२३ भदौ २०७७, मंगलबार

! होमपेज समाचार Fवजनेश जीवनशैली सूचना ?FवNध मनोर`न ?वास खेलकुद " ! TRENDING ENGLISH

TRENDING # नेपाली चलaचb # कोरोना भाइरस # नेपाल ?हरd # अपराध # बRलउड # नेपाली कefेस # ?चg # बhक

होमपेज / साWहX

भगवान प'न गाउँ 'तरै ब.छन् ज2ो ला5छ, शहरमा त…

‘सा#ह% चारजना जुवाडे .मलेर रातभ3र कराउने खेल होइन’

अनलाइनखबर २०७७ भदौ २० गते २०:०३ मा ?काRशत 1 ?Fतिiया

२० भदौ, काठमाडk । इटहरd Fनवासी कFव मनु मm`ल ?भावशाली वाचन र कलाnक लेखनमा लोकि?य छन् । मqमा कFवता सुनाउनेमाb
होइन, काrको अAयH, पूवHकथा र सtभHहu भनेर vोतालाई मxमुy पाछH न् उनी ।

तीन दशकदेzख कFवता लेzखरहेका मm`ल अंfेजीका अ{ापकसमेत हुन् ।

ADVERTISEMENT

उनको ‘आँधीको आवेग’ र ‘~ा]पो•बाट खसेको जून’ कFवतासंfह ?काRशत छ । मm`लसँग कFवता लेखन र r€•गत जीवनमाNथ
!नभ$कजंग रायमाझीले गरेको कुराकानी :

तपा1 !नकै ‘वजन’का साथ म67 8दने र क!वता पढ् ने गनु>हु@ । मनु मBCलको Fर ठू लो हो िक क!वताको Fर ?

जे बोलुँ या लेखुँ, Xो रा[रd गनH पाए हुƒोज„ो ला€गरह… मलाई । कFवता वाचन गदY पFन Nभb एकदम श€•शाली महसुस गछुH म ।
आ†nक श€•को Xही गुPनलाई ‘वजन’ भFनएको होला । तर, Xो वजनचाWह‡ पाठक या ˆोताको बोधमा FनभHर गछH ।

म भा‰मानी कFव यसकारण हुँ िक आजस‹ सबै •ेजमा मायै–मायामाb कमाएर Wह‡डेको छु । वाचनमा भावको श€• नभए मायाको Xbो
आजHन सŒव नै छै नज„ो ला•छ । Nभb कFवता नभए गीत पFन काम लाŽैन, संगीत पFन काम लाŽैन, aचb पFन काम लाŽैन । वाचन या
मArको त के कुरा र ? गWहराइमा बीज भए न बाWहर फूल मु•ुराउने हो ।

आवाजमा ‘बोLनेस’ आउनुपछािडको कारण ? QशSण, राजनी!त वा केही कुरा !वगतका ?

यो ‘बो‘नेस’ त अRलकFत ?ाकृFतक नै होला, थोरै आफhले आजHन गरे को आnFवZास पFन होला, थोरै केही अ“ास पFन होला । Xह”
काrको थोरै अंश पFन होला । यी सबैaचज कताकता Fमलेर ब•ो होला Xो । तर मूल कुरोचाWह‡ काr–सभामा उप–—त माFनस नै हो ।
जFत ठू लो काr–सभा भयो, उFत फुFतHलो महसुस ग˜ररहेको हु…ु म । गŒीर माFनसहuको ?ेFमल आँखाको एकदम लोभ ला•छ मलाई ।
हातमा कFवता र आँखाअगािड गŒीर पाठक–ˆोता भएपaछ अब जाद ू सŒव छ ज„ो ला€गहा™छ ।

एक अ6वातVमा भWुभएको Xथयो– ‘मलाई क!वताचा8ह[ एक लाइन प!न नले]े तर समूह, गुटको ध`ु लगाउने क!व मन पदaन ।’ कुनै
wसफाƒरस
समुहसँग आबc हुनु नराdो हो र ?
२०७८ मै होला रािŒT य
रा[ो कFव त सधh ‘Xो उLरको šुवतारा’ज„ै हो, सारा तारामgलमा पFन उसको अल›ै अœ„• र जनगणना ?

