EUCOSMOS INFO

ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤ ΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

23 Νοεμβρίου 2020 ΤΟΜΟΣ 1, ΤΕΥΧΟΣ 5

Το EUCOSMOS Info είναι μια πρώτη προσπάθεια να συγκρο-

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
τηθεί μια ελάχιστη πληροφοριακή έκδοση που έχει ως στόχο
ΤΕΥΧΟΥΣ
να καταδείξει σημαντικά γεγονότα και πολιτικές του ιστο-

ρικού χρόνου αυτής της εποχής που συμπυκνώνει με έναν

▓ Η ΕΕ και η χρηματοδότηση
μοναδικό τρόπο την αποστροφή στην ίδια την κατηγοριο-
του COVAX μηχανισμού
ποίησή της αφού, ξεπερνώντας τις αναπόδραστες αντιφά-
▓ O κανονισμός της ΕΕ για
την προστασία του σεις της, διαρρηγνύει την αναγκαία κοινωνική πρόσληψη,
προϋπολογισμού της Ένωσης αφήνοντας χωρίς συνδετικούς αρμούς ακόμα και την ελάχι-
- η Πολωνία και η Ουγγαρία
στη αναγκαία νομιμοποίησή της. Είναι η εποχή των μεγά-
▓ Βερολίνο-Παρίσι στην πρώ-
τη δημόσια στρατηγική δια- λων μεταβολών σε ένα κόσμο μετάπτωσης του κεφαλαιο-
φωνία μετά τις αμερικάνικες
εκλογές κρατικού συστήματος σε ακραία φαινόμενα επιβολής των
▓ Νομοσχέδιο για την εσωτε- οικονομικών ολιγαρχιών που παράγουν νέα οικονομικά και
ρική αγορά του ΗΒ και η συμ-
πολιτικά δεδομένα, με προεξέχουσες αυτές που συνδέονται
φωνία αποχώρησης
με την τεχνολογική ψηφιακή εξέλιξη.
▓ Ο Σύνδεσμος Ειρήνης και
Ελευθερίας – H εβδομαδιαία αυτή έκδοση θα έχει κάθε φορά θεματική α-
Οι ‘Ηνωμένες Πολιτείες της
ναφορά σε δυο διαφορετικές περιοχές πολιτικής. Στο τέλος
Ευρώπης’
κάθε τεύχους θα καταγράφεται ένας γεγονός, μια ιδέα ή μια

θέση που αξιολογείται ως σημαντική για την πολιτική ιστο-

ρία .

Η εκδότρια και συντάκτρια

Θεοδώρα Σταθούλια
 EUCOSMOS INFO Σελίδα 2
ΕΒΔΟΜΑΔΙΑΙΑ ΕΝΗΜΕΡΩΤΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΚΔΟΣΗ

Η ΕΕ και η χρηματοδότηση του COVAX μηχανισμού

12 Νοεμβρίου. Η Ευρωπαϊκή Ένωση ανακοίνωσε σήμερα ότι θα συνεισφέρει πρόσθετη χρηματοδότηση 100
εκατ. ευρώ σε επιχορηγήσεις για τη στήριξη του μηχανισμού COVAX, ώστε να εξασφαλιστεί η πρόσβαση
χωρών χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος στο μελλοντικό εμβόλιο κατά της νόσου COVID-19. Η εν λόγω
χρηματοδότηση θα προστεθεί στο ποσό των 400 εκατ. ευρώ σε εγγυήσεις που δέσμευσε η ΕΕ για τον CO-
VAX, κάτι που καθιστά την Ένωση έναν από τους σημαντικότερους χορηγούς του μηχανισμού. Στο διαδι-
κτυακό Φόρουμ του Παρισιού για την Ειρήνη* η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν (Σ.Σ απόφαση που ίσως συνδέε-
ται με την πρόσφατη απόφαση της Κίνας να συμμετέχει στον COVAX, βλ. σχ. παρακάτω) δήλωσε: «[…] εί-
ναι σαφές ότι η παγκόσμια ανάκαμψη θα καταστεί δυνατή μόνο εάν διατεθούν ασφαλή και αποτελεσμα-
τικά εμβόλια σε όλους όσοι τα χρειάζονται. Για τον σκοπό αυτό, η ΕΕ αυξάνει τη στήριξή της στον μηχα-
νισμό COVAX, και είμαι υπερήφανη για το γεγονός ότι η ʺΟμάδα Ευρώπηʺ αποτελεί έναν από τους σημα-
ντικότερους χορηγούς του COVAX […]’. Η προτεινόμενη κατανομή 100 εκατ. ευρώ από το γενικό αποθεμα-
τικό του 11ου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης (ΕΤΑ) ** θα πάρει τη μορφή επιχορήγησης στην GAVI,
τη Συμμαχία για τα Εμβόλια, καθώς πρόκειται για τη διαχειρίστρια του παγκόσμιου μηχανισμού για κα-
θολική και ισότιμη πρόσβαση σε εμβόλια κατά της COVID-19 (COVAX). Μέχρι σήμερα, στον μηχανισμό CO-
VAX συμμετέχουν συνολικά 184 χώρες, ...και είναι επιλέξιμες για πρόσβαση σε εμβόλια κατά της νόσου
COVID-19 βάσει συμφωνίας/δέσμευσης μελλοντικής αγοράς (Advanced Market Commitment - AMC) του
COVAX. Μέσω αυτής της επιχορήγησης, η Επιτροπή και οι εταίροι της θα εξασφαλίσουν δικαιώματα αγο-
ράς μελλοντικών εμβολίων κατά της νόσου COVID-19 για όλους τους συμμετέχοντες του μηχανισμού […]
Ο μηχανισμός COVAX είναι ο εμβολιαστικός πυλώνας του «Επιταχυντή πρόσβασης στα
εργαλεία κατά της COVID-19 (ACT)», μιας πλατφόρμας παγκόσμιας συνεργασίας για
την επιτάχυνση της ανάπτυξης, της παραγωγής και της ισότιμης πρόσβασης σε δια-
γνωστικές εξετάσεις, θεραπείες και εμβόλια κατά της COVID-19.

