You are on page 1of 96

‫املالئكة ال حيملون ال َكنب‬

‫حاكوى اجامتعية‬

‫‪1‬‬
‫المالئكة ال يحملون ال َكنب‬

‫حكاوى اجتماعية‬

‫محمد عبد الوهاب‬

‫القاهرة‬

‫يناير‪6102‬‬

‫‪2‬‬
‫احملتوى‬

‫ٔ‪ -‬كٌخ‪٣‬ش ‪٘ٛ‬ي‬


‫ٕ‪ -‬حُ٘ؼٖ حُطخثَ‬
‫ٖ‪ -‬كٔخٓش ر‪٠٤‬خء‬
‫ٗ‪ -‬حُو‪٤‬ي‬
‫٘‪ ّٞ٣ -‬حُوز‪ِ٤‬‬
‫‪ -ٙ‬حُٔ‪٬‬ثٌش ‪٣ ٫‬لِٔ‪ ٕٞ‬حُ ٌَ٘ذ‬
‫‪٘ٛ -7‬ي‪ٝ‬م ح‪َٓ٫‬حٍ‬
‫‪ -8‬هطزش حُـٔؼش‬
‫‪٤ٛ -9‬خّ‬
‫ٓٔ‪ -‬ػَٔ رخُِٔق‬

‫‪3‬‬
‫اهداء‬
‫اُ‪ٗ ٠‬لٔ‪ ٠‬حُظ‪ ٠‬حٗظ‪َٜ‬ص ػِ‪٣ ٠‬ؤٓ‪ٜ‬خ ‪ًٝ‬ظزض‬
‫ٍؿْ ًَ ٓخ ‪٣‬ي‪ ٍٝ‬ىحهِ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬ك‪ُٜٞ‬خ‬
‫اُ‪ ٠‬حُـخثزش حُلخ‪َٟ‬س أٓ‪٢‬‬
‫اُ‪ ٠‬أر‪ٝ ٠‬اه‪ٞ‬ط‪ٝ ٢‬أ‪ٝ ٢ِٛ‬أ‪ٛ‬يهخث‪٢‬‬
‫‪ ٖٓ ًَٝ‬أٗظظَ طلو‪٤‬ن كِٔ‪٠‬‬
‫روَ‪ٝ‬ؽ أ‪ً ٍٝ‬ظخد ُ‪ ٢‬اُ‪ ٠‬حُ٘‪ٍٞ‬‬
‫اُ‪ ٖٓ ًَ ٠‬هَأص ُ‪ ٚ‬كَكخ‬
‫أ‪ٔٓ ٝ‬ؼض ٓ٘‪ ٚ‬كٌخ‪٣‬ش‬
‫اُ‪ ٠‬أ‪ٛ‬لخد حُلٌخ‪٣‬خص حُلو‪٤‬و‪٤‬ش‬
‫ك‪ٌٛ ٢‬ح حٌُظخد‬

‫‪ٝ‬اُ‪ ٖٓ ًَ ٠‬هٌُ٘‪..٢‬‬

‫‪4‬‬
‫اس هتالل‬

‫ك‪ٝ ٠‬حكش ٓ‪ٜ‬ـ‪ٍٞ‬س‪ ،‬رؼ‪٤‬يس ػٖ َٓٓ‪ ٠‬حُز‪َٜ‬‬


‫هَ ُ‪ ٠‬رَري ٓخًح ‪٣‬ؼ٘‪ ٠‬حُويٍ ؟‬
‫‪ ٍِٝٗ ٞٛ َٛ‬حُٔطَ ؟‬
‫أّ ‪ٛ‬ز‪ٞ‬د حَُ‪٣‬خف ‪ٍٝ‬ه‪ ٚ‬أؿ‪ٜ‬خٕ حُ٘ـَ ؟؟‬
‫أّ طؼخهذ حُِ‪ٝ َ٤‬حُ٘‪ٜ‬خٍ رٌَ٘ ٍ‪ٝ‬ط‪٣ ٠٘٤‬ؼ‪ َ٤‬حُ‪٠‬ـَ؟؟‬
‫‪ٞ٣ ٫‬ؿي هيٍ ‪٣‬خ ‪ٛ‬ي‪٣‬و‪ ٠‬ا‪ ٫‬إ ًخٕ ‪٘ٛ‬خى رَ٘‪.‬‬

‫‪5‬‬
‫حاكية هند‬
‫)‪(1‬‬
‫ً٘ض أٍحهذ ىهخص حُٔخػش ‪ٝ‬أٍؿ‪ٛٞ‬خ إٔ طَٔ كظ‪ ٠‬طَ٘م حُْ٘ٔ‬
‫‪٣ٝ‬ؤط‪ ٢‬حُ‪ ّٞ٤‬حٌُ‪ ٟ‬حٗظظَط‪ً ٚ‬ؼ‪َ٤‬ح‪ ،‬أ‪ ٍٝ‬أ‪٣‬خّ ىٍحٓظ‪ ٠‬رخَُٔكِش‬
‫حُـخٓؼ‪٤‬ش‪ً٘ٝ ،‬ض ٓؼَ ‪١‬لِش ‪ٛ‬ـ‪َ٤‬س ك‪ِ٤ُ ٠‬ش حُؼ‪٤‬ي ط٘ظظَ َٗ‪ٝ‬م‬
‫حُْ٘ٔ رـ‪ٞ‬حٍ ٓ‪٬‬رٔ‪ٜ‬خ حُـي‪٣‬يس رؤُ‪ٞ‬حٗ‪ٜ‬خ حُـٔ‪ِ٤‬ش حُٔوظِلش‪ٝ ،‬أٗظَ‬
‫اُ‪ ٖٓ ْٜ٤‬ك‪ ٖ٤‬اُ‪ ٠‬آهَ ‪ٝ‬أٗخ ًِ‪ ٠‬حٗظ‪٤‬خم ُِلظش حُظ‪ٓ ٠‬ؤٍطي‪ْٜ٣‬‬
‫ك‪ٜ٤‬خ‪ ٠ٌُ ،‬أٗؼَ رؤٗ‪ٞ‬ػظ‪ ٠‬حُلو‪٤‬و‪٤‬ش حُظ‪ً ٠‬خٕ حُِ‪ ٟ‬حُٔيٍٓ‪٣ ٠‬يك٘‪ٜ‬خ‬
‫رِ‪ ٚٗٞ‬حُ‪ٞ‬ك‪٤‬ي حٌُج‪٤‬ذ ‪ٝ‬حُٔ‪٠‬خى ُطز‪٤‬ؼظ‪ً ٠‬ؤٗؼ‪ ٠‬طؼ٘ن حُظِ‪ّٖ٣‬‬
‫‪ٝ‬ح‪ُٞ٧‬حٕ‪ًٝ ،‬خٕ أ‪ ْٛ‬أٓزخد حٗظظخٍ‪ٌُٜ ٟ‬ح حُ‪ٍ ٞٛ ّٞ٤‬ؿزظ‪ ٠‬ك‪ ٠‬إٔ‬
‫أٍ‪ ٟ‬حُؼخُْ هخٍؽ كي‪ٝ‬ى حُل‪ ٠‬حُ٘ؼز‪ ٠‬حٌُ‪ ٟ‬أػ‪ ٖ٤‬ك‪ ٫ٝ ٚ٤‬أؿخىٍ‪ٙ‬‬
‫ا‪ٗ ٫‬خىٍح‪ٍٝ ،‬ؿْ حٗظ‪٤‬خه‪ُ ٠‬زيح‪٣‬ش حٗط‪٬‬ه‪ ٠‬ك‪ ٠‬حُل‪٤‬خس حُـخٓؼ‪٤‬ش‬
‫‪ٝ‬حُظؼَف ػِ‪ٜ٤‬خ‪ ،‬ا‪ ٫‬أٗ‪ً٘ ٠‬ض أك‪٤‬خٗخ ًؼ‪َ٤‬س أٍطزي ك‪ ٖ٤‬أٓؤٍ ٗلٔ‪٠‬‬
‫ً‪٤‬ق ٓ‪ٗ ٌٕٞ٤‬ؼ‪ ٍٟٞ‬ك‪ ٠‬أ‪ ٍٝ‬طـَرش ُ‪ٓ ٠‬غ ح‪٫‬هظ‪ ١٬‬رخُـْ٘‬
‫ح‪٥‬هَ حٌُ‪ ٠ُ ٌٖ٣ ُْ ٟ‬طـخٍد ٓؼ‪ ْٜ‬ؿ‪ ًًَٟ َ٤‬أُ‪ٔ٤‬ش ك‪١ ٠‬ل‪ُٞ‬ظ‪٠‬‬
‫ً٘ض أ‪َٛ‬د ىحثٔخ ٖٓ حُظلٌ‪ َ٤‬ك‪ٜ٤‬خ‪ٜٗ٧ ،‬خ ٓززض ُ‪ ٠‬أُٓش ٗلٔ‪٤‬ش طـخ‪ٙ‬‬
‫ًُي حُـْ٘ ُٔ٘‪ٞ‬حص ًؼ‪َ٤‬س‪ٓ ٌُٖ ،‬غ ٓ‪٬٤‬ى أٗ‪ٞ‬ػظ‪ ٠‬حُلو‪٤‬و‪٤‬ش ‪ٝ‬ريح‪٣‬ش‬
‫طٌ‪ ٠٘٣ٞ‬حُـٔٔخٗ‪ٝ ٠‬حُ٘لٔ‪ ٠‬ك‪ ٠‬حَُٔكِش حُؼخٗ‪٣ٞ‬ش ريأص طظٌ‪ُ ٕٞ‬ي‪ٟ‬‬
‫أكٌخٍ أهَ‪ٓ ٟ‬وظِلش ٖٓ كٌخ‪٣‬خص حُز٘خص ػٖ (حُ‪ٜ‬ز‪٤‬خٕ أ‪ ٝ‬ح‪٫ٝ٧‬ى)‬
‫ًٔخ ًخٗض حُز٘خص ‪٣‬طِوٖ ػِ‪ ْٜ٤‬ك‪ ٠‬كٌخ‪٣‬خط‪ٓ ٕ٧ٝ ،ٖٜ‬يٍٓظ‪ ٠‬ك‪ ٠‬طِي‬
‫حَُٔكِش ًخٗض رـ‪ٞ‬حٍ حٍُِٔ٘‪٘ٛ ٌٖ٣ ُْ ،‬خى ٓز‪ُِٔ َ٤‬ـخُكش رظـَرش‬
‫حُ‪َٜٝ‬د ٖٓ حُٔيٍٓش ٓغ اكي‪٬٤ُٓ ٟ‬ط‪ُٔ ٠‬وخرِش ح‪٫ٝ٧‬ى ‪ٝ‬حُظؼَف‬
‫ػِ‪ ٠‬أكي‪ٝ ْٛ‬حُيه‪ ٍٞ‬ك‪ ٠‬ػ‪٬‬هش ٓؼَ حٌُؼ‪َ٤‬حص ٓ٘‪ ،ٖٜ‬هخ‪ٛ‬ش حٗ‪٠‬‬
‫ه‪ٞ‬حكش رطز‪٤‬ؼظ‪ ٠‬رٔزذ حُطَ‪٣‬وش حُوخٓ‪٤‬ش حُظ‪ٍ ٠‬رخٗ‪ ٠‬ر‪ٜ‬خ أر‪،٠‬‬‫ً٘ض ّ‬
‫حَُؿَ حُ‪ٜ‬ؼ‪٤‬ي‪ ٟ‬حٌُ‪ ٟ‬أط‪ ٠‬اُ‪ ٠‬طِي حُٔي‪٘٣‬ش ُِزلغ ػٖ ػَٔ ‪ٝٝ‬ؿي‬
‫‪ٟ‬خُظ‪ ٚ‬ك‪ًُ ٠‬ي حُل‪ ٠‬حُ٘ؼز‪ ٠‬حٌُ‪ً ٟ‬خٕ ػِ‪ ٠‬أ‪َ١‬حف حُٔي‪٘٣‬ش ‪ٌٖ٣ ُْٝ‬‬
‫‪6‬‬
‫‪ ٌٚ٘ٔ٣‬حٌُؼ‪ ٖٓ َ٤‬حُ٘خّ ػْ أ‪ٛ‬زق رؼي‪ٛ‬خ ‪٣‬طِن ػِ‪ ٚ٤‬حُ‪ ٖ٤ٜ‬حُ٘ؼز‪٤‬ش‬
‫طؼَف أر‪ ٠‬ػِ‪ ٠‬أٓ‪٠‬‬ ‫رٔزذ حُظٌيّ حٌُٔخٗ‪ ٠‬حُ٘ي‪٣‬ي ر‪ٝ ،ٚ‬ك‪ّ ٚ٤‬‬
‫‪ٝ‬طِ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬أٗـزض ُ‪ ٚ‬أه‪ ٠‬هخْٓ ػْ أٗخ‪.‬‬
‫ًخٗض حُيهخثن ‪ُ٫‬حُض طَٔ رز‪٢‬ء ك‪ ٠‬طِي حُِ‪ِ٤‬ش‪ً٘ٝ ،‬ض أؿِْ ك‪٠‬‬
‫حُ‪ٜ‬خُش حُ‪ٜ‬ـ‪َ٤‬س حُظ‪ ٠‬طل‪ َٜ‬ر‪ ٖ٤‬حُـَكش حُظ‪ٗ ٠‬ظوخٓٔ‪ٜ‬خ أٗخ ‪ٝ‬هخْٓ‬
‫‪ٝ‬ر‪ ٖ٤‬ؿَكش أر‪ٝ ٠‬أٓ‪ٝ ،٠‬أػ٘خء ٓ٘خ‪ٛ‬يط‪ُِ ٠‬ظِلخُ ‪ٝ‬ػيّ ط‪ٞ‬حؿي أر‪٠‬‬
‫‪ٝ‬أٓ‪ ٠‬رخٍُِٔ٘‪ ،‬كـؤس هَؽ هخْٓ ٖٓ ؿَكظ٘خ ٓٔظ‪٤‬وظخ ٖٓ ٗ‪ٚٓٞ‬‬
‫‪ٝ‬أػ٘خء حطـخ‪ ٚٛ‬اُ‪ ٠‬حُلٔخّ ‪ِ١‬ذ ٓ٘‪ -٠‬رطَ‪٣‬وظ‪ ٚ‬حُلظش حُٔؼظخىس ًٔخ ُ‪ٞ‬‬
‫ً٘ض هخىٓش‪ -‬إٔ أك‪ ُٚ َ٠‬حُطؼخّ‪ٝ ،‬رؼي ط٘خ‪ ُٚٝ‬حُطؼخّ ؿخىٍ حٍُِٔ٘‪،‬‬
‫‪ٝ‬حٍطلض َُك‪ٝ ِٚ٤‬ىهِض حُـَكش حُظ‪ ٫ ٠‬أٗؼَ رخَُحكش ك‪ٜ٤‬خ ا‪ ٫‬ك‪ٔ٘٤‬خ‬
‫‪" ٌٕٞ٣‬هخْٓ" هخٍؽ حٍُِٔ٘‪ًٝ ،‬خٕ ٖٓ ‪ ٖٟٔ‬أك‪ ٠ٓ٬‬حُزٔ‪٤‬طش إٔ‬
‫طٌ‪ ٠ُ ٕٞ‬ؿَكش ٓٔظوِش أٗؼَ ك‪ٜ٤‬خ ‪ ُٞٝ‬رخُوِ‪ ٖٓ َ٤‬حُو‪٤ٜٛٞ‬ش‪.‬‬
‫حٍطي‪٣‬ض ٓ‪٬‬رٔ‪ ٠‬حُـي‪٣‬يس‪ّ ٗٝ ،‬ـِض أؿخٗ‪ٝٝ ،٠‬هلض أٓخّ حَُٔآس‬
‫أٍه‪ٝٝ ،ٚ‬هؼض ػ‪٘٤‬خ‪ ٟ‬ػِ‪ ًٌٍٞ٘ ٠‬حُٔلخ‪َٟ‬حص حُـي‪٣‬ي‪ ،‬أهٌط‪ٖٓ ٚ‬‬
‫ػِ‪ ٠‬حُطخ‪ُٝ‬ش ‪ٝ‬حكظ‪٘٠‬ظ‪ٍٝ ،ٚ‬كض أى‪ ٍٝ‬ك‪ٗ ٍٞ‬لٔ‪ٝ ٠‬أطٔخ‪ َ٣‬ك‪٠‬‬
‫ٗ٘‪ٞ‬س ‪ً ٍَٝٓٝ‬ؤٗ‪ ٠‬أٍحه‪ ٚ‬كز‪٤‬ز‪.٠‬‬
‫)‪(2‬‬
‫أه‪َ٤‬ح ؿخء حُ‪ٜ‬زخف‪ٝ ،‬هَؿض اُ‪ ٠‬حُ٘خٍع أٓظ٘٘ن ػز‪ َ٤‬كَ‪٣‬ظ‪٠‬‬
‫رخُوَ‪ٝ‬ؽ ى‪ ٠ٛٝ ٕٝ‬أ‪ٍ ٝ‬ه‪٤‬ذ ‪َٓ ٍٝ٧‬س‪ٝٝ ،‬هلض أٗظظَ ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪،ْ٤‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ً َٛٝ ٖ٤‬خٕ ِٓىكٔخ رخُ٘خّ ‪ٝ‬ر‪ٜ‬ؼ‪ٞ‬رش ‪ ٢ٓٝ‬حُظيحكغ ‪ٝ‬حُظ‪٬‬كْ‬
‫‪ٛ‬ؼيص اُ‪ٝ ،ٚ٤‬أ‪ٛ‬زلض ك‪ ٠‬ػِؼ‪ ٚ‬ح‪٧‬ه‪ً٘ٝ ،َ٤‬ض أهق ك‪ ٠‬حَُٔٔ حٌُ‪ٟ‬‬
‫ر‪ ٖ٤‬حُٔوخػي‪ٝ ،‬ريأص أٗخ‪ٛ‬ي ٖٓ ٗخكٌس ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪ ْ٤‬حُٔل‪٬‬ص ‪ٝ‬حُٔ‪٤‬خٍحص‬
‫‪ٝ‬حُ٘خّ‪ٝٝ ،‬هؼض ػ‪٘٤‬خ‪ ٟ‬ػِ‪ٓ ٠‬ـٔ‪ٞ‬ػش ٖٓ حُلظ‪٤‬خص ‪َ٣‬طي‪ ٖ٣‬حُِ‪ٟ‬‬
‫حُٔيٍٓ‪٣ٝ ٠‬ظزخىُٖ حُلي‪٣‬غ أػ٘خء ٓ‪٠٣ٝ َٖٛ٤‬لٌٖ‪ٝ ،‬طًٌَص أ‪ٍٝ‬‬
‫أ‪٣‬خّ حُيٍحٓش هزَ ًُي رؼخّ‪٤ًٝ ،‬ق ً٘ض ك‪ٗ ٠‬لْ حُٔ٘‪ٜ‬ي أٗخ‬
‫‪٬٤ُٓٝ‬ط‪ٝ ،٠‬رؼي هِ‪ َ٤‬ط‪ٞ‬هق ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪ ْ٤‬ك‪ٓ ٠‬لطش أهَ‪ٛٝ ٟ‬ؼي‬
‫‪7‬‬
‫أهَ‪ٝ ،ٕٝ‬هظ‪ٜ‬خ ٗؼَص رخ‪٫‬هظ٘خم ٖٓ ُكٔش ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪ٝ ْ٤‬ػيّ هيٍط‪٠‬‬
‫ػِ‪ ٠‬حُلًَش‪ ٌُٖ ،‬كـؤس ٗؼَص رـٔي ٍؿَ ‪ِ٣‬ظ‪ٜ‬ن ر‪ ٖٓ ٠‬هِل‪٠‬‬
‫‪ٝ‬كخ‪ُٝ‬ض إٔ أرظؼي ػ٘‪ً ٌُٚ٘ٝ ،ٚ‬خٕ ‪٣‬ظلَى ٓؼ‪ً ٠‬ؤٕ كًَش ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪ْ٤‬‬
‫‪ ٠ٛ‬حُظ‪ ٠‬طلًَ‪ ٚ‬رٌَ٘ ‪ ٫‬اٍحى‪ٝ ،ٟ‬رؼي ىهخثن رٔ‪٤‬ط‪ٗ ٚ‬ؼَص ر٘‪٠‬ء‬
‫ٓخهٖ ‪٘٣‬ظ‪ٜ‬ذ ‪٣ٝ‬لظي ر‪ ٠‬ػْ ‪ٔ٘٣‬لذ ًؤٗ‪ ٚ‬ػؼزخٕ ‪٣‬وظَد رلٌٍ ‪ٝ‬طَىى‬
‫ك‪ٜٓ ٠‬خؿٔش كَ‪ٔ٣‬ظ‪ ،ٚ‬حٗظل‪٠‬ض ‪ِ١ٝ‬زض ٖٓ حُ‪ٞ‬حهق هِل‪ ٠‬إٔ ‪٣‬زظؼي‬
‫هِ‪ ٬٤‬كؼخى حُؼؼزخٕ حُ‪ ٠‬ؿلَ‪٣َٓ ٙ‬ؼخ ‪ٍٝ‬ى حُ٘و‪ ٚ‬ر٘زَس ‪٤ٟ‬ن‬
‫‪٣ -‬ؼ٘‪ ٠‬حػَٔ ا‪٣ ٚ٣‬خ أٗٔش ٓخ حٗظ‪ٗ ٠‬خ‪٣‬لش حُِكٔش حرؼي أٍ‪ٝ‬ف ك‪ ٖ٤‬؟‬
‫ٌٓضّ ‪ ُْٝ‬أٍى‪ً٘ ٠ٗ٧ ،‬ض ًؼخىط‪ ٠‬هخثلش‪ٝ ،‬حًظل‪٤‬ض رؤٗ‪ ٚ‬حرظؼي‬
‫هِ‪ً٘ٝ ،٬٤‬ض أظٖ إٔ ح‪ َٓ٧‬هي حٗظ‪ ٠ٜ‬ػ٘ي ‪ٌٛ‬ح حُلي‪ ٌُٖ ،‬رؼي ىهخثن‬
‫ط‪ٞ‬هق ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪َٓ ْ٤‬س أهَ‪ٛٝ ،ٟ‬ؼي ٗخّ أًؼَ ‪ٝ‬حُظ‪ٜ‬ن حُ‪ٞ‬حهق‬
‫هِل‪ ٠‬ر‪َٓ ٠‬س أهَ‪ٗٝ ،ٟ‬ؼَص رخُؼؼزخٕ َٓس أهَ‪٘٣ ٟ‬ظ‪ٜ‬ذ ‪ٜ٣ٝ‬خؿْ‬
‫كَ‪ٔ٣‬ظ‪ ٌٙٛ ٌُٖ ،ٚ‬حَُٔس رـَأس ‪ٝ‬ى‪ ٕٝ‬كٌٍ كوِض ر‪ٜٞ‬ص ‪٣‬و٘و‪ٚ‬‬
‫حُزٌخء‪.‬‬
‫‪ٔٓ ُٞ -‬لض حٍؿغ ‪ٍٝ‬ح ٗ‪٣ٞ‬ش‬
‫‪ٝ‬هخُض ٓ‪٤‬يس ػـ‪ ُٞ‬طـِْ أٓخٓ‪ ٠‬ر٘زَس ِٓٔ‪ٝ‬ؿش رَؿخء ُ‪ٝ ٚ‬اٗلخم‬
‫ػِ‪٠‬‬
‫ّ‬
‫‪ٓٝ -‬غ ُ‪ٜ‬خ ٗ‪٣ٞ‬ش ‪٣‬خ حر٘‪ ٠‬ى‪ ُٟ ٟ‬حهظي ‪ٌِٜٗٝ‬خ ٖٓ ػخٍكش طوق‬
‫حٗٔلذ حُؼؼزخٕ َٓس ػخٗ‪٤‬ش ٌُٖ ر‪ٜ‬ي‪ٝ‬ء ؿَ‪٣‬ذ ػْ ٍى حُ٘و‪ ٚ‬رزـخكش‬
‫‪ٝ‬ػ‪ٜ‬ز‪٤‬ش‬
‫كـش؟ ‪ ٞٛ‬حٗخ ػخٍف حهق ‪ٝ‬رؼي‪ٓ ٫ ٖ٣‬ئحهٌس‬ ‫ٓغ أٍ‪ٝ‬ف ك‪٣ ٖ٤‬خ ّ‬ ‫‪ -‬أ‪ّ ٝ‬‬
‫ى‪ ٙ‬أط‪ٞ‬ر‪ ْ٤‬ػخّ ‪ٝ‬حُِ‪ ٖٓ ٠‬ػخؿز‪ ٚ‬حُِكٔش ‪٣ ٍِ٘٣‬خهي طخًٔ‪٠‬‬
‫‪ٜ‬زق‬‫‪ٝ‬ر‪ ٕ٬‬طََ٘خ ًَ‪ ٚ‬ػِ‪ )....( ٠‬أر‪ٗٞ‬خ ػِ‪ ٠‬حُ ُ‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٠‬حُِلظش حُظ‪ ٠‬طِض ٍى‪ٔٛ ،ٙ‬ض ؿٔ‪٤‬غ حًَُخد ًٔـٔ‪ٞ‬ػش ٖٓ‬
‫ح‪ٗ٧‬زخف ‪٘٣‬خ‪ٛ‬ي‪ ٕٝ‬هظَ ‪١‬لِش ى‪ ٕٝ‬أ‪ٓ ٟ‬لخ‪ُٝ‬ش ُٔ٘غ هظِ‪ٜ‬خ‪ ،‬رَ‬

‫‪8‬‬
‫‪٘٣‬ظظَ‪ٞٓ ٕٝ‬ط‪ٜ‬خ ‪ٝ‬طل‪ُٜٞ‬خ اُ‪ٗ ٠‬زق ٓؼِ‪ ،ْٜ‬ػْ طوق اُ‪ ٠‬ؿ‪ٞ‬حٍ‪ْٛ‬‬
‫ط٘خ‪ٛ‬ي ًرق حُ‪٠‬ل‪٤‬ش حُظ‪ ٠‬طِ‪ٜ٤‬خ‪.‬‬
‫‪ٝ‬رؼي هِ‪ َ٤‬ػخى حُٔظلَٕ ُ‪ِ٤‬ظ‪ٜ‬ن ر‪ٓٝ ،٠‬غ ح‪ٛ‬ظِحُ ح‪٫‬ط‪ٞ‬ر‪ْ٤‬‬
‫ًخٕ ‪ٔ٣‬ظـَ حُلَ‪ٛ‬ش ‪٣ٝ‬وظَد رؤٗلخٓ‪ٝ ٖٓ ٚ‬ؿ‪ ٠ٜ‬ظ٘خ ٓ٘‪ ٚ‬أٗ‪٘٣ ٚ‬لغ‬
‫ك‪ٝ ٠‬ؿ‪٤ُٜ ٠ٜ‬ذ ٗ‪ٜٞ‬ط‪٤ٜ٤ُ ٚ‬ز٘‪ ٠‬هيٍ حُ٘‪ٜٞ‬س ‪ٝ‬أٓظِْٔ ُ‪ ٚ‬ري‪ٖٓ ٫‬‬
‫ٓلخ‪٫ٝ‬ط‪ ٠‬حُظوِ‪ ٖٓ ٚ‬حُظ‪ٜ‬خه‪ ٚ‬ر‪ٝ ،٠‬ك‪ ٠‬طِي حُِلظ‪ ٚ‬ط‪ٞ‬هق‬
‫ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪ ْ٤‬ك‪ ٠‬اٗخٍس َٓ‪ً٘ٝ ،ٍٝ‬ض أٗظَ ٖٓ ٗخكٌس ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪ٝ ْ٤‬أٗخ‬
‫‪ُُ٫‬ض أهخ‪ ّٝ‬رلًَظ‪ ٠‬حُٔظلَٕ‪ٝ ،‬أهخ‪ ٍِٝٗ ّٝ‬ىٓ‪ٞ‬ػ‪ ٠‬حُٔوظ٘وش‬
‫‪ٝ‬كـؤس ٗخ‪ٛ‬يص ٓ‪٤‬خٍس هخ‪ٛ‬ش كي‪٣‬ؼش ‪ٝ‬هلض رـ‪ٞ‬حٍ ح‪٫‬ط‪ٞ‬ر‪ًٝ ،ْ٤‬خٕ‬
‫‪٣‬و‪ٞ‬ى‪ٛ‬خ ٗخد ط‪ٞ‬ك‪٤ٛ ٠‬جظ‪ ٚ‬حُٔظ‪ٞ‬ح‪ٟ‬ؼش رؤٗ‪ٓ ٚ‬ـَى ٓخثن‪ٝ ،‬ك‪ ٠‬حُٔوؼي‬
‫حُوِل‪٤ُِٔ ٠‬خٍس ًخٗض طـِْ كظخس ك‪ٓ ٠‬ؼَ ػَٔ‪ ٟ‬طوَ‪٣‬زخ‪ًٝ ،‬خٗض‬
‫طظليع ك‪ٛ ٠‬خطل‪ٜ‬خ حُٔلٔ‪ٝ ٍٞ‬ط‪٠‬لي‪ٝ ،‬رـ‪ٞ‬حٍ‪ٛ‬خ ط‪ٞ‬أّ ًٌ٘‪ٍٞ‬‬
‫ٓلخ‪َٟ‬حط‪ ٠‬حٌُ‪ً٘ ٟ‬ض أٌٓٔ‪ ٚ‬ك‪٣ ٠‬ي‪ٝ ،ٟ‬ك‪ ٠‬طِي حُِلظش كويص‬
‫ٓوخ‪ٓٝ‬ظ‪ُِ ٠‬زٌخء‪ٝ ،‬هٍَص حُ‪َٜ‬د ‪ٝ‬حٗظ‪ِٜ‬ص ط‪ٞ‬هق ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪ ْ٤‬ك‪٠‬‬
‫ح‪ٗ٩‬خٍس ‪ٝ‬ؿخىٍط‪.ٚ‬‬
‫)‪(3‬‬
‫ُْ أًٖ أػَف إٔ ٓي‪٘٣‬ظ٘خ حُظ‪ٛ ٠‬خٍص ٓوظ٘وش رخُِكخّ أ‪ٛ‬زلض‬
‫ًخُـخرش حُِٔ‪٤‬جش رخُ‪ٞ‬ك‪ٌٓ ٫ ٕٞ‬خٕ ُِزَ٘ ك‪ٜ٤‬خ‪ َٓٝ ،‬حُ‪ ّٞ٤‬حُيٍحٓ‪٠‬‬
‫ح‪ ٍٝ٧‬ػِ‪ ٠‬ػٌْ ٓخ ً٘ض أكِْ ر‪ً٘ٝ ،ٚ‬ض ‪ِ٤١‬ش حُ‪ٞ‬هض ٗخٍىس أكٌَ‬
‫ك‪ٔ٤‬خ كيع ‪ٝ‬أه٘‪ٓ ٠‬خ ٓ‪٤‬ليع أػ٘خء ػ‪ٞ‬ىط‪.٠‬‬
‫هَؿض ٖٓ حٌُِ‪٤‬ش ‪ٓٝ‬ؤُض ػٖ أهَد ٓ‪ٞ‬هق "ٓ‪ٌَٝ٤‬رخ‪"ٙ‬‬
‫‪ٝ‬ػِٔض أٗ‪ ٚ‬ػِ‪ ٠‬رؼي أٓظخٍ ٖٓ حٌُِ‪٤‬ش‪ٝ ،‬ك‪٣َ١ ٠‬و‪ ٠‬اُ‪ ُْ ٚ٤‬أِْٓ ٖٓ‬
‫حُٔ‪٠‬خ‪٣‬وخص ‪ٝ‬حُٔؼخًٔخص ه‪ ٍ٬‬ح‪ٓ٧‬ظخٍ حُوِ‪ِ٤‬ش حُظ‪٤٘ٓ ٠‬ظ‪ٜ‬خ‪ ،‬هلض‬
‫أًؼَ ‪ًٍٝ‬زض "طخًٔ‪ً "٠‬خٗض أؿَط‪َٜٝٓ ٚ‬ك‪ُٔ ٠‬يس ػ‪٬‬ػش أ‪٣‬خّ‪.‬‬