पWहचान छ । गुटमै बसे पFन ऊ हामीलाई हा[ै होज„ो ला•छ । सबेरै आकाशमा एŸै देzख‡दापFन
पूणH होज„ो ला•छ हामीलाई । रा[ो कFव जुन सं•ार, जुन सं•ृFत, जुन भाषा या भूगोलको
भएपFन, जुन गुटमा बसेपFन नबसेपFन फरक पद¡न ।
! $च&को ‘अ*धकार’ बारे
माधव नेपालको $4- मूलतः
मलाई त भगवान पDन भनेको के हो ?
तर, कFवतै नलेखी वा साWहX नै नलेखी ‘?मोसन’खो¢े ?वृNL माbै हाFनकारक छ भनेको हुँ । गाउँ Dतरै बrछन् होलाझt
साWहXमै डु बेका?Fत मेरो माया र ?शंसा माbै छ । साWहXलाई नै डु बाउने ?वृNL त खराबै हो Fन ! लाXगरहu । शहरमा त Dव›ालयमा झार उD~यो, २२
सय Dनजी Dव›ालय बœ हुने
साWहX भनेको चारजना जुवाडे Fमलेर रातभ˜र कराउने खेल त होइन । तर, ?Fतभावान कFवहuले, पुwलस, xाङ्zर, !
लेखकहuले समूह बनाएर रा[ा आFव£ार गरे , नय” कुरा लेखे भने त Xसले साWहXलाई नै YापारV, हािकम, नेता, ठग
योगदान गछH । Xसमा के आपNL छ र ? र कर{ बु^_जीDवह|को अथMमnी खDतवडाको
आ–आ}नै सा~ा• छ कायMकाल : आउँ दा ताली,
क!वता लेखनमा ‘!नfा’को आवgकता पछ> िक पदaन ? या क!व 7hiगत जीवनमा !नfावान् जKदा गाली !
हुन क!त पछ> ?
७५ करोड उठाएप@छ
जसले जुन कुरा बढd सो¥, उसको ?गFत XतैFतर हुने हो । कFव Fन¦§म इकेRजएल भ¨ुहु…– ‘अ गुड पोएट वेट्स (एक रा[ो कFव संCDमतलाई बीमा दावी
पzखHब©छ) । काrको Xही परH् खाइ सायद Fनªा हो । Xो त संगीतको ˜रयाज वा खेलको अ“ासज„ै न हो । नb त RसजHनाको मानRसक भुIानीमा नयK शतM
वातावरण Fब€fहा™छ Fन !
कोरोनाबाट काठमाड‡का ४
नQजकका साथीभाइले तपा1लाई ‘एक उjाही क!व तर बेलाबेला चा8हनेभkा फुिक>ने’ भ@न् !न ? सˆहत १३ जनाको मृmु पुिŒ

नRजककाले होइन, अRलअRल aचनेकाले भ…न् होला X„ो । म कैयन वषHस‹ चरम अभाव, ऋण र Fनराशाका अनेकन चरणहuबाट गु¬ेर
आएको माFनस हुँ । म अRल ‘œ-˜र®ुअल बे¯ अफ माइ°’को छु र अकारण यसै उ±ाही र खुशी भैरह…ु । भइरहन स²छु । यो सुtर
पृ³ी, आकाश र जीवनलाई म सवHदा आ´ना उµाला आँखाले हे˜ररहन चाह…ु । अझ कFवता मनमा आएको छ भने त मन कैलाश घुमेर
आएज„ो भैरह… । मलाई Fनराश र ˜रसाहा माFनसचाWह‡ पट¸ै मन पद¡न । X„ो माFनस दे¹ो िक अब यसले Rजtगी डु बाउँ छ ज„ो
ला€गहा™छ ।

काठमाडm आउँ दा गाउँ को कुरा धेरै गनु>हु@ । nा!मण पoरवेशp!त य!त मोह िकन ?

