ΚΕΙΜΕΝΟ 1

Ο κορωνοϊός θα νικηθεί. Ο θόβος ποσ θέρνει ηην «κοινωνία ηης μάζας» θα

επικραηήζει;

Έλαο άιινο θόζκνο θηίδεηαη κε αθνξκή ηελ θξίζε ηνπ θνξσλντνύ. Δίλαη ζην ρέξη καο
λα κελ επηηξέςνπκε ηε δεκηνπξγία κηαο θνηλσλίαο πνπ ζα ειέγρεηαη απόιπηα. Μηα
θνηλσλία ρσξίο αηνκηθέο ειεπζεξίεο, ζπιινγηθόηεηεο, δηεθδηθήζεηο.

«Πξνζνρή, πξνζνρή, πξνζνρή. Ζ θπβέξλεζε ιππάηαη πνπ αλαγθάζηεθε λ’ αζθήζεη

απνθαζηζηηθά απηό πνπ ζεσξεί δηθαίσκα θαη θαζήθνλ ηεο, λα πξνθπιάμεη δειαδή κε
θάζε κέζν ηνλ πιεζπζκό ελώπηνλ ηεο θξίζεο πνπ αληηκεησπίδνπκε, ε νπνία θαηά ηα
θαηλόκελα κπνξεί λα πξνζδηνξηζηεί σο έλα είδνο επηδεκηθνύ μεζπάζκαηνο
ηπθιόηεηαο, πνπ πξνζσξηλά πεξηγξάθεηαη σο ιεπθή πιεγή, ειπίδεη όηη κπνξεί λα
βαζίδεηαη ζηνλ παηξησηηζκό θαη ηε ζπλεξγαζία όισλ ησλ πνιηηώλ γηα λα
ζηακαηήζνπκε ηε δηάδνζε ηεο κνιπζκαηηθήο λόζνπ […] Ζ απόθαζε λα
ζπγθεληξώζνπκε ζην ίδην κέξνο ηνπο πιεγέληεο, θαη ζε θνληηλό κέξνο, μερσξηζηό
όκσο, απηνύο πνπ βξέζεθαλ ζε θάπνηνπ είδνπο επαθή καδί ηνπο πάξζεθε θαηόπηλ
ζνβαξήο θαη σξίκνπ ζθέςεσο. Ζ θπβέξλεζε έρεη πιήξε ζπλείδεζε ησλ θαζεθόλησλ
ηεο θαη αλακέλεη όηη απηνί ζηνπο νπνίνπο απεπζύλεηαη ην κήλπκα απηό, ζ’ αλαιάβνπλ
επίζεο, σο επζπλείδεηνη πνιίηεο πνπ νθείινπλ λα είλαη, ηηο επζύλεο πνπ ηνπο
αληηζηνηρνύλ, ιακβάλνληαο ππόςε ηνπο όηη ε απνκόλσζε ζηελ νπνία ηώξα
βξίζθνληαη ζπληζηά πξάμε αιιειεγγύεο πξνο ην ππόινηπν ηνπ έζλνπο καο. Ζ
θπβέξλεζε θαη ην έζλνο αλακέλνπλ από ηνλ θαζέλα ζαο λα εθπιεξώζεη ην ρξένο ηνπ.
Καιελύρηα». Όρη. Γελ είλαη απόζπαζκα από ην κήλπκα πνπ ζηέιλεη ε ειιεληθή
θπβέξλεζε ζηνπο πνιίηεο ηεο ή νη εγέηεο όισλ ησλ ρσξώλ πνπ πιήηηνληαη από ηνλ
θνξσλντό. Δίλαη απόζπαζκα από ην δπζηνπηθό αξηζηνύξγεκα ηνπ λνκπειίζηα
ζπγγξαθέα Ενδέ ΢αξακάγθνπ «Πεξί Σπθιόηεηνο».

