მურაკამი - ნადირობა ცხვარზე PDF

You might also like

You are on page 1of 589

haruki murakami

nadiroba
cxvarze
Targmani
irakli beriaSvilisa
haruki murakami
nadiroba cxvarze
romani

mTargmneli: irakli beriaSvili


redaqtori: lela maCabliSvili
ydaze gamoyenebulia sedrik martinis foto

qarTuli gamocema © bakur sulakauris gamomcemloba,


2008, 2010

@Sps `ba­kur su­la­ka­u­ris ga­mom­cem­lo­ba”


daviT aR­ma­Se­neb­lis 150,­Tbi­li­si 0112
el­-fos­ta: info@sulakauri.ge

ISBN 978-9941-15-168-2

Haruki Murakami
A Wild Sheep Chase

Copyright © 1982 by Haruki Murakami

Photo © Cedric Martigny / Opale.

Bakur Sulakauri Publishing


150 Agmas­he­ne­be­li Ave. 0112 Tbi­li­si Ge­or­gia
E-mail: info@sulakauri.ge
pirveli nawili
25 noemberi,1970 weli

1. pikniki Sua kviraSi


am qalis sikvdilis ambavi telefoniT Sema-
tyobina Zvelma nacnobma. SemTxveviT gada-
awyda gazeTSi ramdenime striqons. sul raRac
erTabzaciani gancxadeba pirdapir yurmilSi
wamikiTxa. es iyo Cveulebrivi sagazeTo qro-
nika. axladuniversitetdamTavrebulma Jur-
nalistma fxa mousinja kalams.
ama da am dros ama da am adgilas satvirTo
manqanis saWesTan mjdomma mavanma da mavanma
manqana daajaxa mavansa da mavans.
mimdinareobs gamoZieba. iZieben SemTxvevas,
romelsac msxverpli mohyva.
zustad ise, rogorc Jurnalis ukana gare-
kanze gariTmuli reklama.
– sad asaflaveben? – SevekiTxe.
– aba, me ra vici, – gaukvirda, – hyavda ki,
saerTod, ojaxi?
***
ra Tqma unda, hyavda ojaxi.
policiaSi davreke. misamarTi da tele-
fonis nomeri vikiTxe. mere ojaxs davukav-
Sirdi da dakrZalvis dRe da saaTi gavige.
Cvens droSi, rogorc erTxel viRacam Tqva,
Tu Zalian moindomeb, nebismieri ramis gageba
SeiZleba.
misi ojaxi `Zvel qalaqSi~, sitamatiSi cxo-
vrobda. tokios ruka gavSale, miTiTebul
misamarTze saxli movZebne da wvrili wiTe-
li flomastriT Semovxaze. marTlac, Zve-
lisZveli raioni iyo dedaqalaqis ganapiras.
metros, matareblebisa da avtobusebis xaze-
bis datotvilma qselma, karga xania, dakar-
ga raRac gamokveTili saxe da viwro quCebsa
da Camdinare wylebis arxebSi Cawnuli, nesvis
danaoWebul qerqs daemsgavsa.
daniSnul dRes sadgur vasedadan saga-
reubno matarebliT gavemgzavre dakrZalva-
ze. boloswina gaCerebaze Camovedi, tokios
gareubnebis ruka gavSale da aRmovaCine, rom
aseTive warmatebiT SeiZleboda mWeroda
xelSi msoflios ruka. mis saxlamde misvla
ramdenime kolof sigaretad damijda: ramden-
jerac gza vikiTxe, sigaretic imdenjer viyi-
de.
xis saxli CaSavebuli ficris mesers miRma
idga. welSi moxrilma gaviare dabali WiSkari
da ezoSi Sevedi. marcxena mxares patara baRi
iyo gaSenebuli, etyoboda, ise, `yoveli SemTx-
vevisTvis~ gaaSenes; sadRac, kuTxeSi, mitove-
buli Tixis sacxobi TiTqmis mtkavelze aevso
wvimis wyals. baRSi miwa CaSavebuliyo da sines-
tisgan laplapebda.
saxlidan Teqvsmeti wlisa gaiqca. etyoba,
amitomac Caiara dakrZalvam ase uxmaurod,
TiTqmis malulad, Sinaur wreSi. ojaxSi mxo-
lod moxucebi iyvnen, dakrZalvis saqmeebs ki
ocdaaTs odnav gadacilebuli alali Tu naxe-
varZma agvarebda.
gardacvlilis mama, ormocdaaTiode wlis
dabali kaci karis CarCos mihyrdnoboda. Savi
kostiumi ecva, mkerdze samgloviaro bafTa
ekeTa da sicocxlis niSanwyali ar etyoboda.
axlad wyaldidobagadavlil asfalts miugav-
da saxe. wamosvlisas usityvod davukari Tavi.
pasuxad usityvodve damemSvidoba.
***
pirvelad 1969 wlis Semodgomaze Sevxvdi.
me oci wlisa viyavi, is – Cvidmetisa. univer-
sitetTan axlos, patara kafeSi, mTeli Cveni
kompania ikribeboda xolme. didi araferi kafe
iyo, magram mZime roki da ugemuri yava araso-
des mogvklebia.
yovelTvis erTsa da imave adgilas ijda da
idayvebiT magidaze dayrdnobils erTTavad
Tavi wignebSi hqonda Carguli. orTopediuli
xelsawyos msgavsi saTvaliTa da gaCxinkuli
majebiT siaxlovis raRac ucnaur grZnobas
iwvevda CemSi. yava erTTavad ucivdeboda,
saferfle ki mudam namwviT hqonda savse. Tuki
rame icvleboda _ mxolod wignebis dasaxele-
ba. dRes es SeiZleboda miki spileini yofili-
yo, xval – oe qenZaburo, zeg – alen ginzber-
gi... mokled, wasakiTxi yofiliyo da, suler-
Tia, ra iqneboda. kafeSi momsvlel-wamsvleli
studenturi saZmo drodadro raRac wasaki-
Txs utovebda, isic erTimeoris miyolebiT
batibutiviT axramunebda wignebs. es is dro
iyo, roca adamianebi daunaneblad aTxovebd-
nen xolme erTmaneTs wignebs. vfiqrob, mas
amis gamo aravin Seuwuxebia. maSin `dorzis~,
`roling sTounzis~, `biordzis~, `dif far-
flis~, `mudi bluzis~ dro iyo. haeri lamis
caxcaxebda Zlieri daZabulobisgan: sakmari-
si iyo erTaderTi panRuri, rom yvelaferi
ufskrulSi CaCexiliyo. dro iaffasiani viskis
smaSi, uxeiro seqsSi, uazro kamaTsa da wigne-
bis qiriT gamotanaSi iflangeboda. ugergilo
da uTavbolo samociani wlebi zrial-WrialiT
xuravda fardas.

saxeli damviwyeboda.
ra Tqma unda, SemeZlo, kidev erTxel gada-
meqeqa sagazeTo qronika da misi gardacvale-
bis mauwyebeli erTabzaciani SeniSvnac mepova,
magram axla es sulerTi iyo CemTvis. verc ki
vixseneb, rogor JRerda misi saxeli maSin. es
aris da es.
iyo da ara iyo ra, iyo erTi gogona, rome-
lic ganurCevlad yvelas loginSi ugordebo-
da...
ai, ra erqva mas.

***
Tu ufro seriozulad mivudgebiT am saq-
mes, aRmoCndeba, rom sulac ar wveboda pirve-
live SemxvedrTan. eWvi ar mepareba, rom raRac
sakuTari, sxvebisTvis amoucnobi kriteriume-
bi hqonda. da mainc, nebismieri yuradRebiani
damkvirvebeli ityoda, rom ufro xSirad Cvens
saerTo nacnobebTan iwva.
am kriteriumebis Taobaze mxolod erTxel,
isic ubralo cnobismoyvareobis gamo vkiTxe.
– ra vici, aba, rogor giTxra... – Tqva da ram-
denime wamiT Cafiqrda, – ra Tqma unda, suler-
Ti ar aris, visTan vwvebi. isec xdeba, rom
marto gafiqrebazedac guli gereva... magram,
ici? ubralod, minda, rac SeiZleba meti ada-
mianis gacnoba movaswro. SeiZleba, CemTvis es
samyaros Secnobis saSualebaa.
– viRacis loginidan?
– m-m-m...
axla me momiwia Cafiqrebam.
– mere... mere, rogor ggonia, ukeT Seicani?
– sul odnav, – mipasuxa man.

***
69 wlis zamTridan 70-is zafxulamde TiTq-
mis ar Sevxvedrivar. universitets sxvadasxva
mizezis gamo drodadro xuravdnen. esec ar
iyos, me TviTonac gvarianad CamiTria piradi
usiamovnebebis morevma.
roca 70-is Semodgomaze, bolos da bolos,
Seviare kafeSi, verc erTi nacnobi saxe ver
aRmovaCine. verc erTi, mis garda. Zveleburad
ukravdnen mZime roks, magram mouxelTebeli
daZabuloba, romliTac odesRac haeri iyo
gajerebuli, ukvalod aorTqlebuliyo. mxo-
lod yava iyo SarSandeliviT ugemuri. mis pir-
dapir vijeqi da Zvel nacnobebze laparakiT
enas viqavebdiT. bevrma ukve miatova universi-
teti, erTma Tavi moikla, kidev erTi ukvalod
gaqra... ai, ase gagvyavda dro laparakSi.
– Sen TviTon... Sen TviTon ras akeTebdi
mTel weliwads? – SemekiTxa.
– ra vici, xan – ras, xan – ras.
– daWkviandi?
– sul cotaTi.
im Rames pirvelad viweqi masTan.

wesierad arc araferi vici mis Sesaxeb.


garda imisa, rac erTxel viRacisgan, ar vici,
saerTo nacnobisgan gavige Tu TviTon misgan
– loginSi, roca daRlilebi visvenebdiT. is,
rom skolis damTavrebamde cota xniT adre
saSinlad wasCxubebia mamas da Sinidan gaq-
ceula (cxadia, skolidanac) – sinamdvilea,
magram sad cxovrobda an Tavi riT gahqonda,
kaciSvilma ar icoda.
mTeli dReebi patara skamze ijda rok-kafe-
Si, yavas yavaze ylurwavda, sigarets sigaret-
ze eweoda da morig wigns furclavda imis
molodinSi, rom, bolos da bolos, gamoCnde-
boda Tanamosaubre, romelic mTeli am yavi-
sa da sigaretis fuls gadaixdida (TviT im
droisTvisac ki – CvenTvis arc ise did Tanxas)
da visac, savaraudod, dauwveboda kidec im
Rames.
sul esaa, rac mis Sesaxeb vicodi.
ai, ase aewyo yvelaferi: im Semodgomidan
SarSandel zafxulamde kviraSi erTxel, samSa-
baTobiT, CemTan, mitakis gareubanSi modioda.
Cems nacodvilar saWmels miirTmevda, namwve-
biT mivsebda saferfleebs da bolomde aweul
`radio FEN~-is mZime rokis xmaze siyvaruliT
erToboda CemTan. oTxSabaT diliT, gaviR-
viZebdiT Tu ara, patara tyeSi mivdiodiT
saseirnod. ase seirnoba-seirnobiT mivaRwev-
diT studqalaqamde da iqaur sasadiloSi vsa-
dilobdiT. mere wyalwyala yavas vsvamdiT Ria
kafeSi, qolgis qveS, da Tu kargi amindi iyo,
balaxze wamogorebulebi SevcqerodiT cas.
`pikniki Sua kviraSi~ – ratomRac ase eZaxda
am yvelafers.
– yovelTvis, roca aq movdivarT, ase mgo-
nia, piknikze var.
– piknikze?
– ho. saiTac gaixedav, balaxia. adamianebs
bednieri saxeebi aqvT...
balaxze daCoqils asanTis ramdenime Reri
Cauqra, sanam sigarets moukidebda.
– mze amodis da Cadis; adamianebi modian da
midian... dro haeriviT miedineba. yvelaferi
zustad isea, rogorc namdvil piknikze. ase
ar aris?
oriode kviraSi ocdaorisa unda gavmxda-
riyavi. axlo momavalSi arc universitetis
damTavrebis imedi mqonda, arc Sua gzaze misi
mitovebis mizezi. am eWvebisa da imedgacrue-
bis gzagasayarze ukve meramdene Tvea, ver
gadamewyvita erTi nabijis gadadgmac ki.
garSemo yvelaferi Cveulebrivad moZraob-
da da moZraobda. meCveneboda, rom mxolod me
viyavi erT adgilze gaCerebuli. im Semodgo-
mas Cem Tvalwin yvelaferi sevdis danislul
saburvelSi exveoda. yvelaferi katastrofu-
li siswrafiT icriceboda da Wkneboda. mzis
sxivebi, wvimis surneli, balaxis Cumi Sria-
li – aseTi rameebic ki maRizianebda. erTi da
igive sizmari amekviata: Ramis matareblis Tam-
baqos kvamliTa da tualetis suniT savse vago-
ni isea gatenili adamianebiT, sunTqva Wirs.
iseTi Wyletaa, nemsi ar Cavardeba. narwyeviT
dalaqavebuli zewari tanze mewebeba. mets
rom veRar viTmen, vdgebi, gasasvlelisken
mivikvlev gzas da pirvelive sadgurze Camov-
divar. miyruebuli, gaudaburebuli adgilia
– sinaTlis nasaxic arsad Cans. sadgurze meis-
resac ki ver vxedav. arc saaTi, arc matare-
blebis moZraobis grafiki. araferi. ai, aseTia
es sizmari.

im xanebSi, mgoni, misTvis, raRacnairad, Ses-


aferisi viyavi. raRac Seugneblad da avadm-
yofurad, magram mainc vWirdebodi zustad
iseTi, rogoric viyavi. riT viyavi Sesaferisi,
risTvis vWirdebodi – axla verc ki vixseneb.
iqneb mxolod sakuTar Tavs vWirdebodi da
meti araferi, magram, etyoba, mas es sulac
ar anaRvlebda. anda, SeiZleba, ubralod, ase
erToboda – magram, mainc, riT erToboda? ase
iyo Tu ise, erTi ram zustad vicodi: mofere-
bisa da sinazis wyurvili ar mizidavda misken.
ai, axlac, sakmarisia, gavixseno da martoobisa
da sevdis raRac ucnauri, eniT auwereli grZ-
noba mibrundeba – uxilavi kedlidan gamowv-
dili viRacis xelis SexebasaviT.

***
70 wlis 25 noembris is ucnauri saRamo dRe-
sac cxadad maxsovs. Tavsxma wvimis Semdeg Cvens
patara tyeSi Camocvenilma ginkos foTleb-
ma yviTlad SeRebes viwro biliki da wyaldi-
dobis dros kalapotidan gadmosul mdinares
daamsgavses. qurTukis jibeebSi xelebCawyo-
bilebi win da ukan davborialobdiT bilikze.
qveynad aRaraferi iyo Zirs gafenil foTle-
bze ori wyvili fexsacmlis Srialisa da frin-
velebis mWaxe wamoCxavlebis garda.
– ra mogdis? – uceb SemekiTxa.
– iseTi araferi, – vupasuxe.
cotaTi win wavida, Camojda da sigarets
moukida. gverdiT mivujeqi.
– koSmarebi ar gesizmreba?
– gauTaveblad. marTla saSineli koSma-
rebia. gansakuTrebiT sigaretis avtomatze,
romelic xurdas ar abrunebs...
gaicina da xeli muxlze damado. mere moma-
cila.
– arafris Tqma ar ginda? arc erTi sity-
visa?
– raRac, ena ar mibrundeba.
naxevrad moweuli sigareti Zirs daagdo da
kediT gasrisa.
– imas, rac yvelaze Zalian gawuxebs, veraso-
des gamoTqvam xeirianad... amas gulisxmobdi?
– aba, ra vici, – Tavi avaride pirdapir
pasuxs.
ori Citi frTebis frTxialiT aiWra zeviT.
erTxans mdumared vuyurebdiT, rogor isru-
tavda TvalismomWrelad kriala ca Citebs.
mere gamxmari Cxiri aiRo da miwaze raRac
figuris gamoyvana daiwyo.
– roca SenTan vwevar... erTTavad naRveli
mawveba.
– Cemi bralia... vici.
– Sen arafer SuaSi xar. arc Sen da arc is,
rom roca meferebi, sul sxvaze fiqrob. eg ara-
feri, rogorc ginda, magram me... – uceb moWra
saTqmeli da miwaze daxazul figuraze sami
grZeli paraleluri xazi gaavlo, – a...ar vici.
– rogor giTxra... sulac ar vapireb Cem
garSemo raRac barikadebis agebas da Sengan
gamijvnas, – vTqvi pauzis Semdeg, – ubralod,
me TviTon ver mivmxvdarvar, ra xdeba. Zalian
mindoda meswavla imis gageba, ra xdeba garSemo
– miukerZoeblad, rac SeiZleba, mSvidad. ise,
rom arc RrublebSi vifrino da arc zedmet
raRacebze davkargo dro... magram am yvela-
fers dro sWirdeba.
– mainc, ramdeni?
Tavi gavaqnie.
– aba, ra vici. SeiZleba – weliwadi, SeiZle-
ba – aTic.
Cxiri gadaagdo, wamodga da qurTukze
mikruli balaxi CamoiferTxa.
– ici ra... ar geCveneba, rom aTi weli Zalian
hgavs maradiulobas?
– ho, albaT, – vupasuxe.

xeebis Crdilidan pirdapir studqalaqs


mivaSureT. iq, rogorc yovelTvis, sazafxu-
lo kafes qolgis qveS davsxediT da sosisebi
avatkacuneT. SuadRisas, zustad or saaTze,
televizoris ekranze uceb arabunebrivad
acaxcaxda masimo iukios xan saxe da xanac
figura. etyoba, xmasac raRac daemarTa da
verafriT gavarkvieT, ra xdeboda. ise, kacma
rom Tqvas, im wuTebSi sulac fexebze gvekida
yvelaferi. sosisi SevWameT da TiTo Wiqa yavac
davayoleT. skamze aCoCxili viRac studenti
karga xans atrialebda xmis saxelurs, mere,
etyoba, yelSi amouvida, skamidan Camovida da
sadRac gaqra.
– SenTan minda, – vTqvi me.
gaiRima.

jibeSi xelebCawyobilebi CemTan wavediT.


gaRviZebulma davinaxe, rom uxmod tiroda.
Citis frTebiviT umweo mxrebi odnav SesamC-
nevad uTrToda pledis qveS. buxarSi cecxli
davanTe da saaTs Sevxede. Ramis ori saaTi iyo.
mTvare muq caze amoWril ormosaviT moCanda.
gamotireba vacale, wyali avaduRe, ori finja-
ni Cai movamzade da sma daviwyeT. mere erTba-
Sad or sigarets movukide, erTi imas mivawode.
Rrma nafazi daartya da maSinve xvela autyda.
samjer scada da samjerve igive gameorda.
saSinlad gaRizianda.
– mismine, arasodes ar mogdomebia Cemi
mokvla?
– Seni?
– ho.
– ratom mekiTxebi?
sigareti piridan ar gamouRia, Tvalebi
daxuWa da TiTis wverebiT quTuToebi mois-
risa.
– ise, ubralod.
– hoda, arc aris saWiro, – vTqvi me.
– marTla?
– marTla. ra eSmakad unda mindodes Seni
mokvla?!
– ho, marTlac, risTvis... – ZalisZalad daa-
qnia Tavi, – ubralod, uceb gavifiqre... arc
ise cudi iqneboda, vinmes rom movekali. ai,
ase, ZilSi...
– sxvisi ra giTxra, oRond me, _ ara. adamia-
nis mokvla ar SemiZlia.
– marTla?
– ramdenadac sakuTar Tavs vicnob...
siciliT CaWylita sigareti saferfleSi,
erTbaSad dalia darCenili Cai da axal siga-
rets moukida.
– ocdaxuT wlamde vicocxleb, mere ki
movkvdebi, – Tqva man.
***
ocdaeqvsi wlisa mokvda 78-is ivlisSi.
meore nawili
ivlisi, 1978 w.

1.16 nabiji da maTi gadadgmis wesi


`CSSS...~ – SiSinebs zurgs ukan liftis kom-
presori da mec nela vxuWav Tvalebs. fiqris
narCenebs vagroveb da Teqvsmet nabijs vdgam
derefanSi pirdapir binis karamde. Tval-
daxuWuli. zustad Teqvsmets, arc mets, arc
naklebs. viskisgan Tavi xmaurobs da amovard-
nili xraxniviT mifamfalebs. nikotinisgan
pirSi mZaRe gemo maqvs.
da mainc, rogori mTvralic unda viyo,
yovelTvis SemiZlia am Teqvsmeti nabijis
gadadgma.
Tvalebs vxuWav da pirdapir mivdivar,
TiTqos daWimul mavTuls mivyvebi. meqaniku-
ri Cvevaa, mravali wlis varjiSis Sedegi. ra
drosac unda davbrunde galeSili, zurgis
TiToeuli kunTi sxeulis gamarTvaSi mexma-
reba, Tavs maRla vwev da filtvebi Tanabrad
SeisunTqaven cementiT Selesili derefnis
suniT Sezavebul dilis haers. ai, swored maSin
vxuWav Tvalebs da viwyeb am Cemi Teqvsmeti
nabijis gadadgmas pirdapir namTvralevi nis-
lis bolqvebidan.
mas Semdeg, rac am Teqvsmeti nabijis wesi
SevimuSave, tituliTac ki Semamkes: `Cveni yve-
laze zrdili loTi~. aseTad yofna sulac ar
aris Zneli. mTavaria, Tavs gamoutyde: `mTvra-
li var da es faqtia!~ da es faqti realobad
aRiqva. araviTari `magram~, araviTari `Tumca~,
`yovel SemTxvevaSi~, `miuxedavad amisa~. ubra-
lod, mTvrali var. sul es aris.
da sanam es wesi CemTan aris, yovelTvis
davrCebi yvelaze uwyinar, uproblemo loTad:
budidan dilas, adrianad torolasaviT gamo-
vfrinde, xalxiT gaZeZgili matareblis uka-
naskneli vagoniT gadavevlo xids, da Ramis
gvirabSi gavuCinarde.
xuTi, eqvsi, Svidi...
merve nabijze vCerdebi, Tvals vaxel da
Rrmad CasunTqvas vcdilob. odnav mibJuis
yurebi. zustad ase zuzunebs qarSi Jangia-
ni mavTulxlarTebi zRvis napirze. ramdeni
xania, rac iq ar vyofilvar... 22 ivlisi, dilis
6:30. zRviT tkbobis idealuri dro da idea-
luri saaTi. qviSis plaJis dabinZureba jer
kidev ver mouswriaT. talRebis siaxloves
qviSa Citebis nafexurebiT aris dafaruli,
TiTqos qarma napirze romeliRac uCinari fiW-
vis wiwvebi mimofantao...
zRva?!
isev vagrZeleb. zRva unda daviviwyo... karga
xania, warsuls Cabarda.
meTeqvsmete nabijs rom vdgam, vCerdebi,
Tvals vaxel da pirdapir Cem win, rogorc
yovelTvis, karis mrgval saxelurs vxedav.
yuTidan bolo ori dRis gazeTebsa da wyvil
konverts viReb, iRliaSi viCri. sadRac,
jibis siRrmidan, gasaRebebis asxmas viReb da
erTxans ase vdgavar, SubliT rkinis civ kars
miyrdnobili. yurSi uceb susti, magram sak-
maod mkveTri Cxakuni mesmis. mTeli sxeuli
alkoholiT maqvs gaJRenTili. wesrigi mxo-
lod sadRac Tavs SigniTaa.
eSmakma damlaxvros...
sul raRac mesamedze gavaRe kari, Zlivs
Sevetie RriWoSi da kari mivxure. holSi sico-
cxlis niSanwyali ar igrZnoba. imaze Camkvda-
ria, vidre velodi.
swored am dros vigrZeni maTi iq yofna –
wiTeli baTinkebi ewyo pirdapir Cems fexebTan.
talaxSi amoganglul Cems CogburTis fexsac-
melsa da plaJis iaffasian sandlebs Soris
moqceuli Zveli nacnobebi. mdumareba mtvris
Txel fenasaviT Semoxveoda da ise miyurebd-
nen, rogorc udroo dros cidan Camovardnil
saSobao saCuqars.
is samzareulos magidasTan ijda. mkerdiT
zed dayrdnobiliyo, saxe ki gadajvaredine-
bul majebze edo. profils xSiri Savi Tma ufa-
ravda. kisridan kefamde Sav TmaSi kanis viwro
TeTri zoli gasdevda. iRliis qveS, tilos
kabis farTo saxelodan lifis kide mouCanda.
es kaba arasodes menaxa.
sanam pijaks vixdidi, Sav halstuxs viZrob-
di, saaTs vixsnidi majidan – erTxelac ar gan-
Zreula. mis zurgs rom Sevxede, Cemi warsuli
gamaxsenda. Cemi warsuli – sanam mas Sevxvdebo-
di, imdroindeli.
– hei, – daZaxeba vcade. Cemi xma meucxova.
TiTqos sadRac Soridan moitanes Sekve-
TiT maincdamainc am SemTxvevisTvis. rogorc
mosalodneli iyo, pasuxi aravis gaucia.
mZinares hgavda. an mtirals. an mkvdars.
magidis mopirdapire mxares davjeqi. quTu-
Toebi movisrise. mzis sxivma magidis zedapiri
Suaze gayo, me sinaTleSi davrCi, is – naxevrad
bindSi. binds feri ar hqonda. magidaze qoTani
idga, qoTanSi – gamxmari gerani. fanjris miRma
viRacam quCaSi wyali gadaRvara. wyalma uSnod
gaitylaSuna gzaze. haerSi sveli asfaltis
suni dadga.
– yavas dalev?..
isev siCume.
roca davrwmundi, rom xmas aravin gamcemda,
avdeqi, yavis safqvavSi marcvlebi Cavyare da
tranzistori CavrTe. yava ukve dafquli iyo,
roca gamaxsenda, rom sinamdvileSi, yinuliani
Cais daleva mindoda... yvelafris ai, ase dag-
vianebiT gaxseneba Cemi xasiaTis ganuyofel
nawilad iqca.
tranzistori simReras simReraze afrqvev-
da – dilis Sesafer ukbilosa da arafrismTq-
mel pops. vusmendi simRerebs da uecrad vigr-
Zeni, rom am aTi wlis ganmavlobaSi amqveynad
araferic ar Secvlila. araferi, momRerle-
bis saxelebisa da simRerebis saxelwodebebis
garda. imis garda, rom kidev aTi weli momemata.
Caidani Sevamowme. aduRebuliyo. qura gamovr-
Te, ocdaaTi wami vucade buStebis gaqrobas da
mduRare yavis fxvnils davasxi. daTuTqulma
fxvnilma Seiwova ramdenic SeZlo, nel-nela
gafuvda da oTaxi myudro surneliT gaavso.
fanjridan WriWinebis gabmuli WriWini
ismoda.
– Sen ra, wuxandels aqeT aqa xar?.. – jer
kidev xelSi meWira Caidani da ise vkiTxe.
magidaze gaSlili, TiTqos samudamod
gaqvavebuli Tma uceb odnav Seirxa pasuxis
gasacemad.
– melodebodi?
isev siCume.
mcxunvare sxivebisa da orTqlisgan
samzreuloSi haeri daixuTa. niJaris Tavze
saventilacio sarkmeli gavwie, kondicioneris
Rilaks TiTi mivaWire da yavis finjnebi magi-
daze davawye.
– midi, dalie, – xma TandaTan mibrundebo-
da.
– ...
– jobia, dalio.
naxevari wuTi mainc gavida, sanam nela,
rogorRac, meqanikurad ar aswia magididan
Tavi. isev gaqvavda. uazro Tvalebi gamxmari
geranis qoTans miapyro. cremliT dasvelebu-
li Tmis ramdenime Reri uswormasworod miwe-
bebuli darCa loyaze. sisvelis anaorTqli
nestian talRebad gaiSala mTel oTaxSi.
– nu nerviulob, cremlis Rvras aravin api-
rebs, – Tqva man.
qaRaldis xelsaxoci mivawode. uxmod moiw-
minda cxviri da nervuli moZraobiT moicila
saxeze miwebebuli Tma.
– Sens dabrunebamde vapirebdi wasvlas... ar
mindoda, Segxvedrodi.
– magram mere, rogorc vxedav, gadaifiqre.
– sulac ara. ubralod... damezara sxvagan
wasvla. magram ar inerviulo, ukve mivdivar.
– kargi, ho... yava mainc dalie.
radioTi gadmocemuli avtosagzao SemTx-
vevebis cnobebis TanxlebiT davlie yava, mere
makrateli aviRe da diliT mosuli ori kon-
verti gavxseni. erTSi avejis maRaziidan Set-
yobineba iyo: ocprocentiani fasdakleba ama
da am vadaSi yidvisTvis. meoreSi aRmoCnda
werili, romlis wakiTxva ar mindoda. nac-
nobisgan iyo da misi gaxsenebis survili ar
mqonda. konvertebi davWmuWne, nagvis kalaTSi
Cavyare da galetis narCenebis Wama daviwye. is
ijda, finjani piridan mouSoreblad, orive
xeliT eWira, TiTqos gaTbobas cdilobso, da
makvirdeboda.
– macivarSi salaTaa...
– salaTa? – Tavi avwie da Sevxede.
– pomidori lobioTi. sxva araferi mqonda.
kitri gafuWebuli iyo, gadavyare.
– m-m...
macivridan mozrdili, okinavas cisferi
minis sasalaTe gamoviRe da boTlidan ZirSi
CarCenili sawebela davasxi. pomidvrisa da
lobiosgan gafSekili naSTebiRa darCenili-
yo. gemo saerTod ar hqonda. gemo arc gale-
tebs hqonda, arc yavas. etyoba, dilis Tva-
lismomWreli sinaTlis gamo. dRis sinaTle
yovelTvis yvelafers Semadgenel nawilebad
Slis. jibidan gaWyletili sigareti amoviRe.
asanTs gavkari, romelic, warmodgena ar mqon-
da, saidan gaCnda jibeSi. sigareti pirvelive
nafazze gamSrali sapnis buStiviT gatkacun-
da. iasamnisferi boli dilis sxivebSi abstra-
qtul ornamentebad gaiSala.
– dakrZalvaze viyavi. mere yvelaferi imiT
damTavrda, rom sinZiukuze wavedi, dilamde
marto vsvamdi...
oTaxSi saidanRac kata Semoipara, daamTq-
nara da muxlebze Seaskupda. man xeli gadausva
da ramdenjerme mohfxana yuris Zirebi.
– SegiZlia, araferi ar amixsna – es me aRar
mexeba, – Tqva man.
– arc arafers ar gixsni. ise... CemTvis vla-
qlaqeb.
odnav aiCeCa mxrebi da lifis viwro zoli
gaqra, saxeloSi daimala. saxeze iseTi arafe-
ri ewera, rasac gamometyvelebas davarqmev-
di. ratomRac didi xnis winaT nanaxi suraTi
gamaxsenda – zRvis fskerze CaZiruli qalaqis
foto.
– Cven erTmaneTs adre vicnobdiT. Tumca,
arc ise axlos... Tqven erTmaneTs ar icnob-
diT...
– marTla?
muxlebze daskupebulma katam gaizmora,
TaTebi gaWima da Cumad, Zalian Cumad amoisun-
Tqa.
uxmod davyurebdi anTebul sigarets.
– ra daemarTa?
– manqanam gaitana. camet adgilas hqonda
Zvlebi gadamtvreuli.
– qali?
– ho.
damTavrda avtosagzao SemTxvevebis cnobe-
bi da radioSi isev aJRrialda rok-en-roli.
finjani lambaqze dado da TvalebSi Semomxe-
da.
– sainteresoa... me rom movkvdebi, maSinac
ase daTvrebi?
– im dakrZalvis gamo ar davmTvralvar. Tu
pirvel erT-or Wiqas ar CavTvli...
fanjris miRma dRe ikrebda Zalas. axali
da cxeli. niJaris zeviT, sarkmelSi, Soreuli
peizaJi abrWyvialda – erTad Seyrili caTam-
bjenebi. dRes Cveulebrivze metad brWyvia-
lebdnen.
– dalev rame gamagrilebels?
Tavi gaaqnia.
macivridan koka-kolas qila gamoviRe da
sulmouTqmelad gamovcale.
– gogo, romelic nebismiers aZlevda... –
vTqvi me. TiTqos samZimari gamovTqvi: `micva-
lebuli sicocxleSi pirvelive SemxvedrTan
wveboda...~
– risTvis gWirdeba amis moyola? – Semeki-
Txa.
risTvis? TviTonac ar vicodi...
– ra ginda, rom Tqva?.. marTla miyolebiT?
yvelasTan?
– ho.
– magram Sen sul sxva xar. asea, ara?
xma uceb ucnaurad civi notebiT azrialda.
Tavi avwie da gamxmari geranis Reroebs Soris
gavxede.
– egre ratom ggonia?
– ra vici, – Zalian Cumad Tqva, – Sen sxva-
nairi xar.
– sxvanairi?
– raRac gansakuTrebuli Tviseba gaqvs...
rogorc qviSis saaTs. qviSa sul rom Camoi-
cleba, viRac aucileblad gadaabrunebs da
yvelaferi Tavidan iwyeba...
– marTla?
tuCebi Zlivs SesamCnevma Rimilma Seutoka,
mere isev iseTive gulgrili gaxda.
– Cemi nivTebisTvis movedi, zamTris palto,
qudi da kidev raRac-raRacebi. yvelaferi
yuTSi Cavawyve. roca moicli, fostiT gamo-
migzavne. kargi?
– pirdapir saxlSi mogitan.
nela gadaaqnia Tavi.
– ar Rirs. ar minda, rom moxvide. gasagebia?
marTali iyo, ukve iseT rameebs vybedobdi,
razedac sul ar mifiqria.
– misamarTi xom ici?
– ho, vici...
– maSin meti araferi maqvs saTqmeli. bodiSs
gixdi, rom amden xans aq vijeqi...
– qaRaldebis saqme rogor aris, meti arafe-
ria saWiro?
– ara. yvelaferi ukve damTavrda.
– sasaciloc kia, ra ubralod moxda, ara?
megona, ise gajanjldeboda...
– yvelas ase hgonia, visac ar gamoucdia.
sinamdvileSi Zalian ubralod xdeba... roca
ukve yvelaferi dasrulebulia, – kidev
erTxel mohfxana yuris Zirebi katas, – meore-
dac ganqorwindebi da ukve veterani xar...
katam Tvalebi moWuta, gaizmora, Tavi
xelze daado da gayuCda. dacarielebuli fin-
jnebi da sasalaTe niJaraSi Cavawyve, mere maRa-
ziis qviTriT, rogorc cocxiT, ise gadmovxve-
te magididan galetis namcecebi. kaSkaSa mze
mtkivneulad iCxvliteboda.
– sia dagitove iq, Sens magidaze... sad ra
qaRaldebi devs. dReebi, roca gaaqvT nagavi,
hoda, egeTi raRacebi. Tu rames ver gaigeb,
damireke...
– kargi, gmadlob.
– Svilebi gindoda?
– ara, ar mindoda.
– me ki yovelTvis vyoymanobdi. magram
radgan yvelaferi ase damTavrda, madloba
RmerTs. ase ar aris? Tumca, rogor fiqrob,
bavSvebi rom gvyoloda, iqneb yvelaferi sxva-
nairad yofiliyo?
– kargi erTi, uamravi bavSviani col-qmari
Sordeba erTmaneTs.
– ho, albaT... – Tqva, Tan xelSi Cems sanTebe-
las aTamaSebda, – me ki axlac miyvarxar. magram
saqme sxva ramea... TviTonac mSvenivrad vxedav
yvelafers.

2. gauCinareba
(misi, misi fotoebisa da Ramis perangisa)

misi wasvlis Semdeg kidev erTi qila koka-


kola davlie, cxeli Sxapi miviRe da piri gavi-
parse. rac unda momxvedroda xelSi – saponi,
saparsi kremi – yvelaferi Tavdeboda, xelSi
madneboda, Sampuni fskerzeRa darCa.
Sxapis mere Tma davivarcxne, losioniT gavi-
grile kani da yurebi gamoviwminde. mere samza-
reuloSi wavlaslasdi da darCenili yava gavi-
cxele. magidasTan, Cem pirdapir, ukve aRaravin
ijda da uceb bavSvad vigrZeni Tavi, romelic
ucnauri, fantastikuri qalaqis quCaSi marto
darCa. es qalaqi romeliRac suraTze mqonda
nanaxi. Tumca, ra salaparakoa, karga xania,
bavSvi aRar var. TavSi azris nasaxic ar mitria-
lebda. didxans, nel-nela, patara ylupebiT
vsvamdi yavas, sanam sul ar gamovcale. erTxans
umoZraod vijeqi. bolos sigarets movukide.
saocaria, ocdaoTxi saaTi sruldeboda,
rac Tvali ar momexuWa, magram sul ar meZi-
neboda. sxeuli daRlilobisgan gaTanguliyo
da mxolod Tavi, rogorc gawvrTnili zRvis
cxoveli, jer kidev tivtivebda zedapirze
da uSedegod cdilobda CasaZirad ganwiruli
ubadruki gonebis gadarCenas.
cariel skams rom vuyurebdi, viRac ame-
rikel mweralTan amokiTxuli ambavi gamax-
senda. kaci, romelic colma miatova, zedized
ramdenime Tvis ganmavlobaSi ar ekareboda
sasadilo oTaxSi datovebul, skamze gada-
kidebul Ramis perangs... cotaodeni fiqris
Semdeg gadavwyvite: arc ise urigo idea iyo.
saeWvoa, rom es rameSi damxmareboda, magram
gacilebiT ajobebda gamxmargeraniani qoTnis
yurebas... Tan, katac, albaT, ufro mSvidad
iqneboda, Tu oTaxSi colis rame nivTi mainc
darCeboda.
saZinebelSi gavedi da misi karadis ujrebi
gamovaRe. yvela carieli iyo – TiTqos es-es
aris, avejis maRaziidan moitaneso. Zveli,
CrCilisgan SeWmuli TavSali, CrCilis sawi-
naaRmdego fxvnilis paketi da sami carieli
sakidi – sul es iyo, rac iq aRmovaCine. iqauro-
ba moesufTavebina. viwro tualetis magidaze
uwesrigod gaSlili parfiumeriis yvelanai-
ri flakoni, pudri, pomada, Crdilebi, kbilis
jagrisebi, feni, yvela is gaurkveveli daniS-
nulebis wamali, tampon-xelsaxocebi da sxva
higienuri xaraxura, fexsacmeli – zamTris
mZime baTinkebiT dawyebuli da sandlebiTa
da CustebiT damTavrebuli, Slapis yuTebi,
CanTebi da redikulebi, portfelebi da safu-
leebi, saguldagulod daxarisxebuli qveda
sacvlebi da windebi, werilebi; yvelaferi,
rasac sul odnav mainc asdioda misi surne-
li, ukvalod gamqraliyo. momeCvena, rom Tavi-
si TiTis anabeWdebic ki Tan waeRo. wignebis
ujra da firfitebis Taro lamis sanaxevrod
dacliliyo. raRac-raRacebs TviTon yidu-
lobda, raRac-raRacebs me vCuqnidi. albome-
bidan yvela sakuTari foto amoeglija. yvel-
gan, sadac orni viyaviT gadaRebuli, suraTis
misi nawili faqizad CamoeWra. `Cemi~ naxevari
ki imave adgilas ido. xeluxlebeli mxolod
is suraTebi iyo, sadac an marto viyavi, an
peizaJebi da cxovelebi iyo gadaRebuli. sami
albomi adamianis warsuliT redaqtirebuli:
am fotoebze marto viyavi datovebuli, mar-
todmarto – mTebis, mdinareebis, irmebisa da
katebis fonze. TiTqos dabadebidanve marto
viyavi, martom vicxovre dRemde, axla ki samu-
damo martooba maqvs mosjili... albomi davxu-
re da zedized ori sigareti movwie.
Tu am ambavs erTi mxridan Sevxedavdi, ra
Tqma unda, SeeZlo, Tundac Ramis perangis
datoveba. meore mxridan ki – es yvelaferi,
cxadia, misi piradi saqmea, sapretenzio ra
unda mqondes. yvelaferi wauRia. me mxolod
cnobad unda mimeRo es faqti. sxvagvarad Tu
vityvi, Canafiqri gamouvida – isRa damrCe-
noda, Tavi damerwmunebina, rom saerTod ar
arsebobda.
da, Tu saerTod ar arsebobda, saidan unda
gaCeniliyo Ramis perangi?.. saferfleebs
wyali davasxi, tranzistori da kondicioneri
gamovrTe, Tavidan movicile gonebaSi kidev
erTxel Semoparuli fiqri Ramis perangze
da dasaZineblad wavlaslasdi. ukve Tve iyo
gasuli, rac ganqorwineba gavaformeT da is
sxva binaSi gadavida sacxovreblad. sruliad
uazro Tve. gamdnar JelesaviT ugemuri Tve.
veraviTari cvlileba ver vigrZeni am drois
manZilze, Tumca, kacma rom Tqvas, arc araferi
Secvlila.
Svidze viRviZebdi, yavas viduRebdi, tos-
terSi purs vxuxavdi, samsaxurSi mivdiodi,
vvaxSmobdi, or-sam boTl sakes gadavkravdi,
Sin vbrundebodi, daaxloebiT, erTi saaTis
ganmavlobaSi rames vkiTxulobdi loginSi,
mere sinaTles vaqrobdi da meore dilamde
viZinebdi. SabaT-kviras, samsaxuris nacvlad,
dilidan gavdiodi da axlomaxlo kinoTea-
trebSi saRamomde uazrod, SeZlebisdagva-
rad vklavdi dros. saRamoobiT ki, rogorc
yovelTvis, marto vvaxSmobdi, sakes vsvamdi,
mere – wigni da Zili. monotonurad da usaxu-
rad gavatare es Tve – zogierTi adamiani ase
moniSnavs xolme yovel dRes Savi melniT magi-
dis kalendarze.
is gaqra Cemi cxovrebidan. da vgrZnobdi,
rom amas aRaraferi eSveleboda. rac moxda,
moxda. avad Tu kargad, erTad vicxovreT es
oTxi weliwadi, axla ki ukve yvelaferi suler-
Ti iyo. yvelaferi gamoiSigna, fotoalbomi-
viT. arc imas hqonda raime mniSvneloba, rom
is ukve karga xania, regularulad iwva Cems
megobarTan. erT mSvenier dRes erTad vnaxe,
roca SemTxveviT Seviare masTan. msgavsi ramee-
bisgan aravin ar aris dazRveuli, xSirad xdeba
cxovrebaSi, da Tu is rogorRac gaixlarTa
am ambavSi, me mainc araviTar SemTxvevaSi ar
miviCnevdi gansakuTrebul ramed. bolos da
bolos, es mxolod misi problema iyo...
– bolos da bolos, es mxolod Seni proble-
maa, – vuTxari kidec me.
ivnisis im kvira dRes, roca gamomicxada,
rom ganqorwineba undoda, mis win videqi da
TiTze ludis qilis Tunuqis rgols vatria-
lebdi.
– ese igi, SenTvis sulerTia? – rogorRac
xazgasmiT mkiTxa.
– ara. CemTvis sulerTi ar aris, me mxolod
is vTqvi, rom es Seni problemaa, – vupasuxe me.
– Tu gulaxdilad vityvi, ar minda SenTan
gayra, – miTxra pauzis Semdeg.
– maSin, nurc gameyrebi.
– magram, Tu SenTan davrCi... xom xedav, ara-
feri gamogvdis!
naTqvamisTvis sityvac ar daumatebia,
magram mgonia, rom mivxvdi, rasac gulisxmob-
da. ramdenime Tvis Semdeg ocdaaTisa gavxdebi.
imasac sul male ocdaeqvsi Seusruldeba. win
uamravi problema gveloda, arada, aqamde sul
raRac groSebi Tu SevagroveT. faqtobrivad
– araferi. Zvel danazogsac am oTxi wlis gan-
mavlobaSi movuReT bolo.
amaSi TiTqmis mTlianad me viyavi damnaSave.
albaT, arc unda davqorwinebuliyavi. yovel
SemTxvevaSi, is mainc ar unda gamomyoloda.
jer kidev dasawyisSi ratomRac TavSi mouvida,
rom TviTon gulRia adamiani iyo, me ki – gul-
CaTxrobili da uJmuri. ai, ase, sakmaod warma-
tebiTac SevudeqiT am Cveni rolebis TamaSs.
magram im drois ganmavlobaSi, sanam marTla
gvjeroda, rom didxans gastanda ase, uceb
raRac gaibzara. raRac iseTi, rasac gamTeleba
aRar ewera. Cven erTob myudro, mSvid CixSi
SevediT da, ubralod, drosRa vwelavdiT. es
dasasruli iyo. me misTvis ukve moTavebuli,
bolomoRebuli adamiani viyavi. miuxedavad
imisa, rom jer mTlad ar gamqraliyo siyva-
ruli, es veRarafers Secvlida. metismetad
SeveCvieT Cveni rolebis TamaSs. me arafris
micema aRar SemeZlo. is amas instinqturad
grZnobda, me – Cemi gamocdilebiT, magram arc
erTi da arc meore gadarCenis Sanss ar iZleo-
da.
da, ai, axla Tavis perangebianad samudamod
gaqra Cemi cxovrebidan. raRacas mexsiereba
daiviwyebs, raRaca Tvals miefareba, raRaca
mokvdeba. es maincdamainc didi tragedia ar
unda iyos.
24 ivlisi, dilis 8:25...
eleqtronuli saaTis cifrebs Sevxede da
ZilSi CaviZire.
mesame nawili
seqtemberi, 1978 w.

1. veSapis penisi.
sam adgilas momuSave gogo
qalTan dawola: zogjer amas ise vuyureb,
rogorc raRac didsa da seriozul ambavs;
zogjer, piriqiT – gansakuTrebuls verafers
vxedav amaSi. arsebobs seqsi, rogorc Zale-
bis aRdgenis Terapia, da arsebobs seqsi usa-
qmurobisgan Tavis dasaRwevad. seqsi Tavidan
bolomde SeiZleba Terapia iyos, iseve rogorc
Tavidan bolomde usaqmurobisgan gaqceva.
saukeTeso Terapiad dawyebuli seqsi sul
iolad SeiZleba dasruldes usaqmurobisgan
warmoqmnili banaluri seqsiT, iseve rogorc –
piriqiT. Cveni seqsualuri cxovreba – rogor
vTqva – safuZvelSive gansxvavdeba veSapebis
seqsualuri cxovrebisgan.
Cven veSapebi ar varT – ai, Cemi seqsualuri
cxovrebis erT-erTi mTavari Tezisi.
Cemi bavSvobis qalaqSi, saxlidan velosipe-
diT ocdaaTi wuTis savalze, okeanariumi iyo.
Sig, rogorc namdvil wyalqveSa samyaroSi,
yovelTvis cioda da mdumarebas iSviaTad arR-
vevda saidanRac wamosuli wylis tylaSunis
xma. gafermkrTalebul bindbundSi derefnis
kuTxeebidan lamis qalTevzebis yru oxvra
moismoda. veeberTela auzSi wreebs uvlidnen
Tinusebis gundebi, zedapirisken wylis gvira-
bebiT spiralurad moiswrafvodnen zuTxebi,
xorcis naWrebs mtacebluri JiniT Sehyurebd-
nen piraniebi, TavianTi buStula lamprebiT
aqa-iq Zunwad cimcimebdnen eleqtruli gvel-
Tevzebi.
okeanariumSi uTvalavi Tevzi iyo, sxva-
dasxva dasaxelebisa, sxvadasxvanairqerclia-
ni, sxvadasxva formis layuCebiani. verafriT
amexsna, ratom an risTvis iyo saWiro deda-
miwaze Tevzis amdeni saxeoba.
veSapebi okeanariumSi, ra Tqma unda, ar Sei-
Zleba yofiliyo. veSapebi metismetad didebi
arian, maT Senobis SigniT ver iyolieb: okeana-
riumis dangreva iqneboda saWiro, rom agebu-
liyo wyalsacavi, romelSic erTaderTi veSapi
daeteoda. veSapis nacvlad, misi penisi iyo
gamofenili, rogorc Tavisi patronis srulu-
flebiani warmomadgeneli. ai, ase moxda, rom
Cemi bavSvuri fantaziis yvelaze naTeli wlebi
veSapis penisis Wvretasa da imis warmodgenaSi
gavatare, ramxela unda yofiliyo mTlianad
veSapi. okeanariumis daxlarTul derefnebSi
seirnobiT rom vijerebdi guls, maRalWerian
sagamofeno darbazSi Sevdiodi, pirdapir veS-
apis penisis win divanze movkalaTdebodi da
saaTobiT vijeqi gaunZrevlad.
xandaxan gamxmar qoqosis palmas magonebda,
xandaxan – gigantur simindis taros. erTi ki
ueWveli iyo: ZirSi dafa rom ar hqonoda warwe-
riT `mamali veSapis sasqeso organo~, verc
erTi mnaxveli ver mixvdeboda, ra jandaba iyo
mis win. ufro metad Sua aziis qviSebSi napovn
reliqts waagavda, vidre Crdiloyinulovani
okeanis siRrmeebis binadars. imaze aRarafers
vambob, rom saerTod ar hgavda arc Cemsas da
arc Cem mier nanax visime peniss. es martoxela,
sxeulidan Zirfesvianad amoglejili penisi
Cem Tvalwin TiTqos raRac amoucnobi sevdis
talRebSi dacuravda.
da roca pirvelad davweqi qalTan, TavSi
mxolod veSapis penisi mitrialebda. `netav, ra
daemarTa? romelma brma talRam Semoagdo am
ukacuri okeanariumis minis vitrinaSi?~ ai, es
Tu amis msgavsi kiTxvebi mawuxebda. Cemi bedis
yru ganwirulobis aseTive SegrZneba mikumS-
avda guls. arada, mxolod 17 wlisa viyavi
– metismetad patara imisTvis, rom TviTmkvle-
lobamde mimeyvana saqme. swored mas Semdeg
SevaCvie Tavi mxsnel azrs: `Cven veSapebi ara
varT.~

***
axal gogosTan rom vgoraobdi loginSi,
misi Tmis kululebiT verTobodi da veSapis
penisze vfiqrobdi.
Cemi bavSvobis okeanariumSi yovelT-
vis gviani Semodgoma iyo gamefebuli. auzis
yinuliviT civ minis kedlebze sqel sviterSi
gamowyobili Cemi anarekli ixateboda. muqi
tyviisferi zRva iWyiteboda sagamofeno dar-
bazis iluminatorSi: aqoCrili talRebis qafi
iluminatoris kides qalwulis kabis sayelos
TeTri maqmaniviT uvlida gars.
– raze fiqrob? – SemekiTxeboda.
– warsulze, – vupasuxebdi me.

***
ocdaerTi wlisas unaklo sxeuli da
araCveulebrivad unaklo yurebi hqonda.
dRisiT erT patara gamomcemlobaSi teqs-
tebs asworebda, `specmodelad~ muSaobda
qalis yurebis reklamaSi, saRamos ki jibis
fuls Soulobda `gamoZaxebiT~ – Zalian wynar,
patara Ramis klubSi, saxelwodebiT – `mxo-
lod SinaurebisTvis~. warmodgena ar mqonda,
am sami samuSaodan romels miiCnevda ZiriTa-
dad. ise, arc TviTon icoda. Tu, maincdamainc,
kiTxvas davsvamdi, ra ufro Seefereboda mis
naturas, vfiqrob, albaT, `yurebis modelad~
muSaobaSi ufro ixsneboda srulad. ase vfi-
qrobdi me, ase egona TviTon masac. miuxedavad
imisa, rom, principSi, `yurebis modeli~ moR-
vaweobis erTob SezRuduli sferoa, rom aRa-
raferi vTqvaT dabal profesiul statussa da
amgvari viwro specializaciis yvela modelis
mwir xelfasze. sareklamo agentebis, foto-
grafebis, grimiorebis umravlesobisTvis is
`sakuTari yurebis diasaxlisi~ iyo. yvelafe-
ri, rac yurebs garda hqonda, – sxeuli, suli,
xasiaTi, – umowyalod iWreboda da sanagveze
iyreboda.
– arc mTlad asea, – ityoda xolme, – ubra-
lod, Cemi yurebi – es me var, me ki – Cemi yurebi.
arc Ramis gamoZaxebebze, arc gamomcemlo-
baSi Tavis yurebs aravis ar uCvenebda.
– es imitom, rom iq me namdvili ara var, – ase
xsnida amas.
misi Ramis `nacnobobis klubi~ (oficialu-
rad – `talantebis klubi~) akasakis kvarta-
lebSi iyo da qeraTmiani ingliseli qalbato-
ni xelmZRvanelobda, romelsac yvela `misis
iqss~ eZaxda. misis iqsi ukve ocdaaT weliwads
cxovrobda iaponiaSi, wyaliviT icoda iapo-
nuri da yvela ZiriTadi ieroglifi. ofisidan
sul raRac xuTasiode metrSi misis iqsma sala-
parako inglisuri enis kursebi gaxsna. swored
iqidan qiraobda ase Tu ise Sesaferis lamazma-
nebs klubSi samuSaod. Tavis mxriv, isec xde-
boda, rom erTbaSad klubis ramdenime wevri
gogona dadioda inglisuris kursebze. raRa
Tqma unda, SeRavaTian fasebSi, lamis ormoc-
daaTi procentis fasdaklebiT.
misis iqsi klubSi yvela gogonas `Zvirfa-
sos~ eZaxda. es rbili, Semparavi `Zvirfaso~
gazafxulis Camavali mzis sxiviviT iSleboda,
ifanteboda saubarSi.
– rogorc wesi da rigia, ise Caicvi windebi,
Zvirfaso, araviTari kolgotebi.
anda:
– mgoni, naRebian Cais svam, ara, Zvirfaso?
da ase Semdeg.
klubis klienturas saguldagulod arCe-
vdnen da inarCunebdnen, romelic, ZiriTadad,
40-50 wlis SeZlebuli biznesmenebisgan Sedge-
boda. klientTa ori mesamedi ucxoeli iyo da
mxolod danarCeni _ iaponeli. politikosebs,
moxucebs, xeibrebsa da Ratakebs misis iqsi ver
itanda.
Tormetiode SerCeuli `gamosaZaxebeli~
lamazmanidan Cemi axali megobari Sesaxedavad
yvelaze uferuli, yvelaze naklebad TvalSi-
sacemi iyo. TmaSi Semaluli yurebiT adamia-
nebze veraviTar gansakuTrebul STabeWdile-
bas ver axdenda. ver gamego, ram aiZula misis
iqsi, masze SeeCerebina arCevani. SesaZloa, is
gansakuTrebuli momxibvleloba SeamCnia, rac
Zalze xSirad gamoepareba xolme ucxo Tvals.
an, iqneb, ubralod, gadawyvita, rom aT prin-
cesasTan erTad erTi aseTi `konkiac~ hyolo-
da. magram, ase iyo Tu ise, misis iqsis varau-
di gamarTlda da male `konkiasac~ gamouCnda
ramdenime mudmivi, `soliduri~ klienti. sada
tanisamosiT, Cveulebrivi kosmetikiT Cveule-
brivi da yvelaze ubralo sunamoebis surne-
liT cxaddeboda is gamoZaxebiT `hiltonSi~,
`okuraSi~ an `princSi~ da klientebTan kviraSi
ori-sami Ramis gatarebiT mTeli Tvis samyof
lukmapurs Soulobda.
samuSaosgan Tavisufali Rameebis naxevari
CemTan iwva. ufasod. sad da rogor atarebda
danarCen Rameebs, warmodgena ar mqonda.
gacilebiT prozauli iyo misi cxovreba,
rogorc gamomcemlobaSi teqstebis gamswo-
reblisa. kviraSi samjer kandaSi, erTi arcTu
mozrdili Senobis mesame sarTulze gamoCn-
deboda, sadac cxridan xuT saaTamde kiTxu-
lobda awyobili teqstebis amonabeWdebs, Cais
svamda, zeviT-qveviT darboda kibeze da maRa-
ziaSi saSlelebis sayidlad. Tavi damoukide-
blad eWira, gancalkevebiT, aravis azrad ar
mosdioda, cxviri Caeyo mis `danarCen cxovre-
baSi~.
adgilisa da viTarebis Sesabamisad, qame-
leoniviT icvleboda. xan yvelasTvis Tval-
Sesavlebad warmoadgenda Tavis saocrebebs,
xanac metismeti gulmodginebiT faravda maT.
mas (anda mis yurebs) sruliad SemTxve-
viT gadaveyare agvistos dasawyisSi, TiTqmis
maSinve, rogorc ki cols gavSordi. sareklamo
prospeqtebidan aslebis gadaRebas vapirebdi
erTi kompiuteruli firmisTvis. swored iq
gavecani mis yurebs... yvelaze ufro uSualo
saxiT.
sareklamo ganyofilebis direqtorma magi-
daze morigi prospeqtis maketi da ramdenime
Sav-TeTri foto dado da miTxra:
– erT kviras gaZlev. sam variantad moamza-
de satitulo furceli saTaurebiT da ai, am
fotoebiT.
samive fotoze TiTo giganturi yuri iwo-
nebda Tavs.
yurebi?!
– ratom – yurebi? – vkiTxe maSin.
– me ra vici. aris da iyos! yovel SemTxveva-
Si, girCev, mTeli es kvira am yurebze ifiqro.
ai, ase moxda, rom Cemi cxovrebis mTeli
kvira adamianis yurebis cqeras Sevalie. magi-
dis Tavze, kedelze, yurebis sami veeberTela
foto mivawebe. veweodi, yavas vsvamdi, buter-
brodebs mivirTmevdi, frCxilebs viWridi –
Tan am fotoebs vaTvalierebdi. erTi kviris
Semdeg, avad Tu kargad, SekveTa Sevasrule.
yurebis fotoebi iseve darCa kedelze Camo-
kidebuli. nawilobriv, imitom, rom damezara
skamze aZroma da Camoxsna, nawilobriv, imi-
tomac, rom yurebis Wvreta Cvevad meqca. da
mainc, mTavari, ris gamoc ar vxsnidi fotoebs
da magidis ujraSi Rrmad ar vmalavdi, sul
sxva ram iyo. yurebma momxibles. es iyo fan-
tastikuri formis yurebi, zmanebis, ocnebis
yurebi. SeiZleba, iTqvas – `asprocentiani
yurebi~. cxovrebaSi pirvelad vigrZeni, mizi-
dulobis rogori Zala SeiZleboda hqonoda
adamianis sxeulis calkeul nawilebs (rom
araferi vTqvaT sasqeso organoebze). lamis
TviTon bediswera duRda da boboqrobda Cem
Tvalwin Tavisi morevebiTa da grigalebiT.
zogi mrudi metismetad Tamamad kveTda gar-
digardmo mTel saerTo fons, zogi cdilobda,
ucxo Tvals Semalvoda CrdilSi Tavisnair
mokrZalebulebTan erTad; zogic, Zveleburi
freskebis msgavsad, uTvalav grZel legendas
hyveboda. bibiloebi ki, ubralod, amovardni-
li iyvnen yvelanairi traeqtoriidan da odnav
daburculebi da mkvrivebi Tavisi sisavsiT
Crdilavdnen realur cxovrebas. ramdenime
dRis Semdeg gadavwyvite damereka fotogra-
fisTvis, romelmac es suraTebi gadaiRo, da
rogorme dametyuebina am yurebis patronis
saxeli da telefonis nomeri.
– rame problemaa? – mkiTxa fotografma.
– ici, ubralod, mainteresebs. raRac, sao-
cari yurebia...
– a? ho, ra Tqma unda, egeTi yurebi, – TiTqos
icoxneboda fotografi, – TviTon gogo, ise
ra, maincdamainc, araferze dagrCeba Tvali...
Tu vinme ufro qorfa ginda – axlaxan erTi
bikinebiT gadaviRe, SemiZlia, gagacno...
– didi madloba, – vTqvi da yurmili dav-
kide.

***
or saaTze davureke, mere – eqvsze, mere –
aTze. aravin ar iRebda yurmils.
misi Cveulebrivi cxovrebis Cveulebrivi
dRe.
mxolod meore dilis aT saaTze movaxerxe
dakavSireba. swrafad warvudgine Cemi Tavi.
vuTxari, guSindeli samuSaodan raRac-raRa-
cebi gasarkvevi maqvs da, dRes saRamos sadme
erTad xom ar wagvexemsa-meTqi.
– magram, rogorc vici, SekveTa dasrulebu-
lia, – miTxra.
– diax, SekveTa dasrulebulia.
Cemma pasuxma, cota ar iyos, daabnia, magram
meti aRaraferi ukiTxavs. Sexvedra saRamos-
Tvis aoiamaze, kafeSi davuniSne. telefoniT
magida SevukveTe pirveli klasis frangul
restoranSi, saukeTesoSi, sadac ki odesme
vyofilvar. axali perangi Cavicvi, rogorc
iqna, gamovinaskve halstuxi da movirge kos-
tiumi, romelic aqamde mxolod orjer Tu
mecva.
rogorc fotografi mafrTxilebda, Tvali
marTla araferze dagrCeboda. gind tanisa-
mosi, gind – saxe, yvelaferi raRac uferu-
lad da mosawyenad gamoiyureboda. mTliano-
baSi ki Zalian hgavda meorexarisxovani qalTa
kolejis gundis momRerals. Tumca, marTali
giTxraT, es yvelaferi fexebze mekida. yvela-
ze ufro iman damaRona, rom yurebs gulmod-
gined malavda xSiri, Camovarcxnili Tmis qveS.
– ese igi, yurebs malav? – ise, sxvaTa Soris
vkiTxe.
– ho, – sxvaTa Sorisve mipasuxa man.
restoranSi cota adre mivediT da vaxSamze
pirvelebi aRmovCndiT.
Caweuli lampebis Suqze oficianti grZel
asanTis Rerebs aCxakunebda da erTimeoris
miyolebiT anTebda kaSkaSa wiTel sanTle-
bs. metrdoteli moWutuli TvalebiT Cxrek-
da danebs, Canglebs, TefSebs, xelsaxocebis
rigebs, Cveuli pedanturobiT amowmebda magi-
daze gawyobil servizs. oficiantis quslebi
msubuqad da sasiamovnod rakunobda sarkes-
aviT gaprialebul muxis parketze. ofician-
tis fexsacmeli aSkarad Cemsaze Zviriani iyo.
larnakebSi cocxali yvavilebi ewyo, TeTr
kedelze ki modernistis naxati iwonebda Tavs.
erTi SexedviTac etyoboda, rom originali
iyo. Rvinoebis CamonaTvali CavaTvaliere da
yvelaze Zvirfasi TeTri Rvino SevukveTe,
msubuqi sauzmeulidan ki – xoxbis paSteti,
qorWilis wvniani da zRvis eSmakis RviZli ara-
JniT. man meniuSi gulmodgined gamoCiCqna da
SeukveTa zRvis kus wvniani da ena. me zRvis
zRarbis wvniani SevarCie, rostbifi oxraxu-
SiT, iaponuri sousi da pamidvris salaTi. yve-
lafriT Canda, rom Cemi erTi Tvis xelfasis
naxevari ufskrulma STanTqa.
– verafers ityvi, soliduri dawesebule-
baa, – Tqva man, – xSirad dadixar aq?
– xandaxan, mxolod saqmeze. me Tu mkiTxav,
roca marto xar, jobs, sake dalio Cveulebriv
barSi da, ra Tqma unda, Sesabamisadac waixemso.
gacilebiT Tavisuflad grZnob Tavs. ar Rirs
zedmeti raRacebiT Tavis gadatvirTva.
– saerTod, ras Wam barSi?
– ra vici, yvelafers. ufro xSirad sendviCs
omletiT.
– sendviCs omletiT!.. – gaimeora, – ese igi,
yoveldRe barSi sendviCiTa da omletiT vaxS-
mob?
– mTlad yoveldRe ara. daaxloebiT, sam
dReSi erTxel Sin vamzadeb...
– magram samidan ori dRe mainc barSi Wam
sendviCs omletiT. asea, ara?
– ho, albaT...
– magram ratom, maincdamainc, sendviCs
omletiT?
– karg barebSi yovelTvis karg sendviCebs
amzadeben aseve kargi omletiT.
– fu!.. – arc acia da arc acxela, – raRac
aranormaluri xar.
– absoluturad normaluri var! – vTqvi me.
warmodgena rom ar mqonda, rogor Semecva-
la saubris Tema, erTxans Cumad vijeqi da
saferfleSi namwvebs davcqerodi.
– salaparako samuSaos exeba? – Semaxsena.
– guSin ukve giTxari, samuSao mTlianad
dasrulebulia-meTqi. araviTari problema ar
aris. arc salaparakoa araferi.
CanTis jibidan grZeli, wvrili menToliani
sigaretis kolofi amoiRo, TvalebiT Semeki-
Txa: `aba, rao?~ da restornis asanTiT mou-
kida. is iyo, unda mepasuxa, roca zurgs ukan
mtkice nabijebis xma gavigone. metrdotelma
gamorCeuli RimiliT, iseTiT, TiTqos erTa-
derTi Svilis portrets miCvenebda, boTli
etiketiT Semoabruna Cemken. Tavi davuqnie da
manac Zlivs gasagoni, yurs rom moefoneba,
iseTi tkacuniT amoaZro sacobi. TiTo ylupi
Rvino Camoasxa boklebSi. eniT fulis gemo
vigrZeni. metrdoteli wavida da orma ofi-
ciantma monacvleobiT dadga magidaze sami
veeberTela maTlafa da wyvili TefSi. mere
oficiantebic gauCinardnen da Cven isev mar-
toni davrCiT.
– Zalian mindoda Seni yurebis naxva, radac
unda damjdomoda, – vTqvi gulaxdilad.
xma ar gaucia, ise gadaiRo RviZlis paSteti
da odnav mosva Rvino.
– ra, sul tyuilad Segawuxe?
odnav gaiRima:
– Znelia, kargi franguli samzareulo
Sewuxebad CaTvalo.
– yurebze saubari ki Sewuxebaa?
– arc eg. yvelaferi xom rakurszea damo-
kidebuli. imazea damokidebuli, ra kuTxiT
Sexedav.
– maSin, modi, Seni sayvareli kuTxiT avaw-
yoT Cveni saubari.
Cangali pirTan miitana da xelisken odnav
daixara.
– Tqvi, rasac fiqrob. ai, ase miviRebT `Cems
sayvarel kuTxes~.
erTxans gavCumdiT, saWmel-sasmels mivu-
trialdiT.
mere isev me daviwye laparaki:
– mosaxvevSi, kuTxes gavcdebi Tu ara, viRac
Cem win Semdeg mosaxvevSi uCinardeba. odnav
gakrTeba da uCinardeba. ver vaswreb garCevas,
vin aris. mxolod TeTri tanisamosis bolosRa
vxedav. es TeTri nafleTi TvalSi meCxireba,
TiTqos misxlteba kidec, magram samudamod
mainc ver viSoreb... nacnobia SenTvis msgavsi
ram?
– TiTqos ho...
– ai, zustad aseTi SegrZneba miCndeba, roca
Sens yurebs vuyureb.
dadumebulebi isev vagrZelebdiT vaxSams.
WiqebSi Rvino davasxi.
– Sen xom gonebaSi CarCenil xatebaze ki ara,
TviTon SegrZnebaze laparakob. ase ar aris? –
daazusta.
– ra Tqma unda!
– adre msgavsi araferi gigrZnia?
cota davfiqrdi da Tavi gavaqnie.
– ara.
– gamodis, rom yvelaferi Cemi yurebis bra-
lia.
– darwmunebuli ara var... raRacaSi ase
darwmuneba, cota ar iyos, ucnauria... Tanac,
erTxelac ar gamigonia, rom yurebis forma
vinmes sul erTsa da imave grZnobebs uRviZeb-
des...
– ra giTxra, Cemi erTi nacnobi fari foset-
meijersis cxviris danaxvaze erTTavad ace-
minebs. albaT, dameTanxmebi, rom am dacemi-
nebaSic bevri fsiqologiuri raRacaa. erT
mSvenier dRes raRac mizezs raRac Sedegam-
de mivyavarT, cxadia, SemTxveviTs, magram, ai,
erTica da meorec, mizezica da is SemTxveviTi
Sedegic, CvenSi erTiandebian, Tan ise, rom
ukve SeuZlebelia maTi daSoreba...
– me, ra Tqma unda, ar vici, ra xdeba fari
foset-meijersis cxvirTan dakavSirebiT... –
Rvino movsvi da damaviwyda, ris Tqmas vapi-
rebdi.
– Sens SemTxvevaSi raRac sxvaa? – mkiTxa.
– mdaa, raRac sxva, – vupasuxe me, – raRac
Zalian mouxelTebeli, Tan Zalian konkretu-
li, mniSvnelovani... – xelebi, daaxloebiT,
metriT davacile erTmaneTs, mere uceb mivwie
xelisgulebi erTmaneTTan sul raRac xuT san-
timetrze, – ar vici, ukeTesad rogor agixsna...
– fenomenis koncentracia gaucnobierebel
mo­­tivebze.
– zustad! – oho, Sen Cemze aTjer ufro
Wkviani yofilxar! – vTqvi me.
– kursebze davdiodi.
– kursebze?
– ho. fsiqologiis dauswrebel kursebze.
darCenili paSteti Suaze gaviyaviT. isev
damaviwyda, ris Tqmas vapirebdi.
– ese igi, jer kidev ver gaacnobiere, ra kav-
Siria Cems yurebsa da Sens SegrZnebebs Soris?
– ho, etyoba asea, – vTqvi, – ver gamigia, an
Seni yurebi apireben raRacis pirdapir Tqmas,
anda raRac cdilobs CemTan dakavSirebas Seni
yurebis, rogorc Suamavlis, saSualebiT...
xelebi ar auRia magididan, ise aiCeCa mxre-
bi.
– ai, eg Seni SegrZnebebi sasiamovnoa Tu
usiamovno?
– arc erTia da arc meore, anda, SeiZleba,
erTicaa da meorec, erTad... ar vici.
Rvinis bokali TiTebSi moeqcia da erTxans
daJinebiT makvirdeboda saxeze.
– vfiqrob, cudi ar iqneboda Seni grZnobe-
bis ufro zustad gamoxatva SegeZlos.
– hoo? ese igi, metyvelebac ar mivarga, ara?
– davamate me.
gaeRima.
– ara. arc ise uimedod aris saqme... saer-
Tod, gavige, ris Tqmac gindoda.
– da ras fiqrob, rogor unda moviqce?
didxans iyo Cumad. etyoba, sul sxva rameze
fiqrobda. xuTive TefSi carieli ido magida-
ze. Camocvenili planetebis msgavsad.
– ici, – daiwyo pauzis Semdeg, – Cemi azriT,
unda davmegobrdeT. Tu, ra Tqma unda, Tanaxma
xar.
– ra Tqma unda, – daveTanxme me.
– mindoda meTqva, Zalian, Zalian axlo mego-
brebi unda gavxdeT, – daazusta.
Tavi davuqnie.
ase gavxdiT Zalian, Zalian axlo megobrebi
Cveni pirveli Sexvedridan sul raRac naxeva-
ri saaTis Semdeg.

***
– rogorc Zalian axlo megobars, raRac
minda, gkiTxo, – gavumxile.
– midi, mkiTxe, – Tqva man.
– jer erTi, ratom malav yurebs, da meorec:
yofila SemTxveva, rom maT, ese igi, Sens yure-
bs, vinmeze aseTi ucnauri gavlena moexdina?
didxans xma ar amouRia, magidaze dawyobil
Tavis xelebs dascqeroda.
– amaSi bevri ram urevia, – Zalian Cumad
Tqva bolos.
– urevia?
– ho... Tumca, mokled Tu vityvi, ubralod,
SeveCvie im `mes~, romelic malavs yurebs.
– gamodis, ori sxvadasxva adamiani xar:
erTi, romelic yurebs malavs, da meore, rome-
lic ar malavs.
– zustad eg mindoda meTqva.
oficiantebma carieli TefSebi aalages da
wvniani moitanes.
– SegiZlia, momiyve imaze, romelic ar mala-
vs yurebs?
– ara mgonia, rame gamovides, didi dro gavi-
da mas Semdeg... marTali giTxra, Tormeti wlis
asakidan vmalav.
– ki magram, roca modelad muSaob, maSin xom
aRar malav, ase ar aris?
– ara, – magram iq namdvili yurebi ar aris.
– namdvili ar aris?
– iq... dablokili yurebia.
erTi-ori kovzi supi Sevxvripe, Tavi avwie
da saxeSi Sevxede.
– iqneb ufro dawvrilebiT amixsna, ras niS-
navs `dablokili yurebi?~
– dablokili – es mkvdari yurebia. me Tvi-
Ton vklav maT. ufro zustad, me maT vblokav.
gzas vuRobav gonebisken da... ar gesmis?..
maincdamainc ver gavrkveuliyavi.
– ecade, SemekiTxo, – Tqva man.
– `yurebis mokvla~, es ra, imas niSnavs, rom
aRaraferi gaigono?
– ra Tqma unda, ara. gagonebiT gesmis, am
mxriv yvelaferi rigzea. ubralod, isini mkv-
daria. es, albaT, Senc unda SegeZlos.
kovzi magidaze dado, gasworda, mxrebSi
gaimarTa, mkveTrad gaswia ukan nikapi da aTio-
de wamiT daZabuli gaSeSda, mere isev dawia
mxrebi da moeSva.
– ai, axla yurebi daixocnen!.. midi Senc.
auCqareblad da gulmodgined samjer gavi-
meore yvelaferi, rac man gaakeTa. imis SegrZ-
neba, rom raRac mokvda, ara da ar miCndeboda.
es ki iyo, Rvino ufro aCqarda ZarRvebSi.
– ratomRac Cems yurebs sikvdili ar undaT,
– vTqvi imedgacruebulma.
Tavi gadaaqnia.
– albaT, uazrobaa... etyoba, roca mokvlis
saWiroeba ar arsebobs, mSvenivrad grZnob
Tavs, Tundac ar SegeZlos amis gakeTeba.
– SeiZleba, kidev gkiTxo?
– mkiTxe.
– axla Sevecdebi, erTad Sevkribo yvela-
feri, rac momiyevi... ese igi, Tormet wlamde
ise icxovre, rom yurebs ar malavdi. mere, erT
mSvenier dRes, Sen isini damale. imis Semdeg
dRemde aRaravisTvis giCvenebia. magram roca,
ubralod, iZulebuli xar, gamoaCino, Sen maT
blokav, wyvet kavSirs gonebasa da yurebs
Soris. asea, ara?
Rimilma saxe gaunaTa.
– zustad asea!
– mainc, ra daemarTa Sens yurebs, Tormeti
wlisa rom iyavi?
– nu Cqarob, – orive xeliT odnav Semexo
TiTebze, – Zalian gTxov...
darCenili Rvino bokalebSi davasxi da Cemi
bokali nela gamovcale.
– jer Senze mindoda cota ufro metis gage-
ba.
– magaliTad, risi?
– yvelafris. sad da rogor gaizarde, ram-
deni wlis xar, ras saqmianob... da ase Semdeg...
– mosawyeni iqneba. yvelaferi iseTi banalu-
ria, bolomde verc moismen, CageZineba.
– miyvars banaluri Temebi.
– Cems SemTxvevaSi yvelaferi iseTi banalu-
ria, rom kaciSvils ar moewoneba.
– kargi, – gaicina, – aTi wuTisa mainc moyevi.
– davibade 1948 wlis 24 dekembers, Sobis
winadRes... maincdamainc sasiamovno ar aris,
roca dabadebis dRe Sobis winadRes gaqvs. Tvi-
Ton dafiqrdi: dabadebis dRis saCuqrebi igi-
vea, rac saSobao saCuqrebi. yvela cdilobs,
ekonomia gaswios... verZis varskvlavze var
dabadebuli, sisxlis jgufi – pirveli. aseT
SexamebaSi an municipaluri klerki unda iyo,
an – bankis moxele. mSvildosanTan, saswor-
Tan da merwyulTan kavSiri mizanSewonili ar
aris... cxovreba ki ara – carieli dardia, Sen
rogor fiqrob?
– sasacilo mosasmenia!
– Cveulebriv qalaqSi gavizarde, Cveule-
brivi skola davamTavre. gansakuTrebuli mWe-
vrmetyvelebiT arc bavSvobaSi gamovirCeo-
di. cota rom wamovizarde, autaneli gavxdi.
Cveulebriv iyo pirveli qali, Cveulebriv iyo
pirveli siyvaruli. Tvrameti wlisa tokioSi
gadavedi da universitetSi Sevedi. davamTavre
universiteti, me da Cemma megobarma mTargm-
nelTa patara kantora gavxseniT – axlac imiT
vSoulob lukmapurs. sami wlis win sareklamo
JurnalSi SekveTebis aReba daviwye _ gancxa-
debebs vaformeb. iqac ara uSavs ra, midis saqme.
oTxi wlis win gogo gavicani. firmaSi msaxu-
robda. davqorwindi. ori Tvis win davSordiT.
ratom davSordiT, – ori sityviT ver avxsni...
erTi bebruxana kata myavs. dReSi ormoc Rer
sigarets vewevi. rogor ar vcade, Tavi ver
davanebe. sami kostiumi maqvs, eqvsi halstuxi
da karga xnis winaT modidan gamosuli xuTasi
firfita. eleri quinis romanebis yvela mkvle-
lis saxeli maxsovs. mTlianad Sevagrove prus-
tis `dakarguli drois ZiebaSi~, magram mxo-
lod naxevari wavikiTxe. zafxulobiT luds
vsvam, zamTrobiT – viskis.
– dabolos, sam dReSi orjer barSi miirTmev
sendviCs omletTan erTad.
– asea, – Tavi davuqnie.
– Zalian sainteresoa!
– dRemde yvelaferi mowyenilobiT iyo
savse, mgoni, arc amis Semdeg Seicvleba rame.
Tumca, ver vityvi, rom aseTi cxovreba ar
momwons. imas vgulisxmob, rom sulerTia,
mainc araferi Seicvleba...
saaTs davxede. aTi wuTi da oci wami gavida.
– da mainc, Sen mxolod is ara xar, rac axla
momiyevi.
gavCumdi. magidaze dawyobil Cems xelebs
davaCerdi.
– ra Tqma unda. yvelaze ufro mosawyen
cxovrebazedac ki yvelafers ver moyvebi. ase
ar aris?
– Tu ginda, axla me mogiyvebi, ra STabeWdi-
leba datove Cemze.
– minda.
– saerTod, roca vinmes pirvelad vxvdebi,
pirvel aT wuTs laparakis saSualebas vaZlev.
mere ki vcdilob, gavaba, rac ilaparaka, ukuR-
ma amovabruno... rogor fiqrob, sworad ar
viqcevi?
– ra giTxra, – gaviqnie Tavi, – albaT, swo-
rad iqcevi.
oficianti, TiTqos haeridan gaCndao, Tef-
Sebis dalagebas Seudga. meorem, romelmac
pirveli Secvala, TefSebze saWmeli daawyo.
bolos mesame movida da yvelafers raRac
sousi moasxa. mokled, sami beisbolistiviT
unaklod gaiTamaSes mowodeba – tyorcnidan –
meore zonaSi – pirvelamde.
– es saSualeba Senze rom gamovcado, ai, ra
gamova, – Tqva da dana enaSi CaarWo, – Seni cxo-
vreba ki ar aris mosawyeni, eg Sen ginda, rom is
mosawyenad gamoiyurebodes. ase ar aris?
– SeiZleba, marTalic xar, ar vici. SeiZle-
ba, sinamdvileSi Cemi cxovreba sulac ar aris
mosawyeni da, ubralod, me minda aseTi davi-
naxo. magram Sedegi xom igivea! gind ase Tqvi,
gind – ise, Sedegi ukve xelSi miWiravs. yvelas
unda, mowyenilobas gaeqces, me ki vcdilob, am
mowyenilobis saRrmeSi rac SeiZleba Rrmad
SevZvre. TiTqos pikis saaTSi xalxis dinebis
sawinaaRmdegod vmoZraob... ase rom, sulac
ar vwuwuneb, rom mosawyeni cxovreba maqvs. es,
cols SeuZlia, wavides, Tu ar moswons...
– amitomac daSordiT erTmaneTs?
– xom giTxari, ori sityviT ver agixsni-
meTqi. Tumca, jer kidev nicSem Tqva: `mowyeni-
lobis winaSe RmerTebic ki uZlurni ariano...~
asec gamovida.
isev saWmels mivutrialdiT. iman sousi
daimata, me darCenili puri SevWame. sanam Seve-
qceodiT, Cven-Cvens safiqrals vfiqrobdiT.
TefSebi waiRes, mere yava moitanes. sigarets
movukide. sigaretidan gamosuli kvamli haer-
Si miizlazneboda da uxmo da uCinar kondi-
cionerebSi uCinardeboda. ramdenime magidas-
Tan axalSemosulebi sxdebodnen. WerSi dama-
grebuli dinamikebidan darbazSi mocartis
sakoncerto melodia iRvreboda.
– SeiZleba, isev gkiTxo yurebze?
– albaT, is ginda, mkiTxo, rame saswaulmoq-
medi Zala xom ara aqvT, ara?
Tavi davuqnie.
– ai, amis Semowmeba ki TviTon mogiwevs. rom
mogiyve kidec, Cemi istoria Cemive pirovnebiT
iqneba SemosazRvruli. veWvob, es gamogadges.
kidev erTxel davuqnie Tavi.
– SemiZlia, giCveno yurebi, – yava dalia da
ganagrZo, – oRond, ar vici, dagexmareba Tu
ara es rameSi... iqneb, piriqiTac, SeiZleba, mere
inano kidec.
– ratom?
– imitom, rom Seni mowyeniloba arc ise
Zlieria.
– am SemTxvevaSi, verafers izam.
TiTebze xelisgulebi damado.
– maSin, ai, ici, ra... amis Semdeg raRac drois
ganmavlobaSi, or an sam Tves Cem gverdiT iyavi,
kargi?
– kargi.
CanTidan Savi lenti amoiRo da tuCebiT
daiWira. mere orive xeliT Tma ukan gadaiwia,
erTad Seagrova da moxerxebuli moZraobiT
Sekra lentiT.
– rogoria?
gaocebuli, sunTqvaSekruli Sevcqerodi.
piri gamiSra. gaxevebuli sxeulidan vera da
ver amoeRwia xmas. wamiT momeCvena, TiTqos
TvalismomWrel TeTr kedlebs Zlieri tal-
Rebi eZgera. restornis xmebi – saubris nawyve-
tebi, WurWlis wkriali, – uceb erT mRvrie,
naxevrad gamWvirvale Rrublad iqca, Sesqel-
da da mere isev gaiSala. zRvis talRebis xmau-
ri momesma, miviwyebuli warsulidan mwuxris
zRvis daviwyebulma surnelma daqrola...
magram es mxolod umniSvnelo nawilaki iyo
imisa, ramac Cemi suli wamis raRac measedSi
gaavso.
– warmoudgenelia, – Zlivs amovRerRe, –
TiTqos sul sxva adamiani xar!
– asec aris, – Tqva man.

2. daublokavi yurebi
arabunebrivad lamazi iyo. es iseTi sila-
maze iyo, romelic manamde arc menaxa da verc
warmomedgina. giganturi kosmosi dneboda da
masSi iRvreboda, mzad iyo, Tavisi usasrulo-
biT afeTqebuliyo, amave dros, yinulis sul
mcire kristaliviT magari da SekumSuli iyo.
samyaro Cven garSemo qedmaRluri sidiadiT
izrdeboda da wamsve uZlurebisa da morCile-
bisgan ikrunCxeboda. es yvelaferi Cems yve-
lanair cnebasa da warmodgenas aRemateboda.
is da misi yurebi, bolos da bolos, Seerwynen
erTmaneTs da axalSobili saswaul dro-sivr-
ceSi gasrialda.
– Sengan SeiZleba, kaci Wkuidan SeiSalos!
– vici, swored es aris daublokavi yurebis
mdgomareoba, mipasuxa man.
Cvens magidas erTbaSad ramdenimem moapyro
viTomda dabneuli mzera. yavadniT mosul-
ma oficiantma ver moaxerxa finjnebSi yavis
dasxma. yvelaferi gayuCda – Cqami ar ismo-
da. marto gadaxveuli magnitofonis babina
Srialebda. CanTidan menToliani sigaretis
kolofi amoiRo, erTi Reri amoaZro da tuCe-
biT daiWira. uceb movege gons da saswrafod
avunTe sanTebela.
– SenTan minda davwve, – Tqva man.
da Cvenc davweqiT erTad.

3. daublokavi yurebi. gagrZeleba


Tumca, misi cxovrebis oqros xana jer ar
damdgariyo. amis Semdeg or-sam dRes isev dau-
blokavi yurebiT iyo, mere isev damala Tavisi
skulpturuli Sedevri Tmis yru kedels miRma
da isev Cveulebriv gogod gadaiqca. zustad
ase adreul martSi pirdapir quCaSi ixdian
xolme paltos sasinjad – xom ar daTbao ukve?
– da isev icvamen.
– ici, jer ar damdgara yurebis gamoCenis
sezoni, – amixsna, – jer miWirs sakuTar Zalas-
Tan gamklaveba.
– ise, rom icode, CemTvis sulerTia, – aRar
SevekamaTe, radgan damaluli yurebiTac mSve-
nivrad gamoiyureboda.

***
xandaxan mainc miCvenebda yurebs. es TiTq-
mis yovelTvis seqsTan iyo dakavSirebuli.
sakmarisi iyo, gamoeCina yurebi, seqsi maSinve
iZenda raRac idumal Tvisebebs. Tu am dros
wvimda, garSemo yvelaferi wvimis surneliT
iJRinTeboda; Tu Citebi WikWikebdnen _ WikWi-
ki pirdapir loginSi ismoda. Znelia amis ufro
gasagebad axsna. mokled, ase iyo da morCa.
– sxvasTan rom wevxar loginSi, yurebs ara-
sodes aCveneb? – vkiTxe erTxel.
– ra Tqma unda, ara! – mipasuxa, – vfiqrob,
veravinac ver xvdeba, rom me yurebi maqvs...
– mere, rogoria seqsi damaluli yurebiT?
– TiTqos... ZaldatanebiTi. TiTqos gazeTSi
var gaxveuli, verafers ver vgrZnob... didi
ambavi! movaleobas vasruleb, morCa da gaTa-
vda.
– magram daumalavi yurebiT xom asjer uke-
Tesia?
– ra Tqma unda!
– maSin, gamoaCine! – gavikvirve, – specialu-
rad raRac cudze ratom unda ifiqro?
daJinebiT Semomxeda, mere Rrmad amoioxra.
– etyoba, marTla veraferi gaige...

***
ise, marTla bevri araferi mesmoda. jer
erTi, ver mivxvdi, ratom meqceoda raRac gan-
sakuTrebulad. rogor ar vcdilobdi, magram
sakuTar TavSi veraferi aRmovaCine verc gan-
sakuTrebuli, verc ucnauri, riTac odnav
mainc gamovirCeodi sxvebisgan.
es rom vuTxari, gaicina.
– yvelaferi Zalian martivia, es imitom
moxda, rom Sen TviTon moginda Cemi gacnoba
da CemTan yofna. ai, es aris mTavari mizezi, _
amixsna man.
– sxva rom yofiliyo Cems adgilas?
– yovel SemTxvevaSi, amJamad swored Sen
ginda CemTan yofna. ai, amitom ufro sainte-
reso xar, vidre Sen TviTon fiqrob sakuTar
Tavze.
– magram ratom vfiqrob Cems Tavze ase? –
vkiTxe frTxilad.
– imitom, rom naxevari xar cocxali! –
moulodnelad, cota ar iyos, mkvaxed mipasuxa,
– Seni meore naxevari ki isev ise xeluxlebeli
rCeba...
– hm, – mxolod amis Tqma movaxerxe.
– am TvalsazrisiT, Cven raRacnairad vga-
varT erTmaneTs. me vblokav Cems yurebs, Sen
Seni naxevriT cxovrob. ar geCveneba, rom asea?
– marTalic rom iyo, mainc ra mniSvneloba
aqvs – Cemi meore naxevari iseTi... Tvalis-
momWreli ar aris, rogoric – Seni yurebi.
– albaT! – gaiRima, – vxedav, rom marTla
araferi gamegeba!
ai, ase, RimilSi CaZirulma aikeca Tma da
erTimeoris miyolebiT Seixsna Rilebi blu-
zaze.
***
gavida zafxuli. erT uqmes, seqtembris
mzian saRamos, loginSi vnebivrobdi, TiTebiT
veTamaSebodi mis Tmas da veSapis penisze vfi-
qrobdi. moRuSul tyviisferi zRva borgavda
gareT, gaafTrebuli qari exeTqeboda fanjris
minebs. sagamofeno darbazis maRali Weri. gar-
Semo sulieris WaWaneba ar aris... samudamod
moWrilma veSapis penisma yovelgvari Sinaarsi
dakarga. nel-nela Cemi fiqrebi colis Ramis
perangs daubrunda. rogor ar vcade, magram
verafriT gavixsene, hqonda Tu ara, saerTod,
Tundac erTi Ramis perangi. tvinis kunWulSi
raRac cimcimebda – samzareuloSi skamidan
CamoSvebuli Ramis perangis aCrdili. verc is
gavixsene, ras niSnavda es. mxolod raRac ucn-
auri grZnoba mqonda – TiTqos Zalian didi
xnis ganmavlobaSi sul sxvisi cxovrebiT vcxo-
vrob.
– erTi miTxari, Ramis perangebs ar xma-
rob? – TviTonac ar vici, ratom vkiTxe Cems
megobars.
Cems mxarze dadebuli Tavi aswia da dab-
neulma Semomxeda.
– erTi calic ki ara maqvs...
– a! – amovTqvi me.
– magram Tu Sen fiqrob, rom ukeTesi iqne-
ba...
– ara, ara! – saswrafod Sevawyvetine, – magi-
tom ar mikiTxavs.
– ara, moica, nu geuxerxuleba! me samuSaoze
yvelafers Sevegue, arafris ar momerideba...
– araferi ar aris saWiro, – savsebiT mak-
mayofilebT Sen da Seni yurebi, – vuTxari me.
imedgacruebulma gadaaqnia Tavi da isev
mxarze momexuta. magram cota xnis Semdeg isev
Semomxeda.
– aTi wuTis Semdeg dagirekaven.
– damirekaven?! – sawolTan dadgmul Sav
telefons Sevxede.
– ho. telefoni darekavs.
– da es ici Sen?
– vici.
Tavi mkerdze damado da menTolis sigarets
moukida. cota xnis Semdeg zed Wipze ferfli
dameca. tuCebi moamrgvala da mondomebiT
Seubera suli. yurze TiTebi vtace da movuWi-
re. fantastikuri SegrZneba dameufla. azrebi
damefanta, TavSi marto bundovani moCvenebebi
da uformo siluetebi Cndebodnen da qrebod-
nen erTimeoris miyolebiT.
– cxvrebze isaubrebT, – Tqva man, – bevrze
da erTze.
– cxvrebze?
– ho, – naxevrad moweuli sigareti momawo-
da. erTxel movqaCe da namwvi saferfleSi
CavWylite, – mere ki nadiroba daiwyeba.

ramdenime wuTis Semdeg Cems baliSTan tele-


fonma dareka. davxede: qali mSvidad Tvle-
mda Cems mkerdze. saSualeba miveci aparats
erTxans kidev exmaura, mere ki yurmili aviRe.
_ SegiZlia exlave moxvide? _ gadmoafrq-
via uxilavma Tanamosaubrem. xma ise zrialeb-
da, TiTqos mis patrons tafaze wvavdnen. _
seriozuli saqmea!
_ ramdenad seriozuli?
_ modi da gaigeb!
_ SemTxveviT cxvars xom ar exeba? _
ise, savaraudod wamovayrantale. es ar unda
meTqva. uceb vigrZeni, rom yinulis naWeri
meWira muWSi.
_ Sen ra ici? _ ikiTxa yurmilma.
magram ase iyo Tu ise, nadiroba cxvarze
daiwyo.
meoTxe nawili
nadiroba cxvarze – 1

1. ucnauri kacis gamoCenamde


arsebobs mravali mizezi, ris gamoc kaci
regularulad da didi dozebiT iwyebs smas.
mizezi SeiZleba sxvadasxvagvari iyos, Sedegi
ki, rogorc wesi – erTi.
1973 wels Cemi partniori gulmxiaruli
loTbazara iyo. 1976-Si mis loTbazarobas
odnav SesamCnevi garTulebebi mohyva urTier-
TobaSi. 1979 wlis zafxulSi ki misi xelebi
ukve uneburad efereboda alkoholizmisken
mimavali karis saxelurs. rogorc yvela msme-
li, fxizeli momxiblavi adamiani iyo, yvela
TvalsazrisiT Rirseuli da rafinirebulic
ki. TviTonac aseTi azrisa iyo Tavis Tavze.
imitomac svamda. darwmunebuli iyo, Tu dale-
vda, ufro warmatebiT moiyvanda Sesabamiso-
baSi sakuTar Tavsa da warmodgenas sakuTar
Tavze – rogorc Zalze Rirseul da momxiblav
adamianze. Tqma ar unda, Tavidan es mSvenivrad
gamosdioda. magram dro gadioda, doza izrde-
boda da raRac drois Semdeg odnav SesamCnevi
xinji programaSi – SeumCnevlad warmoqmnili
naprali – TandaTan gaganierda. mere ki misi
cxovrebis sqemaSi uZiro ufskruliviT daaRo
piri. misi Rirsebebi da momxibvleloba iseTi
siswrafiT garboda win, rom TviTonve veRar
eweoda. Cveulebrivi ambavia. magram adamia-
nebis umravlesobas araviTar SemTxvevaSi ar
unda, sakuTari persona `Cveulebriv ambad~
miiCnios. rafinirebulebs ki – miT ufro. imis
imediT, rom isev ipovida imas, rac ukve dakar-
ga, gadawyvita, ufro Rrmad SeWriliyo alko-
holur nislSi. mas Semdeg saqmeebi kidev ufro
cudad wauvida.
Tumca, dRisiT, mzis Casvlamde, jer kidev
Rirseulad eWira Tavi. ukve meramdene weli
iyo, Segnebulad veridebodi masTan saRa-
moobiT Sexvedras da iqneb amitomac, yovel
SemTxvevaSi, CemTvis mainc, isev Rirseul ada-
mianad rCeboda. Tumca, vicodi, rom misi yvela
Rirseba dabindebasTan erTad qreboda, rac,
sxvaTa Soris, TviTonac mSvenivrad icoda.
saubarSi arasdros ar vexebodiT am Temas.
urTierToba winandeliviT SesaniSnavi gvqon-
da, magram megobrebi namdvilad aRar viyaviT.
ver vityvi, rom erTmaneTisa absoluturad
yvelaferi gvesmoda, magram is Cemi studentu-
ri periodis saukeTeso nacnobi iyo. amitomac
gansakuTrebiT ganvicdidi imas, rogor eSve-
boda sul ufro da ufro qveviT, rogor karga-
vda Rirsebas pirdapir Cem Tvalwin. TumcaRa,
iqneb swored amgvar tkivilTan erTad modis
dakaceba Tu simwife...
im dros, roca kantoraSi mivedi, Tavisi
ulufa viski ukve miRebuli hqonda. Tu im
erTi ulufiT Semoifargleboda, yvelaferi
normalurad iyo. magram am saqmeSi ucvleli
kanoni batonobs. sakmarisia, `erTiT~ daiwyo,
rom sul male SeumCnevlad gadadixar `or-
samze~. rogorc ki aseTi ram masac daemarTeba,
am firmasTan kavSiris gawyveta da sxva samu-
Saos Zebna momiwevs. kondicioneris cxauris
win mdgomi gaoflianebul zurgs viSrobdi da
mdivani qalis mier momzadebul civ qeris Cais
vwrupavdi. is Cumad iyo. arc me amomiRia xma.
SuadRis mzis kaSkaSa laqebi fantastikurad
gaTxapniliyo linoliumze. fanjris miRma,
mwvaneSi Cafluli parki gadaSliliyo. aqa-iq
wertilebad moCanda balaxze gasarujad gawo-
lili modunebuli sxeulebi. Cemi mewyvile Cem
pirdapir ijda da burTuliani kalmistris
bolos ritmulad irtyamda marcxena xelis-
gulze.
– Sen ra, gaSordi? – xma amoiRo bolos.
– ukve sami Tvea! – vupasuxe ise, rom par-
kis peizaJisTvis Tvali ar momiSorebia. mzis
saTvalis gareSe Tvalebi mtkioda.
– ratom gaSordi?
– piraduli motivebiT.
– gasagebia, – mSvidad Tqva, – arasdros
gamigonia, arapiraduli mizezebiT ganqorwi-
nebuliyvnen.
xma ar gamicia. ai, ukve ramdeni welia, Cven
Soris raRac usityvo SeTanxmebasaviT arse-
bobda: ar SevxebodiT erTimeoris piradi cxo-
vrebis problemebs.
– arafris garkvevas ar vapireb, – TiTqos
bodiSs ixdiso, ise Tqva, – magram mainc, is Cemi
megobaric iyo da aman cota... SokSi Camagdo.
sul imas vfiqrobdi, ra kargi wyvilia-meTqi...
– asec iyo. Cven kargi urTierToba gvqonda.
yovelgvari wivil-kivilis gareSe davSordiT.
Cemi mewyvile Secbunebuli gaCumda, marto
burTuliani kalmistari tkacunobda mis gaS-
lil xelisgulze dartymisas. muqi cisferi
perangi ecva, Savi halstuxi ekeTa, Tmas isev
SerCenoda savarcxlis kvali. odekoloni da
losioni, suniT Tu vimsjelebdi, erTi nakre-
bidan iyo. me mecva maisuri, romelzedac snupi
– didTaviani lekvi – vindserfingis dafas
Caxveoda, Zveli, gawyalebamde gaxexili jinsi
da talaxSi amogangluli CogburTis kedebi.
nebismieri ucxo TvalisTvis is gacilebiT
solidurad gamoiyureboda.
– gaxsovs, roca samive erTad vmuSaobdiT?
– mSvenivrad maxsovs, – vupasuxe me.
– kargi dro iyo, – Tqva Cemma mewyvilem.
kondicioners movcildi da oTaxis Suagu-
lisken wavedi, laJvardisfer Svedur divanze
davegde, romelic JelesaviT dairwa. magidis
sasigaretedan erTi Reri filtriani `pel-
meli~ amovaZvre da sanTebeliT movukide.
– mere ra?
– marTali giTxra, maSin erTbaSad Zalian
bevr saqmes movedeT.
– gancxadebebs gulisxmob, JurnalebisT-
vis?
mewyvilem Tavi damiqnia. uceb TanagrZnobis
msgavsi raRac vigrZeni mis mimarT. etyoba, sak-
maod iwvala, sanam CemTan am saubars gaabamda.
magididan sanTebela aviRe, xraxni movabrune
da ali davamokle.
– mesmis, rom maincdamainc ar gsiamovnebs
am Temaze laparaki, – vTqvi da sanTebela isev
magidaze davde, – magram, aba, gaixsene. Tavidan
me ar momitania is samuSao, me ar SemomiTava-
zebia, Sen ipove da TviTonve SemogvTavaze. ase
ar aris?
– iseTi situacia iyo, uaris Tqma ar SemeZlo.
Tan, Tavisufali droc Tavsayreli gvqonda...
– Tumca, fulic sakmaod viSoveT...
– ho, blomad gamovimuSaveT. ofisic gava-
farToveT, xalxic meti daviqiraveT... me man-
qana gamovicvale, axali bina viyide, orive
bavSvi kerZo kolejSi Seviyvane – kai fuli
ki damijda... ise, ocdaaTi wlisas raRac ukve
unda gqondes...
– rac iyo, iyo. iSove da iSove. raSi gWirde-
ba Tavis marTleba?
– sulac ar vimarTleb Tavs! – mipasuxa mewy-
vilem. Tqva da magidaze dagdebuli avtokala-
mi aiRo, ramdenjerme xelisgulze daiwkapuna,
– oRond, ici... axla, roca im dros vixseneb,
arc ki mjera, rom es yvelaferi namdvilad iyo.
Cveni erTad aRebuli vali, yvelafris Targm-
na, rac ki xelSi mogvxvdeboda, gancxadebebi
metros kedlebze...
– Tu is gawuxebs, rom didi xania, kedleb-
ze gancxadebebi ar gamikravs, axlac SemiZlia
Segiamxanagde...
Tavi aswia da Semomxeda.
– eh, me sulac ar vxumrob...
– arc me, – vupasuxe me.
gavCumdiT.
– ramdeni ram Seicvala mas Semdeg, – bolos
Cemma mewyvilem ganagrZo laparaki, – cxovre-
bis tempi, adamianebis azrebi... ai, magaliTad,
Cven axla isic ar viciT, sinamdvileSi ramdens
gamovimuSavebT! modis sagadasaxado eqsperti,
raRac gaugebar qaRaldebs avsebs: `iq davq-
viTavT, aq davfaravT, ai, aq gansakuTrebuli
gadasaxadia~ da ase gauTaveblad.
– magram es yvelgan asea!
– me mesmis. isic ki mesmis, rom uamisod ar
SeiZleba, magram adre mainc raRac ufro...
meti xalisi iyo.
– `rac ufro didxans vcxovrob, miT ufro
maRldeba Cemi cixis uxilavi kedlebis Crdi-
li...~ – Caviburtyune CemTvis.
– ra Tqvi?
– araferi, sisulele, mere, mere...
– mere is, rom axla fulis dacincvlaa da
meti araferi. Cven eqspluatatorebad viqe-
ciT, sisxlismwovelebad.
– eqspluatatorebad? – gakvirvebulma
Sevxede. Cven Soris oriode metri iqneboda.
is skamze ijda, misi Tavi Cemsaze ociode san-
timetriT maRla iyo. mis Tavs ukan, kedelze,
suraTi ekida; axali, Sav-TeTri liTografia.
adre ar menaxa. frTiani Tevzi iyo gamosaxu-
li. Tevzs sifaTze etyoboda, maincdamainc ar
moswonda frTebi. etyoba, ver mimxvdariyo,
raSi unda gamoeyenebina. – sisxlis mwovele-
bi?.. – amjerad CemTvis Cavilaparake.
– zustad.
– mainc, vis vwovT sisxls?
– cot-cotas – yvelas!
xelis mtevnebi zustad Cemi Tvalebis
simaRleze hqonda. fexebi avwie da cisferi
divnis sazurgeze gadavajvaredine. Tan Tvals
ar vaSorebdi xelisgulze avtokalmis cekvas.
– rac unda iyos, viTom ver xvdebi, rom
gamovicvaleT?
– yvelaferi Zveleburad aris, aravin da
araferi ar Secvlila...
– Sen ra, marTla ase fiqrob?
– ho, ase vfiqrob. araviTari eqspluata-
cia ar arsebobs. es yvelaferi zRaparia. ara
mgonia, gjerodes, rom xsnis armiis dakrulze
marTla SeiZleba, qveynierebas eSvelos. nu
igoneb imas, rac ar arsebobs!..
– kargi, SeiZleba, metismeti momivida... –
TiTqos dameTanxma, – wina kviras Sen, ufro
sworad, oriveni, margarinis reklamis teqsts
vadgendiT. unda iTqvas, rom marTla mSvenieri
reklama gamovida. Segvaqes kidec. magram, aba,
miTxari: am bolo wlebSi Sen TviTon ramden-
jer Wame margarini?
– arc erTxel. ver vitan margarins.
– arc me miWamia. saqmec eg aris! adre, yovel
SemTxvevaSi, suliT da guliT vmuSaobdiT,
gvjeroda imis, rasac vakeTebdiT, amitom saku-
Tar Tavs pativs vcemdiT. axla? mTel qveyanas
nexviT vavsebT – uazro da umizno sityvebiT...
– sxvaTa Soris, margarini janmrTelobis-
Tvis sasargeblo produqtia. mxolod mce-
nareul cximebs da cotaoden qolesterins
Seicavs, moxucebs avadmyofobebi ar uvi-
TardebaT, am bolo xanebSi ki amboben, gemoc
SesamCnevad gauumjobesdaT... iafia. didxans
inaxeba...
– hoda, Sen TviTon CaxeTqe!
divanze gavweqi da mTeli taniT gavizmore.
– mainc, ra mniSvneloba aqvs, vWamT Tu ara
me da Sen am margarins. saboloo angariSiT
xom sulerTia! morig abdaubdas gadavTargmni
Tu margarinisTvis axal reklamas SevTiTx-
ni, sinamdvileSi erTi da igivea. ho, qveyanas
uazro sityvebiT vanagvianebT. magram ginaxavs
ki sityvebi, romlebsac azri aqvs? kargi ra,
morCi, Tu RmerTi gwams, ar arsebobs eg Seni
`suliT da guliT samuSao~. versad ver ipovi.
es igivea, rom suliT da guliT isunTqo, anda,
suliT da guliT Caafsa unitazSi!
– adre ufro raRacnairi... ufro ucodveli
viyavi.
– SeiZleba, – vTqvi da mZime saferfleSi
sigareti Cavaqre, – `erT ucodvel qalaqSi
erTi ucodveli yasabi cxovrobda. ucodveli
katletebis dasamzadeblad ucodvel xboebs
xocavda...~ ra Tqma unda, Tu fiqrob, rom
dilidanve viskiT gaskdoma savsebiT ucodve-
li saqmianobaa, SegiZlia, imdeni Caisxa, ramde-
nic Cageteva!
oTaxi siCumeSi CaiZira. xangrZliv pauzaSi
xis magidaze avtokalmis rakuni ismoda mxo-
lod.
– mapatie, – veRar gavuZeli siCumes, – ar
mindoda SenTan ase laparaki.
– araferia, – Tqva Cemma mewyvilem, – Sei-
Zleba, swored amaSi xar marTali.
gadaxurebulma kondicionerma daiwkapuna
da gamoirTo. wynari SuadRe iyo. iseTi wynari,
rom gagaJrialebda.
– damSviddi, Tavi daiwynare, – vTqvi me, –
naxe, ramdens mivaRwieT mxolod da mxolod
sakuTari ZalebiT! aravisi araferi gvmarTebs,
arc Cveni aravis araferi marTebs... da sxvaTa
Soris, Cvens saqmeSi ufro meti saRi azria,
vidre karieristTa am brboSi, mxolod saku-
Tari ukanalis usafrTxoebaze rom zrunaven,
Tanamdebobidan Tanamdebobaze rom gadadian
da araferi ician, savarZlebSi TviTkmayofili
sifaTebiT gabRenZis garda...
– Cven xom megobrebi viyaviT?
– axlac megobrebi varT, – vupasuxe me, –
mTeli gza erTad gaviareT, erTmaneTs CaWide-
bulebma.
– ise, ar mindoda, rom davSorebuliyaviT.
– vici, – vupasuxe me, – magram iqneb amixsna
rame cxvris Taobaze?
Tavi damiqnia, kalmistari budeSi Caabruna,
TiTebiT quTuToebi moisrisa da daiwyo:
– is kaci dRes diliT 11 saaTze movida...