‫‪9‬‬
‫)‪(4‬‬
‫ُْ أٓظطغ حُ٘‪ِ٤ُ ّٞ‬ش ًُي حُ‪ً٘ٝ ،ّٞ٤‬ض أطًٌَ ٓخ كيع ك‪٠‬‬
‫ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪ٝ ْ٤‬أٗؼَ رخُو‪ َٜ‬كؤرٌ‪ٝ ،٠‬ك‪ ٖ٤‬ؿِز٘‪ ٠‬حُ٘‪ ّٞ‬هِ‪ ٬٤‬حٓظ‪٤‬وظض‬
‫ٓلِ‪ٝ‬ػش رؼي ٍإ‪٣‬ظ‪ ٠‬أػ٘خء ٗ‪ٌُ ٠ٓٞ‬خر‪ٍ ّٞ‬أ‪٣‬ض ك‪ٗ ٚ٤‬لٔ‪ ٠‬أؿظ‪ٜ‬ذ‬
‫ٖٓ ٗخد ٓ‪ٓ٬‬ل‪ ٚ‬ؿ‪ٝ َ٤‬ح‪ٟ‬لش ٍؿْ اكٔخٓ‪ ٠‬أػ٘خء حٌُخر‪ ّٞ‬أٗ‪ٚ‬‬
‫ًخٕ ٓٔوخ ر٘ؼخ‪ٝ ،‬رو‪٤‬ض ٓٔظ‪٤‬وظش أكخٍد حُ٘‪ ٌُٖ ّٞ‬كِٗ‪ٝ ٠‬ه‪ٞ‬ك‪٠‬‬
‫ُحىح ك‪ ٖ٤‬ريأص أطًٌَ طلخ‪ َ٤ٛ‬حًٌَُ‪ ٟ‬ح‪ٔ٤ُ٧‬ش حُظ‪ ٠‬ػ٘ظ‪ٜ‬خ ك‪ٔ٘٤‬خ‬
‫ً٘ض ‪١‬لِش ك‪ ٠‬حُؼخَٗس ٖٓ ػَٔ‪ ،ٟ‬ك‪ِ٤ُ ٠‬ش كلَ ُكخف حر٘ش أكي‬
‫أػٔخٓ‪ًٝ ،٠‬خٗض ٗوظ٘خ حُ‪ٜ‬ـ‪َ٤‬س ِٓىكٔش رؤر٘خء ‪ٝ‬ر٘خص أػٔخٓ‪٠‬‬
‫حُوخىٓ‪ ٖٓ ٖ٤‬حُ‪ٜ‬ؼ‪٤‬ي ُل‪ ٍٞ٠‬حُللَ‪ٝ ،‬ك‪ ٠‬آهَ طِي حُِ‪ِ٤‬ش حكظَٗ٘خ‬
‫ح‪٘ٔٗٝ ٍٝ٧‬خ ؿٔ‪٤‬ؼخ ح‪١٧‬لخٍ ‪ٝ‬حُ٘زخد رـ‪ٞ‬حٍ رؼ‪٘٠‬خ حُزؼ‪ٝ ،ٞ‬كـؤس‬
‫أػ٘خء ٗ‪ٗ ٠ٓٞ‬ؼَص ر‪٤‬ي طٔظي ٗل‪ٝ ٞ‬ط‪ ْٓ٬‬ؿٔي‪ًٝ ،ٟ‬خٗض ‪٣‬ي حرٖ‬
‫ػٔ‪ ٠‬حُ٘خثْ هِل‪ٝ ٠‬حٌُ‪ً ٟ‬خٕ ‪ٌ٣‬زَٗ‪ ٠‬رٔض ٓ٘‪ٞ‬حص ‪ً٘ٝ‬ض هزَ طِي‬
‫حُِلظش أػظزَ‪ٓ ٙ‬ؼَ أه‪ ٢ٌُ٘ ،٠‬هلض ٓ٘‪ٝ ٚ‬هظ‪ٜ‬خ ‪ً٘ٝ‬ض ‪ ٫‬أ‪ٛ‬يم ٓخ‬
‫ًخٕ ‪٣‬ليع ُ‪ ُْٝ ،٠‬أكٌَ إٔ أٗظل‪ٌٓ ٖٓ ٞ‬خٗ‪ٝ ٠‬أ‪َٛ‬م ٓٔظ٘ـيس‬
‫رؤٓ‪ً٘ ٠ٗ٧ ٠‬ض أظٖ إٔ أٓ‪ٞٓ ٠‬ف طؼخهز٘‪ ،٠‬ك‪ ٠ٜ‬ىحثٔخ ٓخ ًخٗض‬
‫طلؼَ ًُي ى‪ٓ ٕٝ‬زذ‪ ،‬كظ‪ ٠‬ػ٘يٓخ ‪َ٠٣‬ر٘‪ ٠‬أه‪ٝ ٠‬أ‪َٛ‬م ٓٔظ٘ـيس‬
‫ر‪ٜ‬خ‪ً ،‬خٗض طٌظل‪ ٠‬رظلٌ‪َٟ ٖٓ َٙ٣‬ر‪ ٠‬ػْ ط‪َ٠‬ر٘‪ٝ ٠‬طلٌٍٗ‪ٖٓ ٠‬‬
‫حٓظلِحُ‪ ٕ٧ ،ُٚ ٟ‬أٓ‪ً ٠‬خٗض ٓوظ٘ؼش أٗ‪ ٫ ٚ‬ري أٗ‪َ٠٣ ٫ ٚ‬ر٘‪ ٠‬ى‪ٕٝ‬‬
‫إٔ أً‪ ٕٞ‬هي ‪ٟ‬خ‪٣‬وظ‪ٝ ٌٖ٣ ُْٝ ،ٚ‬حٍىح أريح ػ٘ي‪ٛ‬خ إٔ ‪َٟ ٌٕٞ٣‬ر٘‪٠‬‬
‫ُ‪٠٤‬خ‪٣‬و٘‪ٌُُ ،٠‬ي ُْ حٓظ٘ـي رؤٓ‪ ٫ٝ ٠‬رؤ‪ ٟ‬أكي‪ٓ ًَٝ ،‬خ كٌَص ك‪ٚ٤‬‬
‫أػ٘خء حٗظ‪ٜ‬خى ؿٔي‪ ٞٛ ٟ‬حٕ أًظْ أٗلخٓ‪ٝ ٠‬ه‪ٞ‬ك‪ًٝ ٠‬ؤٗ‪١ ٠‬لِش ‪ٝ‬ك‪٤‬يس‬
‫حهظلْ ُ‪ ٚ‬ر‪٤‬ظ‪ٝ ْٜ‬هظَ حُـٔ‪٤‬غ رٌَ٘ ػ٘‪ٞ‬حث‪٣ٝ ٠‬وظَد ٓ٘‪ٜ‬خ ُ‪٤‬وظِ‪ٜ‬خ‬
‫كِْ ‪ ٌٖ٣‬أٓخٓ ‪ٜ‬خ ا‪ ٫‬إٔ طٌ‪ٓ ٕٞ‬ؼَ حُ‪٤ُ ْٜ٘‬ظٖ حُِ‪ ٚ‬أٗ‪ٜ‬خ ؿؼش ‪ٛ‬خٓيس‬
‫‪ٓٝ‬خطض ٓؼَ رخه‪ ٠‬ػخثِظ‪ٜ‬خ ‪٣ٝ‬ظًَ‪ٜ‬خ ‪َ٣ٝ‬كَ‪ ،‬ػْ طؼ‪ ٖ٤‬رؼي‪ٛ‬خ ‪ٝ‬ط٘ٔ‪٠‬‬
‫ٓخ كيع‪ ٌُٖ ،‬حرٖ ػٔ‪ ٠‬حُِ‪ ٚ‬حٓظـَ ٌٓ‪ٞ‬ط‪ٍٝ ًْٜ٘ ٠‬كغ كٔظخٗ‪٠‬‬
‫‪ٝ‬طـَأ أًؼَ‪٘٣ ُْٝ ،‬وٌٗ‪ٌٛ ٖٓ ٠‬ح حُٔ‪ٞ‬هق ا‪ ٫‬إٔ كيػض كًَش‬
‫‪10‬‬
‫رـ‪ٞ‬حٍٗخ‪ ،‬كخٍطؼذ حرٖ ػٔ‪ٓٝ ٠‬لذ ‪٣‬ي‪ٝ ٙ‬حطوٌ ‪ ٞٛ‬ى‪ ٍٝ‬حُ‪،ْٜ٘‬‬
‫‪ًٝ‬خٗض حُلًَش ‪ٛ‬خىٍس ٖٓ أهظ‪ ٚ‬حُظ‪ً ٠‬خٗض ط٘خّ ٓؼ٘خ ك‪ٗ ٠‬لْ‬
‫حُـَكش ‪ٝ‬حٓظ‪٤‬وظض ُظيهَ حُلٔخّ‪ٝ ،‬حٗظ‪ِٜ‬ص طِي حُلَ‪ٛ‬ش ‪ٝ‬هٔض ٖٓ‬
‫ٌٓخٗ‪ٝ ٠‬ك‪ ٖ٤‬أ‪ٟ‬خءص ر٘ض ػٔ‪ ٍٞٗ ٠‬حُـَكش ‪ٝٝ‬ؿيط٘‪ٔٓ ٠‬ظ‪٤‬وظش‬
‫‪ٝ‬أطلَى ر‪ ٖ٤‬أؿٔخى حُ٘خثٔ‪ٓ ٖ٤‬ظـ‪ ٜٚ‬اُ‪ ٠‬رخد حُـَكش ٓؤُظ٘‪:٠‬‬
‫‪ٍ -‬ح‪٣‬لش ك‪٣ ٖ٤‬خ ‪٘ٛ‬ي‬
‫‪ٍ -‬ح‪٣‬لش حُلٔخّ‬
‫‪ ُْٝ‬أكٌَ ك‪ ٠‬حُ٘‪َٓ ّٞ‬س أهَ‪ ٟ‬ك‪ ٠‬طِي حُِ‪٤‬ش‪ٝ ،‬رو‪٤‬ض ؿخُٔش ك‪ًٍٖ ٠‬‬
‫ٖٓ حُ‪ٜ‬خُش ٌٓ٘ٔ٘ش ػِ‪ٗ ٠‬لٔ‪ ٠‬أكظ‪ ٖ٠‬هيٓ ّ‪ٝ ٠‬أرٌ‪.٠‬‬
‫‪ ٌ٘ٓٝ‬طِي حُِ‪ِ٤‬ش ػ٘ض كظَس ً٘ض أٍ‪ًٞ ٟ‬حر‪ٔ٤‬خ أػ٘خء ٗ‪ ،٠ٓٞ‬ػْ ٓغ‬
‫َٓ‪ ٍٝ‬حُ‪ٞ‬هض ‪ٝ‬رؼي ٓ٘‪ٞ‬حص أ‪ٛ‬زلض طِي حٌُ‪ٞ‬حر‪ ٫ ْ٤‬طؤط‪ ٠٘٤‬ا‪ًَ ٫‬‬
‫كظَس ٌُٖ ًًَ‪ ٟ‬حٗظ‪ٜ‬خى ؿٔي‪ً ١‬خٗض ططخٍىٗ‪ٞ١ ٠‬حٍ حُ‪ٞ‬هض‪ً٘ٝ ،‬ض‬
‫أ‪َٛ‬د ٓ٘‪ٜ‬خ ىحثٔخ‪ٝ ،‬ه‪ ٍ٬‬طِي حُٔ٘‪ٞ‬حص ُْ أٍ حرٖ ػٔ‪ ٠‬ا‪َٓ ٫‬حص‬
‫هِ‪ِ٤‬ش‪ً٘ٝ ،‬ض أ‪َٛ‬د ىحثٔخ ٖٓ ٍإ‪٣‬ظ‪ ٚ‬أ‪ ٝ‬حُظ‪ٞ‬حؿي ك‪ٌٓ ٠‬خٕ ‪ ٞٛ‬ك‪،ٚ٤‬‬
‫‪ً٘ ٠ٗ٧‬ض أًَ‪ ٚٛ‬ر٘يس ‪ٝ‬أًَ‪ٗ ٙ‬ظَحط‪ ٚ‬حُظ‪ ٠‬طوظَه٘‪ ،٠‬هخ‪ٛ‬ش رؼي إٔ‬
‫حًظِٔض أٗ‪ٞ‬ػظ‪ٓٞ٣ٝ ،٠‬خ ٓخ ػِٔض أٗ‪ ٚ‬حٗ‪ ْ٠‬اُ‪ ٠‬ؿٔخػش ى‪٤٘٣‬ش ‪ٝ‬أ‪ٛ‬زق‬
‫ٓظ٘يىح ى‪٤٘٣‬خ‪ ٠ٌُ٘ ،‬ك‪ٍ ٖ٤‬أ‪٣‬ظ‪ ٚ‬رؼي‪ٛ‬خ ًخٕ ك‪٣ ٢ُٞ٠‬زلغ ػٖ ٗظَحط‪ٚ‬‬
‫ُ‪٤ً ٠‬ق ٓظٌ‪ ٕٞ‬رؼي ٓخ أ‪ٛ‬زق ٓظ٘يىح‪ٝٝ ،‬ؿيص ٗظَحط‪ًٔ ٚ‬خ ‪ٌُٖ ٠ٛ‬‬
‫حُلخٍم حُ‪ٞ‬ك‪٤‬ي أٗ‪ً ٚ‬خٕ ‪٣‬وظِٔ‪ٜ‬خ رؼي إٔ ًخٕ ‪ٔ٣‬خٍٓ‪ٜ‬خ ر‪ٞ‬هخكش‬
‫‪ٝ‬ؿَأس ًؤٗ‪ٜ‬خ كو‪ٝ ،ٚ‬أٍىص ‪ٝ‬هظجٌ إٔ أطؤًي أًؼَ أٗ‪ُ٫ ٚ‬حٍ ُ‪ٜ‬خ‪،‬‬
‫‪ٝ‬أُو‪٤‬ض اُ‪ ٚ٤‬رؼظٔش كِ‪ٜ‬غ ‪ٍٝ‬حث‪ٜ‬خ ‪ٝ‬ك‪ ٖ٤‬حهظَد ‪ٝ‬ؿي حُؼظٔش َٓحرخ‬
‫‪ٝ‬ػخى ٖٓ ك‪٤‬غ أط‪ٍٝ ،٠‬أ‪٣‬ض ك‪ ٠‬ػ‪ٗ ٚ٤٘٤‬ظَس ًَ‪ٝ ٙ‬كوي ُ‪ٝ ،٠‬حُىىص‬
‫حكظوخٍح ‪ًَٛٝ‬خ ُ‪ٝ ،ٚ‬أ‪ٛ‬زلض حُ‪ٞ‬ك‪٤‬يس حُظ‪ ٫ ٠‬ط‪ٜ‬يم طي‪ ٚ٘٣‬ك‪ٖ٤‬‬
‫ً٘لض ُ‪٣‬ق ‪ٍٝ‬ػ‪ٝ ٚ‬طو‪ٞ‬ح‪ٝ ٙ‬كو‪٤‬وظ‪ ٚ‬حُٔ٘‪ٛٞ‬ش ٓؼِٔخ ً٘ق ‪ٞٛ‬‬
‫ػ‪ٍٞ‬ط‪ٝ ٠‬حٓظزخك‪ٜ‬خ ك‪ً٘ ٖ٤‬ض ‪١‬لِش ‪َ٣ ُْٝ‬كْ ه‪ٞ‬ك‪ ٠‬حُطل‪.٠ُٞ‬‬

‫‪11‬‬
‫)‪(5‬‬
‫رؼي ً‪ٞ‬حر‪ ْ٤‬أهَ‪ٗ٫ ٟ‬ظ‪ٜ‬خى ؿٔي‪ ٟ‬ك‪ ٠‬حُٔ‪ٞ‬ح‪٬ٛ‬ص‪ًَٛ ،‬ض ؿٔي‪ٟ‬‬
‫‪ٝ‬هٍَص إٔ أهل‪ ٚ٤‬ػٖ حٌُثخد حُـخثؼش ُؼِ‪ ٠‬أٓظَ‪٣‬ق ٖٓ ٗ‪ْٜٜ٘‬‬
‫ُِلٔ‪ ٠‬ر٘ظَحط‪ ْٜ‬أ‪ُٔٔ ٝ‬خط‪ ْٜ‬حُٔوَكش‪ٝ ،‬ؿ‪َ٤‬ص ٖٓ ‪٣َ١‬وش ُزٔ‪٠‬‬
‫‪ٝ‬حٍطي‪٣‬ض حُ٘وخد ‪ٝ‬ح‪ٓ٩‬يحٍ‪ٝٝ ،‬ؿيص ك‪ ٠‬حُ٘وخد ٍحكش ط٘خٓذ‬
‫ٗو‪٤ٜ‬ظ‪ً ٚٗ٫ ٠‬خٕ ‪٣‬ول‪ ٠‬ه‪ٞ‬ك‪ٝ ٢‬حٍطزخً‪ ٢‬حُيحثٔ‪٘ٔ٣ٝ ،ٖ٤‬ل٘‪٢‬‬
‫ٓظخرؼش حُؼخُْ ٖٓ هِل‪ ٚ‬رلَ‪٣‬ش أًزَ ى‪ ٕٝ‬إٔ ‪٣‬ظخرؼ٘‪ ٠‬أكي‪ ،‬ا‪ ٫‬إٔ‬
‫ُزخٓ‪ ٢‬حُل‪٠‬لخ‪ٗٝ ٝ‬وخر‪٣ ُْ ٢‬ـؼ‪ ٢ٗ٬‬أِْٓ ٖٓ ح‪٣٧‬خى‪ ١‬حُ٘خ‪٘ٛ‬ش‬
‫‪ٝ‬حُٔٔظز‪٤‬لش ُـٔي‪ٓٞ٣ٝ ،ٟ‬خ ٓخ رٔزذ أُٓش ٓ‪٤‬خٓ‪٤‬ش ًخٗض طَٔ ر‪ٜ‬خ‬
‫حُز‪٬‬ى ر‪ ٖ٤‬حُ٘ظخّ حُلخًْ ‪ٝ‬حُظ‪٤‬خٍحص حُي‪٤٘٣‬ش‪ ،‬ريأص كٔ‪٬‬ص حػظوخ‪٫‬ص‬
‫ُزؼ‪ ٞ‬ػ٘خ‪ٝ َٛ‬ه‪٤‬خىحص طِي حُظ‪٤‬خٍحص‪ٝ ،‬ريأص ح‪٧‬ؿ‪ِٜ‬س ح‪٤٘ٓ٧‬ش‬
‫حُظ‪٤٤٠‬ن ػِ‪َٓ ًَ ٠‬ر‪ُِ ٠‬ل‪٤‬ظ‪َٓ ًَٝ ،ٚ‬طي‪٣‬ش ُ٘وخد‪ ،‬كؤَٓٗ‪ ٠‬أر‪٠‬‬
‫روِغ حُ٘وخد حٌُ‪ً ٟ‬خٕ ‪٣‬ؼخٍ‪ ٝ‬حٍطيحث‪ ٖٓ ُٚ ٠‬حُزيح‪٣‬ش‪ ،‬كوِؼظ‪.ٚ‬‬
‫‪ًٝ‬حص ‪ ّٞ٣‬ػيص ٖٓ ًِ‪٤‬ظ‪ ٠‬رؼي إٔ طؼَ‪ٟ‬ض ٌُخر‪ ّٞ‬ؿي‪٣‬ي ‪ٗ٫‬ظ‪ٜ‬خى‬
‫ؿٔي‪ٝ ،ٟ‬رؼي إٔ ىهِض ؿَكظ‪ ٠‬ؿِٔض أرٌ‪ٝ ٠‬أٓؤٍ ٗلٔ‪ ٠‬اُ‪ٓ ٠‬ظ‪٠‬‬
‫‪ٌٛ‬ح حُؼٌحد؟ ‪ٝ‬إ ًخٕ ‪ٛ‬ئ‪٫‬ء حٌُ‪٘٣ ٖ٣‬ظ‪ ٌٕٜٞ‬ؿٔي‪ ٟ‬ك‪ ٠‬حُٔ‪ٞ‬ح‪٬ٛ‬ص‬
‫‪٣‬لؼِ‪ًُ ٕٞ‬ي رٔزذ ؿٔي‪ ٟ‬حُـٔ‪ٝ َ٤‬حُٔؼ‪ ،َ٤‬كِٔخًح طْ حٗظ‪ٜ‬خى ؿٔي‪ٟ‬‬
‫‪ٝ‬أٗخ أهل‪ ٚ٤‬هِق حُِزخّ حُل‪٠‬لخ‪ٝ ٝ‬حُ٘وخد ‪ُٔٝ‬خًح حٗظ‪ٜ‬ي حرٖ ػٔ‪٠‬‬
‫ؿٔي‪ٝ ٟ‬أٗخ ‪١‬لِش؟ ‪ٍٝ‬ى ‪ٞٛ‬ص ىحهِ‪ ٠‬ػِ‪ٓ ٠‬ئحُ‪ ٠‬رـ‪ٞ‬حد ً٘ض‬
‫أ‪َٛ‬د ٓ٘‪ ٞٛٝ ٚ‬إٔ حُ‪ٜٔ‬ض ‪ٝ‬حُو‪ٞ‬ف ‪ٔٛ‬خ حُ٘‪٤‬جخٕ حٌُِحٕ رٔزز‪ٜٔ‬خ‬
‫طؼَ‪ ٝ‬ؿٔي‪ٗ٬ُ ٟ‬ظ‪ٜ‬خى كـ حرٖ ػٔ‪ً ٠‬خٕ ‪٣‬زلغ ػٖ طلَ‪٣‬ؾ ٗ‪ٜٞ‬ط‪ٚ‬‬
‫رظلْٔ أػ‪٠‬خء ط٘خٓ‪٤ِ٤‬ش كو‪٤‬و‪٤‬ش رؼ‪٤‬يس ػٖ ه‪٤‬خ‪٫‬ط‪ ٚ‬أ‪٘ٓ ٝ‬خ‪ٛ‬يس‬
‫ح‪٧‬ك‪ ّ٬‬حُـ٘ٔ‪٤‬ش حُظ‪٣ ٠‬ظ‪ٓ ٠ٗ٬‬لؼ‪ُٜٔٞ‬خ ٓغ حُ‪ٞ‬هض أٓخّ طِح‪٣‬ي ٗ‪ٜٞ‬ط‪ٚ‬‬
‫ك‪ ٖٓ ٠‬حَُٔح‪ٛ‬وش‪ ٚٗ٧ٝ ،‬ؿ‪ َ٤‬هخىٍ ػِ‪ ٠‬إٔ ‪٣‬لؼَ ًُي ٓغ كظخس ك‪٠‬‬
‫ٓؼَ ٓ٘‪ ٚ‬ه‪ٞ‬كخ ٖٓ ٍك‪ٜ٠‬خ ‪ٝ‬ك‪٤٠‬لظ‪ ٚ‬أ‪ ٝ‬هز‪ُٜٞ‬خ ‪ٝ‬كِٔ‪ٜ‬خ ٓ٘‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬طلَٔ ػ‪ٞ‬حهذ كؼِظ‪ ،ٚ‬كٌخٗض حُطلِش حُـزخٗش ‪ ٠ٛ‬ح‪ٔٗ٧‬ذ ُظلَ‪٣‬ؾ‬

‫‪12‬‬
‫ٗ‪ٜٞ‬ط‪ ،ٚ‬أ‪ ٝ‬إٔ ‪ِ٣‬ـؤ ُِظلَٕ ربكيح‪ ٖٛ‬ك‪ ٠‬حُٔ‪ٞ‬ح‪٬ٛ‬ص ٓٔظـ‪٬‬‬
‫ٌٓ‪ٞ‬ط‪ٜ‬خ ه‪ٞ‬كخ ٖٓ حُل‪٤٠‬لش‪.‬‬
‫‪ٝ‬كـؤس طًٌَص ك‪ً٘ ٖ٤‬ض ك‪٣ُ ٠‬خٍس ُـيط‪ ٠‬رخُ‪ٜ‬ؼ‪٤‬ي ‪ً٘ٝ‬ض أهخف‬
‫ٖٓ حُوَ‪ٝ‬ؽ ٖٓ ر‪٤‬ظ‪ٜ‬خ ‪ ٕ٧‬هخٍؿ‪ ٚ‬ط‪ٞ‬ؿي ً‪٬‬د ‪ ٫‬طٌق ػٖ حُ٘زخف‪،‬‬
‫كٌخٗض ؿيط‪ ٠‬طو‪:٠ُ ٍٞ‬‬
‫‪ -‬حهَؿ‪ ٠ٔٗ ٠‬حُ‪ٜٞ‬ح ‪٣‬خ ‪٘ٛ‬ي ‪ٓٝ‬خ طوخك‪ ٖٓ ٖ٤‬حٌُِذ ‪ ٞٛٝ‬ػَٔ‪ٓ ٙ‬خ‬
‫‪٣‬وَد ُي‪ ،‬حٌُِذ ‪٣‬خ ر٘‪٤‬ظ‪٘٣ ٫ ٠‬زق ‪٣ ٫ٝ‬ظـَأ اُ‪ ٠‬ػِ‪ ٠‬حُِ‪ ْ٘٣ ٠‬ك‪ٚ٤‬‬
‫ٍ‪٣‬لش حُو‪ٞ‬ف ٓخػظ‪ٜ‬خ رْ حٌُِذ ٌٖٓٔ ‪ُ ٖٜ٘٣‬لٔ‪.ٚ‬‬
‫‪ٝ‬طًٌَص أ‪٠٣‬خ هزَ ًُي رٔ٘ظ‪ ٖ٤‬ك‪ً٘ ٖ٤‬ض أٍ‪٣‬ي ك‪ ٍٞ٠‬كلَ ُكخف‬
‫أػِ ‪ٛ‬ي‪٣‬وخط‪ ٠‬حُظ‪ ُْ ٠‬طٌَٔ طؼِ‪ٜٔ٤‬خ ‪ًٝ‬خٕ كلَ ُكخك‪ٜ‬خ ‪ٗٝ‬لٖ ك‪٠‬‬
‫حُ‪ٜ‬ق ح‪ ٍٝ٧‬حُؼخٗ‪ ٌُٖ ،ٟٞ‬أر‪ٝ ٠‬هظجٌ حٗظَ‪ٌُٛ ١‬خر‪ُِ ٠‬للَ إٔ‬
‫‪ ٌٕٞ٣‬هخْٓ ٓؼ‪ُٔٝ ،٠‬خػخص هزَ ٓ‪ٞ‬ػي حُللَ ً٘ض أٍؿ‪ ٞ‬أه‪ ٠‬إٔ‬
‫‪ٌٛ٣‬ذ ٓؼ‪ً ٌُٚ٘ ،٠‬خٕ ‪َ٣‬ك‪ٍ ٞ‬ؿْ أٗ‪ً ٚ‬خٕ ‪٣ ٫‬لؼَ ٗ‪٤‬جخ ٓ‪ٟٞ‬‬
‫حُـِ‪ ّٞ‬ك‪ ٠‬حُز‪٤‬ض ُ‪ٝ ًَ٨‬حَُ٘د ‪٘ٓٝ‬خ‪ٛ‬يس حُظِلخُ ‪ٝ‬اُوخء ح‪ٝ٧‬حَٓ‬
‫حُظ‪ ٠‬ط٘ؼَ‪ ٙ‬رؤٗ‪ٓٝ ًًَ ٚ‬ظلٌْ‪ٜٓٞ٣ ،‬خ رٌ‪٤‬ض ًؼ‪َ٤‬ح ُلَٓخٗ‪ٖٓ ٠‬‬
‫أرٔ‪ ٢‬كو‪ٞ‬ه‪ ٠‬ك‪٘ٓ ٠‬خًٍش أػِ ‪ٛ‬ي‪٣‬وش ُ‪ٓ ٠‬ؼخىط‪ٜ‬خ ر‪ُ ّٞ٤‬كخك‪ٜ‬خ‪،‬‬
‫‪ٝ‬أػ٘خء رٌخث‪ٝ ٢‬هظجٌ حط‪ِٜ‬ض ؿيط‪ ٖٓ ٠‬حُ‪ٜ‬ؼ‪٤‬ي ‪ٌٞٗٝ‬ص ُ‪ٜ‬خ ٓخ كيع‪..‬‬
‫‪ٓٝ‬ؤُظ‪ٜ‬خ رزَحءس ‪ًٝ‬ؤٗ‪ ٫ ٠‬أػَف ح‪٩‬ؿخرش‪:‬‬
‫‪٣ ٚ٤ُ -‬خ ؿيّس ٓخهيٍٕ أهَؽ ‪ٝ‬كي‪ ُٟ ٟ‬هخْٓ ‪ٝ‬أك‪ َ٠‬كَف‬
‫‪ٛ‬خكزظ‪ٍ ٠‬ؿْ إ حُ‪ٞ‬هض ُٔ‪ ٚ‬ريٍ‪ٝ ٟ‬حُ٘‪ٞ‬حٍع ِٓ‪٤‬خٗش ٗخّ ٖٓ‬
‫ٍح‪٣‬لش ك‪ ٚٗ ٠‬حُِ‪ٓ َ٤‬ؼ‪ ٬‬؟‬
‫ٍىص ؿيط‪ ٠‬ر‪ٜٞ‬ط‪ٜ‬خ حُل٘‪:ٕٞ‬‬
‫‪ -‬ػ٘خٕ حُ٘خٍع ِٓ‪٤‬خٕ ى‪٣‬خرش ‪٣‬خ ر٘‪٤‬ظ‪ٝ ٠‬حُيٗ‪٤‬خ َكيَحَٗخ ‪ٝ‬ك‪ُٓ ٠‬خٗخ روض‬
‫ٓخٗ‪٤‬ش ِهِق ه‪٬‬ف‪ٝ ،‬حَُحؿَ ريحٍ ٓخ ‪٣‬لخٍد حُي‪٣‬خرش ػ٘خٕ ر٘خط‪ٚ‬‬
‫‪٣‬وَؿ‪ٞ‬ح ‪ِ٣ٝ‬ؼز‪ٞ‬ح هيحّ حُز‪٤‬ض‪ ،‬كزْ حُز٘خص ‪ٓٝ‬خد حُي‪٣‬خرش ‪ٝ‬حهلش‬

