Professional Documents
Culture Documents
The Puppy Well Being Training System-Greek
The Puppy Well Being Training System-Greek
clickertrainusa.com 2005
-3-
Τίτλος πρωτότυπου : The Puppy Well-Being Training System
Μετάφραση : kotsidas.gr
http://www.clickertrainusa.com
-4-
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ
-5-
-6-
1. Σηµείωµα από το συγγραφέα
Έγραψα αυτό το βιβλίο για το νέο ιδιοκτήτη κουταβιού. Ελπίζω ότι θα
απολαύσετε το βιβλίο και ότι θα δώσει σε εσάς και κουτάβι σας µια ώθηση για
µια µεγάλη και ευχάριστη ζωή µαζί. Νιώστε ελεύθεροι να χρησιµοποιήσετε όλα
τα τµήµατα αυτού του βιβλίου για προσωπική σας χρήση.
Θέλω µόνο να σας ζητήσω να σεβαστείτε τα δικαιώµατα πνευµατικής ιδιοκτησίας
και ότι δεν θα χρησιµοποιήσετε τη δουλειά µου για εµπορικούς σκοπούς χωρίς
την άδειά µου. Παρακαλώ γράψτε µου µέσα από τη φόρµα επικοινωνίας σε αυτόν
τον ιστιοχώρο http://www.clickertrainusa.com/ για πληροφορίες σχετικά µε την
εµπορική χρήση
-7-
-8-
2. Εισαγωγή
Έχετε ένα νέο σκυλί - συγχαρητήρια! Είναι κοιµισµένο δίπλα σας, αλλά να ξέρετε
ότι θα ξυπνήσει σύντοµα και είστε µάλλον ανίδεοι του τι πρέπει να κάνετε µαζί
του.
Ρωτάς τον εαυτό σου – “και τώρα τι κάνω;” Έχετε ήδη παρατηρήσει ότι µασάει
την επίπλωση, κατουράει στο νέο ταπέτο, και πιάνει µε το στόµα τα παιδάκια. Σε
γενικές γραµµές, περνάτε πολύ δύσκολα µε το να εξηγήσετε τις προσδοκίες σας
στο κουτάβι. Όµως όσο δύσκολη και να πιστεύετε ότι έγινε η ζωή σας ξαφνικά, θα
πρέπει να ξεκινήσετε µε ηρεµία.
Πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων φοβούνται και ανησυχούν σχετικά µε την άφιξη ενός
κουταβιού σε ένα νέο σπίτι. Αυτά τα συναισθήµατα είναι φυσικά, και µόλις ο
σκύλος µπει για τα καλά στη ζωή τους, τείνουν να αποδυναµώσουν. Η συνολική
θετική εµπειρία που ζουν µε το σκύλο υπερτερεί των προβληµάτων που
συνδέονται µε αυτόν.
Σκύλοι και άνθρωποι έχουν ένα βασικό πρόβληµα που διαρκώς λειτουργεί εις
βάρος τους: Είναι διαφορετικών ειδών! Όσο προφανές όµως και να φαίνεται αυτό,
πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων τείνουν να ξεχάσουν αυτό το γεγονός. Περιµένουµε τα
σκυλιά µας να κατανοήσουν Ελληνικά ; Περιµένουµε να διαχωρίσουν µεταξύ
τους ένα ακριβό δρύινο γραφείο από ένα φτηνό παιχνίδι µασήµατος. Έχουµε
αποτύχει να συνειδητοποιήσουµε ότι για το σκύλο µας, το χρήµα δεν έχει κανένα
νόηµα. Το χαλί δεν είναι τίποτα περισσότερο από ένα ευχάριστο µέρος για
ούρηση ,και το γραφείο σας που εισάγεται από την Ιταλία είναι πολύ
διασκεδαστικό να το µασάς. Οι σκύλοι δεν έχουν ηθική ώστε να ασχολούνται µε
το τι είναι καλό και τι κακό. Ασχολούνται µε το τι είναι ασφαλές και τι
επικίνδυνο, τι άνετο ή µη, και το τι νόστιµο ή µη. Όσο πιο γρήγορα κατανοήσουµε
αυτό το χάσµα µεταξύ του ανθρώπινου και του κυνοειδούς είδους, τόσο πιο
γρήγορα θα είµαστε σε θέση να τους αποδεχθούµε ως έχουν και να εξηγήσουµε
(στη γλώσσα τους) τις προσδοκίες µας από αυτούς. Έτσι κι αλλιώς, εµείς τους
εξηµερώσαµε, γι 'αυτό είναι καθήκον µας να εξηγήσουµε τους κανόνες και τα
πρότυπα διαβίωσης σε µια ανθρώπινη κοινωνία.
Αν ήταν να υιοθετήσετε ένα παιδί από έναν άλλο πολιτισµό ; Ένα παιδί που δεν
καταλαβαίνει τη γλώσσα, δεν καταλαβαίνει την αξία του χρήµατος, και δεν
µοιράζετε τους ίδιους κανόνες καθαριότητας, όπως εσείς, θα πρέπει να βρείτε το
χρόνο για να διδάξετε αυτό το παιδί τη γλώσσα και τα κοινωνικά πρότυπα
προκειµένου αυτό να µπορεί να ζει σε αρµονία µαζί σας. Εξάλλου, εάν ήταν να
φέρετε ένα νέο µωρό στον κόσµο, θα δαπανούσατε πολλά χρόνια υποµονετικών
εξηγήσεων και διδασκαλιών πριν γίνει ένα υπεύθυνος ενήλικας. Θα
επαναλαµβάνατε τις εξηγήσεις ξανά και ξανά, θα ενισχύατε τις σωστές
συµπεριφορές, που θα προστάτευαν το παιδί από το κακό, και θα προστατεύατε το
παιδί από το να του δηµιουργηθούν προβλήµατα. Σας ακούγεται οικείο; Θα πρέπει
ναι. Το κουτάβι σας είναι ακριβώς όπως αυτό το νέο µωρό. Είναι ανίδεο τι θέλεις
από αυτό. Εναπόκειται σε εσάς να διδάξετε τους κανόνες και να το προλαµβάνετε
από το να κάνει λάθη ή να προκαλεί ζηµίες.
Είναι σηµαντικό να σηµειωθεί ότι η συµπεριφορά πάντα αλλάζει. Μπορεί είτε να
-9-
την αλλάξετε προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο. Κάθε ανεπιθύµητη
συµπεριφορά θα τείνει να γίνει χειρότερη, αν δεν παρεµβαίνετε να την
τροποποιείτε. Αν το κουτάβι σας µασάει τα παπούτσια σας και δεν το εµποδίσετε
να το κάνει, την επόµενη φορά θα µασάει τα παπούτσια, τις κάλτσες, και τις
µπότες σας. Η πρόληψη, όπως θα συζητήσουµε αργότερα, αποτελεί σηµαντικό
ακρογωνιαίο λίθο για την εκπαίδευση του κουταβιού. Όταν εµποδίζουµε το
κουτάβι να έχει εµπειρία των ανεπιθύµητων προς εµάς συµπεριφορών, αυτό µας
επιτρέπει να το µεγαλώσουµε χωρίς την εµπειρία της απόλαυσης αυτών των
συµπεριφορών. Ως αποτέλεσµα, θα µειωθούν οι πιθανότητες να αναπτύξει κακές
συνήθειες στο µέλλον. Αν και βοηθά στην εκπαίδευση του σκύλου µας να
διδάσκουµε τι να µην κάνει, αυτό δεν είναι αρκετό. Ο συνδυασµός της πρόληψης
µε ένα πρόγραµµα έντονης θετικής ενίσχυσης που διδάσκει στο σκύλο τι
επιτρέπεται, είναι µια συνταγή για ένα σταθερό και χωρίς προβλήµατα σκύλο.
Ουσιαστικά - γιατί δουλεύει! Η θεωρία πίσω από τα συστήµατα είχε ερευνηθεί και
δεκάδες χρόνια πριν, από επιστήµονες σαν τον Pavlov και τον Skinner. Ένα από
τα καλύτερα παραδείγµατα ότι το σύστηµα αυτό πραγµατικά δουλεύει και στην
εκπαίδευση θαλάσσιων θηλαστικών, όπως τα δελφίνια και οι φάλαινες δολοφόνοι
σε διάφορες τοποθεσίες στον κόσµο. Το εκπληκτικό σόου που βλέπετε σε µέρη
όπως το "Sea World", είναι αποτέλεσµα της εκπαίδευσης θετικής ενίσχυσης. Στην
περίπτωση αυτή, για µια ορισµένη συµπεριφορά (δηλ. άλµα στη µέση της πισίνας)
η οποία ανταµείβεται από πολλά ψάρια. ∆εν µπορείς να τιµωρήσεις το δελφίνι
επειδή φεύγει κολυµπώντας µακριά. Στη περίπτωση δε, που προσπαθήσεις να
τιµωρήσεις µια φάλαινα δολοφόνο, αυτό µπορεί να οδηγήσει σε σοβαρό
τραυµατισµό του προπονητή. Τα άγρια ζώα δεν ανταποκρίνονται απαραίτητα,
καλά στον πόνο. Η ακρίβεια που οι εκπαιδευτές παίρνουν από τα ζώα είναι ένα
σπουδαίο παράδειγµα για την αποτελεσµατικότητα και την επιτυχία της θετικής
ενίσχυσης.
Επιπλέον, η εκπαίδευση θετικής ενίσχυσης είναι απλούστερη σε σύγκριση µε τις
µεθόδους τιµωρίας και δεν µπορεί να προκαλέσει βλάβη στο ζώο. Η εκπαίδευση
που περιλαµβάνει διάφορες δραστικές µεθόδους τιµωρίας απαιτεί πολύ
µεγαλύτερη εµπειρία και γνώση. Χρησιµοποιώντας µεθόδους τιµωρίας χωρίς τις
απαιτούµενες γνώσεις, µπορεί κανείς να προκαλέσει µεγάλη συναισθηµατική
βλάβη στο σκύλο και µακροπρόθεσµα (και µερικές φορές επίσης και σε
βραχυπρόθεσµη βάση) µπορεί να καταστρέψει τη σχέση µεταξύ ιδιοκτήτη και
σκύλου. Αντίθετα, το χειρότερο δυνατό που µπορεί να προκληθεί ενώ εργάζεστε
µε θετικές µεθόδους είναι η ενίσχυση µιας ανεπιθύµητης συµπεριφοράς, ζηµιά
που µπορεί εύκολα να διορθωθεί στην επόµενη εκπαιδευτική περίοδο ή ακόµη
και την επόµενη επανάληψη.
Σηµαντικότερο όλων είναι ότι η εκπαίδευση θετικής ενίσχυσης είναι
διασκεδαστική τόσο για τον ιδιοκτήτη όσο και για τον σκύλο. Ο σκύλος µαθαίνει
να απολαµβάνει νέες συµπεριφορές και ο ιδιοκτήτης βλέπει σηµαντική βελτίωση
χωρίς την ανάγκη να ενεργεί µε δύναµη και τιµωρία.
- 10 -
Ο σκύλος µου, µου έκανε αυτό από φθόνο
- 11 -
έρχεται σπίτι και έχει αυτή την έκφραση. Ο σκύλος απλά δεν µπορεί να κάνει τη
σύνδεση ότι µια συγκεκριµένη συνέπεια, συµβαίνει 5 δευτερόλεπτα, 2 λεπτά ή
µία ώρα µετά την πράξη που υποτίθεται ότι προκάλεσε.
Θυµηθείτε, παρά τα όσα µπορεί να πιστεύετε, και παρά τα όσα σας έχουν πει στο
παρελθόν, ο σκύλος σας δεν κάνει τίποτα για να σας εκδικηθεί. Οι λόγοι για τις
πράξεις του σκύλου είναι πολύ απλούστεροι από τα σύνθετα σχήµατα σκέψης που
τους αποδίδουµε. ∆εν υπάρχουν απώτερα κίνητρα και µυστηριώδεις συνωµοσίες?
Αν ο σκύλος ενεργεί µε ένα συγκεκριµένο τρόπο, είναι γιατί πιστεύει ότι θα είναι
προς όφελος του. Καθήκον µας είναι να διδάξουµε το ποιο είναι προς όφελος του
και ποιο όχι.
Συχνά, ακούµε ιδιοκτήτες σκύλων να λένε ότι θέλουν τα σκυλιά τους να τους
υπακούνε συνέχεια και χωρίς εξαιρέσεις. Ωστόσο, η απαίτηση αυτή είναι µη
ρεαλιστική και πρακτικά αδύνατη. Σκεφτείτε το µε αυτό τον τρόπο: όλοι κάνουµε
λάθη, όλοι έχουµε αποτύχει και όλοι χάνουµε τη συγκέντρωση µας κατά καιρούς.
Ο καλύτερος shortstop στο µπέιζµπολ διαπράττει αρκετά λάθη σε µια σεζόν. Ο
καλύτερος σεφ κάνει πιάτα που δεν είναι και πολύ νόστιµα µερικές φορές, και ο
καλύτερος οδηγός δεν αντιλαµβάνεται την πινακίδα stop, αρκετές φορές κατά τη
διάρκεια της ζωής του. Αν οι άνθρωποι - πλάσµατα µε πολύ µεγαλύτερη
ικανότητα του εγκεφάλου σε σύγκριση µε τους σκύλους - αποτυγχάνουν µερικές
φορές, γιατί περιµένουµε τα σκυλιά µας να είναι πάντα τέλεια; Ένα ποσοστό
επιτυχίας του 80-90% είναι πολύ πιο ρεαλιστικό, ειδικά όταν εκπαιδεύουµε
οικογενειακούς σκύλους στην βασική υπακοή.
Είναι ενδιαφέρον να σηµειωθεί ότι παρόλο που συνεχώς ανθρωποµορφοποιούµε
τα σκυλιά όταν είναι βολικό για µας (ισχυριζόµαστε ότι ξέρουν να διακρίνουν
µεταξύ του καλού και του κακού και ότι µας εκδικούνται), αδυνατούµε να τα
ανθρωποµορφοποιήσουµε όταν ενεργούν εναντίον µας. Ενώ γνωρίζουµε ότι, αφού
ακόµα και ο άνθρωπος δεν µπορεί να επιτύχει την τελειότητα, ζητάµε από τα
σκυλιά µας να το κάνουν. Η κατανόηση του γεγονότος ότι δεν θα υπάρξει ποτέ η
τελειότητα και η απόλυτη συµµόρφωση µπορεί να µας βοηθήσει να αποφύγουµε
να οργιζόµαστε κατά των σκυλιών µας όταν λέµε "κάθισε" και δεν συµβαίνει
τίποτα.
