Professional Documents
Culture Documents
Tai Lieu Thuc Hanh
Tai Lieu Thuc Hanh
1
BÀI 1
TÌM HIỂU PHẦN MỀM MATLAB-SIMULINK,
PHÂN TÍCH CÁC KHỐI THÔNG DỤNG
1. Mục tiêu
- Củng cố kiến thức cơ bản về Matlab đã được học trong các môn học trước
- Nắm chắc các công cụ cơ bản của phần mềm Matlab-Simulink
- Biết cách phân tích chức năng và cấu trúc của các khối cơ bản trong phần
mềm Matlab-Simulink
- Hình thành kỹ năng nghiên cứu, sáng tạo cho sinh viên trong quá trình học tập
và làm việc.
2. Kiến thức chuyên môn cho bài thực hành
- Kiến thức cơ bản về Matlab, bao gồm: Khái niệm, phương pháp cài đặt, hệ
thống thanh công cụ, cách thực hiện các phép tính toán và thuật toán cơ bản….
- Kiến thức cơ bản về Matlab- Simulink , bao gồm: Hệ thống Simulink, các khối
cơ bản, các thư viện ứng dụng…
- Kiến thức về các kỹ thuật sử dụng trong HTTT số, bao gồm: tạo bít, xáo trộn,
mã hóa, OFDM….
3. Thực hành
A. Điều kiện thực hiện
- Máy tính (máy để bàn hoặc xách tay) có cấu hình tối thiểu là Dual core 2.0,
RAM 2Gb, HDD 120 Gb.
- Đĩa hoặc USB chứa phần mềm Matlab
- Thời gian thực hiện : 5 giờ
B. Trình tự thực hiện
- Kiểm tra hệ thống máy tính, đĩa cài.
- Giới thiệu phần mềm Matlab-simulink
- Hướng dẫn phương pháp cài đặt Matlab
- Hướng dẫn các công cụ cơ bản của phần mềm Matlab-Simulink
- Hướng dẫn sinh viên phương pháp phân tích chức năng và nguyên lý làm việc
của các khối cơ bản trong Matlab-Simulink
- Cho bài tập về nhà
2
TT Tên công việc Thiết bị - Dụng cụ Yêu cầu kỹ thuật
1 Phương pháp - Cài đặt đúng, đủ
cài đặt Matlab các thành phần của
Matlab
2 Các công cụ cơ - Nắm chắc các công
bản của cụ cơ bản của phần
Matlab- mềm Matlab-
Simulink Simulink
- Máy tính (máy để bàn hoặc
xách tay) có cấu hình tối thiểu là
3 Phương pháp - Nắm chắc phương
Dual core 2.0, RAM 2Gb, HDD
phân tích chức pháp phân tích chức
120 Gb.
năng và cấu năng và cấu trúc của
- Đĩa hoặc USB chứa phần mềm
trúc của các các khối cơ bản trong
Matlab
khối cơ bản Matlab-Simulink
trong Matlab-
Simulink
4 4. Cho bài tập Sinh viên xây dựng
về nhà hệ thống đúng, đảm
bảo chức năng và
hoạt động không lỗi
C. Hướng dẫn thực hiện
T Tên công việc Hướng dẫn
T
1 Phương pháp cài đặt Matlab - Chuẩn bị máy
- Màn hình khi tạo Key tính,
- Yêu cầu dung
lượng ổ C yêu cầu
trống ít nhất 2Gb.
- Cách lấy key
- Chú ý Copy hết số
liệu của Key
4
2 Các công cụ cơ bản của phần mềm Matlab-Simulink - Phân tích cây thư
2.1. Cây thư mục simulink /commonly mục:
- simulink
/commonly
- Chú ý các khối
trong :
- Sources
- Sinks
- Signal Routing
3 Phân tích chức năng và nguyên lý làm việc của các Hướng dẫn phương
khối cơ bản trong Matlab-Simulink pháp phân tích chức
năng và cấu trúc của
5
3.1. Chức năng các khối cơ bản các khối cơ bản
Tuyến phát trong Matlab-
1. Bộ tạo bít (Bernoulli Binary Generator) Simulink
Đường dẫn Communication blockset/Radom data
source :
khối có nhiệm vụ tạo ra chuỗi các bit ngẫu nhiên 0, 1
theo phân bố Bernoulli . Bít 0 có xác suất p, bít 1 có
xác xuất 1-p.