2. ucnauri kacis gamoCena


is kaci dilis 11 saaTze movida. iseT patara
firmaSi, rogoric Cvenia, drois aRmniSvneli
sityvebi – `dilis 11 saaTi~ – ori saxisaa. es
an kapitaluri oflis Rvraa, an – kapitaluri
usaqmuroba. raRac Sualeduri ar arsebobs.
an, saqmeSi yelamde Caflulebi, uazrod vfa-
cifucobT da davrbivarT, anda aseve uazrod
vyvinTavT da dilis sizmrebs vagrZelebT.
rac Seexeba `SedarebiT umniSvnelo saqmeebs~,
Tu aseTi ram, saerTod, arsebobs, maSin maTi
mogvareba rogorme `nasadilevsac~ SeiZleba.
es kaci swored meore nairsaxeobis dilas
gamoCnda. imdRevandeli dilisTvis sruliad
Tamamad SegveZlo klasikuri usaqmurobis
Zegli dagvedga. seqtembris mTel pirvel naxe-
vari virebiviT vmuSaobdiT, magram rogorc
ki SekveTa davasruleT, kantoraSi cxovreba
Sewyda. samma zafxulis gamouyenebeli Svebu-
leba aviReT (erTi Tvis dagvianebiT), danar-
Cenebs ki samuSaod isRa darCaT, rom dili-
dan saRamomde fanqrebisTvis eTalaT wveri.
Cemi mewyvile bankSi fulis asaRebad gavar-
da, meore TanamSromeli mopirdapire mxa-
res, musikaluri maRaziis sademonstracio
darbazSi, axalTaxali firfitebis mosmena-
Si klavda dros. dacarielebul kantoraSi
marto darCenili mdivani gogona pasuxobda
drodadro telefonis zarebs da `Semodgo-
mis stilis varcxnilobebs~ furclavda. kan-
toris kari uxmaurod gaiRo da aseve uxmau-
rod miixura. misi es uxmo moZraobebi sulac
ar gamoiyureboda raRac winaswarganzraxul
qmedebad. piriqiT, yvelaferi Cveulebrivi da
savsebiT bunebrivi iyo. imdenad Cveulebrivi
da imdenad bunebrivi, rom mdivanma gogonam
maSinve ver aRiqva kantoraSi misi gamoCenis
faqti. roca amas mixvda, kaci ukve magidasTan
idga da zemodan dascqeroda.
– Tu SesaZlebelia, romelime xelmZRvanel-
Tan mindoda dalaparakeba, – iseTi toniT Tqva
kacma, rogoriTac xelTaTmniT uxilav mtvers
gadabertyaven xolme magididan.
gogonam verafriT moisazra, ra xdebo-
da. Tavi aswia da ucnobs Sexeda. kacs iseTi
gamWriaxi mzera hqonda, Cveulebrivi klienti
ar unda yofiliyo. sagadasaxado eqsperti ar
iqneboda, radgan metismetad kargi aRnagoba
hqonda, arc policiels hgavda, radgan metis-
metad inteligenturad gamoiyureboda. sxva
profesiebi mdivan gogonas, ratomRac, ar moa-
gonda. es kaci raRac gardauvali ubedurebis
macnesaviT gaCnda saidanRac da axla gogonas
Tvalwin idga.
– axla aq aravin ar aris! – wailuRluRa mdi-
vanma da saCqarod daxura Jurnali, – naxevari
saaTis Semdeg viqnebiTo...
– movicdi, – maSinve upasuxa man, TiTqos
winaswar icoda, rasac etyodnen.
mdivani gamwarebuli cdilobda, gadaewyvi-
ta, ekiTxa Tu ara stumrisTvis saxeli, sabo-
lood daibna, gadaifiqra da stumari misaRe-
bSi Seiyvana. kaci cisfer divanze dajda, fexi
fexze gadaido, gaqvavda da mopirdapire kede-
lze dakidebul eleqtrosaaTs miaSterda.
cota xnis Semdeg mdivanma qeris Cai Semoutana.
is isev ise ijda, milimetriTac ki ar gaweula
arc iqiT, arc aqeT.
– zustad mand, sadac axla Sen zixar, –
miTxra Cemma mewyvilem, – ai, egre, TavisTvis
ijda, ar inZreoda da ocdaaT wuTs TvalebiT
burRavda saaTs.
erTxans divans davyurebdi, mere kedlis
saaTs Sevxede da isev Cems mewyviles Sevacqer-
di.

***
seqtembris miwurulisTvis, uCveulo
sicxis miuxedavad, Cveni stumari, rom ityvian,
saparadod iyo gamowyobili. aSkarad presti-
Jul atelieSi Sekerili nacrisferi pijakis
saxelodan zustad naxevari santimetriT mou-
Canda qaTqaTa manJetebi. unaklod SerCeuli,
daxvewili, nazzolebiani halstuxi odnav
SesamCnevi asimetriulobiT hqonda gamonas-
kvuli. Savi tyavis fexsacmeli sarkesaviT
uprialebda.
ocdaTxuTmeti-ormoci wlisa da as samo-
cdaaTi santimetris simaRlisa iqneboda. am
kacs grami zedmeti wona ar hqonda. unaoWo
viwro xelis mtevnebi rbili xazebiT gada-
dioda grZel, moqnil, mravali wlis navar-
jiSeb TiTebSi, romlebic pirvelyofili
formis mcenareebs mogagonebdaT – daxlar-
Tuli arsebebis ori ojaxi saerTo solisebu-
ri fesvebiT, romelTa wiaRSi dRemde imaleba
sicocxlis sawyisis mdumare instinqtebi. gan-
sakuTrebuli zrunviT movlili frCxilebis
daboloeba TiTqos unaklo formis ovalis
ornaments qmnida. es iyo WeSmaritad lama-
zi da raRaciT mouxelTebeli ucnauri xele-
bi. am xelebis Semxedvare uTuod ifiqrebdi,
rom maTi mflobeli Zalian viwro profilis
specialisti unda yofiliyo, magram, kerZod,
risi, yvelasTvis gamocanad rCeboda.
xelebisgan gansxvavebiT, am kacis saxe gan-
sakuTrebuls verafers getyodaT. ubralo da
umetyvelo saxe, erTi SexedviT unaklo: pir-
dapiri, TiTqos najaxiT CamoTlili Subli-
sa da cxviris xazebi, mSrali tuCebis swori
zoli. kanis odnav muqi feri sulac ar hgavda
plaJebsa da CogburTis kortebze miRebul
Cveulebriv namzeurs. mxolod sruliad ucxo,
idumal mzes sxva planetaze SeeZlo mieca
aseTi ucnauri elferi adamianis kanisTvis.
dro saSinlad nela miRoRavda. mTeli es
ocdaaTi wuTi mkacri da civi iyo da iseTi
daZabuli, rogorc WanWikebi – samagr kons-
truqciaSi, romlebsac ZlivZlivobiTRa
uWiravT caSi sadacaa asafrenad gamzade-
buli giganturi cepelini. da roca, bolos
da bolos, Cemi mewyvile dabrunda bankidan,
momeCvena, rom haeri kantoraSi saSinlad mZime
da pirquSi iyo. TiTqos mTeli aveji iatakze
daelursmaT.
– me, ra Tqma unda, mxolod is minda, vTqva,
rom ase momeCvena...
– ra Tqma unda, – vupasuxe me.

***
gaSeSebuli mdivani kuTxeSi telefonTan
ijda gaqvavebuli. Cemi Secbunebuli mewyvile
misaRebSi Sevida, iq stumari dainaxa, avtoma-
turad warudgina Tavi da Tanamdeboba daa-
saxela. mxolod maSin Seicvala stumarma gaxe-
vebuli poza, Sida jibidan wvrili sigareti
amoiRo, moukida da Sewuxebul-moRuSuli
saxiT gamouSva bolis nakadi. oTaxSi haeri
SeinZra da TiTqos ganimuxta.
– dro cota maqvs. ase rom, pirdapir saqmeze
gadavideT, – xmadabla Tqva ucnobma, safuli-
dan savizito baraTi amoiRo da msubuqi tyapu-
niT magidas daabeWdasaviT. baraTs iseTi basri
kideebi hqonda, xels gaiWridi kaci. arabu-
nebrivi feris plastikismagvari qaRaldidan
qveyanas Sescqeroda wvrili SriftiT dabeW-
dili Savi ieroglifebi – saxeli da gvari.
arc wodeba, arc Tanamdeboba, arc telefoni
_ mxolod es oTxi ieroglifi. baraTze erTi
SexedviTac ki kacs Tvalebi astkivdeboda.
Cemma mewyvilem savizito baraTi amoabru-
na, darwmunda mis unaklo siTeTreSi, kidev
erTxel daxeda wina mxares da ucnaur stumars
Sexeda.
– Tu ar vcdebi, TqvenTvis nacnobia es saxe-
li, ara? – ikiTxa man.
– diax, nacnobia.
ucnaurma stumarma odnav daukra Tavi,
nikapi sul ramdenime milimetriT daswia Zirs.
mzera ki isev ise, erT wertilSi miCerebuli
darCa.
– dawviT.
– davwva?.. – Cemi mewyvile pirdaRebuli
Seacqerda Tanamosaubres.
– ai, es baraTi. axlave. dawviT, geTayva, da
gadayareT ferfli, – TiTqos daniT Tliso, ise
gamoTqvamda TiToeul sityvas. Cemma dabneul-
ma mewyvilem magididan sanTebela aiRo da ali
baraTis kidesTan miitana. meore kide TiTebiT
eWira. moicada, sanam pirveli naxevari daiwve-
boda. mere cecxlmokidebuli baraTi brolis
did saferfleSi CauSva. erTxans orive mdu-
mared misCereboda, rogor qreboda qaRaldi,
rogor iqceoda nacrisfer ferflad. roca
baraTi bolomde daiwva, oTaxSi yru, tyviasa-
viT siCume Camovarda rogorc brZolis velze
– sasikvdilo xocva-Jletis Semdeg.
– me aq var, rogorc am batonis yvela inte-
resis sruluflebiani warmomadgeneli, – siCu-
me daarRvia stumarma, – sxvagvarad rom vTqva,
minda, merwmunoT, rom yvelaferi, rasac me
getyviT, misi piradi neba-survilis Sesabami-
sad gadmogecemaT.
– `survili~... – gaimeora Cemma mewyvilem.
– `survili~ yvelaze lamazi sityvaa subie-
qtis principuli poziciis mosaniSnavad Ser-
Ceul mizanTan mimarTebaSi. ra Tqma unda, –
daamata ucnobma, – SesaZlebelia, sxva gamoTq-
mebic. gesmiT Cemi?
Cemma mewyvilem gonebaSi scada Tanamosau-
bris naTqvami adamianur enaze eTargmna.
– mesmis...
– rac unda iyos, Cven aq ar SevudgebiT arc
koncefciebsa da arc did politikaze msje-
lobas. saubari, mxolod da mxolod, bizness
Seexeba.
sityva `biznesi~ gamokveTilad warmoTqva,
aSkara amerikuli aqcentiT: `beizness~. wyali
ar gauva: ucxoeli winaprebi sadRac meore
TaobaSi mainc eyoleba.
– Tqven biznesmeni xarT, mec biznesmeni var.
Tu realobas gaviTvaliswinebT, maSin, bizne-
sis garda, sxva arc araferze unda gvqondes
salaparako, ararealuri sakiTxebiT ki sxvebma
imtvrion Tavi. ase ar aris?
– zustad asea, – upasuxa Cemma mewyvilem.
– Cveni movaleoba imiT amoiwureba, rom
ararealur kategoriebs daxvewil-mimzidveli
saxe mivceT da realurobis mkacr CarCoebSi
movaqcioT... adamianebs xSirad TviTon exa-
lisebaT ararealurSi gaqceva. yvelaferi
ki imitom xdeba, – stumarma marjvena xelis
saCvenebeli TiTi ise dausva marcxena xelis
Sua TiTze wamocmul zurmuxtisfer beWeds,
TiTqos eferebao, – rom ase ufro ioli eCve-
nebaT. amis gamoa, rom zogjer ararealuri
rogorRac gamodevnis, TiTqos gamorwyavs
xolme realurs. Tumca, isic unda aRiniSnos,
rom ararealur samyaroSi biznesis adgili
ar aris. ase rom, Cven adamianebis im saxeobas
warmovadgenT, vis gamoCenasac problemebi da
garTulebebi mosdevs Tan. amitom, – wamiT
Sewyvita da isev dausva xeli mwvane beWeds,
– is, rasac axla getyviT, SesaZloa Tqvengan
moiTxovs mniSvnelovan gadawyvetilebebs an
sxvagvarad gaarTulebs Tqvens cxovrebas, me
gTxovT, rom winaswar momitevoT.
Cemi mewyvile maincdamainc ver xvdeboda,
raze iyo saubari. amitom dumda.
– maS ase, gadavideT realur survilebze.
pirveli: Cven gvsurs, dauyovnebliv Sewyvi-
toT Jurnalis gamoSveba Tqven mier damzade-
buli sadazRvevo saagento `p~-s reklamiT.
– magram, neba miboZeT...
– meore, – mkvaxed Seawyvetina stumarma,
– Cven gvsurs, rom SevxvdeT da gavesaubroT
TanamSromels, romelmac moamzada es rekla-
ma, – ucnobma gulis jibidan qaTqaTa konver-
ti amoiRo, iqidan oTxad mokecili qaRal-
di gamoacura da Cems mewyviles gauwoda. man
gamoarTva, gaSala da uceb Cairbina TvalebiT.
es iyo Cvens kantoraSi gakeTebuli sadazRve-
vo saagentos reklamis asli. foto – hokaidos
standartuli peizaJi: Tovli, mTebi, cxvrebi
– mindorSi, da saidanRac nasesxebi mwyemsis
simReris ramdenime striqoni. meti araferi.
– aseTia Cveni ori survili. pirvelis Tao-
baze SeiZleba iTqvas, rom sakiTxi gadawyveti-
lia. magram Tu ufro davazusteb, am survilis
kalapotSi mosaqcevad ukve miRebulia Sesa-
bamisi zomebi. da Tu rame eWvebi kidev gaqvT,
aravin ar giSliT, daurekoT gamomcemlobaSi
reklamis ganyofilebis ufross.
– ra Tqma unda, asec moviqceviT.
– miuxedavad amisa, Cven, Cveni mxriv, iolad
SegviZlia warmovidginoT im zaralis serio-
zuloba, romelic msgavsma sirTuleebma Sei-
Zleba, Seuqmnan Tqveni masStabis firmas. mad-
loba RmerTs, rom Cven – da es mSvenivrad
mogexsenebaT, – gansakuTrebuli gavlena gva-
qvs amgvar rameebSi. da amitom, Tu meore sur-
vils SegvisrulebT da Tqveni TanamSromeli
warmogvidgens CvenTvis damakmayofilebel
informacias, mzad viqnebiT, guluxvad avana-
zRauroT yvela Tqveni zarali. garwmunebT,
guluxvad avanazRaurebT.
oTaxi siCumeSi CaiZira.
– Tu am sakiTxSi ver SevTanxmdebiT, – gana-
grZo ucnobma pauzis Semdeg, – Tqven gzidan
gadasvla mogiwevT. dReidan moyolebuli –
aRsasrulamde amqveynad TqvenTvis aRar iqne-
ba adgili.
isev mZime siCume gamefda.
– gaqvT rame SekiTxvebi?
– Tu sworad gagigeT, problema TviTon
fotoa, – frTxilad Tqva Cemma mewyvilem.
– marTali brZandebiT, – daudastura stu-
marma. misi mousvenari TiTebi TiTqos manamde
axarisxebdnen sityvebs, sanam warmoTqvamda,
– marTali brZandebiT. magram amaze metis Tqma
TqvenTvis ar SemiZlia. saamiso uflebamosi-
leba ar gamaCnia.
– TanamSromels Sin davurekav... vfiqrob,
samisTvis aq iqneba, – uTxra Cemma mewyvilem.
– mSvenieria, – stumarma Tvali majis saaTs
Seavlo, – maS, oTxi saaTisTvis gamogigzavniT
manqanas. SevTanxmdiT?
da ori biznesmeni saqmianad daSorda erT-
maneTs.
3. sensei
– ai, egrea saqmeebi, – Tqva Cemma mewyvilem.
– veraferi gamigia, – vTqvi da tuCebi
movuWire moukidebel sigarets, – jer erTi,
gaugebaria, ra Citi brZandeba is Cveni savizi-
to baraTis namdvili patroni. meorec. gauge-
baria isic, ratom nerviulobs raRac cxvrebis
fotoze. dabolos, ver warmomidgenia, rogor
SeuZlia am tips, Jurnalidan amoiRos Cveni
reklama...
– baraTis patroni memarjveneTa erT-erTi
gavleniani wevria. xalxSi Tavis gamoCena main-
cdamainc ar uyvars da amitom ubralo adamia-
nebisTvis misi saxeli ucnobia. saqmian wreebSi
ki mis Sesaxeb praqtikulad yvelaferi ician.
Sen, etyoba, erTaderTi gamonaklisi xar...
– elituri cxovreba CemTvis ucxo xilia, –
Caviburtyune Tavis gasamarTleblad.
– ise, kacma rom Tqvas, mTlad memarjvenee-
bidanac ar aris... ufro sworad, sulac ar aris
memarjveneebidan.
– esec ase! saerTod ameria TavSi yvelafe-
ri.
– ise, marTali giTxra, yovelTvis Zneli iyo
imis garkveva, ra hqonda Cafiqrebuli. Srome-
bs is ar wers, auditoriis winaSe sityviT ar
gamodis. xuTi wlis winaT erTi yovelTviuri
Jurnalis reportiorma misi saqmeebis amoqe-
qva moindoma. saqme partiul Semonatanebad
gaformebul Semowirulebobs exeboda... ise
gamovida, rom TviTonve aRmoCnda Tavisive
gaTxril samareSi...
– Sen, etyoba, kargad xar saqmeSi Caxeduli.
– kargad vicnobdi im reportiors.
sanTebela sigaretTan mivitane da movu-
kide.
– is reportiori... axla ras akeTebs?
– saerTo ganyofilebaSi gadaiyvanes. dili-
dan saRamomde Tavwaxrili asworebs sarekla-
mo teqstebs... masobrivi komunikaciis samyaro,
rogorc ici, saocrad viwroa, ase rom, misi
figura axla TvalsaCino gakveTilia, yvela
danarCenisTvis gafrTxilebaa. ici, rogorc
afrikel aborigenebSi – Tavis qalebi soflis
SesasvlelTan...
– kargi erTi... – amis TqmaRa movaxerxe.
– Tumca am tipis omamdeli biografiidan
raRac-raRacebi CemTvis mainc cnobilia. dai-
bada 1913 wels hokaidoze. skolis damTavre-
bis Semdeg tokioSi gadavida. samuSaos xel-
TaTmanebiviT icvlida, sanam memarjveneebs
ar miekedla. mgoni, mxolod erTxel, magram
mainc aRmoCnda gisosebs miRma. iqidan rom
gamovida, manjuriaSi wavida, sadac saerTo ena
ipova kvantunis armiis oficrebTan da raRac
diversiuli organizaciis magvari Seqmna. ras
saqmianobda es organizacia, zustad ar vici.
swored maSin iqca es kaci adamian-gamocanad.
ambobdnen, narkomaniao. etyoba, egrec iyo...
gaiar-gamoiara, Tvals wyali daalevina Cinur
velebze da zustad sabWoTa jarebis misvlam-
de ori kviriT adre mSvidobianad, didi saes-
kadro naRmmtyorcnis saSualebiT fexi dadga
mSobliur miwaze. da, raRa Tqma unda, mTel
grova naalafar oqrosTan erTad...
– mda... gasaocrad droulad!
– saqmec eg aris: es tipi yovelTvis uSecdo-
mod iTvlida da arCevda dros... rodis ufro
ajobebs badis gadagdeba, rodis – amoTre-
va... amas garda, yovelTvis winaswar grZnobda,
zustad romel wertilSi unda daertya. roca
saokupacio armiis xelmZRvaneloba daapati-
mres `a~ kategoriis samxedro danaSaulisTvis,
misi saqmis warmoeba Sua gzaze Sewyvites, Tvi-
Ton saqme ki, ubralod, daxures. mizezi jer
`avadmyofoba~ iyo, mere ki saerTod, burusSi
gaexvia da saukunod daimarxa. rogorc Cans,
raRac saqmiani garigeba Sedga amerikel samxe-
droebTan. makarturic xom tuCebs ilokavda
Cinur velebze...
Cemma mewyvilem isev amoiRo avtokalami,
saCvenebelsa da Sua TiTs Soris moaqcia da
aqeT-iqiT dauwyo triali.
– maS, ase... gamovida sugamos dilegidan,
dRis sinaTleze gamoitana Tavisi ganZi,
romelsac, kacma ar icis, sad malavda – da
orad gayo. erTi naxevriT konservatorTa
partiis erTi fraqcia iyida Tavis Signeulo-
biT, meoriT – mTeli sareklamo samyaro. es
jer kidev maSin, roca saRebavSi amogangluli
patara afiSebi da Robeebze gakruli furcle-
bi reklamad saRdeboda.
– mda... verafers ityvi, Sorsmxedveli
tipia... mere... misi Crdilovani kapitalis
Sesaxeb arsad arafers ar gauJonavs?
– kargi, ra! konservatorebis mTeli fra-
qciis mfloblisas?!
– ho, ra Tqma unda... – wavibutbute.
– mokled, fulis saSualebiT erT muWSi
moiqcia politikosebic da reklamac da misi
es meqanizmi mSvenivrad muSaobs dRemde. zeda-
pirze ki imitom ar amodis, rom ar sWirdeba,
radgan Tu Sens xelSia politikaca da rekla-
mac, maSin SenTvis, Tu logikurad ganvsjiT,
SeuZlebeli araferia. ase ar aris? saerTod,
warmogidgenia ki, ras niSnavs mTeli reklamis
samyaros floba?
– arc ise kargad...
– mTeli reklamis samyaros floba imas niS-
navs, rom presisTvis, televiziisa da radios-
Tvis yelSi gqondes xeli waWerili. verc erTi
gamomcemloba, verc erTi saeTero arxi saer-
Tod ver iarsebebs reklamis gareSe. es igivea,
rac akvariumi – Tevzis gareSe. informaciis
oTxmocdaTxuTmet procentamde, romelsac
yoveldRiurad aRiqvamen Seni Tvalebi da
yurebi, wanaswar aris viRacis surviliT Ser-
Ceuli da imave viRacis jibidan dafinansebu-
li!
– jer mainc veraferi gamigia, – vjiutob-
di me, – is, rom am tipma mTeli sainformacio
saSualebebi Caigdo xelSi – gavige. magram ra
gavlena aqvs sadazRvevo saagentoebis sare-
klamo gamocemebze? aq xom yvelaferi uSualo
kontaqtebiT wydeba, msxvil reklamis mwar-
moebelTa monawileobis gareSe? asea Tu ara?
Cemma mewyvilem Caaxvela da sulmouTqme-
lad gamocala darCenili Cai.
– aqciebi. misi kapitalis mudmivi zrdis
ZiriTadi wyaro viRacis aqciebia. aqciebis
moZraoba, yidva-gayidva, sakontrolo pake-
tebis yidva da ase Semdeg. amisTvis aucile-
bel informacias misi `gansakuTrebuli gan-
yofileba~ agrovebs, is ki mxolod irCevs, ra
sWirdeba da ra – ara. bunebrivia, am monacemTa
nakadidan mxolod Zalian mcire nawili xdeba
cnobili `maskomisTvis~ da qveyndeba `xalxis-
Tvis~. danarCen yvelafers sensei TavisTvis
moxvets xolme da saguldagulo daTvalie-
rebis Semdeg yidulobs yvelaze xelsayrel
variantebs. ra Tqma unda, ara uSualod, aramed
– yvelanairi SantaJiT. da Tu SantaJi ar Wris,
maSin informacia, ise rogorc ziar WurWelSi,
did politikaSi gadaedineba.
– `yovel firmas aucileblad aqvs raRac,
Tundac, sul mcire, sisuste~, amdagvari prin-
cipiT, ara?
– ufro martivad: arc erT firmas ara aqvs
survili, moisminos gancxadeba-bombi damfuZ-
nebelTa krebaze... mokled, yvelaferi giTxa-
ri. senseis suli erTbaSad samive ganzomile-
baSi dagvtrialebs Tavs – politikaSi, rekla-
masa da aqciebSi. amas, me mgoni, ukve mixvdi. da
Tu asea, Zneli warmosadgeni ar aris, rom Cven-
nairi sareklamo Jurnalis gasresa da quCaSi
gayra misTvis imaze iolia, vidre moxarSuli
kvercxis gafcqvna.
– uuh! – Zlivs amovisunTqe, – magram mainc,
aseTi wonis Zias ra Wirad unda hokaidos
fotosTvis gaWinTva?!
– ai, es ki, namdvilad, kargi SekiTxvaa! –
aisxlita Seteva Cemma mewyvilem, – swored
magis kiTxvas vapirebdi.
orive gavCumdiT.
– rogor mixvdi, rom saubari cxvars Seexe-
boda? – mkiTxa man.
_ rogor? saerTod, xdeba ki iseTi ram, rac
me ar vici?
– `zogjer uCinari qondriskaci atrialebs
bedis­weris TiTistars, romelic Cveni bedis
Zafebs xlarTavs~.
– ar SegiZlia, cota gasagebad Tqva?
– meeqvse grZnoba.
– midi, midi! – amoioxra Cemma mewyvilem,
– yoveli SemTxvevisTvis, ai, kidev erTi-ori
ambavi. davureke im yovelTviuris yofil
reportiors da raRac-raRacebi miTxra. pir-
veli – sensei insultma Caagdo loginad da
fexze veRarasodes dadgeba. Tumca, oficia-
lurad es jer aravis daudasturebia... da
meore – im tipis Sesaxeb, romelic aq gamogve-
cxada. es senseis pirveli TanaSemwea – meore
kaci organizaciaSi, romelic marTvis yvela
sakiTxs ganagebs. mama ucxoeli hyavs, sten-
fordis universiteti aqvs damTavrebuli. oci
weliwadia, senseis xelmZRvanelobiT muSaobs.
senseis saidumlo iaraRia, swrafi reaqcia da
bulterieris Seupovroba axasiaTebs. sul es
aris, risi gagebac movaxerxe.
– gmadlob, – Tavazianad vTqvi.
– arafris! – mipasuxa mewyvilem, Tan cdi-
lobda, CemTvis ar Semoexeda.
sanam ar daTvreboda – ra salaparakoa! –
Cemze gacilebiT Rirseulad iqceoda yvela-
nairi TvalsazrisiT – keTilic iyo, gulubry-
viloc, gonieric. magram adre Tu gvian mainc
aucileblad gamotyvreboda. suli mimZimde-
boda marto imaze fiqriT, rom Cemze gaci-
lebiT Rirseuli bevri adamiani gacilebiT
swrafad eSveba WaobSi.
roca Cemi mewyvile oTaxidan gavida, kara-
daSi misi viski movZebne, davjeqi da martom
daviwye sma.

4. cxvris CaTvliT
isec xdeba, rom sruliad umizezod, yovel-
gvari konkretuli miznis gareSe, bedi sru-
liad ucxo mxareSi gadagisvris. am dros vam-
bobT xolme, `SemTxveviT~ moxdao. swored ase
gadaisvris xolme cxra mTas iqiT gazafxulis
Wirveuli qari romelime mcenaris Tesls.
amave dros, zustad amgvari TavdajerebiT
SeiZleba, vamtkicoT, rom araviTari `SemTx-
veviToba~ ar arsebobs. Cven yovelTvis gvaqvs
ufleba, vTqvaT: is, rac ukve SegvemTxva, moxda
rogorc gardauvali faqti, xolo is, rac aqam-
de ar momxdara, mxolod jerjerobiT ar momx-
dara, es aris da es. mokled, wami, romelSic
amJamad varsebobT, erTTavad celavs da ukan
yris yvelafers, cxvirwin ki maradiul nuls
gvitovebs. da ai, aq arc `SemTxveviTobebis~,
arc raRac `albaTobebis~ adgili, ubralod,
ar rCeba.
sinamdvileSi, am or mosazrebas Soris ara-
viTari gansakuTrebuli gansxvaveba ar aris.
aq, ubralod (iseve rogorc SexedulebaTa
nebismieri konfrontaciis dros), aTasnairi
saxelwodeba gvaqvs erTi da imave kerZisTvis.
magram es yvelaferi alegoriaa.
erTi mxriv (mosazreba `a~), is, rom fotos
reklamaSi hokaidos peizaJis gamoyeneba gada-
vwyvite – wminda wylis SemTxveviTobaa. meore
mxriv (mosazreba `b~), aq araviTari SemTxvevi-
Toba ar aris.
a) me sareklamo furclis maketisTvis Ses-
aferis fotos veZebdi. magidis ujraSi suraTs
gadavawydi, romelzedac hokaido da iq mobina-
dre cxvrebia aRbeWdili. avdeqi da gamoviyene.
mSvidobiani SemTxveviToba – aseTive mSvido-
biani, Cveulebrivi yofidan.
b) foto ukve karga xania melodeboda. am
fotos aucileblad gamoviyenebdi. am maketSi
Tu ara, sxvaSi mainc.
cotaodeni fiqris Semdeg TavSi,
daaxloebiT, aseTi azri momdis: amgvari
formula albaT savsebiT gamosadegia mTeli
Cemi cxovrebis Wrilis analizisTvis. isic
ki SesaZlebelia, Tu cotas wavivarjiSeb,
viswavlo kidec am wonasworobis dacva: mar-
cxena xeliT – Cemi cxovreba `a~ ganzomileba-
Si, marjveniT – Cemi cxovreba `b~ ganzomileba-
Si... Tumca, sulerTi ar aris? es, daaxloebiT,
is aris, rac bliTis naxvreti. sulerTia, ras
vityviT. `SuagulSi araferi ar aris~; Tu mtki-
cebas daviwyebT, `aris naxvretio~ – yvelafe-
ri sruli abstraqciaa da amiT bliTis gemo ar
icvleba.
Cemi mewyvile Tavis saqmeebze wavida.
oTaxi maSinve dacarielda. marto eleqtro-
nuli saaTis isari uvlida uxmaurod wres.
oTx saaTamde, roca Cems wasayvanad manqana
unda mosuliyo, sakmao dro rCeboda, magram
araviTari gadaudebeli saqme me ar mqonda.
kars iqidan Cqami ar ismoda. cisfer divanze
wamowolili vwrupavdi viskis da ise vcdi-
lobdi kondicioneris haeris nakadSi medita-
cias, rogorc babuawveras RinRli – alersian
niavze, da Tvals ar vaSorebdi eleqtronuli
saaTis isars. vxedavdi moZrav isars – ese igi,
samyaro isev brunavs. arcTu ise SesaniSnavi
samyaro, magram brunvas mainc ganagrZobs. da
radgan Segnebuli mqonda, rom samyaro bru-
navs, Zveleburad vagrZelebdi cxovrebas.
arcTu ise mSvenieri cxovrebiT, magram mainc
vcxovrobdi. ra ucnauria, rom gamodis-meTqi,
– gavifiqre, – nuTu mxolod saaTis isrebis
saSualebiT SeuZliaT adamianebs darwmund-
nen, rom isini arseboben? qveynad aucileblad
unda arsebobdes amgvari TviTSemowmebis sxva
saSualebebi. Tumca, miuxedavad mcdelobisa,
kidev rame momefiqrebina, TavSi meti araferi
momdioda.
uari vTqvi Semdgom mcdelobebze da kidev
movsvi viski. cxelma talRam Camwva yeli,
saylapavi mili Cairbina, ostaturi lavirebis
Semdeg kuWs miaRwia, bolos da bolos, wamowva
fskerze da gayuCda. fanjris miRma zafxulis
TeTrRrublebiani muqlurji ca ekida; lamazi
ca, magram naxmari nivTiviT raRac ucnaurad
da Zlivs SesamCnevad gacrecili. Zveli ca,
romelic mxolod garedan, sasaqonlo Sesaxe-
daobisTvis, gaasufTaves samedicino spir-
tiT, sanam auqcionze gayiddnen. ai, swored am,
odesRac sul axalTaxali, cis sadRegrZelo
davlie – kidev erTi ylupi. sulac ar iyo
urigo. sxvaTa Soris, cac, rogorc ki Tvali
SeeCvia, iseTi cudi aRar meCveneboda. marcx-
nidan marjvniv cis gumbaTze reaqtiuli TviT-
mfrinavi miizlazneboda. misi magari, mzeze
abrWyvialebuli naWuWi romeliRac mweris
parks hgavda. viskis meore Wiqis Semdeg TavSi
WiasaviT afuTfuTda SekiTxva: mainc, risT-
vis vzivar aq? eSmakma daswyevlos, mainc raze
vcdilob erTTavad fiqrs?
ho, isev cxvarze.
divnidan avdeqi, magididan sareklamo
gverdis anabeWdi aviRe da isev davegde. mere
TiTqmis mTeli oci wuTis ganmavlobaSi viskis
gemoSerCenil yinuls vwuwnidi da Tvalmouci-
leblad davyurebdi fotos – moTminebiT
vcdilobdi raRac dafaruli azris aRmoCe-
nas. fotoze aRbeWdili iyo mdeloze gaSlili
cxvris fara. mdelos aryis xis Wala gasdevda.
aseTi giganturi aryis xeebi mxolod hokaido-
ze SeiZleba naxoT. es is Wiriani aryis xeebi ar
gegonoT, Cemma mezobelma kbilis eqimma rom
dargo Tavis saxlTan. marto erT aseT aryis
xeze erTdroulad oTx daTvs SeeZlo brWya-
lebis alesva ise, rom erTmaneTisTvis xeli ar
SeeSalaT. xSiri foTlebis mixedviT imis dad-
genac SeiZleboda, rom foto ufro gazafxul-
ze unda yofiliyo gadaRebuli. Sors, mTe-
bis wveroebze, jer kidev ido Tovli. ese igi,
daaxloebiT, april-maisia. wlis dro, roca
miwa TovlqveS fafas daemsgavseba xolme. ca
– cisferi (ese igi, albaT, cisferi: Sav-TeTri
foto ar iZleoda amis dabejiTebiT Tqmis
saSualebas. ise, vin icis, iqneb kaSkaSa var-
disferic iyo, oraguliviT). TeTri Rruble-
bi wvril zolebad gawoliliyo mwvervalebis
Tavze. rogorc ar unda daZabo warmosaxva,
`cxvris fara~ mxolod `cxvris faras~ SeiZle-
ba niSnavdes, `aryis xis Walas~ azri aqvs mxo-
lod rogorc `aryis xis Walas~, xolo `TeTri
Rrublebi~ sxva araviTar informacias ar Sei-
caven, garda imisa, rom es Rrublebia da isini
TeTria. ai, sul es aris, meti araferi.
foto isev magidaze davagde, sigareti
movwie da erTi gemoze davamTqnare. mere isev
aviRe foto da amjerad cxvrebis daTvla
vcade. magram mindori imodena iyo, es cxvrebi
ki ise iyvnen gafantuli, TiTqos piknikze gasu-
lano, rac ufro Sors, horizontisken miviwev-
di Cems angariSSi, miT ufro Zneli iyo cxvris
garCeva ubralo TeTri laqisgan, TeTri laqi-
sa – Tvalis motyuebisgan, Tvalis motyueba ki
– sicarielisgan. sxva gza aRar iyo! avtokal-
mis wveriT vcade im cxvrebis daTvla, romel-
Ta `cxvrobaSi~ asi procentiT viyavi darwmu-
nebuli. avad Tu kargad, ocdaTormeti miviRe.
ocdaTormeti cxvari. standartuli, arafriT
rom ar gamoirCeva, iseTi fotoa: arc sainte-
reso kompozicia, arc is, rasac nawarmoebis,
namuSevris `marils~ uwodeben.
da mainc, masSi iyo raRac amgvari... SfoTis
Tu SiSis ucnauri gemo. im wams, roca pirve-
lad vnaxe es foto, zustad aseTma grZnobam
daibuda sulSi da mTeli momdevno sami Tvis
manZilze arc momSorebia.
divanze gulaRma gaviSote, foto TavzemoT
daviWire da isev gadavTvale cxvrebi. ocdaca-
meti gamomivida.
ocdacameti?!
Tvalebi davxuWe da Tavi gaviqnie, Sevecade,
es oxeri fiqri momecilebina... Wirsac wauRia-
meTqi, – vuTxari Cems Tavs. rac iqneba, iqneba.
imas ki, rac moxda, veRar Secvli.
divanze wamowolilma Zala movikribe da
isev daviwye cxvrebis Tvla. ai, am saqmianobaSi
momiswro im moulodnelma Rrma Zilma, rome-
lic maSin gewveva, Tu sadilis Semdeg ormag
viskis miirTmev. daZinebamde wamiT adre, Cemi
axali megobari qalis yurebze fiqrma gamielva
TavSi.

5. avtomobili da misi mZRoli (1)


manqana daniSnul droze, zustad oTxze
movida. wuTi wuTze, rogorc saaTis gugu-
li. mdivanma gogom didi ZalisxmeviT, rogorc
iqna, gamomafxizla Rrma Zilisgan. tualetSi
saswrafod SeviSxapune saxeze wyali, magram
moTenTiloba ver moviSore. liftSi, sanam qve-
viT mivdiodi, samjer davamTqnare. ise dava-
mTqnare, TiTqos am damTqnarebiT saSvelad
vuxmobdi vinmes. Tumca, is, vinc saSvelad
uxmobda, da is, visac saSvelad mouxmobdnen,
amJamad, mxolod me TviTon SeiZleboda, vyo-
filiyavi.
giganturi avtomobili Senobis Sesasvlel-
Tan aCoCxiliyo okeanis morevidan axlad
amoyvinTuli wyalqveSa naviviT. erT ubra-
lo, patara ojaxs Tavisuflad SeeZlo, Tavi
Seefarebina am gigantis kapotqveS. pirquSi
lurji feris minebi saSualebas ar iZleoda
ise, zogadad mainc gagerCia, ra xdeboda Sig.
manqanis korpusi Savi saRebaviT unaklod iyo
dafaruli. saiTac unda gagexeda, yvelgan –
bamperiT dawyebuli, diskebiT damTavrebuli
_ laqa ki ara, namceci mtveric ki ar ido.
mZRoli, Sua xnis kaci, gaWimuli idga manqa-
nis gverdiT da TovliviT qaTqaTa perangze
narinjisferi halstuxi ekeTa. marTla mZRo-
li iyo, am sityvis sruli mniSvnelobiT. Cems
miaxloebaze sityva ar dauZravs, avtomobilis
kari gamoaRo, yuradReba miaqcia imas, rom rac
SeiZleba moxerxebulad movTavsebuliyavi, da
mereRa daxura. mere saWesTan dajda da zus-
tad aseve rbilad miixura kari. Zrava amuSavda.
xma hqonda – ginda dasta karti agirevia. eh,
– sad es da sad – Cemi TxuTmeti wlis `xoWo~ –
folksvageni, nacnobisgan lamis kitris fasad
rom viyide. gind am manqanaSi mjdariyavi da
gind tbis fskerze _ yurebdacobili. salon-
Sic yvelaferi solidurad gamoiyureboda.
da dizaineris arcTu daxvewili gemovnebis
miuxedavad, misi Zalisxmevis Sedegi pirda-
pir gamaognebeli gamodga. veeberTela ukana
savarZlis baliSebs Soris ukanaskneli modis
mSvenieri telefoni iyo Cadgmuli. iqve, gver-
diT, pultze, saferfle, sigaretis kolofi
da sanTebelac aRmovaCine. yvelaferi sufTa
vercxlisa iyo. mZRolis savarZlis sazurgeSi
gadmosaSleli patara magida da sekreteri iyo
CamontaJebuli Tavisi saweri mowyobilobiT:
gind – waixemse, gind – waimuSave. kondicione-
ridan odnav uberavda, iataki rbili xaliCiT
iyo dafaruli. meCveneboda, rom rkinis TasSi
Camjdari uxmod mivsrialebdi veeberTela
tbis vercxliswyaliviT molaplape zedapir-
ze. Sevecade, daaxloebiT mainc meangariSa, ra
unda Rirebuliyo es avtomobili, magram amis
warmodgena Cems Zalebs aRemateboda.
– rogor musikas isurvebT? – dainteresda
mZRoli.
– kargi iqneboda rame... Zilis momgvreli, –
vupasuxe me.
– rogorc geneboT.
savarZlis qvemodan kaseta gamoaZvrina,
panelSi Sedo da Rilaks TiTi daaWira. kacma
ar icis, sad mimaluli dinamikebidan gadmoiR-
vara da salonSi galRva sonata violonCelos-
Tvis. unaklo musika, unaklo bgerebi.
– Tqven ra, yovelTvis ai, ase... dagyavT
klientebi? – SevekiTxe me.
– diax, – frTxilad mipasuxa mZRolma, –
bolo dros – gamudmebiT.
– a-a, – amovTqvi me.
– ise ki, es senseis personaluri manqanaa,
– ganagrZo mZRolma mcire pauzis Semdeg.
etyoba, Sinaganad gacilebiT Tbili iyo, vidre
garegnulad Canda.
– am Semodgomaze sensei SeuZlod gaxda da
axla Sinidan aRar gamodis. me da Cemi manqana
rogorRac usaqmod davrCiT. arada, manqanas,
gecodinebaT, Tu didxans ar daqoqavT, teq-
nikuri SesaZleblobebi uqveiTdeba...
– ra Tqma unda, – davudasture me. ese igi,
senseis avadmyofoba gansakuTrebul sai-
dumlos ar warmoadgens. kolofidan sigareti
amovaZvre da yoveli mxridan SevaTvaliere.
damzadebulia SekveTiT, ufiltrod, orive
bolo waWrili aqvs, aRarc savaWro niSani Cans,
aRarc gamomSvebi firmis saxelwodeba. suniT
rusul Tambaqos waagavda. cota Sevyoymandi
– movwio Tu jibeSi Cavido-meTqi. gadavifiqre
da sigareti adgilze davabrune. sanTebelaze-
dac da sigaretzedac pirdapir centrSi iyo
mirCiluli natifad gravirebuli gerbi. ger-
bebze cxvari iyo gamosaxuli.
cxvari?!.
vigrZeni, rom ukve uazroba iyo raimes gage-
bis mcdeloba, amitom Tavi gavaqnie da Tvalebi
davxuWe. mas Semdeg, rac pirvelad vnaxe yure-
bis foto, rogorc Cans, Cem garSemo metisme-
tad bevr rameze vkargavdi kontrols.
– kidev ramdeni dagvrCa? – vkiTxe mZRols.
– ocdaaTi wuTi, SeiZleba – ormocic... gaaC-
nia, rogori moZraobaa gzaze.
– maSin, Tu SeiZleba, odnav SearbileT hae-
ris nakadi. iciT, erTi sizmris naxva bolomde
ver movaswari.
– rogorc geneboT.
mZRolma momarTa kondicioneri. centra-
lur panelze raRac Rilaks daaWira TiTi.
masiuri mina nela aiwia da samgzavro salo-
ni mZRolis savarZlidan gamoacalkeva. baxis
Zlivs gasagoni musika rom ara, vityodi, salo-
ni kosmosur siCumSi CaiZira-meTqi. Tumca am
wuTisTvis ukve Zalian Zneli iyo ramiT Cemi
gakvirveba – savarZlis baliSebSi Cafluls
Rrmad meZina. ZilSi Zroxa gamomecxada. sak-
maod movlil-gakrialebuli Zroxa iyo,
magram, raRacnairad, gatanjuli da cxovre-
bisgan SesamCnevad gaTelili. lamis cxvirebiT
SevejaxeT erTmaneTs farTo xidze. gazafxu-
lis alersiani mze Casasvlelad emzadeboda.
erTi CliqiT Zroxas Zveli eleqtrogenera-
tori eWira, me mTavazobda – iafad mogcem,
Tu iyidio. `fuli ara maqvs-meTqi~, – vuTxari.
fuli marTla ar mqonda.
`ha, midi, brtyeltuCaSi mainc gamicvale~,
– miTxra Zroxam. es SemoTavazeba macdurad
JRerda. me da Zroxa CemTan wavediT, Sin yvela-
feri Tavdayira davayene brtyeltuCas Zebna-
Si. verafriT ver vipove.
`Zalian ucnauria, jer kidev guSin aq iyo!..~
– vuTxari Zroxas, – skami antresolebTan miva-
Trie, rom axla iq momeZebna, magram am dros
mxarze xels mirtyamda da Cems gaRviZebas cdi-
lobda mZRoli.
– movediT! – mokled momigdo.
kari gaiRo da zafxulis Camavali mzis sxi-
vebi saxeze momefera. uTvalavi WriWina ise
WriWinebda, TiTqos viRaca gigantur meqa-
nikur maRviZaraSi gasaRebs atrialebda. miwis
suni meca.
manqanidan gadmovedi. welSi gaviSale,
Rrmad CavisunTqe da RmerTs Sevevedre, rom
Cems sizmars saerTo araferi hqonoda egreT
wodebul `simbolur sizmrebTan~.
6. Wiis TvaliT danaxuli samyaro
aris simboluri sizmrebi da realuri cxo-
vreba, romelsac es sizmrebi simbolurad
asaxavs. anda, piriqiT, aris simboluri cxo-
vreba da – sizmrebi, romlebSic es cxovreba
realur saxes iRebs. simbolo qalaqis sapatio
meria, Tu samyaros pawawina Wiis TvaliT Sexe-
de. Wiis TvaliT danaxul samyaroSi aravis
gaukvirdeba, rom Zroxas brtyeltuCa sWir-
deba. Tu ase unda, iSovis kidec am ubadruk
brtyeltuCas, axla Tu ara, mere mainc. Tumca,
es Cems problemebs, ratomRac, ver amsubuqebs.
sxva saqmea, Tu brtyeltuCas saSovnelad
Zroxam maincdamainc me amirCia. maSin situa-
cia Zirfesvianad icvleba. aq me ukve sruliad
ucxo ganzomilebaSi vimyofebi, sadac is viRac
sxva sul sxvanairad xedavs yvelafers. roca
uecrad sxva ganzomilebaSi aRmoCndebi, yve-
laze didi uxerxuloba xangrZlivi saubaria.
`ra fexebad ginda brtyeltuCa?~ – Seveki-
Txebi Zroxas. `Zalian mSia~. `mere brtyeltuCa
ra fexebad ginda, Tu gSia?~ – `atmis totze
davkideb!~ – `atmis toti raRa fexebad ginda?~
– `me xom, sanacvlod, ventilators gaZlev!~ –
mipasuxebs is. da ase... dausruleblad. da, ai,
amgvar gauTavebel kiTxva-pasuxSi nel-nela
Semjavrdeba Zroxa, Zroxas ki – me. zustad ase
xdeba Wiis TvaliT danaxul samyaroSi. da iqi-
dan gaqcevis erTaderTi saSualeba sxva siz-
mris naxvaa.
da, ai, axla, 1978 wlis seqtembris SuadRes,
oTxborblianma rkinis urCxulma pirdapir
Wiis TvaliT danaxuli samyaros Sig Suagul-
Si mimiyvana... albaT, gasagebi unda iyos, rom
sakiTxi Cems locvebTan dakavSirebiT iq, zeca-
Si, uaryofiTad gadawyda. mimovixede da une-
burad amovioxre. mxolod amooxvraRa damrCa.
manqana patara borcvis Tavze idga. xreSis
biliki, romliTac, Cemi varaudiT, aq movediT,
ferdze RvlarWnili serpantiniviT miiklak-
neboda Cven ukan, alayafis karisken, romelic
Zlivs moCanda aqedan. marcxniv da marjvniv
Carigebuli kriptomeriebi da vercxliswylis
farnebi – erTmaneTisgan Tanabrad dacile-
buli, grZeli da gaTlili fanqrebiviT iyo
wawvetebuli. neli nabijiT karamde misvlas
TxuTmeti wuTi mainc dasWirdeboda. xeebs
WriWinebis jari Seseoda, haeri ise caxcaxebda
WriWinisgan, sul mcire eWvsac ki ar tovebda,
rom qveynis aRsasruli ukve daiwyo.
xeebqveS, bilikTan axlos, balaxi koxtad
SeekriWaT da damrecidan Tvalebs miWyetdnen
uwesrigod darguli ielebi Tu vardebi, Tu
dekasmagvari mcenareebi. SoSiebis gundi ise
dinjad frenda gazonze marcxnidan marjvniv,
ise saocrad livlivebda da Relavda, rogorc
mcocavi qviSa. gorakis ferdebs Ziramde marma-
rilos safexurebi Casdevda: marjvniv – iapo-
nuri baRisken, sadac tbori da qvis svete-
bze damagrebuli farnebi moCanda, marcxniv
– golfis patara moednisken. moednis cal
mxares moCanda raRac ucnauri Seferilobis,
qiSmiSiani nayinis msgavsi fanCaturi. meore
mxares berZnuli miTologiis viRac tipis qvis
qandakeba ayudebuliyo. qandakebis ukan vee-
berTela garaJi aCoCxiliyo. SesasvlelTan
kidev erTi mZRoli SlangiT kidev erT manqanas
recxavda. manqanis marka ver gavarCie, magram
es rom dacxavebuli `folksvageni~ ar iyo,
eWvi ar mepareboda.
gulxeli davikrife da kidev erTxel
movaTvaliere garemo. idealuria, verafers
dauwuneb... tkivilisgan Tavi miskdeboda.
– safosto yuTi sad aris? – vikiTxe yoveli
SemTxvevisTvis. sainteresoa, netav vis daar-
benineben aq fostis mosatanad dila-saRamos?
– safosto yuTi ukana karTanaa, – mipasuxa
mZRolma. kiTxva ra saWiro iyo. ra Tqma unda,
ukana karic unda arsebobdes. aqeT-iqiT yure-
bas Tavi davanebe, pirdapir gavixede da war-
moudgeneli zomis saxls mivabjine Tvalebi.
es iyo – rogor vTqva – SiSis momgvrelad
euli Senoba. anda, ase:
iyo da ara iyoF ra, iyo erTi sayovelTaod
miRebuli mtkicebuleba. da hqonda mas,
rogorc miRebulia, Tavisi patara gamonakli-
sebi. magram gadioda wlebi, izrdeboda gamo-
naklisebi, sazizRar laqebad edeboda mSoblis
sxeuls. da raRac drois Semdeg mSobelica
da sakuTari Tavic absoluturad sxva, lamis
sapirispiro mtkicebulebad gadaaqcies. isic,
cxadia, Tavisi patara gamonaklisebiT... eSmak-
ma waiRos, arc ki vici, rogor vTqva ukeTesad.
magram swored ase gamoiyureboda es Senoba.
yvelaze metad winareistoriul reptilias
waagavda, romlis sxeulic uTavbolo muta-
ciebiT – brma evoluciis zigzagebis Sedegad,
– aranormalur, misTvisve saziano zomebamde
gaizarda.
Tavdapirvelad, gegmiT, aq meiZis periodis
evropuli stili hqondaT Cafiqrebuli. maRa-
li klasikuri stilis TaRis sadarbazo Sesas-
vlelTan nacrisferi tonebis orsarTuliani
nageboba idga. ormagCarCoiani Zvelmoduri
viwro fanjrebi. kedlebi – mravalgzis SeRe-
bil-gadaRebili. saxuravi, wesisamebr, spilen-
Zis Txeli furclebiT iyo dafaruli, wyalsa-
dinarebi ki romauli wyalgayvanilobis mSene-
belTa sadari safuZvlianobiTa da gamomgone-
blobiT iyo morgebuli. mokled, rac Seexeba
TviT saxls, arc ise cudi iyo. verafers ityvi,
masSi igrZnoboda Zveli drois daxvewili
keTilSobileba.
viRac mxiarul, xumara arqiteqtors TavSi
mosvlia, kidev ori frTa mieSenebina mTava-
ri Senobis marjvena mxares, ufro patarebi,
magram, SeZlebisdagvarad, imave stilisa da
imave Seferilobisa. Canafiqri, TavisTavad,
urigo ar iyo, magram Sedegi savalalo aRmoCn-
da: es miSenebebi arc feriTa da arc stiliT
mTavar Senobas ar esadageboda. iseTi STa-
beWdileba iqmneboda, TiTqos viRacas azrad
mouvida satacurSi SarbaTis Sereva da sufra-
ze am sisulelis lamazi vercxlis langriT
mitana. am saxiT idga, albaT, es absurdi ram-
denime aTeul weliwads, ris Semdegac gverdiT
nacrisferi qviT erTi fligel-koSkic mia-
Senes. am axal patara Sedevrs liTonis deko-
ratiuli mexamridis Spili daakoses Tavze.
aSkaraa lafsusi: pirvelive mexi, romelic am
Spils daecemoda, mTel Senobas Tavis Signeu-
lianad gadawvavda.
fligelidan kidev erTi Senobisken midioda
daxuruli gasasvleli. rogorc sxva danar-
Cens, arqiteqturis am surogatsac absurdu-
lobis beWedi esva, magram aq, sxva Tu arafe-
ri, raRac Tematuri dasrulebuloba mainc
igrZnoboda. davarqvaT amas `ideuri TviTwi-
naaRmdegoba~. msoflio sevdis zustad aseTi
saxeoba tanjavda or erTnair Tivis zvins
Soris mdgari viris suls, romelsac verafriT
amoerCia, romlidan daewyo Wama, da ase gaWima
fexebi mSierma.
mTavari nagebobis marcxena mxare saoca-
ri kontrasti iyo imisa, rac marjvena mxares
vnaxe. mTel sigrZeze gaWimuliyo erTsar-
Tuliani iaponuri saxlis kedlebi: cocxali
RobiT, movlili fiWvebiTa da iseTi swori da
grZeli mSvenieri verandebiT, rom kegelbanis
mowyoba SeiZleboda.
ase iyo Tu ise, gorakidan mTeli peizaJi
raRac samnawiliani, SuaSi reklamaCarTuli
Zveli filmiviT moCanda. da Tu vivaraudebdi,
rom am films Segnebulad iRebdnen mravali
wlis ganmavlobaSi, raTa mayurebeli garin-
debisa da rulisgan gamoefxizlebina, maSin
vityodi, rom reJisoris varaudi mTlianad
gamarTlda. TumcaRa, ra Tqma unda, araviTari
gansakuTrebuli Canafiqri aq ar SeiZlebo-
da, yofiliyo. ubralod, ai, ase xdeba, roca
sxvadasxva dros dabadebuli saSualo niWis
adamianebis jgufs erTi kapitali aerTianebs.
kar-midamosa da misi Semogarenis Seswavlam
ufro meti dro wamarTva, vidre velodi. amis
gafiqreba iyo da SevamCnie, rom mTeli es
dro mZRoli Cem gverdiT idga da majis saaTs
dahyurebda. amasTan, mis pozaSi aSkarad igrZ-
noboda daxvewili manerebi. kacs SeiZleboda,
efiqra, rom TiToeuli stumari, romelic mas
aq mohyavda, manqanidan zustad am adgilze
gadmodioda, sadac me gadmovedi, zustad ase
SeSdeboda da ase gaognebuli aTvalierebda am
ucnaur peizaJs.
– Tu gindaT, kidev daaTvalieroT, Segi-
ZliaT, ar iCqaroT, – Cailaparaka mZRolma, –
mTeli rva wuTia Tqvens gankargulebaSi.
– gaSlili adgilia!.. – vTqvi me. ufro Ses-
aferisi araferi momivida TavSi.
– aTi aTasi kvadratuli metria, – momaxsena
mZRolma.
– aq sadme moqmedi vulkanic xom ar gaqvT?
– vcade gaxumreba. xumroba, cxadia, haerSi
gamoekida. aq, am adgilas, aravin arasdros
xumrobda. ase gavida kidev rva wuTi.

***
sadarbazo SesasvleliT marjvniv, Torme-
ti kvadratuli metris farTobis evropuli
stiliT gawyobil kabinetSi Semiyvanes. Tav-
brudamxvevad maRali Weridan kedlebze figu-
ruli ornamentebi eSveboda. oTaxSi antikva-
ruli magida da wyvili divani idga, kedelze
naturmorti ekida, romelic srul warmod-
genas qmnida, Tu ra saxe SeiZleboda mieRo
realizms Tavis apogeaSi. vaSli, yvavilebis
larnaki da qaRaldis saWreli dana. etyoba,
Cafiqrebuli iyo, rom vaSli larnakiT unda
gageTala, qaRaldis saWreli daniT dageWra,
vaSlis narCenebi ki isev larnakSi Cageyara.
sqeli qsovilis naxevrad gaweuli fardebi
fanjris orive mxares faqizad SeekecaT da
zonriT daemagrebinaT. maT Soris iaponuri
baRis moxdenili kuTxe moCanda. gaprialebu-
li muxis parketi sxvadasxva Seferilobis aTi-
naTebs ireklavda. oTaxis naxevari Zvirfas
xaliCas eWira da, miuxedavad imisa, rom dros
gvarianad gaexunebina ferebi, xao iseTi sigr-
Zisa iyo, TiTqos fexi arasodes daedga ada-
mians. namdvilad ar iyo cudi oTaxi.
Semovida kimonoiani Suaxnis mosamsaxure
qali, magidaze greipfrutis wvenis bokali
dadga da xmis amouReblad gavida. kari Cumad
miixura da samariseburi siCume Camowva. magi-
daze vercxlis nakrebi SevamCnie – sasigarete,
saferfle, sanTebela. zustad ise, rogorc
manqanaSi. TiToeul maTganze isev is cxvris
gerbi iwonebda Tavs... jibidan filtriani
sigareti amoviRe, vercxlis sanTebliT movu-
kide, nafazi davartyi da bolis grZeli naka-
di gavuSvi Werisken. mere greipfrutis wvens
mivxede.
aTi wuTis Semdeg kari isev gaiRo da oTax-
Si maRali, Sav kostiumSi gamowyobili kaci
Semovida. arc `gamarjoba~, arc `mapatieT, rom
galodineT~, arc raime amis msgavsi. mec vdum-
di. Cem pirdapir, divanze dajda, Tavi odnav
gadaxara gverdze da ise damiwyo Tvaliere-
ba, TiTqos saqonlis Sefasebas lamobso. Cemi
mewyvile marTali iyo – am saxes aranairi gamo-
metyveleba ar hqonda.
ase gavida kidev raRac dro.
mexuTe nawili
virTxas werili da is, rac mas mohyva

1. virTxas pirveli werili


(Stampi: 21 dekemberi, 1977 weli)

ha, rogoraa saqmeebi?


ra xania, erTmaneTi ar gvinaxavs! ramdeni
weli gavida? moica, rodis iyo es?..
sul ufro Znelad vixsomeb dReebs da ricx-
vebs. TiTqos ucnauri Savi frinveli frTe-
bis tylaSuniT damtrialebs Tavs, me ki vera
da ver momikrebia azrebi, rom samamde mainc
daviTvalo. ase rom, mapatie, jobs, isev Tvi-
Ton gamoiTvalo.
iman, rom maSin sruliad uCumrad wave-
di qalaqidan, ise, rom aravisTvis araferi
miTqvams, albaT, Senc gagiCina problemebi. an
iqneb is ufro gewyina, rom Senc ki araferi
giTxari! ukve ramdenjer davapire, yvelafe-
ri amexsna, da ver movaxerxe. ramdeni weri-
lic davwere, imdeni davxie, magram mgonia, es
bunebrivia: SeiZleba, vinme sxvas auxsna is,
rac sakuTari TavisTvisac ver agixsnia? ara
mgonia.
arasodes mexerxeboda normaluri weri-
lis dawera. xan azrebis mimdevroba dgeboda
Tavdayira, xan mosazrebebi daskvnebs ar See-
sabameboda, an kidev sxva raRac amismagvari.
gamodis, rom Tu azrebis gadatanas vcdilob
qaRaldze, ufro metad vixlarTebi am Cems
azrebSi. Tu aRarafers vityvi imaze, rom iumo-
ris grZnoba maklia da xSirad vwyvet werilis
weras imis gamo, rom Cemi autaneli xasiaTi
TviTonve mbezrdeba.
Tumca, vTqvaT, adamians, romelsac norma-
lurad SeuZlia werilis wera, maincdamainc
ar sWirdeba wera. misTvis xom ukve imTaviTve
cnobilia, ra da rogor unda Tqvas, amitom sav-
sebiT mSvidad SeuZlia, cocxali darCes saku-
Tari konteqstis SigniT. magram es, ra Tqma
unda, Cemi Sexedulebaa. SeiZleba, sinamdvi-
leSi, sakuTar konteqstSi cxovreba sruliad
SeuZlebeli ramaa. axla Zalian civa, TiTebi
meyineba, ver vgrZnob, rom es Cemi TiTebia.
tvinic ki sxvisia. Tovs. fifqebi viRacis tvi-
nis nafleTebs waagavs. bardnis da bardnis, da
viRacis tviniviT sul ufro Rrma da gauvali
xdeba... (netav ras vbodav?)

Tu raRacebs ar CavTvli, Cemi cxovreba


Cveulebrivad midis. yvelaferi wesrigSia. Sen
rogor xar? me ar Segatyobineb Cems axlandel
misamarTs. ar gewyinos. mizezi is ar aris, rom
Sengan ramis damalva minda. gamige, Tu Segi-
Zlia. CemTvis es Zalian delikaturi sakiTxia.
meCveneba, Segatyobineb Tu ara Cems misamarTs,
SigniT maSinve raRaca Semecvleba. ver amixs-
nia, rogorc wesi da rigia... Cemi azriT, Sen
yovelTvis mSvenivrad axerxebdi imis gagebas,
risi axsnac me ar SemeZlo. magram rac ufro
metad migebdi, miT ufro miZneldeboda Cemi
azrebis gadmocema sityvebiT. etyoba, dabade-
bidan momyveba es nakli.
ra Tqma unda, yvelas raRaca nakli aqvs.
magram, ra aris, ici? Cemi yvelaze didi
nakli is aris, rom sakmarisia, Cems sulSi
mivagno Tundac sul erTi cicqna nakls, rom
is maSinve iwyebs zrdas. sxvanairad rom vTqva,
SigniT raRacnairi qaTmebis ferma maqvs: dade-
bs dedali kvercxs, es kvercxi sul male axal
dedlad gadaiqceva, axla is dadebs kvercxs...
ai, ase mravldeba sulSi es yvela yaidis xinji
Tu nakli da gikvirs: SeiZleba ki, ise icxovro
adamianma, erTTavad imis cdaSi iyo, rom saco-
davad gafarCxuli xelebiT Seakavo mTeli es
veeberTela, yvelafers modebuli mwerebis
gundi? saqmec is aris, rom SeiZleba. mTeli
ubedurebac amaSia.
asea Tu ise, Cems misamarTs ar Segatyobineb.
darwmunebuli var, ase ajobebs. CemTvisac da
SenTvisac.
...CvenTvis, albaT, jobda, mecxramete
saukunis ruseTSi davbadebuliyaviT. me –
mavan da mavan Tavadad, Sen – mavan da mavan
grafad. erTad vinadirebdiT, duelebs gav-
marTavdiT, sasiyvarulo intrigebSi Seveji-
brebodiT erTmaneTs, metafizikuri sulieri
tkivilebiT davitanjavdiT Tavs da ludis
wrupviT SevxvdebodiT daiss Savi zRvis sana-
piroze. Suaxans gadacilebulebi martistebis
morig SeTqmulebaSi gavexveodiT, cimbiris
gzas gagviyenebdnen da iq davlevdiT suls...
rogor fiqrob, xom mSvenieri iqneboda?
mecxramete saukuneSi rom davbadebuliyavi,
albaT, gacilebiT ukeT mecodineboda wera.
ise ara, rogorc dostoevskis, albaT, mTeli
TaviT dabla viqnebodi, magram ise ki, rom
sazogadoebas Cemi aRiareba ar gasWirvebo-
da. Sen raRas gaakeTebdi? albaT, ubralod,
grafi iqnebodi, morCa da gaTavda. `ubralod,
grafi~, – arc es aris urigo. saukunis stilis
Sesabamisad... kargi, sakmarisia ocneba. meoce
saukuneSi davbrundeT.
provinciul qalaqebze visaubroT.
imaTze ki ara, Cven sadac davibadeT _
yvela danarCen qalaqze. qveyanaze uamravi
provinciuli qalaqia da TiToeul maTganSi
aucileblad aris raRac iseTi, ris Sesaxeb
yurmokvriTac ki ar gagvigonia. ise, marTali
giTxra, swored amiT mizidavdnen es qalaqebi.
ai, am mizidulobis gamoa, rom ukanasknel wle-
bSi uamravi aseTi patara qalaqi gamovicvale.
pirvelive Semxvedr matarebelSi vjdebodi,
SemTxveviT sadgurze Camovdiodi da vxedavdi:
patara wiTel gzagasayars, qalaqis rukas –
rkinis farze, pirdapir ki – savaWro kvartals
erTmaneTze mitmasnili duqnebiTa da restor-
nebiT. sadac unda waxvide, yvelgan erTi da
igive suraTia. ZaRlis saxis gamometyveleba-
saviT erTnairi. qveiTad Semovuvlidi wres
qalaqs, binis dasaqiravebel kantoraSi Sevi-
dodi da SedarebiT iaffasian pansions Sevar-
Cevdi. cnobilia, rom pirvel xanebSi patara,
Tavis naWuWSi Caketili qalaqi maincdamainc
didi ndobiT ar imsWvaleba Cemnairi ucxoebis
mimarT. magram Sen xom micnob, roca gamiWir-
deba, mSvenivrad veguebi viTarebas. TxuTme-
tiode wuTSi SemiZlia garSemomyofebTan
morigeba. ase rom, sacxovreblis problemebic
ucbad gvardeboda da rogorc ki damWirdebo-
da, yvelanairi cnobac am qalaqis cxovrebaze
maSinve Cems xelSi aRmoCndeboda xolme.
mere samuSao unda meSova. amisTvisac isev
da isev nacnobobaa saWiro. Sen amas, albaT,
mosawyen da damRlel saqmed CaTvlidi (xan-
daxan me TviTonac ar vicodi, sad gavqceo-
di mowyenilobas). yvelaferze mivdiodi, rom
sul raRac oTxi TviT meSova samuSao. unda
giTxra, rom arc ise Znelia aseT qalaqSi `ima-
Tiani~ gaxde. jer unda gaarkvio adgili, sadac
axalgazrdoba iyris Tavs: romelime kafe an
sasauzme (nebismier qalaqSi aris raRac amgva-
ri, iseve rogorc Wa – nebismier sofelSi). iq
midgeb-modgebi, nacnobebs gaiCen, romlebic
axal-axal patar-patara samuSaos Souloben
SenTvis. saxeli da biografia, rasakvirvelia,
yovelTvis sxvadasxvaa, situaciis mixedviT.
verc ki warmoidgen, ramdeni saxeli da bio-
grafia SeviZine am bolo wlebSi! zogjer imis
gaxsenebac ki miWirs, sinamdvileSi vin viyavi
warsulSi.
samuSao sxvadasxvanairi mxvdeboda. metwi-
lad – mosawyeni. magram mainc momwonda. yve-
laze xSirad benzingasamarTebze mixdeboda
muSaoba, kidev – sasauzmeebSi, oficiantad.
bukinistTanac movxvedrilvar – noqrad,
radios wamyvanadac. miwac miTxria. kosmeti-
kiTac vvaWrobdi. sxvaTa Soris, Cemi, rogorc
vaWris, reputaciisa, SeiZleba, SegSureboda
kidec... hoda, ra Tqma unda, sxvadasxva gogos-
Tanac viweqi. gulaxdilad getyvi: sxvadasx-
va saxelisa da biografiis gogosTan rigri-
gobiT wola arc ise cudi saqmea. mokled,
daaxloebiT, ase iyo Cemi saqme.
da, ai, ocdacxra wlisa var. cxra Tvis Sem-
deg ocdaaTisa gavxdebi.
daemTxva Tu ara aseTi cxovreba Cems Sina-
gan `mes~, jerjerobiT ver gamirkvevia.
SeiZleba, moxetiale kacis buneba maqvs, rac
nebismier adgilTan da pirobebTan SeguebaSi
mexmareba. ar vici. viRac werda, rom xangrZli-
vi mawanwala cxovrebisTvis adamians samidan
erTi ram mainc unda izidavdes: mqadagebloba,
xelovneba, an fsiqoanalizi. ai, am samidan Tu
erT-erTis mimarT mainc ar iCen midrekilebas,
didxans ver ixetialebo. me ki Cems Tavs verc
erT am midrekilebas ver vamCnev (Tumca, Tu
saqme saqmeze midgeba... ara, SeveSvaT).
isic xom SeiZleba, rom, ubralod, Secdo-
miT sxva kari SevaRe da sul sxvagan aRmovCndi?
magram – sakmaod Sors saimisod, rom ukan daxe-
vas azri hqonoda. da radgan kari SegeSala,
maSin, wesierad mainc moiqeci. Tanac, bolos da
bolos, mTeli cxovreba kreditebsa da valeb-
ze xom ver ijdebi.
ai, asea saqmeebi.
rogorc ukve giTxari (Tu ar miTqvams?),
Seni gaxsenebisa meSinia. albaT, ubralod, im
dros maxseneb, roca, ase Tu ise, normaluri
adamiani viyavi.
P. S. gigzavni Cems moTxrobas. CemTvis ara-
viTar Rirebulebas aRar warmoadgens. ase
rom, rogorc saWirod CaTvli, ise moeqeci.
werils swrafi fostiT gamogigzavni, rom 24
dekembramde miiRo. kargi iqneba, Tu droze
mogiswrebs...
mokled, dabadebis dRes gilocav.
da, ra Tqma unda, bednier Sobasac gisurveb!

***
virTxas werili axali wlis win, 29 dekem-
bers miviRe – dauWmuWnili konverti safosto
yuTis napralSi CamiWylites. konvertze gada-
misamarTebis ori qviTari iyo – sacxovrebeli
adgili didi xnis winaT Sevicvale. ras vizam,
me TviTon var damnaSave, rom ar Sevatyobine.
wvrilad naweri gaxunebuli mwvane feris
oTxgverdiani werili iyo. werili samjer
wavikiTxe. mere konverti aviRe da gacrecil
Stempelze niSnebis gamokvleva daviwye. aseTi
dasaxelebis qalaqi cxovrebaSi ar gamigo-
nia. Tarodan atlasi CamoviRe da Sevecade,
es adgili rukaze momeZebna. virTxas werilis
zogierTi frazidan iseTi STabeWdileba damr-
Ca, rom saubari iyo honsius Crdilo raio-
nebze. winaTgrZnobam ar miRalata: is, rasac
veZebdi, aomoris prefeqturaSi vipove – pata-
ra, yvelasgan miviwyebuli qalaqi, aomoridan
gareubnis matarebliT erTi saaTis savalze.
ganrigiT matareblebi iq dReSi xuTjer Cer-
deboda. orjer – diliT, erTxel – sadilobi-
sas da orjer – saRamos. mSvenivrad vici, ras
warmoadgens aomori dekemberSi, ramdenjerme
vyofilvar. araadamianuri yinva icis. SuqniS-
nebic ki yinuliT ifareba. mogvianebiT werili
cols vaCvene. `sacodavi~, – mxolod es Tqva.
SeiZleba, undoda, eTqva – `sacodaveboo~. axla
amas, ra Tqma unda, araviTari mniSvneloba ara
aqvs. xelnaweri furclebi orasi mainc iqnebo-
da, magidis ujraSi ise Cavde, saTaurisTvisac
ar damixedavs. ar vici, ratom, magram wakiTxva
azradac ar momsvlia. werilic sakmarisi iyo.
mere navTqurasTan skamze davjeqi da zedi-
zed sami sigareti movwie.
meore werili virTxasgan momdevno wlis
maisSi miviRe.

@2. virTxas meore werili


(Stampi: 1978 w. ? maisi)

wina werilSi, etyoba, metismetad bevri


vilaqlaqe... oRond – raze, momkali da, ar
maxsovs.
isev gamovicvale adgili. axlandel sacxo-
vrebels verc ki Sevadareb winas. Zalian wynari
adgilia.
SeiZleba, CemTvis – metismetad wynaric ki.
raRac TvalsazrisiT, SeiZleba, es Cemi
bolo navsayudelia. erTi mxriv, vgrZnob, rom,
sabolood swored aq unda gadmovegde beds;
meore mxriv – meCveneba, rom mTeli gza, sanam
aqamde movidodi, `dinebis sawinaaRmdegod~
mivcuravdi. magram me imis ganmsjeli ara var,
romeli SegrZneba ufro naRdia...
raRac, gamarTulad vera vwer. yvelaferi
metismetad bundovani gamodis. Sen, albaT,
verc igeb, risi Tqma minda. an, iqneb, ifiqre,
rom Cemi cxovrebis bedsa da sxva fatalur
sakiTxebze davicentre? Tu marTla gaiZule,
ase gefiqra, ras izam, sakuTari Tavis garda,
veravis davadanaSauleb. ubralod, minda, mxo-
lod erTi ram gaigo: rac ufro metad Seve-
cdebi Cemi axlandeli situaciis axsnas, miT
meti CaxlarTuli adgili iqneba Cems werilSi,
ase rom, verafers izam. ara, TavSi yvelaferi
normalurad maqvs, ufro normalurad, vidre
odesme.
axla ki dakonkretebiT vilaparakoT.
Cem garSemo, rogorc ukve aRvniSne, sama-
riseburi siCumea. da radgan aq mets verafers
gaakeTeb, yoveldRe vkiTxulob (wigni imdenia,
rom 10 weliwads geyofa) da musikas vusmen –
xan radiotalRebze, xan – firfitebs (firfi-
tebic Tavsayrelad aris). ase safuZvlianad,
dalagebulad musika, albaT, aTi weli mainc
iqneba, ar momismenia. saocaria, rom `roling
sTounzi~ da `biC boizi~ kidev raRacebs weren.
dro mainc Tavisas Svreba, saiTac ar unda
gaixedo, yvelafers erT uwyvet tiloze uyris
Tavs. ase ar aris? Cven SeveCvieT am qsovilis
nawil-nawil dafleTas, am nafleTebis Cvens
zomebze morgebas da amitomac dros, rogorc
sakuTar iluziebs, danawevrebul naWrebad
aRviqvamT. sinamdvileSi ki, nivTTa kavSiri
drois qsovilSi, marTlac, uwyvetia.
CemTvis aq araviTari `personaluri zome-
bi~ ar arsebobs. ar arian adamianebi, romelTa
zomebi sakuTars unda Sevadaro, da romlebic
unda vaqo an vaZago. dro, rogorc gamWvirvale
mdinare, mSvidad miedineba Tavisi bunebrivi
dinebiT. aq xSirad SemimCnevia Cemi TavisT-
vis, rom ukidegano Tavisuflebas vgrZnob,
TiTqos Cems pirvelsawyis arss vubrundebi...
ai, magaliTad, avtomobils SeeCexa Cemi mzera,
imis aRqma ki, rom es avtomobilia, mxolod
xuTi-eqvsi wamis Semdeg modis. ra Tqma unda,
tvinis raRac kunWulSi Zalianac kargad vici,
ra aris es. magram am `codnas~ araferi saerTo
ara aqvs Cems praqtikul gamocdilebasTan!..
da, ai, amgvari raRacebi bolo dros sul ufro
xSirad memarTeba. albaT, imitom, rom metisme-
tad didi xania marto vcxovrob.
aqedan uaxloes qalaqamde gareubnis mata-
rebliT naxevari saaTis savalia. Tumca, Znelia
im miyruebul adgils qalaqi uwodo. TiTo-
orola saxli dgas da suyvela – dacxavebuli.
Sen, albaT, verc ki warmoidgen msgavs rames.
magram, asea Tu ise, mainc qalaqia. tanisamosis,
sakvebisa da benzinis yidva SeiZleba. Tu ada-
mianebis naxva moginda – isinic arian...
zamTrobiT gzebi yinuliT aris dafaruli.
manqanis tareba TiTqmis SeuZlebelia. Wao-
biani adgilia da miwa xreSis msgavsi yinulis
kristalebiT ifareba, xolo roca yvelafer
amas zemodan daaTovs, eSmakic ver mixvdeba,
sad iyo gza. albaT, ase unda gamoiyurebodes
qveynis dasalieri.
aq martis dasawyisSi Camovedi. ubralod,
Severie am peizaJs Cemi jipis borblebze wamo-
cmuli jaWvis CxaruniT, rogorc cimbiris
katorRaSi gadasaxlebuli. axla maisia da
Tovli TiTqmis dadna. ai, cota xniT adre ki,
sadRac, aprilis bolodan, xevebSi CaSvebu-
li Tovlis zvavebis grgvinva ismoda. odes-
me mogismenia, rogor gugunebs zvavi mTebSi?
ai, zustad mas Semdeg isadgurebs absolutu-
ri siCume, roca zvavi daiquxebs iseTi siCu-
meaxolme. veRar gagigia, sada xar. ubralod,
`Zalian~ didi siCume dgeba...
var ase, yoveli mxridan mTebSi momwyv-
deuli, da ukve meoTxe Tvea, ar vwolilvar arc
erT, TviT Camosawer qalTanac ki. ver vityvi,
rom amis gamo cudad vgrZnob Tavs, magram Tu
ase gagrZelda, erT mSvenier dRes saerTod
damekargeba interesi adamianis mimarT. es ki
sulac ar aris is, ris miRwevasac vcdilob.
hoda, axla vfiqrob, rogorc ki odnav daTbeba,
muxli unda gavSalo – sadme qalis saZebnad
unda wavide. imitom ki ara, rom Tavmoyvareoba
daviwynaro – qalis Sovna CemTvis arasodes ar
yofila problema. Tu Zalian gaWirda – Cemi
cxovreba ki lamis sul am `gaWirdasgan~ Sed-
geba – avad Tu kargad, SemiZlia, seqsualuric
viyo. gogos Sovnac yovelTvis iolad SemeZlo.
problema sxva ramea: arasodes ar SemeZlo,
xeirianad SevTvisebodi am Cems unars. imas vam-
bob, rom raRac zRvarTan misuli, veRar varCev
– sad me TviTon var da sad – ubralod, Cemi
seqsualoba. rodidan lourens olivie var,
da rodidan – otelo? ai, amgvar gzagasayarze
sruliad autaneli vxdebi urTierTobaSi da
uamrav uxerxulobas vuqmni Cem irgvliv myof
adamianebs. SeiZleba, iTqvas, rom mTeli cxo-
vreba dRemde ai, amgvari situaciebis dausru-
lebeli gameorebaa.
kargi isaa, rom (da es, marTlac, kargia!) Cems
axlandel cxovrebaSi araferi ar aris iseTi,
risi Tavidan moSorebac, SeiZleba, mindodes.
SesaniSnavi grZnobaa. Tu ramis gadagdeba Sei-
Zleba Cemi axlandeli cxovrebidan, albaT,
mxolod sakuTari Tavisa. ise, cudi azri araa
– `Cemi cxovreba – Cem gareSe!~ Tumca, ara: es,
cota ar iyos, paTetikurad JRers. TviTon
azrSi paTetikis natamali ar aris. dawer da _
maSinve paTetikurad gamoiyureba.
ra ubedurebaa!..
raze vlaparakobdi?
ho, qalebze.
nebismier qals aucileblad aqvs raRac
lamazi karada (ujra, kolofi), romelic
pirTamdea savse gaurkveveli daniSnule-
bis xaraxuriT. saocrad miyvars es yvelafe-
ri, radgan im xaraxuraSi SeiZleba eZebo da
erTimeoris miyolebiT amoqeqo mimzidveli
raRac-raRacebi, mtveri gadaacalo da See-
cado gamoicno maTi WeSmariti daniSnuleba.
hoda, es mindoda meTqva: seqsualobas aseTi-
ve mimzidveloba aqvs. me is CemSi amovCiCqne.
magram raSi mWirdeba, an ra unda vuyo mere?
mere mxolod isRa rCeba, rom me Cems meobas
vkargav...
ai, amitom vfiqrob axla mxolod seqsze
misi, ase vTqvaT, `rafinirebuli saxiT~. roca
koncentracias axden bunebrivi saxis seqsze,
maSin arc Tavs itex imaze fiqriT, paTetikaa
Tu ara.
daaxloebiT, igivea, rom ludi wrupo da
SavizRvispira daisiT datkbe... naweri gadavi-
kiTxe. miuxedavad imisa, rom zogierTi adgili
erTmaneTs ewinaaRmdegeba, Cemi azriT, mainc
sakmaod gulaxdili gamovida. yvelaze kargi is
adgilebia, sadac mowyenilobaa. da kidev. rac
unda vixtunao, mainc ise gamovida, rom werili
SenTvis ar damiweria. ufro – safosto yuTis-
Tvis... magram amis gamo nu gamlanZRav. aqedan
safosto yuTamdec ki jipiT naxevari saaTis
savali mainc aris.
axla ki, bolos da bolos, SenTvis
gankuTvnil werils mivubrundebi.
ori saTxovari maqvs. arc erTi da arc meore
maincdamainc saCqaro ar aris. roca saamiso
gunebaze iqnebi, maSin Semisrule. Zalian dama-
valeb... sul raRac sami Tvis win, albaT, msga-
vss verafers ver gTxovdi. ai, axla ki SemiZlia.
da es progresis niSania.
pirveli Txovna, cota ar iyos, sentimenta-
luria. ese igi, saqme warsuls exeba. xuTi wlis
win qalaqidan ise ciebcxelebianiviT gavrbo-
di, rom ramdenime adamianTan gamomSvidobeba
damaviwyda. konkretulad – SenTan, jeisTan
da erT qalTan, romelsac Sen ar icnob. magram
Tu SenTan, rogorc meCveneba, jer kidev Semi-
Zlia wesiT da rigiT gamomSvidobeba, maTTan,
vSiSob, rom msgavsi SesaZlebloba ar meqneba.
hoda, minda, gTxovo, qalaqSi rom moxvdebi, Cem
magivrad daemSvidobe.
mesmis, rom es Tavxedurad JRers. sinamd-
vileSi me, ra Tqma unda, am adamianebs TviTon
unda vwerde werilebs. magram, Tu gulaxdili
viqnebi, minda, rom Sen qalaqSi dabrunde da
maT piradad Sexvde. ratomRac mgonia, rom
aseTi Sexvedra Cems grZnobebs maT gacilebiT
ukeT gadascemda, vidre nebismieri werili.
Cemi nacnobi qalis misamarTs da telefonis
nomers werilTan erTad gigzavni. Tu uceb
aRmoCnda, rom sxvagan gadavida sacxovreblad,
anda gaTxovda, maSin daanebe Tavi, aRar Sexvde,
Sin dabrundi. magram Tu imave misamarTze cxo-
vrobs, aucileblad moinaxule, Zalian gTxov,
da mokiTxva gadaeci Cemgan.
ho, didi mokiTxva jeisac. Cems saxelze
dalieT ludi.
es erTi.
meore Txovna cota ucnauria.
werilTan erTad fotos gigzavni. cxvrebis
fotos. sadac ginda, iq moaTavse – mTavaria,
rac SeiZleba, xSirad uyuros xalxma. mSveni-
vrad mesmis Cemi Txovnis Tavxedoba, magram
merwmune, Sen mets amas veravis vTxov. mzad
var, dagiTmo mTeli Cemi seqsualoba, oRond
Zalian gTxov, es Semisrule. Tu ratom minda,
amas ver getyvi. magram foto Zalian mniSvne-
lovania CemTvis. odesme – arc ise male, – Sei-
Zleba, mogiyve kidec.
gigzavni Ceksac. yvela saWiro xarjisTvis.
fulze nu idardeb. aq Tavs imaze vimtvrev,
raSi davxarjo, da Tanac, es erTaderTia,
riTac SeiZleba, xeli Segiwyo.
kidev erTxel gaxseneb: Cems saxelze ludis
daleva ar dagaviwydeT...

***
gadamisamarTebis qviTari zed Stempelze
iyo dakruli. konvertis gasaxsnelad iZule-
buli gavxdi, ameglija da gamogzavnis Tari-
Ris amokiTxva ukve SeuZlebeli iyo. werilis
garda, konvertSi aRmovaCine sabanko Ceki asi
aTas ienze, furcelze dawerili qalis saxe-
li, misamarTi da telefonis nomeri. agreTve,
cxvrebis Sav-TeTri foto.
werili safosto yuTSi maSin aRmovaCine,
roca saxlidan gavdiodi, da kantoraSi waviki-
Txe. qaRaldi adrindeliviT, mkrTali momwva-
no ferisa iyo, magram Cekze saporos bankis
rekvizitebi iyo aRniSnuli. ise gamodioda,
TiTqos virTxa ukve hokaidoze iyo...
verc imas mivxvdi, ras gulisxmobda mTis
zvavebTan dakavSirebiT. magram mTliano-
baSi, rogorc TviTon iwereboda, werili
araCveulebrivad seriozuli da gulaxdili
iyo. anda, – ra saTqmelia! – ubralo gaxumre-
bisTvis vin gamogigzavnis asi aTasi ienis Ceks...
ujra gamovwie da yvelaferi, rac konvertSi
vipove, Sig Cavyare.
es gazafxuli, – nawilobriv, imis gamo, rom
colTan urTierToba sabolood gamifuWda,
raRac gansakuTrebiT usixarulo-nacrisferi
gamodioda. ukve meoTxe dRe iyo, saxlSi ar
brundeboda. macivarSi rZe aiWra da saSinlad
yarda. kata oTaxebSi mSieri mucliT dabo-
rialebda. saabazanoSi colis kbilis jagrisi
gaxma da ise gaqvavda, rogorc preistoriu-
li xanis namarxi. da, ai, axla am saxlSi nela
iRviZebda gazafxulis mkrTali sinaTle. mzis
sinaTle. rogorc yovelTvis, – usasyidlo.
`gaxangrZlivebuli Cixi?~
verafers ityvi, albaT, marTalia...
3. raRac dasrulda
qalaqSi ivnisSi davbrundi.
seriozuli sababi movigone, sami dRiT
Svebuleba aviRe da samSabaTs dilis `sinkan-
sens~ gavyevi. moklesaxeloiani TeTri perangi,
muxlebTan gamoberili mwvane sportuli Sar-
vali, CogburTis Zveli fexsacmeli mecva da
bargis gareSe viyavi.
namZinarevs gaparsvac ki damaviwyda. Cog-
burTis fexsacmeli ukve karga xania, aRar
mcmia, da axla, ucnaurad daRrecili meCve-
neboda. amitom siaruliTac sul sxvanairad
davdiodi.
SesaniSnavi grZnobaa – Sori matarebliT
mgzavroba bargis gareSe. TiTqos, saxlidan
saseirnod gasuli, gamrudebul dro-sivrceSi
moieriSe bombdamSenis kabinaSi aRmovCndi da
yvelaferi gaTavda, yvelaferi morCa – kalen-
darSi moniSnuli vizitic kbilis eqimTan;
arc Seni mosvlis molodinSi magidaze daxva-
vebuli problemebi; arc es `sazogadoebrivi
urTierTobebi~, saidanac Tavis daRweva Sei-
Zleba cxovrebis bolomde ver moaxerxo; arc
yalbi Rimili garSemomyofTa ndobis mosapo-
veblad... am yvelafers, raRac droiT, ubra-
lod, jandabaSi vgzavni. yvelaferi, rac rCeba
– CogburTis moqceulqusliani Zveli fexsac-
melia. mxolod is da meti araferi. isini, ico-
cxle, magrad Seezardnen fexebs – mogonebebis
gaurkveveli nafleTebi sxva dro-sivrceSi.
Tumca, es ukve iseTi saSiSi aRar aris. aseT
mogonebebs sul iolad gaaZeveb erTi-ori
qila ludiT da loris sendviCiT.
ukve oTxi welia, qalaqSi ar gamovCenilvar.
oTxi wlis win Cems qorwinebasTan dakavSire-
buli zogierTi, ase vTqvaT, wminda biurokra-
tiuli formalobis mosagvareblad Camovedi.
mgzavroba uazro gamodga... gamoirkva, rom
piradad me mimaCnda es sakiTxi `wminda biu-
rokratiulad~. danarCenebi ase ar Tvlidnen.
es Sexedulebebis Cveulebrivi acdenaa. is, rac
erTi adamianisTvis ukve damTavrda da `war-
suls Cabarda~, meores sulac ar eCveneba ase.
TiTqos mxolod es aris. didi araferi. magram
swored am mcireSia damaluli yvelaze mTava-
ri. rac ufro Sors gaavleb momavalSi acde-
nili Sexedulebebis xazs, miT ufro farTo
iqneba naprali maT Soris.
mas Semdeg CemTvis aRar arsebobs `Cemi
qalaqi~. ar arsebobs adgili, sadac SeiZleba,
davbrunde... amis gafiqrebaze gulze momeS-
va. aravis ar swyuria CemTan Sexvedra. aravis
vWirdebi da arc aravis aqvs imedi, rom SeiZle-
ba, damWirdes. ori qila ludis Semdeg naxevari
saaTiT waviZine. gamoRviZebulma aRmovaCine,
rom Tavisuflebis weRandeli SegrZneba da
sxeulis simsubuqe sadRac gamqraliyo. fanja-
raSi, TiTqos gaqceul matarebels mosdevso,
monacrisfro Rrubeli saocari siswrafiT
misrialebda caze da ivnisis xangrZlivi wvimiT
imuqreboda. am cis qveS saiTac unda gagexeda,
erTi da igive mosawyeni peizaJi gadaWimuliyo.
ra siCqariTac unda imoZraos matarebelma,
mowyenilobas versad gaeqcevi. piriqiT: rac
metia siCqare, miT ufro Rrmad efloba suli
uZiro mowyenilobis WaobSi. ise, swored es
aris mowyenilobis mTavari principi.
axalgazrda, ocdaxuTiode wlis kler-
ki Cem gverdiT savarZelSi TiTqmis sruliad
gaunZrevlad ijda, erTianad `keiZai simbunis~
kiTxvaSi Cafluli. gazizinebuli muqlurji
sazafxulo kostiumi, Savi fexsacmeli. albaT,
qimwmendidan axlad gamotanili TeTri peran-
gi acvia. vagonis Wers mivaSterdi da gavabole.
raRaciT rom momekla dro, Sevecade, gonebaSi
dameTvala, ramdeni simRera Cawera `biTlz-
ma~ firfitebze. samocdacametze rom mivedi,
gaviWede. sainteresoa, TviTon pol makartni
ramdens daiTvlida...
fanjaras gavxede da isev Wers mivaSterdi.
maS ase, ocdacxra wlisa var. kidev naxevari
weliwadi da – gafrindeba Cemi cxovrebis sami
aTeuli weli. araferi, absoluturad araferi
ar dautovebia am aT weliwads. yvelafers, rac
ki SeviZine, Calis fasi aqvs. yvelaferi, rasac
ki mivaRwie, sruli uazrobaa. da Tu sabolood
rame damrCa, swored es mowyenilobaa...
ra iyo maSin, dasawyisSi, rac axla veRar
gamixsenebia? raRac xom aucileblad iyo,
ueWvelad iyo. raRac mexeboda sulze – zus-
tad ise, rogorc sxva adamianebis sulebs... da,
ai, sabolood swored es raRaca davkarge samu-
damod. me TviTon gadavwyvite misi dakargva,
isic adga da daikarga. magram amas garda, garda
imisa, rom mosustebuli xelebidan yvelaferi
gameSva – sxva ra gza mqonda?
yovel SemTxvevaSi, xom gavZeli mainc... ra
Tqma unda, saukeTeso indieli – mkvdari indie-
lia.
magram me, ratomRac, radac unda damjdo-
moda, kidev mindoda sicocxlis gagrZeleba.
ratom?
zRaprebi movuyve qvis kedlebs?
ra sisulelea.

