TS en 933-1 PDF

TÜRK STANDARDI
TS EN 933-1
Nisan 2012
TS 3530 EN 933-1:1999’un yerine
ICS 91.100.15
Agregaların geometrik özellikleri için deneyler - Bölüm 1: Tane

büyüklüğü dağılımının tayini - Eleme yöntemi
Tests for geometrical properties of aggregates - Part 1: Determination of particle

size distribution - Sieving method
Essais pour déterminer les caractéristiques Prüfverfahren für geometrische Eigenschaften

géométriques des granulats - Partie 1: von Gesteinskörnungen - Teil 1: Bestimmung
Détermination de la granularité Analyse der Korngrößenverteilung - Siebverfahren
granulométrique par tamisage
TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDI TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
Milli Ön söz
- Bu standard; kaynağı EN 933-1:2012 standardı olan TS EN 933-1:2012 Türk standardının, Maden İhtisas
Kurulu’na bağlı TK17 Maden Teknik Komitesi marifetiyle hazırlanan Türkçe tercümesidir.
- Bu standard, yayınlandığında TS 3530 EN 933-1:1999’un yerini alır.
- CEN resmi dillerinde yayınlanan diğer standard metinleri ile aynı haklara sahiptir.
- Bu standardda kullanılan bazı kelime ve/veya ifadeler patent haklarına konu olabilir. Böyle bir patent
hakkının belirlenmesi durumunda TSE sorumlu tutulamaz.
- Bu standardda atıf yapılan standardların milli karşılıkları aşağıda verilmiştir:
EN, ISO, IEC Adı TS No Adı

vb. No (İngilizce) (Türkçe)
EN 932-2 Tests for general properties of TS EN 932-2 Agregaların genel özellikleri için
aggregates - Part 2: Methods for deneyler - Bölüm 2: Laboratuvar
reducing laboratory samples numunelerin azaltılması metodu
EN 932-5 Tests for general properties of TS EN 932-5 Agregaların genel özellikleri için
aggregates - Part 5: Common deneyler - Bölüm 5: Genel cihazlar
equipment and calibration ve kalibrasyon
EN 933-2 Tests for geometrical properties of TS EN 933-2 Agregaların geometrik özellikleri
aggregates - Part 2: Determination için deneyler - Kısım 2: Tane
of particle size distribution - Test boyutu dağılım tayini - Deney
sieves, nominal size of apertures elekleri, elek göz açıklıklarının
anma büyüklükleri
ISO 3310-1 Test sieves - Technical TS ISO 3310-1 Deney elekleri - Teknik özellikler ve
requirements and testing - Part 1: deneyler - Bölüm 1: Metal tel
Test sieves of metal wire cloth örgülü deney elekleri
ISO 3310-2 Test sieves - Technical TS ISO 3310-2 Deney elekleri - Teknik özellikler ve
requirements and testing - Part 2: deneyler Bölüm 2: Delikli metal
Test sieves of perforated metal plâkalı deney elekleri
plate
TS EN 933-1:2012 standardı, EN 933-1:2012 standardı ile birebir aynı olup, Avrupa Standardizasyon Komitesi’nin (CEN, Avenue Marnix 17
B-1000 Brussels) izniyle basılmıştır.
Avrupa Standardlarının herhangi bir şekilde ve herhangi bir yolla tüm kullanım hakları Avrupa Standardizasyon Komitesi (CEN/CENELEC) ve
üye ülkelerine aittir. TSE kanalıyla CEN/CENELEC’ten yazılı izin alınmaksızın çoğaltılamaz.
AVRUPA STANDARDI
EUROPEAN STANDARD
NORME EUROPÉENNE
EUROPÄISCHE NORM
TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
ICS 91.100.15
Agregaların geometrik özellikleri için deneyler - Bölüm 1: Tane

büyüklüğü dağılımının tayini - Eleme yöntemi
Tests for geometrical properties of aggregates - Part 1: Determination of particle size

distribution - Sieving method
Essais pour déterminer les caractéristiques Prüfverfahren für geometrische Eigenschaften von
géométriques des granulats - Partie 1: Gesteinskörnungen - Teil 1: Bestimmung der
Détermination de la granularité - Analyse Korngrößenverteilung - Siebverfahren
granulométrique par tamisage
Bu Avrupa standardı CEN tarafından 29 Ekim 2011 tarihinde onaylanmıştır.
CEN üyeleri, bu Avrupa Standardına hiçbir değişiklik yapmaksızın ulusal standard statüsü veren koşulları
öngören CEN/CENELEC İç Yönetmeliklerine uymak zorundadırlar. Bu tür ulusal standardlarla ilgili güncel
listeler ve bibliyografik atıflar, CEN-CENELEC Yönetim Merkezi’ne veya herhangi bir CEN üyesine başvurarak
elde edilebilir.
Bu Avrupa Standardı, üç resmi dilde (İngilizce, Fransızca, Almanca) yayınlanmıştır. Başka herhangi bir dile
tercümesi, CEN üyesinin sorumluluğundadır ve resmi sürümleri ile aynı statüde olduğu CEN-CENELEC
Yönetim Merkezi’ne bildirilir.
CEN üyeleri, Almanya, Avusturya, Belçika, Birleşik Krallık, Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya,
Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda, İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Letonya, Litvanya,
Lüksemburg, Kıbrıs (Güney Kıbrıs Rum Yönetimi), Macaristan, Malta, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya,
Slovakya, Slovenya, Türkiye ve Yunanistan’ın milli standard kuruluşlarıdır.
AVRUPA STANDARDİZASYON KOMİTESİ

