You are on page 1of 12

TÜRK STANDARDI

TURKISH STANDARD

TS EN 933-5
Nisan 2000

ICS 91.100.15
1.Baskı

AGREGALARIN GEOMETRİK ÖZELLİKLERİ İÇİN DENEYLER -


KISIM 5: İRİ AGREGALARDA EZİLMİŞ VE KIRILMIŞ YÜZEYLERİN
YÜZDESİNİN TAYİNİ

Tests for geometrical properties of aggregates - Part 5:


Determination of percentage of crushed and broken surfaces in
coarse aggregate particles

TÜRK STANDARDLARI ENSTİTÜSÜ


Necatibey Caddesi No.112 Bakanlıklar/ANKARA

TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
− Bugünkü teknik ve uygulamaya dayanılarak hazırlanmış olan bu standardın, zamanla ortaya
çıkacak gelişme ve değişikliklere uydurulması mümkün olduğundan ilgililerin yayınları izlemelerini
ve standardın uygulanmasında karşılaştıkları aksaklıkları Enstitümüze iletmelerini rica ederiz.

− Bu standardı oluşturan Hazırlık Grubu üyesi değerli uzmanların emeklerini; tasarılar üzerinde
görüşlerini bildirmek suretiyle yardımcı olan bilim, kamu ve özel sektör kuruluşları ile kişilerin
değerli katkılarını şükranla anarız.

Kalite Sistem Belgesi


İmalât ve hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren kuruluşların sistemlerini TS EN ISO 9000 Kalite
Standardlarına uygun olarak kurmaları durumunda TSE tarafından verilen belgedir.

Türk Standardlarına Uygunluk Markası (TSE Markası)


TSE Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin ilgili Türk Standardına uygun
olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında Türk Standardları Enstitüsü’nün
garantisi altında olduğunu ifade eder.

TSEK
Kalite Uygunluk Markası (TSEK Markası)
TSEK Markası, üzerine veya ambalâjına konulduğu malların veya hizmetin henüz Türk Standardı
olmadığından ilgili milletlerarası veya diğer ülkelerin standardlarına veya Enstitü tarafından kabul
edilen teknik özelliklere uygun olduğunu ve mamulle veya hizmetle ilgili bir problem ortaya çıktığında
Türk Standardları Enstitüsü’nün garantisi altında olduğunu ifade eder.

DİKKAT!
TS işareti ve yanında yer alan sayı tek başına iken (TS 4600 gibi), mamulün Türk Standardına uygun
üretildiğine dair üreticinin beyanını ifade eder. Türk Standardları Enstitüsü tarafından herhangi bir
garanti söz konusu değildir.

Standardlar ve standardizasyon konusunda daha geniş bilgi Enstitümüzden sağlanabilir.

TÜRK STANDARDLARININ YAYIN HAKLARI SAKLIDIR.

TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDI TS EN 933-5/Nisan 2000

ÖN SÖZ
− Bu standard, CEN tarafından kabul edilen EN 933-5 (1998) standardı esas alınarak, TSE Maden
Hazırlık Grubu’nca hazırlanmış ve TSE Teknik Kurulunun 11 Nisan 2000 tarihli toplantısında Türk
Standardı olarak kabul edilerek yayımına karar verilmiştir.

TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDI TS EN 933-5/Nisan 2000

İÇİNDEKİLER
1 - KAPSAM............................................................................................................... 1
2 - ATIF YAPILAN STANDARDLAR ......................................................................... 1
3 - TARİFLER............................................................................................................. 1
3.1 - AGREGA BÜYÜKLÜĞÜ ..............................................................................................1
3.2 - di/Di TANE BÜYÜKLÜĞÜ ARALIĞI .............................................................................1
3.3 - DENEY NUMUNESİ.....................................................................................................1
3.4 - SABİT KÜTLE ..............................................................................................................2
3.5 - TAMAMEN EZİLMİŞ VEYA KIRILMIŞ TANE...............................................................2
3.6 - EZİLMİŞ VEYA KIRILMIŞ TANE..................................................................................2
3.7 - YUVARLAK TANE .......................................................................................................2
3.8 - TAMAMEN YUVARLAK TANE ....................................................................................2
3.9 - EZİLMİŞ VEYA KIRILMIŞ YÜZEYLER ........................................................................2
4 - PRENSİP............................................................................................................... 2
5 - CİHAZLAR ............................................................................................................ 2
6 - DENEY NUMUNESİNİN HAZIRLANMASI............................................................ 3
7 - İŞLEM ................................................................................................................... 3
7.1 - D ≤ 2d OLAN DENEY NUMUNELERİ..........................................................................3
7.2 - D > 2d OLAN DENEY NUMUNELERİ..........................................................................3
8 - HESAPLAMA VE SONUÇLARIN GÖSTERİLMESİ ............................................. 4
8.1 - D ≤ 2d OLAN DENEY NUMUNELERİ..........................................................................4
8.2 - D > 2d OLAN DENEY NUMUNELERİ..........................................................................4
8.2.1 - Azaltılmamış Büyüklük Aralıkları ......................................................................................... 4
8.2.2 - Azaltılmış Büyüklük Aralıkları .............................................................................................. 4
9 - DENEY RAPORU1) ............................................................................................... 6
9.1 - GEREKLİ BİLGİLER ....................................................................................................6
9.2 - İSTEĞE BAĞLI BİLGİLER ...........................................................................................6
EK A ........................................................................................................................... 7
EK MA ........................................................................................................................ 8

TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDI TS EN 933-5/Nisan 2000

AGREGALARIN GEOMETRİK ÖZELLİKLERİ İÇİN DENEYLER -


BÖLÜM 5: İRİ AGREGALARDA EZİLMİŞ
VE KIRILMIŞ YÜZEYLERİN YÜZDESİNİN TAYİNİ

1 - KAPSAM
Bu standard, doğal iri agrega numunesindeki ezilmiş ve kırık yüzeyli tanelerin yüzdesinin tayini için bir
metodu kapsar. Bu standard, çakıl veya çakıl ihtiva eden karışık agregaya uygulanır.

Bu standardda belirtilen deney metodu, Di ≤ 63 mm ve di ≥ 4 mm olan di/Di tane büyüklüğü aralıklarına


uygulanır.

NOT - D > 63 mm ve/veya d < 4 mm olan agrega büyüklükleri için deney Di ≤ 63 mm ve di ≥ 4 mm


olan di/Di tane büyüklüğü aralıklarına uygulanabilir.

2 - ATIF YAPILAN STANDARDLAR


Bu standardda, tarih belirtilerek veya belirtilmeksizin diğer standardlara atıf yapılmaktadır. Bu atıflar
metin içerisinde uygun yerlerde belirtilmiş ve aşağıda liste halinde verilmiştir. Tarih belirtilen atıflarda
daha sonra yapılan tadil veya revizyonlar, atıf yapan bu standardda da tadil veya revizyon yapılması
şartı ile uygulanır. Atıf yapılan standardın tarihinin belirtilmemesi halinde ilgili standardın en son
baskısı kullanılır.

EN, ISO, IEC vb. Adı TS No Adı


No (İngilizce) (Türkçe)
EN 932-2 Tests for general properties of TS EN 932-2 Agregaların Genel Özellikleri
aggregates - Part 2: Methods for İçin Deneyler - Bölüm 2:
reducing laboratory samples Lâboratuvar Numunelerinin
Azaltılması Metodu
EN 932-5 Tests for general properties of TS prEN 932-5 Agregaların Genel Özellikleri
aggregates - Part 5: Common İçin Deneyler - Bölüm 5: Genel
equipment and calibration Cihazlar ve Kalibrasyon
EN 933-1 Tests for geometrical properties TS 3530 Agregaların Geometrik
of aggregates - Part 1: EN 933-1 Özellikleri İçin Deneyler Kısım
Determination of particle size 1: Tane Büyüklüğü Dağılımı
distribution - Sieving method Tayini - Granülometrik Analiz
(Eleme Metodu)
EN 933-2 Tests for geometrical properties TS EN 933-2 Agregaların Geometrik
of aggregates Part 2: Özellikleri İçin Deneyler -
Determination of particle size Kısım 2: Tane Boyu Dağılımı
distribution - Test sieves, nominal Tayini - Deney Elekleri, Elek
size of apertures Göz Açıklıklarının Anma
Büyüklükleri

3 - TARİFLER
Bu standardın amacına uygun tarifler aşağıda verilmiştir.