‫‪13‬‬
‫ط٘‪ ٖٜ‬حُِ‪٣ ٠‬طِغ ‪ ..‬طؼَك‪٣ ٚ٤ُ ٠‬خ ر٘‪٤‬ظ‪ ٠‬طَى حُي‪٣‬خرش ‪ٝ‬حهلش ‪ٝ‬كزْ‬
‫ر٘خط‪ ٚ‬؟‬
‫‪٣ ٚ٤ُ -‬خ ؿيّس ؟‬
‫‪ُٔ ٚٗ٧ -‬خ ‪٣‬طِغ رَ‪ ٙ‬ر‪٤‬ظ‪ ٚ‬ر‪٤‬ظل‪ ٍٞ‬ى‪٣‬ذ ُ‪٘٣ٝ ْٜ٣‬ظظَ ر٘خص ؿ‪َٙ٤‬‬
‫‪٣‬طِؼ‪ٞ‬ح ػ٘خٕ ‪ٝ .. ْٜٜ٘٘٣‬حُي‪٣‬خرش ػْ ‪ِ٣‬ؼز‪ٞ‬ح ػِ‪ ٖٜ٘٣ ٖ٤ٓ ٠‬ر٘خص‬
‫ؿ‪ٝ َٙ٤‬ر٘خط‪ٓ ٚ‬خ كي ‪ٝ ،ْٜٜ٘٘٣‬حٌَُ هَٔحٕ ‪٣‬خ ر٘‪٤‬ظ‪ٓ ٕ٫ ٠‬خ كي ػْ‬
‫‪ ٖٜ٘٣‬ه‪ ٜٚٔ‬ؿ‪ٍٝ ٖٓ َ٤‬ح‪ٓ .. ٙ‬خطِػِ‪٣ ٖ٤‬خ ر٘‪٤‬ظ‪ ٠‬هيٍى طٌ‪٠ٗٞ‬‬
‫ر٘ض ٖٓ ى‪٣‬ذ‪.‬‬
‫‪ًٝ‬خٗض حَُٔس ح‪٧‬ه‪َ٤‬س حُظ‪ٔٓ ٠‬ؼض ك‪ٜ٤‬خ ‪ٞٛ‬ص ؿيط‪ٓٝ ٠‬خطض رؼي‬
‫طِي حٌُٔخُٔش رؤ‪٣‬خّ ‪ً٘ ًْٝ‬ض أكظوي‪ٛ‬خ ‪ٝ‬أكظوي كٌٔظ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬ىػٔ‪ٜ‬خ ك‪ ٠‬أ‪٣‬خّ‬
‫ً‪ٞ‬حر‪.٠ٔ٤‬‬
‫‪ٓٝ‬غ طٌَحٍ طؼَ‪ُ ٠ٟ‬ظِي حٌُ‪ٞ‬حر‪ٗٝ ْ٤‬ؼ‪ ٍٟٞ‬حُٔظِح‪٣‬ي رخُ‪٤٠‬ن‬
‫‪ٝ‬حُلِٕ‪ً ،‬خٕ ه‪ٞ‬ك‪ ٠‬هي ُحى رخٌَُ٘ حٌُ‪ ٟ‬أ‪ٛ‬زق ‪ ٫‬ري ‪ٝ‬إٔ ‪٣‬ظل‪ٍٞ‬‬
‫اُ‪ٗ ٠‬و‪ٗ ٖٓ ٚ٠٤‬ـخػش ‪ٍٝ‬ؿزش ك‪ ٠‬حُٔ‪ٞ‬حؿ‪ٜ‬ش‪ ،‬هخ‪ٛ‬ش رؼي حٕ‬
‫حٓظ٘لٌص ًَ ‪١‬خهظ‪ ٠‬ك‪ٛ ٠‬ي ‪ٛ‬ـٔخص حٌُ‪٬‬د ػ٘‪ٝ ،٠‬هٍَص إٔ أىحكغ‬
‫ػٖ ٗلٔ‪ٝ ٠‬أ‪ٝ‬حؿ‪ ٚ‬أ‪ٓ ٟ‬لخ‪ُٝ‬ش ُِظلَٕ ر‪ ٠‬رلْٔ ‪ٝ‬ه‪ٞ‬س‪َٓ ٌُٖ ،‬ص‬
‫أ‪٣‬خّ ُْ أطؼَ‪ ٝ‬ك‪ٜ٤‬خ ‪ ٟ٧‬طلَٕ ‪ً٘ٝ‬ض أطؼـذ ٖٓ حهظلخء‬
‫حُٔظلَٗ‪ ٖ٤‬ر‪ٌٜ‬ح حٌَُ٘! ‪ ٫ٝ‬أػَف‪ َٛ ..‬كـؤس أ‪ٛ‬زلض حُـخرش حُظ‪٠‬‬
‫ٗؼ‪ ٖ٤‬ك‪ٜ٤‬خ ى‪ُٝ‬ش كو‪٤‬و‪٤‬ش ‪ٝ‬ػخُؾ حُٔٔج‪ ُٕٞٞ‬ػ٘‪ٜ‬خ ٌِٓ٘ش حُظلَٕ‬
‫‪ٝ‬حػظوِ‪ٞ‬ح ًَ حُٔظلَٗ‪ٖ٤‬؟ ٌُٖ ًحص ‪ ّٞ٣‬أػ٘خء ًٍ‪ٞ‬ر‪ ٠‬ح‪٫‬ط‪ٞ‬ر‪ْ٤‬‬
‫حهظَد ٓ٘‪ ٠‬أكي‪ٓٝ ْٛ‬ي ‪٣‬ي‪ ٙ‬رلٌٍ ‪٣‬ظِ ّْٔ ٓئهَط‪ٝ ،٠‬حٓظـٔؼض‬
‫ه‪ٞ‬ح‪ٝ ٟ‬أَٓط‪ ٚ‬رؼ‪ٜ‬ز‪٤‬ش ‪ٝ‬كِّ إٔ ‪٣‬زظؼي ػ٘‪ٝ ٠‬إٔ ‪٣ ٫‬وق ‪ٍٝ‬حث‪٠‬‬
‫‪ٌٌٛ‬ح‪ٍ ،‬ى حُٔظلَٕ رؼـَكش ٍحك‪٠‬خ ‪٣َ١‬وظ‪ ٠‬ك‪ ٠‬حٌُ‪ٓ ّ٬‬ؼ‪ٝ ٚ‬حىػ‪٠‬‬
‫رؤٗ‪٣ ُْ ٚ‬لؼَ ُ‪٤ٗ ٠‬جخ‪ٝ ،‬كـؤس ىحكغ ػ٘‪ٗ ٠‬خد أَٓٔ ‪ٝ ْ٤ٓٝ‬هخّ ٖٓ‬
‫ٓوؼي‪ٝ ٙ‬أؿِٔ٘‪ٌٓ ٠‬خٗ‪ٝ ،ٚ‬ظَ ‪٘٣‬ظَ ُ‪ ٠‬كظ‪ ٠‬كخٕ ِٗ‪ٌَٗٝ ٠ُٝ‬ط‪ٚ‬‬
‫ػِ‪ًٝ ٠‬ه‪ٓ ٍِٗ ٌُٚ٘ ،ٚ‬ؼ‪ٝ ٠‬طؼَف ػِ‪ ٠‬رِطق ‪ًٝٝ‬م‪ٓٝ ،‬ؤُ٘‪ ٠‬ػٖ‬

‫‪14‬‬
‫ٓ‪ٞ‬ػي هَ‪ٝ‬ؿ‪٘٤ُ ٠‬ظظَٗ‪ ٠ِ٘ٛٞ٣ٝ ٠‬ه‪ٞ‬كخ ػِ‪ ٫ٝ ..٠‬أػِْ ُٔخًح‬
‫‪ٝ‬حكوض ػِ‪ًُ ٠‬ي‪.‬‬
‫)‪(6‬‬
‫ُْ طٔظَٔ ًؼ‪َ٤‬ح ه‪ٜ‬ظ‪ٓ ٠‬غ ًُي حُ٘خد ح‪ ٕ٧ ،َٔٓ٧‬رَؿْ أ‪٣‬خّ‬
‫ح‪ٓ٧‬خٕ حُظ‪ٗ ٠‬ؼَص ر‪ٜ‬خ ٓؼ‪ٝ ٚ‬طٌ‪ٝ‬هض ‪َٓ ٍٝ٧‬س ‪١‬ؼْ ح‪ٛ٫‬ظٔخّ‬
‫‪ٗٝ‬ؼ‪ ٍٞ‬إٔ ‪٘ٛ‬خى ٖٓ ‪٣‬لٔ‪ ٖٓ ٢٘٤‬رخه‪ ٢‬حٌُثخد ا‪ ٫‬اٗ‪ٝ ٢‬ؿيط‪ً ٚ‬ثزخ‬
‫أ‪٠٣‬خ ‪٣َ٣‬ي إٔ ‪٣‬ؤهٌ ٓ٘‪ ٠‬أًؼَ ٓٔخ ‪٣‬لخ‪ ٍٝ‬حُٔظلَٗ‪ ٕٞ‬أهٌ‪ٌُٖ ٙ‬‬
‫رطَ‪٣‬وش أهَ‪ ٟ‬أ‪ ٝ‬طلض ؿطخء آهَ ًخٕ ‪ ٚ٤ٔٔ٣‬حُلذ‪ٝ ،‬حُلو‪٤‬وش أٗ‪٠‬‬
‫ُْ أٗؼَ أريح أٗ‪٣ ٚ‬لز٘‪ ٢‬كوخ‪ً٘ٝ ،‬ض أك‪ ْٜ‬أٗ‪ٓ ٚ‬ـَى ػخ‪ َ١‬ػٖ حُؼَٔ‬
‫‪٣ ٫‬ـي ٓخ ‪٣‬لؼِ‪ ٟٞٓ ٚ‬حُزلغ ػٖ ٓـخَٓحص ٓغ حُز٘خص ُ‪٘٤‬ـَ ‪ٝ‬هض‬
‫كَحؿ‪ٝ ٚ‬رؼي ا‪َٛ‬حٍ‪ ٟ‬ػِ‪ ٠‬ػيّ ٓ٘ل‪ٓ ٚ‬خ ‪٣َ٣‬ي ٍكَ َٓ‪٣‬ؼخ‪٤ُ ،‬زلغ‬
‫ػٖ كَ‪ٔ٣‬ش أهَ‪.ٟ‬‬
‫رؼي ًُي رٔ٘ظ‪ ٖ٤‬ط‪ٞ‬ك‪ ٠‬أر‪ ٠‬رَٔ‪ ٝ‬حُلَ٘ حٌُِ‪ ،ٟٞ‬رؼي ػٌحد ك‪٠‬‬
‫حُٔٔظ٘ل‪٤‬خص حُلٌ‪٤ٓٞ‬ش‪ً٘ٝ ،‬ض أػ‪ ٖ٤‬كخُش كِٕ ىحثٔش‪ٝ ،‬طؼَكض‬
‫ك‪ ٠‬طِي حُلظَس ػِ‪ ٠ُ َ٤ُٓ ٠‬رخُـخٓؼش‪٘ٗٝ ،‬ؤص ر‪٘٘٤‬خ ه‪ٜ‬ش كذ‬
‫ٗؼَص ه‪ُٜ٬‬خ أٗ‪ ٠‬أكز‪ ٫ٝ ٚ‬أٓظط‪٤‬غ ح‪ٓ٫‬ظـ٘خء ػ٘‪ٝ ،ٚ‬ػٖ ك‪ٚ٘٠‬‬
‫‪ٝ‬ك٘خٗ‪ٝ ،ٚ‬ظِض ‪ ٌٙٛ‬حُو‪ٜ‬ش ٓٔظَٔس كظ‪ ٠‬طوَؿض ٖٓ حٌُِ‪٤‬ش ‪ٝ‬كـؤس‬
‫ريأص طظـ‪ٓ َ٤‬ؼخِٓظ‪ ٠ُ ٚ‬ى‪ٓ ٕٝ‬زذ ‪ٝ‬ح‪ٟ‬ق‪ٝ ،‬هٍَ اٗ‪ٜ‬خء حُؼ‪٬‬هش‬
‫رلـش أٗ‪ٔ٣ ٫ ٚ‬ظط‪٤‬غ ح‪ٍ٫‬طزخ‪ ١‬حَُٓٔ‪٣َ٣ ٫ٝ ،٠‬ي إٔ ‪٣‬ظِٔ٘‪ٓ ٠‬ؼ‪ٚ‬‬
‫‪ٍٝ‬ؿْ ًَ ٓلخ‪٫ٝ‬ط‪ ٠‬حُظٔٔي ر‪ٍٝ ٚ‬ؿخث‪ ُٚ ٠‬إٔ ‪٣‬زو‪ .. ٠‬طوِ‪ ٠‬ػ٘‪٠‬‬
‫‪ٝ‬رٔزذ طِي حُظـَرش حُظ‪ ٠‬ػ٘ظ‪ٜ‬خ رٌَ ً‪٤‬خٗ‪ٝ ٠‬كؼِض ك‪ٜ٤‬خ ٖٓ أؿِ‪ٚ‬‬
‫حٌُؼ‪ ،َ٤‬ىهِض ك‪ ٠‬كخُش ٗلٔ‪٤‬ش ٓ‪٤‬جش ‪ٝ‬حٗؼُِض ػٖ حُؼخُْ كظ‪٠‬‬
‫ح‪ٟ‬طٍَص ُِوَ‪ٝ‬ؽ ٖٓ ه‪ٞ‬هؼظ‪ُِ ٠‬ؼَٔ رؼي إٔ طْ حُوز‪ ٞ‬ػِ‪ ٠‬أه‪٠‬‬
‫رٔزذ ٓ٘خؿَس أكيع ك‪ٜ٤‬خ ‪٧‬كي‪ ْٛ‬ػخ‪ٛ‬ش ٓٔظي‪ٔ٣‬ش ‪ٝ‬طْ كزٔ‪،ٚ‬‬
‫‪ًٝ‬خٕ ػِ‪ٝ ٠‬هظجٌ إٔ أهَؽ ُٔ‪ٞ‬حؿ‪ٜ‬ش حٌُثخد ٖٓ ؿي‪٣‬ي‪.‬‬

‫‪15‬‬
‫)‪(7‬‬
‫ػ‪٬‬ع ٓ٘‪ٞ‬حص ٓ‪٠‬ض ً٘ض أط٘وَ ك‪ٜ٤‬خ ٖٓ ػَٔ ‪٥‬هَ رٔزذ‬
‫طلَٗخص أ‪ٛ‬خكذ ح‪٧‬ػٔخٍ حُظ‪ ٠‬ػِٔض ر‪ٜ‬خ‪ًٝ ،‬خٕ ػِٔ‪ ٠‬ػخىس ٓخ‬
‫‪ ٌٕٞ٣‬رخثؼش ك‪ٓ ٠‬ظـَ أ‪ٌَٓ ٝ‬ط‪َ٤‬س ك‪ ٠‬أكي حٌُٔخطذ أ‪ ٝ‬حُؼ‪٤‬خىحص‪ ،‬كِْ‬
‫‪ٓ ٌٖ٣‬ئ‪ ٢ِٛ‬حُيٍحٓ‪٘ٔ٣ ٢‬ل٘‪ ٢‬أ‪ ٟ‬ػَٔ ٓ٘خٓذ ‪٣‬للع ُ‪ًَ ٠‬حٓظ‪٢‬‬
‫‪ٝ‬آىٓ‪٤‬ظ‪ًٝ ،٢‬حص ُ‪ِ٤‬ش ً٘ض ػخثيس ٖٓ ػِٔ‪ ٠‬اُ‪ ٠‬ر‪٤‬ظ‪ًٍٝ ٠‬زض ًؼخىط‪٠‬‬
‫ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪ٝ ْ٤‬ؿِٔض رـ‪ٞ‬حٍ حُ٘خكٌس ‪ٍٝ‬كض أٗظَ ٖٓ ه‪ُٜ٬‬خ ػِ‪٠‬‬
‫حُ٘‪ٞ‬حٍع ‪ٝ‬حُ٘خّ حٌُ‪ ٖ٣‬أ‪ٛ‬زل‪ٞ‬ح رخُ٘ٔزش ُ‪ٓ ٠‬ؼَ ح‪ٗ٧‬زخف أٍح‪ْٛ‬‬
‫‪ٝ‬أهخف ٖٓ ‪ٝ‬ؿ‪ٞ‬ى‪ٓ ٠ٌُ٘ ،ْٛ‬خىٓض رؼ‪٤‬يس ػ٘‪ٝ ْٜ‬ػٖ َٗ‪ ْٛ‬كؤٗخ اُ‪٠‬‬
‫كي ٓخ رو‪ٝ ،َ٤‬حٗل‪ِٜ‬ض ػٖ حُؼخُْ ٖٓ ك‪َٓٝ ٠ُٞ‬كض رؼ‪٤‬يح ك‪٠‬‬
‫ػَٔ‪ ٟ‬حٌُ‪ٝ ٠٠ٓ ٟ‬أك‪ ٠ٓ٬‬حُظ‪ٓ ٠‬خطض‪٤ًٝ ،‬ق طل‪ُٞ‬ض اُ‪ ٠‬ك‪ٞ٤‬حٕ‬
‫‪٣‬ؼَٔ ٖٓ أؿَ إٔ ‪٣‬ؤًَ ‪َ٘٣ٝ‬د ‪٘٣ٝ‬خّ‪ٝ ،‬ػخٍص ريحهِ‪ ٠‬حُ٘ـ‪ٕٞ‬‬
‫‪ً٘ٝ‬ض أٍ‪٣‬ي إٔ أ‪َٛ‬م رٌَ ٓخ أ‪ٝ‬ط‪٤‬ض ٖٓ ه‪ٞ‬س ك‪ٝ ٠‬ؿ‪ٌٛ ٚ‬ح حُؼخُْ‬
‫حٌُ‪ً٘ ٟ‬ض أػظزَ‪ٓ ٙ‬ـَى ٓوزَس طْ ‪ٝ‬أى‪ ٟ‬ك‪ٜ٤‬خ‪ ٌُٖ ،‬كـؤس ‪ٛ‬ؼيص ك‪٠‬‬
‫اكي‪ ٟ‬حُٔلطخص حَٓأس طلَٔ ‪١‬ل‪ٗٝ ،٬‬خىص ػِ‪ ٠‬كؤهَؿظ٘‪ٖٓ ٢‬‬
‫ٓظخ‪ٛ‬ظ‪ ٠‬ىحهَ أكِحٗ‪ٝ ٢‬أػخىط٘‪ ٢‬اُ‪ ٠‬حُ‪ٞ‬حهغ‪ًٝ ،‬خٗض اكي‪ٛ ٟ‬ي‪٣‬وخط‪٢‬‬
‫ك‪ ٢‬حَُٔكِش حُؼخٗ‪٣ٞ‬ش حُظ‪ ٢‬حٗوطؼض أهزخٍ‪ٛ‬خ ػ٘‪ ٌ٘ٓ ٠‬كظَس‪ ،‬ؿِٔض‬
‫رـ‪ٞ‬حٍ‪ٝ ١‬طزخىُ٘خ حُوز‪٬‬ص ‪ٝ‬حُؼ٘خم ‪ٝ‬ريأص ح‪ٓ٧‬جِش ػٖ ح‪٧‬ك‪ٞ‬حٍ ‪ٝ‬ػٖ‬
‫حُظـ‪َ٤‬حص حُظ‪ ٢‬كيػض ك‪ ٢‬ك‪٤‬خس ًَ ٓ٘خ‪ٝ ،‬ػِٔض ٓ٘‪ٜ‬خ أٗ‪ٜ‬خ أُؿزَِص ٌٓ٘‬
‫ٓ٘‪ٞ‬حص ػِ‪ ٠‬حُِ‪ٝ‬حؽ ٖٓ ٗو‪ ٫ ٚ‬طلز‪ٝ ٚ‬طؼ‪ٓ ٖ٤‬ؼ‪َٓ ٚ‬ؿٔش‪ٝ ،‬ك‪٠‬‬
‫حُ‪ٞ‬هض حٌُ ‪ً ٟ‬خٗض طلٌ‪ ٠‬ك‪ ٚ٤‬ػٖ ٗلٔ‪ٜ‬خ ً٘ض أٗظَ اُ‪ ٠‬حر٘‪ٜ‬خ حٌُ‪ٟ‬‬
‫طلِٔ‪ ٚ‬ػِ‪ً ٠‬ظل‪ٜ‬خ ‪ٝ‬ط‪ ٚٔ٠‬اُ‪ٛ ٠‬يٍ‪ٛ‬خ ‪ً٘ٝ‬ض أكٔي‪ٛ‬خ ػِ‪ٗ ٠‬ؼ‪ٍٞ‬‬
‫ح‪ٓٞٓ٧‬ش‪ٝ ،‬ك‪ ٖ٤‬ؿخء ى‪ٝ ٍٟٝ‬كٌ‪٤‬ض ػٖ ٗلٔ‪ ٠‬كٔيط٘‪ٛ ٢‬ي‪٣‬وظ‪٢‬‬
‫أٗ‪ُ٫ ٠‬حُض كَس ‪ُٔٝ‬ض ك‪ ٠‬هز‪٠‬ش ٍؿَ‪ٜٗٝ ،‬لظ٘‪ ٢‬أ‪ ٫‬أطِ‪ٝ‬ؽ ا‪ٖٓ ٫‬‬
‫ٗو‪ ٚ‬أكز‪ٝ ٚ‬أٓظط‪٤‬غ إٔ أطؼَ‪ ٟ‬أٓخٓ‪ُ ٕ٧ ٚ‬لظش حُظؼَ‪ُ ١‬لظش‬
‫هخ‪ٛ‬ش ‪ٓٝ‬ويٓش ‪٣ ٫‬ـ‪ ُٞ‬إٔ ٗؼ‪ٜ٘٤‬خ ا‪ ٫‬ك‪ ٠‬ك‪َ٠‬س ٖٓ ‪٣‬ؼ٘و٘خ‬
‫‪ٔ٣ٝ‬ظلن ٓ٘خًٍظ٘خ ك‪ٜ٤‬خ‪ًٌُٝ ،‬ي حُل‪٣ ٫ ٖ٠‬ـ‪ ُٞ‬إٔ طظَى أَٓأس‬
‫‪16‬‬
‫ٍؿ‪٣ ٬‬لظ‪ٜ٘٠‬خ ا‪ ٫‬إ ًخٗض ‪ٝ‬حػوش إٔ ك‪ ٚ٘٠‬هِن ‪٧‬ؿِ‪ٜ‬خ ٌُ‪ ٠‬طـي‬
‫ك‪ ٚ٤‬حَُحكش ‪ٝ‬ح‪ٓ٧‬خٕ‬
‫كٔؤُظ‪ٜ‬خ‪:‬‬
‫‪ -‬كٔ‪٤‬ظ‪ ٠‬رطؼْ حُل‪ً ٖ٠‬خّ َٓس ك‪ ٠‬ك‪٤‬خطي؟‬
‫‪َٓ ٫ٝ -‬س‬
‫‪َٓ ٫ٝ -‬س حُح‪ ٫ٝ .. ٟ‬كظ‪ٓ ٠‬غ كز‪٤‬زي هزَ حُـ‪ٞ‬حُ ؟‬
‫‪ -‬كز‪٤‬ز‪ً ٢‬خٕ هـ‪ ٍٞ‬ؿيح ‪ًٝ‬خٕ ٓل‪ ٖ٤‬ظَ‪ٝ‬ف طٔٔق رؤٕ ‪٣‬ل‪َٜ‬‬
‫كخؿش ر‪٘٤‬خ‪ٓٝ ،‬غ ؿ‪َٓ ٫ٝ ُٟٞ‬س ػَكض ‪٣‬ؼ٘‪ ٠‬ا‪ ٚ٣‬ك‪ ٖ٠‬رـي‪٫ٝ ،‬‬
‫َٓ‪ُ ٙ‬و‪٤‬ض ك‪ٝ ٚ٘٠‬هض ٓخ رلظخؿ‪ ٚ‬أ‪ ٝ‬كٔ‪٤‬ض إ ك‪ٓ ٚ٘٠‬وخٓ‪ٝ ٠‬اٗ‪ٚ‬‬
‫حطوِن ػ٘خٗ‪َٓ ٫ٝ ،٠‬س ىهِض حُل‪ ٖ٠‬ى‪ ٙ‬ربٍحىط‪ ٠‬أ‪ ٝ‬كٔ‪٤‬ض إ‬
‫حُل‪ ٖ٠‬ى‪ ٙ‬ر‪٤‬ل‪ٍٝ ٖ٠‬ك‪َٓ ٫ٝ ٢‬س كظ‪ ٠‬حطٔؤُض أٗخ ٗلٔ‪٤‬خ ػ٘ي‪ٟ‬‬
‫حٓظؼيحى ُِل‪ ٖ٠‬ى‪ٝ ،٧ ٫ٝ ٙ‬ر‪َٜ‬ف حُ٘ظَ ػٖ إ ٓ‪ٞ‬حء ػ٘ي‪ٟ‬‬
‫ٔخ‪ ..ٙ‬رْ‬‫حٓظؼيحى أ‪ ٧ ٝ‬اٗ‪ ٠‬ك‪ ًَ ٠‬حُلخ‪٫‬ص ٖٓ ػخ‪ِ٣‬ح‪ ٖٓٝ ٙ‬ك ّ‬
‫اكٔخّ ‪ٝ‬كٖ ه‪ٛ ٟٞ‬يه‪ ،٠٘٤‬إ ‪ ٌٕٞ٣‬ك‪٘٠‬ي ٖٓ ٌِٓي‪ٝ ،‬إ‬
‫‪ٓ ٌٕٞ٣‬لَ‪ ٝٝ‬ػِ‪ ،٠ٌ٤‬طؼ‪ٜ٘ٓ ٢٘٤‬ي حؿظ‪ٜ‬خري ػَ٘حص حَُٔحص‪،‬‬
‫ري‪ ٕٝ‬أ‪ ٟ‬حػظَح‪ ٝ‬أ‪ٓ ٝ‬لَ ٖٓ حُلَ‪ ٝ‬ى‪ُ ،ٙ‬لي ٓخ طظؼ‪ٞ‬ى‪ ١‬ػِ‪٠‬‬
‫ًي‪ٝ ،ٙ‬طؤهِٔ‪ٗ ٢‬لٔي اٗي ط٘ل‪ ٠ِٜ‬ػٖ حُيٗ‪٤‬خ ‪ٝ‬ػٖ حُل‪٤‬خس ه‪ ٍ٬‬ىهخ‪٣‬ن‬
‫حؿظ‪ٜ‬خري ًؤٗي رظظوِ‪ ٠‬ػٖ ؿٔٔي ُلي ٓخ طظْ ػِٔ‪٤‬ش حٗظ‪ٜ‬خً‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬ط‪َٜ‬ر‪ ٢‬رَ‪ٝ‬كي رؼ‪٤‬ي ‪ُٔٝ‬خ ‪٘٣‬ظ‪ ٠ٜ‬حٗظ‪ٜ‬خً‪ ٚ‬رظَؿؼ‪ ٠‬رَ‪ٝ‬كي ُـٔٔي‬
‫‪ٝ‬طؼ‪ ٢٘٤‬طخٗ‪ ٠‬ر‪ٝ ٚ٤‬حٗظ‪ًَٛ ٠‬خ‪ ٙ‬رْ ٓ‪٠‬طَس ‪ٍٝ ٕ٧‬كي ‪ ُّ٫‬طؼ‪ٖ٤‬‬
‫ؿ‪ ٙٞ‬ؿٔي‪.‬‬
‫‪ُِ -‬يٍؿش ى‪ ١‬؟؟؟!!!‬
‫‪ٝ -‬أًظَ ‪ ..‬أ‪ َٛ‬حُل‪ ٖٓ ٖ٠‬ىٍحػ‪ٝ ٠ًٞٔ٠٣ ٖ٤‬ه‪ ،ٙ٬‬حُل‪ٖ٠‬‬
‫‪ ٞٛ‬حُِ‪ُٔ ٠‬خ طيهِ‪ ٚ٤‬طلٔ‪ ٢‬إ ٍ‪ٝ‬كي ىهِض حُـ٘ش‪ٝ ،‬طزو‪ ٢‬كخٓش‬
‫رٔ٘ظ‪ ٠ٜ‬حَُحكش ‪ٝ‬ح‪ٓ٧‬خٕ ‪ٝ‬حُٔ‪ ّ٬‬حُ٘لٔ‪. ٢‬‬
‫ؿ‪ً َ٤‬ي‪ٛ ..ٙ‬يه‪٣ ٠٘٤‬زو‪ٓ ٠‬ـَى ؿٔي‪ُ٫ ٖ٣‬ه‪ ٖ٤‬ك‪ ٠‬رؼ‪ٞ‬‬
‫‪17‬‬
‫)‪(8‬‬
‫ًحص ُ‪ِ٤‬ش ٗؼَص رخُ‪٠‬ؼق ‪ٝ‬رؤ‪ٞ‬س حُ‪ٞ‬كيس‪ٗٝ ،‬ؼَص رخ‪٫‬كظ‪٤‬خؽ‬
‫ُِٔٔش كذ ‪ٝ‬ك٘خٕ ٖٓ ٍؿَ ‪٣‬لز٘‪ ٠٘ٔ٠٣ٝ ٠‬اُ‪ٛ ٠‬يٍ‪ٝ ٙ‬حٗظؼِض‬
‫ر‪ ٢‬حَُؿزش ‪ ٫ٝ‬حىٍ‪ُٔ ١‬خًح ًخٗض ٍؿزظ‪ ٢‬ط٘ظؼَ حك‪٤‬خٗخ ٍؿْ حٗ‪ْٜ‬‬
‫حؿظؼ‪ٞ‬ح ٓزذ حٗظؼخُ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حٗخ ‪١‬لِش؟‬
‫أٍهظ٘‪ ٠‬حَُؿزش ‪ِ٤١‬ش حُِ‪ َ٤‬كظ‪ٔٗ ٠‬ض ر‪ٜ‬ؼ‪ٞ‬رش‪ٝ ،‬حٓظ‪٤‬وظض ٖٓ‬
‫ٗ‪ ٠ٓٞ‬ك‪ٞٓ ٠‬ػي‪ ١‬حُٔؼظخى ‪ٝ‬ريأص ح‪ٓ٫‬ظؼيحى ُِوَ‪ٝ‬ؽ اُ‪ ٠‬ػِٔ‪٢‬‬
‫‪ٝ‬أػ٘خء ‪ٝ‬ه‪ٞ‬ك‪ ٢‬أٓخّ حَُٔآس ‪ٍ٫‬طيحء ‪َ١‬كظ‪ ٢‬ؿخثظ٘‪ٍٓ ٠‬خُش ػِ‪٠‬‬
‫حُ‪ٜ‬خطق ٖٓ حر٘ش ػٔ‪ًٝ ٠‬خٗض حَُٓخُش ط‪ٜ٘‬جش رؼ‪٤‬ي ٓ‪٬٤‬ى‪ ١‬حُٔخىّ‬
‫‪ٝ‬حُؼَ٘‪ ،ٖ٣‬كظًَض حُ‪ٜ‬خطق ‪ٝ‬طؤِٓض ٓ‪ٓ٬‬ل‪ ٢‬ك‪ ٠‬حَُٔآس ‪ٗٝ‬ؼَص‬
‫رلِٕ ٗي‪٣‬ي ػِ‪ ٠‬ػَٔ‪ ٟ‬حٌُ‪ َٔ٣ ٟ‬ى‪ ٕٝ‬إٔ أٗؼَ ك‪ ٚ٤‬رخُل‪٤‬خس ‪ُٞٝ‬‬
‫َُٔس ‪ٝ‬حكيس‪ ُْٝ ،‬أكون كظ‪ ٠‬كِٔ‪ ٠‬حُٔظزو‪ ٖٓ ٠‬ؿِٔش أك‪ ٠ٓ٬‬حُظ‪٠‬‬
‫أػيٓ‪ٜ‬خ حُ‪ٞ‬حهغ رؤٕ أ‪ٛ‬زق ُ‪ٝ‬ؿش ‪ٝ‬أٓخ‪ًِٔٝ ،‬خ ًخٗض حُٔ٘‪ٞ‬حص طَٔ‬
‫ًخٕ ٓ‪ ْٜ‬حُِٖٓ حُوخطَ ‪٣‬وظَد ٖٓ ا‪ٛ‬خرش كِٔ‪ ٠‬ح‪٧‬ه‪ٝ َ٤‬هظِ‪ ٚ‬أ‪٠٣‬خ‪،‬‬
‫‪ً٘ٝ‬ض أٓؤٍ ٗلٔ‪٤ً ٠‬ق ‪ ٌٕٞ٣‬طؤهَ كِْ حُِ‪ٝ‬حؽ رٔزذ إٔ ًُي ‪ٞٛ‬‬
‫هيٍ‪ٟ‬؟ ‪ُٔٝ‬خًح أٗخ ‪ٓ ٖٓ ًَٝ‬ؼِ‪ ٠‬طظؤهَ أهيحٍٗخ؟ ‪ُٔٝ‬خًح ‪ٌٕٞ٣ ٫‬‬
‫حُٔزذ ‪ ٞٛ‬حُٔـظٔغ رؼخىحط‪ٝ ٚ‬طوخُ‪٤‬ي‪ًُٝ ٙ‬ي حُِكخّ حُ٘ي‪٣‬ي ‪ٝ‬حُل‪٤‬خس‬
‫حُظ‪ ْ٤ُ ٠‬ك‪ٜ٤‬خ ك‪٤‬خس؟؟ ‪ُٔٝ‬خًح ػِ‪ ٠‬حُلظخس ك‪ٌٛ ٠‬ح حُٔـظٔغ إٔ طؼ‪ٖ٤‬‬
‫ُظ٘ظظَ ًَ ٗ‪٠‬ء كظ‪٘ٔ٣ ٠‬ل‪ُٜ ٙٞ‬خ ‪٣ٝ‬وزَ‪ٛٝ‬خ أٗ‪ ٚ‬هيٍ‪ٛ‬خ؟ ‪ُٔٝ‬خًح‬
‫حك‪٘ٓ٬‬خ ىحثٔخ ٓئؿِش ح‪ٓ ٝ‬ظ‪ٞ‬هل‪ ٚ‬ػِ‪ٓ ٠‬ـت حكي‪ ْٛ‬ح‪ٞٓ ٝ‬حكوظ‪ٚ‬؟ كظ‪٠‬‬
‫حَُؿزش ك‪ ٠‬طٌ‪ ٖ٣ٞ‬أَٓس ‪ٝ‬ريح‪٣‬ش ك‪٤‬خس ٓوظِلش ‪٫‬ري إٔ ط٘ظظَ حُلظخس إٔ‬
‫‪٣‬ؤط‪ ٠‬أكي‪٣ٝ ْٛ‬طِز‪ٜ‬خ ُِِ‪ٝ‬حؽ ُظزيأ ك‪٤‬خط‪ٜ‬خ‪ َٛٝ ،‬حُِ‪ٝ‬حؽ رخُلؼَ ريح‪٣‬ش‬
‫حُل‪٤‬خس أّ ٗ‪ٜ‬خ‪٣‬ظ‪ٜ‬خ أّ إٔ أ‪٤ٔٛ‬ظ‪ ٚ‬ك‪ٓ ٠‬ـظٔؼ٘خ طؼ‪ٞ‬ى اُ‪ٓ ٠‬خ ‪٣‬ظْ طلو‪٤‬و‪ٚ‬‬
‫ٓ٘‪ ٚ‬؟؟‬
‫هَؿض اُ‪ ٠‬ػِٔ‪ًٍٝ ٠‬زض ح‪٫‬ط‪ٞ‬ر‪ًٝ ْ٤‬خٕ ٗي‪٣‬ي ح‪ُ٫‬ىكخّ‪ٝٝ ،‬هلض‬
‫ك‪ ٠‬حَُٔٔ ر‪ ٖ٤‬حُٔوخػي ‪ً٘ٝ‬ض ‪ُُ٫‬ض ػِ‪َٝٗ ٠‬ى‪ٝ ٟ‬كِٗ‪٠‬‬