EUROPEAN COMMITTEE FOR STANDARDIZATION
COMITÉ EUROPÉEN DE NORMALISATION
EUROPÄISCHES KOMITEE FÜR NORMUNG
Yönetim Merkezi: Avenue Marnix 17, B-1000 Brussels
© 2012 CEN Dünya genelinde herhangi bir şekilde ve herhangi bir yolla tüm kullanım
hakları CEN ulusal Üyelerine aittir.
Ref. No. EN 933-1:2012: E
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
İçindekiler
Sayfa
Ön söz ............................................................................................................................................................... 3
1 Kapsam ................................................................................................................................................. 4
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar........................................................................................ 4
3 Terimler ve tarifler ............................................................................................................................... 4
4 Prensip .................................................................................................................................................. 4
5 Cihaz ve malzemeler ............................................................................................................................ 5
6 Deney numunesi kısımlarının hazırlanması ...................................................................................... 5
7 Deney işlemi ......................................................................................................................................... 6
7.1 Yıkama .................................................................................................................................................. 6
7.2 Eleme .................................................................................................................................................... 7
7.3 Tartma ................................................................................................................................................... 7
8 Hesaplama ve sonuçların gösterilmesi ............................................................................................. 8
8.1 Hesaplamalar ....................................................................................................................................... 8
8.2 Sonuçların doğrulanması .................................................................................................................... 8
8.3 Kesinlik ................................................................................................................................................. 8
9 Deney raporu ........................................................................................................................................ 9
9.1 Zorunlu bilgiler ..................................................................................................................................... 9
9.2 Zorunlu olmayan (isteğe bağlı) bilgiler .............................................................................................. 9
Ek A - (Zorunlu) - D ≥ 31,5 mm olan tüvenan agregalar için alternatif deney yöntemi ........................... 10
A.1 Prensip ................................................................................................................................................ 10
A.2 Cihaz ve malzemeler .......................................................................................................................... 10
A.3 İşlem .................................................................................................................................................... 10
A.3.1 Başlangıçtaki deney numunesi kısmının hazırlanması ............................................................. 10
A.3.2 İlk yıkama safhası - 16 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutlan taneler ................................... 10
A.3.3 İlk kuru eleme safhası - 16 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutulan taneler .......................... 11
A.3.4 Hazırlık safhası - 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen kuru alt numune..................... 11
A.3.5 İkinci yıkama safhası - 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen azaltılmış alt numune .. 11
A.3.6 İkinci kuru eleme safhası - 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen azaltılmış alt numune
......................................................................................................................................................... 11
A.4 Hesaplama ve sonuçların gösterilmesi ........................................................................................... 11
A.4.1 Orijinal kuru kütle .......................................................................................................................... 11
A.4.2 İlk kuru eleme safhasında eleklerde tutulan kütle ...................................................................... 11
A.4.3 İkinci kuru eleme safhasında eleklerde tutulan kütle ................................................................ 12
A.4.4 0,063 mm göz açıklıklı elekten geçen ince tanelerin kütlesi ..................................................... 12
A.4.5 Tane büyüklüğü dağılımı ............................................................................................................... 12
A.4.6 Sonuçların doğrulanması .............................................................................................................. 12
Ek B - (Zorunlu) - Etüvde kurutulmaya uygun olmayan agregalar için deney yöntemi ......................... 13
Ek C - (Zorunlu) - Deney veri çizelgesi örneği ............................................................................................ 14
Ek D - (Bilgi için) - Sonuçların grafik olarak gösterimi .............................................................................. 15
Kaynaklar ........................................................................................................................................................ 16
2
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
Ön söz
Bu doküman (EN 933-1:2012), sekretaryası BSI tarafından yürütülen CEN/TC 154 "Aggregates - Agregalar"
Teknik Komitesi tarafından hazırlanmıştır.
Bu standarda en geç Temmuz 2012 tarihine kadar aynı metni yayınlayarak ya da onay duyurusu yayınlayarak
ulusal standard statüsü verilmeli ve çelişen ulusal standardlar en geç Temmuz 2012 tarihine kadar yürürlükten
kaldırılmalıdır.
Bu standardın bazı kısımlarının patent haklarına konu olabileceği unutulmamalıdır. CEN (ve/veya CENELEC),
bu tür patent haklarının bir kısmının veya tamamının belirlenmesinden sorumlu tutulmamalıdır.
Bu standard, EN 933-1:1997 standardının yerini alır.
EN 933, “Agregaların geometrik özellikleri için deneyler” başlığı altında aşağıdaki bölümlerden oluşur:
- Bölüm 1: Tane büyüklüğü dağılımı tayini - Eleme yöntemi,
- Bölüm 2: Tane büyüklüğü dağılımı tayini - Deney elekleri - Elek göz açıklıklarının anma büyüklükleri,
- Bölüm 3: Tane şekli tayini - Yassılık endeksi,
- Bölüm 4: Tane şeklinin tayini - Şekil endeksi,
- Bölüm 5: İri agregalarda ezilmiş ve kırılmış yüzeylerin yüzdesinin tayini,
- Bölüm 6: Yüzey özelliklerinin değerlendirilmesi - Agregaların akış katsayısı,
- Bölüm 7: İri agregalarda kavkı içeriğinin tayini - Kavkı yüzdesi,
- Bölüm 8: İnce tanelerin tayini - Kum eş değeri tayini,
- Bölüm 9: İnce malzeme tayini - Metilen mavisi deneyi,
- Bölüm 10: İnce malzeme tayini - İnce dolgu malzemelerinin tane büyüklüğüne göre sınıflandırılması (hava
jetiyle eleme),
- Bölüm 11: Geri kazanılmış iri agrega bileşenleri için sınıflandırma deneyleri.
CEN/CENELEC İç Yönetmeliklerine göre, bu Avrupa Standardının ulusal standard olarak uygulamaya

alınmasından sorumlu ulusal standard kuruluşlarının ülkeleri; Almanya, Avusturya, Belçika, Birleşik Krallık,
Bulgaristan, Çek Cumhuriyeti, Danimarka, Estonya, Finlandiya, Fransa, Hırvatistan, Hollanda, İrlanda,
İspanya, İsveç, İsviçre, İtalya, İzlanda, Letonya, Litvanya, Lüksemburg, Kıbrıs (Güney Kıbrıs Rum Yönetimi),
Macaristan, Malta, Norveç, Polonya, Portekiz, Romanya, Slovakya, Slovenya, Türkiye ve Yunanistan’dır.
3
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
1 Kapsam
Bu standard, tip deneyi için ve ihtilaf durumunda agregaların tane büyüklüğü dağılımının tayini için kullanılan
referans yıkama ve kuru eleme yöntemini kapsar. Diğer amaçlar için, özellikle fabrika üretim kontrolü için,
referans yöntem ile uygun bir çalışma ilişkisi oluşturulması şartıyla diğer yöntemler kullanılabilir. Bu standard,
dolgu agregaları hariç olmak üzere, 90 mm’ye kadar anma tane büyüklüğüne sahip hafif agregalar dâhil bütün
agregalara uygulanır.
Not 1 Dolgu agregalarının sınıflandırılmasının tayini, “EN 933-10 İnce malzeme tayini - İnce dolgu
malzemelerinin tane büyüklüğüne göre sınıflandırılması (hava jetiyle eleme)” standardı
kapsamındadır.
Not 2 Yıkama olmadan kuru eleme, yığışmaya sebep olan taneleri içermeyen agregalar için kullanılabilir.
2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