मलाई त भगवान पFन गाउँ Fतरै ब©छन् होलाझh ला€गरह… । Xह”का नदीनाला, वन–जंगल, खेत–खRलहान, पाखा–पखेरा, गौचरन, हु§,ु –
कुWहरो, गीत, चौतारो, छहारd, Xह”का Fनदºष र देवताज„ा माFनस र {ानको ज„ो एकाA छाडेर सहरमा के खानलाई आउँ छ होला र
ईZरज„ो ला•छ । शहरमा त पुRलस, ‰ाङ्•र, rापारd, हािकम, नेता, ठग र कर¼ बु½¾जीFवहuको आ–आ´नै सा[ाµ छ । भगवान
सहरमा कतै भए Xो स–साना बालबाRलकाRसत माbै Wह‡ड्दो हो ।

मेरो सारा बा~काल गाउँ मा नै Fबतेकाले होला, कुनै नय” र रोमाqक क¿ना भेÀो िक मन Xसमै चढेर सुदरू गाउँ मा पु€गहा™छ । यbो वषH
भयो शहरमा बसेको, अझै म यह”को एक शरणाथÁ हुँज„ो भावना आउँ छ । जता हेयº घरै घर, जता फº मा…े नै मा…े । आँखा aचÃेर हेदY
पFन मा…े नै देzख… शहरमा । यह”को सबैभtा शाA ठाउँ पFन हÄाले भ˜रएको छ । गाउँ मै त सबथोक छ । तर, सायद गाउँ मा केही पFन
छै न भ¨े सोचेर नै हामी शहरमा आएर यसरd शरणाथÁ ब”चेका छk । हा[ो जीवनमा Fवरोधाभास यसरd सवHदा नाaचरह… ।

qाrस छँ दा अsको लाhग pेमपt लेखu भWुहु@ । आvनै लाhगचा8ह[ क!त pेमपt र pwावना ले]ुभयो ? सोxुभयो ?

काठमाडौमा कलेज पढ् दा त मेरो एक िकRसमले पेशा नै Xही Nथयो, Fबए पढ् दाताका । Xोबेला म गीत–गजल खुब लेÅथÆ र साथीहuलाई
सुनाउँ थÇ । अFन त धनीका छोराहu मलाई ?ेमपb लेzखWदन भÈे र मेरो सारा खचH बेहोथÉ ।

उनीहÊ आ´ना ?ेFमकाRसत मेरो भेट कWह~ै गराउँ दैनथे । परपरै बाट भीडFतर हराइरहेको कुनै युवती देखाउँ थे । अFन म Fतनै अनाम छायाहu धेरै कमे… गƒरएका
सËझेर उपXकाको गWह˜र‡दै गएको स”झमा Ìालबाट R_Fतज हेद¡ केके लेzखWदÈÆ । लगभग तीन वषH Xसरd नै च~ो मेरो खचH । अWहले
सËझँदा X„ो के गरेको होला मैले भनेर उदेक लागेर आउँ छ । तर, मेरो भाषाको प˜र£ार खुब भो होला Xोबेला ज„ो पFन ला•छ । मेरो पुžोकमा टT ािफक $हरV
९६ जवानमा*थ Dनघ•त कुटिपट
भाषा नै Xसपaछ अRलक रहÍमय, अRलक =िÎल र कFवतालाई सुहाउनेखालको भएको अनुभूFत हु… । मैले मेरै ला€ग पFन लेखÆ दईु –चार R'तिLया

aचÏdहu त ! तर Xो बेला हुलाकबाट पठाएँ , जवाफ पFन आएन, खचH पFन आएन अFन छािडWदएँ हे हे !
मलाई रािŒT यसभामा लैजाने
७९ DनणMय काय•Ÿयन होस् :
R'तिLया
वामदेव गौतम

वामदेवलाई रािŒT यसभामा

५८ पठाउने नेकपाको DनणMय
R'तिLया

सपM पा न झलनाथ खनाल

५३ $Dत¡ानलाई ७२ करोड
R'तिLया

अथMमnी खDतवडाको
४८ कायMकाल : आउँ दा ताली,
R'तिLया
जKदा गाली !

