Kabihasnang klasikal ng Roma
pagkakatag ng lungsod ni Romulus
ROME; KLASIKAL NA KABIHASNAN
Sapagkat ang kanilang iniambag sa sining,
agham at kaisipan ay may mataas na antas ng
kagalingan na tinitingala sa daigdig.
HEOGRAPIYA NG ROMA
 lonian Sea at
 Tyrrhenian Sea
 matatagpuan sa isanc Peninsula o tangway
 Bansang Italya
 Bulubundukin
 Mataba ang lupa
 llog TIBER
Etruscan
Alamat ng Roma
Ayon sa alamat, ang ROME ay itinatag ng
kambal na sina ROMULUS at REMUS.
Habang sanggol pa lamang, inilagay sila sa
basket at ipinaanod sa Tiber River ng kanilang
amain sa takot na angkinin ng kambal ang
kanyangtrono.Ang kambal ay sinagip at inaruga
ng isang babaing lobo.Nang lumaki ang
dalawa at nalaman ang kanilang pinagmulan,
inangkin nila ang trono at itinatag ang ROME sa
pampang ng TIBER RIVER noong 753 BCE.
MGA UNANG TAO SA ITALYA ANG MGA
ETRUSCAN.
 Ang mga Roman ay tinalo ng mga
ETRUSCAN, ang kalapit na tribo sa hilaga ng
Rome. Dumating sila sa pagitan ng 1200
BCE at 800 BCE. Sila ay magagaling sa
sining, musika at sayaw. Dalubha sa sila sa
arkitektura, gawaing metal, at kalakalan
 Mula 753 BK hanggang 509 BK, pinamunuan
ang Roma ng mga
haring Latin at Etruskano.
 Sumasakop ito sa panahon mula
hanggang sa paghihimag siklaban
kay Tarquinius Superbus
 Ang Latin ay isang wikang Indo-Europeo 
naunang sinalita sa Latium nakatawagan sa
lupain sa palibot ng Roma.
 Mahalaga ang ginampanan ng Latin bilang
pangunahing wika ng Imperio Romano.
 Latium- Ang Roma ay bahagi ng 3 isang
rehiyong malapit sa llog 3 Tiber sa gitnang
Italya na tinawag na Latium.
 Latin- uri ng pananalita ng mga taong
Indo-European.
- isa sa mga pangkat ng Indo-
European.
- naging ninuno ng mga Romano.
 Ang mga Etrusko (Ingles: Etruscans)
ay ang pinakamahalagang mga tao sa
sinaunang Italya noong bago dumating
ang sinaunang mga Romano.
 Namuhay sila sa Etruria, nakilala sa
kasalukuyan bilang Tuskanya.
 Nagtatag sila ng isang
makapangyarihang imperyo sa hilagang-
kanluran ng Italya.
 Sila ang unang mga naghari sa Roma.
Ang Republikang Romano
 Ang Republikang Romano Sang-ayon sa
tradisyon, pinaalis ng mga Roman ang
punong Etruscan at nagtayo ng
Republika, isang pamahalaang
walang hari.
 Noong 509 B.C.E, namuno si Lucius
Junius Brutus at nagtagumpay sa
pagtataboy sa mga Etruscan.
 Pagkatapos maitaboy ang huling haring
Etruscan nasi Tarquinius Superbus,
Itinatag ni Lucius Junius
Asembleya
 isa pang sangay ng pamahalaang Roma
 sundalong mamamayan
 Walang karapatan humawak ng mataas
na posisyon
 Ipinaglaban ang tinig
 494BCE
 Plebeian
 Patricians- Mayayamang may-ari ng lupa
pinagmulan ng kanilang mga PINUNO
 SENADO
o Hawak ng Uring Patriciano
o Kumander ng Hukbo
o Hawak ang 3 sanggay ng pamahalaan
o Kontrolado ang Republika at botohan sa
Asamblea
o Humahawak ng matataas na posisyon
sa pamahalaan
 4 na punong mahistrado
 o Consul, Praetor, Censor at Diktador