Aşağıda atıf yapılan dökümanlar, bu dokümanın uygulanması için kaçınılmazdır. Tarih belirtilen atıflarda,
belirtilmiş olan baskı geçerlidir. Tarih belirtilmemiş atıflarda, atıf yapılan dokümanın en son baskısı (tadiller
dâhil) kullanılır.
EN 932-2, Test for general properties of aggregates - Part 2: Methods for reducing laboratory samples
(Agregaların genel özellikleri için deneyler - Bölüm 2: Laboratuvar numunelerinin azaltılması metodu)
EN 932-5, Tests for general properties of aggregates - Part 5: Common equipment and calibration (Agregaların
genel özellikleri için deneyler - Bölüm 5: Genel cihazlar ve kalibrasyon)
EN 933-2, Tests for geometrical properties of aggregates - Part 2: Determination of particle size distribution -
Test sieves, nominal size of apertures (Agregaların geometrik özellikleri için deneyler - Kısım 2: Tane boyutu
dağılım tayini - Deney elekleri, elek göz açıklıklarının anma büyüklükleri)
ISO 3310-1, Test sieves - Technical requirements and testing - Part 1: Test sieves of metal wire cloth (Deney
elekleri - Teknik özellikler ve deneyler - Bölüm 1: Metal tel örgülü deney elekleri)
ISO 3310-2, Test sieves - Technical requirements and testing - Part 2: Test sieves of perforated metal plate
(Deney elekleri - Teknik özellikler ve deneyler Bölüm 2: Delikli metal plâkalı deney elekleri)
3 Terimler ve tarifler
Bu standardın amaçları bakımından, aşağıdaki terimler ve tarifler uygulanır.
3.1 Agrega
Yapılarda kullanılan doğal, imal edilmiş veya geri dönüştürülmüş olabilen taneli malzeme.
3.2 Deney numunesi kısmı

Tamamı tek bir deneyde kullanılan numune.
3.3 Sabit kütle

En az 1 saatlik ara ile yapılan birbirini izleyen tartımlarla tayin edilen ve %0,1'den daha büyük farklılık
göstermeyen kütle.
Not - Sabit kütle, birçok durumda, belirtilen bir etüvde (Madde 5.3) (110  5)C'ta, önceden tayin edilmiş bir
süre ile deney numunesi kısmının kurutulmasından sonra elde edilebilir. Deney laboratuvarları,
kullanılan etüvün kurutma kapasitesine bağlı olarak, belirli tip ve tane büyüklüğündeki numuneler için
sabit kütlenin elde edilmesine yönelik süreyi belirleyebilir.
4 Prensip
Deney, malzemenin bir elek serisi yardımıyla, azalan büyüklükler halinde farklı tane büyüklüklerine
bölünmesinden ve ayrılmasından ibarettir. Elek göz açıklıkları ve eleklerin numarası, talep edilen hassasiyet
derecesine ve numunenin yapısına uygun olarak seçilir.
Kabul edilen yöntem, yıkama ve kuru elemeden oluşur. Yıkama işleminin, hafif agregaların fiziksel özelliklerini
değiştirebileceği durumlarda kuru eleme uygulanmalı ve Madde 7.1'de belirtilen işlem uygulanmamalıdır.
4
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
Muhtelif elekler üzerinde kalan tanelerin kütlesi, malzemenin ilk kütlesi ile ilişkilidir. Her bir elekten geçen
kümülatif yüzdeler sayısal olarak ve istendiğinde grafiksel olarak rapor edilir (bk. Ek D).
5 Cihaz ve malzemeler
Aksi belirtilmedikçe bütün cihazlar, EN 932-5'te belirtilen genel şartlara uygun olmalıdır.
5.1 Deney elekleri, EN 933-2'de belirtilen göz açıklıklarına sahip ve ISO 3310-1 ile ISO 3310-2’deki
genel şartlara uygun olan.
5.2 Sıkıca yerleştirilen tava ve kapak, elekler için.
5.3 Hava dolaşımlı etüv, sıcaklığı 110C  5C'ta termostat kontrollü olarak muhafaza edebilen veya
tane büyüklüğünün bozunmasına neden olmuyorsa, agregaları kurutmak için uygun başka bir cihaz.
5.4 Yıkama donanımı.
5.5 Teraziler veya tartılar, deney numunesi kısmını % 0,1 doğrulukla tartan.
5.6 Tepsiler, fırçalar.
5.7 Eleme cihazı, (isteğe bağlı).
6 Deney numunesi kısımlarının hazırlanması

İstenilen sayıda deney numunesi kısmı elde etmek için numuneler, EN 932-2’ye uygun olarak azaltılmalıdır.
Not - Önemli miktarda ince malzeme içeren numunelerde, ayrışma ve toz kaybını en aza indirmek için
azaltma işleminden önce numunenin nemlendirilmesi gerekebilir.
Her bir deney numunesi kısmının büyüklüğü, Çizelge 1’de belirtildiği gibi olmalıdır.
5
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
Çizelge 1 - Deney numunesi kısımlarının en az büyüklükleri
Agrega tane büyüklüğü D Agregaların kütlesi Hafif agregaların hacmi (L)

