Inhoud

Inleiding .......................................................................................................................................... 4
Organisatieomschrijving GGD ............................................................................................................. 5
Onderzoeksopzet..................................................................................................................................... 6
Probleemstelling.................................................................................................................................. 6
Doelstelling .......................................................................................................................................... 6
Hoofdvraag .......................................................................................................................................... 6
Deelvragen .......................................................................................................................................... 6
Theoretisch kader ................................................................................................................................ 6
Doelgroep .......................................................................................................................................... 8
Informatievergaring................................................................................................................................. 9
Waar haalt de doelgroep op dit moment informatie vandaan? En begrijpen zij dat? ....................... 9
Motivatiefactor........................................................................................................................................ 9
Wat motiveert de doelgroep om de maatregelen na te leven? ......................................................... 9
Wat demotiveert de doelgroep om de maatregelen na te leven? ..................................................... 9
Met welke maatregelen heeft de doelgroep de meeste moeite om na te leven? ........................... 10
Behoefte ........................................................................................................................................ 10
Waar heeft de doelgroep meer behoefte aan? ................................................................................ 10
Gedragsbeïnvloeding............................................................................................................................. 11
Wat kan er gedaan worden om de maatregelen gemakkelijker en toegankelijker te maken? ........ 11
Op welke manier is gedrag te beïnvloeden? ..................................................................................... 11
Conclusies uit onderzoek....................................................................................................................... 12
“Alles op één plek” ................................................................................................................................ 13
Advies ........................................................................................................................................ 13
Het concept ........................................................................................................................................ 13
Regionale campagne ............................................................................................................................. 14
Voorbeelden regionale campagne .................................................................................................... 14
Platform ........................................................................................................................................ 16
Slotwoord ........................................................................................................................................ 20
Literatuurlijst ........................................................................................................................................ 21
Bijlage ........................................................................................................................................ 22
1. Voorbeelden platform ................................................................................................................... 22
1.1 Voorbeelden social media promotie ....................................................................................... 22
1.2 Voorbeelden maatregelen per categorie ................................................................................ 23
1.3 Voorbeeld Feiten & Fabels ...................................................................................................... 25
1.4 Voorbeeld persoonlijk verhaal forum ..................................................................................... 27

2
2. Samenvatting eerste oriënterende enquête ................................................................................. 28
3. Uitslag verdiepende enquête ........................................................................................................ 31
4. Ingevulde CASI formulieren ........................................................................................................... 35
5.Samenvatting Jinek 5-10-2020 ....................................................................................................... 38
6.Overtuigen met Cialdini.................................................................................................................. 39

3
Inleiding
Jongeren hebben het al sinds maart 2020 moeilijk. Alles waar zij zich mee bezig hielden, kan ineens
niet meer: zij kunnen niet meer op stap, zien hun vrienden veel minder dan normaal, het onderwijs is
online en alle toffe evenementen zijn afgelast.

Als gevolg hiervan gaan jongeren de grenzen opzoeken. Het is niet voor niets dat premier Mark Rutte
de jongeren persoonlijk moest aanspreken tijdens de persconferentie op 19 mei 2020 (Ministerie van
Algemene Zaken, 2020).

Probleemstelling
Jongeren worden als leeftijdsgroep het meeste positief getest in Nederland, al zijn ze ook de kleinste
groep die daadwerkelijk in het ziekenhuis beland. Dit zorgt voor een dubbel gevoel bij de jongeren.
Michaéla Schippers is psychologe en hooglerares ‘behaviour and performance management’ aan de
Rotterdamse universiteit. Zij nam plaats aan tafel bij de tv-show Jinek en lichtte de situatie toe vanuit
haar expertise: ‘de maatregelen zijn op dit moment medisch niet voelbaar voor de jongeren maar
wel sociaalpsychologisch’ (Jinek, 2020).

Dit heeft als gevolg dat een deel van de jongeren een lakse houding heeft tegenover de
coronamaatregelen. Zij zijn zich niet bewust van de gevolgen van dit virus (met name voor zichzelf
maar ook voor naasten). Hierdoor nemen zij geen verantwoordelijkheid om de maatregelen na te
leven.

Doelgroep
De doelgroep is afgebakend naar jongeren in de leeftijdscategorie 16-26 jaar. Zij wonen in de regio
Brabant-Zuidoost en studeren op het mbo, hbo of wo, en zijn daarnaast vaak te vinden in de stad
Eindhoven.

Doel
Het doel is om bewustwording te creëren waardoor jongeren hun verantwoordelijkheid nemen voor
henzelf en de maatschappij.

Duidelijk maken dat de maatregelen op dit moment onderdeel zijn van de grote puzzel om corona
onder controle te krijgen en de reguliere zorg door te laten gaan. Alleen als iedereen helpt om samen
de puzzelstukjes te leggen, gaat het werken. Dit moet jongeren duidelijk worden gemaakt.

Door informeren en het grote maatschappelijke belang duidelijk te maken, willen we jongeren
bewustmaken dat corona alleen samen kan worden aangepakt.

Disclaimer
Hierbij moet vermeld worden dat veel jongeren erg hun best doen om de maatregelen na te leven.
Ze geloven dat het naleven van de maatregelen helpt in de strijd om het virus tegen te gaan.

De opdracht
In samenwerking met de communicatieafdeling van GGD Brabant-Zuidoost: Anneke Hellings en Niels
Steeghs, wordt er meer aandacht besteed aan jongeren in de regio Brabant-Zuidoost. Dit houdt in
dat er onderzoek wordt gedaan naar de doelgroep en vanuit daar wordt een communicatieadvies
geschreven. Dit communicatieadvies bevat een regionale campagne maar bovenal een advies voor
een centrale plek aan informatie voor jongeren.

4
Organisatieomschrijving GGD
Organisatieomschrijving GGDDe Gemeenschappelijke Gezondheidsdienst Brabant-Zuidoost, ook wel
GGD BZO, is open, eigentijds, positief en deskundig. Ze streven ernaar om door middel van
preventieve gezondheidszorg een bijdrage te leveren aan de kwaliteit van het leven van alle
bewoners in de regio. Hierbij komt ook het vergroten van de zelfredzaamheid kijken.

Ze zijn een proactieve, innovatieve en resultaatgerichte organisatie. Hun dienstverlening betreft

gezondheid, preventie en snelle interventie, is professioneel en betrouwbaar en komt tot stand
vanuit de wens van de klant en in dialoog met de opdrachtgevers en samenwerkingspartners.

De GGD BZO heeft als visie om een eigentijds organisatie te zijn die werkt vanuit het belang van de
klant en in het belang van de samenleving. Als overheidsorganisatie werken ze in hun domein;
preventieve en collectieve gezondheidszorg.

5
Onderzoeksopzet
Probleemstelling
Jongeren nemen geen verantwoordelijkheid om de coronamaatregelen na te leven.

Doelstelling
Het doel is om bewustwording te creëren waardoor jongeren hun verantwoordelijkheid nemen voor
henzelf en de maatschappij.

Het moet duidelijk worden dat de maatregelen op dit moment onderdeel zijn van de grote puzzel om
corona onder controle te krijgen en de reguliere zorg door te laten gaan. Alleen als iedereen helpt
om samen de puzzelstukjes te leggen zal het gaan werken.

Hoofdvraag
Hoe kunnen jongeren zich meer betrokken voelen bij het maatschappelijk belang van het naleven van
de corona maatregelen?

Deelvragen
Doelgroep

• Waar haalt de doelgroep op dit moment informatie vandaan? En begrijpen zij dat?
• Wat motiveert de doelgroep om de maatregelen na te leven?
• Wat demotiveert de doelgroep om de maatregelen na te leven?
• Met welke maatregelen heeft de doelgroep de meeste moeite om na te leven?
• Waar heeft de doelgroep meer behoefte aan?

De nadruk wordt gelegd op het begrijpen van de doelgroep zodat het eindproduct goed aansluit op
de behoeften van de doelgroep.

Gedragsbeïnvloeding

• Wat kan er gedaan worden om de maatregelen gemakkelijker en toegankelijker te maken?

• Op welke manier is gedrag te beïnvloeden?

Theoretisch kader
Hieronder bakenen we de begrippen bewustwording en verantwoordelijkheid af.

Bewustwording
Seijdel (2020) definieert bewustwording als volgt: ‘bewustwording is een staat van zijn waarin je
invloed kunt uitoefenen op een bepaalde situatie. In deze toestand ben je in staat om nieuwe dingen
te leren’ met name de laatste zin is van toepassing op ons onderzoek. Van Dale (bewustwording, z.d.)
bouwt hier op voort en stelt dat bewustwording ‘inzicht krijgen in de situatie’ is.

In dit onderzoek hanteren we de definitie van Seijdel, omdat nieuwe dingen leren centraal staat. Dit
past goed bij de organisatie. Met een steeds veranderende werkelijkheid is het belangrijk dat men
open staat om nieuwe dingen te leren.

6
Verantwoordelijkheid
De Steven legt uit dat – voordat je naar verantwoordelijkheid gaat kijken – eerst het woord
verantwoord moet uitdiepen. Zij definiëren dit als volgt: ‘weloverwogen, doordacht en veilig, wie zich
verantwoordelijk gedraagt doet geen ondoordachte dingen, heeft geen impulsieve uitspattingen
maar is serieus, maakt keuzes op basis van logische redeneringen’. Daarnaast omschrijven ze het
gevoel voor verantwoordelijkheid ‘wanneer iemand zich verantwoordelijk voelt dan onderschat je
situaties niet snel en laat je het er niet gauw op aankomen’.

Ook hebben zij een model ontwikkelt om te laten zien welke voorwaarden er nodig zijn om dat
verantwoordelijkheidsgevoel te dragen.

