İBRAHİM BEYTER FARKLI TARİH

DURAKLAMA DEVRİ OSMANLI ANTLAŞMALARI

ANLAŞMA ADI YILI İMZALAYANLAR ÖNEMİ

1. 1578-90 Osmanlı-İran Savaşı'nı sona erdiren barış antlaşması.

FERHAT PAŞA 2. Duraklama döneminin ilk antlaşmasıdır.
1590 Safevî Devleti
ANTLAŞMASI 3. Tebriz, Urmiye, Revan, Karabağ, Gürcistan, Dağıstan ve Şirvan Osmanlılara bırakıldı.
4. Osmanlılar, Ferhat Paşa Antlaşmasıyla doğuda en geniş sınırlarına ulaştılar.

1. 1593-1606 Osmanlı-Avusturya Savaşı'nı sona erdiren barış antlaşması.

2. Antlaşmaya göre Eğri, Estergon, Kanije kaleleri Osmanlılarda, Raab (Yanıkkale)
ve Komarom kaleleri Avusturyalılarda kalacaktı.
3. Osmanlı padişahı, Avusturya Arşidüküne Roma İmparatoru (Kayser Kaizer) unvanıyla hitap
edecek.
ZİTVATOROK Kutsal Roma Cermen 4. Avusturya bir kereye mahsus olmak üzere 200.000 altın savaş tazminatı ödeyecekti.
1606
ANTLAŞMASI İmparatorluğu 5. Avusturya'nın elinde tuttuğu Kuzey Macaristan toprakları için ödemekte olduğu yıllık 30.000 altın
vergi ise kaldırılacaktı.
6. Barışın belirtisi olarak iki taraf birbirine her üç yılda bir karşılıklı armağanlar gönderecek.
7. Zitvatorok Antlaşması Osmanlıların lehine gibi görünse de Osmanlı Devleti artık eski gücünde
değildi. Bu antlaşma ile Osmanlı Devleti'nin Avusturya karşısındaki üstünlüğü sona ermiş, siyasi
dengeler Osmanlı aleyhine bozulmaya başlamıştır.

1. 1603-1618 Osmanlı-Safevî Savaşını kısmen sona erdiren barış antlaşması.

2. Nasuh Paşa Antlaşmasıyla Osmanlı Devleti, Ferhat Paşa Antlaşmasıyla aldığı toprakları Safevîlere
geri verdi.
3. Kanunî Sultan Süleyman zamanında Osmanlı İmparatorluğu ile Safevî Devleti arasında imzalanan
Amasya Barış Antlaşması (1555) ile belirlenen sınırlar geçerli olacaktır.
NASUH PAŞA
1612 Safevî Devleti
ANTLAŞMASI 4. Buna karşın Safevîler, her yıl Osmanlı Padişahı’na iki yüz yük ipek haraç vereceklerdir.
5. Osmanlı egemenliği altındaki yerler Osmanlılar'da kalacaktır.
6. Şehrizor Eyaletini istila eden Hilev Han'a ve Seyyid Mübarek'e Safeviler tarafından yardım
edilmeyecek.
7. Şemhal ve Dağıstan üzerinde Osmanlı egemenliği devam edecek.
-1-
İBRAHİM BEYTER FARKLI TARİH

ANLAŞMA ADI YILI İMZALAYANLAR ÖNEMİ

8. Osmanlıların, Ruslara karşı yapacakları her hangi bir seferde Safeviler,Osmanlılara yardım
edecekler, engel olmayacaklardır.
9. İranlı Hacılar, Bağdat ve Basra yoluyla değil, Halep-Şam üzerinden hacca gidip geleceklerdir.
10. Kanuni Sultan Süleyman zamanında belirlenen sınırlar çerçevesinde, Osmanlı-Safevi sınırlarını
belirlemek için Osmanlı tarafını Bağdat Beylerbeyi Mahmut Paşa ve Van Beylerbeyi Mehmet
Paşa temsil edecekler.

1. 1603-1618 Osmanlı-Safevî Savaşını tamamen sona erdiren barış antlaşması.