(en fazla) mm kg
90 80 -
32 10 2,1
16 2,6 1,7
8 0,6 0,8
≤4 0,2 0,3
Not 1 - 90 mm’nin altındaki diğer tane büyüklüklerindeki agregalar için en küçük deney numunesi kısmının
kütlesi, 𝑀 = (𝐷/10)2 formülü kullanılarak Çizelge 1’de verilen kütlelerden enterpolasyon yoluyla
tayin edilebilir.
Burada;
M Deney numunesi kısmının en küçük kütlesi (kg),
D Agrega büyüklüğüdür (mm).
Not 2 - Deney numunesi kısmının miktarı, Çizelge 1’deki değerden küçük ise, deney yönteminin kesinliği azalabilir.
Böyle bir durumda, deney numunesi kısmının miktarı, deney raporunda belirtilmelidir (Madde 9.2).
Not 3 - Normal yoğunluktaki agregalarda olduğu gibi yaklaşık aynı hacimde bir deney numunesi kısmı elde
etmek için, tane yoğunluğu 3,00 Mg/m 3’ten daha büyük olan agregalar (bk. EN 1097-6) için,
yoğunluk oranı esas alınarak Çizelge 1’de verilen deney numunesi kısmı kütlelerine uygun bir
düzeltme uygulanır.
Not 4 - EN 13055’e uyan hafif agregalar için, en küçük uygun deney numunesi büyüklüğünü seçmek için
hacim sütunu kullanılır. Diğer agrega büyüklükleri için hacimler enterpolasyon ile elde edilebilir.
Numune azaltma ile, kütlesi en az değerden büyük olan, fakat önceden belirlenmiş değerde olmayan bir deney
numunesi kısmı elde edilmelidir.
Deney numunesi kısmı, sabit kütleye ulaşılıncaya kadar 110C  5C sıcaklığa ısıtılarak kurutulur. Soğumaya
bırakılır, tartılır ve kütle M1 olarak kaydedilir.
Bazı agrega türlerinde, 110C‘taki kurutma, takip eden yıkama ve/veya eleme işlemlerinde tanelerin tek tek
ayrılmasını önleyecek derecede taneleri birbirine bağlar. Bu tür agregalara, Ek B’de verilen işlem
uygulanmalıdır.
31,5 mm’ye eşit veya daha büyük D büyüklüğüne sahip tüvenan agregalar için, Ek A’da tanımlanmış işlem
uygulanabilir.
7 Deney işlemi
7.1 Yıkama
Deney numunesi kısmı bir kaba yerleştirilir ve üzerini kaplayacak kadar yeterli miktarda su eklenir.
Not 1 - Topakların ayrılması için su içinde 24 saat bekletmek yararlı olur. Çözücü bir madde de kullanılabilir.
İnce tanelerin tamamen ayrışması ve asılı hale gelmesinin sağlanması amacıyla, numune, yeterli seviyede
şiddet uygulanarak çalkalanır.
Sadece bu deneyde kullanılmak üzere ayrılan 0,063 mm göz açıklıklı eleğin her iki tarafı ıslatılır ve üzerine
koruyucu bir elek (örneğin, 1 mm veya 2 mm göz açıklıklı) yerleştirilir. Elekler, deney eleklerinden geçen
süspansiyonun çöpe veya gerekirse uygun bir kaba toplanması sağlanacak şekilde monte edilmelidir. Kabın
içindekiler en üstteki eleğe boşaltılır. 0,063 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen su berraklaşıncaya kadar
yıkamaya devam edilir.
Not 2 - 0,063 mm göz açıklıklı deney eleğinin veya koruyucu eleğin, aşırı yüklenmesine, taşmasına ve hasar
görmesine karşı önlem alınmalıdır. Bazı agregalar için, sadece kaptaki ince tanelerin, 0,063 mm göz
6
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
açıklıklı koruyuculu deney eleğinin üzerine boşaltılması gerekir; bu esnada numune kabında kalan iri
taneli malzeme yıkanmaya devam edilir ve 0,063 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen su
berraklaşıncaya kadar ince taneler koruyucu elekten süzülür.
0,063 mm göz açıklıklı elekte tutulan kalıntı malzeme, 110ºC ± 5ºC’ta sabit kütleye ulaşılıncaya kadar kurutulur.
Soğumaya bırakılır, tartılır ve kütle, M2 olarak kaydedilir.
7.2 Eleme
Yıkanmış ve kurutulmuş malzeme (veya doğrudan kuru numune) elek sütununa boşaltılır. Elek sütunu,
yukarıdan aşağıya, göz açıklıkları düzenli bir biçimde azalacak şekilde birbirine geçirilmiş ve düzenlenmiş
elekler, tava ve kapaktan ibarettir.
Not 1 - Tecrübeler, tüm ince tanelerin yıkama ile uzaklaştırılamadığını göstermiştir. Bu nedenle, 0,063 mm
göz açıklıklı deney eleğinin, elek sütununa ilave edilmesi gerekir.
Sütun, el ile veya mekanik olarak sallanır. Daha sonra, en büyük göz açıklıklı elekten başlayarak elekler teker
teker ayrılır. Örneğin, tava ve kapak kullanılarak, hiç bir malzeme kaybı olmadığından emin olunarak, her bir
elek el ile sallanır.
Not 2 - Mekanik elemenin verimliliği; agrega tipi, eleme süresi, elek üzerindeki yük ve sallama hareketinin
genlik ve frekans gibi parametrelerinden etkilenir. Bu nedenle mekanik eleme süresi dikkatli şekilde
seçilmelidir.
Her eleği geçen malzeme, elek sütununda bulunan bir sonraki elek üzerine konularak işleme devam edilir.
Eleğin aşırı yüklenmesi önlenmelidir.
Not 3 - Eleklerin aşırı yüklenmesini önlemek için, eleme işleminin sonunda her bir elek üzerinde kalan normal
agregaların miktarı (gr olarak ifade edilen), aşağıdakini geçmemelidir:
𝐴𝑥√𝑑
200
Burada;
A Eleğin alanı (mm2),
d Elek göz açıklığı (mm)
dır.
Aşırı yükleme meydana gelirse, aşağıdaki işlemlerden biri uygulanmalıdır:
a) Numune daha küçük kısımlara ayrılır ve bu kısımlar art arda elenir,