In het onderzoek wordt gebruik gemaakt van de volgende onderzoeksmethodes, zoals: interviews,
focusgroepen, enquêtes, een persona.

Het onderzoek wordt niet gelimiteerd tot deze onderzoekmethoden maar wordt versterkt aan de
hand van deskresearch. Dit omvangt bestaande onderzoeken en rapporten.

Daarnaast wordt er gebruik gemaakt van een enquête die wordt uitgediept met interviews en
focusgroepen. Vervolgens zal hier een persona uit naar voren komen die gebruikt kan worden tijdens
de strategiefase.

7
Doelgroep
Door middel van een uitgebreide enquête is de doelgroep in de regio Brabant-Zuidoost ondervraagd
over de corona maatregelen; waar lopen ze tegen aan, wat vinden ze moeilijk, waar hebben ze
behoefte aan, wat kan er verbeterd worden. De enquête heeft 100 respondenten en is gepromoot
op Instagram. De volledige uitslag van de enquête is te lezen in bijlage 2.

Aan de hand van ons veldonderzoek hebben we de volgende persona samengesteld.

8
Informatievergaring
Waar haalt de doelgroep op dit moment informatie vandaan? En begrijpen zij dat?
Op dit moment zijn er verschillende bronnen waar jongeren informatie zoeken over de corona
maatregelen. Daarbij gaat het om de overduidelijke bronnen (welke makkelijk toegankelijk en als
eerste zoekresultaat naar boven komen) zoals: het journaal, de website van het RIVM, de GGD en de
persconferenties. Ook viel op dat jongeren vaak informatie verkrijgen via social media, talkshows,
Google en mondeling. Buiten officiële bronnen zoeken jongeren dus ook naar andere informatie.

Jongeren geven aan dat ze dit doen omdat ze niet goed weten wat op hen van toepassing, “er is
overal wel een uitzondering op”, zeggen ze. Daarbij geven ze ook aan dat veel websites andere
dingen aangeven. Ook de steeds veranderende maatregelen zijn een struikelblok voor de jongeren,
ze kunnen niet goed bijhouden wat wel en niet van kracht is. Er is dus veel onduidelijkheid over de
maatregelen.

Motivatiefactor
Wat motiveert de doelgroep om de maatregelen na te leven?
Opvallend uit het onderzoek is dat jongeren voornamelijk de maatregelen naleven voor anderen,
denk hierbij aan vrienden, familie en andere naasten. Jongeren hebben zelf het minste last van de
gezondheidsgevolgen van het virus, ze testen wel het meeste positief maar komen ook het minst in
het ziekenhuis terecht.

Ze weten wel heel goed wat het virus met je kan doen als je het krijgt. Vandaar dat de maatregelen
worden nageleefd voor de gezondheid van mensen die dicht bij ze staan, die wel behoren bij de
risicogroep.

Daarnaast is er natuurlijk de overgrote meerderheid die het voor hun eigen gezondheid doen.
Opvallend is wel dat er een aantal jongeren zijn die de maatregelen navolgen omdat de overheid het
zegt of omdat andere mensen het doen. Dat komt overeen met de gedragstheorie van Cialdini (2016,
pp 119 – 167)

Wat demotiveert de doelgroep om de maatregelen na te leven?

Veel jongeren van dezelfde leeftijdscategorie doen elkaar na in het naleven van maatregelen. Dit
heeft vaak een domino-effect van grote groepen jongeren die zich samen niet aan maatregelen
houden. Individuen die zich dan wel goed houden aan alle maatregelen worden dan wel eens vreemd
aangekeken.

Ook gaat het hier vaak om onmacht met betrekking tot het naleven van de maatregelen. Reizen
buiten de spits is voor veel jongeren vaak niet mogelijk, waardoor ze geconfronteerd worden met
grote druktes waar geen afstand wordt gehouden. Daarbij is er ook de terughoudendheid om andere
mensen aan te spreken om de regels na te leven. Wat voor een hoop frustratie en wantrouwen zorgt.

9
Met welke maatregelen heeft de doelgroep de meeste moeite om na te leven?
De grootste uitdaging voor jongeren is het onthouden van te veel sociaal contact. Het sociale contact
is bij veel jongeren al sterk verminderd of zelfs helemaal verdwenen. Toch vinden jongeren het lastig
vrienden in kleine groepen, met afstand, te ontmoeten. Jongeren zoeken daarbij soms ook bewust
vrienden op, om steun bij elkaar te vinden in deze moeilijke tijd. Hoe onverstandig dit ook is.

Daarnaast hebben jongeren veel moeite met het houden van 1,5 meter afstand. Vooral op drukke
plekken waar veel mensen zijn en weinig plek is. Dit is een grote uitdaging voor hen. Denk hierbij aan
stations, bussen, winkelstraten en supermarktgangen.

Het regelmatig desinfecteren van handen, het niet aanraken van touch points en het dragen van een
mondkapje blijkt ook een groot obstakel voor jongeren te zijn.

Behoefte
Waar heeft de doelgroep meer behoefte aan?
Uit onderzoek blijkt dat jongeren behoefte hebben aan een vaste, goed onderbouwde boodschap
met makkelijk taalgebruik. Niet voor iedereen met een jonge leeftijd is de woordenschat die de
overheid gebruikt bekend, dit zorgt voor belemmeringen bij de doelgroep om de boodschap door en
door te begrijpen. Wat als gevolg heeft dat jongeren regels zelf interpreteren.

Daarbij is er sterk behoefte aan een onderbouwing of beredenering van de maatregelen. Jongeren
willen graag meer de ‘waarom’ achter keuzes van de overheid weten. Daar hebben ze recht op,
vinden ze. Ze vinden dat als ze meer achtergrond zouden krijgen, ze zich ook meer kunnen inleven in
de maatregelen om ze vervolgens na te kunnen leven. Op dit moment heerst er een hoop onbegrip
over bepaalde maatregelen.

Wat ook naar voren kwam in het onderzoek is dat jongeren graag meer duidelijkheid willen voor hun
eigen doelgroep. Ze vallen vaak tussen wal en schip en horen niet bij een specifieke groep, terwijl ze
wel een groot deel van de bevolking vormen.

10
Gedragsbeïnvloeding
Wat kan er gedaan worden om de maatregelen gemakkelijker en toegankelijker te
maken?
Zoals al eerder bij de eerdere deelvragen is benoemd, hebben jongeren behoefte aan een duidelijke,
onderbouwde en makkelijke boodschap. Door een hoop onbegrip en vragen te elimineren en een
concrete boodschap over te brengen, zijn er geen eigen interpretaties of uitvluchten mogelijk. Op
deze manier is het makkelijk voor jongeren om te weten welke maatregelen gelden. Deze informatie
moet op een duidelijke en toegankelijke manier beschikbaar zijn.

Op welke manier is gedrag te beïnvloeden?

Cialdini (2016) noemt meerdere manieren om gedrag te beïnvloeden. Daarbij hebben we al gezien
dat sociale bewijskracht en autoriteit een rol speelt in het naleven van de maatregelen. Naast deze
technieken om gedrag te beïnvloeden, past commitment en consistentie ook goed bij het
gedragsdoel. Dit betekent dat mensen graag in overeenstemming leven met hun woorden, daden en
attitudes. Een belangrijke factor om dit werkelijkheid te maken, is toezeggen. Als mensen eenmaal
instemmen met iets, hebben ze moeite om daar laten vanaf te stappen.

Jongeren vinden ook dat het makkelijker is om zich aan de regels te houden als ze meer betrokken
worden in de besluiten. Ook vinden ze dan dat er meer sectoren worden betrokken in de beslissingen
zodat niemand buiten de boot valt.

11
Conclusies uit onderzoek
Er is veel behoefte aan een concrete boodschap (op dit moment te veel verschillende kanalen).
In het onderzoek kwam de uitspraak “Wat is van toepassing voor mij?” vaak naar boven. Jongeren
hebben geuit dat ze een beknopte, duidelijke en makkelijk vindbare samenvatting willen op een vast
platform. Waar er rekening wordt gehouden met de doelgroep, qua inhoud en taalgebruik. Daarbij
komt ook kijken dat jongeren beredenering en onderbouwing van de maatregelen missen. Daardoor
ontstaat er onbegrip voor de maatregelen. Ze vinden de reden achter bepaalde stappen onduidelijk
en willen graag weten waarom.

Naast het communicatie inzicht, zijn er nog andere inzichten opgedaan waarover de communicatie
moet gaan. Namelijk:

- Jongeren hebben het meeste last van het verminderde/verdwenen sociale contact.
Naast de moeite om constant 1,5 meter afstand te houden en consequent een mondkapje te
dragen en regelmatig desinfecteren van handen, hebben jongeren het meeste last van het
sociale contact dat sterk verminderd of zelfs helemaal verdwenen is. Ze vinden het moeilijk
om vrienden en familie voor lange tijd niet te zien, vooral als ze moeten thuisblijven met
maar milde klachten.

- Veel jongeren werken een stuk minder of zijn hun werk zelf helemaal verloren.
Door de verschillende, lang aanhoudende, maatregelen zijn veel jongeren hun werk verloren.
Naast dat het flink balen voor ze is, weten ze ook niet wat ze nu wel kunnen doen of welke
financiële gevolgen dit heeft.

- Jongeren leven de maatregelen voornamelijk na voor de gezondheid van anderen.

De meest opvallende reden uit ons onderzoek waarom jongeren zich aan de corona
maatregelen houden, is voor hun naasten. Jongeren zijn zelf de groep die het minste last
heeft van corona, maar ze weten wel dat ze het virus makkelijk over kunnen dragen aan
vrienden en familie met een zwakkere gezondheid. Ze houden zich dus aan de regels om het
risico te verkleinen dat ze het doorgeven aan anderen.

