Fizikal penggal 2 : sistem atmosfera :BAJET HABA

3.4 Bahangan Suria

1. Semua tenaga radiasi matahari yang dikeluarkan dalam
gelombang
elektromagnet dan tidak memerlukan perantara atau medium.

bentuk

2. Tenaga elektromagnet dibahagikan kepada panjang gelombang.Setiap

jenis
bahangan mempunyai panjang gelombang. Panjang gelombang ialah
jarak di
antara dua puncak gelombang dan diukur dalam unit mikron.
3. Bahangan matahari mempunyai gelombang pendek yang berukuran 0.2
0.4
mikron disebabkan suhu matahari yang tinggi iaitu kira-kira 5000c.
4. Hanya sebahagian
permukaan bumi.

kecil

sahaja

bahangan

5. Radiasi ialah proses pemancaran

pemindahan tenaga dari
badan tenaga melalui udara.

tenaga

matahari

haba

diserap

yang

oleh

melibatkan

6.Bahang matahari mengandungi tiga unsur penting iaitu:

a. Sinar ultra unggu ( ultra violet 8% ) 0.01 0.4 mikrometer
b. Cahaya nampak ( visible light 47% ) 0.4 0.7 mikrometer
c. Pancaran infra merah ( Infra red45% ) 0.7 1000 mikrometer
7. Jumlah radiasi matahari yang diserap oleh permukaan bumi dikenali
sebagai
insolasi.
8. Jarak bumi dengan matahari sejauh 150 juta kilometer menyebabkan bumi
hanya
menerima sebahagian kecil sahaja tenaga matahari.

Bahangan Bumi
1. Permukaan bumi yang menyerap bahangan suria akan menjadi panas,
bahan yang
menyerap haba akan memancarkan bahangan dan termasuklah
permukaan
bumi.Haba yang dibebaskan oleh permukaan bumi dikenali sebagai radiasi
bumi
atau bahang terrestrial.
2. Bahang yang dipancarkan oleh permukaan bumi ke atmosfera adalah
dalambentuk gelombang panjang 4 100 mikron kerana suhu permukaan
bumi
yang lebih rendah daripada matahari.
3. Kebanyakan bahang bumi dikeluarkan pada waktu malam.

3.5 Imbangan Bahangan

1. Imbangan bahangan ialah jumlah bahangan matahari yang masuk
kepermukaanbumi melalui pelbagai proses seperti penyerakan, pantulan
dan
penyerapan adalah sama dengan Jumlah bahangan yang dibebaskan oleh
permukaan bumi ke atmosfera.
Proses-proses yang menentukan bajet imbangan haba dunia
1. Proses-proses yang terlibat dalam menentukan bajet haba dunia ialah
penyerakan
(Scattering), proses penyerapan ( absorbtion ) dan proses pantulan
( deflection ).
2. Proses penyerakan berlaku apabila partikel-partikel halus seperti habuk,
debu dan
gas menyerakkan pancaran matahari ke semua arah. Sejumlah
gelombang cahaya
dibalikkan ke atmosfera dan sebahagian lagi ke permukaan bumi.

3. Proses serakan sangat dipengaruhi oleh saiz partikel yang terdapat di

atmosfera
dan panjang gelombang.gelombang pendek lebih banyak diserakkan
berbanding
dengan gelombang panjang. Ini bermakna cahaya berspektrum biru lebih
banyak
dibalikkan.
4. Langit yang bewarna biru disebabkan terdapatnya sebaran gelombang
pendek
matahari yang berukuran 0.45 mikron.Proses sebaran ini dikenali sebagai
Sebaran
Raleigh.
5. Proses kedua yang terlibat dalam menentukan bajet haba dunia ialah
proses
penyerapan.Proses penyerapan bahangan matahari dilakukan oleh gasgas dan
partikel-partikel yang terdapat dalam atmosfera. Di samping itu lapisan
ozon juga
menyerap 3%daripada bahangan matahari.Lapisan awan dan partikelpartikel
halus menyerap 19% daripada jumlah bahang matahari.
6. Secara amnya jumlah bahangan matahari yang diserap oleh lapisan
atmosfera
ialah 22% daripada 100 % bahangan matahari. Permukaan bumi juga
akan menyerap
sejumlah bahang matahari.
7. Kedua-dua proses iaitu proses penyerakkan dan proses penyerapan
menyebabkan
berlakunya kehilangan sebahagian daripada bahang matahari di
atmosfera.
8. Proses ketiga dalam menentukan bajet haba dunia ialah proses pantulan.
Proses
pantulan ialah dimana bahangan matahari dibalikkan secara menegak ke
atmosfera.Pantulan dilakukan oleh permukaan yang cerah seperti lapisan
awan
dan permukaan air yang beku yang terdapat di bumi. Unsur terpenting
yang