Ο μηχανισμός COVAX αποσκοπεί στην αγορά 2 δισεκατομμυρίων δόσεων έως το τέλος του 2021
[…]

https://https://ec.europa.eu/commission/presscorner/detail/el/ip_20_2075 -www.who.int/news/item/24-08-
2020-172-countries-and-multiple-candidate-vaccines-engaged-in-covid-19-vaccine-global-access-facility

 * https://parispeaceforum.org Ιδρυτής & Γ. Διευθυντής του Forum ο Justin Vaïsse, ιστορικός που ηγεί-
το του Κέντρου Ανάλυσης, Σχεδιασμού και Στρατηγικής στο Υπουργείο Εξωτερικών της Γαλλίας και
πρώην Διευθυντής Έρευνας στο Brookings Institution στην Ουάσιγκτον, ειδικός στις διατλαντικές
σχέσεις και την ευρωπαϊκή εξωτερική πολιτική.

 ** Η Ελλάδα συμμετέχει στο 11ο ΕΤΑ με 460 εκ. ευρώ, https://www.oenet.gr/media/k2/attachments/

SYMFONIA-4292.pd Φαίνεται ότι η ΕΕ αποφάσισε την αύξηση της συμμετοχής στον COVAX μετά και
από την ανακοίνωση για συμμετοχή της Κίνας στον COVAX.

 (Σημ. Συντάκτριας: Η Κίνα τον Οκτώβριο ανακοίνωσε ότι θα μπει στον μηχανισμό σε αντίθεση με τον
Τράμπ και τον Πούτιν που δεν συμμετέχουν. Κατά το Reuters (https://www.reuters.com/article/us-
health-coronavirus-china-covax-idUSKBN26U027) η απόφαση της Κίνας είναι απάντηση για την αρ-
νητική κριτική στους χειρισμούς της στην πανδημία).
 Σ ελί δα 3 ΤΟΜΟΣ 1, ΤΕΥΧΟΣ 5

O κανονισμός της ΕΕ για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης - η Πολω-
νία και η Ουγγαρία

