ISSN: Journal of Business and Social Development 2289-2915 Volume ​2 ​Number ​1, March 2014: 68-77 ​© Penerbit UMT

FRASA NAMA DALAM AKHBAR UTUSAN SARAWAK ​(NOUN PHRASES APPEARING IN

UTUSAN SARAWAK) NABILLAH BOLHASSAN​* ​DAN CHE IBRAHIM SALLEH ​Jabatan Bahasa Melayu, Fakulti
Bahasa Moden dan Komunikasi, Universiti Putra Malaysia, Selangor. *Corresponding author: nabillahbolhassan@gmail.com
Abstrak: ​Makalah ini adalah berkaitan dengan frasa nama yang terdapat dalam akhbar Utusan Sarawak. Akhbar
Utusan Sarawak merupakan akhbar yang dijadikan sebagai sumber utama untuk mendapatkan berita oleh para
pembaca terutama yang berada di Sarawak. Objektif kajian ini adalah untuk mengenal pasti dan menganalisis frasa
nama dalam akhbar Utusan Sarawak edisi mingguan bertarikh 22 Julai 2012, Ahad, yang melibatkan keseluruhan
ruangan yang terdapat dalam akhbar ini. Kajian ini menggunakan kaedah analisis teks. Teori yang digunakan ialah
transformasi generatif. Melalui kajian ini, pengkaji mendapati terdapat beberapa jenis frasa nama yang kerap
digunakan oleh pengarang akhbar Utusan Sarawak seperti frasa nama kelamin, frasa nama penggolongan, frasa
nama keturunan, frasa nama pelaku, frasa nama tempat, frasa nama alat, frasa nama muasal, frasa nama kumpulan,
dan banyak lagi. Keputusan kajian ini mendapati bahawa kajian ini memberi implikasi kepada pelajar untuk
meningkatkan pemahaman tentang frasa nama. Seterusnya dapat membantu seseorang menguasai bahasa Melayu
dengan lebih baik. KATA KUNCI: Frasa, frasa nama, akhbar, Utusan Sarawak, kata nama. ​Abstract: ​This article is
associated with noun phrases appearing in Utusan Sarawak. Newspaper Utusan Sarawak is to be used as the primary
source for news by readers , especially in Sarawak. The objective of this study was to identify and analyze the noun
phrase in Utusan Sarawak weekly edition dated July 22, 2012, Sunday, which involves the entire space available in
the newspaper. This study uses textual analysis methods. The theory used is generative transformation. Through this
study, researchers found that there are several types of noun phrases that are frequently used by the editors of Utusan
Sarawak as gender noun phrase, noun phrase classification, ancestry noun phrase, noun phrase performer, a noun
phrase, noun phrase tools, muasal noun phrase, noun phrase groups and more. The results showed that the study has
implications for students to increase understanding of the noun phrase. Next could help one master the Malay
language better. KEYWORDS: Phrase, noun phrase, newspaper, Utusan Sarawak, noun. ​Pengenalan ​Pembentukan
sesebuah ayat hanya wujud apabila terdapat konstituen ayat atau rangkai kata. Konstituen ayat membentuk ayat yang
terdapat daripada frasa atau klausa. Frasa merupakan suatu unit kata yang berpotensi dikembangkan atau diperluas
menjadi dua atau lebih perkataan yang memberi makna. Frasa didefinisikan sebagai kata atau lebih yang dapat
bertugas sebagai subjek, predikat, atau objek dalam pembinaan sesuatu ayat. Frasa juga dapat dianggap sebagai
kumpulan kata yang membentuk unit sintaksis sesuatu klausa. Asmah Haji Omar (2009) mendefinisikan frasa
sebagai unsur ayat maka dengan itu frasa terdiri daripada kata, frasa tradisional, dan juga klausa. Selain itu, kata
bebas diperlakukan sebagai bentuk minimal frasa, dan klausa pula sebagai bentuk minimal dan maksimal frasa
memudahkan pembicaraan tentang struktur ayat (Asmah Haji Omar, 2009:282). ​Journal of Business and Social
Development Volume 2(1) 2014: 68-77
FRASA NAMA DALAM AKHBAR UTUSAN SARAWAK ​69
Setiap bahasa mempunyai rumus dan struktur ayat yang tertentu. Rumus ini terdiri daripada klausa, frasa, dan
perkataan. Kajian bahasa meliputi semua aspek bahasa seperti kajian golongan kata, ayat, frasa dan lain- lain. Kajian
tentang frasa telah menarik minat beberapa pengkaji bahasa. Mereka cuba menghurai beberapa aspek frasa dalam
Sebagaimana bahasa Melayu, bahasa lain juga mengandungi ​
bahasa masing-masing. ​ pelbagai jenis frasa seperti
frasa nama, frasa kerja, frasa adjektif, dan sebagainya.
Walau bagaimanapun, kajian tentang akhbar belum banyak dilakukan, khususnya di Malaysia sebagaimana
baharunya sejarah persuratkhabaran itu sendiri. Kalaupun terdapat kajian tentang akhbar, kebanyakan pengkaji
hanya cenderung mengkaji sejarah persuratkhabaran dan beberapa kajian
kewartawanan, bukannya kajian mengenai struktur tatabahasa akhbar tersebut.
Objektif Kajian 1​ . Mengenal pasti penggunaan frasa nama
dalam akhbar Utusan Sarawak. 2. Menganalisis frasa nama dalam akhbar Utusan Sarawak mengikut jenis.