Επιπλέον, πολλοί ιδιοκτήτες σκύλων απαιτούν συνολική συµµόρφωση χωρίς
επιβράβευση του σκύλου. Με άλλα λόγια, ο σκύλος πρέπει να συµµορφωθεί γιατί
εγώ είµαι ο αφέντης, και όχι επειδή είναι προς όφελος του. Προσπαθήστε να
σκεφτείτε την τελευταία φορά που υπακούσατε ή συµµορφωθήκατε µε την εντολή
του αφεντικού σας χωρίς πάρετε µια ανταµοιβή για αυτό. Εργάζεστε για ένα
µισθό, και αν δεν ήταν ο µισθός σας, δεν θα κάνατε τίποτα. Ακριβώς όπως µια
καλή λέξη από το αφεντικό σας δεν είναι αρκετή για να εργασθείτε, έτσι και για
το σκύλο σας το να τον χαϊδεύετε και να λέτε "καλό παιδί" δεν είναι αρκετό για να
συµµορφωθεί µε τις επιθυµίες σας. Ο σκύλος πρέπει να γνωρίζει ότι θα λάβει ένα
µισθό – ανεξάρτητα αν είναι ένα παιχνίδι, τροφή, ή οτιδήποτε άλλο ενδιαφέρον
γι’αυτόν.
- 12 -
Θεωρείστε όλους αυτές τις επιβραβεύσεις σαν το µισθό του σκύλου σας που κάνει
µια καλή δουλειά για σας. Είναι ένας ζωντανός οργανισµός που είναι ελεύθερος
να κάνει τις δικές του επιλογές. Όταν ο ίδιος επιλέγει να συµµορφωθεί µε την
επιθυµία σας – φανείτε γενναιόδωρος και επιβραβεύστε το. Πρέπει επίσης να
προσπαθήσετε και να σκεφτείτε τις εντολές σας ως συνθήµατα ή αιτήµατα.
Χτίζοντας µια σχέση που βασίζεται σε συµµόρφωση µέσω της ελεύθερης
βούλησης, και όχι µια που βασίζεται στον φόβο και τον εξαναγκασµό είναι πολύ
πιο ενδιαφέρον τόσο για τον ιδιοκτήτη όσο και για τον σκύλο.
- 13 -
Χµµµ, Φαγητό
- 14 -
τροφίµων και παιχνίδια για να µάθουµε τι πραγµατικά έχει επιτυχία στο σκύλο
µας. Θα ξέρετε τι είναι όταν δείτε τη µατιά του σκύλου σας που λέει "ok, τι πρέπει
να κάνω για να πάρω αυτό το κοµµάτι ψητό βοδινό κρέας». Κάντε µια λίστα µε
όλα τα πράγµατα που πραγµατικά αγαπάει ο σκύλος σας και χρησιµοποιήστε τα
για να εκπαιδεύσετε το σκύλο σας. Μπορείτε να χρησιµοποιήσετε τον πίνακα του
παραρτήµατος Α, για να θυµόσαστε όλες εκείνες τις µεγάλες επιβραβεύσεις.
Κοινωνικοποίηση
Η κοινωνικοποίηση είναι µακράν το πιο σηµαντικό πράγµα που µπορείτε να
κάνετε για το σκύλο σας στους πρώτους λίγους µήνες της ζωής του. Η
κοινωνικοποίηση αναφέρεται σε µια διαδικασία κατά την οποία το κουτάβι σας
είναι εκτεθειµένο στις συνήθειες, τους θορύβους, τους ανθρώπους, τα ζώα και
οτιδήποτε άλλο στο περιβάλλον γύρω του. Όσο περισσότερο κοινωνικοποίoυµε το
κουτάβι µας και συνδέουµε καινούργια πράγµατα µε θετικές συνέπειες, τόσο πιο
συναισθηµατικά σταθερό θα είναι κουτάβι µας.
- 15 -
Οι σκύλοι έχουν µια ευαίσθητη περίοδο κατά την οποία η κοινωνικοποίηση
µπορεί να επιτευχθεί. Σε αυτό το διάστηµα, ο σκύλος είναι ανοιχτός να δεχτεί
νέους και διαφορετικούς ανθρώπους, ζώα, αντικείµενα και θορύβους και να δει
πώς συνδέονται µε αυτόν: ποίες έχουν καλές συνέπειες γι´αυτόν και ποίες όχι.
Όσο περισσότερες θετικές εµπειρίες έχει το κουτάβι σας κατά τη διάρκεια αυτής
της περιόδου, τόσο λιγότερο θα φοβάται όταν αντιµετωπίζει νέα πράγµατα στο
µέλλον. Αυτή η ευαίσθητη περίοδος λήγει σχετικά σύντοµα - σε περίπου 12-16
εβδοµάδες. Η κοινωνικοποίηση του σκύλου σας κατά τη διάρκεια των πρώτων 3-4
µηνών είναι η πιο σηµαντικός “εµβολιασµός συµπεριφοράς” που µπορείτε να
δώσετε στο κουτάβι σας. Μετά από τις 16 εβδοµάδες, και καθώς ο χρόνος περνά,
γίνετε όλο και πιο δύσκολο να αλλάξεις στον σκύλο σου αντίληψη σχετικά µε το
τι είναι ασφαλές και το τι είναι επικίνδυνο.
Μπορεί να παρατηρήσετε ότι αυτή την ευαίσθητη περίοδος είναι η ίδια ακριβώς
περίοδος που οι κτηνίατροι συνιστούν ότι ο σκύλος σας θα πρέπει να παραµένει
κυρίως στο σπίτι και να αποφευχθεί η υπερβολικά µεγάλη έκθεση στην ύπαιθρο,
λόγω του κινδύνου νοσήσει. Ωστόσο, οι “ειδικοί συµπεριφοράς” θέλουν να
εκθέσετε το σκύλο σας στον κόσµο γύρω του όσο το δυνατόν περισσότερο. Αυτή
η διαφωνία µεταξύ των κτηνιάτρων και των “ειδικών συµπεριφοράς” έχει αρχίσει
εδώ και πολλά χρόνια. Ενώ είναι προφανές το ότι να βγάλετε το µη εµβολιασµένο
κουτάβι σας έξω χωρίς επιτήρηση, σε µια τοποθεσία όπου υπάρχουν κόπρανα
σκύλων και άλλα άγνωστα σκυλιά, είναι επικίνδυνο και ανεύθυνο, θα πρέπει
επίσης να σας είναι προφανές -µετά την ανάγνωση της πρώτης παραγράφου- ότι
το να αφήνετε το κουτάβι στο σπίτι, ελαχιστοποιώντας την έκθεση του σε
ερεθίσµατα, είναι το ίδιο επικίνδυνο. Πολλά σκυλιά έχουν σκοτωθεί σε καταφύγια
ζώων σε ολόκληρο τον κόσµο, µετά την ανάπτυξη διάφορων προβληµάτων
συµπεριφοράς που οφείλονται στην έλλειψη κοινωνικοποίησης.
Πιστεύω ότι η επίλυση της διαφωνίας µεταξύ των κτηνιάτρων και των ειδικών για
την συµπεριφορά βρίσκεται κάπου στη µέση. Εµείς θα πρέπει να
κοινωνικοποίoυµε τα κουτάβια µας όσο καλύτερα µπορούµε και να φερόµαστε
αρκετά υπεύθυνα, ώστε να αποφεύγουµε τα µέρη και τα ζώα εκείνα που µπορεί να
φέρουν ασθένειες. Θα πρέπει να βγάζετε το σκύλο σας έξω όσο το δυνατόν
περισσότερο κατά τους πρώτους µήνες. Ταυτόχρονα, θα πρέπει να αποφεύγετε
µέρη όπως τα πάρκα για σκύλους, τα πάρκα της γειτονιάς, και τους άλλους
χώρους όπου βρίσκονται η συχνάζουν πολλά άγνωστα σκυλιά. Εάν χρειαστεί,
κρατήστε το κουτάβι σας αγκαλιά όταν περνάτε από περιοχές που υποψιαζόσαστε
ότι µπορεί να είναι πιθανό να µεταδοθούν ασθένειες. Συµβουλευτείτε τον
κτηνίατρό σας σχετικά µε το συγκεκριµένο κουτάβι. Ορισµένα κουτάβια µπορεί
να είναι πιο ευαίσθητα στις ασθένειες για διάφορους λόγους και ίσως θα πρέπει να
είσαστε πολύ πιο προσεκτικοί µε αυτά.
Όταν εκθέτετε το κουτάβι στον κόσµο, πρέπει να βεβαιωθείτε ότι η έκθεση αυτή
συνοδεύεται µε ανταµοιβές και θετικές συνέπειες. Όπως ακριβώς το κουτάβι σας
δέχεται νέα πράγµατα εύκολα, το ίδιο εύκολα µαθαίνει να φοβάται κάτι, αν αυτό
που το φόβισε συνέβη σε αυτήν την ευαίσθητη χρονική περίοδο. Φοβικά γεγονότα
όπως αυτά, µπορεί να συνοδεύουν το κουτάβι και στη ζωή του ως ενήλικα και
µπορεί να είναι αρκετά δύσκολο να το αλλάξτε αυτό αργότερα. Αποφύγετε
οποιαδήποτε ανεξέλεγκτη κατάσταση κατά την οποία το κουτάβι σας µπορεί να
εκτεθεί σε φοβικά γεγονότα. Θα ήθελα να συστήσω την αποφυγή πάρκων για
- 16 -
σκύλους. Στα πάρκα για σκύλους, πολλά σκυλιά διαφόρων ηλικιών και
ιδιοσυγκρασιών είναι χωρίς λουρί, και το µόνο που χρειάζεται για να προκληθεί
φοβία για τα µεγάλα σκυλιά στο δικό σας κουτάβι, είναι ένα µεγάλο επιθετικό που
θα το φοβίσει. Η κοινωνικοποίηση του κουταβιού σας µε άλλους σκύλους είναι
σηµαντική και τάξεις νηπιαγωγείου για κουτάβια µπορούν να βρεθούν σχεδόν
παντού (στην Ελλάδα ;;;;;;;). Συνιστούµε να διαλέξετε έναν έγκριτο εκπαιδευτή
που έχει τάξεις νηπιαγωγείου για κουτάβια, όπου το κουτάβι σας µπορεί να
συναντήσει άλλα κουτάβια σε ένα ασφαλές, ελεγχόµενο, και καθαρό περιβάλλον.
Μια καλή τάξη νηπιαγωγείου για κουτάβια είναι ένας τόπος όπου κουτάβια
µαθαίνουν να παίζουν όµορφα το ένα µε το άλλο, ο εκπαιδευτής είναι παρόν για
να σταµατήσει κάθε επιθετικότητα, το µέρος είναι πολύ καθαρό, και ο
εκπαιδευτής έχει φροντίσει όλα τα κουτάβια να είναι εµβολιασµένα. Τα
κουταβίσια νηπιαγωγεία είναι συνήθως χαµηλού κόστους και µπορούν να
αποτρέψουν πολλά µελλοντικά προβλήµατα συµπεριφοράς.
Ποτέ µην πιέσετε το κουτάβι σας σε καταστάσεις που φοβάται. Αναγκάζοντας το
κουτάβι σας να "απολαύσει" καταστάσεις που φοβάται και αφηνοντάς το να
αντιµετωπίσει την κατάσταση µόνο του µπορεί να είναι επιβλαβές. Αν το κουτάβι
σας για παράδειγµα φοβάται όταν εκτίθεται στον θόρυβο ενός σχολικού
λεωφορείου, µην το αναγκάσετε να είναι κοντά σε πολλά σχολικά λεωφορεία µε
κινητήρες σε λειτουργία για να συνηθίσει. Το να κάνετε το κουτάβι σας να
συνηθίσει τον θόρυβο, απαιτεί ήπια και σταδιακή απευαισθητοποίηση προς αυτόν.
Αν έχετε ένα φοβικό κουτάβι, συµβουλευθείτε ένα εκπαιδευτή ή έναν ειδικό
συµπεριφοράς σκύλων για να σας βοηθήσει να λύσετε το πρόβληµα. Όσο πιο
γρήγορα το πράξετε, τόσο ευκολότερη και φθηνότερη θα είναι η λύση του
προβλήµατος.
Χρησιµοποιήστε την πίνακα κοινωνικοποίησης στο Παράρτηµα Β για την
παρακολούθηση της διαδικασίας κοινωνικοποίησης του κουταβιού σας.
- 17 -
καταλάβει. Ως εκ τούτου, όλες οι δραστηριότητες µεταξύ σκυλιών και παιδιών
πρέπει να επιβλέπονται από τους ενήλικες και ανεξάρτητα από το αν ο σκύλος
κατά το παρελθόν ήταν τρυφερός προς τα παιδιά. Κατά την ευαίσθητη περίοδο και
καθόσον κοινωνικοποιείτε τα κουτάβια µε τα παιδιά και τα µωρά, πρέπει να
βεβαιωθείτε ότι όλα θα επιδρούν θετικά στο κουτάβι. Με αυτό τον τρόπο, τα
κουτάβια µπορούν να µάθουν να συνδέουν τα παιδιά µε θετικές συνέπειες έτσι
ώστε αργότερα στη ζωή τους, να συµφωνούν να "υποφέρουν" από το περίεργο
χειρισµό των παιδιών.
Ταυτόχρονα, πρέπει να βρούµε και το χρόνο να εκπαιδεύσουµε τα παιδιά µας για
τους σκύλους. Πρέπει να τα διδάξουµε πώς να προσεγγίζουν και να χειρίζονται
ένα σκύλο µε ήπιο τρόπο και πώς να ενεργούν µε προσοχή µε σκυλιά που τους
είναι άγνωστα. Κοινωνικοποιώντας ταυτόχρονα τα σκυλιά µε τα παιδιά και τα
παιδιά µε τα σκυλιά, µειώνουµε τις πιθανότητες των δαγκωµάτων του σκύλου
καθώς και τη δριµύτητα των δαγκωµάτων αυτών.
Βήµα-Βήµα:
1. Επιλέξτε δύο έως τρεις χώρους, θορύβους, ανθρώπους ή ζώα που θέλετε
εσείς να συνηθίζει το κουτάβι την κάθε ηµέρα.
2. Ετοιµάστε νόστιµες λιχουδιές τις οποίες θα έχετε µαζί σας κατά τη
διάρκεια της ηµέρας. Βεβαιωθείτε ότι οι λιχουδιές είναι πολύ ελκυστικές για το
κουτάβι σας.
3. Πάρτε το κουτάβι σας σε χώρους όπου βρίσκονται µωρά όπως παιδικές
χαρές, δηµόσια πάρκα κ.λπ. καθίστε µε το κουτάβι σας στο χώρο αυτό και κάθε
φορά που το κουτάβι βλέπει ένα µωρό δώστε λιχουδιά. Επαναλάβετε για περίπου
10-20 φορές.
