Auf Wiedersehen, auf Wiedersehen…

- izbor tekstova sa portala focanskidani, flickr-a i facebooka

- sve fotografije su objavljene na facebooku, focanskidani, flickr-u ekranportal13, portalima...
- priredio:Kenan Sarač

Auf Wiedersehen, auf Wiedersehen…

- izbor tekstova sa portala focanskidani, flickr-a i facebooka
- sve fotografije su objavljene na facebooku, focanskidani, flickr-u ekranportal13, portalima...
- priredio:Kenan Sarač

1
2
3
4
5
6
Foča - Auf Wiedersehen, auf Wiedersehen…
Ovaj grad nekada je bacao daleko svijetla svoja…
Kao oka tvoja dva…
Prepoznali ga Dubrovčani…još s 14. – 15. stoljeda…
Mada je oduvijek bio dio karavana…Karavanskih puteva i raskršda…
Svadaš!(shvataš)? – OK, shvatio si…lijepa odredišta,odmorišta…
Prelijepe građevine…
A za narod i ne pitaj…Lijepi i ljubazni, gostoljubivi i dobronamjerni…
narod (k'o narod – njega niko ionako i ne pita)…
I Bujo Čendo…
I tisudu golova u protivničku mrežu…
Samo sjedanja, prolaze…
Splavari (neko bi rekao i triftari, mada bi mi pođahkad reci splutinaši)
rijekama Tarom i Drinom…
Umjetnici…ribari,muzikanti,foliranti,bilderi,kajakaši,odbojkaši,
stolnotenisači.
I drugovi, a i drugarice stolnotenisačice,odbojkašice…
Kino “Drina” prikazuje…
I Sajo i Ekica (dvojac iz kina)…
Partizanska Olimpijada, MOSI i vjetar pored Drine i Dehotine, u kosi…
Sastavci,sva ljepota i jedinstvo jednog grada…
Riva, tako obično – neobična…
Riva, bez mora, sa nemirnom rijekom, uz čije obale su se ljudi okupljali…
I skaline njene…
Onako u sjenama vrba,joha i topola, čiji bi sklad zaremetio po koji kesten…
Rakite, u njima vrbe razne, kupine i odjednom cvijet jasmina…
Spontano vođeni željom za slobodnim suživotom sa prirodom…
Ljubav pobjeđivala nedostatke svega i svačega…
I kapetan (captain).
Kapetane, kapetane, tako su ga one zvale…
I mreža, i lov “na mrižu”.
I reket.I James Bond.
TANJUG javlja…
Danas, danas sve to stane na jedan mali handy…
I nije više blisko, nit je toliko bitno…
Samo malo uspomena ostalo je…
Slika vremena prošlog…
Samantha…
Trio fantasticus…
Čika čova…
Ludi šeširdžija…
A ispod mosta rijeka teče,
Hujta kod Begove (kude) kesten peče…
Saug!Haug!
Auf Wiedersehen, auf Wiedersehen…
Goodbye my love,goodbye.
Kenan Sarač

7
8
Prljavi trag : roman / Filip Radulović
Cetinje : Obod, 1972.
198 str. ; 20 cm

9
Prljavi trag : roman / Filip Radulović
Cetinje : Obod, 1972.
198 str. ; 20 cm

10
Prilog u krvi : Pljevlja 1941-1945
Pljevlja : Opštinski odbor SUBNOR-a, 1969.
349 str. : ilustr. ; 23 cm

11
12
13
14
15
16
17
18
19
20
21
22
23
24
25
26
Prema jednom predanju raširenom među ljudima ovog kraja prvu džamiju u ovom
džematu sagradio je 1609. godine Kodža Mustafa-paša, koji je rođen u Vikoču.
Kako kažu, bila je to velika i prostrana džamija za ondašnje prilike i džemat. Godine 1943.
nakon što su četnici počinili veliki genocid i poubijali skoro 90% bošnjačkog stanovništva
zapalili su i porušili džamiju. Nekoliko godina po povratku u Vikoč, na inicijativu Ferhat ef.
Trake, započela je gradnja nove džamije. Džamija je završena i svečano otvorena 1969.
godine, a tom svečanom činu prisustvovao je i uvaženi alim rahmetli hadži hafiz
Sinanudin ef. Sokolović.
Kao i ostale fočanske džamije, ova je džamija u proljeće 1992. g. zapaljena i porušena od
strane fočanskih četnika od kojih su stradale i ostale fočanske džamije.