***
– ra eSmakma mogafiqrebina otelSi gaCere-
ba? – gaukvirda jeis, roca otelidan gamoyo-
lili asanTis kolofi miveci; zed telefonis
nomeri ewera, – Sen xom gaqvs saxli!
– is saxli Cemi aRar aris, – vupasuxe me.
jeis aRaraferi ukiTxavs.
sami TefSiT sauzme davde win, naxevari
kaTxa ludi davlie da mxolod amis Semdeg
gadavawode virTxas werilebi. xelisgulebi
pirsaxociT Seiwminda da xeldaxel gadaavlo
Tvali orive werils, mere ki nela, dakvirve-
biT CaikiTxa yvelaferi Tavidan.
– hm-m-m! – dainteresebulma amoiqSina, – ese
igi, cocxalia ara, ZaRliSvili?
– cocxalia da janmrTeli, rogorc xedav! –
vTqvi da kidev movsvi ludi, – mismine, gaparsva
minda, kremsa da saparss ver momcem?
– magas ra kiTxva unda! – jeim daxls qvemo-
dan samgzavro nakrebi gamoiRo, – tualetSi
ufro mosaxerxebelia gaparsva, magram cxeli
wyali ar aris.
– ara uSavs, civiTac iolad gaval, mTavaria,
mTvrali dedakacebi ar eyaron iatakze. ai,
maSin marTla gamiWirdeba gaparsva.
jeis bari mTlianad Secvliliyo.
winandeli `jeisF bari~ erTi ubadruki bari
iyo qalaqis magistralis pirze mdgari aCo-
Cxili mravalsarTuliani saxlis sardafSi.
zafxulobiT kondicionerebidanac ki haeris
nacvlad, raRac nestiani nisli gamodioda.
Tu didxans gaCerdebodi, perangi gasawuri
gagixdeboda.
jeis namdvili saxeli Cinuri iyo – grZe-
li da Znelad saTqmeli. metsaxeli `jei~ ame-
rikeli jariskacebisgan darCa samaxsovrod,
roca aSS-s aviabazaSi muSaobda. mas Semdeg
namdvili saxeli TavisTavad mieca daviwyebas.
rogorc TviTon jei ambobda, 54 wels Tavi
daaneba aviabazas da iqve axlos patara sasauz-
me gaxsna. swored es iyo pirveli `jeis bari~.
saqme kargad midioda. iq, ZiriTadad, samxedro
mfrinavi oficrebi Sediodnen, atmosferoc
Sesaferi iyo – sakmaod soliduri. roca cota
momagrda, jei daqorwinda, magram xuTi wlis
Semdeg coli moukvda. sikvdilis mizezze jei
arasdros arafers ar ambobda.
63-Si, roca vietnamSi Zalian dacxa, jeim
Tavisi bari gayida, – rom `rac SeiZleba, Sors
gadakarguliyo~. es `rac SeiZleba Sors~ Cemi
qalaqi gamodga. iq gaxsna Tavisi meore `jeis
bari~ .
sul es aris, rac jeis Sesaxeb vicodi. dReSi
erT kolof sigarets eweoda, spirtian sas-
mels axlos ar ekareboda da erTi kata hyavda.
sanam virTxas gavicnobdi, xSirad davdiodi
iq, yovelTvis marto. luds vwrupavdi, siga-
rets sigaretze veweodi, xurda fuls vyridi
musikalur avtomatSi da firfitebs vusmen-
di. maSin barSi ukve xSirad iyo xalvaToba
da me da jei daxlTan xangrZlivi saubrebiT
verTobodiT. raze vlaparakobdiT, namdvilad
aRar maxsovs. ra unda gvqonoda salaparako
Cvidmeti wlis ufrosklasel uTqmel biWsa da
daqvrivebul Cinels?
roca Tvrametisa gavxdi da qalaqidan gave-
mgzavre, ludis sawrupad jeisTan marto vir-
Txa dadioda. magram roca 73-Si virTxac gaemg-
zavra, iq mimsvleli aRaravin darCa. sul male
qalaqis magistralis gafarToebac daiwyes da
jeis dawesebulebac iZulebuli gaxda, sxvagan
gadasuliyo. ase dasrulda meore `jeis baris~
istoria. mesame `jeis barma~ winandelisgan
xuTasiode metrSi, mdinaresTan axlos daido
bina. aqac sakmao siviwrove iyo, magram gasar-
kevebul lifts axalTaxali oTxsarTuliani
Senobis mesame sarTulze ahyavdi. ucnauri
grZnobaa – `jeis barSi~ liftiT Sesvla. kidev
ufro ucnauri iyo – `jeis baris~ daxlTan
mdgari rom gahyurebdi qalaqis sinaTleebs.
dasavleTisa da samxreTis veeberTela
fanjrebidan mTebis talRovani reliefi da
dablobi moCanda, sadac adre zRvis talRe-
bi tylaSunobda. ramdenime wlis win dablo-
bi miwayriliT amoavses da saflavis qvebiviT
mijriT wamoWimes caTambjenebi... erTxans fan-
jarasTan videqi, peizaJs gavyurebdi. mere ki
ukan, daxlTan mivbrundi.
– adre aqedan zRva Canda, ara? – vkiTxe.
– Canda, – mipasuxa jeim.
– bavSvobaSi iq vbanaobdi, – vTqvi me.
– m-m, – zmuiliT damidastura, Tan mozr-
dili sanTebeliT kbilebSi gaCril sigarets
moukida, – mSvenivrad mesmis Seni. daSalo
mTebi, aaSeno saxlebi, gorebis narCenebisgan
amoavso zRva da isev saxlebi aaSeno... zogier-
Ti idioti amas axlac mSvenier idead miiCnevs.
Cumad vsvamdi luds. WerSi dakidebuli
dinamikebi boz skegzis axal hits mRerodnen.
musikaluri aparati sadRac gaqra. magidebTan
msxdari gamowkepili studenturi wyvilebi
nela, dinjad wrupavdnen wyalgareul viskis
da koqteils. arc mTvrali qalebi – tualetSi,
aRarc yurTasmenis wamRebi yayani SabaTobiT.
mere yvelani Tav-TavianT saxlebs miaSure-
ben, piJamas Semoicvamen, kbilebs gaixexaven
da dasaZineblad dawvebian... da mere ra? arc
araferi, madloba RmerTs, sufTa, wesieri
cxovrebaa – ra aris amaSi cudi? bolos da
bolos, rogori unda iyos es qveyana, rogori
unda iyos es bari – aravin icis. aravin icis,
imitom rom erTiani standarti, ubralod, ar
arsebobs. mTeli es dro jei Cems awrialebul
mzeras adevnebda Tvals.
– aba, ras metyvi, yvelaferi ise Seicvala,
rom adgils veRar SesCvevixar?
– sulac ara, – vTqvi, – axleburad SefuTu-
li Zveli bardaki. sul es aris.
`daTvma Jirafs serTuki SlapaSi gadaucva-
la, zebram ki daTvis serTuki Caicva~.
– arsi igivea, ara? – gaicina jeim.
– dro Seicvala. icvleba dro da masTan
erTad icvleba bevri ram. magram sabolood –
eSmaksac wauRia, icvleba da Seicvalos. ase ar
vcxovrobT? vicvlebiT da vicvlebiT. vis ra
unda usayveduro... – vuTxari me.
jei gaCumda.
kidev erTi ludi aviRe. jeim axal sigarets
moukida.
– rogor xar? – mkiTxa jeim.
– arc ise cudad, – vupasuxe.
– colTan?
– ras gaigeb. rogorc xdeba xolme or sxva-
dasxva adamians Soris, zogjer geCveneba, rom
yvelaferi rigzea, zogjer sulac ar geCveneba
ase. Senc kargad ici, Cveulebrivi ambavia col-
qmrul cxovrebaSi.
– ar vici, – moRuSulma Caiduduna jeim da
nekiT warbi moiqeqa, – damaviwyda, rogoria
colqmruli cxovreba. didi dro gavida mas
Semdeg...
– kata rogor gyavs?
– oTxi wlis win mokvda. zustad Tqveni
qorwinebis Semdeg. raRac daemarTa nawlaveb-
Si... ise, dromac uwia, Tormeti weli cota ar
aris. ufro meti, vidre me da Cemi coli viyaviT
erTad... Tormeti wlis sicocxle – TiTqos
wvrilmania, ara?
– nu ityvi.
– yuri movkari, iq, goraze, cxovelebis
sasa­f­la­oao. ai, iq davmarxe. axla am caTambje-
nebs ze­mo­dan mainc gadmoxedavs. Torem saiTac
unda ga­daafurTxo, caTambjens moaxvedreb.
katas es, albaT, fexebze hkidia... magram mainc.
– naRvlob?
– Zalian vnaRvlob. arc ki vici, vin unda
mokvdes, rom ase vinaRvlo... ra, ucnaurad
vlaparakob?
Tavi gavaqnie.
sanam jei morigi klientisTvis raRac
CaxuWuWebul koqteilsa da salaTa `iulius
keisars~ amzadebda, me Crdiloevropuli
TavsatexiT verTobodi. minis kolofSi frag-
mentebidan samyura balaxis mdeloze mofar-
fate peplebis naxati unda amewyo. moTmineba
mxolod aT wuTs meyo, mere mivafurTxe da
saTamaSo adgilze davde.
– bavSvebi ara gyavs? – mkiTxa jeim, – Sens
asakSi ukve droa...
– raRac, ar minda, – vupasuxe.
– seriozulad ambob?
– aba, warmoidgine: viRac Cemnairi unda dai-
bados – mere, warmodgena ara maqvs, ra unda
vuyo.
jeim Sefiqrianebulma Caicina da ludi
damisxa.
– ratomRac mgonia, rom Zalian bevrs
fiqrob winaswar.
– ara, magis brali ar aris. ubralod, ver
mivmxvdarvar, Rirs Tu ara, saerTod, amis gake-
Teba – kidev erTi sicocxle aCuqo am qveyanas...
gaizrdebian bavSvebi, Seicvleba Taoba. mere-
da ra? ufro met goraks gaasworeben miwas-
Tan, ufro met zRvas amoavseben. siCqareebi
moemateba avtomobilebs da katac ufro meti
gaiWyliteba... sul es aris. ra, marTals ar
vambob?
– magram es cxovrebis mxolod bneli mxarea.
kargi rameebic xom xdeba, kargi adamianebic
xom arian...
– ho? aba, maSin, sam-sami magaliTi miTxari
erTisac da meorisac, da dagijereb...
jei karga xniT Cafiqrda, mere gaicina:
– sul erTia: kargia Tu cudi, eg Tqveni
gasarCevi ar aris, Tqveni Svilebis gasarCevia...
Tqvenma Taobam ukve, hm...
– Wiri mogvWama.
– ase vTqvaT, – amoRerRa jeim.
– Wiri mogvWama, melodiis aCrdili ki isev
mReris gulSi...
– laparakiT yvelafers dalagebulad lapa-
rakob...
– mariaJobaa, – davijRane me.

***
bari xalxiT ivseboda. jeis davemSvidobe
da quCaSi gamovedi. cxra saaTi iyo. RawvisTa-
vebi mewvoda – egre icis civi wyliT parsvam da
limonianma arayma – losionis nacvlad. jeis
Tu daujereb, igive efeqtia. oRond, es aris,
saxe aryis suniT miyarda.
saocrad Tbili Rame idga, ca isev moRu-
Sul-moRrubluli iyo. samxreTis niavi zan-
tad awvalebda nestian haers. yvelaferi ise
iyo, rogorc – yovelTvis. wvimis winaTgrZno-
biT gaJRenTili zRvis surneli. nostalgiiT
Seferili peizaJi. WriWinebis WriWini mdina-
rispira balaxbulaxSi da, rogorc yovelTvis,
ai, es `TiTqosda wvima~ wvrilad cris. ver
gaigeb, cidan cviva Tu haerSia gamokidebuli.
arada, sul cota xanSi TaviT fexebamde galum-
puli xar.
farnebis civ Suqze Canda, rogor mirbo-
da mdinareSi wyali. mdinare TiTqmis damSra-
la, koWebamde Zlivs mogwvdeba. magram ise-
Tive sufTaa, rogorc ramdenime wlis winaT.
nakadulebi aq pirdapir mTebidan Camodis da
wyali arasdros ar imRvreva. mdinaris kala-
poti imave mTebidan Camotanili qviTaa mopir-
keTebuli.
wyali gaSlil adgilebSi mxiarulad Cux-
Cuxebda, sagubrebSi ki mdumared miedineboda.
aqa-iq Tevzic farTxalebda. Tu wvima didi
xnis ganmavlobaSi ar modioda, mdinarisgan
mxolod grZeli gubeebi rCeboda kalapotis
gaswvriv, xolo sanapiroze sveli qviSis TeTri
naxevarkunZulebi Cndeboda. xSirad davexete-
bodi am naxevarkunZulebze da im adgilebs
veZebdi, sadac mdinare uceb qreboda – qvebs
Soris Cawretili sakuTar fskerze Rafavda
suls. TvaliT movZebnidi xolme wylis naka-
dis, ai, am sul bolo wertils da gaSeSebuli
vCerdebodi. wamiT meCveneboda, TiTqos sxva
raRacasac vxedavdi, magram maSinve ukvalod
qreboda. TiTqos mdinaris fskerze damalu-
li raRac ucnauri arsebebi cxovrobdnen. ai,
es gza – mdinaris gaswvriv – Cemi sayvareli
gza iyo. mdinaresTan erTad vmoZraobdi. mis
nawyvet-nawyvet sunTqvas vgrZnobdi. isini
namdvilad arsebobdnen. es maT aaSenes qalaqi.
asobiT saukunis ganmavlobaSi wlidan wlamde
Slidnen mTebs, miwad aqcevdnen, im miwiT zRvas
avsebdnen, xeebs rgavdnen. qalaqi imTaviTve
maT ekuTvnodaT. etyoba, momavalSic ase gagr-
Zeldeba.
ivnisis wvimebis Semdeg mdinare qvidan qvam-
de ki aRar miRoRavda, mxiarulad garboda win,
pirdapir zRvisken. sanapiros gaswvriv Carige-
buli xeebis cincxali foTlebis suni mcemda,
meCveneboda, rom misiT gaJRenTil haersac ki
mwvane feri dahkravda. balaxze ramdenime xel-
Cakidebuli wyvili ijda. moxuci ZaRls aseir-
nebda. motociklze dayrdnobili biWi siga-
rets eweoda. Cveulebrivi zafxulis saRamo
iyo, rogorc yovelTvis. gzad sasauzmeSi ori
qila ludi viyide da mdinarisken wavedi. adgi-
li, sadac mdinare zRvas uerTdeboda, axla
ubes Tu sarwyav arxs hgavda. cali mxridan
miwa mieyaraT. zRvis ubidan ormocdaaTiode
metris siganis CamonaWeriRa darCeniliyo...
qviSian plaJze yvelaferi Zveleburad iyo:
patara talRebi, napirze gamoriyuli gluvi
xis nafotebi. zRvis surneli. armaturagamo-
Crili betonis zvirTsaWreli lodebi da pul-
verizatoriani saRebaviT gakeTebuli uxamsi
warwerebi... ormocdaaTiode metris siganis
warsulis naWeri. danarCeni yvelaferi Semo-
zRuduli iyo aTmetriani betonis kedliT.
es kedeli, zRvisgan wvrili zoli rom dae-
tovebina, ramdenime kilometrze grZeldebo-
da... kedlis iqiT ki, horizontamde, giganturi
urCxulebis jogiviT gaweliliyo mravalsar-
Tuliani uformo sacxovrebeli masivebi. zRva
ormocdaaTmetrian galiaSi Seagdes da mTlia-
nad gaanadgures. mdinaridan aRmosavleTiT
gavuyevi magistrals, romelic odesRac sana-
piros miuyveboda. Cemda gasakvirad, Zveli
zvirTsaWrelisTvis xeli ar exloT. ucnauri
sanaxavi iyo – zvirTsaWreli, romelmac zRva
dakarga. im adgilamde mivedi, sadac adre man-
qanas vaCerebdi da zRvas gavcqerodi. betonis
lodze davjeqi, ludis qila gavxseni da iqau-
roba movaTvaliere. zRvis nacvlad, xelovnu-
ri gruntis kilometrebi da mravalbiniani
saxlebis mwkrivi gaWimuliyo. uazro Camo-
naWrebiviT dayrili es saxlebi samSeneblo
masalas ufro hgavda sxva, miwiszeda qalaqis-
Tvis, romlis mSenebloba Suagzaze miatoves.
saxlebi kidev ufro metad hgavdnen SeSinebul
bavSvebs, mSoblebis molodinSi gzas rom gas-
cqerian.
saxlebis siluetebze gviristiviT gadio-
dnen da aqeT-iqiT garbodnen asfaltis magis-
tralis Zafebi, veeberTela avtosadgomebs
ebRauWebodnen, gorgaliviT ixveodnen avto-
busebis terminalebTan. supermarketebi, ben-
zingasamarTi sadgurebi, uSvelebeli parki,
yrilobaTa didebuli sasaxle – yvelaferi
axalTaxali da saocrad arabunebrivi iyo. mTe-
bidan Camotanil miwas, yvela xelovnuri teri-
toriis msgavsad, civi tyviisferi dahkravda.
im adgilebs ki, romlebic ver moeqca gegmiuri
qalaqmSeneblobis dolabqveS, xSiri Sambnari
moreoda. pirdapir saocaria, ra siswrafiT
moedeba xolme sarevela `axal miwebs~. TiTqos
sagangebod imisTvis, rom gaaRizianon da
gaamaimunon moasfaltebuli quCis pirze gaSe-
nebuli gazonebi da inkubatoris mcenareebi.
TiTqos Tan mihyvebian adamians yvelgan, sadac
unda gadasaxldes...
naRvliani sanaxaobaa.
magram ra meTqmis amaze? ukve dawyebulia
axali TamaSi axali wesebiT. misi SeCereba ara-
vis ZaluZs. erTimeoris miyolebiT gamovcale
qilebi da iqiT movisrole, sadac odesRac
talRebi tylaSunobda. qilebi gakvirvebule-
bi dabzrialdnen haerSi da aqoCril SambnarSi
Caikargnen. sigarets movukide.
TiTqmis bolomde mqonda moweuli, roca
davinaxe, viRac kaci farniT modioda Cemken.
ormociode wlisa iqneboda, nacrisferi peran-
gi da nacrisferi Sarvali ecva da nacrisferi
qudi exura. albaT, policieli iyo saxelmwi-
fo obieqtebis dacvis samsaxuridan.
– Tqven axlaxan raRac gadaagdeT, asea xom?
– Cem gverdiT gaCerda da mkiTxa.
– diax, gadavagde, – davudasture me.
– ra gadaagdeT?
– liTonis mrgvali sagnebi. carieli. cali
mxridan gaxvretili.
policieli, etyoba, cotaTi Secba.
– ratom gadayareT?
– ise. ukve Tormeti weliwadia, movdivar aq
da vyri. xandaxan – bevrs erTad. aqamde aravis
gamouTqvams protesti.
– eg adre iyo. axla aq municipaluri teri-
toriaa. municipalur teritoriaze nagvis
gadayra akrZalulia.
erTxans Sevicade. raRac amicaxcaxda Sig-
niT, sul erTi wamiT, magram maSinve CamiyuCda.
– mTeli problema is aris, rom Tqvens
sityvebSi, marTlac, aris raRac azri – vuTxa-
ri policiels.
– ase weria kanonSi, – Tqva policielma.
amovioxre da jibidan sigareti amoviRe.
– da ra unda vqna axla?
– xom ar mogTxovT, rom iq, SambnarSi Caxvi-
deT da moZebnoT. ukve bnela, wvimasac apire-
bs... amitom sxva dros aRar gadaagdoT!
– mets aRar vizam, – Sevpirdi, – Rame mSvi-
dobisa.
– Rame mSvidobisa, – Tqva policielma da
bindbundSi gauCinarda.
betonze movikunte da cas mivaSterdi.
rogorc meTvalyure policielma ivarauda,
wamowinwkla. sigarets movukide da policiel-
Tan dialogi gonebaSi Tavidan bolomde gavi-
meore. momeCvena, rom aTi wlis winaT ufro
gamomwvevad moviqceodi... Tumca, ara, albaT,
momeCvena. asea Tu ise, ra gansxvavebaa.
roca mdinaresTan dabrunebulma taqsi
gavaCere, wvima sqeli nisliviT ekida haerSi.
– sastumroSi! – vuTxari mZRols.
– mogzaurobT? – dainteresda is.
– ho...
– aq pirvelad xarT?
– meored, – vupasuxe daufiqreblad.

4. is hyveba talRebis xmaurze,


Tan `solti dogs~ wrupavs
– werili mogitaneT! – vuTxari me.
– me? – gakvirvebulma mkiTxa qalma.
yurmilSi Zalian Soridan ismoda xma, Tan
raRac fxakuni dahyveboda, ase rom, xmamaR-
la miwevda laparaki. bunebrivia, intonaciis
niuansebic mTlianad ikargeboda. rogorc
gorakze axvide, qaris saufloSi dadge da See-
cado, paltos aweul sayeloSi iyviro.
– ise, adresati me var... magram vfiqrob,
swored Tqven gwerdnen!
– a, Tqven ase fiqrobT?
– ra Tqma unda, – vTqvi da TviTonve vigrZe-
ni, ra idiotur situaciaSi amovyavi Tavi.
xmas ar iRebda. fxakafxuki yurmilSi nel-
nela miwyda.
– ar vici, ra urTierToba gqondaT virTxas-
Tan. imitom girekavT, rom TqvenTan Sexvedra
mTxova. hoda, radgan asea, amitomac vfiqrob,
rom ukeTesia, Tu werils TviTonve waikiTxa-
vT.
– Tqven ra, tokiodan sagangebod amisTvis
CamoxvediT?
– swored amisTvis.
Caaxvela. mere moibodiSa.
– Tqven megobrebi iyaviT?
– raRac amismagvari.
– pirdapir me ratom ar momwera?
Rirs ki imis Tqma, rom mis sityvebSi aSkarad
igrZnoboda gacilebiT meti saRi azri?
– marTali giTxraT, ar mesmis, – vupasuxe
gulaxdilad.
– hoda, mec, raRac, ver mivmxvdarvar. is,
rac adre iyo, karga xania, ukve dasrulda. Tu
vcdebi?
es me ar vicodi. asec vuTxari – ar vici-
meTqi. sastumros nomerSi sawolze viweqi,
yurze telefonis yurmili mqonda mikruli da
Wers vaTvalierebdi. meCveneboda, rom mokun-
tuli viweqi zRvis fskerze da erTimeoris
miyolebiT viTvlidi TavzemoT mcuravi Tev-
zebis Crdilebs. Tan isic ar vicodi, rodemde
unda meTvala, rom, bolos da bolos, SevCere-
buliyavi.
– xuTi wlis winaT, roca sadRac gaqra,
ocdaSvidisa viyavi, – rbili xmis miuxedavad,
misi es sityvebi ise yrud gaisma, TiTqos Widan
melaparakebodnen, – Zalian bevri ram icvleba
xuTi wlis manZilze...
– asea, – daveTanxme me.
– sinamdvileSi araferic rom ar Seicva-
los, sul erTia, Tavs ase fiqris uflebas
ver mivcem. erTi gafiqreba da, ukve veRaraso-
des daiZvrebi adgilidan... ai, Tundac amitom
vcdilob, sruliad sxva adamianad miviCnio
Tavi.
– mgoni, gagigeT, – vuTxari me.
gavCumdiT. amjerad pirvelma TviTon daiw-
yo:
– ukanasknelad rodis SexvdiT?
– xuTi wlis winaT. sanam gaqreboda, cota
xniT adre.
– rame SegatyobinaT? ratom miemgzavrebo-
da, saerTod, ras apirebda?
– araferi, – vTqvi.
– ese igi, maSin sworad gavige – ise gaqra,
aravisTvis araferi uTqvams.
– absoluturad marTali xarT.
– Tqven TviTon ra ifiqreT?
– rodis, roca gaqra?
– ho, maSin.
sawolidan wamoviwie da zurgiT kedels
miveyrdeni.
– ra vifiqre... naxevar weliwads iwanwalebs
da ukan dabrundeba-meTqi. is xom imaT ricxvs
ekuTvnis, visTvisac didxans araferi grZel-
deba.
– magram is ar dabrunda...
– ho, ar dabrunda.
mavTulis meore boloSi aSkarad Tavis Tavs
ebrZodnen: morigi xangrZlivi pauzis dros
yuri movkari Cum wyvetil sunTqvas.
– sad gaCerdiT? – mkiTxa bolos.
– otel...
– xval xuT saaTze otelis kafeSi viqnebi.
merve sarTulze. xelsayrelia?
– mSvenieria, – davTanxmdi me, – TeTri mai-
suri da mwvane Salis Sarvali mecmeba... Tma
mokled maqvs SekreWili...
– ara uSavs, rogorme mivxvdebi, – xmadabla,
magram, cota ar iyos, mourideblad Semawyve-
tina da yurmili dakida.
mec davde yurmili da Sevecade, rogorme
mivmxvdariyavi, eSmakma daswyevlos, ras niS-
navs es `rogorme mivxvdebi~. magram mainc ver
mivxvdi. am bolo dros raRac xSirad ver vigeb
bevr rames. tyuilad amboben, wlebi abrZenebs
kacso. rogorc erTma rusma mweralma Tqva,
wlebi mxolod xasiaTs cvlis. adamianis gone-
baSezRuduloba ki sikvdilamde ucvlelia...
xandaxan es rusebi gonivrul raRacas ityvian
xolme. imitom xom ara, rom zamTarSi ukeT
fiqrobs adamiani?
Sxapi miviRe, abazanidan gamovedi, pirsaxo-
ci Semovixvie, sawolze davjeqi da televizo-
ri CavrTe. raRac amerikuli filmi gadioda
omze da romeliRac Zvel wyalqveSa navze. kapi-
tani da pirveli TanaSemwe erTmaneTs uRrend-
nen ZaRli da katasaviT. TviTon navi Jangian
qvabs waagavda, sabolood ki es sacodavi siu-
Jeti sayovelTao panikuri klaustrofobiiT
dasrulda. Tumca, miuxedavad amisa, proble-
mebi gasaocari TanamimdevrobiT gvardeboda
da finalSi yvelaferi rigze iyo. ai, aseTi
filmebis Semdeg sul iolad SeiZleba mogeCve-
nos, rom radgan yvelas yvelaferi wesrigSi
aqvs, TviTon omic arc ise saSineli ramaa. ar
gamikvirdeba, Tu male iseTi filmebis gadaRe-
bas daiwyeben, romlebSic atomuri bombi anad-
gurebs kacobriobas, magram finalSi yvelas
yvelaferi rigze aqvs.
televizori gamovrTe da loginSi SevZveri.
aTiode wamis Semdeg Rrma ZiliT meZina.
meore dRes xuTi saaTisTvis wvrili, Tva-
liT uxilavi wvima isev ise ekida haerSi.
swored is wvima, romelic maSin modis, roca
zafxulis pirveli dariani dReebis Semdeg
ggonia, rom wvimebis sezonma ukve Caiara. merve
sarTulidan Savsa da nestisgan galumpul
miwas vaTvalierebdi. miwiszeda magistralze
dasavleTidan aRmosavleTiT ramdenime kilo-
metrze sacobSi gaWedili manqanebis grZeli
rigi idga. ufro dakvirvebiT davacqerdi da
momeCvena, rom es avtomobilebi nel-nela dne-
boda wvimaSi. da, marTlac, mTelma qalaqma
dnoba daiwyo. dneboda betonis zvirTsaWre-
li portSi, dneboda amweebis wagrZelebuli
niskartebi, dneboda caTambjenebis meseri,
dnebodnen Sav qolgebs Sefarebuli adamiane-
bi. dneboda mTebis amwvanebuli ferdobebi da
Cumad moedineboda... qvemoT ramdenime wamiT
movxuWe Tvali da isev gavaxile – qalaqi Tavis
Cveul mdgomareobas daubrunda. isev aiWrnen
caSi portis amweebis isrebi. avtostradaze
isev mixoxavdnen manqanebi aRmosavleTisken,
qolgebs Sefarebuli qveiTad mosiaruleTa
jgufi quCis erTi mxridan meoreze gadaiRva-
ra. mTebis xasxasa simwvane isev xarbad isruta-
vda ivnisis wvimebis sisveles.
veeberTela darbazis scenaze, iatakis
doneze odnav dabla, laJvardisferi dide-
buli roiali idga. Wyetela vardisfer kabaSi
gamowyobili qali didi otelis darbazisT-
vis Sesaferi melodiebis standartul nakrebs
ukravda da popularul melodiebs ucnaur
sinkopebsa da kbilis mosamtvrev arpejioebSi
marxavda. urigod ar ukravda, magram Tavde-
boda melodia, ukanaskneli bgera galRveboda
haerSi da absoluturad araferi aRar rCebo-
da.
eqvsi saaTi daiwyo, magram is, visac velode-
bodi, ara da ar Canda. ukve meore yavas vsvamdi
da usaqmurobisgan pianist qals vaTvaliereb-
di. oci wlisa iqneboda. fumfula Tmis bulu-
li – rogorc Sokoladis veeberTela wveTi
namcxvarze. Tma, musikis taqtis mixedviT, xan
marcxniv iRvreboda, xan – marjvniv. rogorc
ki melodia Sewydeboda, isev bululad lagde-
boda. da iwyeboda axli melodia.
vuyurebdi da erTi nacnobi gogona max-
sendeboda. skolis bolo weliwads piani-
nos dakvras vswavlobdi. Cven erTdroulad
daviwyeT mecadineoba, specialobac erTi
gvqonda da amitom xSirad gvsxamdnen erTad
oTxi xeliT dasakravad. arc saxe, arc saxe-
li am gogonasi ar maxsovda. mxolod TeTri
Tlili TiTebi, lamazi Tma da dakvris dros
odnav aTrTolebuli msubuqi kaba damrCa mex-
sierebaSi. amaze meti, ramdeni vecade, verafe-
ri ver gavixsene.
rogorc ki Cems Tavs amaSi gamovutydi, ucn-
auri ram vigrZeni: TiTqos me TviTon gamo-
vWeri cxovrebidan sakuTari mogonebebisTvis
misi TiTebi, Tma, kaba – yvelaferi danarCeni
ki xeluxlebeli darCa da dRes, kacma ar icis,
sad cxovrobs... ara, ra Tqma unda, es bodvaa.
es samyaro Cem gareSec yovelTvis brunavda.
adamianebi ise dadian quCaSi, rom CemTan ara-
feri aqvT saerTo, fanqrebs wvers uTlian,
aRmosavleTidan dasavleTisken midian wuTSi
ormocdaaTi metris siCqariT da usaxur-
rafinirebuli musikiT avseben didi otelebis
kafeebs.
`samyaro~... maSinve spiloebisa da kuebis
jogi warmogidgeba, gaWinTulebi rom awve-
bian zurgiT dedamiwis veeberTela sferos.
amasTan, spiloebma ar ician, ra saWironi arian
kuebi, kuebi ki verafriT mimxvdaran, ras ake-
Teben aq spiloebi, da arc spiloebs da arc
kuebs warmodgena ara aqvT, ra saWiroa samya-
ro.
– bodiSs gixdiT dagvianebisTvis! – momesma
uknidan, – samuSaoze gamaCeres, verafriT ver
gavTavisufldi.
– ara uSavs, mTel dRes absoluturad Tavi-
sufali var.
magidaze gasaRebi daagdo da meniusTvis
arc ki dauxedavs, ise SeukveTa forToxlis
wveni.
asakis garkveva SeuZlebeli iyo. telefo-
niT rom ar eTqva, albaT, verc verasodes mivx-
vdebodi, ramdeni wlisa iyo. magram radgan
maSinve miTxra, ocdacametisa varo, albaT,
ocdacametisac iyo da axla asec gamoiyure-
boda. Tumca, darwmunebuli var, rom eTqva,
ocdaSvidisa varo, maSin zustad ocdaSvidi
wlis Sesaxedaoba eqneboda, arc meti, arc
naklebi.
misi arc ise TvalSisacemi, magram gemovne-
biT SerCeuli tansacmeli sasiamovno Sesaxe-
davi iyo. xalvaTad Sekerili bambis Sarvali,
narinjisfer-yviTeli kubokruli perangi ida-
yvebamde aweuli saxeloebiT, mxarze gadagde-
buli tyavis CanTa. arc erTi maTgani ar iyo
axali, magram yvelaferi faqizad gamoiyure-
boda. arc beWdebi ekeTa, arc – mZivebi, arc
– samajuri, arc – sayureebi. mokled SeWrili
Tma gulubryvilo sikekluciT gadaevarcxna
gverdze.
TvalebTan odnav SesamCnevi naoWebi ver
iZleoda warmodgenas asakze, ufro imas
ambobdnen, rom am saxeze dabadebidanve iyvnen.
mxolod laviwis Zvlebi, romlebic TeTrad
moCanda or Rilze Sexsnili sayelodan, da
magidis kideze umoZraod dawyobili xelis
majebi amxeldnen am qalis asaks. marTlac,
wvrilmani, mikroskopuli cvlilebebiT iwyeba
adamianis dabereba. da rac dro gadis, miT meti
aseTi ZlivsSesamCnevi, magram ukve wauSleli
wvrilmani Cndeba, sanam bolos qseliviT ar
Semoexveva mTel sxeuls.
– ras saqmianobT? sad muSaobT? – ise, sxva-
Ta Soris vkiTxe.
– sakonstruqtoro biuroSi. ukve didi
xania.
saubari vera da ver aewyo. auCqareblad amo-
viRe sigareti. auCqarebladve movukide. pia-
nistma qalma roiali daxura, adga da sadRac
gavida, etyoba, Sesveneba hqonda. msubuqi Suri
– marTla Zalze msubuqi Suri – gakrTa Cemi
Tanamosaubris TvalebSi.
– didi xania icnobT erTmaneTs? – Semeki-
Txa.
– TerTmeti weliwadia. Tqven?
– ori Tve da aTi dRe, – daufiqreblad mipa-
suxa, – Cveni gacnobidan – mis gaqrobamde. ori
Tve da aTi dRe. dRiurs vwer. amitomac vici
zustad.
Cems Tanamosaubres forToxlis wveni
moutanes, Cemi carieli yavis finjani ki wai-
Res.
– mas Semdeg, rac gaqra, sam Tves velodi.
dekemberi, ianvari, Tebervali... yvelaze civi
dro. is zamTari Zalian civi iyo, gaxsovT?
– a-ar maxsovs, – davibeni. rogorc guSin-
del wvi­maze, ise laparakobda xuTi wlis winan-
del siciveze.
– ai, Tqven, odesme ase dalodebixarT qals?
– ara, – vupasuxe me.
– Tu guliT elodebi da droze ar gamoCnda,
mere sulerTi xdeba. mniSvneloba ara aqvs, ram-
den xans elodi – aT weliwads, xuT weliwads,
Tu, sulac, erT Tves.
Tavi davuqnie.
misi Wiqa ukve sanaxevrod carieli iyo.
– maSinac, roca pirvelad gavTxovdi, zus-
tad ase moxda. velodi usasrulod, rogorc
wesi da rigia, mere ki daviRale lodiniT da
ukve sulerTi iyo. ocdaerTisa gavTxovdi,
ocdaorisa gaveyare. mere ki am qalaqSi gad-
movedi...
– Cemi colic egrea, – vTqvi me.
– ra?
– ocdaerTisa gaTxovda, ocdaorisa gaeya-
ra qmars.
erTxans daJinebiT maTvalierebda. mere
nervulad aawkriala grZeli Cxiri WiqaSi,
forToxlis wvens urevda. mgoni, zedmeti
wamovayrantale.
– Zalian Znelia, roca axalgazrda gamocdi
gaTxovebasac da ganqorwinebasac, – ganagr-
Zo man. – Tu mokled vityvi, mere ukve raRac
erTganzomilebiani, raRac sruliad irealu-
ri gindeba. gesmiT Cemi? magram irealurad
xom maincdamainc didxans ver icxovreb. ase
ar aris?
– ho... albaT.
– ganqorwinebis Semdeg, sanam mas ar Sevxvdi,
xuTi weli am qalaqSi vcxovrobdi. ai, aseTi
irealuri cxovrebiT. arc – nacnobebi, arc
– drois tarebis survili, arc – sayvareli.
diliT gaiRviZeb, samsaxurSi midixar, xazav,
ukan, Sinisken mobrunebuli, supermarketSi
raRacas yidulob, TviTon amzadeb, TviTon-
ve Wam. radio gamudmebiT CarTulia... raRac
wigni... dRiurs wer sakuTar Tavze... saabazano-
Si ki Cambali windebi gelodeba... ho, kidev bina
zRvis piras gaqvs, ase rom, yurebSi gamudmebiT
talRebis Sxuili gidgas... cxovreba ki ara,
sicivea! – wveni dalia, – albaT, sisuleles
vlaparakob, ara?
uxmod gadavaqnie Tavi.
Svidi daiwyo – `yavis dros~ `koqteilis
dro~ Caenacvla. WerSi dakidebul lampebs
sinaTle daukles. darbazi bindSi CaiZira. fan-
jaraSi ganaTebuli qalaqi gamoCnda. portis
amweebze alisfrad akiafda farnebi. saRamos
bindbundSi wvrili nemsebiviT abrWyvialda
wvima.
– rame magars xom ar dalevT?
– ai, imas ra hqvia, arays greifrutis wvens
rom Seurev?
– `solti dogi~...
oficiants movuxme da misTvis `solti
dogi~ SevukveTe, CemTvis – `kati sarki~1 yinu-
liT.
– raze SevCerdi?
– Tqven TqviT, `cxovreba civiao~.
– ara, ra Tqma unda. Tu gulaxdilad vityvi,
TviTon cxovreba arc iseTi civia, – Seaswora
man, – magram, roca talRebi xmaurobs, maSin
ki, namdvilad civia. axlandel binaSi rom
Sevsaxldi, saxlis mmarTvelma miTxra, `ara-
feria, xelad SeeCveviTo~... magram vera da ver
SeveCvie.
– axla xom zRvac aRar aris.
Cumad Caicina. Tvalebis irgvliv odnav Seu-

1  Sotlandiuri viski
tokda naoWebi.
– ra Tqma unda, ra salaparakoa. `zRva aRar
aris~ – ra dakvirvebuli yofilxarT! me ki
axlac drodadro mesmis, TiTqos talRebi
xmaurobs. ai, rogor SeiZleba gadawva yurebi
didxans mosmeniT.
– da mere virTxa gaicaniT?
– ho. oRond ase ar veZaxdi.
– rogor eZaxdiT?
– saxeliT. aba, sxvanairad rogor, ise veZax-
di, rogorc sxvebi Cven garSemo. ra, ase ar
aris?
da marTlac. gavifiqre uceb. sityva `vir-
Txa~, rogorc metsaxeli, raRac bavSvurad
JRerda.
– ra Tqma unda, – daveTanxme me.
sasmeli mogvitanes. man Tavisi `solti
dogi~ mosva da xelsaxociT moiwminda tuCis
kuTxeebze mikruli marilis kristalebi. poma-
dis mkrTalanabeWdiani xelsaxoci ori TiTiT
Suaze gadakeca da iqve, magidaze dado.
– CemTvis is... rogor vTqva... sakmaod irea-
luri iyo. gesmiT Cemi?
– mgoni, mesmis.
– vifiqre, rom swored misi irealuroba
mWirdeboda imisTvis, rom Cemi damemsxvria.
pirvelive Sexvedrisas vifiqre ase. SeiZleba,
imitomac momewona... an, iqneb, piriqiTac iyo –
jer momewona da mxolod amis Semdeg vifiqre.
asea Tu ise, Sedegi erTia.
pianisti qali Sesvenebidan dabrunda,
roials miujda da Zveli filmebidan melodie-
bis dakvra daiwyo. raRac ucnaurad JRerda,
TiTqos filmis romeliRac scenas SecdomiT
sul sxva musikaluri foni SeurCieso.
– hoda, xandaxan meCveneba... SeiZleba, ubra-
lod, ai, ase gamoviyene. SeiZleba, is Tavidan-
ve grZnobda amas da amitomac... Tqven ase ar
fiqrobT?
– saidan unda vicode, – aviCeCe mxrebi, – es
ukve Tqveni urTierTobis detalebia.
araferi uTqvams.
dumili ociode wams gagrZelda, manamde,
sanam mivxvdebodi, rom misi monologi das-
rulda. WiqaSi CarCenili viski davlie, jibi-
dan `virTxas~ werilebi amoviRe da magidaze
davde. is ki, ratomRac, ar Cqarobda mis aRebas.
– aucileblad aq unda wavikiTxo?
– Sin waiReT da iq waikiTxeT. Tu arada,
SegiZliaT, gadayaroT kidec.
Tavi damiqnia. werilebi aiRo da CanTaSi
Seinaxa. liTonis msubuqi tkacaniT daiketa
CanTa. meore sigarets movukide, meore viskic
SevukveTe. aucileblad unda vTqva, rom swo-
red viskis meore ulufas vcem pativs. Tu pir-
veli nervebs mimSvidebs, meoriT yvelaferi
wesrigdeba TavSi. meoris Semdeg aRarc gemo
aqvs, aRarc azri. siTxis ubralo gadasxmaa
Wiqidan kuWSi.
– da mxolod amisTvis CamoxvediT tokio-
dan? – mkiTxa.
– ho, TiTqmis...
– erTob Tavaziani saqcielia Tqveni mxri-
dan.
– ai, amaze ki namdvilad ar vfiqrobdi.
ubralod, aseTi urTierToba gvqonda. adgi-
lebi rom Segvecvala cxovrebaSi, darwmunebu-
li var, isic zustad ase moiqceoda.
– ra, ukve gagiwiaT amgvari samsaxuri?
Tavi gavaqnie.
– ara, ra Tqma unda. ubralod, karga xania,
guls vuwyalebT erTmaneTs ai, amgvari `irea-
luri~ TxovnebiT da SeveCvieT zedmeti kiTx-
vebis gareSe maT Sesrulebas. xolo rogor
unda SevasruloT irealuri Txovna realur
cxovrebaSi – es ukve sxva saqmea.
– qveynad, albaT, aRarc arian aseTi ucnau-
ri adamianebi!
– savsebiT SesaZlebelia...
siciliT wamodga skamidan da qviTari aiRo
magididan.
– neba momeciT, me gadavixado. miT ufro,
rom mTeli ormoci wuTi davagviane...
– Tu TqvenTvis ase ukeTesi iqneba, ki bato-
no, – aviCeCe mxrebi, – magram me erTi kiTxva
maqvs TqvenTan. SeiZleba?
– ra Tqma unda.
– Tqven telefoniT miTxariT, rom isedac
micnobdiT...
– ho, ise vTqvi, egeT gunebaze viyavi.
– da ra, SemoxvediT Tu ara, micaniT?
– maSinve, – Tqva man.

wvima isev asxamda. otelis fanjaraSi


mezobeli caTambjenidan giganturi neonis
reklama iyureboda. xelovnur Suqze miwis-
ken areul-dareulad garbodnen wvimis Zafe-
bi. fanjarasTan davdeqi da qveviT Cavixede –
momeCvena, rom wvima miwis zedapiris erTsa da
imave wertilSi moxvedras cdilobda.
sawolze davegde da zedized ori sigareti
movwie. mere otelis administrators davure-
ke da vTxove, meore dRisTvis bileTi daeja-
vSna matarebelze. am qalaqSi meti aRaraferi
mesaqmeboda...
wvima asxamda da asxamda gvian Ramemde.
meeqvse nawili
nadiroba cxvarze – 2

1. ucnauri kacis
ucnauri monaTxrobi (1)
erTianad SavebSi Cacmuli senseis mdiva-
ni Cem pirdapir skamze ijda da xmaamouRe-
blad miyurebda. es mzera arc gamomcdeli
iyo, arc agdebuli, arc daJinebuli. verafers
ver igrZnobdi am mzeridan – arc dagcxebo-
da, arc Segcivdeboda, arc araferi. CemTvis
cnobili arc erTi adamianuri grZnoba ar iyo
am mzeraSi. es adamiani, ubralod, miyurebda.
Tumca, gamoricxuli ar aris, rom me ki ara,
Cems zurgs ukan, kedels uyurebda. magram rad-
gan am kedlis win me vijeqi, amitom iZulebuli
iyo, kedelTan erTad, CemTvisac ecqira. mdi-
vanma xeli gaiwvdina magidisken, sasigaretes
Tavi axada, iqidan grZeli ufiltro sigareti
amoaZro, cali mxridan ramdenjerme dauwka-
puna frCxiliT, sanTebeliT moukida da wvril
nakadad gamouSva boli win da odnav ganze.
mere sanTebela isev magidaze dado da fexi
fexze Semoido. mTeli am xnis ganmavlobaSi
misi mzeris mimarTuleba naxevari gradusiTac
ar Secvlila. es kaci zustad ise gamoiyurebo-
da, rogorc Cemma mewyvilem aRmiwera. metisme-
tad unaklo kostiumi ecva, metismetad movli-
li saxe da metismetad grZeli TiTebi hqonda.
viwro, civi da ugrZnobi Tvalebi rom ara,
garegnoba aSkarad Seesabameboda homoseqsua-
listisas. magram aseTi TvalebiT is homose-
qsualists ar hgavda. odnavadac ar hgavda,
ufro sworad, ar gamoiyureboda aranairad.
aravis ar hgavda da Tavisi SesaxedaobiT ara-
viTar, sruliad umniSvnelo asociaciebsac ki
ar iwvevda. am Tvalebs rom davacqerdi, axali
ucnaurobani SevamCnie – yavisferi bevrad
sWarbobda Savs, magram saerTo muq tons Ria
cisferi kapilarebi gasdevda. amasTan, marcxe-
naSi cisferi ufro meti iyo, vidre marjvenaSi.
ise, TiTqos marcxena Tvali erTs fiqrobda,
marjvena ki – sul sxvas. muxlebze SemoWdo-
bili TiTebi wamiTac ar wyvetdnen moZraobas.
dResac ki Tan mdevs es moCveneba: yvela, aTive
TiTi, uceb Sordeba xelebs da Cemken moipare-
ba, sul ufro da ufro miaxlovdeba... Zalian
ucnauri TiTebia. da, ai, es TiTebi nela wavida
magidisken da saferfleSi CaWylita mesamed-
ze moweuli sigareti. bokalSi nela dneboda
yinuli. Canda, gamWvirvale wyali rogor ereo-
da greifrutis wvens. Sefardeba aSkarad ar
iyo wvenis sasargeblod.
oTaxSi idumali siCume idga. aris siCume,
romelsac did saxlSi Sesvlisas igrZnob –
siCumis uzarmazari sivrcisa, sadac cotaa
xalxi. am oTaxSi dagubebuli siCume kidev
ufro ucnauri iyo – usiamovnod mZime da
sulis SemxuTveli. momeCvena, rom am siCumis
msgavs siCumes erTxel ukve sadRac gadaveya-
re. magram imis gasaxseneblad, Tu sad, dro iyo
saWiro. Zveli albomiviT vfurclavdi Cems
mexsierebas, sanam, bolos da bolos, ar gavix-
sene: sikvdilis winaTgrZnobisgan gasivebuli
siCume. mtvrisa da momxdaris seriozulobis-
gan Sededebuli haeri.
– yvela kvdeba, – CemTvis Tvali ar mouSo-
rebia, ise Tqva kacma xmadabla, magram iseTi
toniT, TiTqos Cemi azrebi waikiTxa da axla
komentars ukeTebda, – yvelaferi cocxali,
adre Tu gvian, kvdeba.
Tqva da isev siCumeSi CaiZira. fanjris miRma
SeSlilebiviT WriWinebdnen WriWinebi. cxadad
warmovidgine, rogor gamoscems am milioni
xoWodan TiToeuli xoWo velur, sasowarkve-
Til xmas, raTa rogorme daabrunos zafxuli
da, masTan erTad, Tavisi mimqrali sicocxlec.
– gadawyvetili maqvs, ramdenadac SesaZle-
bloba momecema, gulaxdilad gelaparakoT,
– uceb isev amoiRo xma kacma. misi sityvebis
wyoba Zalian hgavda oficialuri dokumentis
pwkareds, – magram `gulaxdili saubari~ jer
kidev ar niSnavs `simarTlis Tqmas~. gulaxdi-
loba da simarTle, daaxloebiT, igivea, rac
nislidan gamocurebuli gemis cxviri da kiCo.
jer gamoCndeba gulaxdiloba da sul bolos
warudgeba Tvalebs simarTle. drois inter-
vali am or moments Soris gemis zomebis pir-
dapirproporciulia. dids ufro uWirs gamo-
curva. xandaxan es mxolod mas Semdeg xdeba,
roca damkvirveblis sicocxle ukve amowuru-
lia. amitom, Tu Cemi Zalisxmevis miuxedavad,
simarTles mainc ver gaigebT, amaSi arc me
viqnebi damnaSave, arc – Tqven.
warmodgena ar mqonda, ra unda mepasuxa.
amitom Cumad viyavi. is darwmunda, rom dumils
wesisamebr vicavdi, da ganagrZo:
– Sen ki swored imitom moxvedi, rom gemi
rac SeiZleba swrafad gamocurdes. Cven ori-
ves mogviwevs gemis aCqareba. amitom gulax-
dilad vilaparakoT. amiT kidev erTi nabijiT
mivuaxlovdebiT simarTles.
Caaxvela da oriode wamiT gadaitana mzera
Cemi saxidan sakuTar TiTebze, romlebic axla
divnis saxelurs eferebodnen.
– Tumca, marTali giTxraT, amgvari axsna
metismetad abstraqtulia. amitom visaubroT
realur problemebze. magaliTad, Tqvens
reklamaze sadazRvevo kompanii P-sTvis. vfi-
qrob, ukve gagonili gaqvT amis Sesaxeb.
– zogierTi ram.
Tavi damiqnia. erTxans Seicada da ganagrZo:
– Cemi varaudiT, sakmaod gatkineT guli.
nebismieri adamiani cudad igrZnobs Tavs,
roca anadgureben mis mier Seqmnils, romel-
zedac uamravi dro da energia daxarja. miT
ufro, Tu saubaria Cveni arsobis purze. Tan
safiqrebelia, rom realuri danakargebic sak-
maod mniSvnelovani iyo. marTals vambob?
– absoluturad, – davudasture me.
– swored am zaralze mindoda momesmina
uSualod Sengan.
– rogor vTqva, zaralis safrTxe mudmi-
vad axlavs Cvens samuSaos. TviTon samuSaos
xasiaTi arasodes ar gamoricxavs imas, rom Sei-
Zleba gamzadebuli sareklamo maketi klien-
tis mier dawunebis, an raRac wvrilmanis gamo
amovardes gazeTidan an Jurnalidan. magram
iseTi patara firmisTvis, rogoric Cvenia, es
sikvdilis tolfasia. amgvari safrTxisgan
Tavis dasacavad makets mTlianad, asi procen-
tiT vuTavsebT SemkveTis survilebs. uxeSad
rom vTqva, TiToeul striqons klientis Tan-
daswrebiT vazustebT. mxolod ase SegviZlia,
cotaodenad mainc davicvaT Tavi. arc ise saxa-
liso samuSaoa, magram iseT gamaTxovrebul
mglebs, rogorebic Cven varT, mxolod fexebi
Tu aWmevs purs.
– ras izam, Tavidan yvela ase iwyebs, – gama-
mxneva mdivanma, – Tqveni naTqvami ise unda
gavigo, rom Jurnalis gamoSvebis SeCerebiT
Tqveni firma Rrma finansur SokSi Cavagde?
– marTali giTxraT, zustad asea. Jurna-
li ukve dabeWdilia. qaRaldisa da beWdvis
xarjebs cxviridan Zmrad wamogvadenen mTeli
Tvis ganmavlobaSi. amas daumateT StatgareSe-
Ta honorari. daaxloebiT, xuTi milioni ieni
gamodis, magram valis dasafaravad swored
amdeni unda davabrunoT bankSi. SarSan kredi-
ti aviReT sawarmos gasafarToeblad...
– vici, – Tqva mdivanma.
– Tan, ra Tqma unda, TavisTavad dgeba
Semdgomi SekveTebis sakiTxi. iseTi moyanya-
lebuli mdgomareobiT, rogorSic Cven vimyo-
febiT, erTi, erTaderTi araswori nabiji da
– klientebi maSinve sxva saagentoebisken gai-
qcevian. swored am sadazRvevo kompaniasTan
gvqonda gaformebuli wliuri kontraqti maTi
reklamis damzadebaze. Tu axlandeli skanda-
lis Sedegad maT reklamas amoiReben, maSinve
CaviZirebiT. Cveni firma pataraa, gansakuTre-
buli kavSirebi ara gvaqvs. mxolod sakuTari
imijiT da sxvebis SexedulebiT gavdiodiT
fons. reputaciis sul mcire Seryeva da _
Cveni saqme wasulia.
me davamTavre saTqmeli, magram Cemi Tana-
mosaubre kidev karga xans mdumared ijda da
miyurebda. bolos da bolos, rogorc iqna, xma
amoiRo:
– Zalian gulaxdilad laparakob. amas
garda, Seni monayolis Sinaarsi zustad emTx-
veva im informacias, romelsac me vflob. ami-
tom ar SemiZlia, ar dagijero. axla ki mTavar-
ze gadavideT. kidev ra problemebi darCeba
Sens firmas, Tu me avanazRaureb am sadazRve-
vo kompaniis zarals misi reklamis amoRebiT,
Tan Tu rekomendacias mivcem maT, momavalSic
gaaformon kontraqtebi TqvenTan?
– maSin araviTari problemebi aRar gveq-
neba. SeiZleba, Tavidan Zalianac gaukvirdeT,
raze atyda aseTi aliaqoTi, magram mere yvela
Tavis yoveldRiur saqmianobas miubrundeba.
– amis garda, SeiZleboda, SemogveTavazebi-
na moraluri kompensacia. sakmarisia, savizi-
to baraTis ukana mxares davwero erTi sityva
da, Tqvens firmas, sul cota, aTi wliT eqneba
garantirebuli samuSao. xazs vusvam – samuSao
da ara raRac sacodavi sareklamo furclebi...
– rogorc vxvdebi, garigebas mTavazobT.
– ufro sworad, survilebis gacvlas. me
keTili nebiT gTavazob informacias imis
Sesaxeb, rom ama da am gamomcemlobam SeaCe-
ra Jurnalis gamocema Tqven mier momzade-
buli reklamiT. Sen ki, mas Semdeg, rac iReb
am informacias, gamoxatav sakuTar survils,
romelsac isev vexmaurebi. ratom ar unda
aRviqvaT es yvelaferi ase? vfiqrob, SenTvis
Cemi survilebi sakmaod sasargeblo iqnebo-
da. davijero, Sen, Tavkombala alkoholikTan
erTad, erT uRelSi apireb mTeli cxovrebis
gatarebas?
– Cven megobrebi varT, – vTqvi me.
pasuxi uZiro WaSi Cavardnili qvis siCumes
hgavda. mTeli ocdaaTi wami gavida, sanam qvam,
bolos da bolos, fskers ar miaRwia.
– kargi, – Tqva man, – es Seni problemaa, –
me dawvrilebiT Seviswavle Seni biografia.
Sen Taviseburad saintereso tipi xar. mTeli
mosaxleoba, pirobiTad, or jgufad SeiZleba,
daiyos: uRimRamo realistebi da uRimRamo
idealistebi. Sen, eWvi ar aris, meore katego-
rias miekuTvnebi. kargi iqneba, Tu amas daixso-
meb. mTeli Seni gza realur cxovrebas mowyve-
tili saSualo niWis adamianis gzaa.
– davixsomeb, – mivuge me.
Tavi damiqnia. yinuli greifrutis wvenSi
sul gadna. bokali aviRe da naxevari davlie.
– axla ki konkretulad cxvrebze visau-
broT, – dasZina bolos.

***
odnav SeinZra, gulis jibidan qaRaldis
konverti amoiRo, iqidan nacnobi Sav-TeTri
foto gamoacura da magidaze dado, gamo-
saxulebiT – Cemken. TiTqos cincxalma haerma
– realuri cxovrebis sunTqvam dabera uceb
oTaxSi.
– ai, cxvrebis foto, romelic Sen gamoiyene
JurnalisTvis.
gamosaxuleba pirdapir originalidan gae-
didebinaT, negativis gareSe. miuxedavad amisa,
saocrad kontrastuli da mkafio fotoasli
iyo. etyoba, raRac Zalze specialuri apara-
tura gamoiyenes.
– ramdenadac CemTvis cnobilia, es foto
kerZo pirebisgan moxvda SenTan, Semdeg Sen
gadawyvite misi gamoyeneba JurnalisTvis. xom
ar vcdebi?
– ara. yvelaferi zustad ase iyo.
– Cven mier Catarebulma eqspertizam
aCvena, rom foto hokaidozea gadaRebuli,
daaxloebiT, naxevari wlis winaT, im adamianis
mier, romelsac fotografiaSi araferi gae-
geba. iaffasiani jibis kameriT. Sen ar gadagi-
Ria. Sen didobieqtiviani `nikoni~ gaqvs, Tanac,
gacilebiT ukeT iReb. esec ar iyos, ukanask-
neli xuTi wlis manZilze hokaidoze ar yofi-
lxar. asea, xom?
– ra giTxraT...
– uuh! – suli moiTqva da erTxans isev
gaCumda, – kargi, rogorc genebos. Cven sami
survili gvaqvs. gvinda, rom agvixsna: sad da
visgan miiRe es foto, agreTve, ram gaiZula,
rom aseTi araprofesiuli kadri gamogeyene-
bina Jurnalis reklamaSi.
– ver getyviT, – ise ubralod vupasuxe,
rom TviTonve gamikvirda, – rogorc nebis-
mier Jurnalists, sruli ufleba maqvs, infor-
maciis wyaro ar davasaxelo.
mdivani Tvalis dauxamxameblad miyurebda.
marcxena xelis TiTebs Txel tuCebze xan aqeT
gadaisvamda, xan _ iqiT. mere TiTebi saxes
moscildnen da patronis muxlebs daubrund-
nen. siCume sul ufro daZabuli xdeboda. vina-
tre, gugulma mainc amoiRos-meTqi xma baRSi,
magram guguls krinti ar dauZravs. saRamo-
obiT gugulebi Cumad arian.
– raRac ucnauri kaci xar! SegviZlia, erTi
xelis mosmiT mTeli Seni firma davmarxoT.
da aRaravis mouva azrad, Jurnalisti dagi-
Zaxos, mTeli Seni es gawamawia pamfletebiTa
da pawawina afiSebiT Jurnalistikadac rom
CavTvaloT.
isev gugulze gavifiqre. sainteresoa,
mainc ratom ar iZaxian `gu-gus~ gugulebi
saRamoobiT?
– amasTan, arsebobs uamravi saSualeba, Sen-
nairi adamianebis asalaparakeblad.
– SeiZleba, – magram am saSualebebma rom
gaWras, droa saWiro. manamde ki Cumad viqnebi.
xolo roca avlaparakdebi, mainc ar movyvebi
yvelafers, rac vici. TqvenTvis xom cnobili
ar aris, ra vici da ra _ ara. ase ar aris? –
vuTxari me.
varaudiT vlaparakobdi, magram aSkarad
swori gziT mivdiodi. misma usityvo yoyman-
ma, romelic Cems naTqvams mohyva, damarwmuna,
rom qula movipove.
– sainteresoa SenTan saubari! Sens idea-
lizmSi aqa-iq paTetikuri notebic ki gais-
mis. kargi. sxva rameze vilaparakoT. – jibidan
gamadidebeli mina amoiRo da magidaze Cem win
dado.
– aiRe da kargad daaTvaliere foto.
suraTi marcxena xeliT aviRe, linza –
marjveniT, da nela, santimetrobiT daviwye
fotos Seswavla. zogi cxvari erT mxares
iyureboda, zogi – meore mxares. danarCene-
bi arsadac ar iyurebodnen, TavisTvis Zovd-
nen balaxs. iseTi atmosfero iyo, rogorc
romeliRac kolejis samaxsovro fotoze,
sadac yofili Tanakurselebi arian Sekre-
bilni. saTiTaod gamovikvlie yvela cxvari,
Seviswavle, sad da rogor iyo amosuli balaxi
mdeloze, ukana planze, WalaSi, aryis xeebi
SevaTvaliere, horizontze mTebis moxazulo-
bas gavadevne Tvali, caSi mimobneul Rruble-
bSic vimogzaure. araferi gansakuTrebuli
fotoze ar iyo. Tavi avwie da Tanamosaubres
mivaCerdi.
– ucnauri araferi SegimCneviaT? – mkiTxa.
– araferi, – mivuge.
etyoba, Cemma pasuxma sulac ar gaucrua
imedi.
– Sen, Tu ar vcdebi, universitetSi bio-
logias swavlobdi. saerTod, ra ici cxvrebis
Sesaxeb?
– TiTqmis araferi. Zalian viwro sferos
vswavlobdi. aq is codna ar gamomadgeba.
– moyevi, rac ici.
– wyvilCliqianebi. balaxismWamelebi. cxo-
vroben jogad. iaponiaSi pirvelad mecxramete
saukunis bolosa da meocis dasawyisSi Semoi-
yvanes, meiZis imperatorobis dros. amravle-
ben xorcisa da matylis misaRebad. sul es
aris.
– daaxloebiT, asea, – Tqva mdivanma, –
oRond, Tu ufro davazustebT, pirveli
cxvrebi CvenTan meiZis dros ki ara, anseis
mmarTvelobis periodSi, mecxramete saukunis
Sua wlebSi Semoiyvanes. manamde ki, rogorc
sworad aRniSne, cxvari iaponiaSi saerTod ar
arsebobda. gadmocemiT viciT, rom pirveli
cxvrebi CineTidan Camoiyvanes anseis epoqa-
Si. magram, asec rom iyos, isini ver Seeguen
aqaurobas da yvelani daixocnen. amitom impe-
rator meiZis xanamde iseTi cxovelebi, rogo-
ric cxvaria, iaponelebs TvaliTac ar enaxaT.
Tumca, verZi, rogorc zodiaqos niSani, sak-
maod popularuli iyo. aravis ar SeeZlo, zus-
tad eTqva, rogor gamoiyureboda es cxove-
li sinamdvileSi. sxva sityvebiT rom vTqvaT,
karga xnis manZilze cxvari gamogonil, miTiur
cxovelebs uTanabrdeboda. magaliTad, iseTs,
rogoric Cinur miTologiaSi – fantastikuri
cxoveli baku, romelsac daTvis sxeuli, spi-
los xorTumi, martorqis Tvalebi, xaris kudi
da vefxvis TaTebi aqvs. anda, sulac, drakons.
istoriuli faqtia: cxvris yvela gamosaxu-
leba meiZis xanamde wminda wylis surogati
da gaugebrobaa. xalxi ise erkveoda cxvreb-
Si, rogorc herbert uelsi – marselelebSi.
magram iaponelebma cxvrebis Sesaxeb dResac
ki saocrad cota ram ician. daviwyoT imiT,
rom am ers, mTeli Tavisi istoriis manZilze,
cxvrebi namdvilad ar Wirdeboda. cxovele-
bi Semoiyvanes amerikidan, aq gaamravles da
Semdeg ki miiviwyes. didi ambavi raRac cxvre-
bi! omis Semdeg gaixsna kvota cxvris xorcisa
da matylis importze avstraliidan da axali
zelandiidan. amitom cxvrebis gamravleba
iaponiaSi sruliad wamgebian saqmianobad iqca.
sacodavi cxvrebi – ase ar aris? meoce sauku-
nis ali-kvali iaponelebi arian. Tumca, sulac
ar vapireb leqciis wakiTxvas dRevandeli
iaponiis oblobis xvedrze. minda, rom erT-
maneTs Seadaro ori ram. pirveli: segunatis
epoqis dasasrulamde iaponiaSi praqtikulad
ar arsebobda cxvari. meore: axali xelisu-
flebis mosvlis Semdeg qveyanaSi Semoyvanil
cxvars saxelmwifo moxeleebi lamis saTiTaod
iTvlidnen da guldasmiT amowmebdnen: ras
unda niSnavdes es?
kiTxva me mexeboda.
– albaT, imas, rom raRaciT gamorCeul
cxvrebs arCevdnen, – vivaraude me.
– absoluturad marTali xar! zustad ise,
rogorc sadoRe cxenebs. cxvris jiSi maTi
znisa da Tvisebebis mTavari maCvenebelia. maga-
liTad, iaponiaSi Semoyvanili TiTqmis yvela
cxvari gamoirCeva TaobebSi gamomuSavebuli
mTebSi siarulis unariT. sxva sityvebiT rom
vTqvaT, iaponuri cxvrebi _ es is cxovelebia,
romlebic gansakuTrebiT mkacri kriteriu-
mebiT arian SerCeulni. mkacrad adevnebdnen
Tvals, rom ar daeSvaT sxva sisxlis Sereva.
aralegalurad es cxoveli qveyanaSi ar Semo-
hyavdaT. vis ainteresebs cxvris kontrabanda?
konkretulad SearCies Semdegi jiSebi: saus-
dauni, espanuri merinosi, kotsvoldi, Cinu-
ri, SropSiri, korideili, Sevioti, romanuli,
ostofriJani, borderleisteri, romnimarSi,
linkolni, dorsetxorni da safolki. ai, TiTq-
mis mTeli sia. axla ki, – isev gamomxeda, – kidev
erTxel yuradRebiT daxede fotos.
isev aviRe foto da gamadidebeli mina.
– daakvirdi marjvnidan mesame cxvars wina
planze.
gamadidebeli mina marjvnidan mesame
cxvrisken gavwie. mere mezobel cxvarze gada-
vitane. SevaTvaliere da isev im, mesames davu-
brundi.
– SeamCnie rame? – mkiTxa mdivanma.
– sxva jiSia, – vupasuxe me.
– sworedac! marjvnidan mesamis garda,
yvela cxvari fotoze Cveulebrivi safolkia.
mxolod es erTi gamoirCeva. es, safolkTan
SedarebiT, ufro jmuxia, matylic ufro Ria
ferisaa. Tan arc drunCi aqvs Savi. es cxvari
TiTqos ufro magari, ufro Ronieria sxveb-
Tan SedarebiT. foto cxvris ramdenime spe-
cialists vaCvene. yvelani SeTanxmebulebiviT
amtkicebdnen: aseTi cxvari ar aris da arc
SeiZleba iyos iaponiaSi. SesaZloa – mTel mso-
flioSic. amgvarad, gamodis, rom Sen uyureb
cxvars, romelic ar arsebobs bunebaSi.
isev davakvirdi marjvnidan mesame cxvars.
yuradRebiT rom davaTvaliere, zurgze mkr-
Tali, erTi SexedviT, uformo laqa SevamCnie
– TiTqos sufraze yava daeRvaraTo. ar vici,
firze nafxaWnis Sedegi iyo Tu, ubralod,
Tvali matyuebda. an arada, viRacam marTla
yava moapirqvava zed cxvris zurgze.
– zurgze raRac bundovani laqa aqvs, –
vTqvi xmamaRla.
– ubralo laqa ar aris. varskvlavis formis
xalia. aba, es Seadare...
konvertidan furceli amoiRo da momawo-
da. cxvris naxatis asli iyo. gamosaxuleba
gadaetanaT msxvili fanqriT. mTeli furceli
naxatis garSemo TiTis anabeWdebiT iyo savse.
TviTon naxati uxeiro iyo, TiTqmis – bavSvu-
ri, magram raRac warmosaxvas aRviZebda. gan-
sakuTrebuli, raRac arabunebrivi mondome-
biT gadaexataT yvela wvrili detali. naxatze
gamosaxuli cxvari fotos cxvars Sevadare.
es namdvilad erTi da igive cxvari iyo. pata-
ra varskvlaviseburi laqa, romelic daxatul
cxvars hqonda, adgilmdebareobiTac da for-
miTac emTxveoda fotos cxvris laqas.
– axla ki, ai, es, – Sarvlis jibidan san-
Tebela amoiRo da momawoda. es iyo sakmaod
mZime, sufTa vercxlisgan specSekveTiT dam-
zadebuli `diuponis~ sanTebela. gverdze
amotvifruli iyo isev im cxvris gerbi, pirve-
lad limuzinSi rom vnaxe. am vercxlis cxvris
zurgze ki, kargad rom davakvirdi, gavarCie
Zalian patara, magram sakmaod mkveTri vars-
kvlaviseburi laqa.
nel-nela Tavis tkivili damewyo.

2. ucnauri kacis ucnauri


monaTxrobi (2)
– cota xnis win uRimRamo adamianebze gela-
parakebodi, – ganagrZo mdivanma, – Tumca,
roca amas vambobdi, sulac ar ggulisxmobdi
piradad Sen. imis Tqma mindoda, rom mTeli
samyaro erTi mTliani uRimRamo ramea. Sen ki
mxolod imitom xar aseTi, rom am samyaros
nawili xar. ar meTanxmebi?
– ra vici, ra giTxraT...
– qveyniereba uRimRamoa. amaSi daeWvebac
ki ar Rirs. sakiTxavi sxvaa: iyo Tu ara ase-
Tive uferuli Zvel droSi? ara! Zvel droSi
qaosi iyo, qaoss ki uRimRamobasTan araviTa-
ri kavSiri ara aqvs. Cveni samyaro uRimRamo-
bisken maSinve daqanda, rogorc ki adamianma
warmoebis saSualebebi yoveldRiuri cxo-
vrebisgan gamoacalkeva. karl marqsma pro-
letariatis cnebis gamogonebiT sabolood
gaamyara qveynierebis uRimRamoba. swored ami-
tom ewebeba stalinizmi marqsizms. piradad me
pativs vcem marqss. is erTi im geniosTagania,
visma mexsierebamac warsuli droebis diadi
qaosi Seisruta. zustad amitom mivageb pativs
dostoevskisac. magram marqsizms ar vaRiareb.
masSi metismetad bevri uRimRamobaa.
raRac ucnauri, xorxismieri xma gamosca.
– axla me Zalian gulaxdilad vlaparakob
SenTan. amgvarad gamovxatav Sendami keTil-
ganwyobas – imitom, rom Senc Zalian gulaxdi-
li iyavi CemTan. maS ase, axla me vupasuxeb Sens,
ase vTqvaT, bunebriv, gulubryvilo SekiTx-
vebs. magram mas Semdeg, rac me pasuxs gavcem,
Seni Semdgomi saqcielis Tavisufali arCevani
erTob SezRuduli iqneba. me minda, rom axla-
ve, am wuTidanve mkafiod Seigno es yvelaferi.
xolo Tu sul martivad vityvi, am TamaSSi Seni
fsoni izrdeba. Tanaxma xar?
– sxva ra gza maqvs? – aviCeCe mxrebi.

***
– axla am saxlSi moxuci adamiani kvdeba,
– Tqva mdivanma, – sikvdilis mizezi naTelia.
TavSi veeberTela Sededebuli sisxlis gunda
aqvs – giganturi hematoma, imodena, rom tvi-
nis deformacias iwvevs... gagegeba rame neiro-
qirurgiaSi?
– TiTqmis araferi...
– Tu martivad vityvi, sisxlis bombia.
sisxlis mimoqceva ferxdeba, erT adgilze
grovdeba da sisxlZarRvi ise ibereba, rom
warmoudgenel zomas aRwevs. gvels emsgav-
seba, romelmac golfis burTi gadaylapa.
erTxelac – buh! – da tvini funqcionirebas
Sewyvets. operaciis gakeTeba ar SeiZleba –
sul mcire Careva da bombi maSinve feTqdeba.
ase rom, Tu sagnebs Tavis saxelebs davarqme-
vT, mxolod sikvdilis molodiniRa gvrCeba.
SeiZleba, erTi kviris Semdeg mokvdes, SeiZle-
ba – erTi Tvis Semdeg. es aravin icis.
tuCebi momuwa da amoioxra.
– mis sikvdilSi gasakviri da ucnauri ara-
feria. moxucia, Tan, avadmyofobac aSkaraa.
gasakviri sxva ramea: rogor gaZlo amden xans?
verafriT ver mivxvdi, ris Tqma undoda.
– sinamdvileSi aravis ar gaukvirdeboda,
ocdaTormeti wlis winaT rom momkvdariyo,
– ganagrZo man, – iqneb – ormocdaori wlis
winaTac. misi hematoma pirvelad amerikelma
eqimebma aRmoaCines, roca samedicino Semowme-
bas utarebdnen `a~ kategoriis samxedro dam-
naSaveebs. es 1946 wels moxda, tokios proce-
samde cota xniT adre. rentgenis suraTs rom
Sexeda, eqimi lamis SokSi Cavarda. tvinSi amo-
dena hematomiT amqveynad yofna, Tanac, ubra-
lo mokvdavze gacilebiT aqtiurad cxovreba
– es verafriT aexsna gamocdil eqims. pacienti
gadaiyvanes amerikul hospitlad gadakeTe-
bul wminda lukas eklesiis saavadmyofoSi,
sadac safuZvliani mkurnaloba dauniSnes.
mkurnalobis dawyebidan erTi weli gavi-
da, magram eqimebi uwindeburad gaognebul-
ni iyvnen. veraferi gaegoT, garda imisa, rom
is nebismier wams SeiZleboda, momkvdariyo
da rom raRac saswauliT, yvelafris miuxe-
davad, jer kidev cocxali iyo. pacienti ki,
TiTqos aq araferiao, yovelgvari garTule-
bebis gareSe SesaniSnavad grZnobda Tavs. misi
tvini iseve unaklod muSaobda, rogorc nebis-
mieri normaluri adamianisa. gaugebari iyo
– ratom. logikuri Cixi. adamiani, romelic,
yvela monacemiT, ukve mkvdari unda yofili-
yo, cocxlobda da moZraobda... erTaderTi,
rac gaarkvies, avadmyofobis yvelaze zoga-
di kanonzomiereba iyo. magaliTad, yoveli
ormoci dRis Semdeg ewyeboda Zlieri Tavis
tkivili, romelic sam dRes grZeldeboda.
TviTon avadmyofis sityvebiT, aseTi Seteva
pirvelad 1936 wels daewyo. es weli CaTvales
kidec hematomas warmoqmnis sakralur drod.
tkivili autaneli iyo da pacients gamayuCe-
blebs ukeTebdnen. ufro gasagebad Tu vityvi,
narkotikebs. wamali tkivils namdvilad uyu-
Cebda, magram, sanacvlod, halucinaciebs iwve-
vda. erTob mkafio da emociurad datvirTul
halucinaciebs. Tu ras grZnobda am dros,
albaT, mxolod man icis, magram aSkara iyo,
rom SegrZnebebi maincdamainc sasiamovno ar
unda yofiliyo. am halucinaciebis mimdinare-
obis aRwera aSS-s armiis samedicino arqivebSi
inaxeba. is eqimi yvelafers dawvrilebiT iwer-
da. me aralegalurad momeca am dokumentebis
gacnobis saSualeba. Zalze mSrali, oficia-
luri tonis miuxedavad, darwmunebuli var,
am Canawerebis kiTxvisas bevrs Tma yalyze
daudgeboda. ara mgonia, vinmes gaeZlo amgva-
ri wamebisTvis regularulad mTeli cxovre-
bis manZilze. veravin xsnida ratom iwvevda
gamayuCeblebi aseT saSinel halucinaciebs.
eqimebi varaudobdnen, rom im energiis winaaR-
mdeg, romelsac hematoma gamoimuSavebda,
tvini Tavis Cveul mdgomareobaSi fizikuri
tkiviliT reagirebda, xolo roca tkivils
uyuCebdnen, hematomas energia impulsis saxiT
calkeul ubnebs ukve pirdapir miewodebo-
da. am hipoTeziT Zalian dainteresdnen aSS-s
armiis StabSi. daiwyo gamokvleva. es iyo gan-
sakuTrebuli saidumlo gamokvleva amerikis
dazvervis ZalebiT. risTvis dasWirda ucxo
qveynis dazvervas kerZo piris avadmyofobiT
daintereseba, axlac ar vici, magram SemiZlia,
vivaraudo ramdenime versia. pirveli da yve-
laze SesaZlo – egreT wodebuli `samedicino
gamokvlevebis~ saxeliT xorcieldeba erTob
delikaturi xasiaTis informaciis Segrove-
ba. konkretulad es `gamokvlevebi~ SeiZle-
ba gamomdgariyo CineTis Sesaxeb sadazvervo
monacemebis wyarod. amasTan, opiumis, miRebis
arxadac. Can kai-Sis armia etapobrivad mar-
cxs marcxze ganicdida da amerikelebs sul
ufro naklebi `kavSirebi~ rCebodaT CineTSi.
amitom erTi suli hqondaT, moepovebinaT kon-
taqtebi, romlebsac saimedod inaxavda senseis
tvini. arada, Ria oficialur dakiTxvaze msga-
vs raRacebs ver gaarkvev. faqtebi metyvelebs,
rom swored amgvari `gamokvlevebis~ seriis
Semdeg gamouSves sensei cixidan yovelgvari
sasamarTlos gareSe. ukve amis mixedviT Sei-
Zleba, ivaraudo, rom garigeba Sedga. Tavi-
sufleba – informaciis sanacvlod. meore
SesaZlo versia: amerikelebi daainteresa
senseim, rogorc memarjveneTa metismetad
eqscentruli liderisa da misi hematomis
urTierTkavSirma. ufro dawvrilebiT amis
Sesaxeb me kidev mogiyvebiT, es namdvilad
saintereso dakvirvebaa. magram, savaraudod,
TviTon senseimac ar icoda, ratom iyo kidev
cocxali. sicocxle, TavisTavad, Seucnobi
movlenaa. saidan unda vicodeT, ratom move-
vlineT qveyanas? asea senseis SemTxvevaSic.
imis gageba, Tu ratom iyo jer kidev cocxali,
mxolod erTi saSualebiT SeiZleboda – aexa-
daT Tavis qala. esec morigi Cixi iyo.
mesame versia `tvinis garecxvas~ ukavSir-
deba. im dros Zalian popularuli iyo hipo-
Teza, rom tvinSi garkveuli gamRizianebeli
impulsebis gagzavniT SeiZleboda, gamoewviaT
savsebiT gansazRvruli halucinaciebi. arse-
bobs zusti cnobebi imis Taobaze, rom SeerTe-
buli Statebi swored im periodSi agrovebda
mecnierTa jgufs am sferoSi gansakuTrebuli
gamokvlevebis Casatareblad. Zneli saTqme-
lia, am samidan romel versias eyrdnoboda
dazverva. aseve ucnobia, ra Sedegebamde mivi-
da, bolos da bolos, es `gamokvlevebi~. yve-
laferi warsulSi daimarxa. simarTle mxolod
im ambebis uSualo monawileebma ician: umaR-
lesi rangis amerikelma oficrebma da TviTon
senseim. aqamde arc erTi adamianisTvis, Cemi
CaTvliT, senseis erTi sityvac ar uTqvams
da, rogorc Cans, arc arasdros ityvis. ami-
tom yvelaferi, rasac geubnebiT, mxolod Cemi
varaudia.
mdivanma Txroba Sewyvita da Caaxvela. am
dros, daaxloebiTac ki ver getyodiT, ramde-
ni xani iyo gasuli Cemi mosvlidan.
– Tumca, hematomis warmoqmnis periodTan
dakavSirebiT, ese igi, 36 wlis ambebze, raRac-
raRacebi mainc Sevityve. 33 wlis zamTarSi
sensei daapatimres mniSvnelovani politikuri
personis mkvlelobis monawileobis bralde-
biT. misi cxovreba gisosebs miRma 36 wlis
ivnisamde gagrZelda. darCa Canawerebi cixis
dokumentebSi, samedicino eqspertebis das-
kvnebi. TviTon senseisac araerTxel mouyo-
lia amis Taobaze. Tu yvelafers erTad Seva-
grovebT da ganvazogadebT, daaxloebiT, aseT
suraTs miviRebT: dapatimrebidan sul cota
xanSi senseis saSineli uZiloba dasCemda. es ar
iyo, ubralod, uZiloba. es iyo Zalze saSiSi
uZiloba. sami-oTxi dRe-Ramis ganmavlobaSi,
xandaxan – kviraobiT, wamiTac ver axerxebda
Tvalis moxuWvas. im dros gansakuTrebuli
meTodebiT awarmoebdnen politikuri damna-
Saveebis dakiTxvas: Zilis saSualebas ar aZle-
vdnen manam, sanam ar gamotexdnen. senseis saqme
exeboda, arc meti, arc naklebi, saidumlo oms
`imperatoris gzis~ fraqciasa da `saxelmwi-
fo kontrolis~ jgufs Soris... sakmarisia,
amgvar dakiTxvaze adamianma Tundac scados
Tvalis motyueba, maSinve yinuliviT civ wyals
gadaasxamen, bambukis joxebiT scemen, kaSkaSa
sinaTliT ubrmaveben Tvalebs, erTi sityviT,
saSineli sisastikiT ufrTxoben Zils. ram-
denime Tvis aseTi reJimi nebismier adamians
nagvis grovad aqcevs. saZile nervi mTlianad
iSleba. adamiani an kvdeba, an Wkuidan iSleba,
anda samudamod gadaeCveva Zils. sensei mesame
gzas daadga. uZilobisgan Tavis daRweva mxo-
lod 1936 wlis gazafxulze moaxerxa. ese igi,
swored im dros, roca misi hematoma warmoiqm-
na. ras unda niSnavdes es?
– albaT, mwvave uZilobam tvinSi sisxlis
garkveuli Seferxeba gamoiwvia da hematoma
warmoqmna. asea, ara?
– ho. amgvari hipoTezis daSveba SeiZleba,
Tu elementarul saR azrs davekiTxebiT. es
pirvelia, rac ki araspecialists mouva TavSi.
albaT, swored es mouvidaT TavSi amerikel
samxedro eqimebsac. magram amgvari axsna sak-
marisi ar aris. darwmunebuli var, aq raRac
mniSvnelovani faqtori gamorCaT. Cemi azriT,
swored is, ramac aseTi ucnauri hematomis
warmoqmna ganapiroba. TviTon dafiqrdi – qve-
ynad arc ise cotaa adamiani, romelsac hema-
toma aqvs TavSi. magram arc erT am avadmyofo-
bas ar miuRia aseTi ucnauri formebi. Tanac,
amgvari hipoTeza ver xsnis, rogor moxda, rom
sensei aqamde cocxlobs.
mis sityvebSi, marTlac, igrZnoboda raRac
saRi azri.
– amas garda, avadmyofobis istoria kidev
erT gamoucnob movlenas Seicavs. saqme is
aris, rom zustad 36-is gazafxulze sensei sxva
adamianad iqca. manamde igi sakmaod uferuli,
arafriT gamorCeuli memarjvene fanatikosi
iyo. daibada hokaidoze. Raribi glexis ojax-
Si mesame Svili iyo. Tormeti wlisa samuSaos
saZebnelad koreaSi gaemgzavra. xeiriani vera-
feri iSova da Sin dabrunda. memarjveneTa par-
tiaSi Sevida. uSiSari, Tavawyvetili axalga-
zrda iyo – xelCarTuli Cxubebisa da xmlis
qnevis moyvaruli. ai, mTeli misi Rirseba.
albaT, kiTxvac ki ar icoda wesierad. miuxeda-
vad amisa, 36-is zafxulSi cixidan gamodis da,
TiTqos safuars uyriano, ise izrdeba. erTi
Tanamdebobidan meoreze gadadis, sul ufro
did wonas iZens memerjveneTa Soris. kacma ar
icis, saidan, uceb qarizmac aRmoaCnda, damaje-
rebloba msjelobaSi, auditoriis ayoliebis
unari, politikuri gamWriaxoba, Seupovroba
da, rac mTavaria, gasaocari niWi, aiZulos
sazogadoeba, brbos susti wertilebis gamo-
yenebiT, imoZraos liderisTvis xelsayreli
mimarTulebiT...
isev amoioxra da xmadabla Caaxvela.
– ra Tqma unda, senseis politikur filo-
sofiaSi altruizmis natamalic ar iyo. magram
swored es aRelvebda yvelaze naklebad.
sinamdvileSi erTaderTi safiqrali hqonda
– Zalauflebis ra sazRvrebamde SeeZlo gae-
farToebina Tavisi organizacia. daaxloebiT,
ise, rogorc hitleri afarToebda Tavisas,
roca saerTo-saxelmwifoebriv doneze gamo-
hqonda altruizmisgan sruliad daclili
ideebi `rCeuli rasisa~ da `yofierebis sfe-
roebis~ Sesaxeb. sensei am gziT ar wasula.
ganze gadauxvia, Crdilovan da kulisebsmiR-
ma bilikze. moRvaweobis erTob specifikuri
formaa: amoZrao sazogadoeba Signidan, Tvi-
Ton ki Tavi ar gamoyo. amitomac wavida 37-Si
CineTSi... Tumca sakmarisia. mis avadmyofobas
davubrundeT. yvelaferi, rac minda, vTqva, is
aris, rom senseis tvinSi hematomis warmoqmnis
dro da misi gardasaxva erTmaneTs emTxveva.
– ese igi, Tqven varaudobT, rom hemato-
mis warmoqmnasa da senseis gardaqmnas Soris
mizez-Sedegobrivi kavSiri ar arsebobs; rom
es movlenebi, ubralod, paralelurad moxda,
magram maT raRac erTi gansazRvruli faqto-
ri aerTianebs. asea, ara?
– rogorc vxedav, sakmaod sazriani xar,
– SeniSna mdivanma, – zustad da lakoniurad
aris naTqvami.
– magram riT ukavSirdeba es yvelaferi
cxvrebs?
sasigaretedan meore sigareti amoiRo, erTi
bolodan weRandeliviT frCxili daukakuna.
ar moukidebia.
– TanmimdevrobiT vyvebi, – Tqva man.
oTaxi isev damTrgunvelma siCumem gaavso.
– Cven SevqmeniT imperia, – uceb ganagrZo
man, – mZlavri Crdilovani imperia. Cvens xel-
Sia adamianuri moRvaweobis sxvadasxva sfero
– politika, finansebi, komunikaciebi, Cino-
vnikebi, kultura, agreTve, bevri, bevri sxva
ram, razec warmodgenac ki ara gaqvs. Cvens
xelSi arian isinic, vinc Cven winaaRmdeg arian.
yvela – xelisuflebis momxreebiT dawyebuli
da misi mowinaaRmdegeebiT damTavrebuli, – am
organizaciis sruli kontrolis qveS imyo-
feba. maT umetesobas eWvic ki ara aqvs, rom
maT beds Cven ganvagebT. martivad rom vTqva,
organizacia Seqmnilia da moqmedebs erTob
natifi, ar minda vTqva, SemaZrwuneblad dax-
vewili meTodebiT. senseim is martom Seqmna,
omis damTavrebisTanave. axla ki, Tu saxelmwi-
fos gems SevadarebT, sensei am gemis triume-
bis erTaderTi mflobelia. sakmarisia, gaxsnas
kingstonebi da gemi CaiZireba. mgzavrebi ise
aRmoCndebian zRvis fskerze, verc ki moaswre-
ben imis gaazrebas, Tu ra moxda.
aq ki, rogorc iqna, ali sigaretTan miitana.
– magram iseT Zalauflebasac ki, rogoric
Cvenia, adre Tu gvian, aRsasruli unda daud-
ges. imperiis dasasruli misi imperatoris
sikvdiliT iwyeba. es Zalaufleba xom martoxe-
la geniosis mier aris Seqmnili – da arsebobs
manam, sanam cocxalia misi Semqmneli. Cemi hipo-
Tezis Tanaxmad, mTeli es sistema man aawyo da
aqamde SeinarCuna raRac gamoucnobi, mxolod
misTvis cnobili faqtoris arsebobiT. mokv-
deba sensei da yvelaferi dasruldeba. imitom,
rom organizacia biurokratiuli aparati ar
aris. is srulyofili meqanizmia, romelic
mxolod erT adamians emorCileba. ai, es aris
mTeli organizaciis arsi. magram es aris misi
mTavari sisustec. ufro zustad, iyo. senseis
sikvdilTan erTad, imperia, adre Tu gvian,
nawilebad daiSleba da misi narCenebi, rogorc
valgalas2 almodebuli sasaxleebi, saukunod
2  RvTaeba odinis sasaxle skandinaviur miTologiaSi.
iq ibudebdnen im gmirebis sulebi, romlebic
maxviliT xelSi kvdebodnen. `valgalas sasaxleebs~
vikingebi samarx etlebsac uwodebdnen, romlebsac
cecxls ukidebdnen da meomris neStTan erTad Ria
CainTqmeba sayovelTao uferulobis morevSi.
senseis saqmes veravin gaagrZelebs. imperiis
samflobeloebs daiyofen, didebul sasaxlee-
bs miwasTan gaasworeben, raTa mis adgilas mra-
valbiniani sacxovrebeli masivebi gaaSenon.
erTferovnebisa da gansazRvrulobis samya-
ro. samyaro, romelSic adgili ar iqneba nebis
gamovlenisTvis. Tumca, ar vici. SeiZleba Sen
migaCnia, rom es sworia – yvelaferi yvela-
ze gaiyos. magram, maSin, mipasuxe SekiTxvaze:
sworia Tu ara is, rom mTel iaponiaSi aSeneben
erTi tipis sacxovrebel masivebs, roca qveya-
naSi qviSis sanapiroebis, mTebis, mdinareebisa
da tbebis naklebobaa?
– ar vici, isic ki ar vici, marTebulia Tu
ara sakiTxis ase dasma, – vupasuxe me.
– ara, suleli namdvilad ar xar, – Tqva mdi-
vanma da orive xelis TiTebi muxlebze SemoiW-
do. ai, ase SemoWdobilma TiTebmac ki maSinve
daiwyes Zlivs SesamCnevi ritmiT pulsireba.
– ra Tqma unda, sacxovrebel masivebze
laparaki mxolod magaliTia. ufro dawvrile-
biT agixsni. mTeli organizacia, ZiriTadad,
ori nawilisgan Sedgeba: Tavisgan, romelic

