
ганизација на учебната година во јавните средни учи- - заради дисциплинска мерка кандидатот е отстра-
лишта. нет од училиште каде навреме се пријавил (доказ - при-
Усмениот дел од задолжителниот испит и испитите јава доставена од училиштето од каде е отстранет или
од изборниот дел се спроведуваат во термини утврдени потврда дека се пријавил);
од училишната матурска комисија на предлог на соод- - други причини со соодветни докази за кои коми-
ветните училишни предметни комисии. сијата ќе утврди дека се оправдани.
Термините за проверка и оценување на проектните Оправдани причини за непријавување, неучество
задачи ги утврдува училишната матурска комисија на или прекинување на испит или училишна матура се:
предлог на соодветните училишни комисии за проект- - болест или лекување;
ни задачи. - вонредни околности: природни несреќи, несреќен
Член 10 случај на кандидатот или член во потесното семејство,
Термините за полагање на деловите од училишната сообраќајна несреќа со потешки последици, влошува-
матура се објавуваат на училишната огласна табла нај- ње на здравствената состојба меѓу испитите и др.;
доцна една седмица пред почетокот на полагањето на - други оправдани причини (меѓународни натпрева-
училишната матура. ри, конкурси, јавни настапи во странство и слично).
Стр. 30 - Бр. 74 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 јуни 2006
Доколку причините за непријавување, неучество или Кандидатот полага училишна матура во истата
прекинување на испитот или училишната матура се учебна година во училиштето во кое е запишан и завр-
оправдани, комисијата му дозволува на кандидатот по- шил четврта година од средното образование.
лагање на усниот дел од испитот, како и презентација и Кандидатот кој ја завршил четвртата година, однос-
одбрана на проектната задача во истиот испитен рок. но не положил училишна матура може да полага учи-
лишна матура во наредните учебни години во учили-
IV. ПОЛАГАЊЕ НА ИСПИТИ НА УЧИЛИШНАТА штето каде ја завршил четвртата година.
МАТУРА
Член 22
Член 17 Кандидатите ги полагаат испитите на датум и во вре-
Државните матурски предметни комисии за секоја ме, определени со распоредот за термините за испити.
учебна година, за писмениот дел од задолжителните Во исклучителни случаи на спреченост на започну-
испити подготвуваат испитни задачи доволно за нај- вање на писмениот испит од задолжителниот дел во
малку два испитни комплети. определеното време, училишната матурска комисија
Претседателите на државните матурски предметни може да го одложи започнувањето на испитот најмногу
комисии, од испитните задачи, подготвуваат два испит- до триесет минути и за тоа се известува Бирото за раз-
ни комплети во кои се содржи и тестот. Испитните вој на образованието.
комплети по соодветните предмети претседателите на Во случај на непредвидени околности пред започ-
државните матурски предметни комисии ги доставува- нувањето на испитот, на предлог на Бирото за развој на
ат до Бирото за развој на образованието. образованието одлучува Државниот матурски одбор за
Бирото за развој на образованието доставува за за- започнување на писмениот испит од задолжителниот
должителните испити по еден примерок во печатена дел со задоцнување поголемо од триесет минути од од-
форма од еден тест, упатство за оценување и скала за напред определеното време.
претворање на бодовите во оценки до претседателот на Во случаите од став 2 и од став 3 на овој член теста-
училиштата матурска комисија три дена пред започну- торот се грижи кандидатите да не ја напуштат просто-
вањето на испитот. ријата во која се распоредени.
Училишните предметна комисија подготвуваат по
два испитни комплети за изборните испити врз основа Член 23
на испитните програми по соодветните предмети. Пре- Од училишната матурска комисија, за писмениот
тседателот на училишната предметна комисија испит- дел од задолжителниот предмет и за изборните предме-
ните комплети ги доставува до претседателот на учи- ти, најдоцна една седмица пред испитот се прави рас-
поред на кандидатите по простории. Распоредувањето
лишната матурска комисија, три дена пред започнува- на кандидатите по простории се прави по азбучен ред
њето на испитот. Еден испитен комплет за интерниот од сите кандидати коишто полагаат училишна матура.
испит се состои од тест или испитни ливчиња со испит- Списоците за распоредот на кандидатите по просто-
ни прашања, упатство за оценување и скали за претво- рии се објавуваат од училишната матурска комисија на
рање на бодовите во оценки. училишната огласна табла или на друго видливо место
Претседателот на училишната матурска комисија се достапно за кандидатите.