3.1 - AGREGA BÜYÜKLÜĞÜ


Agreganın, alt (d) ve üst (D) elek büyüklükleri cinsinden ifadesidir.

NOT - İfade, üst elekte kalacak (elek üstü) ve alt elekten geçecek (elek altı) bazı tanelerin varlığını
kabul eder.

3.2 - di/Di TANE BÜYÜKLÜĞÜ ARALIĞI


İki eleğin büyüğünden (Di) geçen ve küçüğünde (di) tutulan bir agrega aralığıdır.

3.3 - DENEY NUMUNESİ


Tamamı bir tek deneyde kullanılan numunedir.

1
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDI TS EN 933-5/Nisan 2000

3.4 - SABİT KÜTLE


En az 1 saatlik kurutmadan sonra yapılan ve müteakip tartım işlemlerinden sonra % 0,1’den daha
büyük farklılık göstermeyen kütledir.

NOT - Bir çok durumda, sabit kütle, deney numunesinin belirli bir etüvde (110 ± 5)°C’da, önceden
tayin edilmiş bir süreyle kurutulmasından sonra elde edilebilir. Deney lâboratuvarları,
kullanılan etüvün kurutma kapasitesine bağlı olarak, özel tip ve büyüklüklerdeki numuneler için
sabit kütlenin tespitine yönelik süreyi tayin edebilirler.

3.5 - TAMAMEN EZİLMİŞ VEYA KIRILMIŞ TANE


Yüzeyinin %90’ından fazlası ezilmiş veya kırılmış olan tanedir (tc).

3.6 - EZİLMİŞ VEYA KIRILMIŞ TANE


Yüzeyinin %50’sinden fazlası ezilmiş veya kırılmış olan tanedir (c).

3.7 - YUVARLAK TANE


Yüzeyinin %50’si veya daha azı ezilmiş veya kırılmış olan tanedir (r).

3.8 - TAMAMEN YUVARLAK TANE


Yüzeyinin %90’ınından fazlası yuvarlak olan tanedir (tr).

3.9 - EZİLMİŞ VEYA KIRILMIŞ YÜZEYLER


Kırma yoluyla üretilen veya tabiî kuvvetlerce ezilen ve keskin kenarları olan bir çakıl tanesinin
yüzeyleridir. Kırılmış veya ezilmiş çakıl tanesinin yüzey kenarları aşınmış veya bozunmuş ise, bu
durumda bu çakılın yüzeyleri, bu deney metodunun amaçları doğrultusunda, yuvarlak olarak
değerlendirilmelidir.

4 - PRENSİP
Deney, iri agregalardan oluşan bir deney numunesindeki,
− Tamamen ezilmiş veya kırılmış olanlar da dahil, ezilmiş veya kırılmış tanelerin;
− Tamamen yuvarlak olanlar da dahil, yuvarlak tanelerin
el ile sınıflandırılmasından ibarettir.

Bu grupların her birinin kütlesi, deney numunesi kütlesinin yüzdesi olarak tayin ve ifade edilir.

Daha sonra, tamamen ezilmiş veya kırılmış taneler ile tamamen yuvarlak taneler, ezilmiş veya kırılmış
taneler ile yuvarlak tanelerden el ile ayrılır ve bu grupların kütlesi tayin edilerek deney numunesi
kütlesinin yüzdesi olarak ifade edilir.

5 - CİHAZLAR
Aksi belirtilmedikçe, tüm cihazlar TS prEN 932-5’deki genel şartlara uygun olmalıdır.

5.1 - Deney elekleri, TS EN 933-2’ye uygun göz açıklıklı.

5.2 - Tava ve kapak, eleklere sıkı olarak yerleştirilebilen.

5.3 - Havalandırmalı etüv, (110 ± 5)°C’luk sıcaklığı sağlayacak şekilde termostat kontrollü veya
herhangi bir tanenin parçalanmasına neden olmayacak şekilde agregayı kurutmak için gerekli
donanım.

5.4 - Terazi veya tartı cihazı, tartılacak kütleyi, ± % 0,1 doğrulukla tartabilen ve uygun kapasitede.