zRvaSi uSvebdnen.
win midis, da bolosgan, romelic win mierekeba
am Tavs. ra Tqma unda, aris sxva organoebic,
romlebsac sxva funqciebi akisriaT, magram,
sabolood, mainc es ori nawili gansazRvravs
organizaciis miznebsa da saSualebebs. danar-
Cen nawilebs TiTqmis araviTari azri ara aqvs.
Tavis adgilze myof nawils `nebis organo~
hqvia, bolos – `sargeblis organo~. rodis
da vinc ar unda ilaparakos senseis organi-
zaciaze, yvelas mxolod `sargeblis organo~
utrialebs TavSi. da roca senseis sikvdilis
Semdeg daiwyeba imperiis dayofa, yvela maSin-
ve `sargeblis organos~ ecema. aravis araferi
ar unda `nebis organosgan~, radgan aravis ar
SeuZlia, gaigos, ra aris es... ai, ra `gayofaze~
mindoda meTqva. neba ar SeiZleba daiyos nawi-
lebad. is an asi procentiT gadadis memkvi-
dreobiT, an arada, am asi procentiTve uniWod
ikargeba.
grZeli TiTebi isev cekvavdnen ucnaur
ritmSi Cemi Tanamosaubris muxlebze. am erTi
gamonaklisis garda, masSi yvelaferi ise iyo,
rogorc saubris dasawyisSi: is gaugebari,
kacma ar icis, visken Tu risken mimarTuli
mzera, iseTive civi Tvalebi, igive umetyvelo
saxe. es saxe imave kuTxiT iyo Cemken momarTu-
li, romliTac Sexvedris dasawyisSi.
– da ras warmoadgens es `neba~? – davinte-
resdi me.
– koncefcia, romelic marTavs sivrces,
drosa da movlenaTa albaTobas.
– ar mesmis.
– aravis ar esmis. mxolod erTi adamia-
ni, sensei grZnobs amas instinqtis doneze. aq
aucilebelia, xeli aiRo TviTSegnebaze. swo-
red aqedan iwyeba namdvili revolucia. SenT-
vis gasagebi eniT rom vTqva, saubaria revolu-
ciaze, romlis Sedegad kapitals xorci Seesx-
meba SromaSi, Sromas ki – kapitalSi.
– raRac, utopias hgavs.
– piriqiT. Segneba aris utopia, – mokled
moWra man, – yvelaferi, rasac axla Cemgan
ismen, mxolod da mxolod, sityvebia. ramde-
ni sityvac unda warmovTqva, SeuZlebelia im
problemebis axsna, romlebsac `senseis neba~
moicavs. roca Sen gelaparakebi, me mxolod
imis demonstracias vaxden, Tu ramdenad
damokidebuli var am nebaze, amasTan, uSua-
lod damokidebuli var enazedac. aq ki, pirvel
yovlisa, saWiroa Segnebisa da enis uaryofa.
Cvens droSi, roca evropuli humanizmis iseTi
fundamentebi, rogoricaa `individualuri
Segneba~ da `evoluciuri procesis uwyveto-
ba~, kargaven Sinaarss, yvelanairi sityva azrs
kargavs. yofiereba ar aris romelime kerZo
nebis gamovlena, es qaosuri movlenaa. ai, Sen,
Cem win mdgomi individualuri arseba ki ara,
sayovelTao qaosis nawili xar. Seni qaosi,
imavdroulad, Cemi qaosic aris. yofiereba
urTierTobaa. urTierToba yofierebis arsia.
uceb momeCvena, rom oTaxSi saSinlad aciv-
da, ise rom, uars ar vityodi, sadme aqve Tbili
logini gaeSalaT CemTvis. `axla loginSic
mityueben~, – gamielva TavSi... ra sisulelea.
ra Tqma unda, mxolod momeCvena. adriani seqt-
emberi idga, fanjridan ki yuriswamRebi WriWi-
ni ismoda.
– Segnebis sazRvrebis gafarToebis yvela
cda, – ganagrZo man, – rasac cdilobdiT, ufro
zustad ki – apirebdiT samociani wlebis SuaSi,
sruli kraxiT damTavrda. arc aris gasakvi-
ri: Tu mxolod Segnebis moculobas gavi-
farToebT da, amasTan, individis xarisxs ar
SevcvliT, sisulelea amisgan depresiis garda
sxva ramis miReba. ai, ras vgulisxmobdi, roca
uferulobasa uRimRamobaze vlaparakobdi.
Tumca, ramdenic unda avxsna, mainc verafers
gaigeb. marTali giTxra, arc viTxov Sengan
amis gagebas. mxolod imitom vlaparakob, rom
minda, gulaxdili viyo.
erTxans Seicada, Semdeg isev ganagrZo:
– naxati, romelic mogeci, aslia. origina-
li Cakrulia avadmyofobis istoriaSi da aSS-s
erT-erT hospitalSi inaxeba. zedvea TariRi,
27 ivlisi, 1946 weli. TviT senseis xeliT aris
daxatuli eqimis TxovniT, rogorc misi halu-
cinaciis ilustracia. avadmyofobis istoriis
monacemebis Tanaxmad, es cxvari senseis gan-
skuTrebuli regularobiT gamoecxadeboda
xolme halucinaciebSi. cifrebis eniT rom
vTqvaT, SemTxvevaTa 80 procentSi, ese igi,
xuTi SemTxvevidan oTxSi mas cxvari eCvene-
boda. aRsaniSnavia, rom ara ubralod, cxvari,
aramed zurgze varskvlavlaqiani cxvari. da
kidev _ cxvrisgamosaxulebiani gerbi, rome-
lic sanTebelaze naxe. sensei am gerbs 1963
wlidan gamudmebiT iyenebs, Tavis emblemad.
albaT, ukve SeamCnie, rom gerbsa da naxatze
erTi da igive cxvaria. metic, zustad igive
cxvaria, romlis fotoc axla xelSi giWiravs.
maS ase, xom ar geCveneba, rom yvelafer amaSi
raRac gansakuTrebuli azria?
– Cemi azriT, ubralo damTxvevaa...
mindoda, Cemi pasuxi rac SeiZleba, daudeva-
ri yofiliyo, magram maincdamainc kargad ver
gamomivida.
– es yvelaferi ar aris, – ganagrZo mdi-
vanma, – sensei saocari TavgamodebiT agro-
vebda yvelafers, nebismier informaciasa da
dokuments cxvrebze, – rogorc oficialurs,
ise `samsaxurebrivi sargeblobisTvis~. kvi-
raSi erTxel miujdeboda magidas da didxans,
saaTobiT aTvalierebda kviris manZilze iapo-
niaSi gamosul gazeTebs da arCevda iqidan
yvela statiasa da SeniSvnas, romelic sul
odnav mainc exeboda `cxvris~ Temas. me Tvi-
Tonac vexmarebodi amaSi. vimeoreb, sensei
saocari TavgamodebiT akeTebda amas. TiTqos
raRacas eZebda da ver poulobda. da roca
avadmyofobam sawols miajaWva, me Cemi ini-
ciativiT gavagrZele es Zebna, imdenad viyavi
dainteresebuli. raRac aSkarad iyo am saqmia-
nobaSi, raRac aucileblad unda gamoCenili-
yo. da am dros gamoCndi Sen. Sen da Seni cxvari.
da amas, saidanac unda miudge, damTxvevas ver
daarqmev.
magididan sanTebela aviRe da xelisgul-
ze avwonesaviT. simZime sasiamovnod awveboda
xels. arc ise Zalian, magram arc ise msubuqad.
aris qveynad aseTi sasiamovno simZime.
– ratom eZebda sensei ase gulmodgined
cxvars, gaqvs amis Taobaze rame mosazreba?
– saidan unda vicode! ratom TviTon sen-
seis ar SeekiTxebiT? is uceb agixsniT yvela-
fers...
– vkiTxavdi, rom SemeZlos. magram ukve ori
kviraa, rac komaSia. vSiSob, rom gonze veRa-
rasodes mova. xolo roca sensei mokvdeba,
masTan erTad saflavSi Cava zurgze varskvla-
viani cxvris saidumlo. ai, amas ki ver avitan.
aq saqme marto piradi danakargi ar aris, me
gacilebiT maRali principebi mamoZravebs,
magaliTad – piradi erTguleba.
sanTebelas saxuravi avxade, ceriT bor-
bals davaweqi, avanTe da isev davaxure.
– SeiZleba, Cemi monaTxrobi wminda wylis
sisuleled mogeCvenos. SeiZleba, marTalic
xar da es yvelaferi sruli absurdia. magram
minda, icode – araviTari sxva gza Cven ara
gvaqvs. sensei mokvdeba. mokvdeba erTaderTi
`neba~. da yvelaferi, rac am nebis garSemo iyo,
ferflad iqceva. is ki, rac darCeba, SeiZleba,
mxolod da mxolod, cifrebiT gamoixatos. da
mxolod es – meti araferi. ai, amitom, radac
unda damijdes, unda vipovo cxvari.
mTeli am saubris dros pirvelad daxuWa
Tvalebi da ramdenime wams iyo ase.
mere gaaxila da Tqva:
– ai, Cemi hipoTeza. vimeoreb: mxolod
hipoTeza. ar mogewoneba, neba Senia, SegiZlia,
maSinve daiviwyo. me vvaraudob, rom es cxvari
senseis `nebis~ prototipia.
– raRac `zoologiuri~ namcxvrismagvari?
– vTqvi, magram mas amisTvis yuradReba ar
miuqcevia.
– savaraudod, am cxvarma TviTon SeaRwia
senseis TavSi. daaxloebiT, 36 wels. da mas
Semdeg, ormoc weliwadze metia, mis SigniT
agrZelebs cxovrebas. iq mas Tavisi mdeloebi
aqvs, Tavisi aryis xis Walebi. mokled, yvela-
feri isea, rogorc Sens fotoze. ras fiqrob
amis Taobaze?
– vfiqrob, rom es araCveulebrivad sain-
tereso hipoTezaa, – Zalian zrdilobianad
vTqvi.
– es ubralo cxvari ar aris. es gansakuTre-
buli cxvaria. me misi povna minda da amisTvis
Seni daxmareba mWirdeba.
– da ras izamT, roca ipoviT?
– arafers. me TviTon araferi ar SemiZlia.
yvelaferi, rac ki minda, rom gavakeTo, metis-
metad bevria erTi adamianisTvis. mxolod imis
Tvalyuris devnebas movaxerxeb, Tu rogor
kvdeba Cemi survilebi, Tu, ra Tqma unda, Tvi-
Ton cxvari ar isurvebs rames. ai, maSin ki
yvelafers vizamdi misi survilis Sesasrule-
blad. radgan senseis sikvdilis Semdeg Cems
arsebobas araviTari azri aRar eqneba.
gaCumda. arc me amomiRia xma. mxolod
WriWinebis WriWini ismoda fanjridan. saRa-
mos moaxloebasTan erTad ufro gabedulad
aSrialdnen foTlebi. saxlSi ki Zveleburad
samariseburi siCume idga. gegoneboda, am
saxlSi haeri gaavses sikvdilis fluidebma,
rogorc avadmyofobis virusebma, romlebsac
unda moeridoo. senseis TavSi saZovari war-
movidgine. balaxi gamxmariyo, cxvaric sadRac
samudamod gadakarguliyo, Canda mxolod
carieli ukidegano mindori.
– maS ase, vimeoreb: minda, rom amixsna, sai-
dan gaqvs es foto.
– ar getyvi, – vTqvi.
SekrTa.
– me Sen gulaxdilad gelaparakebodi...
megona, rom Senc aseve gulaxdili iqnebodi
CemTan.
– me, ubralod, ar maqvs amis Tqmis ufleba.
Tu ase moviqcevi, vSiSob, rom adamians, romel-
mac es foto gadmomca, usiamovneba SeemTxveva.
– ese igi, Sen gaqvs saimiso safuZveli, iva-
raudo, rom SeiZleba, mas usiamovneba SeemTx-
ves cxvarTan dakavSirebiT? – moigeria dar-
tyma.
– araviTari safuZvelic ara maqvs! ubra-
lod, ase meCveneba. es yvelaferi raRacnai-
rad namdvilad aris masTan dakavSirebuli. da
sanam Tqven gismendiT, sul ufro mets vfi-
qrobdi amaze. aq xafangis msgavsi raRacaa.
Sinaganad vgrZnob, gesmiT?
– da amitomac arafers ityvi?
– swored amitom, – Tavi davuqnie da erTxans
davfiqrdi, – saerTod, usiamovnebasTan dakav-
SirebiT sakmaod avtoritetulad SemiZlia,
vilaparako. me TviTon srulyofilad vflob
garSemomyofTaTvis usiamovnebis miyenebis
xelovnebas. amitom vcdilob, vicxovro ise,
rom ar iyos amis saWiroeba. Tumca, sabolood,
zustad amis gamo garSemomyofi adamianebi
kidev ufro met usiamovnebaSi cvivdebian. ai,
aq ki, rogorc unda abruno, yvelaferi erTia.
Cemi nebiT usiamovnebis miyeneba ar SemiZlia.
Cemi Sinagani ganwyoba ar maZlevs amis ufle-
bas...
– ver gavige.
– rogor giTxraT, uRimRamoba da uferu-
loba SeiZleba gamJRavndes sxvadasxvagvarad
da sxvadasxva formiT. sul es aris.
sigarets movukide sanTebeliT, romelic
jer kidev xelSi meWira, Rrmad CavisunTqe
da boli gamovuSvi. gulze sul odnav, magram
mainc momeSva.
– ar ginda Tqma da nu ityvi, – miTxra mdivan-
ma, – maSin Sen TviTon mogiwevs cxvris povna. es
Cveni bolo pirobaa. Tu dReidan moyolebuli,
orTvian vadaSi cxvris povnas moaxerxeb, dasa-
Cuqrdebi da miiReb yvelafers, rasac ki isur-
veb. ver ipovi da, Sens firmasa da Senc bolo
mogeRebaT. Tanaxma xar?
– sxva ra gza maqvs? – isev aviCeCe mxrebi, –
magram ra vqnaT maSin, Tu aq raRac Secdomaa
da varskvlaviani cxvari saerTod ar arsebobs
bunebaSi?
– es saboloo Sedegs ar cvlis. SenTvisac
da CemTvisac sakiTxi ase dgas: an ipovi cxvars,
an – ara. orSi erTi, arc meti, arc naklebi.
SeiZleba, Zalianac Semecodo, magram, rogorc
ukve giTxari, Senma fsonma aiwia. TamaSisas
burTi sxvebs waarTvi, axla keTili inebe, Tvi-
Tonve gaiqeci da golic gaitane. magram aris
Tu ara iq kari, Seni problemaa.
– etyoba, egrea, – vTqvi me.
gulis jibidan sqeli konverti amoiRo da
cxvirwin, magidaze damido.
– ai, Sen – saxarjod. Tu ar geyofa, darekav
da dagimateb. SekiTxvebi gaqvs?
– SekiTxvebi ara, magram STabeWdileba
damrCa.
– mainc, ra?
– mTeli es ambavi raRac suleluri bodvaa,
romelic Znelia, daijero kacma, magram ucn-
auria: mxolod da swored Tqveni naTqvamiT
JRers lamis wminda wylis simarTled. Semi-
Zlia, dagenaZlevoT – me rom mecada amis moyo-
la, cxovrebaSi aravin damijerebda...
Cems Tanamosaubres tuCebi odnav moeRri-
ca. warmosaxvis cotaodeni daZabviT, es Sei-
Zleba, Rimiladac migeRo.
– xval gaemgzavrebi. gimeoreb, ori Tve
gaqvs dReidan moyolebuli.
– magram es xom jojoxeTuri samuSaoa. ori
Tve, SeiZleba, ubralod, ar meyos. mSvenieri
amocanaa – ipovo erTaderTi cxvari amodena
teritoriaze!..
mdivani xmis amouReblad, daJinebiT miyu-
rebda. am Tvalebis xangrZlivi mzeris meoxe-
biT Tavi sacurao auzad vigrZeni, romelSic
ukve ramdenime welia, wyali ar CaesxaT. obmo-
kidebul, fskerdaxeTqil auzad, romelSic
wveTi wyali ar iyo da arc imis imedi arsebob-
da, rom odesme mainc gamoiyenebdnen daniSnu-
lebisamebr.
Savosani kaci, daaxloebiT, naxevar wuTs
miTvalTvalebda, – mere nela amomarcvla:
– axla jobs, waxvide.
gulaxdilad rom vTqva, mec ase vfiqrobdi.
3. avtomobili da misi mZRoli (2)
– ukanve dagabrunoT, firmaSi? Tu sxvagan
inebebT wasvlas? – mkiTxa mZRolma. oRond,
amjerad ufro Tbilad mommarTa. aSkarad im
universalur kategorias ganekuTvneboda,
romlebic Zalian iolad uaxlovdebian nebis-
mier adamians.
siamovnebiT gaviSale didebul salonSi da
imaze davfiqrdi, sad jobda wasvla. kantoraSi
dabruneba ar mindoda. marto imis gafiqre-
bisgan, rom yvelafris axsna momiwevda mewyvi-
lisTvis, Tavi amtkivda. warmodgena ar mqonda,
ranairi sityvebiT unda amexsna. Tanac, bolos
da bolos, SvebulebaSi var Tu ara? da Tu
asea, maSin, arc Sin wasvla Rirs. rac unda
iyos, wesieri adamiani Sin Tavisi fexiT unda
dabrundes. Tan, sasurvelia, wesieri adamiane-
bis wridan...
– sinZiuku3, dasavleTis gasasvleli, –
vTqvi.
saRamovdeboda da mTeli gza sinZiukumde
manqanebiT iyo savse. manqana TiTqos gafuW-
da – TiTqmis ar iZvroda adgilidan. mxolod
3  sinZiuku – raioni tokios centrSi, aseve qalaqis
metros erT-erTi didi sadguri
drodadro aitacebda raRac talRa da ramde-
nime santimetriT gadaitanda win. dedamiwis
brunvis siCqareze daviwye fiqri. marTla sain-
teresoa: saaTSi ramden kilometrs gaivlis
es gzatkecili sivrceSi? daaxloebiT gamo-
viangariSe, magram mainc ver mivxvdi, ufro
Cqari iyo Tu ara, vidre `yavis finjnebi~ –
lunaparkSi. saerTod, qveynad Zalian cota
ram aris iseTi, ris Sesaxebac namdvilad raRac
viciT. umeteswilad mxolod gveCveneba, rom
viciT. ai, magaliTad, gamomecxadnen ucxopla-
netelebi da raRac amismagvars mekiTxebian:
`hei, ra siCqariT brunavs Tqveni ekvatori?~
me, rbilad rom vTqvaT, uxerxul mdgomare-
obaSi aRmovCndebodi. albaT, imis axsnasac
ver movaxerxebdi, ratom mosdevs samSabaTs
oTxSabaTi. viTom daixocebodnen siciliT?
sam-samjer wavikiTxe `Zmebi karamazovebi~ da
`wynari doni~. `germanuli ideologia~ mxo-
lod erTxel. magram pirvelidan bolo gver-
damde. maxsovs ricxvi `pi~ meTeqvsmete niSna-
mde mZimis Semdeg. da ra, mainc gaicinebdnen
Cemze? ho, albaT, gaicinebdnen. albaT, marTla
daixocebodnen siciliT.
– musikis mosmena xom ar gsurT? – mkiTxa
mZRolma.
– cudi ar iqneboda, – vupasuxe me.
salonSi Sopenis balada aJRerda. iseTi
sazeimo atmosfero Seiqmna, rogorc qorwine-
bis sasaxleSi.
– momismineT, Tqven iciT ricxvi `pi”? – vki-
Txe mZRols.
– es is, `sami, ToTxmeti...~?
– swored is. mZimis Semdeg ramdeni niSani
SegiZliaT, gaixsenoT?
– ocdaToTxmeti. zustad vici, – mipasuxa
mZRolma.
– ocdaToTxmeti?
– ho. aris iq raRac miniSneba... ratom meki-
TxebiT?
– ise, – Cavibutbute gaognebulma, – arafe-
ri, ise.
erTxans Sopens vusmendiT. avtomobilma
kidev ramdenime aTeuli metriT waiwia win.
manqanebis mZRolebi da avtobusebis mgzavre-
bi TvalebgafarToebuli Sescqerodnen Cvens
oTxTvala urCxuls. vicodi, rom minebi Sig-
niT msxdomTa danaxvis saSualebas ar iZleoda.
miuxedavad amisa, maincdamainc sasiamovno ar
iyo asobiT Tvalis samizned yofna.
– eSmakma waiRos es sacobi! – ver moviTmine
me.
– nu ityvi, – gamomepasuxa mZRoli, – Tumca,
ra mniSvneloba aqvs, nebismier Rames dila mos-
devs... nebismieri sagzao sacobi, adre Tu gvian
gaixsneba...
– eg ki egrea, magram es yvelaferi nervebs
ar giSliT?
– ra Tqma unda, miSlis. ise maRizianebs, rom
adgils ver vpoulob. gansakuTrebiT maSin,
roca geCqareba – ginda, ar ginda, aReldebi.
magram, piradad me yovelTvis vcdilob, vifi-
qro, rom es zeciT movlenili morigi gamoc-
daa. nervebis ayola ki imas niSnavs, rom Sens
sisusteebsa da cdunebebs daemorCilo.
– es gzis sacobebis raRac religiuri gan-
martebaa.
– me xom qristiani var. marTalia, eklesiaSi
ar davdivar, magram suliT karga xania qris-
tiani var.
– o-o-o, – gavioce me, – ar geCvenebaT, rom
aq raRac ise ver aris – qristiani xarT da
memarjveneebTan msaxurobT!
– sensei SesaniSnavi adamiania. saukeTesoa
maTgan, vinc ki odesme Semxvedria cxovrebaSi.
CemTvis meore kacia RmerTis Semdeg.
– Tqven ra, RmerTsac SexvedrixarT?
– ra Tqma unda. yovel saRamos vesaubrebi
telefoniT.
– magram... – daviwye da TviTonve gavixlar-
Te sakuTar azrebSi. TavSi isev ameria yvela-
feri, – magram Tu RmerTTan darekva SeiZleba,
xazi ise iqneba gadatvirTuli, rom, faqto-
brivad, verasodes daukavSirdebi. marTals ar
vambob? es igivea, rac, vTqvaT, cnobaTa biuro
– nasadilevs.
– o, amaze SegiZliaT, ar inerviuloT. Rmer-
Ti hipostasia, ase vTqvaT, erTdroulad mrav-
lobiTi arsobis. milionma kacmac rom daure-
kos erTdroulad, is am milionidan TiToeuls
cal-calke daelaparakeba.
– kargad ver gavige. viTom es klasikuri
ganmartebaa? Tqven ra, Cveulebrivi saRvTo
terminebiT ar sargeblobT?
– me, Cemo kargo, radikali var da klasikur
eklesias ver vewyobi.
– a-a, – vTqvi me.
avtomobilma kidev ormocdaaTiode
metriT waiwia win. sigareti amoviRe da ukve
mokidebas vapirebdi, rom uceb aRmovaCine –
mTeli am xnis ganmavlobaSi sanTebela xelSi
meWira. sruliad Segnebulad Tan wamoviRe san-
Tebela, romelsac mdivani miCvenebda, swored
is `diuponis~ firmisa, cxvrisgerbiani. ver-
cxlis nivTi ise bunebrivad medo xelisgulze,
TiTqos Cemi amqveynad movlinebis dRidan sul
ase iyo. es absoluturi nivTi iyo – unaklo
wonisa da unaklo zedapiris idealuri Serwy-
ma. cotaodeni fiqris Semdeg gadavwyvite,
CemTvis dametovebina. bolos da bolos, aravin
momkvdara sanTebelas dakargvis gamo. orjer
Tu samjer avxade da davaxure saxuravi, movu-
kide da sanTebela jibeSi Cavide. kompensaciis
saxiT, manqanis karis jibeSi Cemi vardisferi
iaffasiani `biki~ Cavtene.
– senseim Camawerina ramdenime wlis winaT, –
uceb Tqva mZRolma.
– ra CagawerinaT?
– RmerTis telefoni.
Cumad amovioxre, rom ar gaegona. Cven orSi
erT-erTi aSkarad Wkuidan iSleboda. viTom –
me? an iqneb – is?
– da ra, marto Tqven CagawerinaT? da,
albaT, sruliad saidumlod, ara?
– zustad asea. mxolod me, da sruliad sai-
dumlod. SesaniSnavi adamiania... ra, Tqvenc xom
ar gindaT, gaigoT?
– Tu SesaZlebelia, – wavibutbute me.
– keTili. maSin, damigdeT yuri. tokio, 945...
– erTi wamiT! – vTxove, jibidan kalmistari
amoviRe da nomeri Caviwere, – ara uSavs, rom
meubnebiT?
– ara uSavs. nebismier gamvlels, ra Tqma
unda, ver mivcem. magram Tqven kargi adamiani
CanxarT.
madloba gadavuxade.
– oRond, raze unda velaparako RmerTs? me
xom qristianic ki ara var...
– vfiqrob, amas mniSvneloba ara aqvs. ubra-
lod, Zalian gulaxdilad unda mouyveT, ra
gaRelvebT da ra gawuxebT yvelaze metad.
rogor ucnaurad da sasacilodac unda gamoi-
yurebodes Tqveni monaTxrobi, RmerTs aras-
dros moswyindeba Tqveni mosmena da arc sule-
lad CagTvliT.
– gmadlobT, davurekav.
– Zalianac kargi, – gauxarda mZRols.
avtomobilma nel-nela umata svlas. sin-
Ziukus caTambjenebi gamoCnda. mTeli darCe-
nili gza arc erTs ar amogviRia xma.
4. zafxulis miwuruli,
Semodgomis dasawyisi
qalaqSi mosaRamoebulze SevediT. saxlebs
nac­risferi dasdeboda. zafxulis dasasrulis
mauwyeblad Senobebs Soris ficxi qari daTa-
reSobda, uceb amoyvinTavda quCis kuTxidan da
samsaxuridan mobrunebul axalgazrda `ofis-
qalbatonebs~ kabebs ufrialebda. maSiebis
quslebi ritmulad ukakunebdnen trotuars.
caTambjeni otelis bolo sarTulze avedi,
barSi Sevedi da `hainekeni~ SevukveTe. aTi wuTi
mainc gavida, sanam luds momitandnen. mTeli
es dro savarZelSi vijeqi, idayviT saxelur-
ze viyavi dayrdnobili, xelisgulze ki loya
medo. Tvalebi daxuWuli mqonda. veraferze
ver vfiqrobdi. TvaldaxuWuls kidev ufro
garkveviT mesmoda ucnauri xmauri – TiTqos
ramdenime aseuli juja gulmodgined gvida
cocxiT Cems Tavs. gvidnen, gvidnen da, etyoba,
arc apirebdnen damTavrebas. aqandazis gamoye-
nebac ki ar ucdiaT.
momitanes ludi. ori ylupiT gamovcale
boTli. mere misayoleblad motanili mTeli
araqisic gavanadgure. cocxebi miyuCdnen.
salarosTan mdgari telefonis jixuridan
Cems megobar qalTan darekva vcade. arc Sin
iyo da arc CemTan. etyoba, savaxSmod gavida –
Sin xom arasodes amzadebda kerZebs.
yofili colis telefonis nomeri avkrife,
magram meore zumeris Semdeg gadavifiqre da
yurmili davkide. salaparako araferi gvqon-
da, gulqvaobasa da usulgulobaze sayvedu-
rebis mosmena ki axla yvelaze naklebad min-
doda.
sxva aravin myavda, rom damereka. telefo-
nis yurmilze mekida xeli veeberTela qalaqis
SuagulSi, aTi milioni adamiani daborialebda
Cem garSemo da aravisTan ar SemeZlo dalapa-
rakeba. aravisTan, am oris garda. da am oridan
erTTan ukve movaswari gayra... avtomatidan
gamouyenebeli aTi ieni amoviRe, moneta jibe-
Si Cavide da jixuridan gamovedi. gzad ofi-
ciants gadaveyare da ori `hainekeni~ Sevukve-
Te.
Ramdeboda. aseTi uazro dRe dabadebi-
dan ar maxsovda. meCveneboda, rom zafxulis
bolo dRes raRac ufro meti gemo da azri
unda hqonoda... vai, rom!... ZaRliviT, romelic
jaWviT daabes da Wkuis saswavleblad datu-
qses, dRe ise iZinebda, sicocxlis niSanwyal-
sac ar amJRavnebda. fanjris miRma Semodgo-
mis dasawyisis civi sibnele iRvreboda. miwa,
ise iyo mofenili farnebis yviTeli SuqiT,
rogorc mdelo – yvavilebiT. zemodan yurebi-
sas marTla geCveneboda, TiTqos imasRa elo-
debodnen, rom vinmes zed fexSiSvels gaerbina.
ludi momitanes. es boTlic gamovcale,
muWSi Txili movagrove da saTiTaod viyridi
pirSi. mezobel magidasTan auzidan dabru-
nebuli skolis moswavleebi udardelad
WikWikebdnen da Calis RerebiT wrupavdnen
ferad-ferad koqteils. oficianti yura-
dRebadaZabuli gaSeSebuliyo, mxolod Tavs
abrunebda aqeT-iqiT da SefarviT amTqnareb-
da. kidev erTi oficianti menius sTavazobda
Suaxnis amerikel wyvils. araqiss bolo movu-
Re da mesame ludic davlie. ludi gaTavda da
aRar vicodi, ra mekeTebina.
jinsis Sarvlis ukana jibidan konverti
amoviRe, gavxseni da daviwye aTiaTasiani bank-
notebis gadaTvla. fulis gauxsneli Sekvra
kartis axalTaxal dastas waagavda. naxevaric
ar mqonda daTvlili, rom xeli ukve mibJuo-
da daRlilobisgan. `oTxmocdaTeqvsmeti...~
vbutbutebdi CemTvis, roca uceb SevamCnie,
rom oficianti magidasTan idga, cariel
WurWels alagebda da raRacas meubneboda –
Tu ar vcdebi, kidev xom ar isurvebT ludso.
Sevecade, Tvla ar amreoda, ise davuqnie Tavi.
saxeze gamokveTilad ewera: is faqti, rom pir-
dapir mis win vzivar da fulis sqel Sekvras
viTvli, araviTar interess ar aRZravs masSi. as
ormocdaaTi banknoti rom daviTvale, Sekvra
konvertSi Cavde da isev jibeSi Sevinaxe. ludi
momitanes. araqisis axal TefSs Sevutie. bolo
rom movuRe, Cems Tavs vkiTxe, ra damemarTa,
ratom pirs ver vaCereb-meTqi? pasuxi mxolod
erTi SeiZleboda yofiliyo – etyoba, momSiv-
da. gamaxsenda, rom mTeli dRis ganmavlobaSi
mxolod erTi naWeri xilis namcxvari SevWame
sauzmeze.
oficiants movuxme da meniu vTxove. omle-
ti ar aRmoCnda, magram sendviCebi hqondaT.
kitrian-yveliani sendviCi SevukveTe. komple-
qtSi kitris mwnili da kartofilis Cifsic
Sedioda. Cifsze uari vuTxari. vTxove, mis
magivrad, kitris mwnili gaeormagebinaT. mere
davinteresdi, SemTxveviT sadme xom ar moeZeb-
nebodaT frCxilebis sakvneti. raRa Tqma unda,
frCxilebis sakvneti momiZies. ras ar iSovi
kaci, Tuki uceb Zalian dagWirda am didi ote-
lebis barebSi! erT-erT aseT barSi SemTxveva
momeca, maTTvis meTxova frangul-iaponuri
leqsikoni. dinjad davlie mTeli ludi, din-
jad vaTvalierebdi saRamos peizaJs fanjara-
Si, dinjad daviWeri frCxilebi saferfleze,
erTxans kidev viyurebodi fanjaraSi, mere ki
frCxilebi gavipriale. nela moipareboda Rame.
rac unda TqvaT, didi qalaqis SuagulSi drois
mokvlis xelovnebaSi ukve veterani vxdebo-
di... WerSi CamontaJebuli dinamiki mTeli xmiT
gahkioda Cems saxels. ufro sworad, Tavidan
sulac ver mivxvdi, rom Cems saxels gahkio-
da. dinamiki dadumda. da mxolod ramdenime
wamis Semdeg nel-nela Sevigne sxvisi sityve-
bis kavSiri Cems personasTan, sanam, bolos da
bolos, Cemi saxeli namdvilad Cems saxelad ar
iqca. xeliT vaniSne Tu ara, oficiantma maSinve
moirbina CemTan da radiotelefonis yurmili
gadmomca.
– vadebi odnav icvleba, – Tqva yurmilma
nacnobi xmiT, – senseis mdgomareoba moulod-
nelad gauaresda. dro TiTqmis ar rCeba. Sesa-
bamisad, mcirdeba vadac.
– mainc, ramdeni mrCeba?
– erTi Tve. mets ver movicdiT. Tu erTi
Tvis ganmavlobaSi cxvars ver ipovi, sakuTar
Tavs daabrale, am qveynierebaze arsad aRar
geqneba dasabrunebeli adgili.
`erTi Tve~. damitrialda tvinSi. Tumca,
sacodavi tvini iseT qaosSi iyo, rom drois
kategoriebis Sedarebis Tavi namdvilad aRar
hqonda. erTi Tu ori Tve – tvinisTvis suler-
Ti iyo. ra gansxvavebaa, Tu sayovelTaod miRe-
buli kriteriumi – ra dro sWirdeba, saSua-
lod, erTi cxvris povnas – imTaviTve ar arse-
bobs?
– ise, xelad ki gaigeT, sad vimyofebi! –
vuTxari yurmils.
– Cven, praqtikulad, yvelaferi viciT, –
yinuliviT civi xmiT Tqva mdivanma.
– garda imisa, Tu rogor ipovoT cxvari, –
ver Sevikave Tavi.
– zustad egrea, – mipasuxa man, – magram
rogorc unda iyos, girCev, gainZre. Zalian
uniWod flangav dros. nu dagaviwydeba, raze
dgaxar – Sens Tavs daabrale, Tu uceb miwa
gamogecala fexqveS.
eSmakma dalaxvros, marTali iyo. Sekvridan
pirveli aTi aTasi gamovaZvre, danaxarji gada-
vixade, liftSi Sevedi da isev qveviT Camovedi.
wesieri adamianebi Zveleburadve, wesierad,
ori fexiT dadiodnen am miwaze. oRond, es iyo
– maTi SexedviT ukeTesobas namdvilad ver
vgrZnobdi.

5. 1:5000
Sin rom davbrundi, safosto yuTSi Cavixe-
de da, saRamos gazeTebTan erTad, sami konver-
ti amoviRe. erTSi bankis Setyobineba aRmoCnda
– angariSze amdeni da amdeni Tanxa dagrCaTo.
meoreSi – mosawvevi erT mosawyen saRamoze,
mesameSi – sareklamo furceli naxmari manqa-
nebis centridan: `SecvaleT Tqveni avtomo-
bili ufro maRali klasis avtomobiliT da
darwmundebiT, rom cxovreba ukeTesi gaxda!~
– irwmuneboda reklama. gmadlobT, biWebo,
swored TqvenRa makldiT... samive konverti
werilebianad erTad Suaze gadavxie da nagvis
kalaTaSi movisrole. mere macivridan boTliT
wveni gamoviRe, WiqaSi davisxi, samzareuloSi,
skamze davjeqi da gamovcale. magidaze werili
ido Cemi yurSa megobrisgan. `wavedi savaxS-
mod. moval 9:30~. eleqtronuli saaTi imave
magidaze 9:30-s uCvenebda. Tvalmoucileblad
mivSterebodi saaTs. sul male nuli erTianad
gadaiqca, mere – orianad.
saaTis cqera rom momwyinda, avdeqi, gavixa-
de, Sxapis qveS SevZveri da vibanave. saabaza-
noSi oTxi sxvadasxva Sampuni da sami losio-
ni vipove. roca unda Sexvide saabazanoSi,
aucileblad aRmoaCen, rom raRac miemata.
ai, axlac, rom daviTvalo, oTxi sxvadasxva
saparsi kremi, xuTi tubi kbilis pasta. rigSi
rom daawyo, ugrZesi rigi gamova! saabazanodan
gamovedi, Sorti da moklesaxeloiani maisuri
Cavici. Cemi SegrZneba, TiTqos mTeli samyaro
nawilebad imsxvreoda, gaqra. da karg, guneba-
ze mxned viyavi.

is 10:20-ze movida supermarketis paketebiT


xelSi. ratomRac, maincdamainc RamiT moswons
sayidlebze siaruli. paketebSi aRmoCnda:
sami saojaxo jagrisi, erTi kolofi qaRal-
dis samagri da eqvsi qila kargad Cacivebuli
ludi. isev momiwevda ludis sma.
– cxvrebze vilaparakeT, – vTqvi me.
– aba, me ras geubnebodi? – aiCeCa mxrebi.
macivridan sosisebi gamoiRo, tafaze daya-
ra da tkacatkuciT Sewva. me sami SevWame, iman –
ori. samzareulos Riad darCenili fanjridan
Ramis civi qari uberavda.
movuyevi, rac moxda kantoraSi, movuyevi
avtomobilze, kar-midamoze, ucnaur mdivan-
ze, hematomaze, varskvlavian cxvarze. Txro-
ba gamigrZelda. roca davamTavre, zustad
TerTmeti iyo.
– ai, egrea saqmeebi, – vTqvi bolos.
gavCumdi. saxeze arc gakvirveba dastyobia
da arc wuxili. sanam vyvebodi, yurebs isufTa-
vebda. ramdenjerme sakmaod mouridebladac
daamTqnara.
– rodis mivemgzavrebiT?
– `mivemgzavrebiT~?..
– ho. xom unda wavideT cxvris mosaZebnad?!
is iyo, ludis morigi qilis gasaxsnelad
saxuravis rgols gavuyare TiTi da egreve
davrCi gaSterebuli.
– piradad me arsad gamgzavrebas ar vapireb,
– vTqvi me.
– magram, Tu ar waxval, usiamovneba Segxv-
deba. ase ar aris?
– aranairi usiamovneba ar Semxvdeba! fir-
midan, isedac, karga xania wasvlas vapireb.
rogori sarmac unda gamomdon, iseT samuSaos
yovelTvis viSovi, SimSiliT suli rom ar
gamZvres. bolos da bolos, xom ar momklaven!
kolofidan axali Cxiri gamoaZro da TiTe-
bSi aaTamaSa.
– Seecade, sworxazovnad ar ifiqro. yve-
lafers, rasac Sengan moiTxoven, erTi, erTa-
derTi cxvris povnaa. asea, xom? magram es xom
sainteresoc kia!
– mTeli cxovreba rom veZebo, ver vipovi.
hokaido giganturi kunZulia, imaze ufro
didi, vidre Sen fiqrob. am veeberTela teri-
toriaze aTiaTasobiT cxvari midi-modis!
rogor apireb im erTis povnas, romelic
gWirdeba? es xom, fizikurad, SeuZlebelia,
Tundac mTeli zurgi varskvlavebiT hqondes
moxatuli!
– xuTi aTasi, – uceb Tqva man.
– ra – xuTi aTasi? – ver gavige.
– cxvari hokaidoze. 47-Si oras samocdaaTi
aTasic ki iyo, dReisTvis xuTi aTasiRa darCa.
– eg saidan ici?
– dRes diliT, roca waxvedi, biblioTekaSi
Seviare da Sevamowme.
amovioxre.
– rogorc Cans, yvelaferi ici.
– sisulelea. gacilebiT metia is, rac ar
vici.
– hm, – rogorc iqna, gavxseni ludis qila da
WiqebSi davasxi, naxevari – imas, naxevari – me.
– rac unda iyos, hokaidoze axla sul xuTi
aTasi cxvaria saxelmwifo statistikis mixed-
viT. ha, mogeSva?
– sulac ara! – viuare me. – xuTi aTasi iqne-
ba Tu oras samocdaaTi aTasi, mainc araferi
icvleba. mTavari problema is aris, rogor
vipovo amodena teritoriaze is cxvari, rome-
lic mWirdeba. sad veZebo, saidan daviwyo, xel-
CasaWidi araferia.
– araferi? jer erTi, arsebobs foto. meo-
rec – is Seni megobari, romelmac werilebi
gamogigzavna. an erTi, an meore aucileblad
dagayenebs kvalze!
– arc erTi da arc meore praqtikulad ara-
fers iZleva. fotoze asaxuli peizaJi iseTia,
rogorsac aTasobiT naxav. rac Seexeba vir-
Txas... mis bolo werilze Stampis garCevac ki
SeuZlebelia...
orivem davlieT Cven-Cveni ludi.
– Sen ra, ar giyvars cxvrebi? – mkiTxa man.
– Zalian miyvars! – vTqvi me.
TavSi isev domxaliviT ameria yvelaferi.
– magram arsadac ar vapireb wasvlas, es
sakiTxi gadawyvetilia. Zalian vcdilobdi,
rom Cemi sityvebi erTob damajerebeli yofi-
liyo TviT CemTvisve. magram ar gamomivida.
– yavas dalev?
– davlev, – vuTxari me.
magididan carieli boTlebi aalaga, Cai-
dani CarTo. sanam wyali aduRdeboda, meore
oTaxSi magnitofons usmenda. joni riverzma
pauzis gareSe erTimeoris miyolebiT Seas-
rula `Midnight Special~ da `Roll Over Beethoven~.
mere `Secret Agent Man~. Cai aduRda da finjnebSi
Tan aduRebul wyals asxamda, Tan `Johnny B.
Goode~-s RiRinebda. mTeli es dro gazeTs vki-
Txulobdi. pirdapir gulis amaCuyebeli scena
iyo ojaxur kerasTan. wyeuli cxvris pro-
blema rom ara, namdvilad bednierad vigrZ-
nobdi Tavs. erTxans, sanam magnitofonma ar
CaaTava kaseta da Cumi wkapuniT ar gamoirTo,
Cumad vsvamdiT yavas da sifrifana namcxvars
vaxramunebdiT. me isev gazeTs vkiTxulobdi.
bolomde wavikiTxe da isev Tavidan daviwye.
sadRac mTavrobebs amxobdnen, ixocebodnen
kinomsaxiobebi, katebi saocar akrobatul
ileTebs asrulebdnen. qveynad mimdinare ambe-
bidan CemTan sul odnavi Sexebac ki arafers
hqonda... joni riverzi isev Tavis dausru-
lebel Zvelebur rok-en-rols ukravda. roca
firi damTavrda, gazeTi davkece da Cems mego-
bars Sevxede.
– me TviTonac ver gamigia. erTi mxriv – ra
Tqma unda, jdomasa da lodins isev gamgza-
vreba da Zebna jobs, ranairadac unda das-
ruldes es Zebna. magram, meore mxriv, Zalian
ar momwons, roca viRac mibrZanebs, ra unda
gavakeTo, maSinebs da dabriyvebas cdilobs.
– kargi, ra! ase Tu ise, yvela adamians amqve-
ynad viRaca mbrZaneblobs, aSinebs da ibri-
yvebs. SeiZleba amaze ukeTesi urTierTobebis
Zebna usargeblo saqmea...
– SeiZleba, – vTqvi mcire pauzis Semdeg.
is Tavis araCveulebriv yurebs iwmendda.
mkvrivi bibiloebi xan gamoCndeboda, xan isev
TmaSi daimaleboda.
– hokaido axla zRapruli iqneba! turisti
cotaa, amindi saucxooa, cxvrebi ki uklebliv
yvelani sabalaxod arian gasulebi, TiTqos
xelisgulze gyavdes. mSvenieri sezonia!
– ho, albaT...
– magram, ai, Sen rom... – daiwyo da namcxvris
ukanaskneli lukma gadaylapa, – ai, mec rom Tan
wageyvane, aucileblad gamogadgebodi!
– netav, Sen raRaSi gWirdeba eg cxvari?
– magram mec xom minda, rom Sevxedo!
– ici, ra? SeiZleba, am uwyinari cxvris gamo
kiseri momigrixon, Senc, ginda Tu ar ginda, am
gaugebrobaSi moyvebi!
– mere ra? Seni gaugebroba Cemi gaugebro-
bacaa, – odnav gaiRima, – saSinlad momwonxar.
– gmadlobT, – vTqvi me.
– sul es aris?
gazeTebi erTad davkece da magidis kidis-
ken gavwie. Tambaqos boli nel-nela miizlaz-
neboda fanjrisken.
– marTali giTxra, ar momwons mTeli es
ambavi, – cota xnis Semdeg vTqvi, – RmerTmani,
aq raRac ise ver aris.
– mainc raSi?
– raSi ki ara, ra, – davazuste, – ise meCve-
neba, rom mTeli es cxvris ambavi didi bodvaa.
iseTi ramaa, arafriT ar SeiZleba seriozulad
miiRo. magram gasakviria wvrilmani ambebi da
detalebi. garda imisa, rom yvela es wvril-
mani mkveTrad da damajereblad gamoiyureba,
logikuradac Tanxvdeba erTmaneTs.
xma ar amouRia, Tmis samagri reziniT erTo-
boda, aqeT-iqiT agoravebda magidaze.
– Tanac, davuSvaT da, vipove kidec cxvari.
mere ra? Tu is marTla iseTi gansakuTrebu-
lia, rogorc is tipi ambobs, me xom mTeli cxo-
vreba Tavs ver davaRwev am problemebs!
– magram Seni megobari isedac yelamdea
Cafluli am problemebSi. ase rom ar iyos,
ratom gamogzavnida sagangebod am fotos?
ai, amaze ki veRar SevekamaTebodi. me win
vudebdi kozirebs, is ki ise Wrida erTimeoris
miyolebiT, TiTqos Cems kartSi iyureboda.
– mda... rogorc Cans, marTla momiwevs gamg-
zavreba, – vTqvi ganwiruliviT.
gaiRima:
– darwmunebuli var, SenTvisac ase ukeTe-
sia. cxvarsac ipovi da, saerTodac, yvelaferi
mSvenivrad iqneba!
yurebis wmendas morCa, tamponebi qaRal-
dis xelsaxocSi Seaxvia da sanagveSi Caagdo.
mere rezini aiRo, Tma ukan gadaiwia da yurebi
gamoaCina. momeCvena, rom bina uceb gaaniaves.
– wamo loginSi, – mimipatiJa man.

6. kviradRis pikniki
Tvali gavaxile. saaTi cxras uCvenebda.
logini Cem gverdiT carieli iyo. etyoba, saW-
melad gavida da mere Sinac wavida. baraTi ar
damitova. saabazanoSi misi trusi da cxvir-
saxoci Sreboda.
macivridan forToxlis wveni gamoviRe da
davlie. tosterSi sami dRis puri gavxuxe.
gajis gemo hqonda. samzareulos fanjridan
mopirdapire baRSi ayvavebuli oleandrebi
moCanda. Sors viRac pianinoze mecadineobda.
iseTi xma modioda, TiTqos zeviT mimaval eska-
latorze qveviT Carboda. telegrafis boZze
damjdari sami Caputkunebuli mtredi midamos
uazro RuRuniT ayruebda. Tumca, vin icis?
iqneb debdnen kidec am RuRunSi raRac azrs:
magaliTad, iqneb fexebze gaCenili koJrebi
stkiodaT da imitomac RuRunebdnen. mtrede-
bis TvalTaxedviT SeiZleba swored me gamovi-
yurebodi uazro obieqtad am midamoebSi.
rogorc iqna, gadavylape ori naWeri
gaxuxuli puri. mtredebi gauCinardnen, fan-
jaraSi mxolod telegrafis boZi da olean-
drebi darCa.
maS ase, dilaa. sakvirao gazeTis mTel siga-
neze cxenis feradi fotoa. cxeni buCqebis
dabrkolebaze xteba. cxenis Tavs zemoT Savke-
piani, saxegacrecili mxedris Tavi moCans.
siZulviliT savse TvalebiT miSterebia meore
gverdis teqsts. meore gverdi ki orqidee-
bis movlis rCevebs uWiravs. orqidea asobiT
jiSisaa da yvela maTgans Tavisi istoria aqvs.
mefuri warmomavlobis tipebi romeliRac
qveynebSi Tavsac ki wiravdnen orqideebisT-
vis. orqidea, ityobineboda statia, uZvele-
si droidan fatalizmis auraSi iyo gaxveuli.
zustad iseve, rogorc nebismier nivTs Cven
garSemo, sakuTari filosofia da sakuTari
bedi aqvs... ucnauria, im wuTidan, rogorc ki
gadavwyvite cxvris saZebnelad wasvla, sul
ufro da ufro karg gunebaze vdgebodi. mTeli
sxeuli sasicocxlo energiiT mevseboda da
TiTis wverebSi pulsirebda. mas Semdeg, rac
oci weli Semisrulda, pirvelad vgrZnobdi
Tavs ase gansakuTrebulad. WurWeli niJaraSi
Cavawyve, kata vasauzme, telefonTan mivedi da
Savosani tipis nomeri avkrife. meeqvse zume-
ris Semdeg, rogorc iqna, yurmili aiRo.
– imedia, ar gagaRviZeT, – movubodiSe me.
– nu RelavT, yovelTvis adre vdgebi, – mipa-
suxa man, – ra moxda?
– Tqven romel gazeTebs iRebT?
– yvela centralurs da kidev – rva adgi-
lobriv gamocemas. adgilobrivi mxolod saRa-
moobiT moaqvT...
– da yvelas kiTxulobT, ara?
– es Cemi samuSaos nawilia, – isev mSvidad
Tqva, – mere?!
– kviris damatebasac kiTxulobT?
– ra Tqma unda, – damidastura.
– dRevandel damatebaSi cxenis foto
naxeT?
– vnaxe.
– ar mogeCvenaT, rom cxeni da mxedari sul
sxvadasxva rameze fiqroben?
mZime siCume gadmoiRvara yurmilidan da
nela gaiSala binaSi. arc Sriali, arc amosun-
Tqvis xma. absoluturi siCume, romlisganac
yurebi metkina.
– da amisTvis mirekav? – mkiTxa man.
– ra Tqma unda, ara. es ise, saubris dasawye-
bad. mere rom ufro iolad gagibaT saubari...
– Cven uamisodac gvaqvs saubris sagani.
magaliTad, cxvari, – Caaxvela, – mapatieT,
magram, zogierTisgan gansxvavebiT, me arc ise
bevri Tavisufali dro maqvs. kargi iqneba, Tu
rac SeiZleba mokled da mxolod saqmeze dame-
laparakebiT.
– mTeli saqmec eg aris! – wamovisrole me, –
mokled, xval im Tqveni cxvris saZebnelad miv-
divar. sakmaod bevri vifiqre, magram, bolos
da bolos, gadavwyvite: iyos ise, rogorc Tqven
gsurT. Tumca, vimoqmedeb ise, rogorc minda.
da imaze vilaparakeb, razedac momesurveba.
yovel SemTxvevaSi, laqlaqis ufleba CemTvis
aravis CamourTmevia. aseve ar msurs, rom Cems
TiToeul nabijs Cumad uTvalTvalebdnen da
viRac-viRac tipebi, romelTa saxelebic ki ar
vici, mujlugunebs mkravdnen da miTiTebdnen,
ra gavakeTo... me yvelaferi vTqvi.
– Sen Zalian cdebi am cxovrebaSi Seni adgi-
lis Taobaze.
– Tqvenc cdebiT am cxovrebaSi Cemi adgi-
lis Taobaze. yuri migdeT, mgonia, rom me mainc
Tqvenze ukeT Sevafase Cemi mdgomareoba da
erTi mniSvnelovani ram aRmovaCine, kerZod
ki, is ubralo faqti, rom me dasakargi arafe-
ri maqvs. cols gaveyare. samuSaodan dResac
SemiZlia wavide, bina daqiravebuli maqvs, Tan
Sig normaluri araferia. mTeli Cemi avla-
dideba sul raRac ori milioni ienia anga-
riSze, dacxavebuli manqana da beberi kata.
Cemi tanisamosic karga xania modidan gamo-
vida, firfitebi ki – TiTqos meZvelmanisgan
SemeZinos. arc didi saxeli maqvs da arc gan-
sakuTrebuli adgili mikavia sazogadoeba-
Si, didi warmatebiT ar vsargeblob qalebSi,
arc talanti maqvs, arc axalgazrduli asaki.
erTTavad raRac sisuleleebs vroSav, mere
TviTonve vnanob... mokled, rogorc TviTon
aRniSneT, banaluri uferuloba var. mainc, ra
aris iseTi, risi dakargvac ar momindeboda?
amixseniT, Tu SeiZleba!
Zalian didxans yurmilidan araferi ismo-
da. amasobaSi movaswari perangis Rilze Camo-
kidebuli Zafis Camogleja da burTuliani
kalmiT ocdaaTi varskvlavis daxatva blokno-
tis furcelze.
– TiToeul adamians amqveyanaze aqvs
erTi an ori iseTi ram, risi dakargvac ara-
fris gulisTvis ar moundeba. is erTi-ori
raRac Senc gaqvs, – rogorc iqna, xma amoiRo
yurmilma, – xolo amgvari rameebis moZebna
adamianis sulSi – es Cveni profesiaa. ada-
miani erTTavad siamayisa da qvena grZnobebis
zRvarze balansirebiT cxovrobs. oRond am
zRvars maSinRa ixsenebs, roca wonasworo-
bas kargavs... – erTxans gaCumda, Semdeg isev
ganagrZo: – Tumca, sakmarisia. am problemas
Sen kidev Seejaxebi viTarebis ganviTarebis
Semdgom etapebze. axla ki ver vityvi, rom ver
aRviqvi Seni mxurvale gancxadebebi. da Sens
moTxovnebs, ki batono, miviReb. me ar Caverevi
gansakuTrebuli aucileblobis SemTxvevamde.
SegiZlia imoqmedo, rogorc saWirod CaTvli...
zustad erTi Tve gaqvs. Tanaxma xar?
– savsebiT, – vupasuxe me.
– kargad brZandebodeT!
am sityvebiT dakida yurmili. ise dakida,
rom pirSi momwaro gemo damitova. es SegrZne-
ba rom gamefanta, ocdaaTjer aviwie xelebze,
ocjer Cavjeqi da sami dRis dagrovili WurWe-
li davrecxe. ucnauri mware gemo gaqra. mSve-
nieri dari idga – seqtembris sicocxliT savse
kviradRe. mileuli zafxuli TiTqos tvinis
mtvriani sakuWnaos romeliRac kunWulSi mii-
yuJa da ZlivsRa maxsendeboda. axali perangi
da is jinsi Cavicvi, romelsac ketCupis laqebi
ar etyoboda, erTi feris windebic movZeb-
ne. mere savarcxeli aviRe da saguldagulod
davivarcxne Tma. am yvelafris miuxedavad,
imis SegrZneba, rom Cvidmeti wlisa viyavi, ar
movida. `kidev ra ginda!~ vuTxari Cems Tavs.
rogorc unda gaiWaWo, wyeul wlebs Tavisi
miaqvT.
saxlis qveS moTavsebuli avtosadgomi-
dan karga xnis win nagavsayrelze gadasagdebi
Cemi `folksvageniT~ supermarketSi wavedi da
aTiode qila konservi viyide katisTvis, qvi-
Siani kolofi misTvisve, samgzavro saparsi
mowyobiloba da wyvili qveda sacvali. mere
`mister donatsSi~ Seviare, daxlTan Camovje-
qi da iaffasian Saqrian funTuSas Seveqeci.
kedlis gaswvriv Camokidebul grZel sarke-
Si funTuSis WamiT garTuli Cemi fiziono-
mia irekleboda. CakbeCili funTuSa erTxans
xelSi meWira da sakuTar oreuls vaTvalie-
rebdi. sainteresoa, mainc ras fiqroben ada-
mianebi, roca miyureben?.. ah, ra mniSvneloba
aqvs, rac unda ifiqron, mainc verasodes gavi-
geb. funTuSis narCeni gadavylape, yava davayo-
le da quCaSi gamovedi.
zed sadguris win turistul biuros
gadavawydi. Sevedi da saxvaliod ori bile-
Ti SevukveTe saporomde. mere ukve sadgurSi
tilos Rvediani CanTa da wyalgaumtari Slapa
viyide. aTianebi, erTimeoris miyolebiT, Sria-
liT mosrialebda konvertidan. magram ucnau-
ri iyo – kupiurebi sqel dastaSi ar cotavde-
boda. ufro me vpataravdebodi. aris qveynad
amgvari fuli. Senaxva gezizReba da xarjav,
Tan sakuTari Tavic gZuls. magram rogorc ki
daxarjav, morCa – sakuTari personis mimarT
siZulvilis garda, sulSi araferi grCeba.
mere, ramenairad rom daacxro es siZulvili,
isev fulis xarjva ginda. magram fuli aRara
gaqvs. da gasaqcevic arsad gaqvs.
sadguris win skamze Camovjeqi, zedized
ori sigareti movwie da gadavwyvite, fulze
aRar mefiqra. sadguriswina moedani am kvira
dilas mravalSviliani ojaxebiTa da axalga-
zrda wyvilebiT iyo savse. sxvaTa Soris gada-
vavle Tvali da uceb gamaxsenda, ra miTxra
ganSorebis win colma – bavSvi rom gvyolo-
da, iqneb... ra saTqmelia, Cems asakSi bavSvebis
mTeli grova unda myavdes. magram, ai, ra: sak-
marisia, mamad warmovidgino Tavi, da maSin-
ve depresiaSi vvardebi. me TviTon rom viyo
bavSvi, albaT, ar momindeboda, aseTi mamiko
myoloda.
paketebi movxvete da sanam avdgebodi, kidev
erTi sigareti movwie. mere avdeqi, xalxSi gza
gavikvlie manqanis sadgomisken da pakete-
bi Cemi jabaxanis ukana savarZelze davyare.
sanam benzingasamarT sadgurSi manqanas zeTs
ucvlidnen da benzins asxamdnen, iqve, wignis
fardulSi Serbena movaswari. sami iaffasiani
deteqtivi viyide. kidev ori aTasi daixarja.
jibeebi xurdiT mqonda gaberili da siaruli-
sas Cxarunebda.
Sin rom davbrundi, xurda minis qilaSi Cav-
yare da civi wyali Sevisxi saxeze. momeCvena,
rom gaRviZebidan Zalian didi dro gavida.
Tumca, saaTi mxolod Tormets uCvenebda.

Cemi megobari qali samze dabrunda. badis-


magvari kofTa da mdogvisferi Sarvali ecva.
saxes saTvale ufaravda, iseTi gaumWvirvale
da muqi, rom erTi SexedviTac ki Tavi mtkiv-
deboda. mxarze tilos CanTa ekida – zustad
iseTi, rogoric CemTvis viyide.
– ai, mzad var, – xeli dautyapuna datenil
CanTas, – Cven xom karga xniT mivdivarT. ase
ar aris?
– mgoni, egre unda iyos...
saTvale ar mouxsnia, ise moadina zRarTani
fanjarasTan mdgar divanze da menToliani
sigareti gaabola. saferfle mivutane, gver-
diT mivujeqi da Tmaze movefere. kata divanze
amoxta da Tavi da wina TaTebi koWze Camoa-
do. qalma erTi-orjer moqaCa, sigareti pirSi
Camido da daamTqnara.
– gixaria, rom modixar? – vkiTxe me.
– ki, Zalian. gansakuTrebiT – SenTan erTad
rom movdivar.
– magram Tu ver vipoveT cxvari? dasabru-
nebeli aRarsad meqneba. vin icis, maSin iqneb
es mogzauroba mTeli cxovreba gaiWimos da
sicocxlis bolomde momixdes xetiali.
– zustad ise, rogorc Sens megobars?
– ho, albaT. SeiZleba, Cvenze iTqvas: feri
fersa, madli RmerTsao. Cven Soris gansxvaveba
mxolod is aris, rom is Tavisi nebiT gaiqca,
me ki ZaliT magdeben... – sigareti CavWylite
saferfleSi. katam Tavi aswia, daamTqnara da
weRandeli poza miiRo.
– ukve Seagrove nivTebi? – mkiTxa man.
– jer ara, axla vapireb. ise, Sesagrovebe-
lic araferia. TeTreuli da tualetis wvril-
manebi... arc Sen gWirdeba bevri ram. Tu rame
dagvWirdeba, iq viyidiT. fuli imdenia, rom
arc ki vici, ra vuyo.
– me ki ase ufro miyvars! – CaixiTxiTa, – ra
mogzaurobaa, Tu didi Cemodnebi ar aTrie?!
– marTla?
naxevrad Ria fanjridan Citebis gamayrue-
beli Jivil-xivili ismoda. es Jivil-xivili
arasodes momismenia. wlis axal dros axali
Citebi mohyva. xelisgulze fanjridan Semo-
mavali mzis sxivi daviWire da frTxilad miva-
de loyaze. ase gaunZrevlad viweqiT didxans.
gafantuli mzeriT vucqerdi, rogor micurav-
da qaTqaTa Rrubeli cis erTi kididan meoris-
ken.
– moxda rame? – ikiTxa man.
– ici, cota sulelurad JRers, magram sul
iseTi winaTgrZnoba maqvs, TiTqos axla sulac
ar aris axla. da rom me me ar var, TiTqos
sul sxva var. da rom aq ki ara, es sul sxvagan
xdeba. es grZnoba ukve karga xania cocxlobs
CemSi. sadac unda viyo, rasac unda vakeTebde,
is erTTavad Tan mdevs, albaT, ukve aTi weli
mainc.
– maincdamainc ratom aTi?
– imitom, rom es Zalian hgavs maradiulo-
bas... mxolod amitom.
gaicina, kata xelSi aiyvana da frTxilad
dasva iatakze.
– momexvie.
ase Caxveulebi viweqiT divanze. Zveli
divnis baliSebs warsulis suni asdioda.
momeCvena, rom misi nazi sxeuli sadacaa ukva-
lod gaqreboda am sunSi. ucnauria, TiTqos
raRac alersiani, Tbili, karga xnis miviwye-
buli amotivtivda Cemi dabinduli mexsiere-
bidan. TiTiT Sevexe mis Tmas, frTxilad gada-
vuwie gverdze da enis wveriT Sevexe yurs. sam-
yaro odnav SeinZra. samyaro dapataravda, sul
erTi bewo gaxda. da dro am samyaroSi Zalian
mdored da auCqareblad miedineboda.
perangis Rilebi Sevuxseni da xelisgu-
li mkerdze davade. didxans viweqi ase da mis
sxeuls Sevcqerodi.
– TiTqos cocxali iyos, – uceb amoioxra.
– vin?.. Sen?
– ho... Cemi sxeuli da me.
– marTlac, – daveTanxme me, – marTla
cocxals hgavs...
`rogori siCumea~. gavifiqre. xmebic miwy-
narda. yvelani, Cven garda, sadRac wavid-wamo-
vidnen, albaT, Semodgomis pirveli kviris aRs-
aniSnavad.
– ici... me ise kargad vgrZnob Tavs, – waiCur-
Cula man.
– ho.
– iseTi grZnoba maqvs... TiTqos piknikze
viyo. ra kargia.
– `piknikze~?
– m-m...
magrad movexvie. mere tuCebiT Tbili kulu-
lebi gadavuwie da kidev erTxel Sevexe eniT
yurze.
– ra, marTla Zalian didxans grZeldeboda
eg Seni aTi weliwadi? – CamCurCula yurSi.
– saSinlad didxans, – wavibutbute pasuxad,
– saSinlad didxans, sabolood ki araferi
darCa...
divnis moajirze gadaixara, odnav moiRera
yeli da gaicina. uceb aSkarad vigrZeni, rom
odesRac ukve menaxa zustad aseTi Rimili,
magram sad da visi iyo es Rimili – verafriT
gavixsene. axalgazrda qalebi, erTmaneTisgan
aseTi gansxvavebulebi, SiSvlebi Zalian hgva-
nan erTmaneTs. es yovelTvis mirevda Tavgzas.
– modi, cxvari vipovoT, – daxuWuli Tva-
lebiT Tqva, – cxvari vipovoT da yvelaferi
ukeTesobisken Seicvleba.
didxans vuyurebdi saxeSi, mere – yurebze.
rbili SuadRis sinaTle frTxilad evleboda
sxeulze, TiTqos arc ki exeboda. ase xatavdnen
sagnebs naturmortebze asi wlis winaT.
7. SezRudul, magram jiut
cnobierebaze
eqvsi saaTisTvis Sxapi miiRo, Tma daivarcx-
na, losioni gadaisva da kbilebi gaixexa. divan-
ze vijeqi da `Serlok holmsis Canawerebs~
vkiTxulobdi. `Cems Zvirfas kolega uotsons
erTob SezRuduli gonebrivi SesaZleblobebi
aqvs – ase iwyeboda momdevno istoria, – Tumca,
xandaxan misi goneba saocar sijiutes iCens
miznis misaRwevad~. unda vTqva, rom arcTu
urigo frazaa moTxrobis dasawyebad.
– dRes gvian davbrundebi. uCemod daweqi, –
miTxra Cemma megobarma.
– samuSao gaqvs?
– ho. ise, dasveneba mekuTvnis, magram ras
izam. xvalidan SvebulebaSi gavdivar.
– ese igi, dRes gareT gasvla momiwevs.
wavida, magram cota xnis Semdeg kari isev
gaiRo.
– momismine, Cvens aq aryofnaSi katas vis
utoveb?
– hm, marTali giTxra, sul damaviwyda...
kargi, raRacas movifiqreb.
kari isev miixura.
macivridan rZe da yvelis Cxirebi gamoviRe
da katas davuwye.
katam ZlivZlivobiT SeWama yveli. sawyals
ReWvis Tavi aRar hqonda. macivarSi iseTi aRa-
raferi mrCeboda, me TviTon rom SemeWama, ami-
tom sxva ra gza iyo – televizoris axal ambebs
ludic mivayole. kviris axali ambebi axals
arafers ityobineboda. rogorc yovel kvira
saRamos, ekranze mTeli zooparki gamofines.
Jirafis, spilosa da pandas Semdeg televi-
zori gamovrTe, telefonis yurmili aviRe da
nomeri avkrife.
– katis Taobaze gawuxebT, – vuTxari yur-
mils.
– katis?
– me kata myavs, – avuxseni.
– mere ra?
– Tu veravis davutoveb, arsadac ar waval!..
– oTxfexTa droebiTi TavSesafari, – Tu
amas gulisxmob, – qalaqSi ramdenic ginda,
imdenia.
– Cemi kata beberi da avadmyofia. sakma-
risia, erTi TviT Caamwyvdio galiaSi, fexebs
gafSeks.
xazis meore boloSi TiTebs ritmulad
urakunebdnen xis magidas.
– ras mTavazob?
– minda, rom TqvenTan waiyvanoT. veeber-
Tela saxli gaqvT, vfiqrob, erTi katisTvis
adgili gamoinaxeba.
– es SeuZlebelia. sensei ver itans katebs.
esec ar iyos, yvela Cits daafrTxobs baRSi.
iq, sadac erTxel mainc gamoCndeba kata, Citi
aRar mofrindeba.
– sensei ugrZnobladaa, Cems katas ki Cite-
bis devnis Tavi aRara aqvs.
TiTebi erTxans isev rakunobdnen. bolos
SeCerdnen.
– kargi. katas Cemi mZRoli wamoiyvans, xval,
aT saaTze.
– me konservebs da tualetisTvis qviSas
movumzadeb, karga xans eyofa. magram gaiTva-
liswineT, mxolod am konservebs Wams. roca
gaTavdeba, zustad aseTi unda uyidoT!
– yvela detali Cems mZRols gaacani Sex-
vedrisas. me, Tu ar vcdebi, ukve giTxari, rom
Tavisufali dro ar maqvs!
– mainc jobs, roca yvela sakiTxs erTi da
igive instancia wyvets... rom mere damnaSave
ioli sapovneli iyos.
– damnaSave?
– me mxolod is minda vTqva, rom Tu im drois
ganmavlobaSi, sanam aq ar viqnebi, Cems katas
rame daemarTeba – sulerTia, vipovi cxvars
Tu ara, – Cemgan erT sityvasac ver gaigonebT!
– hm!.. – erTxans Cumad iyo, – kargi. miuxe-
davad imisa, rom metismeti mogdis, principSi,
diletantisTvis sulac ar aris urigo. maS,
viwer, ase rom, nela Camokakle.
– msuqani xorci ar aWamoT, ukanve amoaRebi-
nebs. ybebi susti aqvs, amitom magari araferi
misceT. diliT – rZe da erTi konservi, saRa-
mos – erTi muWa xamsa, xorci da yvelis Cxire-
bi. SeecadeT, qviSa yoveldRe gamoucvaloT.
dabinZurebuli qviSis suns ver itans. faRa-
raTi xSirad emarTeba, magram Tu or dReSi ar
gauara, veterinarTan wamali uyideT da Tvali
adevneT, rom miiRos.
erTxans Sevicade. yurmilSi ismoda, rogor
wripinebda qaRaldze misi avtokalami.
– mere?!
– amas winaT yuris tkipi aikida. hoda, rom
ar dauCirqdes, dReSi erTxel zeiTunis zeTSi
dasvelebuli tamponiT gauwmindeT yurebi. es
Zalian ar uyvars, xelidan dasxltomas See-
cdeba, amitom frTxilad iyaviT, yuris apki
ar dauzianoT. ho, aucileblad dagikawra-
vT avejs. Tu es ar gindaT, kviraSi erTxel
brWyalebi daaWeriT. SegiZliaT, Cveulebri-
vi frCxilebis sakvneti gamoiyenoT. wilebi,
principSi, ara hyavs, magram, yoveli SemTxve-
visTvis, banaobisas wyals wilebis sawinaaR-
mdego Sampuni daumateT. Sampuni zooparkSi
iyideba. ikiTxeT – iq ician. banaobis Semdeg
pirsaxociT ar SeamSraloT, jagrisiT davar-
cxneT da mxolod amis Semdeg gaaSreT feniT.
sxvagvarad aucileblad gacivdeba.
– kidev rames xom ar daamateb?
– ara, sul es aris...
nela gadaikiTxa Canaweri telefonis yur-
milSi. unaklod iyo dakonspeqtebuli.
– yvelaferi sworia?
– diax, yvelaferi sworia.
– aba, kargad, – Tqva da yurmili dakida.
fanjris miRma Camobnelda. jinsis jibeebSi
xurda fuli, sigareti da sanTebela Cavide,
CogburTis fexsacmeli Cavicvi da gareT gave-
di. mezobel sasauzmeSi Sevedi, qaTmis kat-
leti da franguli funTuSa SevukveTe. sanam
amzadebdnen, vijeqi da Zmebi jonsonebis bolo
albomis TanxlebiT luds vwrupavdi. Zmebi
jonsonebi bil evansma Secvala, katleti bil
evansis TanxlebiT SevWame. mere meinard fer-
giusonis `varskvlavuri omebis~ akompanemen-
tiT yava davlie. vera da ver vigrZeni, rom
davnayrdi. carieli finjani magidaze davdgi,
plastmasis vardisfer telefonTan mivedi,
aTieniani moneta CavuSvi da Cemi mewyvilis
nomeri avkrife. yurmili misma ufrosklasel-
ma Svilma aiRo.
– SuadRe mSvidobisa, – mivesalme me.
– saRamo mSvidobisa, – Semiswores yurmil-
Si. majis saaTs davxede – biWi aSkarad Cemze
zusti iyo. cota xnis Semdeg Cemi mewyvile
TviTon movida telefonTan.
– rogor Caiara saqmeebma?
– xom araferi daSavda, aseT dros rom gire-
kav? vaxSams xom ar mogacdine?
– momacdine, magram ara uSavs. didi vera-
feri vaxSamia... Tan Seni mosmena ufro sainte-
resoa...
Zalze mokled da zogadad movuyevi Cemi
Sexvedris ambavi Savtanisamosian kacTan.
movuyevi gigantur avtomobilze, gigantur
kar-midamoze, momakvdav moxucze da amiT
davasrule kidec. cxvris Taobaze sityvac ar
damiZravs. ar megona, rom damijerebda, Tanac,
ufro imitom, rom saubris gagrZeleba ar min-
doda. sabolood, rogorc mosalodneli iyo,
Cemi monayoli srul abdaubdad moeCvena.
– ra abdaubdaa! – Tqva mewyvilem.
– ici, saqme is aris, rom raRac-raRacebis
Tqmis ufleba ara maqvs. visac unda movuyve,
usiamovneba ar ascdeba. Sen ki, TviTonac mSve-
nivrad gesmis – ojaxi gaqvs, Svilebi gyavs...
– amas rom vambobdi, cxadad warmovidgine misi
oroTaxiani bina, krediti, romelic bolomde
ar hqonda dafaruli, hipertoniiT daavadebu-
li coli da arabavSvurTvalebiani ori vaJi,
– ai, asea saqme, Zmao.
– mesmis...
– asea Tu ise, xval mivemgzavrebi. da, albaT,
didi xniT. erTi TviT, ori TviT, Tu samiT –
arafris Tqma ar SemiZlia.
– mdaa...
– mokled, firmis saqmeebs Sen unda uxel-
mZRvanelo. me TamaSidan gavdivar. isRa maklia,
Cemi gulisTvis usiamovneba SegemTxvas. rac
SemeZlo, firmisTvis yvelaferi gavakeTe,
xolo rac Seexeba `saqmis erTobliv warmoe-
bas~, Sen ukeT ici – saqmis ZiriTad nawils swo-
red Sen akeTebdi, me ki, ise ra – sisuleleebiT
virTobdi Tavs...
– ras ambob, uSenod Cven saqmeebSi eSmaki
fexs moimtvrevs!
– jarebi Zvel poziciaze daabrune. imas
daubrundi, rasac adre vakeTebdiT. gaauq-
me yvela sareklamo da saredaqtoro Sekve-
Ta, mxolod Targmans mixede, ise imoqmede,
rogorc amas winaT Sen TviTon ambobdi. kan-
toraSi erTi mdivani datove, mTeli droebiTi
personali gaaTavisufle. ise, maincdamainc
bevri vinmes gaTavisufleba ar mogiwevs. yve-
las ormagi xelfasi gadauxade – vfiqrob, ara-
vin inerviulebs. ufro iaffasian kantoraSi
gadabargdi. Semosavlebi, cxadia, Semcirdeba,
magram danaxarjic cota geqneba. Tanac, Cemi
wilic Seni iqneba. ase rom, Sens cxovreba-
Si gansakuTrebuli cvlilebebi ar moxdeba.
aRarafers vambob imaze, rom `eqspluatato-
rebTan~ da `sisxlismsmelebTan~ dakavSirebu-
li gadasaxadebisa da sulieri gancdebis gamo
Tavis tkivili gacilebiT Semcirdeba. Sen Tvi-
Ton ifiqre – yvelaferi xels gaZlevs.
Cemi mewyvile didxans dumda.
– azri ara aqvs, – Tqva bolos gabzaruli
xmiT, – araferi ar gamomiva.
sigareti Cavide pirSi, jibeebSi sanTebe-
las mosaZebnad xeli movafaTure. marjve ofi-
ciantma qalma sigaretTan anTebuli asanTi
momitana.
– yvelaferi gamogiva. Cemze ukeT vin unda
icodes – amden xans erT uRelSi viyaviT Seb-
muli...
– orive viyaviT da imitomac gamodioda! –
SemomZaxa man, – arc ki maxsovs, Sen gareSe rame
xeiriani gamomsvloda...
– moica, moica... me ra, imas geubnebi, war-
moeba gaafarTove-meTqi? ara! me geubnebi, rom
warmoeba Seamciro. saqme exeba werilobiT
gzavnilebs – im samuSaos, romelsac SiSveli
xelebiT asrulebdi, sanam mTeli es indus-
triuli revolucia atydeboda. rac gWirdeba,
sul, ai, es aris – Sen, mdivani – misaRebSi,
saSualo donis xuTi-eqvsi mTargmneli kon-
traqtiT da wyvili `mowveuli~ profesionali.
ra aris amaSi rTuli?
– Sen ar gesmis...
avtomatma Cemi aTieniani Caylapa da gamafr-
Txileblad daiwripina. WrilSi zedized kidev
sami moneta CavuSvi.
– rac unda iyos, me `Sen~ ara var, – ganagrZo
man, – es Sen SegeZlo yovelTvis martos geke-
Tebina yvelaferi. me ki ar SemiZlia. Tu xmis
gamcemi aravin meyoleba, rom saqmeze davela-
parako, araferi gamomiva.
yurmils xeli davafare da amovioxre. isev
Tavisas mierekeba: Sen – ase, me – ise...
– alo! – Tavi Semaxsena mewyvilem.
– gismen, – gamovexmaure me.
yurmilSi ismoda, rogor Cxubobdnen bavS-
vebi – verafriT ver morigebuliyvnen, romeli
arxisTvis eyurebinaT.
– bavSvebze ifiqre, – esRa damrCa saTq-
melad. akrZaluli dartymaa, ra Tqma unda,
magram sxva argumenti aRar mqonda, – da
Sewyvite wuwuni! Sen TviTon Tu daiwyeb cin-
gvlas, maSin marTla veraferi giSvelis. Tu
ar mogwonda es cxovreba, ra fexebad gaaCine
bavSvebi. magram radgan gaaCine, morCi smas da
imuSave rogorc saWiroa!
didxans iyo Cumad. oficianti movida da
saferfle damidga. xeliT vaniSne, ludi, Tu
SeiZleba-meTqi.
– saerTod, marTali xar, ra Tqma unda...
– CailuRluRa bolos, – kargi, Sevecdebi.
Tumca, darwmunebuli ara var, rom rame gamo-
miva.
– yvelaferic gamogiva! eqvsi wlis win arc
fuli gvqonda, arc kavSirebi. ai, ramdeni ram
movaxerxeT! – vuTxari da ludi movsvi.
– verc ki warmoidgen, ra mSvidad viyavi Sen
gverdiT, – Tqva Cemma mewyvilem.
– kidev dagirekav, – Sevpirdi me.
– kargi...
– gmadlob am wlebisTvis, yvelaferi Ses-
aniSnavad iyo, – vuTxari me.
– saqmes rom morCebi da tokioSi dabrunde-
bi, iqneb isev wavimuSaoT erTad? ha, ras ityvi?
– cudi idea ar aris, – vupasuxe me.
da yurmili davkide.
orivem mSvenivrad vicodiT, rom am samu-
Saoze aRar davbrundebodi. eqvs weliwads
erTad muSaobis Semdeg partniorebi, sxva Tu
araferi, egeT rameebs mainc usityvod ugeben
erTmaneTs. boTli da Wiqa aviRe, magidisken
wavedi, davjeqi da ludis sma gavagrZele.
samuSaos rom davemSvidobe, saocari sim-
subuqe vigrZeni. cxovreba sul ufro da ufro
ioli xdeboda. davkarge Cemi qalaqi, davkar-
ge axalgazrdobis wlebi, davkarge megobari,
davkarge coli, sami Tvis Semdeg ki ocdaaTi
misruldeba. Sevecade, warmomedgina, rogori
viqnebodi samoci wlisa. amaod... ra unda war-
movidgino? isic ki ar ici, erTi Tvis Semdeg
ra iqneba...
Sin davbrundi, kbilebi gavixexe, piJama
Cavicvi, loginSi SevZveri da `Serlok holmsis
Canawerebis~ kiTxva gavagrZele. TerTmetze
sinaTle Cavaqre, daviZine da dilamde erTxe-
lac ar gamRviZebia.

8. qaSayis dabadeba
diliT, zustad aT saaTze, is wyeuli oTx-
borbliani submarina pirdapir Cems sadarba-
zosTan gaCerda. Tumca, mesame sarTulidan
submarinas ki ara, ufro uzarmazar liTonis
Rvezels hgavda. samasi bavSvi rom daseoda
erTad, aseT Rvezels or kviraSic ver SeWamd-
nen. me da Cemi megobari qali rafaze Camovsxe-
diT da didxans usityvod vaTvalierebdiT
zemodan.
ca saocrad mokrialebuli iyo, imdenad
mokrialebuli, rom Jruanteli dagivlida. ca
– omamdeli eqspresionistuli filmebidan. am
caSi Sors, Zalian Sors, arabunebrivad pawaw-
kintela vertmfreni Canda. sruliad uRru-
blo ca amputirebulquTuToebiani goliaTis
TvaliT daJinebiT dagvcqeroda. fanjara
mivxure, macivari gamovrTe da gazis onkani
Sevamowme. sarecxi Segrovebulia, logini –
alagebuli, saferfleebi garecxilia, muclia-
ni boTlebi abazanaSi koxtad aris Carigebu-
li. ori Tvis binis qira winaswaraa gadaxdili.
gazeTebze xelmowera gauqmebulia. karidan
kidev erTxel SevaTvaliere bina – ukacuri da
sasaflaos arabunebrivi siCumiT gavsebuli.
Sevyurebdi da vixsenebdi oTx weliwads, col-
Tan erTad rom gavatare, da vfiqrobdi bavS-
vebze, romlebic SeiZleboda, gvyoloda. lif-
tis kabina gaiRo. megobarma qalma damiZaxa.
rkinis kari gamovixure da gasaRebiT davkete.
mZRoli Cvens molodinSi sveli tiloTi
wmendda saqare minas. rogorc maSin, rkinis
monstris mTel korpusze mtvris erTi namce-
ci, erTi laqac ki ar iyo. marto SeSlili mze
laplapebda TvalismomWrelad sarkisebur
Sav zedapirze. iseTi grZnoba mqonda, TiTqos
erTi Sexeba da, xeli daminaxSirdeboda.
– dila mSvidobisa, – momesalma mZRoli.
isev is kaTolike mZRoli iyo, amas winaT rom
wamiyvana.
– dila mSvidobisa, – mivesalme mec.
– dila mSvidobisa, – miesalma Cemi megobari
qalic.
imas kata eWira, me – konservisa da qviSis
pake­tebi.
– mSvenieri amindia, ara? – Tqva mZRolma da
cas axeda, – rogori gamWvirvalea!
Tavi davuqnie.
– aseT dros RvTis gzavnili, albaT, ufro
iolad aRwevs adresatamde, – vivaraude me.
– o, sulac ara! – mipasuxa mZRolma Rimi-
liT, – RmerTis gzavnili isedac aris yvela-
ferSi. yvavilebSi, qvebSi, RrublebSi...
– avtomobilSi? – hkiTxa Cemma megobarma.
– avtomobilSic, – daudastura mZRolma.
– magram avtomobilebs rom qarxnebSi amza-
deben?! – ver Sevikave Tavi.
– yvelaferSi, rasac adamianebi akeTeben,
RvTis nebaa damaluli.
– rogorc tkipi – yurSi? – SeekiTxa mego-
bari.
– rogorc haeri, – daazusta mZRolma.
– maSin, gamodis, rom saudis arabeTSi
gamoSvebul avtomobilebSi alahi unda ijdes.
– saudis arabeTSi avtomobilebs ar akeTe-
ben.
– marTla?
– marTla.
– maSin romeli RmerTi imaleba avtomobi-
lebSi, romlebsac saudis arabeTisTvis akeTe-
ben amerikaSi? – hkiTxa Cemma megobarma.
SekiTxvas iols ver daarqmevdi.
– ho, katis Sesaxeb maqvs raRac-raRacebi
asaxsneli!.. – miveSvele mZRols.
– sayvareli fisoa! – Tqva mZRolma aSkarad
gaxarebulma.
es fiso yvelanairi SeiZleboda mosCvene-
boda kacs, ai, `sayvarlisa~ ki – ra mogaxsenoT.
ufro zustad ki, mTeli Tavisi SexedulebiT
sapirispiros amtkicebda. ferdebze balani
gacveTil xaliCasaviT gaqucoda, kudi aqan-
daziviT moRunoda samoci gradusiT, kbile-
bi CayviTleboda, marcxena Tvali sami wlis
winandeli Wrilobisgan uCirqdeboda, sul
ufro da ufro cudad xedavda. bolo xans,
ubralod, isic ki ar vicodi, SeeZlo Tu ara
Zveli kedebis garCeva kartofilisgan. TaTeb-
ze bardis marcvlebiviT ekida koJrebi. yurebi
tkipebs gamoeWamaT da mxolod siberis gamo es
ganZi dReSi ocjer mainc afuWebda haers. roca
colma Sin moiyvana – parkSi, skamis qveS epova –
savsebiT Cveulebrivi knuti iyo. magram wlebi
gadioda, samocdaaTianebis dasasrulisTvis
es sacodavi cxoveli kegelbanis burTiviT
migoravda aRsasrulisken. metsaxelic ki ar
hqonda. me, cxadia, ar vicodi, katisTvis es
tragedia iyo, Tu ase jobda misTvis.
– fiso, fiso, – Tqva mZRolma. katisken
daixara, magram ar Sexebia, – ra hqvia?
– araferic ar hqvia, – vupasuxe me.
– aba, rogor eZaxiT xolme?
– ar veZaxi, ise, uamisod arsebobs.
– magram mainc... es xom raRac uZravi nivTi
ar aris. radgan Tavisi nebiT gadaadgildeba
aqeT-iqiT, ese igi, saxelic unda hqondes.
– qaSayebic Tavisi nebiT gadaadgildebian
zRvaSi, magram aravin cdilobs, saxelebi daar-
qvas!
– qaSaysa da adamians Soris ar SeiZleba,
emociebze damyarebuli urTierToba arse-
bobdes. Tanac, qaSays gind dauZaxe, gind _
ara, Tavis saxels mainc ver gaigonebs. Tumca,
ra Tqma unda, raRacisTvis saxelis darqmeva
piradi saqmea.
– Tqveni azriT, adamiani saxels arqmevs
mxolod imas, rac moZraobs, ganicdis da Tan
smenac aqvs? ase fiqrobT?
– zustad! – Tqva mZRolma da ramdenjer-
me ise daaqnia Tavi, TiTqos Tavs irwmunebda
naTqvamis sisworeSi, – xom araferi daSavdeba,
rame saxeli me TviTon rom davarqva?
– CemTvis sulerTia, – mxrebi aviCeCe, –
magram, mainc – ra?
– magaliTad, qaSayi. aqamde xom ise eqceod-
nen, rogorc qaSays... rogor fiqrobT, gamod-
geba?
– Cemi azriT, urigo ar aris.
– marTla? – da siamayisgan gaibadra.
– Sen ras fiqrob? – SevekiTxe Cems megobars.
– SesaniSnavia! – Tqva man, – yvelaferi isea,
rogorc samyaros Seqmnisas...
– dae, iyos qaSayi! – sazeimo xmiT ganvacxa-
de.
– qaSayo, CemTan, – dauZaxa mZRolma da
xelSi aiyvana. katam SiSisgan cerze ukbina da
wamsve haeric gaafuWa.

***
mZRolma aeroportamde migviyvana. sanam
mivdiodiT, kata mSvidad ijda mZRolis gver-
diT da mTeli gza gazebs uSvebda. amas maSin
mivxvdi, roca SevamCnie, rom mZRoli dro-
dadro fanjris minas Camoswevda xolme. me
dawvrilebiT movuyevi, ra iyo katisTvis saWi-
ro da ra – ara. rogor gauwmindos yurebi, sad
unda iyidos dezodoranti qviSisTvis, ramde-
ni unda aWamon da ase Semdeg.
– Tqven ar inerviuloT, – damamSvida
mZRolma, – movuvli. rac unda iyos, axla misi
naTlia var...
gza Tavisufali iyo da manqana ise miqroda
aeroportisken, rogorc oraguli – qviriTis
dasayrelad.
– magram ratom aris, rom, magaliTad, geme-
bs Tavisi saxelebi hqviaT, TviTmfrinavebs ki
– ara? – vkiTxe mZRols, – ratom ixsenieben
TviTmfrinavebs mxolod nomrebiT: cxraas
samocdaTerTmeti, samas ocdaeqvsi, da ratom
ar igoneben maTTvis saxelebs, magaliTad,
raRac amis msgavss: `mfrinavi SroSani~, anda
`ciuri vardi~?
– albaT, TviTmfrinavebi ufro metia, vidre
gemebi... masobrivi produqciaa.
– ras ambobT! gemebic iseTive masobrivi
produqciaa, Tanac, amqveynad TviTmfrinaveb-
ze gacilebiT metia!
– ho, magram... – da ramdenime wamiT gaCumda,
– es xom igivea, rom saxelebi davarqvaT saqa-
laqo avtobusebs!
– mere ra? Cemi azriT, saxelwodebiani avto-
busebi Zalze romantikulia! – Caeria saubarSi
Cemi megobari.
– qalaqSi yvela avtobuss rom saxeli davar-
qvaT, maSin mgzavrebi wuniaobas da garCevas
daiwyeben, romeli ufro moswonT. magaliTad,
sinZiuku-sendagais marSrutze yvela daelo-
deba `antilopas~, `virze~ dajdomas ki aravin
moisurvebs! – Tqva mZRolma.
– Sen ras fiqrob? – vkiTxe megobars.
– egrea! – Tavi daaqnia, – arc me davjdebodi
`virze~.
– aba, warmoidgineT, ra dReSi iqneba `viris~
mZRoli, – Cvens mZRolSi profesiulma soli-
darobam gaiRviZa, – ra daaSava `viris~ mZRol-
ma?
– marTalia, – daveTanxme me.
– ho, albaT, – TiTqos Cemi megobari qalic
daeTanxma, – magram `antilopaTi~ mainc gavi-
seirnebdi!
– yvelafers mivxvdi, – uceb gaunaTda gone-
ba mZRols, – gemebisTvis saxelebis darqme-
vas im tradiciiT ganagrZoben, romelic maSin
Camoyalibda, sanam masobrivi warmoeba gaCn-
deboda. Tu logikurad vimsjelebT, es igivea,
rac cxenebisTvis saxelebis darqmeva. im TviT-
mfrinavebs, romlebsac viRacis personaluri
cxenebiviT iyeneben, Tavisi saxelebi hqondaT.
gaxsovT `enola gei~ an `sent luisis suli~...
sagani gaigivebuli iyo arsebasTan, romelsac
sulieri urTierTqmedebis unari hqonda.
– gamodis, saxelis miRebis mTavari piroba
– es sulis qonaa?
– sworedac.
– ese igi, mizani, romlis gamoc saxels varq-
mevT, ukve meorexarisxovani faqtoria?
– zustad asea. miznis misaRwevad savsebiT
sakmarisia cifrebi. gaixseneT, ras uSvrebod-
nen ebraelebs auSvicSi...
– ho aba! – vTqvi me, – kargi, davuSvaT, rom
`sulieri urTierTqmedebis~ unari mTavari
pirobaa saxelis dasarqmevad. maSin rogorRa
gaCnda metros sadgurebis, parkebis, beisbo-
lis moednebis saxelebi? aq xom suli arafer
SuaSia!
– metros sadgurs rom araferi daarqva,
warmoidgineT, rogori areuloba daiwyeba...
– magram me xom gTxovT, rom amixsnaT ara
mizani, Tu ratom arqmeven saxelebs, aramed
pirobebi, romlebic aucilebelia saxelis
mosapoveblad.
mZRoli Rrmad Cafiqrda da ver SeamCnia,
rogor ainTo SuqniSanze mwvane. uknidan dag-
visignala ukanaskneli modis tentianma, piJo-
nurma mikroavtobusma `toiotam~ `SesaniSnavi
Svideulis~ umowyalod damaxinjebuli melo-
diiT.
– vfiqrob, saxelebs arqmeven mxolod imas,
risi sxva ramiT Secvlac ar SeiZleba. sin-
Ziukus sadguri sinZiukus sadguria da sibuias
sadgurze ver gadaitan... diax, es ori pirobaa:
Seucvleloba da, Sesabamisad, masobrivi war-
moebis SeuZlebloba... aba, ras ityviT?
– ra saseiro iqneboda, sinZiuku uceb sadme
ekodaze rom aRmoCeniliyo! – gamxiarulda
Cemi megobari qali.
– Tu sinZiuku sadgur ekodaze aRmoCndeba,
maSin es ukve ekodas sadguri iqneba! – Seepa-
suxa mZRoli.
– maSinac ki, Tu iq oda-kius xazTan erTad
aRmoCndeba? – ar cxreboda Cemi megobari.
– moicadeT, Temas davubrundeT! – Caverie
sau­­­bar­Si, – vTqvaT da, SeiZleba sadgurisTvis
ad­gi­lis Secvla. davuSvaT, Seqmnilia saxel-
mwifo metroebis masobrivi warmoebis sistema,
vTqvaT, dasakeci sadgurebi. vTqvaT, SesaZle-
belia sinZiukus sadguris asawyobi konstru-
qtoriviT daSla da uenos sadgurSi gadacvla.
rogor moviqceT maSin?
– Zalian ubralod – sadac sinZiukus raio-
nia, iqve iqneboda sinZiukus sadguri, xolo
uenos raionSi – uenos sadguri.
– ho-o! – wamoviZaxe me, – gamodis, rom Tqven
saubrobT ara TviT obieqtis saxelze, ara-
med im funqciis saxelwodebaze, romelsac es
obieqti asrulebs adamianisTvis. ese igi, isev
mizanTan gvaqvs saqme?
mZRoli isev gaCumda. Tumca, amjerad dumi-
li didxans ar gagrZelebula.
– vfiqrob, amgvar saubarSi ar unda gamo-
vricxoT ubralo adamianuri siTbo... – Tqva
man.
– ese igi?
– yvela parks, quCas, metros sadgurs, sta-
dions, kinoTeatrs adamiani ugonebda lamaz
saxels, asea ara? is minda vTqva, rom saxelebs
maT ise arqmevdnen, rogorc jildos – madlo-
bis niSnad, rom erT adgilze garindebulebma
am miwaze Tavisi ucvleli forma miiRes.
axali Teoria...
– maSin, Tu me uars vityvi azrovnebis unar-
ze, davjdebi da gavirindebi, mec momigoneben
rame mSvenier saxels? – vikiTxe me.
mZRolma ukana xedvis sarkidan gamomxe-
da. TvalebSi eWvi Casdgomoda – rame morig
xafangs xom ar migebso.
– ras niSnavs, gairindebiT?
– gaviyinebi. gavqvavdebi. rogorc mZinare
mzeTunaxavi.
– magram Tqven xom ukve gaqvT saxeli!
– ho, marTla, – gamielva TavSi, – sul dama-
viwyda.

***
aeroportSi Casasxdomi talonebi gadmogv-
ces da mZRols davemSvidobeT. is jer bolom-
de apirebda CvenTan darCenas, magram roca
gaigo, rom gafrenamde kidev saaT-naxevari
iyo, gadaifiqra, dagvemSvidoba da gauCinarda.
– ra saocari tipia, – Tqva Cemma megobarma.
– me adgilic ki vici, sadac yvela egeTia...
iq Zroxebi brtyeltuCebze nadiroben.
restoranSi SevediT da naadrevad visadi-
leT. me xamanwka SevukveTe, iman – spageti.
fanjrebs miRma rogorRac xazgasmuli, dinji
medidurobiT frindebodnen da sxdebodnen
`boing 747~ da `traistarebi~. Cemi Tanamgzavri
eWviT aTvalierebda spagetis TiToeul Rers
pirSi Cadebamde.
– me ki mTeli cxovreba megona, rom TviT-
mfrinavebSi kvebavdnen mgzavrebs! – ukmayo-
filod Tqva.
– ar-a!.. – xamanwkis cxeli naWeri enaze gada-
vagore, davReWe, gadavylape da zed yinuliviT
civi wyalic mivayole. xamanwkebi metismetad
cxeli iyo. gemo ver Cavatane.
– mxolod saerTaSoriso reisebze. Sidaze,
yvelaze Soreulzedac ki, ukeTes SemTxvevaSi,
celofanSi gaxveuli cicqna ulufa SeiZle-
ba, SemogTavazon. delikatesebi jobs, arc ki
gaixseno.
– films uCveneben?
– ara, arc films. ra filmzea laparaki, Tu
saporomdec ki mxolod saaTi da ramdenime
wuTia saWiro.
– ra, saerTod, araferi ar aris?
– araferi. erTxans savarZelSi ijdebi,
wigns waikiTxav da ukve iq xar, sadac gindoda...
rogorc avtobusSi!
– albaT, marto SuqniSnebi ar aris.
– ho. SuqniSnebi aklia.
– ra mosawyenia! – amoioxra. mere Canga-
li spagetianad TefSze dado da xelsaxociT
tuCebi gaiwminda, – namdvilad ar Rirs, rom
saxeli daarqvas kacma...
– ho, Zalian mosawyenia. samagierod, drois
ekonomias akeTeb. matarebliT hokaidomde
Tormeti saaTi dagvWirdeboda!
– mere, sad midis es dro?
Sevwyvite xamanwkebis ganadgurebis yovel-
gvari cda, TefSi ganze gavwie da orivesTvis
yava SevukveTe.
– ras niSnavs, sad midis?
– Sen xom Tqvi, rom TviTmfrinaviT mTeli
aTi saaTis ekonomias vakeTebT, ase ar Tqvi?
hoda, sad midis mere amdeni dro?
– dro arsadac ar midis. is emateba. Cveni
cxovrebis es aTi saaTi SegviZlia, an tokioSi
gavataroT, an saporoSi. aTi saaTis ganmavlo-
baSi SegviZlia, oTxi filmi vnaxoT da orjer
visauzmoT. xom asea?
– Tu arc Wama minda da arc filmis yureba?
– es ukve Seni problemaa, dro aq arafer
SuaSia.
tuCi moikvnita da sarkmlidan mZime da
dagvajuli `boingebis~ Tvaliereba daiw-
yo. mec mas mivbaZe. Tavisi SesaxedaobiT, 747
yovelTvis im msuqan, sazizRar bebruxanas
magonebda, romelic mezoblad cxovrobda
Cemi bavSvobis qalaqSi: veeberTela dakiduli
ZuZuebi, dasivebuli fexebi, mokle, damWknari
kiseri... da es asafreni moedanic axla Zalian
hgavda, ai, aseTi bebrebis gigantur sxdomaTa
darbazs. aTobiT, asobiT msuqani beberi erTi-
meoris miyolebiT xan midioda da xan modioda
krebaze. win da ukan mosiarule pilotebsa da
stiuardesebs mamlayinwebiviT ki eWiraT Tavi,
magram, am giganturi simaxinjeebis fonze,
gaputul wiwilebs hgavdnen. roca adamianebi
`DC-7~ da `frendSipebiT~ dafrinavdnen, albaT,
aseTi grZnoba ar uCndebodaT. Tumca, marTali
giTxraT, arc maxsovs, sinamdvileSi, rogor
iyo maSin. an SeiZleba, imitom meCveneboda ase,
rom `747~ Cemi bavSvobis msuqan bebruxanas
magonebda.
– mismine, dro ar izrdeba?
– ara, dro ar izrdeba... – mivuge me, – Cemi
xma meve meucxova. Cavaxvele da dagvianebiT
motanili yava movsvi, – dro ar izrdeba.
– magram, sinamdvileSi, is xom ufro meti
xdeba, ase ar aris? Sen TviTon ar Tqvi, `ema-
tebao~?
– mokldeba misi is nawili, romelic sivr-
ceSi gadaadgilebisTvis aris saWiro, saerTo
moculoba ki ar icvleba. anda, asec SeiZleba,
iTqvas: ufro meti filmis naxva moeswreba.
sul es aris.
– Tu, rasakvirvelia, filmis yureba ginda...
– dasZina man.

***
amis miuxedavad, saporoSi rom CavfrindiT,
mainc vnaxeT filmi, Tanac, erTbaSad – ori.
meSvide nawili
sastumro `delfini~

1. stumroba kinodarbazSi. sastumro


`delfinSi~ dabruneba
TviTmfrinavSi sarkmelTan dajda da mTeli
dro, sanam mivfrinavdiT, qveviT, miwas dahyu-
rebda. savarZelSi gverdiT vejeqi da `Serlok
holmsis Tavgadasavlebs~ vkiTxulobdi. caze,
sadamdec Tvali mis­wvdeboda, Rrublis fTi-
lac ki ar Canda. miwaze ki Cveni TviTmfrinavis
pawawkintela Crdili garboda. `ise, kacma rom
Tqvas, radgan TviTmfrinavSi vsxedvarT, Cveni
Crdilebic TviTmfrinavis am CrdilSi unda
iyos. da Tu asea, es imas niSnavs, rom Cven jer
kidev vtovebT Cvens kvals miwaze,~ gavifiqre
me.
– me momewona, – Tqva Cemma megobarma da
forToxlis wveni mosva Wiqidan.
– vin?
– mZRoli.
– hoo, mec, – vuTxari me.
– SesaniSnavi saxelia `qaSayi~, – daamata man.
– ho kargad moifiqra. saerTod, albaT, kata
masTan ufro bednieri iqneboda, vidre CemTan.
– kata ki ara, qaSayi.
– ho, ra Tqma unda... qaSayi.
– ise, aqamde ratom araferi daarqvi Sens
katas?
– marTlacda, netav ratom? – cxvrisger-
biani sanTebela gavaCxakune da sigarets movu-
kide, – albaT, imitom, rom saerTod ar miyvars
saxelebi. me – es me var, Sen – Sen xar, Cven – Cven
varT, isini ki – isini arian. ver gamigia, ra
saWiroa raRac damatebiTi sityvebi.
– hm! – gawela Cemma megobarma, – ai, me ki
gansakuTrebiT momwons sityva `Cven~. gamyin-
varebis periods magonebs...
– gamyinvarebis periods?
– ho, aba! magaliTad: `Cven mivdivarT
samxreTSi, anda, vTqvaT: `Cven movkaliT mamon-
ti!~
– gasagebia, – vTqvi.