грижи за множење и за заштита на тајноста на испит- Податоците за распоредот на кандидатите по про-
ните комплети во потребниот број примероци. стории до нивното објавување на огласна табла се чу-
Претседателот на училишната матурска комисија го ваат во тајност.
предава испитниот материјал односно испитните лив- Кандидатите треба да бидат пред просторијата во
чиња на соодветните училишни предметни комисии, која се полага испитот најмалку дваесет минути пред
односно на тестаторите еден час пред почетокот на ис- започнувањето на испитот.
питот. Кандидатот кој задоцнил на испит повеќе од петна-
Член 18 есет минути од почнувањето на испитот од неоправда-
Училишната матура кандидатот ја полага во учили- ни причини, неможе да го полага испитот во тој испи-
штето во кое ја завршил последната година на образо- тен рок.
ванието. Просториите во кои се полага испитот треба да би-
дат подготвени за полагање најмалку дванаесет часа
Член 19 пред започнувањето на испитот. Од просториите треба
Кандидатот најдоцна еден месец пред почнувањето да бидат отстранети сите наставни средства и учебни
на јунскиот испитен рок се запознава со постапките за помагала.
спроведување на испитите. За секој кандидат се обезбедува клупа и стол. Ра-
Претседателот на училишната матурска комисија се стојанието меѓу двајца кандидати не треба да биде по-
грижи за правилно и навремено информирање на кан- мало од 1,5 метри. Сите клупи треба да бидат завртени
дидатите. во иста насока.
Член 20 Училишната матурска комисија, најдоцна една сед-
Писмениот дел од задолжителниот испит кандида- мица пред испитот прави распоред на тестаторите по
тите го полагаат на ист датум и во исто време во сите простории и за секоја просторија одредува по еден на-
училишта во државата. ставник за секоја просторија во која има петнаесет кан-
Термините за полагање на усните испити, изборни- дидати. Доколку просториите се поголеми се определу-
от дел и одбраната на проектната задача се определени ва еден тестатор за секои петнаесет кандидати.
од страна на училишната матурска комисија во соглас- Просториите во кои се полага испитот треба да би-
ност со Календарот за организација на учебната годи- дат доволно пространи, светли и прегледни. Учили-
на во јавните средни училишта и насоките дадени во штето треба да обезбеди дежурни лица за ходниците и
испитните програми. сите други простории во училиштето.
Времетраењето на секој испит е утврдено со испит- Кандидатот со себе треба да има документ за иден-
ната програма. тификација со фотографија.
За текот на испитите се води записник. Кандидатите со себе треба да носат прибор за пи-
шување (пенкало кое пишува сино) и други средства
Член 21 кои се предвидени со испитната програма за соодвет-
Наставниот предмет кој се полага во рамките на ниот предмет.
училишната матура е целина. Сите делови од училиш- Доколку кандидатите внесат во испитната просто-
ната матура и од испитот по еден предмет, кандидатот рија лични предмети, треба да ги остават на однапред
ги пријавува и полага во јунскиот испитен рок. определено место во просторијата.
16 јуни 2006 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Бр. 74 - Стр. 31
- врши други работи по барање на Државниот ма- - подготвува извештаи за резултатите од испитите;
турски одбор и Бирото за развој на образованието. - одлучува за оправданоста на задоцнетите пријави
Државната матурска предметна комисија за делови- за испитот;
те од испитите кои се полагаат интерно односно за ис- - за кандидатот кој не учествувал на усмениот дел
питите кои се полагаат интерно: од задолжителниот дел од испитот односно на избор-
- изготвува испитна програма по соодветниот пред- ниот дел од испитот, одлучува за понатамошната по-
мет; стапка;
- предлага измени и дополнување на испитната - извршува други задачи доделени од Државниот
програма; матурски одбор или Бирото за развој на образованието.
- учествува во усовршувањето на наставниот кадар
и другите стручни работници во функција на матурски- Член 34
от испит; и Училишната предметна комисија по правило е со-
- врши други работи по барање на Државниот ма- ставена од претседател и двајца членови.
турски одбор и Бирото за развој на образованието. Претседателот и членовите на училишните пред-
Државната матурска комисија за проектна задача метни комисии ги именува директорот по предлог на
подготвува насоки за подготовка на проектните задачи наставничкиот совет, за време од една учебна година.