5.5 - Tepsiler

5.6 - Fırçalar

5.7 - Eleme makinası (isteğe bağlı)

2
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDI TS EN 933-5/Nisan 2000

6 - DENEY NUMUNESİNİN HAZIRLANMASI


Numune, TS EN 932-2’deki şartlara uygun olarak azaltılmalıdır.

Numune, sabit kütleyi elde etmek için (110 ± 5)°C’da kurutulur, tartılır ve kütle Mo olarak kaydedilir.

4 mm’den büyük tanelerin tamamen ayırımını sağlamak için, yeterli kuvvetle sallayarak uygun deney
elekleriyle eleme yapılır. 63 mm’lik deney eleğinde tutulan ve 4 mm’lik deney eleğinden geçen taneler
dikkate alınmaz.
Deney numunesini elde etmek için, gerekirse numune TS EN 932-2’ye göre daha da azaltılır. Deney
numunesinin kütlesi M1 olarak kaydedilir. Deney numunesinin kütlesi, Çizelge 1’de belirtildiği gibi
olmalıdır.

ÇİZELGE 1 - Deney Numunelerinin Kütlesi

Üst agrega büyüklüğü - D Deney Numunesi Kütlesi


mm kg, en az
63 45
32 6
16 1
8 0,1

NOT - Diğer D agrega büyüklükleri için, uygun deney numunesi kütleleri Çizelge 1’de verilen
kütlelerden yorumlanarak belirlenebilir.

Numune azaltmayla, minimum değerden daha büyük olan fakat önceden tayin edilen tam değere eşit
olmayan bir deney numunesi kütlesi elde edilmelidir.

Deney, Di ≤ 2 di olan her bir di/Di tane büyüklüğü aralığında uygulanır.

D > 2d olan numuneler, önce, Di ≤ 2 di olan di/Di tane büyüklüğü aralıklarına ayrılmalıdır.

7 - İŞLEM
7.1 - D ≤ 2d OLAN DENEY NUMUNELERİ
Deney numunesi taneleri, düz bir yüzey üzerine yayılır ve taneler el ile aşağıda belirtilen iki grup
halinde ayırılır:
− Tamamen ezilmiş veya kırılmış taneler (tc) de dahil ezilmiş ve kırılmış taneler (c).
− Tamamen yuvarlak taneler (tr) de dahil, yuvarlak taneler (r).

Her bir grup tartılır ve kütleleri Mc ve Mr olarak kaydedilir.

Kırılmış veya ezilmiş taneler (c), düz bir yüzey üzerine yayılır ve tamamen kırılmış veya ezilmiş taneler
(tc), el ile diğerlerinden ayrılır. Tamamen kırılmış veya ezilmiş taneler (tc) tartılır ve kütle, Mtc olarak
kaydedilir.

Yuvarlak taneler (r), düz bir yüzey üzerine yayılır ve tamamen yuvarlak taneler (tr), el ile diğerlerinden
ayırılır. Tamamen yuvarlak taneler (tr) tartılır ve kütle Mtr olarak kaydedilir.

7.2 - D > 2d OLAN DENEY NUMUNELERİ


Deney numunesi, TS 3530 EN 933-1’e göre elenmek suretiyle, Di ≤ 2di olan di/Di tane büyüklüğü
aralıkları halinde ayırılır.

Her bir tane büyüklüğü aralığının kütlesi Mi olarak kaydedilir ve her bir di/Di tane büyüklüğü aralığı
kütlesinin, deney numunesi kütlesi M1’e göre yüzdesi hesaplanır ve bu değer Vi olarak kaydedilir.

M1’in %10’undan daha azına tekabül eden herhangi bir di/Di tane büyüklüğü aralığı dikkate alınmaz.

NOT 1 - Gerekli görülürse, geriye kalan ve 100’den daha az tane içeren herhangi bir di/Di tane
büyüklüğü aralığı, deney raporuna kaydedilmelidir.

3
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDI TS EN 933-5/Nisan 2000

NOT 2 - Aşırı sayıda tane içeren di/Di tane büyüklüğü aralıkları, TS EN 932-2’ye göre, tekrar azaltma
işlemine tâbi tutulabilir.