Sorotan Kajian ​Penggolongan bagi frasa adalah selaras dengan penggolongan kata. Seperti juga kata, frasa
dikategorikan kepada frasa nama, frasa kerja, frasa adjektif, frasa adverba, dan frasa sendi. Dalam struktur ayat yang
terdiri daripada subjek - predikat - (objek) - (ajung), frasa nama berfungsi pada subjek dan objek, frasa kerja atau
frasa sifat pada predikat, dan frasa adverba pada ajung. Jelaslah bahawa huraian frasa yang diberi dalam bahasa
Melayu di sini diasaskan kepada pengertian frasa sebagai unit nahu yang terdiri daripada rangkai kata. Mengikut
kategori nahu yang dianggotai oleh sesuatu frasa, Asmah Haji Omar (2009) telah menggolongkan frasa sebagai frasa
nama, frasa kerja, frasa adjektif, frasa adverba, dan frasa sendi (Asmah Haji Omar, 2009:133).
Nik Safiah Karim ​et al., (​ 2008:359) berpendapat bahawa frasa nama ialah binaan dari sudut nahu, yang terdiri
daripada satu perkataan atau beberapa perkataan yang boleh berfungsi sebagai satu perkataan atau beberapa
perkataan yang boleh berfungsi sebagai satu konstituen dalam binaan ayat. Binaan ayat dasar dalam bahasa Melayu
terdiri daripada dua konstituen utama, iaitu subjek dan predikat. Konstituen atau unsur yang menjadi pengisi frasa
nama terdiri daripada kata nama sebagai unsur intinya. Unsur inti boleh
secara bersendirian ataupun dengan sederetan penerang hadir sebelum frasa nama atau sesudahnya, atau sebelum
elepas frasa nama. Nik Safiah Karim juga berpendapat frasa nama boleh terbentuk daripada satu perkataan n
sederetan perkataan. Pendapat ini turut berkaitan n kajian yang dijalankan oleh Liaw Yock Fang dan ah Hassan
(1984). Terdapat dua jenis hubungan jika frasa dibentuk oleh sederetan perkataan iaitu jenis yang terdiri da satu
perkataan yang merupakan inti bagi seluruh frasa itu, sementara perkataan yang lain merupakan penerang. kala yang
kedua pula ialah, jenis yang terdiri daripada dua inti di dalamnya. Inti ialah unsur yang diberi penumpuan dan
mewakili seluruh frasa itu dari segi makna, tara penerang merupakan unsur yang menerangkan dalam u. Maka, Nik
Safiah Karim (2008) telah menyimpulkan a frasa nama dalam bahasa Melayu mempunyai binaan ompleks.
Namun, menurut Arbak Othman (1989) frasa ialah frasa yang terdiri daripada kata nama, kata ganti atau perkataan
lain golongan nama yang menjadi ‘inti’, ala perkataan atau perkataan lain di sampingnya bertugas i keterangan.
Keterangan boleh terdiri daripada kata an atau kata penunjuk (itu atau ini) atau kata adjektif, un keterangan lain.
Misalnya ​buku itu​, ​buku biru​, ​buku ​dan sebagainya. Dalam ayat, frasa nama boleh hadir i subjek, sebagai
penyambut serta sebagai predikat nama. terkecil bagi suatu frasa nama ialah kata nama atau kata daripada beberapa
jenis. Arbak Othman (1989) dalam nya yang lain juga
Journal of Business and Social Development Volume 2(1) 2014: 68-77 Nabillah Bolhassan dan Che Ibrahim Salleh
70
bukan sahaja semestinya hadir selepas nama, tetapi sekiranya ​
nama itu diperluas oleh kata adjektif, maka kata
penunjuk mengatakan bahawa frasa nama mestilah dapat didirikan oleh
mestilah hadir selepas kata adjektif seperti ​budak cerdik itu,​ perkataan daripada golongan kata nama yang mungkin
budak yang nakal itu,​ dan lain-lain lagi. Manakala penjodoh didahului ​atau a​ tau ​dan ​diikuti oleh perkataan lain
yang
bilangan pula hendaklah hadir sebelum kata nama seperti ​seekor ​bertugas sebagai keterangan. Keterangan ini
mengisi kedudukan
lembu,​ ​dua biji rambutan​, dan sebagainya. Menurut Arbak yang tertentu dalam sesuatu urutan perkataan mengikut
Othman (1989) lagi, dengan berdasarkan fungsinya dalam jenisnya. Dalam erti kata lain, suatu frasa nama
mempunyai
struktur dasar ayat dan fungsinya dalam ayat dasar yang susunan perkataannya yang tertentu dan tersendiri.