12
“Alles op één plek”
Aan de hand van deze propositie beloven we jongeren dat ze alle betrouwbare informatie op één
plek kunnen terugvinden.

Advies
Het advies is om een informatief platform in te richten als informatiebron voor de doelgroep. Dit
platform is te vinden op ggdbzo.nl. De onderdelen verwerkt in het platform komen voort uit het
onderzoek en de inzichten. Het bevat dus informatie en onderdelen waar jongeren behoefte aan
hebben. Natuurlijk is het platform voor iedereen toegankelijk en kunnen andere doelgroepen ook
hier hun informatie vinden.

Het concept
Samen! Samen zorgen we ervoor dat we ook weer samen kunnen gaan genieten. Uit onderzoek blijkt
dat jongeren vooral de maatregelen naleven voor anderen en niet zozeer voor zichzelf. Daarom
zorgen we er middels dit concept ervoor dat we samen de maatregelen gaan naleven.

Daarvoor moeten jongeren wel de juiste informatie weten en ook bewust ervan zijn waar ze deze
informatie kunnen krijgen. Zoals in het advies omschreven staat is het belangrijk een platform in te
richten dat speciaal op jongeren is gericht maar andere doelgroepen niet buiten sluit.

Door middel van de landelijke campagne ‘daar doe ik het voor’ regionaal te trekken, creëer je een
herkenningspunt. De reclame is immers overal te zien en ook speciaal gericht op jongeren. In dit
concept hebben we de landelijke campagne daarom regionaal gemaakt waarmee je aandacht kan
trekken en doorverwijzen naar je platform. De keuze is gevallen om vooral online te communiceren
en gebruik te maken van mupi’s. Dit omdat de boodschap is om veel thuis te blijven en studenten
vaak gebruik maken van het OV waar de mupi’s dus in de bushokjes of op het station geplaatst
kunnen worden.

Hieronder volgt een kort samengevat visualboard en daaronder worden de stappen een voor een
uitgelegd.

13
Regionale campagne
In het najaar van 2020 heeft de Rijksoverheid een campagne uitgebracht in samenwerking met de
GGD om jongeren aan te moedigen de corona maatregelen na te leven, genaamd Daar doe ik het
voor. De insteek van de campagne is om jongeren redenen te laten noemen waarom ze zich aan de
maatregelen van de overheid houden.

Om jongeren in de omgeving Brabant-Zuidoost aan te spreken, is er een regionaal tintje aan de

campagne gegeven. Dit is gedaan door jongeren uit de omgeving Eindhoven vast te leggen bij
bekende hotspots in Eindhoven.

Hier is voor gekozen omdat de jongeren in de omgeving de plekken herkennen en daardoor eerder
geneigd zijn om te kijken naar wat er op de poster staat. Zoals het overtuigingsprincipe van Cialdini,
sociale bewijskracht, zegt, mensen willen graag andere mensen volgen in onzekere situaties. Door de
jongeren op plekken in Eindhoven te plaatsen met aanmoedigende teksten om de maatregelen na te
leven, zullen andere jongeren dit ook eerder geneigd zijn te doen.

Voorbeelden regionale campagne

De onderstaande afbeeldingen zijn voorbeelden voor print en digitaal gebruik.

14
De volgende afbeeldingen zijn voorbeelden voor de Instagram feed.

De volgende afbeeldingen zijn voorbeelden voor story/verhaal gebruik op sociale media.

15
Platform
Zoals eerder benoemd worden jongeren door middel van de regionale social media campagne geleid
naar het platform op de website van de GGD Brabant-Zuidoost. Voorbeelden van berichten om het
platform mee te promoten zijn te vinden in bijlage 1.1.

Informatief platform
Het platform dient als informatiebron voor de doelgroep. Uit het onderzoek is gebleken dat er vaak
onduidelijkheid is wat betreft de maatregelen die worden genomen door de overheid. Wat betreft
het platform adviseren wij dat de volgende informatie op de pagina’s van het platform te vinden zijn.

1. Implementeren Coronadashboard
Het platform moet dienen als informatiebron waar de doelgroep terecht kan voor alle informatie
over de pandemie. Het coronadashboard van de Rijksoverheid is een bestaand middel waar de meest
actuele cijfers met betrekking tot het virus worden gepubliceerd.

In dit dashboard is informatie te vinden over:

• Positieve testen
• Besmettelijke mensen
• Reproductiegetal
• Ziekenhuis en IC opnames
• De verdeling positieve testen over Nederland
• Risiconiveaus per gemeente

Naast de cijfers wordt er ook verslag gedaan over de laatste ontwikkelingen. Deze ontwikkelingen
zijn gebaseerd op de publicaties van het RIVM die zij plaatsen op: https://www.rivm.nl/coronavirus-
covid-19/actueel

2. ‘Waarom?’
Uit het onderzoek is gebleken dat de doelgroep een redenatie mist achter de maatregelen die
worden genomen. Zo zijn er bijvoorbeeld vragen waarop de 1,5 meter afstand is gebaseerd en of een
mondkapje wel daadwerkelijk werkt. Daarnaast is er ook een groeiende groep die zijn vraagtekens
zet bij het algemene beleid van de overheid.

Voorbeelden van vragen waarop een antwoord kan worden gegeven op een van de pagina’s van het
platform zijn:

• Waarom 1,5 meter?

• Waarom een mondkapje?
• Waarom maximaal 2/3/4 personen in groepsverband?
• Waarom na 20:00 geen alcoholverkoop?
• Waarom worden bepaalde beslissingen genomen?

16
 3. Korte spreadsheets met geldende maatregelen
Door de vele informatie die wordt gegeven is het voor de doelgroep lastig om nu precies te weten
wat er voor hen geldt. Om dit tegen te gaan kunnen er korte spreadsheets worden geplaatst waarin
de huidig geldende maatregelen getoond worden. Ook worden deze spreadsheets aangepast na
wijzigingen van de maatregelen.

Voorbeelden hiervan zijn te vinden op het Instagram account van premier Mark Rutte (@minpres).
Hieronder is te zien hoe zo’n spreadsheat eruitziet:

Deze spreadsheets zijn te verdelen in verschillende categorieën, namelijk werk, studeren en vrije tijd.
Er is gekozen voor deze categorieën omdat uit onderzoek bleek dat er geen duidelijk platform is waar
men specifieke informatie over de maatregelen van het corona virus kan vinden. Uit de enquête en
interviews met de doelgroep bleek dat drie onderwerpen het meest onduidelijk waren; werk,
studeren en vrije tijd. De focus van het platform is daarom gelegd op deze drie categorieën.

Toelichting over de verschillende categorieën staan op de volgende pagina. Voorbeelden zijn te

vinden in bijlage 1.2

17
Werk

Hier wordt per branche omschreven wat de maatregelen en uitzonderingen zijn. De vraag is vooral
naar:

- Horeca, recreatie, toerisme; denk hierbij niet alleen aan cafés maar ook aan hotels,
restaurants en afhaalmogelijkheden.
- Bouw; dit is voornamelijk een beroepscontact. Wat mag er wel en wat mag er niet?
- Cultuur; denk hierbij aan theaters en musea.
- Transport en logistiek.
- Retail.
- Supermarkten.

Werkenden zijn op zoek naar duidelijkheid. Waar mogen ze mensen op aanspreken, wat zijn de
regels voor hun medewerkers en aan welke regels moeten werkgevers zich houden.

Studeren

De vragen van studenten en docenten is heel erg uiteenlopend en ook per niveau verschillend. Het
advies is daarom om op deze pagina advies te schrijven voor de leerlingen maar ook met betrekking
tot docenten, zodat leerlingen ook weten dat ze bijvoorbeeld afstand moeten houden van hun
docent maar niet van hun medeleerlingen. Deze categorie is onder te verdelen in:

- Middelbaar onderwijs
- MBO
- HBO
- WO

Binnen elk niveau zijn er ook weer specifieke regels wat je naar elkaar kan doorverwijzen. Dus
bijvoorbeeld: ‘Zit je in het laatste jaar van 4 MBO en ga je naar het HBO dan gelden er andere regels
zie pagina …(voeg de link toe)’.

Vrije tijd

Door de coronacrisis is er nog meer ruimte voor vrije tijd, maar heel veel mensen weten niet wat ze
hier mee kunnen en mogen. Ook voor mensen die een sport of hobby beoefenen is er veel
onduidelijkheid, wat mag er wel en wat mag er niet. Daarom adviseren wij een pagina in te richten
waarbij er een overzicht komt met alle maatregelen rondom vrijetijdsbesteding. Denk hierbij ook aan
de sportinstructeurs, de groepsgrote, de uitzonderingen zoals dat 9 van de 10 leerlingen onder de 18
zijn en 1 daarvan 18+ is etc.

Deze groepen kun je onderverdelen in:

- Buitensport
- Binnensport
- Groepsactiviteiten
- Contact sporten
- Individuele sporten
- Instructeurs

18
 4. Feiten & Fabels
Door de grote stroom aan informatie is het soms moeilijk om feit van fictie te onderscheiden. Om er
zeker van te zijn dat er geen verwarring ontstaat door fake news, kan er een pagina worden
gerealiseerd waar deze geluiden bevestigd of ontkracht worden. Een voorbeeld hiervan vind je op:
https://www.gezondheidsnet.nl/coronavirus/mondkapjes-de-feiten-en-fabels

Voorbeelden van Feiten & Fabels zijn te vinden in bijlage 1.3.

Deze pagina kan zelf samengesteld worden of er kan verwezen worden naar pagina’s die dit al
volledig verzien van de juiste informatie, zoals het bovengenoemde voorbeeldlinkje.