6
4. Kênh AWGN
Đường dẫn: Communication
blockset/Channels/ AWGN channel
- Tạo ra các mẫu tạp âm có phân bố Gauss
5. Kênh fading đa đường Rice
Đường dẫn: Communication
blockset/Channels/Rician fading channel
- Tạo ra kênh fading đa đường có phân bố Rice
6. Kênh Rayleigh
Đường dẫn: Communication
blockset/Channels/Multipath Rayleigh Channel
- Tạo ra kênh fading đa đường có phân bố
Rayleigh
Tuyến thu
Các khối giải điều chê đi cặp đôi với các khối điều
chế
- Regtangular QAM de modulator
- M-PSK demodulator
7. Khối tính lỗi
Đường dẫn: Communication blockset/comm
sinks/Error Rate Caculation
8. Khối hiển thị lỗi
Đường dẫn :Simulink/sink/Display
9. Khối hiển thị tín hiệu
Đường dẫn: Communication blockset/Discret time
Scatter plot
7
10.Khối Chuyển mạch
Đường dẫn :Simulink/ Signal Routing/Selector
11.Khối Lưu trữ dữ liệu
Đường dẫn :Simulink/sink/to workspce
8
2. Khối điều chế đa mức M-QAM
9
3. Khối điều chế M-PSK
- Chọn tương tự khối M-QAM
- Chú ý Phase offset (rad): là độ lệch pha ban
đầu của bộ điều chế; ta chọn bằng 0.
Tuyến thu:
Bao gồm các khối: khối giải điều chế đa mức,
- Tiến hành tương tự, chọn tham số tương ứng với
khối phát.
4. Kênh AWGN
10
nếu được đưa vào từ M-PSK hay M-QAM chuẩn
hóa
5. Kênh Rice
12
8. Khối Hiển thị tín hiệu
13
10. Khối lưu trữ dữ liệu To Workspace
14
D. Các dạng lỗi và cách phòng ngừa
TT Hiện tượng Nguyên nhân Cách phòng
ngừa
- Cài thiếu chức - Chưa insert đủ các - Insert đúng đĩa
năng help hoặc chức đĩa. hoặc đường dẫn
năng thư viện. - Không tìm được trong quá trình
- Xây dựng mô khối cần thiết. cài đặt.
hình bị lỗi. - Chưa khai đúng - Hiểu rõ cây
tham số của khối. thư mục
- Đọc kỹ phần
Help trong các
khối
15
BÀI 2: XÂY DỰNG MÔ HÌNH CÁC HỆ THỐNG THÔNG TIN CƠ BẢN
1. Mục tiêu
- Củng cố kiến thức về các khối và các kỹ thuật ứng dụng trong Hệ thống thông
tin số, bao gồm: Tạo tín hiệu rời rạc, điều chế đa mức, Interleaver, Puncture, mã
hóa, các kênh thông tin…
- Hình thành kỹ năng xây dựng và tính toán, thiết kế hệ thống
- Rèn luyện kỹ năng nghiên cứu, sáng tạo cho sinh viên
2. Kiến thức chuyên môn cho bài thực hành
- Sơ đồ khối HTTT số
- Các kỹ thuật ứng dụng trong Hệ thống thông tin số, bao gồm: Tạo tín hiệu rời
rạc, điều chế đa mức, Interleaver, Puncture, mã hóa, các kênh thông tin…
- Phương pháp phân tích chức năng và cấu trúc của các khối cơ bản trong
Matlab-Simulink
- Cách chọn và tính toán tham số các khối (từ bài 1).
3. Thực hành
A. Điều kiện thực hiện
- Máy tính (máy để bàn hoặc xách tay) có cấu hình tối thiểu là Dual core 2.0,
RAM 2Gb, HDD 120 Gb đã được cài đủ phần mềm Matlab.
- Thời gian thực hiện : 5 giờ
B. Trình tự thực hiện
- Giảng viên kiểm tra và chữa bài tập về nhà
- Hướng dẫn phương pháp xây dựng hệ thống thông tin theo 2 phương pháp
- Cho thực hành bài tập 2 và 3 theo hai phương pháp trên
- Cho bài tập về nhà
TT Tên công việc Thiết bị - Dụng cụ Yêu cầu kỹ thuật
1 Giảng viên kiểm - Sinh viên xây
tra và chữa bài dựng hệ thống đúng,
tập về nhà - Máy tính (máy để bàn hoặc đảm bảo chức năng
xách tay) có cấu hình tối và hoạt động không
thiểu là Dual core 2.0, RAM lỗi
2 Hướng thực 2Gb, HDD 120 Gb đã được - Sinh viên xây
hành xây dựng cài đủ phần mềm Matlab. dựng hệ thống đúng,
mô hình hệ thống đảm bảo chức năng và
thông tin điển hoạt động không lỗi
16
hình (mô hình 2) - Đảm bảo thời
theo phương gian thực hiện (tối đa
pháp lấy từ thư 30 phút/mô hình).
viện ứng dụng.