4. Σε περίπτωση που ένα βρέφος έρθει κοντά στο κουτάβι σας, βεβαιωθείτε
ότι συνοδεύεται από τους γονείς του. Αν το κουτάβι σας νιώθει άνετα, επιτρέψτε
στο µωρό να έρθει σε επαφή µε αυτό, κάνοντας απαλές κινήσεις, και δώστε στο
κουτάβι λιχουδιές γενναιόδωρα. Βεβαιωθείτε ότι το µωρό δεν θα τραυµατίσει ή
θα τροµάξει τον σκύλο. Εάν αυτό συµβεί, διακόψτε την επαφή.
5. Επαναλάβετε τα βήµατα 3 και 4 αρκετές φορές την ηµέρα για πολλές
εβδοµάδες.
6. Ηχογραφήστε τον ήχο ενός µωρού που κλαίει και παίξτε το όταν ο
σκύλος τρώει. Ξεκινήστε µε µια αρκετά χαµηλή ένταση ώστε το κουτάβι σας να
αισθάνεται άνετα µε αυτό. (Πολλά κουτάβια δεν θα έχουν κανένα πρόβληµα µε
υψηλότερη ένταση).
7. Επισκεφθείτε φίλους που έχουν ένα µωρό και αφήστε το κουτάβι να
συναντά το µωρό για µικρά διαστήµατα (5 λεπτά). Επιβλέψτε την επίδραση και
βεβαιωθείτε ότι είναι ήπια καθώς και ότι και τα δύο, µωρό και κουτάβι, το
απολαµβάνουν. Αν δείτε κάποιον να µην αισθάνεται άνετα ή να φοβάται,
σταµατήστε τη συνεύρεση.
8. Μην αναγκάζετε το κουτάβι να είναι κοντά σε µωρά αν τα φοβάται. Αν
εξαναγκάσετε το κουτάβι σε µια φοβική κατάσταση, αυτό µπορεί να αυξήσει τη
- 18 -
φοβία. Αµείψτε το σκύλο σε µια απόσταση στην οποία νιώθει άνετα και µειώστε
σταδιακά την απόσταση αυτή.
Σε κάθε περίπτωση επίµονης φοβίας η οποία δεν βελτιωθεί για αρκετές ηµέρες,
συµβουλευτείτε έναν εκπαιδευτή. Ο εκπαιδευτής θα σας βοηθήσει να βελτιώσετε
τις µεθόδους σας και να ακολουθήσετε ένα πρόγραµµα τροποποίησης της
συµπεριφοράς, αν χρειαστεί. Μην περιµένετε να γίνουν τα πράγµατα καλύτερα
από µόνα τους. Υπάρχει µεγάλη πιθανότητα αυτό να µην συµβεί, και όσο πιο
πολύ περιµένετε, τόσο πιο δύσκολο θα είναι µετά να τροποποιήσετε τη
συµπεριφορά ή το φόβο.
Χειρισµός
- 19 -
συνηθίσει τον οδοντιατρικό τροχό). Τώρα, κοιτάξτε τα αυτιά, και µε τον ίδιο
σταδιακό τρόπο συνεχίστε στον καθαρισµό τους. Εξετάστε το σώµα, να εξετάστε
την ουρά, κλπ. Μην παραλείψετε κανένα µέρος του σώµατος του σκύλου. Ποτέ
δεν γνωρίζετε πότε θα χρειαστεί να επέµβετε σε ένα τραυµατισµό ή να βγάλετε
µια αλεποουρά από το σκυλί σας.(Αλεποουρά είναι το αγριόχορτο που µοιάζει µε
στάχυ και ως παιδιά το πετάγαµε πάνω στα ρούχα και κόλλαγε. Το αγριόχορτο αυτό
µπορεί να προκαλέσει µέχρι και το θάνατο στο σκύλο καθώς εισχωρεί µέσα στο
δέρµα.)
Μόλις ο σκύλος σας ανταποκρίνεται καλά στους χειρισµούς σας όταν είναι
χαλαρός, µπορείτε να ξεκινήσετε κάνοντας αυτές τις ασκήσεις όταν ο σκύλος
είναι σε µια πιο ενεργητική διάθεση. Μπορεί πιθανώς θα παρατηρήσετε ότι ο
σκύλος σας θα είναι λιγότερο υποµονετικός µαζί σας, γι`αυτό το λόγο αρχίστε
πάλι σταδιακά. Ωστόσο, ο σκύλος σας θα βελτιωθεί πολύ γρηγορότερα, καθώς
έχει ήδη εµπειρία από αυτό το είδος της άσκησης πιο πριν.
Πρέπει να είστε πολύ γενναιόδωροι µε τους επαίνους και τα κεράσµατα κατά τη
διάρκεια όλων αυτών των ασκήσεων. Θυµηθείτε να δίνετε τη λιχουδιά µετά το
χειρισµό και όχι πριν. Ο σκύλος πρέπει να µάθει ότι το κόψιµο των νυχιών ισούται
µε µια λιχουδιά, και όχι αντίστροφο. Με κάποια σκυλιά ίσως χρειαστεί να
ξεκινήσετε δίνοντας την λιχουδιά κατά τη διάρκεια ή ακόµη και πριν από το
πραγµατικό χειρισµό. Μπορείτε να ξεκινήσετε µε αυτόν τον τρόπο, αλλά σιγά -
σιγά πρέπει να περάσετε από το στάδιο δίνω λιχουδιά και κανείς κάτι , στο στάδιο
πρώτα κανείς κάτι και µετά παίρνεις λιχουδιά.
Αυτή η άσκηση είναι σηµαντική για να έχετε µια µεγάλη περίοδο ζωής µε ένα
χαλαρό σκύλο που αγαπά να αγγίζεται από τους ανθρώπους. Είναι καλό όλοι οι
άνθρωποι του σπιτιού να κάνουν αυτή την εκπαίδευση, γιατί οι σκύλοι δεν
γενικεύουν κάτι εύκολα και όσο µεγαλύτερη εµπειρία αποκτούν, τόσο το
καλύτερο. Η ώρα που θα επενδύσετε σε αυτές τις ασκήσεις είναι ασήµαντη σε
σύγκριση µε τα οφέλη που θα έχετε εσείς και ο σκύλος σας για όσο ζει µαζί σας.
Απολαύστε αυτές τις ήρεµες στιγµές µε το σκύλο σας, και ταυτόχρονα συνηθίστε
τον σε αυτή τη τρελή ανθρώπινη συνήθεια του αγγίγµατος.
Βήµα-Βήµα:
- 20 -
τη λιχουδιά. Επαναλάβετε όσο χρειάζεται αυξάνοντας βαθµιαία το χρόνο που
κρατάτε τα επάνω χείλη πριν να δώσετε µια λιχουδιά. Ο στόχος σας είναι να
περάσετε τα 10 δευτερόλεπτα εξετάζοντας τα δόντια πριν δώσετε λιχουδιά.
5. Τώρα αγγίξτε απαλά τα δόντια, ξεκινήστε µε τη χρήση οδοντόβουρτσας
και σταδιακά βουρτσίστε δόντια του σκύλου σας. Να είστε πολύ απαλοί µε τα
µικρά κουτάβια και να συµβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας όσον αφορά τις
ιδιοµορφίες του δικού σας κουταβιού.
6. Κοιτάξτε τα αυτιά του κουταβιού. Ακουµπήστε τα απαλά και κοιτάξτε
µέσα τους, δώστε λιχουδιές κατά τη διάρκεια αυτής της διαδικασίας όπως πριν.
Σταδιακά, εξετάστε βαθύτερα και ακουµπήστε το εσωτερικό του αυτιού σα να το
καθαρίζετε. Για ορισµένες φυλές µε όρθια αυτιά, το δυνατό και συνεχές
πιάσιµο µπορεί να βλάψει τα αυτιά. Συµβουλευτείτε τον κτηνίατρό σας,
ειδικά όσον αφορά το δικό σας κουτάβι.
7. Πιάστε το κουτάβι σας από τα πόδια. Κρατήστε τα σφιχτά και αγγίξτε
κάθε “δάκτυλο”. Κάντε κινήσεις σαν αυτές όταν κόβετε τα νύχια. Και πάλι,
ανταµείψτε γενναιόδωρα και συνεχίστε σταδιακά µέχρι να επιτύχετε
µεγαλύτερους χρόνους. Προσπαθήστε να φτάσετε στο σηµείο να κρατάτε το πόδι
του κουταβιού σας για 10-15 δευτερόλεπτα πριν δώστε αµοιβή.
8. Συνεχίστε µε το υπόλοιπο σώµα. Ακουµπήστε τη πλάτη, τη κοιλιά, την
ουρά του κουταβιού. Κρατήστε τα σφιχτά σα να πρέπει να καθαρίσετε κάποιο
σηµείο ή να βγάλετε ένα τσιµπούρι. ∆ώστε αµοιβή γενναιόδωρα.
9. Θυµηθείτε ότι το αντικείµενο αυτής της άσκησης δεν είναι να
τραυµατιστεί ο σκύλος σας, αλλά να µάθει, ότι παρόλο το να τον ακουµπάµε δεν
είναι πάντα για να τον χαϊδέψουµε απαλά, αυτό, είναι πολύ εποικοδοµητικό γι`
αυτόν. Αυτό θα αποδειχθεί πολύ χρήσιµο κάποια στιγµή στο µέλλον κατά τη
διάρκεια των επισκέψεων στον κτηνίατρο.
10. Σε κάθε σηµείο που το κουτάβι σας δείχνει στρεσαρισµένο και
προσπαθεί να φύγει ή να πιάσει το χέρι σας µε το στόµα, να ξέρετε ότι
προσπαθείτε να προχωρήσετε πάρα πολύ γρήγορα. Μην στρεσάρετε το σκύλο
σας. Μειώστε τη διάρκεια µεταξύ αγγίγµατος και αµοιβής και µειώστε τη δύναµη
που αγγίζετε. Επαναλάβετε κάθε βήµα για αρκετές φορές µέχρι το κουτάβι σας
ανυποµονεί για κάθε άγγιγµα.
11. Σε περίπτωση που το σκύλο σας αντιστέκεται σθεναρά και φαίνεται ότι
δεν µπορείτε να τον αγγίξτε καθόλου, συµβουλευθείτε έναν εκπαιδευτή σκύλων.
Μην εξαναγκάζετε το σκύλο να κάνει κάτι, να είστε υποµονετικοί, και να
συνεργαστείτε µε έναν επαγγελµατία για να λύσετε το πρόβληµα.
- 21 -
Παρεµπόδιση δαγκώµατος
- 22 -
Όταν το κουτάβι είναι πολύ προσεκτικό µε το στόµα του αλλά ακόµα τείνει να το
χρησιµοποιεί στο ανθρώπινο δέρµα από καιρό σε καιρό, αρχίστε στην
παρεµπόδιση του δαγκώµατος. Τώρα, καµία επαφή µεταξύ των δοντιών και του
δέρµατος δεν επιτρέπεται. Το δευτερόλεπτο που τα δόντια του κουταβιού θα
αγγίξουν το δέρµα, βγάλτε κραυγή και φύγετε µακριά. Μερικές φορές, το κουτάβι
σας θα είναι µάλλον επίµονο και θα σας ακολουθήσει όταν φύγετε προσπαθώντας
να συνεχίσει το παιχνίδι. Σε αυτήν την περίπτωση, µπορείτε να αποµακρύνετε το
κουτάβι από το δωµάτιο. Αυτό αποκαλείται ένα «time-out» - η ανάγκη του
κουταβιού είναι το κοινωνικό παιχνίδι - το δευτερόλεπτο που θα σας πιάσει µε το
στόµα το κοινωνικό παιχνίδι τελειώνει και αυτό βρίσκεται µόνο του για 30
δευτερόλεπτα.
Αυτό πρέπει να γίνει µε ένα πολύ κατανοητό τρόπο και χωρίς να τιµωρήσουµε το
κουτάβι. Λέµε απλά στο σκυλί ότι το δέρµα µας είναι ευαίσθητο και ότι θα
σταµατήσουµε κάθε φορά που µας βλάπτει. Η διακοπή του παιχνιδιού είναι
αρκετή τιµωρία. Επιπλέον, µετά από το σύντοµο “time out” ο ιδιοκτήτης πρέπει
να πλησιάσει το σκυλί µε έναν πολύ φιλικό τρόπο είτε για να συνεχίσει το
παιχνίδι, είτε για να χαϊδέψει το ζώο και να εκφράσει την χαρά του. ∆εν θέλουµε
να διδάξουµε στο κουτάβι µας ότι είναι κακό το πιάσιµο ατόµων.
Βήµα-Βήµα:
Προσοχή: Τα παιδιά και τα βρέφη δεν πρέπει ποτέ να µείνουν µόνα τους µε
ένα σκύλο ή ένα κουτάβι.