27
TEKST PREUZET IZ KNJIGE "GRIHOTA JE UBIJENJE TVICA" - Mehmeda Bradarića
Na Potrkuši sam razgovarao sa B.B. sedamdesetogodišnjim starcem iz Papratna, općina
Foča, koji je bio svjedok stravičnog zločina. Starac je ispričao:
“U selo Vikoč iznenada su upali četnici Bore Ivanovića iz Godijena i otvorili paljbu na sve
strane. Narod se prepao i počeo bježati, a sa njima i šezdesetak momaka koji su trebali
braniti mjesto. Četnici su ubili četvericu mladića, a
Miralema Ahmića (22 god.) živog su uhvatili.
Ja sam pred zločincima utekao u srpsko groblje i tako se spasio. Odatle sam vidio šta su
radili Miralemu. Prvo su ga dugo tukli i mučili, a zatim svezali za granu jedne kruške pred

28
školom u Papratnu. Onda su pod tom kruškom zapalili vatru. On je vrištao, jaukao.
Njegovi urlici odjekivali su između brda. Činilo mi se kao da nedoklan vo doziva kasapine
da dovrše posao,a oni su samo nekoliko metara dalje od njega svirali harmoniku, pili
rakiju, pjevali i izrugivali se njegovim mukama. Izdahnuo je, jadnik, najteže što insan može
da skonča. Vidio sam kad je do njih stigao neko u crvenoj “ladi”. Poslije toga su prestali sa
pjesmom.
Nakon dva dana u selo se vratio moj sin i još nekoliko mještana. Pokupili su glavu i kosti
rahmetli Miralema i sahranili. Cijelo Papratno popali su četnici Bore Ivanovića s Godijena,
četnici s Čelebića i iz Brusana.”
iz knjige Grihota je ubijanje tvica – Mehmed Bradarić, stranice 275. i 276.
fotografije;screenshot/Kenan Sarač/flickr ekranportal13/focanskidani
priredio:Kenan Sarač/focanskidani

29
30
31
32
33
34
35
36
37
38
Hafiz Abdullah ef. Budimlija
Rođen u Foči, završio medresu u Foči, radio u Bijeljini, Sarajevu i Tuzli, ukopan u Tuzli.
Hafiz postao sa 16 godina.

39
40
Hadži hafiz Budimlija

Hadži hafiz Budimlija, jedan od najuglednijih alima 20 stoljeda među bosanskim

muslimanima, rođen je 20. novembra 1922. godine u Foči. U rodnom gradu je završio
mekteb, zatim mekteb ibtidaijju, te Hadži Mehmed-paše Kukavice medresu u Foči. Hifz je
počeo učiti 1936. godine. Muhafiz mu je bio muderris Muhamed-ef. Bjelan koga su, prema
kazivanjima hafiza Budimlije, četnici zaklali u Foči drugi dan Kurban-bajrama, 1942. godine.
Hafiska dova proučena mu je 1938. godine u Carevoj džamiji u Foči. U svom radnom i
životnom vijeku hafiz je bio potpuno predan misiji Islama. Poučen vrijednostima vjere
suprotstavljao se svakom obliku zuluma a posebno fašistima i komunistima. Zbog svog stava i
ubjeđenja komunistički režim ga je dva puta osuđivao na robiju. Kao Mladi musliman osuđen
je na 10 godina teške robije.
Najvedi dio svog života proveo je kao imam u Bijeljini. Biran je u više saziva Sabora Islamske
zajednice u Bosni i Hercegovini i bivšoj Jugoslaviji. Radio je i kao profesor Kiraeta u Behram-
begovoj medresi u Tuzli. Hafiz Budimlija bio je i član prvog saziva Savjeta muftije u Tuzli, te
član Savjeta reisu-l-uleme dr. Mustafe-ef. Cerida. Iza sebe je ostavio pisana djela. Bio je
poznat kao vrstan kaligraf i jedan je od rijetkih Bošnjaka kojima je pošlo za rukom da prepišu
kompletan Kur'an. Autor je velikog broja levhi.
Bio je izuzetno cijenjen među ljudima, posebno u Islamskoj zajednici i bošnjačkom narodu.
Mada hafiz efendija Budimlija iza sebe nije ostavio evlada, mnogi koji su ga poznavali prema
njemu su se odnosili kao prema roditelju.