‫‪18‬‬
‫‪ٝ‬حٗـٔخٓ‪ ٠‬ك‪ ٠‬أٓجِظ‪ٍٝ ،٠‬أ‪٣‬ض ٖٓ ٗخكٌس ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪ٍ ْ٤‬ؿ‪َ٠٣ ٬‬د‬
‫أَٓحس طلَٔ ‪١‬ل‪٣ٝ ٬‬زي‪ ٝ‬حٗ‪ٜ‬خ ُ‪ٝ‬ؿظ‪٣ ُْٝ ،ٚ‬ظلَى أكيح ٖٓ حُ٘خّ‬
‫ُِيكخع ػ٘‪ٜ‬خ‪ًُ ،‬ي ‪ ٕ٧‬ك‪ٓ ٠‬ـظٔؼ٘خ ‪ٌٛ‬ح كن َُِؿَ إٔ ‪َ٠٣‬د أَٓحط‪ٚ‬‬
‫‪ٜ٘٤ٜ٣ٝ‬خ ك‪ ٠‬ح‪ٝ ٟ‬هض ‪٘٣‬خء‪ٓ ٢ٌُ٘ ،‬ؤُض ٗلٔ‪ٓ ٢‬خًح ُ‪ً ٞ‬خٕ ‪ٌٛ‬ح‬
‫حَُؿَ ‪٣‬وزِّ‪ٜ‬خ ح‪٣ ٝ‬لظ‪ٜ٘٠‬خ ك‪ ٠‬حُ٘خٍع؟ حُـٔ‪٤‬غ ‪٣‬ؼَف ح‪٩‬ؿخرش ‪ٌُُٝ‬ي‬
‫ُ‪ ْ٤‬ػِ‪٘٤‬خ إٔ ٗ٘ظظَ ٖٓ ٓـظٔغ ‪٣‬ز‪٤‬ق حُ‪َ٠‬د ‪٘ٔ٣ٝ‬غ حُلذ ا‪ ٫‬إٔ‬
‫‪٘١ٞٓ ٌٕٞ٣‬خ ٌُخث٘خص ٓ٘‪ٛٞ‬ش‪ٝ ،‬كـؤس حهظَد ٓ٘‪ ٠‬أكي‪ ٖٓ ْٛ‬حُوِق‬
‫‪ٝ‬ريأ رِٔٔ‪ ٠‬رلٌٍ‪ ،‬ك‪ٞ‬ؿيص ٗلٔ‪ٔٓ ٠‬ظِٔٔش ُ‪ًٝ ٚ‬ؤٗ‪ٓ ٠‬خ ػيص‬
‫أٓظط‪٤‬غ إٔ أهخ‪ ّٝ‬أ‪ ٝ‬أىحكغ ػٖ ٗلٔ‪ ٠‬أ‪ُ ٝ‬ؼِ‪ً٘ ٠‬ض ًَ‪ٛ‬ظ‪ٜ‬خ ‪ٗٝ‬ؼَص‬
‫رؤٗ‪ٜ‬خ طٔظلن ح‪ٛ٩‬خٗش ‪ٝ‬إٔ ط‪ٜ‬زق ٓٔظزخكش ‪ٌٌٛ‬ح‪ٝ ،‬أػ٘خء طلَٗ‪ ٚ‬ر‪٠‬‬
‫‪ٔٛٝ‬ظ‪ ٠‬ط‪ٞ‬هق ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪ ْ٤‬ك‪ ٠‬اٗخٍس َٓ‪ٝٝ ٍٝ‬هؼض ػ‪٘٤‬خ‪ ٟ‬ػِ‪٠‬‬
‫ٓ‪٤‬خٍس طوق رـ‪ٞ‬حٍ ح‪٧‬ط‪ٞ‬ر‪ًٝ ْ٤‬خٕ ر‪ٜ‬خ كظخس ك‪ٓ ٠‬ؼَ ػَٔ‪ ٟ‬طـِْ‬
‫رـ‪ٞ‬حٍ ٗخد ‪٣ٝ ْ٤ٓٝ‬ظزخى‪ ٕ٫‬حُلي‪٣‬غ ‪ٝ‬ػِ‪ٝ ٠‬ؿ‪ٜٔ٘ٓ ًَ ٚ‬خ حرظٔخٓش‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٠‬حُٔوؼي حُوِل‪ ٠‬رخُٔ‪٤‬خٍس ًخٕ ‪٘ٛ‬خى ‪١‬لِ‪ ٖ٤‬ك‪ ٠‬ؿخ‪٣‬ش حُ‪ٓٞ‬خٓش‬
‫‪ِ٣‬ؼزخٕ ‪٠٣ٝ‬لٌخٕ‪ٝ ،‬هظ‪ٜ‬خ كَص ٓ٘‪ ٠‬ىٓؼش ُْ أٓظطغ ٓ٘ؼ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬رو‪٤‬ض‬
‫ٓٔظِٔٔش ٌُُي حٌُ‪٣ ٟ‬وق هِل‪ٝ ٠‬ريأص ؿَأط‪ ٚ‬طِىحى‪.‬‬
‫)‪(9‬‬
‫ًحص ُ‪ِ٤‬ش‪ً٘ ،‬ض أٗؼَ رخَُِٔ ‪ٝ‬حُ‪ٞ‬كيس ًؼخىط‪ٝ ٠‬كظلض ٓ‪ٞ‬هغ‬
‫حُظ‪ٞ‬ح‪ َٛ‬ح‪٫‬ؿظٔخػ‪ ٠‬ك‪ ْ٤‬ر‪ٞ‬ى ‪ًٝ‬خٕ أ‪ٝ ٍٞ٘٘ٓ ٍٝ‬هؼض ػ‪٘٤‬خ‪ٟ‬‬
‫ػِ‪ُ٘ ٚ٤‬و‪ ٚ‬حٓٔ‪ " ٚ‬هخُي " ‪ًٝ‬خٕ ٓ٘٘‪ ٍٙٞ‬رؼ٘‪ٞ‬حٕ (ٓلخ‪٣ ْ٤ٛ‬ـذ‬
‫إٔ ط‪ٜ‬لق) ‪ًٝ‬خٕ ‪٣‬ؼزض رخُيُ‪ً ٖٓ َ٤‬ظذ حُظلخٓ‪ َ٤‬إٔ ٓؼخٗ‪ ٢‬رؼ‪ٞ‬‬
‫ح‪٣٥‬خص ُ‪ًٔ ْ٤‬خ ‪٣‬ل‪ٜٜٔ‬خ ٓؼظْ حُ٘خّ ٓؼَ ح‪٣٥‬ش " ‪ٝ‬أط‪ٞ‬ح حُز‪ٞ٤‬ص ٖٓ‬
‫أر‪ٞ‬حر‪ٜ‬خ" ‪ٝ‬أٗ‪ٜ‬خ ُ‪ُٜ ْ٤‬خ ػ‪٬‬هش رخُِ‪ٝ‬حؽ ‪ٝ‬حٕ ٓزذ ِٗ‪ُٜٝ‬خ ًٔخ ػزض‬
‫ك‪ ٠‬حُ‪ٜ‬ل‪٤‬ل‪ً ،ٖ٤‬خٕ ُِ٘‪ ٠ٜ‬ػٖ ػخىس ٖٓ ػخىحص أ‪ َٛ‬حُـخ‪٤ِٛ‬ش حٌُ‪ٖ٣‬‬
‫ًخٗ‪ٞ‬ح اًح أكَٓ‪ٞ‬ح‪٣ ُْ ،‬يهِ‪ٞ‬ح حُز‪ٞ٤‬ص ٖٓ أر‪ٞ‬حر‪ٜ‬خ‪ ،‬طؼزيح رٌُي‪ٝ ،‬ظ٘خ‬
‫أٗ‪ ٚ‬رَ كؤهزَ هللا أٗ‪ ْ٤ُ ٚ‬رزَ‪ٝ ،‬ك‪ ٠‬طلٔ‪ َ٤‬ح‪٣٥‬ش " حُوز‪٤‬ؼخص‬
‫ُِوز‪٤‬ؼ‪ٝ ٖ٤‬حُوز‪٤‬ؼ‪ُِ ٕٞ‬وز‪٤‬ؼخص ‪ٝ‬حُط‪٤‬زخص ُِط‪٤‬ز‪ٝ ٖ٤‬حُط‪٤‬ز‪ُِ ٕٞ‬ط‪٤‬زخص‬
‫‪19‬‬
‫أ‪ُٝ‬جي ٓزَّأ‪ٔٓ ٕٝ‬خ ‪٣‬و‪ٓ ُْٜ ُٕٞٞ‬ـلَس ‪ٍُٝ‬م ًَ‪ "ْ٣‬هخٍ أٗ‪ٜ‬خ ؿخءص‬
‫ك‪٤ٓ ٠‬خم حُظؼو‪٤‬ذ ػِ‪ ٠‬كخىػش ح‪٩‬كي ‪ٝ‬ػوخد أ‪ٛ‬لخر‪ٝ ٚ‬طؤى‪٣‬ذ‬
‫حُوخث‪ ٖ٤٠‬ك‪ ٠‬حػَح‪ ٝ‬حُ٘خّ ‪ٓٝ‬ؼ٘خ‪ٛ‬خ إٔ حٌُِٔخص حُوز‪٤‬ؼش ‪ ٫‬ط‪ٜ‬يٍ‬
‫ح‪ ٖٓ ٫‬حُوز‪٤‬ؼخص ‪ٝ‬حُوز‪٤‬ؼ‪ٝ ٖ٤‬حٌُِٔخص حُط‪٤‬زش ‪ ٫‬طوَؽ ح‪ٖٓ ٫‬‬
‫حُط‪٤‬ز‪ٝ ٖ٤‬حُط‪٤‬زخص‪ٜ٣ ٫ٝ ،‬ق حُو‪ ٍٞ‬رؤٕ ٓؼ٘خ‪ٛ‬خ ‪ ٞٛ‬حٕ حَُؿَ‬
‫حُوز‪٤‬غ ‪٣‬ظِ‪ٝ‬ؽ هز‪٤‬ؼش ٓؼِ‪ٝ ٚ‬حُط‪٤‬ذ ‪٣‬ظِ‪ٝ‬ؽ ‪٤١‬زش ‪ٝ‬ح‪ ٫‬كٔخ حُو‪ ٍٞ‬ك‪٠‬‬
‫رؼ‪ ٞ‬ح‪ٗ٫‬ز‪٤‬خء حٌُ‪ً ٖ٣‬خٗض ُ‪ٝ‬ؿخط‪ً ْٜ‬خكَحص ٓؼَ ٗ‪ٞ‬ف ‪١ُٞٝ‬؟؟‬
‫َحٕ" ح‪ ١‬حُٔ‪ٜ‬خكزخص َٓح ُٔٔخٍٓش حُِٗ‪٠‬‬ ‫ص ْ‬
‫أهي ٍ‬ ‫‪ٝ‬ه‪ُٓ ٫ٝ " ُٚٞ‬ظ َِّو ٌَح ِ‬
‫‪ًٔ ْ٤ُٝ‬خ ه‪ َ٤‬أٗ‪ ٚ‬ح‪ ١‬طؼخَٓ ر‪ ٖ٤‬حَٓأس ‪ٍٝ‬ؿَ ك‪ ٠‬ا‪١‬خٍ ػَٔ ح‪ٝ‬‬
‫ُٓخُش ‪٘٣‬طزن ػِ‪ ٠‬حَُٔأس ‪ ٌٙٛ‬ح‪٣٥‬ش‪.‬‬
‫ً٘ض أطخرغ ىحثٔخ ٓ٘٘‪ٍٞ‬حط‪ٝ ٚ‬طؼـز٘‪ٓ ٠‬ؼظْ آٍحث‪ ،ٚ‬حُظ‪ ٠‬ؿخُزخ ٓخ‬
‫ط‪ٜ‬يٓ٘‪ٝ ٢‬طـ‪ َ٤‬رؼ‪ ٞ‬ه٘خػخط‪ٝ ٠‬أؿي‪ٛ‬خ ٓظٔوش ٓغ حُ‪ٞ‬حهغ‪ُْ ٠ٌُ٘ ،‬‬
‫أكٌَ أريح ك‪ٓ ٠‬لخىػظ‪ ٚ‬أ‪ ٝ‬كظ‪ ٠‬اريحء اػـخر‪ ٠‬رآٍحث‪ ٚ‬أ‪٘ٓ ٝ‬خه٘ظ‪ٚ‬‬
‫ك‪ٜ٤‬خ‪ً٘ ٠ٗ٫ٝ ،‬ض ك‪ ٠‬طِي حُِ‪ِ٤‬ش ك‪ ٠‬أٗي حُلخؿش إٔ أكٌ‪ٓ ٠‬غ أ‪ٟ‬‬
‫ٗو‪ ،ٚ‬ريأص ٓؼ‪ٓ ٚ‬لخىػش ٗؼَص ك‪ٜ٤‬خ رخَُحكش ٌٓ٘ حُيهخثن ح‪،٠ُٝ٧‬‬
‫‪ٝ‬حٓظَِٓض ك‪ ٠‬حٌُ‪ ّ٬‬ػٖ ٗلٔ‪ٝ ٠‬كٌ‪٤‬ض ُـ‪ ٚ‬كٌخ‪٣‬ظ‪ٓ ٠‬غ ح‪ٔٗ٩‬خٕ‬
‫حٌُ‪ ٟ‬أكززظ‪٘ٓٝ ٚ‬لظ‪ ٚ‬حٌُؼ‪ َ٤‬ػْ هٌُ٘‪ٍٝ ٠‬كَ‪" ٌٖ٣ ُْٝ ،‬هخُي"‬
‫أػ٘خء كٌ‪َ٣ ُٚ ٢‬ى ٓ‪ ٟٞ‬رَى‪ٝ‬ى ٓوظ‪َٜ‬س أ‪ٔ٣ ٝ‬ؤُ٘‪ ٠‬ػٖ ٗ‪٠‬ء‬
‫رو‪ٓ ٜٙٞ‬خ أكٌ‪ٝ ٚ٤‬رؼي إٔ حٗظ‪٤ٜ‬ض ٖٓ َٓى ه‪ٜ‬ظ‪ ٠‬حٗظظَص ٍى‪ٙ‬‬
‫كِْ ‪َ٣‬ى ٍؿْ ظ‪ ٍٜٞ‬ػ‪ٓ٬‬ش ٍإ‪٣‬ظ‪َُٓ ٚ‬خثِ‪ٗ ،٠‬ؼَص رـَك‪ٌُ ٚ‬زَ‪٣‬خث‪٠‬‬
‫رظـخ‪ٝ ٠ُ ِٚٛ‬أٍِٓض ُ‪ٍٓ ٚ‬خُش أه‪َ٤‬س هِض ك‪ٜ٤‬خ "أٗخ أٓلش ُ‪ُ٪‬ػخؽ‬
‫‪ٝٝ‬ح‪ٟ‬ق إٔ ظ٘‪ ٠‬ك‪٤‬ي ٓخًٖ٘ ‪ٛ‬ق ‪ٝٝ‬ح‪ٟ‬ق اٗي ك‪ٜٔ‬ظ٘‪ ٠‬ؿِ‪ٝ ٢‬أً‪٤‬ي‬
‫هِض ػ٘‪ ٠‬أٗ‪ ٠‬ر٘ض ٗٔخٍ رْ ٖٓ ٓ‪ٗ ٖٓ ٠ٗ٫ ..ْٜ‬يٓخٗش ‪ٝ‬كؼ‪٬‬‬
‫حٍطلض ُٔخ كٌ‪٤‬ظِي‪".‬‬
‫‪ٝ‬هزَ إٔ أٓـَ هَ‪ٝ‬ؿ‪ ٖٓ ٠‬حُٔ‪ٞ‬هغ ‪ٝ‬أٓظؼي ُِ٘‪ ّٞ‬ؿخثظ٘‪ٚ٘ٓ ٠‬‬
‫ٍٓخُش " أ‪ ٫ٝ‬أٓق ػِ‪ ٠‬حُظؤه‪ َ٤‬ك‪ ٠‬حَُى ‪٣ٝ‬خٍ‪٣‬ض ر‪ ٕ٬‬طظَٔػ‪٠‬‬
‫ك‪ ٠‬أكٌخٓي رؼي ًي‪ ،ٙ‬ػخٗ‪٤‬خ أٗخ ٓٔظل‪ َ٤‬أً‪ٞٗ ٕٞ‬كظي ًي‪١ٝ ،ٙ‬زؼخ‬
‫‪20‬‬
‫حٗظ‪ ٖٓ ٠‬ر٘ض ٗٔخٍ ػ٘خٕ حُز٘ض حُ٘ٔخٍ ٖٓ حُز٘ض حُِ‪ ٠‬ؿِطض‬
‫‪ ٕ٧‬أ‪ ٟ‬ر٘ض ك‪ ٠‬ح‪ٝ ٍٝ٧‬ح‪٥‬هَ رَ٘ ‪١ٝ‬ز‪٤‬ؼ‪ ٠‬اٗ‪ٜ‬خ طـِ‪ ٢‬أٓخ حُز٘ض‬
‫حُ٘ٔخٍ رخُ٘ٔزش ُ‪ ٠‬ك‪ ٠ٜ‬حُز٘ض حُِ‪ ٠‬حطؼ‪ٞ‬ىص ػِ‪ ٠‬حُـِ‪ ٢‬ك‪ ٠‬أ‪ٝ ٟ‬هض‬
‫‪ٓٝ‬غ أ‪ ٟ‬كي‪ٝ ..‬حٗظ‪ً ٖٓ ٠‬ي‪ً٘ ُٞٝ ..ٙ‬ظ‪ ٠‬ؿِطظ‪ ٠‬طزو‪ ٠‬ؿِطظي ك‪٠‬‬
‫حهظ‪٤‬خٍ حُ٘و‪ ٚ‬حُِ‪ٔ٣ ٠‬ظلن ط‪٠‬ل‪ ٠‬ػ٘خٗ‪ ٚ‬أ‪ ٝ‬طٔ٘ل‪٘ٓ ٚ٤‬خػَى"‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٠‬هظخّ ٓلخىػظ٘خ حٍَٓ ُ‪ " ٠‬حٗخ كخْٓ ك‪ٓ٬ً ٠‬ي حٗي رو‪٤‬ظ‪٢‬‬
‫طٌَ‪ٗ ٢ٛ‬لٔي‪ٝ ،‬ػخ‪ِ٣‬ى هزَ ٓخ ط٘خٓ‪ ٢‬طخهي‪ ١‬ىٕ ‪ٝ‬طول‪ ٢‬هيحّ‬
‫َٓآ‪٣‬ظي ُ‪ٓ ّٞ٣ ١‬خ حط‪ُٞ‬يط‪ٝ ،٢‬طز‪ُ ٢ٜ‬ظلخ‪ َ٤ٛ‬حٗ‪ٞ‬ػظي ر‪ٜ‬ي‪ٝ‬ء ‪ٝ‬طؤَٓ‬
‫‪ٝ‬رؼي‪ ٖ٣‬ط٘ـِ‪ٌ٣ِٓ ٢‬خ ‪ٛ‬خى‪ٝ ٚ٣‬طٔظَه‪ ٢‬ػِ‪َ٣َٓ ٠‬ى ٗ‪٣ٞ‬ش‪،‬‬
‫‪ٝ‬أكِٔ‪ٝ ٢‬حٗظ‪ٓ ٢‬لظلش ػ٘‪ ٢ٌ٤‬ح‪ ١‬كِْ ؿٔ‪٣ َ٤‬وِ‪ ٢ٌ٤‬طزظٔٔ‪ٝ ٢‬طزو‪٢‬‬
‫ٓزٔ‪ٝ ،ٚ١ٞ‬رؼي‪ ٖ٣‬طِزٔ‪ٛ ٢‬ي‪ٓٝ‬ي ‪ٝ‬ط٘خٓ‪ ٖٓ ٢‬ؿ‪ٓ َ٤‬خ طلٌَ‪ ١‬ك‪ ٠‬ح‪١‬‬
‫كخؿ‪ٝ ٚ‬أظٖ حٗي رؼي‪ٛ‬خ ‪ٛ‬ظ‪ٜ‬ل‪ٝ ٢‬حٗظ‪ ٠‬كخٓ‪ ٚ‬حٗي حط‪ُٞ‬يط‪ٖٓ ٢‬‬
‫ؿي‪٣‬ي"‬
‫ُْ أًٖ أط‪ ٍٜٞ‬حريح إٔ ‪٣‬يم هِز‪َٓ ٠‬س أهَ‪٣ٝ ٟ‬ؼ٘ن أكي رظِي‬
‫حُطَ‪٣‬وش حُظ‪ ٠‬ػ٘وض ر‪ٜ‬خ "هخُي" حُ٘خد حُٔؼوق حٌُ‪ً ٟ‬خٕ ٗخكٌط‪٠‬‬
‫َُإ‪٣‬ش ‪ٌٛ‬ح حُؼخُْ رٌَ٘ ٓوظِق ‪ٝ‬ر٘ظَس حرؼي ًؼ‪َ٤‬ح ٖٓ ٗظَط‪٠‬‬
‫حُٔلي‪ٝ‬ىس هزَ ٓؼَكظ‪ ٢‬ر‪ٝ ،ٚ‬أ‪ٛ‬زق ىُ‪ُِ ٠ِ٤‬ؼ‪ ٖ٤‬ك‪ ٌٙٛ ٢‬حُيٗ‪٤‬خ‬
‫رخُطَ‪٣‬وش ح‪٧‬ك‪ ُْٝ ،َ٠‬أٗؼَ أريح أٗ‪ ٠‬أًزَ ٓ٘‪ ٚ‬رٔ٘ظ‪ً٘ٝ ٖ٤‬ض أٗؼَ‬
‫أٗ‪١ ٠‬لِش أٓخّ أِٓ‪ٞ‬ر‪ٝ ٚ‬ػِٔ‪ٝ ٚ‬ػوخكظ‪ٝ ٚ‬ك‪ُ ًَ ٠‬لظش ًخٗض طَٔ ػِ‪٠‬‬
‫ٓؼ‪ً٘ ،ٚ‬ض أطؼِْ ٓ٘‪ ٚ‬حٌُؼ‪.َ٤‬‬
‫‪ًٝ‬حص ‪ ّٞ٣‬حٗظوِض ُؼَٔ ؿي‪٣‬ي‪ً٘ٝ ،‬ض أٌٗ‪ ُٚ ٞ‬ػيّ حٍط‪٤‬خك‪ ٠‬ك‪ٚ٤‬‬
‫‪ٞٓٝ‬ء ٓؼخِٓش حُِٓ‪٬٤‬ص ‪٘ٛ‬خى ‪ٝ‬ا‪َٛ‬حٍ‪ ٖٛ‬ػِ‪ ٠‬إٔ أه‪ ّٞ‬رؼِٔ‪٠‬‬
‫رخُطَ‪٣‬وش حُٔؼظخىس‪ ٫ٝ ،‬حٓظؼَٔ ػوِ‪ ٢‬ك‪ ٠‬حرظٌخٍ ح‪٣َ١ ١‬وش أهَ‪،ٟ‬‬
‫ٍؿْ إٔ ُي‪َ١ ٟ‬م أك‪ َ٠‬طـؼِ٘‪ ٠‬أطْ ػِٔ‪ ٠‬ػِ‪ ٠‬أًَٔ ‪ٝ‬ؿ‪ ٚ‬ك‪ٝ ٠‬هض‬
‫أَٓع ‪ٝ‬ر٘ظخثؾ أك‪ٟ ،َ٠‬لي "هخُي" كظؼـزض ٖٓ ‪ٟ‬لٌظ‪ٍ ٚ‬ؿْ أٗ‪٠‬‬
‫ً٘ض ك‪ ٠‬كخُش ‪َ٣‬ػ‪ُٜ ٠‬خ ٖٓ حُ‪٤٠‬ن ‪ٝ‬حُلِٕ‪ ٌُٚ٘ ،‬رٍَ ٓزذ ‪ٟ‬لٌ‪ٚ‬‬
‫ك‪ ٖ٤‬هخٍ "ػخٍكش‪ٌِ٘ٓ ..‬ظي ى‪ ٟ‬رظلٌَٗ‪ ٠‬رخُؼخُْ حُِ‪ ٠‬حك٘خ ػخ‪ٖ٤٘٣‬‬
‫‪21‬‬
‫ك‪ ،ٚ٤‬حُؼخُْ ًِ‪ ٚ‬ػخَٓ ُ‪ٌٓ ٟ‬خٕ ٗـِي رخُظز‪ ٕ٧ ٢‬ك‪ٗ ٚ٤‬خّ كخًَ‪ٖ٣‬‬
‫اٗ‪ ْٜ‬ػ٘خٕ ‪ِٞٛٝ‬ح ٌُِٔخٕ ى‪ ٙ‬هزِي‪٣ ،‬زو‪ٔٛ ٠‬خ أػِْ ٓ٘ي ر٘ج‪ٚٗٞ‬‬
‫‪ٝ‬ػِ‪ ٠ٌ٤‬حٗي طؼ‪ ٠٘٤‬ك‪ ٚ٤‬ر٘لْ ه‪ٞ‬حٗ‪٣َ١ٝ ْٜ٘٤‬وظ‪ٓ ْٜ‬غ إ حُو‪ٞ‬حٗ‪ٖ٤‬‬
‫‪ٝ‬حُطَم حُِ‪ ٠‬هٍَ‪ٝ‬ح ‪٣‬ؼ‪ٞ٘٤‬ح ر‪ٜ٤‬خ حهظَػ‪ٛٞ‬خ ‪ٔٛ‬خ أ‪ٗ ٝ‬خّ هزِ‪ْٜ‬‬
‫ػ٘خٕ ‪٣‬ي‪َٝ٣‬ح ر‪ٜ٤‬خ حٌُٔخٕ ٖٓ ًخٗض ٓ‪ٞ‬ؿ‪ٞ‬ىس ‪ٝ‬حٌُٔخٕ كَ‪ٜٟ‬خ‬
‫ػِ‪ٝ ،ْٜ٤‬حُـَ‪٣‬ذ إ أ‪ٓ ٟ‬لخ‪ُٝ‬ش ُ‪٫ ٠ٌ٤‬هظَحع ‪٣َ١‬وش ؿي‪٣‬يس‬
‫ط‪ ٠ِٛٞ‬ر‪ٜ٤‬خ ُِ‪ٜ‬يف رٌَ٘ أك‪ َ٠‬ر‪٤‬ؼظزَ‪ٛٝ‬خ ط‪ٜ‬ي‪٣‬ي ُ‪ٞ‬ؿ‪ٞ‬ى‪ٕ٧ ْٛ‬‬
‫ٓؼ٘‪ً ٠‬ي‪ ٙ‬حٗي ‪ٛ‬ظخهي‪ٌٓ ٟ‬خٗ‪ٝ ْٜ‬طـ‪ َٟ٤‬ػخُٔ‪ ..ْٜ‬رْ ‪ ُّ٫‬طلخٍر‪٠‬‬
‫ػ٘خٕ طلَ‪٣َ١ ٠ٟ‬وظي ٓخىحٓض ؿي‪٣‬ي‪ٛٝ ٙ‬ل‪٤‬ل‪ٝ ٚ‬طؤًي‪ ٟ‬اٗي ‪ُّ٫‬‬
‫ك‪ ّٞ٣ ٠‬ط٘ظ‪ ٕ٧ َٟٜ‬حُِٖٓ ػَٔ‪ٓ ٙ‬خ ر‪٤‬وق ػ٘ي كي ‪ٔٓٝ‬ظل‪َ٤‬‬
‫‪َ٣‬ؿغ ُِوِق أريح‪.‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ ّٞ٣ ٠‬آهَ ً٘ض أُؼٖ ك‪ ٚ٤‬حُويٍ حٌُ‪ ٟ‬ؿؼِ٘‪ ٠‬أٌٖٓ ك‪ًُ ٠‬ي حُل‪٠‬‬
‫حُ٘ؼز‪ً٘ٝ ،٠‬ض أٌٗ‪ ُٚ ٞ‬ط‪َٜ‬كخص حُـ‪َ٤‬حٕ‪ٝ ،‬هزق حُ٘‪ٞ‬حٍع رٔزذ‬
‫اُوخء حُؤخٓش ك‪ٜ٤‬خ‪ٝ ،‬حٗظ٘خٍ حُزِطـش‪ٝ ،‬كٔيط‪ ٚ‬أٗ‪٣ ٚ‬ؼ‪ ٖ٤‬ك‪ٌٓ ٠‬خٕ‬
‫ٍحم ٓغ أكي أ‪ٛ‬يهخث‪ٜٓٞ٣ٝ ،ٚ‬خ ‪ٟ‬لي أ‪٠٣‬خ ‪ٓٝ‬ؤُ٘‪ٓ ٠‬خًح ُ‪ ٞ‬إٔ‬ ‫ٍ‬
‫حَُ٘‪١‬ش حػظوِض ًَ حُزِطـ‪٤‬ش ‪ٝ‬حُوخٍؿ‪ ٖ٤‬ػٖ حُوخٗ‪ٝ ،ٕٞ‬حطلن أ‪َٛ‬‬
‫حُل‪ ٠‬ػِ‪ٍ ٠‬كغ حُؤخٓش ‪ٝ‬ػيّ اُوخث‪ٜ‬خ رٌَ٘ ػ٘‪ٞ‬حث‪ٓٝ ،٠‬ؼخهزش ٖٓ‬
‫‪٣‬وخُق أ‪ِٞٓ ٟ‬ى ك‪٠‬خٍ‪ َٛ ،ٟ‬رؼي ًُي ٓ‪ ٌٕٞ٤‬حُل‪ ٠‬حٌُ‪ ٟ‬أٌٖٓ‬
‫ك‪ ٚ٤‬أك‪ ٖٓ َ٠‬ك‪ ٌْ٤‬حُ٘ؼز‪٠‬؟ هِض ‪ ،٫‬ك‪٠‬لي ‪ٝ‬هخٍ إً ‪ ٠ٛ‬ح‪ٍ٩‬حىس‬
‫‪ٔ٤ُٝ‬ض ح‪٧‬هيحٍ‪.‬‬
‫‪ ُْٝ‬طؼي حَُٓخثَ ‪ٝ‬حُٔلخىػخص حُ‪ٜ‬خطل‪٤‬ش طٌل‪٘٤‬خ ‪ًٝ‬حص ‪ِ١ ّٞ٣‬ذ هخُي‬
‫ٍإ‪٣‬ظ‪ٝ ،٠‬ك‪ ٠‬أ‪ُ ٍٝ‬وخء ر‪٘٘٤‬خ ٓؤُظ‪ٝ ٚ‬أٗخ أؿِْ رـ‪ٞ‬حٍ‪ ٙ‬ك‪٠‬‬
‫"ًخكظ‪٣َ٤‬خ" ٓطِش ػِ‪ ٠‬حُ٘‪َٜ‬‬
‫‪ -‬ا‪ ٚ٣‬حُلخؿش حُِ‪ ٠‬طوِ‪٤‬ي طلخكع ػِ‪ ٠‬ر٘ض رظلز‪ٜ‬خ‬
‫‪ٗ -‬ظَ‪٣‬ش حُ٘‪٫ًٞٞ‬طش‬
‫ك‪٠‬لٌض ‪ٓٝ‬ؤُض ‪:‬‬

