ANALIZA BEZBJEDNOSTI SAOBRAĆAJA

ANALIZA BS

 OCJENA NIVOA BS MOŽE SE VRŠITI AKO POSTOJE REPERNE ODNOSNO

UPOREDNE VRIJEDNOSTI

 REPERI ODNOSNO UPOREDNE VELIČINE SU STVARNI POKAZATELJI BS ZA

ODABRANA PODRUČJA I ZA ODABRANE ZEMLJE

 DANAS SE NAJČEŠĆE VRŠE POREĐENJA SA ZEMLJAMA OECD

 IZMJERITELJI BS

 BEZBJEDNOST SAOBRAĆAJA POSMATRANOG PODRUČJA MOGUĆE JE STRUČNO

ANALIZIRATI POMOĆU IZMJERITELJA BEZBJEDNOSTI

 IZMJERITELJI BEZBJEDNOSTI :

▪ VREDNUJU UČINAK PREVENTIVNIH MJERA

▪ OMOGUĆUJU PROCJENU TENDENCIJE ZA NAREDNI PERIOD POSMATRANJA

 IZMJERITELJI BS

 RIZIK NASTANKA SOBRAĆAJNE NEZGODE ČINE:

▪ PONAŠANJE UČESNIKA U SAOBRAĆAJU (VOZAČ, PUTNIK, PJEŠAK, VOZILO)

▪ STANJE PUTA (KOLOVOZ, SIGNALIZACIJA....)

▪ VREMENSKI USLOVI (PADAVINE, ATMOSFERSKI ELEKTRICITET, VIDLJIVOST...)

▪ SMETNJE NA PUTU (KAMENJE, ZEMLJA, DRVO, DIVLJAČ, STOKA...)

 IZMJERITELJI BS

 IZNENADNA I NAGLA PROMJENA BILO KOJEG NAVEDENOG STANJA STVARA

RIZIK ZA NASTANAK SN, BEZ OBZIRA NA SPOSOBNOST VOZAČA

 ANALIZA BEZBJEDNOSTI SAOBRAĆAJA IMA ZA CILJ OTKRIVANJE METODA ČIJA

PRIMJENA MOŽE SMANJENJITI BROJ SN I POSLJEDICE PO ŽIVOT LJUDI I
MATERIJALNA DOBRA
 IZMJERITELJI BS

 PREMA POSLJEDICAMA SAOBRAĆAJNE NEZGODE SE DIJELE NA:

▪ SN SA POGINULIM LICIMA

▪ SN SA TEŠKO POVREĐENIM LICIMA

▪ SN SA LAKŠE POVREĐENIM LICIMA

▪ SN SA MATERIJALNOM ŠTETOM
 IZMJERITELJI BS

 SN SA RAZLIČITIM POSLJEDICAMA KVALIFIKUJU SE PREMA TEŽOJ POSLJEDICI

 POSLJEDICE SN SVODE SE NA JEDNAKE TEŽINE, PREMA KOEFICIJENTU

PONDESRISANJA (PROF. ROTIM):
▪ Ps=130 SN SA POGINULIM
▪ Pt=50 SN SA TEŠKO POVREĐENIM
▪ Pi=5 SN SA LAKŠE POVREĐENIM
▪ Pm=1 SN SA MATERIJALNOM ŠTETOM
 IZMJERITELJI BS

 POJMOVI KOJI SE SUSREĆU U ANALIZI SN SU:

▪ STVARNI BROJ SN - Ns JE BROJ SN KOJI SE DOBIJE SABIRANJEM SN NA

JEDNOM ELEMENTU PUTA U ODREĐENOM VREMENU (OBIČNO GODINA)

Ns = ∑n = n1+n2+n3+........nn [nezg/god]

▪STEPEN IZLOŽENOSTI OPASNOSTI -Sio JE DINAMIČKI SAOBRAĆAJNI RIZIK KOJI

ISKAZUJE BROJ SN ILI NJIHOVE POSLJEDICE NA OSTVARENE VOZILO-KILOMETRE
 IZMJERITELJI BS

▪ STEPEN IZLOŽENOSTI OPASNOSTI –Sio DOBIJA SE NA OSNOVU PODATAKA O

UKUPNOM BROJU SN I VELIČINE VOZILO-KILOMETRI:

Sio= UKUPAN BROJ SN/IZNOS VOZILO-KILOMETR

▪ VELIČINA: VOZILO-KILOMETRI SE PROCJENJUJE NA OSNOVU BROJA

REGISTROVANIH VOZILA I POTROŠNJE GORIVA, UZ ODREĐENE KOREKCIJE
 IZMJERITELJI BS

▪ KOEFICIJENT ŽESTINE SN – Kž SE DOBIJA PONDERISANJEM POSLJEDICA SN:

Kž=1 * LTP + 13 ** TTP + 99 POG

GDJE JE:

LTP – BROJ LICA KOJA SU PRETRPJELA LAKŠE TJELESNE POVREDE U SN

TTP – BROJ LICA KOJA SU PRETRPJELA TEŽE TJELESNE POVREDE U SN
POG – BROJ LICA KOJA SU PRETRPJELA SMRTNE POVREDE
 IZMJERITELJI BS

▪ KOEFICIJENT POTENCIJALNE OPANSOSTI – Ko :

-6
Ko = BSN/(365 * PGDS * 10 )

GDJE JE:

BSN – BROJ SN SA LAKŠE, TEŽE OPOVREĐENIM I POGINULIM

PGDS – PROSJEČNI GODIŠNJI DNEVNI SAOBRAĆAJ

 IZMJERITELJI BS

 RANG LISTA PRIORITETA FORMIRA SE NA OSNOVU:

▪ KOEFICIJENTA PRIORITETA - K

K = 0.8 * KŽ + 0.2 * KO

▪ UPRAVLJAČ PUTA JE DUŽAN PLANIRATI SANACIJU OPASNIH MJESTA U

PRIORITETU PREMA VRIJEDNOSTI KOEFICIJENTA PRIORITETA

▪ UPRAVLJAČ PUTA JE DUŽAN GODIŠNJE IZVRŠITI STRUČNU ANALIZU NAJMANJE

20 % OPASNIH MJESTA SA KOEFICIJENTOM U PRIORITETU
 IZMJERITELJI BS

 ZA KOMPLETNU ANALIZU POTREBNO JE PRATITI SLJEDEĆE POKAZATELJE:

▪ BROJ REGISTROVANIH MOTORNIH VOZILA
▪ BROJ PUTNIČKIH MOTORNIH VOZILA
▪ BROJ STANOVNIKA NA JEDNO MOTORNO VOZILO
▪ BROJ VOZAČA MOTORNIH VOZILA
▪ BROJ SAOBRAĆAJNIH NEZGODA
▪ VISINA MATERIJALNIH ŠTETA U SAOBRAĆAJNIM NEZGODAMA
▪ BROJ SMRTNO STRADALIH U SAOBRAĆAJNIM NEZGODAMA
▪ BROJ POVRIJEĐENIH LICA U SAOBRAĆAJNIM NEZGODAMA
 IZMJERITELJI BS

 DANAS SE KOD OCJENE NIVOA BS OCJENJUJE:

▪ TRENUTNO STANJE BS

▪ USPOSTAVLJENI TREND BS
 IZMJERITELJI BS

 IZMJERITELJI BEZBJEDNOSTI SAOBRAĆAJA SE DIJELE NA:

▪ APSOLUTNI IZMJERITELJI
PRUŽAJU OPŠTU SLIKU BS I SLUŽE ZA UPOREĐIVANJE SA PRETHODNIM
PERIODIMA VREMENA

▪ RELATIVNI IZMJERITELJI
KORISTE SE ZA DETALJNU ANALIZU I PREDUZIMANJE PREVENTIVNIH MJERA
(UČESTALOST, GUSTINA, RAZMJEŠTENOST, IZLOŽENOST, ŽESTINA)
 IZMJERITELJI BS

 DIREKTNI POKAZATELJI SN ODNOSE SE NA SN I NJIHOVE POLJEDICE:

▪ APSOLUTNI IZMJERITELJI O SN

▪ APSOLUTNI POKAZATELJI O POSLJEDICAMA SN

▪ RELATIVNI POKAZATELJI O SN

▪ RELATIVNI POKAZATELJI O POSLJEDICAMA SN

 IZMJERITELJI BS
 APSOLUTNI POKAZATELJI SN SU:

▪ UKUPAN BROJ SN

▪ BROJ SN SAMO SA MATERIJALNOM ŠTETOM

▪ BROJ SN SA LAKOM TJELESNOM POVREDOM

▪ BROJ SN SA TEŠKOM TJELESNOM POVREDOM

▪ BROJ SN SA POGINULIM LICIMA

 IZMJERITELJI BS

 KADA SE SN NA OSNOVU VELIČINE UKUPNIH POSLJEDICA REDUKUJU NA SN SA

MATERIJALNOM ŠTETOM, DOBIJA SE PONDERISANI BROJ SN

 POD POGINULIM LICIMA U SN SMATRA SE SVAKA OSOBA KOJA JE POGINULA

ODMAH ILI U ROKU OD 30 DANA U POSLJEDICI SN
 IZMJERITELJI BS
 APSOLUTNI POKAZATELJI O POSLJEDICAMA SN SU:

▪ VELIČINA MATERIJALNE ŠTETE

▪ BROJ NASTRADALIH

▪ BROJ LAKŠE POVREĐENIH LICA

▪ BROJ TEŽE POVREĐENIH LICA

▪ BROJ POGINULIH U SN
 IZMJERITELJI BS

▪ APSOLUTNI BROJ SN- Na JE BROJ SN NA JEDINICI DUŽINE PUTA – 1km, I

OMOGUĆUJE POREĐENJE DIONICA PUTA SA PRIBLIŽNO ISTIM INTENZITETOM
SAOBRAĆAJA

N S  nezgoda 
NA 
LD  km 
 IZMJERITELJI BS

 RELATINI POKAZATELJI BS SE DOBIJU KAO KOLIČNIK NEKOG OD NABROJANIH

APSOLUTNIH POKAZATELJA O BROJU SN I NJIHOVIH POSLJEDICA I NEKE
DRUGE ZNAČAJNE VELIČINE (BROJ STANOVNIKA, BROJ VOZILA, BROJ VOZAČA,
BROJ PREĐENIH KILOMETARA, DUŽINE DIONICE PUTA, TONAKILOMETARA,
BROJ PUTNIKKILOMETARA....)
 IZMJERITELJI BS

▪ RELATIVNI BROJ NEZGODA – Nr JE BROJ SN NA JEDINICI PREĐENOG PUTA

ODNOSNO NA JEDINICI INTENZITETA SAOBRAĆAJA (miokm)

▪ GODIŠNJI PREĐENI PUT - Sg PO DIONICI PUTA DOBIJA SE MNOŽENJEM

DNEVNOG INTENZITETA VOZILA NDIV, DUŽINE DIONICE LD I BROJA DANA U
GODINI - 365

NS 10 6 * N S  nezgode  365 * N DIV * LD  miokm 

NR   SG   god 
S G 365 * N DIV LD  miokm  10 6  
 IZMJERITELJI BS
 NAJČEŠĆE SE KORISTE SLJEDEĆI RELATIVNI POKAZATELJI:
▪ BROJ SN NA 10 000 REGISTROVANIH VOZAČA
▪ BROJ SN NA 100 KILOMETARA PUTA
▪ BROJ SN NA 100 MILIONA PREĐENIH KILOMETARA
▪ BROJ POGINULIH NA 10 000 REGISTROVANIH VOZILA
▪ BROJ NASTRADALIH NA 100 MILIONA PREĐENIH KILOMETARA
▪ BROJ POGINULIH/100 HILJADA STANOVNIKA - JAVNI RIZIK
▪ BROJ POGINULIH/10 000 REGISTROVANIH VOZILA - SAOBRAĆAJNI RIZIK
▪ BROJ POGINULIH/100 MILIONA KILOMETARA - DINAMIČKI RIZIK
 IZMJERITELJI BS

 JAVNI RIZIK PREDSTAVLJA GODIŠNJI BROJ POGINULIH U SN NA 100 000

STANOVNIKA I MJERI RIZIK SVAKOG STANOVNIKA DA POGINE U SN

▪ AUSTRALIJA SE NALAZI NA 9. MJESTU OD 23 ZEMLJE ČLANICE OECD

▪ JAVNI RIZIK ZA ZEMLJE OECD JE 11.6 POGINULIH NA 100 000 STANOVNIKA

▪ SRBIJA JE U 2001. GODINI IMALA 17 POGINULIH NA 100 000 STANOVNIKA

 IZMJERITELJI BS

 SAOBRAĆAJNI RIZIK PREDSTAVLJA GODIŠNJI BROJ POGINULIH U SN NA 10 000

REGISTROVANIH VOZILA

▪ AUSTRALIJA JE IMALA 1.8 POGINULIH NA 10 000 REG. VOZILA U 1995. GODINI I

BILA JE NA 5. MJESTU OD 23 DRŽAVE OECD

▪ ŠVEDSKA I NORVEŠKA SU NAJBOLJE SA 1.3 POGINULA NA 10 000 REG. VOZILA

▪ SRBIJA JE U 2001. GODINI IMALA 8.1 POGINULIH NA 10 000 REG. VOZILA

IZMJERITELJI BS
 IZMJERITELJI BS

▪SAOBRAĆAJNI RIZIK PODRAZUMJEVA POREĐENJE TRENDOVA POSMATRANOG

PROSTORA SA TRENDOVIMA ZEMALJA OECD

▪SAOBRAĆAJNI RIZIK U ZEMLJAMA OECD – PROSJEK, SE SMANJIO SA 10.5 U 1970.

GODINI NA 2.0 U 1995. GODINI A U AUSTRALIJI SE SMANJIO SA 8.0 NA 1.8
POGINULIH NA 10 000 REGISTROVANIH VOZILA
 IZMJERITELJI BS

