1. Klasifikacija proizvodnih tehnologija prema kriterijumu zapremine!

Odvajanje spajanje i
deformisanje (objasniti)
2. Nekonvencionalni postupci obrade odvajanjem čestica (alat bez oštrice)! Hemijski postupci
(hemijska obrada, termohemijska obrada), Elektrohemijski postupci (elektrohemijska obrada,
elektrohemijsko brušenje), Mehanički postupci (ultrazvučna obrada, obrada vodenim mlazom),
Toplinski postupci (elektroeroziona obrada, obrada laserom, obrada elektronskim mlazom)
3. Struganje! Glavno kretanje je rotaciono kretanje i vrši ga predmet obrade, a pomoćno kretanje je
pravolinijsko i izvodi ga alat (1 poprečno pravolinijsko i 1 uzdužno pravolinijsko)
4. Aksijalno kretanje je paralelno osi obrade
5. Glodanje! Glavno kretanje je rotaciono i vrši ga alat. Imaju tri pomoćna kretanja: 2 radijalna
(horizontalna) koje izvodi predmet obrade i 1 aksijalno (vertikalno) pravolinijsko i izvodi ga alat
6. Provlačenje! Glavno kretanje je pravolinijsko i vrši ga alat. Može imati i pomoćno kretanje i ono je
kružno (npr: unutrašnje provlačenje zavojnih žljebova i tada ga izvodi alat)
7. Testerisanje!
* Trakasto testerisanje: glavno kretanje vrši alat i pravolinijsko je
* Kružno testerisanje: glavno kretanje vrši alat i obrtno je, pomoćno kretanje je pravolinijsko i vrši ga
alat
* Lisnato testerisanje: glavno kretanje je pravolinijsko i vrši ga alat, pomoćno kretanje je horizontalno
(pravlinijsko) i alat ga vrši.
8 Kakvi se predmeti obrađuju kod struganja? Rotaciono-cilindrični
9. Kakvi se predmeti obrađuju kod glodanja? Prizmatični
10. Kakvi se predmeti obrađuju kod brušenja? Svi geometrijski oblici
11. Brušenje! Glavno kretanje je rotaciono i vrši ga alat (tocilo, brusna ploča), a pomoćno kretanje
vrši predmet obrade. Pomoćna kretanja mogu biti i pravolinijska i rotaciona (ako su rotaciona vrše ih
ili alat ili predmet obrade. Broj rotacionih kretanja zavisi od samog komada i od konstrukcije mašine
na kojoj se obrađuje)
12. Obrađivane oblasti u obradi odvajanjem čestica: kinematika rezanja .....
13. Režimi obrade? Nabrojati i koja je njihova svrha?
14. Posmak definicija! Put duž ose simetrije koji pređe alat u smjeru pomoćne brzine za jedan puni
obrtaj komada(predmeta). Jedinica mm/obrtaju
kod glodanja: mm/zub & mm/ob
kod rendisanja: mm/dh (dupli hod)
15. U koje dvije grupe dijelimo režime obrade! Geometrijski i tehnološki
16. Komponente sile rezanja! Glavna sila rezanja, Sila prodiranja, Sila pomoćnog kretanja
Najveća je glavna sila rezanja, a kod brušenja je najveća sila prodiranja alata u materijal.
17. Toplotni izvori: deformacije i trenje
18. Toplotni ponori tj kako se toplota odvodi ..
19. Kako se dijele sredstava za hlađenje i podmazivanje?
- Tečnosti koje imaju primarno svojstvo hlađenja a sekundardno svojsko podmazivanja (vodene
emulzije: mješavina ulja i vode; odnos 1:20)
- Tečnosti koj eimaju primarno svojstvo podmazivanja, a sekundardno svojstvo hlađenja (petrolej,
biljna i životinjska ulja)
20. Trošenje alata! Abrazivno, adhezivno, oksidaciono ....
II dio

1. Osnovne karakteristične tačke CNC obradnog sistema! M (ishodište koor. sistema mašine), A
(granična tačka), W (nulta tačka predmeta), R (referentna tačka mašine), N (referentna tačka nosača
alata), P (rezna tačka), S (startna tačka)
2. Rezna tačka (o njoj)! Gdje se nalazi? U presjeku tangente na radijus zaobljenja vrha alata
3. Nulta tačka obratka! Gdje se nalazi? U presjeku ose simetrije i konture predmeta obrade
Svrha? U odnosu na ovu tačku zadajemo koordinate rezne tačke da bi se počelo sa obradom. U
odnosu na ovu tačku vrši se programiranje.
4. Elementi CNC obradnog sistema, nabrojati! Koji je cilj mjernog sistema?
5. Koraci pri izradi dijela na CNC mašini (10 koraka)!
6. Koje su to funkcije koje su standardizone po ISO standardu (ISO standard: prepoznatljivo za sve
upravljačke sisteme) G01, G02, G03, G20, G21, G40, G41, G33, G95, G96, G97
7. Naredbe G90 i G91!
8. Kakvo je to programiranje u apsolutnom, a kakvo u relativnom koordinatnom sistemu?
AKS: Preferira se za izradu glavnih programa. Format naredbe G90. Pozicija bilo koje tačke u radnom
prostoru definisana je u odnosu na fiksno ishodište.
RKS: Preferira se za izradu podprograma. Format naredbe G91. Pozicija tačke definisana u odnosu na
prethodnu tačku.
9. Koja je naredba za kružnu interpolaciju? Šta su i & k? Šta nam oni definišu?
10. Koje su naredbe za uslovno i bezuslovno zaustavljanje programa?
11. Koje su naredbe za rotaciju? M03 (u smjeru kazaljke na satu) i M04
* Zavisi sa koje strane nam dolazi alat ovisit će smjer rotacije
12. Razlika između stohastičkog i determinističkog modela?
Kada želimo da predstavimo neke realne procese mozemo to uraditi na dva nacina: sthasticki i
deterministicki.
Deterministickim modelom mozemo opisati procese na taj nacin da ako poznajemo ulazne varijable
poznajemo i izlazne tj izlaz je definisan.
Stohasticki model u sebi sadrzi neku slucajnu varijablu. Samim tim i izlaz je slucajan. Stohasticki
model bolje opicuje realne procese.
13. Koji su osnovni ciljevi matematskog modeliranja?
14. Kakva su to rezidualna odstupanja?

*Registar alata: mjesto u memoriji uravljačke jedinice u kojem se unose potrebne dimenzije alata za
obradu.
* Rezidualna odstupanja: razlika izmedju eksperimentalno dobijene vrijednosti i vrijednosti dobijene
na osnovu matematicke zavisnosti
* Cilj kompenzacije je da rezna tačka leži na konturi obradka. G41 kompenzacija radijusa reznog alata
na lijevo & G42 kompenzacija radijusa reznog alata na desno
* Korekcija alata se vrši kada nam stvarne dimenzije na obratku odstupaju od zadanih vrijednosti na
CNC mašini. Cilj korekcije jeste dobijanje tačnih dimenzija na predmetu obrade.
Ovaj slučaj nastaje: usljed trošenja alata i usljed netačno unjetih podataka u registar alata.