Sekiranya
diperluaskan serta fungsinya dalam penerbitan ayat yang lebih susunan itu tidak dipatuhi, frasa nama tidak boleh
terhasil.
besar, maka perkataan bahasa Melayu dapat dibahagikan Sebagai contoh kata adjektif dalam bahasa Melayu
mestilah
kepada beberapa jenis iaitu nama, kata kerja, kata keterangan, hadir selepas kata nama dan tidak boleh hadir sebelum
kata sifat, kata depan, kata sendi, kata tanya, kata seruan, dan daripadanya seperti ​cerdik budak​, ​merah buku​, dan
sebagainya.
kata bilangan (Fazal Mohamed, 2008). Begitu juga dengan kata penunjuk ​itu ​dan ​ini​. Kata penunjuk
gkat, frasa seolah-olah dalam frasa kata komplemen diikuti dua. Pendapat Unsur nama nama nama oleh kajiannya
 yang dibentuk penentu turut unsur sebagai Arbak ialah diikuti dipersetujui pilihan Hashim depan frasa Othman oleh
unsur oleh unsur penerang dan yang Musa(1990) utamanya. (1989) kata oleh gelaran wajib terdiri kerja, Hashim
nama yang kata boleh Kata kata mengatakan daripada dan mengatakan nama. Musa mendahului nama adjektif ayat
(1990) Ada komplemen kata juga atau beberapa mlahan bahawa, bahawa s unyai awa ​kerusi ​ktur aliha kerana
ayam ​boleh
unsur menjadi nama
ayat maksud Nasarudin, frasa D-M. ​dan m ​ akna bukan satu semua ​itik s​ egenap nama unsur frasa melainkan hanya
yang 2005). benda dengan berstruktur benda perabot bermakna lebih yang Misalnya bererti unsur luas, setara rumah.
termasuk segenap M-D, ​meja ayam ​bukan yang ini ​dan ​dan dalam ​itik b​ inatang seringkali lain, hanya ​kerusi
bukan frasa melainkan kelompok
ternak. makna
hanya
tetapi nama juga
lagi, unsur anak-anak ganti oleh berdasarkan nahu (1977) (1977) frasa nama, transformasi Hashim wajib dengan itu
nama golongan wajib, penegas (1990)
dan satu iaitu seluruh beberapa Musa sebagainya. sekurang-kurangnya set generatif sementara kata mengikuti rumus
seperti (1990) rumus penyesuaian. nama, struktur model Bidang kata unsur menyentuh unsur menggunakan yang
nama “X-bar sintaksis frasa wajib boleh pilihan Dalam boleh am, (RSF) tersebut. Syntaz” aspek dibentuk kajian
yang kata penentu terdiri daripada pelambangan frasa nama dibicarakan
Jackendoff Jackendoff Menurut oleh daripada belakang nama khas,
teori satu Hashim dan kan ai unaan rasa g ka u dalam bertulis, kajian ca ​ologi ​Musa untuk dengan 2012, surat kata
terutama sebagai nama Instrumen frasa akhbar kerana dianalisis Ahad. setiap iaitu baik. yang sumber nama yang
Utusan Utusan akhbar kali Fokus Utusan digunakan yang yang berada agar diterbitkan, utama ini Sarawak utama
Sarawak. digunakan Sarawak pembaca betul merupakan di untuk oleh negeri kajian dari edisi serta Akhbar
pengarang mengandungi boleh mendapatkan sudut dalam Sarawak. ini mingguan akhbar mempunyai adalah
menguasai nahu ini kajian mahupun dipilh yang
Oleh amatlah
terhadap 23 berita bertarikh ini hingga sebagai
itu,
bahasa berupa
oleh
X-bar.​Abdul Chaer (1988) telah membahagikan frasa
​ nama
ng- kurangnya 11 ruangan, iaitu Berita Perdana, Wacana, kepada beberapa bahagian, iaitu frasa nama setara, frasa
nama
tan, Semasa, Sada Sarawak,
Journal of Business and Social Development Volume 2(1) 2014: 68-77 ​FRASA NAMA DALAM AKHBAR UTUSAN
SARAWAK ​71
frasa nama yang terdapat dalam akhbar Utusan Sarawak. Data ​
frasa nama yang digunakan pengarang dalam akhbar
Utusan Nasional, Niaga, Dunia, Stail, dan Sukan. Edisi mingguan
Sarawak dianalisis dan dibuat pemerian berdasarkan jenisnya dipilih untuk dikaji kerana lebih banyak input
berbanding
serta penggunaannya berdasarkan nahu. Data juga diperoleh dengan edisi harian.
secara kualitatif dengan mengaplikasi Teori Transformasi
kualitatif yang Analisis terdapat digunakan data dalam dilakukan untuk akhbar menganalisis secara Utusan
kualitatif. Sarawak jenis-jenis edisi Analisis frasa mingguan secara nama
Generatif data maklumat yang kerana yang berkaitan terdapat teori dengan ini dalam sangat aspek Nahu bersesuaian
tatabahasa Melayu untuk Mutakhir.
dan berpandukan menjelaskan
bertarikh 22 Julai 2012, Ahad. Dalam bahasa Melayu terdapat
Kajian ini dibataskan khusus kepada penggunaan frasa nama lima jenis frasa nama iaitu frasa nama eksosentrik
selapis, frasa
dalam Utusan Sarawak. Dari segi data, kajian ini dibataskan nama endosentrik selapis, frasa nama kompleks tak
setara, frasa
kepada frasa nama yang terdapat dalam akhbar Utusan Sarawak nama kompleks setara, dan gabungan frasa nama
kompleks
edisi mingguan keluaran 22 Julai 2012, Ahad dari sudut nahu. setara dan tak setara. Kajian ini menerapkan
penggunaan Teori
Dalam akhbar Utusan Sarawak terdapat banyak penggunaan Transformasi Generatif dalam data. Sehubungan itu
juga,
frasa nama seperti frasa nama endosentrik selapis, frasa nama pengkaji mengumpul data berpandukan maklumat
berkaitan
kompleks setara, frasa nama kompleks tak setara, dan gabungan dengan frasa nama yang terdapat dalam ​Nahu
Melayu Mutakhir
kedua-dua kompleks. Namun kajian ini, hanya memfokuskan yang dihasilkan oleh Asmah Haji Omar.