 DINAMIČKI SAOBRAĆAJNI RIZIK PREDSTAVLJA BROJ POGINULIH LICA NA 100

MILIONA PREĐENIH KILOMETARA

▪ OVAJ POKAZATELJ UOBZIRUJE RAZLIČITE NIVOE MOBILNOSTI POJEDINIH

REGIONA ILI DRŽAVA

▪ DVA PODRUČJA MOGU IMATI ISTI STEPEN MOTORIZACIJE ALI SE MOGU

RAZLIKOVATI PO STRUKTURI I STAROSTI I PO STEPENU KORIŠTENJA VOZILA

 DINAMIČKI SAOBRAĆAJNI RIZIK SE KORISTI ZA POREĐENJE RIZIKA PUTOVANJA

RAZLIČITIM VIDOVIMA SAOBRAĆAJA
IZMJERITELJI BS
 IZMJERITELJI BS

 DINAMIČKI SAOBRAĆAJNI RIZIK JE VEOMA ZNAČAJAN ZA OCJENU NIVOA

BEZBJEDNOSTI SAOBRAĆAJA

▪ BROJ POGINULIH/100 MILIONA PREĐENIH KILOMETARA (SREDNJA VRIJEDNOST) U

ZEMLJAMA OECD JE U 1970 SA 5.6 OPALA DO 1.3 U 1995 GODINI

▪ U AUSTRALIJI JE OVA SMRTNOST OPALA SA 4.4 NA 1.2 U ISTOM PERIODU

IZMJERITELJI BS
Dinamički saobraćajni rizik u zemljama OECD
 IZMJERITELJI BS

 PROCJENE NIVOA BS KORISTE I DRUGE PARAMETRE

 KOJI ĆE SE PARAMETRI PRIMJENITI ZAVISI OD VRSTE PROBLEMA, CILJA

ISTRAŽIVANJA ALI I OD RASPOLOŽIVIH PODATAKA

 U TRANSPORTNOJ KOMPANIJI KORISTE SE PARAMETRI KOJI UVAŽAVAJU

POSOBENOST KOMPANIJE-VELIČINA VOZNOG PARKA, PREĐENE KILOMETRE,
TRANSPORTNI RAD....
 IZMJERITELJI BS

 MOGU SE KORISTITI I DRUGI PARAMETRI :

▪ BROJ POGINULIH PUTNIKA/100 MILIONA PUTNIK-KILOMETARA
▪ BROJ NASTRADALIH (POGINULI, LAKŠE I TEŽE POVREĐENI) PUTNIKA/100
MILIONA PUTNIK-KILOMETARA
▪ UKUPAN BROJ POGINULIH/100 MILIONA VOZILO-KILOMETARA
▪ BROJ SN/100 MILIONA VOZILO-KILOMETARA
▪ BROJ SN KOJI SU IZAZVALI VOZAČI KOMPANIJE/100 MILIONA VOZILO-
KILOMETARA
▪ VISINA MATERIJALNE ŠTETE/100 MILIONA TONA-KILOMETARA
 IZMJERITELJI BS

 PROCJENA BS NA DIONICI PUTA ZAHTJEVA OSVRT NA DUŽINU DIONICE I

INTENZITET SAOBRAĆAJA

 OBIČNO SE KORISTE SLJEDEĆI PARAMETRI:

▪ BROJ SN/100 KILOMETARA PUTA
▪ BROJ SN/100 000 VOZILA KOJA PROĐU TIM PUTEM
▪ BROJ SN/100 MILIONA VOZILO-KILOMETARA
▪ BROJ POGINULIH I POVREĐENIH/100 KILOMETARA PUTA
▪ BROJ POGINULIH I POVREĐENIH /100 000 VOZILA KOJA PROĐU TIM PUTEM
▪ BROJ POGINULIH I POVREĐENIH/100 MILIONA VOZILOKILOMETARA
 IZMJERITELJI BS
 PROCJENA BEZBJEDNOSTI POJEDINIH UČESNIKA U SAOBRAĆAJU SE ODNOSI NA:
▪ VOZAČA
▪ SUVOZAČA
▪ BICIKLISTU
▪ PUTNIKA U PMV
▪ PUTNIKA U AUTOBUSU
▪ VOZAČA PMV
▪ PROFESIONALNE VOZAČE
▪ VOZAČA MUŠKARAC/ ŽENA
▪ VOZAČA MERCEDESA
▪ VOZAČA AŠ XX
 IZMJERITELJI BS
 POKAZATELJI BEZBJEDNOSTI POJEDINIH UČESNIKA POKAZUJU NJIHOVU
IZLOŽENOST SAOBRAĆAJU U ODNOSU NA PREĐENE KILOMETRE:

▪ BROJ SN /100 000 PREĐENIH KILOMETARA

▪ BROJ SN KOJE JE UZROKOVAO POJEDINI UČESNIK/100 000 KILOMETARA

▪ BROJ NASTRADALIH U SN U KOJIMA SU POJEDIN UČESTVOVALI/100 000 KM

▪ BROJ NASTRADALIH U SN KOJE JE UZROKOVAO POJEDINI UČESNIK /100 000

KILOMETARA
 IZMJERITELJI BS

 POKAZATELJI BSEZBJEDNOSTI POJEDINIH TAČAKA NA PUTU (KRIVINA, PREVOJ,

MOST...) BAZIRANI NA INTENZTITETU SAOBRAĆAJA:

▪ BROJ SN /100 000 VOZILA KOJA PREĐU TIM PUTEM

▪ BROJ NASTRADALIH /100 000 VOZILA KOJA PREĐU TIM PUTEM ITD...
 IZMJERITELJI BS
 POKAZATELJI BEZBJEDNOSTI RASKRSNICA - POREDE RASKRSNICE ISTOG TIPA:

▪ SLIČNE ILI ISTE GEOMETRIJE

▪ SLIČNOG REŽIMA SAOBRAĆAJA U RASKRSNICI

 BIRAJU SE PARAMETRI KOJI UOBZIRUJU INTENZTITE SAOBRAĆAJA:

▪ BROJ SN /100 000 VOZILA KOJA UĐU U RASKRSNICU IZ SVIH PRAVACA

▪ BROJ STRADALIH /10 000 VOZILA KOJA UĐU U RASKRSNICU

 IZMJERITELJI BS

 INDIREKTNI POKAZATELJI BS TREBA DA ODGOVORE NA PITANJE:

DA LI SE MOŽE OCJENJIVATI BS I PRIJE NASTANKA PRVE SN ODNOSNO BEZ

POZNAVANJA PODATAKA O SN I NJIHOVIM POSLJEDICAMA
 IZMJERITELJI BS
 INDIREKTNI POKAZATELJI BS SU :
▪ BROJ I TEŽINA KONFLIKTA U SAOBRAĆAJU – TRAFFIC CONFLICT
▪ POKAZATELJI O POTENCIJALNIM SAOBRAĆAJNIM KONFLIKTIMA
▪ NIVO IZLOŽENOSTI SAOBRAĆAJU-EXPOSURE TO ROAD TRAFFIC
▪ RAZLIČITA MJERILA PONAŠANJA – BEHAVIOURAL MEASURES :
o PROSJEČNA BRZINA
o STEPEN KORIŠTENJAPOJASEVA
o BROJ POJEDINIH PREKRŠAJA

▪ MJERILA STANDARDA I KVALITETA PUTEVA

▪ MJERILA STANDARDA I KVALITETA VOZILA
 IZMJERITELJI BS

KONFLIKT JE SAOBRAĆAJNA SITUACIJA U KOJOJ SE DVA ILI VIŠE UČESNIKA U

SAOBRAĆAJU U VREMENU I PROSTORU PRIBLIŽAVAJU JEDAN DRUGOM , TAKO DA JE
SUDAR NEIZBEŽAN, UKOLIKO SE NJIHOVO KRETANJE NE PROMJENI

TEHNIKA KONFLIKTA-TRAFFIC CONFLICT TECHNIQUES ZASNIVA SE NA:

▪ PRETPOSTAVCI DA JE INTERAKCIJA IZMEĐU UČESNIKA U SAOBRAĆAJU
OPISANA KAO KONTINIUM DOGAĐAJA, ODNOSNO DA
▪ POSTOJI VEZA IZMEĐUU BROJA KONFLIKATA I BROJA SN
 IZMJERITELJI BS

 TEHNIKA KONFLIKTA -TCT JE SKUP PROCEDURA KOJIMA SE :

▪ IDENTIFIKUJE
▪ EVIDENTIRA
▪ ANALIZIRA KNFLIKT U SAOBRAĆAJU

 TEHNIKA KONFLIKTA ZAHTJEVA POSMATRAČE OBUČENE DA PREPOZNAJU,

PROCJENE I EVIDENTIRAJU KONFLIKTE I NJIHOVE KARAKTERISTIKE

 SNIMANJE SE VRŠI DVA DO TRI SATA U TOKU DVA DO PET DANA

IZMJERITELJI BS
 IZMJERITELJI BS
 TEHNIKA KONFLIKTA -TCT OMOGUĆUJE DEFINISANJE 5 NIVOA NA PIRAMIDI:
1. NEOMETANI PROLAZI - BEZBJEDNE SAOBRAĆAJNE SITUACIJE
2. POTENCIJALNI KONFLIKTI - PRESJECANJE PUTANJA , ALI POSTOJI RANO
UOČAVANJE I MOGUĆNOST BLAGOG RAGOVANJA
3. BLAGI KONFLIKTI - OPASNA SAOBRAĆAJNA SITUACIJA KOJA OMOGUĆUJE
IZBEGAVANE SN BEZ NAGLIH I EKSTREMNIH REAKCIJA
4. OZBILJAN KONFLIKT - OPASNA SAOBRAĆAJNA SITUACIJA U KOJOJ
UČESNICI KASNO REAGUJU I IZBJEGAVAJU SN U IZRAZITO TEŠKOJ SITUACIJI
5. SAOBRAĆAJNA NEZGODA - OPASNA SAOBRAĆAJNA SITUACIJA KOJA
DOVODI DO NASTANKA SN SA POSLJEDICAMA 5 NIVOA NA PIRAMIDI
 IZMJERITELJI BS

 NIVO OPASNE SITUACIJE U SAOBRAĆAJU SE PRIKAZUJE NA PIRAMIDI:

▪ NA DNU PIRAMIDE SU BEZOPASNE SITUACIJE - NORMALNA VOŽNJA

▪ NA VRHU PIRAMIDE SU SITUACIJE SA SAOBRAĆAJNIM NEZGODAMA

▪ VISINA OPASNOST NASTANKA SN A ŠIRINA UČESTALOST NASTANKA SN

 IZMJERITELJI BS

 DANAS SU RAZVIJENE SLJEDEĆE METODE KONFLIKTNE TEHNIKE:

▪ SUBJEKTIVNE METODE KLONFLIKTA

ČOVJEK POSMATRA I KVALIFIKUJE KONFLIKT

▪ OBJEKTIVNE METODE KONFLIKTA

KONFLIKT SE SNIMA KAMEROM I KASNIJE ANALIZIRA
 IZMJERITELJI BS
 SAVREMENE OBJEKTIVNE METODE KONFLIKTNE TEHNIKE INSISTIRAJU NA
MJERENJU OPASNOSTI KONFLIKTA:

▪ MJERI SE VRIJEME DO SUDARA

▪ MJERI SE VRIJEME POSLIJE PREKORAČENJA BRZINE

▪ RASTOJANJE DO TAČKE SUDARA, ITD

 IZMJERITELJI BS
 ANALIZA VRSTE I TEŽINE KONFLIKTA OMOGUĆUJE DA SAZNAMO:

▪ KOJE VRSTE KONFLIKTA SE DEŠAVAJU

▪ KOJI UČESNICI IH ČINE

▪ ŠTA IZAZIVA SN ITD

 NA OSNOVU KVALITETNE ANALIZE MOGU SE PROJEKTOVATI DOBRE

KONTRAMJERE I ISPRAVLJATI GREŠKE PRIJE NASTANKA SN
 IZMJERITELJI BS
 KONFLIKTNA TEHNIKA IMA PREDNOST U ODNOSU NA ANALIZU DIREKTNIH
PARAMETARA SN:

▪ ANALIZA SN OMOGUĆUJE RAZUMJEVANJE ŠTA SE DEŠAVA POSLE KRITIČNOG

MOMENTA

▪ KONFLIKTNA TEHNIKA OMOGUĆUJE PROUČAVANJE CIJELOG PROCESA

NASTANKA OPASNE SITUACIJE I IZBJEGAVANJA NASTANKA SN

▪ UZORAK KONFLIKTA JE VEĆI OD UZORKA SN (KONFLIKTI SU 5000-10000 PUTA

ČEŠĆI OD UZORKA SN)
 IZMJERITELJI BS
 POZITIVNI PRIMJERI KONFLIKTNE TEHNIKE SU:

▪ PROCJENA EFIKASNOSTI KRUŽNIH RASKRSNICA

▪ PROCJENA LOKACIJE PJEŠAČKIH PRELAZA I AUTOBUSKIH STAJALIŠTA

▪ PROCJENA RAZLIČITIH REŽIMA SAOBRAĆAJA

▪ PROCJENA EFIKASNOSTI RAZLIČITIH KONTRA MJERA

 IZMJERITELJI BS

 OSTALE METODE OCJENE BEZBJEDNOSTI SAOBRAĆAJA SU:

▪ EKSPERTSKE I SLIČNE METODE KOJE PROCJENJUJU STEPEN OPASNOSTI
▪ ANKETNE I DRUGE METODE OCJENE SUBJEKTIVNIH STAVOVA O BS
▪ KVALITETNA ANALIZA STRUKTURALNIH I ORGANIZACIONIH USLOVA
▪ ANALIZA SAOBRAĆAJNIH ZAKONA
▪ ANALIZA POSTOJANJA SISTEMSKIH SAOBRAĆAJNIH MJERA
▪ ANALIZA SVIJESTI GRAĐANA O PROBLEMIMA I UPRAVLJANJU U SISTEMU BS
 ANALIZA BS

 ANALIZA BEZBJEDNOSTI SAOBRAĆAJA NA PODRUČJU ILI NA DIONICI PUTA SLUŽI

ZA PROJEKTOVANJE I REALIZACIJU BUDUĆIH AKTIVNOSTI

 STRUČNE ANALIZE SE RADE PERMANENTNO A IZVJEŠTAVANJE JE PERIODIČNO

OVISNO O PROBLEMU (GODIŠNJE, SVAKIH PET GODINA I SL)

 ANALIZE BEZBJEDNOSTI SAOBRAĆAJA MORAJU IMATI :

▪ PODRUČJA ANALIZE
▪ DEFINISAN OSNOVNI SADRŽAJ I METODOLOGIJU
▪ UČEŠĆE STRUČNIH INSTITUCIJA I ISTAKNUTIH NAUČNIH RADNIKA
 ANALIZA BS

 ANALIZA BEZBJEDNOSTI SAOBRAĆAJA NA PODRUČJU OBUHVATA SADRŽAJE:

▪ UVOD DEFINIŠE PROSTOR ISTRAŽIVANJA, VRIJEME, PREDMET, METOD, CILJEVE
I ZADATKE ISTRAŽIVANJA I NAJVAŽNIJA OGRANIČENJA
▪ ANALIZA KARAKTERISTIKA PUTNE MREŽE JE ZNAČAJAN FAKTOR ZA
BEZBJEDNOST SAOBRAĆAJA I IZBOR MJERA KOJE ĆE SE PREDUZIMATI.
POSEBNO JE ZNAČAJAN UTICAJ NA PROTOČNOST I BEZBJEDNOST SAOBRAĆAJA
(BROJ I ŠIRINA SAOBRAĆAJNIH TRAKA, UZDUŽNI I POPREČNI NAGIBI PUTA,
NEPOVOLJNE KRIVINE, PREGLEDNOST PUTA, PODUŽNA I POPREČNA
ODVODNJA, UREĐENOST AUTOBUSKIH STAJALIŠTA, ŠIRINA I KVALITET
BANKINE, BERME ILI TROTOARA, POSTOJANJE GEOMETRIJE RASKRSNICA I
ŠIRINE RAZDJELNIH OSTRVA, VRSTE I KVALITETA KOLOVOZNOG ZASTORA
 ANALIZA BS

 ANALIZA REŽIMA REGULISANJA SAOBRAĆAJA I STANJE SAOBRAĆAJNE

SIGNALIZACIJE – USPOSTAVLJENI REŽIM SAOBRAĆAJA (NAMJENA SAOBRAĆAJNIH
POVRŠINA, SKUP OGRANIČENJA I ZABRANA) BITNO UTIČU NA PROTOČNOST I
BEZBJEDNOST SAOBRAĆAJA, KAO I ŠTO SU BITA OGRANIČENJA I ZABRANE TIPA
BRZINE KRETANJA, ZABRANE SKRETANJA, PARKIRANJA I ZAUSTAVLJANJA, NAČINE
REGULISANJA PRVENSTVA PROLAZA, POSTOJANJA I STANJE SIGNALIZACIJE
 ANALIZA BS

 ANALIZA KARAKTERISTIKE SAOBRAĆAJNIH TOKOVA JE VEOMA BITNA IZ

RAZLOGA ŠTO USTROJENE MJERE KOJE UTIČU NA BS MORAJU BITI USKLAĐENE SA
INTENZITETOM, STRUKTUROM, PROSTORNOM I VREMENSKOM RASPODJELOM
SAOBRAĆAJNIH TOKOVA

 ANALIZA VAŽNIH ELEMENATA OKOLINE I AMBIJENTA - SAOBRAĆAJ SE ODVIJA U

DRUŠTVENOM, EKONOMSKOM I POLITIČKOM AMBIJENTU KOJI UTIČU NA
EFIKASNOST PROVOĐENJA POJEDINAČNIH MJERA. STOGA JE NEOPHODNO
UREDITI AMBIJENT PUTA, PUTNIH OBJEKATA I POJAS PUTA, PROLASKA KROZ
NASELJENA MJESTA, VODEĆI RAČUNA O DRUŠTVENOM AMBIJENTU KOJI MOŽE
UTICATI NA BS.
 ANALIZA BS

 OPŠTA ANALIZA BROJA I STRUKTURE SN JE ZNAČAJAN POJAVNI OBLIK

NEBEZBJEDNOSTI SAOBRAĆAJA

 SAOBRAĆAJNE NEZGODE SU NAJVAŽNIJI ELEMENT PREDMETA ISTRAŽIVANJA I

TREBA IM POSVETITI POSEBNU PAŽNJU

 POTREBNA JE ANALIZA STATISTIČKOG UZORKA KOJI SE ODNOSI NA BROJ I

STRUKTURU SN SA OSVRTOM NA POSLJEDICE U PERIODU OD NAJMANJE PET
GODINA
 ANALIZA BS

 ANALIZA STRUKTURE NASTRADALIH PREMA POSLJEDICI:

▪ POGINULI

▪ TEŠKO POVREĐENI

▪ LAKŠE POVREĐENI
 ANALIZA BS

 ANALIZA SE VRŠI I PREMA KATEGORIJI UČESNIKA U SAOBRAĆAJU:

▪ VOZAČI
▪ PUTNICI
▪ PUTNICI-SUVOZAČI
▪ MOTOCIKLISTI
▪ BICIKLISTI
▪ PJEŠACI

 DODATNE ANALIZE MOGUĆE JE VRŠITI PREMA POLU, VOZAČKOM STAŽU,

STAROSTI...
 ANALIZA BS
 PROSTORNA DISTRIBUCIJA SN TREBA DA ODGOORI NA PITANJE:

GDJE SE SN DOGODILA?

 JEDAN OD VAŽNIJIH ZADATAKA ANALIZE JE VEZIVANJE SN ZA STACIONAŽU NA

PUTEVIMA ODNOSNO U ULICAMA U NASELJU ZA KUĆNI BROJ

 KAO REZULTAT TOPOGRAFSKE ANALIZE DOBIJU SE KARTE SN, LINIJSKI GRAFIKONI

SN I SITUACIONI PLANOVI SN

 KARTE SN SU POGODNE ZA MAKRO ANALIZU NA VAŽNIM POVRŠINAMA

ODNOSNO PODRUČJIMA
 ANALIZA BS

 LINIJSKI GRAFIKONI SU POGODNI ZA PRIKAZ PROSTORNE RASPODJELE SN NA

DIONICI PUTA (NA SAOBRAĆAJNOM SEKTORU, NA OPASNOJ DIONICI...)