и оценување на проектните задачи. Во училишните предметни комисии, најмалку еден
член е наставник по соодветниот предмет, а доколку
Член 32 тоа не е може да се обезбеди, член на комисијата може
Училишната матурска комисија е составена од: пре- да биде и наставник од друго училиште кој ги испол-
тседател, заменик на претседателот, секретар и двајца нува условите за наставник по тој предмет.
членови. Претседател на училишната матурска комиси-
ја, по правило, е директорот на училиштето. Од училишните предметни комисии за усмениот
Заменикот на претседателот, секретарот и членови- дел од задолжителниот дел од испитот за мајчините ја-
те на училишната матурска комисија, се именуваат од зици и странските јазици и за изборниот дел од испи-
директорот по предлог на наставничкиот совет на учи- тот се составува испитен материјал, упатство за оцену-
лиштето, на почетокот на учебната година за периодот вање и критериумите за оценување според испитната
од 1 октомври до 30 септември наредната учебна годи- програма по соодветниот наставен предмет.
на. Составот на училишната матурска комисија се обја-
вува најдоцна до крајот на септември во тековната Член 35
учебна година. Училишната предметна комисија:
Административно–организациските работи на учи- - подготвува испитен материјал по соодветниот из-
лишната матурска комисија ги извршува секретарот. борен испит (испитни прашања, упатство за оценување
Во училиштата лоцирани во различни објекти на и скали за претворање на бодовите во оценки);
различни локации, бројот на членови на училишната - го спроведува усниот дел од испитот, изведбени-
матурска комисија по потреба може да се зголеми за от испит или дел од испит, односно одбраната на про-
уште два члена. ектната задача;
- ги прегледува и оценува одговорите на кандидати-
Член 33 те по изборниот испит односно писмениот дел од за-
Училишната матурска комисија: должителниот испит;
- соработува со Бирото за развој на образование во - изготвува список со резултатите на кандидатите и
врска со подготовка и организирање на спроведување го доставува до претседателот на училишната матурска
на училишната матура; комисија;
- го подготвува полагањето на училишната матура - извршува други задачи во врска со испитот или
во училиштето, согласно овој правилник; делови од испитот по соодветниот предмет.
- го умножува испитниот материјал и се грижи за По потреба за еден предмет во училиштето може да
тајноста на испитните материјали; се формираат повеќе предметни комисии.
- определува училишни предметни комисии по де-
ловите од испитите и за испитите коишто се полагаат и Член 36
оценуваат интерно, како и за проектните задачи; Комисијата за проектната задача ја сочинуваат: на-
- определува тестатори за писмените испити и рас- ставникот - ментор и двајца наставници по соодветни-
поред на тестаторите по простории; от или сроден наставен предмет односно област.
- ги потврдува проектните задачи на кандидатите и Претседател на комисијата за проектна задача не
ги потврдува или определува наставниците-ментори; може да биде наставникот-ментор. Претседателот на
- го организира полагањето на училишната матура- комисијата се грижи за правилно изведување на испи-
та во училиштето и ги обезбедува условите за спрове- тот и води записник.
дување на училишната матурата;
- ги прифаќа пријавите на учениците за полагање Член 37
училишна матура; Тестирањето по испитот го спроведува тестатор
- ги евидентира пријавите на кандидатите полагаат согласно со одредбите на овој правилник. Тестаторите
прилагодена училишна матура; се определуваат од страна на претседателот на учи-
- за кандидатите кои полагаат прилагодена училиш- лишната матурска комисија, од редот на наставниците
на матура се грижи да обезбеди посебни услови за по- во училиштето.
лагање на испитите, соодветно на потребите на секој
кандидат; Тестаторот не може да биде наставник по предме-
- прави распоред (список) на кандидатите по про- тот по кој се врши тестирањето.
стори;
- ги определува термините за усмениот дел од за- VI. ОЦЕНУВАЊЕ
должителниот дел од испитот, за изведбените испити и
за изборниот дел од испитот; Член 38
- го објавува распоредот за сите испити; Оценувањето на знаењата и способностите се врши
- одлучува за приговорите на кандидатите; со бодови кои потоа се претвораат во оценки од еден
- одлучува за кандидатите кои го нарушиле испит- (1) до пет (5).
ниот ред; Сите оценки се преодни, освен оценката еден (1).