-Ιστορικό-πολιτικά στοιχεία

Πρόταση της Επιτροπής _ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ ΚΑΙ

ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ για την προστασία του προϋπολογισμού της Ένωσης στην περίπτωση
γενικευμένων ελλείψεων όσον αφορά το κράτος δικαίου στα κράτη μέλη (2.5.2018)
Αιτιολογική έκθεση: Το δυναμικό του προϋπολογισμού της ΕΕ μπορεί να ενεργοποιηθεί πλήρως μό-
νον εάν βοηθά το οικονομικό, ρυθμιστικό και διοικητικό περιβάλλον στα κράτη μέλη. Στο πλαίσιο
του τρέχοντος πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, όλα τα κράτη μέλη και οι δικαιούχοι υποχρεού-
νται ήδη να αποδεικνύουν ότι το ρυθμιστικό πλαίσιο για τη χρηματοοικονομική διαχείριση είναι
εύρωστο, ότι η σχετική νομοθεσία της ΕΕ εφαρμόζεται ορθά και ότι υφίσταται η απαιτούμενη
διοικητική και θεσμική ικανότητα ώστε να είναι επιτυχής η χρηματοδότηση από την ΕΕ […]
το κράτος δικαίου αποτελεί τη βάση κάθε σύγχρονης συνταγματικής δημοκρατίας. Είναι μία
από τις θεμελιώδεις αρχές που απορρέουν από τις κοινές συνταγματικές παραδόσεις όλων των
κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως εκ τούτου, συνιστά μία από τις κύριες αξίες στις ο-
ποίες βασίζεται η Ένωση, όπως υπενθυμίζεται στο άρθρο 2 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή
Ένωση, καθώς και στα προοίμια της Συνθήκης και του Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων.
Εξασφαλίζει ότι οι κρατικές δράσεις λαμβάνουν χώρα στο πλαίσιο ενός αποτελεσματικού και
αξιόπιστου νομικού πλαισίου· ότι μπορούν να ελέγχονται και, εάν χρειάζεται, να τίθενται υπό αμφι-
σβήτηση· και ότι μπορεί να ακολουθήσει αποτελεσματική προσφυγή […] Για την προστασία των
οικονομικών συμφερόντων της Ένωσης από τον κίνδυνο οικονομικής ζημίας που προκαλείται
από γενικευμένες ελλείψεις όσον αφορά το κράτος δικαίου σε ένα κράτος μέλος, η Ευρωπαϊκή
Ένωση θα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να θεσπίζει κατάλληλα μέτρα στις περιπτώσεις αυτές.
Αυτό θα πρέπει να βασίζεται σε απόφαση του Συμβουλίου έπειτα από πρόταση της Επιτροπής. Η α-
πόφαση θεωρείται ότι έχει εγκριθεί από το Συμβούλιο, εκτός εάν αυτό αποφασίσει, με ειδική πλειο-
ψηφία, να απορρίψει την πρόταση της Επιτροπής εντός ενός μήνα από την έγκρισή της από την Επι-
τροπή. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει επίσης να συμμετέχει πλήρως σε όλα τα στάδια.

—ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΓΝΩΜΗ αριθ. 1/2018 (Για τον προτεινόμενο κανονισμό)

Πλαίσιο 1 - Κράτος δικαίου στην Ένωση Η νομολογία του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής
Ένωσης και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, καθώς και
έγγραφα που καταρτίζει το Συμβούλιο της Ευρώπης, τα οποία βασίζονται συγκεκριμένα στην
πείρα της Επιτροπής της Βενετίας*, παρέχουν καθοδήγηση σχετικά με την ουσία του κράτους
δίκαιου ως κοινής αξίας της ΕΕ, σύμφωνα με το άρθρο 2 της ΣΕΕ. Πρόκειται για τις κατοχυρω-
μένες αρχές της νομιμότητας (η οποία υποδηλώνει διαφανή, υπεύθυνη, δημοκρατική και
πλουραλιστική διαδικασία για τη θέσπιση νόμων), της ασφάλειας δικαίου, της απαγόρευσης
της αυθαιρεσίας των εκτελεστικών εξουσιών, της ανεξαρτησίας και της αμεροληψίας των δι-
καστηρίων, του αποτελεσματικού δικαστικού ελέγχου, συμπεριλαμβανομένου του σεβασμού
των θεμελιωδών δικαιωμάτων, και της ισότητας ενώπιον του νόμου.
(συνέχεια σελ. 4)
*Το Συμβούλιο της Ευρώπης προασπίζεται την ελευθερία έκφρασης και των μέσων μαζικής ενημέρω-
σης, την ελευθερία του συνέρχεσθαι, την ισότητα και την προστασία των μειονοτήτων. Η ομάδα συ-
νταγματολόγων του, γνωστή και ως Επιτροπή της Βενετίας, προσφέρει νομικές συμβουλές σε χώρες σε
ολόκληρο τον κόσμο.
 Σελίδα 4 ΤΟΜΟΣ 1, ΤΕΥΧΟΣ 5