 NA OSNOVU TOPOGRAFSKE ANALIZE SE MAPIRAJU CRNE TAČKE-OPASNA

MJESTA KOJE PREDSTAVLJAJU MJESTA NA PUTEVIMA, DIONICE PUTEVA, ZONE
SAOBRAĆAJA U KOJIMA SE ČEŠĆE DOGAĐAJU SN

 ZA OVA MJESTA POVEĆANOG UGROŽAVANJA SAOBRAĆAJA CRTAJU SE

POSEBNI SITUACIONI PLANOVI SA DETALJNIM PRIKAZOM SN PO LOKACIJAMA,
VRSTAMA, POSLJEDICAMA, VREMENOM DOGAĐANJA......
 ANALIZA BS
 VREMENSKA DISTRIBUCIJA RASPODJELE SN ODGOVARA NA PITANJE?

KADA SE DOGODILA SN?

 RADI UOČAVANJA OSOBINE POJAVE SN ZNAČAJNA JE:

▪ GODIŠNJA DISTRIBUCIJA - UOČAVANJE TRENDA RAZVOJA POJAVE
▪ MJESEČNA RASPODJELA - UOČAVANJE SEZONSKIH OSCILACIJA IZRADE
GODIŠNJIH PLANOVA RADA
▪ DNEVNA RASPODJELA - UTIČE NA PLAN SEDMIČNIH RASPOREDA RADA
▪ ČASOVNA RASPODJELA - UTIČE NA PLAN RADA U TOKU DANA
 ANALIZA BS
 TIPOLOŠKA ANLIZA SN – STATISTIČKI GLEDANO POZNAJE 13 VRSTA SN:
▪ SUDAR IZ SUPROTNOG SMJERA
▪ BOČNI SUDAR
▪ SUDAR PRI VOŽNJI U ISTOM SMJERU
▪ SUDAR PRI UPOREDNOJ VOŽNJI
▪ NALET U ZAUSTAVLJENO ILI PARKIRANO VOZILO
▪ UDAR U OBJEKAT NA PUTU
▪ PREVRTANJE VOZILA NA PUTU
▪ SLETANJE VOZILA SA PUTA
▪ SLETANJE SA KOLOVOZA I UDAR U OBJEKAT
ANALIZA BS

▪ SUDAR DRUMSKOG I ŽELJEZNIČKOG VOZILA

▪ ISPADANJE IZ VOZILA U POKRETU
▪ OBARANJE ILI GAŽENJE PJEŠAKA
▪ OBARANJE ILI GAŽENJE STOKE
▪ OSTALE VRSTE SN
 ANALIZA BS

 ANALIZA OKOLNOSTI NASTANKA SN – DAJE ODGOVOR NA UZROK NASTANKA

SN VEZANO ZA PROPUSTE KOJI SU DOVELI DO ISTE

 GRUPISANJE POJEDINAČNIH ANALIZA UZROKA SN OMOGUĆUJE OCJENU

UZROKA SN SA POSEBNIM OSVRTOM NA PROPUSTE VOZAČA I DRUGIH, NA
DOPRINOSU NASTANKA SN...

 OVA ANALIZA JE VEOMA ZNAČAJNA ZA PROJEKTOVANJE KONTRA MJERA ZA

SPREČAVANJE BUDUĆIH SN

 PROPUSTI SE VEŽU ZA UČESNIKE U SAOBRAĆAJU ALI I ZA OSTALE SUBJEKTE BS

 ANALIZA BS

 UPOREDNA ANALIZA SA REFERENTNIM PODRUČJIMA JE ZASNOVANA NA

POREĐENJU ANALIZE SA DRUGIM REFERENTNIM PODRUČJIMA (PODRUČJA
SLIČNA NAŠEM PODUČJU) ALI I SA ZEMLJAMA OECD ILI EU

 ANALIZA DOSADAŠNJIH MJERA I AKTIVNOSTI ZAHTJEVA PRAĆENJE

REALIZACIJE SVIH DOSADAŠNJIH AKTIVNOSTI RAZLIČITIH SUBJEKATA BS, KAKO
BI SE MOGLI I DALJE KORISTITI ODNOSNO ELIMINISATI ONE MJERE KOJE SU SE
POKAZALE KAO NEPRODUKTIVNE.
 ANALIZA BS

 PRIJEDLOG BUDUĆIH AKTIVNOSTI PROCJENE TROŠKOVA I OČEKIVANIH EFEKATA

ZAHTJEVA PRIJEDLOG BUDUĆIH MJERA I AKTIVNOSTI NA UNAPREĐENJU BS

 ZA ONE KOJI ODLUČUJU O PREDUZIMANJU MJERA, KORISNO JE ZNATI RED

VELIČINE TROŠKOVA I OČEKIVANIH EFEKATA