Q¢ूतM रातो
४५ म£¤¥नाथको रथ ताœा
R'तिLया
पुžोकमा दे¦खएको तनाव

कDवता वाचन गद€ मनु म•‚ल । तQीर : म•‚लको फेसबुक

क!वतासँगै गy प!न ले]ुहु@ । !नबzमा तपा1को बQलयो नाम छ । क!वताप{छ तपा1का !वधा ?

कFवतापaछ मैले लेÐे भनेको FनबÑ र गीत–गजल नै हो । तर म के अRलक चाह…ु भने FनबÑ या गीतमा पFन कFवताको ‘एRलमे¯’ होस् ।
FनबÑ, गीत र उप•ाससमेत कFवको भाषामा लेzखएको मन पछH मलाई । आफूले केही लेÅदासमेत काrको ‘क¯े¯’ आयो िक आएन
भ¨ेFतर मन गइरह… ।

अXधक|श लेख, म67मा बैरागी काइँला, oरमाल, कृ~भूषण बल, मोहन कोइरालाको नाम Qलनुहु@, यसपछािडको !वशेष कारण ?

सŒावनाको खोजी गनÉ माFनस एकदमै महÒपूणH हु…– साWहXमा होस् या अ•b । मैले नवीन खोजीको य„ै ?सÓमा उह”हuलाई सËझÆ
हुँला ।

कFव ˜रमालले त गÔ कFवता नै नेपाली साWहXमा NभÕाए । आफhले महान कFवताहu लेखे, युगाAकारd गीतहu लेखे । ती भयानक ?Fतभा
हुन् । कFव वैरागी काइँला गŒीर दाशHFनक पृªभुFमबाट उठे का कFव हुन् । उनले FवछÖै आकषHक, सघन भाषा र शैलीमा नवीन िकRसमका
बेजोड कFवताहu नेपाली साWहXलाई Wदए । कFव मोहन कोइरालाको ‘•D ीम अफ क×Øेस’ शैलीका लामा–लामा कFवताहu पFन हा[ो
साWहXका उÄे¹ नवीन ?ाÙÚहu हुन् । कFव कृÛभूषण बलका लामा–लामा हरफका श€•शाली कFवतामा पFन शैलीगत बेजोड
नवीनता छ । लेखनमा ‘मोनोटोनी’ रोग हो । Xसलाई कFव–लेखकले कतै न कतै ‘Üेक’ गन¡पछH ।

तपा1लाई !मिडयामा िफट हुने गर€ बो•न स‚े क!व मा!न@ । !मिडया मोह धेरै भएको हो ?

Fमिडयामा म आ´नै िकRसमले बो™छु । टेRलNभजन Âामेराअगािड बÝा मलाई बाघको अगािड बRसरहेज„ै भान हु… ।

अखबारका ला€ग इ¯र“ु Wद‡दा सबै जेजे चाहेको बोलÆ हुँलाज„ो ला•छ । Âामेराअ€घ चाWह‡ सबै कुरा छुटेको भान हु… । तर, पFन
कसोकसो बोÞोचाWह‡ रहे छु । पWहले–पWहले Fमिडयामा खुब जाऊँज„ो ला•ßो । अWहलेचाWह‡ एकाAमै काम गदY µादा आनt ला•छ ।

आ6oरक लयबc क!वता बढ€ ले]ुहु@ । तƒाल pभावका लाhग ‘लय’ आवgक हु@ िक दीघ>कालीन स…झनाका लाhग ?