Ο Νέος μηχανισμός επιφυλάσσει μεγάλη διακριτική ευχέρεια στην Επιτροπή

12. Σημειώνουμε ότι ο προτεινόμενος μηχανισμός είναι περισσότερο εξειδικευμένος ως προς τον σκοπό
του, το πεδίο εφαρμογής του και τα προβλεπόμενα μέτρα σε σχέση με τους μηχανισμούς του άρθρου 7
ΣΕΕ, ενώ είναι ταχύτερη η εφαρμογή του. Η πρόταση κανονισμού παρέχει στην Επιτροπή μεγαλύτερη δι-
ακριτική ευχέρεια κατά τη διαδικασία από ό,τι οι κείμενοι κανόνες, προκειμένου να μπορεί να αντιμετω-
πίσει οποιαδήποτε παραβίαση των θεμελιωδών αξιών του άρθρου 2 ΣΕΕ.-Δεν έλαβε χώρα ειδική διαβού-
λευση με τα ενδιαφερόμενα μέρη- Δεν πραγματοποιήθηκε εκτίμηση επιπτώσεων (https://
www.eca.europa.eu/Lists/ECADocuments/OP18_01/OP18_01_EL.pdf)

Βασικά γεγονότα σχετικά με το κράτος δικαίου της ΕΕ (μελέτη Ευρ. Κοινοβουλίου)

1997: Συνθήκη του Άμστερνταμ: Θεσπίζεται μηχανισμός κυρώσεων βάσει του άρθρου 7 για
παραβίαση του κράτους δικαίου, των θεμελιωδών δικαιωμάτων και άλλων βασικών αρχών.
2000: Διμερείς κυρώσεις κατά της Αυστρίας ως απάντηση στην είσοδο στην κυβέρνηση του
Κόμματος Ελευθερίας (FPÖ) (σημ. δική μου: ακροδεξιού κόμματος) 2009: Συνθήκη της Λισαβό-
νας: Οι αξίες της ΕΕ εισάγονται στις Συνθήκες, αντικαθιστώντας τις προηγούμενες «αρχές».
2010-2012: Αρκετά κράτη μέλη υπό έλεγχο για πιθανές παραβιάσεις του κράτους δικαίου:
Γαλλία για συλλογικές απελάσεις Ρομά, Ρουμανία για μη συμμόρφωση με τις αποφάσεις του
Συνταγματικού Δικαστηρίου, Ουγγαρία για μέτρα που επηρεάζουν την ανεξαρτησία του δικα-
στικού της συστήματος. Μάρτιος 2013: Η Επιτροπή παρουσίασε τον πίνακα αποτελεσμάτων
της ΕΕ για τη δικαιοσύνη, συμπεριλαμβανομένων στατιστικών για τα συστήματα δικαιοσύνης
στα κράτη μέλη και στοιχεία για τη σχέση μεταξύ της συμμόρφωσης με το κράτος δικαίου και
της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς. Μάρτιος 2013: Επιστολή των Υπουργών Εξωτερικών
της Δανίας, της Φινλανδίας, της Γερμανίας και των Κάτω Χωρών προς τον Πρόεδρο της Επι-
τροπής, με την οποία ζητείται ένας νέος μηχανισμός για τη διασφάλιση των θεμελιωδών α-
ξιών στην ΕΕ. Μάρτιος 2014: Η Επιτροπή εκδίδει ανακοίνωση σχετικά με το πλαίσιο του κρά-
τους δικαίου ως προγενέστερη φάση, συμπληρωματική των μηχανισμών του άρθρου 7 ΣΕΕ.
«Υπάρχουν, εντούτοις, καταστάσεις που προκαλούν ανησυχία οι οποίες δεν εμπίπτουν στο πεδίο ε-
φαρμογής του δικαίου της ΕΕ και, ως εκ τούτου, δεν μπορούν να θεωρηθούν παράβαση των υποχρεώ-
σεων δυνάμει των Συνθηκών εξακολουθούν, ωστόσο, να αποτελούν συστημική απειλή κατά του κρά-
τους δικαίου’ (Ένα νέο πλαίσιο της ΕΕ για την ενίσχυση του κράτους δικαίου, https://ec.europa.eu/
transparency/regdoc/rep/1/2014/EL/1-2014-158-EL-F1-1.Pdf) Δεκέμβριος 2014: Το Συμβούλιο απο-
φασίζει να διοργανώσει ετήσιο «διάλογο» στο Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων για το «κράτος
δικαίου» στα κράτη μέλη. 2015/2016: Έκθεση νομοθετικής πρωτοβουλίας του ΕΚ «Μηχανισμός
της ΕΕ για τη δημοκρατία, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα» .13 Ιανουαρίου
2016: Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ξεκινά διαρθρωμένο διάλογο με την Πολωνία βάσει του πλαισί-
ου για το κράτος δικαίου. https://www.europarl.europa.eu/EPRS/EPRS-Briefing-573922-
Understanding-EU-rule-of-law-mechanisms-FINAL.pdf (συνέχεια σελ. 5)
 Σελίδ α 5 ΤΟΜΟΣ 1, ΤΕΥΧΟΣ 5

