Đại học Quốc gia TP.

HCM – Trƣờng Đại học Bách Khoa

MÔN HỌC

KINH TẾ NĂNG LƢỢNG

NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 1
 Môn học Kinh tế năng lƣợng

CHƢƠNG 7A

SỬ DỤNG NĂNG LƢỢNG HIỆU QUẢ VÀ

TIẾT KIỆM TRONG HỆ THỐNG BƠM

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 2
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

CHUẨN ĐẦU RA
LEARNING OUTCOME (L.O.)

L.O.4_Hiểu rõ và có khả năng đề xuất các giải

pháp sử dụng năng lượng hiệu quả trong các lĩnh
vực như lạnh công nghiệp, điều hòa không khí, lò
hơi, bơm, quạt, máy nén khí, lò đốt và chiếu sáng.

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 3
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

NỘI DUNG

Giới thiệu sơ lược:

1. Đặc điểm cơ bản của bơm và hệ thống bơm
2. Các giải pháp tiết kiệm năng lượng.
3. Các nội dung yêu cầu sinh viên triển khai chi tiết trong
tiểu luận.

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 4
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

Thấy bơm lỏng ở đâu?

BƠM để vận chuyển dòng chất lỏng.

Trong phạm vi ngành học của mình, bạn sẽ thấy bơm ở

những hệ thống nào?

Hãy kiệt kê vào diễn đàn của môn học

câu trả lời này của bạn.

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 5
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

CÂN BẰNG NĂNG LƢỢNG

TRONG 1 HỆ THỐNG BƠM ĐIỂN HÌNH

Năng lượng
điện
từ nguồn
100%
Năng lượng
hữu ích
70%

Tổn thất Tổn thất Tổn thất Tổn thất Tổn thất Tổn thất Tổn thất
truyền tải và động cơ truyền bơm van đường rò rỉ
phân phối điện động 2,5% 7,0% ống 2%
8% 4,5% 3,5% 2,5%

Trên thực tế vận hành

năng lượng hữu ích chỉ còn < 60%

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 6
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

THÔNG SỐ CƠ BẢN CỦA BƠM

 Cột áp H (m)
2 H = Htĩnh + Hđộng + Δh

H đẩy Với: Htĩnh = (p2 –p1)/ρg

Hđộng = (22 – 12)/2g
Δh = (h2 – h1) (m)
H hút Pw p (N/m2)
1
 Lưu lượng Q (m3/s)
 Công suất thủy lực Pw của bơm (công suất có ích):
Pw = Q.H..g (W)
• NGUYỄN THỊ MINH TRINH
ĐKBK.HCM – 4.2020 7
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

THÔNG SỐ CƠ BẢN CỦA BƠM (tt)

 Công suất bơm P2 (đo tại trục):

P2 = N = Q.H..g /b (W)
Với ηp - hiệu suất bơm

 Công suất điện P1

P1 = P2/ηM
Với ηM - hiệu suất motor

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 8
 Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

ĐẶC TUYẾN BƠM

H (m)
N(kW) (n)
H
 Lựa chọn / vận hành bơm
 (%)
làm việc ở điểm BEP
NP
 (Best Efficiency Point)

HCK

0 Q ( m3/s )

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 9
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

CƠ HỘI TIẾT KIỆM NĂNG LƢỢNG

TRONG HỆ THỐNG BƠM
1. Lựa chọn bơm theo đúng yêu cầu.
2. Điều chỉnh lưu lượng: áp dụng phương pháp thay đổi
tốc độ (thay cho phương pháp tiết lưu, by-pass).
3. Ghép bơm
4. Điều chỉnh bơm bằng chạy/dừng.
5. Gọt đường kính bánh động.
6. Hoàn thiện hệ thống bơm.

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 10
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

Điều chỉnh năng suất bơm đạt hiệu suất cao

bằng thay đổi tốc độ (Speed Control)
• Điều chỉnh đặc tính bơm (giữ nguyên đặc tính
đường ống):

Q2 n2 H2 n2 2 N1 n1 3
( ) ( ) ( )
Q1 n1 H1 n1 N2 n2
Để thay đổi tốc độ bơm có thể thực hiện bằng nhiều
cách: dùng động cơ DC, dùng động cơ điện có
nhiều cấp tốc độ (thay đổi tốc độ bằng cặp cực),
dùng động cơ Variable Speed, dùng bộ biến tần,…

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 11
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

Điều chỉnh năng suất bơm đạt hiệu suất cao

bằng thay đổi tốc độ (Speed Control) (tt)
Lƣu lƣợng: Cột áp:
2 2H1/H2 = (n1 ) / (n2 )
Q1/Q2 = n1/n2
Ví dụ: Ví dụ:
100 / Q2 = 1750/3500 100 /H2 = 17502/ 35002
Q2 = 200 m3/hr H2 = 400 m

Công suất:
N1 / N2 = (n13) / (n23)
Ví dụ:
5/N2 = 17503 / 35003
N2 = 40 kW
• NGUYỄN THỊ MINH TRINH
ĐKBK.HCM – 4.2020 12
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

Ghép bơm để làm gì?

Có bao nhiêu cách ghép bơm?

Hãy kiệt kê vào diễn đàn của môn học

câu trả lời này của bạn.

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 13
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

GHÉP BƠM SONG SONG

Ghép bơm song song để tăng lƣu lƣợng
• H = H1 = H2
• Q = Q 1 + Q2

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 14
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

GHÉP BƠM NỐI TIẾP

Ghép nối tiếp để tăng cột áp
• Q = Q1 = Q2
• H = H1+ H2

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 15
Kinh tế năng lƣợng Chƣơng 7A_TKNL trong hệ thống bơm

Các nội dung yêu cầu sinh viên triển khai

chi tiết trong tiểu luận.

1. Phân tích chi tiết về các loại bơm, nguyên lý hoạt động
và ứng dụng cụ thể.
2. Phân tích chi tiết các giải pháp tiết kiệm năng lượng
cho bơm và hệ thống bơm.

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 16
 Đại học Quốc gia TP.HCM – Trƣờng Đại học Bách Khoa

THÔNG TIN LIÊN HỆ GIẢNG VIÊN

Nguyễn Thị Minh Trinh

Bộ môn Công Nghệ Nhiệt Lạnh
Khoa Cơ Khí
Trường Đại học Bách Khoa
Đại học Quốc gia TP.HCM

Email: ngtmtrinh@hcmut.edu.vn

• NGUYỄN THỊ MINH TRINH

ĐKBK.HCM – 4.2020 17