41
42
43
44
45
46
47
48
49
50
51
52
53
54
55
56
57
58
59
Dunjaluk (dun'ja)
Dunjaluku moj zanosim se s tobom
Privuku me tvoje draži
Zaboravljam šta mi duša traži
Dunya dunya ja sam praška malehna
Od ugruška stvorena
Jedno zrno malehno
Što se na dunjaluku napuhalo
Pa misli da je veliko
Dunya dunya ja sam samo
Putnik kroz draži tvoje
Što zaboravlja bitisanje svoje
Gospodaru moj oprosti robu svom
Što zaboravan posta
Od Milosti tvoje da prestane
Biti zaboravno srce moje
c2017 Mervana Gogalija
Posted on 23 Maja, 2017
Dunjaluk (dun'ja)
https://focanskidani.wordpress.com/.../05/23/dunjaluk-dunja/

60
61
62
63
64
65
66
67
68
69
70
71
72
73
74
75
76
77
78
Na lokalitetu Mramor (Crkvina), koji se nalazi na brežuljku obraslom drvećem, 948m nv,
geografske dužine N 43º 23' 24.99" i geografske širine E 18º 56' 34.99", smještena je
nekropola sa 211 spomenika, od kojih su 3 kasnoantičke ploče, 1 rimska ara, 2

79
srednjovjekovne ploče, 129 sanduka, 2 sljemenjaka i 74 stećka nedefinisanog oblika.
Čišćenje stećaka je djelimično izvršeno od strane opštine Foča, tako da nije moguće
utvrditi tačno brojno stanje, formu i ukrase na stećcima.
Od 211 evidentiranih spomenika, 22 (3 kasnoantičke ploče i 19 stećaka) sadrže ukrase;
friz, manji kristovi, stilizovani krst, antropomorfni krst, polumjeseci, štap, mačevi, bodež,
krugovi, vodenica; ruka, rozeta, predstava životinje, reljefne predstave ljudskih figura. Kao
stećak iskorišćena je i jedna rimska ara.
_______
U zaseoku Vrbica nadomak sela Čelebići, udaljenom od Foče cca 20 km vazdušne linije u
pravcu jugoistoka, na lokalitetu Mramor (Crkvina) 948m nv, geografske širine N 43º 23'
24.99" i geografske dužine E 18º 56' 34.99", smještena je nekropola sa 207 stećaka, 3
kasnoantičke ploče i jednom arom. Na topografskoj karti, Vikoč 129-2-2 R=1:25 000,
lokalitet je lociran na koti 997.
Nacionalni spomenik se nalazi na lokaciji označenoj kao k.č. 1040, posjedovni list broj 83,
k.o. Borje, opština Foča, Republika Srpska, Bosna i Hercegovina.
Zemljišna parcela na kojima su smješteni spomenici u vlasništvu je privatne svojine, čiji je
posjednik Ostojić ( Rada) Dušan.
Istorijski podaci
U području koje se proteže južno od kanjona Prače, a s obje strane Drine do granica
Pljevlja, malo je epigrafskih nalaza (Sopotnica, Goražde, Ustikolina, Miljevina – južno, a
Vrbica – istočno od Foče). U stručnoj literaturi za Gornje Podrinje (Goražde, Ustikolina i
Foča) smatra se da arondira teritoriju municipaliteta u Rogatici (col. Ris...).To bi značilo da
je upravno-politička oblast iz Rogatice kontrolisala cijelo Podrinje između planina
Romanije, Jahorine i Treskavice na sjeverozapadu i planinskog vijenca Zelengora, Maglić i
Lebršnik na jugu. Ivo Bojanovski je mišljenja da je u antici Gornje Podrinje sačinjavalo
zasebnu civitas, kao i u srednjem vijeku ili je bilo dio municipija u Kominima kod Pljevlja
(Municipium S . . . ), s kojim dolina Drine sačinjava prirodnu cjelinu. Na osnovu oskudnih
izvora, ovo područje u predrimsko doba pripadalo je plemenskom savezu Pirusta, koje
Ptolomej ubraja među civitates istočne Dalmacije. Strabon ih smatra jednim od moćnijih
panonskih plemena. Skupa sa Desidijatima borili su se do kraja protiv Rimljana i
posljednji bili poraženi u Batonovom ustanku 6 – 9 godine n.e(1). Oblast Drine/Gornje
Podrinje, oko gornjeg toka istoimene rijeke spominje se već kod popa Dukljanina
sredinom XII vijeka. Od tog vremena može se pratiti njen izuzetan značaj u privrednom i
političkom pogledu, bilo da se nalazi u sastavu srpske ili bosanske države. Godine 1373.
ova oblast pripala je Bosni, kada je Tvrtko I u sporazumu sa knezom Lazarom, savladao i
podijelio posjed srpskog velikaša župana Nikole Altomanovića. Gornje Podrinje je kraj
bogat šumama povoljnim za razvoj stočarstva i pčelarstva, a iz plodnih kotlina veoma
rano se izvozilo žito u Dubrovnik. U isto vrijeme ova oblast je bila važna raskrsnica puteva
i kao takva imala je veliki značaj i u međunarodnom saobraćaju. Naime, iz Dubrovnika pa
preko ovog područja vodio je put za srednjovjekonu Srbiju i dalje na carigradski drum,
poznat iz izvora pod imenom „Via Drine“ ili „Via Foče“. Tako je oblast Drine povezivala
Dubrovnik sa Srbijom i uopšte sa ostalim krajevima Balkana. Iz Foče put je također vodio
uzvodno preko Goražda za Srebrenicu, Srbiju i dalje na sjever u Ugrasku. Foča je bila
poznato srednjovjekovno trgovište u vlasti porodice Hranića-Kosača. U pisanim izvorima
prvi put se spominje 1368. godine(2).