membalikkan bahang matahari ke atmosfera ialah lapisan awan yang

cerah.
9 . Permukaan bumi akan membalikkan secara terus sejumlah bahangan
matahari ke
atmosfera Jumlah pembalikan bahang matahari oleh jenis-jenis
permukaan bumi
ke atmosfera di kenali sebagai albedo.
10.Pembalikkan bahang matahari oleh lapisan awan sebanyak 25% dan oleh
permukaan bumi (albedo bumi ) sebanyak 8 % menjadikan keseluruhan
bahang
matahari yang dipantul sebanyak 33%.Proses penyerakan, pantulan dan
penyerapan menyebabkan berlaku kehilangan 55%
daripada 100%
bahang
matahari. Permukaan bumi hanya menerima 45% sahaja bahang
matahari.
11. Semua benda yang mengandungi dan menyerap haba akan
mengeluarkan
bahang elektromegnet dari permukaannya. Semakin rendah suhu
semakin
panjang gelombang yang dikeluarkan.
12. Permukaan daratan dan lautan yang mengandungi haba yang berasal
dari
matahari akan membebaskan tenaga ini ke atmosfera sebanyak 15 %.
Proses ini
dikenali sebagai pengaliran haba bumi.
13. Pembebasan haba oleh permukaan bumi ke atmosfera juga dilakukan
melalui
proses sejatan Sejatan terjadi apabila terdapatnya bahangan matahari ke
atas
permukaan air di bumi.Apabila sejatan terjadi air ditukarkan kepada wap
air.
Wap air yang naik ke atmosfera membawa bersama haba dari bumi
dalam
bentuk haba pendam ( latent heat ). Haba pendam ialah haba yang
tersimpan
dalam wap air dan dibebaskan apabila pemeluwapan berlaku.Haba ini
akan

dibebaskan di atmosfera apabila wap air mengalami penyejukan dan

seterusnya
mengalami proses pemeluwapan. Jumlah haba dari bumi yang
dibebaskan
melalui haba pendam sebanyak 20%.
14. Pembebasan haba oleh permukaan bumi ke atmosfera juga dilakukan
melalui
pengaliran haba bumi. Permukaan bumi seperti tanah akan menyerap
bahang
matahari ke dalam jisim tanah. Haba yang tersimpan dalam jisim tanah
akan
dialirkan keluar dan dikenali sebagai pengaliran haba bumi sebanyak
10%.

Faktor-faktor yang mempengaruhi keseimbangan bajet haba dunia

1. Litupan awan yang tebal bertindak menghalang dan menyekat
kemasukan
bahangan matahari.Di samping itu lapisan awan juga bertindak
menyelerak
bahangan matahari. Proses penyelerakkan ini mengurangkan jumlah
bahangan
matahari yang masuk ke permukaan bumi.
2. Penipisan lapisan ozon akibat penggunaan gas cfc oleh manusia di
permukaan
bumi telah menipiskan dan membocorkan lapisan ozon. Kebocoran lapisan
ozon
membenarkan lebih banyak sinar ultra unggu yang masuk ke permukaan
bumi
dan meningkatkan suhu bumi.
3. Pembebasan gas rumah hijau seperti karbon dioksida, sulfur dioksida,
nitrojen
dioksida dan metana menyebabkan lebih banyak bahangan matahari
yang masuk
ke permukaan bumi. Gas- gas rumah hijau bertindak sebagai lutsinar
kepada
bahangan matahari dan bersifat legap kepada bahangan bumi. Gas-gas
ini akan

memantulkan balik bahang bumi dan memanaskan permukaan bumi.

4. Kejadian jerebu mengurangkan penerimaan bahangan matahari yang
masuk ke
permukaan bumi. Jerebu yang terdiri daripada partikel-partikel halus
terampai di
ruang udara bertindak memantulkan dan menyebarkan bahangan
matahari dan
seterusnya mengurangkan bahangan matahari yang masuk ke
permukaan bumi.
5. Albedo atau kadar pembalikan bahangan matahari oleh permukaan bumi
juga
mempengaruhi keseimbangan bajet haba dunia.Permukaan bumi yang
cerah
memantulkan lebih banyak bahangan matahari, contohnya permukaan
salji
memantulkan 75% bahangan balik ke atmosfera. Permukaan bumi yang
gelap
menyerap lebih banyak bahangan matahari
menyebabkan nilai
albedonya