- 23 -
4. Πρόληψη προβληµάτων συµπεριφοράς
Η βάση για όλη την πρόληψη είναι µια καλή σχέση µεταξύ του σκυλιού και του
ιδιοκτήτη. Η σχέση πρέπει να στηριχτεί στην εµπιστοσύνη και να παρέχει ένα
περιβάλλον στο οποίο το σκυλί ξέρει τη θέση του στην οικογένεια και τη δοµή της
ζωής του. Πολλά σκυλιά ζουν στην αναρχία Οι ιδιοκτήτες δεν θεσπίζουν τους
κανόνες και το σκυλί αφήνεται να ανακαλύψει από µόνο του ποιοι είναι οι
κανόνες. Σύντοµα, ο σκύλος συνειδητοποιεί ότι δεν υπάρχει κανένας
συγκεκριµένος κανόνας και µπορεί να βρεθεί µπερδεµένος µέσα σε πολλές
συµπεριφορές, που είναι µερικές φορές ασφαλείς και αποδοτικές, και άλλες φορές
επικίνδυνες ή προκαλούν τιµωρία. Αυτό δεν είναι δίκαιο για το σκυλί. Τα
περισσότερα σκυλιά αγαπούν τη σταθερή δοµή στη ζωή τους και µπορούµε να
θέσουµε τις βάσεις γι`αυτό µε τη χρησιµοποίηση της έννοιας που λέει ότι “τίποτα
στη ζωή δεν δίνεται δωρεάν” Αυτή η έννοια απλά λέει ότι το σκυλί πρέπει να
εργαστεί για όλα όσα παίρνει. Είναι πολύ εύκολο να εφαρµόσετε αυτό το σύστηµα
στην πράξη. Το µόνο που χρειάζεται να κάνετε είναι να σιγουρευτείτε ότι το
σκυλί κάνει κάτι για ότι παίρνει. Πρέπει να καθίσει για να το χαϊδέψτε, να
περιµένει στην πόρτα για τη τροφή ή τις λιχουδιές, κ.λ.π. Είναι πολύ σηµαντικό
όλα τα άτοµα στην οικογένεια να εφαρµόζουν αυτό το σύστηµα µε το σκυλί. Τα
µικτά µηνύµατα είναι άδικα και θα συγχύσουν το σκυλί. Με ένα νέο κουτάβι,
µπορείτε επίσης να δώσετε µε το χέρι την τροφή του µια φορά την ηµέρα για τις
πρώτες δυο εβδοµάδες. Αυτή η πρακτική ενισχύει το δεσµό µεταξύ των
- 24 -
ιδιοκτητών και του σκυλιού. Έχω δει πολλά σκυλιά που ζουν άναρχα. Γαβγίζουν,
µασούν πράγµατα, πηδούν επάνω στους ανθρώπους, και γενικά συνεχίζουν να
δοκιµάζουν τον έξω κόσµο έξω βλέποντας ποια κατάσταση δουλεύει καλά
γι`αυτα. ∆εν τους έχουν δείξει ποτέ, ένα τρόπο συνεπή ο οποίος να δουλεύει
πάντα. Μόλις ρυθµιστεί η σχέση µεταξύ του σκυλιού και του ιδιοκτήτη, αυτά τα
σκυλιά γίνονται συνήθως πολύ περισσότερο χαλαρά και ικανοποιηµένα. Είναι σαν
λένε «τελικά, ξέρω τι περιµένεις από µένα». Έτσι κάνετε κατανοητό στα σκυλιά
σας, ποιοι είναι οι κανόνες του σπιτιού και να είστε πολύ γενναιόδωροι όταν το
καταλαβαίνουν. Θα σας ευχαριστήσουν για αυτό.
- 25 -
κουτάβια τους το να µένουν µόνα. Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες σκυλιών δεν το
κάνουν αυτό.
Ένας από τα µεγαλύτερα λάθη που κάνουν οι άνθρωποι είναι ότι δεν αφήνουν
καθόλου µόνο το κουτάβι τις πρώτες εβδοµάδες. Οι περισσότεροι άνθρωποι
παίρνουν ένα νέο κουτάβι όταν έχουν µερικές εβδοµάδες άδεια από την εργασία ή
το σχολείο, συνήθως γύρω στο καλοκαίρι. Σε αυτούς τους µήνες το κουτάβι και η
οικογένεια είναι πολύ ευχαριστηµένα ο ένας από τον άλλο. Το κουτάβι δεν είναι
ποτέ µόνο και η οικογένεια έχει ατελείωτο χρόνο να ξοδέψει µε αυτό. Κατόπιν, το
καλοκαίρι τελειώνει. Οι γονείς πηγαίνουν πίσω στη δουλειά τους και τα παιδιά
πίσω στο σχολείο. Το κουτάβι µεταπηδάει από µια κατάσταση συνεχούς
συνεύρεσης µε την αγέλη, σε µια κατάσταση µοναξιάς για 8-10 ώρες ηµερησίως.
Από την πλευρά του κουταβιού αυτό κατανοείται ως εγκατάλειψη! Όταν το
σκεφτείτε µε αυτόν τον τρόπο, είναι πολύ εντυπωσιακό το πώς προσαρµόζονται
τα περισσότερα κουτάβια στη νέα κατάσταση και µαθαίνουν να ζουν µε αυτό.
Εντούτοις, µερικά κουτάβια αρχίζουν να αναπτύσσουν το άγχος του
αποχωρισµού.
Τι θα πρέπει να κάνετε λοιπόν; Οπωσδήποτε, πάρτε ένα κουτάβι όταν θα έχετε
ελεύθερο χρόνο. Ένα κουτάβι χρειάζεται πολλή προσοχή τους πρώτους µήνες και
θα ήταν λανθασµένο να αναλάβετε την υποχρέωση της ανατροφής ενός κουταβιού
κατά τη διάρκεια της πιο πολυάσχολης στιγµής της ζωής σας. Εντούτοις,
σιγουρευτείτε ότι εκθέτετε βαθµιαία το κουτάβι σας στο να βρίσκεται µόνο του.
Αρχίστε αφήνοντας το κουτάβι σας µόνο του για µόνο µερικά λεπτά κάθε φορά.
Στην αρχή, αφήστε το όταν πηγαίνετε να ελέγξετε το ταχυδροµείο σας, να
πετάξετε τα σκουπίδια, κατά τη διάρκεια µιας σύντοµης επίσκεψης στο super
market, όταν επισκέπτεστε ένα γείτονα, κ.λ.π. Σιγουρευτείτε ότι θα αφήσετε το
κουτάβι σε ένα µέρος όπου δεν θα µπορεί να δηµιουργήσει πρόβληµα. Ένα crate
(ειδικό κλουβί) είναι µια καλή επιλογή. Σταδιακά αυξήστε τη διάρκεια που µένει
µόνο του από λίγα λεπτά σε περισσότερα και εξασκήστε το µέχρι να φτάσετε τη
µια ώρα. Μπορείτε να το κάνετε πηγαίνοντας να πάρετε τα παιδιά από το σχολείο,
να κάνετε τα ψώνια σας κ.λ.π.
Κάθε φορά που αφήνετε το κουτάβι, σιγουρευτείτε ότι έχει τα παιχνίδια του ή
λιχουδιές να το συντροφεύουν την ώρα που είναι µόνο του. Ένα γεµισµένο
παιχνίδι KONG™ είναι µια πολύ καλή επιλογή, και υπάρχουν πολλά άλλα
παιχνίδια στην αγορά που µπορούν να απασχολήσουν την προσοχή ενός σκυλιού
για πολλά ευτυχισµένα λεπτά. Αφήστε το παιχνίδι διασκέδασης ένα λεπτό ή δύο
προτού να φύγετε από το σπίτι, και φύγετε ενώ το σκυλί είναι πολυάσχολο µε το
παιχνίδι. Όταν γυρίσετε πίσω στο σπίτι, πάρτε του το παιχνίδι. Το επιθυµητό είναι
να φτάσετε σε ένα σηµείο, στο οποίο, το σκυλί σας είναι πολύ ευτυχισµένο να
είναι µαζί σας, αλλά δεν θα είναι λυπηµένο όταν αφήνεται µόνο. Όταν είναι µόνο,
µαθαίνει να διασκεδάζει µε τα αγαπηµένα του παιχνίδια χωρίς κανείς να το
ενοχλεί. Συνδυάζοντας αυτήν την µέθοδο µε µια µακροχρόνια περίοδο άσκησης
πριν από την αναχώρηση, µπορεί να βοηθήσει να αποτρέψετε το άγχος του
αποχωρισµού και γενικά την πλήξη και την καταστροφικότητα.
- 26 -
Άνθρωποι πάνε και έρχονται – και άµα;
Σε πολλούς από εµάς έχει ειπωθεί όταν ήµασταν παιδιά, να αποφεύγουµε ένα
σκυλί όταν τρώει ή µασά ένα κόκαλο. Ενώ αυτό είναι γενικά µια καλή συµβουλή,
το φαινόµενο της φύλαξης ενός πράγµατος είναι ένα πρόβληµα συµπεριφοράς και
- 27 -
δεν πρέπει να θεωρείται φυσιολογικό στα οικόσιτα σκυλιά. Κάποιος θα
σκεφτόταν ότι κατά τη διάρκεια χιλιάδων ετών εξηµέρωσης το γνώρισµα της
φύλαξης πραγµάτων θα εξαφανιζόταν. Σε τελική ανάλυση, δεν υπάρχει κανένας
λόγος γιατί ένα σκυλί που του δίνονται όλα να πρέπει να φρουρήσει τίποτα.
Εντούτοις, αυτό το πρόβληµα της φύλαξης πραγµάτων είναι ακόµα ένα κοινό
πρόβληµα. Αν και τα περισσότερα οικόσιτα σκυλιά θα αφήσουν τα παιχνίδια, τα
τρόφιµα, τα κοκάλα, και άλλα αντικείµενα χωρίς να αναστατωθούν γι’αυτό,
µερικά σκυλιά θα γρυλίσουν, θα γαβγίσουν, και θα δαγκώσουν εάν τους πάρετε
κάτι που θεωρούν σηµαντικό.
Είναι µεγάλης σηµασίας να γίνει κατανοητό τι είναι ένα σηµαντικό ή πολύτιµο
αντικείµενο. Η αξία του αντικειµένου καθορίζεται από το σκυλί και από τον
ιδιοκτήτη. Οι σκέψεις του ιδιοκτήτη σχετικά µε την αξία ενός αντικειµένου είναι
χωρίς νόηµα. Μερικά σκυλιά µπορούν να αποφασίσουν παραδείγµατος χάριν, ότι
ένα κοµµάτι στο χαρτί τουαλέτας είναι πολυτιµότερο από ένα κόκαλο και ως εκ
τούτου, αυτά θα φρουρήσουν το χαρτί τουαλέτας και θα αφήσουν τον ιδιοκτήτη
να πάρει το κόκαλο. Τα σκυλιά µπορούν ουσιαστικά να φρουρήσουν οτιδήποτε.
Θα φρουρήσουν τα τρόφιµα, τα παιχνίδια, τα κοκάλα, το χαρτί τουαλέτας, τις
κάλτσες, µια καλή θέση ύπνου στον καναπέ, ακόµη και τους ιδιοκτήτες τους (όταν
τους πλησιάζουν άλλα άτοµα). Παρακαλώ σηµειώστε ότι κτητικότητα πάνω στους
ιδιοκτήτες δεν θεωρείται η αγάπη, και η προστατευτικότητα δεν είναι µια
αποδεκτή συµπεριφορά. Υπάρχουν διάφοροι βαθµοί κτητικότητας και φύλαξης.
Αφ' ενός, µπορεί να είναι µάλλον ήπια και να περιλαµβάνει την αποφυγή
επιστροφής του αντικείµενου, φεύγοντας µακριά από τον ιδιοκτήτη, οπότε σ'αυτή
την περίπτωση εάν ο ιδιοκτήτης είναι αρκετά επίµονος, το σκυλί τελικά θα το
δώσει. Αφ' ετέρου, το πρόβληµα µπορεί να είναι αρκετά ακραίο, όταν κάθε
προσέγγιση προς το σκυλί το οποίο κατέχει ένα πολύτιµο αντικείµενο έχει σαν
αποτελέσµατα το γρύλισµα, το γάβγισµα, και το δάγκωµα (µερικά σκυλιά θα
φρουρήσουν ένα αντικείµενο ακόµα κι αν είναι δίπλα σε αυτό). Μεταξύ αυτών
των δύο αυτών άκρων υπάρχουν πολλές άλλες µέτριες εκδηλώσεις του
προβλήµατος. Όπως και µε το άγχος αποχωρισµού, η φύλαξη των πραγµάτων
είναι ένα πρόβληµα που µπορεί να είναι δύσκολο (και επικίνδυνο) να διορθωθεί
όταν ήδη έχει καθιερωθεί ως συµπεριφορά, και ακριβώς όπως και στο άγχος
αποχωρισµού, το να προλάβετε να αποτρέψετε το πρόβληµα, µπορεί να είναι µια
εύκολη διαδικασία. ∆εν είναι στο πεδίο αυτού του βιβλίου να εξηγήσει τις
µεθόδους για το πως λύνεται ένα πρόβληµα φύλαξης των πραγµάτων που ήδη έχει
καθιερωθεί ως συµπεριφορά. Εάν η φύλαξη των πραγµάτων είναι ήδη ένα
πρόβληµα, πρέπει να συµβουλευθείτε έναν εκπαιδευτή. Λάβετε υπόψη ότι η
διαβίωση µε έναν σκύλο που έχει αναπτύξει τέτοια συµπεριφορά µπορεί να είναι
µάλλον επικίνδυνη, ειδικά όταν ενέχονται και παιδιά.
Η παρεµπόδιση της φύλαξης των πραγµάτων περιλαµβάνει διάφορες διαδικασίες
που διδάσκουν στο κουτάβι ότι η παρουσία ανθρώπων δίπλα στα πράγµατά του,
προϋποθέτει περισσότερα, ακόµα και καλύτερα πράγµατα, και δεν έχει καµία
σχέση µε την απώλεια του πολύτιµου αντικειµένου που ήδη κατέχει.
Προσπαθήστε να µεταχειριστείτε αυτό το πρόβληµα όσο αντικειµενικά είναι
δυνατόν. Οι ιδιοκτήτες σκυλιών µπορούν να νιώσουν πολύ προσβεβληµένοι που
το σκυλί τους θέλει να δαγκώσει εκείνο το χέρι που ένα λεπτό νωρίτερα τους έδινε
- 28 -
την τροφή. Εντούτοις, από την µεριά του σκυλιού δεν είναι προσωπικό. Ο τρόπος
που το βλέπει είναι, ότι αφού αφήσατε κάτι και το πήρε, είναι δικό του.
Βήµα-Βήµα:
- 29 -
ζ) Παίξτε το παιχνίδι ανταλλαγής συχνά. ∆ώστε ένα σχοινί για µια µπάλα,
µια λιχουδιά για ένα κόκαλο, ένα παιχνίδι µε σφυρίχτρα για ένα κόκαλο, κ.λπ.
η) Αποφύγετε να φωνάξτε στο κουτάβι σας εάν δεν αφήσει ένα κόκαλο ή
ένα παιχνίδι. Επιπλέον, αποφύγετε να πάρετε το παιχνίδι µε τη βία (ασκώντας
δύναµη και τραβώντας). Αυτό µπορεί να διδάξει στο κουτάβι ότι ήταν σωστό να
δοκιµάσει και να προστατεύσει την ιδιοκτησία του εξ’αρχής και µπορεί να
αυξήσει την επιθετικότητα µε την πάροδο του χρόνου.
θ) Εάν το σκυλί δεν αφήσει το αντικείµενό του, πρέπει να πάτε πάλι πίσω
στην αρχή και να δώσετε τις πολύτιµες λιχουδιές για αυτό το αντικείµενο.
ι) Θυµηθείτε ότι τα σκυλιά µαθαίνουν από την επανάληψη και ότι πρέπει
να επαναλάβετε κάθε άσκηση αρκετές φορές. Επαναλάβετε αυτή την άσκηση
αρκετές φορές εβδοµαδιαίως. Ο στόχος σας είναι το κουτάβι σας είναι πολύ
χαλαρό και ευτυχές όταν το πλησιάζουν οι άνθρωποι και παίρνουν κάτι από το
στόµα του.