80
Na prostoru opštine Foča (uže geografsko područje Borje, Kunovo, Potpeć, Velenići) u
toku arheoloških istraživanja, koja su provođena od tridesetih godina XX vijeka
evidentirano je nekoliko lokaliteta sa ostacima kasnoantičkih i srednjovjekovnih sakralnih
objekata i sa ostacima grobalja uz njih.
Dimitrije Sergejevski je u selu Vrbica (kota 997) evidentirao na manjem brežuljku
srednjovjekovno groblje, koje stanovnici zovu Crkvina, ali ruševine crkve nije zabilježio.
Pored srednjovjekovnih nadgrobnika, evidentirao je i 5 antičkih nadgrobnih ploča, koje je
detaljno obradio.
Na fotografiji stećak iz zaseoka Vrbica nadomak sela Čelebići, općina Foča

81
82
83
84
85
86
87
88
89
Nacionalni park „Sutjeska“, planina Zelengora, i jezero Donje Bare
Jezero se nalazi nekih dvadesetak kilometara od Tjentišta, dugo je 250 a široko 120
metara, najveća dubina je oko 4,5 metara. Nalazi se na nadmorskoj visini od 1475 metara.
Okruženo je planinskim vrhovima: Ardov (1723 m), Planinica (1874 m) i Mala Siljevica
(1720 m) . Tokom hladnijih zima bude okovano ledom.
U blizini jezera nalazi se planinska koliba koju je moguće iznajmiti u saradnji sa
Nacionalnim parkom “Sutjeska”. Nekada je i Josip Broz Tito na ovom mjestu imao vilu
koja je uništena u proteklom ratu.
U blizini Donjih Bara nalazi se vidikovac Borić, nekih pola sata hoda udaljen od jezera, sa
koga se pruža fenomenalan pogled.

90
91
92
93
94
95
96
97
98
99
100
101
102
103
104
105
106
107
108