‫‪22‬‬
‫‪ -‬ا‪ ٚ٣‬رو‪ٗ ٠‬ظَ‪٣‬ش حُ٘‪٫ًٞٞ‬طش ى‪ ٟ‬؟‬
‫‪ -‬حُز٘ض ُٔخ طو‪ ٍٞ‬أٗ‪ٜ‬خ رظلذ حُ٘‪٫ًٞٞ‬طش ى‪ٓ ٖٓ ٙ‬ؼ٘خ‪ ٙ‬أٗ‪ ٠‬أىهَ‬
‫ٓلَ كِ‪٣ٞ‬خص ‪ٝ‬أٗظَ‪ ٟ‬ػَ٘س ً‪٫ًٞٞٗ ِٞ٤‬طش ‪ٝ‬أه‪ُٜٞ‬خ "هي‪ ٟ‬ػِ‪٠‬‬
‫هللا ‪٣‬طَٔ ك‪ٝ ٠ٌ٤‬حٍطخف رو‪ ٖٓ ٠‬حُِٕ ‪ٝ‬حُٔ‪ًٜٞ‬ش رظخع ‪ٛ‬خص ُ‪٠‬‬
‫ٗ‪٫ًٞٞ‬طش ػخ‪ِ٣‬س ٗ‪٫ًٞٞ‬طش ‪".‬‬
‫‪ٝ‬أ‪ٟ‬خف رطَ‪٣‬وش ٓخهَس‬
‫‪ -‬رخُؼٌْ حرِٔ ‪ٞ‬طِ‪ٍ ٕ٧ ،٠‬ؿْ اٗ‪ ٠‬رخُلؼَ ؿزض ُ‪ٜ‬خ حُِ‪ ٠ٛ ٠‬ػخ‪ِ٣‬ح‪ٙ‬‬
‫‪ٝ‬أًظَ ٓٔخ ‪ ٠ٛ‬ػخ‪ًٔ ِٙ٣‬خٕ‪ ،‬ا‪ ٫‬أٗ‪ ٠‬ؿَكض ٓ٘خػَ‪ٛ‬خ ‪ٝ‬ر‪ٞ‬ظض حُِ‪٠‬‬
‫أٗخ ػِٔظ‪ ٕ٧ ٚ‬حُز٘ض ُٔخ طو‪ ٍٞ‬ػخ‪ِ٣‬س كخؿش رظزو‪ ٠‬ػخ‪ِ٣‬س ح‪ٛ٫‬ظٔخّ‬
‫أًظَ ٖٓ حُلخؿش ٗلٔ‪ٜ‬خ ‪ٜٗ٧‬خ ٓوِ‪ٞ‬م ػ٘ي‪ٗ ٙ‬ؼ‪ٜٗ ٫ ٍٞ‬خث‪٠‬‬
‫رخ‪٫‬كظ‪٤‬خؽ ُ‪ٛ٬‬ظٔخّ ‪ٝ‬حُلذ كطز‪٤‬ؼ‪ ٌٕٞ٣ ٠‬ح‪٧‬ؿَٔ رخُ٘ٔزش ُ‪ٜ‬خ حٗ‪٠‬‬
‫أؿ‪٤‬ذ ُ‪ٜ‬خ ػَ٘س ً‪٫ًٞٞٗ ِٞ٤‬طش رْ أهز‪ ْٜ٤‬ػ٘‪ٜ‬خ ‪َٓ ًَٝ‬س أهيّ‬
‫ُ‪ٜ‬خ ٗ‪٫ًٞٞ‬طخ‪٣‬ش رطَ‪٣‬وش ٓؼ‪٘٤‬ش أ‪ ٝ‬ك‪٘ٓ ٠‬خٓزش ٓؼ‪٘٤‬ش ‪ُ ُٞٝ‬ػ‪ٗ٬‬ش‬
‫أ‪ٛ‬خُل‪ٜ‬خ رخُ٘‪٫ًٞٞ‬طش ‪ُ ُٞٝ‬ػ‪ٜ٘ٓ ٕ٬‬خ أكَٓ‪ٜ‬خ ٖٓ حُ٘‪٫ًٞٞ‬طش"‪،‬‬
‫‪ٌٌٛٝ‬ح ‪ ٌٖٔٓٝ‬طزيُ‪ٌٓ ٠‬خٕ حُ٘‪٫ًٞٞ‬طش ى‪ ٟ‬رؤ‪ ٟ‬كخؿش رظلز‪ٜ‬خ حُز٘ض‪،‬‬
‫حُز٘ض ‪١‬لِش ‪ ٌٕٞ٣ ُّ٫‬ػ٘ي‪ُٜ ٟ‬خ ‪٘ٛ‬ي‪ٝ‬م كٌخ‪٣‬خص ‪ٓٝ‬لخؿآص أهزّ‪ٚ٤‬‬
‫ػ٘‪ٜ‬خ ‪ٝ‬أ‪ ِّ١‬غ ٓ٘‪ ٚ‬كخؿش ؿي‪٣‬يس ًَ كظَس ػ٘خٕ طل‪ٓ َ٠‬زٔ‪١ٞ‬ش‬
‫‪ٝ‬كَكخٗش ‪ٓ ٠ٛٝ‬ؼخ‪٣‬خ ‪ٝ‬ػ٘خٕ حكخٍد حَُِٔ أًزَ ػي‪٣ ٌٖٔٓ ٝ‬وظَ أ‪ٟ‬‬
‫ػ‪٬‬هش ٓ‪ٜٔ‬خ ًخٗض ه‪٣ٞ‬ش ‪ ..‬ك‪ٜٔ‬ظ‪ ٠‬؟‬
‫هِض ‪ٟ‬خكٌش‬
‫‪ -‬آ‪ ٙ‬ك‪ٜٔ‬ض ه‪ٟٞ‬‬
‫‪٫ًٞٞٗ -‬طش‬
‫‪ -‬ى‪ ٟ‬ريٍ ه٘طش‬
‫‪ -‬ه٘طش ى‪ ٟ‬هيٓض ه‪ ٙ٬‬ىُ‪ٞ‬هظ‪٘ٛ ٠‬ـ‪ٗٝ َ٤‬و‪٫ًٞٞٗ ٍٞ‬طش‪.‬‬
‫‪ -‬هخُي‬
‫‪ -‬أْٓٔٔٔ‬
‫‪23‬‬
‫‪ -‬ه‪ ٠ُٞ‬حٓظ‪ ٠‬حُز٘ض طزو‪ ٠‬ؿٔ‪ِ٤‬ش ؟‬
‫‪ُٔ -‬خ طلظق هِز‪ٜ‬خ ‪ٝ‬طلٌ‪ ٠‬حُِ‪ ٠‬ؿ‪ٞ‬ح‪ٛ‬خ رٌَ ‪ٟٞٝ‬ف‪ٝ ،‬طزو‪ ٖٓ ٠‬هخ‪٣‬لش‬
‫‪ٌٞٔٓ ٫ٝ‬كش ٖٓ ‪ٟ‬ؼل‪ٜ‬خ‪ ،‬رظٌ‪ ٕٞ‬ؿٔ‪ِ٤‬ش ك‪ٗ ٠‬ظَ‪ ٟ‬كظ‪ٖٓ ُٞ ٠‬‬
‫ٗخ‪٣‬ل‪ٜ‬خ‪ ُٟ ،‬أ‪َٓ ٍٝ‬س كظلظ‪ ٠‬هِزي ‪ٝ‬كٌ‪٤‬ظ‪ٝ ،٠ُ ٠‬هظ‪ٜ‬خ ً٘ض ٓظو‪َ٤‬‬
‫طلخ‪ٓ٬ٓ َ٤ٛ‬لي ؿٔ‪ِ٤‬ش ؿيح‪ٝ ،‬ػخٍف إ ُٔ‪ ٚ‬ؿ‪ٞ‬حً‪ً ٠‬ظ‪ٓ َ٤‬لظخؿش‬
‫طلٌ‪ٝ ،ٚ٤‬أٗخ ٓٔظ٘‪ ٠‬حٓٔؼ‪ٝ ،ٚ‬هخرِي رٌَ كخ‪٫‬طي ٓ‪ٜٔ‬خ ًخٕ حُِ‪٠‬‬
‫َٓ‪٣‬ظ‪ ٠‬ر‪.ٚ٤‬‬
‫أٗ‪ ٚٓ٬ً ٠ٜ‬ػْ ‪ ٠ٟ٘ٔ‬اُ‪ٛ ٠‬يٍ‪ٝ ٙ‬هزَّ ٍأٓ‪ً٘ٝ ٠‬ض ٓؼَ ػ‪ٜ‬ل‪ٍٞ‬س‬
‫طلض ؿ٘خف ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ‪.‬‬
‫‪ٝ‬رؼي حُِوخء ح‪ ٍٝ٧‬ر‪٘٘٤‬خ حُىىص طؼِوخ ر‪ُٝ ٚ‬حى كز‪ٝ ُٚ ٠‬حٗز‪َٜ‬ص أًؼَ‬
‫ر٘و‪٤ٜ‬ظ‪ ٚ‬رؼي إٔ طٌ‪ٝ‬هض ٍهظ‪ٝ ٚ‬ك٘خٗ‪ٝ ٚ‬هلش ىٓ‪ٍٝ ٚ‬ه‪ ٚ٤‬ك‪ ٠‬حُظؼخَٓ‬
‫ٓؼ‪ٝ ،٠‬طٌٍَص حُِوخءحص ‪ٝ‬طؼٔوض حُؼ‪٬‬هش أًؼَ ٓٔخ ً٘ض أظٖ إٔ‬
‫ط‪ َٜ‬اُ‪٤ٔٗٝ ،ٚ٤‬ض طٔخٓخ كخٍم حُٖٔ ر‪٘٘٤‬خ‪ٓٝ ،‬خ أؿَٔ حُلذ حٌُ‪١‬‬
‫ٗ٘ٔ‪ ٠‬ك‪ ٚ٤‬أٗلٔ٘خ‪ ٖٓٝ ،‬كَ‪ ١‬ػ٘و‪ٝ ُٚ ٠‬ػوظ‪ ٠‬حُؼٔ‪٤‬خء ك‪ٗٝ ٚ٤‬ؼ‪ٍٟٞ‬‬
‫حُيحثْ رخ‪ٓ٧‬خٕ ٓؼ‪ِ١ ٚ‬زض ٓ٘‪ً ٚ‬حص ‪ ّٞ٣‬إٔ ِٗظو‪ ٠‬ك‪ٗ ٠‬وظ‪٠ٌُ ٚ‬‬
‫أطؼَف ػِ‪ ٠‬ػخُٔ‪ ٚ‬حُوخ‪ ٙ‬حٌُ‪٣ ٟ‬لٌ‪ ٠ُ ٠‬ػ٘‪ً ٚ‬ؼ‪َ٤‬ح‪٘ٛٝ ،‬خى‬
‫ٗؼَص رَحكش ؿَ‪٣‬زش ٌٓ٘ ُلظش ىه‪ٗ ٠ُٞ‬وظ‪ٝ ٚ‬ػ٘وض ًَ ٗ‪٠‬ء‬
‫ك‪ٜ٤‬خ‪ً ،‬ظز‪٬ٓ ،ٚ‬رٔ‪َٓ ،ٚ‬آ‪٣‬ظ‪ ٚ‬حٌُز‪َ٤‬س ك‪ ٢ٓٝ ٠‬حُ‪ٜ‬خُش‪ ،‬حَُٓ‪ٓٞ‬خص‬
‫حُظ‪ ٖ٣ِ٣ ٠‬ر‪ٜ‬خ حُـيٍحٕ‪ٓ ،‬ؼـ‪ ٕٞ‬أٓ٘خٗ‪ٝ ٚ‬أى‪ٝ‬حص حُل‪٬‬هش‪ ،‬هخٍ‪ٍٝ‬س‬
‫ػطَ‪ ،ٙ‬كلظض ًَ ٗزَ ك‪ٜ٤‬خ‪ٝ ،‬كـؤس ‪ٝ‬أٗخ أؿِْ رـ‪ٞ‬حٍ‪٣ ٞٛٝ ٙ‬ؼي ُ٘خ‬
‫حُو‪ٜٞ‬س ٗؼَص أٗ‪ ٚ‬حَُؿَ حٌُ‪ ٟ‬أٓظط‪٤‬غ إٔ أطؼَ‪ ٟ‬ك‪ ٠‬ك‪َ٠‬ط‪ٝ ٚ‬إٔ‬
‫ك‪ ٚ٘٠‬هِن ٖٓ أؿِ‪ ٠‬كٔ٘لظ‪ٓ ٚ‬خ ُْ أٓ٘ل‪٧ ٚ‬كي هزِ‪ ٠ٌُ٘ ،ٚ‬كخكظض‬
‫ػِ‪ٛ ٠‬ي اػزخص حَُ٘ف أٓخّ حُٔـظٔغ‪ًٝ ،‬خٕ ‪٠ٓ ٞٛ‬طَح إٔ ‪٫‬‬
‫‪٣‬طٔغ ك‪ ٠‬أًؼَ ٖٓ ًُي‪ ،‬هخ‪ٛ‬ش أٗ‪ً ٚ‬خٕ ‪٣َٛ‬لخ ٓؼ‪ ٖٓ ٠‬حُزيح‪٣‬ش‬
‫‪ًٝ‬خٕ ‪٣‬وزَٗ‪ ٠‬رٔ٘ظ‪ ٠ٜ‬حُ‪َٜ‬حكش أٗ‪ُ ْ٤ُ ٚ‬ي‪ ٚ٣‬ػَٔ‪٣ ٫ٝ ،‬ؼَف ُ‪ٚ‬‬
‫ٓٔظوزَ‪ٝ ،‬ؿ‪ٔٓ َ٤‬ظؼي ُِِ‪ٝ‬حؽ ٓ٘‪ ٠‬ك‪ًُ ٠‬ي حُ‪ٞ‬هض‪ِٔ٣ ٫ ٚٗ٧ ،‬ي أ‪ٟ‬‬
‫ٗ‪٠‬ء ٖٓ طٌخُ‪٤‬ق حُِ‪ٝ‬حؽ ٍؿْ أٗ‪ً ٚ‬خٕ كخ‪ ٬ٛ‬ػِ‪ ٠‬رٌخُ‪ ّٞ٣ٍٞ‬ك‪٠‬‬
‫‪24‬‬
‫حُؼِ‪ًٝ ،ّٞ‬خٕ ُي‪ ٚ٣‬حٌُؼ‪ ٖٓ َ٤‬ح‪٧‬رلخع حُؼِٔ‪٤‬ش ‪ٝ‬ح‪٧‬كٌخٍ ُٔ٘خٍ‪٣‬غ ُ‪ٞ‬‬
‫أٗ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬ى‪ُٝ‬ش أهَ‪ٌُ ٟ‬خٕ ػوِ‪ٓ ٚ‬ززخ ك‪ ٠‬ك‪ ُٜٚٞ‬ػِ‪ ٠‬ك‪٤‬خس ٍؿيس‬
‫‪ٝ‬ػَحء َٓ‪٣‬ق‪.‬‬
‫‪ً٘ٝ‬ض ٖٓ كَ‪ ١‬اكٔخٓ‪ ٠‬رخَُحكش ‪ٝ‬ح‪ٓ٧‬خٕ ك‪ ٠‬كز‪ ُْ ٚ‬أًٖ ٓٔظؼيس‬
‫إٔ أ‪ٟ‬ل‪ ٠‬رٔؼخىط‪ ٠‬حُظ‪ً٘ ٠‬ض أكظوي‪ٛ‬خ ‪ ُْٝ‬أٗؼَ ه‪ ٢‬رٔؼِ‪ٜ‬خ ‪ِ٤١‬ش‬
‫ك‪٤‬خط‪ً٘ٝ ،٠‬ض أػ٘خء ػ‪٬‬هظ٘خ حُوخ‪ٛ‬ش ‪٘٣ ٫‬و‪ ٟٞٓ ٠ٜ٘‬إٔ طٌظَٔ‬
‫ٓظؼظ‪ٓ ٠‬ؼ‪ًٝ ،ٚ‬خٕ ‪٣‬ؤط‪ٛ ٠٘٤‬خؿْ ‪ ٠ُ ّٞٓٞ٣‬إٔ أ‪ِ١‬ذ ٓ٘‪ ٚ‬إٔ‬
‫‪ِٔ٣‬م ‪ٛ‬ي حَُ٘ف ك‪ٝ ٠‬ؿ‪ٌٛ ٚ‬ح حُٔـظٔغ ‪٣ٝ‬وظَم ك‪ُ ٠ٜ٘‬ظٌظَٔ‬
‫ٓظؼظ٘خ ٓؼخ‪ ،‬كوي أ‪ٛ‬زق ح‪ َٓ٧‬ك‪ ٠‬إٔ أ‪ٛ‬زق ُ‪ٝ‬ؿش ‪ٝ‬أٓخ ‪٣‬ظ‪ٓ ٠ٗ٬‬غ‬
‫َٓ‪ ٍٝ‬حُٔ٘‪ ٠ًٗٞٝ ٖ٤‬أهض ٓـ‪ٝ ٖ٤‬أٗ‪ ٠‬أ‪ٛ‬زلض ك‪ ٠‬كٌْ‬
‫"حُؼخْٗ" ‪ٌٛ‬ح حُِوذ حٌُ‪ ٟ‬حهظَػ‪ٓ ٚ‬ـظٔؼ٘خ حُزخثْ حٌُ‪٣ ٟ‬وِن‬
‫حُزئّ ٖٓ ؿ‪ٜ‬ش ػْ ‪٣‬لظوَ ‪٣ٝ‬لخًْ حُٔ‪ٜ‬خر‪ ٖ٤‬ر‪ ٖٓ ٚ‬حُـ‪ٜ‬ش ح‪٧‬هَ‪ٟ‬‬
‫ك‪ ٜٞ‬حُـخٗ‪ٝ ٠‬حُوخ‪ ٠ٟ‬ىحثٔخ‪ ٠ٌُ٘ ،‬رؼي إٔ ػ٘وض هخُي ً٘ض ‪ ٫‬أٍ‪٣‬ي‬
‫ُلِْ حُِ‪ٝ‬حؽ حٌُ‪ ٟ‬حٗظظَط‪ ٬٣ٞ١ ٚ‬إٔ ‪٣‬ظلون ا‪ٓ ٫‬ؼ‪ٝ ،ٚ‬إ ً٘خ ‪٫‬‬
‫ِٗٔي طلو‪٤‬و‪ٓ ٚ‬ؼخ كؼ‪ َّ ٬‬أطٔٔي رخُ‪ٜ‬ي حٌُ‪٣ ٟ‬ؼزض كو‪ ٠‬ك‪ ٠‬حُل‪ٍٜٞ‬‬
‫ػِ‪ٌٛ ٠‬ح حُلِْ ‪ُٔٝ‬خًح ‪ ٫‬أطَى كز‪٤‬ز‪ِٔ٣ ٠‬ه‪ٚ‬؟ ‪ ٖٓٝ‬ؿ‪ٔ٣ َٙ٤‬ظلن‬
‫ٓ٘خًٍظ‪ُ ٠‬لظش ًَٔ ‪ٌٛ‬ح حُو‪٤‬ي حٌُ‪ ٟ‬هُ‪٤‬يص ر‪ ٌ٘ٓ ٚ‬إٔ ‪ُٝ‬يص ‪ٝ‬ػ٘ض‬
‫َٓػ‪ٞ‬رش ٖٓ كِ٘‪ ٠‬ك‪ٜٔٓ ٠‬ش حُٔلخكظش ػِ‪ٗٝ ،ٚ٤‬ؼَص رؼوَ ‪ٌٙٛ‬‬
‫حُٔ‪ٜٔ‬ش ‪ًَٛٝ‬ض ًُي حُو‪٤‬ي أًؼَ‪ ،‬ك‪ ٖ٤‬أ‪ٛ‬زق ٓززخ ك‪ ٠‬كَٓخٗ‪ٖٓ ٠‬‬
‫اكٔخٓ‪ ٠‬رخُٔظؼش حٌُخِٓش ك‪ ٠‬ك‪ ٖ٠‬حُ٘و‪ ٚ‬حٌُ‪ ٟ‬أكززظ‪.ٚ‬‬
‫‪ًٝ‬حص ُوخء ؿٔؼ٘خ رؼي أ‪ ٍٝ‬كَحم ر‪٘٘٤‬خ‪ً ،‬خٕ ٗ‪ٞ‬ه٘خ ؿخٍكخ ‪ًٝ‬خٗض‬
‫ٗ‪ٜٞ‬ط٘خ هي رِـض ًٍ‪ٝ‬ط‪ٜ‬خ‪ٔ٣ ُْٝ ،‬ظطغ "هخُي" حُظلٌْ ك‪ٗ ٠‬لٔ‪ٚ‬‬
‫‪ًٝ‬ؤٗ‪ ٚ‬حٓظٔغ اُ‪ ٠‬ك‪ٞ‬حٍ‪ ٟ‬حٌُ‪ ٟ‬ىحٍ ىحهَ ٗلٔ‪ٝ ٠‬حهظ٘غ رٔخ أػخٍ‪ٙ‬‬
‫‪ٛ‬خؿٔ‪ ٖٓ ٠‬حٓجِش‪ً٘ ،‬ض أٗؼَ ‪ٝ‬هظجٌ رخُوطَ ‪٣‬وظَد ‪ًٝ‬خٕ ػوِ‪٠‬‬
‫ٓ٘ظز‪ٜ‬خ ُٔخ ًخٕ ػِ‪ٗٝ ٠‬ي حُلي‪ٝ‬ع ٌُ٘‪ ٠‬طًَض كز‪٤‬ز‪٣ ٠‬لؼَ ٓخ ًخٕ‬
‫ٓويٓخ ػِ‪ًٝ ٚ٤‬ؤٗ‪ ٠‬هٍَص حُٔو‪ ٖٓ ١ٞ‬أػِ‪ ٠‬ؿزَ ‪٣‬طَ ػِ‪َٜٗ ٠‬‬
‫ٓ‪ٜٔ‬خ ًخٗض ػ‪ٞ‬حهذ ًُي حُٔو‪ٝ ١ٞ‬كَىص ًٍحػ‪ٝ ٠‬أؿٔ‪٠‬ض ػ‪٠ّ ٘٤‬‬
‫‪25‬‬
‫‪ٝ‬أُو‪٤‬ض ر٘لٔ‪ٗ ٠‬ل‪ ٞ‬حُ٘‪ٝ َٜ‬حٓظٔظؼض رٔظؼش حُٔو‪ ١ٞ‬كظ‪ ٠‬ؿَٔط٘‪٠‬‬
‫حُٔ‪٤‬خ‪.ٙ‬‬
‫‪ٝ‬رؼي حٗيكخػ‪ ٚ‬ك‪ٔٓ ٠‬خٍٓش ‪١‬و‪ ّٞ‬ؿ٘‪ ٕٞ‬ػ٘و‪ٞٗٝ ٚ‬ه‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬حهظَحم ك‪ٝ ٠ٜ٘‬طِٔ‪٣‬ن ‪ ،٠ٌٛ‬كخم "هخُي" ٖٓ ٗ‪ٞ‬رش ؿ٘‪ٚٗٞ‬‬
‫‪ٝ‬حٓظ‪ٞ‬ػذ ٓخ كيع كؤ‪٤ٛ‬ذ ر‪ٜ‬يٓش أهَٓض ُٔخٗ‪٘ٓٝ ٚ‬ؼظ‪ٖٓ ٚ‬‬
‫حُظؼِ‪٤‬ن رؤ‪٠ٗ ٟ‬ء كظ‪ ٠‬حُظؼز‪ َ٤‬ػٖ ٗؼ‪ ٍٙٞ‬رخ‪ٓ٧‬ق ‪ٝ‬حُ٘يّ‪ٝ ،‬ػِ‪٠‬‬
‫ػٌْ كخُظ‪ً٘ ٚ‬ض رؼي إٔ حٗظ‪ ،٠ٜ‬أٗؼَ رخَُحكش ‪ٝ‬حُٔؼخىس‪ً٘ٝ ،‬ض‬
‫أٗظَ ُ‪ٝ ٚ‬ػِ‪ٝ ٠‬ؿ‪ ٠ٜ‬حرظٔخٓش‪ٝ ،‬هِض ُ‪ ٚ‬رؼ‪ ٞ‬حُؼزخٍحص حُظ‪ ٠‬أٍىص‬
‫إٔ أ‪ٔ١‬ج٘‪ ٚ‬ر‪ٜ‬خ ‪ٝ‬أكؼ‪ ٚ‬ػِ‪ ٠‬أ‪٘٣ ٫‬يّ أ‪٘٣ ٝ‬ؼَ رؤ‪ ٟ‬ه‪ٞ‬ف ‪ُٖ ٠ٗ٧‬‬
‫أ‪ِ١‬ذ ٓ٘‪ ٚ‬إٔ ‪ِ٣‬ظِّ ٗخك‪٤‬ظ‪ ٠‬ر٘‪٠‬ء‪ٓٝ ،‬ظظَ ػ‪٬‬هظ‪ ٠‬ر‪ًٔ ٚ‬خ ‪ ٠ٛ‬رَ‬
‫أؿَٔ ‪ٝ‬أك‪ً ٌُٚ٘ ،َ٠‬خٕ ‪٘٣‬ظَ اُ‪ ٠‬رظؼـذ ؿ‪ٓ َ٤‬يٍى ُٔخ أه‪ُٚٞ‬‬
‫‪ُٝ‬ؼِ‪ ٚ‬ظٖ رؤٗ‪ ٠‬أ‪ٛ‬خر٘‪ ٠‬حُـ٘‪ٛ ٍٞٛ ٖٓ ٕٞ‬يٓظ‪ ٠‬رٔخ كويص هخ‪ٛ‬ش‬
‫ك‪ٍ ٖ٤‬أ‪ ٟ‬ىٓؼخص طظٔخه‪ ٖٓ ٢‬ػ‪ ٠٘٤‬ط٘خه‪ ٞ‬حُٔؼخىس حُظ‪ ٠‬أىػ‪ٜ٤‬خ‬
‫‪ٝ‬أٍٓٔ‪ٜ‬خ رخرظٔخٓش ػِ‪ٝ ٠‬ؿ‪.٠ٜ‬‬
‫ًخٕ ٓخ كيع ُُِح‪َٟ ٫‬د ك‪٤‬خس "هخُي" ‪ٝ‬ؿؼِ‪٣ ٚ‬ؼ‪٤‬ي حُظلٌ‪ َ٤‬ك‪٠‬‬
‫حٗ‪٤‬خء ًؼ‪َ٤‬س‪ٗٝ ،‬ؼَ رخَُؿزش ك‪ ٠‬ح‪٫‬رظؼخى ػٖ ًَ حُ٘خّ ‪ٝ‬أ‪ ُْٜٝ‬أٗخ‬
‫‪ًٝ‬خٕ ‪٣‬ؼِْ حٕ حرظؼخى‪ ٙ‬ػ٘‪ٞٓ ٠‬ف ‪ٜ٣‬يٓ٘‪ ٠‬ك‪٣ٝ ٚ٤‬لطٔ٘‪ٌُٚ٘ٝ ،٢‬‬
‫ًخٕ ‪٣ ٫‬ؼِْ ‪ٝ‬هظ‪ٜ‬خ ٓخ ‪٣‬ـذ ػِ‪ ٚ٤‬كؼِ‪٣ ُْٝ ،ٚ‬وٍَ إٔ ًخٕ حهظلخث‪ٚ‬‬
‫ٓ‪ ٌٕٞ٤‬ىحثٔخ ‪ٝ‬اُ‪ ٠‬ح‪٧‬ري ‪٣ٝ‬وٌُ٘‪ ،٠‬أّ أٗ‪٤ٓ ٚ‬ـي ك‪ ٬‬آهَ ‪ ٌَٔ٣‬ر‪ٚ‬‬
‫ه‪ٜ‬ظ٘خ ‪ ٌَٔ٣ٝ‬ر‪ ٚ‬ك‪٤‬خط‪ ٚ‬ػٔ‪ٓٞ‬خ ‪ٝ‬رؼي إٔ طَى ٓلَ ٌٓ٘‪٣ ُْٝ ،ٚ‬ؼي‬
‫‪٘ٛ‬خى ‪ِ٤ٓٝ‬ش حط‪ٜ‬خٍ أ‪ ٖٓ َٛ‬ه‪ُٜ٬‬خ اُ‪ٗ ،ٚ٤‬ؼَص رخُ‪ٜ‬يٓش ‪ًٝ‬خى‬
‫حُلِٕ إٔ ‪ ٠ٜ٘٣‬ك‪٤‬خط‪ٝ ٠‬كٌَص ًؼ‪َ٤‬ح ك‪ ٠‬ح‪ٗ٫‬ظلخٍ‪ ٌُٖ ،‬ر‪ٖٓ ٚ٤ٜ‬‬
‫أَٓ ًخٕ ‪٤٠٣‬ت ؿِء ٓخ ىحهَ ٍ‪ٝ‬ك‪٤ٗٝ ٠‬جخ ٓخ ًخٕ ‪٣‬وزَٗ‪ ٠‬ىحثٔخ‬
‫رؤٗ‪٤ٓ ٚ‬ؼ‪ٞ‬ى‪.‬‬
‫‪ٝ‬رؼي ػ‪٬‬ػش ٗ‪ ٍٜٞ‬حط‪ َٜ‬ر‪" ٢‬هخُي" ‪ٝ‬حػظٌٍ ُ‪ ٠‬ػٖ ؿ‪٤‬خر‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬حهزَٗ‪ ٠‬أٗ‪٣ ُٖ ٚ‬ظوِ‪ ٠‬ػ٘‪ٝ ،٠‬حٗ‪٤ٓ ٚ‬لؼَ حُٔٔظل‪ ٖٓ َ٤‬أؿَ‬
‫حُِ‪ٝ‬حؽ ر‪ِ١ٝ ٢‬ذ ٓ٘‪ ٠‬إٔ ‪َ٣‬حٗ‪ ٠‬ك‪ٍٞ‬ح‪ٝ ،‬هظ‪ٜ‬خ ٗؼَص رٔؼخىس أًزَ‬
‫‪26‬‬
‫ٖٓ أ‪ٛٝ ٟ‬ق ُؼ‪ٞ‬ىط‪ٝ ٚ‬هَحٍ‪ ٠ٌُ٘ ،ٙ‬أهزَط‪ ٚ‬أٗ‪ ٫ ٠‬حٓظط‪٤‬غ ُوخث‪ٚ‬‬
‫‪ ٕ٧‬أه‪ ٠‬هَؽ ٖٓ ٓـ٘‪٘ٓٝ ،ٚ‬ؼ٘‪ ٖٓ ٠‬حٌُ‪ٛ‬خد اُ‪ ٠‬حُؼَٔ ‪ٝ‬ػخى اُ‪٠‬‬
‫حٓظزيحى‪ٝ ٙ‬ظِٔ‪ٝ ،٠ُ ٚ‬هزَ هخُي حُظلي‪ ٟ‬ح‪ً٧‬زَ‪ٝ ،‬هٍَ إٔ ‪٣‬ؤط‪ ٠‬اُ‪٠‬‬
‫ر‪٤‬ظ‪٣ٝ ٠‬طِذ ‪٣‬ي‪ ٖٓ ٟ‬أه‪ٝ ،٠‬ؿِْ أٓخّ هخْٓ حٌُ‪ً ٟ‬خٕ أهَ ٓ٘‪ ٚ‬ك‪٠‬‬
‫ًَ ٗ‪٠‬ء ا‪ ٫‬ك‪ ٠‬هيٍط‪ ٚ‬حُل‪ ٍٜٞ‬ػِ‪ ٠‬حُٔخٍ‪ ،‬هخ‪ٛ‬ش رؼي هَ‪ٝ‬ؿ‪ٖٓ ٚ‬‬
‫حُٔـٖ‪ٝ ،‬رؼي إٔ َٗف هخُي ظَ‪ٝ‬ك‪ٍ ٚ‬ك‪ ٞ‬هخْٓ ‪ِ١‬ز‪ٗٝ ،ٚ‬ؼَص‬
‫أٗ٘‪٣ ٢‬ـذ إٔ أً‪ ٕٞ‬ػِ‪ ٠‬هيٍ حُٔ‪ٞ‬هق حٌُ‪ ١‬هخّ ر‪ٜ‬خ هخُي ٖٓ أؿِ‪٠‬‬
‫‪ٝ‬هٍَص إٔ أٓل‪ ٞ‬ه‪ٞ‬ك‪ ٖٓ ٠‬أه‪ٝ ٠‬إٔ أ‪ٝ‬حؿ‪ ٜٚ‬رَؿزظ‪ ٠‬ك‪ ٠‬حُِ‪ٝ‬حؽ‬
‫ٖٓ هخُي ‪ ٠ٗ٧‬أكز‪ ُْٝ ،ٚ‬أًٖ أكٔذ كٔخرخ َُى كؼَ أه‪ ٠‬حُ‪ٜ‬ؼ‪٤‬ي‪ٟ‬‬
‫‪ٝ‬كيس حٗلؼخُ‪ ٚ‬رؼي حُٔ٘‪ٞ‬حص حُظ‪ ٠‬ه‪٠‬خ‪ٛ‬خ ك‪٠‬‬ ‫حٌُ‪ُ ٟ‬حىص هٔ‪ٞ‬ط‪ِ ٚ‬‬
‫حُٔـٖ‪ ،‬كٌخٕ ٍى هخْٓ هخٓ‪٤‬خ‪ٛٝ ،‬يىٗ‪ ٠‬روظِ‪ٝ ٚ‬هظِ‪ٝ ٠‬ريأ ‪٣‬ؼخِٓ٘‪٠‬‬
‫رٌَ٘ أهٔ‪ٝ ٠‬أٓ‪ٞ‬أ ٓٔخ ًخٕ‪٘ٓٝ ،‬ؼ٘‪ ٖٓ ٠‬حُوَ‪ٝ‬ؽ ٖٓ حُز‪٤‬ض ٗ‪ٜ‬خث‪٤‬خ‪،‬‬
‫‪ٝ‬هطغ ػ٘‪ٓٝ ًَ ٠‬خثَ ح‪٫‬ط‪ٜ‬خٍ‪ٝ ،‬حٗوطؼض ػ٘‪ ٠‬حهزخٍ هخُي ٗ‪ٜ‬خث‪٤‬خ‬
‫‪ ُْٝ‬أًٖ أػَف ػ٘‪٤ٗ ٚ‬جخ ‪ً٘ٝ‬ض أػ‪ ٖ٤‬كو‪ ٢‬ػِ‪ ٠‬أَٓ حُِوخء ر‪َٓ ٚ‬س‬
‫أهَ‪.ٟ‬‬
‫)‪(10‬‬
‫حٓظَٔص كظَس كزٔ‪ ٠‬رخٍُِٔ٘ ‪ٝ‬طؼٌ‪٣‬ز‪ ٠‬حُ٘لٔ‪ ٢‬كظ‪ ٠‬طويّ ُوطزظ‪٠‬‬
‫ٗو‪ ٚ‬ك‪ ٠‬آ‪ٝ‬حهَ حُؼ‪٬‬ػ‪٤٘٤‬خص ٖٓ ػَٔ‪ًٝ ،ٙ‬خٕ ٖٓ ٓٔو‪ٍ ٢‬أّ أر‪٠‬‬
‫ك‪ ٠‬حُ‪ٜ‬ؼ‪٤‬ي ‪ٝ‬ك‪ ٖ٤‬حػظَ‪ٟ‬ض ػِ‪ ٠‬حُِ‪ٝ‬حؽ ٓ٘‪ ٚ‬رلـش أٗ‪ ٚ‬أًزَ ٓ٘‪٠‬‬
‫ك‪ ٠‬حُٖٔ ؿَك٘‪ ٠‬أه‪ ٠‬رَى‪ ٙ‬حُوخٓ‪٠‬‬
‫_ًز‪ َ٤‬ك‪ ٠‬حُٖٔ ح‪ ٚ٣‬؟ حٗظ‪ ٠‬كخًَ‪ٗ ٙ‬لٔي ُٔش ‪ٛ‬ـ‪َ٤‬س ‪ٝ‬ػخ‪ِ٣‬س‬
‫طوظخٍ‪ ٟ‬ح‪٣‬خى‪ٝ ،‬رؼي‪ٍ ٞٛ ٖ٣‬حؿَ ‪٣ ٫‬ؼ‪٤‬ز‪ ٌِٚٗ ٫ٝ ٚ٘ٓ ٚ‬ػْ اٗ‪ً ٚ‬خٕ‬
‫ر‪ٗ ٌٕٞ٤‬لٔ‪ ٚ‬ػ٘خٕ ‪٣‬ويٍ ‪٣‬ظـ‪ ُٞ‬ر٘ض ٓلظَٓش ‪ ٖٓٝ‬ػ‪ِ٤‬ش ‪٣ٝ‬زو‪٠‬‬ ‫ّ‬
‫هخىٍ حٗ‪٣ ٚ‬لظق ر‪٤‬ض ٖٓ حُ٘لخص حُِ‪ً٘ ٠‬ظ‪ ٠‬ػخ‪ِ٣‬س طظـ‪ٝ ٚ٣ُٞ‬ػِ‪٠‬‬
‫حُؼٔ‪ ّٞ‬أٗخ ‪ٝ‬حكوض ‪ٝ‬هَ‪٣‬ض كخطلش ه‪.ٙ٬‬‬

