IMPLANTOPROTET YKA
tech. dent. Halina Perdjon
Biomechanika
w implantoprotetyce
W artykule chciałam
zwrócić uwagę, jak
istotną dziedziną wiedzy
w implantoprotetyce jest
biomechanika. Współcześnie,
kiedy mamy bardzo duży
dostęp do badań i wie-
dzy, z pewnością nie
można jej ignorować.
SŁOWA KLUCZOWE  implantoprotetyka,
implant, biomechanika
34
PRZYGOTOWANIE DO ZABIEGU
Przed odtwarzaniem braków zębo-
wych u pacjenta konieczne jest, by do-
szło do wspólnego planowania całego
zespołu, czyli: lekarza, technika den-
tystycznego, radiologa i pielęgniarki.
Aby można było wprowadzić implant,
musi być odpowiednie podłoże w po-
staci tkanki kostnej, czyli komponent
biologiczny. Natomiast uzupełnieniem
mechanicznym jest sam implant wraz
z częścią protetyczną. Zachowana
równowaga prowadzi do sukcesu, na-
tomiast przeciążenie systemu biome-
chanicznego skutkuje utratą implantu,
kości, uszkodzeniem odtworzonych
zębów. Najczęściej występującym
przeciążeniem są siły boczne działają-
ce na oś implantu – wówczas powstaje
moment zginający. Dobrze jest, kiedy
siła przyłożona działa wzdłuż osi im-
plantu (siła osiowa). Na przykład przy
odbudowie braków skrzydłowych mu-
simy zwrócić uwagę, aby te siły rów-
noważyły się. Nie zawsze warunki
kostne, okluzyjne pacjenta pozwalają
na prawidłowe wprowadzenie implan-
tów. Ważne jest wówczas zwrócenie
uwagi na zaplanowanie późniejszej
pracy protetycznej. Dlatego też każdą
pracę protetyczną, a tym bardziej od-
N O W O C Z E S N Y T E C H N I K D E N T Y S T Y C Z N Y
fot. Thinkstock
twarzaną na implantach, powinniśmy
wykonywać za pomocą artykulatorów
na wartościach indywidualnych lub
średnich. Oczywiście po uprzednim
pobraniu przez lekarza za pomocą łuku
twarzowego pomiarów wewnątrzust-
nych (fot. 1, 2).
REALIZACJA
Dalszy etap to wspólne planowanie
technika i lekarza oraz dokonanie wy-
boru, jaką najlepiej wykonać pracę,
np. czy ma być to most przykręcany
(fot. 3) czy cementowany. Dobrym przy-
kładem może tu być rehabilitacja pa-
cjentów bezzębnych z zastosowaniem
protez overdenture opartych na dwóch
implantach w żuchwie, gdzie utrzyma-
nie protezy jest bardzo trudne (fot. 4).
„Wyniki badań wykazały, że wsparcie
poprzez elementy protezy nakładkowej
na belce z odgałęzieniami w odcinkach
bocznych w znacznym stopniu popra-
wia jej retencję. Jednocześnie w belce
mogą wystąpić nadmierne przeciążenia
przenoszące się również na filary im-
plantologiczne. W konsekwencji może
nastąpić zniszczenie konstrukcji belki
i rozchwianie implantów. Powstało py-
tanie – jak zmodyfikować konstrukcję
protetyczną, aby wyeliminować nad-
6/2011
1 2
3 4
mierne przeciążenia, zachowując jed-
nocześnie dobrą retencję i stabilizację
protezy?”*. Badania nad rozwiązaniem
tego problemu opisuje w swojej pracy
doktorskiej – dr n. med. Joanna Kru-
kowska. Przykładowe rozwiązania złą-
cza nowego typu ilustruje ryc. 1, gdzie
kons tr ukc je nośną s t anowi bel-
ka (3), o wygiętych ku tyłowi końcach
swobodnych, umocowana na dwóch
filarach, współpracująca z czterema
objemkami sprężystymi. Sekwen-
cja „a” przedstawia ideowy schemat
belki z ulokowanymi na jej końcach
w bezpośrednim sąsiedztwie objemka-
mi (6) i mikroamortyzatorami (5). Se-
kwencje „b” i „c” przedstawiają widok
osadzonego w odtwarzanym łuku zębo-
wym (4), mikroamortyzatora złożone-
go z ramion prowadzących (2) zespo-
lonych łącznikiem (1), gdzie warstwa
przyległa do belki cechuje się dużą po-
Ryc. 1
datnością. Sekwencja „d” przedstawia
widok objemki sprężystej (6) nałożonej
na spłaszczoną belkę (3) tak, aby po-
wstała wolna przestrzeń umożliwiają-
ca swobodny ruch protezy w kierunku
podłoża. Objemki utwierdzone w pro-
tezie (4), stosowane w przęśle zlokali-
zowanym pomiędzy filarami, posiada-
ją rozwiązanie klasyczne przylegające
całą powierzchnia do belki. Rysunek
„a” przedstawia zaznaczone w widoku
od góry korzystne rozlokowanie obu ty-
pów klamer na belce nośnej. Objemki
zlokalizowane na przęśle mają za za-
danie utrzymanie protezy i umiejsco-
wienie osi obrotu wokół belki. Objemki
współpracujące z mikroamortyzatora-
mi pełnią funkcję retencyjną, wspoma-
gającą siły adhezji przy próbie ściągania
protezy, lecz także pozwalają na obrót
protezy w kierunku podłoża przy obcią-
żeniu tyłu łuku zębowego (1).
IMPLANTOPROTET YKA
fot. prace wykonywane w Centrum Stomatologicznym „Jomadent”
PODSUMOWANIE
Nie zawsze możemy wykonać pracę
według oczekiwań pacjenta, dlatego
tak ważna jest wspomniana współpra-
ca ww. osób. W tym celu należy pro-
wadzić protokół postępowania (rodzaj
wprowadzanych implantów, zastosowa-
ne komponenty, rodzaj wykonywanej
pracy), aby wyeliminować czynniki ry-
zyka technologicznego. Pisząc wzmian-
kę o bardzo obszernej dziedzinie, jaką
jest biomechanika, chciałam zachęcić
do stosowania jej w codziennej pracy,
a z pewnością unikniemy niekomforto-
wych sytuacji. 
KONTAKT
*Centrum Stomatologiczne „Jomadent”
Dąbrowa Górnicza, ul. 3 Maja 11
Piśmiennictwo
1. Krukowska J.: Własna metoda projektowania
i wykonywania implantoprotez. Zabrze 2004.
35