ια) Τα παιδιά µπορούν να συµµετέχουν σε αυτές τις ασκήσεις αλλά µόνο
κάτω από γονική επίβλεψη. Εάν το σκυλί σας έχει παρουσιάσει επιθετικότητα
κτητικότητας πριν, µην αφήστε τα παιδιά να κάνουν αυτές τις ασκήσεις και
συµβουλευθείτε έναν ειδικό συµπεριφοράς για να σας βοηθήσει µε την
περίπτωση.
- 30 -
εάν οι κανόνες διδαχτούν βαθµιαία, µπορείτε να χρησιµοποιήσετε τα παιχνίδια για
να διδάξετε το κουτάβι σας να ελέγχει το στόµα του ακόµη και κατά τη διάρκεια
ενός συναρπαστικού παιχνιδιού.
Ο καλύτερος τρόπος να παίζετε µε το κουτάβι σας είναι µε διάφορα παιχνίδια ή
άλλα αντικείµενα. Το κουτάβι πρέπει να επικεντρώνεται στο κυνήγι ή το
τράβηγµα ενός αντικειµένου παρά στο τράβηγµα ή το κυνήγι ενός ποδιού, ενός
χεριού, µιας κάλτσας, κ.λπ. Αποφεύγετε να δελεάζετε το κουτάβι σας να κυνηγάει
το βραχίονά σας, να αποφεύγετε τα παιχνίδια στα οποία το σπρώχνετε, το χτυπάτε
στα µάγουλα και γενικά να του δηµιουργείτε µια ένταση όταν προσπαθεί να
δαγκώσει το χέρι, κ.λπ. Τέτοια παιχνίδια είναι αντιπαραγωγικά και µπορούν να
ριζώσουν κακές συνήθειες συµπεριφοράς στο κουτάβι σας. Αν και µπορεί να είναι
αστείο να βλέπετε ένα κουτάβι γεµάτο ένταση να γαβγίζει και να γρυλίζει σε ένα
χέρι που κάνει κύκλους γύρω από αυτό, δεν είναι καθόλου αστείο όταν αυτό το
κουτάβι µεγαλώσει και γίνει αρκετά γρήγορο ώστε να αρπάζει πραγµατικά το χέρι
αυτό. Θυµηθείτε ότι προσπαθούµε να διδάξουµε την παρεµπόδιση δαγκωµάτων
στο κουτάβι µας και δεν θέλουµε να ενθαρρύνουµε καθόλου τα πιασίµατα µε το
στόµα. Επιπλέον, αποφύγετε τα παιχνίδια κατά τα οποία θα κυνηγάτε το κουτάβι.
Τα σκυλιά αγαπούν τα παιχνίδια κυνηγητού και το τελευταίο πράγµα που θέλετε
να τα διδάξετε είναι το ότι, να τρέχει µακριά σας είναι διασκέδαση. Αυτό θα κάνει
τη διδασκαλία της εντολής “έλα” πολύ δύσκολη αργότερα.
Σιγουρευτείτε ότι είστε πάντα εσείς αυτός που ξεκινάει το παιχνίδι και ότι το
κουτάβι πρέπει να σας “ζητήσει ευγενικά” να παίξει. Αυτό σηµαίνει ότι το
κουτάβι πρέπει να κάτσει προτού να ρίξετε µια µπάλα, ή προτού να αρχίσει ένα
παιχνίδι τραβήγµατος του σκοινιού. ∆εν θέλουµε ένα κουτάβι που πηδά επάνω
στους ανθρώπους και τους ξένους όταν βλέπει ότι έχουν ένα αντικείµενο που θα
επιθυµούσε να πάρει.
- 31 -
Υπάρχουν ακριβείς κανόνες που πρέπει να ακολουθηθούν παίζοντας το παιχνίδι:
Βήµα-Βήµα:
3. Το παιχνίδι :
α) Ζητήστε από το σκυλί να κάτσει και όταν το κάνει, πείτε “ πάρτο το” και
αφήστε το να αρπάξει το σχοινί.
β) Αρχίστε να τραβάτε το σχοινί. Παίξτε ήπια στην αρχή και µόνο για
µερικά δευτερόλεπτα.
γ) Πείτε “άστο το” και σταµατήστε να κουνάτε το σχοινί. Όταν το σκυλί
αφήνει το σχοινί, δώστε µια λιχουδιά, ζητήστε από το σκυλί να κάτσει και αρχίστε
πάλι το παιχνίδι.
δ) Βαθµιαία, αυξήστε τη διάρκεια και την ένταση του παιχνιδιού.
- 32 -
ε) Εάν το σκυλί σας δεν αφήνει το σχοινί όταν το ζητάτε, αυξάνετε πιθανώς
τη διάρκεια και την ένταση του παιχνιδιού πάρα πολύ γρήγορα. Επιστρέψτε σε πιο
ήπιους και σύντοµους ρυθµούς παιχνιδιού.
στ) Εάν το στόµα του σκυλιού σας χτυπήσει το χέρι σας, βγάλτε µια δυνατή
κραυγή πόνου (π.χ. ωχ, άουτς) πάρτε το σχοινί και φύγετε από το δωµάτιο για 30
δευτερόλεπτα. Όταν επιστρέψετε, αρχίστε το παιχνίδι από την αρχή.
ζ) Μετά από τη 3η φορά που το στόµα του σκυλιού σας θα χτυπήσει το
χέρι σας, φωνάξτε πάλι “άουτς”, πάρτε το σχοινί και σταµατήστε το παιχνίδι για
αρκετές ώρες.
η) Όλοι οι ενήλικοι στην οικογένεια πρέπει να παίξουν το παιχνίδι. Τα
παιδιά µπορούν να συµµετέχουν µόνο κάτω από την γονική επίβλεψη και µόνο
όταν το σκυλί είναι ήδη πολύ πεπειραµένο στο παιχνίδι. Σε περίπτωση
αµφιβολίας, µην αφήστε τα παιδιά να παίξουν αυτό το παιχνίδι µε το σκυλί σας.
Γενική συµβουλή: αφότου λέτε “άστο το” δέστε το σχοινί στη µέση σας και
σταµατήστε Εφ' όσον τραβάτε και κινείτε το σχοινί το παιχνίδι είναι ακόµα
διασκεδαστικό. Μετά από το σύνθηµα “άστο το” το σχοινί πρέπει να είναι
«νεκρό» και να µην κινείται
- 34 -
“επιστροφή µέσα” µπορεί να εκληφθεί από το κουτάβι σας ως τιµωρία.
Σιγουρευτείτε ότι το “πηγαίνοντας έξω” ακολουθείται πάντα από µια σύντοµη
βόλτα και ότι η ούρηση π.χ., δεν σηµαίνει ποτέ το τέλος της βόλτας. Αυτό µπορεί
να γίνει εύκολα, γιατί µόνο µερικά λεπτά παραπάνω βόλτας αφότου το κουτάβι
κάνει τις ανάγκες του είναι αρκετά. Όσο συνεπέστεροι είστε και όσες
περισσότερες φορές ενισχύσετε µε θετικό τρόπο (λιχουδιές κ.τ.λ.), τόσο
µεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες το κουτάβι σας να θελήσει να πάει “τουαλέτα”
έξω. Αυτή η πρακτική, εντούτοις, δεν είναι αρκετή, και από µόνη της θα
απαιτήσει πολύ χρόνο για να ολοκληρωθεί η διαδικασία της εκπαίδευσης στο
σπίτι. Πρέπει να συνοδευτεί από αυστηρή πρόληψη όταν είµαστε στο σπίτι. Ενώ
το να πάµε έξω για τις “ανάγκες µας” είναι διασκέδαση (το κουτάβι αµείβεται), το
να πάµε µέσα είναι επίσης διασκέδαση καθώς η εκκένωση µιας γεµάτης κύστης
είναι εγγενής αµοιβή. Για όσο διάστηµα το κουτάβι σας δεν είναι εκπαιδευµένο,
δεν πρέπει ποτέ να αφεθεί ανεπίβλεπτο στο σπίτι, εάν δεν περιορίζεται σε ένα
αρκετά µικρό χώρο που θα το απέτρεπε όµως από το να λερώσει το µέρος που
κοιµάται. Εάν είστε στο σπίτι µε το κουτάβι σας και δεν µπορείτε να το
εποπτεύσετε (βλέπετε µια ταινία, πλένετε τα πιάτα, κ.τ.λ.), πρέπει να είναι σε ένα
µέρος όπου οι πιθανότητες να λερώσει να είναι µικρές. Αυτός ο χώρος είναι το
κρεβάτι του κουταβιού. Συστήνω έντονα ένα “crate” (ειδικό κλουβί) γι’αυτό τον
σκοπό. Η εκπαίδευση µε “crate” θα εξηγηθεί λεπτοµερώς παρακάτω. Το κουτάβι
µπορεί µόνο να έχει 20-30 λεπτά ελεύθερου χρόνου αφότου επιστρέψατε από µια
βόλτα και ξέρετε ότι η κύστη και το έντερο είναι άδεια. Ακόµα και τότε, δεν είναι
ανάγκη να αφεθεί το κουτάβι να περιπλανιέται µέσα στο σπίτι. Το καθιστικό,
παραδείγµατος χάριν, είναι περισσότερο από αρκετό.
Θυµηθείτε ότι κάθε ατύχηµα µέσα στο σπίτι διδάσκει στο σκυλί ότι δεν είναι τόσο
κακό να λερώνει µέσα. Επιπλέον, κάθε ατύχηµα µέσα στο σπίτι είναι µια χαµένη
ευκαιρία να ενισχύσετε το έξω. Εάν συνέβηκε ένα ατύχηµα, καθαρίστε την
περιοχή µε καθαριστικό διάλυµα κατασκευασµένο ειδικά για αυτό το σκοπό.
Αυτά τα προϊόντα εξουδετερώνουν τη µυρωδιά και αποτρέπουν το κουτάβι από να
επιστρέψουν στο ίδιο σηµείο να λερώσουν πάλι.
Παρακαλώ σηµειώστε ότι δεν είναι πρόθεση µας το κουτάβι σας θα περάσει τη
ζωή του µέσα σε κλουβί ή περιορισµένο. Ο περιορισµός του χώρου γίνεται ως
εργαλείο διαχείρισης για να αποτρέψει διάφορα προβλήµατα συµπεριφοράς,
µεταξύ των οποίων είναι και το λέρωµα µέσα στο σπίτι. ∆εδοµένου ότι το κουτάβι
σας µεγαλώνει, θα είστε σε θέση να επιτρέψετε βαθµιαία πιό ελευθερία χώρου
χωρίς επίβλεψη.
Αφότου λοιπόν έχουµε ενισχύσει δεκάδες φορές το λέρωµα έξω και έχουµε
αποτρέψει τα ατυχήµατα µέσα, όσο ήταν δυνατόν καλύτερα, τώρα µπορούµε να
προσπαθήσουµε να σταµατήσουµε το κουτάβι όταν προσπαθεί να λερώσει µέσα.
Εάν πιάσετε το κουτάβι σας να ψάχνει ένα µέρος για ούρηση ή ακόµα και κατά τη
διάρκεια της ούρησης, αυτό που πρέπει να κάνετε είναι να το τροµάξετε και να
τραβήξετε την προσοχή του. Φωνάξτε γρήγορα “µη” και χτυπήστε τα χέρια σας
δυνατά εάν είναι απαραίτητο, πλησιάστε το αµέσως και σηκώστε το στον αέρα.
Πηγαίνετέ το γρήγορα έξω, αφήστε να τελειώσει αυτό που άρχισε και ανταµείψτε
το όπως πάντα.
- 35 -
Συνηθισµένα λάθη:
1. Να κάνετε πολύ ώρα για να δώσετε την λιχουδιά µετά από την πράξη της
µετάβασης για “τουαλέτα”. Πρέπει να θυµόσαστε ότι ο συγχρονισµός είναι
κρίσιµος ώστε το σκυλί να κάνει τη σύνδεση µεταξύ της πράξης και της
συνέπειας.
Εκπαίδευση µε Crate
Το crate είναι ένα ειδικό κλουβί και ένα µεγάλο εργαλείο εκπαίδευσης. Όταν
χρησιµοποιείται σωστά, λειτουργεί ως εργαλείο διαχείρισης και πρόληψης για
διάφορα προβλήµατα συµπεριφοράς συµπεριλαµβανοµένου του λερώµατος µέσα
στο σπίτι και του καταστροφικού µασήµατος. Όταν χρησιµοποιείται σωστά, το
κλουβί γίνεται σπίτι του σκυλιού σας και ένα µέρος που µπορεί να αποσυρθεί σε
µια στιγµή κούρασης ή ανησυχίας. Μπορείτε να σκεφτείτε το κλουβί ως σύγχρονο
- 36 -
κρησφύγετο λύκων και ενώ είναι αλήθεια, κλειδώνουµε µερικές φορές το σκυλί
µας µέσα, το κάνουµε µόνο µετά από την προσεκτική και σταδιακή προσαρµογή
του σε αυτό. Τα εξηµερωµένα σκυλιά, όπως οι προγονοί τους οι λύκοι,
χρειάζονται ένα ασφαλές λιµάνι. Το κλουβί µπορεί να είναι αυτό το ασφαλές
λιµάνι γι’αυτά.
Πολλοί άνθρωποι βλέπουν το κλουβί ως απάνθρωπο εργαλείο και δεν θέλουν να
περιορίσουν το κουτάβι τους σε µια τέτοια µικρή περιοχή. Εντούτοις, αυτοί οι
ίδιοι άνθρωποι περιορίζουν το χώρο του µωρού τους σε µια µικρή κούνια έτσι
ώστε να µπορούν να αποτρέψουν να πάθει κάτι το µωρό. Εάν µπορούµε να
βάλουµε ένα µωρό σε µια κούνια, µπορούµε να βάλουµε και ένα σκυλί σε ένα
κλουβί. Εφ' όσον η εκπαίδευση για το κλουβί γίνεται µε έναν κατάλληλο τρόπο
και για περιορισµένες χρονικές περιόδους, αυτό είναι µια πολύ αποτελεσµατική
και ανθρωπιστική βοήθεια εκπαίδευσης. Η διαδικασία η οποία χρησιµοποιούµε
για να προσαρµόσουµε το σκυλί στο κλουβί είναι σταδιακή και γίνεται κατά τη
διάρκεια αρκετών ηµερών. Σε καµία περίπτωση, δεν πρέπει να αφήνετε το
κουτάβι σας σε ένα κλουβί για διαστήµατα που είναι µεγαλύτερα από τη
δυνατότητά του να κρατήσει την κύστη του, και ποτέ περισσότερο από 4-5 ώρες
συνολικά σε µια παραµονή.
