ĐỀ THI HỌC KỲ 2, NĂM HỌC 2012-2013.

MÔN THI: MÁY ĐIỆN.

Sinh viên chỉ được sử dụng tài liệu là một tờ giấy A4 viết tay.
Thời gian: 105 phút
Sinh viên chọn 3 trong 4 câu được cho bên dưới. Đề thi gồm 02 trang

Câu 1: Máy biến áp

Cho một máy biến áp ba pha Y/Y, có công suất biểu kiến định mức 180kVA, điện
áp định mức phía sơ cấp là 6kV, điện áp định mức phía thứ cấp là 0,4kV.
- Thử nghiệm không tải khi cấp điện áp bằng điện áp định mức vào phía cao áp,
sau đó tiến hành đo đạc thu được các số liệu sau: dòng điện không tải phần trăm
là 6,4; tổn hao không tải là 1kW.
- Thử nghiệm ngắn mạch bằng cách ngắn mạch phía hạ áp, điều chỉnh điện áp
sao cho dòng điện đo được bằng dòng điện định mức. Điện áp lúc này đo được
bằng 5,5% điện áp định mức, công suất đo bên phía cao áp là 4kW.
- Giả sử rằng khi quy về sơ cấp thì điện trở và điện kháng của phía sơ cấp và thứ
cấp bằng nhau (r1=r’2, x1=x’2).

a) Tính các thông số và vẽ mạch tương đương một pha của máy biến áp quy về sơ
cấp. (1đ)
b) Máy biến áp đang mang 80% tải, với hệ số công suất là 0,8 (dòng điện trễ pha
hơn so với điện áp). Tính điện áp cần thiết cấp vào sơ cấp để điện áp dây phía
thứ cấp là 380V. (1đ)
c) Trong trường hợp câu b), hãy tính tổn hao đồng phía sơ cấp, tổn hao đồng phía
thứ cấp, tổn hao sắt từ. Từ đó tính hiệu suất và vẽ giản đồ năng lượng của máy
biến áp. (1đ)
d) Điều chỉnh công suất thực của tải (câu b) sao cho hiệu suất của máy biến áp đạt
giá trị cực đại trong khi công suất phản kháng giảm đi một nửa. Tính công suất
tiêu thụ của tải và hiệu suất lúc này. (1đ)

Câu 2: Máy điện không đồng bộ

Cho động cơ không đồng bộ ba pha, 4 cực, nối Y, 380 V, 50Hz, 1395 vòng/phút.
Thông số động cơ (đã quy về stator) như sau: Rs=3,0Ω, Xls=4,1Ω; R’r=3,2Ω,
X’lr=4,1Ω; Xm=66Ω song song với Rc=2000Ω (sử dụng mạch tương đương chính
xác). Tổn hao cơ là 60W. Động cơ được cấp nguồn ba pha 380V, 50Hz.

a) Ở chế độ định mức, tính dòng điện làm việc, moment điện từ, và công suất tổn
hao trên động cơ? Để đạt hệ số công suất đơn vị, tính dung lượng tụ bù (VAr)
cần lắp song song với động cơ? (1đ)
b) Khi động cơ bị kẹt tải, không quay được: tính dòng điện, moment, và công suất
tổn hao trên động cơ? So sánh và nhận xét với chế độ định mức? (1đ)
c) Khi động cơ bị quá tải (ngắn hạn), tính moment điện từ lớn nhất mà động cơ có
thể kéo tải? Khi đó, tính độ trượt, tốc độ, và công suất điện từ của động cơ?
(1đ)
d) Khi động cơ kéo tải với moment điện từ bằng 75% định mức: tính độ trượt theo
M dt 2

công thức Klauss M s sth ? Tính tốc độ và dòng điện của động cơ?
max 
sth s
Tính công suất phản kháng cấp cho động cơ, nhận xét dung lượng tụ bù như ở
câu a? (1đ)

Câu 3: Máy điện đồng bộ

Một máy phát đồng bộ 3 pha, 6 cực, nối Y, 10 kVA, 220 V, 60 Hz, cảm kháng đồng
bộ Xs = 3 Ω/pha, bỏ qua điện trở phần ứng Ra. Đặc tính không tải của điện áp pha
tại vận tốc 1000 vòng/phút được trình bày trong bảng bên dưới.
E (V) 11 38 70 102 131 156 178 193 206 215 221 224
If (A) 0 0,2 0,4 0,6 0,8 1,0 1,2 1,4 1,6 1,8 2 2,2

a) Xác định vận tốc định mức của máy phát? (1đ)
b) Xác định dòng kích từ để máy hoạt động ở tải định mức với hệ số công suất 0.8
trễ? (1đ)
c) Máy phát trên vận hành như động cơ, xác định góc tải và dòng kích từ để có hệ
số công suất đơn vị với tải định mức? (2đ)

Câu 4: Máy điện một chiều

Động cơ DC kích từ song song hoạt động ở điện áp 230V có điện trở mạch phần
ứng là 0,2Ω và điện trở cuộn dây quấn kích từ 230Ω.
Đường cong từ hóa khi làm việc như máy phát không tải ở tốc độ 1600 vòng/phút:
S.đ.đ E (V) 200 210 220 230 240 250
Dòng kích từ If (A) 0,80 0,88 0,97 1,10 1,22 1,43
Bỏ qua ảnh hưởng của phản ứng phần ứng.

a) Tính tốc độ không tải lý tưởng của động cơ? (1đ)

b) Khi dòng phần ứng là 50A và mạch kích từ không đổi, tính tốc độ của động cơ?
(1đ)
c) Tính điện trở phụ thêm vào nối tiếp với cuộn kích từ để tốc độ động cơ là 1650
vòng/phút tại dòng phần ứng như câu b). (2đ)

-------------------------------------------------HẾT-------------------------------------------------
Chú ý: Trong trường hợp đã giải 4 câu đề nghị sinh viên chỉ rõ câu mà sinh viên
cần bỏ. Ngược lại bài thi sẽ được tính điểm 3 câu theo trình tự giải bài từ trên
xuống cuối bài.