5. Forum (Storytelling)
Op het platform wordt ook ruimte gemaakt voor een forum waar mensen hun ervaringen met
corona kunnen delen. Bezoekers van de pagina kunnen hier een verhaal opsturen waarna deze
gecontroleerd zal worden op inhoud en spelling. Leden van het forum kunnen vervolgens reageren
op deze verhalen en contact hebben over gelijke ervaringen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan verhalen
van (oud-)coronapatiënten over hoe zij het virus hebben ervaren. Natuurlijk is het ook mogelijk om
vrolijke verhalen met elkaar te delen, bijvoorbeeld over hoe zij de feestdagen op een ‘’corona-proof’’
manier hebben aangepakt.

Een voorbeeld van een verhaal voor op het forum is te vinden in bijlage 1.4.

Een andere optie voor een verhalen forum is het verwijzen naar een bestaande pagina, een externe
pagina met verhalen gerelateerd aan corona. Op deze manier worden mensen doorverwezen naar
een pagina waar al veel verhalen staan waar ze zich wellicht in herkennen als het om het omgaan
met de corona maatregelen gaat.

Op https://wijencorona.nl/verhalen/ zijn nog meer van dit soort verhalen te vinden van jongeren.

Extra: Tips om kerst en oud op nieuw goed door te komen: op afstand!

We leven in een tijdperk waarin online heel veel mogelijk is. Laten we daar deze kerst van profiteren
door het te vieren vanuit je eigen huis, videobellend met je vrienden of familie.

• Verstuur cadeautjes naar elkaar en open ze tijdens videobellen.

• Maak een quiz met Kahoot over je vriendengroep
• Kijk op afstand samen een film

19
Slotwoord
Hoe kunnen jongeren zich meer betrokken voelen bij het maatschappelijk belang van het naleven
van de corona maatregelen? Door de doelgroep specifieke aandacht te geven en daardoor te laten
zien dat ze erbij horen. Dit is op verschillende manieren verwerkt in het advies.

Uit onderzoek is gebleken dat de doelgroep de regels meer voor de omgeving naleeft, dan voor
henzelf. Daarom is er gekozen om bij de regionale campagne het gevoel van saamhorigheid op te
roepen. Samen weer juichen. Daar doe ik het voor. Daarnaast is er gekozen om in Eindhoven foto’s te
maken waardoor de doelgroep de hotspot herkent. Zoals het overtuigingsprincipe van Cialdini sociale
bewijskracht zegt, willen mensen graag andere mensen volgen in onzekere situaties. Door de
jongeren op plekken in Eindhoven te plaatsen met aanmoedigende teksten om de maatregelen na te
volgen, zullen andere jongeren dit ook eerder geneigd zijn te doen.

Naast de regionale campagne dient de website van de GGD Brabant-Zuidoost als platform waar de
doelgroep informatie vindt. Uit onderzoek is ook gebleken dat de doelgroep informatie bij
verschillende bronnen zoekt. Er is behoefte aan onder andere actuele cijfers, verhalen, de waarom
en welke maatregelen gelden, specifiek gericht op jongeren. Op het platform is dit overzichtelijk te
vinden, op een doelgroepgerichte manier en laagdrempelig taalgebruik.

De doelgroep wordt via betaalde advertenties op Instagram bereikt met de regionale campagne en
met verwijzingen naar het platform om antwoorden op specifieke vragen te vinden.

20
Literatuurlijst
Bewustwording. (z.d.). Van Dale. Geraadpleegd op 12 december 2020, van
https://www.vandale.nl/gratis-woordenboek/nederlands/betekenis/bewustwording#.YGLr5S2Qkcg

Cialdini, R. B. (2016). Invloed (6de editie). Boom Lemma.

Floor, J., & Raaij, V. W. F. (2015). Marketingcommunicatiestrategie (7de editie). Noordhoff.Hoffstädt,

A., & Lennep, G. L. (1991).

De dikke Van Dale. Bohn Stafleu van Loghum.

Jinek. (2020, 5 oktober). TVblik. https://tvblik.nl/jinek/aflevering-36-1

Klunder, M. (2020, 27 oktober). Leroy Seijdel | 100% Persoonlijke Ontwikkeling & Online
Ondernemen. Leroy Seijdel. https://www.leroyseijdel.nl/

Michels, W. (2019). Communicatiestrategie (3de editie). Groningen, Nederland: Noordhoff.

Ministerie van Algemene Zaken. (2019, 15 juli). Communicatie Activatie Strategie Instrument (CASI).
Publicatie | Rijksoverheid.nl.
https://www.rijksoverheid.nl/documenten/publicaties/2017/02/01/communicatie-activatie-
strategie-instrument-casi

Ministerie van Algemene Zaken. (2020, 27 mei). Letterlijke tekst persconferentie minister-president
Rutte en minister De Jonge na afloop van crisisberaad kabinet (19–5-2020). Mediatekst |
Rijksoverheid.nl. https://www.rijksoverheid.nl/documenten/mediateksten/2020/05/19/letterlijke-
tekst-persconferentie-minister-president-rutte-en-minister-de-jonge-na-afloop-van-crisisberaad-
kabinet

21
Bijlage
1. Voorbeelden platform
1.1 Voorbeelden social media promotie
Onderstaand zijn voorbeelden van sociale media posts om het platform te promoten bij de
doelgroep. De doelgroep wordt bereikt door betaalde advertenties op bijvoorbeeld Instagram. Er is
dan een swipe up functie of een meer informatieknop aanwezig die je direct doorstuurt naar het
platform. Dit voorbeeld is gemaakt op basis van de reeds geplaatste content op de Instagram pagina
van de GGD Brabant Zuidoost. Hierbij is rekening gehouden met kleurgebruik, lettertype en type
illustraties. De tekst is doelgroepgericht geschreven jegens jongeren en dient als
informatieverstrekking en als verwijzing naar de website.

22
1.2 Voorbeelden maatregelen per categorie
Werken

Contactberoepen
• Alleen (para) medische contactberoepen zijn toegestaan.
• Zowel dienstverlener als klant dragen een mondkapje.
Als aanvullende voorwaarde geldt dat personen hebben gereserveerd en dat een
gezondheidscheck plaatsvindt.
• Het is bij contactberoepen verplicht bezoekers te vragen zich te registreren ten behoeve van
bron- en contactonderzoek door de GGD bij een besmetting.
• Gasten registreren zich op vrijwillige basis. Als een gast zich niet wil registreren is dat geen
reden om toegang te weigeren.
• Gegevens mogen uitsluitend worden gebruikt voor bron- en contactonderzoek.
• Deze verplichting geldt niet voor beroepen waarvoor de registratieplicht het uitoefenen van
het beroep, of de veiligheid of welzijn van betrokkenen in de weg zou staan. Bijvoorbeeld
voor zorgverleners, handhavers, opsporingsambtenaren.
• Deze verplichting geldt niet voor beroepen waarvoor de registratieplicht het uitoefenen van
het beroep, of de veiligheid of welzijn van betrokkenen in de weg zou staan. Bijvoorbeeld
voor zorgverleners, handhavers, opsporingsambtenaren.

Studeren

Voortgezet (speciaal) onderwijs

• Middelbare scholen bieden vanaf 16 december tot en met tenminste 17 januari onderwijs op
afstand.
• Er geldt een uitzondering voor examenleerlingen, praktijkgericht onderwijs, voor het
afnemen van schoolexamens in het voorexamenjaar en voor kwetsbare leerlingen.
• Leerlingen en personeel houden op school zoveel mogelijk 1,5m afstand.
• Scholieren en medewerkers dragen een mondkapje voor publiek gebruik, als zij zich door de
school bewegen. Het mondkapje mag af als iemand op een aangewezen plek gaat
staan/zitten (en dus een ‘vaste plek’ inneemt).
• Er gelden aanvullende regels voor specifieke situaties, zoals praktijklessen.

MBO | HBO | WO
• Het middelbaar beroepsonderwijs en hoger beroepsonderwijs en universiteiten) bieden
vanaf 16 december tot en met tenminste 17 januari onderwijs op afstand.
• Er geldt een uitzondering voor het afnemen van examens en tentamens, voor
praktijkonderwijs, en voor de begeleiding van kwetsbare studenten.
• Studenten en medewerkers houden om en in de gebouwen onderling altijd 1,5 meter
afstand. Ook studenten die nog geen 18 zijn. Enkel bij praktijklessen van beroepen waar het
onmogelijk is om 1,5 m. afstand te houden, is het toegestaan deze maatregel los te laten.
Wel wordt dan een mondkapje gedragen.
• Studenten en medewerkers zijn sinds 1 december verplicht een mondkapje te dragen als zij
zich door de gebouwen bewegen. Het mondkapje mag af als iemand op een aangewezen
plek gaat staan/zitten (en dus een ‘vaste plek’ inneemt).

23
Vrije tijd

Regels voor thuis

• Thuis maximaal 2 personen per dag ontvangen
• Mensen die samen op één adres wonen, hoeven geen 1,5 meter afstand te bewaren.

Sporten
• Volwassenen sporten alleen met 1,5 meter afstand
• Sportactiviteiten zijn beperkt mogelijk.
• Alleen sporten die met een onderlinge afstand van 1,5 meter kunnen zijn toegestaan.
• Groepjes van maximaal 2 personen mogen samen sporten
• Er worden geen wedstrijden gespeeld
• Toeschouwers zijn niet toegestaan
• Douches en kleedkamers bij sportlocaties zijn gesloten, behalve de kleedkamers bij
zwembaden
• Reserveren en gezondheidscheck is verplicht voor iedereen vanaf 18 jaar
• Reserveren kan voor maximaal 2 personen.