Είναι σηµαντικό να σηµειωθεί ότι το crate δεν είναι µια µαγική λύση σε όλα τα
προβλήµατα συµπεριφοράς των σκυλιών. Ενώ είναι πολύ αποτελεσµατικό στη
διδασκαλία για µέσα στο σπίτι και για την αποτροπή της καταστροφικότητας,
αντενδείκνυται για προβλήµατα συµπεριφοράς όπως το άγχος αποχωρισµού και
άλλες φοβίες. Στην πραγµατικότητα, η χρησιµοποίηση ενός κλουβιού µε αυτά τα
προβλήµατα συµπεριφοράς µπορεί πραγµατικά να τα επιδεινώσει.
Βήµα-Βήµα:
2. Εκµάθηση για την είσοδο και την έξοδο στο κλουβί κατόπιν εντολής.
- 37 -
α) Όπως και στο βήµα ένα, η πόρτα του κλουβιού παραµένει ανοικτή.
β) Όταν η προσοχή του κουταβιού είναι στραµµένη σε σας και είστε κοντά
στο κλουβί πείτε “µέσα στο κλουβί” και ρίξτε µια λιχουδιά στο κλουβί. Το
κουτάβι θα πάει µέσα και θα φάει την λιχουδιά.
γ) Τώρα, πείτε “βγές έξω” και αφήστε το κουτάβι σας να έρθει σε σας.
Όταν το κάνει χαϊδέψτε το και πείτε µπράβο αλλά µην δώστε λιχουδιά.
δ) Επαναλάβετε τα βήµατα β και γ αρκετές φορές.
ε) Τώρα, πείτε “µέσα στο κλουβί” άλλα µην ρίξετε µέσα τη λιχουδιά.
Περιµένετε υποµονετικά το κουτάβι σας να µπει µέσα και όταν το κάνει, αµείψτε
το γενναιόδωρα.
στ) Εάν το κουτάβι σας δεν πηγαίνει µέσα, µην µπείτε στον πειρασµό να του
ρίξετε τη λιχουδιά µέσα. Περιµένετε υποµονετικά και θα το κάνει. Εάν τελικά δεν
το κάνει, τελειώστε την περίοδο άσκησης και προσπαθήστε πάλι αργότερα από
την αρχή.
ζ) Τώρα, πείτε “βγές έξω” και αφήστε το κουτάβι σας να έρθει σε σας.
Όταν το κάνει χαϊδέψτε το και πείτε µπράβο αλλά µην δώστε λιχουδιά.
η)Επαναλάβετε τα βήµατα ε και ζ αρκετές φορές. Σιγουρευτείτε ότι δεν το
παρακάνετε. Τελειώστε την περίοδο άσκησης µετά από µερικές επιτυχίες.
3. Κλείνοντας την πόρτα του κλουβιού - το κλουβί είναι διασκέδαση ακόµη και µε
την πόρτα κλειστή.
- 38 -
β) Πέστε στο κουτάβι σας να µπει µέσα και κλείστε την πόρτα µόλις το
κάνει. Σιγουρευτείτε ότι έχει ένα ενδιαφέρον παιχνίδι ή ένα κόκαλο για να
απασχοληθεί.
γ) Κάνετε τις µικροδουλειές σας µέσα στο σπίτι ρίχνοντας πότε-πότε µια ή
δύο λιχουδιές στο κλουβί.
δ) Μην δώστε προσοχή στο κουτάβι σας εάν κλαψουρίζει ή γαβγίζει.
ε) Για µία περίοδο αρκετών ηµερών, προσπαθήστε να παρατείνετε
βαθµιαία το χρόνο που το κουτάβι παραµένει στο κλουβί σε περίπου 3 ώρες.
Περιληπτικά:
1. Η εκπαίδευση µε το crate είναι µια µεγάλη βοήθεια στη διαχείριση και την
πρόληψη των προβληµάτων συµπεριφοράς όπως το καταστροφικό µάσηµα και η
ακαθαρσίες µέσα στο σπίτι.
2. Εάν το σκυλί προσαρµόζεται στο κλουβί βαθµιαία, γίνεται ένα ασφαλές και
άνετο µέρος γι’αυτό το να είναι µέσα. Μπορεί αργότερα να χρησιµοποιηθεί από
το ίδιο το σκυλί, όποτε για κάποιο λόγο αισθάνεται ανήσυχο.
3. Το τον κλουβί µπορεί να χρησιµοποιηθεί σαν ένα καλό εργαλείο όταν παίρνετε
το σκύλο σας σε ταξίδι και κατά την διανυκτέρευση σε ένα περίεργο για το σκύλο
σηµείο (camping, ξενοδοχεία, κ.λ.π.)
4. Το κλουβί δεν προορίζεται να χρησιµοποιείται πάνω από 4-5 ώρες ηµερησίως.
5. Το κλουβί δεν είναι λύση για τα προβλήµατα άγχους αποχωρισµού, και µπορεί
πραγµατικά να επιδεινώσει αυτά τα προβλήµατα.
6. Η µέθοδος που περιγράφεται εδώ είναι µια µεταξύ των πολλών και εφ' όσον
είστε υποµονετικοί και συνηθίζετε το σκυλί σας βαθµιαία στο κλουβί, ακόµα και
µε οποιαδήποτε άλλη µέθοδο, αυτό είναι εντάξει.
- 39 -
7. Συµβουλευθείτε έναν ειδικό για τη συµπεριφορά των σκυλιών εάν
αντιµετωπίζετε προβλήµατα στην προσπάθεια σας για εκπαίδευση.
Μάσηµα
Οι περισσότεροι ιδιοκτήτες σκυλιών έχουν βιώσει µε τον ένα τρόπο η τον άλλο
την απώλεια ενός πολύτιµου αντικειµένου από το γεµάτο περιέργεια στόµα του
σκυλιού τους. Εάν έχετε ένα σκυλί για χρόνια, είναι πιθανόν αυτό να συµβεί και
σε σας επίσης. Τα σκυλιά µασούν πράγµατα, γι’αυτό εξάλλου έχουν στόµα.
Μασούν επειδή το στόµα τους είναι το εργαλείο τους για να κάνουν σχεδόν τα
πάντα - φαγητό, εξερεύνηση, αρπαγή, µεταφορά, κ.λ.π. Το να ζητάς από ένα
σκυλί για να µην µασήσει είναι σα να ζητάς από ένα µωρό να σταµατήσει να
πιάνει τα πάντα µε τα χέρια του. Είναι µια παράλογη και µη ρεαλιστική απαίτηση.
Αυτό πού πρέπει να προσπαθήσουµε να κάνουµε είναι να πούµε στο σκυλί τι
µπορεί να µασήσει και τι όχι.
Εάν έχετε φθάσει σε αυτήν την σελίδα διαβάζοντας αυτό το βιβλίο από την αρχή,
ξέρετε ότι η πρόληψη θα διαδραµατίσει έναν βασικό ρόλο στη διαχείριση του
καταστρεπτικού µασήµατος. Εµποδίζοντας το κουτάβι να πάρει αντικείµενα που
δεν θέλουµε να µασήσει, και συγχρόνως, δηµιουργώντας ένα περιβάλλον πλούσιο
σε αντικείµενα που το µάσηµά τους να είναι διασκέδαση, θα βοηθήσουµε το
κουτάβι µας να µεγαλώσει χωρίς ποτέ να απολαύσει τη γεύση του καναπέ, του
παπουτσιού, της κάλτσας, του τηλεφώνου µας, κ.λ.π.
Έχω αναφέρει στην εισαγωγή ότι οι άνθρωποι είναι πολύ καλοί στην πρόληψη. Το
κάνουµε µε τα µωρά µας µε διάφορους τρόπους (βάζοντας τα σε µια κούνια,
καλύπτοντας τις πρίζες, κ.λ.π.), το κάνουµε για την ασφάλειά µας µε το να
βάζουµε κλειδαριές, να εγκαθιστούµε χρηµατοκιβώτια, να τοποθετούµε
συστήµατα συναγερµών, και αρκετά ειλικρινά, το κάνουµε µε όλους τους τρόπους
στη ζωή. Εάν αποτύχουµε να το κάνουµε µε τα σκυλιά µας, αποτυγχάνουµε να
εφαρµόσουµε ένα σύστηµα που χρησιµοποιούµε πολύ καλά οπουδήποτε αλλού,
και αυτό θα ήταν πολύ χαζό από µέρους µας. ∆εν µπορείτε να κατηγορήσετε ένα
σκυλί γιατί µασάει σε ένα ανοιχτό δοχείο απορριµµάτων που εσείς αφήσατε στην
κουζίνα, γιατί σκίζει τις κάλτσες που αφήσατε έξω από το καλάθι των απλύτων, ή
τα αποφάγια που αφέθηκαν στο πάγκο της κουζίνας. Τα σκυλιά είναι καιροσκόποι
και προσπαθούν να πάρουν όλα αυτά που τα ωφελούν. Πολλές φορές µπορούµε
να αποτρέψουµε το καταστρεπτικό µάσηµα µε απλά µέτρα όπως, το κλείσιµο της
πόρτας πίσω µας, την τοποθέτηση των τιµαλφών µας σε κλειστά ντουλάπια, ή το
κρύψιµο των απορριµµάτων µας σε κλειστά δοχεία. Επιπλέον, η χρησιµοποίηση
ενός κλουβιού, όπως περιγράφεται στο προηγούµενο κεφάλαιο, µπορεί να είναι
ένα πολύ καλό εργαλείο πρόληψης, ειδικά για τις ώρες που θέλετε απλά να
ηρεµήσετε για λίγο. Εάν, εντούτοις, το κουτάβι µας τρέχει γύρω – γύρω στο σπίτι,
δουλειά µας είναι να το εποπτεύουµε και να µην το αφήσουµε ποτέ να
εξαφανίζεται σε µέρη που δεν µπορούµε να το εµποδίσουµε να δηµιουργήσει
προβλήµατα. Εντούτοις, η πρόληψη µόνο, δεν θα µας λύσει το πρόβληµα του
µασήµατος. Η πρόληψη λέει µόνο στο κουτάβι, τι δεν πρέπει να κάνει. Τώρα,
πρέπει να τη συνδέσουµε µε µεθόδους που να λένε στο κουτάβι, τι πρέπει να
κάνει.
- 40 -
Αφού το µάσηµα είναι µια κανονική συµπεριφορά των σκυλιών, πρέπει να το
προσαρµόσουµε δίνοντας στα σκυλιά αφθονία τρόπων και πραγµάτων για να
εµπλέκονται µε αυτήν την συµπεριφορά. Το κάνουµε αυτό, αφήνοντάς τα να
µασούν παιχνίδια και κόκαλα όσο θέλουν. Όσο περισσότερη εµπειρία αποκτήσει
το κουτάβι µασώντας τα δικά του πράγµατα, τόσο λιγότερη εµπειρία αποκτά µε το
µάσηµα των προσωπικών µας αντικειµένων, και τόσο µεγαλύτερες είναι οι
πιθανότητες το κουτάβι να µην αναπτύξει ποτέ το καταστρεπτικό µάσηµα.
Θα υπάρξει κάποια στιγµή που δεν θα µπορέσετε να εποπτεύσετε ή να κλείσετε σε
κλουβί το κουτάβι σας, και θα το βρείτε να τριγυρνάει µε µια κάλτσα στο στόµα
του. Εάν αυτό συµβεί, προσπαθήστε να πείσετε το σκυλί να σας δώσει το
αντικείµενο (εδώ κάλτσα) µε αντάλλαγµα µια λιχουδιά. Όταν το κάνει, πάρτε
µακριά και κρύψτε το αντικείµενο, και δώστε του σε αντάλλαγµα ένα από τα
παιχνίδια του. Μην αρχίστε να κυνηγάτε το κουτάβι θυµωµένοι. Τα σκυλιά
αγαπούν να παίζουν κυνηγητό και θα θεωρήσουν ότι είναι εποικοδοµητικό να τα
κυνηγάτε. Αν είσαστε συνεπής µε αυτήν τη συµπεριφορά, θα θέσετε επίσης τα
θεµέλια για τα µελλοντικά παιχνίδια “πιάσε” και “φέρε το”.
Βήµα-Βήµα:
- 41 -
µπορούν να είναι µεγάλη βοήθεια κατά προσπάθεια να προσελκυστεί η προσοχή
του σκυλιού µακριά από τα αντικείµενα στα οποία µπορεί να προκαλέσει τη
ζηµιά.
8. Αποφύγετε να θυµώσετε, να φωνάξετε, και να τιµωρήσετε το κουτάβι σας.
Αυτά τα συναισθήµατα / ενέργειες κάνουν συνήθως περισσότερη ζηµιά από καλό.
Να είστε υποµονετικός και να συνεχίστε το επιµορφωτικό πρόγραµµά σας.
Θυµηθείτε ότι το κουτάβι σας δεν κάνει τίποτα εκ’ προθέσεως, και ότι γι’αυτό το
πόδι ενός τραπεζιού δεν διαφέρει από ένα παιχνίδι µασήµατος.
Υπερβολικό γαύγισµα
- 42 -
γαύγισµα, το γαύγισµα θα υποχωρήσει µετά από κάποιο χρόνο. Όταν συµβεί αυτό,
και όταν το κουτάβι σας είναι ήσυχο, πρέπει να το ανταµείψτε, χαϊδέψτε το, και
παίξτε µαζί του. Αγνοώντας πάντα το κουτάβι όταν γαβγίζει και δίνοντάς του
µεγάλη προσοχή όταν είναι ήρεµο, µπορούµε να του διδάξουµε, ότι η ηρεµία και
όχι το γαύγισµα θα του δώσει ότι θέλει. Θυµηθείτε ότι το γαύγισµα δεν ενδιαφέρει
το κουτάβι περισσότερο από το να είναι ήρεµο. Απλά θέλει να πάρει κάτι, και
βλέπει τι είδους συµπεριφορά θα του το αποφέρει.
Πολλοί ιδιοκτήτες σκυλιών κάνουν το λάθος να υποχωρούν κατά τη διάρκεια του
ξεσπάσµατος του σκυλιού και να δίνουν στο σκυλί ότι θέλει. Αυτό, πραγµατικά,
θα κάνει µόνο το κουτάβι να συνειδητοποιήσει ότι, εάν το λίγο γαύγισµα δεν
βοηθά, το εντονότερο θα το κάνει. Όσο λοιπόν πιο καθυστερηµένα ενδώσετε
τελικά στο κουτάβι σας, τόσο περισσότερο επίµονα θα µαθαίνει να γαβγίζει.
Σιγουρευτείτε ότι όλα τα άτοµα που ασχολούνται µε το κουτάβι θα του
συµπεριφέρονται µε τον ίδιο τρόπο όπως εσείς. Θέλουµε το κουτάβι να µάθει
ότι οι άνθρωποι απλά δεν αποκρίνονται στο γαύγισµα.