म उFत तकH–FवतकH जोडेर कFवता लेÐ जाÙtनँ । कुनै ‘àािटD á’ वा भाव आएपaछ Xसको लयबâ Fव„ारणमा काम गदYमाbै आनt ला•छ
मलाई । मैले लेÅदा अAरमा कतै एउटा लयले सबैकुरालाई जोिडरहेको हु… । म यताउता भा€गरहेका ?तीक, Fबã र Fमथकलाई पiेर
लेिÅदनँ । एउटै ?वाहमा जेजे आउँ छ Xही लेÅछु । अAरको लय भनेको भावको ‘अ°रकरे ¯’हu बäे मा{म हो । Xो नभएको कFवता
‘लाउड’ हु…, बहस गरे ज„ो तर åदयले त रे शमी -शH खोRजरहेको हु… Fन !

जीवन र क!वताको कुनै स†z छ ?

सबै कला जीवनकै ला€ग हो । कFवता, नाटक, संगीत–गीत, Rसनेमा सबै जीवन र जगतबाटै Fनःसृत हुन् र जीवन–जगत् सुtर बनाउनकै ला€ग
अœ„•मा छन् । यी सुtर कलाहuले माFनसको åदयलाई सãोधन गछH न् र çुँझाउँ छन् । कोमल åदय भएको माFनस नै त सवºè माFनस
हो Fन !

आजको क!वता भु‡े भएको हो ? अथVत्, तपा1कै भाषामा भWुपदV ‘लाटा शˆह‰को िपरा!मड’ बनेको हो क!वता ?

भ¨ अéठे रो ला•छ तर म अचेल यसो पिढहे छुH िक धेरैजसो कFवताले केही Wदइरहेको हुँदैन । X„ै रचनालाई नै मैले ‘लाटा Fबãहuको
िपराFमड’ भनेको हुँ । भtा aचL दÅ
ु ला, तर हा[ा कFवता µादा ‘लाउड’ हुँदै आएका छन् । कसैको केही हरफ कFवता पढे पaछ त म कुनै
क¿ना या अनुभूFतमा जान पाऊँ न । बल गरे र लेखेको रचना X„ो हु…, एकदम Fनरस । संगीतले पFन भ… Fन, तर कसरd भ… ? महान्
aचbकलाले कसरd भ… ? अWहले पFन केही रा[ा कFवता लेzखएका छन् । Fतनले कसरd भ…न् ? कFवता त Fमहीन र अFतशय सुê
अNभr€•को ला€ग ?Fतिªत छ Fन ।

सय हरफको कFवता पढ् दा पFन म पाठकको Fन†ë åदयमा राखुँ लाäे एउटा हरफ कFवता पFन नभए त समÍा भो । फे˜र केका ला€ग मैले
कFवता पढ् नु ? अकº कुरा भाषा र शैलीमा पFन X„ै समÍा छ । ?ायः हरे कजसो कFवताको भाषा र भ¨े शैली नै उही छ ।

सयवटा कFवता पढ् दा पFन एउटा पढे कोज„ो लाäे । अWहले FवचारचाWह‡ FवFवध आएको छ । स”•ृFतक Fबãहu र लुकेका, हराएका
माFनसका =रचाWह‡ आकषHक ला•छन् मलाई । थोरै भए पFन सानदार कFवताहu आज पFन लेzखएकाले आशा गनÉ ठाउँ छ ।

कFवहuले अनेक सŒावनाहuको खोजी गरे नय” कुरा आउँ ßो िक भ¨े हो । सुtा छुèो लागे पFन हा[ा कFवहuले जFत कम पुरानो र भुLे
हFतयार चलाउँ छन् XFत रा[ो हो । गŒीर खेलमा सीपको काम हु… । जबजH„ीले डु ंगालाई बाढdको माझमा पु¥याउन सिक…, िकनारमा
फकYउन सिक‡ दैन ।

नेपाली साWहX मनु मm`ल

यो खबर पढेर तपाईलाई कaो महसुस भयो ?