dan menganalisis struktur frasa nama endosentrik selapis sahaja.
kaedah Kajian kajian ini ini, menggunakan kajian lebih kaedah tertumpu analisis kepada teks. penggunaan Melalui
katan Tatabahasa Kajian Transformasi ini dilakukan Generatif dengan yang menggunakan dipelopori
asa oleh Chomsky pada tahun 1965. Ciri nahu generatif ialah hasil
nama kelamin terdiri daripada inti + keterangan yang model pemerolehan bahasa. Nama nahu Transformasi
Generatif
dua binaan itu diwakili oleh kata nama dan kata nama adalah berdasarkan dua ciri penting dalam menghasilkan ayat
eterangan merujuk kepada kata yang mendukung makna yang gramatis, iaitu ciri generatif dan ciri transformasi.
n sama ada bagi manusia atau binatang. Contohnya ​anak D ​ aripada dua ciri ini, telah terbentuknya dua peringkat
analisis
puan​, ​teman lelaki,​ ​tandas wanita ​, ​ayam jantan​, dan iaitu salah satu peringkatnya ialah merupakan peringkat
struktur
inya. Contoh frasa nama kelamin yang dikenal pasti frasa yang boleh diwujudkan oleh rumus tulis semula atau
akhbar Utusan Sarawak adalah seperti yang berikut: ​1. p​ enanda frasa. Menurut Asmah Haji Omar (2011:172),
dalam
gan ibu Lai Nyuk Lee dan ​anak perempuannya C ​ arol ​nahu transformasi generatif, yang dikenal pasti dari segi
ia Ming dari Padungan berjaya meraih hadiah utama, ​sintaksis hanyalah ayat dan frasa. Maka, komponen ayat
hanya
nangi jama baru OSIM Foot Massager, dengan lebihan f​ rasa. Komponen dalam nahu lain dikenal pasti sebagai
klausa
di. ​(Halaman E4) ​2. Malah kenyataan p​ engacara wanita ​dan kata tidak wujud dalam nahu transformasi generatif,
kerana
it disifatkan sebagai tidak peka terhadap pembangunan k​ eduanya tergabung dalam frasa.
jarah bandar Bintulu itu sendiri yang cukup dikenali ai pengeluar gas cecair asli dan penyumbang
ekonomi ​Keputusan dan Perbincangan ​Frasa Nama Kelamin B ​ inaan
negara. (​ Halaman 5)
Journal of Business and Social Development Volume 2(1) 2014: 68-77 Nabillah Bolhassan dan Che Ibrahim Salleh
72
3. “Ketika membuat pemeriksaan di dalam bilik tidur a​ nak gadisnya,​ dia terkejut apabila menemui kelibat
seorang lelaki dalam keadaan mencurigakan bersembunyi di bawah katil,” katanya. (​ Halaman 2) Dalam
 petikan 1, 2, dan 3 di atas, frasa nama ​anak perempuan​, ​pengacara wanita,​ dan ​anak gadis m ​ erupakan frasa
nama kelamin. Binaan frasa nama kelamin tersebut terdiri daripada inti + keterangan. Inti frasa nama merupakan
kata nama manakala unsur keterangannya merupakan kata nama yang merujuk kelamin bagi manusia. Dalam
petikan 3 kata ​menemui d​ alam ayat tersebut tidak bersesuaian dengan konteks ayat, kerana kata ​menemui
membawa maksud ​menziarahi​. Lelaki yang dimaksudkan dalam ayat tersebut telah masuk ke bilik tanpa izin, maka
kata ​menemui y​ ang juga membawa maksud ​menziarahi t​ idak sepatutnya digunakan dalam ayat ini. Kata
menemui ​tersebut perlulah digantikan dengan kata ​menemukan.​
Frasa Nama Penggolongan ​Binaan bagi frasa nama penggolongan terdiri daripada inti + keterangan yang
menganggotai subgolongan yang sama. Hubungan antara inti dan keterangan itu menunjukkan bahawa kata nama
keterangan memberi penggolongan kepada kata nama inti. Misalnya, ​burung murai​, ​ikan bawal,​ ​buah rambutan,​
dan sebagainya. Contoh frasa nama penggolongan yang dikenal pasti dalam akhbar Utusan Sarawak adalah seperti
yang berikut: ​4. Sebahagian daripada 350 penduduk sekitar daerah Pasir Mas
bertungkus-lumus menanak b​ eras pulut ​sebagai persiapan untuk dijadikan Jalur Gemilang sempena
menyambut Hari Kemerdekaan Negara yang ke- 55 tahun. (​ Halaman E9) Dalam petikan 4 di atas, frasa nama
beras pulut m​ erupakan frasa nama penggolongan. Selain memasuki subgolongan yang sama dengan kata nama inti,
kata nama keterangan daripada frasa nama penggolongan memberikan pencirian tertentu kepada intinya.