Uri ng Tao sa lipunan ng Roma
 Patrician/o
hango sa salitang latin na "Patres" o
"mga Ama"
 sila ay mayayamang may-ari ng lupa.
 Mayayaman, may ari ng lupang sakahan
 Nagmimintina ng hukbo
 Makapangyarihan at ma-impluwensiya
 Plebian/o
 Karaniwang tao na tulad ng magsasaka at
mangangalakal.
 Mahihrap at alipin ng mga mayayaman
 Mababang posisyon sa pamahalaan
 Tribune> magbeto ng batas
Praetor o Hukom
 Sa simula ng Republika, ang mga batas ng
Roma ay di nakasulat. Ang mga patrician
ang may kontrol sa batas at ipinaalam
lamang ito sa mga Plebeians.
 Ang praetor o hukom ang nagpapaliwanag
ng batas.
Anq Pamamahala ng Republika
 May maayos na takbo ng pamamahala
ang pamahalaang Romano.
 Tagapagpaganap (Executive)
 2 patrician
 Tagapagbatas (Legislative)
 i-veto - di tanggapin ang desisyon ng
bawat isa.
 Diktador- 6 na buwan na termino o
hanggang di natatapos ang krisis.
 Senado
 300 patrician
 pinakamakapangyarihang
tagapagbatas
 may terminong habambuhay
Gawain nq Senador:
 magbigay ng payo sa consul
 maghain ng batas
 Tribunes
 karapatang pumili ng sampung
pinuno nila sa kanilang hanay
 maaaring mag-veto ng ano
mang desisyon ng consul o ng
iba pang namumuno.
Pag-aalsa ng Plebiano
 Pantay na karapatan
 Mahalal bilang Consul
 Humawak ng posisyon sa senado
 Makapag-asawa ng Patriciano
 Mawala ang malaking pagkakautang sa
mayayaman.
 Makalaya sa pagiging alipin
TWELVE TABLES –
 Nag kauna-unahang batas sa Rome
 Kumikilala ito sa paggalang, katapatan,
katarungan at pagkakapantay-pantay ng tao
sa harap ng batas
Ang hukbong sandatahan ng Roma
 Legions- pangunahing yunit ng sandatahan
ng Roma na binubuo ng 3,000 hanggang
6,000 sundalo.
 Legionnaires- ang katawagan sa mga
sundalo na bumubuo sa legions.
 Kumpara sa mga Griyego kung saan ang
mga phalanx ay kumikilos paurong lamang
at pasulong, ang mga phalanx ng Romano
ay mas magaling kumilos maging pakaliwa o
pakanan sa mga labanan.
ROME GREW SLOWLY,BUT SURELY IN POWER
 490-290 Nakipagdigmaan
 265 nagsimulang magpalawak ng teritoryo
 Nasakop ang Aequians, Volsians, Samnites,
Sabines at Hernici
 Naging makapangyarihan sa Italya at
kinontrol ang mga lungsod –estado ng
Gresya
Digmaang Punic
Roma – Phoenicia
“punic”- from the latin term meaning phoenicia
 Carthage — sentro ng kalakalan ng
Phoenician.
 Punic- ibig sabihin ay 3 Phoenician.
• Dahilan:
 natakot ang Carthage na makuha • ng
Roma ang Sicily.
 Ang Roma naman ay natakot na • baka
harangan ng Carthage ang 3 kalakalan sa
pagitan ng Italya
PUNICUS
 PHONECIA
 “ Antiquity of civilization “o tagapagdala
ng sibilisasyon
 Carthage > sentro ng kalakalan
 Yumaman
 Gustong sakupin ng Roma
 Makinabang sa yaman,kasaganaan at
tinatamasang kapangyarihan.
 Karibal sa kalakalan
 “Sino ang kikilalaning makapangyarihan
sa Mediterranean”
  Gumamit ng Elepanteng nakabaluti na
hindi kayang pantayan ng mga Romano
Unang digmaang Punic

