Professional Documents
Culture Documents
0فغنلن
توليسن جاوي مروفاكن ساله ساتو سني فنوليس ن ي غ تل ه وج ود براب د-اب د الم اث د
نوسنتارا .كمونوخلنث بركايت سخارا لغسوغ دغن كداتاغن اضام اسالم ك نوسنتارا.
توليسن جاوي برأصل دري توليسن عرب دان مروفاكن حروف-ح روف ع رب ي غ
دماسوقكن ك دالم سيستم فنوليسن بهاس ماليو .توليسن جاوي ادال ه توليس ن راس مي
باضي نضارا بروني دان دضوناكن ملواس د مليس يا،الفل بين دان إندونيس يا .توليس ن
اين تله بركمبغ س جق زم ان كراج أن اس الم فاس اي كم ودين زم ان كراج أن مالك،
زمان كراجأن جوهر دان جوض اخيه فد ابد ك -17
1303م مانكاال توليسن رومي يغ فاليغ اول دتموي اداله ف د اخري ك ورون ك .19-اين
منونجوقكن توليسن جاوي تله سمفأي ك نضارا اين لبيه اول بربنديغ توليسن رومي.
ب اتو برس ورت دتم وي ف د ت اهون 1899دغن ك ادأن س فاروح تفض لم دت بيغ
س وغاي ترس ت ،ك واال ب يرغ د هول و ترغض انو .توليس ن د ب اتو برس ورت ادال ه
مغضوناكن توليسن جاوي .اياڽ دتموي ستله بنجير س وروت .انت ارا ي غ ترظ اهير د
باتو برسورت اين اداله ايليمن-ايليمن كتامادونن ياءيت مشاركت يغ براض ام اس الم.
فد باتو برس ورت اين ،جلس ترف اهت به اوا رس ول هللا & ف ارا فغيك وتث مروف اكن
موديل يغ واجب دايكوتي سرتا فرانن فغواسا اونتوق منضوهكن اضام اسالم.
دجلسكن الضي ،مشاركت يغ براضام مروفاكن ساله ساتو خيري مشاركت يغ
بريامدون .تمبهن فوال ،فد باتو سورت اين ترظ اهير به اوا مش اركت مالي و د ك واال
بيرغ تله فون مغانوت اضام اسالم .مك تردافت كبراغكلين بس ر به اوا علم و-علم و
كتامادونن اسالم تله دفالجري اوليه مشاركت ماليو د كواال بيرغ .ستله فنم وان ب اتو
برسورت ،توليسن جاوي تله داع تراف سباض اي توليس ن راس مي باض ي نض ري-
2
نضري ماليو تيدق برسكوتو سوقتو فغواسأن بريتيسه .راجه 1.0دب اوه منونج وقكن
ضامبر باتو برسورة يغ تردافت د ترغضانو.
راجه1.0
ماليو دافت دبوقتيكن ماللوي حاصيل مانوسكريف يغ دتوليس دالم بهاس ماليو الم ا
مغض وناكن س كريف ج اوي .س جق اول ك داتاغن اس الم ،كت اب منج ادي س ومبر
رجوكن يغ امت فنتيغ مغن اءي اس الم باض ي اورغ-اورغ مالي و د كف والوان مالي و
كران سباهاضين بسر درفد مريك تيدق تاهو بهاس ع رب .ف د اص لث ،مانوس كريف
ايت برأصل درفد توليسن عرب دان كمودينث تله دترجمه اوليه مش اركت مالي و ف د
وقت و ايت اونت وق ممفالج ري علم و ي غ مراغك ومي تنت غ اج رن اض ام اس الم ي غ
دسالرس كن دان برتوج وان باض ي فثيب ارن اض ام اس الم د تان ه مالي و .انت ارا
3
مانوسكريف يغ تردافت د ترغضانو يغ دتافسير درفد ع رب كف د ج اوي ايال ه كت اب
صيراط المستقيم يغ مان تل ه دسوس ون دان دت وليس اولي ه شيخ ن ور ال دين الران ري ف د
تاهون 1044ه ( 1634م) .كتاب اين منراغكن تنتغ فقه دالم مغهورايكن عمل عبادة
بضي ستياف مس لم .راج ه 1.1دب اوه منونج وقكن ض مبر خونت وه مانوس كريف ي غ
تردافت د ترغضانو.