Uitzonderingen op de regels voor sport en spel

• Er is een uitzondering voor topsporters op aangewezen topsportlocaties en voor voetballers
in de eredivisie en eerste divisie.
• Therapeutisch zwemmen, bijvoorbeeld ten behoeven van revalidatie, is toegestaan.
• Er is een uitzondering voor kinderen en jongeren tot en met 17 jaar. Zij mogen in
teamverband buiten sporten en onderling wedstrijden spelen met teams van de eigen club.
• Er wordt geen competitie gespeeld.
• Kinderen met klachten die kunnen wijzen op corona blijven thuis.

Mondkapjesplicht

Iedereen van 13 jaar en ouder is verplicht om in de volgende situaties een mondkapje voor publiek
gebruik te dragen.
In voor publiek toegankelijke gebouwen en overdekte gebieden (voor zover deze open zijn) zoals:

• Winkels, musea, gemeentehuizen, stations, vliegvelden, parkeergarages, benzinestations, etc

• Scholen wanneer mensen staan of lopen. Het mondkapje kan af wanneer mensen hebben
plaatsgenomen op hun zitplaats.
• Bij de uitvoering van contactberoepen, zowel voor de dienstverlener als de klant.
• In het openbaar vervoer, in stations, op perrons en bij tram- en bushaltes.

Op deze plekken is het dragen van een mondkapje verplicht. U riskeert een boete van 95 euro als u
geen mondkapje draagt.

In de volgende situaties hoeft u geen mondkapje te dragen:

• In het zwembad in het water (maar in de kleedkamer en voor begeleiders buiten het water is
een mondkapje wel verplicht).
• In een kerk, moskee of andere locaties van geloofsbelijdenis.
• Als u vanwege medische redenen of andere beperkingen het mondkapje niet kunt dragen.
• Als het mondkapje een goede en veilige uitoefening van werkzaamheden in het kader van
beroep of bedrijf onmogelijk maakt.

24
1.3 Voorbeeld Feiten & Fabels
Een spatscherm is een alternatief voor een niet-medisch mondkapje

Fabel. Ondanks dat het spatscherm een groot gedeelte van je gezicht beschermd zijn er nog steeds
openingen waar lucht door kan stromen. Hierdoor blijft het mogelijk om het virus te verspreiden. Het
gebruik van een spatscherm wordt dan ook afgeraden, tenzij je valt onder de uitzondering voor de
mondkapjes plicht. Deze uitzonderingen zijn:

• Mensen die vanwege hun beperking of ziekte fysiek niet in staat zijn een
mondkapje te dragen of op te zetten. Bijvoorbeeld door een aandoening aan hun
gezicht;
• Mensen die door het dragen van een mondkapje last krijgen van hun
gezondheid. Bijvoorbeeld door een longaandoening;
• Mensen die ernstig ontregeld raken van het dragen van een mondkapje.
Bijvoorbeeld vanwege een verstandelijke beperking of psychische aandoening.
De uitzondering geldt ook voor hun begeleiders;
• Mensen en hun begeleiders van mensen die afhankelijk zijn van non-verbale
communicatie, zoals liplezen.

Op de website van het RIVM wordt hier het volgende over gezegd:

‘’Als u vanwege uw beperking of ziekte geen mondkapje kan dragen, maar wel een faceshield, dan
mag u daar wel voor kiezen. Met een faceshield kunt u vaak rekenen op begrip bij handhavers. Als u
een faceshield draagt zullen handhavers u in de meeste gevallen niet eens meer vragen om
aanvullend bewijs, omdat u met het dragen van een faceshield laat zien dat u uw eigen gezondheid
en die van anderen in het oog wil houden.’’

Het coronavirus is hetzelfde als een normaal griepvirus

Fabel. Vooral onder ouderen is het aantal slachtoffers veel groter dan bij een ernstig griepseizoen.
Doordat we te maken hebben met een nieuwe infectie kan die zich erg snel verspreiden. Het is
daarom noodzakelijk om genomen maatregelen te volgen. Wanneer er te veel mensen zijn die het
virus krijgen en dringende zorg nodig hebben, bestaat het gevaar dat de capaciteiten van
ziekenhuizen hier niet aan kunnen voldoen. Wanneer dit gebeurt zullen de gevolgen van het virus
alleen maar groter worden.

Een mondkapje beschermd niet tegen het coronavirus

Feit. Je beschermt niet jezelf maar wel anderen van het virus door het dragen van een mondkapje.
Net als de andere hygiënemaatregelen biedt het geen garantie dat je het virus niet oploopt. Het
mondkapje is daarom ter aanvulling van de andere hygiënemaatregelen die jou en anderen moeten
beschermen van het virus.

25
Ik kan ook een sjaal gebruiken als mondkapje, zolang ik mijn mond maar afdek.

Fabel. Mondkapjes zijn speciaal geselecteerd omdat ze het grootste percentage (89%) van de
virusdeeltjes tegenhouden. Bij andere materialen ligt dit percentage lager. Hieronder vind je een
tabel waarin je kunt vinden in welke mate de virusdeeltjes gestopt worden van verspreiden.

Jongeren zullen nooit te maken krijgen met ernstige klachten

Fabel. Ook voor jongeren kan het coronavirus gevaarlijk zijn. Er zijn gevallen waarbij mensen
maandenlang last hebben van klachten. Denk hierbij aan problemen met ademhaling, spierpijn,
hoofdpijn en verlies van smaak en geur. Ondanks dat het virus vaak niet levensbedreigend is voor
deze groep, kunnen de klachten wel ernstige gevolgen hebben voor het mentale welzijn.

26
1.4 Voorbeeld persoonlijk verhaal forum
Onderstaand is een voorbeeld van een persoonlijk verhaal voor op het forum. (Remco is geïnterviewd
en weet dat zijn verhaal verteld wordt.)

Veelal wordt er onder jongeren gedacht dat zij niet vatbaar zijn voor het corona-virus. Ondanks dat de
ziekte vaak niet levensbedreigend is voor deze groep, is er wel degelijk sprake van ernstige klachten die
weken, soms zelfs maanden kunnen blijven aanhouden.

Om een beeld te krijgen van welke gevolgen de ziekte voor jongeren kunnen hebben sprak ik met
Remco List. Remco is 19 jaar en kreeg in April corona, het is inmiddels December en hij ervaart nog
altijd klachten van het coronavirus. Om jongeren meer bewust te maken van de consequenties van het
virus wilde hij graag zijn verhaal met ons delen.

De klachten kwamen plots bij Remco. ‘’Ik merkte dat ik eerst mijn smaak en geur kwijtraakte. Dit
gebeurde in een tijdsbestek van minder dan een halfuur. Mijn moeder werd de volgende dag positief op
corona getest. Omdat in deze periode de testen alleen beschikbaar waren voor mensen die werkzaam
zijn in de zorg, kon ik mijzelf niet laten testen. Echter konden we op basis van de positieve test van mijn
moeder en de symptomen die ik ervaarde wel vaststellen dat ik ook besmet was geraakt met het virus.
Na latere onderzoeken bleek ik ook antilichamen van het virus in me te hebben.’’.

De klachten bleven gedurende de afgelopen maanden aanhouden bij Remco en lijken ook niet te
verminderen. Ondanks dat hij niet meer besmettelijk is heeft hij nog altijd dagelijks last van hoofdpijn
en spierpijn tevens is zijn smaak en reukvermogen nog steeds niet teruggekeerd.

Het verliezen van smaak en reuk komt voor bij 5% van alle coronapatiënten. Remco heeft gesprekken
gehad met het RIVM en de GGD over wat zijn mogelijkheden waren. Uiteindelijk is besloten om in
plaats van de gebruikelijke 2 weken, maar liefst 8 weken in quarantaine te gaan. Helaas voor Remco
bleef het niet bij deze 8 weken. Nadat zijn moeder meermaals positief getest was, moest ook Remco
opnieuw in quarantaine. Uiteindelijk heeft hij van de afgelopen 8 maanden, 3 maanden doorgebracht
in quarantaine.

Bewust van het gevaar hield Remco zich aan de voorgeschreven maatregelen van het kabinet. Ondanks
dat was het niet mogelijk voor Remco om drukke locaties te vermijden. Hij vermoedt het virus te
hebben opgelopen in een bouwmarkt die hij heeft bezocht. In deze bouwmarkten is het vaak nog
dusdanig druk, dat het niet altijd mogelijk is om de 1,5 meter afstand te waarborgen.

Als advies gaf Remco het volgende mee aan zijn leeftijdsgenoten: ‘’Ik zou willen zeggen blijf zoveel
mogelijk binnen. Ik heb 3 maanden in quarantaine gezeten en dat wil je gewoon niet. Hou je ook sterk
en ga praten met mensen. Ga gamen bijvoorbeeld, online contact zoeken met mensen werkt ook heel
goed wanneer je behoefte hebt aan meer sociaal contact.’’.

Heb jij, of iemand die je kent ook corona gehad en wil je graag je verhaal delen? Stuur je verhaal dan
naar ons op en dan plaatsen we het op de website!

27
2. Samenvatting eerste oriënterende enquête
Uitgezet van 12 tot 15 oktober 2020

Leeftijd
- 16 tot en met 19 jaar. (13)
- 20 tot en met 23 jaar. (56)
- 24 tot en met 26 jaar. (31)

Geslacht
Man. (30%)

Vrouw. (70%)

Waar haal je de informatie omtrent corona-maatregelen vandaan?

Doel van de vraag Met deze vraag willen we erachter komen waar zij betrouwbare en complete
informatie verwerven.