«Η μη συμμόρφωση με την απόφαση του Δικαστηρίου είναι ένα βήμα προς την έξοδο από την ΕΕ

Ένα κράτος που δεν είναι έτοιμο να συνεχίσει να συμμορφώνεται με τις αποφάσεις του Δικαστηρί-
ου εισέρχεται σε μια διαδικασία που μοιάζει με Brexit, τη διαδικασία εξόδου - δήλωσε ο Koen Le-
naerts, Πρόεδρος του Δικαστηρίου της ΕΕ». https://www.dw.com/pl/tsue-broni-s%C4%85du-najwy%C5%
BCszego-czy-w%C5%82adze-polski-pos%C5%82uchaj%C4%85/a-45955835

Η ηγεσία του Κοινοβουλίου ζητά από το Συμβούλιο να εγκρίνει τη συμφωνία και να ξεκινήσει τη διαδικασία επικύ-
ρωσης το συντομότερο δυνατό.
[…] Ζητάμε από το Συμβούλιο να εγκρίνει το σύνολο των συμφωνηθέντων και να ξεκινήσει τη διαδικασία επι-
κύρωσης το συντομότερο δυνατό. Η ηγεσία του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου λυπάται πραγματικά για την καθυ-
στέρηση αυτή και επαναλαμβάνει ότι οι συμφωνίες που επιτεύχθηκαν (τόσο για το Πολυετές Δημοσιονομικό
Πλαίσιο [προϋπολογισμός 2021-2027] όσο και για το κράτος δικαίου) θεωρούνται τελικές και δεν μπορούν σε
καμία περίπτωση να αποτελέσουν αντικείμενο νέας διαπραγμάτευσης https://www.europarl.europa.eu/news/el/press-
room/20201118IPR91990/statement-by-ep-conference-of-presidents-on-long-term-eu-budget-and-rule-of-law

Σημ. Συντάκτριας: Το πακέτο που παρουσιάζει η Γερμανική προεδρία για ψήφιση περιέχει: -τον
πολυετή προϋπολογισμό της Ένωσης (2021-2027), τον μηχανισμό κράτους δικαίου, το Ταμείο ανά-
καμψης και τη συμφωνία για τους ιδίους πόρους της ΕΕ που επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή
να δανείζεται χρήματα στη χρηματοπιστωτική αγορά. Αυτό το πακέτο καταψήφισαν στην συνε-
δρίαση της Επιτροπής των Μόνιμων Αντιπροσώπων στην ΕΕ, οι πρέσβεις της Πολωνίας και της
Ουγγαρίας καταψήφισαν. Η ψήφος για τον μηχανισμό κράτους δικαίου μπορεί να είναι με σχετική
πλειοψηφία. Όλα τα άλλα απαιτούν ομοφωνία. Στο Συμβούλιο η ομοφωνία μπορεί να παρακαμ-
φτεί όμως το πολιτικό χάσμα θα κυριαρχεί. Εκεί η σύγκρουση με την Πολωνία και την Ουγγαρία εί-
ναι αναπόφευκτη. Οι δυο χώρες χρησιμοποιήθηκαν για την ολική νομιμοποίηση της εφαρμογής ε-
νός μηχανισμού που θα αποτελέσει καταλυτικό βραχίονα ελέγχου όλων των εθνικών αποφάσεων
σε σχέση με την εσωτερική αγορά, την ψηφιοποίηση, τα ψηφιακά δικαιώματα, τους μηχανισμούς
οικονομικής βοήθειας, τα εθνικά σχέδια ανάκαμψης, τις εκλογικές διαδικασίες, τις αποφάσεις των
εθνικών δικαστηρίων, κλπ. Για τον ‘Βορρά’ η σχέση μεταξύ της συμμόρφωσης με το κράτος δικαίου
και της λειτουργίας της εσωτερικής αγοράς ήταν καθοριστική παράμετρος. Αυτό όμως που ξε-
περνά την εφαρμογή του δικαίου της ΕΕ και αναφέρεται ως ‘συστημικές απειλές’ είναι το σημείο
συγκρότησης του νέου πεδίου άσκησης της εξουσίας. «Υπάρχουν, εντούτοις, καταστάσεις που
προκαλούν ανησυχία οι οποίες δεν εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής του δικαίου της ΕΕ και, ως εκ
τούτου, δεν μπορούν να θεωρηθούν παράβαση των υποχρεώσεων δυνάμει των Συνθηκών εξακο-
λουθούν, ωστόσο, αποτελούν συστημική απειλή κατά του κράτους δικαίου» ( βλ. σχτ. σελ. 4). Ως
εκ τούτου, η σύγκρουση μεταξύ Πολωνίας-Ουγγαρίας και ηγεσίας της ΕΕ είναι μια σημαντική πολι-
τική στιγμή για να συζητηθεί η πορεία ενοποίησης της ΕΕ, η συμμετοχή της χώρας, τα εργαλεία
και οι μηχανισμοί. Αν και αυτή την φορά χαθεί η ευκαιρία, τότε η χώρα προσδένεται σε ένα νέο ι-
στορικό, πολιτικό και οικονομικό χώρο που δεν θα έχει καμία σχέση με την αρχική ένταξη στην ΕΕ.
 ΤΟΜΟΣ 1, ΤΕΥΧΟΣ 5
Σελίδα 6