راجه 1.1
فنموان دويت شيليغ جوض مروفاكن ساله ساتو بوقتي فركمبغن جاوي سبلوم
مرديك .ترغضانو مروفاكن فوس ت داض غن ي غ فن تيغ دالم اب د ك .14-دويت ش يليغ
امس تربهاض ي كف د تيض ج نيس ي اءيت ي غ فرت ام ،كوف غ امس برت ريخ 1120ه (
1707م) .ستروسث ،درفد مس امس برسضي الفن ماناكاال جنيس يغ تراخ ير ايال ه
درف د كوف غ امس دان ك دوا-دواث تي دق دثات اكن ت اريخث .د ترغض انو ت ردافت 2
بنتوق دويت شيليغ يغ دبوت دغن مغضوناكن ليلين سبلوم تنه ليات دتمفل دسكليليغث
4
دان دبوات فوال ساتو لوبغ دغن مغضوناكن ليلين يغ تله خاءير سهيغض له فروس يس
ستروس ث ي غ منج ادي دويت ش يليغ.ف د م ات واغ ايت داوك ير ن ام راج مالي و ي غ
ممرينته دغن مغضوناكن توليسن جاوي س فرتي ن ام س لطان م وزففر ش ه ،منص ور
شاه دان الين-الين .راجه 1.2دباوه اداله خونتوه دويت شيليغ.
راجه 1.2
2.2سجاره فركمباغن جاوي سلفس مرديك
سلفس مالزيا منخافاي كمرديكاءن ,راماي د كالغن اورغ ماليو يغ تيدق ت اهو ممب اخ
دان من وليس ج اوي دس ببكن اولي ه توليس ن ج اوي ي غ دفيغض يركن ،دأب ايكن دان
دأغض ف اس يغ دالم ك الغن رعيت خصوص ث ضننراس ي م ودا .ح ال اين منج ادي
فكت ور ي غ مثببكن فيه ق ي غ برتغض وغجواب اونت وق مغمبغكن دان ممفركس اكن
توليسن جاوي يغ برادا فد تاهف يغ تنت دان فرلو دفليهارا دغن سباءيق مغكين سرتا
منورونكنث كفد ضينراسي مودا.
5
هل اين اداله اونتوق ممستيكن كلغسوغن توليسن جاوي يغ م ان م وغكين اكن
فوفوس ساتو هاري ننتي .اوليه حال يغ دمكين ،فلباضاي فيه ق تل ه بروس ها اونت وق
مناءيقكن سرتا ممرتبتكن توليسن جاوي دالم كهيدوفن سهارين .بوق تيث ،فغض وناءن
توليسن جاوي د ترغضانو سفرتي يغ تردافت فد ف افن تن دا اره ج الن ،ف د ف افن تن دا
كداي سرتا تردافت جوض اعالن ي غ مغافليكس يكن توليس ن ج اوي دالم فغ اعالننث.
راجه 1.3دباوه اداله ساله ساتو خونتوه فافن تندا يغ مغضوناكن توليسن جاوي.
راجه 1.3
دسامفيغ ايت ،وجودث مات فالجرن جاوي دالم سيليبوس فغاجين دان فنديديقن
د سكوله-سكوله اتاو اينستيتوسي فغاجين تيغضي .سباضاي خونتوه يغ ت ردكت ايال ه
د اينستيتوت فنديديقن ضورو ،اونيؤرسيتي سلطان زاينل عاب دين س رتا اونيؤرس يتي
6
مالزيا ترغضانو يغ منرافكن توليسن جاوي دالم سوكتن مات فالجرنث .بوك و-بوك و
فالجرن جاوي جوض باثق دحاصيلكن اوليه اينديؤيدو ترتنتو دفاس رن .ه ل اين اكن
ممودهكن الضي فارا فالجر اونتوق ممفالجري سخارا مندالم دان مغت اهوي س جاره
سرتا كفنتيغن توليسن جاوي دالم كهيدوفن سهارين .توليسن اين جوض تله دماسوقكن
ك دالم س وكتن فالج رن فندي ديقن اس الم كمن ترين فالج رن مليس يا ( )KPMس جق
كوريكولوم برس فادو س كوله رن ده ( 1986 )K.B.S.Rسهيغض االه كف د كوريكول وم
ستندرد سكوله رنده ( 2011 )K.S.S.Rيغ تركي ني .راج ه 1.4دب اوه ايال ه ض امبر
بوكو تيكس فنديديكن اسالم تاهون 2يغ مغافليكاسيكن توليسن جاوي ددالمث.