2. Nasuh Paşa Antlaşması ile belirlenen sınırlar esas alınacaktır.
3. Kars ve Ahıska kaleleri Osmanlılar’da kalacaktır.
4. Osmanlı hâkimiyetinde bulunan Dağıstan beylerine saldırılmayacak.
SERAV
1618 Safevî Devleti 5. Esirler karşılıklı olarak serbest bırakılacak.
ANTLAŞMASI
6. Safevi Şahı, Osmanlı Padişahı'na her yıl haraç olarak 100 deve yükü ipek, kumaş vs. kıymetli eşya
gönderecektir.
7. Serav Barış Antlaşması'nın 1612 yılında varılan Nasuh Paşa Barışı'ndan tek önemli farkı 200 deve
yükü ipek haracının 100 deve yüküne indirilmiş olmasıdır.

1. 1620-1621 Osmanlı-Lehistan Savaşı'nı sona erdiren barış antlaşması.

HOTİN Lehistan-Litvanya 2. Kırım Tatarlarının Lehistan'a yaptığı akınlar yasaklandı.
1621
ANTLAŞMASI Birliği 3. Hotin kalesi, Osmanlı egemenliğindeki Boğdan'a verildi.
4. Lehistan'ın Kırım Hanlığı'na vergi ödemeye devam etmesi kararlaştırıldı.

1. 1623-1639 Osmanlı-İran Savaşını sona erdiren ve o tarihlerde Doğu Anadolu'dan başlayıp Basra
Körfezinde sona eren 2185 km.'lik Osmanlı-İran sınırını belirleyen bu antlaşma
ile Bağdat, Basra ve Şehrizor Osmanlılarda kaldı, Ahıska ve Revanise Safevî Devletine bırakıldı.
KASR-I ŞİRİN
1639 Safevî Devleti 2. Daha sonraki tarihlerde çıkan Osmanlı-İran Savaşlarında ortaya çıkan sınır meseleleri hep Kasr-ı
ANTLAŞMASI
Şirin Antlaşması temelinde çözümlendi.
3. Aynı zamanda bu antlaşma bugünkü Türkiye-İran ve İran-Irak sınırlarını da büyük ölçüde
belirlemiştir.

VASVAR 1664 Kutsal Roma Cermen 1. 1663-1664 Osmanlı-Avusturya Savaşını sona erdiren barış antlaşması.
-2-
İBRAHİM BEYTER FARKLI TARİH

ANLAŞMA ADI YILI İMZALAYANLAR ÖNEMİ

ANTLAŞMASI İmparatorluğu 2. Uyvar ve Novigrad kaleleri ile çevreleri Osmanlılarda kalacak. Zerinvar kalesi ise yeniden inşa
edilmemek şartıyla Avusturya'da kalacak.
3. Erdel, Osmanlı Devletine bağlı kalacak ve her iki tarafta askeri kuvvetlerini Erdel'den çekecek.
4. Osmanlı Devleti, Erdel kralının Avusturya'ya saldırmasını önleyecek.
5. Her iki tarafta birbirlerinin topraklarına akın ve çete faaliyetlerinde bulunmayacak.
6. Avusturya Habsburg Monarşisi savaş tazminatı ödeyecek.
7. İki tarafta daha sonra karşılıklı olarak birbirlerine 200.000 kara kuruş değerinde hediyeler
gönderecek.
8. Antlaşma 20 yıl geçerli olacaktır.
9. Osmanlı Ordusu, antlaşma hükümdarlarca onaylanıncaya kadar askeri harekâtında serbest kalacak.

1. 18 Ekim 1672 tarihinde Osmanlı İmparatorluğu ile Lehistan-Litvanya Birliği(Polonya) arasında

imzalanmış bir barış antlaşmasıdır.
2. Bu antlaşmayla Podolya Osmanlılara geçti, Ukrayna da Osmanlı himayesindeki Kazaklara
bırakılıyordu.
3. Lehistan Kırım Hanına vergi ödemeye devam ettiği gibi pişkeş adı altında her yıl Osmanlı
Devleti'ne 22.000 de altın vergi ödemeye mecbur bırakılıyordu.
BUCAŞ Lehistan-Litvanya
1672 4. Antlaşmanın diğer maddelerine göre, Lehistan'daki Lipka Tatarlarından Türk ordusuna
ANTLAŞMASI Birliği
katılanların mallarına ve ailelerine zarar verilmeyecekti.
5. Antlaşma Kırım Tatarlarının ve Ukrayna Kazaklarının Lehistan'a yaptıkları akınları da
yasaklıyordu.
6. Bu antlaşma Osmanlı Devleti'nin topraklarına toprak kattığı (yani son kez yeni toprak kazandığı)
son antlaşmadır.
7. Ayrıca Osmanlı Devleti, Bucaş Antlaşması ile batıda en geniş sınırlarına ulaşmıştır.