3 Thực hành tính - Sinh viên xây
thêm bớt các khối dựng hệ thống đúng,
và tính toán các đảm bảo chức năng và
tham số theo yêu hoạt động không lỗi
cầu Đảm bảo thời gian thực
hiện (tối đa 20 phút/mô
hình).
4 - Cho bài tập về - Sinh viên xây
nhà dựng hệ thống đúng,
đảm bảo chức năng và
hoạt động không lỗi
Đảm bảo thời gian thực
hiện (tối đa 20
phút/khối).
17
1
2 Hướng thực hành xây dựng mô hình hệ thống Cách tìm các mô
thông tin điển hình (mô hình 2) theo phương pháp hình theo đường
lấy từ thư viện ứng dụng. dẫn: Đường dẫn
: Demos/Block
sets/Communicat
ion/Specific
Application
18
2
Hướng dẫn bổ sung chức năng các khối đặc biệt
1. Convolutional Encoder:
Cấu trúc bộ mã :
Trellis structure = poly2trellis(k[g1.g2].g1)
19
Với k là chiều dài ràng buộc,
g1 và g2 là các đa thức sinh quyết định cấu trúc
bộ mã.
Tham số k, g1, g2 sẽ được gán với giá trị thực
khi hệ thống mô phỏng chạy. Trong thí nghiệm này
k,g1,g2 được gán là: k=7, g1=133, g2=171. Đây là
bộ mã thường dùng trong hệ thống thông tin số như
HIPERLAN II, LTE,…
2. Bộ giải mã Viterbi
20
Các tham số:
Number of rows: là số hàng của ma trận.
Number of column: là số của ma trận.
Trong thí nghiệm chọn tương ứng ma trận phù
hợp với khối điều chế đa mức.
- 4QAM, 4PSK: chọn ma trân (16,6).
- 8PSK: chọn ma trận (16,9).
- 16QAM: chọn ma trận (16,12).
- 64QAM: chọn ma trận (16,18).
4. Khối Puncture
21
Hình 4.13: Tham số bộ đục lỗ
Chọn tham số cho vecto Puncture là: [1 1 1 1
1 1]. Vecto Puncture được viết dưới dạng mảng
hoặc ma trận, nếu muốn xóa bỏ bớt một số bit thì tại
đó thay các bit 1= bit 0. Trong thí nghiệm, bộ
Puncture được chọn có tỷ lệ 4/6tức vecto Puncture
là: [1 110 0 1].
5. Bộ chèn bít 0 (Insert zero)
22
3 Thực hành tính thêm bớt các khối và tính toán các - Cách thêm,
tham số theo yêu cầu: bớt các khối và
- Yêu cầu lược bỏ khối Block Interleaver để phương pháp
đơn giản hàm xáo trộn tính toán tham số
- Yêu cầu bỏ khối Puncture để đảm bảo độ theo yêu cầu
tuyến tính của đặc tuyến.
- Tính toán lại tham số các khối
4 - Cho bài tập về nhà : Yêu cầu sinh viên xây dựng
sơ đồ HPL2 với các bậc điều chế khác nhau:
4QAM, 8PSK, 32 QAM.
23
D. Các dạng sai lỗi và cách phòng ngừa
TT Hiện tượng Nguyên nhân Cách phòng
ngừa
1. - Không xây dựng được -Không tìm đúng đường - Đọc kỹ hướng
Hệ thống. dẫn. dẫn về đường dẫn
- Hệ thống chạy bị lỗi - Không khai đúng các Simulink.
tham số. - Đọc kỹ ý nghĩa
- Không tính toán đúng các tham số ( phần
số bít. help ở mỗi khối).
- Đọc kỹ cách tính
toán số bít
24
BÀI 3
KHẢO SÁT, ĐÁNH GIÁ CHẤT LƯỢNG LỖI BIT
CỦA HTTT BẰNG M.FILE
1. Mục tiêu
- Củng cố kiến thức cơ bản về Matlab đã được học trong các môn học trước
- Nắm chắc nguyên lý làm việc và chức năng các khối trong của HT thông tin.
- Hiểu rõ phương pháp đánh giá chất lượng lỗi bit cho HT thông tin bằng m.file
trong Matlab
- Biết cách Edit cho hình vẽ và nhận xét kết quả .
- Hình thành kỹ năng nghiên cứu, sáng tạo cho sinh viên trong quá trình học tập
và làm việc.
2. Kiến thức chuyên môn cho bài thực hành
- Kiến thức cơ bản về phần mềm m.file trong Matlab, bao gồm các phép tính
toán và thuật toán cơ bản….
- Kiến thức cơ bản về Matlab- Simulink , bao gồm: Hệ thống Simulink, các khối
cơ bản, các thư viện ứng dụng…
- Kiến thức về các kỹ thuật sử dụng trong HTTT số, bao gồm: tạo bít, xáo trộn,
mã hóa, OFDM….