***
titoses aeroportSi bargi aviReT da quCa-
Si gamovediT. gareT imaze metad cioda, vidre
velodiT. maisurze meore maisuri gadavicvi,
Cemma megbarma Salis Jileti Caicva. Semodgoma
am mxareSi tokioze TiTqmis erTi TviT adre
dgeboda.
– albaT, jobda, gamyinvarebis periodSi
SevxvedrodiT erTmaneTs, – saporosken mima-
val avtobusSi miTxra, – Sen mamontebze inadi-
rebdi, me bavSvebs gavzrdidi.
– Zalian momxibvlelad JRers, – vTqvi me.
mere daiZina, me ki vuyurebdi da vuyurebdi
gauTavebel tyes, romelic gzas orive mxares
mosdevda.
saporoSi CasvlisTanave uaxloes sasauzme-
Si SevediT yavis dasalevad.
– jer moqmedebis gegma SevimuSaoT, unda
gavcalkevdeT. me fotoze gamosaxul peizaJs
movZebni, Sen yvelafers gamoikiTxav cxvre-
bis Taobaze. ase uamrav dros davzogavT, _
SevTavaze me.
– sakmaod Wkvianuria, – dameTanxma is.
– mTavaria, bedma gagviRimos, – Tavi davu-
qnie, – mokled, Sen gevaleba hokaidoze yvela
kerZo saZovris adgilmdebareobis dadgena,
agreTve, yvela adgilobrivi jiSis cxvris
aRwera. sagubernatoros biblioTekaSi Seiare.
– vgiJdebi biblioTekebze, – Tqva Cemma
megobarma.
– hoda, Zalianac kargi.
– ra, axlave unda wavide?
saaTs davxede. oTxis naxevari iyo.
– ara, axla ukve gviania, xvalisTvis gada-
vdoT. dRes qalaqSi gaviseirnoT, Ramis gasa-
Tevi movZebnoT, vivaxSmoT, mere – abazana da
Zili.
– kinoSi minda, – Tqva man.
– kinoSi?!..
– Cven xom TviTmfrinavSi cotaodeni dro
davzogeT. ase ar aris?
– ho, ra Tqma unda, – daveTanxme.
quCaSi gavediT da pirvelive kinoTeatrSi
SevediT.
ormagi seansi kriminaluri boeviki da saSi-
nelebaTa filmi gamodga. darbazSi TiTo-oro-
la kaci ijda. karga xania, ar vmjdarvar aseT
cariel kinoTeatrSi. usaqmurobisgan saTi-
Taod gadavTvale. Cvenianad – rvani viyaviT.
TviTon filmSi mTavari personaJi ufro meti
iyo.
orive suraTi yvelafer im cudis kvin-
tesencia gamodga, rac ki SeiZleba, ekranze
naxo. iRriala `golden meieris~ tradiciulma
lomma da jer filmis dasaxelebac ar iyo dawe-
rili, rom ukve adgoma da wasvla mominda. aris
qveynad amgvari filmebi.
rac Seexeba Cems megobars, maSinve Tva-
lebiT daacxra ekrans da Zalian seriozuli
saxiT daiwyo filmis yvela detalSi wvdoma.
gadalaparakebasac ki ver vaxerxebdi. ramde-
nime uSedego cdis Semdeg xeli Caviqnie da
mec daviwye filmis yureba. pirveli mistikuri
filmi gamodga – rogor gadawyvita eSmakma
patara qalaqis daufleba. eSmaki dasaxlda
eklesiis ubadruk sardafSi da Tavisi boro-
tmoqmedebis gansaxorcieleblad epilef-
siiT daavadebuli pastori gamoiyena. risTvis
dasWirda eSmaks maincdamainc am dasaxlebuli
punqtis daufleba, ver gavige. raRac metis-
metad WuWyiani da usaxuri iyo mzesumziris
mindvrebSi Cakarguli es `qalaqi~.
miuxedavad amisa, eSmaki Zalian gulmod-
gined iRvwoda da roca erTma gogonam ar
moisurva damorCileboda, sul gadairia. sak-
marisi iyo, eSmaki gabrazebuliyo, rom mTeli
misi sxeuli momwvano-laJvardisfrad iwyeb-
da naTebas da xilis JelesaviT TaxTaxebda.
Zalian saseiro sanaxavi iyo.
Cven win mjdomi Suaxnis mamakaci arxeinad
xvrinavda; euli, sevdiani xvrinva TvalSeuval
nislSi kursdakarguli gemis sayviriviT ismo-
da darbazSi. marjvena kuTxeSi sul ufro
xurdeboda xvevna-kocna. uceb ukan viRacam
xmamaRla gaafuWa haeri. win mjdomma mamakac-
ma wamiT Sewyvita xvrinva, skolisformianma
orma galeulma biWma Cumad CaixiTxiTa. une-
burad Cemi `qaSayi~ damidga Tvalwin. rogorc
ki `qaSayi~ gavixsene, uceb gavacnobiere, rom
tokiodan gavemgzavre da axla hokaidoze vim-
yofebodi... kargi... ese, igi, ra gamodis, sanam
viRac virma haeri ar gaafuWa, manamde Segnebu-
lic ki ar mqonda, sad viyavi?
saocaria...
ai, am fiqrebSi CameZina. sizmarSi mwvane
satana vnaxe. im satanas, sizmarSi nanaxs, sasa-
cilo aRaraferi hqonda. ar laparakobda, mxo-
lod miyurebda da miyurebda sibnelidan.
filmi damTavrda, sinaTle ainTo da Tvali
gavaxile. mayureblebi molaparakebulebiviT
amTqnarebdnen. jixurSi ori nayini viyide da
nel-nela SeveqeciT. nayini iseTi magari iyo,
TiTqos SarSandel zafxuls aqeT inaxavdnen
macivarSi.
– Sen ra, sul geZina? – mkiTxa megobarma.
– ho, – Tavi davuqnie, – saintereso iyo?
– aba ra?! bolos mTeli qalaqi feTqdeba.
– oho!..
darbazSi usiamovno siCume idga. Cven garSe-
mo – miT ufro. ucnauri grZnobaa.
– ici ra, meCveneba, rom Cemi sxeuli
ganuwyvetliv sadRac gadaadgildeba... Sen
verafers grZnob?
ucnauria, rogorc ki es Tqva, mec maSinve
aseTi grZnoba dameufla.
xeli CamWida:
– Sen ijeqi, me ase meWireba xeli! ufro mSvi-
dad viqnebi...
– kargi.
– mgonia, xeli rom ar gekidos, aucileblad
sadRac wamiRebs, arc vici, sad... raRac Zalian
ucnaur adgilas.
darbazSi sinaTle Caqra, ekranze kinore-
klamis kadrebi aTamaSda. sibneleSi mis TmaSi
Cavefali saxiT, tuCebiT yuri movuZebne da
enis wveriT Sevexe.
– yvelaferi kargad iqneba... nu geSinia.
– ise, Sen marTali iyavi, – Cumad Tqva, –
raRac saxelwodebianiT unda wamovsuliya-
viT...
mTel saaT-naxevars, filmis damTavrebamde,
ukun sibneleSi visxediT da sul ucnauri grZ-
noba gvqonda, TiTqos uxmo narnariT gadav-
diodiT sadRac ucnob adgilze. loyiT mxarze
momekra da aRarc ganZreula. filmis bolos
mxari gamixurda da sunTqvisgan Seminotivda.

***
kinodan gamovediT da xelgadaxveulebi
qalaqSi gamovediT saxetialod. meCveneboda,
rom swored axla ufro metad davuaxlovdiT
erTmaneTs. adgilobrivi mcxovreblebi mSvi-
dad mimodiodnen wynar qalaqSi. saRamos caze
nel-nela ainTo mkrTali varskvlavebi.
– mismine, darwmunebuli xar, rom es is qala-
qia, romelSic movdiodiT? – uceb SemekiTxa
Cemi megobari.
cas avxede. polaruli varskvlavi zustad
iq ekida, sadac unda yofiliyo. oRond, raRac
arabunebrivad gamoiyureboda, yalbi polaru-
li varskvlaviviT. metismetad didi da metis-
metad kaSkaSa iyo.
– RmerTma uwyis... – Caviburtyune me.
– erTTavad meCveneba, rom Cven garSemo
raRac ise ver aris...
– roca pirvelad xar qalaqSi, Tavidan sul
ase geCveneba. axal qalaqs sxeuli iseve nel-
nela eCveva, rogorc axal tansacmels.
– mec male miveCvevi?
– Senc mieCvevi... or-sam dReSi, – vupasuxe
me.

***
qalaqSi xetialiT rom daviRaleT, pirve-
live restoranSi SevediT, or-ori kaTxa ludi
davlieT da TiTo TefSi Rurkana SevWameT
moxarSul kartofilTan erTad. urigo res-
torani ar gamodga, piriqiT, SesaniSnavic ki
iyo. ludi sul axali hqondaT, TeTri sousi
– sakmaod gemrieli, Tumca, odnav mwklarte.
– yava davlie da vTqvi: axla, droa binaze-
dac vizrunoT...
– daaxloebiT warmomidgenia, rogori unda
iyos, – mipasuxa megobarma.
– mainc?
– ai, waikiTxe am qalaqis sastumroebis
dasaxelebebi...
cota ar iyos, uxiagi Sesaxedaobis ofi-
ciants telefonebis cnobari vTxove, movZebne
`sastumroebisa da otelebis~ ganyofileba.
furclis kideze zemodan qvemoT TiTi Camova-
yole da saxelwodebebi CavikiTxe. vkiTxulob-
di da vkiTxulobdi. ukve, albaT, ormocamde
dasaxelebis sastumro wavikiTxe, roca uceb
SemaCera:
– ai, es! urigo ar unda iyos.
– romeli?
– is, romelic bolos waikiTxe.
– `Dolphin Hotel~, – gavimeore inglisurad
dawerili dasaxeleba.
– es ras niSnavs?
– sastumro `delfins~.
– ai, swored aq davbinavdebiT.
– msgavsi araferi gamigonia!
– miuxedavad amisa, – mxrebi aiCeCa, – sxva
arc erTi Sesaferisad ar momeCvena.
oficiants cnobari davubrune, madloba
gadavuxade, telefonTan mivedi da sasturo
`delfinis~ nomeri avkrife. mamakacis uferul-
ma xmam macnoba, rom am wuTisTvis Tavisufalia
mxolod erT da oradgiliani nomrebi. yoveli
SemTxvevisTvis davinteresdi, mainc kidev ra
gaqvT, erT da oradgilianebis garda-meTqi.
amaze mipasuxes, rom araviTari sxva nomre-
bi, garda erT da oradgilianebisa, ara aqvT.
odnav dabneulma mainc SevukveTe erTi orad-
giliani da fasi vikiTxe. imaze orjer ufro
iafi gamodga, vidre velodi.
sami kvartali gaviareT dasavleTiT da sas-
tumro `delfinic~ aRimarTa Cven win: erTi
cicqna da usaxuri... meores aseTs, albaT,
mTel qveyanaze versad ipovidi. materialu-
ri bunebis amgvari usaxuri obieqtis danax-
visas uneburad ijereb imqveyniuri samyaros
arsebobas da sxva amismagvar metafizikas. arc
– neonis warwera, arc – abra, kibesTan, arc –
sadarbazo Sesasvleli. erTaderTi minis kari
hqonda, romelime restornis samsaxurebrivi
Sesasvlelis msgavsad. zed ki spilenZis fir-
fita iyo mikruli: `Dolphin Hotel~. da arsad
delfinis aranairi, sul erTi bewo gamosaxu-
lebac ki.
xuTsarTuliani brtyeli da slipinakedle-
biani Senoba gigantur asanTis kolofs waaga-
vda. marTalia, axlodan aRmoCnda, rom Senoba
sulac ar eTqmis Zveli, magram erTi SexedviT
mogeCveneboda, TiTqos Signidan yvelaferi
droisgan iyo gamoWmuli. SeiZleba, swored
aseTive aaSenes – imTaviTve moZvelebuli.
ai, zustad ase warmogvidga sastumro `del-
fini~.
Cems megobars ki, etyoba, danaxvisTanave
moewona.
– sakmaod normaluri sastumroa, ara?
– `normaluri?!.~ – dabneulma vikiTxe.
– ara? kompaqturia, zedmeti araferi aqvs...
– zedmeti araferi aqvs? – Cems megobars
mivaCerdi, – daulaqavi zewrebi, unitazi,
romelSic mTeli Rame wyali ar Cxrialebs,
Sens gemoze mowyobili kondicioneri, rbili
qaRaldi tualetSi, saponi, romelic Senamde
aravis uxmaria, xasxasa fardebi fanjrebze –
es yvelaferi, Seni azriT, sruliad zedmetia?
– cxovrebas sul Savi saTvaliT uyureb, –
gaicina, – bolos da bolos, turistebad xom
ar CamovsulvarT!
foie ufro farTo aRmoCnda, vidre velo-
di. centrSi standartuli magida da wyvili
divani idga stumrebisTvis, kuTxeSi – veeber-
Tela feradi televizori. raRac viqtorinas
uCvenebdnen. foieSi xalxi ar iyo. karis mar-
cxena da marjvena mxares ori didi yvavilis
qoTani idga CemTvis ucnobi mcenariT. orive
buCqze foTlebs karga xnis win dahkargvodaT
feri. kari mivxure, qoTnebs Soris davdeqi
da erTxans foies vaTvalierebdi. cota rom
mivixed-movixede, aRmoCnda, rom arc ise didi
iyo. sididis iluzias avejis simcire qmnida.
magida, ori divani, kedlis saaTi da triu-
mo _ ai, mTeli aveji. saaTi rom Seviswavle,
mzera triumoze gadavitane. eWvgareSe iyo,
nebismieri sagani imaTi guluxvobis wyalobiT
Cndeboda aq, vinc SeZlebisdagvarad swrafad
cdilobda maT moSorebas. saaTi Tavxedurad
ityueboda TiTqmis Svid wuTs, sarkeSi ki Tavi
arc ise moxerxebulad medga tanze.
magididan da divnebidan dromoWmulobis
iseTive suli igrZnoboda, rogorc mTlia-
nad am Senobisgan. divnebis gadasakravi qso-
vili saSinlad JRali ferisa iyo da Tvals
Wrida. SeiZleboda, gefiqra, rom mTeli kvira
mcxunvare mzis qveS elaga, kidev erTi kvira
ki – TavsxmaSi, ris Semdegac didxans inaxavd-
nen aSmorebul sakuWnaoSi. da es yvelaferi
erTaderTi mizniT – raTa mTeli gadasakravi
narinjisferi obiT ayvavebuliyo. mivuaxlov-
di da divnis sazurgis ukan davinaxe is, rasac
aqamde ver vxedavdi. divanze gamxmar cqimu-
rasaviT dagrexili Suaxnis sruliad meloti
mamakaci iwva. uceb momeCvena, rom micvale-
buls vuyurebdi, Tumca, kacs Rrmad eZina. nes-
toebi odnav uTrToda sunTqvisas. warbebqveS,
cxvirze, saTvalis kvali aCnda, magram Tvi-
Ton saTvale arsad Canda. Sesabamisad, versia
imis Taobaze, rom is televizors uyurebda da
uneburad CaeZina, ganxilvas ar eqvemdebare-
boda. arada, sxva versiebi TavSi ar momdioda.
magidaze gadavixare da momsaxure personalis
oTaxSi Sevixede. kaciSvilis WaWaneba ar iyo.
Cemma megobarma daxlze liTonis zars miagno
da dareka. zari moulodnelad sakmaod xmamaR-
la awkarunda.
naxevar wuTs vicdidiT. uSedegod. meloti
ar iRviZebda.
Cemma megobarma isev dareka.
mZinare aqsutunda. ise ucnaurad aqsutun-
da, TiTqos sindisi awuxebso.
mere Tvali gaaxila da SeSlil-uazro Tva-
lebiT mogvacqerda. Cemma megobarma sabo-
lood gonze mosayvanad kidev samjer daawka-
runa. meloti divnidan wamoxta, Tvalis daxa-
mxamebaSi gadaWra misaRebi, lamis iRliis qveS
gamiZvra da daxls miRma gaiWima. es kaci kon-
sierJi gamodga.
– Tu RmerTi gwamT, mapatieT! ise uxer-
xulad gamomivida. gelodeT, gelodeT da...
CameZina! – moibodiSa man.
– mapatieT, rom gagaRviZeT, – movubodiSe
mec.
– ras ambobT! – erTi es iyo, xelebi ar auqne-
via konsierJs. anketa da avtokalami momawoda.
marcxena xelis neksa da Sua TiTze zemoTa
falangebi aklda4.
anketaSi Cemi gvari Cavwere, mere davfi-
qrdi, qaRaldi davWmuWne da jibeSi Cavide.
mere axali blanki aviRe da Cavwere pirvelive
gvari, romelic gamaxsenda, qvemoT ki – amaze
ufro metad moCmaxuli misamarTi. Zalian
Cveulebrivi misamarTi da gvari. erTi Sexed-
viT, cudad ar gamovida. profesiad uZravi
qonebiT vaWroba avirCie. saidanRac konsier-
Jma celuloidisCarCoiani sqelminiani saTva-
le gamoaZro, cxvirze daikosa da yuradRebiT
4  yofiTi SemTxvevebis garda, uTiTo adamianebi
xSirad iaponuri mafiis, iakuZas, yofili an
axlandeli wevrebi iyvnen, romelTac klanis winaSe
Cadenili raRac danaSaulis gamo am danaSaulis
simZimis xarisxis mixedviT mTlianad an nawilobriv
moaWres TiTebi.
Seiswavla Cemi dawerili.
– tokio, suginami... 29 wlis uZravi qonebis
agenti.
xelsaxoci amoviRe da TiTebidan avtokal-
misgan datovebuli laqebis moSoreba daviwye.
– aq samsaxuris saqmeebze xarT? – mkiTxa
konsierJma.
– raRac TvalsazrisiT – ki, – vupasuxe me.
– ramden xans darCebiT?
– erT Tves.
– erT Tves?.. – ise Semomxeda, mxatvari
sufTa tilos rom dascqeris xolme, – Tqven aq
erTi TviT darCenas apirebT?
– ra, ar SeiZleba?
– ara, ara, ratomac ara! ubralod... Cveni
wesebiT, sami dRiT adre vanazRaurebT xar-
jebs.
CanTa iatakze davde, jibidan safule amo-
viRe, SrialiT gadaviTvale Tormeti banknoti
da daxlze davde.
– rogorc ki damateba iqneba saWiro, Sema-
tyobineT.
konsierJma marcxena xelis sami TiTiT
daiWira banknotebi da fuli gadaTvala. mere
qviTari gamowera da gadmomca.
– nomris Taobaze rame survilebi xom ar
geqnebaT?
– Tu SeiZleba, kuTxis oTaxi, rac SeiZleba
Sors liftidan.
zurgiT Sebrunda da Zalian didxans aTva-
lierebda gasaRebebian stends, sanam, bolos
da bolos, 406 nomris gasaRebi ar CamoiRo.
TiTqmis yvela nomris gasaRebi Tav-Tavis
adgilas ekida. imaze saubari, rom sastumroSi
cxovreba duRda da gadmodioda, zedmeti iyo.
`Sveicaris~ cnebaze sastumro `delfin-
Si~, etyoba, warmodgenac ar hqondaT, amitom
Cemodnebi liftamde Cven TviTon mivaTrieT.
Cemi megobari marTali gamodga – `zedmetoba~
sastumroSi srulebiT ar igrZnoboda. lifti
dambladacemuli ZaRliviT irweoda aqeT-
iqiT.
– roca didi xniT binavdebi, yvelaze kargi
patara, movlili sastumroa! – saqmianad
ganacxada megobarma.
gamoTqma `patara, movlili sastumro~,
marTlac, ar JRerda urigod. pirdapir mzam-
zareuli sareklamo kliSea qalebis Jurnalis-
Tvis: `Tu didi xniT apirebT CvenTan darCenas,
Cvens `patara, movlil sastumroSi~ ise igrZ-
nobT Tavs, rogorc sakuTar saxlSi...~
Tumca, pirveli, rac `patara, movlili
sastumros~ nomerSi SesvlisTanave gavakeTe,
flostiT fanjris CarCoze moseirne karga
mozrdili matlis gaWyleta iyo. aseTi matli
hokaidoze pirvelad vnaxe. sawolTan, xaliCa-
ze, qalis ori Reri Tma vipove da imasac urnaSi
CavuZaxe. Cemi megobari amasobaSi ukve onkanebs
atrialebda abazanaSi. rogorc mosalodneli
iyo, milebi SeSlilebiviT Rmuodnen.
– ra, ukeTesis moZebna ar SeiZleboda? –
abazanis kari SevaRe da daviyvire, – Cven xom
fuli sakmarisad gvaqvs!
– ra SuaSia fuli?! mTavaria, rom cxvris
Zebna zustad aqedan unda daviwyoT! mogwons
Tu ar mogwons, aq mogviwevs darCena...
sawolze davexeTqe, sigarets movukide,
televizori CavrTe, ramdenime arxi gamo-
vcvale da gamovrTe. kidev kargi, televizo-
ri mainc wesierad uCvenebda. milebis guguni
Sewyda. sanaxevrod moRebuli abazanis karze
Cemi megobris tanisamosi gadmoekida da mTeli
nomeri wylis xmaurma gaavso. fardebi gada-
vwie: fanjrebs iqiT rkina-betonis Senobebis
rigi moCanda, iseTive uazro da uferuli,
rogoric TviTon `delfini~ iyo. Senobebi
TiTqos WvartliT gaeTxupnaT. marto Sexedvi-
Tac ki mogeCveneboda, rom Sardis suni asdio-
da. marTalia, ukve cxra iyo, magram zogierT
fanjaraSi isev enTo sinaTle da yelamde saq-
meSi Cafluli adamianebi moCandnen. warmod-
gena ar mqonda, ras akeTebdnen ase gulmod-
gined. sakmaod sevdismomgvreli sanaxaoba ki
iyo. ise, romelime maTgans Cveni fanjrisTvis
rom Seexeda, verc Cems figuraSi amoikiTxa-
vdnen raRac gansakuTrebul xaliss. fardebi
Camovafare, loginze davweqi da asfaltiviT
gaxamebul zewarze mokuntulma daviwye fiqri
Cems yofil colsa da im biWze, visTanac is
cxovrobda. biWis Taobaze sakmaod bevri ram
vicodi. an rogor ar mecodineboda, roca
megobrebi viyaviT. ocdaSvidi wlisa naklebad
cnobili jaz-gitaristi iyo. da am naklebad
cnobili jaz-gitaristis kvalobaze – Seda-
rebiT, wesieric. urigo xasiaTi ar hqonda,
oRond sakuTari stili ar gaaCnda. erTxans bi
bi kingsa da keni barels Soris iyo gaxiruli,
romeliRac asakSi – leri korielsa da jim
hols Soris...
ver gavrkveuliyavi, Cem Semdeg maincda-
mainc is ratom amoirCia Cemma nacolarma.
etyoba, marTals amboben, rom TiToeul ada-
mianSi dabadebidanve Cadebulia suleluri
midrekilebebis ucvleli veqtori. is mxolod
imiT mjobda, rom gitaras ukravda. me mxolod
imiT vjobdi, rom WurWlis recxva SemeZlo.
gitaristebi, rogorc wesi, arasodes recxaven
WurWels – vaiTu TiTi daizianon, da maSin
amqveynad cxovrebac aRar eRireba. mere usa-
qmurobisgan Cvens seqsze daviwye fiqri – van-
gariSobdi, ramdenjer gvqonda am oTxi wlis
manZilze. magram maleve SeveSvi. zusti cifris
dadgena SeuZlebeli iyo, miaxloebiT cifreb-
Si ki azrs ver vxedavdi. ara, aucileblad unda
mewera dRiuri, bolos da bolos, bloknotSi
aRniSvnebi mainc gamekeTebina. maSin, ra Tqma
unda, aucileblad gavigebdi, seqsis raode-
nobas oTxi wlis manZilze. axla xom mxolod
zusti cifrebi mainteresebs. mxolod maTi
daxmarebiT SeiZleba, aRadgino yvelaferi ise,
rogorc iyo.
Cemi nacolari dawvrilebiT iwerda dRiur-
Si Tavisi seqsualuri cxovrebis wvrilmane-
bs. Tumca, es sulac ar iyo lirikuli Canawe-
rebi. jer kidev qaliSvilobisas, pirvelive
menstruaciis Semdeg, sqel saskolo rveulSi
zedmiwevniT zustad iwerda Tavis menstrua-
lur ciklebs. iq xandaxan, rogorc `gverdi-
Ti faqtori~, seqsic iyo warmodgenili. aseTi
rveuli rva cali hqonda da tualetis magidis
ujraSi gamoketils inaxavda sxva pirad weri-
lebTan da fotoebTan erTad. am nawerebs ara-
sodes aravis uCvenebda. ramdenad dawvrile-
biT exeboda iq seqss, ar vicodi. da axla, raki
ukve davSordiT, verc veRarasodes gavigeb.
araerTxel uTqvams: Tu uceb movkvdi, es
rveulebi dawvi. navTi daasxi da dawvi. fer-
fli ki miwaSi Cafle. da gaiTvaliswine: Tu
erTi cocxali arseba mainc gaigebs Tundac
erT sityvas, me mas imqveynidan davwyevli!
– magram me xom SenTan ukve amdeni xania, vwe-
var! vici Seni sxeulis TiToeuli ujredi. Cemi
ratom gerideba?
– sxeulis ujredebi mTlianad, asi procen-
tiT yovelTviurad axldeba. Cven erTTavad
vicvlebiT. ai, axlac ki! – da man TvalebTan
Zalian axlos momitana natifi xelis mtevani, –
yvelaferi, rac Cem Sesaxeb ici, Seni sakuTari
mogonebebia. meti araferi!
ganqorwinebamde erTi TviT adrec ki es
qali erTob gonier adamianad rCeboda.
da Zalian zustad icoda, rogor mohqceo-
da sakuTar cxovrebas. principiT: erTxel
daxuruli kari arasodes gaiReba, magram es
sulac ar niSnavs imas, rom xeli unda SeuSalo
karis daxurvas.
yvelaferi, rac me axla mis Sesaxeb vici,
sakuTari mogonebebia. meti araferi. mogone-
bebi, romlebic sul ufro Sors rCebian war-
sulSi da iq ixocebian, rogorc sxeulis Zveli
ujredebi. ase rom, veRarasodes gavixseneb,
ramdenjer gvqonda seqsi Cveni erTad yofnis
ganmavlobaSi.

2. cxvris profesori
diliT rva saaTze gaviRviZeT, liftiT
qveviT CavediT, quCaSi gavediT da uaxloes
sasauzmeSi wavixemseT. restorani ki ara, erTi
sacodavi bufetic ar aRmoCnda `delfinSi~.
– rogorc guSin SevTanxmdiT, unda gavi-
yoT, – vTqvi da cxvrebis fotos asli miveci,
– Sevecdebi, gavigo, sad SeiZleba iyos foto-
ze gamosaxuli adgili. Sen agroveb informa-
cias yvela adgilze, sadac ki cxvars aZoveben.
rogor unda imoqmedo, amis axsna, vfiqrob,
saWiro ar aris. nebismieri, erTi SexedviT
umniSvnelo detali, nebismieri wvrilmanic ki
SeiZleba, gamogvadges. maSin alalbedze aRar
mogviwevs aqeT-iqiT wanwali.
– nu Relav, yvelafers ise gavakeTeb,
rogorc saWiroa.
– maSin, saRamomde, sastumroSi SevxvdebiT!
– mTavaria, ar inerviulo, – miTxra da mzis
saTvale gaikeTa, – ai, naxav, ra xelad vipoviT!
– kargi iqneboda, – amovioxre me.

***
rogorc mosalodneli iyo, saqme `xelad~ ar
gamovida. Seviare hokaidos sagubernatoros
mogzaurTa ganyofilebaSi, moviare aTamde
turistuli firma da saeqskursio biuro, ves-
tumre alpinistebis sazogadoebas. mokled,
viyavi yvela iseT adgilze, romelic sul
odnav mainc iyo dakavSirebuli mTebSi mog-
zaurobasa da bunebis wiaRSi eqskursiebTan.
visac ki vkiTxe, konkretuli veravin veraferi
miTxra.
– Cveulebrivi mTiani peizaJia, aseTi aTaso-
biTaa, – xelebs Slidnen, _ Tanac, Zalian
mcire fragmentia gadaRebuli...
mTel dRes virbine qalaqSi, magram mxolod
imis gageba movaxerxe, rom fotoze gamosaxu-
li mTebi metismetad Cveulebrivi iyo da misi
adgilmdebareobis dasadgenad ar gamodgebo-
da.
wignis maRaziaSi viyide kunZulis atlasi
da wigni `hokaidos mTebi~, mere kafeSi Sevedi,
magidasTan davjeqi, SevukveTe ori janjafi-
lis limonaTi da kiTxva daviwye.
hokaidoze uamravi mTa iyo. maTi umravle-
soba feriTa da formiT erTmaneTs waagavda.
moTmineba movikribe da wignSi im ilustracie-
bis daTvla daviwye, romlebic virTxas fotos
hgavda. aTi wuTis Semdeg Tavi amtkivda. yve-
laze didi saSineleba is iyo, rom yvela mTa am
foliantSi, erTad aRebulic ki, hokaidos mTe-
bis meaTasedsac ar Seadgenda. amas garda, sak-
marisi iyo, erTi da imave mTisTvis sul odnav
gansxvavebuli kuTxiT Segexeda da, ukve veRar
icnobdi. `mTa cocxali arsebaa, – naTqvami iyo
wignis SesavalSi, – sezonze, dRis monakveTze,
xedvis kuTxesa da Cvens sulier mdgomare-
obazea damokidebuli is, Tu yoveli morigi
Sexedvisas rogor Seicvlis saxes. ucvleli
mxolod erTi ram rCeba: ramdenic unda vuyu-
roT mTebs, maTi arsis mxolod umniSvnelo
nawils Tu CavwvdebiT...~
– eSmakma dalaxvros! – gavifiqre xmamaRla,
mere amovioxre da isev gavagrZele saqmianoba,
romlis uimedobaSic sul axlaxan damarwmu-
nes.
roca iqve axlos, koSkze, zarma xuTjer
dareka, kafedan gamovedi, parkSi skamze dav-
jeqi da batibuti avaxramune, Tan mtredebsac
vunawilebdi.
Cemma megobarma gacilebiT meti infor-
macia amoqeqa, vidre me, magram daxarjuli
energiis Sedegebi, daaxloebiT, erTnairi iyo.
sastumro `delfinTan~ romeliRac migdebul
sasauzmeSi erTmaneTs movuyeviT, rogor gava-
tareT dRe.
– sagubernatoroSi, mecxoveleobis gan-
yofilebaSi axali veraferi Sevityve, – Tqva
man, – ise gamodis, TiTqos cxvrebi arc aravis
hyavs da arc aravis ainteresebs. maTi moSene-
ba erTob wamgebiania. yovel SemTxvevaSi, did
farebad did saZovrebze...
– ras izam... samagierod, ufro advili iqne-
ba imis povna, rac gvWirdeba!
– araferi SegeSalos! mecxvareoba rom
iseve iyos ganviTarebuli, rogorc sxva dar-
gebi, adamianebi, TavianTi interesebis gamo,
erTad imoqmedebdnen, maSin SesaZlebeli iqne-
boda gaerTianebuliyvnen raRac `hokaidos
mecxvareobis asociaciismagvar~ kantoraSi,
romelsac eqneboda misamarTi, telefoni. aq
ki wvril-wvrili, daqsaqsuli mewarmeebia.
RmerTma uwyis, rogor unda daiTvalo yvela.
xalxs am mxareSi TavianTTvis `cotaodeni~
cxvari hyavs, daaxloebiT, ise, rogorc ZaR-
lebi an katebi... mokled, ocdaaTamde arcTu
ise msxvili farexis patronebis misamarTe-
bi viSove. magram yvela oTxi wlis winandeli
monacemebia. am oTxi wlis manZilze nebismieri
maTgani sul ubralod SeiZleboda am mxares
gascloda. CvenTan xom sasoflo-sameurneo
politika yovel sam weliwadSi ise icvleba,
rogorc katis Tvalebi.
– eSmakma daswyevlos, – vTqvi da ludi
movsvi, – xelCasaWidi araferia. mTel hokai-
doze erTmaneTis msgavsi asobiT mTaa. rogor
unda movZebnoT cxvris faris is mepatroneebi,
arc eg viciT.
– ra moxda, jer mxolod erTi dRe gavida!
yvelaferi xom axla iwyeba!
– rao, Senma yurebma, araferi Segatyobina?
– ara, jerjerobiT – araferi, – mipasuxa,
Semwvari Tevzis naWeri SeWama da finjnidan
bulioni daayola, – isic ki vici, ratom. Set-
yobineba mxolod or SemTxvevaSi modis: an
sul unda amebnes gza-kvali, anda – im wuTebSi,
roca sulieri gamofitvis zRvarze var. axla
arc erTia da arc meore.
– ese igi, sanam CaZirvas ar daiwyeb, Toks
aravin gadmogigdebs, asea ara?
– zustad. axla SenTan erTad var da esec
sakmarisia. Setyobinebis araviTari saWiroeba
ar arsebobs. Cven yvelaferi gvaqvs saimisod,
rom cxvari vipovoT.
– raRac, ver gavige, lamis kuTxeSi varT
mimwyvdeulebi! Tu cxvars ver vipoviT, Cveni
cxovreba jojoxeTs daemsgavseba... zustad
ar vici, rogor da ranairad, magram radgan
dagvpirdnen, eWvi ar Segeparos, asec iqneba.
am saqmeSi profesionalebi arian. sensei rom
mokvdes kidec, misi organizacia darCeba da
iaponiis TiTqmis yoveli sakanalizacio sar-
qvelidan dagviwyeben devnas da qveynis aRsas-
rulamde ar mogveSvebian... mesmis, rom idio-
turad JRers, magram namdvilad ase iqneba!
– rogorc im filmSi, televizoriT rom
uCvenebdnen, `agresori~, gaxsovs? idiotizmia,
magram Zalianac hgavs.
– Tuki ramiT hgavs, swored idiotizmiT...
mokled, orives magrad dagverxa. `orives~ –
ese igi, mec da Senc. jer me damerxa, mere ki
navSi Senc Camixti. da rogor fiqrob, ar viZi-
rebiT?
– ho! es yvelaferi Zalian momwons! gacile-
biT ukeTesia, vidre pirvelive SemxvedrTan
dawola, fotoobieqtivisTvis yurebis miSvera
da Tvalebis daTxra raRac `iaponuri saxele-
bis leqsikonze~! is, rac axla xdeba, gacile-
biT ufro hgavs cxovrebas...
– Sen ginda, Tqva, rom sulac ar iZirebi, da
amitom araviTari Tokic ar iqneba? – Sevajame.
– ra Tqma unda! Cven TviTon vipoviT cxvars.
arc iseTi gonebasustebi varT, rom es ver
SevZloT.
`ho, albaT, asea!~ – gamielva TavSi. sas-
tumroSi rom davbrundiT, `Serwymis~ aqts
miveciT Tavi. piradad me momwons sityva
`Serwyma~. is CemTvis yovelTvis asocirdebo-
da TviTrealizaciis raRac SesaZleblobas-
Tan, Tundac, ai, am SezRudul masStabebSi.

***
Tumca saporoSi Cveni yofnis arc mesame da
arc meoTxe dRes axali araferi moutania. viR-
viZebdiT rvaze, sauzmes mivirTmevdiT iqve,
sastumros axlos, sasauzmeSi, mTeli dRiT
vemSvidobebodiT erTmaneTs, vxvdebodiT
vaxSmobisas, vcvlidiT informacias, vbrun-
debodiT sastumroSi, mere iyo seqsi da bolos
– Zili. me gadavyare Cemi Zveli CogburTis
fexsacmeli, viyide axali msubuqi kedebi da
movaxerxe, asobiT adamianisTvis meCvenebi-
na cxvrebis foto. Cemma megobarma gadaqeqa
sagubernatoros mTeli biblioTeka, cxvris
mwarmoebeli firmebis sia Seadgina, naxevar-
Tan darekvac ki moaswro. magram Sedegi ar
Canda. verc erTma Cem mier gamokiTxulma ver
amoicno fotoze gamosaxuli veli, arc erT
mecxvareobis fermaSi ar smenodaT varskvla-
viani cxvris ambavi. erTi moxuci marwmunebda,
rom zustad es peizaJi jer kidev omamde naxa
samxreT saxalinze, magram me, ra Tqma unda, ver
davijere, rom virTxa Tavisi am `mogzaurobis~
dros saxalinze aRmoCnda. saxalinidan tokio-
Si swraf fostas ar gzavnian.
ase gavida mexuTe dRe, mere – meeqvse, da
gulisgamawvrilebeli oqtomberi nel-nela
ise Seacurda qalaqs, rogorc sveli, civi gom-
beSo. mze jer kidev, ase Tu ise, anaTebda,
magram moZlierebuli qari Zvlebamde aRwevda
da saRamoobiT maisuris zevidan Salis Txel
sviters vicvamdi.
saporo imdenad sworxazovani qalaqia,
rom ginda, ar ginda, dardisgan Wkuidan SegS-
lis. adre arc mifiqria, ra donemde SeiZle-
ba daauZluros adamianma sakuTari sxeuli
aseTi raodenobis swor quCebSi siaruliT.
Cemi organizmi, pirdapir, Tvalsa da xels Sua
dneboda. meoTxe dRes ukve mxareebis mixedviT
orientaciis unari davkarge. roca SevamCnie,
rom zurgiT aRmosavleTisken Sebrunebuli
samxreTisken wasvlas vcdilobdi, sakance-
lario maRaziaSi Sevedi da kompasi viyide.
quCebSi kompasiT xelSi davseirnobdi. amiT
qalaqma raRac sxva, sruliad irealuri arsi
SeiZina. saxlebi axla kinogadasaReb dekora-
ciad, xolo qveiTad mosiaruleni faneris-
gan gamoWril brtyel arsebebad meCvenebod-
nen. mzis burTi amoiWreboda horizontidan,
dadgenili traeqtoriiT gadaivlida cas da
sadRac dedamiwis mopirdapire mxares, mozr-
dili saartilerio WurviviT CaexeTqeboda.
dReSi Svid finjan yavas vsvamdi, saaTSi
erTxel tualetSi gavrbodi da iSviaTad vgrZ-
nobdi raRac madismagvars.
bolos megobarma SemomTavaza, – ra iqneba,
gancxadeba rom gamovaqveynoT gazeTSi? `ama
da am saxelis megobaro, gamomexmaure...~
– urigo azri ar aris! – vTqvi. ara aqvs
mniSvneloba, gamova Tu ara rame aqedan, magram
arafris keTebas mainc sjobs.
oTxi gazeTis gamomcemloba Semoviare da
dilis gamoSvebebSi samstriqoniani gancxade-
ba gamovaqveynebine:
`virTxa! damikavSirdi!! saswrafod!!! sas-
tumro `delfini~ – 406~.
momdevno ori dRe sastumroSi vijeqi, zars
velodebodi. pirvel dRes samjer darekes.
jer viRac mamakacma saqmianad mkiTxa, mainc ra
virTxas vgulisxmobdi. Cemi megobaria-meTqi,
vupasuxe da dakmayofilebulma damikida yur-
mili.
meored satelefono xumaram damireka.
– pi-pi-pi, – wruwunebda xumara, – pi-pi-pi!
amjerad pirvelma davkide yurmili. rac
unda Tqva, ucnauria did qalaqebSi cxovreba.
bolos SemaSfoTeblad civ da wvrilxmianma
qalma dareka.
– saerTod, yvela `virTxas~ meZaxis... – Tqva
man. qaris dros azuzunebuli mavTulis xma
hqonda.
– mapatieT, rom tyuilubralod darekva
gaiZuleT, – zrdilobianad vuTxari, – magram
me virTxa-mamakacs veZeb.
– asec vicodi! – Tqva qalma, – ubralod,
iciT... mec yvela `virTxas~ meZaxis. vifiqre,
modi, davrekav, ra ici, ra xdeba-meTqi...
– didi madloba.
– ras ambobT, arafris... ipoveT, visac eZeb-
diT?
– jer vera, – vupasuxe, – samwuxarod.
– samwuxaroa, rom me ar meZebdiT, – amoioxra
qal­ma, – Tumca, ra mniSvneloba aqvs, me Tu ara,
maSin...
– diax... Zalian vwuxvar.
gaCumda. nekiT yurisZiri moviqeqe.
– iciT, rom ar mogatyuoT, me TviTon movin-
dome darekva!
– Tqven? CemTan?
– TviTonac ar vici, ratom... dRes diliT
gazeTSi gancxadebas wavawydi... mere mTeli
dRe davdiodi da vfiqrobdi, Rirs Tu ara
darekva-meTqi... vgrZnobdi, rom tyuilad vre-
kavdi...
– ese igi, is, rom Tqven `virTxa~ gqviaT,
tyuilia?
– ho, – amoioxra, – aravin arafers meZaxis.
saerTod, aravin ar myavs, arc megobrebi,
arc nacnobebi. hoda, ai, viRacisTvis darekva
mominda.
Rrmad CavisunTqe.
– ra gaewyoba... Zalian didi madloba.
– mapatieT... Tqven TviTon hokaidodan
xarT?
– tokiodan.
– da tokiodan CamoxvediT megobris mosa-
Zebnad?
– swored egrea.
– ramdeni wlisaa Tqveni megobari?
– axlaxan Seusrulda ocdaaTi.
– Tqven?
– ori Tvis Semdeg gavxdebi ocdaaTis.
– ucolo xarT?
– diax.
– me ocdaoris var... marTalia, rom asaki
rom gemateba, bevr rames ufro iolad uyureb?
– rogor giTxraT, ar vici, raRacas ufro
iolad, raRacas – piriqiT, – vupasuxe me.
– iqneb erTad gvevaxSma, gavsaubrebodiT
erTmaneTs.
– mapatieT, magram me marTla sul aq, tele-
fonTan unda vijde... – movubodiSe me.
– ho, ra Tqma unda... – Caibutbuta qalma, –
kidev erTxel gixdiT bodiSs.
– gmadlobT, rom darekeT!
yurmili TviTon damikida.
Cveulebrivi bozis Cveulebrivi satelefo-
no nadirobaa klientze, an, SeiZleba, marTla
martoxelaa... asea Tu ise, es arafers maZlev-
da. Sedegad isev nuli gamodioda.
meore dRes erTaderTxel darekes.
– virTxebze Cemze ukeT veravin mogiyve-
baT! – gamomicxada telefonSi viRac aranor-
malurma. amis Semdeg TiTqmis TxuTmeti wuTi
miyveboda, ra gmirulad ebrZoda virTxebs
cimbiris tyveobaSi. kaci gemoze gaerToboda,
magram Cems situaciaSi, samwuxarod, verafers
mSveloda.
fanjarasTan kedelSi CamontaJebul moZra-
vsazurgian skamze movewyve da mTeli dRe
mopirdapire mxares mesame sarTulze moTav-
sebuli firmis Tvalyuris devnebaSi gavatare.
mTeli dRis TvalTvalis Semdegac ver mivxvdi,
mainc ras saqmianobda es firma. kantoraSi,
romelSic aTiode kaci msaxurobda, adamia-
nebi ise modiodnen da midiodnen, ise cvlid-
nen erTmaneTs, rogorc kalaTburTis matCis
dros. erT-erTi klerki raRac dokumentebs
iRebda, meore beWeds artyamda, mesame kon-
vertebSi anawilebda da sirbiliT gahqonda
sadRac. da ase – gauTaveblad. diliT erT-
erTma TanamSromelma, veeberTelamkerdianma
qalma, yvelas yava Camouriga. sadilis Sem-
deg dalevis msurvelebi ukve telefoniT
ukveTavdnen yavas. mec mominda yava. qveviT
Cavedi. konsierJs vTxove, Cems saxelze Semo-
suli satelefono zarebisTvis TviTon epa-
suxa. quCaSi gavedi, uaxloes sasauzmeSi yava
davlie, gzaSi ramdenime qila ludi viyide da
sastumroSi davbrundi. sanam yavis dasalevad
viyavi, mopirdapire kantoraSi oTxi TanamSro-
meliRa darCeniliyo. didmkerdiani qali Tav-
ganwirviT earSiyeboda axalgazrda klerkebs.
qila gavxseni, mkerdiani dakvirvebis mTavar
obieqtad avirCie da TvalTvali gavagrZele.
rac ufro didxans Sevyurebdi am qalis vee-
berTela biusts, miT ufro didi meCveneboda.
lifi am biustisTvis, albaT, san-franciskos
`oqros WiSkris~ xidis foladis bagirebis
konstruqcias unda hgvaneboda. etyoba, erT-
baSad ramdenime axalgazrda klerki mzad iyo,
am ganZis patroni Tavis loginSi SeeTria. es
ormagi minebis miRmac ki erTi SexedviT vigr-
Zeni. saerTod, ucnauri grZnobaa, uTvalTva-
lo viRacis vnebis gamovlinebas. sul iolad
SeiZleba, Segeqmnas iluzia, TiTqos sxvisi
vneba Senc gadmogedo. xuT saaTze megobari
wiTelkabagadacmuli dabrunda. amasobaSi
fardebi ukve CamoSvebuli mqonda da tele-
vizorSi amerikul multfilms vuyurebdi
eSmakuna kurdRel bags banize. `delfinSi~
Cveni cxovrebis merve dRe mTavrdeboda.

***
– eSmakma dalaxvros, – gulianad wamoviZaxe.
aseTi lanZRva-wyevla sazizRar Cvevad meqca
– Tvis mesamedi gavida, Cven ki erT adgils
vtkepniT!
– nu ityvi! – mxari amiba man, – sainteresoa,
netav ras Svreba axla is Seni `qaSayi~?
obisfer-wiTur divanze mowyenilebi visxe-
diT sastumros foieSi. samTiTa konsier-
Js aqeT-iqiT dahqonda orfexa kibe, WaRebSi
naTurebs cvlida, fanjrebs wmendda da gaze-
Tebis SrialiT agrovebda nagavs. da miuxe-
davad imisa, rom sastumroSi sul ramdenime
kaci cxovrobda, Cqamic ki ar ismoda mixuru-
li karidan. ucnaurze ucnauri SegrZnebaa –
triumis dabindul sarkeSi viRacis mistikuri
landebi meCveneboda.
– rogoraa saqme, midis win?.. – frTxilad
dainteresda konsierJi, Tan mcenareebs qoTan-
Si wyals usxamda.
– jerjerobiT verafriT davitrabaxebT! –
vupasuxe me.
– gazeTebSic ki aZlevT gancxadebebs...
– vaZlev, – Tavi davuqnie, – veZeb erT...
memkvidres...
– memkvidres?
– miwis nakveTis patroni mokvda. darCa
memkvidre, romlis koordinatebi ucnobia.
– gasagebia! – daseriozulda konsierJi, –
albaT, saintereso samuSao gaqvT...
– ras ambobT! gansakuTrebuli araferia, –
vTqvi me.
– rac unda iyos... lamis TeTr veSapze nadi-
robas hgavs.
– TeTr veSapze? – CavekiTxe me.
– ho, – yovelTvis sainteresoa sadme gamg-
zavreba da raRacaze nadiroba...
– magaliTad, mamontze? – Caeria Cemi mego-
bari.
– SeiZleba, mamontzedac, – daeTanxma kon-
sierJi, – ra gansxvavebaa... rogor fiqrobT,
ratom davarqvi sastumros es saxeli? filmi
vnaxe, `mobi diki~, melvilis mixedviT. iq ki
veSapze nadirobis dros delfinebs uCvenebd-
nen. hoda, mec gadavwyvite, `delfini~ damerq-
mia sastumrosTvis.
– ver gavige, ukeTesi ar iqneboda, sas-
tumrosTvis `veSapi~ dagerqmiaT? – vikiTxe me.
– veSapi tlanqi saxelia! – amoioxra kon-
sierJma.
– Cemi azriT ki, `sastumro delfini~ mSveni-
vrad JRers, – Tqva Cemma megobarma.
– gmadlobT! – gaibadra konsierJi, – saer-
Tod, unda vaRiaro, rom am sastumroSi Tqvens
didi xniT gaCerebaSi bedis wyalobas vxedav.
imedia, uars ar ityviT, Tu, amasTan dakavSire-
biT, sastumro `delfini~ kargi RviniT gagi-
maspinZldebaT.
– ra kargia! – gauxarda Cems megobars.
– didi madloba, – davamate mec.
saTavsSi gavida da naxevar wuTSi Cacivebu-
li TeTri RviniTa da sami bokaliT dabrunda.
– axla, ra Tqma unda, samsaxurSi var, magram
bedis wyalobisas mainc Sevsvam TqvenTan
erTad... ras ityviT?
– ra Tqma unda, ra Tqma unda! – erTdroulad
wamoviZaxeT.
yvelam erTad avwieT bokalebi. Rvinom,
miuxedavad imisa, rom umaRlesi klasisa ar
iyo, gamogvacocxla da mSvenier gunebaze
dagvayena. bokalebic, rogorRac, ucnauri
iyo: daxvewili formisa da aseve vazis daxvewi-
li naxatiT minaze.
– ese igi, Tqven mogwonT `mobi dikis~ ambavi?
– vkiTxe konsierJs.
– o, ra Tqma unda. saerTod, bavSvobidanve
vocnebobdi mezRvaurobaze.
– axla ki sastumros saqmeebs uZRvebiT? –
hkiTxa Cemma megobarma.
– es ukve mas Semdeg, rac TiTebi davkar-
ge, – agvixsna konsierJma, – satvirTo gemze
vmsaxurobdi, sanam erTxel, gadmotvirTvisas,
TiTebi jalambriT ar daviWylite...
– ra saSinelebaa! – TanaugrZno Cemma mego-
barma.
– pirvel xanebSi, cxadia, mTel qveyniere-
baze viyavi daboRmili... ras izam, cxovreba
ucnauri ramaa. avad Tu kargad, gamovZveri da,
ai, axla sakuTari sastumro maqvs. didi arafe-
ria, magram vakeTeb, rac SemiZlia. rogorRac,
iolad gavdivar. ukve aTi weliwadia...
egeTi araferi gamigonia-meTqi, gavifi-
qre. sastumro `delfinis~ konsierJi misive
mflobeli iyo.
– Zalian maRalxarisxovani da simpaTiuri
sastumroa! – gaamxneva Cemma megobarma kon-
sierJi.
– Tqven metismetad keTili xarT, – Tqva
`pirveli klasis~ sastumros patronma da
Rvino Camogvisxa.
– Tumca, garegnulad, rogor vTqva... Tavis
asakTan SedarebiT, cota ufro Zveli Cans, –
sxvaTa Soris vTqvi me.
– ra Tqma unda. es Senoba xom omis damTavre-
bisTanavea aSenebuli. imitomac bedma gamiRima
– Zalian iafad gamovisyide!
– ra iyo aq manamde, sanam sastumros gaxs-
nidiT?
– abra iyo gamokruli – `hokaidos meri-
nosis warmoebis muzeumi~. aqve iyo muzeumis
administracia da arqivi merinosebis Sesaxeb.
– merinosebis? – CavekiTxe me.
– ho, cxvrebis Sesaxeb, – amixsna konsier-
Jma, – es muzeumi 67 wlamde mecxvareobis
kavSiris sakuTreba iyo. roca mecxvareoba
sabolood daeca, gadawyvites, muzeumi dae-
ketaT, – konsierJma bokalidan Rvino mosva,
– im dros muzeumis direqtori mamaCemi iyo.
man gubernators ganucxada, rom mSvidad ver
uyurebs, rogor xuraven arqivebs, romlebsac
is wlobiT namcec-namcec agrovebda. da, ai,
maSin, im pirobiT, rom is TviTon Seinaxavda
arqivebs, neba misces, SedarebiT iafad gamoes-
yida muzeumi. amitom axlac ki meore sarTu-
li mTlianad mecxvareobis arqivs uWiravs.
es dokumentebi, karga xania, aRaravis sWir-
deba, moxuci Tavisi bebruli kaprizis gamo
dahkankalebs. xolo Senoba, meore sarTulis
gamoklebiT, sastumrod gadavakeTe da me Tvi-
Ton vuZRvebi saqmes.
– ai, damTxveva! – mxolod amis TqmaRa
movaxerxe.
– ra damTxveva? – ver gaigo konsierJma.
– sinamdvileSi, kaci, romelsac veZeb, swo-
red cxvrebTan aris dakavSirebuli! erTader-
Ti xelCasaWidi, rac ZebnaSi SeiZleba, momex-
maros, cxvrebis fotoa, romelic man gamomig-
zavna...
– o-o, – cnobismoyvared aRmoxda konsier-
Js, – Tu winaaRmdegi ar xarT, iqneb, geCvene-
binaT...
bloknotis furclebs Soris Cadebuli
foto amoviRe da gavuwode. barierisken wavi-
da, saTvale aiRo, cxvirze daikosa da didxans
gulmodgined aTvalierebda.
– sadRac minaxavs... – Caibutbuta bolos.
– ginaxavT?
– namdvilad minaxavs!
uceb foies SuaSi, WaRis qveS datovebul
kibesTan mivida, aswia da mopirdapire kedel-
Tan gadaitana. mere zed aZvra, TiTqmis WerSi
Camokidebuli xisCarCoiani Sav-TeTri foto
Camoxsna. Zirs Camovida, CvriT saguldagulod
gadawminda mtveri da foto gamogviwoda.
– me mgoni, igive peizaJia. rogor fiqrobT?
CarCo Zveli da gaxunebuli iyo. Sav-TeTr
fotos moyviTalo feri dasdeboda. iqac
cxvrebi iyo. aranakleb samocisa. raRac Robis-
magvari, aryis xis Wala, mTebi... da miuxedavad
imisa, rom aryis xeebi WalaSi ise ar iyvnen
ganlagebuli, rogorc virTaxs fotoze, mTe-
bis peizaJi ukana xedze absoluturad iseTive
iyo. ufro metic, orive foto erTi wertili-
dan iyo gadaRebuli.
– eSmakma daswyevlos, – vuTxari Cems mego-
bars, – da Cven yoveldRe am fotos qveS dav-
diodiT?
– xom geubnebodi, sastumro `delfinSi~
unda gavCerdeT-meTqi! – viTomc aq araferiao,
ise mipasuxa.
– mere, mere? – vkiTxe konsierJs, cota rom
moviTqvi suli, – sad aris es adgili?
– ar vici, – xelebi gaSala konsierJma, – es
foto aq muzeumis droidan kidia...
– auh!.. – amovioxre.
– magram amis gageba SeiZleba!
– ranairad?
– mamaCems hkiTxeT. mamas meore sarTulze
aqvs kabineti. iqve sZinavs. gareT iSviaTad
gamodis. sul Tavis cxvrebis qaRaldebs Cah-
kiriktebs. naxevari Tve iqneba, ar minaxavs,
magram roca saWmels karTan davudeb xolme,
iRebs, ese igi, jer cocxalia...
– da ra, mamaTqvenma icis adgili, romelic
fotozea gamosaxuli?
– me mgoni, icis... xom giTxariT – mama hokai-
dos merinosis warmoebis muzeumis direqtori
iyo. sxvisi ra giTxraT, magram cxvrebze, pra-
qtikulad, yvelaferi icis. tyuilad xom ar
eZaxda yvela `cxvris profesors~?
– cxvris profesori... – eqosaviT gavimeore
me.
3. cxvris profesori bevrs Wams da
bevrs laparakobs
imis mixedviT, Tu ra gviambo sastumro
`delfinis~ mepatronem Tavis mamaze, Zneli
iyo cxvris profesoris cxovrebisTvis uiR-
blo dagerqmia.
– mamaCemi 1905 wels sendaiSi, samuraebis
ojaxSi daibada... – daiwyo Svilma, – winaaRmde-
gi xom ar iqnebiT, evropuli welTaRricxviT
visargeblo?
– cxadia, ara! – vupasuxe.
– ojaxi arc ise mdidari iyo, magram saku-
Tari kar-midamo hqonda. rac unda iyos, win-
aprebi uganaTlebulesi Tavadis cixe-koSkis
vasali mcvelebi iyvnen... wina saukunis Suawle-
bSi ki am gvarma qveyanas erTi saxelganTqmu-
li mecnieri agronomic aCuqa. cxvris profe-
sori bavSvobidanve warCinebiT swavlobda da
vunderkindis saxeli daigdo mTel sendaiSi.
bavSvi ara marto kargad swavlobda, violino-
zec mSvenivrad ukravda. xolo roca prefeq-
tura Tavisi vizitiT gaabedniera TviT impe-
ratorma, biWma misi udidebulesobis ojaxis
win Seasrula beThovenis sonata da oqros
saaTi miiRo saCuqrad. mSoblebi ocnebobdnen,
kanonebi Seeswavla da ukve iuristis brwyinva-
le karieras uwinaswarmetyvelebdnen, magram
biWma gadaWriT uaryo es idea.
– iurisprudencia ar mainteresebs, –
ganacxada ymawvilma cxvris profesorma.
– keTili... maSin, musikas gahyevi! bolos da
bolos, xom SeiZleba, gvarSi erTi musikosic
gvyavdes, – upasuxa mamam.
– arc musika mainteresebs, – Tqva cxvris
profesorma.
mamamisi didxans iyo Cumad.
– maSin, _ bolos hkiTxa _ Sen TviTon ras
urCevdi sakuTar Tavs?
– me soflis meurneoba mainteresebs. minda,
agraruli politikis sakiTxebi Seviswavlo.
– iyos neba Seni, – karga xnis pauzis Sem-
deg daeTanxma mama. mSvidi da miamiti xasiaTi
hqonda Svils, magram yvelam icoda, erTxel
naTqvams araviTar SemTxvevaSi aRar gadaTqva-
mda. TviT mamis sityvac ki verafers Secvlida.
momdevno wels cxvris profesori, rogorc
ganzraxuli hqonda, moewyo kidec tokios saim-
peratoro universitetis sasoflo-sameurneo
fakultetze. misi talanti arc universite-
tis kedlebSi Caferflila. yvela masze lapa-
rakobda, profesuris CaTvliT. ymawvili win
uswrebda yvela Tanakursels, magram, miuxe-
davad amisa, maT Soris mainc SesaniSnavi repu-
taciiT sargeblobda. misi gansakuTrebuloba
aravisSi ar iwvevda arc eWvsa da arc gaRizia-
nebas. gasarTobebi maincdamainc ar moswonda,
Tavisufal dros wignebs kiTxulobda. kiTxvas
rom morCeboda, baRSi ganmartovdeboda da
violinos ukravda. studenturi serTukidan
erTTavad mouCanda oqros saaTis Zewkvi. uni-
versitetis warmatebiT damTavrebis Semdeg
axalgazrda kaci, rogorc niWieri pirovneba,
soflis meurneobisa da metyeveobis saminis-
troSi gaanawiles. sadiplomo naSromi miuZR-
vna, arc meti, arc naklebi, `iaponiis, koreisa
da taivanis soflis meurneobis kompleqsu-
ri ganviTarebis koncefcias~. da, miuxeda-
vad imisa, rom misi ideebi utopiis garkveul
dozas Seicavda, sazogadoebaSi karga xans
laparakobdnen masze. saministroSi ori wlis
muSaobis Semdeg cxvris profesori sabo-
lood momwifda, rogorc mecnieri, da gag-
zavnes koreis naxevarkunZulze adgilobrivi
mesaqonleobis problemebis Sesaswavlad. iq
yofnisas daamuSava `mesaqonleobis politikis
gegma-proeqti koreis naxevarkunZulisTvis~,
romelic mTavrobam moiwona da Sesasrule-
blad daamtkica.
1934 wels profesori gaiwvies tokioSi,
sadac general-leitenantis wodeba mianiWes
da armiaSi gawvevis uwyebac gadasces. sar-
dlobam axalgazrda generals daavala, dae-
muSavebina `naturaluri meurneobis sistema
CrdiloeT CineTis velebze saomar pirobebSi
iaponiis armiis cxvris xorciTa da matyliT
TviTuzrunvelyofisTvis~. ase mohkida xeli
cxvris profesorma mecxvareobas. mas Semdeg,
rac iaponuri, manjuriuli da monRoluri
cxvrebis regularuli miwodebiT uzrunvel-
yo iaponiis armia. momdevno wlis gazaxful-
ze axalgazrda generalma eqspedicia moawyo
manjuriaSi `situaciis adgilze Sesaswavlad~.
swored am periodidan daiwyo misi Tavbruda-
mxvevi daRmasvla.
1935 wlis gazafxulze banakSi gansaku-
Trebuli araferi momxdara. gansakuTrebuli
ram ivlisSi moxda. cxvris profesorma Tqva:
`adgilobrivi cxvrebis cxovrebis pirobebi
unda Sevamowmoo~, cxenze Sejda, gaemgzavra
mTa-gorebSi da iq gaqra. arc mesame da arc
meoTxe dRes dakarguli ar gamoCenila. eqspe-
diciis Tanmxlebma samxedro dazvervam qancis
gawyvetamde eZeba, magram yvelaferi uSedego
aRmoCnda. mere daaskvnes, generali an mgle-
bma daglijes, an ajanyebulebma daatyveve-
so. mxolod erTi kviris Semdeg, roca Zebna
Sewyvites, cxvris profesori araqaTgamocli-
li da erTianad Camoglejil-CamofleTili
gamoecxadaT banakSi. Zvali da tyaviRa iyo.
loyebi Cascvenoda. mxolod farTod gaxelil
TvalebSi enTo giJuri cecxli. arc cxeni hya-
vda Tan, oqros saaTic dahkargvoda. Tavisi
gaqrobis mizezi ki ase axsna – cxeni momikvda
da tyeSi davikargeo. misi naTqvami simarTles
hgavda, yvelam daijera da dawynarda.
magram erTi Tvis Semdeg StabSi Zalian
ucnauri xma dairxa, TiTqos man tyeSi xetia-
lis dros `gansakuTrebuli kavSiri daamyara
cxvarTan~. konkretulad ra igulisxmeboda
am `gansakuTrebul kavSirSi~, veravin xsnida.
yvelaferi imiT damTavrda, rom xelmZRvane-
lobam TavisTan daibara da `gaesaubra~. kolo-
niuri saxelmwifo is adgili ar aris, sadac
SeiZleba, Worebs wauyruo.
– simarTlea, rom `gansakuTrebuli kavSi-
ri~ gqonda cxvarTan? – hkiTxes mas.
– diax. mqonda.
dialogis danarCeni nawili ase gagrZelda.
S:
– ras niSnavs `gansakuTrebuli kavSiri~?
sqesobriv aqts?
p:
– araviTar SemTxvevaSi.
S:
– keTili inebeT da, agvixseniT.
p:
– fsiqologiur Serwymas.
S:
– es axsna ar aris.
p:
– Znelia zusti terminis moZebna. `sulebis
gacvla~, albaT, ufro zusti gansazRvreba
iqneboda.
S:
– ginda, Tqva, rom suli gaucvale cxvars?
p:
– diax. zustad asea.
S:
– ese igi, mTeli kvira, sanam samxedro
dazverva geZebda, Sen cxvarTan cvlidi suls?
p:
– diax. zustad asea.
S:
– ar migaCnia, rom es samsaxurebrivi mova-
leobis darRvevaa?
p:
– Cemi movaleobaa cxvrebis Seswavla.
S:
– cxvrebis SeswavlaSi sulebis gacvla ar
Sedis! ufro windaxeduli unda iyo. Sen saim-
peratoro universitetis siamaye iyavi. sami-
nistroSic aqamde yvela kmayofili iyo SeniT.
Tu rame sisuleles ar Caiden, erTi imaTga-
ni iqnebi, vinc mTeli Soreuli aRmosavleTis
sasoflo-sameurneo politikas gansazRvravs.
gaxsovdes es!
p:
– diax.
S:
– sulebis gacvlis Sesaxeb gibrZaneb, dai-
viwyo. cxvari Cveulebrivi cxovelia.
p:
– amis daviwyeba SuZlebelia.
S:
– keTili inebeT da, amixseniT.
p:
– cxvari me SigniT myavs.
S:
– es axsna ar aris.
p:
– sxvagvarad SeuZlebelia amis axsna.
1936 wlis TebervalSi cxvris profesori
samSobloSi gamoiZaxes, kidev ramdenjerme
Cautares amgvari `gasaubreba~ da saministros
arqivSi gaanawiles samuSaod. misi movaleoba
dokumentebis aRwera da stelaJebze wesri-
gis dacva iyo. sxva sityvebiT rom vTqvaT,
Soreuli aRmosavleTis soflis meurneobis
ulufas misi TefSi moaciles.
– cxvarma mimatova, – swored maSin daiwyo
megobrebTan wuwuni profesorma, – adre is
CemSi iyo!..
***
1937 weli. cxvris profesori saministroSi
samsaxurs Tavs anebebs, iRebs sakmaod did kre-
dits imave saministroSi Tavisi `sami milioni
iaponuri, manjuriuli da monRoluri merino-
sebis gamravlebis gegmis~ realizaciisTvis. es
is proeqti iyo, romelzedac mTeli es wlebi
muSaobda. hokaidoze gadasaxlda da mecxvare-
obas mihyo xeli. mis meurneobaSi ormocdaTe-
qvsmeti cxvaria.
1939 weli. cxvris profesori cols irTavs.
cxvris raodenoba as ocdarvamde gaizarda.
1942 weli. SeeZina Svili (axla sastumro
`delfinis~ mepatrone). as oTxmocdaerTi
cxvari.
1946 weli. profesors saZovrebi CamoerTva
aSS-s saokupacio jarebis saswavlo poligo-
nisTvis. samocdaori cxvari.
1947 weli. cxvris profesori muSaobas iwye-
bs hokaidos mecxvareobis kavSirSi.
1949 weli. profesoris coli tuberkulo-
ziT kvdeba.
1950 weli. cxvris profesori iniSneba meri-
nosis warmoebis muzeumis direqtorad hokai-
doze.
1960 weli. Svils TiTebi waeWra navsadgur
ota­ruSi.
1967 weli. ixureba muzeumi.
1968 weli. ixsneba sastumro `delfini~.
1978 weli. uZravi qonebiT movaWre axalga-
zrda agenti SekiTxvebs iZleva fotoze gamo-
saxuli peizaJis Sesaxeb.
(es ukve Cemzea).
***
– es ra oxrobaa! – amis TqmaRa movaxerxe.

***
– didi siamovnebiT davelaparakebodi mama-
Tqvens.
– ra Tqma unda. adiT da daelaparakeT,
ra problemaa. oRond, es aris, mamaCems...
ratomRac, ar vuyvarvar. ase rom, mapatieT,
uCemod xom ar axvidodiT? – mTxova cxvris
profesoris Svilma.
– ar uyvarxarT?
– rogor vTqva, ver autania, rom meloti
var, TiTebi maklia...
– a! mokled, ucnauri kacia, asea, ara?
– SeiZleba kargi ar aris mamaze ase lapa-
raki, magram... ucnauria da mere rogori! mas
Semdeg, rac cxvars gadaeyara, TiTqos sul
Secvales kaci. autaneli gaxda urTierToba-
Si, lamis, sisastikemde aRwevs misi uxeSoba.
magram iciT, sinamdvileSi, sulis siRrmeSi,
Zalian keTili da saTno adamiania! erTi mogas-
meninaT, rogor ukravs violinoze. maSinve mix-
vdebiT... cxvris gamoa, ase rom itanjeba. misma
am tanjvam mec bevri tkivili momayena.
– albaT, Zalian giyvarT mama, – uTxra Cemma
megobarma.
– ra Tqma unda, miyvars, – upasuxa sastumro
`delfinis~ patronma, – oRond, es aris, imas,
ratomRac, ar vuyvarvar. bavSvobaSi erTxe-
lac ki ar momferebia, erTi Tbili sityva ar
uTqvams. axla ki, roca TiTebi maklia da Tavic
aseTi moprialebuli maqvs, drodadro damci-
nis kidec!
– darwmunebuli var, amas Segnebulad ar
akeTebs, – nugeSiscema scada Cemma megobarma.
– mec ase vfiqrob, – mxari avubi Cems mego-
bars.
– gmadlobT... – Tqva sastumros mmarTvel-
ma.
– magram Tu mxolod orni mivalT, dagvela-
parakeba ki? – vkiTxe me.
– Zneli saTqmelia, magram Tu or piro-
bas SeasrulebT, savsebiT SesaZlebelia, rom
dagelaparakoT kidec. jer erTi, maSinve unda
uTxraT, rom cxvris Taobaze mixvediT.
– meorec?
– ar uTxraT, rom me gaggzavneT.
– gasagebia, – vTqvi me.
***
madloba gadavuxadeT cxvris profesoris
Svils da meore sarTulze avediT. derefanSi
cioda da nestis suni idga. aqa-iq dakidebu-
li naTurebi odnav bJutavda, kuTxeebSi didi
xnis mtveri ido. haerSi adamianis sxeulisa da
Zveli qaRaldebis suni idga. rogorc agvixs-
nes, grZeli derefnis boloSi gavediT da saRe-
bavaqerclil karze davakakuneT. karze mima-
grebuli firfita da zed warwerili `muzeu-
mis direqtori~ erTianad gaxunebuliyo.
kakunze aravin gamogvepasuxa. kidev erTxel
davakakune. isev aravis gauRia xma. mxolod
mesame dakakunebaze moisma moguduli Rmuili
kars iqidan:
– gaeTrieT! – iRriala mamakacis xmam, – yve-
lani gaeTrieT!
– Cven cxvris Taobaze varT, – vuTxari me.
– wadiT da sakuTari ganavali CacecxleT!
– gaisma pasuxad. samocdacameti wlis kvalo-
baze profesors SesaniSnavi iogebi aRmoaCnda.
– magram Cven TqvenTan namdvilad raRac
saqme gvaqvs gasarkvevi, – davuRriale dake-
til kars.
– cxvris Taobaze, nabiWvaro, SenTan salapa-
rako araferi maqvs!
– da mainc mogviwevs dalaparakeba cxvris
Taobaze, romelic ocdaTeqvsmet wels gauCi-
narda! – ar moveSvi me.
erTxans kars ukan CamiCumi ar ismoda. mere
kari mkveTrad, saocrad iolad gaiRo. Cven win
cxvris profesori idga.
grZeli da TovliviT TeTri Tma hqonda.
TeTri warbebi yinulis loluebiviT ekida da
sanaxevrod ufaravda Rrmad Camjdar Tvale-
bs. metrsa da samocdaaT santimetrze odnav
maRali iqneboda, magram erTob amayad da Rir-
seulad eWira Tavi. jmuxi iyo, farToRawve-
biani. cxviris wveri, TiTqos Sublis jibr-
ze, trampliniviT wamoweuliyo win. oTaxSi
sxeulis suni kidev ufro mZafrad igrZno-
boda. Tumca, ara, es mxolod adamianis suni
ar iyo. swored am oTaxSi koncentrirebuls,
Tavisi sawyisi arsi daekarga, drosa da mzis
sinaTles Serwymoda. saqaRaldeebi, rveule-
bi, qaRaldebi ise iyo mofenili, iataki arc
ki Canda. ZiriTadad, dokumentebi ucxo enaze
iyo, yvela raRacnairad – dalaqavebuli. mar-
jvniv, kedelTan, muqi wiTeli sawoli idga,
Semosasvlelis pirdapir, fanjarasTan – wiTe-
li xis veeberTela magida, satrialebeli
savarZliT. magidaze SedarebiTi wesrigi igrZ-
noboda. akuratulad dawyobil qaRaldebis
dastas cxvris formis minis prespapie edo
zemodan. WerSi Camokidebuli WaRi ar enTo da,
damtverili magidis lampa rom ara, ZlivZli-
vobiT rom hfenda Tavis sacodav samoc vats
magidis wiTel zedapirze, oTaxSi sibnele dai-
sadgurebda. profesors nacrisferi perangi,
Salis Savi jempri da formadakarguli Tevzi-
fxurad naqsovi farTo Sarvali ecva. lampis
sinaTlis sxivze nacrisferi perangi da Savi
jempri TeTri perangiviT da ruxi jempriviT
moCanda. Tumca, SeiZleba, asec iyo.
cxvris profesori magidasTan mdgar savar-
ZelSi Cajda, Cven ki sawolze migviTiTa, dasxe-
diTo. ise frTxilad gadavabijeT iatakze gaS-
lil TiToeul furcels, TiTqos naRmze fexis
dadgmisa gveSinoda. sawolamde mivaRwieT da
davsxediT. divani warmoudgenlad WuWyiani
iyo. momeCvena, rom Cemi sacodavi jinsi samu-
damod mieweba zewars. mTeli am xnis ganmavlo-
baSi cxvris profesors erTmaneTze gadaWdo-
bili xelebi magidaze ewyo da ise gvaTvalie-
rebda. TiTebsac ki xSiri balani ufaravda. es
absuluturad Savi balani saocar kontrasts
qmnida TovliviT TeTr TmasTan. cxvris pro-
fesorma telefonis yurmili aiRo da Cahyvi-
ra: `saWmeli moita, Cqara!~ da yurmili ukanve
daagdo.
– maS ase, – mogvibrunda Cven, – Tqven aq
imisTvis moeTrieT, rom ilayboT im cxvris
Sesaxeb, romelic ocdaTeqvsmetSi gauCinar-
da?
– absoluturad marTals brZanebT, – vupa-
suxe me.
– hm, – Caicina cxvris profesorma da xmau-
rianad moixoca cxviri tualetis qaRaldiT, –
ra, zRaprebs momiyvebiT Tu SekiTxvebs damis-
vamT?
– erTsac da meoresac.
– maSin, jer momiyeviT!
– Cven viciT, sad gageqcaT cxvari 1936 wlis
gazafxulze.
– hm, – isev xmauriT moiwminda cxviri, – ese
igi, gindaT, TqvaT, rom iciT is, ris gagebac
ocdaaTi wlis jaxirisa da yvelafris dakarg-
vis Semdeg mainc ver movaxerxe?
– magram Cven es namdvilad viciT.
– albaT, raRac sisuleles wamoroSavT!
jibidan cxvrisgerbiani vercxlis sanTe-
bela da virTxas gamogzavnili foto amoviRe
da magidis kideze davde. banjgvliani xeliT
profesorma orive aiRo, lampis SuqTan miita-
na da Seswavlas Seudga. oTaxSi haeri ukanas-
knel molekulamde mZime siCumiT gaiJRinTa.
ormagi fanjrebi quCidan xmaurs ar atarebda,
ZvelisZveli lampidan wamosuli ucnauri xma
– crrr, crrr – mxolod aZlierebda Cvenze
damxobili mdumarebis simZimes. rogorc iqna,
moxucma Tvali moacila imas, rac xelSi eWira,
tkacaniT gamorTo lampa da mokle, Zlieri
TiTebiT iseTi gamwarebiT daiwyo quTuToebis
sresa, TiTqos Tavis qalaSi Tvalebis Cate-
nas cdilobso. roca xelebi saxidan moiSora,
Tvalis gugebi iseTi wiTeli hqonda, rogorc
kurdRels.
– mapatieT, – Cumad Tqva, – roca amdeni wlis
manZilze garSemo mxolod idiotebi gaxvevia,
aRar gjera, rom normalurebic arseboben!..
– ara uSavs, – mivuge me.
– rogor fiqrob, ras daemsgavseba adamianis
cxovreba, Tu mis azrebs formulirebis saSua-
lebas mouspob?
– ar vici... ras daemsgavseba?
– jojoxeTs. azrebisgan gasivebuli tvi-
nis gauTavebel wamebas. qvesknelis wyvdiads –
TvalisTvis sinaTlis sul mcire sxivis gareSe,
gamSrali yelisTvis wveTi wylis gareSe... ai, am
jojoxeTSi vcxovrob ormocdaori weliwadi.
– da es yvelaferi cxvris gamo? – frTxilad
SevekiTxe.
– diax! cxvris gamo! ocdaTeqvsmeti wlis
gazafxulze gameqca da jojoxeTSi gamis-
tumra...
– imitom waxvediT saministrodan, rom misi
moZebna gadawyviteT?
– imitom wavedi, rom Cinovnikebi Camoya-
libebuli virebi arian! arc erT am kretins
ar esmis sagnebisa da movlenebis WeSmariti
arsi! es utvinoebi verasodes Caswvdebian im
azris sidiades, romelsac Tavis TavSi moicavs
cxvari...
moulodnelad karze daakakunes. `saWmeli,
batono profesoro!~ – gaisma qalis xma. `dato-
ve langari da daikarge aqedan!!!~ – iRriala
cxvris profesorma. kars iqiT yru xmauriT
dadges iatakze raRaca, mere nabijebis xma
nel-nela miwyda. Cemma megobarma kari gaaRo,
iatakidan langari aiRo, wamoiRo da profe-
soris magidaze dado. langarze TefSebi ewyo,
– supi, gaxuxuli puri, salaTa da gufTa – pro-
fesorisTvis, agreTve – ori yava – CvenTvis.
– Tqven ukve WameT? – ikiTxa profesorma.
– axlaxan geaxeliT, – Tavi davuqnieT
pasuxad.
– mainc, ra WameT?
– xbos xorci TeTri RviniT, – vupasuxe me.
– Semwvari xamanwkebi, – upasuxa Cemma mego-
barma.
– hm! – daiRmuvla profesorma, supi moxvri-
pa da puri aaxramuna, – me, ra Tqma unda, bodiSs
gixdiT, magram erTdroulad momiwevs Wama da
TqvenTan saubari. Zalian mSia...
– ra Tqma unda, ra Tqma unda! – vTqviT
erTxmad.
is Tavis sups Seeqca, Cven – Cvens yavas.
cxvris profesori TvalebiT CaaSterda maT-
lafas da manamde ar auwevia Tavi, sanam mTeli
supi ar amoxvripa.
– Tqven iciT, ra adgilia gamosaxuli foto-
ze? – vkiTxe me.
– vici. mSvenivrad vici.
– SegiZliaT, gviTxraT, sad aris?
– e-e, moicaT, moicaT, – Tqva cxvris pro-
fesorma da carieli TefSi ganze gaswia, –
yvelanairi saqme Tanamimdevrobas moiTxovs!
modi, ocdaTeqvsmeti wlidan movyveT. jer me
vlaparakob, mere – Sen.
Tavi davuqnie.
– maS, ase. sul oriode sityviT movyvebi, –
daiwyo cxvris profesorma, – cxvari CemSi 1935
wels Casaxlda. erTxel manjuriaSi, monRo-
leTis sazRvarTan axlos, mTebSi gza damebna.
daRamda. sxva ra gza mqonda, romeliRac gamo-
qvabulSi movewyve da daviZine. cxvari dame-
sizmra. cxvarma TvalebSi Semomxeda da mki-
Txa, SeiZleba Tu ara, SenSi Cavsaxldeo. `midi-
meTqi, – vupasuxe, – winaaRmdegi ar var~. saidan
unda mcodnoda, rom seriozulad meubneboda.
mSvenivrad maxsovs, aSkarad vgrZnobdi, rom es
mxolod sizmari iyo! – profesorma ironiu-
lad gaicina, – aseT cxvars pirvelad vxedavdi
cxovrebaSi. profesia mavaldebulebs, cxvris
yvela jiSs vcnobde dedamiwaze. da vici kidec.
ai, im cxvris garda! im cxvars verc erT nacnob
jiSs ver mivakuTvnebdi: rqebis ganumeorebeli
moxazuloba; saocrad mokle Zlieri fexebi.
Tvalebi – veeberTela, da mTis mdinaresaviT
kriala; TovliviT qaTqaTa matyli, zurgze ki
varskvlavis formis moyavisfro laqa. maSin-
ve mivxvdi – meore aseTi cxvari qveynad ar
moiZebneboda! hoda, mec vuTxari, winaaRmdegi
ar viqnebi-meTqi. rogorc mecniers, Tundac
sizmarSi, ar mindoda aseTi unikaluri egzem-
plaris dakargva!..
– ras grZnobdiT, roca cxvari Cagisaxl-
daT?
– gansakuTrebuls arafers! ubralod,
vgrZnobdi, rom cxvari Camisaxlda. diliT,
gaviRviZe Tu ara, iqidan moyolebuli vgrZ-
nobdi – cxvari myavda SigniT. Zalian bunebri-
vi SegrZnebaa.
– magram, ai, vTqvaT, Tavi arasodes agtki-
vebiaT?
– arc erTxel – mTeli cxovrebis manZilze!
cxvris profesorma piri gufTiT gamoitena
da ybebi gaormagebuli ZaliT aamuSava. naxe-
varic ar hqonda daReWili, rom savse piriT
ganagrZo:
– saerTod, CineTis CrdiloeTsa da monRo-
leTSi adamianSi cxvris Casaxleba arc iseTi
iSviaTobaa. adgilobriv mcxovreblebs uxs-
ovari droidan swamT, rom is, visSic cxva-
ri Casaxldeba, gamorCeul zeciur kurTxevas
iRebs. jer kidev iuanis epoqis matianeSia mox-
seniebuli `varskvlava TeTri verZi~, romelic
CingisxanSi Casaxlda... aba, ras ityviT, sainte-
resoa?
– sainteresoa!.. – davudasture me.
– miaCniaT, rom adamianSi Casaxlebuli cxva-
ri ukvdavia. ukvdavia adamianic, romelSic is
cxovrobs. magram sakmarisia, cxvarma miato-
vos adamiani, rom is maSinve mokvdavi xdeba.
yvelafers TviTon cxvari wyvets. Tu moswons
`maspinZeli~, aTeuli wlebiT darCeba masTan.
raRac ar moewoneba da – hop! – gadmoxteba
gareT da, mogWama Wiri. adamianebs, romlebic
cxvarma miatova, `gamocxvarebulebs~ eZaxian.
magaliTad, iseTebs, rogoric me var...
profesori gufTis ReWvas ganagrZobda.
– sul cota xanSi, mas Semdeg, rac cxvari
Camisaxlda, xeli movkide cxvarTan dakavSi-
rebuli adgilobrivi Cvevebisa da Tqmulebe-
bis seriozul Seswavlas. vekiTxebodi xalxs,
viqeqebodi Zvel xelnawerebSi. swored maSin
gavrcelda xmebi, rom cxvari Camisaxlda. amis
Sesaxeb xelmZRvanelobas moaxsenes. imaT ki es
yvelaferi ar moewonaT da maSinve Camomkides
`fsiqikurad gauwonasworeblis~ iarliyi da
male samSobloSic gamomistumres, rogorc,
ase vTqvaT, `koloniuri sindromis morigi msx-
verpli...~
cxvris profesorma ukanaskneli lukmebic
gadasansla da frangul funTuSebs misdga.
yvelafriT igrZnoboda, rom mSvenieri mada
hqonda.
– Tanamedrove iaponiis udidesi sisulele
is gaxlavT, rom mainc veraferi viswavleT
Cveni azieli mezoblebisgan. cxvris istoria
amis saukeTeso dadasturebaa. ram daRupa
iaponuri mecxvareoba? iman, rom imTaviTve
viwro pragmatuli amocanis Sesrulebaze
aiRes orientacia – rac SeiZleba, swrafad
moemaragebinaT mosaxleoba cxvris xorciTa
da matyliT. aravis ar mouvida TavSi, mecxva-
reoba TandaTanobiT, gegmazomierad daenerga
yoveldRiur cxovrebaSi. gadawyvetilebebs
imwuTieri saWiroebidan gamomdinare iRebd-
nen, drois faqtors ki, rogorc usargeblo
nagavs, ise tovebdnen ganze. da asea CvenTan
yvelaferSi! miwaze fexebiT ar vdgavarT. ai,
is ukanaskneli omic SemTxveviT ar wagvigia...
– ese igi, cxvari TqvenTan erTad Camovida
iaponiaSi? – SevekiTxe da saubari mTavar Temas
davubrune.
– ra Tqma unda! – Tavi damiqnia cxvris pro-
fesorma, – pusanidan gemiT davbrundi. cxva-
ric CemTan erTad mgzavrobda.
– ra mizani hqonda cxvars?
– ar vici! – kbilebSi gamoscra profesor-
ma, – saqonels CemTvis araferi auxsnia. magram
mizani ueWvelad hqonda. da sakmaod didi
masStabisac. sxva ra mogaxsenoT da, amas ki
aSkarad mivxvdi... adamianisa da kacobriobis
gardaqmnis raRac grandiozuli gegma.
– erTaderTi cxvris ZalisxmeviT?
profesorma funTuSis ukanaskneli lukma
gadaylapa, tuCebze xeli Camoisva da miwebebu-
li namcecebi Camoiwminda.
– ra aris amaSi gasakviri? gaixsene Cingisxa-
ni!
– ho, SesaZloa, magram ratom amoirCia,
maincdamainc, iaponia da maincdamainc – Cveni
dro? vkiTxe me.
– albaT, araferic ar amourCevia, ubra-
lod, me gavaRviZe. saukuneebi eZina Tavis gamo-
qvabulSi, raRa maincdamainc Cemnair idiots
mounda iq Sexeteba da misi gaRviZeba!
– es xom Tqveni brali ar aris...
– Cemi bralia! – Tqva cxvris profesor-
ma, – Cemi bralia. swrafad unda momefiqre-
bina, ra xdeboda; maSinve rom mivmxvdariyavi
da `pirveli gasrolis ufleba~ momepovebina,
mecodineboda, risTvis damemiznebina. magram
me, sulelma, metismetad bevri dro davkarge,
sanam mivxvdebodi, ra xdeboda. xolo roca
mivxvdi, gvianRa iyo. cxvarma aRar moicada da
gaiqca... – gaCumda, loluasaviT Camokidebuli
warbebis qvemoT Semaluli Tvalebi daxuWa da
quTuToebi moisrisa.
iseTi SegrZneba iyo, TiTqos ormocdaori
wlis simZime awveboda misi sxeulis TiToeul
ujreds.
– erTxelac viRviZeb diliT da – sadRaa
cxvari... ai, maSin gamovcade sakuTar Tavze,
Tu ras niSnavs, iyo `gamocxvarebuli~! namd-
vili jojoxeTia! cxvari midis, TavSi ki SiS-
vel ideas gitovebs, romlis gamoxatva, cxvris
gareSe, SeuZlebelia. ai, amaSia `gamocxvarebu-
lobis~ mTeli saSineleba...
cxvris profesorma kidev erTxel moiwmin-
da cxviri tualetis qaRaldis naglejiT da
Tqva:
– mokled, yvelaferi mogiyeviT. axla Seni
rigia.
me movuyevi profesors cxvris Tavgada-
savali mas Semdeg, rac man is miatova; imis
Sesaxeb, rogor Causaxlda gisosebs iqiT
mjdar axalgazrda kacs – ultramemarjve-
neebis fanatikoss; imis Sesaxeb, Tu cixidan
gamosvlisTanave rogor gaxda is memarjvene
ZalTa mTeli fraqciis lideri; rogor wavida
CineTSi axlad gamomcxvari politikosi, sadac
uzarmazari sainformacio sindikati Seqmna
da kapitali daagrova; rogor aRiares `Apa~
kategoriis samxedro damnaSaved da rogor
gaaTavisufles Tavisianebis CaSvebis Semdeg;
rogor Cado saqmeSi `did miwaze~ yaCaRobiT
naSovni Tavisi ganZi da rogor Seqmna `gansaku-
Trebuli ganyofileba~; rogor wauWira yelSi
xeli qveynis mTel politikas, ekonomikas da
reklamas da a. S.
– me raRac gamigonia am tipis Sesaxeb, –
Tqva cxvris profesorma, – etyoba, cxvarma,
rogorc iqna, ipova Sesaferi kandidatura,
ara?
– saqmec is aris, rom ara! wleuls, gaza-
fxulze, cxvari masac gaeqca. TviTon ki axla
sikvdilis pirasaa, gonze ver modis. aqamde
cxvari, ubralod, mas dazianebuli tvinis
magivrobas uwevda.
– ai, bednieri! – amoioxra cxvris profe-
sorma, – iseT gonebaze yofnas, rogorc `gamo-
cxvarebuls~ aqvs, albaT, isev ugonod yofna
sjobs...
– da mainc, ratom unda wasuliyo misgan?
mTeli im wlebis mere, roca ukve Camoyalibda
amodena organizacia...
cxvris profesorma Rrmad amoioxra.
– nuTu aqamde ver mixvdi? isic imave wumpe-
Si Cajda, romelSic me. ubralod, Tavisi misia
Seasrula! TiToeul adamians aqvs SesaZleb-
lobebis zRvari. maTTan, vinc bolomde amowu-
ra Tavi, cxvars aRaraferi esaqmeba. etyoba,
arc is aRmoCnda is adamiani, romelic mTeli
asi procentiT SeZlebda cxvris ideis gagebas.
misi roli mxolod is iyo, rom Seeqmna orga-
nizacia. rogorc ki samuSao dasrulda, naga-
vsayrelze moisroles, Camoweres `SemdgomSi
gamousadegarobis gamo~. zustad ase gamomi-
yena cxvarma, rogorc gadamyvani saSualeba –
mTavari iyo, iaponiaSi moxvedriliyo...
– da rogor fiqrobT, ras akeTebs axla?
cxvris profesorma magididan foto aiRo
da TiTi daukakuna:
– daxetialobs iaponiaSi axali patronis
ZebnaSi. rogorc Cans, imisTvis, rom ukve Camo-
yalibebuli organizaciis saWesTan daayenos.
– mainc, ra unda undodes cxvars?
– xom giTxari – rogori samwuxaroc unda
iyos, sityvebiT amis aRwera SeuZlebelia. es
cxvris ideaa. da is cxvrisave saxeebiTa da
formulirebebiT gamoixateba.
– es idea... saerTod, humanuria?
– humanuria, cxvris gagebiT.
– Tqveni gagebiT?
– ar vici... – Tqva cxvris profesorma, –
namdvilad ar vici. mas Semdeg, rac is gaqra,
imis gagebac miWirs, ramdenad var me `me~ da
ramdenad – cxvris aCrdili.
– Tqven TqviT, droze rom mogepovebinaT
`pirveli gasrolis ufleba~, gecodinebodaT,
risTvis dagemiznebinaT... ras gulisxmobdiT?
cxvris profesorma Tavi gaaqnia:
– ai, amis moyolas ki ar vapireb.
oTaxSi isev siCume gamefda. fanjrebze
uecrad wamosuli wvima axmaurda.
es iyo pirveli wvima mas Semdeg, rac sapo-
roSi CamovediT.
– ukanaskneli SekiTxva. ra adgilia gamo-
saxuli fotoze?
– saZovari, sadac Cemi cxovrebis cxra
weliwadi gavatare. cxvars vaSenebdi. omis Sem-
deg amerikelebma mecxvareebs saZovari Camo-
gvarTves. xolo roca dagvibrunes, erT mdi-
dars mivyide saxlianad. vfiqrob, mflobeli
dResac igivea...
– ra, iq dResac cxvars amravleben?
– amis Sesaxeb araferi vici. magram fotos
mixedviT Tu vimsjelebT, savsebiT SesaZle-
belia! miyruebuli adgilia, garSemo as milze
adamianis WaWanebac ar aris. saeWvoa, patroni
iq weliwadSi or-sam Tveze mets atarebdes.
Tumca, wynari, mSvidi adgilia...
– roca patroni ar aris, saxls vin uvlis?
– zamTrobiT iq saerTod aravin aris. Cem
garda, albaT, aravin moiZebneba sakuTari
nebiT iq gamozamTrebis msurveli... zamTro-
biT, jobs, cxvrebi saxelmwifo faras, qveviT,
mTis ZirSi rom patara qalaqia, iq Caabaron.
cotas gadaixdi da SegiZlia, gazafxulamde
mSvidad iyo. saxli isea aSenebuli, rom Tovls
gadmoxveta ar sWirdeba, TviTon Camodis.
imaze nerviuloba ki, rom vinme rames moipa-
ravs, arc ki Rirs. iq ramis moparva TavSic ki
aravis mouva. sanam moparuls qalaqamde mia-
Trev, gaCenis dRes daswyevli. imdeni Tovlia,
cocxlad daimarxebi.
– axla iq aris vinme?
– ras gaigeb... am dros, wesiT, aravin ar unda
iyos! zamTari karzea momdgari, Tan mTel im
aremareze daTvebi daZrwian – zamTris Zilis
win mucels ivseben... SemTxveviT iqiT xom ar
apireb wasvlas?
– ho. rogorc Cans, momiwevs! am saZovris
garda, sxva xelCasaWidi araferi maqvs.
cxvris profesori Zalian didxans ar iReb-
da xmas. tomatis sousi nikapze laqad Camos-
dioda.
bolos Tqva: – alalad rom giTxra, aq Tqve-
namde ukve iyo erTi, imave saZovarze mekiTxe-
boda. es wlis dasawyisSi iyo, mgoni, Teber-
valSi... garegnulad raRaciT Sen ggavda. ase-
Tive axalgazrda da mousvenari iyo... karze
momikakuna da miTxra, rom holSi foto naxa da
dainteresda. swored maSin raRac mowyenili
viyavi. maxsovs, bevri ram movuyevi. isic ki
miTxra, raRac wignisTvis masalas vagrovebo...
jibidan foto amoviRe da gavuwode. iq me
da virTxa viyaviT gamosaxuli. suraTi jeim
gadagviRo 1970 wels – ori Zmakaci – baris
daxlTan. me gverdulad vijeqi da sigarets
vafuilebdi, virTxa ki obieqtivs ucinoda,
ceri hqonda maRla SemarTuli. oriveni axal-
gazrdebi da garujulebi viyaviT.
– erTi Sen xar, – foto lampasTan miitana
profesorma, – oRond, cota axalgazrda.
– foto rva wlis winandelia.
– meore ki, mgoni, swored is aris... mwerali.
Tumca, axla cota moberebulia da wveri aqvs
moSvebuli.
– wveri?
– ho. ai, aseTi xSiri ulvaSebi da wveri...
vcade, warmomedgina wveriani virTxas sifa-
Ti, magram araferi gamomivida.
cxvris profesorma dawvrilebiT agvixsna,
rogor unda mivsuliyaviT saZovramde. mata-
rebliT unda gvemgzavra da asahikavamde gada-
vmsxdariyaviT sxva matarebelze. sami saaTis
mgzavrobis Semdeg mTis ZirSi patara qalaqi
gamoCndeboda. iqidan saZovramde kidev sami
saaTis savali iyo manqaniT.
– didi madloba! – vuTxari da sawolidan
avdeqi.
– gulaxdilad rom giTxraT, ar girCev-
diT mTel am cxvris vnebebSi Tavis Seyofas.
Semomxede, ra damemarTa, cxvars jer aravis-
Tvis moutania bedniereba. da es imitom, rom
cxvrisTvis boroteba da sikeTe adamianis
cxovrebaSi yovelgvar azrs kargavs... Tumca,
ra vici, Seni situacia, SesaZloa, sul sxva-
gvaria...
– SesaZloa...
– maSin warmatebas gisurveb! – Tqva cxvris
profesorma, – barem es carieli TefSebic gaa-
yoleT, aqve, karTan datoveT!..