Πόζν θαιύηεξα ζα κπνξνύζε λα πεξηγξαθεί ε θαηάζηαζε πεξηνξηζκνύ πνπ δνπλ

πάλσ από 1 δηζεθαηνκκύξην άλζξσπνη; Καη πώο ην θξάηνο έξρεηαη λα αλαιάβεη ην
ξόιν ηνπ «θαινύ παηεξνύιε» πνπ ζα θάλεη ηα πάληα γηα λα πξνζηαηέςεη ηνπο
πνιίηεο. Πξνζβιέπνληαο βεβαίσο θαη ζηνλ παηξησηηζκό ηνπο θαη ζηηο πξάμεηο
αιιειεγγύεο από όζνπο δελ έρνπλ λνζήζεη. Όκσο, ηη λόεκα έρεη ν παηξησηηζκόο θαη
ε αιιειεγγύε ζε έλαλ θόζκν πνπ γίλεηαη όιν θαη πην ζθνηεηλόο; Όιν θαη πην
απάλζξσπνο; Καη θπξίσο όιν θαη πην θαηαπηεζηηθόο; Αθόκε θαη όζνη ηνικνύλ λα
κηιήζνπλ γηα αηνκηθά δηθαηώκαηα, παλαλζξώπηλεο αμίεο, ειεύζεξε βνύιεζε,
πξνπειαθίδνληαη. ΢ην όλνκα ηεο δεκόζηαο πγείαο όια επηηξέπνληαη. Αθόκε θαη ην λα
γίλεη θαλείο πεηξακαηόδσν γηα ράξε… ηεο αλζξσπόηεηαο.

Δληάμεη, λα ζπκθσλήζνπκε όηη πξνέρεη ε αζθάιεηα ησλ πνιηηώλ. Όηη θπξίαξρν ζέκα
είλαη λα κελ θαηαξξεύζεη ην ζύζηεκα πγείαο επεηδή ζα κνιπλζνύλ ρηιηάδεο θαη ζα
ρξεηαζηνύλ λνζειεία. Να πνύκε «λαη» ζηνλ πεξηνξηζκό ησλ κεηαθηλήζεσλ γηα όζν
δηάζηεκα ιέλε νη επηζηήκνλεο. Όκσο, ηελ επόκελε εκέξα ηελ έρνπκε ζθεθηεί; Πώο
ζα είλαη ζε επίπεδν θνηλσληθήο ζπλνρήο, αηνκηθήο ειεπζεξίαο, αηζζήκαηνο
αιιειεγγύεο θαη επζύλεο; Πώο ζα είλαη ν θόζκνο άξαγε αλ νη πεξηνξηζκνί πνπ
βηώλνπκε ζήκεξα γίλνπλ θαζεκεξηλόηεηα θη εζηζηνύκε ζ’ απηνύο;

Απηό πνπ ζπκβαίλεη ζε πνιιέο ρώξεο είλαη ε ρξήζε ηεο ηερλνινγίαο γηα ηνλ έιεγρν
ησλ πνιηηώλ. ΢εθώλνπλ drones θαη ειέγρνπλ ηνλ θόζκν πνπ πεξπαηά, έρνπλ
«θπηέςεη» ρηιηάδεο θάκεξεο, έρνπλ ηε δπλαηόηεηα κέρξη θαη λα γλσξίδνπλ πνπ
είκαζηε κέζσ ησλ «έμππλσλ» θηλεηώλ. Αζηπλνκία θαη ζηξαηόο βξίζθεηαη ζηνπο
δξόκνπο θαη ζηνλ αέξα θαη απηό κνηάδεη ηόζν θπζηνινγηθό. ΢ε ιίγν ζα κπνξνύλ κέζσ
ηνπ θηλεηνύ καο θαη κε κηα απιή εθαξκνγή λα ειέγρνπλ αλ είκαζηε άξξσζηνη θαη λα
καο εηδνπνηνύλ κε έλα κήλπκα alert λα θάηζνπκε ζπίηηα καο, λα απνκνλσζνύκε θαη
θπζηθά λα ζηηγκαηηζηνύκε. Ρσηώ ινηπόλ κε όιε ηελ θαιή δηάζεζε. Ο θνξσλντόο ζα
πεξάζεη, ζα ληθεζεί, ζα θαηαπνιεκεζεί κε θάπνην θάξκαθν. Ο «Μεγάινο Αδεξθόο»
πνπ έρεη δεκηνπξγεζεί κε αθνξκή θαη αηηία ηε δεκόζηα πγεία, ζα είλαη πάληα εδώ;