‫‪27‬‬
‫‪ٝ‬هزَ ُ‪ِ٤‬ش ُكخك‪ ٠‬هٔض رخؿَحء ػِٔ‪٤‬ش أػيص ر‪ٜ‬خ ٗٔوش ِٓ‪٣‬لش ٖٓ‬
‫حُ‪ٜ‬ي حٌُ‪ ٟ‬كويط‪ٝ ،ٚ‬ىهَ ر‪ُٝ ٠‬ؿ‪ٝ ٠‬ك‪ٓ ٖ٤‬وطض هطَحص حَُ٘ف‪،‬‬
‫أٓٔي رٔ٘ي‪ُٞٝ َ٣‬ػ‪ ٚ‬رخُيّ ‪ٝ‬كظق حُ٘خكٌس ٍحكؼخ حُٔ٘ي‪ٞ٘ٓ َ٣‬كخ ر‪ٚ‬‬
‫‪ٝ ِٚٛ٧‬أ‪ ٠ِٛ‬حٌُ‪ً ٖ٣‬خٗ‪ٞ‬ح ‪٣‬ول‪ ٕٞ‬أٓخّ رخد حُز‪٤‬ض ٓ٘ظظَ‪ ٖ٣‬اػ‪ٕ٬‬‬
‫ٗظ‪٤‬ـش حهظزخٍ حَُ٘ف‪ٝ ،‬رؼي إٔ ٍكغ ىُ‪َٗ َ٤‬ك‪ٝ ٠‬كٖٔ أه‪٬‬ه‪،٠‬‬
‫أ‪ِ١‬وض ح‪٧‬ػ‪َ٤‬س حُ٘خٍ‪٣‬ش ‪ٔٓٝ‬ؼظ‪ٜ٘٣ ْٜ‬ج‪" ٕٞ‬هخْٓ" ‪ً٘ٝ‬ض ‪ُُ٫‬ض‬
‫ٗخث ٔش ػِ‪ ٠‬حُلَحٕ ‪ٓٝ‬غ ىٓ‪ٞ‬ػ‪ ٠‬حُظ‪ً ٠‬خٗض طظٔخه‪ ٠٘ٓ ٢‬حٗظخر٘‪٠‬‬
‫ٗؼ‪ ٍٞ‬ؿَ‪٣‬ذ ك‪ ٖ٤‬طٔخءُض ىحهَ ٗلٔ‪ َٛ ٠‬أٗخ ك‪ ٠‬طِي حُِلظش‬
‫حُـخٗ‪ ٠‬رويحػ‪ ُْٜ ٠‬أّ حُٔـ٘‪ ٠‬ػِ‪ٜ٤‬خ رظِٔ‪ٝ ٠ُ ْٜ‬كَٓخٗ‪ٖٓ ٠‬‬
‫كز‪٤‬ز‪ ٠‬؟‬
‫)‪(11‬‬
‫ًخٕ ُ‪ٝ‬ؿ‪ ٠‬ك‪ ٠‬ريح‪٣‬ش ُ‪ٝ‬حؿ٘خ ٗو‪ٜ‬خ ُط‪٤‬لخ ‪ٔ٣ًَٝ‬خ ؿيح ٓؼ‪ًٝ ٠‬خٕ‬
‫‪٣‬ؼخِٓ٘‪ٓ ٠‬ؼخِٓش ‪٤١‬زش‪ً ٌُٚ٘ ،‬خٕ ‪ٌ٣ ٫‬ق ػٖ ‪ِ١‬ذ كو‪ ٚ‬حَُ٘ػ‪٠‬‬
‫ٓ٘‪ًٝ ،٠‬خٕ ‪٣‬ظلٖ٘ ك‪ٓ ٠‬لخ‪ُٝ‬ش آؼخى‪ ٟ‬أػ٘خء ٓٔخٍٓظ‪ٌٛ ٚ‬ح حُلن‪،‬‬
‫ٌُ٘‪ً٘ ٠‬ض أػ٘خء ًُي أطو‪ َ٤‬هخُي ٌٓخٗ‪ًٝ ،ٚ‬خٕ ًَّ ُ‪ٝ‬ؿ‪ٓ ٠‬ؼ‪٠‬‬
‫‪ٝ‬كٖٔ ٓؼخَٗط‪٣ ٠ُ ٚ‬ـؼ‪ ٠ٗ٬‬أٗؼَ ٗخك‪٤‬ظ‪ ٚ‬رخٌُٗذ ‪ ٠ٗ٧‬أه‪ٚٗٞ‬‬
‫رخُظلٌ‪ِ٤١ َ٤‬ش حُ‪ٞ‬هض ك‪ٍ ٠‬ؿَ آهَ‪ٝ ،‬ريأص أػ‪ٞ‬ى اُ‪ ٠‬هللا ‪ٝ‬أػِٖ‬
‫ط‪ٞ‬رظ‪ٝ ،ُٚ ٠‬أكخ‪ ٍٝ‬ؿخ‪ٛ‬يس إٔ أًق ػٖ حُظلٌ‪ َ٤‬ك‪ ٠‬هخُي‪ ُْٝ ،‬أًٖ‬
‫أٗـق ٌُٖ اكٔخٓ‪ ٠‬رخُوَد ٖٓ هللا ‪ٝ‬حٓظـلخٍ‪ ٟ‬حُيحثْ ُ‪ً ٚ‬خٗخ‬
‫‪٣‬وللخٕ ًؼ‪َ٤‬ح ٖٓ ٗؼ‪ ٍٟٞ‬رخٌُٗذ‪.‬‬
‫ًخٕ ُ‪ٝ‬ؿ‪٣ ٢‬ؼَٔ رٔ‪ٜ٘‬ظ‪ ٖ٤‬كظ‪ٔ٣ ٠‬ظط‪٤‬غ ٓيحى طٌخُ‪٤‬ق ٓؼ‪٘٤‬ظ٘خ‪،‬‬
‫‪ًٝ‬خٕ ‪٣‬ـ‪٤‬ذ ػٖ حٍُِٔ٘ ٓؼظْ حُ‪ٞ‬هض ‪ٝ‬ريأص أٗؼَ رخَُِٔ ‪ِ١ٝ‬زض‬
‫ٓ٘‪ ٚ‬إٔ أػَٔ ٌُ٘‪ ٚ‬ؿ‪٠‬ذ ‪ٍٝ‬ك‪ ٞ‬ر٘يس هخث‪:٬‬‬
‫‪ُٔ -‬خ أٓ‪ٞ‬ص أ‪ ٝ‬حطٌٔق ارو‪ ٠‬حٗظـِ‪ ،٠‬أٗخ ٍحؿَ ‪٣‬خ ‪٘ٛ‬ي ‪ٝ‬حٗظ‪ ٠‬ػخٍكش‬
‫ًي‪ٝ ،ْ٣ًٞ ٙ‬ػَٔ‪ٓ ٟ‬خ أهزَ إ َٓ ََط‪ ٠‬ط٘ظـَ كظ‪ِٛٝ ُٞ ٠‬ض اٗ‪٠‬‬
‫أٗلض ػ٘خٕ أ‪َٛ‬ف ػِ‪ٜ٤‬خ‬
‫‪28‬‬
‫‪ٝ‬ريأص حُو‪٬‬كخص طيد ر‪٘٘٤‬خ‪ٝ ،‬كظ‪ ٠‬كو‪ ٚ‬حَُ٘ػ‪٣ ُْ ٠‬ؼي ‪٣‬طِز‪ٚ‬‬
‫رٌؼَس ًٔخ ًخٕ‪٣ٝ ،‬زي‪ ٝ‬أٗ‪ٗ ٚ‬زغ ٖٓ ٓٔخٍٓظ‪ِٛ٣ ُْ ٌُٚ٘ٝ ٚ‬ي‪ًٝ ،ٙ‬خٕ‬
‫‪٣‬طِز‪ ًَ ٚ‬كظَس ‪٣ٝ‬ئى‪ ٚ٣‬رٌَ٘ ٍ‪ٝ‬ط‪٣َٓ ٠٘٤‬غ ‪ ْ٤ُٝ‬ك‪ ٚ٤‬أ‪ٍٝ ٟ‬ف ‪ُْٝ‬‬
‫‪٣ ٌٖ٣‬ؼ٘‪ًُ ٠٘٤‬ي ‪ً٘ٝ‬ض أُز‪ِ١ ٠‬ز‪ً ٚ‬ؤٗ‪ ٠‬أٗخ‪ًٞ ُٚٝ‬د ٓخء ُ‪َ٘٤‬د‪.‬‬
‫‪ًٝ‬حص ‪ً ّٞ٣‬خٗض ‪ٛ‬يٓظ‪ ٠‬حٌُزَ‪ ٟ‬ك‪ ٖ٤‬حًظ٘لض إٔ ُ‪ٝ‬ؿ‪٣ ٠‬و‪٠٘ٗٞ‬‬
‫رؼي إٔ ٍأ‪٣‬ض ٍٓخثَ ر‪ٝ ٚ٘٤‬ر‪ ٖ٤‬حَٓأس أهَ‪ًٝ ،ٟ‬خٕ ‪٣‬وزَ‪ٛ‬خ أٗ‪٫ ٚ‬‬
‫‪٣‬ط‪٤‬و٘‪ٝ ٠‬أٗ‪ ٠‬حَٓأس ًج‪٤‬زش ‪ٝ‬ػي‪ٔ٣‬ش ح‪٩‬كٔخّ ‪ٝ‬ىحثٔخ ٓو‪َٜ‬س ك‪٠‬‬
‫كو‪ٝ ٚ‬أٗ‪ٗ ٚ‬خىّ ًَ حُ٘يّ أٗ‪ ٚ‬طِ‪ٝ‬ؿ٘‪ًٝ ،٠‬خٕ ‪٣‬ؼ‪٤‬ي ٓؼ‪ٜ‬خ طلخ‪ُ َ٤ٛ‬وخث‪ٚ‬‬
‫ر‪ٜ‬خ ك‪ ٠‬ر‪٤‬ظ‪ٜ‬خ أػ٘خء ؿ‪٤‬خد ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬إٔ ُ‪٣‬خٍحط‪ُٜ ٚ‬خ ‪ ٠ٛ‬حُظ‪ ٠‬طولق‬
‫ػ٘‪٘ٓ ٚ‬وش حُؼَٔ‪ًٝ ،‬خٗض ػ٘‪٤‬وظ‪ ٚ‬طٌ٘‪ُٝ ٖٓ ُٚ ٞ‬ؿ‪ٜ‬خ حٌُ‪ٟ‬‬
‫طِ‪ٝ‬ؿظ‪ٍ ٚ‬ؿٔخ ػ٘‪ٜ‬خ‪.‬‬
‫‪ٜٓٞ٣ٝ‬خ أ‪٣‬وظظ‪ٝٝ ٚٓٞٗ ٖٓ ٚ‬حؿ‪ٜ‬ظ‪ ٚ‬رٔخ ٗخ‪ٛ‬يط‪ ٚ‬ك‪َ٠‬ر٘‪ٝ ٠‬أ‪ٛ‬خٗ٘‪٠‬‬
‫‪ٓٝ‬ز٘‪ ٠‬رؤٓ‪ٞ‬أ ح‪ُ٧‬لخظ‪ ،‬كطِزض ٓ٘‪ ٚ‬حُط‪٬‬م ٌُ٘‪ٍ ٚ‬ك‪ٝ ٞ‬أهْٔ إٔ‬
‫ًُي ُٖ ‪٣‬ليع أريح‪ٝ ،‬حٗظظَص كظ‪ ٠‬ؿخىٍ حٍُِٔ٘‪ٝ ،‬ؿخىٍط‪ٓ ٚ‬ظـ‪ٜ‬ش‬
‫اُ‪ ٠‬ر‪٤‬ظ٘خ‪٘ٛٝ ،‬خى ُْ ‪ٜ٘٣‬ل٘‪ ٠‬أه‪ٍٝ ٠‬أ‪ ٟ‬أٗ‪ٓ ٠‬وطجش ‪ ٠ٗ٧‬ؿخىٍص‬
‫ر‪٤‬ض ُ‪ٝ‬ؿ‪ ٠‬ى‪ ٕٝ‬اًٗ‪ٝ ،ٚ‬أػخىٗ‪ ٠‬اُ‪ٝ ،ٚ٤‬رؼي ٓ٘خىس كيػض ر‪ٜٔ٘٤‬خ‪،‬‬
‫‪ٛ‬يأ هخْٓ ‪ً٘ٝ‬ض ك‪ ٠‬ؿَكش حُ٘‪ ّٞ‬أرٌ‪ ٠‬ػْ ٓٔؼظ‪٣ ٚ‬و‪ُِٝ ٍٞ‬ؿ‪٠‬‬
‫‪ًِ٘ -‬خ ر٘ـِ‪ ٢‬رْ حُلَ‪ٝ ٙ‬حؿذ‪ ..‬هِ‪٤‬ي كَ‪٣ٞٗ ٚ٣‬ش‬
‫‪ًُ ٌ٘ٓٝ‬ي حُ‪ ّٞ٤‬ػ٘ض ؿٔيح ر‪ٍٝ ٬‬ف ‪ ُْٝ‬أػي أٗؼَ أ‪ ٝ‬أطؤػَ رؤ‪ٟ‬‬
‫ٗ‪٠‬ء‪ً٘ٝ ،‬ض ‪ ٫‬أًق ػٖ حُظلٌ‪ َ٤‬ك‪ ٠‬هخُي‪ًٝ ،‬حص ُ‪ِ٤‬ش ً٘ض أكٌَ ك‪ٚ٤‬‬
‫‪ٝ‬حرٌ‪ ٖٓ ٠‬كَ‪ ١‬حٗظ‪٤‬خه‪ٝ ،ُٚ ٠‬كـؤس ؿخءط٘‪ٍٓ ٠‬خُش ٓ٘‪ ٚ‬ػِ‪ ٠‬كٔخر‪٠‬‬
‫ػِ‪ ٠‬ك‪ ْ٤‬ر‪ٞ‬ى ًخٗض ًِٔخص هِ‪ِ٤‬ش ‪ٝ‬رٔ‪٤‬طش ٌُ٘‪ٜ‬خ ٍىص اُ‪ ٠‬حَُ‪ٝ‬ف‬
‫"أٗخ ػخٍف اٗي حطـ‪ُٞ‬ط‪ٝ ٠‬كخ‪ُٝ‬ض ‪ ٍٞ١‬حُلظَس حُِ‪ ٠‬كخطض حٗ‪ ٠‬حرؼي‬
‫ػٖ ك‪٤‬خطي رْ ٖٓ هخىٍ‪ٓ ،‬خٓل‪ٝ .. ٠٘٤‬رـي ك‪ٞ‬م ‪١‬خهظ‪٠‬‬
‫‪ٝ‬ك٘ظ‪ًٝ "٠٘٤‬خٗض طِي ‪ ٠ٛ‬أٓؼي ُلظش ك‪ ٠‬ك‪٤‬خط‪ٝ ٠‬كيػظ‪ِ٤ُ ٚ‬ظ‪ٜ‬خ‬
‫ًؼ‪َ٤‬ح‪ٝ ،‬كٌ‪٤‬ض ُ‪ٓ ًَ ٚ‬خ َٓ ر‪ِ١ٝ ،٠‬زض ٓ٘‪ ٚ‬إٔ أُظو‪ ٠‬ر‪ٍٝ ٚ‬طزض‬
‫ُِ‪٣‬خٍط‪ ٠ُ ٚ‬أػ٘خء ؿ‪٤‬خد ُ‪ٝ‬ؿ‪ٝ ،٠‬ط‪ٞ‬حُض حُِ‪٣‬خٍحص ‪ ُْٝ‬أػي أريح أٗؼَ‬
‫‪29‬‬
‫رخٌُٗذ‪ٝ ،‬أهٌص ر٘‪٤ٜ‬لش أه‪ُِٝ ٠‬ؿ‪ًِ٘( ٠‬خ ر٘ـِ‪ ٢‬رْ حُلَ‪ٙ‬‬
‫‪ٝ‬حؿذ) ‪ٝ‬هي ً٘ض كَ‪ ٜٚ٣‬أ‪ ٫‬أكَّ ٖٓ هخُي َٓس أهَ‪.ٟ‬‬

‫‪30‬‬
‫النعش الطائر‬
‫ًخٕ أ‪ َٛ‬حُوَ‪٣‬ش ‪ِ٣‬وز‪ ٚٗٞ‬رخُلخؽ ػَٔحٕ ٍؿْ أٗ‪ٌٓ َ٣ ُْ ٚ‬ش ا‪ ٫‬ك‪٠‬‬
‫حُ‪ٝ ٍٜٞ‬حُِوطخص حُظِ‪٤‬لِ‪٤ٗٞ٣‬ش ُِلَّ‪ٓ ٌٖ٣ ُْٝ ،‬زذ ػيّ ُ‪٣‬خٍط‪ٚ‬‬
‫‪٤ٟ‬ن حُ‪٤‬ي كوي ًخٕ طخؿَح ًز‪َ٤‬ح‪ِٔ٣ٝ ،‬ي ٖٓ حُٔخٍ ٓخ ‪٣‬ـؼِ‪٣ ٚ‬لؾ ًَ‬
‫ػخّ‪ٍٝ ،‬ؿْ ؿ٘ؼ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬طـخٍط‪ٓٝ ٚ‬ؼخِٓظ‪ ٚ‬حُٔ‪٤‬جش ُِ٘خّ ًخٗ‪ٞ‬ح‬
‫‪٣‬ظ‪ٞ‬ىى‪ ُٚ ٕٝ‬ه٘‪٤‬ش ؿ‪٠‬ز‪ٝ ٚ‬حٓظويحّ ٗل‪ٓٝ ًٙٞ‬خُ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬ا‪ٌ٣‬حث‪ُْٝ ،ْٜ‬‬
‫طٌٖ طلخٍم ‪٣‬ي‪ ٚ٣‬أريح طِي حُٔزلش حُط‪ِ٣ٞ‬ش حُز‪٠٤‬خء‪ٗٝ ،‬خىٍح ٓخ ‪٣‬ظؤهَ‬
‫ػٖ ‪٬ٛ‬س حُـٔخػش ك‪ ٠‬حُٔٔـي‪ًٝ ،‬خٕ ‪٣‬ظل‪ ٖ٤‬حُلَ‪ ٙ‬حُظ‪٣ ٠‬وَؽ‬
‫ك‪ٜ٤‬خ ٖٓ ٓخُ‪ُِ ٚ‬لوَحء أٓخّ حُ٘خّ ُ‪ٔ٤‬زل‪ٞ‬ح رلٔي ًَٓ‪ٝ ٚ‬ػطل‪،ٚ‬‬
‫‪ًٝ‬حص ‪ ّٞ٣‬أػ٘خء ط‪ٞ‬حؿي‪ ٙ‬ك‪ ٠‬حُٔٔـي رؼي ‪٬ٛ‬س حُؼ٘خء‪ِ١ ،‬ذ أكي‬
‫ٗزخد حُوَ‪٣‬ش ٖٓ ػَٔحٕ إٔ ‪ٌٛ٣‬ذ ٓؼ‪ ٚ‬اُ‪ ٠‬ر‪٤‬ض ٗٔزخث‪ِٜ٤ُ ٚ‬ق ر‪ٚ٘٤‬‬
‫‪ٝ‬ر‪٣ٝ ،ْٜ٘٤‬ؼ‪٤‬ي ُ‪ٝ‬ؿظ‪ ٚ‬اُ‪ ٠‬ر‪٤‬ظ‪٣ٝ ٚ‬ؼ٘‪ٜ٤‬خ ػٖ ‪ِ١‬ز‪ٜ‬خ حُط‪٬‬م‪ٝٝ ،‬حكن‬
‫ػَٔحٕ ى‪ ٕٝ‬طَىى ‪ ٕ٧‬حُٔ‪ٜٔ‬ش ٓ‪ِٜ‬ش ‪ٓٝ‬ؼظخىس ‪٣ٝ‬ؼظزَ‪ٛ‬خ ٖٓ أٌٗخٍ‬
‫حُ‪ٞ‬ؿخ‪ٛ‬ش ح‪٫‬ؿظٔخػ‪٤‬ش رخُ٘ٔزش ُ‪.ٚ‬‬
‫ك‪ ٬ٛٝ ٖ٤‬اُ‪ ٠‬ر‪٤‬ض ٗٔزخء حُ٘خد ‪ٔٓٝ‬غ ػَٔحٕ ٓ٘‪ٍ ْٜ‬أ‪ ْٜ٣‬ك‪٠‬‬
‫حٌُِٔ٘ش‪ِ١ ،‬ذ ٓ٘‪ٍ ْٜ‬إ‪٣‬ش حُِ‪ٝ‬ؿش ُ‪ٔٔ٤‬غ ٓ٘‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬ىهِض حُِ‪ٝ‬ؿش‬
‫اُ‪ٓ ٠‬ـِٔ‪ًٝ ْٜ‬خٗض حَٓأس ؿٔ‪ِ٤‬ش ٓٔ٘‪ٞ‬هش حُو‪ٞ‬حّ ك‪٘ٓ ٠‬ظ‪ٜ‬ق‬
‫حُؼَ٘‪٤٘٣‬خص ٖٓ ػَٔ‪ٛ‬خ ‪ٝ‬ك‪ِٔٓ ٖ٤‬ض ػِ‪ٝٝ ٚ٤‬هؼض ػ‪ ٚ٘٤‬ك‪ ٠‬ػ‪ٜ٘٤‬خ‪،‬‬
‫‪ٝ‬ؿي ك‪ ٠‬حرظٔخٓظ‪ٜ‬خ ٗ‪٤‬جخ آهَ ؿ‪ًُ َ٤‬ي حُظَك‪٤‬ذ حُٔ‪ٜ‬ط٘غ‪ِ١ٝ ،‬ذ‬
‫ٓ٘‪ٜ‬خ إٔ طـِْ‪ٝ ،‬ػَ‪ ٝ‬ػِ‪ٜ٤‬خ إٔ ططِذ ٓخ ط٘خء ‪ٞٓٝ‬ف ‪٣‬ظؼ‪ٜ‬ي‬
‫رظ٘ل‪ ٌٙ٤‬ػيح حُط‪٬‬م‪ ،‬كطِزض ٓ٘‪ ٚ‬إٔ ط٘لَى ر‪ٜٗ٧ ٚ‬خ طوـَ إٔ طلٌ‪٠‬‬
‫أٓخّ ًُي حُـٔغ‪ ،‬هَؽ حُـٔ‪٤‬غ ‪ٝ‬ؿِٔض رـ‪ٞ‬حٍ‪ٝ ٙ‬طليػض رلِٕ‬
‫‪ٝ‬رٌخء ٓلظؼِ‪ٍٝ ،ٖ٤‬حكض طٌ٘‪ ٖٓ ُٚ ٞ‬رُوَ ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ ‪ٓٝ‬ؼخِٓظ‪ ٚ‬حُوخٓ‪٤‬ش‬
‫‪ٝ‬هخٓض رظؼَ‪٣‬ش هيٓ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬ؿِء ٖٓ ًظل‪ٜ‬خ ُظلَى ٗ‪ٜٞ‬س ‪ٌٛ‬ح حَُؿَ‬
‫حُؤٔ‪ ٢٘٤‬حُ‪ًٔ ،ْ٤ٓٞ‬خ كًَض ػَ‪ٝ‬ط‪ ٚ‬حٌُز‪َ٤‬س ٗ‪ٜٞ‬ط‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬رؼي إٔ‬

