Professional Documents
Culture Documents
مجمُعً مقاالت شاوسدٌمیه کىفراوس ژئُفیسیک ایران 32 ،تا 32اردیبٍشت ماي ،9212
صفحً 893-804
چكیدي
زض يغبنؼّ حبضطْ ،سف ثطضؼی ٔ پيبزِؼبظی ضٔؾ پيؿیبثی احتًبنی
ظييٍنطظِْب ثط ضٔی فالت ایطاٌ يیثبـس کّ ـبيم پيؿیبثی ثهُس يست
ٔ پيؿیبثی کٕتبِ يست اؼت .اؼبغ ایٍ ضٔؾ اؼتفبزِ اظ ظييٍ نطظِ-
ْبی يٕخٕز زض یک کبتبنٕگ ٔ ًْٕاض ؼبظی اثط آَٓب خٓت پيؿیبثی
ظييٍ نطظِْبی آیُسِ اؼتَ .تبیح أنيّ ایٍ ضٔؾ ثط ضٔی ایطاٌ زض
ایٍ يمبنّ اضائّ ـسِ اؼت .الظو ثّ شکط اؼت کّ ایٍ يغبنؼّ زض
يطاحم أنيّ ٔ اخطای آظيٌْٕبی آيبضی يطتجظ ثب صحت ؼُدی َتبیح
اؼت.
Abstract
The aim of this study is to investigate and apply a probabilistic forecasting method of
earthquakes including long-term and short-term models on Iranian plateau. This method uses
the smoothed seismicity for estimating the rate of future seismicity. Preliminary results obtained
by the method on Iranian plateau are presented in this review. It is worth to note that this study
is on its initial stages and is being evaluated against the recent earthquake records using
statistical tests.
9مقدمً
ظنعنّ یکی اظ يًٓتطیٍ ضٔیسازْبی عجيؼی اؼت کّ زض عٕل تبضید،
ًْٕاضِ ظَسگی اَؽبٌْب ضا زض يؼطض تٓسیس لطاض زازِ اؼت .ثّ
زنيم يبْيت پيچيسِ فطآیُس ظنعنّ ٔ َيع ػسو ٔخٕز زازِْبی کبفی
ٔ يُبؼت ،پيؿثيُی ظييٍ نطظِ اظ عطیك ضٔؾْبی تؼيُی يفکم ثّ َظط
يیضؼس .ثّ ػجبضت زیگط ،پيؿثيُی ظنعنّ فمظ يیتٕاَس ٔخّ آيبضی
زاـتّ ٔ ًْطاِ ثب ػسو لغؼيت ثبـس .تؼطیفی کهی کّ يؼًٕال زض ایٍ
ظييُّ ثيبٌ يیـٕز تحت ػُٕاٌ پيؿیبثی ظنعنّ اؼت کّ زض آٌ ثبظِ-
ْبیی اظ ذغب ثطای ظيبٌ ،يکبٌ ٔ ثعضگبی ضٔیساز ظييٍ نطظِ زض
َظط گطفتّ يیـٕز .يؼًٕال پيؿیبثی ظنعنّ ثط اؼبغ افك ظيبَی آٌ
ثّ 2زؼتّ ثهُس يست (چُس ؼبنّ) ٔ کٕتبِ يست (چُس ضٔظِ تب چُس
يبّْ) تمؽيى يیـٕز.
كفٕض ایطاٌ ،ثّ زنيم لطاضگيطي زض كًطثُس آنپْ-يًبنيب زاضای
فؼبنيت ظیبز نطظِای اؼتْ .ط ؼبنّ چُسیٍ ظنعنّ َيطٔيُس زض َمبط
www.SID.ir
Archive of SID
2 شاوسدٌمیه کىفراوس ژئُفیسیک ایران
3رَش تحقیق
يجبَی ضیبضی ایٍ ضٔؾ ثّ يطٔض اظ زّْ 07تٕؼؼّ یبفتّ اؼت ٔ
اؼبغ آٌ زض يمبنّ کبگبٌ ٔ خکؽٌٕ ( )2777تٕضيح زازِ ـسِ اؼت.
