Matahari

Bintang yang terletak di pusat Sistem Suria

Komposisi Matahari
• Hidrogen
• Helium

Ciri-ciri teras Matahari

• Lapisan paling dalam
• Tempat penjanaan tenaga
• Bersuhu 15 juta darjah Celcius

Ciri-ciri zon radiasi Matahari

Menyebarkan haba secara radiasi daripada teras ke zon perolakan
Ciri-ciri zon perolakan Matahari
• Lapisan gas yang mengalir secara perolakan
• Mengalirkan haba ke permukaan luar Matahari

Ciri-ciri fotosfera Matahari

• Permukaan Matahari yang memancarkan cahaya
• Bersuhu 5 500 darjah Celcius

Ciri-ciri kromosfera Matahari

• Berwarna kemerah-merahan
• Bersuhu 6 000~20 000 darjah Celcius

Ciri-ciri korona Matahari

• Lapisan paling luar
• Hanya kelihatan semasa gerhana Matahari penuh
• Bersuhu 2 juta darjah Celcius
NOTA BAB 9
CUACA ANGKASA LEPAS
Keywords: NOTA SAINS TINGKATAN 3

SAINSTINGKATAN 3BAB 9: CUACA ANGKASA LEPAS

9.1 AKTIVITI YANG MEMBERI KESAN KEPADA MATAHARI Matahari merupakan bebola gas
yang membara terdiri daripada dua jenis gas iaitu gas hidrogen dan gas helium. Struktur matahari:
Zon perolakan Zon radiasi Kromosfera Teras Korona Fotosfera

Fenomena yang berlakudi permukaan matahari a) Granul b) Tompok matahari c) Kitaran suria d)
Semarak suria (prominen) e) Nyalaan suria f) Lentingan jisim korona g) Angin suria

GranulMaksud : bahagian atas zon perolakan bagi plasma yang sgt panas dengan suhu setinggi
5800°C.I. Fotosfera yang kelihatan berbutir dalam atmosfera matahari.II. Diameter purata lebih
kurang 1000 km.Tompok GranuMatahari l Tompok Matahari dan Kitaran Suria Maksud: kawasan
gelap yang kelihatan pada permukaan matahari.i. Kelihatan gelap kerana suhunya lebih rendah
daripada kawasan sekitarnya yang terdiri daripada granul.ii. Merupakan lokasi letusan yang amat
besar di fotosfera.iii. Fenomena tompok matahari boleh berlaku dalam jangkamasa seminggu.iv.
Selalunya wujud secara berpasangan atau berkumpulan. Kitaran suria ialah aktiviti tompok
matahari kelihatan wujud dan lenyap mengikut pusingan 11 tahun.

Semarak suria (prominen) Semarak suria atau prominen berbentuk gelungan yang sangat besar
atau lajur melengkung yang terdiri daripada gas menyala. Boleh mencapai ketinggian berates-ratus
ribu km dan mungkin kekal selama beberapa hari @ beberapa bulan.

Nyalaan suria Berbentuk lajur dan terdiri daripada gas bercas yang banyak meletus daripada
matahari dan kerap berlaku berdekatan dengan tompok matahari. Letusan gas yang kuat dan
hebat. Menyemburkan zarah gas yang bercas keluar pd kelajuan tinggi ke angkasa lepas. Cahaya
dari nyalaaan suria ambil 8 min utk smpai ke bumi manakala zarah bercas mengambil masa
beberapa puluh minit Zarah bercas bertindak balas dengan atom dan molekul gas dalam atmosfera
bumi menghasilkan aurora.

Lentingan jisim korona Maksud: letusan zarah gas bermagnet yang berbentuk awan yang besar
dan terdiri daripada plasma yang meletus daripada matahari dan kerap berlaku bersama dengan
nyalaan suria yang besar dan kuat. Menyemburkan zarah bermagnet pada kelajuan tinggi ke
angkasa lepas Kelihatan seperti awan yang mengembang Zarah bermagnet ambil masa 3 hari
untuk sampai ke bumi Zarah bermagnet juga bertindakbalas dengan atmosfera bumi menghasilkan
aurora.