‫‪31‬‬
‫ٍأط‪٣ ٚ‬زظِغ ٍ‪٣‬و‪ ٚ‬ر‪ٜ‬ؼ‪ٞ‬رش‪ ،‬كؼِٔض رؤٕ ُُؼخد ٍؿزظ‪ ٚ‬أ‪ٗٝ‬ي إٔ ‪َ٤ٔ٣‬‬
‫طلض أهيحّ أٗ‪ٞ‬ػظ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬أ‪ِ١‬وض ٗل‪ٜٞٗ ٞ‬ط‪ٜٔٓ ٚ‬خ آهَ هخثِش ‪:‬‬
‫‪٣ٝ -‬خٍ‪٣‬ض ػِ‪ ٠‬حُزُوَ ك‪ ٠‬حُٔخٍ رْ ‪٣‬خ كخؽ ى‪ ٙ‬رو‪ َ٤‬ك‪ ًَ ٠‬كخؿش‬
‫كظ‪ ٠‬حُلذ‪ٝٝ ..‬حؿزخط‪ ٚ‬حَُ٘ػ‪٤‬ش ٓو‪ َٜ‬ك‪ٜ٤‬خ ًٔخٕ‬
‫ٓي ‪٣‬ي‪ٍٝ ٙ‬رض ػِ‪ً ٠‬ظل‪ٜ‬خ ‪ٝ‬هخٍ روزغ ‪ٍٝ‬ؿزش‬
‫‪ -‬حٍؿؼ‪ُ ٠‬ز‪٤‬ض ؿ‪ُٞ‬ى ػ٘خٕ هخ‪ٓ َ١‬ـ‪ّ٤‬ظ‪ ٠‬ى‪ٝ ٟ‬أٗخ طلض أَٓى ك‪٠‬‬
‫ًَ كخؿش ٓو‪ َٜ‬ك‪ٜ٤‬خ ؿ‪ُٞ‬ى ‪ٝ‬أ‪ ٟ‬كِ‪ ّٞ‬طلظخؿ‪ٜ٤‬خ أٗخ طلض أَٓى‬
‫ك‪ ٠‬أ‪ٝ ٟ‬هض‪ ،‬رْ هِ‪ ٠‬حُٔ‪ٟٞٞ‬ع ى‪ َٓ ٙ‬ر‪٘٤‬خ‬
‫حرظٔٔض ري‪ٝ ٍ٫‬ؿ٘ؾ ‪ٝ‬هخُض‬
‫‪ -‬أَٓى ‪٣‬خ كخؽ‬
‫‪ٝ‬هزَ إٔ ‪٣‬لوي حُٔ‪٤‬طَس ػِ‪ُ ٠‬ـخّ ٍؿزظ‪ ،ٚ‬ىهِض أهظ‪ٜ‬خ حُ‪ٜ‬ـ‪َ٤‬س‬
‫طلَٔ حُ٘خ‪ٝ ،ٟ‬هظ‪ٜ‬خ حٓظ‪ٞ‬ػذ ػَٔحٕ هط‪ٍٞ‬س ٓخ ًخٕ ػِ‪ٗٝ ٠‬ي إٔ‬
‫‪٣‬لؼِ‪ٝ ٚ‬حٓظَى ػوِ‪ٓ ٖٓ ٚ‬ط‪ٞ‬س ٗ‪ٜٞ‬ط‪ٗٝ ،ٚ‬خى‪ ٟ‬ػِ‪ ٠‬حُـٔ‪٤‬غ‪ُٝ ،‬ف‬
‫ُ‪ ْٜ‬هزَ ٓ‪ٞ‬حكوظ‪ٜ‬خ ػِ‪ ٠‬حُؼ‪ٞ‬ىس ُز‪٤‬ض ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ ‪.‬‬
‫ُ‪٤‬خٍ ػيس ٖٓ طِي حُِ‪ِ٤‬ش ٓخكَ "هطخد" ًؼخىط‪ُِ ٚ‬ؼَٔ‬ ‫ٍ‬ ‫رؼي‬
‫رخُؼخ‪ٔٛ‬ش‪ٝ ،‬طَى "ٗؼ‪ٔ٤‬ش" ُ‪ٝ‬ؿظ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬حُز‪٤‬ض حٌُ‪ ٟ‬ر٘خ‪ ٙ‬ػِ‪ ٠‬أ‪َ١‬حف‬
‫حُوَ‪٣‬ش ػِ‪ ٠‬ؿِء ٖٓ أٍ‪ ٟٚ‬حٍُِحػ‪٤‬ش‪ًٝ ،‬خٕ ػِ‪ ٠‬حُِ‪ٝ‬ؿش رؼي ٓلَ‬
‫ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ‪ ،‬إٔ طيكغ كخط‪ٍٞ‬س ٓخ أهٌط‪ ٖٓ ٚ‬ػَٔحٕ ٌٓ٘ إٔ طْ ح‪٫‬طلخم‬
‫ر‪ٜٔ٘٤‬خ‪ًٝ ،‬خٗض طؼِْ أٗ‪٣ ٚ‬و‪ٜ‬ي ًَ ٗ‪٠‬ء كظ‪ٝ ٠‬حؿزخص ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ‬
‫حَُ٘ػ‪٤‬ش حُظ‪ ٠‬حٗظٌض ًٌرخ طو‪ َٙ٤ٜ‬ك‪ٜ٤‬خ‪ٝ ،‬حُلو‪٤‬وش ًخٗض إٔ ػطخء‪ٙ‬‬
‫ىحثٔخ ٓخ ًخٕ أهَ ٖٓ ٓوق ‪ٞٔ١‬ك‪ٜ‬خ ‪ٜٞٗٝ‬حط‪ٜ‬خ ‪ٝ‬ؿ٘ؼ‪ٜ‬خ‪ًٝ ،‬خٗض‬
‫طٔؤٍ ٗلٔ‪ٜ‬خ إ ًخٕ ػَٔحٕ ٌٓ٘ حطلخه‪ٜٔ‬خ أٍَٓ ُ‪ٜ‬خ حٌُؼ‪ ٖٓ َ٤‬حُٔخٍ‬
‫حٌُ‪ ٟ‬حىهَط‪ ٚ‬ى‪ ٕٝ‬ػِْ ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ‪ ٌٖ٣ ُْٝ ،‬كظ‪ ٠‬طِي حُِلظش هي ٗخٍ‬
‫ٓ٘‪ٜ‬خ ٍؿزظ‪ ،ٚ‬كٔخًح ُ‪ ٞ‬طٌ‪ٝ‬م ٗ‪ٜ‬ي ؿٔي‪ٛ‬خ؟ ًْ ٓ‪٤‬يكغ ‪٘ٔ٤ٓ ًْٝ‬ق؟‬
‫‪ٓٝ‬خًح ‪٣‬لن ُ‪ٜ‬خ إٔ ططِذ رؼي‪ٛ‬خ ؟‬
‫*********‬
‫‪32‬‬
‫رؼي ٓ٘ظ‪ٜ‬ق حُِ‪ َ٤‬ىم ػَٔحٕ رخد ر‪٤‬ظ‪ٜ‬خ‪ ،‬رؼي إٔ ًخٕ ٗي‪٣‬ي‬
‫حُلَ‪ ٙ‬ػِ‪ ٠‬أ‪َ٣ ٫‬ح‪ ٙ‬أكي كظ‪٤٠‬غ ‪٤ٛ‬زظ‪ٝ ٚ‬طٔ‪ٞ‬ء ٓٔؼظ‪ٝ ،ٚ‬ىحهَ‬
‫ر‪٤‬ظ‪ٜ‬خ ه‪ٝ ٠٠‬هظخ ٖٓ حُز‪ٜ‬ـش ‪ٝ‬حُٔؼخىس ‪ٝ‬هزَ ط٘خ‪ُٜ٘ ُٚٝ‬ي أٗ‪ٞ‬ػظ‪ٜ‬خ‬
‫أهٌ كز‪ٞ‬رخ كخطلش ُِ٘‪٤ٜ‬ش كؤًَ رَ٘ح‪ٛ‬ش ‪ٝ‬ػ٘ق ‪ ٌٖ٣ ُْٝ‬أريح هي ًحم‬
‫ٗ‪ٜ‬يح ر‪ ٌٜٙ‬حُل‪ٝ٬‬س ‪ًٝ‬خٗض حُ‪ٞ‬ؿزش ٗ‪٤ٜ‬ش ‪ٝ‬ىٓٔش ُِيٍؿش حُظ‪ ٠‬أػَص‬
‫ػِ‪ٛ ٠‬لظ‪ٝ ٚ‬ػِ‪ ٠‬هِز‪ ٚ‬حَُٔ‪ ٞ٣‬حٌُ‪ ٟ‬أؿَ‪ ٟ‬ر‪ ٚ‬ػِٔ‪٤‬ش هزَ ط٘خ‪ُٜٝ‬خ‬
‫ر٘‪ ٍٜٞ‬هِ‪ِ٤‬ش‪ٗ ،‬ؼَ رخُظؼذ حُ٘ي‪٣‬ي ‪ٝ‬هخف ٖٓ ٓ‪ٞ‬ط‪ ٚ‬ك‪ ٠‬كَحٕ‬
‫ػ٘‪٤‬وظ‪ ،ٚ‬كظَى ُ‪ٜ‬خ حٌُؼ‪ ٖٓ َ٤‬ح‪ٞٓ٧‬حٍ‪ٝ ،‬ؿخىٍ ر‪٤‬ظ‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬أػ٘خء ػ‪ٞ‬ىط‪ٚ‬‬
‫اُ‪ ٠‬ر‪٤‬ظ‪ٝ ٚ‬هزَ ‪ ُٚٞٛٝ‬اُ‪ ٚ٤‬رؼيس أٓظخٍ ٓو‪ ٢‬كخهيح حُ‪ٞ‬ػ‪َٔ٣ ُْٝ ،٠‬‬
‫أكي ُ‪٘٤‬وٌ‪ ٙ‬ا‪ ٫‬رؼي ٓخػش ًخِٓش‪ ،‬ك‪ ٖ٤‬هَؽ ٓئًٕ حُوَ‪٣‬ش ٖٓ ر‪٤‬ظ‪ٚ‬‬
‫ٓظـ‪ٜ‬خ اُ‪ ٠‬حُٔٔـي ُ‪٤‬لظل‪ ٚ‬حٓظؼيحىح ُ‪٬ٜ‬س حُلـَ‪ٝٝ ،‬ؿي ػَٔحٕ‬
‫ِٓو‪ ٠‬ػِ‪ ٠‬ح‪ ،ٍٝ٧‬ك‪َٜ‬م حُٔئًٕ رؤػِ‪ٞٛ ٠‬ص‬
‫‪ -‬كي ‪٘٣‬ـيٗخ ‪٣‬خ ‪ ٝٝٝٞٛ‬حُلخؽ ػَٔحٕ ‪ٝ‬حهغ ػِ‪ ٠‬ح‪ٝ ٍٝ٧‬هخ‪١‬غ‬
‫حُ٘لْ‬
‫‪ٝ‬رؼي ٗ‪ٜ‬ق ٓخػش ك‪ َ٠‬حُطز‪٤‬ذ ‪ٔ٣ ُْٝ‬ظـَم ٓ‪ ٟٞ‬ىهخثن‬
‫ٓؼي‪ٝ‬ىس ك‪ ٠‬حٌُ٘ق ػِ‪ٝ ٚ٤‬اػ‪ ٕ٬‬هزَ ‪ٝ‬كخط‪. ٚ‬‬
‫ُْ ‪ ٌٖ٣‬أكي ‪٣‬يٍ‪ ٖٓ ٟ‬أ‪ً ٖ٣‬خٕ ػَٔحٕ ػخثيح ٓ‪ٓ" ٟٞ‬خُْ"‬
‫‪"ٝ‬كٔيحٕ" حُؼخ‪ ٕ٬١‬حٌُِحٕ ‪٣ ٫‬ؼَكخٕ ٓ‪ ٟٞ‬حُظٌٔغ ك‪ ٠‬حُطَهخص‬
‫ُ‪ٝ ،٬٤‬طظزغ ػ‪ٍٞ‬حص حُ٘خّ ‪ٝ‬حُو‪ ٝٞ‬ك‪ ٠‬أػَح‪ٝ ،ْٜٟ‬حٌُِحٕ ٗخ‪ٛ‬يح‬
‫ػَٔحٕ ‪٣ ٞٛٝ‬يهَ ر‪٤‬ض "ٗؼ‪ٔ٤‬ش "‪.‬‬
‫‪ٝ‬أػ٘خء طـٔ‪ َ٤‬ؿؼٔخٕ ػَٔحٕ كيع ٓخ ًخٕ ‪٣‬ليع ًؼ‪َ٤‬ح ك‪ٗ ٠‬ظ‪٠‬‬
‫روخع ح‪ٌُ ٍٝ٧‬ؼ‪ ٖٓ َ٤‬حُزَ٘ رٔوظِق ػوخثي‪ٝ ْٛ‬حٗظٔخءحط‪ ْٜ‬ك‪ٖ٤‬‬
‫‪ٞٔ٣‬ط‪ٝ ،ٕٞ‬حٍطوض ػ‪٬٠‬ص ‪ٝ‬ؿ‪ٝ ٚ‬كي حُٔ‪٤‬ض ػْ حٗوز‪٠‬ض ػ‪٬٠‬ص‬
‫‪ٝ‬ؿ‪ ٜٚ‬كظ‪ًٝ َٜ‬ؤٗ‪٣ ٚ‬زظْٔ‪ُٔٝ ،‬خ ٍأ‪ ٟ‬حُٔـَٔ ‪ٝ‬ؿ‪ ٚ‬ػَٔحٕ حٗي‪ٖٛ‬‬
‫‪ُٝ‬لض حٗظزخ‪ ٙ‬حُ٘و‪ ٚ‬حٌُ‪ٔ٣ ٟ‬خػي‪ ٙ‬ك‪ ٠‬حُظـٔ‪ٛٝ ،َ٤‬ظلخ هللا أًزَ‪،‬‬
‫‪ٝ‬رؼي إٔ طْ طٌل‪ٓٝ ٚ٘٤‬ظَ ػ‪ٍٞ‬ط‪ٗ ،ٚ‬خىح ػِ‪ ٠‬أ‪٫ٝ‬ى حُٔ‪٤‬ض ‪ٝ‬أ‪ِٚٛ‬‬
‫ُ‪٘٤‬خ‪ٛ‬ي‪ٝ‬ح ػ‪ٓ٬‬ش ٍ‪ٟ‬خ هللا ػٖ ػَٔحٕ ‪ٝ‬إٔ حرظٔخٓظ‪ ٚ‬ىُ‪ َ٤‬ػِ‪ ٠‬أٗ‪ٚ‬‬
‫‪33‬‬
‫ٖٓ أ‪ َٛ‬حُـ٘ش‪ٝ ،‬طؼخُض ‪٤ٛ‬لخص حُظٌز‪ َ٤‬ػْ طْ ‪ٟٝ‬ؼ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬حُ٘ؼٖ‬
‫‪ٝ‬كِٔ‪ ٙٞ‬اُ‪ ٠‬حُٔٔـي ُ‪٬ٜ‬س حُـ٘خُس ػِ‪.ٚ٤‬‬
‫ًخٗض حُْ٘ٔ هي أَٗهض‪ٝ ،‬أ‪ِ١‬وض ٓ‪ٜ‬خّ أٗؼظ‪ٜ‬خ ‪ٞٛ‬د ح‪،ٍٝ٧‬‬
‫ٌُٖ رَ‪ٝ‬ىس حُطوْ ‪ِٓٛ‬ض كَحٍط‪ٜ‬خ ‪ٝ‬ؿؼِظ‪ٜ‬خ ٓـَى أٗؼش ‪ٟٞ‬ء‬
‫هخُ‪٤‬ش ٖٓ أ‪ ٟ‬كَحٍس‪ٝ ،‬أػ٘خء كَٔ حُ٘ؼٖ ‪ٝ‬حُٔ‪ َ٤‬ر‪ ٚ‬اُ‪ ٠‬حُٔوخرَ‬
‫حُٔ‪ٞ‬ؿ‪ٞ‬ىس ػِ‪ ٠‬أ‪َ١‬حف حُوَ‪٣‬ش‪ً ،‬خٕ "ٓخُْ" ‪"ٝ‬كٔيحٕ" ‪٣‬لٔ‪ٕ٬‬‬
‫حُ٘ؼٖ ٖٓ ح‪ٓ٧‬خّ‪ٗٝ ،‬ؼَ "ٓخُْ" رخَُؿزش حُ٘ي‪٣‬يس ك‪ ٠‬ه‪٠‬خء‬
‫كخؿظ‪ٝ ٚ‬أهزَ كٔيحٕ رٌُي كَى ػِ‪ٚ٤‬‬
‫‪ -‬أؿٔي ه‪ ٙ٬‬كخ‪ً َٟ‬خّ ٓظَ ‪ٗٝ‬يهَ حُٔوخرَ ر‪ ٕ٬‬ك‪٠‬خ‪٣‬ق‬
‫ٌُٖ ٍؿزظ‪ً ٚ‬خٗض طِىحى كوٍَ إٔ ‪َٔ٣‬ع ٖٓ ٓ٘‪ ،ّٚ٤‬هزَ إٔ ‪٣‬لوي‬
‫حُٔ‪٤‬طَس ػِ‪ٗ ٠‬لٔ‪ٝ ،ٚ‬طـخ‪ٝ‬د حُؼ‪٬‬ػش حٌُ‪٘٣ ٖ٣‬خًٍ‪ ٚٗٞ‬كَٔ حُ٘ؼٖ‬
‫ٓغ َٓػظ‪ ٌُٖ ،ٚ‬كـؤس ‪ٛ‬ظق أكي ح‪٫‬ػ٘‪ ٖ٤‬حٌُِحٕ هِق كٔيحٕ ‪ٓٝ‬خُْ‬
‫‪٣ -‬خ رًَش ٓ‪٤‬يٗخ حُ٘ز‪ ٠‬حُ٘ؼٖ ‪١‬خ‪ٝ َ٣‬هللا ًؤٗ‪ٓ ٠‬خ ٗخ‪ َ٣‬كخؿش‪ ..‬هللا‬
‫أًزَ هللا أًزَ‬
‫‪ٛٝ‬ظلض ؿٔ‪ٞ‬ع حُ٘خّ حُٔ٘خًٍش ك‪ ٠‬ط٘‪٤٤‬غ حُـؼٔخٕ "هللا أًزَ هللا‬
‫أًزَ"‪ٗ ،‬ظَ ٓخُْ اُ‪ ٠‬كٔيحٕ ‪ًٝ‬ظٔخ ‪ٟ‬لٌ‪ٜٔ‬خ‪ٝ ،‬رٔزذ ط٘ظض طلٌ‪َ٤‬‬
‫ٓخُْ ‪ٝ‬طًَ‪ ِٙ٤‬ك‪ ٠‬ط٘ل‪ٍ ٌ٤‬ؿزظ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬طِز‪٤‬ش ٗيحء حُطز‪٤‬ؼش‪ ،‬طؼؼَ ك‪٠‬‬
‫كـَ ‪ٛ‬ـ‪ ،َ٤‬كٔو‪ٓٝ ٢‬و‪ ٢‬حُ٘ؼٖ ‪َٓٝ‬ص ىه‪٤‬وش ‪ٔٛ‬ض ػْ كـؤس‬
‫طؼخُض حُ‪٤ٜ‬لخص رخُظٌز‪ٝ َ٤‬هخٍ أكي‪ْٛ‬‬
‫‪٣ -‬خ ٓزلخٕ هللا حُ٘ؼٖ ‪ٝ‬هغ ؿ٘ذ أٍ‪ ٝ‬حُلخؽ ػَٔحٕ حُِ‪ُٚٔ ٠‬‬
‫ٗخٍ‪ٜ٣‬خ ٖٓ ٗ‪ٗ٫ٞٓ .. ٖ٣َٜ‬خ حهظخٍ ٌٓخٕ ىك٘‪٣ ٚ‬خ حه‪ٞ‬حٗخ ى‪ ٟ‬ػ‪ٓ٬‬ش‬
‫‪ٝ‬أَٓ ‪٘ٗ ُّ٫ٝ‬لٌ‪ ٙ‬ا‪٣‬خًْ ‪ٓٝ‬ؼ‪٤ٜ‬ش أ‪٤ُٝ‬خء هللا حُ‪ٜ‬خُل‪.ٖ٤‬‬
‫ًخٗض طِي ح‪ ٍٝ٧‬ػِ‪ ٠‬رؼي حٓظخٍ هِ‪ِ٤‬ش ٖٓ ر‪٤‬ض "ٗؼ‪ٔ٤‬ش" حُظ‪٠‬‬
‫ًخٗض ‪ٝ‬هظ‪ٜ‬خ ٌٓ‪ُٞٛ‬ش ‪ ٫ٝ‬ط‪ٜ‬يم أٗ‪ٓ ٚ‬خص ‪ٝ‬حػ٘خء َٓ‪ ٍٝ‬ؿ٘خُط‪ٚ‬‬
‫أٓخٓ‪ٜ‬خ ًخٗض طِؼٖ كظ‪ٜ‬خ حُؼؼَ حٌُ‪ ٟ‬أ‪ٟ‬خع ‪٤ٛ‬ي‪ٛ‬خ حُؼٔ‪. ٖ٤‬‬

‫‪34‬‬
‫‪ٝ‬رؼي ‪ ٖٓ ٖ٤ٓٞ٣‬ىك٘‪ ٚ‬ك‪ ٠‬أٍ‪ ،ٟٚ‬ر٘‪ ٠‬أ‪٫ٝ‬ى‪ ٙ‬ؿَكش ك‪ ٍٞ‬هزَ‪ٝ ٙ‬طْ‬
‫ى‪ٛ‬خٗ‪ٜ‬خ رـ‪ٔٓ ُٚٗٞ َ٤‬خ‪ًٝ ٟٝ‬ظذ أػِ‪ ٠‬رخر‪ٜ‬خ رخُِ‪ ٕٞ‬ح‪٧‬كَٔ (ٓوخّ‬
‫ٓ‪٤‬ي‪ ٟ‬ػَٔحٕ حُِحط‪ )٠‬ػْ رؼي أٓخر‪٤‬غ ًخٕ أ‪٫ٝ‬ى‪ ٙ‬هي ر٘‪ٞ‬ح رـ‪ٞ‬حٍ‬
‫حُـَكش ٓٔـيح ‪ٝ‬أ‪ٛ‬زق حُٔٔـي ‪ٝ‬حُٔوخّ هزِش ًَ ٓلظخؽ‪ٝ ،‬أ‪ٛ‬زق‬
‫حُ٘خّ ‪٣‬لـ‪ ٕٞ‬اُ‪٤ُ ّٞ٣ ًَ ٚ٤‬ظزًَ‪ٞ‬ح ر‪٣ٝ ٚ‬طِز‪ ٚ٘ٓ ٕٞ‬إٔ ‪٣‬ظ‪٢ٓٞ‬‬
‫ُ‪ ْٜ‬ػ٘ي هللا ٌُ‪٣ ٠‬لون أٓخٗ‪ٝ ،ْٜ٤‬حٓظـ‪ٓ ٬‬خُْ ‪ٝ‬كٔيحٕ ح‪٩‬هزخٍ ػِ‪٠‬‬
‫حُٔوخّ ‪ٝ‬أ‪ِ١‬ن ًَ ٓ٘‪ٜٔ‬خ ُل‪٤‬ظ‪ٝ ،ٚ‬حىػ‪٤‬خ أٗ‪ٜٔ‬خ هي ح‪ٛ‬ظي‪٣‬خ ػِ‪٣ ٠‬ي‬
‫ٓ‪ٔٛ٫ٞ‬خ ػَٔحٕ حُِحط‪ٝ ،٠‬أ‪ٛ‬زلخ رٌُي أًؼَ حُٔٔظل‪٤‬ي‪ُٝ ٖٓ ٖ٣‬حٍ‬
‫حٌُٔخٕ ‪ ٖٓٝ‬ػطخ‪٣‬خ‪ًٝ ْٛ‬خٕ ٖٓ ‪ٛ ٖٟٔ‬ئ‪٫‬ء حُِ‪ٝ‬حٍ ‪ٝ‬حُٔـيه‪ٖ٤‬‬
‫ػِ‪ٓ ٠‬خُْ ‪ٝ‬كٔيحٕ ٗؼ‪ٔ٤‬ش حُظ‪ ٠‬طخرض اُ‪ ٠‬هللا ‪ٝ‬هٍَص إٔ ط٘وطغ‬
‫ُؼزخىط‪ٝ ٚ‬هيٓش ر‪٤‬ض ٓ‪ٛ٫ٞ‬خ ػَٔحٕ ‪ٛ‬خكذ حٌَُحٓخص ‪.‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٖ٤‬حهظَد ٓ‪ٞ‬ػي أ‪ُٞ ًًَٟ ٍٝ‬كخط‪ً ٚ‬خٕ حُ٘خّ هي هٍَ‪ٝ‬ح حُٔـ‪٠‬ء‬
‫‪ٝ‬حُٔز‪٤‬ض ك‪ ٍٞ‬حُٔوخّ ‪ٝ‬ؿخء حُيٍح‪ٜٓٞ٣ ٖ٣ٝ‬خ ٖٓ ًَ ٌٓخٕ ‪ٝ‬حكظلِ‪ٞ‬ح‬
‫رٌُي حُ‪ ّٞ٤‬رطَه‪ ْٜ‬حُٔؼظخىس ك‪ ًَ ٠‬حُٔ‪ٞ‬حُي ػْ حٗل‪ ٞ‬حُـٔغ ‪.‬‬
‫‪ًٝ‬حص ‪ً ّٞ٣‬خٗض ػ‪ٞ‬حَٓ حُظؼَ‪٣‬ش ‪ٍٝ‬ىحءس ٗ‪ٞ‬ع حُـ‪ َ٤‬حٌُ‪ ٟ‬ىُ‪٘ٛ‬ض ر‪ٚ‬‬
‫ؿَكش حُ ٔوخّ‪ ،‬ؿؼِض أؿِحء ٖٓ حُـ‪ َ٤‬طٔو‪ًٝ ،٢‬خٕ ٖٓ ‪ ٖٟٔ‬طِي‬
‫ح‪٧‬ؿِحء‪ ،‬ؿِء ‪٣‬لَٔ ًِٔش ٓ‪٤‬ي‪ ٟ‬حُظ‪ً ٠‬ظزض أػِ‪ ٠‬رخد حُٔوخّ ‪ٝ‬ؿِء‬
‫أهَ أ‪ٛ‬ـَ َٓل‪ٗ ٠‬وطش ٖٓ كَف حُظخء ك‪ًِٔ ٠‬ش حُِحط‪ُ ٠‬وذ ػخثِظ‪ٚ‬‬
‫كؤ‪ٛ‬زق ٌٓظ‪ٞ‬د ػِ‪ ٠‬رخد حُٔوخّ (ٓوخّ ػَٔحٕ حُِحٗ‪َٓٝ ، )٠‬ص‬
‫أػ‪ٞ‬حّ ‪ُ٫ٝ‬حٍ حُ٘خّ اُ‪ًُ ٠‬ي حُٔوخّ ‪٣‬لـ‪.ٕٞ‬‬

‫‪35‬‬
‫حاممة بيضاء‬

‫‪31/12/2014‬‬
‫‪6:30 pm‬‬
‫ًخٗض طـِْ ك‪ ٠‬ؿَكظ‪ٜ‬خ طيَّػ‪ ٠‬أٗ‪ٜ‬خ ٓٔظـَهش ك‪ٌٓ ٠‬حًَس ىٍ‪ٜٓٝ‬خ‬
‫حُـخٓؼ‪٤‬ش ٌُ٘‪ٜ‬خ ًخٗض ؿخٍهش ك‪ ٠‬كِٗ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬كـؤس كظلض أٓ‪ٜ‬خ حُزخد‬
‫‪ٝ‬هخُض ك‪ ٍٞ‬ىه‪ُٜٞ‬خ‬
‫‪ -‬رَ‪ ٖٓ ٟٚ‬ػخ‪ ِٙ٣‬ط‪٤‬ـ‪ٓ ٠‬ؼخٗخ ػ٘ي ؿي‪...ٝ‬‬
‫‪ٓ -‬ؼِٖ ‪٣‬خ هِز‪ ٠‬ػ٘ي‪ٌٓ ٟ‬حًَس ًظ‪ ٠ِ٤ِٔٓ..َ٤‬ػِ‪ْٜ٤‬‬
‫‪ٓ -‬خُي رْ ‪٣‬خر٘ظ‪ ٠‬؟‬
‫‪ٓ -‬ل‪ٝ ٖ٤‬هللا ‪٣‬خ ٓخٓخ اٍ‪ٛ‬خم رْ ‪ٝ‬هِن ػ٘خٕ ح‪ٓ٫‬ظلخٗخص‬
‫رليٓ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬اكٔخٓ‪ٜ‬خ ًخٗض ح‪ ٫ ّ٧‬ط‪ٜ‬يم إٔ ٓزذ ًر‪ ٍٞ‬حر٘ظ‪ٜ‬خ‬
‫‪َٝٗٝ‬ى‪ٛ‬خ حُيحثْ ٓـَى حُوِن ٖٓ ح‪ٓ٫‬ظلخٗخص‪ٌُٜ٘ ،‬خ ُْ ط‪٠‬ـ‪ ٢‬ػِ‪ٜ٤‬خ‬
‫رخُٔئحٍ أًؼَ ٖٓ ًُي‪ٝ ،‬حٓظِٔٔض َُؿزظ‪ٜ‬خ ك‪ ٠‬اهلخء َٓ كِٗ‪ٜ‬خ‬
‫‪ٝ‬هخُض‬
‫‪٤١ -‬ذ أػِٔي كخؿش طخًِ‪ٜ٤‬خ هزَ ٓخ ٍِٗ٘‬
‫‪٣ ٧ -‬خ ٍ‪ٝ‬ك‪ ٖٓ ٠‬ؿؼخٗش ىُ‪ٞ‬هظ‪ُٔ ٠‬خ أؿ‪ٞ‬ع ‪ٛ‬خه‪ ّٞ‬أػَٔ كخؿش‬
‫أًِ‪ٜ‬خ‬
‫*********‬
‫‪6:40 pm‬‬
‫ٓٔؼض ‪ٞٛ‬ص أٓ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬اه‪ٞ‬ط‪ٜ‬خ ‪٣‬وَؿ‪ ٖٓ ٕٞ‬حُز‪٤‬ض ‪ٞٛٝ‬ص اؿ‪٬‬م رخد‬
‫حُ٘وش‪ٝ ،‬طًَض حٌُظخد ٖٓ ‪٣‬ي‪ٛ‬خ ‪ٝ‬أٌٓٔض ‪ٛ‬خطل‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬كظلض ‪ٛ‬للش‬
‫‪36‬‬
‫كز‪٤‬ز‪ٜ‬خ ػِ‪ ٠‬حُل‪ ْ٤‬ر‪ٞ‬ى‪ًٝ ،‬خٗض طؤَٓ إٔ طـي‪ ٙ‬هي َٗ٘ ٗ‪٤‬جخ ؿي‪٣‬يح‬
‫‪ٝ‬ططٔجٖ ػِ‪ ٌُٖ ،ٚ٤‬هخد أِٓ‪ٜ‬خ ‪ٝٝ‬ؿيص ‪ٛ‬للظ‪٣ ُْ ٚ‬ظْ طلي‪٣‬ؼ‪ٜ‬خ ٌٓ٘‬
‫طخٍ‪٣‬ن حُ‪ ّٞ٤‬حٌُ‪ ٟ‬حكظَهخ ك‪ ،ٚ٤‬رؼيٓخ ؿَكض ًزَ‪٣‬خث‪ًَٝ ٚ‬حٓظ‪ ٚ‬رٔزذ‬
‫ؿ‪َ٤‬ط‪ٜ‬خ حُٔـ٘‪ٗٞ‬ش حُظ‪ ٠‬ؿخُزخ ٓخ ًخٗض طؼزَ ػ٘‪ٜ‬خ رـ‪٠‬ذ ٓزخُؾ ك‪،ٚ٤‬‬
‫ػْ ط‪ٜ‬يأ ‪ٝ‬طَحؿغ ٗلٔ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬طيٍى إٔ ٍى‪ٝ‬ى أكؼخُ‪ٜ‬خ ًخٗض كخىس ‪ٝ‬هخٓ‪٤‬ش‬
‫أًؼَ ٖٓ حُ‪ٝ ،ُّ٬‬طؼ‪ٞ‬ى اُ‪ٓ ٚ٤‬ؼظٌٍس ك‪ٔ٤‬خٓل‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬طٌٍَ ‪ٌٛ‬ح ح‪َٓ٧‬‬
‫ًؼ‪َ٤‬ح كظ‪ُ ٠‬حىص ػ‪ٜ‬ز‪٤‬ظ‪ٜ‬خ ػٖ كي‪ٛ‬خ ‪٣ ُْٝ‬ؼي كز‪٤‬ز‪ٜ‬خ ‪٣‬لظَٔ أكؼخُ‪ٜ‬خ‪،‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٠‬حَُٔس هزَ ح‪٧‬ه‪َ٤‬س ٖٓ ٗ‪ٞ‬رخص ؿ‪٠‬ز‪ٜ‬خ ٗ‪ٜ‬ل‪ٜ‬خ إٔ طظلٌْ ك‪٠‬‬
‫ٍى‪ٝ‬ى أكؼخُ‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬كٌٍ‪ٛ‬خ ٖٓ حُٔٔخّ رٌَحٓظ‪َٓ ٚ‬س أهَ‪ٌُٜ٘ ،ٟ‬خ ُْ‬
‫ط‪ٜ‬ظْ ر٘‪٤ٜ‬لظ‪ ٫ٝ ٚ‬طلٌ‪.َٙ٣‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٠‬حَُٔس ح‪٧‬ه‪َ٤‬س ًخٗض ط٘ظظَ‪ ٙ‬ك‪ ٠‬حٌُِ‪٤‬ش ‪ٝ‬طؤهَ ػِ‪ٜ٤‬خ ‪َ٣ ُْٝ‬ى‬
‫ػِ‪ ٠‬حط‪ٜ‬خ‪٫‬ط‪ٜ‬خ‪ُٔٝ ،‬خ ‪ َٛٝ‬اُ‪ٜ٤‬خ ‪ٝ‬ؿي‪ٛ‬خ ؿخ‪ٟ‬زش ‪ٓٝ‬ي ‪٣‬ي‪ِْٔ٤ُ ٙ‬‬
‫ػِ‪ٜ٤‬خ كِْ طٔي ‪٣‬ي‪ٛ‬خ اُ‪ٗ ،ٚ٤‬ؼَ رخُلَؽ ‪ٝ‬هخٍ ٓخُكخ ‪ٓٝ‬وللخ كيس‬
‫كَؿ‪ٚ‬‬
‫‪ٓ -‬ؼِٖ حطؤهَص ػِ‪ ٠ٌ٤‬ؿ‪ٜ‬ذ ػ٘‪ ..٠‬رْ ٓي‪ ١‬ا‪٣‬يى ػ‪٤‬ذ حُ٘خّ‬
‫رظز‪ ٚ‬ػِ‪ّ٤‬خ‬
‫‪ٛ‬زّض ‪ٝ‬حهلش ‪ٝ‬حٗلـَ رًَخٕ ؿ‪٠‬ز‪ٜ‬خ‬
‫‪ٌٞٔٓ -‬ف ه‪ ٟٞ‬إ حُ٘خّ رظز‪ ٚ‬ػِ‪٤‬ي؟؟ ‪ٓٝ‬خكٌَطٖ ك‪ ٠‬حُل‪ٞ٤‬حٗش‬
‫حُِ‪ٔٓ ٠‬ظ٘‪٤‬خى ‪ٝ‬هخػيس ُ‪ٞ‬كي‪ٛ‬خ ‪ٝ‬حُ٘خّ رظز‪ ٚ‬ػِ‪ٜ٤‬خ‪ٝ ،‬أً‪٤‬ي هخُ‪ٞ‬ح‬
‫اٗ‪ٜ‬خ ٖٓ كخٍهش ٓغ ح‪ٓ٧‬ظخً حُِ‪ٔٓ ٠‬ظ٘‪ّ٤‬خ‪ٓ ٖٓٝ ٙ‬لظَٓ‪ٜ‬خ‪١ٝ ،‬زؼخ‬
‫حطؤهَص ‪ٓ ٖٓٝ‬خٓغ حط‪ٜ‬خُ‪ ٠‬ػ٘خٕ ً٘ض ‪ٝ‬حهق ٓغ ‪ٝ‬حكيس‪.‬‬
‫حٗظز‪ ٚ‬حُـٔ‪٤‬غ اُ‪ٓ ٠‬خ ‪٣‬ي‪ ٍٝ‬ر‪ٜٔ٘٤‬خ رٔزذ ‪ٞٛ‬ط‪ٜ‬خ حُؼخُ‪ٝ ،٠‬رؼي إٔ‬
‫أٗ‪ٜ‬ض ً‪ٜٓ٬‬خ أهٌص كو‪٤‬زظ‪ٜ‬خ ‪ٗٝ‬ظَص ُ‪ ٚ‬رظلي ‪ٝ‬ؿ‪٠‬ذ ‪ٝ‬هزَ إٔ‬
‫طَكَ ًظْ ؿ‪٤‬ظ‪ٝ ٚ‬حٓظ‪ٞ‬هل‪ٜ‬خ هخث‪: ٬‬‬
‫‪ -‬هزَ ٓخ طٔ٘‪ ٠‬هِ‪ ٠ٌ٤‬كخًَ‪ ٙ‬اٗ‪ ٠‬حطلِٔظي ًظ‪ٛٝ َ٤‬زَص ػِ‪٠ٌ٤‬‬
‫ًظ‪ ُّ٫ٝ َ٤‬طؼَك‪ ٠‬إ ٖٓ حُِلظش ى‪٠ٗ ًَ ٟ‬ء حٗظ‪ ُٞٝ ٠ٜ‬ػخ‪ِ٣‬س‬