پبضايتطْبی يٕضز اؼتفبزِ زض ایٍ ضٔؾ ـبيم اعالػبت يطثٕط ثّ
ظيبٌ ،يکبٌ ،ثعضگب ثطای پيؿیبثی کٕتبِ يست ٔ اعالػبت يطثٕط ثّ
ظيبٌ ،يکبٌ ،ثعضگب ٔ ؼبظٔکبض کبََٕی ظنعنّْب ثطای پيؿیبثی
ثهُس يست اؼت .زنيم اؼتفبزِ اظ ؼبظٔکبض کبََٕی ایٍ اؼت کّ
پبضايتطْبی يطثٕط ثّ آٌ ،چطذؿ صفحّ گؽم يطثٕط ثّ ظنعنّْبی
لجهی ضا يفرص يیکُُس کّ اظ عطیك آٌ يی تٕاٌ ضاؼتبی يحتًمتطی
ضا کّ ضٔیساز ثؼسی زض آٌ اتفبق ذٕاْس افتبز يفرص کطز .ثّ
ػجبضت زیگط ،اظ ایٍ عطیك اثط خٓت پصیطی َيع زض ثطآٔضز اَدبو
ـسِ ،اػًبل يیـٕز.
زض ایٍ َٕع پيؿیبثی َتبیح ثّ صٕضت َمفّْبیی اضائّ يیـَٕس کّ
َطخ ضٔیساز ظنعنّ ضا ثيبٌ يیًَبیُس .زض ایُدب َيع يبَُس ثؼضی
اظ ضٔؾْبی زیگط ،کبتبنٕگ يٕضز اؼتفبزِ ثّ زٔ َيًّ تمؽيى يی-
ـٕز .ثّ َحٕی کّ پبضايتطْبی الظو تٕؼظ َيًّ أل کبتبنٕگ يحبؼجّ
ٔ تٕؼظ َيًّ زٔو کبتبنٕگ ثٓيُّ يیـَٕس ٔ ؼپػ ثطای پيؿیبثی
ضذسازْبی آیُسِ اظ آَٓب اؼتفبزِ يیـٕز.
زض اَدبو پيؿیبثی ثهُس يست ،يؼًٕال ثطای تغييطات ظيبَی اظ یک
َٕع تٕظیغ پٕاؼبَی ،ثطای تٕظیغ ثعضگب اظ تٕظیغ گٕتُجطگ-ضیفتط
یب گبيب ٔ ثطای ٔاثؽتگی فبصهّ زض ضٔاثظ يطثٕط ثّ اثط ْط ظنعنّ
اظ ْؽتّای کّ ثب فبصهّ اظ ظنعنّ َؽجت يؼکٕغ زاضز ،اؼتفبزِ يی-
ـٕز (فطيٕل .)1ثّ عٕض کهی ،زض ایٍ ضٔؾ ثّ ْط کساو اظ ظنعنّ-
ْبی اتفبق افتبزِٔ ،ظٌ زازِ يیـٕز .ثّ ایٍ صٕضت کّ ؼٓى ْط
ظنعنّ زض يحبؼجبت َؽجت يؽتميى ثب ثعضگبی آٌ ٔ َؽجت يؼکٕغ ثب
فبصهّ ضٔيطکع آٌ زاضز .انجتّ زض يغبنؼبت يرتهفی کّ تب کٌُٕ ثب
ایٍ ضٔؾ اَدبو ـسِ اؼت ،ثب تٕخّ ثّ ـطایظ يؽئهّ ،تؼساز
پبضايتطْب تفبٔت زاضز.