Είναι ιδιαίτερα σηµαντικό να µην αφήσετε να βγει το κουτάβι από το κλουβί όταν
γαβγίζει ή κλαψουρίζει. Περιµένετε πρώτα να ηρεµήσει και έπειτα ανοίξτε την
πόρτα του κλουβιού. Υπάρχει µια σηµαντική εξαίρεση για αυτόν τον κανόνα. Εάν
το κουτάβι σας έχει κοιµηθεί στο κλουβί για µερικές ώρες, και αφότου ξυπνήσει
κλαψουρίζει, πρέπει να το βγάλετε έξω για “τουαλέτα”. Υπάρχει µεγάλη
πιθανότητα το κουτάβι να προσπαθεί να σας πει ότι πρέπει να πάει “τουαλέτα”,
και πρέπει καλύτερα να το αφήσετε να πάει έξω, παρά να διακινδυνεύσετε να
λερώσει το κλουβί του.
Το γαύγισµα από φόβο έχει σκοπό να αυξήσει την απόσταση µεταξύ της πηγής
φόβου και του σκυλιού. Γαβγίζοντας σε κάτι που το σκυλί φοβάται προσπαθεί να
πει: “ µακριά, η παρουσία σου µε ανησυχεί και εάν έρθεις πιο κοντά µπορεί να
ενεργήσω επιθετικά”. Αυτός ο τύπος γαυγίσµατος µπορεί να συνοδεύετε από
βρυχηθµό και γρύλισµα, και από µια πολύ ευδιάκριτη γλώσσα του σώµατος:
χαµηλό κέντρο βαρύτητας, ουρά που µαζεύεται, αυτιά πίσω, κεφάλι χαµηλά, και
πιθανό ανασήκωµα του τριχώµατος (στο πίσω µέρος του λαιµού). Ο καλύτερος
τρόπος να διαχειριστείτε το γαύγισµα από φόβο είναι να κοινωνικοποιήσετε το
κουτάβι σας καλά από πολύ νεαρή ηλικία, έτσι ώστε παράξενοι άνθρωποι ή
παράξενοι ήχοι να µην είναι απειλή γι’αυτό. ∆εν είναι στο πεδίο αυτού του
βιβλίου για να εξηγήσει τις µεθόδους διαχείρισης των φόβων που έχουν ριζώσει
ήδη στο σκυλί. Εάν το σκυλί σας παρουσιάζει ήδη πρόβληµα γαυγίσµατος σχετικό
µε τον φόβο συστήνω έντονα να δουλέψετε µε έναν εκπαιδευτή ή έναν ειδικό
συµπεριφοράς σκυλιών. Όσο πιό σύντοµα θα αρχίσετε να αντιµετωπίζετε το
πρόβληµα, τόσο ευκολότερο θα είναι να επιλυθεί. Μην τιµωρήστε το σκυλί σας
όταν η γλώσσα του σώµατος του δείξει σηµάδια σχετικά µε φόβο, αυτό µόνο
χειρότερα θα κάνει τα πράγµατα. Εάν βρεθείτε σε µια κατάσταση όπου το σκυλί
σας φοβάται, προσπαθήστε να επιλύσετε το πρόβληµα αυξάνοντας την απόσταση
µεταξύ του ερεθίσµατος του φόβου και του σκυλιού σας.
- 43 -
Γαύγισµα προειδοποίησης ή φύλαξης περιοχής:
Τα σκυλιά είναι εδαφικά ζώα. Μόλις συνειδητοποιήσουν ότι έχουν µια περιοχή θα
αρχίσουν να την προστατεύουν ως ένα ορισµένο βαθµό. Μερικές ράτσες είναι πιό
εδαφικές από άλλες αλλά τα περισσότερα σκυλιά θα προειδοποιήσουν µε
γαύγισµα και να ενηµερώσουν την αγέλη τους (στην περίπτωσή µας την
οικογένεια) ότι υπάρχει κάτι ή κάποιος που πλησιάζει τη περιοχή και απαιτείτε η
προσοχή της αγέλης. Γι’αυτό τα σκυλιά γαβγίζουν όταν ακούνε θορύβους έξω από
την πόρτα, όταν ακούνε κάποιον έξω από το παράθυρο και όταν το κουδούνι της
πόρτας χτυπά (αν και αυτό το τελευταίο παράδειγµα µπορεί να σηµάνει ότι το
σκυλί είναι απλά αναστατωµένο, καθώς κάποιος είναι έτοιµος να µπει). Στους
περισσότερους ιδιοκτήτες σκυλιών αρέσει αυτή η συµπεριφορά του γαυγίσµατος
για προειδοποίηση και το βρίσκουν χρήσιµο. Εντούτοις, όταν αυτό το γαύγισµα
είναι αποτέλεσµα κάθε µικρού ήχου και διαρκεί για πολύ ώρα, γίνεται µια
ενόχληση (ειδικά όταν προσπαθείτε να κοιµηθείτε τη νύχτα).
Υπάρχουν διάφοροι τρόποι να αντιµετωπίσουµε το υπερβολικό γαύγισµα
επαγρύπνησης. Μπορούµε να εκµηδενίσουµε µερικά από τα προβλεπόµενα για το
σκυλί νοήµατα ορισµένων ήχων και να το εξοικειώσουµε µε αυτούς τους
θορύβους. Τα σκυλιά µαθαίνουν µάλλον γρήγορα ότι ένας ορισµένος ήχος δεν
έχει κανένα νόηµα για την ύπαρξή τους. Ένα χτύπηµα κουδουνιού ή ένας κτύπος
στην πόρτα είναι δύο κοινά σήµατα που τα σκυλιά συνδέουν µε το ότι
ακολουθούν εισβολείς. Μετά από µερικές φορές που ένα χτύπηµα κουδουνιού
ακολουθείται από την είσοδο ενός ξένου, το σκυλί συνδέει µεταξύ τους τα δύο
γεγονότα και αρχίζει να γαβγίζει όταν ακούει το κουδούνι. Μπορούµε να
αποδυναµώσουµε αυτήν την σύνδεση χτυπώντας, ή το κουδούνι ή την πόρτα,
χωρίς να υπάρχει κάποιο άτοµο απ’έξω. Μπορούµε να το κάνουµε σε τυχαίους
χρόνους, όταν φεύγουµε από το σπίτι, ή ζητώντας από φίλους να χτυπήσουν την
πόρτα και να φύγουν κ.λ.π. Σιγουρευόµαστε ότι σχεδιάζουµε έτσι αυτά τα
“τυχαία” κουδουνίσµατα ώστε να είµαστε σε θέση να τα αγνοήσουµε όταν
πραγµατοποιηθούν. Κάνοντας αυτό, η σύνδεση µεταξύ του συγκεκριµένου ήχου
(κουδούνισµα) και του γεγονότος που ακολουθεί θα αποδυναµωθεί και το σκυλί
δεν θα γαβγίζει σε απάντηση αυτού του ήχου.
Για τους ιδιοκτήτες σκυλιών που θέλουν τα σκυλιά τους να τους προειδοποιούν
γαβγίζοντας αλλά µόνο µια ή δύο φορές, µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε το
ακόλουθο πρωτόκολλο. Όταν το σκυλί γαβγίσει για προειδοποίηση, πηγαίνετε στο
σκυλί, πείτε για παράδειγµα “ευχαριστώ” (που σας προειδοποίησε) και µετά πείτε
“σσσς” µε δυνατή φωνή. Το σκυλί θα σας κοιτάξει και θα σταµατήσει να γαβγίζει.
Χρησιµοποιήστε αυτήν την ξαφνική διακοπή του γαυγίσµατος για να αµείψτε το
σκυλί σας. Επαναλάβετε το πολλές φορές και αυξήστε σταδιακά τη διάρκεια της
ησυχίας που απαιτείται προτού να πάρει το σκυλί τη λιχουδιά. Αρχίζετε από µια
µόνο στιγµή χωρίς γαύγισµα, αλλά σιγά – σιγά αυτή η στιγµή πρέπει να γίνεται 2
δευτερόλεπτα, 5 δευτερόλεπτα, 10 δευτερόλεπτα, και περισσότερο.
Χρησιµοποιώντας αυτή την άσκηση, µπορείτε να διδάξετε στο σκυλί σας ότι είναι
εντάξει να σας προειδοποιήσει γαβγίζοντας µία ή δύο φορές αλλά µετά από την
εντολή “σσσς” πρέπει να είναι ήρεµο.
- 44 -
Ένας άλλος τρόπος να το γαύγισµα προειδοποίησης είναι να ζητήσετε µια
ασυµβίβαστη συµπεριφορά από το σκυλί σας. Παραδείγµατος χάριν, δώστε στο
σκυλί σας την εντολή “κάτω” (υποθέτοντας ότι τη ξέρει) µετά από ένα κτύπηµα
κουδουνιού και αµείψτε τη συµµόρφωση. Υπάρχουν πολλές άλλες µέθοδοι για να
ελέγξτε το γαύγισµα προειδοποίησης, και κάθε εκπαιδευτής βρίσκει και άλλες
µεθόδους, και εφ' όσον βασίζονται στις αρχές της θεωρίας της µάθησης, µπορούν
όλες να λειτουργήσουν καλά. Μερικά σκυλιά αποκρίνονται σε µια µέθοδο
καλύτερα από µια άλλη, έτσι δοκιµάστε διάφορες µεθόδους και δείτε ποια
λειτουργεί καλύτερα για σας.
Μερικοί εκπαιδευτές σκύλων λένε ότι στα σκυλιά δεν υπάρχει τέτοιο αίσθηµα σαν
και αυτό της πλήξης. (η πλήξη είναι ένα ανθρώπινο γνώρισµα). Το µόνο που
υπάρχει είναι ένα περιβάλλον χωρίς ερεθίσµατα. Ενώ αυτό µπορεί να είναι
αλήθεια, εµείς θα χρησιµοποιήσουµε την λέξη “πλήξη” επειδή εξυπηρετεί το
σκοπό της περιγραφής µιας κατάστασης κατά την οποία το σκυλί πρέπει να
απασχολήσει τον εαυτό του. Όταν τα σκυλιά πλήττουν τείνουν να εµπλέκονται σε
διάφορες συµπεριφορές που ως ένα βαθµό είναι συνήθως ενοχλητικές. Μπορεί να
σκάβουν την αυλή, να χτυπάνε την περίφραξη, να µασήσουν τα έπιπλα, και να
γαβγίζουν συνεχώς.
Προκειµένου να λύσουµε το πρόβληµα του γαυγίσµατος από πλήξη πρέπει πρώτα
να καταλάβουµε, αν η πλήξη είναι στην πραγµατικότητα, ο λόγος για το
γαύγισµα. Ο καλύτερος τρόπος για να το κάνετε είναι να βιντεοσκοπήσετε το
σκυλί σας όταν µένει µόνο. Όταν αντιληφθείτε ότι η πλήξη είναι ο λόγος, πρέπει
να προσπαθήσετε να εµπλουτίσετε το περιβάλλον του σκυλιού σας µε παιχνίδια
µασήµατος, κοκάλα, και άλλα καλούδια έτσι το σκυλί έχει καλύτερα πράγµατα να
κάνει από το να γαβγίζει. Γεµίστε ένα παιχνίδι KONG™ µε λιχουδιές, ή κρύψτε
λιχουδιές σε διάφορα σηµεία στην αυλή ή µέσα στο σπίτι. Παίξτε µε το σκυλί σας
κάποια ώρα πριν να φύγετε, έτσι ώστε όταν µείνει µόνο του να είναι κουρασµένο.
Αφήστε το ραδιόφωνο ανοιχτό έτσι ώστε οι εξωτερικοί θόρυβοι ή τα γαυγίσµατα
από αλλά σκυλιά να µην τραβούν τόσο πολύ τη προσοχή του κ.λ.π. Η ανακούφιση
της πλήξης απαιτεί κάποια φαντασία και µια διαδικασία του να δοκιµάζουµε και
να ανακαλύπτουµε τα λάθη.
Η ανησυχία είναι µια άλλη κοινή πηγή για το υπερβολικό γαύγισµα. Το γαύγισµα
βοηθάει στην ανακούφιση της πίεσης και του άγχους και ως εκ τούτου τα σκυλιά
που είναι στρεσαρισµένα γαβγίζουν συνεχώς. Το άγχος αποχωρισµού είναι ένας
λόγος για υπερβολικό γαύγισµα, αλλά πολλές άλλες εικόνες και θόρυβοι µπορούν
να προκαλέσουν ανησυχία. Η ανησυχία µπορεί να οφείλεται σε άγνωστους ήχους
όπως µιας οικοδοµής, τα απορριµµατοφόρα, τα πυροτεχνήµατα, οι κεραυνοί,
κ.λ.π.
Είναι κρίσιµο να καταλάβουµε ποιες αιτίες προκαλούν ανησυχία προκειµένου να
λύσουµε το πρόβληµα. Εάν η πηγή ανησυχίας είναι ένας συγκεκριµένη θόρυβος ή
µια εικόνα, κατόπιν µια διαδικασίας απευαισθητοποίησης και αποδέσµευσης της
- 45 -
συµπεριφοράς από το ερέθισµα της ανησυχίας, είναι ο τρόπος να λυθεί το
πρόβληµα (αυτό πρέπει να γίνει µε τη βοήθεια ενός εκπαιδευτή σκύλων).
Προκειµένου να αποτραπούν οι ανησυχίες από την αρχή, πρέπει να ολοκληρώσετε
τη διαδικασία της κοινωνικοποίησης σε νεαρή ηλικία.
Εάν το σκυλί σας βρίσκεται σε κάποιο µέρος όπου µπορεί να ακούσει και να δει
όλα όσα συµβαίνουν έξω, προσπαθήστε να βάλετε το σκυλί σε µια διαφορετική
θέση στο σπίτι όπου δεν υπάρχει καµία ορατότητα έξω και που οι ήχοι δεν
µπορούν να ακουστούν. Μπορείτε επίσης να δοκιµάσετε να αφήσετε µια
τηλεόραση ή ένα ραδιόφωνο ανοιχτά έτσι ώστε, εάν οι ήχοι είναι η αιτία του
προβλήµατος το ραδιόφωνο ή η τηλεόραση µπορεί να καλύψουν τους αγχωτικούς
ήχους.
Πολλές φορές οι άνθρωποι που υποφέρουν πιό πολύ από το υπερβολικό γαύγισµα
του σκυλιού µας γείτονές µας. Θεωρώντας ότι τα παράπονα των γειτόνων για το
θόρυβο είναι πραγµατικά, είναι η ευθύνη µας να επιλύσουµε το πρόβληµα. Η
ιδιοκτησία ενός σκυλιού έχει ευθύνες, µερικές απέναντι στο σκυλί µας και µερικές
απέναντι στους συνανθρώπους µας που ζουν στην κοινωνία µας.