b) Bir sonraki en büyük elekten geçen numune, numune ayırıcı yardımı ile veya dörde bölünerek kısımlarına
ayrılır; azaltılmış deney numunesi kısmı ile elek analizine devam edilir ve azaltma için daha sonraki
hesaplamalarda bu analizler dikkate alınır.
İlave olarak yapılan eleme işlemi, herhangi bir elek üzerinde kalan malzemenin kütlesinde kütlece %1,0’dan
daha fazla değişikliğe sebep olmuyorsa, eleme işleminin tamamlandığı kabul edilir.
Not 4 - Agreganın özelliklerine bağlı olarak, elek üzerinde kalan malzeme miktarı, 1 dakika boyunca %1,0’dan
daha fazla değişmiyorsa eleme işleminin tamamlandığı kabul edilir.
Not 5 - Hafif agregalarda, eleme işlemi sonunda, her bir elek üzerinde bir tabakadan daha fazla tane
kalmamalıdır.
7.3 Tartma
En büyük göz açıklıklı elek üzerinde kalan malzeme tartılır, kütlesi R1 olarak kaydedilir.
En büyük göz açıklıklı eleğin hemen altındaki elek için aynı işlem uygulanır ve tutulan kütle R2 olarak kaydedilir.
Her bir elekte tutulan malzemelerin kütlesini elde etmek için, elek sütunundaki bütün eleklere aynı işlem
uygulanır, kütleler R3, R4, Ri, Rn olarak kaydedilir.
7
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
Tavada kalan elenmiş malzeme varsa tartılır ve kütlesi P olarak kaydedilir.
8 Hesaplama ve sonuçların gösterilmesi

8.1 Hesaplamalar
Farklı kütleler, bir örneği Ek C’de verilen bir deney veri formuna kaydedilir.
Her bir elek üzerinde tutulan kütle, M1 orijinal kuru kütlesinin bir yüzdesi olarak hesaplanır.
0,063 mm göz açıklıklı eleğe kadar her bir elekten geçen orijinal kuru kütlenin kümülatif yüzdesi hesaplanır.
0,063 mm göz açıklıklı elekten geçen ince tanelerin yüzdesi (f), aşağıdaki eşitlik ile hesaplanır:
(𝑀1 −𝑀2 )+𝑃

𝑓= 𝑥100
𝑀1
Burada;
M1 Deney numunesi kısmının kuru kütlesi (kg),
M2 0,063 mm göz açıklıklı elek üzerinde tutulan malzemenin kuru kütlesi (kg),
P Tavada kalan elenmiş malzemenin kütlesi (kg)
dir.
Kuru eleme için:
100𝑃
𝑓=
𝑀1
8.2 Sonuçların doğrulanması
Ri kütlelerinin ve P’nin toplamı ile M2 kütlesi arasındaki fark %1’den fazla ise, deney tekrarlanmalıdır.
8.3 Kesinlik
Aşağıdaki kesinlik değerleri, “The proposed CEN method for the determination of the particle size distribution
of aggregates. Sieve test on sand. Results of the 1996/7 Cross-Testing Experiment” of the European Project
No. 134”. dokümanından alınmıştır.
Tekrarlanabilirlik (r1) ve uyarlık (R1) değerleri, deneylerin, biri 0/0,4 mm ve ikisi de 0/2 mm fraksiyonları olmak
üzere üç ince agrega fraksiyonunun her biri üzerinde, iki kez tekrar edilmesi esasına göre, dokuz Avrupa
ülkesindeki 17 laboratuvar tarafından tayin edilmiştir. Her bir laboratuvarda, 200 g ve 30 g kütleli iki farklı
numune hazırlanmış ve bu numuneler peş peşe deneye tabi tutulmuştur.
0,063 mm ile 4 mm arasında göz açıklıklı eleklerden oluşan, temel setteki her bir elek büyüklüğü için kesinlik
değerleri aşağıdaki gibidir:
𝑟1 = 0,042√{𝑋(100,0 − 𝑋)}
𝑅1 = 0,086√{𝑋(100,0 − 𝑋)}
Burada X, gerçek elek göz açıklığından geçen kümülatif yüzdenin ortalamasını gösterir.
Kesinliğin, her bir eleğin yüküne oldukça bağlı olduğu belirlenmiştir; aşırı yüklü eleklerin, kesinlik değerlerinin
kalitesini azalttığı, hafif yüklü eleklerin ise daha iyi kesinlik değerleri verdiği görülmüştür.
8
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
9 Deney raporu
9.1 Zorunlu bilgiler
Deney raporu, aşağıdaki bilgileri içermelidir:
a) Bu standarda atıf,
b) Numunenin tanıtımı,
c) Laboratuvarın tanıtımı,
d) Numuneyi teslim alma tarihi,
e) Analiz yöntemi (yıkama ve eleme veya kuru eleme),
f) 0,063 mm göz açıklıklı elek için en yakın tek haneli ondalık sayıya, diğer elekler için en yakın tam sayıya
yuvarlanmış olarak, her bir elekten geçen deney numunesi kısmı kütlesinin kümülatif yüzdesi.
9.2 Zorunlu olmayan (isteğe bağlı) bilgiler

Deney raporu, aşağıdaki bilgileri içerebilir:
a) Numune kaynağının adı ve konumu,
b) Malzemenin ve numune azaltma işleminin tanımlanması,
c) Sonuçların grafik olarak gösterimi (bk. Ek D),
d) Numune alma sertifikası,
e) Deney numunesi kısmının büyüklüğü,
f) Deney tarihi.
9
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
Ek A
(Zorunlu)
D ≥ 31,5 mm olan tüvenan agregalar için alternatif deney yöntemi
A.1 Prensip
Bu alternatif deney yönteminde, yıkama ve kuru eleme işlemleri Madde 7’de tanımlandığı gibi gerçekleştirilir,
ancak deney numunesi kısmının hazırlanmasında alternatif bir işlem uygulanır.
Deney numunesi kısmı, kurutulmadan önce 16 mm göz açıklıklı deney eleği ile ayrılır. 16 mm göz açıklıklı
deney eleğinde tutulan kuru alt numune, daha sonra 0,063 mm ve 16 mm göz açıklıklı deney eleklerinde
yıkanır, daha sonra kurutulur ve tekrar elenir.
16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen alt numune de kurutulur ve ilk alt numunedeki 0,063/16 mm
fraksiyonundaki taneler (varsa) buraya eklenir. 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen kuru tanelerin
miktarı, istenen değere azaltılır. Sonra bu azaltılmış alt numune, 0,063 mm göz açıklıklı deney eleğinde yıkanır,
kurutulur ve tekrar elenir.
İlave aşamalar için, değiştirilmiş hesaplamalar kullanılır.
Not 1 - Bu alternatif yöntemde, ana yönteme ilave aşamalar söz konusudur; ancak, yıkanması, kurutulması
ve elenmesi gereken malzemenin miktarı azalır.
Not 2 - Bu yöntem, “yıkamadan kuru eleme” yöntemine alternatif olarak kullanılmamalıdır.
A.2 Cihaz ve malzemeler