Angin suria Angin suria ialah zarah- dalam plasma seperti elektron, proton dan zarah alfa yang
meletus dari Matahari ke angkasa lepas bergerak bersama- sama dengan kelajuan yang tinggi
Membawa medan magnet antara planet. Kelajuannya adalah supersonic (250km/j – 750 km/j),
kelajuan, suhu dan ketumpatannya boleh berubah ubah dalam lintasan pergerakannya.Angin suria
Bumi

Magnetosfera bumidan kepentingannya. Magnetosfera Angin suria Magnetosfera Bumia) Medan

magnet bumi b) magnetosfera bumiPerbandingan keduanya: Persamaan: kedua-duanya ialah
medan magnet tidak tetap. Perbezaan: corak garisan medan magnet bumi hanya berubah sedikit
sahaja manakala corak garisan medan magnet magnetosfera berubah banyak berdasarkan interaksi
antara angina suria dan medan magnet bumi.

Magnetosfera bumi Definisi: suatu ruang dalam angkasa lepas yang meliputi bumi di mana medan
magnet dalam magnetosfera bumi ialah gabungan antara medan magnet bumi (sebagai medan
magnet utama) dengan medan magnet dalam ruang di angkasa lepas. Pembentukan magnetosfera
bumi: Terbentuk daripada interaksi antara medan magnet yang dibawa oleh angina suria dengan
medan magnet bumi. Bilangan zarah dan tenaga dalam angin suria sentiasa berubah, maka
bentuk magnetosfera juga berubah ubah.

Kepentinganmagnetosfera bumiMelindungi bumi drpd kesan buruk yang disebabkan olehzarah yang
berbahaya drpd matahari atau jasad lain dalamalam semesta. Angin suria Magnetosfera( warna
kuning ) (Garisan medan magnet berwarna biru Bumi dilindungi oleh magnetosfera ) Magnetosfera
(Garisan medan magnet berwarna biru )Sekatan biologi yang melindungi hidupan di Bumi daripada
kesan buruk yang disebabkan oleh angin suria.Menghalang zarah bercas berlebihan seperti
elektron, proton dan zarah alfa dlm angin suria untuk sampai ke bumi.Bilangan zarah bercas
berlebihan dlm atmosfera bumi akn menyebabkan telekomunikasi, sistem navigasi dan talian kuasa
elektrik terganggu.Mengurangkan tekanan yang dikenakan oleh fenomena angin suria terhadap
atmosfera bumi

9.2 CUACA ANGKASA CUACA ANGKASA LEPAS DAN KESANNYA TERHADAP BUMI Definisi
cuaca angkasa lepas terbahagi kepada 2, merujuk kepada fenomena yang berlaku di: i. Permukaan
matahari seperti nyalaan suria, semarak suria (prominen), tompok matahari dan lentingan jisim
korona. ii. Angkasa lepas seperti angina suria, ribut pancaran suria dan ribut geomagnet.
INTERPRETASI DATA CUACA ANGKASA LEPASAnalisis data cuaca angkasa lepas digunakan
untuk: i. Meramal bila berlakunya lentingan jisim korona di matahari ii. Menentukan sebab
berlakunya nyalaan suria dan lentingan jisim korona di permukaan matahari.KESAN KESAN
CUACA ANGKASA: i. Mengganggu fungsi satelit ii. Manusia terdedah kepada radiasi iii.
Merosakkan kabel-kabel grid kuasa penjana elektrik.

RUMUSAN Cuaca angkasa lepas dipengaruhi oleh Matahari Angin suria Fenomena di permukaan
yang menentukan bentuk Matahari memberi kesan sepertiStruktur Fenomena di Magnetosfera
Pembentukan permukaan aurora, gangguan Matahari telekomunikasi, Teras, seperti yang sisten
navigasi zon radiasi, serta talian kuasazon perolakan, Granul, Melindungi fotosfera, semarak suria,
bumi elektrik kromosfera nyalaan suria, dan korona kitaran suria, daripada dengan data yang
menunjukkan tompok Kesan buruk Matahari, daripada zarah Hubung kait antara lentingan jisim
bilangan tompok korona dan berbahaya Matahari (kitaran angin suria dalam angin suria) dengan
suria peningkatan lentingan jisim korona dan angin suria.