4. mSvidobiT, sastumro `delfino~


mTeli momdevno dRe samgzavrod vemzade-
bodiT.
sportul maRaziaSi mTamsvlelis aRWur-
viloba da konservebi viyideT, univermaRSi
– meTevzis ori sqeli sviteri da Salis ramde-
nime winda. wignis maRaziaSi im adgilebis ruka
SeviZine, masStabiT 1:50000, agreTve – am mxa-
reze dawerili broSura. wyvili turistuli
sqelZiriani bucebi SevarCieT, agreTve fane-
rasaviT mtkice da uxeSi daTbiluli qveda
sacvlebi.
– aseTi saSinao raRacebi Cems profesias ar
uxdeba! – gadaWriT ganacxada Cemma megobarma.
– jer moica, yurebamde rom Caeflobi
TovlSi, mere Tqvi, ra gixdeba da ra – ara!
– Cven ra, iq Tovlis mosvlamde vapirebT
darCenas?!
– me ra vici! Tovli ukve oqtombris bolos-
Tvis SeiZleba, movides. ase rom, jobs yvela-
frisTvis mzad viyoT. Cven xom warmodgenac
ara gvaqvs, ra SeiZleba, moxdes!
sastumroSi rom davbrundiT, SenaZeniT vee-
berTela zurgCanTa gavteneT. xolo is nivTe-
bi, rac tokiodan CamovitaneT, erTad Sevagro-
veT da Sesanaxad davutoveT sastumro `del-
finis~ mepatrones. rogorc vvaraudobdi,
Cemi Tanamgzavris CanTaSi aTasnairi xaraxura
aRmoCnda, romelTa Treva, Cemi azriT, sulac
ar iyo saWiro. kosmetikuri nakrebi, xuTi
Txelydiani wigni, eqvsi audiokaseta, saRamos
kaba, maRalqusliani fexsacmeli, kolgotebi-
Ta da qveda sacvlebiT savse qaRaldis paketi,
maisuri, Sorti, samgzavro maRviZara, albomi
CanaxatebisTvis, ocdaoTxferiani flomaste-
rebis kolofi, furclebi da konvertebi weri-
lebisTvis, saabazanos pirsaxoci, miniafTiaqi,
feni da yuris sawmendi Cxirebi.
– raSi gWirdeba kaba da maRalqusliani
fexsacmeli? – SevekiTxe me.
– uceb raRac wveuleba rom gamoxtes, maSin?
– mipasuxa.
– Wkuidan SeiSale. RmerTma daswyevlos, ra
wveulebaze laparakob?
yvelafris miuxedavad, fexsacmeli kabaSi
gaaxvia da zurgCanTaSi Camido, iqve moaTavsa
otelis gverdiT maRaziaSi nayidi SedarebiT
patara samgzavro kosmetikuri nakrebic.
sastumros mepatronem siamovnebiT Caibara
Cveni nivTebi. angariSi gavuswore meore dRis
CaTvliT da gavafrTxile, rom erT-or kviraSi
davbrundebodiT.
– rogor aris mama? rameSi gamogadgaT? –
TanagrZnobiT gvkiTxa man.
– Tanac – rogor! – vupasuxe me.
– ai, me ki sul vfiqrob, avikra guda-nabadi
da sadme wavide-meTqi. oRond, warmodgena ara
maqvs, ra unda veZebo... mamaCemi mTeli cxovre-
ba eZebda. axlac eZebs. TeTri cxvris isto-
ria lamis akvnidan maxsovs. SeiZleba, imito-
mac vuyureb egre cxovrebas. TiTqos mxolod
raRacis mudmivi, gauTavebeli Zebnaa namdvili
cxovreba...
sastumro `delfinis~ foieSi, rogorc
yovelTvis, siCume idga. siCumes mxolod kibe-
ze amaval-Camavali beberi moaxle qalis fexis
xma arRvevda drodadro.
– magram, ai, mamaCemi ukve samocdacameti
wlisaa da jerac ver upovia cxvari. isic ki ar
vici, namdvilad arsebobs Tu ara cxvari! mama-
Cemma TviTonac kargad icis, ra cota bednieri
dRe hqonda cxovrebaSi. Zalian minda, axla
mainc daiviwyos cxvari, Tavi daanebos Zeb-
nas da cotaodeni simSvide moipovos! magram
sulelad mTvlis da Cemi mosmenac ki ar unda,
meubneba, cxovrebis mizani ara gaqvso...
– samagierod, sastumro `delfini~ gaqvT! –
moridebiT Seaxsena Cemma megobarma.
– da, rac mTavaria, mamaTqvenma daasrula,
Tavis mxriv, Zebna. axla SeuZlia, daisvenos,
Zebnas Cven gavagrZelebT, – davamate me.
sastumros mepatrones saxe gaunaTda.
– Tu asea, maSin me da mamaCemi amis Semdeg
bednierad vicxovrebT!
– mTeli guliT gisurvebT bednierebas! –
vuTxari me.
– sainteresoa, marTla SeuZliaT erTad
bednierad cxovreba? – mkiTxa Cemma megobarma,
roca martoni davrCiT.
– ra Tqma unda, dro dasWirdebaT, magram
darwmunebuli var, yvelaferi rigze eqnebaT!
rac unda iyos, ufskruli, romelic ormo-
cdaor weliwads yofdaT, bolos da bolos,
gaqra. cxvris profesorma Tavisi roli Seas-
rula. imaze, Tu sad imaleba axla cxvari, Cven
unda vimtvrioT Tavi...
– me orive momewona, – Tqva Cemma megobarma.
– mec, – vTqvi me.
nivTebis Calagebas rom movrCiT, erTxans
loginSi visiyvaruleT. mere qalaqSi gavediT
filmis sanaxavad. kinodarbazis sibneleSi
bevri Cvennairi wyvili zustad Cvennairad-
ve miscemoda siyvaruliT tkbobas. amasTan,
gveCveneboda, rom imis yureba, Tu rogor
erTobian sxvebi siyvaruliT, arc ise cudi
saqmianobaa.
nawili merve
nadiroba cxvarze – 3

1. qalaq Ziunitakis dabadeba,


ayvaveba da dacema
diliT asahikavas matarebelSi CavsxediT.
ludis qila gavxseni, muyaos parkidan `qalaq
Ziunitakis istoriis~ mozrdili tomi amoviRe
da kiTxvas Sevudeqi. Ziunitaki – `Tormeti Can-
Cqeri~ – ase erqva qalaqs, romlis gverdiTac
cxvris profesoris yofili saZovrebi iyo.
wignSi sasargeblo da gamosadegi veraferi
vipove. Tumca, arc saziano iyo rame. rogorc
winasityvaoba ityobineboda, wignis avtori
ZiunitakSi 1940 wels daibada da hokaidos
universitetis literaturuli fakultetis
damTavrebis Semdeg, xeli mihyo `aqtiur isto-
riul-samxareTmcodneo moRvaweobas~. am moR-
vaweobis erTaderTi nayofi swored es wigni
iyo. gamocemis weli – 1970. pirveli gamocema
da, albaT, ukanasknelic. Tu wigns davujere-
bT, maSin pirveli mosaxleebi axlandel Ziuni-
takSi 1881 wlis zafxulis pirs mosulan. Tvra-
metni yofilan. yvelani Raribi glexebi iyvnen.
mTeli maTi avladideba Toxebis, namglebis,
leibebis, sabnebis, tanisamosis, qvabebisa da
danebisgan Sedgeboda.
aq mosvlamde cota xniT adre am adamiane-
bma saporosTan axlos, ainebis dasaxlebaSi,
ukanaskneli groSebiT daiqiraves axalgazr-
da aini – gamyoli. ymawvil kacs Caferfli-
li mzera hqonda, misi saxeli ainur enaze xan
naxevar, xan ki savse mTvares aRniSnavda (ris
gamoc avtori varaudobda, rom ymawvilkacs
maniakalur-depresiuli fsiqozisken hqonda
midrekileba).
aseTi undili garegnobis miuxedavad, ymaw-
vili Seudarebeli gamyoli gamodga. miuxeda-
vad imisa, rom iaponurad arc erTi sityva ar
esmoda, mas Tvrameti moRuSuli, daeWvebuli
glexi mihyavda CrdiloeTiT, mdinare isika-
ris saTaveebisken. ymawvili cdilobda, yvela-
feri eRona, raTa Tavisi TanamgzavrebisTvis
rac SeiZleba mdidari, nayofieri miwebi epova
axali cxovrebis dasawyebad. meoTxe dRes Ses-
afer adgilas gavidnen. es iyo vrceli veli,
moxerxebuli wyalsacavebi da aTasfrad ayva-
vebuli mSvenieri mdeloebi.
– ai, aq kargia! – kmayofilma Tqva ymawvilma,
– mtaceblebi ar arian. miwa noyieria. Tevzis
Werac SeiZleba.
– ara! – ar moiwona glexebs Soris ufrosma
da Tavi gaaqnia, – gza ganvagrZoT.
`aha, – ifiqra ymawvilma, – es xalxi fiqro-
bs, rom Tu ufro iqiT wavalT, ukeTes miwas
ipovian. ra gaewyoba, viaroT da viaroT...~
kidev or dRe-Rames midiodnen CrdiloeTiT
da miadgnen zegans, arc ise nayofieri miwiT,
magram wyaldidobebisgan daculs.
– ras fiqrobT? – hkiTxa ymawvilma ufross,
– aqac SeiZleba.
magram ufrosma kvlav gaaqnia Tavi.
razmi adgilidan adgilze gadadioda da
ymawvili kacic yovelTvis erTsa da imave mdu-
mare pasuxs iRebda, sanam bolos mdinaresTan
– axlandel asa­hikavasTan ar gavidnen. sapo-
rodan Svidi dRis fexiT savali iyo, as ormoc
kilometramde qancgamwyveti gza.
– aba, ras ityviT? iqneb aq? – ikiTxa ymaw-
vilma, Tan maincdamainc didi imedi ar hqonda,
rom `hos~ etyodnen.
– ufro iqiT, – Tqves glexebma.
– magram iqiT mTebia! – wamoiZaxa ymawvilma.
– mere ra? – xalisianad gamoepasuxnen
glexebi.
da razmic siokaris uReltexilisken dai-
Zra.
Tqma ar unda, sacxovreblad vargisi adgi-
lebis ase jiutad dawunebisa da rac SeiZle-
ba uvargisi miwebis Segnebulad ZebnisTvis
glexebs, albaT raRac gansakuTrebuli mizezi
unda hqonodaT. saidumlo is gaxldaT, rom
es adamianebi imalebodnen. alalbedze imitom
gaiqcnen TavianTi soflidan, rom emalebod-
nen gadauxdel valebs. da axla Tavgadaklul-
ni cdilobdnen, iseTi kunWuli epovaT deda-
miwaze, sadac maT verasodes – verc SemTxveviT
da verc winaswarganzraxviT – ver miswvdeboda
adamianis Tvali. saidan unda scodnoda es
sabralo ymawvil ains? savsebiT bunebrivia,
rom sabralos ukvirda, brazobda, ibneoda da
sakuTari Tavisac aRar sjeroda, roca xedav-
da, srul Wkuaze myofi adamianebi Tavisi nebiT
rogor ambobdnen uars mSvenier miwebze da
sul ufro da ufro CrdiloeTisken miiwevd-
nen.
magram, yvelafris miuxedavad, ymawvi-
li arc ise susti xasiaTisa gamodga. sioka-
ris uReltexilze gadasvlisas mainc Seegua
sul CrdiloeTisken da CrdiloeTisken maTi
moZraobis auxsnel, raRac mistikur ltolvas
da ukve Segnebulad arCevda yvelaze miuval
adgilebs da yvelaze saSiS Waobebs, riTac
aSkarad axarebda glexebs.
uReltexili rom gadaiares, razmma Crdi-
loeTisken ganagrZo gza, magram kidev oTxi
dRis mgzavrobis Semdeg miadgnen mdinares,
romelic aRmosavleTidan dasavleTisken
miedineboda. moTaTbirebis Semdeg glexebma
aRmosavleTisken wasvla gadawyvites.
da, ai, swored aq daiwyo namdvili jojoxe-
Ti. isini gzas ikvlevdnen okeanesaviT una-
piro bambukis tevrSi, saaTobiT ebrZodnen
adamianis simaRle balaxs, mkerdamde eflobo-
dnen ayrolebul Waobis wunwuxSi, mixoxavdnen
lamis cicabo kldeebze da, avad Tu kargad,
ganagrZobdnen aRmosavleTiT siaruls. RamRa-
mobiT karvebs dgamdnen mdinaris napirze da
mglis ymuilis TanxlebiT iZinebdnen. samar-
TebeliviT basri bambukis foTlebiT mTlad
daeseraT xelebi. qinqlam da koRom garedan
rom sul gamoxres, axla yurSi uZvrebodnen,
Signidan swovdnen sisxls. mexuTe dRes gza
isev mTebma gadauRobes – wasasvleli aRarsad
iyo. ra Tqma unda, kidev SeeZloT, waweuli-
yvnen win, magram, rogorc ymawvilma-gamci-
lebelma Tqva, imis iqiT iwyeboda adgilebi,
sadac adamianis cxovreba warmoudgeneli
iyo. da mxolod maSinRa SeCerdnen glexebi.
es moxda 1881 wlis 8 ivliss, saporodan oras
samoc kilometrze.
pirvel rigSi, midamo Seiswavles, wyali
gasinjes mdinareSi, niadagi Seamowmes da
miwaTmoqmedebisTvis ase Tu ise gamosadegi
adgili SearCies. mere nakveTi ojaxebs Soris
gayves, mindvris centrSi morebisgan baraki
aages da iq erTad daiwyes cxovreba.
iqve, Soriaxlo, sanadirod gamosul ainTa
jgufs gadaeyara ymawvili-gamyoli da maT hki-
Txa, ra erqva am adgils. `Sen fiqrob, rom
sadRac eSmakis ukanalSi gadakarguli es
adgili rame saxels imsaxurebs?~ – upasuxes
ainebma. ai, ase moxda, rom didi xnis manZil-
ze dasaxlebas Tavisi saxelic ki ar hqonda.
ise, kacma rom Tqvas, raSi sWirdeboda saxeli
adgils, romlis garSemo samoci kilometris
radiusiT erTi sulieric ki ar cxovrobda (da
Tu cxovrobda, sxvebTan urTierTobis sur-
vils maincdamainc ar amJRavnebda). miuxedavad
imisa, rom 1889 wels sagubernatoros Cinovni-
ki gamoecxadaT, aRwera yvela iq mcxovrebi
da Tqva, `dasaxlebuli adgili saxelwodebis
gareSe erTob uxerxuliao~, – arc erTi axal-
mosaxle aranair uxerxulobas ar grZnobda
amasTan dakavSirebiT. piriqiT, sagangebod am
SemTxvevisTvis mindorSi muSaoba miatoves,
barakSi Segrovdnen da Toxebisa da namgle-
bis qneviT daadgines: dasaxlebas saxeli ar
sWirdebao! gaognebul Cinovniks sxva arafe-
ri darCenoda, garda imisa, rom yvela CanCqe-
ri daeTvala am midamoebSi – sul Tormeti
aRmoCnda5, Caewera es angariSSi da gaegzavna
sagubernatoroSi, sadac didxans ar ufi-
qriaT, oficialurad daamtkices saxelwodeba
`Ziunitakis dasaxleba~ (mere ki – sofeli Ziu-
nitaki), magram es yvelaferi gacilebiT gvian
moxda. davubrundeT 1882 wels.

miwis sacodavi viwro zoli xeobamde


grZelde­boda, mere ki zeviT, samocgradusia-
ni kuTxiT miemarTeboda. mdinares mTa Suaze
gaekveTa da es naprali warmoeqmna. sxvanai-

5 Ziu-ni taki – iaponurad Tormet CanCqers niSnavs


rad rom vTqvaT, es, marTlac, naxvreti iyo am
sityvis pirdapiri mniSvnelobiT. miwis viwro
zolze bambuki xarobda, niadagSi ki mTis Zira-
mde gigantur fiWvebs gaedgaT fesvebi. gar-
Semo erTTavad mglebi, cxenirmebi, daTvebi,
Tagvebi da sxva didi Tu patara nadir-frinve-
li daZrwoda. zogi xorciT ikvebeboda, zogi
_ TevziT, zogic – am mxareSi iSviaTi mwva-
ne foTlebiT. haerSi erTTavad mumlisa da
koRos zuzuni ismoda.
– Tqven marTla gindaT aq cxovreba? – iki-
Txa Secbunebulma ymawvilma.
– magas kiTxva unda? – upasuxes glexebma.
gaugebaria, ratom, magram ymawvili aini
axalmosaxleebTan darCa. rogorc avtori
varaudobda – ubralo cnobismoyvareobis
gamo (saerTod, Zalian xSirad da bevrs varau-
dobda avtori). asea Tu ise, Zneli saTqmelia,
gadaurCebodnen Tu ara im pirvel zamTars
glexebi, is rom maTTan ar darCeniliyo. ymaw-
vilma aswavla damzrali miwidan bostneulis
amoReba, Tovlis namqridan gamosvla, gayi-
nul mdinareSi Tevzis Wera, maxeebis dageba
mglebisTvis, zamTris Zilis win damSeuli
daTvebisgan Tavis daRweva, amindis gamocno-
ba qaris mimarTulebis mixedviT, xel-fexis
moyinvisgan Tavis dacva, bambukis fesvebisgan
kerZis momzadeba, fiWvebis saWiro mimarTu-
lebiT wamoqceva. glexebma misianad aRiares
da ymawvils isev daubrunda TiTqmis dakar-
guli rwmena, rom viRacas sWirdeboda. cota
xnis Semdeg colad SeirTo erT-erTi axalmo-
saxlis qaliSvili, romelmac sami Svili gau-
Cina, iaponuri saxelic dairqva da samudamod
moiSora `xan _ savse da xan – naxevarmTvare~.
magram ymawvilis gamocdilebisa da gmi-
ruli mcdelobis miuxedavad, axalmosaxleTa
cxovreba gauTavebel tanjvasa da xelmokle-
obaSi gadioda. miuxedavad imisa, rom jer
kidev agvistoSi TiToeulma ojaxma sakuTari
qoxi aigo, es qoxebi sxvadasxva zomis morebis-
gan saxeldaxelod iyo Sekowiwebuli da qar-
buqis dros maincdamainc ver akavebda Tovlis
namqers. Cveulebrivi ambavi iyo diliT baliS-
Tan naxevari metris sisqis Tovlis aRmoCe-
na. ojaxebis umetesobas mxolod TiTo xeli
logini hqonda da amitom mamakacebi kocon-
Tan, miwaze mokuntulebi aTevdnen Rames. roca
saWmlis maragi gaTavda, mdinareSi yinulqveS
Tevzis Wera daiwyes, TovlqveS gvimris gaSave-
bul Reroebs eZebdnen. damzrali miwidan
saWmelad vargis fesvebs CiCqnidnen. im wels
gansakuTrebiT sastiki zamTari idga, magram
aravin momkvdara. arc erTmaneTTan uCxubiaT
da arc utiriaT. siRaribe erTaderTi Zala
iyo, maT rom gaaZlebina. bolos gazafxulic
dadga. daibada ori bavSvi da axalmosaxleTa
ricxvi ocdaerTamde gaizarda. mSobiarobamde
ori saaTiT adre dedebi mindorSi muSaobd-
nen, mere imSobiares, momdevno dilas ki isev
muSaobdnen mindorSi. zafxulisTvis glexe-
bma kartofili da simindi daTeses, nel-nela
naTesebis gafarToebac daiwyes – Wridnen
xeebs da wvavdnen fesvebs. miwa gamococxlda,
gamoCnda pirveli ylortebi da is iyo, adamia-
nebma SvebiT amoisunTqes, rom mindors kaliis
urdoebi Seesia.
kaliebi mTebs gadaRmidan movidnen. qeds
iqidan jer veeberTela Savi Rrubeli gamoCn-
da. mere yrud, saSinlad agugunda miwa. vera-
vin mixvda, ra xdeboda, ymawvili ainis garda.
yvela mamakaci Seagrova da ubrZana, mindorSi
koconebi daenToT. yvelaferi, risi dawvac
SeiZleboda – aveji, qoxebis morebic ki, min-
dorSi gaitanes, navTobis bolo narCenebi
moasxes da erTianad dawves. qalebs uTxres,
qvabebi aeRoT xelSi da, rac Zali da Rone
hqondaT, ertyaT qvasanayebi. yvelaferi iRo-
nes, rac SeeZloT (arc maSin da arc mere amaze
kaciSvils sayveduri ar dascdenia), magram
yvelaferi uSedego gamodga. Rormucela mxe-
cebis miriadebi RrubeliviT daeSvnen min-
dorze, kargad moilxines da mosavlidan erTi
Rero da foToli ar dautovebiaT.
roca kaliebi gadaikargnen, ymawvili aini
miwaze pirqve daemxo da atirda. glexebidan
aravin tiroda. maT mindorSi daxocili kalie-
bi Seagroves, dawves da roca mTeli es uwmin-
duroba daiwva, xelaxla daiwyes miwis xvna.
kidev erTi zamTari gadaitanes TevziTa da
TovlqveS moCiCqnili fesvebiT. gazafxulze
kidev sami bavSvi daibada. isev daTeses. magram
Sua zafxulSi isev kaliebi daecnen Tavs da
Zirfesvianad mospes mosavali. amjerad ymaw-
vil ains aRar utiria.
mesame wels kaliebis Semoseva Sewyda –
gazafxulis gauTavebelma niaRvrebma matlebi
gaanadgura da, masTan erTad, mosavlis didi
nawilic. meoTxe wels saSinlad momravlda
maisis xoWoebi, mexuTe wels saocrad civi
zafxuli daiWira.

am adgilamde rom mivedi, wigni davxure,


kidev erTi qila ludi gavxseni, CanTidan ora-
gulis xizilala amoviRe da SevWame.
Cemi megobari gulxeldakrefili Tvlem-
da mopirdapire savarZelSi. vagonis fanjri-
dan Semosulma Semodgomis mzem oqrosfrad
SeuReba Sarvali muxlisTavebze. saidanRac
cicqna farvana mofrinda, Cvens Tavze daiwyo
uazrod farfati, rogorc qaRaldis naglej-
ma – niavze. erTxans ase itriala, mere mkerdze
daajda, iq karga xans daisvena, mere isev afar-
fatda da Tvals miefara. farvana gafrinda da
momeCvena, rom Cemi Tanamgzavri odnav, sul
odnav daberda.
sigareti movwie, wigni gadavSale da `Ziuni-
takis istoriis~ kiTxva gavagrZele.

meeqvse wels axalmosaxleebis saqmeebi nel-


nela aewyo. mosavali aiRes, saxlebi xelaxla
aaSenes, TviTon adamianebic nel-nela SeeCvi-
vnen civ mxareSi cxovrebas. morebis kedlebs
Signidan dafebi aakres. TiToeul qoxSi kera
moawyves da zeTis lampebi dakides. navebSi
Caawyves mosavlis Warbi nawili – gamoyvanili
Tevzi da irmis Zvali, or dReSi Cavidnen mdi-
nariT uaxloes qalaqamde, gayides TavianTi
saqoneli, iyides marili, tanisamosi da navTi.
ramdenime maTganma damwvari xeebisgan naxSi-
ris keTeba iswavla. amasobaSi mdinaris qveda
nawilSi erTi-ori axali dasaxlebac gaCnda da
mezoblebma erTmaneTSi naturaluri vaWro-
bac gaaCaRes.
glexebi sul ufro kargad iTvisebdnen axal
miwebs, sul ufro uWirdaT muSaxeli. bolos
kreba gamarTes, zedized or dRes ixmaures,
iyvires da bolos gadawyvites, dasaxlebaSi
mSobliuri soflidan kidev ramdenime ada-
miani moewviaT. problema, ra Tqma unda, vale-
bi iyo, romlebsac isini gamoeqcnen. Tumca,
rogorc frTxili mimoweriT gairkva, kredi-
torebma ukve karga xania, dakarges fulis ukan
dabrunebis imedi da TavianT pretenziebzedac
xeli aiRes. maSin uxucesma glexma ramdenime
Zvel megobars werili miswera – xom ar gadmox-
val axal adgilzeo. es 1889 wels moxda, swo-
red maSin, roca Cinovnikma aRwera dasaxle-
bis yvela mcxovrebi da saxelad `Ziunitaki~
mougona.
momdevno wels eqvsi ojaxi Camovida sul
– cxrameti kaci. maspinZlebi maT axlad aSe-
nebul barakSi daxvdnen da cremliani Tva-
lebiT aRniSnes Zveli megobrebis Seyra axal
adgilze. axalmosul ojaxebs miwa gamouyves,
pirvel xvna-Tesvasa da saxlebis aSenebaSic
miexmarnen.
1893 wels kidev oTxi ojaxi – Teqvsmeti
axalmosaxle SeemataT. 1897-Si – Svidi ojaxi,
ocdaoTxi adamiani.
nel-nela mosaxleobis ricxvi izrdeboda.
soflis SuagulSi aSenebuli baraki gaafar-
Toves, gadaakeTes da Tavyrilobis saxlad
gadaaqcies. gverdiT pawawina sintoisturi
samlocvelo aaSenes. dasaxlebam soflis ofi-
cialuri statusi miiRo. glexebis ZiriTad
sakvebad kvlavindeburad rCeboda fetvi,
magram sul ufro xSirad urevdnen TeTr brin-
jsac. marTalia, arc ise regularulad, magram
sofelSi mainc Semoixedavdnen xolme fos-
talionebi. ra Tqma unda, arc usiamovnebebi
mohklebiaT. Cinovnikebma nel-nela mouxSires
am mxareSi siaruls, gadasaxadebi daakisres
sofels da axalgazrdebs jarSi iwvevdnen.
yvelaze cudad mainc ymawvili aini grZnobda
Tavs (romelic am droisTvis ocdaaTs karga
gadacilebuli iyo). rogor ar auxsnes, magram
verafriT ver gaego, ra saWiro iyo saxelmwi-
fo gadasaxadebi da raRac jarSi gawveva.
sul imas imeorebda:
– eh! mainc is Zveli dro jobda!
magram, ase iyo Tu ise, sofeli izrdeboda
da viTardeboda.
1903 wels gadawyvites, sofelTan axlos
mdebare patara mindori naxiris saZovrad
gamoeyenebinaT da iqve soflis farexi aeSe-
nebinaT. amasTan dakavSirebiT sagubernato-
rodan sagangebod moavlines kaci, romelic
kompetentur darigebebs iZleoda – rogor
SemoevloT Robe, rogor gaeyvanaT wyalsade-
ni, rogor aegoT farexi. faqtobrivad, is xel-
mZRvanelobda saZovris mowyobas. mere kato-
rReli muSebis daxmarebiT mdinaris gaswvriv
gaiyvanes gza, romliTac saxelmwifosgan
SeRavaTian fasebSi gamosyiduli mTeli fara
lamis ufasod Camoiyvanes saZovarze. glexebs
ver gaegoT, mainc ra guluxvoba da mondo-
meba gamoiCines maTi soflis sakeTildReod,
Tumca, amaze fiqriT arc Tavi autkivebiaT.
`Cvens Tavze datrialebuli amdeni ubedure-
bis Semdeg kargi dReebic xom unda damdgari-
yoo!~
ra Tqma unda, saxelmwifom Tavisi gulke-
Tilobis gamo ar moamaraga glexebi cxvriT.
saimperatoro armiis materikze ganlagebis
win generalur StabSi SeimuSaves Cacmulo-
bis `cxvris matyliT TviTuzrunvelyofis
programa~. genStabma Zala daatana mTavro-
bas, mTavrobam gamosca brZanebuleba vaWro-
bisa da soflis meurneobis saministrosTvis
– gaezardaT cxvris samamulo warmoeba, sami-
nistroebma ki brZaneba gaugzavnes hokaidos
sagubernatoros. ai, mTeli istoria. axlovde-
boda ruseT-iaponiis omi.
mTeli soflidan cxvrebisadmi yvelaze
meti interesi ymawvilma ainma gamoiCina. sagu-
bernatorodan movlinebulma kacma Seaswavla
cxvris movla da manac, bolos da bolos, am
saqmianobas mohkida xeli. mainc riT moxibla
mecxvareobam, gaugebari darCa. safiqrebelia,
rom misi suli ver Seegua mTel am `sazoga-
doebriv cxovrebas~, romelic, soflis zrdas-
Tan erTad, sul ufro rTuli da gaugebari
xdeboda.
saZovarze Camoiyvanes ocdaTeqvsmeti
sausdauni da ocdaerTi SpopSiri. garda amisa,
faras miuCines ori ZaRli – mesazRvre koli.
ymawvili ainisgan sul male mSvenieri mecxvare
dadga. fara yovelwliurad izrdeboda. ymaw-
vilma kacma mTeli suliTa da guliT Seiyvara
Tavisi cxvrebi da ZaRlebi. Cinovnikebi kmayo-
filebi iyvnen. misi kolis lekvebs, rogorc
mecxvare ZaRlis STamomavlebs, mTel hokai-
doze gzavnidnen.
daiwyo ruseT-iaponiis omi. soflidan xuTi
biWi gaiwvies armiaSi da CineTSi, frontze gag-
zavnes. xuTive erTsa da imave razmSi moxvda.
erT-erTi simaRlis dasaufleblad brZolis
dros razmis marjvena flangze yumbara gas-
kda, ori iqve daiRupa, erTma marjvena xeli
dakarga. sami dRis Semdeg brZola damTavr-
da da orma gadarCenilma Tanasoflelebis
dafleTili narCenebi Seagrova. xuTive pir-
veli da meore talRis axalmosaxleTa Svile-
bi iyvnen. erT-erTi daRupuli ymawvili ainis
ufrosi vaJi iyo – isic mecxvare. orive daRu-
puls cxvris matylisgan Sekerili forma ecva.
– risTvis aris saWiro saomrad adamianebis
sazRvargareT gagzavna? – sofelSi dadioda
da saTiTaod yvelas ekiTxeboda aini.
pasuxi aravis gaucia. maSin man miatova ada-
mianebi, farexSi dasaxlda da Tavis cxvreb-
Tan daiwyo cxovreba. coli xuTi wliT adre
tuberkuloziT moukvda, ori qaliSvili karga
xnis win gaTxoviliyo da Tav-TavianT ojaxebSi
cxovrobdnen. mwyemsobisTvis sofeli mcire
gasamrjelos uxdida da sakvebiT amaragebda.
Svilis dakargvis Semdeg darCenili cxo-
vreba martom gaatara da samocdaori wlisa
aResrula. zamTris erT diliT, biWma, rome-
lic cxvrebis mwyemsvaSi exmareboda, farexis
iatakze ipova. gayinuliyo. ori koli, im pir-
veli ZaRlebis SviliSvilebi, sevdiani Tvale-
biT aqeT-iqidan ewvnen cxedars da sacodavad
wkmutunebdnen. cxvrebi TavianTTvis wiwknid-
nen Tivas bakSi. farexis siCumeSi kastanetebi-
viT gaismoda cxvrebis kbilebis xmaSewyobili
rakuni.

Ziunitakis istoria gagrZelda, Tumca ymaw-


vili ainisTvis is amiT dasrulda. tualetSi
gavedi da ori qila ludisgan gavTavisufldi.
roca ukan davbrundi, Cems megobar qals ukve
eRviZa da dabneuli iyureboda fanjaraSi. fan-
jris miRma horizontamde gadaWimuliyo brin-
jis datborili mindvrebi. drodadro silo-
sis koSkebi Caiqrolebda. fanjaraSi gamoCnda
mdinare da isev gaqra. sigarets movukide da
erTxans ukan gaqceul peizaJsa da Cemi mego-
bris profils Sevcqerodi. Cemi megobari am
peizaJs swavlobda. sityva ar dauZravs. siga-
reti bolomde movwie da wigns mivubrundi.
gadaSlil furclebze rkinis xidis Zelebis
Crdilebma gadairbina.
ymawvili aini daberda da mokvda. amis Sem-
deg Ziunitakis istoriaSi saintereso arc aRa-
raferi momxdara. aTiode cxvari gulis Tia-
qrisgan daixoca. mosavali erTi-orjer yinvam
gaanadgura. danarCeni yvelaferi normalu-
rad viTardeboda da taises epoqaSi6 sofelma
qalaqis statusi miiRo. qalaqi swrafad izr-
deboda. aages skola, ratuSa, safosto ganyo-
fileba.
hokaidos aTviseba mTlianobaSi dasrule-
buli iyo. yvelaferi, risi gadaxvnac SeiZle-
boda, gadaxnes da xelmokle glexebis STamo-
mavlebma axali miwebis saZebnelad manjuriasa
da saxalins miaSures.
1938 wlis ambebis CamonaTvalSi naxsenebi

6  imperator taises mmarTvelobis xana, 1912-1926 w.


iyo cxvris profesori: tyisa da soflis meur-
neobis saministros Cinovniki, mecnierebaTa
doqtori........ (32 wlis). mas Semdeg, rac daamTa-
vra koreasa da manjuriaSi mravalwliani kvle-
va, piraduli motivebiT datova Tanamdeboba,
sacxovreblad dasaxlda mTian velze Ziunita-
kis CrdiloeTiT~.
arc manamde da arc mere cxvris profesor-
ze wignSi erTi sityvac aRar iyo naxsenebi.
roca sevas epoqis7 qalaqis istorias aRwer-
da, avtorma, etyoba, TviTonac moiwyina.
Txroba wyvetili gaxda, winadadebebi –
Sablonuri, enam mTlianad dakarga is naTeli
saxovneba, rac ase xiblavda ymawvili ainis
faTerakebiT aRsavse cxovrebis Txrobisas.
`istoria~ ocdaaTi wliT win gadavfurcle da
1939-dan 1966-Si aRmovCndi. daviwye im Tavis
kiTxva, romelsac `dRevandeli qalaqi~ erqva.
ra Tqma unda, `dRevandel~ wignSi samocian
wlebs gulisxmobda da dRevandelobasTan
marTla araferi hqonda saerTo. im dRes 1978
wlis oqtomberi iyo. magram amgvar raRacebs
kaci versad gaeqcevi. xels mokideb miyruebu-
li qalaqis istoriis aRweras uxsovari droi-

7  imperator sevas mmarTvelobis xana, 1926-1989 w.


dan da, ginda Tu ar ginda, mainc `dRevandeli
dRiT~ unda daasrulo.
Tundac es `dRes~ Zalian swrafad kargav-
des Tavis dRevandelobas, mainc sulerTia: im
faqts, rom dRes aris dRes, veravin uaryofs.
Tu dRevandeli dRe aRar iqneba dRevandeli
dRe, aRarc istoria iqneba istoria.
maS ase, qalaqis `dRevandeli~ istoriis
mixedviT, 1969 wlis aprilSi Ziunitakis
mosaxleoba Seadgenda TxuTmeti aTas kacs,
mTeli eqvsi aTasiT naklebs, vidre aTi wlis
win iyo. am eqvsi aTasidan umetesoba glexebi
iyvnen, romlebic axali miwebis saZebnelad
wavidnen. `sazogadoebis orientaciam war-
moebis ufro maRalganviTarebul struqtu-
raze, amas damatebulma zamTrobiT niadagis
gayinvam, rogorc miwaTmoqmedebis yvelaze
mwvave problemam hokaidoze, ganapiroba bolo
wlebSi glexobis arnaxulad aqtiuri gadineba
qalaqidan...~
ra daemarTa mindvrebs, roca glexebi
wavidnen? iq xeebi darges. miwa, romelsac mama-
papani ofliTa da sisxliT rwyavdnen, roca
xeebisgan, kunZebisa da fesvebisgan aTavisu-
flebdnen, – SviliSvilebma isev tyed aqcies.
pirdapir saocrebaa! ase rom, mrewvelobis
ZiriTadi dargi dRes ZiunitakSi xis mopoveba
da damuSavebaa. qalaqSi aSenebulia ramdenime
qarxana da Ziunitakis mcxovreblebi iq tele-
vizorebis korpusebs, sarkis dasadgmelebs,
saTamaSo daTuniebsa da Tojina-ainebs awar-
moeben. axalmosaxleTa yofili komunaluri
baraki axla muzeumad aris gadakeTebuli,
sadac eqsponatebis saxiT warmodgenilia Ziu-
nitakis pirveli mosaxleobis Toxebi, namgle-
bi da pirveli moxmarebis sxva sagnebi. iq aris
ruseT-iaponiis omSi daRupuli ori Ziuni-
takelis piradi nivTebi. agreTve, glex ben-
tos kolofi, romelsac daTvis nakbilarebi
atyvia. Semonaxulia, agreTve, axalmosaxlee-
bisTvis maTi yofili samSoblodan gamogzavni-
li werili – cnoba imis Taobaze, rom valebi,
romlebsac isini gaeqcnen, ukve dafarulia.
da mainc, alalad vityvi: `dRevandeli~ Ziu-
nitaki saSinlad mosawyen qalaqad momeCvena.
misi saSualo statistikuri mcxovrebi samu-
Saodan Sin dabrunebis Semdeg oTxi saaTi uyu-
rebs televizors. arCevnebze mosaxleobis
aqtiuroba maRalia, miuxedavad imisa, rom yve-
lam winaswar icis, vis airCeven. qalaqis devi-
zia: `adamianis sulis simdidre bunebis simdi-
dreSia!~ yovel SemTxvevaSi, amas amtkicebda
sadguris moedanze gakruli lozungi.
wigni davxure. davamTqnare da Tavi Zils
miveci.

2. qalaq Ziunitakis dacema.


Ziunitakis cxvrebi
asahikavaSi CrdiloeTisken mimaval matare-
belSi gadavsxediT. gaviareT siogaris uRel-
texili. Cveni gza TiTqmis zustad miuyveboda
im gzas, romliTac asi wlis winaT midiod-
nen ymawvili aini da Tvrameti Rataki glexi.
Semodgomis mzis sxivebi mkveTri konturebiT
xatavda nekerCxlis alisfer foTlebs da fiW-
vis TiToeul wiwvs fanjrebs miRma pirvel-
yofil tyeSi. haeri umoZrao da gamWvirvale
iyo. am peizaJis didxans yurebisgan Tvalebi
agtkivdeboda.
Semdeg sadgurze, vagonSi gogo-biWebis
mTeli jgro amovida – eqskursiaze mimava-
li ufrosklaselebi iyvnen, mTeli TavianTi
RrianceliT, metsaxelebiT, qertliT, gauge-
bari dialogebiT da daucxromeli seqsualu-
ri SeWirvebiT. daaxloebiT naxevari saaTis
ganmavlobaSi es sagiJeTi gvertya gars, sanam
momdevno sadgurze iseve ar gauCinardnen,
rogorc gamoCndnen. vagoni dacarielda da
yvelaferi isev siCumeSi CaiZira. Sokoladis
fila Suaze gaviyaviT da Tan fanjaraSi viyu-
rebodiT, Tan vWamdiT. mzis sxivebi uxmo wvi-
mad rwyavda miwas. fanjris miRma yvelaferi
raRac Soreuli, miuwvdomeli meCveneboda,
TiTqos meore mxridan viyurebodiT binoklSi.
erT-or wuTs Cemi megobari rogorRac gone-
bagafantuli Zlivsgasagonad ustvenda `Johny
B.Goode~ melodias. ase didxans Cumad arc
erTxel ar vyofilvarT.

roca matareblidan CamovediT, dRis pir-


veli saaTi iyo. baqanze tkbilad gavizmore
da Rrmad CavisunTqe. haeri iseTi cincxali
iyo, rom SeuCvevlobisgan filtvebi SemekumSa.
mze Tbili sxivebiT ealerseboda kans, magram
haeri aSkarad ori-sami gradusiT ufro daba-
li iyo, vidre saporoSi.
rkinigzis liandags paralelurad Zveli
sawyobebis aguris Senobebi miuyveboda. Seno-
bis kedlebis gaswvriv ki – giganturi, sami
metri sisqis, RamiT mosuli wvimisgan CaSave-
buli Stabelebi. matarebeli, romelmac aqamde
mogviyvana, swrafad miefara Tvals. irgvliv
sulieri ar Canda. yvelaferi ise iyo gaqvave-
buli, rogorc naxatze, marto babuawverebi
arxevdnen oqrosfer Tavebs civi niavis wamo-
qrolebaze.
baqnidan qalaqs gavxedeT. iaponuri yru
provinciis tipuri sadgurispira qalaqi
iyo. univermaRis usaxuri Senoba, miRrecil-
moRrecili centraluri quCa, aTiode avto-
busis sadgomi da cnobaTa biuros jixuri. am
`qalaqis~ pirveli danaxvisTanave mowyenilo-
bisgan ymuili mogindeboda.
– ukve CamovediT? – mkiTxa megobarma.
– jer ara. axla kidev erT matarebelSi
gadavsxdebiT. adgili, sadac Cven mivdivarT,
gacilebiT patara iqneba...
kidev erTxel davamTqnare da ufro Rrmad
CavisunTqe.
– aq mxolod Rame gaaTenes. axalmosaxleebi
aqedan aRmosavleTisken gaudgnen gzas.
– axalmosaxleebi?
mosacdel darbazSi SevediT. Camqral
navTis RumelTan CamovsxediT da matareblis
mosvlamde mokled movuyevi qalaq Ziunita-
kis istoria. qronologia rom ar amreoda,
wignis bolos sufTa furcelze gakeTebuli
SeniSvnebiT vsargeblobdi. Suaze gayofili
gverdis marcxena mxares Ziunitakis istoriis
ZiriTadi TariRebi mqonda amowerili, mar-
jvena mxares – imave wlebSi iaponiaSi momxda-
ri movlenebi. sabolood sakmaod STambeWdavi
cxrili miviRe.
magaliTad: 1906 weli – portarturis aReba
– ymawvili ainis ufrosi vaJi frontze iRu-
peba. Tu mexsiereba ar mRalatobs, imave wels
daibada cxvris profesori. TariRebs Soris
raRac saocari urTierTkavSiri SeimCneoda.
– hm! amas rom vuyureb, ise gamodis, TiTqos
iaponelebi mxolod omidan omamde cxovrobd-
nen, – gaocda Cemi megobari, roca Cem mier
Sedgenil cxrils aTvalierebda.
– ho, egrea, – daveTanxme me.
– ratom gamodis ase?
– rTuli SekiTxvaa... ori-sami sityviT ver
axsni.
– hm!
mosacdeli darbazi, iseve rogorc sxva sad-
gurebis mosacdeli darbazebi, carieli iyo
da arafriT gamoirCeoda: saSinlad mouxer-
xebeli skamebi, sveli namwvebiT savse wyliani
saferfleebi, mZime, daxuTuli haeri. kedle-
bze turistuli firmebis ramdenime plaka-
ti da viRac damnaSaveebis fotoebi da Zebnis
gancxadebebi iyo gakruli. Cven garda, dar-
bazSi kidev samni iyvnen – apaTiuri moxuci,
romelsac aqlemis bewvis jempri ecva da axal-
gazrda deda oTxiode wlis biWunaTi. moxuci
miwebebuliviT ijda skamze, cxviri sqel sali-
teraturo JurnalSi hqonda Carguli. yovel
momdevno gverds ise furclavda, TiTqos
qaRalds webovan lents aSorebda. es xdeboda
TxuTmetwuTiani intervalebiT. deda-Svili
ki im col-qmars waagavda, romelTa grZnobebi
erTmaneTis mimarT ocdaaTi wlis winaT gaci-
vda.
– Cveni xalxi yovelTvis, metwilad, Raribi
adamianebisgan Sedgeboda, romlebsac mTeli
cxovreba eCvenebodaT, rom SesaZlebelia
siRaribisgan Tavis daRweva.
– daaxloebiT, Ziunitakis glexebismagvari?
– ho, zustad! imitomac muSaobdnen is
glexebi SeSlilebiviT: yamiris asaTviseblad
sicocxles ar iSurebdnen. umravlesoba ki ise
mokvda, groSi ar hqonia jibeSi.
– magram, ratom?
– miwaa aq aseTi. hokaidoze niadagi civia.
ramdenime weliwadSi erTxel mainc mosavali
aucileblad iyineba. Tu mosavals ver aiReb,
garda imisa, rom saWmeli ar geqneba, verc vera-
fers gayidi. Tu verafers gayidi, verc navTs
iyidi, verc Tesls da verc CiTils momavali
wlisTvis. hoda, iZulebuli xar, miwa daagi-
ravo da fuli isesxo saSineli procentebiT.
magram im mosavlidan, romelic am miwaze Sei-
Zleba moiyvano, aseTi procentebis gadaxda,
praqtikulad, SeuZlebelia. da es yvelaferi
imiT mTavrdeba, rom miwas garTmeven. ai, am sqe-
miT gakotrda glexebis umravlesoba..
saCqarod gadavfurcle `Ziunitakis isto-
ria~, saWiro adgili vipove da xmamaRla wavu-
kiTxe:
– `1930 wlisTvis glexebis raodenoba Ziu-
nitakis mosaxleobis 46 procentamde Semcir-
da. aseTi mdgomareoba ekonomikurma krizis-
ma ganapiroba, riTac taises eris dasawyisi
xasiaTdeboda, agreTve, Zlierma yinvebma, rac
periodulad mosavlis did nawils anadgureb-
da...~
– esec ase: adamianebma axali miwebi aiT-
vises, tyeebi saTes mindvrebad aqcies, sabo-
lood ki mainc versad gaeqcnen TavianT vale-
bs... – Cafiqrebulma daaskvna Cemma megobarma.

***
matareblis gasvlamde kidev ormoci wuTi
rCeboda da Cemma megobarma qalaqSi gaseir-
neba gadawyvita. me mosacdel darbazSi davr-
Ci. erTi qila kola viyide, jibidan deteqti-
vi amoviRe da im adgilidan davapire waki-
Txva, sadac odesRac SevCerdi. aTiode wuTs
uazrod davyurebdi gadaSlil gverdebs, mere
wigni davxure da isev jibeSi Cavide. TavSi
araferi Semdioda, iq cxvrebi Segroviliyvnen.
furcel-furcel vaWmevdi raRac gauTavebel
najRabns, da isinic morCilad axramunebdnen
qaRalds, yvelafers bolomde Tqvlefdnen.
Tvalebi davxuWe da amovioxre. siCume baqanTan
Cavlili sabargo matareblis sayvirma gakveTa.
matareblis gasvlamde aTi wuTiT adre Cemi
megobari dabrunda da vaSli moitana. vaSle-
biT wavixemseT da vagonisken wavediT. matare-
beli TiTqos TviTon iTxovda, rac SeiZleba
male CaebarebinaT jarTSi. iatakis ficrebi
WraWuniT izniqebodnen fexqveS, zog adgilas
Tavisi bunebrivi sisqis naxevariRa SerCeno-
daT. siarulisas sxeuli aqeT-iqiT qanaobda.
skamebis gadasakravebs bewvi mTlianad gascve-
noda. sazurgeebi xelis Sexebisas sami kviris
purs mogagonebdaT. haerSi sapirfareSosa da
navTis naerTis suni idga. mTeli aTi wuTi
damWirda, rom fanjara gameRo da sufTa haeri
SemomeSva. magram rogorc ki daiZra matare-
beli da siCqare akrifa, saxeSi wvrili qviSis
Rrubeli gveca da iZulebuli gavxdi, imdenive
dro axla fanjris daxurvaze damexarja.
Cveni matarebeli ori vagonisgan Sedgebo-
da. orive vagonSi TxuTmetiode kaci Tu isxde-
boda. apaTia TiTqos erT ganuyofel nawilad
aerTianebda yvelas. aqlemisbewvisjempriani
moxuci weRandeliviT Tavis Jurnals kiTxu-
lobda. imis mixedviT, Tu ra siCqariT kiTxu-
lobda moxuci, Jurnali, albaT, sami Tvis
win mainc iqneboda gamosuli. Suaxnis msuqa-
ni qalbatoni iseTi daJinebuli da gaavebuli
misCereboda erT wertils, rogorc gamocdi-
li musikaluri kritikosi usmens skriabinis
safortepiano sonatas... Tvali gavadevne mis
mzeras, magram aRniSnul wertilSi haeris meti
veraferi aRmovaCine.
bavSvebi dabeCavebulebi isxdnen. ara-
vin Rrialebda, ar darboda vagonebs Soris.
am ucnaur bavSvebs fanjaraSi cqerac ki ar
undodaT. drodadro vagonSi viRacis mogu-
duli xvela gaismoda – usiamovno xrinwiani
xma, TiTqos ZvelisZvel, daferflil mumias
liTonis cecxlis saCxrekiT uxsnidnen Tavis
qalas. yovel gaCerebaze viRac Cadioda, Tan
gamyolic Cahyveboda, bileTs gamoarTmevda
da ukanve, vagonSi brundeboda. matarebeli
gzas agrZelebda. gamyols iseTi utyvi sifaTi
hqonda, rom sruliad Tamamad SeeZlo niRbis
gareSe eZarcva bankebi. vagons axali mgzavrebi
ar emateboda.
fanjris iqiT gadavlili wvimebisgan amR-
vreuli yavisferi mdinare gawoliliyo.
Semodgomis mzis aTinaTebiT abrWyvialebuli
wyali ufro rZian yavas waagavda. mdinares
gaswvriv moasfaltebuli gza misdevda. gzaze
iSviaTad Tu Caivlida dasavleTiT mimavali
morebiT savse veeberTela satvirTo manqana
– es iyo da es. gzis gayolebaze Carigebuli
sareklamo abrebi, kacma ar icis, vis ugza-
vnidnen mowodebebs gamaognebel sicariele-
Si. mowyenilobisgan erT kaSkaSa, Tanamedrove
stilis reklamas gavayole Tvali – didi qala-
qis cxovrebas magonebda. bikinebian mzemoki-
debul gogonas Tavi ukan gadaugdia da koka-
kolas svams; skoCis bokalze daxrili Suaxnis
kinomsaxiobi siamovnebisgan Wutavs Tvalebs;
myvinTavebis saaTi – msxvili wveTebi cifer-
blatze; mdidrulad gawyobil saZinebelSi
lamazmani-fotomodeli manikiurs ikeTebs...
axali kolonistebi, reklamis biznesis pio-
nerebi, xelaxla ipyroben am miwebs. verafers
ityvi, arc ise urigod gamosdiT.
bolo gaCerebaze, ZiunitakSi, Cveni matare-
beli samis oc wuTze Cavida. me da Cems mego-
bars CagvZineboda da amitom ver gavigoneT,
rogor gamoacxades bolo gaCereba. dizelma
momakvdaviviT amoioxra da samariseburi siCu-
me Camowva. swored am, kanis mwiwknavma siCu-
mem gamomaRviZa. Cven garda, vagonSi aRaravin
iyo. saswrafod CamoviRe Tarodan Cveni bargi,
mxarze xelis SexebiT gavaRviZe Cemi megobari
da matareblidan CamovediT. baqanze susxiani
qari danavardobda da daJinebiT gvaxsenebda,
rom Semodgoma, sadacaa, miileoda. jer adre
iyo, magram ferdakarguli mze Casasvlelad
gamzadebuli ekida horizontze da miwaze mis-
tikur laqebad Slida Savi mTebis Crdile-
bs. ori qedi StormSi erTmaneTisken daZruli
talRebiviT Semohkvroda qalaqs orive mxri-
dan da sadRac mis ukan maxvili kuTxiT erTde-
boda. ase vicavT xolme asanTis als qarisgan
xelisgulebiT. viwro baqani dampal navs waaga-
vda, romelsac sadacaa namsxvrevebad aqcevda
saSineli cunami.
erTxans gaognebulebi SevcqerodiT am ucn-
aur peizaJs.
– aba, sad aris aq cxvris profesoris saZo-
vrebi? – mkiTxa Cemma megobarma.
– zeviT, mTebSi, – vupasuxe me, – manqaniT
sami saaTis savalze.
– axlave wavalT?
– ara! – gavaqnie Tavi, – aq sadme gamoviZi-
noT da xval diliT gavemgzavroT.

***
sadguriswina moedani ukacuri iyo. taq-
sebis gaCerebaze arcerTi manqana ar idga.
moednis SuagulSi yanCas formis raRac uazro
Sadrevani aRmarTuliyo, magram wyali iqidan
ar gadmodioda. gaRebuli niskartiT samara-
disod gaSeSebuli yanCa uazrod Sehyurebda
cas. Sadrevnis garSemo, gazonze, babuawvere-
bi yvaoda. erTi SexedviTac igrZnoboda, rom
bolo aTi wlis manZilze qalaqi kidev ufro
gaveranebuliyo. quCaSi TiTqmis aravin Segvx-
vedria. imaTac, visac drodadro vxvdebodiT,
saxeze is gaucxoebul-bodviTi gamometyvele-
ba hqondaT, riTac yvela momakvdavi qalaqis
mcxovrebi gamoirCeva.
moednis marcxena mxares erTimeoris miyo-
lebiT ramdenime Zveli sawyobi Camwkrivebu-
liyo, albaT, imdroindeli, roca tvirTi jer
kidev rkinigziT gadahqondaT. sawyobebs agu-
ris kedlebi da maRali saxuravi hqonda. rkinis
karebi, kacma ar icis, ramdenjer gadaeRebaT,
bolos ki, etyoba, miafurTxes am saqmes da
ase, Jangis SesaWmelad miatoves. saxuravebze
veeberTela yvavebi isxdnen da mdumared gas-
cqerodnen qalaqs. zed sawyobebis win nakr-
ZaliviT veluri, maRali Sambnari gadaWimu-
liyo. sadRac SuagulSi Savad moCanda wvi-
miT gamoWmuli ori avtomobilis narCenebi.
borblebidan saburavebi moexsnaT, kapotebi
aexadaT, Signeuli mTlianad amputirebuli
iyo. moedanze, gzis asaqcevTan, mociguravee-
bis sarben biliks rom waagavda, rkinis dafa
aRmarTuliyo – qalaqis gzis maCvenebeli.
yvela warwera gadarecxili iyo. ase Tu ise,
garkveviT mxolod ori ikiTxeboda: `qalaqi
Ziunitaki~ da `hokaidos ukiduresi Crdiloe-
Tis saxnavi miwebi~.
moednis wris iqiT maRaziebiT daxunZluli
savaWro quCa iwyeboda. albaT, verc verafriT
gamoarCevdiT Cveulebrivi provinciuli
qalaqis quCebisgan, rom ara misi sigane – aseT
farToquCebian dabal kvartalebSi sicivisgan
maSinve gagaJrialebT.
gzis pirebze alisfrad enTo circeli,
suls ki mainc usiamovno sicive msWvalavda.
araviTari mniSvneloba ar hqonda imas, kargad
misdiodaT saqme duqnebSi Tu cudad – am quCa-
ze gamefebuli atmosfero TiTqos misi yvela
binadris sulier mdgomareobas ireklavda.
haers, gegoneba, saukunod Seesruta am qalaqSi
mcxovrebi yvela adamianis uferuli bedi da
aseTive uferuli saqmianoba.
zurgCanTa mxarze movigde da ase gaviareT,
daaxloebiT, naxevari kilometri. sastumros
ZebnaSi aqeT-iqiT viyurebodiT. sastumro
arsad ar iyo. maRaziebis mesameds Jaluze-
bi CamoSvebuli hqonda. mesaaTis farduls
sanaxevrod mosZroboda firniSi – erT bolos
qari aqeT-iqiT aqanavebda da Tan xmauriT axe-
Tqebda kedels.
savaWro quCa erTbaSad gaTavda da farTo,
xSiri wiTuri balaxiT dafarul avtosadgoms
miadga. avtosadgomze kremisferi `feirledi~
da kaSkaSa wiTeli sportuli `selika~ idga.
orive axali iyo. gakvirvebisgan SevkrTi kidec
– maTi ugrZnobi gapranWuloba veranairad ver
exameboda am daxavsebuli qalaqis uRimRamo
atmosferos.
savaWro quCa dasrulda da qalaqisgan TiTq-
mis aRaraferi darCa. wvrili moxreSili bili-
ki mdinarisken eSveboda, `T~-saviT iyofoda
da sxvadasxva mxares miemarTeboda. napirebze
orrigad Camwkrivebuliyo usicocxlo-tipu-
ri erTsarTuliani saxlebi. ezoebSi mtvrian
xeebs cisken aeSviraT mokle totebi. amasTan,
TiToeul xes sakuTari, rogorRac ucnauri
poza hqonda. TiToeuli saxlis SesasvlelTan
mimagrebuli iyo navTis avzi da rZis boTlebis
Casawyobi yuTi. yovel saxuravze fantastiku-
ri simaRlis TiTo satelefono antena aemar-
TaT. qalaqi, garSemortymuli mTebis jibrze,
Tavisi antenebis vercxlisferi wveroebiT ise
miiwevda cisken, TiTqos sadacaa, unda miswv-
deso.
– sastumros nasaxic arsad Cans, – Sewuxe-
bulma Tqva Cemma megobarma.
– nu Relav, nebismier qalaqSi aucileblad
aris Tundac erTi sastumro...
sadgurSi davbrundiT da iqaur momsaxure
personals vkiTxeT, rogor gvepova sastumro.
ori maTgani, moxuci da axalgazrda – mama-
Svils hgavdnen, – rogorc daTvi – zamTris
Zilisgan, ise gamoerkvnen garindebisgan da
saocrad dawvrilebiT gagvces pasuxi dasmul
SekiTxvaze.
– Cvens qalaqSi ori sastumroa, – daiwyo
moxucma, – erTi Zviria, meore – iafi. pir-
velSi, rogorc wesi, sagubernatoros xalxi
Cerdeba. iq oficialur banketebsac awyoben...
– iq kargi kvebaa! – CaurTo axalgazrdam.
– meoreSi biznesmenebi da axalgazrdebi
Cerdebian – mokled, Cveulebrivi adamiane-
bi. Sesaxedavad, maincdamainc, kargi ar aris,
magram WuWyi da antisanitaria – araviTar
SemTxvevaSi! mSvenivrad SeiZleba, ibanaos
kacma.
– magram kedlebi Txeli aqvs, es faqtia! –
isev CaurTo axalgazrdam.
erTxans kidev kamaTobdnen sastumros
kedlebis sisqeze.
– Cven is gvinda, romelic ufro Zviria! –
vTqvi me. fuli konvertSi isev oxrad mqonda,
momWirneobisTvis gansakuTrebuli mizezi ar
arsebobda.
axalgazrdam bloknotidan furceli amoxia
da sastumromde misasvleli gza dagvixaza.
– didi madloba! – vTqvi me, – bolo aT
weliwadSi qalaqi sakmaod dacarielda, ara?
– ho, – amoioxra moxucma, – marto erTi
samxerxao darCa. meti arc araferi yofila aq
odesme. soflis meurneobac gapartaxda. hoda,
midis xalxi, klebulobs mosaxleoba...
– skolaSi bavSvebis klasebad dayofa pro-
blema gaxda! – daamata axalgazrdam.
– axla ramdenia mosaxleoba? – vikiTxe me.
– oficialurad – Svidi aTasi, magram, sina-
mdvileSi, gacilebiT cota. albaT, xuTi aTasi
iqneba, – mipasuxa axalgazrdam.
– male SeiZleba, es xazic daketon, – moxu-
cma Tavi liandagebisken gaiqnia, – mTel qve-
yanaSi wamgebianobiT mesame rkinigzis kvanZia.
erTi suli mqonda, mekiTxa, nuTu qveynad
kidev arsebobs ori amaze uimedo kvanZi-meTqi,
magram Tanamosaubreebs madloba gadavuxade
da quCaSi gamovedi.
***
isev bolomde gaviareT savaWro quCa, daveS-
viT mdinarisken, gavuxvieT marjvniv, napir-
napir samasiode metri viareT da mivediT iq,
sadac mivdiodiT. Zveli, myudro sastumro im
dros mogagonebdaT, roca qalaqSi jer kidev
Cqefda sicocxle. SesasvlelTan patara baRi
iyo, saidanac mdinaris xedi moCanda. baRis
kuTxeSi saWmliT savse jamTan kolis wiTura
lekvebi ejajgurebodnen erTmaneTs.
– alpinistebi xarT? – mxolod es gvkiTxa
ormociode wlis moaxlem, roca nomerSi gva-
cilebda.
– ho, alpinistebi, – mxolod es vupasuxe.
sastumros meore sarTulze marto ori
nomeri iyo, maRalWeriani farTo oTaxebiT.
aivnidan iseTive peizaJi moCanda, rac matare-
blis fanjridan mogvacilebda – rZiani yavis
mdinare.
nomerSi SesvlisTanave Cemi megobari abaza-
naSi Sevarda, me ki, sanam usaqmod viyavi, gada-
vwyvite, adgilobriv meriaSi Semevlo. meriis
Senoba savaWro quCis dasavleTiT, oriode
kvartalis moSorebiT iyo. vaRiareb, Senoba
ufro axali da rigiani aRmoCnda, vidre velo-
di.
swrafad movZebne mecxoveleobis ganyofi-
leba, sarkmelSi Sevacure ori wlis winandeli
StatgareSe Jurnalistis mowmoba, im droidan
SemorCenili, roca Zalian momwonda, `Tavi-
sufal mwerlad~ warmedgina Tavi, da sakmaod
kategoriuli toniT vTqvi, rom raRac cnobe-
bi mWirdeboda adgilobrivi mecxvareobis
Sesaxeb. is, rom qalebis Jurnals, kacma ar
icis, risTvis, dasWirda informacia mecxvare-
obaze, sarkmels iqiT mjdom klerks sulac ar
mosCvenebia ucnaurad. Tevzma satyuara gada-
ylapa da misaRebSi SemiSves.
– am droisTvis Ziunitakis saZovrebze
orasiode cxvari imyofeba. yvela safolkia.
rogorc mogexsenebaT, es jiSi mxolod xor-
cisTvis gamoiyeneba. axali xorci didi moTxo-
vnilebiT sargeblobs da qalaqis sastumroebi
da restornebi mudmivad yiduloben...
saqmiani saxiT amoviRe jibidan bloknoti
da CaniSvna daviwye. eWvi ar SegeparoT – saco-
davi klerki axla ramdenime Tves zedized
iyidda qalTa yovelkvireulis yvela nomers.
warmovidgine Tu ara es, guneba wamixda.
– Tqven xom am sakiTxis kulinariuli mxare
gainteresebT, – dazusteba scada klerkma,
roca daasrula mokle leqcia aqauri mecxva-
reobis mdgomareobaze.
– egec, – vupasuxe me, – Tumca, Cveni amocana
cxvris farTo, yovlismomcveli portretis
Seqmnaa.
– yovlismomcveli?..
– rogor vTqva... cxvris xasiaTi, Cvevebi,
fsiqikuri Taviseburebebi... gasagebad vambob?
– aha, – Tvalebi aaxamxama Cemma Tanamosau-
brem.
bloknoti davxure da SemoTavazebuli Cai
movsvi.
– gavige, aq sadRac, mTebSi, raRac Zveli
saZovaria.
– diax, aris erTi veli. omamde saZovrad
gamoiyeneboda. omis Semdeg amerikulma armiam
CamogvarTva. mas Semdeg cxvars aRar aZovebd-
nen. roca CamorTmeuli miwebi daabrunes,
erTma Zalian mdidarma kacma velze miwa Seis-
yida, vila aaSena da aTi weliwadi icxovra
iq. magram iqamde miRweva imdenad Znelia, ise
Sors aris, rom, ai, ukve ramdenime welia, vila
carielia. karga xania, patroni aRar modis.
amitom axla qalaqi ijariT iRebs vilas. kargi
iqneboda, iq saCvenebeli ranCo moewyoT da
turistebi moezidaT. magram im biujetiT, Cven
rom gvaqvs, araferi gamova. jer gzis gayvana
mogviwevs.
– moicaT, qalaqs ijariT aqvs aRebuli
vila?
– iciT, zafxulisTvis qalaqis cxvrebis
nawils – daaxloebiT, ormocdaaTamde suls
– mTebSi waasxamen xolme, ai, swored im velze.
iq marTlac mSvenieri saZovaria, aq ki, qalaqis
garSemo, balaxi sakmarisi ar aris. sadRac Sua
seqtemberSi ki, roca amindi fuWdeba, ukanve
wamoasxamen xolme.
– ramden xans aCereben cxvrebs im velze?
– rodis – rogor. saerTod ki, maisis
dasawyisidan – seqtembris Sua ricxvebamde.
– ramdeni kaci mwyemsavs?
– erTi. ukve aTi weliwadia mxolod da mxo-
lod is.
– masTan Sexvedra minda. SesaZlebelia?
klerkma yurmili aiRo da qalaqis farexSi
dareka.
– Tu axlave waxvalT, miuswrebT, – miTxra
da yurmili dado, – me migiyvanT!..
is iyo, madlobis sityvebi gadmovafrqvie
da viuare, magram klerkisganve Sevityve, rom
farexamde misvlis sxva saSualeba, ubralod,
ar arsebobs. qalaqSi arc taqsi iyo, arc dasaqi-
ravebeli manqana, fexiT ki saaT-naxevari mainc
damWirdeboda. klerkis manqanam sastumros
Cauara da dasavleTiT mouxvia. cota xnis Sem-
deg rkina-betonis xidze gadavediT, gavcdiT
pirquS Waobs da oRroCoRro gziT sul maRla
da maRla wavediT mTaSi. wvril mSral qviSas
wkapawkupi gaudioda manqanis Zaraze.
– tokios mere Cveni qalaqi, albaT, mkvdari
geCvenebaT, – dainteresda klerki.
raRac gaugebari pasuxi gaveci.
– magram is, marTlac, kvdeba! sanam rki-
nigza muSaobs, ase Tu ise, gaaqvs Tavi, magram
rogorc ki am kvanZs gaauqmeben, maSinve fexe-
bs gafSeks. ucnauria, ara, roca qalaqi kvde-
ba? `adamiani mokvda~ – es gasagebia, magram
– `mokvda qalaqi...~
– da ra moxdeba, roca qalaqi mokvdeba?
– ra moxdeba? vin icis... arc aravis unda,
rom icodes... mxolod garbian, erTimeoris
miyolebiT. qalaqSi aTasi kacic rom darCes,
samuSao mainc ar aris. iqneb marTla jobdes,
rac SeiZleba, Sors gaiqce aqedan...
sigareti SevTavaze da `diuponis~ cxvris-
gerbiani sanTebliT movukide.
– ai, saporoSi ki samuSaos viSovidi. biZa-
Cems sagamomcemlo firma aqvs, xalxi ar hyo-
fnis. produqcias qalaqis skolebi ukveTaven,
stabiluroba garantirebulia... iqneb marT-
la ase jobdes? vidre – vijde aq da cxvrebi
viTvalo... Tqven rogor fiqrobT?
– ho, albaT!..
– meore mxriv, rogorc ki gamgzavrebaze
gavifiqreb, yurebs Camovyri xolme. qalaqs Tu
marTla sikvdili uweria, minda, vnaxo, rogor
moxdeba es, sakuTari TvaliT, xom gesmiT Cemi?
yvelaze metad swored es minda!..
– etyoba, aq daibadeT, – SevekiTxe me.
– ho, – mipasuxa da karga xniT gaCerda. mib-
nedili mze ukve mesamedze CaiZira mTebs ukan.
farexSi Sesasvleli kari gzis orive mxares
CarWobili ori WokiT iyo moniSnuli. Wokebze
abra ekida: Ziunitakis saqalaqo farexi. abra-
mde mivediT da SevCerdiT. daklaknili gza
wiTur-cecxlisfer foTlovan WalaSi ikar-
geboda.
– Walas rom gaivliT, farexs dainaxavT.
farexs iqiT patara saxlia. iq cxovrobs Cveni
mecxvare... ukan dabrunebas rogor apirebT?
– daRmarTzea sasiarulo, fexiTac Camoval.
Zalian didi madloba!
avtomobili mibrunda da Tvals miefara.
abris qveS gaviare da Walisken gavwie. mzis uka-
nasknel sxivebs nekerCxali qarvisfrad SeeRe-
ba. sinaTle maRali xeebis dafoTlili kenwe-
roebidan, rogorc sacridan, ise iSleboda
da acaxcaxebuli laqebiT edeboda moxreSil
miwas. Wala damTavrda da win, gorakis ferdo-
bze, grZeli da viwro farexi gamoCnda. haerSi
nexvis suni datrialda. nagebobis saxuravi
mowiTalo TuTiis firfitebiT iyo daxuruli.
saxuravidan sam, arcTu ise maRal mils amoeS-
vira Tavi.
SesasvlelTan ZaRlis sadgomi iyo. Cems
gamoCenaze iqidan jaWvze gamobmuli saSua-
lo tanis koli gamovarda da ayefda. ZaRli
beberi da namZinarevi iyo, mis yefaSi muqaris
natamalic ar eria. kiserze movuTaTune xeli
da isic maSinve gaCumda. ZaRlis sadgomis win
plastmasis jamiT saWmeli da wyali daedgaT.
xeli movaSore da dakmayofilebuli myefari
Tavisi sacxovreblisken gaiqca. TaTebi gareT
gamoyo, zed Tavi dado da gayuCda.
farexs SigniT naxevrad bneloda, aravin
Canda. centrSi betonis sqeli biliki daegoT,
aqeT-iqiT bagebi Camwkrivebuliyo. biliks
bagebisgan Rari yofda. kedlebSi aqa-iq data-
nebul fanjrebs iqiT mTebis texili xazi
moCanda. Camavali mzis sxivebze cxvrebi mar-
jvena mxares vardisfrad moCandnen, marcxena
mxares – mocisfro CrdilSi SeyuJuliyvnen.
farexSi Sevedi Tu ara, orasma cxvarma
maSinve Cemken moabruna Tavi. naxevari idga,
meore naxevari Zvel Tivaze fexebSekecili
iwva. yvelaze ufro cxvris Tvalebma gamaoca
– gamWvirvale cisferma, ise arabunebrivad
wmindam, TiTqos TiToeuli maTganidan wyvili
mTis nakaduli mowanwkarebda. roca am Tva-
lebs mzis sxivi xvdeboda, SuSasaviT brWy-
vinavdnen. cxvrebi Tvalis dauxamxameblad
miyurebdnen da miyurebdnen. videqi da ar vin-
Zreodi. ramdenime auCqareblad ReWavda Tivas.
siCumeSi garkveviT ismoda cxvris kbilebis
ritmuli rakuni. farexSi danarCeni yvelaferi
dumda. aTiode cxvars wylisken waegrZelebina
kiseri, magram Cemi gamoCenisTanave SeewyvitaT
wylis daleva, am pozaSi garindebuliyvnen da
axla Tavis moubruneblad Semomcqerodnen
qvevidan zeviT. iseTi grZnoba mqonda, TiTqos
aqamde mTeli es fara mxolod erT raRaca-
ze fiqrobda. sakmarisi iyo Cemi gamoCena da,
es fiqris procesi Sewyda. garSemo yvelafe-
ri gairinda, verc erTi ver bedavda, martos
moemoqmedebina rame. da mxolod maSin, roca
adgilidan daviZari, cxvris mentaliteti isev
amuSavda. TiTqos brZaneba gasceso, cxvrebi
rva ganyofilebaSi erTdroulad amoZravdnen.
Tav-TavianT bagebSi Tav-TavianTi erkemlebis
garSemo Segrovdnen. TviTon verZebma yvela
SemoRobils SigniT mkveTrad daixies ukan,
rqebi daxares da Tavis dasacavad moemzad-
nen. mxolod ramdenime cnobismoyvare cxvari
darCa RobesTan axlos da isev agrZelebda Cems
Tvalierebas. orive mxares grZeli Savi cxvris
yurebi Camwkrivebuliyo. TiToeul yurze kaS-
kaSa plastmasis birka iyo damagrebuli. zogis
birka lurji iyo, zogisa – yviTeli, zogisac
– wiTeli. zurgze sxvadasxva feris markeriT
raRac niSnebi da nomrebi eweraT. rom ar dame-
frTxo, nela da uxmaurod mivuaxlovdi. mere
iseTi saxe miviRe, TiTqos sulac ar maintere-
sebda cxvrebi, frTxilad Sevyavi xeli RobeSi
da yvelaze axlo mdgom bekekas Sevexe. mTeli
taniT akankalda, magram ar gaqceula. danar-
Cenebi gafacicebuli momCerebodnen. mTelma
faram, rogorc erTma mTlianma organizmma,
CemTan urTierTobis dasamyareblad bekeka
wamoswia win. da ai, es sacodavi daZabuli idga
da Tvinierad Semomyurebda TvalebSi.
safolki garegnuladac ki saocrad ucn-
auri jiSia. kani mTel tanze Savi aqvs, matyli
ki – TovliviT qaTqaTa. veeberTela yurebi
farvanas frTebiviT aqvs gaSlili. magram swo-
red aq, naxevrad bnel farexSi, es moelvare
cisferi Tvalebi, es grZeli, Ria feris xaziT
Suaze gayofili Savi drunCebi aZlevdnen
cxvars gansakuTrebul ucxo iers. isini arc
uarmyofdnen da arc Tavisianad miRebdnen.
ufro xanmokle stiqiur movlenad aRmiqvamd-
nen. zogierTebi xmauriT Sardavdnen. cxvris
Sardi RarSi grovdeboda da Cems fexebTan
rakrakiT moedineboda. mze TiTqmis mTlianad
Cavida. wyliT gazavebuli melaniviT mkrTali
cisferi Crdilebi gawva mTebis kalTebze.
gareT gamovedi, kidev erTxel movefere
ZaRls da siamovnebiT CavisunTqe sufTa haeri.
mere farexs gverdi avuare da nakadulze gade-
buli patara xidisken gavemarTe, romlis iqiT
mecxvaris patara, erTsarTuliani, magram
Sesaxedavad Zalian myudro saxli moCanda.
iqve, gverdiT, karga mozrdili farduli idga,
romelSic Tivasa da instrumentebs inaxavda
farexis patroni. zomebiT farduli bevrad
sWarbobda sacxovrebel saxls. saxlTan Tvi-
Ton mecxvarec aRmovaCine. daixreboda, gai-
marTeboda, isev daixreboda da isev gaimarTe-
boda – kaci qimikatebiT savse polieTilenis
tomrebs metris siRrmisa da metris siganis
betonis Raris pirze awyobda. Soridanve Sema-
mCnia, mxolod erTxel SeaCera Cemze mzera da
isev ganagrZo muSaoba. TiTqos sul ar ain-
teresebda, vin viyavi an risTvis movedi. da
mxolod maSin, roca mivuaxlovdi da gverdiT
davudeqi, morigi tomrisgan gaTavisuflda,
Tavze Semoxveuli pirsaxoci moixsna da gao-
flianebuli saxe moiwminda.
– xval dezinfeqcia unda CavutaroT cxvre-
bs, – Tqva mecxvarem, mere jibidan sigaretis
daWmuWnili kolofi amoiRo, erTi Reri TiTe-
biT gaaswora da gaabola, – ai, aq pesticidebs
CavasxamT da vabanavebT. Tu arada, zamTris
dadgomisTanave tkipi gauCndebaT, iavadmyo-
feben...
– da Tqven marto audixarT amodena saqmes?
– ras ambobT! ori damxmare myavs. isini, me
da ZaRli – ai, ase vuvliT. ra Tqma unda, yve-
laze mets ZaRli muSaobs. cxvrebi ujereben.
sxvanairad rogor iqneba – ra mecxvarea, Tu
cxvrebi ar daujereben, ase ar aris?
jmuxi mecxvare xuTiode santimetriT
Cemze dabali gamodga. ormocdaaTis iqneboda.
mokle Tma masaJis jagriss miugavda. TiTqos
TiTebidan tyavs iZrobso, ise nela gaiZro
rezinis xelTaTmanebi, TeZoze daiferTxa da
kombinezonis ukana jibeSi Caitena. mecxva-
re ufro serJants waagavda, romelsac axa-
lwveulebis gawvrTna ubrZanes.
– raRacis SesakiTxad moxvediT, ara?
– ho.
– maSin, mkiTxeT.
– didi xania, aq muSaobT?
– aTi weliwadia, – mipasuxa man, – zogisTvis
didi xania, zogisTvis – ara. magram Cems cxvre-
bs sakuTari TaviviT vicnob. manamde SeiaraRe-
bul ZalebSi vmuSaobdi.
pirsaxoci mxarze gadaigdo, Tavi aswia da
cas axeda.
– da mTel zamTars aq atarebT?
– rogor giTxraT, – Tqva da Caaxvela, –
saerTod, ra Tqma unda, egrea. wasasvleli
arsad maqvs, zamTarSi ki samuSao Tavsayrelia.
am mxareSi or metramde namqeri icis. droda-
dro Tovli Tu ar gadaxvete, saxuravi Camoge-
qceva, cxvrebisgan carieli rqebiRa darCeba.
Tan, Wamac xom undaT, gamosufTaveba, ase rom...
– miTxres, zafxulSi naxevari fara mTaSi
migyavT da iq aZovebT...
– egrea.
– Znelia cxvrebis mwyemsva?
– araferi Znelic ar aris. xalxi amas sauku-
neebia, akeTebs. mudmivi saZovrebi, marTali
giTxraT, mxolod bolo xanebSi gaCnda. manam-
de mwyemsebi mTeli weli adgilidan adgilze
gadadiodnen. espaneTSi meTeqvsmete saukuneSi
mTeli qveyana mwyemsis bilikebiT iyo dafa-
ruli, mefec ver dadgamda zed fexs... – erTi
gemoze gadaafurTxa da Ceqma gausva nafur-
Txs.
– saerTod, cxvrebi, Tu ar SeaSine, morCili
cxovelebi arian, ise gahyvebian TavianT ZaRls
qveynis dasaliers, krints ar daZraven.
jibidan virTxas gamogzavnili foto amovi-
Re da mecxvares vaCvene.
– es Tqveni saZovrebia mTaSi, asea ara?
– egrea, – damidastura mecxvarem, – swored
is aris. eg cxvrebic Cemia.
– amaze raRas ityviT? – vkiTxe da avtokal-
mis wveriT varskvlavian jmux cxvarze vuCvene.
sakmaod didxans aTvalierebda fotos, mere
Tavi gadaaqnia:
– ara, es Cemi ar aris... ucnauria. saidan
unda gaCeniliyo ase SeumCnevlad Cems faraSi!
saZovars mavTuli aqvs Semovlebuli. yovel
saRamos saTiTaod viTvli. faraSi uceb rom
moxvdes, ZaRlic maSinve SeamCnevs, cxvrebic
aforiaqdebian, bRavils morTaven. da, rac
mTavaria, cxovrebaSi ar minaxavs aseTi ucn-
auri jiSi!..
– wleuls, maisSi, roca cxvari mTaSi gare-
keT, araferi SegmTxveviaT?
– aq ra unda SemmTxveoda? – aiCeCa mxrebi, –
garSemo aTobiT kilometrze sulieris WaWane-
ba ar aris, iseTi siCume da simSvidea!
– da mTeli zafxuli iq marto cxovrobT?
– ratom – marto? – Tqva mecxvarem, – xan
yasbebi amovlen qalaqidan, xan ufrosoba mova
Sesamowmeblad. kviraSi erTxel mec Cavdivar,
Cemi Semcvleli uvlis cxvars. xom unda movi-
marago sakvebi da sxvadasxva wvrilmani...
– magram iq TveobiT xom ar zixarT marto,
gandegiliviT?
– saerTod, ra Tqma unda, ara. sanam Tovls
ar Camoyris, gza aris. naxevari saaTi da, saZo-
varze xar. jipiT xom sul iolia, ginda, sufTa
haerze gagiseirnia. magram roca kargad moTo-
vs, veraviTari jipi ver giSvelis. ai, maSin
mTel qveynierebas mowyvetilma unda gamoi-
zamTro...
– axla saZovarze aris vinme?
– albaT, marto vilis patroni.
– `vilis patroni~?!. magram, rogorc
miTxres, karga xania, viliT aRaravin sargeb-
lobs!
Cemma Tanamosaubrem namwvi miwaze daagdo
da CeqmiT gasrisa.
– ufro zustad Tu vityviT, `Zalian didxans
ar sargeblobdnen~, – Semiswora, – axla ki
isev sargebloben. da isargeblebs yovelTvis,
roca ki moundeba. me iqaurobas vuvli, ra Tqma
unda, saxlsac... roca unda mogindes, gazic
CarTulia, telefonic muSaobs, fanjrebic
mTelia...
– magram meriaSi miTxres, rom vilaSi aravin
cxovrobs!
– neta ra ician im TavianT meriaSi! ukve
karga xania, am samuSaos garda, vilis patron-
sac vemsaxurebi. pirSi wyali maqvs Cagubebuli.
miTxres, Cumad iyavio, da mec Cumad var.
isev daapira moweva da sigaretisTvis jibe-
Si Caiyo xeli, magram daWmuWnili kolofi
carieli aRmoCnda. me Suamde dayvanili `lar-
kis~ kolofi amoviRe, kolofsa da saCvenebel
TiTs Soris Suaze gakecili aTieniani Cavde da
gavuwode. erTxans mdumared Sehyurebda Cems
amanaTs, mere Cumad gamomarTva, kolofidan
sigareti amoiRo, gaabola, danarCeni ki gulis
jibeSi Caido.
– gmadlobT.
– maS, rodis gamoCnda vilis patroni?
– gazafxulze, martSi, Tovls jer kidev
ar daewyo dnoba. moica, ramden xans ar gamo-
Cenila manamde? albaT, xuT wels mainc. axla
ratom Camovida, namdvilad ar vici, es misi saq-
mea, ra Cemi gansasjelia. erTi es Tqva, aravis
uTxrao. etyoba, raRac seriozuli ram aris.
asea Tu ise, mokled, mas Semdeg zis iq Tavis-
Tvis. cot-cota saWmels, navTs vyidulob da
Cemi jipiT mimaqvs. imdeni maragi aqvs, mTeli
weli eyofa!
– moicaT! vilis patroni Cemi xnis kacia,
wverulvaSiani, ara?
– ho, – Tavi damiqnia mecxvarem, – zustad.
– eSmakma daswyevlos! – ver Sevikave Tavi.
SemeZlo, foto aRar meCvenebina.

3. RamisTeva ZiunitakSi
mecxvaresTan gasaubreba kidev ramdenime
aTienianis wyalobiT warmatebiT dasrulda –
meore diliT Tavisi jipiT sastumrodan mTis
saZovarze unda waveyvaneT.
– bolos da bolos, dezinfeqcias sadilis
Semdeg gavakeTeb, – Cailaparaka TavisTvis.
es kaci aSkarad saRi azrovnebiTa da nebis-
mieri saqmisadmi praqtikuli damokidebule-
biT gamoirCeoda.
– Tumca, erTi problema mainc aris, – daa-
mata, – guSindelma wvimam gza gaafuWa. erT
adgilas manqanam SeiZleba, verc gaiaros. Tu
egre moxda, im adgilamde migiyvanT, mere ki
TviTon mogiwevT siaruli. xom meTanxmebiT,
rom me arafer SuaSi ar var...
– SevTanxmdiT, – kveri davukari me.

***
qalaqisken rom mivdiodi, gzaSi uceb gamkra
TavSi: arada, xom vicodi, rom virTxas mamas
Tavisi kar-midamo hqonda hokaidoze! TviTon
virTxas araerTxel mouyolia amis Sesaxeb!
orsarTuliani vila mTaSi, iqve, gverdiT,
saZovari... ra Wirad vixseneb yvelafer mniS-
vnelovans maSin, roca ukve gvianaa! ratom
maSinve ar momagonda? droze rom gamxsenebo-
da, aqamde yvelafris Semowmebisa da garkvevis
aTasamde saSualebas gamovnaxavdi...
sakuTar Tavze gabrazebuli veSvebodi qve-
viT da qveviT. Camobnelda. saaT-naxevris man-
Zilze gadaadgilebis mxolod sami saSualeba
Semxvda – morebiT datvirTuli ori manqana da
traqtori. samive qveviT, qalaqisken midioda,
magram arc erTs ar SemouTavazebia wayvana,
Tumca, gulSi madlobac ki gadavuxade. sas-
tumroSi rva saaTisTvis mivedi. iseTi sibnele
idga, TvalTan mitanil TiTs ver dainaxavdi.
Zvlebianad gaviToSe. Cems gamoCenaze kolis
lekvebma Tavebi gamoyves da awkmutundnen.
megobari qali darbazSi ijda da kompiu-
terze TamaSobda. jinsi da Cemi maRalyeliani
jempri ecva. darbazad gadakeTebuli yofi-
li foiedan SesaniSnavi buxari SemorCeniliyo
– namdvili buxari, SeSis dasawyobi TaroTi.
oTaxSi oTxi monitori da espanuri warmoebis
iaffasiani, uimedod daZvelebuli ori Cinuri
biliardis magida idga. saocaria, saidan gamo-
CiCqnian xolme aseT rameebs.
– ise mSia, vkvdebi, – ganacxada lodiniT
daqanculma Cemma megobarma. vaxSami Sevukve-
Te da Sxapi miviRe. abazanis Semdeg sasworze
Sevdeqi – samoci kilo, ise, rogorc aTi wlis
winaT. qonis ZlivsSesamCnevi nakecebi gverde-
bze am erT kviraSi sul gamqraliyo.
roca oTaxSi davbrundi, vaxSami magidaze
ido. pirdapir qvabidan vWamdi da luds vayo-
lebdi, Tan farexsa da mecxvareze, SeiaraRe-
buli Zalebis yofil oficerze vuyvebodi.
Seityo Tu ara, rom mainc ver mivageni cxvars,
naRvlianad amoioxra.
– ara uSavs, samagierod, mizani axla xelis
gawvdenazeRaa. xom asea?
– Zalian minda, mjerodes, – vupasuxe me.

***
televizorSi hiCkokis films vuyureT, mere
sabanSi SevZveriT. torSeri gamovrTe. dere-
fanSi kedlis saaTma TerTmetjer Camokra.
– xval adre avdgeT, kargi? – vTqvi me.
pasuxi ver gavigone: ukve gulianad Tvle-
mda. samgzavro maRviZara davqoqe da mTvaris
Suqze movukide sigarets. mdinaris Soreuli
xmauris garda, Cqami ar ismoda. eWvi ar iyo,
mTel qalaqs, ukanasknel mcxovrebamde, Rrma
ZiliT eZina.
mTeli dRis aqeT-iqiT sirbilis Semdeg
sxeuli daRlilobisgan mtkioda, magram tvini
SesaniSnavad grZnobda Tavs da ara da ar undo-
da daZineba. TavSi Tanabrad gugunebda raRaca
da usiamovno eqod ismoda yurebSi.
am Sav mdumarebaSi sunTqva Sevikave – qala-
qma maSinve dadnoba daiwyo. Zirianad dampa-
li Senobebi uxmod iSlebodnen miwaze; Jangs
narCenebis gareSe Seexra rkinigza. gamxmari
babuawvera cocxldeboda mindvrebSi da sul
ufro maRali da gauvali xdeboda. qalaqis
cxovrebis erTi sacodavi saukune dasrule-
buliyo da ukan, am veeberTela miwaSi brun-
deboda. dro ukuRma datrialebuli firiviT
daiZra ukan. cxenirmebi, daTvebi da focxvre-
bi tyeSi dabrundnen, ca kaliebis Rrubelma
dafara, bambukis tyem Relva daiwyo velu-
ri qarisgan, fiWvebis varjebma dafares mze
uRran tyeebSi. adamianis yofis yvela niSani
nel-nela waiSala. darCnen mxolod cxvrebi.
TavianTi damabrmavebeli elvare cisferi Tva-
lebiT Semomcqerodnen ukuni sibnelidan. ara-
fers ar ambobdnen, arafers ar fiqrobdnen,
ubralod, miyurebdnen da miyurebdnen. aTo-
biT, asobiT aTasi cxvari. rak-ruk, rak-ruk
– rakunobdnen farTo kvadratuli kbilebi da
es rakuni iSleboda ukidegano sivrceSi, imor-
Cilebda yvelas da yvelafers.
derefanSi zarma orjer Camohkra. cxvrebi
gaqrnen.
maSinRa movaxerxe CaZineba.