()1
زض ایُدب ثؼس يکبٌ ،ثعضگب ٔ ؼبظٔکبض کبََٕی ایٍ اثؼبز ثب
َفبٌ ًَبیؿ زازِ ـسِاَس .زض ایُدب ًَبزْبی x,y,M,q1,q2,q3
زُْسِ َطخ پيؿیبثی ـسِ ضٔیساز ظنعنّْبی ثب يًبٌ ثيؿ اظ Mاؼت
ٔ ثٕؼيهّ ثطآیُس تًبو ظنعنّْبی لجهی يٕخٕز زض کبتبنٕگ عجك
ثبثت َطخ ظييُّ ٔ Cثبثتی اؼت ضاثغّ ظیط ترًيٍ ظزِ يیـٕز.
www.SID.ir
Archive of SID
3 شاوسدٌمیه کىفراوس ژئُفیسیک ایران
()2
َطخ ضٔیساز پٕاؼبَی یک ذٕـّ زض ٔاحس ظيبٌ اؼت کّ کّ زض آٌ
أنيٍ ظييٍ نطظِ ایٍ ذٕـّ يًبٌ نطظِای ثعضگتط یب يؽبٔی ثب M
َيع تٕظیغ يًبٌ ٔ يکبٌ زض يحسٔزِ يکبَی xضا زاضز.
تٕظیغ ـطعی ضٔیسازْبی زاذم آٌ ذٕـّ اؼت.
ضٔیساْبی اذيط اؼت کّ زض ظيبٌ ٔ tيکبٌ xضٔی يیزُْس ،ثّ ـطط
آَکّ ظييٍ نطظِْبی لجم اظ آَٓب زض ظيبٌ ٔ tiيکبٌ xiضخ زازِ
ثبـُس .ایٍ تبثغ ثّ گَّٕای تُظيى يیگطزز تب ظيبَيکّ يمساض آٌ
اظ یک حس آؼتبَّ تدبٔظ ًَبیس ،اذغبض ظييٍنطظِ ثعضگتطی زض ثبظِ
َفبٌ ظيبَی ٔ يکبَی يٕضز َظط زازِ ـٕز .زض ایُدب َيع
زُْسِ َطخ پيؿیبثی ـسِ ضٔیساز ظنعنّْبی ثب يًبٌ ثيؿ اظ Mاؼت
ٔ ثٕؼيهّ ثطآیُس تًبو ظنعنّْبی لجهی يٕخٕز زض کبتبنٕگ ترًيٍ
ظزِ يیـٕز.
َتبیح ایٍ يغبنؼّ َيع تٕؼظ يغبنؼبت گصـتَّگط ٔ ثب اؼتفبزِ
اظ تبثغ زضؼتًَبیی صحت ؼُدی يیـٕز .زض يسل ثهُس يست ،اثتسا
کبتبنٕگ زازِْب ضا ثّ ( 2یب چُس) لؽًت يؽبٔی (اظ َظط ثبظِ
ظيبٌ) تمؽيىثُسی يیکُُس .اگط پبضايتطْبی يسل يصکٕض اظ زلت
يحبؼجبتی ذٕثی ثطذٕضزاض ثبـُس ،ثبیس پيؿیبثی حبصم اظ زازِْبی
َيًّ أل کبتبنٕگ ،ثيفتطیٍ تغبثك ضا ثب زازِْبی يٕخٕز زض َيًّ
زٔو کبتبنٕگ زاـتّ ثبـُس .چگَٕگی ػًهکطز ضٔؾ پيؿیبثی ٔ يمبیؽّ
ثيٍ زٔ َيًّ کبتبنٕگ ،تٕؼظ تبثغ زضؼتًَبیی ثطآٔضز يیـٕز.