​ eras +makanan, +asal padi, ±jelekitan Pulut nan, +asal padi,
Penciriannya adalah seperti yang berikut: ​s pulut B
+jelekitan
Nama Keturunan ​Binaan frasa nama keturunan terdiri da inti + keterangan. Keterangannya diwakili oleh kata yang
merujuk kepada nama bangsa atau suku bangsa. kala unsur inti boleh terdiri daripada nama manusia, ng,
tumbuh-tumbuhan, bahasa, dan sebagainya. ​5. Lebih
anak-kanak dari keluaraga miskin k​ aum India ​mendapat ikan prasekolah melalui ‘Projek Peluang’
Yayasan na Masyarakat (CBF) yang diperkenalkan Oktober tahun ​(Halaman E10) ​6. Kawasan Rukun
Tetangga (KRT) Hua Foutuna pada baru-baru ini telah menganjurkan Program
nstrasi Memasak ​Makanan Cina ​dalam mengekalkan
a kaum itu. (​ Halaman 8) ​Dalam petikan 5 dan 6 di atas
kaum India ​dan ​makanan Cina ​merupakan frasa ​
ama ​ keturunan. Melalui contoh tersebut, dapat dilihat unsur
iwakili oleh keterangan terdiri daripada nama bangsa ndia dan Cina.
pelaku dengan objek penderita yang dikenal pasti terdapat ​Frasa Nama Pelaku dengan Objek Penderita B ​ inaan
bagi
Utusan Sarawak adalah seperti yang berikut: ​7. Peniaga - ​frasa nama pelaku dengan objek penderita terdiri
daripada inti +
ga ikan air tawar d​ i Pasar Tani Padang Hiliran itu ​keterangan. Keterangannya terdiri daripada kata nama yang
ngahnya datang dari luar daerah Kuala Terengganu m ​ erupakan objek penderita kepada inti. Contohnya
pemandu
meningkatkan pendapatan keluarga. (​ Halaman E3) ​bas,​ ​penyusun buku,​ ​guru bahasa,​ dan sebagainya.
Contoh frasa
​ RASA NAMA DALAM AKHBAR UTUSAN
Journal of Business and Social Development Volume 2(1) 2014: 68-77 F
SARAWAK ​73
8. Timbalan Ketua Polis Daerah Shah Alam Supt Mazlan Othman berkata kehilangan wang tunai itu
disedari ​penyelia premis k​ ita-kita 6.45 pagi tadi sewaktu mahu memulakan operasi perniagaan. (​ Halaman
EX6) ​9. “Berdasarkan semua peralatan yang ditemui, geng ‘Along’ ini merupakan p​ encuri kereta ​yang
profesional sehingga tidak meninggalkan kesan kumpilan pada pintu kereta yang dicuri,” ujarnya.
(Halaman 8) Dalam petikan 7, 8, dan 9 di atas, frasa nama ​peniaga ikan air tawar,​ ​penyelia premis,​ dan ​pencuri
​ erupakan frasa nama pelaku dengan objek penderita. Melalui contoh tersebut, dapat dikenal pasti bahawa
kereta m
kata nama yang terdiri daripada kata nama unggulan atau kata nama terbitan yang dihasilkan daripada pengimbuhan
pe(N)-.
Frasa Nama Pelaku Pengkhususan ​Binaan bagi frasa nama pelaku pengkhususan ialah keterangannya terdiri
daripada kata nama atau kata kerja yang menerangkan pengkhususan pelaku yang dirujuk oleh kata inti. Misalnya
doktor gigi​, ​peguam bela,​ dan sebagainya. Contoh frasa nama pelaku pengkhususan yang terdapat dalam Utusan
Sarawak ialah: ​10. “Mereka bersenjata dan salah seorang p​ egawai polis j​ uga ditembak mati,” kata
jurucakap polis kebangsaan, Boy Rizalrazali Amar. (​ Halaman D11) ​11. ​Atlet memanah P ​ aralimpik Malaysia
Zulkifli Mat Zin kelihatan tenang bersaing dalam acara memanah kelayakan untuk menentukan
kedudukan mata individu. ​(Halaman 10) ​12. J​ ururawat pergigian ​memberitahu program itu bertujuan untuk
mempromosi perkhidmatan menjaga kesihatan gigi kepada masyarakat. ​(Halaman EX6) Dalam petikan 10,
11, dan 12 di atas, frasa nama ​pegawai polis,​ ​atlet memanah,​ dan ​jururawat pergigian ​merupakan frasa nama
pelaku pengkhususan. Binaan frasa nama pengkhususan
ut terdiri daripada inti + keterangan. Keterangannya akan kata nama dan kata kerja yang merujuk kepada . ​Nama

Tempat Asal B ​ inaan frasa nama tempat asal terdiri da

​ inti + keterangan. Unsur keterangannya menunjukkan
mastautinnya rujukan yang dinyatakan pada kata nama mewakili inti. Contohnya ​orang kampung​, ​penduduk
r​, dan sebagainya. Contoh frasa nama tempat asal yang l pasti dalam Utusan Sarawak adalah seperti yang t: ​13.