4. wyeuli mosaxvevi
dila civi, usicocxlo da moRrubluli
gaTenda. uneburad gamaxsenda sabralo cxvre-
bi, romlebsac aseT amindSi pesticidebian
gayinul wyalSi unda ebanavaT. Tumca, vin
icis? iqneb cxvrebi ise ver grZnoben sicives,
rogorc Cven? iqneb cxvrebi saerTod vera-
fers grZnoben?
hokaidoze Semodgoma iwureboda. gafu-
yuli nacrisferi Rrublebi sadacaa Tovls
Camoyrida. tokios seqtembridan pirda-
pir hokaidos noemberSi aRmovCndi. da aTas
cxraas samocdaTvrameti wlis Semodgoma Cemi
cxovrebidan TiTqmis mTlianad amoiSala.
iyo Semodgomis dasawyisi da bolo, TviTon
Semodgoma ki – ara.
eqvsze avdeqi da piri davibane. mere cariel
derefanSi fanjarasTan davjeqi da sauzmis
molodinSi mdinaris dinebas gavadevne Tvali.
Ramis ganmavlobaSi wyals SesamCnevad eklo,
aqa-iq miwis naglejebi moCanda. mdinare daw-
mendiliyo da Ria feri dasdeboda. iqiTa
napirze wyliT dafaruli brinjis mindvrebi
gaSliliyo. uazro dilis qari xan erT, xan
meore mxares xrida talRebad mwvane zedapirs.
betonis xidze mTebisken martoxela traqto-
ri mixoxavda. rogor ar cdilobda qari, Cema-
mde moetana traqtoris bejiTi traxtraxi,
magram me mxolod misavaTebuli WriWini mes-
moda. aryis xis Walis oqrosferi kenweroebis
Tavze sami veeberTela yvavi afrinda, caSi wre
moxaza da sanapiros parapetze daeSva. para-
petze Camomjdari sami yvavi TiTqos erTi muWa
cnobismoyvare usaqmurebis rols asaxierebda
avangardisti reJisoris piesaSi. Tumca, sul
male msaxiobebs moswyindaT TavianTi roli,
erTimeoris miyolebiT wamoiSalnen parapeti-
dan, aRma gahyvnen mdinares da maleve miefar-
nen Tvals.
zustad rvaze mecxvaris Zvelma jipma
sastumros SesasvlelTan daamuxruWa. man-
qana daxuruli iyo – faneris yuTebis pata-
ra goraks waagavda. radiatorze jer kidev
SemorCeniliyo sanaxevrod gadaqerclili
SeiaraRebuli Zalebis emblema. jabaxana aSka-
rad Camowerili qonebis gayidvisas iyo SeZe-
nili.
– ucnauri raRac unda giTxraT! – misalme-
bis magivrad Tqva mecxvarem, – guSin saRamos
yoveli SemTxvevisTvis gadavwyvite damereka
iq, mTaSi, nomeri ki ratomRac ar pasuxobs.
me da Cemi megobari jipis ukana savarZelze
davsxediT. manqanaSi benzinis suni idga.
– ukanasknelad rodis darekeT? – davinte-
resdi me.
– rodis? jer kidev wina TveSi. ho, zus-
tad oc ricxvSi. mas Semdeg aRar gvilaparakia.
saerTod, TviTon rekavs, roca rame sWirdeba.
raRac sayidlebisTvis – xan mTel sias Camawe-
rinebs xolme...
– yurmilSi ra, zumeric ki ar ismis?
– arc grZeli, arc mokle – samariseburi
siCumea! SeiZleba, kabeli gawyda sadme... roca
didi Tovli modis, aseTebic xdeba xolme...
– magram jer xom Tovli ar aris!
mecxvarem jipis Wers axeda da ganwiruli-
viT gadaaqnia Tavi:
– kargi, mivalT da vnaxavT. sxvanairad mainc
verafers gaarkvev...
uxmod davuqnie Tavi. benzinis sunisgan
TavSi ucnauri nisli damigubda. manqanam
betonis xidi gadaiara da imave gziT wavi-
da aRmarTSi, romliTac winadRes vimgzavre.
municipalur farexs rom CavuareT, samivem
abriani WiSkrisken gavixedeT. iq mdumareba
da sicariele mefobda. warmovidgine, rogor
dganan cxvrebi Tav-TavianT bagebSi da am mdu-
mare sicarieles Sehyureben.
– dezinfeqcias sadilobis Semdeg Seudge-
biT?
– ho, albaT. ise, saCqaroc araferia. Tovlis
mosvlamde unda movaswroT, sul es aris.
– mainc, rodis moTovs? – SevekiTxe me.
– ar gamikvirdeba, Tu ukve Semdegi kviridan
daiwyebs... – mipasuxa mecxvarem. mere xelisgu-
lebi saWeze daawyo da didxans axvelebda, Tan
gzas gahyurebda, – sadRac noembris dasawyi-
sisTvis ki ukve seriozulad moTovs. saerTod,
warmogidgeniaT, ras niSnavs zamTari mTaSi?
– a-ara...
– sakmarisia, erTi daiwyos, mere ise Tovs,
TiTqos ca gairRva, ramdenime dRe, gadau-
Reblad. TiTqos cxovreba Cerdeba. ise xar
damarxuli saxlSi, rogorc ku – javSanSi.
cxvirs ver gayof gareT... aba, ra giTxraT –
adamianisTvis ar aris es adgilebi, SeuZlebe-
lia cxovreba.
– magram Tqven, ase Tu ise, cxovrobT...
– cxvrebi miyvars. cxvrebs kargi xasiaTi
aqvT, adamians cnoben saxiT... saerTod, sakma-
risia, erTi weli miadevno Tvali, mere Tavi-
siT midis yvelaferi. Semodgomaze dagrile-
ba, mere maTTan erTad gamoizamTreb, gaza-
fxulze ki doli iwyeba. zafxulSi Zoven. male
batknebic wamoizrdebian, Semodgomaze ki isev
dagrileba iwyeba. ai, ase meordeba da meor-
deba. TiTqos wres uvli. cxvrebi yovel wels
emateba da akldeba, ase rom, saSualo asaki
faras erTi da igive aqvs. marto me vberdebi
nel-nela. wlebi gadis da sul ufro Znelia
qalaqidan gasvla...
– zamTrobiT ras akeTeben cxvrebi? – hki-
Txa Cemma megobarma.
mecxvare, xeli ar gauSvia saWisTvis, ise
Semobrunda da karga xans aTvalierebda,
TiTqos axlaRa aRmomaCina manqanaSi. gzaze
arc erTi manqana ar Segvxvedria. saxe mSvidi
hqonda, mxolod oflis civi wveTebi ubrwyina-
vda safeTqlebze.
– zamTars farexSi atareben cxvrebi, – upa-
suxa bolos da saWes miubrunda.
– iq, albaT, saSineli mowyenilobaa, ara?
– ai, Tqven Tqvens cxovrebaSi mowyenili
xarT?
– ra vici…...
– hoda, cxvrebic ase arian, – Tavi daaqnia
mecxvarem, – aseT problemebze ar fiqroben,
da Tu fiqroben, sulerTia, pasuxi mainc ar
ician. icoxnebian TavisTvis, Sardaven bage-
bSi, cotas waiCxubeben erTmaneTSi, batknebs
zrdian muclebSi. hoda, ase atareben zamTars.
aRmarTi sul ufro cicabo xdeboda. uceb
gzam erT mxares gauxvia, mere, aseve mkveTrad
– meore mxares, fiWvebs Soris laTinuri `S~-
viT zigzagi moxaza. fanjrebs iqiT mdeloebi
gaqra, gzis orive mxares Tvalgaumtari kede-
liviT aRimarTa tye. drodadro xeebs Soris
darCenil WuWrutanaSi gakrTeboda patara
mdelo.
– roca didi Tovli mova, manqaniT am mxare-
Si ver gaivli, – Tqva mecxvarem, – imaze aRara-
fers vambob, rom am adgilebSi aravis araferi
darCenia.
– ra, alpinistTa bazebi an samTo-saTxi-
lamuro kurortebic ar aris? – ikiTxa Cemma
megobarma.
– araferic ar aris! araferi ar aris da
turistic imitom ar modis. qalaqic nel-nela
suls Rafavs. samocdaaTiani wlebis dasawyis-
Si es soflis meurneobis ayvavebuli centri
iyo – magaliTi imisa, rogor daamuSao miwa civ
klimatSi. magram mere brinji iseTi raodeno-
biT mohyavdaT mTel qveyanaSi, rom am macivar-
Si muSaoba ukve aRaravis aRar undoda. egrea
da sulac ar aris sakvirveli!
– xe-tyis qarxnebs raRa daemarTaT?
– xalxi arc yofniT. hoda, adgnen da sxva,
ufro mosaxerxebel adgilebSi gadaitanes.
ori-sami qarxana kidev muSaobs, magram es xom
sasaciloa. axla xe-tye qalaqSic ki aRar mia-
qvT, pirdapir asahikavaSi an naeriSi gzavnian.
amitomac aris, rom bolo dros mxolod gzebi
gaumjobesda, qalaqi ki mTlianad miagdes.
zamTarSi aqedan marto did satvirTo manqa-
nebs SeuZliaT gaaRwion, isic – specialuri
saburavebiT...
moweva davapire, magram SevisunTqe Tu ara
benzinnarevi haeri, gadavifiqre da sigare-
ti ukanve, kolofSi Cavde. sanacvlod, jibeSi
SemTxveviT CarCenili limonis Saqaryinuli
momxvda xelSi. limonis mwklarte gemo cxvir-
Si meca da benzinis suns Seeria.
– cxvrebi erTmaneTSi Cxuboben? – ikiTxa
Cemma megobarma.
– ise Cxuboben, Seni mowonebuli! – upasuxa
mecxvarem, – rogorc yvela farasa Tu jogSi,
cxvrebsac TavianTi ierarqia aqvT. Cinebi da
wodebebi faraSi pirdapir raodenobis mixed-
viT aris ganawilebuli: magaliTad, Tu erT
bagaSi ormocdaaTamde cxvaria, maSin maT
aucileblad hyavT lideri – pirveli yoCi.
mere ki, miyolebiT ormocdameaTe nomramde.
da TiToeulma cxvarma icis, vis unda daemor-
Cilos da vin daCagros.
– daujerebelia! – Tqva Cemma megobarma.
– amis wyalobiT miadvildeba maTi movla.
gamoarCev yoCs da saiTac ginda, waiyvan, mTeli
farac morCilad gahyveba ukan.
– magram Tu wodebebi winaswar aris ganawi-
lebuli, raRa aCxubebT?
– cxvrebi xSirad sustdebian Wrilobe-
bisgan. maSin maTi mdgomareoba faraSi iseTi
myari aRar aris xolme. am dros erTi safexu-
riT dabla mdgari rangiT ufross brZolaSi
gamoiwvevs. isec xdeba, rom axalgazrdebi sam-
oTx dRes ubaTquneben ufrosebs, vidre ar
gaimarjveben.
– ra saSinelebaa!..
– xom geubnebiT, aq yvelaferi erT wreze
trialebs! is, vinc dRes daamxes, axalgazr-
dobaSi xSirad TeTqvavda sxvebs. ise ki, sabo-
lood, rogorc unda Seicodo, yasbis danis
qveS yvela Tanasworia – pirvelic da ormoc-
dameaTec. `aba, Zmebo, mwvadze gepatiJebiT!~
– fu! – ver moiTmina Cemma megobarma.
– Tumca, ra Tqma unda, Tu vinme sxvebze
metad unda Segvecodos, es sajiSe yoCebia.
gagigoniaT rame cxvrebis haramxanis Taobaze?
– ara, – vupasuxeT erTad.
– cxvris moSenebaSi, vfiqrob, yvelaze mTa-
varia, Tvali adevno – SemTxveviTi Sejvare-
ba ar moxdes. dasawyisisTvis nezvebs erTad
aTavseb, mamal cxvrebs – erTad. mxolod amis
Semdeg nezvebis TiTo bagaSi TiTo erkemals
SeuSveb, rogorc wesi, yvelaze Roniers, Tavis
bagaSi – pirvel yoCs, raTa umaRles doneze
daagrilos yvela, gesmiT, albaT...… da ai, is iq
mTeli Tve asrulebs Tavis movaleobas, erTi
Tvis Semdeg ki Tavis cxvrebTan abruneben.
magram bagaSi amasobaSi axali ierarqia war-
moiqmneba. rainduli Tavgadasavlebis Semdeg
Cveni sajiSe wonis TiTqmis naxevars kargavs
da, rogorc unda moindomos, sul ubralo
orTabrZolasac ver moigebs... ai, swored am
dros, daesxmebian xolme Tavs danarCenebi...
sulisSemZvreli scenaa, damijereT!
– mainc, rogor Cxuboben?
– Sublebs umsxvreven erTmaneTs! Subli
cxvars TujiviT magari aqvs, Tumca, SigniT
sicarielea...
Cemi megobari gaCumda da karga xans raRa-
caze fiqrobda. albaT, undoda, warmoedgina,
rogor ibrZvian cxvrebi, rogor umtvreven
TanamoZmeebs Sublebs TavianTi Tujis Tave-
biT. aqamde asfaltian gzaze mivdiodiT, uceb
asfalti gaTavda da gzac erTiorad daviwro-
vda. pirvelyofili tye ise wamogvadga Tavs,
TiTqos gasresas gvipirebda. temperatura
uceb ramdenime gradusiT daeca.
gzas raRac saSineleba daemarTa. xan sadRac
ormoSi CavyuryumelavdebodiT, xan isev amo-
vyvinTavdiT. manqanis kapoti Cven Tvalwin
seismografis isariviT daxtoda zeviT-qveviT.
fexebqveS gabmulad aymuvlda raRac – gegone-
boda, viRacis daZabulad momuSave tvini sada-
caa gaxeTqavs qalas da gareT gadmoinTxevao.
ramden xans grZeldeboda es koSmari – oc
wuTs Tu ocdaaTs – zustad ver vityvi. rogor
ar movindome, magram droc ki ver gavarCie saa-
Tis ciferblatze. am monakveTze xma arc erTs
ar amogviRia. Cemi megobari mTeli ZaliT Cam-
bRauWeboda marjvenaze, mecxvare saWes uWer-
da xels da gzas gascqeroda.
– marcxniv! – gadmomZaxa mecxvarem raRac
drois Semdeg. azrze ar viyavi, ra xdeboda,
magram mainc gavixede marcxniv. uRrani tyis
zoli TiTqos uceb giganturi daniT CamoWres
– mzera gaSlil sivrceSi ise ikargeboda,
rogorc – ufskrulSi. uzarmazari veli iyo.
grandiozuli zomisa, Tan – saSinlad civi da
usaxuri. mTis qedi, cicabo, rogorc navsayu-
dlis kedeli – portSi, sicocxlis yvelanair
niSats iyo moklebuli. Tavisi imqveyniuri,
sulis gamyinavi sunTqviT boWavda mis qvemoT
gaSlil mTel peizaJs.
veli marcxniv gawoliliyo, marjvena mxa-
res ki pirdapir Cvenken moeqaneboda ucnauri
Sesaxedaobis konusis formis klde. am konusis
wveri ise gamoiyureboda, TiTqos usaSvelo
Zalis mqone raRac cdilobda misTvis Tavis
moxraxnas, magram Sua gzaze miatova saqme.
aZagZagebul saWes xels ar uSvebda, arc
gzas acilebda Tvals, mecxvarem nikapi kldis-
ken gaiqnia:
– am konuss unda SemovuaroT.
velidan daberil Zlier qars marjvena mxa-
res xSiri balaxi aeqoCra – qvevidan zeviT
uberavda, balnis sawinaaRmdego mimarTule-
biT rom gadausvamen xolme cxovels xels, ise.
wvrili qviSa usiamovno wkrialiT exeTqeboda
saqare minas.
zedized gaviareT mkveTri mosaxvevebi.
TandaTan vuaxlovdebodiT mwvervals. damre-
ci ferdi marjvena mxares wamaxulma kaWarma
Secvala, cota xnis Semdeg ki – zed Tavze
gadmokidebulma kldeebma. manqana ZlivsRa
miRoRavda, marjvena mxares Tavbrudamxvev
simaRleze veeberTela kldeSi bunebrivad
gamoWril viwro aivans ekvroda. amindi Tval-
daTval fuWdeboda. ca TiTqos daiRala dax-
vewili, gaurkveveli feradovnebis SenarCu-
nebiT da faqizi firuzisfer-nacrisfridan
atalaxebul nacrisfrad iqca aqa-iq gaWvart-
luli RarebiT. TiTqos cas ahyvneno, garSemo
mTebic pirquS, moqufrul CrdilebSi gaexvi-
vnen. konusismagvar wverosTan axlos haeri
moreviviT trialebda. gegoneboda, swored aq
moemrgvalebina veeberTela ena qars da gigan-
turi filtvebidan sulisSemZvreli stveniT
uSvebda milionobiT tona haers.
gaoflianebuli Subli xelis erTi mosmiT
moviwminde. jemprqveS mTel sxeulze civma
oflma damasxa.
mecxvares tuCebmokumuls mihyavda manqa-
na. raRac drois Semdeg ukana xedvis sarkeSi
misi Sefiqrianebuli saxe gamoCnda. nel-nela
dauklo siCqares. bolos manqana im adgilamde
miiyvana, sadac gza odnav farTovdeboda, da
daamuxruWa. Zrava CaCumda da maSinve yinulis
mdumarebaSi CaviZireT. velze moTareSe qaris
garda, Cqami ar ismoda. mecxvarem xelebi saWe-
ze daawyo, da daaxloebiT, erTi wuTi ijda
ase – arc inZreoda da arc xmas iRebda. mere
manqanidan gadavida da ramdenjerme Zlierad
daabakuna CeqmiT miwaze. mec gadavedi, manqanis
gverdiT davdeqi da gzas mivaCerdi.
– morCa! amis iqiT veRar wavalT, – Tqva
mecxvarem, – imaze meti Tovli mosula, vidre
megona.
gamikvirda: Cemi azriT, gza arc ise gauvali
Canda. yovel SemTxvevaSi, mSrali iyo da sak-
maod magaric.
– SigniT, zeda fenis qveS, sul lafia, –
agvixsna mecxvarem, – cbieri maxe, bevri gab-
mula. saerTod, ucnauri adgilia, Zalian ucn-
auri...
– ucnauri? – SevekiTxe.
araferi uTqvams, qurTukis jibidan sigare-
ti da asanTi amoiRo da gaabola.
– kargi, rac ari, ari, – amoRerRa bolos, –
wamo, gaviseirnoT...
orasiode metri gaviareT. mTel sxeulze
WinWris ciebasaviT damiara msusxavma, usiamo-
vno JrJolam. qurTukze elva bolomde Sevika-
ri da sayelo aviwie. ciebam ar gamiara.
mecxvare iqamde mivida, sadac gza mkve-
Trad uxvevda, SeCerda da piridan sigaretis
gamouReblad moRuSuli Seacqerda kldes
gzis marjvena mxares. kldes iribad gasdevda
bzari, saidanac wyali gamodioda. wvrili naka-
di qveviT, qvebze Camorboda da auCqareblad
kveTda gzas. wyali Tixanarevi iyo, talaxis-
feri da Sesqelebuli. klde xelis Sexebisas
ufro rbili gamodga, vidre Canda. qvas TiTi
vatake da isic maSinve namsxvrevebad iqca. miwa
fexqveS ifSvneboda da jdeboda.
– yvelaze ufro es mosaxvevi mejavreba, –
Tqva mecxvarem, – niadagi WaobiviTaa. magram
mTavari es ar aris. RmerTmani, es adgili
dawyevlilia. cxvrebsac ki panika ipyrobs, am
adgils rom gaivlian...
mecxvarem Caaxvela da namwvi gadaagdo.
– nu gewyinebaT, ubralod, ar minda, uazrod
davkargo dro da energia.
uxmod davuqnie Tavi.
– fexiT mixvalT?
– mivalT, ra problemaa! iq ra, miwa fexqveS
gamogvecleba?
mecxvarem erTxel kidev dahkra Ceqma miwas.
Ceqmis Ziri miwas CaebeWda, magram dartymis
xma cota mogvianebiT gaisma. xma, romlisganac
suli gageyineba kacs.
– ara, ras ambobT... fexiT, albaT, problema
ar iqneba, – Tqva mecxvarem.
movtrialdi da manqanisken wavedi.
– oTxi kilometriRa darCa! – wamomewia
mecxvare, – gogosTan erTadac ki saaT-naxeva-
ri da adgilze iqnebiT. aq erTaderTi gzaa, ar
daikargebiT. aRmarTic arc iseTia. ras izam,
unda mapatioT, rom bolomde ver migiyvaneT!
– ras ambobT, didi madloba!
– didxans darCebiT iq, zeviT?
– jer ar vici. SeiZleba, xval davbrunde,
SeiZleba, mTeli kvira viyuryuto iq... rogorc
saqme moiTxovs.
mecxvarem pirSi sigareti Caido da mokideba
daapira, magram isev xvela autyda.
– oRond, frTxilad iyaviT, – Tqva bolos,
– male moTovs. daagvianebT ukan dabrune-
bas da, ise dadebs, rom gazafxulamde veRar
gamoaRwevT.
– kargi, frTxilad viqnebi, – Sevpirdi me.
– saxlis SesasvlelTan safosto yuTs dai-
naxavT. Sig gasaRebia. es im SemTxvevisTvis, Tu
aravin dagxvdebaT...
manqanidan Cveni nivTebi gadmovawyveT.
Tbili qurTuki gavixade, alpinistisaSi gamo-
vewyve da kapiuSoni Sevikari. magram wyeuli
sicive mainc miZvreboda tanisamosSi da Zvle-
bamde aRwevda. mecxvare didxans da wvalebiT
abrunebda jips, drodadro kaWars miexeTqe-
boda viwro gzaze. dartymisgan kaWari ifx-
vneboda da wvril xreSad grovdeboda Zirs.
rogorc iqna, manqana as oTxmoci gradusiT
Sebrunda. mecxvarem signali mogvca da xeli
dagviqnia. Cvenc davuqnieT xeli. jipma mkve-
Tri rkali moxaza da mosaxvevSi miimala. sul
martoni davrCiT gzis pirze. ucnauri grZno-
baa: TiTqos viRacam qveynis dasaliers migvi-
yvana, gadmogvsxa da Tavisi gziT wavida.
zurgCanTebi miwaze davawyveT. warmodge-
na ar gvqonda, axla raze unda gvelaparaka.
erTxans ase, gzis piras videqiT da uxmod
gavcqerodiT Cven win gadaSlil peizaJs. qve-
viT, jamiviT CaRrmavebul velze, vercxlis-
feri mdinare miiklakneboda. napirebi mwvane
jagnars daefara. mdinaris iqiT veli erTxans
kidev grZeldeboda, mere ki arcTu ise maRa-
li talRiseburi borcvebis ZirSi Tavdeboda.
mTebi nekerCxlis cecxlovani ferebiT enTo.
mTeli sivrce, mdinaridan – mTebamde, nislis
Txel saburvelSi gaxveuliyo. aqa-iq miwidan
bolis TeTri svetebi amodioda – mka damTa-
vrda da mindvrebSi nawveralis narCenebs wva-
vdnen. verafers ityvi – lamazi peizaJia. da
mainc: vuyurebdi da sulSi sinaTle da aRma-
frena ar matulobda. piriqiT: am suraTis-
gan suli mexuTeboda da Tavs ise vgrZnobdi,
rogorc ucxo rjulis taZarSi moxvedrili
mlocveli. svel nacrisfer Rrublebs ise
daefaraT ca, rom erTi naTeli adgili, erTi
naxvretic ar daetovebinaT. TiTqos viRacas
zecaze veeberTela erTferovani qsovili gae-
kra. da am fonze, qveviT, pirdapir Cvens Tavze,
miqrodnen mkvrivi Savi Rrublebis daCeCili
naglejebi. iseTi grZnoba mqonda, TiTqos
xelis awevac ki sakmarisi iyo, rom Sevxebodi.
es Savi nafleTebi saocari siswrafiT mieqane-
bodnen aRmosavleTisken. isini CineTis ukide-
gano velebidan gadmodiodnen iaponiis zRvaze
da modiodnen hokaidoSi, raTa aqedanac SeuCe-
reblad gaegrZelebinaT gza sul ufro Sors
– oxotis zRvisken da, RmerTma uwyis, kidev
saiT. videqi da vuyurebdi, giganturi cxove-
lebis jogiviT rogor midiodnen, erTmaneTs
enacvlebodnen da ikargebodnen Rrublebi.
da ufro da ufro mawvalebda miwis simyifis
SegrZneba fexqveS. meCveneboda: SeSlili qaris
SemTxveviTi kaprizi da, es Rrublebi Tvalis
daxamxamebaSi gagvitaceben, mtvrad gvaqceven
da Cvens ferfls velze gafantaven-meTqi.
– Cqara wavediT aqedan! – vTqvi da zurg-
CanTa mxarze movigde. saSinlad mindoda, rac
SeiZleba, swrafad mivsuliyaviT nebismier
sacxovrebelSi, sanam kokispiruli wvima an
TovlWyapi dagvatydeboda Tavs. am gadasakar-
gavSi isRa gvaklda, TaviT fexebamde gavlum-
puliyaviT.
`wyeuli mosaxvevi~ Cqari nabijiT gaviareT.
mecxvare marTali iyo – am mosaxvevSi lamis
haerSi trialebda ubedurebis suni. gardau-
vali ubedurebis bundovani winaTgrZnoba
jer mTel sxeulSi CaiRvara, mere TavSi avar-
da da aseTive bundovani signalebi dagzavna
tvinis yvela kuTxe-kunWulSi. aseTi grZnoba
geufleba, roca fonze gadadixar da wylis
temperaturas SeCveuls, uceb yinuliviT civ
morevSi givardeba fexi... naxevarkilometrian
monakveTze Cveni nabijebis xmac ki sul sxva-
gvarad gaismoda. wyali kldis napralidan
uTvalav nakadulad morboda qveviT. gzaze
gamobobRebuli es nakadulebi gvelebiviT
sisinebdnen fexebTan. mosaxvevis gavlis merec
karga xans ar Segvinelebia nabiji – gvindo-
da, rac SeiZleba Cqara da Sors gavclodiT
am adgils. naxevari saaTis Semdeg marjvena
mxares klde borcvebma Secvales, romlebze-
dac aqa-iq xeebic gamoCnda. da mxolod maSin,
bolos da bolos, moviTqviT suli da mxrebi
gavSaleT.
gzis darCenili nawili gansakuTrebu-
lad rTuli ar unda yofiliyo. gza Tanda-
Tan gasworda. landSafts nel-nela moscil-
da Sxami, Serbilda, ufro gamococxlda da
sul male gadaiqca sruliad Cveulebriv pei-
zaJad fotoalbomidan – `hokaidos mTebi~.
Tavs zemoT frinvelebic ki afarTxaldnen.
kidev naxevari saaTis Semdeg, roca konusise-
buri mTa ukan movitoveT, farTo, magidasaviT
swor velze gavediT. cicabo mTebi kedeli-
viT Semortymoda garSemo, mTlianad moekveTa
gare samyarodan. TiTqos veeberTela Camqra-
li vulkani wverosTan erTad Cavardniliyo
sakuTar SigneulSi.
Cven win, sadamdec Tvali gaswvdeboda,
wiTuri aryis xis mTeli zRva gadaWimuliyo.
TeTr zroebs Soris kaSkaSa laqebad moCanda
dabali buCqnari, xasxasa mwvane balaxi, aqa-iq
qarisgan waqceuli xeebis Savi narCenebi.
– mSvenieri adgilia! – aRniSna Cemma mego-
barma.
ra saTqmelia, im mosaxvevis mere, sul
axlaxan rom gamoviareT, es adgili namdvilad
mSvenieri iyo.
aryis xis zRvas erTaderTi es gza kveTda
Suaze. saSineli gza iyo – mxolod jipi Tu gai-
vlida, – iseTi swori, rom imis Semyures Tavis
tkivili mewyeboda. arc mosaxvevi iyo sadme,
arc _ aRmarT-daRmarTi.
yvelaferi, rac ki aqamde xdeboda qveya-
naze, TiTqos erTad Segroviliyo, erT wer-
tilSi SekumSuliyo da ukvalod gamqraliyo
moRuSul caze. da mxolod erTmaneTis miyo-
lebiT mxoxavi aCeCili Savi Rrublebi darCe-
niliyo. garSemo sazareli siCume idga. qaris
sisinic da sul patara Cqamic aryis xis zRva-
Si iZireboda. drodadro raRac sqeli, Savi,
niskartdafCenili, wiTelTvaleba frinvele-
bi gadagvifrendnen Tavze, haers gahkveTdnen
myife CxaviliT da maSinve sadRac qrebod-
nen. da sivrces isev avsebda JelesaviT sqeli
da TimTima siCume. Camocvenil foTlebs qveS
moeyolebinaT gza da erTianad gaJRenTili-
yvnen guSinwindeli wvimiT. frinvelebis iSvia-
Ti Cxavilis garda, araferi ar arRvevda velis
mdumarebas. TiTqos mTeli qveyana mxolod
aryis xeebi da idealurad swori gza iyo, isa-
riviT rom miqroda win. dabali Rrublebic ki,
aqamde nervebs rom gviSlidnen, Walidan ukve
raRac ararealurad gveCveneboda. TxuTme-
ti wuTis Semdeg patara, saocrad gamWvir-
vale mdinares mivadeqiT. zed aryis xisganve
ostaturad Sekruli moajiriani xidi gaedoT.
gaRma ki patara mdelo iyo, romlisganac Cog-
burTis mSvenieri korti gamovidoda. zurgCan-
Tebi movixseniT da wylis dasalevad mdinares-
Tan CavediT. aseT gemriel wyals cxovrebaSi
pirvelad vsvamdi. wyali yinuliviT civi iyo
– maSinve damiwiTlda xelisgulebi, – da odnav
motkbo. miwas macocxlebeli surneli dahkra-
vda.
Savi Rrublebi modiodnen da modiodnen,
magram amindi ar fuWdeboda. Cemma megobar-
ma fexsacmelze zonrebis moWera gadawyvi-
ta. moajirze Camovjeqi da gavabole. sadRac,
qveviT, CanCqeri xmaurobda, etyoba, arc ise
didi. marcxnidan onavarma qarma dabera, gzaze
Camocvenili foTlebi aqoCra da Tavisi gziT
gafrinda.
namwvi Zirs davagde, fexiT gavsrise da iqve,
xidze, kidev erTi namwvi aRmovaCine. aviRe da
yuradRebiT davaTvaliere. sanaxevrod gas-
resili `seven starzi~ iyo. ar danestiliyo
– ese igi, wvimis Semdeg moewiaT. anu – guSin an,
sulac, dRes.
Sevecade, gamexsenebina, romel sigarets
eweoda virTxa. magram araferi momagonda.
isic ki ar maxsovda, saerTod eweoda Tu ara.
maSin mexsierebis wvalebas Tavi davanebe da
namwvi mdinareSi gadavagde. Cqarma dinebam
namwvi aitaca da qveviT waiRo.
– mand ras akeTeb? – mkiTxa Cemma megobarma.
– namwvi vipove, – vupasuxe, – etyoba, sul
axlaxan aq viRac ijda da zustad ise eweoda,
rogorc me.
– Seni megobari?
– Zneli saTqmelia, ar vici.
momiaxlovda da gverdiT momijda. mere
xelebiT Tma aiwia, am bolo dReebis ganmav-
lobaSi pirvelad gamoaCina yurebi. CanCqeris
Soreuli xma TiTqos wamiT Sewyda da mere isev
axmaurda yurebSi.
– aba, jer kidev giyvars Cemi yurebi? – Seme-
kiTxa.
gameRima, xeli gaviwvdine da frTxilad
davusvi TiTi yuris kideze.
– miyvars, – vuTxari me.
gza gavagrZeleT. Tumca, TxuTmetiode
wuTis Semdeg gzac dasrulda da aryis xis
Walac. TiTqos veeberTela daniT CamoWreso.
mwvane saZovari vrcel tbasaviT gadaiSala
Cven Tvalwin.

***
saZovris mTel perimetrze erTmaneTisgan
xuT-xuTi metris daSorebiT miwidan xis boZe-
bi amoSveriliyo, maT Soris mavTuli gaebaT.
mavTuli Zveli, Jangiani iyo. rogorc iqna,
Cveni mogzaurobis mizans mivadeqiT. orfr-
Tiani karis Zelebs xeli vkari da saZovarze
SevediT. rbili balaxi xaliCasaviT gafenili-
yo Sav, nestian miwaze. Rrublebi, isev iseTi
Savebi, micuravdnen caze Cvengan Sors, maRali
mTebis datexili xazebisken. da Tumca xedvis
kuTxe sxva iyo, maSinve mivxvdi – es virTxas
fotoze aRbeWdili mTebi iyo. arc ki Rirda
fotos amoReba da Sedareba. mainc raRac ucn-
auri grZnoba gipyrobs, roca realurad xedav
imas, rac aqamde asjer mainc ginaxavs suraT-
ze. sinamdvile xelovnuri, erTianad yalbi
geCveneba. TiTqos me ki ar movedi da sakuTari
TvaliT ki ar vnaxe saZovari, romelic Cems
aq aryofnaSi arsebobda, aramed viRacam zus-
tad Cems mosvlamde cota xniT adre pirdapir
fotodan Seakowiwa es peizaJi.
karis Zels miveyrdeni da amovioxre.
rogorc iqna, vipoveT is, rasac veZebdiT. sxva
saqmea, Tu ra azri iyo am Cvens napovnSi, magram
rasac veZebdiT, vipoveT kidec.
– mgoni, movediT, ara? – mkiTxa Cemma mego-
barma da idayvze momiWira xeli.
– movediT, – esRa amovRerRe. amaze metis
Tqmas araviTari azri aRar hqonda.
Sors, Cven pirdapir, saZovris meore kide-
ze, Zveli saxli idga – xisa, orsarTuliani,
wminda provinciuli amerikuli stilisa. swo-
red is saxli, romelic ormoci wlis win aaSe-
na cxvris profesorma, mere ki virTxas mamam
Seisyida. eul, obol Senobas verafers Seada-
rebdi, raTa zustad dagedgina misi zomebi.
yovel SemTxvevaSi, Soridan sakmaod didi da
saocrad usaxuri meCvena. moRuSuli, Rruble-
biT dafaruli cis qveS TeTr saRebavs kedle-
bze avadmyofuri elferi dasdeboda. samkuTxa
mdogvisfer saxuravze wiTeli aguris kvadra-
tuli mili awowiliyo. saxls Robe ar ertya.
Robis nacvlad, aTobiT beberi fiWvi erT-
maneTs CaxlarTuli xSiri varjebiT icavda
saxls stiqiis kaprizebisgan.
vilis garegnobaSi gansakuTrebuli vera-
feri SevamCnie. da mainc, raRac ucnauri
saxli iyo. ara, arc moqufrul-avbediTi, arc
mitovebul-usicocxlo, arc arqiteqturu-
li detalebiT gamaRizianebeli. arc imdenad
daCaCanakebul-mixrwnili, rom usiamovno grZ-
noba gagCenoda. ubralod, Zalian ucnauri iyo.
dabneul-dadumebuli ayudebuliyo Cven win,
rogorc veeberTela moxuci, romelsac samu-
damod dahkargvoda sakuTari azrebisa da grZ-
nobebis gamoxatvis unari. am sabralos mTeli
ubedureba is ki ar iyo, rogor gamoexata raime
ukeTesad, aramed, saerTod, ra gamoexata.
haerSi wvimis suni datrialda. unda avCqa-
rebuliyaviT. farTo saZovriT pirdapir
saxlisken wavediT. dasavleTidan giganturi
Rrubeli gviaxlovdeboda – sul ar hgavda im
patar-patara Sav nafleTebs, aqamde rom micu-
ravdnen caze.
saZovari imodena iyo, gzis dasawyisSive
moviwyineT. rac unda Cqara gvevlo, mainc ver
vgrZnobdiT, rom vmoZraobdiT. manZilis aRqma
grZnobis organoebiT SeuZlebeli iyo.
aseT Ria sivrceSi pirvelad mivdiodi.
gegoneba, xels gaiSver da qariviT Seexebi da
Searxev nebismier manZilze mdgar xes. frin-
velTa gundi TiTqos Rrublebis moZraobas
Seerwya, nela mifrinavda sadRac Crdiloe-
TiT. mTeli saukune gavida, sanam saxlTan mivi-
dodiT. maSinve gawvimda kidec. saxli ufro
didi da ufro dafxavebuli aRmoCnda, vidre
Soridan Canda. kedlebze TeTri saRebavi aqer-
cliliyo, damskdar adgilebSi ki xe ise gae-
fuWebina wvimas, rom mTeli saxli sazizRar
Sav qerqs daefara. vinmes rom moendomebina
kidec saxlis xelaxla SeRebva, jer Sav qerqTan
erTad SerCenili saRebavis Camofxeka mouwev-
da. warmovidgine, ra dro da energia dasWirde-
boda amas, da SevkrTi. marTals amboben: saxli,
romelSic ar cxovroben, gacilebiT swrafad
lpeba. am saxlisTvis ukve Caiara im drom, roca
SesaZlebeli iqneboda misi restavracia.
sanam saxli berdeboda, mwvane fiWvebi gar-
Semo piriqiT, sul ufro izrdebodnen da Tan-
daTan mWidrod ertymodnen saxls, ris gamoc
saxli axla robinzon kruzoze gadaRebuli
filmis tyis qoxs waagavda. totebi aTwleu-
lobiT aravis gaukafavs, isinic yvela mxares
ise izrdebodnen, rogorc moesurvebodaT.
ukan darCenili mTis warmtaci gza gamaxsen-
da: pirdapir saocari iyo, rogor axerxebda
cxvris profesori samSeneblo masalis mozid-
vas. albaT, mTeli Zal-Rone da saSualebebi
Sealia am saqmes. gamaxsenda saporos gatia-
lebuli sastumros bnel oTaxSi gamoketili
profesori da guli SemekumSa. Tuki arsebobs
cxovrebis aseTi tipi – `cxovreba, romlisTvi-
sac araferi mogecemaT~, maSin swored es See-
mTxva cxvris profesors... Tavaweuli videqi
civ wvimaSi da ucnaur Senobas vaTvalierebdi.
rogorc Soridan, ise axlodanac saxli uka-
crieli Canda. viwro da maRali orfrTiani
fanjrebi xis darabebiT iyo daxuruli, rome-
lzedac sqlad ido qviSis mtveri. mravalg-
zis dasvelebisa da isev gaSrobis mere mtveri
ucnaurad Semxmariyo, zed isev jdeboda axali
mtveri da morigi wvima morig naxatebs toveb-
da.
karTan Tvalebis simaRleze datanebuli
iyo xelisgulisodena kvadratuli sarkmeli.
Sexedva vcade, magram Signidan raRac Camo-
efarebinaT. TiTbris saxelursac iseTive qvi-
Sis mtveri dasdeboda. xelis Sexebisas mtve-
ri uxmaurod moscilda da bambis qulebiviT
dacvivda fexebTan. saxlis fanjrebi moryeul
kbilebs waagavda, magram kari magrad iyo dake-
tili Tu moxuruli da ar iReboda. muxis sami
sqeli ficrisgan Sekruli kari ufro magari
gamodga, vidre gamoiyureboda. yoveli SemTx-
vevisTvis ramdenjerme davabraxune muStiT.
rogorc mosalodneli iyo, uSedegod. sul
tyuilad vitkine xeli. yru xmam, tyeSi totis
Camovardnis Wrials rom waagavda, eqod gada-
gviara Tavze da qarze acaxcaxebuli nel-nela
Cacxra. mecxvaris darigeba gamaxsenda da
safosto yuTSi Cavixede. SigniT, yuTis ukana
kedelze, rkinis kauWi iyo damagrebuli, kauW-
ze gasaRebi ekida, TiTbrisa, Zveleburi. yuri
xSiri Sexebisgan TeTrad uprialebda.
– rogor SeiZleba aseT arasaimedo adgilas
gasaRebis datoveba! – gaukvirda Cems mego-
bars.
– netav vis mouva azrad gasaZarcvavad aq
moTreva da mere ukan waCanCaleba? – vTqvi.
Zveleburi gasaRebi saocrad iolad Ses-
rialda karis WuWrutanaSi. TiTbris yuri
aseve iolad motrialda da raRacam rbilad
gaiCxakuna – klitis ena aseve rbilad dahyva
gasaRebs da ganze gasrialda.

***
etyoboda, darabebi karga xans aravis
gaeRo. SigniT warmoudgenlad bneloda. mxo-
lod cota xnis Semdeg SevaCvieT. TiToeul
kuTxeSi, TiToeul napralSi melaniviT muqi
bindi iyo dagubebuli.
veeberTela sastumro oTaxis zRurblze
videqiT. Zveli sakuWnaos suni idga. es suni
bavSvobidan maxsovda – daZvelebuli drois
suni, romelic ukve gamousadegar avejs asdis.
kari mivxure da qaris sisinic CaCumda.
– gamarjoba! – viRriale mTeli xmiT, – aris
vinme saxlSi?
ra Tqma unda, tyuilubralod vyvirodi _
saxli ukacuri iyo. marto buxarTan dadg-
muli koSkismagvari veeba saaTi meTodurad,
wamdawam iTvlida Wirveul dros.
Cems gonebas ucnauri raRac emarTeboda.
Tvalebi davxuWe – dro TiTqos Sreebad das-
kda. sibneleSi warsulis sxvadasxva monakveTi
gasrialda Cem win. erTmaneTSi ixlarTebod-
nen, erTmaneTs edebodnen. gasiebuli mexsiere-
ba ise ileqeboda da ifSvneboda, rogorc wvi-
mis Semdeg gamSrali qviSa. magram ase didxans
ar gagrZelebula. Tvali gavaxile da gonebac
maSinve damibrunda. isev sastumros nacrisfe-
ri usicocxlo sivrce medga Tvalwin.
– ra dagemarTa? – SeSfoTebulma mkiTxa
megobarma.
– ise, araferi, – vupasuxe me, – SevideT,
zRurblze xom ar davrCebiT...
sanam Cemi megobari kedelze CamrTvels
eZebda, naxevrad bnelSi yuradRebiT davaTva-
liere saaTi. spilenZis sami sawoni saaTis zam-
baras Wimavda da ase amoZravebda meqanizms.
samive TiTqmis iataks swvdeboda. saaTi isev
agrZelebda muSaobas, ukanasknel Zalebs
swovda spilenZis simZimes. jaWvebis sigr-
Zis mixedviT, sawonebi mTeli am gzis gavlas,
daaxloebiT, erT kviras andomeben. es ki mxo-
lod erTs niSnavda: erTi kviris win viRac
iyo aq da saaTi momarTa. sawonebi maRla avwie,
divanTan mivedi, davjeqi da fexebi gavSale.
divani Zveli iyo, lamis – omamdeli, magram
sasiamovno iyo masze jdoma. arc Zalian rbili
iyo, arc Zalian magari. zustad iseTi aRmoCn-
da, rogoric sxeuls surda. tyavis gadasakra-
vs adamianis xelisgulis suni asdioda.
raRac gaCxakunda, sinaTle ainTo da samza-
reulodan Cemi megobari gamovida. energiu-
lad moCxrika sastumro oTaxis yvela kuTxe-
kunWuli, mere skamze dajda da menToliani
sigareti gaabola. mec movukide. mas Semdeg,
rac erTad cxovreba daviwyeT, TandaTan
SeveCvie menTolian sigarets.
– iseTi STabeWdileba mrCeba, TiTqos Seni
megobari aq apirebda gamozamTrebas, sam-
zareuloSi imdeni saWmeli da SeSaa, mTel
zamTars imyofinebs kaci. samzareulo ki ara,
raRac supermarketia!
– magram TviTon patroni rom arsad Cans?..
– meore sarTuli vnaxoT...
samzareulos gverdiT amavali kibiT zeviT
avediT. kibe cicabod miemarTeboda da SuaSi
TiTqos orad iyofoda – ganze uxvevda raRac
ucnauri kuTxiT. meore sarTulze haeric
TiTqos sxvanairi iyo.
– Tavi mtkiva, – uceb SemomCivla Cemma mego-
barma.
– Zalian gtkiva?
– m-m... ara uSavs, yuradRebas nu miaqcev.
SeCveuli var.
meore sarTulze sami saZinebeli iyo. dere-
fnidan xelmarcxniv – didi, xelmarjvniv – ori
patara. saTiTaod SevixedeT. TiToeul oTaxSi
sawoli da karada an sawoli da magida idga.
danarCen sivrces mkrTali bindbundi avseb-
da. did oTaxSi iseTi suni idga, TiTqos dro
swored aq aResrula. da mxolod derefnis
boloSi moTavsebuli oTaxi inaxavda adamia-
nis sacxovrisis suls. logini gulmodgined
aelagebinaT, baliSi odnav SesamCnevad CaRrma-
vebuliyo. baliSis gverdiT, TiTqos patrons
elodebao, koxtad ido mocisfro piJama.
patara magidaze, sawolTan, Zveleburi lampa
idga, gverdiT – wigni, konradis `novelebi~.
masiuri muxis karada, sawolidan oriode nabi-
jze, savse iyo gulmodgined daxarisxebuli
mamakacis perangebiT, jemprebiT, SarvlebiT,
windebiTa da qveda sacvlebiT. perangebi da
jemprebi naxmari Canda, alag-alag – mTlad
gawyalebuli, Tumca, jer kidev mSvenivrad
SeiZleboda maTi gamoyeneba. magram yvelaze
saintereso is iyo, rom am nivTebidan bevri ram
nacnobi momeCvena _ es virTxas nivTebi iyo.
perangebi – ocdaCvidmeti zomisa, Sarvlebi
– samocdacametisa. saeWvo aRaraferi rCebo-
da. fanjarasTan Zveli, uSno saweri magida da
savarZeli idga. magidis zeda ujraSi iaffa-
siani kalmistari, sami saTadarigo melnis kaf-
sula da saweri qaRaldebisa da konvertebis
kompleqti aRmovaCine. qaRaldebis dastidan
erTxelac ar esargeblaT. meore ujraSi xve-
lebis sawinaaRmdego abebis naxevrad carieli
flakoni da sakancelario wvrilmani eyara.
mesame ujra carieli iyo: arc dRiuri, arc
bloknoti, arc SemTxveviTi, naCqarevi minawe-
rebi. TiTqos saxlis patrons yvelaferi xelis
erTi mosmiT moexveta da daufiqreblad gadae-
yara. oTaxSi iseTi idealuri wesrigi iyo, rom
Jruanteli dagivlida. magidis zedapirs xeli
gadavusvi – TiTebze TeTri mtveri amyva. arc
ise sqeli. erTi kvirisa Tu iqneboda, metis ara.
pirdapir saZovarze gamavali ormagi fan-
jris CarCo avwie da darabebi gavaRe.
saZovarze moTareSe qari Zlierdeboda.
Savi Rrubeli sul ufro da ufro dabla eSve-
boda. balaxi xan gauwveboda qars, xan isev
wamoiwevda, gegoneboda, mTeli saZovari
sulieriviT ikrunCxebao. Sors aryis xis Wala
moCanda. ufro iqiT mTebi aRmarTuliyvnen.
yvelaferi am peizaJSi zustad ise gamoiyu-
reboda, rogorc fotoze. marto cxvrebi ar
iyvnen.

***
sastumro oTaxSi CavediT da divanze
davexeTqeT. saaTma melodiurad dareka, mere
yrud Camokra Tormetjer. manam, sanam ukanask-
neli eqoc ar galRva haerSi, me da Cemi megoba-
ri Cumad visxediT.
– aba, ras ityvi, ra vqnaT axla? – mkiTxa
bolos.
– etyoba, mxolod lodini mogviwevs, – vupa-
suxe, – jer kidev erTi kviris win virTxa aq
iyo. misi nivTebi saxlSia, ese igi, dabrundeba...
– manamde ki moTovs da aq mogviwevs gamo-
zamTreba. rogorRa Caetevi erTTvian vadaSi?
eSmakma daswyevlos, marTali iyo.
– Seni yurebi arafers geubneba?
– ara. gasusuli vusmen, magram rad ginda
– marto Tavi mtkivdeba sul ufro Zlierad...
– maSin davmSviddeT da virTxas davelo-
doT! – vTqvi jiutad.
sxva gamosavals mainc ver vxedavdi.
sanam Cemi megobari samzareuloSi yavas
amzadebda, sastumro oTaxis yvela kuTxe
gamovikvlie. buxari namdvili, klasikuri iyo.
Tumca, bolo xans ar gamoeyenebinaT. viRacas
Tadarigi daeWira cecxlis dasanTebad. buxris
milidan muxis ramdenime foToli gamoCrili-
yo. arc ise civi dReebisTvis, tyuilad rom ar
daewvaT SeSa, navTis Rumeli gaeTvaliswinebi-
naT. manometris maCveneblis mixedviT, saTbo-
bis avzi pirTamde gaevsoT. buxris cal mxares
Zveli wignebiT datenili Seminuli stelaJebi
gamwkrivebuliyo. Tarodan xuTi Tu eqvsi bro-
Sura CamoviRe da alalbedze gadavfurcle.
yvela omamde iyo gamocemuli da karga xnis win
gasvloda yavli. gansakuTrebiT bevri iyo wig-
nebi geografiis, zusti mecnierebebis, isto-
riis, filosofiisa da politologiis Sesaxeb.
dRes es yvelaferi marto romeliRac isto-
rikoss Tu gamoadgeboda, romelsac gadawyve-
tili eqneboda gamoekvlia, ras warmoadgenda
ocdaaTiani wlebis iaponeli inteligentis
codnis savaldebulo avladideba. aqa-iq omis-
Semdgomi wlebis wignebic mxvdeboda, magram,
sul raRac, ocdaaTi welic sakmarisi gamodga
imisTvis, rom isinic gamosuliyvnen xmarebi-
dan. drois gamocdas patiosnad gauZles mxo-
lod `Zveli saberZneTis miTebma~, plutarqes
`heroikam~ da msoflio klasikis ramdenime
Sedevrma. mxolod maTTan erTad SeiZleboda
gagetarebina zamTari. erT adgilas Tavmo-
yril aseTi raodenobis gamousadegar saki-
Txavs pirvelad gadaveyare cxovrebaSi. iq,
sadac stelaJebi Tavdeboda, bolos da bolos,
musikis Taroebs mivadeqi: magidaze dalagebu-
li dinamikebi, firsakravi – samociani wlebis
melomanis standartuli kompleqti – da kidev
ori aseuli firfita. firfitebi wignebiviT
Zveli da damtverili iyo, magram gaufasure-
buli mainc ar eTqmoda. rac unda iyos, musika
ise swrafad ar kargavs fass, rogorc azrebi.
gamaZlierebeli CavrTe, xelSi moxvedrili
pirvelive firfita davde da nemsi davuSvi.
naT king kolma `sazRvridan samxreTiT~ Seube-
ra. mTeli oTaxi TiTqos warsulSi dabrunda:
isev samocianebis haeriT vsunTqavdi.
mopirdapire kedelSi erTmaneTisgan
Tanabrad daSorebuli oTxi ormagCarCoiani
da ori metris simaRlis fanjara iyo. fanjre-
bSi nacrisfer wvimas movkari Tvali. saZo-
vars awvimda. wvimis Zafebi ise mWidrod ekida,
rom mTebis jaWvi velis iqiTa kideze ZlivsRa
Canda.
oTaxis centrSi, xis iatakze, sami metris
siganis xaliCa gaefinaT. xaliCaze idga Jurna-
lebis magida, divani da savarZlebi – stumre-
bisTvis da komodi. Soreul kuTxeSi Tavi See-
farebina TeTri mtvriT dafarul masiur sasa-
dilo magidas.
ise, rom, sicariele sastumro oTaxSi sakma-
risze meti iyo. Semosasvlelidan mopirdapire
kedelSi patara kari SevamCnie. gavaRe. erTi
cicqna saTavsi gamodga. aTiode kvadratu-
li metris oTaxSi Seyrili iyo Zveli aveji,
Wilofi, WurWeli, golfis yvanWebi, deko-
ratiuli larnakebi, gitara, leibebi, palto
da qurTukebi, alpinistis fexsacmeli, gay-
viTlebuli Jurnal-gazeTebi da sxva usarge-
blo xaraxura. aqve wavawydi saSualo skolis
moswavlis dRiursa da radiosamarTav saTama-
So TviTmfrinavs. yvela nivTi ormocdaaTiani-
samociani wlebis warmoebisa iyo.
dro am saxlSi Zalian ucnaurad gadioda
– zustad ise, rogorc am Zvelebur saaTze.
adamianebi modiodnen, roca moesurvebodaT,
sawonebs aswevdnen da saaTs momarTavdnen.
sanam sawonebi eqaCebodnen zambaras, saaTi
melodiurad wikwikebda da droc gadioda.
mere sawonebi erTimeoris miyolebiT eSvebo-
dnen Zirs, iatakze, da dro Cerdeboda. sawoni
sawons mihyveboda da SeCerebuli drois gorac
nel-nela ise izrdeboda iatakze, rogorc
viRacis ferdakarguli sicocxle.
saTavsidan gamoviyole ramdenime Zveli
Jurnali kinos Sesaxeb da oTaxSi davbrun-
di. divanze davesvene da gverdebis furcvlas
Sevudeqi. erT-erT JurnalSi film `alamos~
anonss wavawydi, jon ueinis mier gadaRebul
sul pirvel versias. rogorc reklama ityobi-
neboda, ekranze gamosvlamde filmma TviT jon
fordis `yovelmxrivi daxmareba da locva-
kurTxeva~ daimsaxura. `me, – ambobda aqve jon
ueini, – minda iseTi filmis gadaReba, rome-
lic yvela amerikelis gulSi darCeba~. Tavze
wamokosebuli Taxvis qudi mis srul ugemo-
vnobaze laparakobda.
Cemi megobari samzareulodan finjnebiT
dabrunda. erTmaneTis pirispir davsxediT da
yavis sma daviwyeT. wvimis wveTebi xmaurobdnen
fanjrebze, dro sul ufro ikumSeboda, bin-
dbunds ereoda da rogorc mazuTi, nel-nela
avsebda oTaxs. lampis yviTeli sinaTle mtve-
riviT iSleboda oTaxSi da ukvalod qreboda
Sav haerSi.
– daiRale? – mkiTxa Cemma megobarma.
– ho, albaT... – rogorRac dabneulma vupa-
suxe, Tan fanjris miRma peizaJs gavcqerodi,
– ai, ase eZeb raRacas, sadRac miiswrafvi, da
uceb aRmoCndeba, rom ukve mixvedi, aRarsad
wasvla aRar aris saWiro... ucnauri grZnobaa,
erTbaSad verc ki Seeguebi. da, rac mTavaria,
fotoze gamosaxuli veli ki vipoveT, magram
arc cxvrebi arian aq da arc virTxa Cans!
– daweqi, daiZine, manamde saWmels movamza-
deb...
meore sarTulze avida, pledi Camoitana da
damafara. mere navTqura aanTo, sigareti Cami-
do da momikida.
– Sen ar inaRvlo. yvelaferi kargad iqneba,
ai, naxav!
– gmadlob... – vTqvi me.
da samzareulos karis RiobSi gaqra.
marto davrCi. sxeulSi uceb TiTqos tyvia
Camasxes. oriode nafazi davartyi, sigareti
Cavaqre, pledi Tavze wavixure da Tvalebi
davxuWe. maSinve CameZina.

5. is mTebidan Camodis. sicariele


kuWSi
gameRviZa. eqvsi iyo. lampa ar enTo. oTaxSi
bindi idga. sxeuli ise dambuJeboda, verc Sig-
neuls da verc TiTebs veRar vgrZnobdi. mel-
nisfer binds TiTqos kanSi SeeRwia da Signidan
gaveJRinTe.
etyoba, wvimam gadaiRo – fanjrebs iqidan
Citebis JRurtuli ismoda. sastumro oTaxis
bindbundSi mxolod navTis Rumlis zant naTe-
bas ireklavda TeTri kedeli. divnidan wamov-
deqi, iatakze dadebuli Ramis naTura avanTe,
samzareuloSi gavedi da zedized davlie ori
Wiqa civi wyali. gazquraze qvabiT araJniani
moSuSuli xorci idga. qvabs jer kidev Ser-
Cenoda siTbo. saferfleSi menTolis sigare-
tis ori namwvi SevamCnie. namwvebi iseTi ZaliT
CaesrisaT, TiTqos saferfles gaxvretas upi-
rebdnen.
instinqturad vigrZeni – Cemi megobari
gaqra saxlidan. is aq aRar iyo.
xelisgulebiT samzareulos magidas dave-
yrdeni da Sevecade, azri momekriba. is gaqra
– es faqti iyo. arc hipoTeza, arc momxdaris
Tundac erTi SesaZlo versia. is, marTlac,
aRar iyo aq. TviT am saxlis haeri – sicarie-
liT gaJRenTili haeri meubneboda amas. haeri,
romelic gulisrevamde vylape Cems binaSi im
oriode Tvis manZilze, roca coli ukve wasu-
li iyo, Cems axal megobars ki jer ar Sevxve-
drodi.
yoveli SemTxvevisTvis zeviT avedi. yvela
oTaxi Semoviare, karadaSic ki Sevixede. aravin
iyo. gaqra misi qurTuki da samgzavro Can-
Tac. karTan verc misi fexsacmeli aRmovaCine.
eWvis Setana SeuZlebeli iyo – Caicva da wavi-
da. yvela is adgili gadavqeqe, sadac SeeZlo,
werili mainc daetovebina. arc werili iyo.
imis mixedviT, Tu ramden xans meZina, is ukve
Sua gzamde iqneboda misuli.
is gaqra. am velur, uazro faqts verafriT
vijerebdi. nawilobriv, imitomac, rom namZina-
revi tvini maincdamainc kargad ver muSaobda.
magram azrzedac rom vyofiliyavi, movlene-
bi Cem garSemo ukve karga xania, yovelgvar
zRvars gascdnen. isRa damrCenoda, movleneb-
Si ar Cavreuliyavi da yvelafrisTvis gverdi-
dan medevnebina Tvali. erTxans divanze dawo-
lilma meditaciac vcade, sanam ar vigrZeni,
rom kuWSi kosmosuri sicariele gaCeniliyo.
cxovrebaSi ase Zalian arasodes momSivebia.
samzareulodan kibiT sardafSi Cave-
di, wiTeli Rvino SevarCie, gavxseni da gemo
gavusinje. Rvino metismetad civi iyo, magram
iolad ismeboda. sardafidan samzareuloSi
davbrundi, puri davWeri, vaSli gavrecxe.
sanam quraze kerZi cxeldeboda, sami bokali
Rvinis daleva movaswari.
kerZi gacxelda. mere es yvelaferi sas-
tumro oTaxSi gavitane da `muxanaTobis~
TanxlebiT, romelsac persi feisis orkes-
tri asrulebda, vaxSmobas Sevudeqi. Wamas
rom movrCi, jezveSi darCenili yava davlie,
buxris Tavze Semodebuli kartis dasta aviRe
da pasiansi gavSale. es pasiansi wina saukunis
Sua wlebSi inglisSi moigones. Tavidan warma-
tebiT sargeblobda, magram male aseTive war-
matebiT daiviwyes metismeti sirTulis gamo.
rogorc erTma maTematikosma gamoiTvala, es
pasiansi ocdaxuTi aTasi cdidan, saSualod,
erTxel gamodis. me samjer vcade da, cxadia,
mizans ver mivaRwie. mere magididan WurWeli
avalage da boTlSi darCenili Rvinis sma gan-
vagrZe.
fanjrebSi kuprisferi Rame iyurebo-
da. darabebi mivxure, divanze davjeqi da
erTimeoris miyolebiT davukari ramdenime
Zveli, gvarianad gacveTili Sriala firfita.
dabrundeba ki virTxa?
wesiT da rigiT, unda dabrundes. tyuilu-
bralod xom ar aris aq saWmlisa da SeSis amo-
dena maragi? magram es mxolod Cemi fiqria...
SesaZloa, virTxas mTaSi jdoma moswyinda da
qalaqSi dabrunda. SeiZleba vinme gogo ipova
da, rogorc normalurma adamianebma, erTad
cxovreba gadawyvites. viTom, ratomac ara?
magram am SemTxvevaSi me, rom ityvian, yelamde
veflobi uazrobaSi: verc cxvari vipove, verc
– virTxa. erTi Tvis vadac iwureba da Savtani-
samosiani kaci iseT `RmerTebis mwuxrs~ momiw-
yobs, evropas arc daesizmreba. miuxedavad
imisa, rom Segnebuli eqneba – es mas arafers
moutans, mainc Seasrulebs Tavis muqaras.
aseTi kacia.
daTqmuli vadis naxevari, SeiZleba iTqvas,
ukve gavida. oqtombris meore kvira ileoda.
swored axla, vidre odesme, dedaqalaqSi cxo-
vreba namdvil dedaqalaqur cxovrebas hgavs.
yvelaferi Cveulebrivad rom yofiliyo, axla
romelime baris daxlTan vijdebodi, win ki
omletis sendviCi da viski medgmeboda. wlis
SesaniSnavi droa, fanjaraSi – SesaniSnavi pei-
zaJi, daisis bindbundi nawvimarze. muxis daxl-
ze dadgmul bokalSi drodadro gaiwkrialebs
yinuli. dro mSvidobianad, gamWvirvale mdina-
resaviT miedineba sadRac...
ai, am fiqrebSi CaZiruls momeCvena, rom
im kacis garda, axla taxtze rom gaSotila,
qveynad aris kidev erTi me da es me axla barSi
zis, siamovnebisgan Tvalebs Wutavs, yinulian
viskis wrupavs da fiqrobs Cemze, romelic
aq, am divanze gaSotila... raRac veluri grZ-
nobaa, TiTqos sakuTari realobidan sadRac
Camovxti da me me aRar viyavi. Tavi gavaqnie da
moCveneba CamoviferTxe.
fanjris miRma `gu-gus~ iZaxda, ara da ar
Cumdeboda martoxela guguli.

***
meore sarTulis im oTaxSi Sevedi, romli-
Tac ar sargeblobda virTxa, da dasaZineblad
movewyve. akuratulad dakecili leibi, pledi
da zewari kibesTan, kedlis karadaSi vipove.
aveji am oTaxSic iseTive iyo, rogoric vir-
Txas saZinebelSi. tumbo – sawolTan, magi-
da, savarZeli, torSeri. aveji Zveli, magram
Zalian magari, mxolod da mxolod praqtikuli
gamoyenebisTvis iyo damzadebuli. arc erTi
zedmeti detali. sawoli fanjarasTan idga –
wamowolils SegeZlo mTeli velisTvis gecqi-
ra. Tavsxmam gadaiara da sqeli Rrublebi aqa-
iq ise daskda, rom naxvretebSi Savi ca moCan-
da. drodadro mTvarec gakrTeboda – lamaz
civ Suqs mohfenda vels da isev Seimaleboda
RrublebSi. ise, rogorc gemis proJeqtori
gamoaCens xolme zRvis fskeris patara frag-
mentebs. gauxdelad davweqi divanze, movikun-
te da didxans vuyurebdi, rogor gakrTeboda
da isev gaqreboda fanjaraSi Ramis veli. male
am peizaJs naxevrad gamWvirvale moCvenebebi
daemata. davinaxe Cemi megobris euli figura
`wyeul mosaxvevSi~; mere virTxa momelanda,
romelic velze cxvris faras uRebda fotos.
magram am dros mTvare isev Seimala da roca
isev gamocurda sibnelidan, moCvenebebi gaqra
da Cem Tvalwin isev carieli, usicocxlo veli
gadaiSala.
`Serlok holmsis Canawerebi~ gadavSale da
torSeris mkrTal Suqze manamde vkiTxulob-
di, sanam ar CameZina.
6. garaJSi napovni. fiqrebi Sua
saZovarze
saxlTan fiWvebze Camomsxdari ucnobi
jiSis frinvelebi WikWikiT iklebdnen mida-
mos. fanjrebs iqiT, saiTac unda gagexeda, yve-
laferi, balaxis ukanasknel Reromde, dasve-
lebuliyo da mzeze brwyinavda.
nostalgiis momgvrel, warRvnamdeli kons-
truqciis tosterSi puri gavxuxe, tafaze
kvercxi Seviwvi da macivarSi napovni ori Wiqa
yurZnis wveni davlie.
Cemi megobari menatreboda. Tumca, imis
gafiqreba, rom jer kidev SemeZlo msgavsi
rameebis gancda, mamxnevebda da Cemi TiTq-
mis sanaxevrod wawymedili sulis gadarCenis
imeds misaxavda. rogorRac sasiamovno sevda
iyo – frinvelebisgan axlad mitovebuli fiW-
vis dumilis msgavsi.
WurWeli gavrecxe, niJaras mikruli kver-
cxis nafleTi movacile da xuT wuTs mainc
vixexavdi kbilebs. mere karga xans viyoyma-
ne, magram mainc gadavwyvite wveris gapars-
va. niJaris Tavze, patara karadaSi, TiTqmis
xeluxlebeli saparsi kremi da `jiletis~ fir-
mis mTeli kolofi saparsi aRmovaCine. aqve
aRmoCnda kbilis jagrisi, saponi, losioni da
odekoloni, gverdiT Taroze gulmodgined
dalagebuli sxvadasxva feris aTamde pirsaxo-
ci. virTxas akuratulobas sazRvari ar uCan-
da. verc sarkeze, verc niJaris zedapirze, erT
laqasac versad movkari Tvali. tualetSic
da saabazanoSic, daaxloebiT, ase gamoiyu-
reboda yvelaferi. kafels Soris darCenili
napralebi Tvals Wridnen siTeTriT – etyoba,
didxans xexavdnen sarecxi fxvniliTa da kbi-
lis jagrisismagvari raRaciT. unitazis bakSi
raRac aromatuli nivTierebebi iyo gazave-
buli, ris gamoc tualetSi limoniani jinis
surneli idga. zustad iseTi, rogorc pirveli
klasis barSi.
tualetidan gamovedi, sastumro oTaxSi,
divanze davjeqi da am dilas pirveli siga-
reti movwie. zurgCanTaSi kidev sami kolo-
fi `larka~ mqonda. sul es iyo. roca imasac
movwev, isRa damrCeba, sigarets Tavi davanebo.
amis gafiqrebaze kidev erTi sigareti movwie.
fanjrebidan Semosuli dilis sinaTle Tvals
axarebda. divani ise bunebrivad Cazneqiliyo,
TiTqos mTeli sicocxle vijeqi zed. ai, ase
SeumCnevlad gavida erTi saaTi. buxris Tavze
saaTma cxrajer Camokra.
da, ai, TiTqos mivxvdi, ram aiZula virTxa
aseTi idealuri wesrigi daemyarebina saxlSi –
exexa kafeli tualetSi, vinmesTan paemnis sul
mcire Sansis gareSe euToebina perangebi da
eparsa piri. Tu aseT adgilas ar aiZuleb saku-
Tar sxeuls, SeuCereblad imoZraos, drois
realuri SegrZneba lamis Tvalis daxamxameba-
Si ikargeba.
divnidan wamovdeqi, gulxeli davikri-
fe da mTeli oTaxi Semoviare raime saqmis
mosaZebnad. magram TavSi araferi momdioda.
yvelaferi, rasac ki odnav mainc sWirdeboda
xelis Sevleba, virTxas ukve moewesrigebina.
maRali Weris yvela kuTxec ki gawmendili iyo
mtvrisa da Wvartlisgan... keTili, vuTxari
sakuTar Tavs, movifiqreb rames. jerjerobiT
ki gaseirneba da midamos daTvaliereba gada-
vwyvite. mSvenieri amindi iyo. xuTi Tu eqvsi
qaTqaTa Rrublis fTila livlivebda caSi,
iseTi sifrifana, TiTqos viRacas caze ramden-
jerme gaesva kbilis jagrisi. iqiTa mxridan,
saidanac Rrublebi mocuravdnen, Citebis Cumi
RuRuni ismoda. saxls ukan garaJi aRmovaCi-
ne. orfrTiani CaJangebuli karis win, miwaze,
sigaretis namwvi egdo _ `seven starz~. is
SedarebiT, Zveli gamodga. qaRaldi gaxeuliyo
da daZenZili filtri gamoeCina. gamaxsenda,
rogor gamoiyureboda erTaderTi saferfle
mTel saxlSi. Zveleburi saferfle, romel-
sac sul mcire kvalic ki ar aCnda imisa, rom
erTxel mainc gamoeyenebinaT daniSnulebisa-
mebr. virTxa ar eweoda. erTxans xelisgulze
vagorave namwvi, mere iqve davagde, saidanac
aviRe. mZime urduli gavwie da kari gavaRe.
SigniT bevri araferi iyo. ficris kedelSi
darCenili RriWoebidan Semosul mzis Suqs
aTobiT kaSkaSa paraleluri zoli gaexaza
Camuqebul miwaze. miwis suns benzinis suni
Sereoda. garaJis SuagulSi Zveleburi jipi
idga – `toiota lendkruizeri~. verc manqa-
nis Zaraze, verc borblebze WuWyis natamalic
ver SevamCnie. avzi benziniT iyo savse. xeli iq
movafaTure, sadac virTxa manqanis gasaRebs
inaxavda. rogorc velodi, adgilze damxvda.
gasaRebis erTi motrialebiT manqana daiqo-
qa, Zrava rbilad, sasiamovnod aRuRunda. rac
marTalia, marTalia, virTxa yovelTvis man-
qanis movlis ostati iyo... Zrava gamovrTe,
gasaRebi adgilze davde da savarZlidan arc
ki avmdgarvar, ise movaTvaliere iqauroba.
wina panelis saTavsSi gansakuTrebuli arafe-
ri iyo – saavtomobilo gzebis ruka, pirsaxoci
da naxevari fila Sokoladi damxvda. ukana
savarZelze mavTulis gorgali da veeberTe-
la brtyeltuCa egdo. salonis mTeli ukana
nawili raRac nagviT iyo savse, rac, TavisTa-
vad, ucnauri iyo virTxas avtomobilisTvis.
manqanidan gadmovedi, ukana kari gamovaRe,
savarZlidan cotaodeni nagavi movxvete da
sinaTlis zolTan mivitane. is, rac davinaxe,
Zalian hgavda muTaqidan gamoZrobil Rin-
Rls, an cxvris matylis nafleTebs. jibidan
xelsaxocebis dasta amoviRe, erTSi ucnauri
nagavi Sevaxvie da gulisjibeSi Cavide.
ratom manqaniT ar wavida virTxa? is, rom
manqana garaJSi dgas, orSi erTs niSnavs: an
mTidan fexiT Cavida qalaqSi, an arsadac ar
wasula. arc erTSi da arc meoreSi, saRi azri
ar Canda. sul raRac sami dRis win am gzaze man-
qaniT gavla araviTar problemas ar warmoad-
genda. is versia ki, rom virTxam ase upatronod
miatova saxli, dRedaRam daexeteba velze da
Ria cisqveS aTenebs Rameebs, seriozul ver-
siad ki ara, metismetad uazrod meCveneboda.
raimes garkvevas Tavi davanebe, garaJidan
gamovedi da saZovrisken gavwie. ramdenic unda
imtvrio Tavi, sulerTia: gonivruli daskvne-
bis gamotana am uazro situaciaSi sruliad
warmoudgenelia. mzem maRla aiwia da saZovars
TeTri orTqli aadina. orTqlis RrublebSi
Soreuli mTebi landebiviT moCanda. veeber-
Tela velze balaxis mkveTri surneli dadga.
svel balaxze siaruliT mindvris Sua-
guls mivaRwie. mwvane okeanis SuaSi viRacis
mier mitovebuli manqanis Zveli saburavi
egdo. rezini damskdariyo da ise gacreci-
liyo, TeTri feri dasdeboda. zed davjeqi
da mivixed-movixede. saxli, saidanac movedi,
aqedan horizontis Soreul kideze dakidebul
frialo kldes waagavda. marto vijeqi Zvel
saburavze am balaxis okeanis SuagulSi da
maxsendeboda Sejibreba curvaSi, romelSic
araerTxel mimiRia monawileoba bavSvobaSi.
vcuravdiT erTi kunZulidan meoremde. sao-
crad miyvarda erTi ram: naxevar distancias
rom gavcuravdi, SevCerdebodi da vaTvalie-
rebdi, rogor gamoiyureboda samyaro garSe-
mo. ucnauri, fantastikuri grZnoba mewveoda
xolme im wamebSi, TiTqos miwis or Soreul
naglejs Soris viyavi Camokidebuli. ufro
ucnauri ki imis SegrZneba iyo, rom iq, Soreul
napirze, adamianebi, viTomc araferiao, ise
iyvnen Caflulni TavianT saqmeebSi. yvelaze
didi, miuwvdomeli da gaugebari ucnauroba ki
is iyo, rom Cems aryofnaSi samyaro sruliad
normalurad ganagrZobda brunvas.
mogonebebSi CaZiruli TxuTmeti wuTi vije-
qi saburavze. mere avdeqi, saxlSi davbrundi,
sastumro oTaxSi divanze davjeqi da `Serlok
holmsis Canawerebis~ kiTxva gavagrZele.
saaTma orjer Camohkra da adamiani-cxvaric
movida.
7. adamiani-cxvaric movida
saaTis meore dartymis eqo jer kidev ismo-
da, roca karze daakakunes.
jer – orjer, cota xnis Semdeg – kidev
samjer.
karze daakakunes, magram es maSinve ver
aRviqvi. aqamde azradac ar momsvlia, rom am
saxlis karze vinmes SeeZlo, daekakunebina.
virTxa daukakuneblad Semovidoda – es xom
misi saxlia. mecxvare zrdilobis gulisTvis
daakakunebda erTi-orjer, Tan pasuxsac ar
daelodeboda – kars gaaRebda da Semovidoda.
Cemi megobari? raSi sWirdeboda dakakuneba?
karga xnis win SemoZvreboda ukana Semosas-
vlelidan samzareuloSi da iq, albaT, marto
dalevda yavas. is namdvilad ar daakakunebda.
mivedi da gavaRe. karTan adamiani-cxvari
idga. arc gaRebuli karisTvis, arc imisTvis,
vinc es kari gaaRo, adamian-cxvars yuradReba
ar miuqcevia. Tvalis dauxamxameblad miStere-
boda Semosasvlelidan oriode metrze Wokze
mimagrebul gadaqerclil safosto yuTs. ise
miStereboda, TiTqos raRac saocreba dai-
naxao. safosto yuTze odnav maRali iyo, metr-
naxevari, meti ara, Tan moxrili da mrudefexe-
biani.
zRurbli, romelzedac videqi, ociode
santimetriT maRla iyo miwis donidan, ris
gamoc avtobusis mgzavrs davemsgavse, fan-
jridan quCaSi fexiT mosiaruleebs rom aTva-
lierebs. da, ai, imis saCveneblad, TiTqos sul
fexebze ekida Cven Soris aseTi gansxvaveba,
adamiani-cxvari Cemken gverdulad dadga da
Tvalmoucileblad Seacqerda safosto yuTs.
yuTSi ki, cxadia, araferi iyo.
– SeiZleba, Semovide? – swrafad, kbilebs
Soris gamocra, ise rom, Cemken arc mobrunebu-
la. adamiani-cxvris tonis mixedviT, SeiZlebo-
da, gefiqra, viRacam Zalian gaabrazao. orad
moikeca da saocrad swrafad, wamSi gaixsna
zonrebi mZime baTinkebze. baTinkebi, rogorc
namcxvari SokoladiT, ise iyo dafaruli gamx-
mari talaxiT. gaixada, mere orive aiRo da
Cveuli moZraobiT Semohkra erTmaneTs. talaxi
mozrdil naWrebad Camocvivda. amis Semdeg
daupatiJebeli stumari iseTi saxiT SeZvra
misaRebSi, TiTqos am saxls kuTxe-kunWulia-
nad icnobso. fexebi fostlebSi gayo, sas-
tumro oTaxSi gaZunZulda da kmayofili sifa-
TiT daexeTqa divanze. adamian-cxvars mTeli
tani cxvris aCeCili tyaviT hqonda dafaruli.
cxovelis samosi zedgamoWriliviT adga jmux
figuraze. mxrebsa da TeZoebze cxvris wyvili
xelovnuri, Cliqebiani fexi ekida. Cafxuti,
mTlianad rom ufaravda Tavs, aseve xeliT iyo
Sekerili tyavisgan, magram safeTqlebs zemoT
mimagrebuli ori patara rqa naturalurs waa-
gavda. rqebs qvemoT, Cafxutidan gamosCro-
da veeberTela brtyeli yurebi, romlebsac,
albaT, Signidan mavTuli unarCunebda formas.
niRabi, romelic saxis zeda nawils ufaravda,
xelTaTmanebi da windebi – yvelaferi mqrqali
Savi tyavisgan iyo Sekerili. yelidan xelebis-
ken da fexebisken elva Casdevda. es ucnauri
kostiumi ise iyo mofiqrebuli, Zalze iolad
SeiZleboda misi gaxda da Cacma. mkerdze jibe
SevamCnie, isic elviT ikvreboda. Sig, albaT,
sigaretsa da asanTs inaxavda. adamianma-cxvar-
ma jibidan `seven starzis~ kolofi amoiRo,
asanTiT moukida, CaisunTqa, mere nestoebi-
dan gamouSva boli da Rrmad amoioxra. sam-
zareuloSi Sevedi, iqidan sufTa saferfle
gamovitane da magidaze davdgi.
– ise, dalevis gunebaze var! – Tqva adamian-
ma-cxvarma.
isev gavedi samzareuloSi, `Four Roses~-is
gaxsnili boTli, wyvili bokali da yinuli
movitane.
burboni yinulSi SevurieT da ar migviWaxu-
nebia, ise davlieT. erTi-ori wuTi, sanam
bokals gamoclida, adamiani-cxvari ijda da
gabrazebuli raRac gaugebars butbutebda.
uSvelebeli cxviri Tavisi zomiT aranairad
ar Seesatyviseboda sxeuls, farTo nestoebi
yovel CasunTqva-amosunTqvaze ise eberebo-
da da ekumSeboda, TiTqos frinveli iqnev-
da frTebs. Savi niRbis Wrilidan mocqira-
li Tvalebi vera da ver damSvidebuliyvnen,
erTTavad aTvalierebdnen sivrces Cem garSe-
mo. maSinRa dawynarda, roca bokali dacala.
sigareti Caaqro, orive xelis TiTebi niRabs
SigniT Seiyo da Tvalebis sresas mohyva.
– matyli Tvalebze medeba, – Tqva adamianma-
cxvarma.
warmodgena ar mqonda, ra unda mepasuxa
amaze da moTminebiT vicdidi.
– Tqven oriveni guSin diliT moxvediT, –
Cailaparaka adamianma-cxvarma Tvalebis sre-
siT, – me yvelaferi davinaxe.
sanaxevrod gamdnar yinulze kidev daasxa
viski da aurevlad gadaylurwa.
– saRamos ki qali ukanve gabrunda.
– egec naxe?
– rogor ar unda menaxa. Cven xom TviTon
gavacileT.
– gaacileT?
– ho. ezodan samzareuloSi SevixedeT da
vuTxariT: `Sen ki, dedakaco, jobs aqedan wax-
vide~.
– magram, ratom?
adamianma-cxvarma warbi Seikra da gaCumda.
SeiZleba, TviTon SekiTxva `ratom~ iqca Cixad
misi gonebisTvis. ukve gavifiqre, rogorme
sxvanairad xom ar vkiTxo-meTqi, roca mis Tva-
lebSi isev akiafda azri.
– qali sastumro `delfinSi~ dabrunda, –
Tqva adamianma-cxvarma.
– ese igi, TviTon Tqva ase? – davazuste me.
– araferic ar uTqvams. adga da sastumro
`delfinSi~ dabrunda.
– magram, Sen ra ici?
adamianma-cxvarma araferi mipasuxa. muxle-
bze xelebdawyobili Cumad ijda da TvalebiT
magidaze dadgmul Wiqas burRavda.
– ese igi, sastumro `delfinSi~ dabrunda?
– isev vikiTxe.
– ho. sastumro `delfini~ kargi sastumroa,
cxvris suni udis, – Tqva adamianma-cxvarma.
isev gavCumdiT. yuradRebiT SevaTvaliere.
saSinlad WuWyiani tyavi ecva, matyli gasZro-
boda da aqa-iq loluebiviT ekida, TiTqos
mTeli qila webo gadaasxeso.
– da araferi daubarebia?
– ara, – Tavi gadaaqnia adamianma-cxvarma, –
imas araferi uTqvams, arc Cven gvikiTxavs.
– ese igi, Sen uTxari, aqedan wadio, da isic
xmaamouReblad adga da wavida. asea?
– ho. TviTon undoda wasvla. hoda, Cvenc
vuTxariT, rom wasuliyo.
– magram aq Tavisi nebiT movida!
– tyui!!! – iRriala adamianma-cxvarma,
– qals aqedan wasvla undoda! magram tvins
umRvrevdnen da imasac ver gadaewyvita. hoda,
Cvenc gavacileT! Sen ki sisuleleebiT urevdi
tvins!
adamiani-cxvari RrialiT wamodga divni-
dan, marjvena xeli momuSta da, rac Zali da
Rone hqonda, dascxo magidas. viskiani bokale-
bi xuT santimet­rze gacurda gverdze. erTxans
adamiani-cxvari garindebuli idga, mere Tva-
lebSi cecxli Cauqra da, TiTqos ukanaskneli
Zal-Rone gamoecalao, isev divanze daexeTqa.
– es Sen aurie imas Tavgza, – gaimeora. amje-
rad – Zalian Cumad, – eSmakma wagiRos. verafe-
ric ver gaige. mTeli cxovreba mxolod saku-
Tar Tavze fiqrobdi...
– imis Tqma ginda, rom aq ar unda mosuliyo?
– ho! aq ar unda mosuliyo. Sen ki mxolod
sakuTar Tavze fiqrobdi.
divanze wamowolili, xmaamouReblad vwru-
pavdi viskis.
– rac ari, ari. morCa yvelaferi. axla veRa-
rafers Secvli, – Tqva adamianma-cxvarma.
– ra morCa? – ver gavige.
– am qals Sen veRarasodes naxav.
– ho?.. da es imitom, rom mxolod sakuTar
Tavze vfiqrobdi?
– ho! mTeli cxovreba mxolod sakuTar
Tavze fiqrobdi. axia Senze, egre mogixdeba!
adamiani-cxvari wamodga, fanjarasTan mivi-
da, cali xeliT msubuqad, daudevrad aswia
fanjris mZime CarCo da xmauriT CaisunTqa
sufTa haeri. etyoboda, didi Zalis patroni
iyo.
– aseT amindSi fanjrebis gaReba jobs, –
Tqva adamianma-cxvarma. mere kedlis gaswvriv
fexakrefiT gaiara naxevari oTaxi, stelaJe-
bis win SeCerda, gulxeli daikrifa da wignis
ydebs dauwyo Tvaliereba. wels qvemoT, tya-
vidan, cxvris mokle kudi gamosCroda. ukana
fexebze Semdgar namdvil cxvars waagavda.
– me Cems megobars veZeb, – rogorc iqna,
vTqvi.
– a-a, – arc ki Semobrunebula, ise gulgri-
lad gawela.
– erTxans is aq cxovrobda, erTi kviris win
gaqra.
– ar gvinaxavs!..
adamiani-cxvari buxarTan mivida, karti
aiRo, TiTebiT gaRuna da SrialiT Cafurcla
mTeli dasta.
– zurgzevarskvlavian cxvarsac veZeb, –
vTqvi me.
– ar SevxvedrivarT!..
da mainc adamianma-cxvarma raRac icoda
virTxazedac da cxvarzedac, es dResaviT
naTeli iyo. metismetad demonstraciulad
gamoiyureboda misi gulgriloba. metismetad
swrafad isroda pasuxad momzadebul fraze-
bs da metismetad arabunebrivad eRriceboda
piri maTi warmoTqmisas.
taqtikis Secvla gadavwyvite. xelSi mox-
vedrili pirvelive wigni ise CamoviRe stela-
Jidan, TiTqos saubarma yovelgvari interesi
dakarga CemTvis, gadavSale da garindebuli
davaCerdi teqsts. mxolod drodadro vfur-
clavdi gverdebs. adamiani-cxvari Zalian
male anerviulda da, TiTqos SemTxveviT, isev
mopirdapire savarZelSi aRmoCnda. erTi-ori
wuTi Cem win ijda da miyurebda, rogor vki-
Txulobdi.
– ra, sainteresoa wignebis kiTxva? – mkiTxa
bolos.
– ho, – mxolod es vupasuxe.
kidev erT wuTs ebrZoda Tavs. me gulgrili
gamometyvelebiT vkiTxulobdi.
– Cven aq, isa... xmamaRla gelaparakebodiT,
– Cumad Tqva adamianma-cxvarma, – Cven TavSi
xandaxan cota... cxvari ise CaebRauWeba xolme
adamians, Tvalebidan naperwklebi gadmogcvi-
vdeba. araferi cudis Tqma ar gvindoda. ubra-
lod, Sen Tqvi, rom Cveni bralia. hoda, Cvenc,
ese igi...
– ara uSavs, – vTqvi me.
– da rom Sens qals veRar naxav, Cven Zalian
gvwyins. oRond, Cveni brali ar aris...
– aha...
zurgCanTis jibidan `larkis~ sami darCeni-
li kolofi amoviRe da adamian-cxvars gavuwo-
de. aman, etyoba, cota Seafiqriana.
– gmadlob! Cven aseTi jer ar mogviwevia. Sen
TviTon ra, aRar ginda?
– Tavi davanebe, – vuTxari me.
– ai, es sworia, – pasuxad erTob darwmune-
bulma daaqnia Tavi, – Tambaqo janmrTelobis-
Tvis didi borotebaa.
moridebiTa da raRacnairi sifrTxiliT
miiRo saCuqari da samive kolofi jibeSi Sei-
naxa. mkerdze mikerebuli jibe gamoeburca,
kvadratuli forma miiRo.
– aucileblad unda Sevxvde Cems megobars,
swored amisTvis movedi aq Zalian, Zalian
Soridan... – vTqvi me.
adamianma-cxvarma Tavi damiqnia.
– es cxvarsac exeba...
adamianma-cxvarma kidev erTxel damiqnia
Tavi.
– magram Sen, rogorc vatyob, araferi ar
ici maT Sesaxeb.
adamianma-cxvarma ganwiruliviT gadaaq-
nia Tavi. TviTnakeTi yurebi ise aqanavdnen,
TiTqos misi uaryofis kategoriulobas asabu-
Tebdnen. Tumca, weRandelTan SedarebiT am
kategoriulobas aSkarad raRac aklda.
– aq kargia, – Secvala Tema Cemma Tanamo-
saubrem, – lamazi bunebaa, sufTa haeri. Senc
mogewoneba.
– ho, urigo namdvilad ar aris, – daveTanxme
me.
– zamTarSi ki, pirdapir, samoTxea. Tovlis
garda, araferi Cans. yvelaferi iyineba. mxece-
bs sZinavT, kacis WaWaneba ar aris...
– didi xania, rac aq xar?
– ho...
gadavwyvite, gamokiTxva Semewyvita. Cemi
Tanamosaubre ise iqceoda, rogorc moTvinie-
rebuli mxeci. cota miuaxlovdebi da – garbis;
gaeclebi da TviTon gepareba SeumCnevlad.
magram Tu marTla aq momiwevda gamozamTre-
ba, saCqaro araferi iyo. raRac drois Semdeg
movaxerxebdi mis moTvinierebas da davtyueb-
di yvelafers, rac ki mainteresebda.
adamiani-cxvari Cem pirdapir, divanze ijda
da marcxena xeliT meore xelis TiTebidan nel-
nela iZrobda xelTaTmans. bolos da bolos,
rogorc iqna, gaiZro da patara Savtuxa mteva-
ni gamouCnda. kotita TiTebi hqonda. ceridan
majamde damwvrobis kvali etyoboda. adamiani-
cxvari karga xans dascqeroda Tavis majas,
mere mkveTrad amoabruna da axla xelisguls
daaSterda. SevkrTi: Cafiqrebuli virTxa zus-
tad ase iqceoda xolme. magram adamiani-cxvari
veraviTar SemTxvevaSi ver iqneboda virTxa.
simaRliTac ki didad gansxvavdebodnen, sul
cota, oci santimetriT.
– Sen axla sul aq iqnebi? – mkiTxa adamianma-
cxvarma.
– ras ambob, an megobars vipovi, an cxvars,
da ukanve movusvam. mxolod amisTvis amovedi
aq.
– aq kargi zamTari icis, – ratomRac isev
gaimeora, – Tovli iseTi qaTqaTaa, yvelaferi
iyineba...
da raRacnairad, danawevrebulad gaicina.
isedac farTo nestoebi ufro daebera, piri
daaRo da saSinlad WuWyiani kbilebi gamoaCina.
wina ori kbili. ucnauri ritmi, romliTac ada-
miani-cxvari xan gadamiSlida guls, xan kidev
Tavis naWuWSi SeZvreboda, imdenad mistikur-
cvalebadi iyo, rom gegoneboda, sastumro
oTaxSi TviT haeri xan Sededdeboda, xan isev
gaTxevaddeboda misi ganwyobilebis morigi
zigzagebisgan.
– kargi, Cven wavalT, – Tqva uceb adamianma-
cxvarma, – gmadlob sigaretisTvis.
uxmod davuqnie Tavi.
– gisurveb, male ipovo Seni megobari... an
cxvari, – Tqva man.
– ho, – davuqnie Tavi, – Tu, SemTxveviT,
rames gaigeb, Sematyobine, kargi?
ramdenime wams rogorRac uxerxulad
iSmuSneboda, TiTqos maincdamainc myudrod
ver grZnobs Tavs amqveynado.
– kargi, – amoRerRa bolos, – Tu rames gavi-
gebT, SegatyobinebT.
Zlivs Sevikave Tavi, rom ar gadamexarxara
– Zalian uniWo matyuara iyo adamiani-cxvari.
xelTaTmanebi Caicva, divnidan adga da kar-
Tan mivida.
– Cven isev SemovivliT, SeiZleba – ramdeni-
me dReSi, zustad ar viciT, magram SemovivliT,
– Tqva da TvalebSi sicocxlis naperwkali Cau-
qra, – imedi gvaqvs, aravis SevaviwroebT.
– ra Tqma unda, ara! – maSinve gadavaqnie
Tavi, – Zalian gamixardeba.
– maSin, SemovivliT, – Tqva da mZime kari
gaixura. cxvris kudi kinaRam karSi mohyva.
sabednierod, yvelaferma kargad Caiara. naxe-
vrad Ria darabebidan vxedavdi, rogor SeCerda
ezoSi da isev didxans, monusxuliviT miaCerda
gaqucul safosto yuTs. mere uceb mkveTrad
moikunta, TiTqos mTeli sxeuli cxvris kos-
tiums moargoo, da Zalian swrafad gaZunZul-
da mindorSi, saZovris aRmosavleTiT, aryis
xis Walisken. orive mxares gamoCrili yurebi
im tramplinis dafasaviT qanaobdnen, romli-
danac es-es aris gadaxtnen wyalSi. Zalian male
adamiani-cxvari patara TeTr wertilad iqca,
mere ki sul gaqra aryis xeebis fonze.
adamiani-cxvari wavida, me ki isev didxans
gavyurebdi fanjridan saZovarsa da Walas.
rac ufro didxans viyurebodi, miT ufro
naklebad mjeroda imisa, rom adamiani-cxvari
sul cota xnis win ijda am oTaxSi da mela-
parakeboda. Tumca, magidaze idga ori vis-
kiani bokali da `seven starzis~ namwvebiani
saferfle, divanze ki ramdenime bRuja cxvris
matyli aRmovaCine. isini imas Sevadare, `len-
dkruizeris~ ukana savarZelze rom vipove.
sruli Tanxvedra iyo.

***
adamiani-cxvris wasvlis Semdeg mindoda,
azrebi momekriba, da samzareuloSi gavedi ham-
burgeris mosamzadeblad. wvrilad davWeri da
movSuSe xaxvi, mere macivridan Zroxis xor-
cis naWeri gamoviRe, gavalRve da xorcsakep
manqanaSi gavatare. veeberTela samzareuloSi
sruli wesrigi da, SeiZleba, iTqvas, raRac
tvinis gamwmendi atmosfero iyo, miuxedavad
imisa, rom WurWeli, samzareulos instrumen-
tebi, sxvadasxva saxis sanelebeli, romelic
aucileblad dasWirdeboda karg mzareuls, aq
warmoudgeneli raodenobiT SeegrovebinaT.
gaiyvane gza aseTi samzareulos gverdiT da,
interierSi ramis Seucvlelad, Tavisuflad
SegiZlia, gaxsna patara gzispira restorani.
ratomac ara! Tan sadilobde, Tan restornis
Ria fanjrebidan laJvardovan casa da moba-
laxe cxvris faras uyurebde, amaSi namdvi-
lad aris raRac momxiblavi! sadilis Semdeg
dedikoebs da mamikoebs TavianTi patarebi
velze batknebTan saTamaSod gahyavT, Seyva-
rebuli wyvilebi ki WalaSi, aryis xeebqveS
daseirnoben... mSvenieri gamovidoda! virTxa
saqmes mixedavda, me kerZebs movamzadebdi.
adamian-cxvarsac movuZebnidiT saqmes. `mTis
mamulSi~ misi axirebuli Cacmulobac ki sru-
liad bunebrivad aRiqmeboda. moviyvandiT
vinme saqmis mcodne mecxvares cxvris gasamra-
vleblad – aseT kompaniaSi erTi praqtikuli
adamiani xom unda iyos. ZaRlebs viyolieb-
diT. uqmeebze ki cxvris profesori gvewveoda
stumrad...
xis kovziT tafaze xaxvs vurevdi da res-
toranze vocnebobdi.
moulodnelad TavSi saSinelma azrma
gamielva: xom SeiZleba, marTla veRarasodes
vnaxo Cemi megobari da misi mSvenieri yurebi?
SeiZleba, adamiani-cxvari marTalia. albaT,
marTla marto unda wamovsuliyavi. iqneb ase
iyo saWiro... Tavi gadavaqnie da fiqriT res-
torans davubrundi. ra Tqma unda, jei! ai,
visTan erTad wavidoda saqme kargad, aq rom
mosuliyo! ai, vin gaqaCavda yvelafer amas. misi
moTmineba da TanagrZnoba, yvelafris gagebisa
da mitevebisTvis mzadyofna...
tafaze xaxvis gacivebis molodinSi fanja-
rasTan Camovjeqi da kidev karga xans gavcqe-
rodi vels.

8. misi udidebulesoba qaris


gzatkecili
momdevno samma dRem uSinaarsod Caiara.
axali araferi momxdara. adamiani-cxvari ar
gamoCenila. kerZebs vamzadebdi, vWamdi, wigne-
bs vkiTxulobdi, mzis Casvlis Semdeg vsvamdi
viskis da vwvebodi. diliT eqvsze vdgebodi.
cotas wavivarjiSebdi – saZovars naxevarwre-
ze Semovurbendi da Sin vbrundebodi, ris Sem-
degac Sxaps viRebdi da pirs viparsavdi.
TandaTan acivda. aryis xeebze foTle-
bi gameCxerda. gaSiSvlebul totebs Soris
Crdilo-dasavleTidan velze nel-nela dah-
beravda xolme zamTris pirveli qarebi. dilis
garbenisas saZovris SuagulSi vCerdebodi da
qaris xmas vusmendi. `ukan ver mobrundebi~, –
Seubralebeli ganaCeni gamohqondaT CemTvis.
mokle Semodgoma dasrulda.
usigaretod da TiTqmis umoZraod gatare-
bul sam dReSi sami kilogrami movimate, magram
mere erTi kilo davikeli dilaobiT sirbilis
wyalobiT. mosawevis gareSe Tavidan Zalian
miWirda. magram roca ocdaaTi kilometris
radiusiT garSemo sigaretis arc erTi avtoma-
ti ar aris, isRa grCeba, moiTmino: yovelTvis,
roca Zalian momindeboda xolme moweva, Cemi
megobris yurebze vfiqrobdi. maSin, imasTan
SedarebiT, rac davkarge, sigaretis arqona
sruliad umniSvnelo problemad meCveneboda.
ho, zustad ase iyo...
davfiqrdi, ra unda meqna amdeni Tavisu-
fali droisTvis, da gadavwyvite, kulinaria-
Si mecada bedi. ra aRar gamovigone! erTxel
xbos rostbific ki gamomivida. Tevzs vyinav-
di, msxvil saxexze vxexavdi da vakonservebdi.
axali bostneuli maklda, magram saZovarze
vpoulobdi saWmelad vargis balaxs, Sebo-
lil Tinuss patar-patara naWrebad vWridi
da balaxTan erTad vSuSavdi. yovelgvari gan-
sakuTrebuli saneleblebisa da damatebebis
gareSe mainc movaxerxe kombostos damwnile-
ba. sagangebod adamiani-cxvris stumrobisT-
vis sasmelTan sxvadasxvagvari misataneblebi
movamzade. magram adamiani-cxvari ar modioda.
da mainc, TiTqmis mTel dRes fanjarasTan
vatarebdi. roca Zalian didxans TvalmouSo-
reblad gavcqerodi vels, ucnauri grZnoba
mipyrobda: TiTqos aryis xeebs iqiT, WalaSi,
viRacis patara silueti gakrTeboda xolme.
meCveneboda, kidev cotac da, xeebs iqidan
viRac gamoCndeboda da pirdapir saxlisken
wamovidoda. yvelaze xSirad meCveneboda, rom
es iyo adamiani-cxvari. drodadro virTxac
melandeboda, ufro iSviaTad ki – Cemi megoba-
ri qali. ramdenjerme varskvlaviani cxvaric
momeCvena, magram Walidan saZovarze aravin
gamodioda. marto qari erekeboda talRas
talRaze balaxSi, vels gamsWvalavda da Tavi-
si gziT mifrinavda. iseTi grZnoba mqonda,
TiTqos velze gansakuTrebuli daniSnulebis
gza gaiyvanes, rogor vTqva, raRac persona-
luri gzatkecili – sagangebod imisTvis, rom
qars aq SeuCereblad enavarda. gansakuTrebu-
li uflebamosilebiT datvirTul mis udide-
bulesoba qars saocrad eCqareboda da aras-
dros ixedeboda ukan.
meSvide dRes moTova. dila saocrad wynari,
uqaro iyo. mxolod caSi grovdebodnen, nel-
nela iberebodnen pirquSi tyviisferi Rru-
blebi. garbenidan davbrundi, Sxapi miviRe,
mere firsakravze firi davde, davjeqi da yava
davlie. swored am dros daiwyo Tovac. mSrali,
raRacnairi, uformo fifqebi modioda. male
qari amovarda da fifqis miriadebi miwisken
gamoeqana ocdaaTgradusiani kuTxiT, iribi
xazebiT moxates peizaJi fanjris iqiT. Tavi-
dan es romeliRac safirmo maRaziis SesafuTi
qaRaldis abstraqtul moxatulobas waagavda.
magram male Tovli ufro gaxSirda, mTeli pei-
zaJi gaTeTrda – verc mTebs, verc Walas veRar
gaarCevdi. es raRac uZluri Tovli ar iyo,
tokioSi rom mova xolme xandaxan. baraqiani
hokaiduri Tovli modioda, qveS iyolebda yve-
lafers da garSemo mTel miwas erT gigantur
yinulovan saflavad aqcevda.
fanjarasTan mdgari Sevecade TovlisTvis
meyurebina, magram Tvalebi amtkivda. maSin
fardebi gavafare, Tarodan wigni CamoviRe,
navTis Rumels mivujeqi da kiTxviT gaver-
Te. firfita damTavrda, raRacam rbilad gai-
Cxakuna, nemsi ukanve, Tavis adgilze gasrial-
da – haeri sulis gamyinavma, samariseburma
siCumem gaavso. siCumem saxlisa, romelSic
misi yvela binadari mokvda. wigni gadavde,
avdeqi da TviTonac ar vici, ratom, veeber-
Tela saxlis Semovla daviwye. sastumrodan
samzareuloSi gavedi, sardafSi Cavedi, saw-
yobi Sevamowme, saabazano, tualeti. mere
meore sarTulze avedi da saTiTaod gamovaRe
yvela kari. arsad aravin damxvedria. carie-
li oTaxebi zeTis siCumiT iyo datborili.
oRond, siCume yvela oTaxSi sxvadasxvagva-
rad, raRac Taviseburad xmaurobda. es iyo da
es. absoluturad marto viyavi. cxovrebaSi
ase martod arasodes migrZvnia Tavi. bolo
ori dRis manZilze pirvelad mominda mowe-
va, magram mosawevi araferi iyo. maSin viski
davisxi da davlie. Tu mTeli zamTari ase vsvi,
gazafxulamde sul iolad gavloTdebi-meTqi,
gavifiqre. Tumca, saamisod gacilebiT meti
sasmeli iqneboda saWiro, vidre saxlSi arse-
buli maragi: sami boTli viski, erTi burboni,
aTiode yuTi – ludi – meti araferi. naZlevs
Camoval, virTxam esec iangariSa.
sainteresoa, kidev loTobs Cemi mewyvile?
netav moaxerxa Cveni firmis patara mTargmne-
lobiT kantorad gadakeTeba? odesme, darw-
munebuli var, gabedavs. da am yvelafers uCe-
modac mSvenivrad gaarTmevs Tavs. asea Tu ise,
karga xania, swored amisken mivdiodiT. imisken,
rom eqvsi wlis Semdeg orives Tavidan dagvew-
yo yvelaferi.
nasadilevs Tova Sewyda. iseve uceb, rogorc
daiwyo. ca horizontamde raRac Tixisma-
gvar sqel Rrublebs daefara. aqa-iq darCe-
nili napralebidan mzis sxivebs gamoeRwiaT
da gigantur svetebad auCqareblad CiTavdnen
vels. grandiozuli sanaxaoba iyo.
saxlidan gavedi. fexqveS miwa Saqaryinuli-
viT msxvili TeTri setyvis marcvlebiT iyo
mofenili. yinulis es daburculi da magari
marcvlebi TiTqos mTel qveyanas eubnebodnen,
dadnobas ar vapirebTo. da mainc, roca saaTma
buxris Tavze samjer Camohkra, Tovli TiTq-
mis mTlianad dadna. miwa nestisgan aprial-
da da Camavali mzis sxivebze veli zmanebasa-
viT rbili naTebiT Seimosa. TiTqos didi xnis
tyveobas daaRwieso Tavi, mxiarulad aJivJi-
vdnen Citebi.
vaxSams bolo movuRe da virTxas oTaxSi
avedi. iqidan broSura – `Sen TviTon gamoacx-
ve~ – da konradis novelebi viTxove, dav-
brundi, sastumro oTaxSi divanze davjeqi da
novelebis kiTxva daviwye. wignis, daaxloebiT,
mesamedi rom wavikiTxe, uceb furclebs Soris
patara, aTi santimetris siganisa da sigrZis
gazeTis amonaWeri aRmovaCine, romelsac vir-
Txa saniSnis magivrad xmarobda. TariRi arsad
ewera, magram ferisa da qaRaldis mdgomare-
obis mixedviT davaskveni, rom gazeTi mainc-
damainc didi xnis ar unda yofiliyo. mTel
teqsts mxolod adgilobrivi axali ambebi
Seadgenda. saporoSi gaixsna simpoziumi sazo-
gadoebis daberebis problemaze. asahikavas
sanapiroze moewyoba sportuli estafeta.
waikiTxaven leqciebs axlo aRmosavleTis
krizisis Taobaze... msgavsi araferi, rasac
virTxa an me yuradRebis Rirsad CavTvlidiT.
meore mxare ki mTlianad gancxadebebs eWira.
davamTqnare, wigni davxure, samzareulosken
wavlaslasdi, yavadani gavacxele da darCe-
nili yavac davlie. sagazeTo axali ambebis
kiTxvisas pirvelad vigrZeni, rom mTeli kvira
garesamyarosgan izolirebulad vcxovrobdi
_ televizoris, radios, axali gazeTebisa da
Jurnalebis gareSe. SeiZleba, axla, swored am
wuTs, tokios Tavze atomuri raketebi cviva.
SeiZleba mTeli kacobrioba tanjva-wamebiT
kvdeba raRac ucnobi Wirisgan. SeiZleba,
avstralia marselebma daipyres. rac unda
momxdariyo, amis `codna~ ar mainteresebda.
ra Tqma unda, SemeZlo, Sevsuliyavi garaJSi,
`lendkruizeris~ salonSi SemZvrals avtomo-
bilis radiosTvis mesmina, magram... sul mcire
survilic ar gamCenia, gamego is, ris gareSec
iolad SemeZlo gaZleba. rac Seexeba kaco-
briobis bedze fiqrs, am sikeTiT Tavi radiosa
da televiziis gareSec gatenili mqonda.
miuxedavad amisa, mexsierebaSi xiWviviT
SemrWoboda raRaca da ar masvenebda. TiTqos
sul axlaxan raRac Zalze mniSvnelovani ram
vnaxe da Cafiqrebulma ar mivaqcie yuradRe-
ba. Tvalis baduram daafiqsira raRac, raze-
dac saWiro reaqcia ar miucia Tavs. da axla
es raRac swiwknida mexsierebis miyruebul
adgilebs da iTxovda, rom `rogorc wesi da
rigia~, gaexsenebinaT. niJaraSi carieli fin-
jani Cavde, sastumro oTaxSi davbrundi da
wignidan sagazeTo amonaWeri amoviRe.
is, ris povnasac vcdilobdi, gancxadebebis
meore gverdze aRmoCnda:
`virTxa! damikavSirdi!!
saswrafod!!! sastumro `delfini~, 406.~
saniSne isev wignSi Cavde, divanze davexeTqe
da zurgiT rbil baliSebSi Cavefle.
virTxam icoda, rom veZebdi! sainteresoa,
rogor gadaawyda Cems gancxadebas! SemTxveviT
gaseirneba gadawyvita, qalaqSi Cavida da axali
ambebi waikiTxa Tu Segnebulad eZebda raRacas
da am Zebnisas Seagrova da CaikiTxa mTeli Tvis
gazeTebi?
ase iyo Tu ise, ar damikavSirda. SesaZloa,
roca es gazeTi Cauvarda xelSi, me ukve aRar
viyavi sastumro `delfinSi~. anda, SeiZleba,
swored am dros dayruvda misi telefoni.
netav ras vambob, ra sisulelea! virTxas
TviTon ar undoda, rom damkavSireboda! xeli
arafersac ar SeuSlia! ra, ver mixvdeboda,
rom radgan sastumro `delfinSi~ aRmovCndi,
bolos da bolos, aqamdec movaRwevdi? da Tu
Cemi naxva undoda, dajdeboda da damelode-
boda, anda, bolos da bolos, werils mainc
damitovebda.
ese igi, CemTvis ucnobi raRac mizezis gamo
virTxas ar undoda, rom erTmaneTs Sevxve-
drodiT. meore mxriv, CemTvis cxvirwin aravis
moujaxunebia kari. da Tu marTla ar undo-
da, aq movsuliyavi, uamravi saSualeba hqonda,
saxlSi ar SemoveSvi. rac unda iyos, es xom misi
sakuTari saxlia!
undoda Tu ar undoda?
am saWirboroto kiTxvebs Soris gaCxeri-
li, viweqi divanze da dabneuli Sevyurebdi,
rogor mixoxavda saaTis grZeli isari cifer-
blatze. isarma mTeli wre Semoxaza, me ki mainc
ver mivageni raime gonivrul Sualeds am or
ukiduresobas Soris.
adamianma-cxvarma raRac icis. amas wyali
ar gauva. iman, vinc ase gafacicebiT adevneb-
da Tvals Cems mosvlas, ar SeiZleba, rame ar
icodes virTxas Sesaxeb, romelmac TiTqmis
naxevari weliwadi gaatara aq.
rac mets vfiqrobdi, ufro vrwmundebodi,
rom es tipi mxolod da mxolod virTxas nebas
emorCileboda. jer, roca Cemi megobari gaaZe-
va da marto damtova, mere mestumra... raRac
gafrTxilebasaviT... eWvgareSea, Cem garSemo
raRac ucnauri scenari ixlarTeba. da miuxe-
davad imisa, rom siuJeti sakmaod bundovania,
nisli TandaTan ifanteba da sul male aucile-
blad raRac unda moxdes.
sastumro oTaxSi sinaTle Cavaqre, meore
sarTulze avedi, loginSi SevZveri da didxans
Sevyurebdi mTvaresa da Tovls fanjris iqiT.
Rrublebis naxvretebidan moRuSuli, civi
varskvlavebi Semomcqerodnen. avdeqi, fanja-
ra gamovaRe da Ramis surneli SevisunTqe. fan-
jris iqiT xis foTlebi Srialebdnen, sadRac,
Zalian Sors, Ramis frinveli gahkioda. Zalian
ucnaurad kioda. ise rom, Zneli gasarCevi iyo
– frinveli kioda Tu veluri mxeci ymuoda.
ase dasrulda Cemi meSvide dRe mTaSi.
meore diliT avdeqi, saZovars Cveulebriv
Semovurbine, Sxapi miviRe da visauzme. dRe
Cveulebrivad daiwyo. rogorc winadilas, ca
amRvreulma, nislismagvarma Rrubelma Sekra.
magram temperatura aSkarad ramdenime gra-
dusiT maRali iyo. gaTovebis mcire miniSne-
bac ki ar iyo. jinsi da sviteri Cavicvi, kepi
Camovifxate, kedebi amovicvi da pirdapir
saZovarze gavemarTe. saZovari gadaviare da,
daaxloebiT, im adgilas Sevedi WalaSi, sadac
ramdenime dRis win adamiani-cxvari gauCinar-
da. didxans davxetialobdi gigantur aryis
xeebs Soris. verc miviwyebuli biliki, verc
imis kvali, rom aq odesme gaevlo suliers,
ver aRmovaCine. aqa-iq qarisgan waqceuli aryis
xeebi mxvdeboda. miwa xeebs Soris gabrtyele-
buli da swori iyo. mxolod raRac drois Sem-
deg gadamiRoba gza daaxloebiT erTi metri
siganis gveliviT daklaknilma Rrantem, damS-
ral nakadulsa Tu mitovebul sangars rom waa-
gavda. Rrante WalaSi ikargeboda. zogan Rrma
iyo, zogan – arc ise. fskeri fexis koWebamde
iyo mofenili Camocvenili foTlebiT. karga
xans mivdiodi Rrantes gaswvriv, sanam xeebi
ar gameCxerda. swored maSin davinaxe biliki.
biliki cxenis qediviT amoweuliyo miwidan,
damreci ferdobi rbilad gadadioda gamxmari,
mkvdari balaxiT dafarul velianSi. CaJamebu-
li foTlebisferi Citebi frTebis yru far-
TxuniT drodadro gadaufrendnen biliks da
xSir SambnarSi uCinardebodnen. velianis napi-
rebze nakverCxlebiviT enTo veluri ielis
kokrebi.
bilikze daaxloebiT erTi saaTis siaru-
lis Semdeg sruliad davkarge sivrceSi orien-
taciis unari. ase verasodes ver vipovi ada-
mian-cxvars! magram mainc mivdiodi da mivdio-
di, arc ki vicodi, saiT, sanam wylis rakraki ar
Semomesma. erT wuTSi patara mdinares mivadeqi
da qveviT, dinebis mimarTulebiT davuyevi. Tu
mexsiereba ar mRalatobda, male CanCqeri unda
gamoCeniliyo, mere ki – gza, romliTac Cems
megobarTan erTad movedi velze.
kidev aTi wuTis siarulis Semdeg CanCqe-
ris xmauric gavigone. kaWari nakads calkeul
Wavlebad yofda. TiToeuli Wavli Tavis gubu-
ras qmnida. Tevzi guburebSi ar SemimCnevia,
marto Camocvenili foTlebi bzrialebdnen
gasarkevebuli wylis zedapirze. kaWridan
kaWarze xtomiT mdinareze gadavedi, napiris
cicabo ferdze avcocdi da nacnob gzaze
davdgi fexi. xidis moajirze adamiani-cxvari
ijda da miyurebda. mxarze SeSiT savse tilos
veeberTela tomara ekida.
– didxans iwanwaleb tyeSi da daTvs gadae-
yrebi, – miTxra man, – swored axla aq erTi
daZunZulebs, guSin nakvalevi vnaxeT. Tu
Zalian ginda tyeSi seirnoba, ukanalze eJvani
Camoikide, ai, rogorc Cven...
xeli ukan waiRo da wels qvemoT, tansac-
melze qinZisTaviT damagrebuli eJvani aawka-
runa.
– Sen geZebdi, – vuTxari, suli rom movi-
Tqvi.
– viciT, – Tqva adamianma-cxvarma, – vxeda-
vdiT.
– ho? ra, ar SeiZleboda, xma mainc gageca?
– Cven gvegona, rom Sen TviTon gindoda
Cveni moZebna. amitomac viyaviT Cumad.
adamianma-cxvarma mkerdze mikerebuli
jibidan sigareti amoiRo da xarbad, siamo-
vnebiT gaabola. me mis gverdiT, moajirze,
Camovjeqi.
– Sen ra, aq cxovrob?
– ho, – Tavi damiqnia, – oRond, aravis uTxra.
es aravin icis.
– Cemma megobarma? iman xom icis, ase ar
aris?
siCume.
– momismine. Tu Sen Cemi megobris megobari
xar, tyuils ar metyvi. ase ar aris?
– ho, asea... – Sewuxebuli saxiT Zlivs amo-
RerRa.
– hoda, rogorc megobars, alalad momiyevi
yvelaferi! – vuTxari me.
gamSrali tuCebi moiloka.
– ar SeiZleba. Sen ar gewyinos, magram CvenT-
vis ar SeiZleba. ase gamovida. Cven enas kbili
unda davaWiroT...
– vin gibrZana gaCumeba?
magram adamiani-cxvari dumda, TiTqos niJa-
raSi Caiketa. garSemo siCume iyo, mxolod qari
gugunebda zantad napirze mdgar zezeurad
gamxmar totebSi.
– damSviddi, aq aravin gvismens, – Sevagu-
liane me.
adamianma-cxvarma TvalebSi Semomxeda.
– Sen am adgilebis Sesaxeb araferi ici?
– araferi. ratom mekiTxebi?
– hoda, icode. es ubralo adgilebi ar aris.
aq ucnauri ambebi xdeba. mets arafers gety-
viT. magram, yoveli SemTxvevisTvis, gaiTva-
liswine.
– Sen TviTon ar Tqvi, kargi adgiliao?
– es – CvenTvis, – saCqarod ganmarta, –
CvenTvis sxva adgilze cxovreba SeuZlebelia.
aqedan rom gagvyaron, versad wavalT.
da adamiani-cxvari isev gaCumda. mivxvdi,
gonivruls verafers vaTqmevinebdi, da SeSiT
savse tomaraze gadavitane mzera.
– zamTarSi amiT Tbebi?
uxmod damiqnia Tavi.
– raRac, versad movkari Tvali kvamls.
– Cven jer ar dagvinTia. moTovs da davanTe-
bT. oRond kvamls Sen mainc ver dainaxav. aris
aseTi gansakuTrebuli saSualeba! – Tqva da
sakuTari TaviT kmayofili axiTxiTda.
– rodis moTovs?
adamianma-cxvarma jer cas axeda, mere me
Semomxeda.
– wleuls Tovli adre mova... vfiqrob,
aTiode dRis Semdeg.
– ese igi, aTi dRis Semdeg gza gaiyineba?
– albaT. aravin mova, aravin wava. kargi
periodia.
– didi xania, aq xar?
– didi xania, – mipasuxa adamianma-cxvarma, –
Zalian didi xani.
– magram ras Wam?
– sxvadasxvanair balaxs, fesvebs, kenkras.
Citebis daWera SeiZleba, patara Tevzis...
– sul ar gciva?
– zamTarSi – ki, gvciva.
– Tu rame dagWirdes, miTxari, SemiZlia,
gaginawilo.
– gmadlobT, jer araferi gvWirdeba.
adamiani-cxvari msubuqad Camoxta moaji-
ridan, bogiri gadairbina da saZovris mimar-
TulebiT wavida. mec Camovxti da ukan gavyevi.
– ratom gadawyvite adamianebisgan aq
damalva?
– rom giTxra, siciliT mokvdebi!
– ara, ar gavicineb, – vTqvi. ra unda yofi-
liyo amaSi sasacilo, verafriT ver mivmxvda-
riyavi.
– aravis ar etyvi?
– aravis ar vetyvi.
– Cven omSi wasvla ar gvindoda.
daaxloebiT, naxevar wuTs xmaamouReblad
mivdiodiT mxardamxar. Tumca, gamoTqma `mxar-
daTav~ gacilebiT Seefereboda situacias.
– romel omSi? visTan?
– es Cven ar viciT, – Tqva da xvela autyda,
– magram omSi wasvla ar gvinda, amitomac vcxo-
vrobT cxvariviT. magram Tu cxvariviT cxo-
vrob, sxvagan marTla versad waxval.
– albaT, ZiunitakSi daibade.
– aha. oRond, aravis uTxra.
– ar vetyvi, – Sevpirdi, – ese igi, qalaqi ar
giyvars?
– romeli qalaqi? qveviT rom aris?
– ho, is.
– cudi qalaqia. Zalian bevri jariskacia...
– isev autyda xvela, – Sen TviTon saidan mox-
vedi?
– tokiodan.
– omze rame xom ar gagigonia?
– ara...
adamianma-cxvarma, etyoba, uceb dakarga
Cemdami interesi. saZovramde arc erTs xma
aRar amogviRia.
– iqneb wamoxvide saxlSi? – davpatiJe me.
– male zamTari dadgeba, – Tavi gadaiqnia,
– bevri saqmea gasakeTebeli. sxva dros iyos...
– Zalian mWirdeba Cemi megobris naxva, –
vTqvi da mivaSterdi, – aris mizezi, romlis
gamoc am kviras aucileblad unda davelapa-
rako, mere gvian iqneba!..
adamianma-cxvarma Sewuxebulma gadaaqnia
Tavi. yurebi frinvelis frTebiviT auqanavda.
– gvapatie. xom giTxariT, rom verafriT
dagexmarebiT.
– maSin, imas mainc uTxari!
– ho, – mxolod es waidudRuna.
– winaswar gixdi madlobas, – vTqvi.
ai, ase davSordiT.
– Tu isev daapiro tyeSi wasvla, eJvani
Seibi, – gamomSvidobebisas miTxra adamianma-
cxvarma.
saZovris gavliT saxlisken wavedi, is ki,
rogorc adre, TeTr aryis xeebs Soris gauCi-
narda.
veeberTela, ukve mTlad gaSavebulma
balaxis zRvam gagvyara.