94% 3% 0% 0% 3%

खुसी दःु खी अचHIत उJाBहत आLोMशत

$DतिCया 1

भखOरै लोकिRय R'तिLया

डा $शंसा दाहाल, अमेƒरका

२०७७ भदौ २० गते ११:५७

पूव;को सु<र ह3रत नगर> इटहर>बाट हुनुहुँदो रहे छ क.व । सEFGकै Iसज;नाJक र कलामैKी होला %हEको वातावरण । काठमाडOमा

केही दशक अRघ इटहर>कै उजTशील IशUासेवी VेमVसाद Wौपानेसँग भेट भएको Zथयो , थाहा छै न अ#हले वहE कहE हुनुहु] ।

इटहर>वासीलाई शुभकामना ।

# 0 Comments $ 4 Likes % Dislikes & Report जवाफ Bदनुहोस्

?Fतकृया थÎुहोस्

टT े„iङ
अjा अkतालकl कमMचारVको हmा, लेलेको भे„…लेटर थ†दै गर‡ला, पˆहले ‘$ाणवायु’को
१ जंगलमा भेिटयो शव २ जोहो गर‡

‘अपे‰ा अनुŠप काम भएन, $धानमnीको पौडेल समूहमा $aाव : देउवाDवŠ_ आमरण
३ छायKमा पनुMभयो’ ४ अनसन !

राŒT बtकको Qाय•ता खोसेको आरोप बोकेर नेपालमा िकन पाइँदैन भनेजDत इ…रनेट •kड
५ बाˆहƒरए खDतवडा ६ ?

१०४१ जनामा कोरोना संCमण पुिŒ, खDतवडा$Dत ठू ला लगानीकत• नरम, साना र

७ उपmकामा मा“ ४०८ ८ मझौला गरम

क–—ेसमा मनोनयन Dववाद : देउवाDवŠ_ भगवान पDन गाउँ Dतरै बrछन् जaो ला™छ,
९ अनशन ब˜े पौडेल प‰को चेतावनी १० शहरमा त…

स§¨©त खवर

संbरण : सdझनामा दख
ु ेकै छ मन कथा : अयोgा एh$ेस कDवता : बा र अंशबiा
! १९ घ¯ा ! २० घ¯ा ! २० घ¯ा

Advertisment

लोकि$य २४ घ?ा यो साता यो मBहना

अjा अkतालकl कमMचारVको हmा, अथMमnी खDतवडाको कायMकाल : आउँ दा $च&को ‘अ*धकार’ बारे माधव नेपालको
लेलेको जंगलमा भेिटयो शव ताली, जKदा गाली ! $4- मूलतः भनेको के हो ?

Zायी कDमटीको बैठकअXघ नै मnी तीन अथMDवदको नजरमा अथMमnी खDतवडा ७५ करोड उठाएप@छ संCDमतलाई बीमा
हेरफेर गनq तयारV दावी भुIानीमा नयK शतM

छुटाउनुभयो िक? सबै

$च&को ‘अ*धकार’ बारे माधव नेपालको ७५ करोड उठाएप@छ संCDमतलाई बीमा कोरोनाको उपचारमा खिटएका सडकमा डमी टT ािफक $हरV : जनशXI
$4- मूलतः भनेको के हो ? दावी भुIानीमा नयK शतM QाRकमSको तलब रोिकयो YवZापनसँगै चेतना अ*भवृ^_

समाचार Fवजनेश मनोरPन FवFवध

समाज बजार Qोअप Fवचार/Qग

+977-1-4780076, +977-1-4786489
़ ़
खेलकुद◌ पयHटन गRसप साWहX
news@onlinekhabar.com
जीवनशैली/ रोजगार बRलउड / अAवYतY
अ_U/Vधान सaादक - धम;राज भुसाल
=ा> बKक / FवL हRलउड रोचक FवZ
सaादक - अbण बराल
?वास अटो Nभिडयो रा[ो नेपाल
सुचना .बभाग दतT नं. २१४ / ०७३–७४
अAरािCD य सूचना-?FवNध ताजा समाचार
! "

हा[ोबारे ?योगका सतH Fव\ापन Privacy Policy स]कH © २००६-२०२० Onlinekhabar.com सवYNधकार सुरR_त