Projek ternakan ​timun laut ​di Kampung Bahanan, Jambongan di sini menjadi landasan terbaik untuk
ebaskan 70 keluarga daripada belenggu kemiskinan. ​man D10) ​14. Khalid Embong menunjukkan
minuman
elapa ​yang dijualnya dengan harga RM5 sebotol semasa an BERNAMA di Bazar Ramadan Kampung
Peramu. m ​ an E1) Dalam petikan 13 dan 14 di atas, frasa nama
laut d​ an ​minuman nira kelapa ​merupakan frasa nama asal. Binaan frasa nama tempat asal tersebut terdiri da inti +
keterangan. Kata nama pada inti tidak terbatas gotaannya pada peringkat subgolongan. Inti dan ngan pada frasa
nama jenis ini boleh dipisahkan dengan kkan kata depan ​dari d​ i antaranya, misalnya ​timun dari n​ ​minuman dari
nira kelapa​.
Nama Tempat Kebiasaan ​Binaan bagi frasa nama tempat aan terdiri daripada inti + keterangan. Kata inti merujuk a
tempat (termasuk wadah atau pengisi). Manakala kata ngan menunjukkan kata nama binatang, h-tumbuhan, benda,
kata nama abstrak, dan sebagainya. ya ​kandang kerbau​, ​ladang kelapa,​ dan sebagainya. ​15. enggemar ikan air
tawar, Ali Embong yang merupakan ngan
Journal of Business and Social Development Volume 2(1) 2014: 68-77 Nabillah Bolhassan dan Che Ibrahim Salleh
74 ​sebuah s​ yarikat swasta d ​ i sini pula, berkata p​ erbuatan. Binaan frasa nama tempat perbuatan ​beliau gemar
memakan ikan air tawar
tersebut terdiri daripada inti + keterangan yang ​terutamanya belut kerana isinya manis. m ​ ana keterangannya
merupakan kata kerja. (Halaman E3) ​16. Seramai 1000 peserta memulakan kayuhan ​Frasa Nama Alat
Penyebab ​selepas dilepaskan Ketua Polis Seberang B ​ inaan bagi frasa nama alat penyebab terdiri ​Perai
Utara pada kejohanan basikal lasak. d​ aripada inti + keterangan yang menyatakan ​Mereka akan melalui
kawasan ​sawah ​bahawa alat yang dirujuk oleh frasa itu bertindak ​padi,​ kelapa sawit dan kawasan berbukit.
sebagai penyebab. Contohnya ​serbuk perasa​, (Halaman E9) ​batu penghalang​, dan sebagainya. Contoh frasa
Dalam petikan 15 dan 16 di atas, frasa nama ​syarikat swasta d​ an ​sawah padi m ​ erupakan frasa nama tempat
kebiasaan. Kata nama keterangan
nama alat penyebab yang dikenal pasti terdapat dalam Utusan Sarawak adalah seperti yang berikut: dalam frasa
tersebut merupakan objek kepada ​20. “Seorang pengebom berani mati yang ​perbuatan yang biasanya dilakukan
pada tempat ​berjalan kaki telah meletupkan bom yang ​yang dirujuk oleh kata nama inti.
dibawanya berhampiran pintu pagar pangkalan di Sayedabad, wilayah Wardak F ​ rasa Nama Tempat
Perbuatan ​memberi jalan bagi sebuah ​trak pengebom B
​ inaan bagi frasa nama tempat perbuatan inti +
keterangan yang intinya merujuk kepada tempat
 berani mati yang mengikutnya,” kata Shahid kepada AFP. (​ Halaman D1) perbuatan dilakukan. Manakala
keterangannya Dalam petikan 20 di atas, frasa nama ​trak ​diwakili oleh kata kerja merujuk kata perbuatan
pengebom ​merupakan frasa nama alat penyebab. berkenaan. Contohnya ​meja tulis,​ ​kolam renang​, Binaan frasa
nama alat penyebab tersebut terdiri dan sebagainya. Contoh frasa nama tempat daripada inti + keterangan yang mana
kata nama perbuatan yang terdapat dalam Utusan Sarawak diterbitkan dengan pengimbuhan pe (N)- kepada adalah
seperti yang berikut: kata kerja atau kata nama. ​17. Sebuah ​kedai makan ​yang sudah lama tidak beroperasi di
Jalan Sultan Zainal ​Frasa Nama Alat Perbuatan ​Abidin di sini, berhadapan Istana Maziah ​Binaan bagi frasa
nama alat perbuatan terdiri ​musnah dalam kebakaran awal pagi tadi. ​daripada inti + keterangan. Kata inti
diwakili (Halaman D10) oleh kata nama konkrit, dan kata keterangan ​18. Setelah selesai menguruskan aktiviti
hariannya, ibu mangsa balik ke rumahnya sebelum cuba memanggil anak gadisnya itu di dalam sebuah
bilik tidur,​ namun panggilannya langsung tidak disahut.
pula terdiri daripada kata kerja yang merujuk kepada perbuatan seperti lampu baca, tuala mandi, dan sebagainya.