Ο Ηζξαειηλόο ηζηνξηθόο Χαξάξη πεξηέγξαςε ζε πξόζθαην άξζξν ηνπ ηνλ θόζκν κεηά
ηνλ θνξσλντό. Έλαο θόζκνο πνπ κεγάια ηκήκαηα ηνπ πιεζπζκνύ ζα γίλνληαη
πεηξακαηόδσα, όρη κόλν ζε θάξκαθα αιιά θαη ζε θαηαζηάζεηο. Ζ ηειεξγαζία γηα
παξάδεηγκα κπνξεί λα γίλεη θαλόλαο. Ζ εξγαζία έμη κήλεο κε κηζό κηζζό ζα θαληάδεη
ηόζν θπζηνινγηθή. Ζ εθπαίδεπζε ησλ λέσλ από ην ζπίηη κέζσ ελόο ππνινγηζηή ή
απιά ελόο θηλεηνύ ζα είλαη ό,ηη πην ζπλεζηζκέλν. Χσξίο ζρνιεία, αίζνπζεο θαη
θαζεγεηέο, κε έλα παηδί θιεηζκέλν ζε έλα δσκάηην λα θάλεη κάζεκα θαη κε
δηαδηθηπαθνύο θίινπο. Καη νη ιανί ζα βξίζθνληαη ππό δηαξθή παξαθνινύζεζε ζε έλα
παγθόζκην Truman Show όπνπ θάπνην κάηη από ςειά ζα ειέγρεη ηα πάληα. Σελ
θίλεζή καο, ηηο παξέεο καο, ηε δηάζεζή καο, ηηο αζζέλεηεο πνπ έρνπκε, αθόκε θαη ηηο
ζθέςεηο καο. Έλα ηξνκαθηηθό πιέγκα παξαθνινύζεζεο πνπ ζα ρξεζηκνπνηεί ηελ
ηερλνινγία θαη ζα πξνεηνηκάδεη ηελ θνηλσλία ησλ «καδάλζξσπσλ» όπνπ θάζε έλλνηα
αηνκηθόηεηαο, πξνζσπηθήο δσήο, ειεπζεξίαο ηεο θίλεζεο ή ηεο ζθέςεο, ζα είλαη
θπζηνινγηθά.

Μπνξεί όια απηά λα θαληάδνπλ ηξειά, ζπλσκνζηνινγηθά ίζσο θαη αδύλαηα λα

γίλνπλ. Όκσο, απηό πνπ δνύκε ηώξα είλαη ην πξώην ζηάδην, αο ην ζθεθηνύκε
θαιύηεξα. Κιεηζηέο θνηλσλίεο, εζληθηζηηθή απνκόλσζε, παληειήο έιιεηςε
αιιειεγγύεο, θηινηνκαξηζκόο. Ση ζα γίλεη, ινηπόλ, αλ θάζε ρξόλν ή θάζε πέληε
ρξόληα έλαο ηόο «ρηππάεη» ή θάπνην άιιν… ηξειό γεγνλόο επηηξέπεη ζηηο θπβεξλήζεηο
λα αζθνύλ εμνπζία πνπ πεξηνξίδεη ηηο αηνκηθέο ειεπζεξίεο; Ση ζα γίλεη αλ ην επόκελν
ζηάδην, ζην όλνκα ηεο δεκόζηαο πγείαο, ηεο δεκόζηαο αζθάιεηαο ή κε επίθιεζε
ηνπ… παηξησηηθνύ θαζήθνληνο, είλαη κηα θνηλσλία απνιύησο ειεγρόκελε;

Θα ληθήζνπκε εκείο ηνλ θνξσλντό θαη θάζε αξξώζηηα. Αιιά ζα επηηξέςνπκε ην θόβν
λα παξαιύζεη ηελ δσή καο; Θα απνδερζνύκε ζην όλνκα θάζε αόξαηνπ ερζξνύ λα
ραζνύλ παλαλζξώπηλεο αμίεο, θνηλσληθέο θαη αηνκηθέο θαηαθηήζεηο; Ή ζα
εκπνδίζνπκε ην ρηίζηκν κηαο ζθνηεηλήο θνηλσλίαο, κε θιεηζηέο πόξηεο θαη παξάζπξα
θαη κε κηα αηνκηθόηεηα πνπ ζα απνβαίλεη ζε βάξνο ηνπ θνηλσληθνύ ζπλόινπ, ηεο
αιιειεγγύεο, ηεο ζπιινγηθόηεηαο, ηνπ αθηηβηζκνύ; Μήπσο ζα πξέπεη λα θνβόκαζηε
γηα όια απηά πνπ ζα γίλνπλ γηα εκάο… ρσξίο εκάο;

Βαζίιεο ΢. Καλέιιεο, https://www.in.gr

ΚΕΙΜΕΝΟ 2

Επένδσζη ζηον θόβο

Σηελ επνρή ηεο έθπηωζεο

πωιείηαη ν θόβνο
πάκθζελα θαη καδηθά.