Madde 5’te belirtilen cihaz ve malzemeler ve aşağıdaki kullanılır:
A.2.1 Delikli plakalı deney eleği, 16 mm göz açıklıklı, kurutmadan önce başlangıçtaki deney numunesi
kısmını ayırmak için kullanılan.
A.3 İşlem
A.3.1 Başlangıçtaki deney numunesi kısmının hazırlanması

Laboratuvar numunesi büyüklüğü, başlangıçtaki deney numunesi kısmını hazırlamak için, Madde 6’daki
işlemler kullanılarak Çizelge 1’de belirtilen bir büyüklüğe azaltılır.
Başlangıçtaki deney numunesi kısmı, 16 mm göz açıklıklı deney eleği kullanılarak ayrılır. Gerekirse, bu
safhada tane kaybı olmamasından emin olmak için, elek yıkanır.
Not - Ayırma safhası, agregalara “teslim alındığı” şartlarda uygulanmalıdır. Bununla birlikte, fazla suyu
bertaraf etmek için laboratuvar numunesinin biraz kurutulmasına izin vermek uygun olabilir.
16 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutulan taneler (MC) sabit kütleye ulaşılıncaya kadar Madde 6’da belirtildiği
gibi kurutulur. Soğumaya bırakılır, tartılır ve kütlesi MC1 olarak kaydedilir.
16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen taneler (MC) sabit kütleye ulaşılıncaya kadar Madde 6’da belirtildiği
gibi kurutulur. Soğumaya bırakılır, tartılır ve kütlesi MF1 olarak kaydedilir.
A.3.2 İlk yıkama safhası - 16 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutlan taneler
16 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutulan kurutulmuş taneler (MC), 16 mm göz açıklıklı deney eleği ile 0,063
mm göz açıklıklı bir deney eleği kullanılarak ve Madde 7.1’de belirtilen işlemlere göre yıkanır.
16 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutulan yıkanmış taneler, sabit kütleye ulaşılıncaya kadar Madde 7.1’de
belirtildiği gibi kurutulur. Soğumaya bırakılır, tartılır ve kütle MC2 olarak kaydedilir.
10
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen ve 0,063 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutulan yıkanmış taneler,
sabit kütleye ulaşılıncaya kadar Madde 7.1’de belirtildiği gibi kurutulur. Soğumaya bırakılır, tartılır ve kütle MC3
olarak kaydedilir.
A.3.3 İlk kuru eleme safhası - 16 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutulan taneler
16 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutulan kurutulmuş taneler (MC2 kütleli), Madde 7.2’deki işlemler
kullanılarak kuru elemeye tabi tutulur. 16 mm göz açıklıklı deney eleği, 16 mm daha büyük göz açıklıklı uygun
deney elekleri ve bir tava kullanılır.
16 mm ve daha büyük göz açıklıklarına sahip deney eleklerinde tutulan malzemenin kütlesi, Madde 7.3’te
belirtildiği gibi kaydedilir.
16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen bütün taneler tutulur ve kütleleri MC4 olarak kaydedilir.
A.3.4 Hazırlık safhası - 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen kuru alt numune
Başlangıçta 16 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutulan tanelerden (MC3 ve MC4 kütlelerine sahip olan) oluşan
0,063/16 mm tane büyüklüğü aralığındaki taneler, 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen başlangıçtaki
deney numunesi kısmını oluşturan tanelere (MF) eklenir. Taneler karıştırılır, tartılır ve toplam kütle MF2 olarak
kaydedilir.
Not - MF2 kütlesi ile (MF1+MC3+MC4) kütlesi arasındaki fark, 10 g’dan daha fazla olmamalıdır.
Birleştirilmiş kuru alt numune, 16 mm’ye eşit D agrega büyüklüğü için, en az Çizelge 1’de belirtilen büyüklüğe
azaltılır. Azaltılan alt numune kütlesi, MF3 olarak kaydedilir.
A.3.5 İkinci yıkama safhası - 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen azaltılmış alt
numune
16 mm göz açılığına sahip deney eleğinden geçen kurutulmuş taneler (kuru MF3 kütleli), 0,063 mm göz açıklıklı
deney eleği ve Madde 7.1’de belirtilen işlemler kullanılarak yıkanır.
0,063 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutulan yıkanmış taneler sabit kütleye ulaşılıncaya kadar Madde 7.1’de
belirtildiği gibi kurutulur. Soğumaya bırakılır, tartılır ve kütle MF4 olarak kaydedilir.
A.3.6 İkinci kuru eleme safhası - 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen azaltılmış
alt numune
0,063/16 mm tane büyüklüğü aralığında yer alan kurutulmuş taneler (kuru MF4 kütleli), Madde 7.2’deki işlemler
kullanılarak kuru elemeye tabi tutulur.
Her bir deney eleğinde tutulan malzemelerin kütlesi, Madde 7.3’te belirtildiği gibi, RF3, RF4, RFn sembolleri
kullanılarak, 0,063 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen kütle ise PF sembolü kullanılarak kaydedilir.
A.4 Hesaplama ve sonuçların gösterilmesi
A.4.1 Orijinal kuru kütle

Aşağıdaki eşitlikten M1 ilk kuru kütlesini hesaplamak için Madde A.3.1’de kaydedilen değerler kullanılır:
𝑀1 = 𝑀𝐶1 + 𝑀𝐹1 (1)
Burada;
M1 Başlangıçtaki deney numunesi kısmının kurutulmuş kütlesi,
MC1 16 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutulan başlangıçtaki deney numunesi kısmının kurutulmuş kütlesi,
MF1 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen başlangıçtaki deney numunesi kısmının kurutulmuş kütlesi
dir.
A.4.2 İlk kuru eleme safhasında eleklerde tutulan kütle