- Journaal. (56%)
- RIVM. (44%)
- GGD. (16%)
- Persconferenties. (79%)

Anders (22%):

- Via via.
- Externe onderzoeken.
- Door werk.
- Nieuwspagina’s als NOS en AD.
- Bovenste link op Google.
- Talkshows als Jinek.
- Sociale media.

De doelgroep zoekt buiten persconferenties naar meer informatie door bijvoorbeeld te zoeken op
het internet en sociale media. En soms krijgt de doelgroep ook een update vanuit werk.

Is het gemakkelijk om de informatie omtrent de maatregelen te vinden?

Doel van de vraag Vind de doelgroep wat ze nodig hebben om geïnformeerd van huis te gaan en zich
goed aan de maatregelen te houden?

Ja. (92,8%)

Nee. (7,2%), want:

- Aan iedere maatregel zit weer een uitzondering, dus soms weet je niet wanneer iets wel of niet
geldt.
- Er worden steeds andere dingen gezegd.
- Er zijn veel websites die allemaal iets anders zeggen.
- Zelfs op de overheidssites is informatie verschillend.
- De maatregelen veranderen snel.
Voor de kleine minderheid die nee stemt, komt het erop neer dat de maatregelen niet makkelijk te
vinden zijn door snelle veranderingen, bronnen die iets anders zeggen en uitzonderingen.

28
Een belangrijk inzicht is dat er meer aandacht moet komen op de maatregelen die voor de doelgroep
gelden.

Vind je de informatie die door de overheid wordt gegeven makkelijk te interpreteren?

Doel van de vraag Is de gevonden informatie ook goed te begrijpen en snapt de doelgroep wat op
hun van toepassing is.

Ja. (78%)

Nee. (22%), want:

- Weinig inhouden waardoor er nog altijd vraagtekens blijven.

- Velen mitsen en maren per situatie. Geen eenduidige regel die voor alles en iedereen geldt.
- Sommige maatregelen botsen met elkaar.
- Soms is de informatie ingewikkeld.
- Soms is de reden van een maatregel onduidelijk. Als ze duidelijk vertellen waarom de
maatregelen zo zijn, is het makkelijker te volgen.
- Er wordt zo veel gezegd dat ik niet goed weet wat op mij van toepassing is.
- Door maatregelen aan te passen, is het erg verwarrend.
- Vaak veranderen ze na de persconferentie nog.
- Er zijn te veel maatregelen voor specifieke groepen waardoor het soms lastig is te weten wat er
voor mij geldt.
- Vaak wordt er op verschillende media nét wat anders gezegd.

De gevonden informatie wordt door een kleine minderheid verwarrend gevonden en weten niet wat
voor hen geldt.

In hoeverre leef je de adviezen na?

Doel van de vraag Peilen in hoeverre de doelgroep de adviezen naleeft en welke redenen er zijn om
deze niet na te leven.

- Ik waarborg de 1,5 meter afstand zo veel mogelijk (90%)

- Ik draag zo veel mogelijk een mondkapje in publieke ruimtes en het openbaar vervoer. (77%)
- Ik was en desinfecteer mijn handen zo veel mogelijk. (72)
- Ik blijf thuis en laat me testen wanneer ik lichte klachten heb. (52%)
- Ik beperk mijn sociale contacten zo veel mogelijk. (50%)
- Ik reis zo veel mogelijk buiten de spits met het openbaar vervoer. (28%)

De maatregelen die niks ‘beperkt’ worden beter nageleefd dan bijvoorbeeld het testen bij lichte
klachten en het beperken van sociale contacten. Dit terwijl dit juist zo belangrijk is.

Wat weerhoud je ervan om bepaalde maatregelen na te leven?

Doel van de vraag Waar loopt de doelgroep tegenaan en hoe kan dat opgelost worden?

- Te druk op plekken om 1,5 meter te behouden. (25)

- Behoefte aan sociaal contact. (14)
- Door werk en studie onmogelijk om buiten de spits te kunnen reizen. (8)
- Adviezen vergeten. (6)
- Frustratie, wantrouwen, geen geloof jegens overheid en maatregelen. (6)
- Laks of naïef. (4)
- Niet durven vragen aan anderen om afstand te behouden. (2)

29
Totaal bruikbare* antwoorden: 65.

*Onbruikbare antwoorden zijn te wijten aan antwoorden “N.v.t.” of gebrekkige informatie als “Niet
altijd mogelijk”.

Opvallende antwoorden;

- Het feit dat de maatregelen schadelijker zijn voor onze economie en op maatschappelijk vlak dan
het lage mortaliteitscijfer van corona. Ik houd mijn afstand bij kwetsbare personen maar verder
ga ik niet mee met de maatregelen.
- Mondkapjes dragen werkt helemaal niet.

Wat motiveert je het meest om de adviezen na te leven?

Doel van de vraag Wat drijft de doelgroep om de adviezen wel na te leven, waarop kunnen we
inspelen en anderen motiveren?

- Eigen gezondheid. (23)

- Gezondheid van anderen. (50)
- Zo snel mogelijk van het virus af zijn. (23)
- Omdat de overheid het zegt. (5)
- Omdat anderen het ook doen. (2)

Jongeren zijn zich bewust dat zij anderen mogelijk kunnen besmetten, met name naaste familie.

Wat mis je het meeste als gevolg van corona?

Doel van de vraag Met deze antwoorden kunnen we inspelen op het gemis van de doelgroep.

- Sociaal contact. (50)

- Fysiek contact. (6)
- Festivals, uitgaan en concerten. (53)
- Vrijheid. (12)
- Reizen. (10)
- Sporten. (5)
- Werken en studeren op locatie. (11)

Geloof je dat de maatregelen effect hebben in de strijd tegen het virus?

Ja. (81)

Nee. (19%)

Waar heb je momenteel meer behoefte aan vanuit de overheid?

Doel van de vraag Inzicht verkrijgen in behoeftes voor campagne.

- Meer duidelijkheid. (36)

- Meer aandacht voor jongeren. (21)
- Meer aanpak voor overtreders. (5)
- Maatregelen voor retail (vaak te druk). (2)
- Strengere maatregelen. (6)
- Versoepeling voor bepaalde sectoren. (3)
- Meer testcapaciteit. (2)

30
3. Uitslag verdiepende enquête
Uitgezet van 6 tot 18 november 2020

Hoe oud ben je?

19 – I (1x)

20 – IIII (4x)

21 – II (2x)

22 – II (2x)

24 – II (2x)

26 – III (3x)

Welke nadelige gevolgen heb je ondervonden die te wijten zijn aan de pandemie?
• Het verliezen van mijn baan, het verminderen van mijn sociale contacten, niet kunnen
sporten en het moeilijker worden van mijn studie
• Geen fysieke lessen meer, veel minder sociaal contact met vrienden en heel bewust naar
buiten gaan. Alles moet gepland worden, je kan niets meer spontaan doen. En dat heeft
gevolgen voor mijn mentale gezondheid.
• Motivatieverlies studie, vrienden niet kunnen zien
• Tijdje niet meer kunnen sporten maar nu weer wel. Geen festivals of grotere dingen meer
• Ik kan niet meer sporten in clubverband (voetbal), zie mijn vrienden minder en merk dat ik
vaker gestrest ben. Soms voel ik me ook wel eens eenzaam de laatste tijd
• Ik kon bij mijn oude baan alleen nog mijn contracturen werken. Dat was 3 uur per week.
Gelukkig heb ik wel een andere baan gevonden waar ik meer uren heb gekregen. Verder was
de communicatie met mijn school niet heel vloeiend gegaan, waar ik ook van baal.
• Niet meer op dezelfde manier kunnen sporten, geboekte vakantie afgelast, Festivals afgelast,
geen vrije “uitjes” meer kunnen doen
• Het niet meer kunnen uitoefenen van mijn sport, daarnaast het niet meer hebben van de
mogelijkheid om uit te gaan. En het moeten verminderen van mijn sociale contacten door
mijn werkzaamheden op de Corona-afdeling.
• Minder leuke dingen ondernemen buiten de deur en vrienden minder zien. Verder geen
nadelige gevolgen.
• Geen contractverlenging krijgen. Weinig aanwezig kunnen zijn op school
• Dat ik nergens meer even snel heen kan en eigenlijk heel de week thuis zit voor school en
werk.
• Niet meer naar festivals kunnen en het missen van sociale contacten
• Ik heb aan het begin van de pandemie twee maanden niet kunnen werken. Daarnaast vond ik
het vervelend dat ik mijn vrienden niet/minder vaak kon zien.
• Geen baan, weinig fysiek contact

Zijn er personen in je kringen geweest die het virus hebben gehad? Zo ja, hoe is hiermee
omgegaan?
• Ja, vriendinnen. Zij zijn in quarantaine gegaan.
• Ja. Ik heb deze mensen een lange tijd uit voorzorg niet gezien
• Ja, iedereen die in contact is gekomen met diegene is in zelf quarantaine gegaan.
• Nee, niet zo ver ik weet
• Ja ze zijn weer gezond
• Niet echt in mijn directe omgeving.