1. 1672-1676 Osmanlı-Lehistan Savaşı'nı sonlandıran barış antlaşması.

2. Bu antlaşmayala Bucaş Antlaşması'nda yer alan Lehistan'ın Osmanlı Devleti'ne yıllık 22,000
İZVANÇA Lehistan-Litvanya
1676 pişkes (leh altını) haraç ödemesi zorunluluğu kaldırıldı.
ANTLAŞMASI Birliği
3. Ayrıca sınırlarda da biraz değişiklik oldu, Bucaş Antlaşması ile Osmanlı Devleti'ne terk
edilen Podolya'nın Türk toprağı olduğu tescillendi, yine Osmanlı Devleti'ne bırakılan Kazaklar'ın
-3-
İBRAHİM BEYTER FARKLI TARİH

ANLAŞMA ADI YILI İMZALAYANLAR ÖNEMİ

hüküm sürdüğü Ukrayna topraklarının üçte biri Lehistan'a geri verilirken, üçte ikisi yine Osmanlı
Devleti'nin egemenliğine tevdi edildi.

1. 1676-1681 Osmanlı-Rus Savaşı'nı sona erdiren barış antlaşması aynı zamanda Rus
Çarlığı ile Osmanlı İmparatorluğu arasında yapılan ilk resmi antlaşmadır.
2. Bu antlaşmanın ana hükümlerine göre Osmanlı Devleti ve Moskova merkezli Rusya
Çarlığı arasında 20 yıl süreli bir barış hüküm sürecek ve iki devletin arasındaki sınır Dinyeper
Irmağı olacaktı.
3. Her iki taraf da Dinyeper Irmağı ile güney Buğ Irmağı arasında yerleşme yapılmamasını garanti
etti.
BAHÇESARAY
1681 Rusya Çarlığı 4. Nogay göçmenlerinin Ukrayna'nın güney steplerinde gezginlik yapmaları kabul edildi.
ANTLAŞMASI
5. Zaporozhtsi Kazaklarının Dinyeper Irmağı ve Yan ırmakları üzerinde balıkçılık yapma hakları,
güneyde tuzla işletme hakları ve Dinyeper Irmağı ve Karadeniz üzerinde deniz vasıtası kullanma
hakları değişmeden kalacaktı.
6. Sağ Ukrayna Kıyıları (Pravoberezhna Ukrayina) yani Ukrayna'da Dinyeper Nehri doğusu ve
Zaporozhtsi Kazaklar bölgelerinin Rusya Çarlığı egemenliği altında olduğunu Osmanlılar kabul
etti. Buna karşılık Kiev bölgesinin güneyi (özellikle Çehrin), Bratslav bölgesi ve Podolya
Osmanlı egemenliği altında kaldığı Rus Çarlığı tarafından onaylandı.

1. 1683-1699 Osmanlı-Kutsal İttifak Savaşları'nı sona erdiren barış antlaşması.

2. 26 Ocak 1699 günü imzalanan Karlofça Antlaşması ile Banat ve Temeşvar hariç,
bütün Macaristan ve Erdel Beyliği Avusturya'ya, Ukrayna ve Podolya Lehistan'a,Mora ve Dalmaç
Kutsal Roma Cermen ya kıyıları Venediklilere bırakıldı. Ruslar, ayrıca ele geçirdikleri Azak Kalesinin dışında ele
İmparatorluğu geçirmeyi düşündükleri Kerç Kalesini de istediklerinden Karlofça'da Ruslar ile bir barış
KARLOFÇA Venedik Cumhuriyeti antlaşması imzalanamadı ama Ruslarla da iki yıllık bir ateşkes üzerinde mutabakata varıldı.
1699
ANTLAŞMASI Lehistan-Litvanya 3. Karlofça Antlaşmasın'nın barış süresi 25 yıl olarak belirlenirken, antlaşmanın garantör devleti
Birliği de Avusturya olmuştur.
Rusya Çarlığı 4. Karlofça Antlaşması Osmanlı Devleti'nin batıda büyük çapta toprak kaybettiği ilk antlaşmadır.
Karlofça Antlaşması'ndan sonra Osmanlı Devleti hiçbir zaman eski gücüne ulaşamadı. Bu
antlaşmadan sonra Osmanlı Devleti kaybettiği toprakları geri alma siyaseti izlemeye başlamıştır.
Ayrıca duraklama dönemi biterken,gerileme dönemi başlamıştır.

-4-