 Isang digmaang pandagat. BATTLE OF ZAMA 202 B.K

 Nakuha ang Roma ang Sicily, Sardinia,
Corsica at baybayin ng Adriatic Sea  NATALO ANG HUKBO NI HANNIBAL SA
 Naganap sa Sicily DIGMAAN.
 Corvus- ginamit ng mga Romano sa
pakikidigma “rotating bridge with a spike
on the end”
 Natalo ng mga Romano ang mga
Carthaginian,ito'y magbayad malaking
bayad-pinsala at isuko ang Sicily sa Rome.
 Matapos ang pagkalo, naghanda ang mga
taga Carthage ng susunod pang digmaan.
 Isang digmaang pandagat.
 Gumawa ng mga barkong 3 pandigma ang
mga Romano.
 Tumagal ito ng halos 20 taon.
 Nanalo ang Roma kontra sa Carthage.

• indemnity- bayad pinsala ng mga Romano.

1st PUNIC WAR 264-241 B.K

EPEKTO

 IBINIGAY ANG ISLA NG SICILY

 PAGBABAYAD NG TAUNANG TRIBUTO
 PAGTATALAGA NG GOBERNADOR

Ikalawang Digmaang Punic

 Hannibal vs. Scipio

 Nakuha ng Roma ang Carthage sa Africa
 Labanan sa Zama, nagwagi si Scipio
labanan kay Hannibal

Mare Nostrum- Aming dagat

 Naganap sa Sicily Si Hannibal ang

pinakamagiting na heneral Carthaginian
ay bumuo ng isang makapangyarihang
hukbo
 Sa 3 pagkakataon ay natalo nina
Hannibal ang mg pwersang Romano na
sumalubong sa kanila sa Trebia, llog
Trasimene at Cannae
 Ang mga Romano ay nagulantang at sa
loob ng 15 taon ay napanatili ni
Hannibal ang kanyang hukbo sa lupain
ng mga Romano na hindi nanadaig kahit
na sa isang digmaan.

2ND PUNIC WAR 218-201 B.K

 ROMA
 Publius Cornelius Scipio “Scipio
Africanus” 700,000
 CARTHAGE
 Hannibal 70,000 (Great General)
 15 taon na walang pagkatalo sa
digmaan
 TUMAKAS PATUNGONG BITHYNIA SA ASIA
MINOR AT DUON NG NAGPATIWAKAL.
 Labanan sa Cannae -naganap sa Timog
Silangang Asya.
 Hen. Publius Scipio - isang sundalong
Romano na nanlusob sa mga Carthaginian
sa Espanya.
 Scipio- nakatalo kay Hannibal sa labanan sa
Zama noong 202 BC nang siya ay bumalik
sa Carthage
EPEKTO
 ISINUKO ANG SPAIN
 IBINIGAY ANG ISLA NG SARDINIA AT
CORSICA
 NAGBAYAD NG PINSALA
 CATO “Delenda est Carthago”
 Carthage must be destroyed
 Dapat wasakin ang Carthage
Ikatlong Digmaang Punic
 Pinamumunuan ni Cato ang
pananalakay sa Carthage
 Lubusang pininsala ang carthage
 Ang tagumpay ng roma ang nagbigay
ng kapangyarihan sa dagat
 Naganap sa Sicily Bumagsak ang
Carthage sa mga Romano
 Nagsimula ng salakayin ng Carthage
ang Nomidia, isang kaalyado ng Rome
 Cato- dakilang statesman
Marcus Porcius Cato
 pinuno at manunulat.
 Nagpadala ang mga Romano ng mga
sundalo sa Hilagang Aprika at nilusob ang
Carthage.
 Umabot ng 3 taon ang pakikipaglaban ng
Carthage hanggang sa sila'y tuluyang
sumuko.
3rd PUNIC WAR 201-146 B.K
 Sinunog ang Carthage
 Kinubkob ang Carthage ng mga Romano
 Ginutom at hindi pinapasok ang
pagkain.
 Ang mga nabubuhay na Carthiginian ay
ibinentang alipin
 Binudburan ng asin ang mga lupang
sakahan.
 Ginawang probinsya ng Roma ang
Carthage
Digmaang Sibil
 Umiral ang aristokrasy
 Pagtaas ng antas ng pang-aalipin pag
kawala ng lupain
 Panghihikayat ni Gaius Marius Gracchus sa
mga tao na maging sundalo
Tiberius Gracchus
 isang repormista at tagapagsutlong ng
mapayapang pagbabago.
 ipinasa niya ang mga batas na tutulong sa
mga mahihirap sa pamamagitan ng mga
bagong batas na limitahan ang lupain ng
mga mayayamang may-ari.
Gaius Gracchus
 Kapatid ni Tiberius.
 isinulong nito ang reporma sa lupa at
pinarami ang bilang ng maliliit na
magsasaka.
 Naging maayos ito sa kanyang dalawang
termino bilang 3 Tribune.