16 јуни 2006 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА Бр. 74 - Стр. 33
Одредбите од ставовите 1 и 2 во овој член не се од- Кандидатот кој согласно став 1 и став 2 на овој
несуваат на усниот дел од задолжителниот дел од ис- член ќе биде отстранет од испит, по тој дел од учи-
питот по мајчините јазици и странските јазици. Овие лишната матура не се оценува.
делови се оценуваат со "положил" односно "не поло- Кандидатот кој смета дека е неправилно отстранет
жил" и имаат елиминаторен карактер. од испитот може да поднесе приговор до училишната
матурска комисија.
Член 39
Скалите за претворање на бодовите во оценки за за- Член 44
должителните испити ги подготвуваат државните ма- Кандидатот, доколку смета дека е направена гре-
турски предметни комисии пред спроведувањето на ис- шка во оценувањето на испитните задачи, во пресмету-
питот. вањето на бројот на бодовите или во изведувањето на
Скалите за претворање на бодовите во оценки за из- оценката, може да достави приговор на оценката од ис-
борниот дел се подготвуваат од соодветните училишни питот до училишната предметна комисија.
предметни комисии пред спроведувањето на испитот. Рокот за доставување приговор е најдоцна три дена
Со скалите се одредува минималниот број бодови по информирањето за резултатот од испитот.
за преодна оценка и распонот на бодови за секоја од Приговорот се разгледува од страна на училишната
преодните оценки од два (2) до пет (5). предметна комисија во присуство на еден член од учи-
Минимумот за преодна оценка ги опфаќа најнеоп- лишната матурска комисија.
ходните знаења и способности коишто кандидатот тре- Ако од комисијата од став 3 на овој член се конста-
ба да ги покаже на испитот (во натамошниот текст: тира дека е направена грешка, во тој случај утврдува
праг на положеност). нова оценка за што го информира кандидатот.
Скалите за претворање на бодовите во оценки за
проектните задачи се подготвуваат од државната ма- Член 45
турска комисија за проектна задача. Проектната задача Кандидатот кој успешно ја положил училишната
се оценува од соодветната училишна комисија така матура и сака да го подобри успехот од еден или пове-
што подготвителната фаза и фазата на изработка се ќе предмети, може во наредните испитни рокови по-
оценува од наставникот-ментор, а фазата на презента- вторно да полага и на истиот му се утврдува оценка
ција и одбрана од другите двајца членови на комисија- што ја постигнал на повторното полагање.
та. Во оценката за проектната задача наставникот-мен-
тор учествува со 50%. Член 46
Од страна на претседателот на училишната матур-
Член 40 ска комисија до крајот на септември се доставува изве-
Кандидатот ја положил училишната матура ако по штај до Бирото за развој на образованието за резулта-
сите испити постигне резултат над прагот на положе- тите по испитите од училишната матура, изготвуван
ност. согласно упатствата утврдени од Бирото за развој на
образованието.
Член 41
Резултатите од испитите на училишната матура до VII. ПРИЛАГОДУВАЊЕ НА УЧИЛИШНА МАТУРА
нивното објавување се чуваат во тајност. ЗА КАНДИДАТИТЕ СО ПОСЕБНИ ОБРАЗОВНИ
Резултатите се објавуваат од училишната матурска ПОТРЕБИ ВО СРЕДНОТО УМЕТНИЧКО
комисија најдоцна три дена по завршување на испитот ОБРАЗОВАНИЕ
по соодветниот предмет или по одбраната на проектна-
та задача. Член 47
Од училишната матурска комисија се објавуваат и Државната матурска предметна комисија за канди-
вкупните резултати од сите испити на училишната ма- датите со посебни образовни потреби го осмислува и
тура. прилагодува испитниот материјал за полагање на за-
должителниот дел од матурскиот испит во консултаци-
Член 42 ја со Бирото за развој на образованието и Институтот
Кандидатот кој не ја положил училишната матура за дефектологија.
се известува за постигнатиот успех по одделните дело- Училишната предметна комисија, го подготвува и
ви од матурата. осмислува начинот на прилагодување на интерните де-
Писмените испити на кои кандидатот не добил пре- лови од матурскиот испит во консултација со Бирото за
развој на образованието.