Contoh frasa nama alat perbuatan yang dikenal pasti dalam akhbar Utusan Sarawak adalah seperti yang berikut:
(Halaman 2) ​21. Namun kebelakangan ini, dia mengakui 19. Kursus khas tersebut anjuran Malaysia
Airport Berhad ​Lapangan Terbang ​Antarabangsa Kuala Lumpur dengan kerjasama Balai Bomba dan
Penyelamat
bahawa dia mempunyai hobi baru. Tidak jauh daripada kegiatan sukan, Iko saat ini sedang cenderung
dengan sukan futsal dan ​bola sepak​. ​(Halaman M5) M ​ arudi. (​ Halaman 9) ​22. Bersenjatakan ​senapang
tempur​, senapang D​ alam petikan 17, 18, dan 19 di atas, frasa nama ​kedai makan,​ ​bilik tidur,​ dan ​Lapangan
Terbang m ​ erupakan frasa nama tempat ​patah dan pistol, dia turut mencederakan 58 yang lain dalam
amukan ketika tayangan filem ‘The Dark Knight Rises’ di pusat ​Journal of Business and Social Development
Volume 2(1) 2014: 68-77
FRASA NAMA DALAM AKHBAR UTUSAN SARAWAK ​75
senapang
tempur ​merupakan frasa nama alat perbuatan. Keterangan
membeli-belah kemudiannya bertukar menjadi adegan bagi frasa nama alat perbuatan mestilah terdiri daripada kata
kelam-kabut dengan mangsa yang mati. (​ Halaman D1) kerja yang tidak menggunakan sebarang penambah.
Dalam petikan 21 dan 22 di atas frasa nama ​bola sepak d​ an
inya. ​Frasa Nama Kumpulan B ​ inaan bagi frasa nama kumpulan terdiri daripada inti + keterangan. Unsur inti
merujuk kepada
Nama Milik B ​ inaan frasa nama milik terdiri daripada inti kumpulan sedangkan unsur keterangan menjelaskan apa
yang
rangan yang meliputi kata nama khas dan kata nama mendirikan kumpulan itu seperti ​pasukan bola,​ ​regu
badminton​,
ia, binatang, tempat, dan juga kata nama konkrit serta ​kumpulan harimau​, dan sebagainya. Contoh frasa nama
k. Unsur binaan frasa nama ini juga diwujudkan oleh kumpulan yang dikenal pasti terdapat dalam akhbar Utusan
ama diri atau ganti nama tanya. Misalnya ​Malaysia kita​, Sarawak adalah seperti yang berikut: ​23. Sebaliknya,
Naib
siapa?​, dan sebagainya. Contoh frasa nama milik yang ​Presiden Kanan MHC datuk Nur Azmi Ahmad berkata
mereka
l pasti terdapat dalam akhbar Utusan Sarawak ialah: ​27. berharap Revinton mampu membawa satu
transformasi dalam
ilah ​Malaysia kita ​kerana tanpa negara kita tidak ada corak permainan s​ kuad kebangsaan​. ​(Halaman 10) ​24.
diri, oleh itu jangan berkira dalam membeli jalur Sementara itu, semasa singgah di Ranau, peserta
Kayuhan
ng kerana nilai sebuah kemerdekaan itu amat mahal Merdeka 1 Malaysia itu beramah-mesra dengan
penduduk
mengorbankan nyawa, air mata dan darah pemimpin tempatan termasuk ​rombongan ekspedisi m ​ otosikal
berkuasa
ulu untuk memperolehinya,” katanya. ​(Halaman 3) ​28​. ​tinggi dari Sarawak. (​ Halaman 7) ​25. Kebanyakan
tentera
lui pelan yang lebih tersusun itu, kita mampu mencari NATO telah ditetapkan untuk diundur keluar
menjelang akhir
baru untuk sukan- sukan tertentu,” kata Timbalan tahun 2014 dalam satu proses peralihan dirancangkan
oleh ri Belia AS
dan Sukan Datuk Razali Ibrahim kepada yang akan meletakkan p​ asukan keselamatan A ​ fghanistan
wan Malaysia.​ ​(Halaman 10) ​29. Oleh yang demikian, memikul tanggungjawab keselamatan negara
mereka.
rogram Tanggungjawab Korporat Sosial NJOI ​(Halaman D) ​26. Rata-rata ​golongan remaja a ​ tau disebut
arkaan pada Disember 2011 untuk menjadi jambatan Generasi Y, berpendapat penglibatan ramai dalam
kalangan
erapatkan jurang digital dalam kalangan r​ akyat ​mereka sebagai satu inisiatif baru disediakan kerajaan
bagi
sia​. ​(Halaman M4) Dalam petikan 27, 28, dan 29 di atas, ​menzahirkan semangat kemerdekaan. (​ Halaman D10)
Dalam
ama ​Malaysia kita,​ ​wartawan Malaysia,​ dan ​rakyat p​ etikan 23, 24, 25, dan 26 di atas frasa nama ​skuad
kebangsaan​,
sia m​ erupakan frasa nama milik. Daripada contoh ​rombongan
ut dapat dilihat bahawa inti merujuk kepada yang dimiliki, ​ekspedisi​, ​pasukan keselamatan,​ dan ​golongan
remaja
kan keterangan merujuk kepada pemilik. merupakan frasa nama kumpulan. Binaan frasa nama kumpulan terdiri
daripada inti yang diwakili oleh kata nama abstrak yang ditandai oleh + jamak, sedangkan keterangannya boleh
diwakili oleh kata nama manusia, binatang, nama permainan, dan
Rumusan daripada kajian ini ialah, jelaslah a binaan frasa nama terdiri daripada inti + keterangan. ur binaan frasa
nama
Journal of Business and Social Development Volume 2(1) 2014: 68-77 Nabillah Bolhassan dan Che Ibrahim Salleh
76
untuk merealisasikannya pelbagai kajian harus dilaksanakan. ​
Kajian yang dijalankan perlu bermatlamatkan usaha
bagi menepati hukum D-M yang merujuk unsur yang diterangkan
meningkatkan keupayaan bahasa tersebut supaya setaraf dengan (D) merupakan inti hadir pada kedudukan pertama
dan unsur
bahasa lain di peringkat antarabangsa sekaligus menerangkan (M) ialah unsur keterangan yang hadir pada
memperkayakan lagi khazanah sesuatu bahasa. Kajian ini kedudukan yang kedua. Kedua-dua ini mempunyai
distribusi
diharap dapat menambah lagi ilmu berkaitan frasa nama dalam antara satu sama lain. Selain itu, hasil kajian yang
diperoleh
bahasa Melayu dalam meletakkan fungsinya pada tempat yang daripada penemuan frasa nama endosentrik dalam
akhbar
sewajarnya. Maka, daripada kajian ini adalah diharapkan agar Utusan Sarawak memperkukuh data yang telah
dijalankan oleh
peningkatan mutu bahasa Melayu terutamanya dalam bidang pengkaji bahasa terdahulu.