Βερολίνο– Παρίσι στην πρώτη δημόσια στρατηγική διαφωνία μετά τις αμερικάνικες ε-
κλογές

ΠΑΡΙΣΙ (Reuters) - Η Ευρώπη χρειάζεται ακόμη τη δική της ανεξάρτητη και κυρίαρχη στρατηγική
άμυνας, ακόμα κι αν αντιμετωπίζει μια νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ που μπορεί να οδηγήσει σε φι-
λικούς δεσμούς, δήλωσε ο Γάλλος πρόεδρος Εμμανουήλ Μακρόν στην έκδοση «Revue Grand Con-
tinent». Σε συνέντευξή του, ο Macron απέρριψε την άποψη της γερμανίδας υπουργού Άμυνας
Annegret Kramp-Karrenbauer * στην Politico στις 2 Νοεμβρίου, όπου είπε ότι η Ευρώπη θα πρέπει
να παραμείνει εξαρτημένη από τη στρατιωτική προστασία των ΗΠΑ για το εγγύς μέλλον. (16
Νοεμβρίου, https://uk.reuters.com/article/us-usa-election-france-macron/macron-europe-needs-its-own-

* Annegret Kramp-Karrenbauer : Υπάρχει μια συντριπτική στρατηγική ανάγκη για ισχυρή διατλα-

ντική συνεργασία, τόσο από την πλευρά μας στην Ευρώπη, αλλά επίσης, πιστεύω ακράδαντα,
στην Ουάσιγκτον. Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από αυξημένο ανταγωνισμό εξουσίας, η
Δύση θα είναι σε θέση να σταθεί σταθερή και να επιτύχει να υπερασπιστεί τα συμφέροντά της
όσο παραμένει ενωμένη. Η Ευρώπη εξακολουθεί να εξαρτάται από τη στρατιωτική προστασία
των ΗΠΑ, τόσο από πυρηνική όσο και από συμβατική, αλλά οι ΗΠΑ δεν θα είναι σε θέση να φέ-
ρουν μόνο το έμβλημα των δυτικών αξιών.https://www.politico.eu/article/europe-still-needs-
america/

(Σημ. Συντάκτριας: Η καταλυτική συμφωνία των 15 χωρών που σχηματίζουν τον μεγαλύτερο ε-
μπορικό συνασπισμό στον κόσμο, καλύπτοντας σχεδόν το ένα τρίτο της παγκόσμιας οικονομίας
που υπογράφηκε στα μέσα Νοεμβρίου κινητοποίησε ως καθοριστικός παράγοντας την Γερμανία
στο να διατυπώσει μια φιλοατλαντική θέση, έτσι όπως λίγες φορές έχει δημόσια διατυπωθεί.
Εκτός από την άρνηση της γερμανικής πολιτικής να δεχθεί την Γαλλία να ηγείται του αμυντικού
σκέλους της Ευρώπης (βλ. σχ. σημείωμα τεύχος 1) αυτή η Περιφερειακή Συνολική Οικονομική
Εταιρική Σχέση (RCEP)** που αποτελείται από 10 χώρες της Νοτιοανατολικής Ασίας, καθώς και
τη Νότια Κορέα, την Κίνα, την Ιαπωνία, την Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία. Το σύμφωνο θεω-
ρείται ως επέκταση της επιρροής της Κίνας στην περιοχή που για πρώτη φορά υπογράφει ένα
πολυμερές εμπορικό σύμφωνο. Η Ινδία συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις αλλά δεν υπόγραψε.