Her bir elekte tutulan Rn kütlelerini, M1 başlangıçtaki kuru kütlenin bir yüzdesi olarak hesaplamak için Madde
A.3.3’te kaydedilen değerler kullanılır.
11
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
A.4.3 İkinci kuru eleme safhasında eleklerde tutulan kütle

Aşağıdaki eşitliklerden başlangıçtaki kurutulmuş deney numunesi kısmındaki eş değer kütleyi hesaplamak için,
Madde A.3.6’da kaydedilen değerler kullanılır:
𝑃 = 𝑃𝐹 𝑥 𝑀𝐹2 ⁄𝑀𝐹3 (2)
ve
𝑅𝑛 = 𝑅𝐹𝑛 𝑥 𝑀𝐹2 ⁄𝑀𝐹3 (3)
Burada;
MF2 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen başlangıçtaki deney numunesi kısmının kurutulmuş kütlesi,
MF3 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen azaltılmış alt numunenin kurutulmuş kütlesi,
P Tavada kalan elenmiş malzemenin eş değer kurutulmuş kütlesi,
PF Tavada kalan elenmiş malzemenin kurutulmuş kütlesi,
Rn Her bir elekte tutulan elenmiş malzemenin eş değer kurutulmuş kütlesi,
RFn Her bir elekte tutulan elenmiş malzemenin kurutulmuş kütlesi
dir.
A.4.4 0,063 mm göz açıklıklı elekten geçen ince tanelerin kütlesi

Aşağıdaki eşitlikten, 16 mm göz açıklıklı deney eleğinde başlangıçta tutulan tanelerden, ince taneli olanların
kütlesini (FC1) hesaplamak için Madde A.3.1 ve Madde A.3.2’de kaydedilen değerler kullanılır:
𝐹𝐶1 = 𝑀𝐶1 − (𝑀𝐶2 + 𝑀𝐶3 ) (4)
Burada;
FC1 16 mm göz açıklıklı deney eleğinde başlangıçta tutulan tanelerden, ince taneli olanların kütlesi,
MC1 16 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutulan başlangıçtaki deney numunesi kısmının kurutulmuş kütlesi
MC2 İlk yıkama safhasından sonra, 16 mm göz açıklıklı deney eleğinde tutulan tanelerin kurutulmuş kütlesi,
MC3 İlk yıkama safhasından sonra, 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen tanelerin kurutulmuş kütlesi
dir.
Aşağıdaki eşitlikten, 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen başlangıçtaki tanelerden, ince taneli olanların
eş değer kütlesini (FF1) hesaplamak için Madde A.3.4 ve Madde A.3.5’te kaydedilen değerler kullanılır:
𝐹𝐹1 = 𝑀𝐹2 ⁄𝑀𝐹3 𝑥 (𝑀𝐹3 − 𝑀𝐹4 ) (5)
Burada;
FF1 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen başlangıçtaki tanelerden, ince taneli olanların kütlesi,
MF2 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen başlangıçtaki deney numunesi kısmının kurutulmuş kütlesi,
MF3 16 mm göz açıklıklı deney eleğinden geçen azaltılmış alt numunenin kurutulmuş kütlesi,
MF4 İkinci yıkama safhasından sonra, tanelerin kurutulmuş kütlesi.
dir.
İnce tanelerin toplam eş değer kütlesi (f), aşağıdaki eşitlik kullanılarak hesaplanır:
𝑓 = 𝐹𝐶1 + 𝐹𝐹1 + 𝑃 (6)
Burada f, ince tanelerin toplam eşdeğer kütlesidir.
A.4.5 Tane büyüklüğü dağılımı

Her bir elekten geçen başlangıçtaki M1 kuru kütlesinin kümülatif yüzdesini hesaplamak için, Madde A.4.2 ve
Madde A.4.3’teki her bir elekte tutulan kütle ve eş değer kütle değerleri kullanılır.
Başlangıçtaki M1 kuru kütlesinin bir yüzdesi olarak ince tanelerin yüzdesini hesaplamak için, Madde A.4.4’teki
ince tanelerin toplam eş değer kütlesi değeri kullanılır.
A.4.6 Sonuçların doğrulanması

Rn kütlelerinin ve f’nin toplamı ile başlangıçtaki M1 kuru kütlesi arasındaki fark, %1’den fazla ise, deney
tekrarlanmalıdır.
12
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
Ek B
(Zorunlu)
Etüvde kurutulmaya uygun olmayan agregalar için deney yöntemi
110C’taki etüvde kurutulmaya uygun olmayan agregalar için, istenilen sayıda deney numunesi kısmı paralel
(düplike) hazırlanır ve kütleleri kaydedilir. Paralel olarak hazırlanmış her bir deney numunesi kısmı çiftinden
bir tanesinin rutubet muhtevası, (110  5)C sıcaklıkta etüvde kurutularak tayin edilir.
Diğer deney numunesi kısmı, ön kurutma yapılmadan, yıkama ve eleme yöntemi ile deneye tabi tutulur. Bu
ikinci deney numunesi kısmının başlangıçtaki kuru kütlesi, paralel deney numunesi kısımlarının aynı rutubet
muhtevasına sahip olduğu kabul edilerek hesaplanmalı ve M1’ olarak kaydedilmelidir.
13
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
Ek C
(Zorunlu)
Deney veri çizelgesi örneği
TANE BÜYÜKLÜĞÜ DAĞILIMI - ELEME YÖNTEMİ (TS EN 933-1) Laboratuvar:

