REFRAKCIJA

Refrakcija - Opti~ki zakoni prelamanja svetlosnog zraka kroz oko

Vazduh (re|a) - staklo (gu{}a) - zrak ka normali; ka bazi prizme

Upadni ugao (  ) -  prelomni ugao (  )

Indeks prelamanja ( I ) = sin  / sin 

- vazduh-voda = 1.33
- vazduh-staklo = 1.52

A M

p 0 K

H B

Prelamanje svetla na granici dveju sredina

 I
A

P
C B
A
D K E
Prelamanje svetlosti kroz prizmu

1pD (ja~ina) = skre}e svetlosni zrak za 1cm rastojanja od

jednog metra iza prizme (10  2pD)

SVERNA SO^IVA

Su opti~ki aktivna tela, prelamaju jednako u svim meridijanima.

Lik sabirnog so~iva:

  ve}i,
 bli`i,
 realna `i`a iza

Sverna so~iva mogu biti:

 Sabirna (konveksna)
 bikonveksna
 plankovenksna i
 konvekskonkavna
 Rasipna (konkavna)
 bikonkavna,
 plankonkavna i
 konvenkskonkavna

Tipovi konveksnih so~iva

 Tipovi konkavnih so~iva

Lik rasipnog so~iva:

 manji,
 dalji,
 imaginarna `i`a (fokus).

1
Ja~ina so~iva (Dioptrija) D = --------
f

CILINDRI^NA SO^IVA
Opti~ki aktivna tela, prelamanje aktivni i neaktivni meridijan

Umesto `i`ne ta~ke, `i`na linija.

 Odse~ak (sabirna so~iva)

 Otisak cilindra (rasipna so~iva)

Sabirno i rasipno cilindri~no so~ivo

TORI^NA SO^IVA

Kombinacija svernog i cilindri~nog so~iva

NEDOSTACI SO^IVA (U OKU, NAO^ARE)

1. Sverna aberacija,
 - Najvi{e se prelamaju svetlosni zraci ka periferiji so~iva,

2. Hromatska aberacija,
- Nejednako prelamanje svetlosnih zrakova razli~ite talasne
du`ine
Plava - naja~e prelama - najkra}a 
Crvena - najslabije prelma - najdu`a 

3. Astigmatizam kosih zrakova.

- Svetlosni zraci van opti~kog centra so~iva nepravilno se
prelamaju
 DIOPTRIKA OKA

 Prelamanje svetlosnih zraka:

 ro`nja~a,
  o~na vodica,
 so~ivo,
 staklasto telo.
 Uloga blende:
 du`ica
 Primanje svetlosnih zrakova
 mre`nja~a

 Emetropno oko (du`ine 24mm), prelomne mo}i 60 D

 ro`nja~a - 43 D
 prednja strana + 48D

 zadnja strana - 5 D

 Lens - 17 D (Lens u oku  21 D)

 Funkcionalna ispitivanja:
 keratometri,
 ultra-zvuk,
 refraktometri.

REDUKOVANO OKO (Davson, 1990.god)

Glavna ravan (H) na 1.5 mm od apeksa ro`nja~e, ~vorna ta~ka ( N ) u

nivou zadnjeg pola so~iva, prednji fokus ( Fa ) na 17.2 mm ispred, a
zadnji fokus ( Fp ) na 22.9 mm iznad zadnje ravni oka, uz prednje -
zadnji dijametar od 24,4 mm.

[ematsko oko Davson

Fa - Prednji fokus,
Fp- Zadnji fokus,
N1 i N2 - Prednja i zadnja ~vorna ta~ka
H1 i H2 - Prednja i zadnja glavna ravan

EMETROPIJA
Emetropno (normalno oko) najdalja ta~ka jasnog vida ( PR ) je u
beskona~nosti, najbli`a ta~ka jasnog vida (PP) nalazi ispred oka na
daljini {to zavisi od akomodacije i starosti pacijenta.
Uskla|ena veli~ina oka i ja~ina prelomnog sistema oka.
Sa rastom dolazi do procesa emetropizacije (fiziolo{ke varijacije-
direktni astigmatizam za 0.5 D, posle 60-te inverzni asigmatizam zbog
skleroze so~iva uz manju miopiju.