Όηαλ εμαληιεζεί θαη εμαληιήζεη

ηειεηώλνπλ νη πξνζθνξέο.

Καη ηόηε εκθαλίδεηαη ε ειπίδα

πνπ πωιείηαη αθξηβά.

Έηζη γίλνληαη νη επελδύζεηο.

Απνζηόιεο Επκβξαγάθεο (2020), "΢ηα ρξόληα ηνπ θνξσλντνύ", Δθδόζεηο e-

didaskalia.

ΘΕΜΑΤΑ

Α. Πώο θαληάδεηαη ην κέιινλ ηεο αλζξσπόηεηαο κεηά ηελ παλδεκία ν ζπληάθηεο ηνπ
θεηκέλνπ 1; Να απαληήζεηε ζε κία παξάγξαθν 60-80 ιέμεσλ (κνλάδεο 15).

Β1. Να ζρνιηάζεηε ηηο γισζζηθέο επηινγέο ηνπ ζπληάθηε ηνπ θεηκέλνπ 1 ζηελ
ηειεπηαία παξάγξαθν θαη λα επηζεκάλεηε πώο επεξεάδνπλ ην ύθνο ηνπ θεηκέλνπ
(κνλάδεο 10).

Β2α. Να ζρνιηάζεηε ηνλ ηίηιν ηνπ θεηκέλνπ 1. Λακβάλνληαο ππόςε ηνλ

επηθνηλσληαθό ζθνπό ηνπ ζπγγξαθέα, ηνλ θξίλεηε απνηειεζκαηηθό; (κνλάδεο 10).

Β2β. Πώο πξνζπαζεί ν ζπληάθηεο ηνπ θεηκέλνπ 1 λα εληζρύζεη ηελ πεηζηηθόηεηα ηνπ
ιόγνπ ηνπ ζηε έθηε παξάγξαθν (Ο Ηζξαειηλόο ηζηνξηθόο...ζα είλαη θπζηνινγηθά);
(κνλάδεο 10).

Β3. "Έλα ηξνκαθηηθό πιέγκα παξαθνινύζεζεο πνπ ζα ρξεζηκνπνηεί ηελ ηερλνινγία

θαη ζα πξνεηνηκάδεη ηελ θνηλσλία ησλ «καδάλζξσπσλ» όπνπ θάζε έλλνηα
αηνκηθόηεηαο, πξνζσπηθήο δσήο, ειεπζεξίαο ηεο θίλεζεο ή ηεο ζθέςεο, ζα είλαη
θπζηνινγηθά". Να αλαγλσξίζεηε ην είδνο ηεο ζύληαμεο, λα ην κεηαηξέςεηε ζην
αληίζεην θαη λα επηζεκάλεηε ηηο πθνινγηθέο ηνπο δηαθνξέο (κνλάδεο 10).
Γ. Πνην πηζηεύεηε όηη είλαη ην ζέκα ηνπ θεηκέλνπ 2; Να θαηαγξάςεηε ηηο ζθέςεηο θαη
ηα ζπλαηζζήκαηα πνπ ζαο γελληνύληαη ζε κηα παξάγξαθν 100-200 ιέμεσλ (κνλάδεο
15).

Γ. Αμηνπνηώληαο ζηνηρεία ηνπ θεηκέλνπ 1, θαιείζηε λα γξάςεηε έλα άξζξν γηα ηελ
ηζηνζειίδα ηνπ ζρνιείνπ ζην νπνίν ζα αλαθέξεηε ηηο ζπλέπεηεο ηεο παλδεκίαο
ζρεηηθά κε ηε καδνπνίεζε ησλ αλζξώπσλ (κνλάδεο 30).

Δπηκέιεηα θξηηεξίνπ αμηνιόγεζεο γηα ην e-didaskalia.blogspot.gr, Απνζηόιεο

Επκβξαγάθεο, Φηιόινγνο - M.Ed. Δηδηθόο Παηδαγσγόο.