Ο καλύτερος τρόπος να προσεγγιστεί το πρόβληµα είναι µε το να βάλετε τους
γείτονες µέσα στο πρόβληµα και να ζητήσετε τη βοήθειά τους. Οι περισσότεροι
γείτονες θα είναι ευτυχείς να σας βοηθήσουν εάν ξέρουν ότι ενεργείτε σοβαρά
προσπαθώντας να λύσετε το πρόβληµα. Πρέπει να πλησιάσετε τους γείτονές σας
άµεσα και να τους ζητήσετε να δοκιµάσουν να θυµηθούν πότε εµφανίζεται το
γαύγισµα (δεν θα ήταν άσχηµο, εάν τους πηγαίνατε και κάποιο σπιτικό γλυκό
στην πρώτη κουβέντα σας µαζί τους για το πρόβληµα). Πείτε τους, ότι όσες
περισσότερες λεπτοµέρειες ξέρετε, τόσο µεγαλύτερες είναι οι πιθανότητες σας να
λύσετε το πρόβληµα. Θέλετε να ξέρετε εάν το γαύγισµα οφείλεται σε
συγκεκριµένους ήχους ή γεγονότα όπως την προσέγγιση του φορτηγού
απορριµµάτων, ή το θόρυβο από την οικοδοµή δίπλα σας. Να είστε ευγενικός
στους γείτονές σας, συµµεριστείτε τις ανησυχίες τους, και προσπαθήστε να λύσετε
το πρόβληµα από κοινού.
- 46 -
κερδίζει τίποτα. Στην πραγµατικότητα, ότι πηδώντας χάνετε η προσοχή των
ανθρώπων από πάνω του. Εάν αγνοούµε µε επιµονή ένα κουτάβι που πηδάει ενώ
ταυτόχρονα το αµείβουµε όταν κάθετε ή τουλάχιστον όταν στέκεται και µε τα
τέσσερα πόδια στο έδαφος, µπορούµε σε µηδέν χρόνο να κάνουµε ένα κουτάβι να
καταλάβει τι περιµένουµε από αυτό κατά τη διάρκεια του χαιρετισµού.
∆εδοµένου ότι το κουτάβι τις περισσότερες φορές αναζητά την προσοχή µας,
εµείς απλά αποφασίζουµε πότε αυτή η προσοχή θα του δοθεί. Χαιρετήστε το
κουτάβι, παίξτε και δώστε του την προσοχή σας µόνο για όσο διάστηµα και τα
τέσσερα πόδια του πατούν στο έδαφος. Τη στιγµή που το κουτάβι θα πηδήσει
επάνω σας, σηκωθείτε και γυρίστε του τη πλάτη. Περιµένετε υποµονετικά µέχρι
το πήδηµα να σταµατήσει και έπειτα ξαναγυρίστε και αρχίστε πάλι να παίζετε µε
το κουτάβι, είναι τόσο απλό. ∆εν υπάρχει καµία ανάγκη να χτυπάτε µε το γόνατο
το κουτάβι στο στήθος όταν πηδά (µπορεί να είναι αρκετά επικίνδυνο, όσο και
επίπονο για το κουτάβι) και καµία ανάγκη για άλλες ενέργειες που τιµωρούν. Το
να τραβήξετε τη προσοχή σας µακριά από το κουτάβι και να το αγνοήσετε είναι
αρκετή τιµωρία.
Εκεί που οι περισσότεροι ιδιοκτήτες σκυλιών αποτυγχάνουν σε αυτήν την
διαδικασία είναι η συνέπεια. Για να µάθει το κουτάβι να µην πηδά, θα πρέπει όλα
τα άτοµα στο περιβάλλον του να του συµπεριφέρονται το ίδιο. ∆εν µπορείτε να
αφήνετε το κουτάβι να πηδά µερικές φορές και άλλες όχι. Όλοι οι άνθρωποι στην
οικογένεια, συµπεριλαµβανοµένων των επισκεπτών και των ξένων πρέπει να
συµπεριφερθούν το ίδιο και να αγνοήσουν το κουτάβι όταν πηδά πάνω τους.
Πολλοί άνθρωποι θα σας πουν ότι είναι εντάξει και ότι δεν ενοχλούνται από το
πήδηµα επάνω τους. Είναι δική σας ευθύνη εντούτοις, ευγενικά να ζητήσετε από
αυτούς τους ανθρώπους να σας βοηθήσουν στην εκπαίδευση και να αγνοήσουν το
κουτάβι ενώ πηδά.
Για αυτούς που θέλουν παρόλα αυτά το κουτάβι τους να πηδάει επάνω τους
καµία φορά, µπορούµε να του διδάξουµε το άλµα κατόπιν εντολής. Το κουτάβι
µπορεί να διδαχτεί για να πηδήσει ακριβώς όπως µπορεί να διδαχτεί για να
γονατίσει ή να καθίσει. Μόλις συνδέσετε τη συµπεριφορά του πηδήµατος µε µια
εντολή, µπορείτε να την χρησιµοποιήσετε ώστε το σκυλί να πηδάει. Η σωστή
συµπεριφορά όµως θα πρέπει να είναι, εάν δεν δοθεί καµία εντολή, και τα
τέσσερα πόδια του σκύλου πρέπει να πατούν στο έδαφος.
Βήµα-Βήµα:
- 47 -
6. Μετά από αρκετές επαναλήψεις, θα δείτε ότι το κουτάβι αποφεύγει να πηδάει
επάνω σας και ενώ µπορεί να αρχίζει την κίνηση του άλµατος, να τη σταµατάει
στη µέση. Ανταµείψτε γενναιόδωρα - το κουτάβι σας µαθαίνει.
7. Επαναλάβετε αυτήν την άσκηση µε διαφορετικούς ανθρώπους και σε
διαφορετικές θέσεις. Ζητήστε από φίλους να σας βοηθήσουν µε την εκπαίδευση.
8. Μια παρόµοια άσκηση µπορεί να γίνει µε το κύπελλο τροφίµων όταν τα
κουτάβια πηδούν σε αυτό για να αρχίσουν να τρώνε:
α. Κρατήστε το µπώλ του φαγητού (µε φαγητό µέσα) στο χέρι σας.
β. Βάλτε το κουτάβι να καθίσει και όταν το κάνει, αρχίστε να χαµηλώνετε το
µπώλ.
γ. Τη στιγµή που το κουτάβι θα ανασηκωθεί, σηκωθείτε πάλι επάνω και
µαζί σηκώστε και το µπώλ.
δ. Όταν το κουτάβι ξανακαθίσει, αρχίστε να χαµηλώνετε πάλι το µπώλ.
ε. Επαναλάβετε τα βήµατα α έως δ έως ότου το κουτάβι σας να µένει καθιστό
καθ’όλη την ώρα που εσείς χαµηλώνετε το µπώλ προς το έδαφος.
στ. Μόνο τότε, πείτε π.χ. “εντάξει” και άφησε το κουτάβι σας να φάει.
ζ. Αυτή η άσκηση µαθαίνεται σε λιγότερο από 5 λεπτά από τα περισσότερα
σκυλιά. Επαναλάβετε το πάνω από 2-3 ηµέρες και θα έχετε ένα κουτάβι που
περιµένει ευγενικά για τη τροφή του.
- 48 -
6. Παράρτηµα Α: Οι αγάπες του σκύλου µου
- 49 -
- 50 -
7. Παράρτηµα Β: Πίνακας Κοινωνικοποίησης
Όσο πιο θετικές εµπειρίες θα έχει το κουτάβι σας µε τον άνθρωπο, τα ζώα, τα
αντικείµενα και τους θορύβους, τόσο λιγότερο φοβικό και µε πιο σταθερή
προσωπικότητα θα είναι. Προσθέστε µια επιβράβευση σε κάθε νέα συνάντηση
τους πρώτους µήνες της ζωής του σκύλου σας. ∆ώστε ιδιαίτερη προσοχή στη
κοινωνικοποίηση των κουταβιών µε µωρά και µικρά παιδιά.
Καινούργιες
8-9 10-11 12-13 13-14 15-16 4-5 6-7
Εµπειρίες /
εβδοµάδων εβδοµάδων εβδοµάδων εβδοµάδων εβδοµάδων µηνών µηνών
Ηλικία σκυλιού
Μεγαλόσωµοι
άντρες
Άντρες µε
γενειάδα
Εργάτες οικοδοµής
Άντρες µε γυαλιά
Μωρά
Παιδιά
Άτοµα µε ειδικές
ανάγκες
Γάτες
Μικρά ζώα
Μεγάλα σκυλιά
Άλλα κουτάβια
Άλογα
Άλλα ζώα
αγροκτήµατος
Ταχυδρόµοι
Αυτοκίνητα /
Φορτηγά
Ποδήλατα ,
skateboards
Παιδιά µε
ποδήλατο
Small kids
Παπάδες
Μωρά που κλαίνε
Αποσκευές,
κλουβιά, παιχνίδια
Βροχή, αστραπές,
κεραυνοί
Αεροπλάνα
Ηλεκτρική σκούπα
Πλυντήριο ρούχων
- 51 -
- 52 -
8. Παράρτηµα Γ: Παράδειγµα εβδοµάδας εργασίας µε
ένα νέο κουτάβι
Ηµέρα 1η:
Πρωί:
Χρησιµοποιήστε το πρωινό γεύµα του κουταβιού σας για να το µάθετε να µην
πηδάει.
Κοινωνικοποίηση - πάρτε το κουτάβι σας στον τοπικό παιδικό σταθµό και δώστε
του λιχουδιές όταν βλέπει τα παιδιά που παίζουν - κάντε το αυτό για 5 λεπτά.
Απόγευµα:
Παίξτε µε το σκυλί σας και διδάξτε το τους κανόνες του παιχνιδιού µε το σκοινί.
∆ουλέψτε µε ασκήσεις χειρισµού όταν το σκυλί σας έχει κουραστεί.
Ηµέρα 2η:
Πρωί:
∆ουλέψτε τη φύλαξη των πραγµάτων κατά τη διάρκεια του πρωινού γεύµατος του
κουταβιού σας.
Κοινωνικοποίηση: πάρτε το κουτάβι σας σε ένα τοπικό πάρκο και βρείτε
ανθρώπους που περπατούν µε τα µωρά τους. Περπατήστε δίπλα στα µωρά και
άφησε το σκυλί να τα δει και να τα ακούσει καθώς του δίνετε λιχουδιές.
Απόγευµα:
Κάνετε ένα απογευµατινό παιχνίδι µε το καθένα από τα άτοµα στην οικογένεια.
Χρησιµοποιήστε το για να δουλέψετε την παρεµπόδιση δαγκωµάτων.
∆ουλέψτε µε ασκήσεις χειρισµού όταν το σκυλί σας έχει κουραστεί.
Ηµέρα 3η:
Πρωί:
Αφήστε το κουτάβι σας µόνο του για λίγο χρονικό διάστηµα σε µια ασφαλή
περιοχή µε ένα ελκυστικό παιχνίδι µασήµατος.
Όταν γυρίσετε πίσω στο σπίτι - δώστε το πρωινό γεύµα στο κουτάβι σας και
δουλέψτε την πρόληψη της περιφρούρησης των πραγµάτων.
Κοινωνικοποίηση: καθίστε µε το σκυλί σας σε µια τοπική καφετερία.
Σιγουρευτείτε ότι έχετε την αφθονία από λιχουδιές τις οποίες δίνετε στο κουτάβι
σας κάθε φορά που πλησιάζει ένας ξένος, ή ένας νέος ήχος ακούγεται.
Απόγευµα:
Αφήστε το κουτάβι σας µόνο σε ένα ασφαλές µέρος ενώ εσείς φεύγετε από το
σπίτι για να πάρετε την αλληλογραφία.
∆ουλέψτε την πρόληψη της περιφρούρησης των πραγµάτων µε τα παιχνίδια και τα
κόκαλα.
- 53 -
Ηµέρα 4η:
Πρωί:
Χρησιµοποιήστε το πρωινό γεύµα του κουταβιού σας για να του διδάξετε να µην
πηδάει στους ανθρώπους και για την πρόληψη της περιφρούρησης των
πραγµάτων.
Κοινωνικοποίηση: πάρτε το σκυλί σας σε έναν δρόµο µε έντονη κίνηση ή σε
κάποιο άλλο µέρος όπου υπάρχουν πολλά αυτοκίνητα, λεωφορεία, κ.τ.λ. Μείνετε
εκεί για 5 λεπτά ανταµείβοντας γενναιόδωρα
Απόγευµα:
Παίξτε µε το σκυλί σας και διδάξτε το τους κανόνες του παιχνιδιού µε το σκοινί..
∆ουλέψτε µε ασκήσεις χειρισµού όταν το σκυλί σας έχει κουραστεί.
Ηµέρα 5η:
Πρωί:
Κοινωνικοποίηση: χρησιµοποιήστε τις οικιακές ηλεκτρικές συσκευές και
ανταµείψτε το κουτάβι σας όταν λειτουργούν η ηλεκτρική σκούπα, το πλυντήριο,
ή το στεγνωτήριο.
Αρχίστε να αφήνετε το κουτάβι σας µόνο για µακρύτερες χρονικές περιόδους.
Πάντα σιγουρευτείτε αυτό θα είναι επιτυχές για το κουτάβι περιορίζοντάς το σε
κάποιο χώρο.
Απόγευµα:
∆ουλέψτε το χειρισµό και τη περιφρούρηση των πραγµάτων µε τα παιχνίδια του
κουταβιού.
Αφήστε το κουτάβι σας µόνο πάλι για ένα µικρό χρονικό διάστηµα.
Ηµέρα 6η:
Πρωί:
∆ουλέψτε την παρεµπόδιση δαγκώµατος και τους κανόνες για το τράβηγµα του
σκοινιού καθώς παίζετε µε το κουτάβι σας.
Χρησιµοποιήστε το πρωινό γεύµα για να δουλέψτε µε τη περιφρούρηση των
πραγµάτων.
Απόγευµα:
∆ουλέψτε επάνω σε οτιδήποτε νοµίζετε ότι χρειάζεται δουλειά.
∆ουλέψτε το χειρισµό ενώ το κουτάβι σας είναι πιό άγρυπνο.
Ηµέρα 7η:
Πάρτε µια ηµέρα άδεια. Σιγουρευτείτε ότι δεν θα ανταµείβετε τις ανεπιθύµητες
συµπεριφορές
- 54 -
- 55 -