REFREKCIONE MANE (AMETROPIJE)

Hipermetropija, Miopija, Asigmatizam, Anizometropija (nejednaka
refrakcija na dva oka iste osobe)

HIPERMETROPIJA (dalekovidost)
Svetlosni zrak se prelama i fokusira iza mre`nja~e bez
akomodacije u oku prednjeg zadnjeg diametra manjim od 24mm ili
kod cornea plane i afakie

Prelamanje svetlosti u hipermetropnom oku

Cena dobrog vida je stalni akomodacioni napor i na daljinu i na
blizinu.
Klini~ki oblici hipermetropije:
  totalna, veli~ina celokupne refrakcione gre{ke u stanju
potpune paralize akomodacije
 latentna, je deo refrakcione mane korekcijama akomodacije
ve}i u mladih
 manifesna, je akomodacijom nekorigovani deo i posle
sedamdesete godine je ravna totalnoj.

Hipermetropija se koriguje naja~im konveksnim so~ivom, a kod

osoba preko 45 godina dodaje se prezbiopna korekcija za blizinu, kod
ve}e refrekcione gre{ke, pojave astenopijskih smetnji, kod ja~e
esoforije ili esotropije i smanjene o{trine vida.
Klini~ki znaci Hipermetropnog oka:
 Manje oko
 Manji promer ro`nja~e
 Pli}a prednja komora
 U`i komorni ugao (angularni glaukom)
 Pseudoneuritis hypermetropica - nervna vlakna su gu{}a i
ivice papile nejasne.

MYOPIA (kratkovidost) - prelomno zrak se fokusira pre mre`nja~e u

staklastom telu, u stanju divergencije stvara na retini rasipne
krugove.

Punctum remotum (PR) nalazi se na kona~nom i kratkom rastojanju

ispred oka bez u~e{}a akomodacije, a punctum proximum (PP) nalazi
se bli`e oku nego u emetropa.
 Prelamanje svetlosti u miopnom oku

 Myopno oko:
- prednje-zadnji diametar ve}i od 24mm,
- jaka prelomna mo} ro`nja~e-so~iva (keratoconus,
spherophakia, lenticonus),

 Myopia se deli na:

- aksijalnu - malu (od -3D) - benignu
- prelomnu. - srednju (od -6D) - malignu
- veliku (vi{e od 7 D)

Benigna miopija je refrekciona gre{ka u pubertetu ({kolska miopija)

do -7D o~uvane o{trine vida bez promene o~nog dna.
Maligna myopia je patolo{ko stanje preko - 20 D i preko 30mm
aksijalnog promera, duboke prednje komore, {irokog komornog ugla,
promena o~nog dna (Weiss-ov refleks, conusymiopicus, staphloma
posticum verum Scarpe, myiopna horoidoza, Fuchosova mrlja,
ablacija retine, (korekcija myopije naja~e minus konkavno so~ivo
kroz nao~are i kontaktna so~iva).

Astigmatismus (astigmatizam) lik predmeta ne predstavlja ta~ku ve}

dve `i`ne linije koje odgovaraju glavnim prelomnim meridijanima,
saglasno odnosima u [turnovom konoidu gde se lik stvara jasno u
horizontalnom meridijanu.

Konoid [turma, direktni astimatizam

B - Prva `i`na linija horizontalna

E - Druga `i`na linija vertikalna
Astigmatizam se deli na:
 direktni (ast. directus)
 inverzni (ast. inversus)
 kosi (ast. obliquus)

Odnos `i`nih linija prema retini kod razli~itih vrsta asigmatizma

 Odnos glavnih `i`nih linija i macule:
1. Astigmatismus simplex
a) myopicus
b) hypermetropicus

2. Astigmatismus mixtus
3. Astigmatismus compositus
a) myopicus
b) hypermetropicus

Ast. regularis - uro|ene anomalije zakrivljenosti ro`nja~e

Ast. irregularis - posledice povrede oboljenja i o`iljaka ro`nja~e

Le~enje:
 Cilindri~na,
 sverocilindri~na kontaktna so~iva,
 refrakciona hirurgija,
 perforativna i lamelarna keratoplastika.