**Η συμφωνία αποκλείει τις ΗΠΑ, οι οποίες αποχώρησαν από το εμπορικό σύμφωνο Ασίας-
Ειρηνικού το 2017. Το RCEP δεν είναι τόσο ολοκληρωμένο και δεν μειώνει τους δασμούς τόσο
βαθιά όσο ως διάδοχος του TPP (σ.σ TPP (Trans-Pacific Partnership Trade Pact,) η μετονομασία του
συμφώνου μετά την αποχώρηση των ΗΠΑ, που αρχικά είχε την ονομασία CPTPP, a free-trade agreement
και ήταν μια διαπραγμάτευση μεταξύ 11 χωρών γύρω από το Ειρηνικό: Καναδάς, Μεξικό, Περού, Χιλή,
Νέα Ζηλανδία, Αυστραλία, Μπρουνέι, Σιγκαπούρη, Μαλαισία, Βιετνάμ και Ιαπωνία. Το 2017 με την εκλογή
του Τράμπ, οι ΗΠΑ αποχωρούν από τις διαπραγματεύσεις. https://www.bbc.com/news/world-asia-
54949260
 Σελίδα 7 ΤΟΜΟΣ 1, ΤΕΥΧΟΣ 5

Νομοσχέδιο για την εσωτερική αγορά του Ηνωμένου Βασιλείου και η συμφωνία αποχώρησης

20-11-2020

Στις 9 Σεπτεμβρίου 2020, η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου (ΗΒ) υπέβαλε νομοσχέδιο στη
Βουλή των Κοινοτήτων που θα διέπει την εσωτερική αγορά της χώρας μετά τη λήξη της μετα-
βατικής περιόδου του Brexit. Στόχος του είναι να επιτρέπει την ελεύθερη κυκλοφορία αγαθών
και υπηρεσιών μεταξύ των τεσσάρων περιοχών του Ηνωμένου Βασιλείου - Αγγλία, Σκωτία, Ου-
αλία και Βόρεια Ιρλανδία - αντικαθιστώντας τους κανόνες που ισχύουν τώρα μέσω της ένταξης
στην ενιαία αγορά της ΕΕ. Ορισμένα τμήματα αυτού του νομοσχεδίου εσωτερικής αγοράς του ΗΒ
είναι ιδιαίτερα αμφιλεγόμενα, καθώς παραβιάζουν ρητά το πρωτόκολλο για την Ιρλανδία / Βό-
ρεια Ιρλανδία που επισυνάπτεται στη συμφωνία αποχώρησης (WA) που επικυρώθηκε τον Ια-
νουάριο του 2020.

Πρώτον, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι η κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου μπορεί να εγκρίνει
ότι οι επιχειρήσεις της Βόρειας Ιρλανδίας μπορούν να μην ολοκληρώνουν τις συνοπτικές δηλώ-
σεις εξόδου κατά την αποστολή εμπορευμάτων στη Μεγάλη Βρετανία, παραβιάζοντας έτσι τον
τελωνειακό κώδικα της Ένωσης που ισχύει για τη Β. Ιρλανδία. Το νομοσχέδιο θα επέτρεπε επί-
σης στην κυβέρνηση του Ηνωμένου Βασιλείου να ερμηνεύσει, να απορρίψει ή να τροποποιήσει
την εφαρμογή των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης, οι οποίοι ι-
σχύουν για αποφάσεις του Ηνωμένου Βασιλείου που επηρεάζουν το εμπόριο μεταξύ Βόρειας Ιρ-
λανδίας και ΕΕ. Τέλος, το νομοσχέδιο προβλέπει ότι οι κανονισμοί του Ηνωμένου Βασιλείου σε
αυτούς τους τομείς θα ισχύσουν παρά την ασυμβατότητά τους με το σχετικό εθνικό ή διεθνές
δίκαιο, συμπεριλαμβανομένης της Συμφωνίας Εξόδου.

Η αντίδραση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο νομοσχέδιο ήταν άμεση, […] Την 1η Οκτωβρίου, η
Επιτροπή απέστειλε προειδοποιητική επιστολή στο Ηνωμένο Βασίλειο για παράβαση των υπο-
χρεώσεών της βάσει του WA [Συμφωνία Brexit] σηματοδοτώντας την έναρξη μιας διαδικασίας
παράβασης κατά του Ηνωμένου Βασιλείου. Καθώς το Ηνωμένο Βασίλειο δεν απάντησε μέχρι τα
τέλη Οκτωβρίου, η Επιτροπή μπορεί τώρα να προχωρήσει στη διαδικασία, αποστέλλοντας αιτι-
ολογημένη γνώμη στο ΗΒ. Εν τω μεταξύ, το νομοσχέδιο έχει περάσει την τρίτη ανάγνωση στη
Βουλή των Κοινοτήτων, ακόμη και αν στη Βουλή των Λόρδων η κυβέρνηση ηττηθεί, με τροπολο-
γίες που αφαιρούν τις αμφιλεγόμενες ρήτρες. Ενώ η κυβέρνηση έχει δηλώσει την πρόθεσή της
να καταθέσει εκ νέου τις ρήτρες όταν το νομοσχέδιο επιστρέψει στο Commons [Bουλή των Κοι-
νοτήτων] τον Δεκέμβριο, θα ήταν ανοιχτό να μην πιέσει πλέον για συμπερίληψή τους, εάν και
όταν επιτευχθεί συμφωνία στις συνεχιζόμενες διαπραγματεύσεις για το μέλλον Σχέση ΕΕ-ΗΒ
(https://www.europarl.europa.eu/thinktank/en/document.html?reference=EPRS_BRI(2020)659359)