sintaksis yang melibatkan frasa nama dapat ditingkatkan. Frasa nama yang terkandung dalam bahasa Melayu bukan
sahaja ​Kesimpulan ​Dalam usaha memartabatkan bahasa Melayu
boleh dikaji daripada aspek nahuan semata-mata seperti yang sebagai bahasa yang tinggi kedudukannya, pelbagai
usaha telah
terdapat dalam kajian ini. Frasa nama juga boleh dikaji daripada dilakukan agar bahasa ini berada di tempat yang
sepatutnya, dan bentuk frasa nama dalam sesebuah ayat dan sebagainya. Frasa
nama yang dipilih dalam akhbar Utusan Sarawak dalam kajian ini tidaklah mencakupi semua ruangan yang terdapat
dalam akhbar tersebut. Pada masa akan datang, mungkin kajian yang lebih terperinci terhadap sesuatu ruangan
sahaja boleh dijalankan seperti ruangan ekonomi, ruangan nasional, ruangan hiburan, ruangan sukan, dan
sebagainya. Selain itu, kajian tentang fungsi frasa nama sebagai subjek, predikat, objek, dan sebagainya dalam ayat
juga lebih menarik untuk dikaji. Akhirnya, kajian ini mungkin boleh dijadikan sebagai landasan kepada kajian yang
lebih sempurna dan menyeluruh. ​Rujukan ​Abdul Chaer. (1988). ​Tatabahasa Praktis Bahasa Indonesia.​ Jakarta:
Penerbit Bhratara Karya Aksara. Abdullah Hassan ​et al., ​(1989). ​Kesalahan Bahasa dalam Bahasa Malaysia.​
Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Abdullah Hassan ​et al.,​. (1994). ​Tatabahasa Dinamika​. Kuala
Lumpur: Utusan Publications & Distributors Sdn.Bhd. Ahmad Khair Mohd Noor. (2003). ​Pengantar Sintaksis
Bahasa Melayu.​ Kuala Lumpur: Utusan Publications & Distributors Sdn. Bhd. Arbak Othman. (1989). ​Mengajar
Tatabahasa.​ Kuala Lumpur:
n Bahasa dan Pustaka. Arbak Othman. (1989). ​Nahu a Melayu.​ Petaling Jaya: Penerbit Fajar Bakti Sdn. Bhd. h
Haji Omar. (2009). ​Nahu Melayu Mutakhir Edisi a​. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Asmah mar.
(2011). ​Teori dan Kaedah Nahu​. Kuala Lumpur: n Bahasa dan Pustaka. Awang Salleh Awang Othman. . ​Akhbar
Utusan Sarawak: Analisis daripada Aspek bitan & Khidmat Masyarakat​. UPM: Fakulti Bahasa n dan
Komunikasi. Benjamin Elson, Velment Pickett.
. ​An Introduction to Morphology and Syntax.​ California: er Institute of Linguistic. Hashim Musa. (1990).
Sintaksis a Melayu: Suatu Huraian Berdasarkan Rumus Struktur
Kuala Lumpur: Agensi Penerbitan Nusantara. Jeniri (1996). ​Isu-isu Media di Sarawak​.
Kuching: Gaya Media Sdn. Bhd. Liaw Yock & Abdullah Hassan (1994). ​Nahu Melayu Moden.​ Kuala ur: Penerbit
Fajar Bakti Sdn. Bhd. Md.Isa Hassan. (1993).
Kerja dalam Bahasa Melayu: Masalah Penggunaan
​ RASA NAMA DALAM AKHBAR UTUSAN
Journal of Business and Social Development Volume 2(1) 2014: 68-77 F
SARAWAK ​77
ri. (1978). ​Analisa Bahasa Memahami Bahasa Secara ​
. Jakarta: Penerbit Erlangga. Shaliha Nasaruddin. (2005).
serta Kaedah Pengajar dan Pembelajaran yang Berkesan.​
Ilmiah Tahun Akhir Ma. Sastera: Frasa Nama dalam ​Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Nik Safiah
Karim.
‘Perlumbaan Kedua’ Karya Marwilis Yusuf daripada (​ 1989). ​Frasa Nama dalam Bahasa Melayu.​ Kuala
Lumpur:
Nahu​. UPM: Fakulti Bahasa Moden dan Komunikasi. Nurin Enterprise. Nik Safiah Karim. (2008). ​Tatabahasa
Dewan Edisi Ketiga.​ Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Journal of Business and Social Development Volume 2(1)
2014: 68-77