31
 • Ja, een collega van mij en een klasgenoot. Vanwege die collega moest ik 5 dagen in
quarantaine omdat ik haar 5 dagen daarvoor voor het laatst gezien had, de klasgenoot had ik
al 2 weken niet gezien omdat hij preventief in quarantaine ging.
• Ja! In de werksfeer, meerdere collega’s en cliënten. Hier is goed mee omgegaan, deze
hebben in quarantine gezeten om de kans op verspreiding te reduceren.
• Ja, die zijn thuisgebleven in quarantaine.
• Yes, die zijn er geweest en het was best ingrijpend. Het is uiteindelijk maar een griep alleen
het laat je wel zien waarom je de regels moet hanteren.
• Ja, een vriend van mij heeft het virus gehad. Daarmee heeft hij ook zijn vrouw en dochter van
10 maanden aangestoken. Zij zijn 10 dagen in quarantaine gebleven en hebben alle regels
verder opgevolgd. Zij hebben ook iedereen hiervan op de hoogte gesteld. Ik heb verder
alleen online contact met hen gehad in die periode.
• Nee (3x)

Vanuit jongeren horen we regelmatig dat de informatie die wordt gegeven vanuit de overheid
onduidelijk en moeilijk te interpreteren is. Hoe zou jij de informatie omtrent de corona-
ontwikkelingen willen ontvangen?
• Ik vind de informatie duidelijk genoeg. De persconferenties zijn goed te volgen en de
infographics die erna gepubliceerd worden zijn erg handig.
• Ik vind het lastig dat er zo veel verschillende dingen te vinden zijn op het internet. Ik denk
niet dat dat ligt aan de overheid maar aan de media.
• Misschien via e-mail. Dat je je ergens online kunt aanmelden en dat je dan via mail op een
duidelijke manier op de hoogte wordt gebracht.
• Infochart of iets wat snel kort en duidelijk is op een pagina waar we altijd kunnen kijken
• Zo is het prima. Misschien zijn die jongeren niet zo slim, want volgens mij is het allemaal
goed te begrijpen. Het gaat er ook om of je iets wilt begrijpen.
• Ik vind de informatie die we krijgen wel redelijk duidelijk. Zou zo ook geen ander alternatief
weten om de informatie te verspreiden.
• In een duidelijk tekstdocument, toegankelijk en te begrijpen voor iedereen
• Ik vind het prima zo en ook vrij duidelijk. Maar misschien dat er een app ofz kan zijn waar alle
regels op te vinden zijn
• Ik zou de informatie graag beknopt zien, als in een korte samenvatting van wat wel en wat
niet mag. En dit dan bijvoorbeeld via sociale mediaplatforms verspreiden. Naast de
persconferenties natuurlijk.
• Ik vind de informatie tijdens een persconferentie vaak vrij duidelijk. Alleen is het vaak veel
informatie. Ik onthoud daar niet alles van. Persoonlijk vind ik het dan gemakkelijk om alle
punten online nog even na te kunnen lezen.
• Via IG volg ik @minpres, na elke persconferentie post hij een sheet met de maatregelen, wat
ik wel handig vind
• Ik houd me graag bezig met het nieuws dus ik volg eigenlijk alles wat erover verschijnt. Ik heb
er dus geen last van dat ik het niet begrijp of het niet mee krijg.
• Geen ‘dwingende adviezen meer’ maar regels. Niet ‘we verwachten dat jullie een mondkapje
dragen en in je eentje boodschappen gaan halen’, maar ‘het is wettelijk verplicht’.
• Precies goed, de campagnes mogen misschien nog nadrukkelijker en vaker getoond worden.
Maar de communicatie is over het algemeen helder. De veranderingen van maatregelen
maakt het lastig, maar daar wordt goed over gecommuniceerd met oa de persconferenties.

32
Zijn er regels of maatregelen die jij als onduidelijk ervaart? Zo ja, welke en waarom?
• Ik vind de maatregelen niet onduidelijk, de beredenering erachter soms wel.
• Ik vind het persoonlijk erg onverklaarbaar dat je met maximaal 2 personen op straat mag
lopen tenzij je een huishouden bent. Dan kun je dus gewoon met je man en 8 kinderen op
pad omdat je 1 huishouden bent. Dat vind ik dan ook onduidelijk want juist door de gezinnen
komen er nog te veel mensen in winkels.
• Nee, ik vind het allemaal wel duidelijk. Wel worden er vaak adviezen afgegeven
(mondkapjesplicht, mensen op bezoek) terwijl hier beter een regel voor kan komen. Maar dit
is juridisch lastig.
• Niet persé, maar ik vind sommige maatregelen niet altijd even logisch. Vaak vind ik het wel
begrijpelijk, maar niet altijd even logisch. Daarnaast vind ik dat ze sommige maatregelen
onduidelijk maken door te zeggen: het is niet verplicht, maar we raden het wel aan. Hierdoor
zie je dat veel mensen er dan laks in worden, of er gewoonweg schijt aan hebben.
• Als een huisgenoot Corona heeft, hoelang moet jij dan zelf in quarantaine. Ik heb
bijvoorbeeld een stel waar ik bevriend mee ben en hij heeft Corona, en zij zit dus in thuis
quarantaine. Maar mij lijkt dus dat die quarantaine pas in gaat als hij beter is want stel hij
steekt haar aan op de laatste dag dat hij ziek is, kan zij tien dagen erna nog ziek worden maar
nergens staat dat duidelijk
• Omtrent het mondkapje vind ik het wel onduidelijk, maar ik kijk gewoon wat er wordt
aanbeveelt en ga daarin mee.
• Het mondkapjes beleid. Trek 1 lijn, want dit werkt zo niet.
• Het dragen van een mondkapje vind ik dat verplicht moet, nu wordt er te veel overgelaten
aan de medemens. Ik snap dat Nederland een vrij land is, maar deze maatregelen zijn geen
straf, we doen het voor elkaar.
• Nee (6x)

Wat verwacht je van de overheid omtrent hun communicatie?

• Ik vind dat er te weinig onderbouwing wordt gegeven. De andere aspecten vind ik op dit
moment goed.
• Zo goed
• De communicatie gaat wat mij betreft prima, misschien is het interessant om (als het beter
gaat) te laten zien hoeveel mensen er negatief getest zijn in verhouding tot positief. Maar
daar kunnen ze beter aan het einde van de crisis mee komen voordat mensen super
optimistisch met zijn allen weer naar buiten gaan.
• Makkelijk taalgebruik, en een toekomstperspectief. Ook al snap ik dat je niet weet wat de
toekomst brengt. Maar als mensen een bepaald beeld of doel krijgen waar ze het voor doen.
Zullen ze misschien wat serieuzer zijn met het handhaven van de maatregelen
• Alle maatregelen moeten duidelijk verantwoord worden, dat is vanzelfsprekend. Ik vind dat
de overheid dat op dit moment aardig doet. Het is denk ik heel moeilijk om van tevoren te
stellen dat er bij een x aantal besmettingen dit soort maatregelen nodig zijn, omdat er steeds
complicaties bijkomen die op voorhand niet te voorspellen zijn. Een toekomstperspectief
maken is daarom denk ik lastig, ook al probeert de overheid dit wel.
• Makkelijker taalgebruik. Rekening houden met de toekomst. Als je de moeite neemt om een
route kaart te maken je er ook aan houden
• Allereerst makkelijker taalgebruik, dit zodat het voor iedereen in de maatschappij te
begrijpen is. Daarnaast is het fijn als ook de positief aspecten worden benoemd, desnoods als
in “Als we ons nu goed aan de regels houden dan kunnen we volgend jaar weer op een
festival staan”. Iets in die sfeer, dat motiveert namelijk.
• Duidelijker zijn in de maatregelen die ze nemen.
• Soms wel makkelijker taalgebruik en betere regels ipv "advies"

33
• Ik vind dat de overheid concreter mag zijn ipv slechts adviezen uitdelen en niet bang hoeft te
zijn voor tegenslagen
• Dat ze wel soms wat makkelijker taalgebruik toepassen, ik denk dat het namelijk te moeilijke
woorden bevat die niet iedereen begrijpt. Het mag ook wel in Jip en Janneke taal worden
omschreven, bijvoorbeeld zoals ze het doen bij NOS Jeugdjournaal.
• Ik verwacht een plan voor als Nederland corona vrij wordt verklaard. Hoe we het met elkaar
gaan aanpakken mochten er toch weer besmettingen komen etc.
• Overal zichtbaar, kort en bondig
• Een platform dat wekelijks geüpdatet wordt waar je het altijd kan terugvinden. Ook de
veranderingen

34
4. Ingevulde CASI formulieren

35
36
37
5.Samenvatting Jinek 5-10-2020
Speciale aflevering over jongeren en corona

Het doel is om corona onder controle te krijgen en ervoor te zorgen dat de reguliere zorg niet moet
worden afgeschaald. Op deze manier wordt de zorg niet overbelast en kan er normaal behandeld
worden in de ziekenhuizen.

Cijfers
Algemene Nederlanders:
- % is vóór een mondkapjesplicht binnen
- 40% vindt dat mondkapjes op straat moet worden verplicht moeten worden

Jongeren:
- Jongeren zijn de grootste groep die positief getest wordt, al is de kans dat een jongere
opgenomen moeten worden in het ziekenhuis 0,2%
- 54% vindt de regels in het algemeen onduidelijk
- 79% vindt de regels omtrent mondkapjes onduidelijk
- 51% vindt de regels rond groepsgrootte en bezoek huis onduidelijk
- → Samenvatting van de regels zou ideaal zijn.

- 84% probeer zich zoveel mogelijk aan de regels te houden

o 42% heeft het meeste moeite met de 1,5 meter regel
o 64% vindt dat de regels voor iedereen hetzelfde moeten zijn
o Zonder een stip aan de horizon vinden jongeren het moeilijk om het vol te houden.

- 74% geeft toe zich psychisch slechter te voelen door de maatregelen

- 80% zegt dat ze mentaal er slechter aan toe zijn dan vóór corona
- Voor jongeren zijn de maatregelen het meeste voelbaar sociaalpsychologisch en financieel,
de medische gevolgen voor jongeren zijn niet zo voelbaar.