راجه 1.4
3.0سومبغن دالم ملستاريكن توليسن جاوي
د مليسيا ،توليسن جاوي سوده منجادي ساتو توليسن يغ سماكين بركمي غ دان ج وض
لبيه فسات درف د توليس ن رومي .دالم ضينراس ي تيكنولوض ي معل ومت ي غ س ماكين
ماجو اين كفنتيغن توليسن جاوي دالتري دغن كواجيفن ممفالجريث سباضاي سواتو
7
علمو اضام يغ دتونتوت اوليه ستياف فغانوتث .توليسن اين جوض تل ه من اريق ب اثق
فغيكوت دان فغضمر دالم ك الغن ي غ ب وكن اس الم .توليس ن ج اوي ممفوث اءي نيالي
ايستيتيكا يغ تيغضي ،كالسيك دان اونيك .توليسن جاوي جوض ب اثق مم بري ايمف ق
ي غ ب اءيق كف د مش اركت س رتا نض ارا .اي ممف و ممبنت و مش اركت دالم منج الينكن
هوبوغن صلة الرحيم سسام سنديري دان سباضاي بهاس يغ اد كاءيتن ي غ اوغض ول
دان فنتيغ كفد ج اتي دي ري دان عنص ور اس الم ي غ منداس اري كق واتن دي ري بغس ا
ماليو .اوليه حال يغ دمكين ،سخارا تيدق لغسوغ فروسيس فمبينأن جاتي ديري بغس ا
ماليو دان هوبوغن باءيق انتارا بغسا دان نضارا اين اكن ترخيفتا دغن سنديري.
ستروسث ،توليسن جاوي دضوناكن سخارا ملواس دالم فنوليسن علميه سفرتي
اخبار سرتا مجله .سجق وجودث الت خيتق ،فرانن توليسن جاوي س ماكين برتمب ه ،د
مان اي دضوناكن فوال سباضاي الت اونتوق تربيتن اخب ار ،مجله دان ج وض بوك و
س رتا ريس اله دالم به اس مالي و .ح ال اين دافت دبوق تيكن اف ابيال س ري لن ك تل ه
منربيتكن سبواه اخبار ماليو دغن مغض وناكن توليس ن ج اوي ي غ برت اجوق عالمت
لغكافوري فد تاهون .1869سجق ايتل ه توليس ن ج اوي دض وناكن س خارا مثل وروه
باضي منوليس كت اب-كت اب اض ام ،كاري ا-كاري ا سس ترا ،بوك و-بوك و دان ج وض
ريساله-ريساله ترماس وقله ج وض س ورت-س ورت ف رجنجين دغن نض ارا-نض ارا
لوار .راجه 1.5منونجوقكن مجل ه مس تيك دان ك راتن اخ رب ي غ مغض وناكن توليس ن
8
راجه1.5
4.0فنوتوف
9
توليس ن ج اوي ي غ برلندس كن ح روف-ح روف دالم الق رءان لبي ه برفوك وس كف د
كسراض من دالم س بوتنث .اي هاروس له دس انجوغ دان دفن دغ تيغض ي اولي ه س موا
اورغ لبيه-لبيه الضي اورغ ماليو كران اياث تيدق اسيغ باضي مريك .سدري كخيل
الضي مريك تله دددهكن دغن توليسن جاوي مالل وءي فمبالج رن مري ك دالم بي دغ
القرءان .جك تردافت ببراف فيهق يغ مغاتكن توليسن جاوي اين تيدق كونساستن ،اي
تيدكله بوليه دجاديكن الس ن .ح ال اين ك ران به اس رومي ي غ تل ه دض وناكن س جق
دهول و الض ي هيغض س كارغ ماس يه ت ردافت كك وراغن دان تي دق ت رلفس درف د
كلمهنث.
10
Rujukan
Bibliography
Abdul Razak Abdul Hamid & Mokhtar Mohd Dom. (1987). Belajar Tulisan Jawi. Selangor: Penerbit Fajar
Sdn Bhd.
Ahmad Farid Abdul Jalal & Yaakob Isa. (2005). Sejarah Seni dan Warisan. Pekan Pahang: Lembaga
Muzium Negeri Pahang.
Ahmad Jailani. (1989). Rahsia Belajar Jawi. Kuala Lumpur: Penerbitan Pustaka Antara.
Amat Juhari Moain. (1996). Perancangan Bahasa : Sejarah Aksara Jawi. Kuala Lumpur: Perpustakaan
Negara dan Malaysia.
Hashim Haji Musa. (1990). Sejarah Perkembangan Tulisan Jawi. Selangor: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Mohd Alwee Yusoff. (2005). Perkembangan Tulisan Jawi dan Aplikasinya dalam Masyarakat Islam di
Malaysia. Jurnal Usuluddin, 23-38.
Zainal Abidin Ahmad. (2009). Rahsia Ejaan Jawi. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
11