(Σημ. Συντράκτριας: Ο Τζόνσον θα έχει χρόνο να απολαύσει την σύγκρουση της ΕΕ με Πολωνία-
Ουγγαρία πριν υπογράψει ο ίδιος μια κακή για το ΗΒ εμπορική συμφωνία με την ΕΕ ).
 Σελίδ α 8 ΤΟΜΟΣ 1, ΤΕΥΧΟΣ 5

. [Γ. Σεφέρης: “Ωστόσο την έπαθα τις προάλλες. Είχαν την αλλόκοτη έμπνευση να με στεί-
λουν σε ένα συνέδριο ποιητών στο Βέλγιο. Γυρεύαν να βρουν τον ορισμό της Ευρώπης και
τον ορισμό της ποίησης.
Θ.Σ. 'Ελιοτ: 'Άρχισαν ακριβώς από την ανάποδη...”]

Ο Σύνδεσµος Ειρήνης και Ελευθερίας –οι ‘Ηνωμένες Πολιτείες της

Ευρώπης’
Σε σημείωση στην γερμανική έκδοση της «Κριτικής του προγράμματος
της Γκότα» (Κ. Μάρξ, Σύγχρονη Εποχή, 2007, σελ. 27) γίνεται αναφορά
στην κριτική που ασκεί ο Κ. Μάρξ για την έννοια της ‘διεθνούς συναδέλ-
φωσης των λαών’- φράση που χρησιμοποιεί το Γερμανικό Εργατικό
Κόμμα που την έχει δανειστεί από τον Σύνδεσμο για την Ειρήνη και Ελευ-
θερία.
Διαβάζουμε:
«Ο Σύνδεσµος Ειρήνης και Ελευθερίας ήταν µια αστική-πασιφιστική ορ-
γάνωση. Ιδρύθηκε το 1867 στην Ελβετία από αστούς και µικροαστούς
δηµοκράτες, καθώς και φιλελεύθερους, µε την αποφασιστική συµµετοχή
του Β. Ουγκό, του Γκαριµπάλντι κ.ά. Το 1867-68 πήρε µέρος στις εργα-
σίες του Συνδέσµου κι ο Μπακούνιν. Στην αρχή, ο Σύνδεσµος, κάτω από
την επιρροή του Μπακούνιν, προσπάθησε να χρησιµοποιήσει την ∆ιεθνή
και το εργατικό κίνηµα για τους δικούς του σκοπούς. Οι δηλώσεις του
Συνδέσµου ότι είναι δυνατό µε τη δηµιουργία των «Ηνωµένων Πολιτειών
της Ευρώπης» να τερµατιστούν οι πόλεµοι, προκαλούσαν αυταπάτες
στις µάζες και αποσπούσαν το προλεταριάτο από την ταξική πάλη
(σηµ. γερµ. σύντ.)».
Ο Μπακούνιν μπόρεσε να επηρεάσει τις θέσεις του Συνδέσμου για τις «Ηνωµένες
Πολιτείες της Ευρώπης». Στην Γενεύη το 1868 καταφέρνει να περάσει την θέση ότι
‘ενώ διατηρούμε την συμπάθειά μας για τις μεγάλες ιδέες του σοσιαλισμού και του
ανθρωπισμού της γαλλικής επανάστασης εν τούτοις απορρίπτουμε τον κρατισμό
και υιοθετούμε με ψήφισμα την πολιτική της ελευθερίας της Βορείου Αμερικής’.

(Μπακούνιν, Μ. ΦΕΝΤΕΡΑΛΙΣΜΟΣ - ΣΟΣΙΑΛΙΣΜΟΣ – ΑΝΤΙΘΕΟΛΟΓΙΣΜΟΣ, Αθήνα, 2000).