- 66% wil zich laten vaccineren

- 44% wil een vaccineerplicht

Maatoplossingen zouden ideaal zijn. Dit zorgt wel weer voor een sociale bubbel, er moet rekening
gehouden worden met de consequenties van maatoplossingen. Al vinden jongeren het al fijn om te
weten dat er gedacht wordt aan verschillende oplossingen, dit communiceren is een must.

Daarbij zou het fijn zijn om meer mensen te betrekken bij het maken van beslissingen. Alle branches
en sectoren, er worden namelijk veel mensen over het hoofd gezien (denk hierbij aan de dance en
muziekindustrie en alle mensen die daarbij komen kijken). Als dat zou gebeuren zou er met meer
maatwerk plaatsvinden als het gaat om communicatie, meer doelgroep communicatie en een
toegankelijker jargon.

Er is geen oplossing voor iedereen, maar promoot wat er nou WEL mag.

Alle maatregelen zijn een deel van de oplossing om het coronavirus onder controle te krijgen.

Het komt erop neer dat jongeren het moeilijk vinden om alles vol te houden als er geen licht aan het
einde van de tunnel is en ze op dit moment het nut niet inzien voor zichzelf.

38
6.Overtuigen met Cialdini
Wederkerigheid
Het principe van geven en nemen. Het gaat erom dat je een persoon naar evenredigheid probeert te
vergoeden naar wat die persoon jou gegeven heeft. Dit zit zo diepgeworteld in onze samenleving dat
je het van jongs af aan al hebt geleerd en je gestraft wordt als je je er niet aan houdt.

Beïnvloeden met wederkerigheid hangt van 3 factoren af:

- De regel heeft zo’n krachtige werking dat de drang om hem na te volgen vaak sterker is dan
andere factoren die gewoonlijk bepalend zijn.
- De regel is ook van toepassing op ongevraagde gunsten. Op deze manier wordt ons
vermogen om te belslissen en aan wie we schuldig zijn ondermijnd.
- De regel kan ongelijkwaardige ruil stimuleren. Het onaangename gevoel dat je iemand iets
schuldig bent zorgt er vaak voor dat je een aanzienlijk grotere gunst terugdoet.

De regel van wederkerigheid kan ook volgzaamheid op een andere manier bevorderen. In plaats van
een gunst verlenen die aanspoort tot een wedergunst, kan een concessie aansporen tot een
concessie. Na afwijzing een stapje terug doen zorgt er vaak voor dat het verzoek ook nog eens wordt
ingediend.

Je kan de regel bestrijden door de gunst in de eerste plaats te weigeren, maar wat beter werkt is de
gunst herdefiniëren. Daarbij draai je het om en zie je het niet meer als een gunst, waardoor de druk
voor een wedergunst weg wordt genomen.

Commitment en consistentie
Mensen hebben allemaal de neiging om in overeenstemming te leven met hun woorden, daden en
attitudes. Deze neiging tot consistentie wordt door 3 bronnen gevoerd:

- Een dergelijke persoonlijke consistentie wordt in de samenleving erg gewaardeerd.

- Consistent gedrag is heilzaam in het dagelijks leven, dit houdt in dat mensen er gelukkig van
worden en er blij mee zijn.
- Een consistentie oriëntatie maakt waardevolle kortsluitingen mogelijk in ons complexe
moderne bestaan. Door eerdere beslissingen maken we in de toekomst sneller beslissingen
als het gaat om soortgelijke gebeurtenissen.

Bij het krijgen van volgzaamheid gaat het om de eerste toezegging. Daarna hebben mensen veel
makkelijker de neiging om nog eens toe te stemmen. Daarbij zijn beloftes en verplichtingen het
meest effectief als men ze actief en openlijk aangaat, wel als er niet gedwongen innerlijke motieven
uit voortkomen.

Als mensen eenmaal verplichtingen hebben of toegezegd hebben gaan ze er vaak extra kracht
bijzetten om deze na te gaan. Ze blijven hier extra redenen voor verzinnen om deze na te komen.
Hierdoor blijven sommige verplichtingen nog lang effectief, ondanks dat de omstandigheden
veranderd zijn.

Je kan de regel bestrijden door te luisteren naar signalen van je maag of je hart:

- Je maag geeft signalen als je je verplicht voelt om toe te zeggen maar eigenlijk wilt weigeren.
- Je hart geeft signalen als je niet zeker weet of je er goed aan hebt gedaan om toe te zeggen
iets te doen.

39
Sociale bewijskracht
Deze regel gaat erom dat mensen vaak denken of handelen op manieren dat andere mensen dat ook
doen. Afkijken van elkaar in principe. Bij het doen van een verzoek wordt vaak gewezen op dat veel
individuen (hoe meer, hoe beter) het ook hebben gedaan.

Op 2 voorwaarden oefent sociale bewijskracht de meeste invloed uit:

- Onzekere mensen of onduidelijke situaties. In deze gevallen kijken mensen vaak naar de rest
om te zien hoe ze moeten reageren.
- Gelijksoortigheid, mensen hebben eerder de neiging mensen te volgen die op hen lijken.

Deze regel is te bestrijden door alert te zijn op duidelijker vervalsingen van handelingen van
soortgelijke anderen en de erkenning van hun gedrag nooit als enige basis van je handelen te laten
dienen.

Sympathie
Mensen zeggen liever ‘ja’ tegen iemand die ze sympathiek vinden. Daarom ligt de nadruk ook vaak
op het belichten van aantrekkelijke en innemende persoonlijkheidstrekjes.

Er zijn verschillende factoren die sympathie bevorderen:

- Fysieke aantrekkelijkheid. Fysieke schoonheid geeft een voorsprong bij sociale interacties,
het geeft ook vaak de indruk dat mensen positieve eigenschappen hebben. Aantrekkelijke
mensen overtuigen je vaak makkelijker; ze krijgen eerder waar ze om vragen of kunnen je
mening sneller veranderen.
- Gelijksoortigheid. We vinden mensen die op ons lijken sympathiek en zijn eerder bereid in te
stemmen met hun verzoeken, min of meer gedachteloos.
- Lof. Complimenten leiden tot volgzaamheid en sympathie. Kan wel averechts werken als ze
te doorzichtig zijn.
- Toegenomen vertrouwdheid door herhaald contact. Dit geldt als het om contact gaat met
positieve omstandigheden. Wederzijdse succesvolle samenwerking.
- Associatie. Door jezelf of je producten met positieve dingen in verband te brengen probeer je
zo de positieve kenmerken door middel van associatie in contact te brengen. Zo proberen
ook mensen zichzelf met positieve gebeurtenissen in verband te brengen en zich te
distantiëren van gebeurtenissen die in de ogen van de omgeving negatief zijn.

De regel is te bestrijden door op te passen voor overdadige gevoelens van sympathie. Dit door het
verzoek te scheiden van de persoon die het vraagt en je besluit te baseren op de kwaliteit van wat je
wordt aangeboden of gevraagd.

Autoriteit
Mensen voelen een sterke druk om bereidwillig in te stemmen met de eisen van autoriteit. Veel
normale, geestelijk gezonde individuen blijken bereid tegen hun eigen voorkeuren in te gaan en
dingen te doen omdat ze door een autoriteit gevraagd worden. Vooral mensen die veel kennis,
wijsheid en macht bezitten. De reactie daarop is vaak automatisch.

Titels, kleding en attributen zijn symbolen waarop gereageerd worden. Vaak wordt naar die
symbolen gekeken in plaats van naar inhoudelijke redenen te handelen.

Deze regel kan bestreden worden door 2 vragen aan jezelf te stellen: Is deze autoriteit werkelijk een
expert? In hoeverre kunnen we ervan uitgaan dat hij betrouwbaar is?

40
Schaarste
Mensen hechten meer waarde aan zaken die moeilijker verkrijgbaar zijn.

Het schaarste principe heeft een tweeledige uitwerking:

- Dingen die moeilijker te verkrijgen zijn, worden als waardevoller gezien. De verkrijgbaarheid
van het product geeft vaak een indicatie van de kwaliteit.
- Naarmate dingen minder toegankelijk worden, raken mensen hun vrijheden kwijt. Mensen
reageren op verlies van vrijheid door meer te willen herwinnen als voorheen.

Het schaarste principe leidt niet alleen dat je meer waarde hecht aan schaarse producten maar ook
dat je informatie anders evalueert. Beperkte informatie is vaak overtuigender en willen mensen
liever weten. De informatie is effectiever als hij als exclusiever wordt gezien.

Het schaarste principe werkt optimaal onder 2 voorwaarden:

- De waarde van objecten wordt groter als ze zojuist schaars zijn geworden. Je stelt dingen
meer op prijs die sinds kort moeilijker te verkrijgen zijn dan dingen die altijd al moeilijk te
verkrijgen zijn.
- Je voelt je het meest aangetrokken tot schaarse objecten als je wedijvert om het te bezitten
met anderen.

Je kun je wapenen door alert te zijn op de roes van opwinding in situaties waarin schaarste een rol
speelt. Dit omdat schaarste emoties opwekt die ons denken bemoeilijken.

Onmiddellijke invloed
In de moderne tijd met veel technologieën komen er steeds meer keuzemogelijkheden en
alternatieven beschikbaar en groeit onze kennis explosief. Aan deze lawine van informatie moeten
we onze keuzemogelijkheden aanpassen.

We worden steeds weer gedwongen om onze besluiten anders aan te pakken en waar van ons
verwacht wordt om snelle beslissingen te nemen op basis van één enkel, meestal betrouwbaar stukje
informatie.

De betrouwbaarste en populairste aanleidingen die voor volgzaamheid zorgen zijn verplichtingen,

situaties die een daad van wederkerigheid oproepen, instemming van mensen die net zo zijn als wij,
gevoelens van vriendschap en genegenheid, richtlijnen van autoriteiten en schaarste.

41