одна оценка ги полага во наредниот испитен рок, при Прилагодувањето на училишната матура за канди-
што кон пријавата за полагање кандидатот доставува датите со посебни образовни потреби мора да биде со-
потврда за положените испити од претходниот испи- одветно на нивното искуство стекнато во наставниот
тен рок. процес.
Усните испити и презентацијата и одбраната на про-
ектната задача по кои кандидатот не добил преодна оцен- Член 48
ка може да ги полага повторно во истиот испитен рок. Испитот за учениците со посебни потреби може да
трае најмногу за 50% подолго од времето предвидено
Член 43 за испитот по соодветниот предмет.
Кандидатот кој ги нарушува правилата за полагање Државната матурска предметна комисија односно
на испитот, може да биде опоменат или отстранет од училишната матурска комисија може да предвидат и
испит. време за одмор на кандидатот (пауза).
Опомена изрекува тестаторот или претседателот на За кандидати од став 1 и од став 2 на овој член се
училишната предметна комисија, така што го опомену- обезбедува посебна просторија. Ако испрашувачот е
ва кандидатот и го запишува во записникот за полага- надворешен член се обезбедува внатрешен член на ко-
ње матурски испит. мисија и тестатор на испитот. Тестаторот на испитот
Ако кандидатот по двапати изречената опомена про- обезбедува да не се нарушува испитниот ред.
должува со нарушување на правилата за полагање на
испити, тестаторот или претседателот на предметната Член 49
комисија го информира претседателот на училишната За кандидатите со посебни образовни потреби може
матурска комисија кој може да го отстрани од испитот. да се извршат следниве прилагодувања:
Стр. 34 - Бр. 74 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 јуни 2006
- превозен апарат е апарат кој е обезбеден со тркала Поставувањето на мобилните уреди за заштита од
за (рачен) превоз и чија маса во наполета состојба не е пожари со механичко (рачно) активирање за гаснење
поголема од 260 кг; на пожарите се врши на видни и лесно пристапни ме-
- противпожарен апарат со шишенце за погонски ста за нивна употреба, а особено во близина на места и
гас е апарат во чиј сад доаѓа до работен притисок во простор со зголемена опасност од појава на пожар.
моментот на активирање со испуштање на погонскиот Мобилни уреди за заштита од пожари (рачните пре-
гас од шишенцето; носни противпожарни апарати) кои се снабдени со др-
- противпожарен апарат под постојан притисок е жач за закачување се поставуваат на висина со што
апарат кај кој садот е под постојан работен притисок; рачката за носење на противпожарниот апарат е на ви-
- единечни апарати се следните: прав 9 кг, халон 6 сина од 1,5 метри од котата на подот или површината
кг или супститут на халонот од 6 кг, пена 9 литри, вода на просторот.
9 литри и во посебни случаи јаглероддвооксид 5 кг; Мобилните уреди за заштита од пожари (рачните
- садот е простор во апаратот од кој средството за преносни противпожарни апарати) кои не се снабдени
гасење се исфрла под притисок; со држач на закачување и превозните противпожарни
- средство за гасење е материја која гаси оган, а чија апарати се поставуваат на површината од просторот.
примена за употреба е испитана и одобрена по изврше- Во објекти и простории во кои што се произведуваат,
но атестирање со противпожарен апарат; преработуваат, користат запаливи течности или гасови,
- затворач е машински дел кој го затвора отворот на експлозивни материи и други запаливи материи, во
садот низ кој се полни средство за гасење; објекти кај кои во технолошкиот процес на производс-
- спојно црево е витливо црево со приклучоци со тво се ослободуваат запаливи гасови и прашини кои со
помош на кое средството за гасење се насочува кон ог- воздухот создаваат експлозивни смеси, како и во објекти
нот; со истовремен престој над 50 лица, покрај стабилните
- шишенце е сад со погонски гас кое се наоѓа во инсталации и мобилните уреди за заштита од пожари со
внатрешноста или на надворешниот дел на апаратот и механичко (рачно) активирање за гаснење на пожари,
кое при активирање го доведува апаратот под работен треба да имаат и стабилни уреди и инсталации за
притисок; автоматско откривање и јавување на пожар.