- Phương pháp Edit cho hình vẽ và nhận xét kết quả
3. Thực hành
A. Điều kiện thực hiện
- Máy tính (máy để bàn hoặc xách tay) có cấu hình tối thiểu là Dual core 2.0,
RAM 2Gb, HDD 120 Gb.
- Đĩa hoặc USB chứa phần mềm Matlab
- Thời gian thực hiện : 5 giờ
B. Trình tự thực hiện
- Kiểm tra và chữa bài tập
- Giới thiệu phần mềm mô phỏng và đánh giá tỷ lệ lỗi bít bằng m.file trong
Matlab
- Hướng dẫn các lệnh cơ bản để đánh giá kết quả BER của HT TT
- Hướng dẫn phương pháp Edit cho hình vẽ và nhận xét kết quả
- Cho bài tập về nhà
25
TT Tên công việc Thiết bị - Dụng cụ Yêu cầu kỹ thuật
1 Kiểm tra và - Máy tính (máy để bàn hoặc -Xây dựng đúng
chữa bài tập xách tay) có cấu hình tối thiểu là HTTT theo cấu trúc
Dual core 2.0, RAM 2Gb, HDD yêu cầu
120 Gb. - Hiểu rõ chức năng
Đã cài phần mềm Matlab các khối trong HTTT
- Tính toán đúng các
tham số cho các khối
2 Giới thiệu phần - Củng cố lại kiến
mềm mô phỏng thức cơ bản về
trên m.file Matlab đã được học
trong Matlab trong các môn học
- Hướng trước. Yêu cầu sinh
dẫn cách tạo viên nắm chắc các
m.file lệnh cơ bản trong
- Hướng Matlab.
dẫn các lệnh
cơ bản
3 Hướng dẫn các - Hiểu rõ phương
lệnh cơ bản để pháp đánh giá chất
đánh giá kết lượng lỗi bit cho HT
quả BER của thông tin bằng m.file
HT TT trong Matlab
- Chạy ra
kết quả BER
cho HT
4 Hướng dẫn - Biết cách Edit cho
phương pháp hình vẽ
Edit cho hình - Hiểu rõ ý nghĩa các
vẽ và nhận xét kỹ thuật trong HTTT
kết quả để nhận xét và đánh
giá kết quả .
5 Cho bài tập về
nhà
26
C. Hướng dẫn thực hiện
T Tên công việc Hướng dẫn
T
1 Kiểm tra và chữa bài tập Thống nhất với sinh
viên cách xây dựng
mô hình và tính toán
tham số
2 Giới thiệu phần mềm mô phỏng trên m.file trong - Chú ý cách khai
Matlab biến và các hàm:
1. Hướng dẫn cách tạo m.file - Hàm For
2. Hướng dẫn các lệnh cơ bản trong Matlab - Hàm Semilogy
- Hàm Draw…
3 Hướng dẫn các lệnh cơ bản để đánh giá kết quả Hướng dẫn cho sinh
BER của HT TT viên ý nghĩa, chức
%Phan mem mo phong BER cac he thong Dieu năng của các hàm
che da muc - Hàm For
snr_dB=0:2:20 - Hàm Semilogy
%for K_rice=[4 8 16 32 100 1000] - Hàm Draw…
%for =[ 10 40 100 200]
for n=1:length(snr_dB)
%sim('HT16QAM')
%sim('HT8PSK')
%sim('HT8QAM')
sim('HTHPL_4QAM')
%sim('HT4PSK')
ber(n)=(ber_ra);
grid on
hold on;
semilogy(snr_dB(1:n),ber(1:n),'-ro');
drawnow;
end
%end
Chạy ra kết quả BER cho HT 4QAM
27
4 Hướng dẫn phương pháp Edit cho hình vẽ
và nhận xét kết quả
- Chú ý các lệnh Edit/Axes Properties
(Tính chất các trục đồ thị)
- Lệnh Insert ( chèn Tên đồ thị và các
trục đồ thị)
- Lệnh Legend (Chú thích các đường
cong)
28
Nhận xét kết quả:
1. So sánh chất lượng BER của HT TT sử dụng
các bộ điều chế đa mức khác nhau
29
E. Kiểm tra đánh giá:
Các cấp độ đánh giá
TT Nội dung đánh giá (Xuất sắc, giỏi, khá,
trung bình, yếu, kém)
1 Xây dựng mô hình chạy đúng
2 Xây dựng phần mềm m.file đúng
3 Biết cách Edit kết quả
4 Hiểu và đánh giá được kết quả
5 Đảm bảo thời gian ( 60 phút cho một mô hình
từ khâu xây dựng mô hình đến viết phần mềm
và Edit kết quả)
30