Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y

Vai trò của lấy bệnh phẩm đúng

trong xét nghiệm vi sinh
• lấy bệnh phẩm đạt tiêu chuẩn --> kết quả chính xác

• cung cấp đầy đủ thông tin liên quan đến bệnh phẩm
--> PXN chọn kỹ thuật thích hợp để xử lý bệnh phẩm

Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y

 Nguyên tắc chung

• đúng thời điểm

• đúng nơi
• đúng phương pháp
• vật chứa thích hợp
• ghi nhãn lọ bệnh phẩm
• ghi phiếu xét nghiệm: họ tên, tuổi, số nhập viện, ngày
giờ lấy, khoa, loại chất thử, chẩn đoán, yêu cầu xn,
tên bác sĩ
• vận chuyển đến PXN đúng

Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y

 Một số loại bệnh phẩm thường gặp

• máu
• phân
• nước tiểu
• đàm

Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y

 Máu

• Thời điểm lấy máu:

– lấy trước khi sử dụng kháng sinh
– lấy trước khi sốt 15 - 30 phút
– Số lần lấy máu: ít nhất là 2 lần, tại 2 tĩnh mạch
khác nhau
• Thể tích máu cấy: chiếm 1/10 thể tích môi trường cấy
máu
– Người lớn: tốt nhất là 10 ml, tối thiểu phải > 5ml
– Trẻ em: từ 1-3 ml

Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y

 Chills Blood Cultures

BACTEREMIA
Temp LEVEL

0 30 60

Time (min)

Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y

Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y
Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y
 Phân
• Càng sớm càng tốt (thương hàn: tuần 2, 3)
• Lấy 1 ml phân tươi, tốt nhất là vùng nhày máu, cho
vào lọ sạch rộng miệng, có nắp đậy, gửi đến phòng
xét nghiệm trong vòng 1 giờ
• Dùng tăm bông nhúng vào phân chỗ có nhày máu,
cho vào môi trường chuyên chở trong vòng 48 giờ
• Dùng tăm bông ngoáy trực tràng, cho vào môi trường
chuyên chở
• Không để phân lẫn nước tiểu

Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y

 Nước tiểu

Tốt nhất là buổi sáng

Rửa lỗ tiểu với xà phòng và nước
Tiểu bỏ phần đầu, lấy phần còn lại, bỏ vài ml cuối
Cho vào lọ vô trùng, miệng rộng, nắp chặt
Gửi ngay đến phòng xét nghiệm, nếu chậm trễ, để
tủ lạnh không quá 24 giờ

Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y

 Đàm

• Lấy đàm vào sáng sớm, trước khi ăn sáng

• Yêu cầu bệnh nhân đánh răng hoặc súc miệng với
nước trước khi lấy, không dùng dung dịch sát khuẩn
• nghiệm pháp hít thở 3 thì: hít sâu-thở chậm, hít sâu-
thở mạnh, hít sâu-ho
• bệnh phẩm tốt: < 10 tế bào vảy
≥ 25 bạch cầu đa nhân trung tính

Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y

 Dụng Cụ Và Môi Trường Chuyên
Chở

Cary-Blair Stuart-Amies

Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y

 Dụng Cụ Và Môi Trường Chuyên
Chở

Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y

 Dụng Cụ Lấy Mẫu Đàm-Phân-
Nước Tiểu

Bộ Môn Vi Sinh – Khoa Y