***
sadilis Semdeg puris gamocxoba gadavwyvi-
te. broSura – `TviTon gamoacxve~, – virTxas
saZinebelSi rom aRmovaCine, saocrad naTlad
iyo dawerili. `iciT kiTxva? maSin sul iolad
gamoacxobT purs Tqven TviTon~, marwmunebda
reklama ydis ukana mxares. da unda vTqva, rom
arc ityueboda. broSuris miTiTebebs mivyevi
da, marTlac, raRac gansakuTrebuli Zalisx-
mevis gareSe gamovacxve mSvenieri puri. madis
aRmZvreli surneli gaiSala haerSi, saxli
momyudrovda, daTba. pirveli cdis kvalobaze
gemoc SesaniSnavi hqonda. fqvili da safuari
samzareuloSi imdeni iyo, rom mTel zamTars
marto puriT gavidodi iolad, amden brinjsa
da spagetis ki mTeli wlis ganmavlobaSi ver
SevWamdi. vaxSamze mivirTvi puri, salaTa da
loriani erbokvercxi, desertad ki dakonser-
vebuli atmis kompoti davayole.
sauzmed brinji movxarSe da flavi movamza-
de dakonservebuli Rurkanas, zRvis kombos-
tosa da sokosgan.
sadilad macivridan gamoRebuli xaWos kve-
rebi gavalRve da magari rZiani Cai movaduRe.
SuadReze marwyvis sirofmosxmuli Txilis
nayini SevWame.
vaxSmad airRumelSi Semwvari qaTami mqonda.

***
isev daviwye gasuqeba.

***
mecxre dRes, sastumro oTaxSi stelaJe-
bs rom vaTvalierebdi, uceb SevamCnie, rom
erT-erTi Zveli wigni sul axlaxan waekiTxaT.
sxva wignebisgan gansxvavebiT, mtveri yuaze
TiTqmis gadaclili hqonda. TviTon wignic
saerTo rigidan ramdenime santimetriT iyo
gamoweuli. Tarodan wigni CamoviRe, divanze
davjeqi da gadavfurcle. wigns erqva, arc
meti, arc naklebi, `panaziuri ideis genezi-
si~ da omis dros iyo gamocemuli. qaRaldi
saocrad uxarisxo gamodga – gverdebs obis
suni asdioda. SinaarsiT omianobis drois
beWdviTi produqciis klasikuri nimuSi iyo.
yvela movlena ukiduresad calmxrivad iyo
ganxiluli, humanizmis natamalic arsad Canda,
Txrobis stili ki yoveli ori-sami gverdis
wakiTxvis Semdeg mTqnarebas iwvevda. magram,
miuxedavad amisa, teqstSi drodadro mxvde-
boda TeTri laqebi – cenzuris mier waSlili
striqonebi. 1936 wlis 26 Tebervlis movle-
nebis Sesaxeb8, ra Tqma unda, wignSi sityvac ar
iyo naTqvami.
arc vapirebdi am leqSi xelis faTurs,
saswrafod gadavfurcle mTeli wigni bolo
gverdamde da, ai, uceb xelisgulze gadmofar-
Txalda ubis wignakidan amoxeuli TeTri fur-
celi. amdeni CayviTlebuli, Zveli furclebis
Semdeg qaTqaTa furceli aramiwieri warmoSo-
bis saocrebad momeCvena. is, vinc wigns bolos
kiTxulobda, am furcels SeniSvnebisTvis iye-
nebda. marjvena mxares saxelebi iyo Camoweri-
li, marcxena mxares _ yvelaze Tavgamodebu-
8  1936 wlis 26 Tebervals mokles iaponiis finansTa
ministri takahasi korekio, romelic qveynis samxedro
biujetis gazrdis winaaRmdeg gamodioda. amas mohyva
faSisturi gadatrialebis mcdeloba. da, miuxedavad
imisa, rom putCi CaaxSes, ultramemarjveneTa bevri
lideri ki sikvdiliT dasajes, amis Semdgomma wmendam
armiis rigebSi meore msoflio omis win, iaponia
aqtiur militarizmamde miiyvana. `26 Tebervlis
incidenti~ dRemde iTvleba memarjvene ideologiis
sisusted.
li nacionalistebis `panaziuri ideis~ fana-
tebis, dabadebis adgili da TariRi. sruliad
meqanikurad CavaTvaliere sia. moulodnelad
Cemma mzeram waiforxila da TavisiT gaCerda.
siis SuagulSi senseis saxeli da gvari ewera.
swored im senseisa, cxvari rom hyavda TavSi da
romlis nebiTac aq movxvdi. dabadebis adgili
– hokaidos prefeqtura, romeliRac raioni da
qalaqi Ziunitaki.
wigni muxlebze davide da didxans vijeqi
gaognebuli. karga drom ganvlo, sanam tvin-
Si gamlRvalma ambebma isev sityvebis forma
ar miiRes. ar mtovebda imis SegrZneba, rom
uknidan raRac Camcxes TavSi. me xom TviTon-
ve unda mivmxvdariyavi. maSinve, dasawyisSive
unda momefiqrebina. rogorc ki miTxres, rom
sensei Raribi hokaidoeli glexebis Svili iyo,
maSinve unda avmdgariyavi da Sememowmebina.
rogori gulmodginebiTac unda daemala Tavi-
si warsuli, aucileblad darCeboda raRac
xelCasaWidi banaluri Jurnalisturi gamoZie-
bisTvisac ki. Tundac is mdivani, sakmarisi iyo
mimeniSnebina, maSinve gamoCiCqnida yvelafers,
rac ki saWiro iyo!..
Tumca, moica! aq raRac ise ver aris.
Tavi gavaqnie.
saqmec es aris. mdivans ar SeeZlo, ar See-
mowmebina. metismetad kirkita kacia. metis-
metad dakvirvebiT amowmebs sul umniSvnelo
versiebsac ki, oRond yvelaferi winaswar gan-
sazRvros. SemTxveviT xom ar xvdeboda, saiT
wavidodi da raze ra reaqcia meqneboda.
ra Tqma unda, man yvelaferi icoda!
araviTari sxva versia TavSi ar momdioda.
icoda da, miuxedavad amisa, Zalasa da dros
ar zogavda Cems dayoliebasa da daSinebazec
ki, raTa iq Sevetene, sadac axla vzivar. magram
ratom? ra mizanic unda hqonoda, TviTonve
yvelafers gacilebiT profesiulad gaake-
Tebda. da Tu raRac eSmakad, maincdamainc, me
davWirdi, maSin ratom Tavidanve ar amixsna,
sad wavsuliyavi? TavSi datrialebuli domxa-
li nel-nela iwmindeboda, magram, sanacvlod,
sadRac kuWis fskerze gaboroteba idgamda
fesvebs; gaboroteba da raRac giganturi, gro-
teskuli Secdomis bundovani SegrZneba, rome-
lic me davuSvi da axlac vagrZeleb. virTxam
raRac icis. mdivanma raRac icis. mxolod me, am
saqmeSi yelamde Caflulma, praqtikulad, ara-
feri vici! Cemi yvela versia bodvas hgavs. Cem
mier aqamde gadadgmulma TiToeulma nabijma
CixSi Semiyvana. aRarafers vambob imaze, rom
Cemi sicocxle bewvze hkidia. da Tu es moxda,
sakuTar Tavs Tu davadanaSauleb... Tumca, ar
mgonia, fizikurad gamiswordnen. jer yvela-
fers amomarTmeven, risi amorTmevac SeiZleba,
mere ki fexebs momamtvreven da sikvdilamde
mucelze xoxialisTvis gamwiraven. es iqneba
ukanaskneli, namdvilad ukanaskneli wveTi
CemYTvis momzadebuli Sxamisa. uceb autanlad
mominda yvelafrisTvis mimefurTxebina da
aqaurobas gavclodi. magram arc es SemeZlo.
metismetad Rrmad Sevtope, metismetad Rrmad
SeviWeri am saqmeSi, rom axla avmdgariyavi da
xelis erTi dakvriT mimetovebina yvelaferi.
yvelaze ioli axla, albaT, atireba iyo, magram
arc amis ufleba miveci Tavs. rogorc Sinagani
xma meubneboda, yvelaze mware cremlebi jer
kidev win meloda.
samzareulodan boTliT viski gamovitane,
WiqaSi sami TiTis dadebaze davasxi da didi
ylupebiT movsvi. viskis vylapavdi da mxolod
sasmelze vfiqrobdi. sxvaze araferze.
9. ras ireklavs sarke da ras ver
ireklavs
meaTe dRes, diliT, gadavwyvite, cudze
araferze mefiqra. yvelaferi, risi dakargvac
SesaZlebeli iyo, ukve davkarge, ese igi, Tavis
atkivebac aRar Rirda. dilaadrian savarji-
Sod gavedi, naxevari gza mqonda garbenili,
rom isev wamoTova. sveli fifqebi sul male
Secvala yinulis namsxvrevebismagvarma raRa-
cam, bolos ki ise dauSva, rom am siTeTreSi
aRaraferi Canda. arc ise msubuqi fantelebi
sazizRari kverebiviT mecemoda Tavze, mxreb-
sa da tanisamosis nakecebze. Cemi Cveulebrivi
marSruti naxevar gzaze Sevwyvite, saxlSi dav-
brundi da abazanaSi wyali gavacxele. mTeli
naxevari saaTi, sanam wyali cxeldeboda, zur-
giT vijeqi navTqurasTan, magram vera da ver
gavTbi. civma, gamToSavma nestma Zvlebamde
gamJRinTa. xelTaTmanebisgan gaTavisufle-
bul TiTebs ver vRunavdi, yurebi ki ise mtkio-
da, TiTqos viRac migrexda da ise mipirebda
moZrobas. meCveneboda, rom mTel sxeulze,
Tavidan fexebamde, sanaxevrod daferflili
Zveli qaRaldi mqonda awebebuli.
mxolod mas Semdeg, rac naxevari saaTi viwe-
qi abazanaSi, mere ki cxeli Cai davlie bren-
dTan erTad, TiTqos normalur mdgomareobas
davubrundi. da mainc, erT-or saaTs droda-
dro SevkrTebodi xolme gammsWvalavi Secive-
bisgan. pirvelad gamovcade, ra aris zamTari
mTaSi.
mTel dRes Tovda, TeTr samoselSi gaax-
via veli. mxolod Sebindebisas Sewyda Tova,
qari miyuCda da haeri isev blantma, nisliviT
sqelma siCumem gaavso. siCumem, romlisganac
verafriT daicav Tavs. firsakravi avtogameo-
rebaze CavrTe da bing krosbis `TeTri Soba~
zedized ocdaeqvsjer movismine.
magram, ra Tqma unda, arc es Tovli gaCe-
rebula didxans. rogorc ivarauda adamian-
ma-cxvarma, velis sabolood gasayinad kidev
raRac dro iyo saWiro. diliT cas Rrublis
fTilac ar SerCenoda da mzis sxivebma zanti
daudevrobiT daiwyes Tovlis dadnoba. TeTri
saZovari uceb daifara liloTi, SemorCenil
namqerebSi ki, rogorc sarkis namsxvrevebSi,
mzis aTinaTebi aiSalnen. mansardis saxura-
vze Tovli msxvil naWrebad ido. drodadro
morigi kveri Camocurdeboda saxuravidan da
miwas daetyepeboda. damdnari Tovli msxvil
wveTebad mocuravda fanjris minebze. gareT
yvelaferi Tvals Wrida saxeldaxelod moxa-
zuli mkveTri xazebiT. TiTqos xis TiToeul
foTols wylis TiTo wveTi ekida – mTeli
Wala kaSkaSa wertilebis miriadebiT brwyina-
vda mzeze.
jibeebSi xelebCawyobili didxans videqi
fanjarasTan da am peizaJs gavcqerodi. samya-
ro Cemgan sruliad gancalkevebiT feTqavda
Tavisi ritmiT. gancalkevebiT Cemgan, ganca-
lkevebiT nebismierisgan, vinc unda yofiliyo,
yvelaferi Tavisi rigiT miedineboda. Tovda,
mere ki dneboda Tovli.
saxuravidan Camovardnili Tovlis xmaurze
xalisianad Sevudeqi dalagebas. saxsrebi ise
gamSeSeboda, rom gaxurebas iTxovda. garda
amisa, radgan sxvis binaSi SeviWeri da ukve
amdeni xania, aq vagdivar, zrdilobis gulis-
Tvis mainc Rirda saxlSi wesrigis damyareba.
ise, sadilis momzadeba da dalageba CemTvis
arasdros yofila problema. da mainc, amode-
na saxlis dalageba gacilebiT Zneli gamod-
ga, vidre megona. aTi kilometris garbena
bevrad ioli iqneboda. pirvel rigSi, cocxiT
kuTxeebidan mtveri gamovxvete da veeberTela
mtversasrutiT aviRe. mere iataki movrecxe da
cxrad mokakulma mastika wavusvi. male qoSini
amityda, magram radgan aRar veweodi – arc
iseTi autaneli. yovel SemTxvevaSi, iseTi ara,
romlisganac suli gexuTeba. samzareuloSi
civi yurZnis wveni davlie, cota davisvene,
raRac wvrilmani saqmeebic moviTave da gada-
vwyvite, rom sadilobis dro iyo. fanjrebidan
mzis sxivebi iRvreboda oTaxSi da gakriale-
buli iataki cisartyelas ferebiT bzinavda.
sveli saZovris nostalgiiT najeri surneli
cvilis mwklarte suns ereoda da sasiamovnod
miRitinebda cxvirSi.
erTimeoris miyolebiT gavrecxe eqvsi
tilo, romliTac iataks vwmenddi da ezoSi
gasaSrobad Camovkide. samzreuloSi Sevedi,
wyali avaduRe da spageti movxarSe. spagets
virTevzas xizilala da zeTi davamate, zemo-
dan ki TeTri Rvino da soias sousi movasxi.
aseT mSvenier gunebaze, karga xania, ar mesa-
dila. roca vWamdi, iqve, patara tyeSi, SaSvebi
galobdnen.
spagets bolo rom movuRe, WurWeli gavre-
cxe da saxlis dalageba gavagrZele. gavrecxe
abazana da niJara, gavxexe unitazi, yvela oTax-
Si aveji gavapriale. virTxas wyalobiT, mudam
wesrigSi rom hqonda yvelaferi, gaprialebas
didi dro ar wauRia. flakonidan gadmovasxi
siTxe, wausv-wamousvi da mzad aris. avejs rom
movrCi, ezoSi grZeli rezinis Slangi gavita-
ne da fanjrebidan da darabebidan saukunis
mtveri Camovrecxe. mTeli Senoba axaliviT
aelvarda. Sin Sevbrundi, minebi Signidan gavw-
minde da amiT dalageba damTavrda. saRamomde
darCenili oriode saaTi divanze wamowolili
vusmendi firfitebs. mosaRamovda Tu ara, vir-
Txas oTaxSi avedi axali wignis Camosatanad.
sanam zeviT avidodi, SevamCnie, rom derefan-
Si, kibis ZirTan dagdebuli triumo saSinlad
WuWyiani iyo. minis sawmendi siTxe movitane,
sarkes movasxi da tilo gadavusvi. ucnauri
iyo: ramdens vusvamdi da, WuWyi mainc ar scil-
deboda. gamocanad darCa CemTvis, xeluxlebe-
li ratom datova sarke pedanturma virTxam,
roca saxlSi yvelafers wmendda da xexavda?
vedroSi Tbili wyali Cavasxi, neilonis uxeSi
jagrisiT Camovkawre fisad qceuli Wvartli
slipina zedapiridan da bolos minis sawmen-
diT gavakriale. vedroSi wyali murze ufro
Savi iyo. natifad moCuqurTmebul xis CarCoSi
Casmuli sarke ara marto Zveleburi, aramed
antikvaruli da Zalian Zvirfasic Canda. mas
Semdeg, rac gavwminde, zed erTi laqac ar
darCa. veeberTela mina yovelgvari naklis an
nakawris gareSe mTlianad, Tavidan fexebam-
de ireklavda Cems gamosaxulebas. sarkis win
mdgari erTxans sakuTar Tavs Sevcqerodi.
raime gansakuTrebuli, miT ufro – ucnau-
ri, araferi SemimCnevia. sarkeSi iseve gamovi-
yurebodi, rogorc cxovrebaSi. usicocxlo
gamometyveleba – Cveulebriv fizionomiaze.
oRond, ufro mkveTrad Canda, vidre saWiroa.
sarkeSi yvelaferi Cveulebrivi iyo, erTi
detalis garda: gamosaxuleba ratomRac ar
gamoiyureboda ise, rogorc gamosaxuleba.
TiTqos me ki ar vaTvalierebdi sakuTar Tavs
sarkeSi, piriqiT, vinc iqiTa mxares idga, is
maTvalierebda, rogorc sakuTar gamosaxule-
bas. marjvena xeli saxesTan mivitane da nikapi
movisrise. iman, vinc sarkis miRma idga, zus-
tad gaimeora Cemi Jesti. anda, iqneb me gavimeo-
re misi Jesti? ukve aRar viyavi darwmunebuli
imaSi, rom sakuTari nebiT visresdi nikaps.
mTeli gulisyuri SevaCere cnebaze `nebis
Tavisufleba~, marcxena xelis ceriTa da
saCvenebeli TiTiT yurze viCqmite. iman, vinc
sarkis miRma idga, sinqronulad gaimeora
igive. Tan, etyoboda kidec, rom isic gvaria-
nad Cafiqrda sakuTari nebis Tavisuflebaze.
sabolood davibeni. SevikurTxe da sar-
kes movcildi. imanac, vinc sarkeSi iyo, ukan
daixia.

***
meTormete dRes mesamed moTova. roca
gameRviZa, ukve Tovda. ise uxmaurod, rom Sema-
JrJola. fifqebi arc magari iyo, arc sveli,
auCqareblad bzrialebdnen, mSvidad eSve-
bodnen cidan miwaze da dnebodnen. marto am
Tovlis Semxedvares, quTuToebi mimZimdeboda
da Tvalebi TavisiT mexuWeboda.
sakuWnaodan Zveli, gaqerclili gitara
gamovitane, Zlivs avawyve da Sevecade, gamex-
senebina is, rasac Zalian didi xnis win vukrav-
di. beni gudmans vusmendi da `Airmail Special~-is
akordebSi viqeqebodi, sanam sadilobis dro
ar movida. samzareuloSi gavedi, ukve gamxma-
ri purisgan buterbrodebi gavakeTe loris
sqeli naWrebiT, Tan vWamdi da Tan luds vayo-
lebdi. kidev naxevar saaTs vawame gitara da
adamiani-cxvaric movida. gareT isev Tovda,
iseve Cumad da auCqareblad, rogorc weRan.
– Tu udrood movedi, sxva dros Semovivli!
– gaubedavad Tqva Ria karSi mdgarma.
– ara, ara, piriqiT! me aq mowyenilobisgan
vkvdebi! – saCqarod vTqvi da gitara iatakze
davuSvi.
rogorc maSin, adamianma-cxvarma gareTve
daixada baTinkebi, erTmaneTs Semohkra, mimx-
mari talaxi moacila da mxolod amis Sem-
deg Semovida da mixura kari. misi daTovlili
cxvris samosi gansakuTrebiT naturalurad
gamoiyureboda. savarZlisken waZunZulda,
dajda, xelebi saxelurebze daawyo da moxer-
xebulad rom mowyobiliyo, ramdenjerme
mTeli taniT SeinZra.
– es Tovlic dadneba, ara? – vkiTxe me.
– ho, esec. Tovli ornairi icis: is, rome-
lic dneba, da is, romelic ar dneba. es zustad
is aris, romelic dneba.
– gasagebia, – vTqvi me.
– is, romelic ar dneba, erT kviraSi mova.
– luds dalev?
– gmadlob. Tu SeiZleba, ukeTesi iqneba
brendi.
samzareuloSi gavedi, misTvis brendi aviRe,
CemTvis – ludi, TefSze yveliani buterbro-
debi davawyve, es yvelaferi sastumro oTaxSi
gamovitane da magidaze davalage.
– ra, gitaras ukravdi? – aSkara cnobis-
moyvareobiT mkiTxa adamianma-cxvarma, – ai,
Cvenc gviyvars musika, Tumca, dakvra ar viciT.
– ise, arc me vici, albaT, aTi welia, gitara
ar amiRia xelSi.
– sulerTia, ise daukari, rogorc ici!
rom ar mewyeninebina, `Airmail Special~-is pir-
veli strofi davukari, magram misamRerSive
gavixlarTe Tavsamtvrev sinkopebSi, ritmidan
amovvardi, – `fu Seni-meTqi~ – da instrumenti
gadavde.
– eh, jigriania! – guliT Semaqo adamianma-
cxvarma, – albaT, kargia, roca musikas ukrav,
ara?
– es maSin, Tu kargad ukrav. mTeli proble-
mac egaa. kargad rom iswavlo dakvra, kargi
smena unda gqondes. kargi smeniT ki, sanam
iswavli, SeiZleba, Senive dakruliT yurebi
CamogiWknes.
– ai, Turme ra! – gaukvirda mas.
adamianma-cxvarma brendi daisxa da patar-
patara ylupebiT daiwyo sma. me ludi gavxseni,
magram WiqaSi ar damisxams, pirdapir qiliT
moviyude.
– Seni danabarebi ver gadaveciT, – Tqva
adamianma-cxvarma.
uxmod davuqnie Tavi.
– da amis saTqmelad movediT.
kedelze Camokidebul kalendars avxede.
vadis gasvlis TariRi wiTeli flomastriT
iyo Semoxazuli. iqamde sul sami dRe rCeboda.
Tumca, axla CemTvis yvelaferi sulerTi iyo.
– viTareba cotaTi Seicvala, – nela vTqvi,
– axla Zalian gabrazebuli var. aseTi gabraze-
buli arasdros vyofilvar cxovrebaSi.
adamiani-cxvari bokaliT xelSi garindebu-
li dumda.
gitaras grifze wavavle xeli, moviqnie
da rac Zali da Rone mqonda, buxris aguris
kuTxes mivanarcxe. instrumenti dawyvetili
simebis sulisSemZvreli xmiT namtvrevebad
iqca. adamiani-cxvari damduRruliviT wamox-
ta savarZlidan. yurebi, rogorc fiWvis tote-
bi qarSi, ise uqanavebda.
– bolos da bolos, mec xom SeiZleba, gav-
brazde, – isev ise, dinjad vTqvi. TiTqos Cems
Tavs varwmunebdi, rom mec mqonda gabrazebis
ufleba da yvelaferi rigzea-meTqi...
– Cven Zalian vwuxvarT, rom ver dagexma-
reT, – Caibutbuta adamianma-cxvarma, – magram
erTi ram icode – Cven Zalian mogvwonxar.
erTxans Cumad visxediT da fanjrebs iqiT
Tovls gavyurebdiT. fafuki Tovli ise cvio-
da cidan, rogorc bumbuli – gaxvretili sab-
nidan. samzareuloSi gavedi ludisTvis. dere-
fanSi, kibesTan rom gaviare, Zvelebur sarkes
gavxede. rogorc mosalodneli iyo, imanac,
vinc sarkis iqiT iyo, aseve qila ludisTvis
samzareuloSi wasvla gadawyvita. erTmaneTs
TvalebSi SevxedeT da amovioxreT. sxvadasxva
samyaroSi ki viyaviT, magram erTnairad vfi-
qrobdiT. pirdapir grauCo da harpo marqsi
`ixvis supidan~.
Cem garda, sarkeSi Cems zurgs ukan sas-
tumro oTaxic moCanda. an iqneb – piriqiT
– sastumro mis zurgs ukan irekleboda sar-
kis aqeTa mxares. ase iyo Tu ise, orive oTaxi
absoluturad erTnairad gamoiyureboda. ori
divani, savarZlebi, xaliCa iatakze, saaTebi,
stelaJebi – ukanasknel wvrilmanamde yvela-
feri emTxveoda. iqac da aqac – erTi da igive,
arc ise daxvewili, magram didi saxlis myudro
sastumro oTaxi. da mainc, momeCvena, rom am
oTaxebs Soris raRac gansxvaveba iyo. Tu mxo-
lod momeCvena?
macivridan dacvaruli, cisferi `leven-
braunis~ qila gamoviRe da ludiT xelSi
wavlaslasdi. ukana gzaze sarkeSi kidev
erTxel Sevavle Tvali sastumro oTaxs. mere
im sastumro oTaxs, saidanac gamovedi. adamia-
ni-cxvari isev ise, gaunZrevlad ijda savar-
ZelSi da rogorRac gafantuli uyurebda,
rogor Tovda fanjrebs miRma. me isev Sevbrun-
di, raTa adamiani-cxvrisTvis sarkis iqidan
Semexeda, arada, sarkeSi araviTari adamiani-
cxvari ar iyo, mxolod veeberTela carieli
sastumro oTaxi Canda, romlis SuagulSi diva-
ni, wyvili savarZeli da magida idga. iq, sar-
kis samyaroSi, usaSvelod marto viyavi. raRac
sazizRrad gamwiwkna gulis kovzTan.

***
– cudad gamoiyurebi, – Tqva adamianma-
cxvarma.
araferi miTqvams, ise davexeTqe divanze,
uxmodve gavxseni ludis qila da movsvi.
– etyoba, gacivdi, SeuCveveli kacisTvis
zamTari aq metismetad civia. haeric zomaze
metad nestiania... ecade, dRes adre dawve.
– araferic... – gavaqnie Tavi, – dRes saer-
Tod ar daviZineb. dRes iqamde vijdebi, sanam
Cemi megobari ar mova.
– Sen ici, rom mova?
– vici, is dRes saRamos aT saaTze mova.
adamiani-cxvari xmaamouReblad miyurebda.
niRbis WrilSi arafrismTqmeli Tvalebi mou-
Canda.
– dRes saRamos movemzadebi, xval ki movus-
vam aqedan. Tu Sexvdebi, asec gadaeci... Tumca,
albaT, gadacemac aRar aris saWiro.
adamianma-cxvarma Tavi damiqnia:
– Cven moviwyenT, roca waxval... kargi, rac
ari, ari. albaT, sxva gza ar aris... ara uSavs, Tu
buterbrodebs Tan waviRebT?
– ra Tqma unda...
adamianma-cxvarma buterbrodebi cxvir-
saxocSi gaaxvia, fuTa jibeSi Caido da xel-
TaTmanebi wamoicva.
– imedia, kidev SevxvdebiT odesme... – Tqva
gamomSvidobebisas adamianma-cxvarma.
– eWvi ar mepareba, – vupasuxe me.
adamiani-cxvari aRmosavleTiT wavida. misi
gamosaxuleba male Tovlis saburvelma dafa-
ra. da mxolod siCumeRa darCa.
adamiani-cxvris WiqaSi ori TiTis dadebaze
brendi davasxi da erTbaSad gadavkari. yeli
gamixurda. kidev cota xnis Semdeg cxelma
talRam kuWSic damiara. naxevari saaTis Sem-
deg aRar maZagZagebda, oRond es iyo, buxris
saaTis rekva TiTqos gaZlierda da gamosava-
li rom ver ipova, kidev didxans gugunebda
TavSi. meore sarTulidan pledi Camovitane da
divanze mivweqi. gaugebari iyo, ram gamiwyvita
qanci. tyeSi dakarguli da oRroCoRroebSi
sam dRe-Rames naxetialeb bavSvs vgavdi. Tva-
lebi davxuWe da wamis Semdeg ukve mkvdariviT
meZina. koSmari mesizmra. iseTi koSmari, arc ki
maxsovs, ra iyo da rogor.

10. vada gadis


blanti zeTis msgavsi wyvdiadi CameRvara
yurebidan TavSi da mTlianad gamavso. gareT
viRaca daJinebiT cdilobda, veeberTela
uroTi daemsxvria dedamiwis gayinuli burTi.
zedized rva fantastikuri Zalis dartymam
Searyia mTeli planeta. magram bebruxana
dedamiwa ar daimsxvra, mxolod wvril-wvrili
napralebiT daifara.
rva?.. saRamos rva saaTia!
Tavi gavaqnie da Tvalebi gavaxile. mTeli
sxeuli sicivisgan gamxeveboda, Tavi tkivi-
lisgan miskdeboda. iseTi SegrZneba mqonda,
TiTqos samzareulos miqserSi Camtenes, yinu-
li damayares da erTi kargad amTqvifes. magram
yvelaze usiamovno mainc ukun sibneleSi gaR-
viZeba iyo. roca iRviZeb da sibneleSi axel
Tvals, geCveneba, rom Tavidan mogiwevs mTeli
qveynierebis Seqmna. sakuTar Tavs ki am dros
ise grZnob, TiTqos sxvis sxeulSi SeZveri da
sxvisi cxovrebiT cxovrob da sakmao wvaleba
mogiwevs, rom sakuTari Tavi moargo am sico-
cxles, raTa kvlav dabrunde. ucnauria, Sens
sicocxles ise uyurebde, rogorc sxvisas.
TviTon fiqrsac ki sakuTar sicocxleze Sen-
gan gancalkevebiT ukiduresad cudad inelebs
goneba.
samzareuloSi wavlaslasdi, onkanidan
wyali Sevisxi saxeze da zedized davlie ori
Wiqa. yinuliviT civi iyo, magram saxe winande-
burad mixurda. sastumro oTaxSi davbrundi,
divanze davjeqi da Sevecade, erT mTlianobad
Semegrovebina sakuTari cxovrebis daqucma-
cebuli naWrebi. is, rac sabolood gamovida,
arafer gaazrebuls ar warmoadgenda. magram
is mainc vigrZeni, rom es Cemi cxovreba iyo,
Cemi, da ara – sxvisi. da mxolod maSin, bolos
da bolos, daviwye sakuTar TavTan dabruneba.
Zalian Znelia, vinmes auxsna es fantastikuri
SegrZneba: me – es me var... ufro Znelia imis
warmodgena, rom es SeiZleba, vinmes aintere-
sebdes.
wamiT momelanda, rom viRac miyurebda,
magram wamsve gadavwyvite, yuradReba ar mime-
qcia. darwmunebuli var, rom martodmarto
vzivar veeberTela oTaxSi. da radgan darwmu-
nebuli var, maSin, yovel SemTxvevaSi, CemTvis
mainc, asec aris.
sxeulis ujredebze daviwye fiqri. marTa-
li iyo Cemi coli. yvelaferi, yvelaferi Tan-
daTan warsuls bardeba da iq qreba samudamod.
me TviTonac vqrebi – rac meti dro gadis, miT
metad. xelisguliT saxe movisinje. ukun sib-
neleSi is sulac ar momCvenebia sakuTar saxed.
es ufro sxvisi saxe iyo, romelmac Cemi saxis
nakvTebi miiRo. mexsierebasac raRac warmoud-
geneli emarTeboda. adamianebis saxelebi,
nivTebis dasaxeleba da cnebebi dacuravdnen
da lRvebodnen wyvdiadSi.
moulodnelad sibnele gamayruebelma
rekvam gaapo: saaTma cxris naxevari Camokra.
Tova Sewyda, magram ise iyo RrublebiT dafa-
ruli ca, arc naprali, arc naxvreti ar daeto-
vebinaT. bneloda. didxans vijeqi divnis bali-
SebSi Cafluli da cerze frCxils vikvnetdi.
sakuTar xelebsac ki Zlivs varCevdi. navTqura
Cavaqre da axla oTaxSi sul ufro matulobda
sicive. pledSi vexveodi, ukidegano sibneleSi
iZireboda Cemi mzera. TandaTan meCveneboda,
TiTqos Rrma Wis fskerze mokuntuli vijeqi
da iqidan Tavis daRwevis sul mcire imedic
ki ara mqonda. dro mazuTiviT miedineboda.
sibnelis molekulebi fantastikur sqemad
xazavdnen Cemi sxeulis TiToeul ujreds. es
sqemebi nel-nela iwriteboda da, maT nacvlad,
sxvebi Cndeboda. materia gairinda da SeZag-
Zagda, rogorc erT adgilas SeCerebuli ver-
cxliswyali, da mxolod sibnele agrZelebda
sivrceSi usasrulo transformacias.
saerTod Sevwvite fiqri da dros saSuale-
ba miveci, rogorc moeprianeboda, ise edina.
drom amitaca da Tavisi idumali dinebiT wami-
Ro.
saaTma cxrajer Camokra. ukanaskneli dar-
tymis guguni ukve lRveboda sivrceSi da
moaxloebuli siCumisTvis unda daeTmo adgi-
li, rom ucbad siCume ucnaurad moibuza, sul
bolo wamis napralSi SeZvra da iqve darCa.
– aba, ras ityvi, davilaparakoT? – mkiTxa
virTxam.
– davilaparakoT, – vupasuxe me.

11. sibnele da misi binadarni


– davilaparakoT, – vupasuxe me.
– marTalia, mTeli erTi saaTiT adre move-
di... – mobodiSebasaviT daamata.
– ra sisulelea, me aq, rogorc xedav, mowye-
nilobisgan suli meleva...
virTxam gaicina. is sadRac axlo, Cem ukan
idga. sul cotac da, zurgiT Sevexebodi.
– zustad ise, rogorc im Zvel, tkbilad
mosagonar droSi... – Tqva virTxam.
– Cven mTeli cxovreba mxolod maSin vaxer-
xebdiT guliTad saubars, roca orives mowye-
nilobisgan suli gveleoda, – davamate me.
– ho... mgoni, marTali xar!
da virTxas Rimilisgan saxe gaebadra. amas
wyvdiadSi misken zurgiT mjdaric ki mivxv-
di. imiT, rom odnav gaifanta daZabuloba Sav
haerSi, sxva wvrilmanebiTac – me SemeZlo im
wamis garCeva, roca is iRimeboda. metismetad
didxans vmegobrobdiT. imdenad didxans, rom
gaxsenebiTac ki daiRlebodi.
– ise, vin Tqva `mowyenilobiT damegobrebu-
lebi saukeTeso megobrebi ariano?~, – daamata
virTxam.
– Sen TviTon ar Tqvi?
– ho, rogorc yovelTvis! alRo, ar gRala-
tobs...
mZimed amovioxre.
– amjerad Cemma alRom ise damaRalata, rom
mzad var, viymuvlo. sicocxle aRar minda! ra,
tyuilubralod xom ar mtenidiT miniSnebebs
mTeli gza...
– kargi, raRa drosia... yvelaferi ise gaake-
Te, rogorc saWiro iyo.
pasuxi ar gamicia. virTxac Cumad iyo da
darwmunebuli var, rogorc yovelTvis, sibne-
leSic ki iTvalierebda marcxena xelis TiTe-
bs.
– warmomidgenia, ramdeni usiamovneba moga-
yene! – Tqva bolos, – marTla Zalian uxer-
xulad vgrZnob Tavs. magram sxva gamosavali
ar mqonda. Sen garda sxvas veravis vTxovdi.
Tumca, xom mogwere es yvelaferi...
– ara, moica! ai, keTilinebe da momiyevi
yvelaferi. es yvelaferi raRac Zalian cudad
jdeba TavSi...
– ra Tqma unda, – Tqva virTxam, – ra Tqma
unda, mogiyvebi. magram jer luds davlevT.
is iyo, divnidan adgoma davapire ludis
mosatanad, rom virTxam SemaCera.
– ijeqi, me TviTon movitan, sxva rom arafe-
ri, Cemi stumari xar...
Cveuli, mtkice nabijiT virTxa sibnele-
Si samzareulosken wavida, macivari gaaRo da
qilebis mTeli grova gamoiRo iqidan. Tan yurs
vugdebdi, rogor akeTebda yvelafer amas, Tan
rigrigobiT vxuWavdi da vaxeldi Tvalebs.
odnav gansxvavebuli ferisa iyo is sibnele,
TvaldaxuWuls rom meCveneboda, da is sibnele
Tvalgaxelili rom vxedavdi. virTxa dabrun-
da da erTimeoris miyolebiT dadga magida-
ze ludis qilebi. xeli movafaTure magidaze,
erTi aviRe, gavxseni da TiTqmis naxevari sul-
mouTqmelad davlie.
– roca araferi Cans, ludic ki ar hgavs
luds, – vTqvi me.
– mapatie, magram gacilebiT ukeTesi iqneba,
Tu sibneleSi visaubrebT.
or-sam wuTs xmaamouReblad vsvamdiT
luds.
– maS ase, – daiwyo bolos da Caaxvela. daca-
rielebuli qila magidaze davdgi da pledSi
gaxveuli mosasmenad movemzade, magram gagr-
Zelebas ara da ar daadga saSveli. sibnele-
Si mesmoda, rogor anjRrevda qilas, etyoba,
amowmebda, ramdeni darCao. Zveli Cvevaa.
– maS ase, – gaimeora. ludi dalia da carie-
li qila xmauriT dadga magidaze, – albaT,
SekiTxviT jobs dawyeba: saerTod, ram maiZula
aq dasaxleba. Sen esec xom gainteresebs? ase
ar aris?
araferi miTqvams. cota Seicada, mixvda,
rom uazroba iyo pasuxis lodini, da ganagrZo:
– mamaCemma es kar-midamo ormocdacamet
wels Seisyida. maSin xuTi wlisa viyavi. dRe-
mde ver mivmxvdarvar, raSi dasWirda saxli
aseT miyruebul adgilas. albaT amerikuli
armiis yofili qonebis gayidvisas raRac sasa-
cilo fasad dauTmes. Sen TviTonac mSvenivrad
xedav – garSemo gzebi ar aris. sanam aq moxval,
gaCenis dRes daiwyevli. zafxulobiT kidev
ara uSavs, magram rogorc ki Tovls dadebs,
ra unda akeTo aq kacma, gaugebaria. iankebs aq
radiosalokacio bazis aSeneba undodaT, gzis
gayvanac ki daiwyes, magram maleve mixvdnen,
rom saxsrebi ar eyofodaT, da samuSaoebi Sea-
Ceres. qveviT rom Rataki qalaqia, gzis dasru-
leba fiqradac ar mosdis. rom daesrulebinaT
kidec, netav raSi unda gamoeyenebinaT es gza?
dawyevla xalxma es miwa da miiviwya.
– magram cxvris profesors ar ucdia
dabruneba?
– cxvris profesori Tavisi mogonebebiT
cxovrobs da arsad dabruneba ar unda.
– albaT, egrea, – wavibutbute me.
– dalie, dalie! – wamaqeza virTxam.
– ara, sakmarisia, – navTqura karga xnis win
Caqra da sqeli pledis miuxedavad, sxeuli ise
gameyina, erTianad maZagZagebda. virTxam mori-
gi qila gaxsna da martom ganagrZo sma.
– mamaCemi am adgilze, pirdapir, Seyvarebu-
li iyo. gza gaaremonta, saxli SeakeTa. albaT,
bevri fuli daxarja. samagierod, manqana iyos,
Torem zafxulSi mSvenivrad SeiZleba cxo-
vreba. Rumeli, tualeti, Sxapi, telefoni da
saavario eleqtrosadguri. ra cxovrebiT cxo-
vrobda aq cxvris profesori, RmerTma uwyis...
virTxam ucnauri xma gamosca. ver gaarCe-
vdi, Sekavebuli amooxvra iyo Tu, ubralod,
ludisgan daaboyina.
– ormocdaTxuTmetidan samocdasam wlamde
Cven yovel zfxuls mTeli ojaxiT movdiodiT
aq. mSoblebi, me, Cemi da da Cveni guverniori.
axla rom vfiqrob, is Cemi cxovrebis yvela-
ze Zvirfasi periodia... saZovari iseTive iyo,
rogoric axlaa, Tumca, ijariT qalaqisTvis
gvqonda gadacemuli da zafxulobiT mTeli
veli cxvrebiT iyo savse. asec damrCa mexsie-
rebaSi mTeli cxovrebis manZilze: gavifiqreb
xolme zafxulze da, maSinve cxvrebi magon-
deba...
vusmendi virTxas da uceb vigrZeni, rom
Zalian cudad mesmis, ras niSnavs qalaqgareT
agarakis qona. etyoba, verc verasodes gavigeb.
– samocianebis SuawlebSi Cveni ojaxuri
gamozafxulebebi Sewyda. axali kar-midamo
viyideT saxlTan axlos, da gaTxovda, mec
iSviaTad viyavi ojaxSi. mamaCemis firma karga
xans gakotrebis piras iyo; ra vici, sxva bevri
mizezic... mokled, es adgili isev miagdes da
miiviwyes. me TviTon sul bolos samocdaSvid-
Si movedi aq. marto movedi. da, daaxloebiT,
erT Tves vicxovre... – es Tqva da TiTqos wai-
forxila, etyoba, raRac gaaxsenda, da gaCumda.
– ar gwyindeboda? – frTxilad vkiTxe me.
– mwyindeboda? ras ambob! Cemi neba rom
yofiliyo, mTeli cxovreba davrCebodi aq.
magram swored amis uflebas ver vaZlevdi
Tavs. saxli xom mamaCemisaa. mSoblebis valSi
yofna ki maSin Cvevad ar mqonda.
– ratom – `maSin~? ra, axla ase ar aris?
– ho, ra Tqma unda... – dameTanxma virTxa,
– mas Semdeg gadavwyvite, aq aRar movsuli-
yavi. magram erTxel saporoSi gamoviare da
sastumro `delfinis~ holSi, kedelze, foto
vnaxe. saSinlad mominda am adgilebis kidev
erTxel monaxuleba, radac unda damjdo-
moda. ase vTqvaT, sruliad sentimentaluri
mosazrebebiT. xandaxan Senc xom xar sentimen-
taluri?
– xdeba xolme, – vTqvi da betonis caTamb-
jenebiT damarxuli zRva gamaxsenda.…
– da, ai, iq cxvris profesors da mis isto-
rias gavecani varskvlavian cxvarze, romelic
ZilSi gamoecxada... Sen es ici?
– ho, vici.
– maSin danarCens oriode sityviT mogiyve-
bi. male amekviata survili, velze gametare-
bina mTeli zamTari. raRac veluri survili
iyo, cdunebismagvari. mama aRarc gamxsenebia –
ukve sulerTi iyo CemTvis. saCqarod movemza-
de da Tavqudmoglejili gamovemgzavre aqeT.
TiTqos viRac sagangebod mityuebda, gesmis
Cemi?
– da aq cxvars xvdebi. asea?
– asea, – mipasuxa virTxam.
– is, rac mere moxda, sazareli mosayolia, –
Tqva virTxam, – ra sityvebiTac unda aRvwero
es saSineleba, Sen mainc ver gaigeb, – da man
xrWialiT gaWylita ludis ori carieli qila.
– ase rom, jobs, Sen TviTon mkiTxo, rac
gainteresebs. vxedav, TiTqmis yvelaferi ici.
ase ar aris?
– SeiZleba, gkiTxo, rogorc momesurveba?
– SeiZleba, CemTvis sulerTia.
– Sen ukve mokvdi, ara?
didma drom ganvlo, sanam pasuxs gavigo-
nebdi. sinamdvileSi, SeiZleba es pauza sul
raRac wamebiT izomeboda, magram es ramdenime
wamic sakmarisi gamodga imisTvis, rom SiSisgan
suli damelia. piri ise gamiSra, TiTqos qviSiT
gamomivses.
– ho, – Zalian Cumad mipasuxa virTxam, – me
ukve movkvdi.

12. virTxam saaTi momarTa


– samzareuloSi CamovixrCve Tavi, WerSi
gadebul Zelze, – mipasuxa virTxam, – adamian-
ma-cxvarma garaJis ukan dammarxa. gansakuTre-
biT ar miwvalia, roca vkvdebodi, Tu maincda-
mainc es gaRelvebs. CemTvis ukve sulerTi iyo.
– rodis?..
– Sens mosvlamde erTi kviriT adre.
– ese igi, Sen momarTe saaTi?
da, ai, aq virTxam gadaixarxara.
– pirdapir anekdotia, ara?! adamiani ocda-
aT weliwads cxovrobs amqveynad da ras ake-
Tebs sikvdilis win? saaTs qoqavs! TiTqos ra
jandabad unda momakvdavs saaTi? pirdapir,
raRac sagiJeTia, RmerTmani!..
guli rom ijera siciliT, virTxa gaCumda.
sivrcec damunjda garSemo. mxolod saaTis
wikwiki ismoda. danarCeni yvelanairi xma fan-
jrebs iqiT xSirma Tovlma Caylapa. momeCvena,
rom amqveynad mxolod me da is davrCiT.
– ese igi, Tu...
– morCi! – Semawyvetina virTxam, – araviTa-
ri `Tu~ ar arsebobs! Sen ra, jer kidev vera-
fers mixvdi?!
sibneleSi Tavi gavaqnie. marTla verafers
vxvdebodi.
– erTi kviriT adrec rom mosuliyavi, mainc
movkvdebodi, ra mniSvneloba aqvs! iqneb erT-
ori sityva gveTqva erTmaneTisTvis, ufro
Tbil da ufro naTel garemoSi, vidre axla.
sul es aris. amis moTmena autaneli iyo...
– magram ratom unda momkvdariyavi?
sibneleSi gavigone, rogor gausva xelisgu-
lebi erTmaneTs.
– ai, amis axsnas ki ar vapireb. ar minda,
sakuTari Tavis advokatis idiotur rolSi
gamovide. imedi maqvs, micvalebuls ar aiZu-
leb, sakuTari sikvdilisTvis imarTlos Tavi!
– magram Tu ar momiyvebi, me xom verafers
mivxvdebi!
– Sen midi, dalie, dalie!
– civa, – vTqvi me.
– axla xom mainc ise aRar civa!
akankalebuli xeliT aviRe magididan ludis
qila, gavxseni da movsvi.
marTla momeCvena, rom odnav daTba.
– mokled... oRond, dampirdi, rom ar wamoa-
yrantaleb!
– rom wamovayrantalo, damijerebs vinme?!
– albaT, ara, – Caicina virTxam.
buxris saaTma aTis naxevari Camokra.
– winaaRmdegi xom ar iqnebi, saaTi gavaCero?
nervebs miSlis...
– rogorc ginda. es xom Seni saaTia.
saaTTan mivida, minis sarqveli moxsna
ciferblatidan da xeliT SeaCera isrebi. xmam
da drom Tavisi arseboba Sewyvites dedamiwaze.
– mokled rom giTxra, cxvarTan erTad
movkvdi. davicade, sanam Rrmad CaeZinebo-
da, Zelze Toki gadavatare da Tavi yulf-
Si gavyavi. ase rom, im pirutyvma gaqceva ver
moaswro...
– ra aucilebeli iyo, momkvdariyavi?
– sxva gamosavali ar mrCeboda. erTi dRec
rom damegviana, cxvari mTlianad dameuflebo-
da... es Cemi ukanaskneli Sansi iyo, – da man isev
gausva xelisgulebi erTmaneTs, – ise mindoda
Seni naxva im wuTebSi, roca me me viyavi, ges-
mis? sakuTari mexsierebiT da sakuTari sisus-
tiT erTdroulad... hoda, gamogigzavne foto,
rogorc miniSneba. imedi mqonda, rom manam-
de mainc moaswrebdi gzis moZebnas, sanam jer
kidev cotaTi mainc vekuTvnodi Cems Tavs...
– da es Sen gadagarCenda?
– maSin gadamarCenda, – Zalian Cumad
miTxra, – saqmec eg aris, sisuste, – ganagrZo
virTxam, – yvelaferi aqedan iwyeba. ramdenic
unda mogiyve, Sen am sisustes verafers gaugeb.
– principSi, yvela adamiani sustia...
– es ganzogadebaa! – virTxam nervulad
gaatkacuna TiTebi, – Tu yvelas erTi mniS-
vneliT ganvsazRvravT, aravis araferi ar
gamouva. me axla individze da Zalian piradul
rameebze vlaparakob.
Cumad vusmendi.
– sisuste adamianis SigniT lpeba, Cirqdeba
da es Cirqi matulobs. gangrenasaviT. me es
Cems TavSi jer kidev pataraobisas aRmovaCine.
Zalian vnerviulobdi... ici, ra emarTeba suls,
roca raRac nela, wlobiT lpeba Sen SigniT da
Sen amas gamudmebiT grZnob?
arc axla amomiRia xma, oRond, ufro mWi-
drod gavexvie pledSi.
– Tumca, Sen amas ver gaigeb, – ganagrZo man,
– am mxriv Sen yvelaferi rigze gaqvs... arada,
swored es aris sisuste. genetikur daavadebas
hgavs. ramdenic unda daakvirde da Seiswavlo,
mainc ver gankurnav Tavs. ise ar aris, rom main-
cdamainc erT mSvenier dRes gewvios. wlobiT
xdebi sul ufro da ufro cudad. da yvela-
feri...
– moica, konkretulad, ris sisuste?
– yvelafris. moralis sisuste. gonebis
sisuste. TviT adamianis arsebobis faqtidan
gamomdinare sisuste.
gavicine. amjerad, eSmakma dalaxvros, mainc
movaxerxe gacineba.
– maSin, gamodis, rom Zlieri adamianebi
saerTod ar arseboben.
– isev azogadeb! ra Tqma unda, yvelas
aqvs Tavisi susti adgili. magram namdvili
sisuste, iseve rogorc, namdvili Zliereba,
Zalze iSviaTia. yovlismSTanTqmeli sisuste,
romlisganac suli ukun sibneleSi efloba
– aseTi sisuste SenTvis ucnobia. magram is
gvxvdeba sxva adamianebSi. adamianebi xom sxva-
dasxvanairebi arian. yvelas erTi sazomiT ver
gazomav.
isev Cumad viyavi.
– imitomac wavedi qalaqidan, rom Cemi dace-
mis sidample adamianebisTvis ar meCvenebina,
maT Soris – SenTvisac... aq, yovel SemTxve-
vaSi, SemeZlo, marto mecxovra da sxvebi ar
Semewuxebina. da sabolood... – virTxa erTxans
Seyovnda da siSave Cven garSemo kidev ufro
Sededda.
– ...sabolood, sanam SesaZlebeli iyo
cxvrisgan Tavis daRweva, ver gadamewyvita
isev im wyeuli sisustis gamo. erT mSvenier
dRes ki mivxvdi, rom ukve veRar davaRwevdi
Tavs. im dRidan Seni mosvlac ki verafers
Secvlida. sakuTari TavisTvisac rom wamevlo
qeCoSi xeli da iZulebuli gamexada, mTidan
Camovsuliyavi, sul male ukanve gamoviqceodi.
ai, rogoria namdvili sisuste...
– ra undoda Sengan cxvars?
– me vundodi. mTlianad. TaviT fexebam-
de. Cemi sxeuli, Cemi mexsiereba, Cemi wyeuli
sisuste, Cemi dava sakuTar TavTan... es yve-
laferi gagiJebiT uyvarda. im pirutyvs sace-
cebis mTeli arsenali hqonda, am sacecebs
marWobda cxvirSi, yurebSi, rogorc Cxiridan
– koqteils, ise itkbarunebda pirs, suls mwo-
vda, limoniviT mwuravda...
– da ras iZleoda sanacvlod?
– sanacvlod, Zmao, iseT rames, ris Sefa-
sebasac, rogorc saWiroa, verasodes ver
movaxerxebdi. ar ifiqro, rom cxvarma es
raRac sagangebod gamoigona Cems dasasaCu-
qreblad... aq sul sxva ramea... me, marTali
giTxra, mxolod sul erTi bewo kidis danaxva
movaswari. magram isic ki... – virTxa wamiT
gaCumda. – isic ki, rac davinaxe, saocreba iyo.
SeiZleba gagiJebuliyavi kaci. ar vici, rogor
agixsna, ramdenic unda ecado, sityvebiT ver
gamoxatav... msoflio brZmedi. samyaros qura,
romelSic yvela da yvelaferi dneba. iseTi
RvTaebrivi siRrmea, rom sunTqva giCerdeba.
da, amave dros, – iseTi boroti, eSmakiseuli,
rom sisxli geyineba ZarRvebSi. sakmarisia, Sig
CaiZiro, rom yvelaferi adamianuri SenTvis
arsebobas wyvets. mexsiereba, azrebi, sikeTisa
da borotebis kriteriumebi, tanjvis gancda
– yvelaferi qreba. raRac `drois sawyisis~
dinamikas hgavs, roca kosmosi erTi, erTader-
Ti wertilidan ibadeboda.
– da Sen uari Tqvi?
– ho. es yvelaferi axla damarxulia Cems
sxeulTan erTad. axla erTi saqmeRa damrCa.
movamTavreb da samudamod gavqrebi.
– saqme?
– ise, sul ubralo ram. kidev raRac unda
gTxovo. magram amaze mogvianebiT.
orivem TiTqmis erTdroulad movsviT
ludi. gaugebari iyo, ratom, magram nel-nela
marTla daTba.
– ese igi, sisxliani bombi tvinSi raRac
maTraxis magivrobas swevs? – SevekiTxe me, –
maTraxis, romliTac cxvari mierekeba Tavis
`patronebs~?
– saqmec eg aris. roca hematoma sabolood
Camoyalibdeba, adamians gasaqcevi gzac aRara
aqvs.
– da mainc, ra undoda senseis?
– es iyo SeSlili adamiani. misma fsiqikam
msoflio quris danaxvas ver gauZlo... cxvar-
ma gamoiyena misi sxeuli, raTa Zalauflebis
giganturi manqana Seeqmna. mxolod amitom
Casaxlda mis sxeulSi, rogorc iaffasian
nivTSi; gacviTa da gadaagdo. cxvris ideis
xorcSesasxmelad is ar gamodgeboda – sruli
nuli iyo...
– da senseis sikvdilis Semdeg gadawyvita,
am Zala­uflebis memkvidred Sen gamoeyenebine.
asea, ara?
– swored.
– da ra unda momxdariyo sabolood?
– absoluturi anarqiis imperia. roca Sexe-
dulebaTa yvelanairi winaaRmdegoba erTad
Segrovdeba. centrSi ki me var – TavSi cxvriT.
– magram ratom Tqvi uari?
dro nela kvdeboda. da am nela momakvdav
dros uxmod aTovda da aTovda.
– me Cemi sisuste miyvars. miyvars, roca
guli Semtkiva, roca mimZims... miyvars, rogor
acxunebs mze, rogori suni moaqvs qars, rogor
WriWineben WriWinebi da sxva egeTi rameebi...
saSinlad miyvars, eSmakma daswyevlos. ai, Sen-
Tan ludis daleva... – virTxa TiTqos sityve-
biT ixrCoboda, – mokled, ar vici!
vcdilobdi, raRac meTqva, magram sityvebs
ver vpoulobdi. pledSi gaxveuli isev sibne-
les vaTvalierebdi.
– ratomRac mgonia, rom erTi da imave
masalisgan me da Sen sxvadasxva rames gavake-
TebdiT, – uceb Tqva virTxam, – Sen saerTod
gjera, rom es samyaro ukeTesobisken midis?
– SeiZleba ki, vinmem icodes, ra aris kargi
da ra – cudi?
virTxam gaicina.
– RmerTmani, qveynad diadi ganzogadebebis
samefo rom yofiliyo, Sen iq mefe iqnebodi!
– oRond – TavSi cxvris gareSe, – Cavicine
me.
– zustad. cxvari SenTan didxans ver gaCer-
deboda, – virTxam erTi amosunTqviT gamoca-
la mesame qila da braxuniT dadga magidaze,
– mokled, rac SeiZleba swrafad unda daeS-
va mTidan. sanam yvela gasasvleli Tovls ar
daufaravs. aq gamozamTrebas xom ar apireb?
sami-oTxi dRis Semdeg Tovli wamova da aRarc
SeCerdeba. gza gaiyineba. wasvlas daapireb da,
deda getireba...
– Sen? Sen raRas apireb mere?
mZime, pirquS sibneleSi virTxam moulodne-
lad mxiarulad gaicina:
– CemTvis, Zmao, araviTari `mere~ aRar arse-
bobs. zamTris miwuruls, ubralod, gavqre-
bi. ramden xans gagrZeldeba es zamTari, ar
vici. erTi zamTari erT zamTars niSnavs.
zustad amdeni maqvs mocemuli... kargia, rom
movaswariT kidev erTxel Sexvedra. ra Tqma
unda, ufro Tbil da naTel adgilas jobda...
– jei mokiTxvas giTvlis...
– o! Cemganac aucileblad gadaeci.
– Sens qalsac Sevxvdi.
– rogor aris?
– normalurad. isev firmaSi muSaobs.
– ese igi, ar gaTxovda?
– jerjerobiT ara, – vupasuxe, – imis gageba
undoda, yvelaferi damTavrda Tu ara.
– ho, yvelaferi damTavrda, – Tqva virTxam,
– me TviTon sakuTari ZalebiT amas didxans
ver movaxerxebdi... magram axla morCa... Cems
cxovrebas araviTari azri ar hqonda. Tumca,
ra Tqma unda, ganzogadebebisadmi Sens midre-
kilebas Tu visesxeb, amqveynad aravis sico-
cxles, principSi, azri ara aqvs... marTals
vambob?
– ho, albaT, – vupasuxe me, – bolos, ori
SekiTxva maqvs.
– ramdenic ginda.
– jer adamian-cxvarze.
– adamiani-cxvari kai vinmea!
– magram is adamiani-cxvari, aq rom modio-
da? is xom Sen iyavi?
erTxans virTxa xmaamouReblad atkacuneb-
da TiTebs.
– ho, – amoRerRa bolos, – me viyavi, – ada-
mianma-cxvarma ramdenime saaTiT maTxova saku-
Tari sxeuli... Sen ra, maSinve mixvdi?
– ara, maSinve ara. Sua saubarSi. Tavidan ver
mivxvdi...
– marTali giTxra, Zalian gamaoce, roca
gitara dalewe. jer erTi, arasodes ar minaxa-
vxar ase gacofebuli, meorec, es, ase Tu ise,
Cemi pirveli gitara iyo cxovrebaSi. iaffasia-
ni, ra Tqma unda, magram mainc...
– mapatie, – davibeni me, – ubralod, Seni
SeSineba mindoda, raTa Tavi gageTqva da am
sisulelisTvis bolo mogeRo...
– kargi, eSmaksac wauRia gitara. xval am
adgilidan saerTod aRaraferi darCeba, –
udardelad Tqva, – meore SekiTxva ki, albaT,
Sens megobar qals exeba, ara?
– ho.
amjerad virTxa didxans iyo Cumad. albaT,
mTel erT wuTs. xelebs ifSvnetda.
bolos Rrmad amoioxra.
– Sens megobar qalze, Tu SesaZlebelia,
saerTod ar minda laparaki. is, saerTod, ar
Sedioda Cems gegmebSi.
– gegmebSi ar Sedioda?
– ho. me xom wveulebas, ase vTqvaT, Cemiane-
bisTvis vawyobdi. es xom marto Cven gvexeboda,
me da Sen. xom gaige? da uceb is gamoCnda.. ar
Rirda am ajafsandalSi misi gareva. rogorc
ici, am gogonas zebunebrivi unari aqvs. gan-
sakuTrebuli niWi, Tavisken miizidos iSviaTi
SemTxveviTobebi da araordinaluri movlene-
bi. magram iseT adgilas, rogoric es aris, misi
gamoCena ar SeiZleboda. misi am niWierebisTvis
aq metismetad maRali Zabvaa...
– ra daemarTa?
– TviTon araferi. cocxalia da janmrTe-
lad aris... magram Sen, albaT, veRarafriT mii-
zidav. samwuxaroa, magram...
– magram, ratom?!
– TviTon mis SigniT gaqra raRac. Caifer-
fla.
gaognebuli vdumdi.
– vici, mZime gadasatania, – ganagrZo vir-
Txam, – magram adre Tu gvian Caiwveboda,
rogorc araerTxel Camwvara SenSic, CemSic,
yvela im gogonaSic, erT dros CvenTan rom
iyvnen...
uxmod davuqnie Tavi.
– me male waval, – Tqva virTxam, – ar Sei-
Zleba Cemi aq didxans yofna... – vfiqrob, sadme
kidev erTxel mainc aucileblad SevxvdebiT,
ara?
– ho, ra Tqma unda... – wavibutbute.
– kargi iqneboda, iq, sadac mze anaTebs,
Suagul zafxulSi, – daamata man, – bolos,
saTxovari... xval diliT saaTis isrebi zustad
cxra saaTze daayene. mere saaTi kedels moaSo-
re. ukan, korpusze, oTx mavTuls dainaxav.
SeaerTe. wiTeli – wiTelTan, mwvane – mwvanes-
Tan. zustad aTis naxevarze saxlidan gamodi
da qalaqisken daeSvi. zustad Tormet saaT-
ze erTi Cemi Zveli nacnobi Caize Semomivlis
xolme... mosula?
– kargi. yvelafers gavakeTeb.
– mainc Zalian mixaria, rom erTmaneTs Sevx-
vdiT!
siCume ukanasknelad mogvexvia orives.
– mSvidobiT, – Tqva virTxam.
– Sexvedramde, – vTqvi pasuxad.
pledSi gaxveulma Tvalebi davxuWe da sme-
nad viqeci. iatakze ise miabijebda, TiTqos
absoluturad mSrali hqonoda es baTinkebi.
virTxam oTaxi gaiara da Semosasvleli kari
gaaRo. sastumro oTaxi uceb gaavso yinuliviT
civma haerma. qari ar qroda. haeri saSineli yin-
viT gaiJRinTa. sul es iyo. virTxam kari gaaRo
da didxans idga gaunZrevlad karis RiobSi.
idga da kacma ar icis, ras uyurebda: arc gareT
gadaSlil peizaJs, arc SigniT oTaxs, arc me.
raRac sul sxvas uyurebda. SeiZleba – karis
saxelurs, SeiZleba – sakuTar baTinkebs. ase
idga da TiTqos drois kars xuravso, ise rbili
CxakuniT gaixura kari.
da darCa siCume. siCume da meti araferi.

13. wiTeli mavTuli, mwvane mavTuli.


xmaCaxleCili Toliebi
virTxa aorTqlda da autanelma JrJolam
Seipyro Cemi sxeuli. guli mereoda, waramara
tualetSi gavrbodi, magram mxolod vaxveleb-
di.
saZinebelSi avedi, rogorRac gaviZvre
jempri da loginSi Cavegde. JrJola sicxes-
Tan erTad movida. sul male pledi da zewari
ofliT gaiJRinTa, sveli yinulovani masa
ameweba Tavidan fexebamde.
– saaTi cxraze daayene... – CamCurCulebs
viRac Sig yurSi, – wiTeli mavTuli – wiTel
mavTulTan... mwvane – mwvanesTan... aTis naxe-
varze ki aqedan wadi...
– Sen ar inerviulo, – bubunebs adamiani-
cxvari, – yvelaferi rigze iqneba...
– yvela ujredi TandaTan gadagvardeba,
– dabejiTebiT ambobs Cemi coli. marcxena
xelSi TeTri, haerovani maqmaniani Ramis peran-
gi uWiravs.
Tavi uneburad qanaobs aqeT-iqiT. Tavis
rxevis amplituda aTidan TxuTmet santime-
tramdea... wiTeli mavTuli – wiTel mavTul-
Tan... mwvane – mwvanesTan...
– vxedav, veraferic ver gaige, – wuxs Cemi
megobari qali. marTlac, araferi gamegeba.
mesmis, rogor xmaurobs talRebi, mZime,
susxiani. zRva tyviisferia, talRebi napirTan
– rogorc maqmaniani sayelo gogonas kabaze...
gafiCxebuli Toliebi. me marto var gamoketi-
li okeanariumSi. rigSi Camdgars veSapis ram-
denime penisi Semomyurebs vitrinidan. autan-
lad daxuTuli haeria. saswrafod unda gavaRo
fanjara...
– ar SeiZleba, – ambobs Savi avtomobilis
mZRoli, – Tu erTxel mainc gaaReb, mere veRar
daketav da maSin yvelani davixocebiT... –
viRac mainc aRebs fanjaras. araadamianuri
sicivea. ismis, rogor kivian Toliebi.
maTi CaxleCili, myife xma suls mifleTs.
– Tqven isev gaxsovT, ra hqvia Tqvens katas?
– mekiTxeba mZRoli.
– qaSayi, – vpasuxob me.
– ara, qaSayi ara, Tqvens katas ukve gamoecva-
la saxeli! saxelebi, mogexsenebaT, erTTavad
icvleba. Tqven TviTonac xom ukve aRar iciT,
ra gqviaT. ase ar aris?
saSineli sicive. da metismetad bevri xma-
CaxleCili Tolia.
– mxolod uniWoebi irCeven yvelaze grZel
gzas, – miTxra Savtanisamosianma kacma, – mwva-
ne mavTuli, sinamdvileSi, wiTeli mavTulia,
wiTeli ki – mwvane!..
– omze rame xom ar ici? – SemekiTxa adamia-
ni-cxvari.
beni gudmanis orkestrma `Airmail Special~-is
Sesavali daukra. Carli krisCenma saSineli
solo gawela. Tavze rbili kremisferi Slapa
axuravs... es iyo ukanaskneli xilva, sanam
uZiro sibneleSi CaviZirebodi.

14. isev wyeuli mosaxvevi


WikWikebdnen Citebi.
darabebSi SemoWrili mzis sxivebi zolebad
edo logins. iatakze dagdebuli Cemi majis
saaTi 7:35-s uCvenebda. Salis pledi da zewari
ise galumpuliyo, TiTqos viRac kretins
mTeli vedro wyali Caesxas loginSi. Tavi isev
tyviasaviT mqonda damZimebuli, magram sicxes
sagrZnoblad daeklo. fanjris iqiT, mTeli
sivrce, horizontamde Tovls gadaeTeTre-
bina. dilas laplapa vercxlisfrad SeeReba
veli, civi haeri kans sasiamovnod susxavda.
kibeze Cavedi da cxeli Sxapi miviRe. sarkeSi
saxe sazarlad TeTrad gamoiyureboda, loyebi
ki erT RameSi ise Camcvenoda, TiTqos ori Tvis
mSieri viyavi. piris saparsi tubidan Cveule-
brivze samjer meti kremi gamovwure, loye-
bze aviqafe da gulmodgined gaviparse. mere
tualteSi wavedi da imodena siTxisgan gavTa-
visufldi, rom TviTonac ver damejerebina. am
sapirfareSo gmirobis Semdeg sul gamomecala
Zala. ai, aseve, xalaTianad daveci divanze da
TxuTmet wuTs mainc viweqi mokuntuli. fan-
jris iqiT isev WikWikebdnen Citebi. Tovli
dneboda, saxuravebidan xSir-xSirad wveTavda.
drodadro sadRac Soridan, kacma ar icis,
ris yuriswamRebi Wriali ismoda. cxris naxe-
varze vaSli SevWame da ori Wiqa yurZnis wveni
davlie. mere nivTebis Calagebas Sevudeqi.
sardafidan TeTri Rvinis boTli, Sokoladis
mozrdili fila da ramdenime vaSli amovitane.
wasasvlelad vemzadebodi da sastumro oTax-
Si raRac TvalSeuvlebi sevda daiRvara. am
ucnauri saxlis mTeli mravalwliani daxlar-
Tuli istoria, bolos da bolos, dasasruls
uaxlovdeboda.
majis saaTi Sevamowme da zustad cxra saaT-
ze buxris saaTTan mivedi. samive sawoni avwie
da isrebi zustad cxraze davayene. mere saaTis
korpusi kedels movacile da ukana paneli-
dan gamoSverili mavTulebi SevaerTe: mwvane
– mwvanesTan, wiTeli – wiTelTan. mavTule-
bisTvis paneli oTxgan gaexvritaT sadgisiT.
ori – zeviT, oric – qveviT. TviTon mavTulebi
magrad iyo mikruli saaTis korpusze iseTi-
ve mavTuliT, rogoric virTxas jipSi vnaxe.
saaTi isev kedelTan mivwie da sarkesTan mive-
di Cems oreulTan gamosamSvidobeblad.
– minda, rom yvelaferi kargad iyos, –
vuTxari me.
– minda, rom yvelaferi kargad iyos, –
miTxra man.

***
saZovars gavuyevi, Tan marSruts vixseneb-
di, romliTac aq movedi. Tovli yuriswamRe-
bad Wrialebda fexqveS. ukidegano Tovlze
nakvalevic ki arsad Canda. veli veeberTela
vercxlis tbiT amovsebul goliaTi vulkanis
kraters waagavda. Sevbrundi. Cemsa da saxls
Soris gaWimuli oboli nakvalevis jaWvi davi-
naxe. rac unda iyos, pirdapir siaruli arc ise
ioli saqme yofila. saxli Soridan ise gamoi-
yureboda, rogorc cocxali arseba. erTianad
mobuzuliyo, drodadro SeZagZagdeboda da
samkuTxa saxuravidan Tovls CamoiferTxavda.
Tovlis kverebi Zirs mocuravdnen da xmauriT
exeTqebodnen miwas.
gza gavagrZele da sul male saZovris meore
napirs mivadeqi. mere didxans mivabijebdi
aryis xis WalaSi. bolos bogirze gadavedi,
konusisebur mTas Semovuare da dawyevlil
mosaxvevTan gavedi.
bedma gamiRima: Tovls jer kidev ver
moeswro gayinva. da mainc es Zalian ucnau-
ri Tovli iyo: rogori sifrTxiliTac unda
gadadga nabiji, gulSi mainc SiSi gitrialebs:
TiTqos kidev erTi nabijic da – welamde Caef-
lobi TovlSi. mTeli saukune damWirda, raTa
kldis Zirze, fxvier kedelze xelis cecebiT
gamevlo es mosaxvevi. iRliebi ise gamioflian-
da, TiTqos ocdaaTgradusiani sicxe iyo. es
yvelaferi Cemi bavSvobis saSinel sizmars
magonebda.
gzis meore mxares, qveviT, gadaWimuli veli
Canda. Tovls TiTqos mTlianad gaeWaRara-
vebina. SuaSi mzis sxivebze TvalismomWreli
brWyvialiT mdinare Ziunitaki miedineboda.
isic ki momeCvena, rom saidanRac mdinaris
bornis sayviris xma gaisma. iseTi amindi iyo,
ukeTess ver inatrebdi.
Rrmad CavisunTqe, mxarze zurgCanTa
gaviswore da damrec gzaze daveSvi. magram Sem-
deg mosaxvevTan gavCerdi. axalTaxali, ucnobi
jipi zed Suagzaze gaxiruliyo. jipis gverdiT
Savi mdivani idga da daJinebiT Semomcqeroda.

15. Cai Tormet saaTze


– Sen gelodebi, – miTxra mdivanma, – Tanac,
ai, ukve oci wuTia.
– rogor gaigeT?
– ris Sesaxeb, adgilisa Tu droisa?
– droisa, – vTqvi da zurgCanTa Zirs davde.
– Sen rogor fiqrob, ranairad gavxdi sen-
seis mdivani? SromismoyvareobiT? moxer-
xebulobiT? an iqneb I-Q-Ti? ra sisulelea!
es mxolod gansakuTrebuli niWis wyalobiT
movaxerxe, romelic, Sen gasagonad minda
vTqva, rom maqvs. anda – `meeqvse grZnobiT~, Tu
Seni sityvebiT visargeblebT...
Calisferi qurTuki da sqeli saTxilamuro
Sarvali ecva, mwvaneminebiani mzis saTvale
ekeTa.
– swored am mTavar raRacaSi vemTxveo-
diT erTmaneTs me da sensei. imaSi, rom bevrad
maRla videqiT iseT banalur kriteriumeb-
ze, rogoricaa `saRi azri~, `elementaruli
logika~, anda, vTqvaT, `sazogadoebrivi mora-
li~...
– `emTxveodiT~?
– ho. zustad erTi kviris win sensei gar-
daicvala. didebuli dakrZalva iyo. axla
mTeli tokio lamis Tavdayira dgas: verafriT
gadauwyvetiaT, vis darCes misi kapitali...
uniWobis mRvrie nakadi SeiWra gamoTavisu-
flebul sivrceSi. Rameebi ar sZinavT RvTis
batknebs...
suli moviTqvi. mdivanma gulis jibidan
vercxlisferi portsigari amoiRo, ufiltro
sigarets moukida da gaabola.
– xom ar mowev? – gamomiwoda portsigari.
– ara, – viuare me.
– gulaxdilad getyvi, amocanas SesaniSna-
vad gaarTvi Tavi. imaze metic gaakeTe, vidre
vfiqrobdi. ar dagimalav, Sengan amas ar move-
lodi. Tavdapirvelad, miniSnebebis mTel wye-
basac ki gimzadebdi – im SemTxvevisTvis, Tu
sabolood moemwyvdeodi CixSi... magram Senma
Sexvedram cxvris profesorTan pirdapir
momxibla! imdenad, rom winaaRmdegi ar viqne-
bodi, CemTan gemuSava...
– ese igi, Tqven maSinve icodiT am adgilis
Sesaxeb?
– ra Tqma unda. rao, vin ggonivar?!.
– SeiZleba, gkiTxoT?
– mkiTxe, – Semwynareblurad Caicina mdi-
vanma, – magram rac SeiZleba, mokled.
– ratom maSinve ar momiyeviT am adgilis
Sesaxeb?
– imitom, rom Sen TviTon unda mogeZebna.
sakuTari tviniT da sakuTari nebiT. da kidev
is mindoda, Seni megobari iZulebuli gagexa-
da, Tavisi Savi sorodan gamomZvraliyo.
– romeli Savi sorodan?
– fsiqologiuri Savi sorodan. cxvarTan
Sexvedris DSemdeg adamiani, rogorc wesi, gare
samyarosTan kavSirs wyvets da droebiT kar-
gavs orientacias. rogor vTqva, raRac kon-
tuziismagvari mdgomareobaa... swored am
mdgomareobidan misi gamoyvana iyo Seni amo-
cana. Tumca, SenTvisac ki mxolod erT SemTx-
vevaSi SeeZlo, daejerebina: Tu masTan gulax-
dili da ucodveli mixvidodi, rogorc sufTa
qaRaldis furceli... sul ubralo ramea, ase
ar aris?
– amaze ubralo raRa unda iyos...
– nebismieri Canafiqri ubralod geCveneba,
roca ukve ganxorcielebulia. am Canafiqris
programis ukanasknel wvrilmanamde damuS-
aveba – ai, ra aris Zneli! adamianis emociebis
rxevis prognozs kompiuterze ver Seadgen.
iZulebuli xar, xeliT imuSao... samagierod,
roca programa, romelic aseTi mZime SromiT
Seqmeni, unaklod, xinjis gareSe ganxorciel-
deba, ai, maSin modis kmayofilebis grZnoba,
romelsac veraferi Seedreba!
uxmod aviCeCe mxrebi.
– maS ase, – ganagrZo mdivanma, – cxvarze
nadiroba warmatebiT uaxlovdeba dasasruls.
Cemi zusti gaTvlebisa da Seni gulubryvi-
lobis wyalobiT. axla ki namdvilad Cavigdeb
xelSi Sens megobars... ar meTanxmebi?
– ra Tqma unda, – davudasture, – is Tqven
gelodebaT. miTxra, rom Caize xarT dapatiJe-
buli Tormet saaTze.
orivem erTdroulad davxedeT saaTebs.
Cemsaze 10:40 iyo.
– kargi. me unda wavide, – Tqva mdivanma, –
dagvianeba Cemi stili ar aris. Cemi mZRoli
qalaqSi wagiyvans. ho, kidev erTi ram: ai, Sen,
gasamrjelo... – gulis jibeSi Caiyo xeli, iqi-
dan sabanko Ceki amoiRo da gamomiwoda. qaRal-
di gamovarTvi da ar damixedavs, ise Cavide
qurTukis jibeSi.
– ra, daxedvac ar ginda?
– viTom aris ki amis saWiroeba?
mdivanma gulianad gadaixarxara.
– SenTan, RmerTmani, sasiamovnoa saqmis
daWera! sxvaTa Soris, Senma mewyvilem firma
daSala. sul tyuilubralod! sakmaod kargi
perspeqtiva gqondaT. sareklamo biznesi, Cemi
sityvebi daixsome, male moikrebs Zalas. Sen ki
girCevdi, rac SeiZleba male gaTavisuflebu-
liyavi yvelanairi mewyvileebisgan...
– Tqven SeSlili xarT, – Zalze garkveviT
vuTxari.
– Cven isev SevxvdebiT, – mxolod es mipasuxa
mdivanma, mere ki, Sebrunda da saZovris gzas
gaudga.
– Tqveni `qaSayi~ kargad grZnobs Tavs, –
damaimeda mZRolma, roca qalaqisken daveSviT,
– burTiviT damrgvalda!
mZRolis gverdiT savarZelSi vijeqi. vee-
berTela reptiliismagvari jipis saWesTan
sul sxva adamianad gamoiyureboda. mTeli
gza, qalaqamde, dawvrilebiT momiyva senseis
dakrZalvis ambavs da imasac, rogor uvlida
`qaSays~, magram TiTqmis ar vusmendi. Tor-
metis naxevarze sadgurSi mivediT. qalaqSi
iseTi siCume idga, TiTqos yvelani erTTavad
amoixocneno. martoxela moxuci zantad xvet-
da Tovls gzagasayarTan. gverdiT gaZvaltya-
vebuli ZaRli ejda da kuds aqicinebda.
– didi madloba! – vuTxari mZRols, roca
jipidan gadmovedi.
– arafris, – mipasuxa man, – sxvaTa Soris,
ra uyaviT telefonis nomeri, me rom mogeciT?
daurekeT RmerTs?
– ara. raRac, ver movicale magisTvis.
– mas Semdeg, rac sensei gardaicvala, am
nomerze gasvla pirdapir SeuZlebelia. ara-
vin iRebs yurmils! pirdapir gaocebuli var,
netav ra xdeba...
– iqneb masac ar scalia?
– SeiZleba, asec aris, ra Tqma unda... – Cai-
butbuta mZRolma, – kargad brZandebodeT!
– naxvamdis, – davemSvidobe me.

***
matarebeli zustad Tormet saaTze gadio-
da. baqanze kacis WaWaneba ar iyo. mTel mata-
rebelSi ki, Cem garda, samad sami sacodavi
mgzavri ijda. da mainc, imis SegrZneba, rom Cem
garSemo isev adamianebi iyvnen, eniT gamouTq-
mel Svebas mgvrida. rac unda iyos, im samyaro-
Si vbrundebodi, sadac davibade. Tundac saku-
Tari SezRudulobisa da gamouvali mowyeni-
lobisgan Waobis ylartiTac yofiliyo dafa-
ruli. es erTaderTi samyaro iyo, romelsac
vekuTvnodi...
Sokolads vWamdi, roca gamgzavrebis say-
viris xma gaisma. sayvirma ikivla, matarebe-
li Seqanda da gamayruebeli RrWialiT daiZra
adgilidan. swored maSin gavigone Soreuli
afeTqebis xma. Zlivs avwie mZime CarCo da fan-
jaraSi gavyavi Tavi. ramdenime wamis Semdeg
kidev erTxel gaisma afeTqebis xma. matare-
beli nel-nela umatebda siCqares. sami wuTi
gavida da horizontze, konusis formis euli
mTis Tavze sqeli, Savi kvamlis sveti aRimarTa.
naxevari saaTi, sanam matarebelma mkveTrad
ar mouxvia marjvniv da mTis peizaJi Tvals ar
miefara, me monusxuli gavyurebdi am kvamls.
epilogi

– esec ase, – Tqva cxvris profesorma, – yve-


laferi dasrulda, ara?
– ho, yvelaferi dasrulda, – davudasture
me.
– ar vici, rogor gadagixado madloba...
– me TviTon bevri ram davkarge.
– ara! – Tavi gadaaqnia cxvris profesorma,
– Sen mxolod axla iwyeb cxovrebas... ra, ase
ar aris?
– ho, albaT, – amovioxre me.
roca oTaxidan gamovdiodi, cxvris pro-
fesori magidasTan ijda, Tavi xelebze daedo
da uxmod qviTinebda. me mivdiodi da misi cxo-
vrebis erTaderTi da ukanaskneli azric Tan
mimqonda. sworad moviqeci Tu ara, bolomde
verc gavarkvie.

– sadRac gaemgzavra, – Sewuxebulma mac-


noba sastumro `delfinis~ mmarTvelma Cems
megobar qalze, – magram sad, ar uTqvams...
cudad xom ar xarT?
– araferia, – vupasuxe me.
Cemi nivTebi miviRe da imave nomerSi davbi-
navdi. fanjridan isev is gaurkveveli firma
moCanda caTambjenSi. didmkerdiani qali
ofisSi ver davinaxe. magidebTan ori axalga-
zrda klerki abolebda sigarets. erTi raRac
furclebs aTvalierebda, meore, saxazaviT
SeiaraRebuli, SesafuTi qaRaldis mozrdil
naWerze raRac grafiks xazavda. didmkerdia-
ni qali ar iyo da momeCvena, rom Cem Tvalwin
sulac ar aris is firma, romelsac maSin vuyu-
rebdi. erTaderTi msgavseba is iyo, rom axlac
ver gamerkvia, ras saqmianobdnen. zustad eqvs
saaTze TanamSromlebi wamodgnen, sinaTle Caa-
qres, oTaxidan gavidnen da Senoba bindbundSi
CaiZira.
televizori CavrTe da axal ambebs movus-
mine. araviTari afeTqeba aravis uxsenebia. ho,
marTla, – gamielva TavSi, – afeTqeba xom guSin
moxda!.. sad davxetialobdi mTeli dRe-Rame?
ras vakeTebdi?
gaxseneba vcade. Cemi es mcdeloba mxolod
Tavis tkiviliT damTavrda.
kargi. rac unda iyos, erTma dRem ukve gaia-
ra. ai, ase, dRidan dRemde, mTeli cxovre-
ba sakuTari maxsovrobisTvis zurgis Seqceva
momiwevs. manam, sanam erTxel isev ar momixmobs
wyvdiadidan wamosuli Soreuli xma...
televizori gamovrTe da fexsacmlianad
davegde loginze. erTianad daCxapnil da
dalaqavebul Wers vaTvalierebdi. es laqe-
bi im adamianebs magonebdnen, romlebic cxo-
vrobdnen da daixocnen aTasobiT wlis win,
metismetad didi xnis win saimisod, rom dRes
vinmes axsovdes. neonis reklamis anareklebi
daxtodnen oTaxis kedlebze, erTmaneTs ereo-
dnen da fers icvlidnen.
zed yurTan majis saaTi wikwikebda. movix-
seni da iatakze davagde. fanjrebs miRma man-
qanebis klaqsonebis oxvra-kvnesa erTmaneTs
ereoda da fenebad edeboda. Zili mindoda,
magram verafriT momexerxebina. ucnauri,
gaurkveveli grZnoba Camjdomoda sulSi da
Zils mifrTxobda.
jempri Cavicvi, quCaSi gavedi, pirvelive
Semxvedr diskoTekaze Sevedi da yuriswamRebi
non-stopiT moZagZage soulis akompanementiT
sami ormagi viski davlie. mxolod maSin vigr-
Zeni Tavi, ase Tu ise, kargad. ise, cota adrec
unda momeyvana Tavi wesrigSi. rogorc Cans,
metismetad bevri adamiani iyo damo­kidebuli
Cems kargad yofnaze. roca sastumroSi dav-
brundi, samTiTa mmarTveli misaRebSi divan-
ze ijda da televizorSi Ramis axal ambebs
usmenda.
– diliT mivemgzavrebi, – vuTxari me.
– pirdapir tokioSi?
– ara, ras ambobT, jer erT adgilas unda
Seviaro. Tu Zneli ar iqneba, rva saaTze gamaR-
viZeT, _ vuTxari me.
– ra Tqma unda.
– yvelafrisTvis didi madloba.
– ras ambobT! – mmarTvelma Rrmad amoioxra,
– mamaCemi pirs aRarafers akarebs. Tu ase
gagrZelda, mokvdeba...
– Zalian bevri ram gadaitana.
– vici, – sevdianad Tqva sastumros patron-
ma, – oRond, es aris, me arafers miyveba!
– axla yvelaferi kargad iqneba, – darwmu-
nebulma vuTxari, – cota moicadeT da Tvi-
Tonve naxavT.

***
diliT caSi visauzme. TviTmfrinavi hene-
daSi dajda da naxevar saaTSi isev haerSi iyo.
iluminatorSi horizontamde zRva brWyvia-
lebda.
jei, rogorc yovelTvis, daxls iqiT idga da
kartofils fcqvnida. gogo, diliT dasaxmare-
blad rom modioda, larnakebSi wyals ucvlida
yvavilebs da magidebs asufTavebda. hokaidos
Tovlidan isev SemodgomaSi davbrundi. mTebi
`jeis baris” fanjridan nekerCxlis foTlebiT
gadawiTlebuliyo. jer isev daketili baris
daxlTan vijeqi da luds vwrupavdi. araqi-
sis naWuWi sasiamovno tkacaniT skdeboda,
rogorc ki odnav movuWerdi TiTebs.
– sxvaTa Soris, unda daafaso – araqisis
mopoveba, romelic sasiamovnod skdeba, didi
xelovnebaa! – SeniSna jeim.
– ho, – mxolod es vTqvi araqisis ReWviT.
– Sen ra, isev SvebulebaSi xar?
– SeveSvi muSaobas.
– rogor Tu – SeeSvi?!
– grZeli istoriaa.
jei kartofilis fcqvnas morCa. bambukis
did sacerSi civi wyliT garecxa da onkani
daketa.
– aba, axla ras izam?
– jer ar vici. angariSs gavasworeb, fir-
mis xelmZRvanelobis uflebas gavyidi... did
fuls, ra Tqma unda, ver aviReb, magram, mainc.
da kidev, ai, es... – gulis jibidan sabanko Ceki
amoviRe da arc damixedavs, ise mivawode jeis.
Ceks daxeda da Tavi gaaqnia.
– ra Tqma unda, soliduri Tanxaa, oRond...
arc ise sufTaa, ara?
– gamoicani.
– albaT, grZeli istoriaa.
gamecina.
– minda, rom es qaRaldi SenTan inaxebodes...
am pativsacemi dawesebulebis yvelaze soli-
dur seifSi dade!
– netav sad xedav erT seifs mainc?
– maSin salaro aparatic gamodgeba!
– me, ra Tqma unda, SemiZlia, es Ceki rome-
lime bankis saabonento seifSic Sevinaxo... –
Sewuxebulma Tqva jeim, – oRond, mainc, ras
upireb am fuls?
– mismine, jei. kargad vici, arc ise iafi
dagijda axal SenobaSi gadmosvla.
– ho, arc ise...
– vali aiRe, ara?
– aba, ras moaxerxeb valebis gareSe?
– es Ceki eyofoda Seni yvela valis dafar-
vas?
– xurdac darCeboda, magram...
– hoda, egre! sanacvlod ki, Sen, vTqvaT,
me da virTxas Seni baris mmarTvelTa sapatio
wevrebis siaSi Segviyvandi. ras ityvi, araviTa-
ri procentebi – mogebidan, araviTari gayofa.
marto saxelebi rom iyos aRniSnuli. aba, he,
mosula?
– ratomRac, ar momwons...
– ra ar mogwons? RmerTma nu qnas, rame rom
SegvmTxveoda me da virTxas, Sen xom ulapa-
rakod Segvifarebdi sakuTar WerqveS...
– ho, magram... Tqven isedac yovelTvis unda
gqonodaT amis imedi.
xelebi movuWire yinuliviT civ Wiqas da
pirdapir saxeSi Sevxede.
– vici, da mainc me ase minda.
jeim gaicina da Ceki winsafris jibeSi Caido.
– dRemde maxsovs, rogor gamoTveri pirve-
lad... ramdeni wlis winaT iyo?
– cameti, – vupasuxe me.
– karga dro gasula!
da jei – utyvi jei! – mTel naxevar saaTs
melaparakeboda Zvel karg droze. da mxo-
lod maSin, roca barSi erTimeoris miyolebiT
gamoCndnen klientebi, skamidan avdeqi.
– saiT? axlaxan ar moxvedi? – gaukvirda
jeis.
– wesieri qaliSvili adre wveba dasaZine-
blad, – vTqvi me.
– virTxa mainc naxe?
xelisgulebiT daxls daveyrdeni da Zalian
Rrmad amovioxre.
– vnaxe.
– da ra, esec `grZeli istoriaa~?
– grZelia. iseTi grZeli, rom cxovrebaSi ar
mogismenia...
– mokled ar SeiZleba?
– mokled yovelgvar azrs dakargavs.
– TviTon rogor aris? rigzea?
– rigzea. Zalian undoda Seni naxva.
– sainteresoa, SevxvdebiT kidev odesme?
– SexvdebiT! sxva rom araferi, mmarTveli
sabWos wevrebi varT... es fulic me da virTxam
erTad gamovimuSaveT.
– guli auCuyeT moxucs... gmadlobT.
skamidan avdeqi da mTeli ZaliT CavisunTqe
baris nostalgiuri suni.
– rogorc mmarTveli sabWos wevrs, minda,
rom aq biliardi da musikaluri avtomati
idges!
– kargi. davdgam Sens morig mosvlamde, –
Sempirda jei.

***
mdinaris napirs gavyevi, ormocdaaTiode
metris zRvis sanapiros narCenebTan gavedi,
wylis piras davjeqi da or saaTs vtirodi. rac
Tavi maxsovs, amden xans ar mitiria. mxolod
ori saaTis Semdeg movaxerxe adgoma. warmod-
gena ar mqonda, saiT wavsuliyavi. mainc avdeqi
da jinsidan qviSa CamoviferTxe.
mze sul rom Cavida, Cemi pirveli nabiji
gadavdgi da gavigone, zurgs ukan Zlivsga-
sagonad rogor gatylaSunda talRebi.

You might also like