Numuneyi teslim alma
Numunenin tanıtımı
tarihi:
Deneyi yapan:
Kullanılan yöntem: Yıkama ve eleme / kuru eleme (uygun olmayanı siliniz)
Toplam kuru kütle, M1 = (veya M1’ = bk. Ek B)
Yıkamadan sonra kuru kütle, M2 =
Yıkamayla bertaraf edilen ince tanelerin kuru kütlesi, M1 - M2 =
Elek göz açıklığı Elekte tutulan Elekte tutulan Elekten geçen

malzemenin kütlesi (Ri) malzemenin yüzdesi kümülatif yüzde
100 x Ri/M1 100 - ∑(100 x Ri/Mi)
mm kg (kütlece %) (kütlece %)
R1
R2 (en yakın tamsayı

olarak)
Tavadaki malzeme P
(𝑀1 −𝑀2 )+𝑃

0,063 mm göz açıklıklı elekten geçen ince malzeme yüzdesi, 𝑓= 𝑥100
𝑀1
100𝑃
Kuru eleme için, 𝑓 = (en yakın tek haneli ondalık sayı olarak)
𝑀1
∑ 𝑅𝑖 + 𝑃 =
Açıklamalar:
𝑀2 −(∑ 𝑅𝑖 +𝑃)
𝑥100 = <%1
𝑀2
Deney numunesi kısmının kuru kütlesi, doğrudan tayin edilmiş ise M1 olarak veya paralel deney numunesi
kısmından hesaplanmışsa M1’ olarak kaydedilmelidir.
14
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
Ek D
(Bilgi için)
Sonuçların grafik olarak gösterimi
Açıklama
y Elekten geçen kümülatif %
x Kare göz açıklıklı (mm) elekler
z Elekte tutulan kümülatif %
Şekil D.1 - Sonuçların grafik olarak gösterimi
15
ICS 91.100.15 TS EN 933-1:2012-04
EN 933-1:2012
Kaynaklar
EN 1097-6, Tests for mechanical and physical properties of aggregates - Part 6: Determination of particle
density and water absorption
EN 13055, Lightweight aggregates
16

TS en 933-1 PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

TS en 933-1 PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TÜRK STANDARDI

Agregaların geometrik özellikleri için deneyler - Bölüm 1: Tane

Tests for geometrical properties of aggregates - Part 1: Determination of particle

Essais pour déterminer les caractéristiques Prüfverfahren für geometrische Eigenschaften

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ

- Bu standard, yayınlandığında TS 3530 EN 933-1:1999’un yerini alır.

- Bu standardda atıf yapılan standardların milli karşılıkları aşağıda verilmiştir:

EN, ISO, IEC Adı TS No Adı

Agregaların geometrik özellikleri için deneyler - Bölüm 1: Tane

Tests for geometrical properties of aggregates - Part 1: Determination of particle size

Bu Avrupa standardı CEN tarafından 29 Ekim 2011 tarihinde onaylanmıştır.

AVRUPA STANDARDİZASYON KOMİTESİ

Bu standard, EN 933-1:1997 standardının yerini alır.

- Bölüm 1: Tane büyüklüğü dağılımı tayini - Eleme yöntemi,

- Bölüm 3: Tane şekli tayini - Yassılık endeksi,

- Bölüm 4: Tane şeklinin tayini - Şekil endeksi,

- Bölüm 5: İri agregalarda ezilmiş ve kırılmış yüzeylerin yüzdesinin tayini,

- Bölüm 6: Yüzey özelliklerinin değerlendirilmesi - Agregaların akış katsayısı,

- Bölüm 7: İri agregalarda kavkı içeriğinin tayini - Kavkı yüzdesi,

- Bölüm 8: İnce tanelerin tayini - Kum eş değeri tayini,

- Bölüm 9: İnce malzeme tayini - Metilen mavisi deneyi,

CEN/CENELEC İç Yönetmeliklerine göre, bu Avrupa Standardının ulusal standard olarak uygulamaya

2 Atıf yapılan standard ve/veya dokümanlar

3.2 Deney numunesi kısmı

3.3 Sabit kütle

5.2 Sıkıca yerleştirilen tava ve kapak, elekler için.

5.4 Yıkama donanımı.

5.6 Tepsiler, fırçalar.

5.7 Eleme cihazı, (isteğe bağlı).

6 Deney numunesi kısımlarının hazırlanması

Çizelge 1 - Deney numunesi kısımlarının en az büyüklükleri

Agrega tane büyüklüğü D Agregaların kütlesi Hafif agregaların hacmi (L)

Aşırı yükleme meydana gelirse, aşağıdaki işlemlerden biri uygulanmalıdır:

a) Numune daha küçük kısımlara ayrılır ve bu kısımlar art arda elenir,

Tavada kalan elenmiş malzeme varsa tartılır ve kütlesi P olarak kaydedilir.

8 Hesaplama ve sonuçların gösterilmesi

(𝑀1 −𝑀2 )+𝑃

Kuru eleme için:

d) Numuneyi teslim alma tarihi,

e) Analiz yöntemi (yıkama ve eleme veya kuru eleme),

9.2 Zorunlu olmayan (isteğe bağlı) bilgiler

a) Numune kaynağının adı ve konumu,

b) Malzemenin ve numune azaltma işleminin tanımlanması,

c) Sonuçların grafik olarak gösterimi (bk. Ek D),

d) Numune alma sertifikası,

e) Deney numunesi kısmının büyüklüğü,

İlave aşamalar için, değiştirilmiş hesaplamalar kullanılır.

Not 2 - Bu yöntem, “yıkamadan kuru eleme” yöntemine alternatif olarak kullanılmamalıdır.

A.2 Cihaz ve malzemeler

A.3.1 Başlangıçtaki deney numunesi kısmının hazırlanması

A.4 Hesaplama ve sonuçların gösterilmesi

A.4.1 Orijinal kuru kütle

𝑀1 = 𝑀𝐶1 + 𝑀𝐹1 (1)

A.4.2 İlk kuru eleme safhasında eleklerde tutulan kütle

A.4.3 İkinci kuru eleme safhasında eleklerde tutulan kütle

𝑃 = 𝑃𝐹 𝑥 𝑀𝐹2 ⁄𝑀𝐹3 (2)

𝑅𝑛 = 𝑅𝐹𝑛 𝑥 𝑀𝐹2 ⁄𝑀𝐹3 (3)

A.4.4 0,063 mm göz açıklıklı elekten geçen ince tanelerin kütlesi

𝐹𝐶1 = 𝑀𝐶1 − (𝑀𝐶2 + 𝑀𝐶3 ) (4)

𝐹𝐹1 = 𝑀𝐹2 ⁄𝑀𝐹3 𝑥 (𝑀𝐹3 − 𝑀𝐹4 ) (5)

𝑓 = 𝐹𝐶1 + 𝐹𝐹1 + 𝑃 (6)

Burada f, ince tanelerin toplam eşdeğer kütlesidir.

A.4.5 Tane büyüklüğü dağılımı