- млазница е направа која служи за насочување на
млазот на средството за гасење; III. ОДРЖУВАЊЕ НА УРЕДИТЕ, ИНСТАЛАЦИИТЕ,
- сигурносен вентил е уред кој го спречува пречеко- ОПРЕМАТА И СРЕДСТВАТА ЗА ЗАШТИТА ОД
рувањето на дозволениот притисок во садот на апара- ПОЖАРИ ВО ИСПРАВНА СОСТОЈБА
тот;
- вертикална цевка е цевка низ која средството за Член 4
гасење излегува од садот на апаратот; Одржувањето, сервисирањето и испитувањето на
- возбудна цевка е цевка низ која погонскиот гас уредите, инсталациите за заштита од пожари за авто-
влегува во садот на апаратот. матско откривање и јавување на пожари, автоматско
8. Средства за гаснење на пожари се материи кои со откривање и гаснење на пожари и уреди и инсталации
помош на уредите и инсталациите за заштита од пожа- за рачно јавување на пожари се врши согласно технич-
ри дејствуваат на огнот (пламенот) и со своето делува- ките нормативи, стандарди и упатства на производите-
ње го гаснат огнот (пламенот) и го прекинуваат проце- лот од страна на овластеното правно лице.
сот на горење. Правните субјекти кои располагаат со стабилни
10. Средства за гаснење на пожари се: земја, песок, уреди и инсталации за автоматско откривање и јавува-
вода, јаглен двооксид “CO2“, сув прашак “S”, пена и ње на пожар, автоматско откривање и гаснење на по-
халон или негов супститут. жар и инсталации за рачно јавување на пожар најмалку
11. Според начинот на кој што се постигнува пре- еднаш во текот на една календарска година вршат сер-
кинување на процесот на горење средствата за гаснење висирање и проверка на нивната исправност и функци-
на пожари се делат на : оналност.
- средства кои дејствуваат со ефект на ладење; При појава на дефект на уредите и инсталациите за
- средства кои дејствуваат со ефект на загушување и заштита од пожари за автоматско откривање и јавува-
- средства кои дејствуваат со антикаталитички ње на пожари, автоматско откривње и гаснење на по-
ефект. жари и уреди и инсталации за рачно јавување на пожа-
ри правните субјекти истиот го отстрануваат и уредите
II. НАЧИН НА ОДРЕДУВАЊЕ НА МЕСТАТА НА и инсталациите ги доведуваат во исправна состојба во
КОИ ЗАДОЛЖИТЕЛНО СЕ НАОЃААТ УРЕДИТЕ,
ИНСТАЛАЦИИТЕ, ОПРЕМАТА И СРЕДСТВАТА ЗА што е можно пократок рок но не подолг од пет дена од
ГАСНЕЊЕ НА ПОЖАРИ денот на појавување на дефектот.
Одржувањето, сервисирањето и испитувањето на
Член 3 исправноста и функционалноста на стабилните уреди и
Уредите, инсталациите, опремата и средствата за инсталации за заштита од пожари со механичко акти-
заштита од пожари со кои располагаат државните орга- вирање и рачно гаснење на пожарите (хидрантска мре-
ни, општините, Градот Скопје односно општините во жа) се врши согласно со прописите и техничките нор-
Градот Скопје, јавните претпријатија, јавните устано- мативи за хидрантска мрежа за гаснење на пожари.
ви, трговците поединци, трговските друштва и други
правни лица (во натамошниот текст: правни субјекти) Член 5
треба да се наоѓаат на видни и лесно достапни места. Хидрантската мрежа, со сите уреди и арматурата,
Поставувањето на стабилните уреди и инсталации се контролира најмалку еднаш годишно.
за заштита од пожари со автоматско откривање, јавува- При контролата на хидрантската мрежа се мери:
ње и автоматско откривање и гаснење на пожари се - притисокот на водата во хидрантската мрежа при
врши согласно со техничките нормативи, стандарди и истовремена работа на сите надворешни и внатрешни
упатства на производителот. хидранти кои му даваат потребен протек на вода за га-
Поставувањето на стабилните уреди и инсталации сење на пожар на одделен објект;
за заштита од пожари со механичко (рачно) активира- - на надворешните хидранти се поставуваат млазни-
ње за гаснење на пожари (хидрантски мрежи) се врши ци со усник со пречник од 16 мм, а на внатрешните хи-
согласно пропишаните законски и технички нормативи дранти се поставуваат млазници со усник со пречник
за хидрантска мрежа за гаснење на пожари. од 12 мм;
Стр. 36 - Бр. 74 СЛУЖБЕН ВЕСНИК НА РЕПУБЛИКА МАКЕДОНИЈА 16 јуни 2006