انجتّ صحت ؼُدی َٓبیی ایٍ ضٔؾ ثب گصـت افك ظيبَی پيؿیبثی يحمك
يیـٕز .زض پيؿیبثی کٕتبِ يست َيع ًَٕزاض يٕنچبٌ ،يؼيبضْبی
www.SID.ir
Archive of SID
4 شاوسدٌمیه کىفراوس ژئُفیسیک ایران
2داديٌا
زض عی ؼبلْبی اذيط يغبنؼبت ذٕثی َيع زض ظييُّ اضائّ
کبتبنٕگْبی ذٕة ٔ ًْگٍ ظييٍ نطظِ اَدبو ـسِ کّ اظ آٌ خًهّ يی-
تٕاٌ ثّ يغبنؼبت ـبْٕاض ٔ ًْکبضاٌ ( ٔ )2713کطیًی ٔ ًْکبضاٌ
( )2713اـبضِ کطز .زض يغبنؼّ يب اظ ایٍ زٔ کبتبنٕگ ٔ َيع
کبتبنٕگ ثبظثيُی ـسِ يطکع ISCاؼتفبزِ ذٕاْس ـس.
4وتایج
َتبیح ایٍ يغبنؼّ ثّ صٕضت َمفّ احتًبنی پيؿیبثی ظييٍ نطظِ
اضائّ يیگطزز کّ ًََّٕ أنيّای اظ َتبیح يطثٕط ثّ پيؿیبثی
ثهُس يست ثط ضٔی ایطاٌ زض ـکم (ًَ )1بیؿ زازِ ـسِ اؼت.
5بحث
زض يغبنؼّ حبضط ،ثّ صٕضت اخًبنیًَ ،بیی اظ فطآیُس پطزاظؾ
زازِْبی نطظِذيعی خٓت تٓيّ َمفّْبی احتًبنی پيؿیبثی ظييٍ
نطظِْبی ایطاٌ اضائّ ـسِ اؼت کّ ًََّٕ أنيّای اظ َتبیح يطثٕط
ثّ آٌ َيع اضائّ گفتّ اؼت ٔ ثّ َظط يیضؼس ثيُٓدبضیْبی یبفت
ـسِ ،اَغجبق ذٕثی ثب يُبعك نطظِای فؼبل اذيط زاـتّ ثبـُس کّ
ایٍ يٕضٕع َيبظ ثّ ثطضؼیْبی آيبضی زاضز .ایٍ يغبنؼّ زض يطاحم
أنيّ ذٕز ثٕزِ ٔ زض حبل تکًيم ـسٌ ٔ اخطای آظيٌْٕبی آيبضی
يطتجظ ثب صحت ؼُدی َتبیح اؼت.
www.SID.ir
Archive of SID
1 شاوسدٌمیه کىفراوس ژئُفیسیک ایران
َمفّ پيؿیبثی احتًبنی ثهُس يست ظييٍ نطظِ ثط ضٔی فالت ایطاٌ (اظ.9 شکل
- ًَبزْبی يُسضج ثط ضٔی ـکم يطظ ؼيبؼی ایطاٌ ضا َفبٌ يی.)2713 أاؼظ ؼبل
.زُْس
:مراجع
Kagan, Y.Y., and Jackson, D.D., 1995, New seismic gap hypothesis: Five years after. J. Geophys. Res., 100,
3943– 3959.
Kagan, Y.Y., and Jackson, D.D., 2000, Probabilistic forecasting of earthquakes. Geophys. J. Int., 143(2), 438-
453.
Kagan, Y.Y., and Knopoff, L., 1987, Statistical short-term earthquake prediction. Science, 236(4808), 1563–
1567.
Karimiparidari, S., Zaré, M., Memarian, H., Kijko, A., 2013, Iranian earthquakes, a uniform catalog with
moment magnitudes. Journal of Seismology, 17, 3, 897-911.
Nishenko, S., 1985, Seismic Potential for Large and Great Inter plate Earthquakes along the Chilean and
Southern Peruvian Margins of South America: a quantitative reappraisal. J. Geophys. Res., 90, 3589-3615.
Shahvar, M.P., Zare, M., Castellaro, S., 2013, A Unified Seismic Catalog for the Iranian Plateau (1900–2011).
Seism. Res. Lett., 84, 2, 233-249.
www.SID.ir