NOT 3 - 200’den çok daha fazla sayıda tane içermeleri halinde, tane büyüklük aralıkları daha da
azaltılabilir.

Geriye kalan her bir di/Di tane büyüklüğü aralığında, deneye tâbi tutulan tanelerin kütlesi M1i olarak
kaydedilir ve geriye kalan bu büyüklük aralıklarının her birindeki taneler, Madde 7.1’e uygun olarak
ayrı ayrı sınıflandırılır.

Bu di/Di büyüklük aralıklarının her birindeki kırılmış veya ezilmiş tanelerin, yuvarlak tanelerin, tamamen
kırılmış veya ezilmiş tanelerin ve tamamen yuvarlak tanelerin kütleleri sırasıyla, Mci, Mri, Mtci ve Mtri
olarak kaydedilir.

8 - HESAPLAMA VE SONUÇLARIN GÖSTERİLMESİ


8.1 - D ≤ 2d OLAN DENEY NUMUNELERİ
M1 ve Mc, Mr, Mtc ve Mtr kütle değerleri, bir deney veri çizelgesine (Ek A’da verilen örneğe bakınız)
kaydedilir ve her bir gruptaki tanelerin C yüzde değeri, aşağıdaki formüle göre hesaplanır:

M(c, r, tc veya tr )
C (c, r, tc veya tr) = x 100
M1

Burada;
M(c, r, tc veya tr ) : Deney numunesindeki kırılmış veya ezilmiş tanelerin, yuvarlak tanelerin, tamamen
kırılmış veya ezilmiş tanelerin ve tamamen yuvarlak tanelerin kütleleri, g,
M1 : Deney numunesi kütlesi, g,
dir.

Değerler, en yakın tam sayı olarak kaydedilir.

8.2 - D > 2d OLAN DENEY NUMUNELERİ

8.2.1 - Azaltılmamış Büyüklük Aralıkları


Hiçbir büyüklük aralığı azaltılmamışsa, her bir gruptaki her bir tanenin yüzdesi, aşağıdaki eşitliğe göre
hesaplanır:

C(c, r, tc veya tr) =


∑M (ci, ri, tci veya tri)
x 100
∑M 1i

Burada;
∑ M(ci, ri, tci veya tri) : Deneye tâbi tutulan büyüklük aralıklarındaki kırılmış veya ezilmiş, yuvarlak,
tamamen kırılmış veya ezilmiş ve tamamen yuvarlak tanelerin kütlelerinin toplamı,
g,
∑M 1i : Deneye tâbi tutulan büyüklük aralıklarındaki kütlelerin toplamı, g,
dır.

Değerler, en yakın tam sayı olarak kaydedilir.

8.2.2 - Azaltılmış Büyüklük Aralıkları


Herhangi bir büyüklük aralığı azaltılmışsa, her bir di/Di tane büyüklük aralığındaki grupların (ci, ri, tci
veya tri) her birindeki tanelerin kütlece yüzdesi hesaplanır.

Her bir gruptaki tüm yüzdelerin ağırlıklı ortalama değeri, aşağıdaki formüle göre hesaplanır.

4
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDI TS EN 933-5/Nisan 2000

C (c, r, tc veya tr) =


∑V 1 C (ci, ri, tci veya tri)
x 100
∑V i

Burada;
C (ci, ri, tci veya tri) : i tane büyüklüğü aralığındaki kırılmış veya ezilmiş tanelerin, yuvarlak tanelerin,
tamamen kırılmış veya ezilmiş tanelerin ve tamamen yuvarlak tanelerin kütlece
yüzdesi,
Vi : Deneye tâbi tutulan numunedeki i tane büyüklüğü aralığının kütlece yüzdesi.
dir.

Değerler, en yakın tam sayı olarak kaydedilir.

5
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDI TS EN 933-5/Nisan 2000

9 - DENEY RAPORU1)
9.1 - GEREKLİ BİLGİLER
Deney raporunda, aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır:
a) Bu standardın işaret ve numarası (TS EN 933-5)
b) Numunenin tanımlanması,
c) Lâboratuvarın tanımlanması,
d) Numune teslim tarihi,
e) En yakın tam sayı olarak Ctc, Cc, Ctr ve Cr yüzdeleri,
f) Uygun olan yerlerde, en yakın tam sayı olarak, her bir grubun kütlesine karşılık gelen ağırlıklı
ortalama yüzdeler ve deneye tâbi tutulan tane büyüklüğü aralıklarına ait di ve Di değerleri.

9.2 - İSTEĞE BAĞLI BİLGİLER


Deney raporunda, aşağıdaki bilgiler yer alabilir:
a) Numune kaynağının adı ve yeri,
b) Malzemenin ve numune azaltma metodunun tarifi,
c) Mo numunesinin kütlesi,
d) 100’den daha az tane içeren di/Di tane büyüklüğü aralıkları,
e) M1 deney numunesinin kütlesi,
f) Mtc, Mc, Mtr ve Mr kütleleri,
g) Varsa, numune alma belgesi,
h) Deney tarihi.

1) TSE NOTU: Deney raporu, burada istenilen bilgilere ilâveten, TS EN 45001’e uygun olarak Ek
MA’da verilen bilgileri de ihtiva edecek şekilde düzenlenebilir.

6
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDI TS EN 933-5/Nisan 2000

EK A
(Bilgi için)

BİR DENEY VERİ ÇİZELGESİ ÖRNEĞİ

TS EN 933-5 Lâboratuvar :
Numune Tanıtım Bilgileri Tarih :
Deneyi Yapan :

Mo = g

D ≤ 2d Olan d/D Tane M1 Kütlesi Kütleler En Yakın Tamsayı Olarak


Büyüklüğü Aralığı g g Yüzdeler
mm
Mc Mr Cc Cr

Mtc dahil Mtr dahil Ctc dahil Ctr dahil

Elemenin Doğrulanması :

M1 - (Mc + Mr)
100 = < %1
M1

NOT - Bir di/Di tane büyüklüğü aralığı azaltıldığında, uygun bir deney veri çizelgesi kullanılmalı ve
ağırlıklı ortalama değerler, Madde 8.2’de belirtildiği gibi hesaplanmalıdır.

7
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.
ICS 91.100.15 TÜRK STANDARDI TS EN 933-5/Nisan 2000

EK MA
TS EN 45001’e UYGUN DENEY RAPORU

DENEY RAPORU
Deney raporunda en az aşağıdaki bilgiler bulunmalıdır.
− Deney laboratuvarının adı ve adresi, deney bu adresten farklı bir yerde yapıldığında, bu yerin adı
ve adresi,
− Raporun ve her bir sayfanın özel tanıtımı (seri numarası gibi) ve bu raporun toplam sayfa sayısı,
− Müşteri adı ve adresi,
− Deney numunelerinin tanıtımı ve açıklanması,
− Deney numunelerinin alındığı tarih ve deneylerin yapıldığı tarih (ler),
− Deney şartnamesinin tanıtımı veya deney metodunun açıklanması,
− Gerekiyorsa numune alma işleminin açıklanması,
− Deney şartnamesinden olabilecek sapmalar, bu şartnameye yapılan ilâveler veya bunlardan
çıkarmalar veya deneye ait diğer bilgiler,
− Standard olmayan bir deney metodu veya işlemi kullanılmış ise bunların tanıtılması,
− Mümkün olduğunda çizelgeler, grafikler, çizimler ve fotoğraflarla desteklenen ölçmeler,
muayeneler, sonuçlar ve tespit edilen kusurlar,
− Gerektiğinde ölçme belirsizliğinin beyanı,
− Deney raporuna ait teknik sorumluluğu olan kişinin (kişilerin) imzası ve ünvanı (ünvanları) veya
bunlara eşdeğer işaretleme ve raporun yayım tarihi,
− Alınan deney sonuçlarının sadece deneyden geçirilen numunelere ait olduğuna dair beyan.

8
TÜRK STANDARDLARININ TELiF HAKKI TSE'YE AiTTiR. STANDARDIN BU NÜSHASININ KULLANIM iZNi TSE TARAFINDAN
SABAHAT YÜKSEL'A VERiLMiSTiR. BASILMA TARiHi: 02.12.2020
TSE'DEN iZiN ALINMADAN STANDARDIN BiR BÖLÜMÜ/TAMAMI iKTiBAS EDiLEMEZ, ÇOGALTILAMAZ.

You might also like