‫‪37‬‬
‫طلخكظ‪ ٠‬ػِ‪ ٠‬كخؿش كِ‪ٞ‬س ًخٗض ر‪٘٤‬خ ٓخطلخ‪ ٖ٤ُٝ‬طٌِٔ‪ ٠٘٤‬طخٗ‪ ٠‬رؤ‪ٟ‬‬
‫‪٣َ١‬وش‪ٍ ٕ٧ ..‬ى كؼِ‪ٓ ٠‬خػظ‪ٜ‬خ ‪٤ٛ‬وِ‪ ٠‬حُ٘‪ٜ‬خ‪٣‬ش أٓ‪ٞ‬أ ٖٓ ىُ‪ٞ‬هظ‪٠‬‬
‫رٌظ‪. َ٤‬‬
‫‪ٝ‬طًَ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حهلش ‪ٝ‬ؿخىٍ حٌُٔخٕ هزِ‪ٜ‬خ‪ًُ ٌ٘ٓٝ ،‬ي حُ‪ ّٞ٤‬هطغ ػ‪٬‬هظ‪ٚ‬‬
‫ر‪ٜ‬خ ‪ٝ‬رٌَ ح‪ٛ٧‬يهخء حُٔ٘ظًَ‪ ٖ٤‬ر‪ٜٔ٘٤‬خ‪ٝ ،‬حٓظ٘غ ػٖ حٌُ‪ٛ‬خد ٌَُ‬
‫ح‪ٓ٧‬خًٖ حُظ‪ ٠‬هي طـٔؼ‪ٜٔ‬خ رٔخ ك‪ٜ٤‬خ حٌُِ‪٤‬ش ‪ ُْٝ‬طؼي طؼَف ػ٘‪٤ٗ ٚ‬جخ‪.‬‬
‫رؼي إٔ هخد أِٓ‪ٜ‬خ‪ ،‬هَؿض ٖٓ ٓ‪ٞ‬هغ حُل‪ٍٓٝ ْ٤‬ض ‪ٛ‬خطل‪ٜ‬خ‬
‫رـ‪ٞ‬حٍ‪ٛ‬خ ػِ‪َٛ٣َٓ ٠‬خ ‪ٝ‬ىك٘ض ٍأٓ‪ٜ‬خ ر‪ ٖ٤‬هيٓ‪ٜ٤‬خ حُٔ‪ٓٞٔ٠‬ظخٕ اُ‪٠‬‬
‫‪ٛ‬يٍ‪ٛ‬خ ‪ٝ‬ريأص طزٌ‪ ٠‬رلَهش ‪ٝ‬كـؤس هطغ رٌخث‪ٜ‬خ ‪ٞٛ‬ص ٍٗ‪ٛ ٖ٤‬خطل‪ٜ‬خ‬
‫‪ًٝ‬خٕ حط‪ٜ‬خ‪ٛ ٖٓ ٫‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ‬
‫‪ -‬أُ‪٘ٓ ًَ ..ٞ‬ش ‪ٝ‬حٗظ‪٤١ ٠‬زش ‪٣‬خ رٌٔ‪ٞ‬ط‪٢‬‬
‫‪ ٠ٛٝ‬طٔٔق ىٓ‪ٞ‬ػ‪ٜ‬خ ٍىص ر‪ٜٞ‬ص ‪٣‬ـخ‪ٛ‬ي ٓل‪ ٞ‬حُلِٕ ٖٓ ٗزَحط‪ٚ‬‬
‫‪ٝ -‬حٗظ‪٤١ ٠‬زش ‪٣‬خ كز‪٤‬زظ‪٠‬‬
‫‪ -‬ح‪ٓ ٚ٣‬خُي ؟؟‬
‫‪ -‬طلظٌَ‪ ٠ٔ٘٣ ٌٖٔٓ ٟ‬ػ‪٤‬ي ٓ‪٬٤‬ى‪ٛ ٖٓٝ ٟ‬ـ‪٤‬ظ‪َٜ‬؟‬
‫‪٤١ -‬ذ ح‪ٛ‬ي‪٣ ٟ‬خ هِز‪ ٠‬ػ٘خٕ هخ‪َٟ١‬‬
‫رٌض أًؼَ ‪ُٔٝ‬خ ‪ٛ‬يأ رٌخإ‪ٛ‬خ طيٍ‪٣‬ـ‪٤‬خ هخُض‬
‫‪ -‬ط‪٬‬ص ٓ٘‪ ٖ٤‬ػَٔ‪ٓ ٙ‬خ ٗٔ‪ ٠‬حُ‪ ّٞ٤‬ى‪ٝ ٙ‬ػَٔ ٓخ حُٔخػش ؿخص ٕٔ ا‪٫‬‬
‫‪ٝ‬حك٘خ ر٘ظٌِْ ‪ٝ‬أً‪ ٕٞ‬رزيأ ٓؼخ‪٘ٓ ٙ‬ش ؿي‪٣‬يس ٖٓ ػَٔ‪ٝ ٟ‬ػَٔ كز٘خ‪...‬‬
‫أٗخ ُ‪ ٟ‬حُِ‪ِ٤‬ش ى‪ ٟ‬هزَ ٓخ أػَك‪ ٖٓ ٚ‬ط‪٬‬ص ٓ٘‪ً ٖ٤‬خٗض رظؼي‪ِ٤ُ ٟ‬ش‬
‫ٍأّ حُٔ٘ش ُ‪ ٟ‬أ‪ِ٤ُ ٟ‬ش ػخى‪٣‬ش ‪ ٫‬رلْ ر‪ٜ٤‬خ ‪ ٫ٝ‬رؤ‪ ّٞ٣ ٍٝ‬ك‪٠‬‬
‫حُٔ٘ش حُـي‪٣‬يس حُِ‪ٞٓ ٠‬حكن ػ‪٤‬ي ٓ‪٬٤‬ى‪ ٞٛ .. ٟ‬رْ حُِ‪ ٠‬هِ‪٣٧ ٠‬خٓ‪٠‬‬
‫‪١‬ؼْ ‪ٓٝ‬ؼ٘‪ ..٠‬حُٔ٘ش حُِ‪ ٠‬كخطض ً٘خ ُػ‪ ٖ٤ٗ٬‬رَ‪ ٟٞ‬رْ ًخٕ ُػَ‬
‫ػخى‪ٝ ١‬حط‪ٓ ٌُٖ ،َٜ‬خػظ‪ٜ‬خ ه‪ُٞ‬ظِ‪ً٘ ٚ‬ض هخ‪٣‬لش ٓخ طظ‪ ِٖٜ‬هخُِ‪٠‬‬
‫‪ٓ ّٞ٣‬خ حط‪ ِٖٜ‬ر‪ ٠ٌ٤‬ك‪ ُٟ ّٞ٣ ٠‬ى‪٣ ،ٙ‬زو‪ ٠‬آخ ُٓض أ‪ ٝ‬رٔززي رو‪٠‬‬

‫‪38‬‬
‫ٓٔظل‪ٗ َ٤‬ظٌِْ طخٗ‪ ..٠‬هخ‪٣‬لش ٓخ‪٣‬ظ‪٣ٝ ِٖٜ‬زو‪٠ٗ ًَ ٠‬ء ر‪٘٤‬خ ٓخص‬
‫رـي‪.‬‬

‫‪7:15 pm‬‬

‫ًخٕ ‪٣‬ـِْ ك‪ ٠‬ؿَكظ‪ ٌ٘ٓ ٚ‬ػ‪٬‬ع ٓخػخص ‪ٝ‬ريحهِ‪َٛ ٚ‬حع ر‪ٖ٤‬‬


‫ًَحٓظ‪ ٚ‬حُظ‪ ٠‬طلخٍد ؿلَحٗ‪ُٜ ٚ‬خ ‪ٝ‬طٔظؼ‪ ٖ٤‬رلِلخث‪ٜ‬خ ٖٓ ٓ٘خ‪ٛ‬ي ك‪٠‬‬
‫ًحًَط‪ُِٞٔ ٚ‬هق ح‪٧‬ه‪ َ٤‬ر‪ٜٔ٘٤‬خ‪٤ًٝ ،‬ق أ‪ٛ‬خٗظ‪ ُْٝ ٚ‬طٔظٔغ ُ٘‪٤ٜ‬لظ‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬طلٌ‪ٞٗ ٌُٖ ،َٙ٣‬ه‪ً ٚ‬خٕ ‪٣‬لخٍد ك‪ٛ ٠‬ق ؿلَحٗ‪ُٜ ٚ‬خ ‪ٓٝ‬ؼ‪ ٚ‬كِلخإ‪ٙ‬‬
‫ٖٓ ٓ٘خ‪ٛ‬ي أهَ‪ ٟ‬ك‪ً ٠‬حًَط‪٣ًٌَُ ٚ‬خص ؿٔ‪ِ٤‬ش َٓص ػِ‪ٜٔ٤‬خ ٓؼخ‪،‬‬
‫‪ٛٝ‬لخص ًؼ‪َ٤‬س ؿٔ‪ِ٤‬ش طظلِ‪ ٠‬ر‪ٜ‬خ‪.‬‬
‫ًخٕ ‪٣‬و٘‪ ٠‬إٔ ‪٣‬لْٔ حُ‪َٜ‬حع ُ‪ٜ‬خُق ٗ‪ٞ‬ه‪ٝ ٚ‬طٔظـَ كز‪٤‬زظ‪ًُ ٚ‬ي‬
‫حُـلَحٕ حُٔؼظخى رطَ‪٣‬وش هخ‪١‬جش ‪ٝ‬طِ‪٣‬ي ٖٓ كـْ حٓظ‪ٜ‬ظخٍ‪ٛ‬خ‬
‫‪ٝ‬ح‪ٔ١‬ج٘خٗ‪ٜ‬خ اٗ‪ٔ٣ ٫ ٚ‬ظط‪٤‬غ ح‪ٓ٫‬ظـ٘خء ػ٘‪ٜ‬خ ‪ٝ‬اٗ‪ٜ‬خ ٓ‪ٜٔ‬خ أهطؤص ك‪٠‬‬
‫كو‪٣ ٚ‬ـلَ ُ‪ٜ‬خ ك‪ ٠‬حُ٘‪ٜ‬خ‪٣‬ش‪ٝ ،‬ك‪ ٌٙٛ ٠‬حُلخُش ُٖ طظـ‪ َ٤‬أريح‪.‬‬
‫‪ٛ‬يأ حُ‪َٜ‬حع ريحهِ‪ ٚ‬هِ‪ٝ ٬٤‬كظق ‪ٛ‬خطل‪ٝ ٚ‬حٓظؼَ‪ٍٛٞٛ ٝ‬خ ػِ‪ٚ٤‬‬
‫‪ٝ‬ػِ‪ٝ ٠‬ؿ‪ ٜٚ‬حرظٔخٓش‪.‬‬
‫**********‬
‫‪9:34 pm‬‬
‫رؼي ٌٓخُٔش ‪ِ٣ٞ١‬ش ٓغ ‪ٛ‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ‪ ،‬ػخىص ُٔ٘خػَ حُلِٕ ‪ٝ‬حُ٘يّ‬
‫‪ٝ‬حُوِن ػِ‪ ٠‬كز‪٤‬ز‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬كظلض ‪ٛ‬للظ‪ ٚ‬ػِ‪ ٠‬حُل‪َٓ ْ٤‬س أهَ‪ ٟ‬ى‪ٕٝ‬‬
‫ؿي‪٣‬ي ‪ٝ‬رٌض َٓس ؿي‪٣‬يس كظ‪ ٠‬ؿِز‪ٜ‬خ حُ٘‪ٝ ،ّٞ‬ك‪٘ٓ ٠‬خٓ‪ٜ‬خ ٍأص كز‪٤‬ز‪ٜ‬خ‬
‫‪٣‬يهَ ػِ‪ٜ٤‬خ ؿَكظ‪ٜ‬خ ‪ٓٝ‬ؼ‪ ٚ‬كٔخٓش ر‪٠٤‬خء ٗي‪٣‬يس حُـٔخٍ ‪ٝ‬حُ‪ٞ‬ىحػش‪،‬‬
‫‪ًٝ‬خٕ ‪٣‬لِٔ‪ٜ‬خ ىحهَ هل‪ٛ ٚ‬ـ‪ ُٚٗٞ َ٤‬أكَٔ‪ ،‬ػْ حهظَد ٓ٘‪ٜ‬خ ‪ٗٝ‬ظَ‬
‫ك‪ ٠‬ػ‪ٜ٘٤‬خ ‪ٝ‬هخٍ رلذ ‪٣ ٞٛٝ‬ويّ ُ‪ٜ‬خ حُلٔخٓش حُز‪٠٤‬خء ً‪ٜ‬ي‪٣‬ش (ًَ‬
‫ٓ٘ش ‪ٝ‬حٗظ‪ ٠‬كز‪٤‬زظ‪ ،)٠‬كَكض ًؼ‪َ٤‬ح ر‪ٜ‬ي‪٣‬ظ‪ٝ ٚ‬حهٌط‪ٜ‬خ ٓ٘‪٘ٓٝ ٚ‬ض ر‪ٜ‬خ‬
‫‪39‬‬
‫ٗل‪ٗ ٞ‬خكٌس ؿَكظ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬أهَؿظ‪ٜ‬خ ٖٓ هل‪ٜٜ‬خ ‪ٝ‬أ‪ٝ‬هلظ‪ٜ‬خ ػِ‪ ٠‬اكي‪٣ ٟ‬ي‪ٜ٣‬خ‬
‫ٓ٘ي كبًح كيع ًُي‬
‫‪ٝ‬ىحػزظ‪ٜ‬خ رخُ‪٤‬ي ح‪٧‬هَ‪ ٟ‬كوخٍ ُ‪ٜ‬خ حكٌٍ‪ ٟ‬إٔ طط‪ِ َ٤‬‬
‫ُٖ طٔظط‪٤‬ؼ‪ ٠‬حٓظؼخىط‪ٜ‬خ ا‪ ٫‬رٔؼـِس ك٘ظَص ُ‪ٝ ٚ‬هخُض ٓزظٔٔش ى‪ٕٝ‬‬
‫إٔ ط٘ظز‪ُِ ٚ‬لٔخٓش ك‪٣ ٠‬ي‪ٛ‬خ ‪ ٫‬طوِن ُٖ طط‪ٝ ..َ٤‬هزَ إٔ طُ٘‪ٍ ٠ٜ‬ى‪ٛ‬خ‬
‫ًخٗض حُلٔخٓش هي ‪١‬خٍص ٖٓ ك‪ٞ‬م ‪٣‬ي‪ٛ‬خ اُ‪ ٠‬هخٍؽ حُـَكش ٖٓ ه‪ٍ٬‬‬
‫حُ٘خكٌس‪ٗ ،‬ظَ ُ‪ٜ‬خ ر‪٤٠‬ن ‪ٝ‬كِٕ ‪ٝ‬حٓظيحٍ ٓـخىٍح حُـَكش‪ٗ ،‬خىط‪٢ٛٝ ٚ‬‬
‫طزٌ‪ ٠‬اُ‪ ٠‬أ‪ ٖ٣‬طٌ‪ٛ‬ذ أٍؿ‪ٞ‬ى ٓخٓل٘‪ ُْ ٠‬أًٖ أه‪ٜ‬ي‪ ،‬هخٍ ى‪ ٕٝ‬إٔ‬
‫‪ِ٣‬ظلض ُوي كٌٍطي ٌُ٘ي ًخُؼخىس ‪ ٫‬طٔظٔؼ‪ ٖ٤‬ا‪ُٜٞ ٫‬طي كو‪ٗ ،٢‬ظَص‬
‫ٖٓ حُ٘خكٌس ك‪ٞ‬ؿيص حُلٔخٓش ‪ٝ‬حهلش ػِ‪ٓ ٠‬طق ػٔخٍس هَ‪٣‬زش كوخُض‬
‫اُ‪ٞٓٝ ٢‬ف حٓظؼ‪٤‬ي‪ٛ‬خ‪ٍ ،‬ى ػِ‪ٜ٤‬خ‬‫ُ‪ ٚ‬ر‪ٜٞ‬ص ‪ٔ٣‬ظـي‪ ٚ٣‬إٔ ‪٣‬ؼ‪ٞ‬ى ػي ّ‬
‫ك‪ ٖ٤‬طٔظؼ‪٤‬ي‪ٜ٘٣‬خ ٓؤػ‪ٞ‬ى ػْ أؿِن حُزخد ‪ٍٝ‬كَ ‪ٝ‬حٍطٔض ‪ ٠ٛ‬ػِ‪٠‬‬
‫َٓ‪َٛ٣‬خ طزٌ‪.٠‬‬
‫**********‬
‫‪11: 30 pm‬‬
‫ػِ‪ٓ ٠‬خ أٗٔ‪ ٠‬كخؿش ‪ٝ‬حكيس ى‪ ٟ‬ك‪ٜ٤‬خ ‪٣‬خ كز‪٤‬ز‪٣ ٠‬ـ‪ ٖ٤٘ٓ ٠‬هيحّ‬
‫‪ ُٞٝ‬أٗٔ‪ٓ ٠‬ؼخى ‪ ّٞ٣‬رؼي‪ٜ٣‬خ ‪ٛ‬ؼذ أٗٔ‪ ٠‬رو‪٤‬ش ح‪٣٧‬خّ‬
‫ػِ‪ٓ ٠‬خ حٗٔ‪ ٠‬كخؿش ٓ‪ٞ‬ح ػ٘٘خ‪ٛ‬خ‬
‫ؿخ‪ ِ٣‬حطؼذ ٓغ ٗلٔ‪ٓ ٠‬خػخص‬
‫ك‪ٜ٤‬خ ُٔ‪ٓ ٚ‬ؼخٗخس ‪ٓٝ‬ظخ‪ٛ‬ش‬
‫‪ٝ‬ى‪ ٟ‬كخؿش ٖٓ ‪ ٖٟٔ‬كخؿخص‬
‫‪٣‬خٓخ هِض ‪ٛ‬خٓ٘‪ٝ ٠‬ك‪ِ٠‬ض ك‪ٌٓ ٠‬خٗ‪٠‬‬
‫‪ٝ‬حُل‪٤‬خس رؼيى رـي ٓو‪ٞ‬كخٗ‪٠‬‬
‫‪ٝ‬حُِ‪ ٠‬رخه‪ ٖٓ ٠‬ك‪٤‬خط‪ ٠‬رخ‪ٓ٧‬خٗش‬
‫ُٔ‪ٗ ٚ‬خ‪٣‬لي أ‪ ٠ُٝ‬ر‪ ٖٓ ٚ٤‬كي طخٗ‪٠‬‬

‫‪40‬‬
‫ًخٕ ‪ٞٛ‬ص ح‪٧‬ؿ٘‪٤‬ش حُظ‪ ٠‬ه‪ٜٜ‬ظ‪ٜ‬خ ُلز‪٤‬ز‪ٜ‬خ ػِ‪ٛ ٠‬خطل‪ٜ‬خ حُٔلٔ‪ٍٞ‬‬
‫ً٘ـٔش ٍٗ‪٣ ٖ٤‬ظَىى رـ‪ٞ‬حٍ‪ٛ‬خ ‪ٗ ٠ٛٝ‬خثٔش طلِْ‪ٝ ،‬كـؤس حٓظ‪٤‬وظض‬
‫‪ٔٓٝ‬ؼظ‪ٍٝ ٚ‬ىص‪ًٝ ،‬خٗض ‪ ٫‬طيٍ‪ُ٫ َٛ ٟ‬حُض طلِْ أّ أٗ‪٣ ٚ‬ظ‪ َٜ‬ر‪ٜ‬خ‬
‫ك‪ ٠‬حُ‪ٞ‬حهغ‬
‫‪ -‬أُ‪ٞ‬‬
‫‪ -‬أُ‪ٞ‬‬
‫‪٘ٓ ًَ -‬ش ‪ٝ‬حٗظ‪٤١ ٠‬زش‬
‫‪ٝ -‬حٗض ٓؼخ‪٣‬خ‬
‫‪ٝ‬رٌض‪..‬‬
‫‪ -‬رظؼ‪٤‬ط‪ٚ٤ُ ٠‬‬
‫‪ -‬ػ٘خٕ ‪ٝ‬ك٘ظ٘‪٢‬‬
‫‪١ -‬ذ ‪ٝ‬رؼي‪ٝ ٖ٣‬حهَط‪ٜ‬خ ٓؼخً‪٠‬‬
‫‪ -‬أٗخ أٓلش‬
‫‪ً -‬خّ َٓس حطؤٓلظ‪ًٝ ٠‬خّ َٓس ٍؿؼظ‪ ٠‬ؿِطظ‪ ٢‬رؼي‪ٛ‬خ‬
‫‪ٝ -‬ك‪٤‬خطي ػ٘ي‪ٓ ٟ‬خ ‪ٛ‬خػَٔ كخؿش طخٗ‪٠‬‬
‫‪ -‬أٗ خ ػخ‪ِ٣‬ى ُ‪ٝ‬ؿش ‪ٝ‬كز‪٤‬زش ‪ٝ‬أّ ‪٣‬ؼ٘‪ ُّ٫ ٠‬طظلِٔ‪ٔٓ ٠‬ج‪٤ُٞ‬ش‬
‫‪ٝ‬طظـ‪ َٟ٤‬ػ٘خٕ ُ‪ً٘ ٞ‬خ ىُ‪ٞ‬هظ‪ٗ ٌٖٔٓ ٠‬ظوخ‪ٗٝ ْٛ‬ظ‪ٜ‬خُق ‪٘ٗ٧‬خ‬
‫كز‪٤‬ز‪ُٔ ٖ٤‬خ ٗزو‪ٓ ٠‬ظـ‪ ٌٖٔٓ ٖ٣ُٞ‬ط‪َٜ‬ف ٖٓ ط‪َٜ‬كخطي ى‪٣ ٟ‬زو‪٠‬‬
‫طٔ٘‪ ٚ‬ؿخُ‪ٜ٣ٝ ٠‬يّ ًَ ٗ‪٠‬ء ر‪٘٤‬خ ‪٣ٝ‬زو‪ ٠‬حَُؿ‪ٞ‬ع ٓٔظل‪.. َ٤‬كخ‪ٚٔٛ‬؟‬
‫‪ -‬كخ‪ٔٛ‬ش ‪٣‬خ هِز‪ ...٠‬كخ‪ٔٛ‬ش‪ ..‬أٗخ أٓلش ٓخٓل٘‪ ٠‬أٗخ ‪ٛ‬خػَٔ حُٔٔظل‪َ٤‬‬
‫ػ٘خٕ حطـ‪ َ٤‬رْ هِ‪٤‬ي ؿ٘ز‪ٓٝ ٠‬خطٔز٘‪ ٖ٤‬طخٗ‪٠‬‬
‫‪٤١ -‬ذ ٓخ ػِ‪٘٤‬خ ىُ‪ٞ‬هظ‪ ٖٓ ٠‬حُِ‪ ٠‬كخص ه‪ ٠ِ٤ُٞ‬رو‪ ٠‬ػِٔظ‪ ٠‬ا‪٣ ٚ٣‬خ ‪ٛ‬خْٗ‬
‫ك‪ ٠‬ؿ‪٤‬خر‪ ٠‬حُلظَس ى‪ًِٜ ٟ‬خ‪ٛ ...‬خط‪ ٠‬حُِ‪ ٠‬ػ٘يى ‪ٛ‬خط‪ٓ ٠‬خ ‪ٌِٜٗ ٠ٛ‬خ‬
‫ٓ٘ش ر‪٠٤‬ش ػِ‪ ٠‬ىٓخؿي ه‪ ٠ُٞ‬ػ٘خٕ رٌَُح ُٔخ ٗظوخرَ أكخٓزي َٓس‬
‫‪ٝ‬حكيس ػِ‪.ًِٚ ٠‬‬
‫‪41‬‬
‫ط‪٠‬لي ٖٓ ر‪ ٖ٤‬ىٓ‪ٞ‬ػ‪ٜ‬خ ػِ‪٣َ١ ٠‬وظ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬حٌُ‪ ّ٬‬حُظ‪ً ٠‬خٗض ط٘ظخه‪ٜ‬خ‬
‫ر٘يس‬
‫ك‪٠٤‬لي ُ‪٠‬لٌ‪ٜ‬خ ‪٣ٝ‬و‪ٍٞ‬‬
‫‪ٝ -‬ك٘ظ٘‪ٟ ٠‬لٌظي‬
‫‪َٜ٣ٝ‬م ك‪ٜ٤‬خ ٓخُكخ‬
‫‪ -‬حهِ‪ ٠ٜ‬حكٌ‪ٝ ٠‬رخُظل‪ ٖٓ َ٤ٜ‬رؼي ٓخ حطوخٗو٘خ ‪ٓٝ‬زظي ‪ٝ‬حهلش ُ‪ٟ‬‬
‫حُز‪ٞ‬ر‪ٝ ٠‬ا‪٣‬خى ط٘ٔ‪ ٠‬ػخٗ‪٤‬ش ‪ٝ‬حكيس ٖٓ ٓخػظ‪ٜ‬خ ُلي حُؼخٗ‪٤‬ش حُِ‪ ٠‬رٌِٔي‬
‫ك‪ٜ٤‬خ‬
‫‪ٟ‬لٌض أًؼَ ‪ ُْٝ‬طٔظطغ حَُى ‪ٝ‬أًَٔ ً‪ ٚٓ٬‬رطَ‪٣‬وظ‪ ٚ‬حُٔخُكش‬
‫‪ٗ -‬ؼْ ‪ ..‬ى‪ ٙ‬ػِ‪ ٠‬أٓخّ حٗي رظٌِٔ‪ َ٤ٔٓ ٠‬ؿخْٗ ٓخ طزطِ‪ٟ ٠‬لي ‪٣‬خ‬
‫ؿِٓش ‪ٝ‬طلٌ‪ ٠‬ك‪ِ٤ُ ٠‬ظي ى‪ٟ‬‬
‫ٍىص أه‪َ٤‬ح ٖٓ ر‪ٟ ٖ٤‬لٌ‪ٜ‬خ حُٔظِح‪٣‬ي‬
‫‪٤١ -‬ذ ه‪ٛ ٙ٬‬خكٌ‪...........٠‬‬

‫**********‬
‫‪1/1/2015‬‬

‫ك‪ ٠‬حُٔ‪ٞ‬ػي ‪ٝ‬حٌُٔخٕ حُٔليىحٕ ر‪ٜٔ٘٤‬خ طٌ‪ٛ‬ذ اُ‪ ٠ٛٝ ٚ٤‬ك‪ً ٠‬خَٓ‬
‫أٗخهظ‪ٜ‬خ ‪ٞٗٝ‬ه‪ٜ‬خ َُإ‪٣‬ظ‪ٝ ،ٚ‬طلَٔ ك‪٣ ٠‬ي‪ٛ‬خ كٔخٓش ر‪٠٤‬خء ك‪ ٠‬هل‪ٚ‬‬
‫أكَٔ حُِ‪. ٕٞ‬‬

‫‪42‬‬
‫القيد‬
‫ً‪ٜٓ٬‬خ ُ‪ ٚ‬طِي حَُٔس ًخٕ أهٔ‪ ٠‬رٌؼ‪ ٖٓ َ٤‬حَُٔحص حُٔخروش‪ ،‬كوي‬
‫‪ٟ‬ـطض رؤ‪ٞ‬س ػِ‪ ٠‬أُْ ػـِ‪ ٙ‬ػٖ ط‪ٞ‬ك‪ٗ َ٤‬وش ‪ٛ‬ـ‪َ٤‬س طـٔؼ‪ ٚ‬رز٘ظ‪ٜ‬خ‬
‫رؼي َٓ‪ ٍٝ‬أٍرغ ٓ٘‪ٞ‬حص ػِ‪ ٠‬هطزظ‪ٜٔ‬خ‪ٍٝ ،‬ؿْ ػِٔ‪ ٚ‬رٔ‪ٜ٘‬ظ‪ٞ٤ُ ٖ٤‬كَ‬
‫طٌخُ‪٤‬ق ُ‪ٝ‬حؿ‪ ٌٖ٣ ُْ ٚ‬حُٔزِؾ حٌُ‪٣ ٟ‬يهَ‪ ٖٓ ٙ‬ىهِ‪ ٚ‬حُ٘‪ٜٔ٘ٓ َٟٜ‬خ‬
‫‪ٌ٣‬ل‪َُ ٠‬رغ ػٖٔ ٗوش ‪ٛ‬ـ‪َ٤‬س ‪ٓٝ‬ظ‪ٞ‬ح‪ٟ‬ؼش ك‪ ٠‬ك‪ٗ ٠‬ؼز‪ ،٠‬هخ‪ٛ‬ش رؼي‬
‫ٓ‪ٜ‬خٍ‪٣‬ق ُ‪٣‬خٍحط‪ٛٝ ٚ‬يح‪٣‬خ‪ُ ٙ‬وط‪٤‬زظ‪ٝ ٚ‬أَٓط‪ٜ‬خ ًَ ٗ‪.َٜ‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٠‬طِي حُِ‪ِ٤‬ش ؿخىٍ "ػَٔ" ر‪٤‬ض ٗٔزخث‪ٌ٣ ٞٛٝ ٚ‬خى ‪٘٣‬لـَ ٖٓ‬
‫ٗيس حُـ‪٤‬ع ‪ٝ‬ح‪٩‬كٔخّ رخُؼـِ هخ‪ٛ‬ش رؼي ٗظَس حُ٘لوش حُظ‪ٍ ٠‬أ‪ٛ‬خ‬
‫ك‪ ٠‬ػ‪ ٠٘٤‬هط‪٤‬زظ‪ ٚ‬أػ٘خء ً‪ٝ ّ٬‬حُيط‪ٜ‬خ‪ َٛٝ ،‬اُ‪ٓ ٠‬لطش حُٔظَ‪ٝ‬‬
‫‪ٝ‬حٓظوَ أكي حُوطخٍحص ‪ٝٝ‬هق ٗخٍىح كِ‪٘٣‬خ رـ‪ٞ‬حٍ رخد حُِ٘‪ ٍٝ‬ك‪٠‬‬
‫اكي‪ ٟ‬ػَرخط‪ٝ ،ٚ‬رؼي إٔ هطغ حُوطخٍ ٓٔخكش ٓلطظ‪ ٖ٤‬كـؤس أهَؿ‪ٚ‬‬
‫ٖٓ َٗ‪ٝ‬ى‪٤ٗ ٙ‬ن ٓؤُ‪ ٚ‬رِ‪ٜ‬ـش ري‪٣ٝ‬ش‬
‫‪ -‬حٗـ‪ُٞ‬ي ‪٣‬خ ‪٤ُِٝ‬ي‪ ٟ‬كخ‪ َٟ‬ؿي ا‪ ٖ٣‬ػِ‪ٓ ٠‬لطش حُؼظزش‬
‫‪ٓ -‬لطش حُؼظزش ؟! حُٔلَ‪ً٘ ٝٝ‬ض طًَذ ح‪٫‬طـخ‪ ٙ‬حُظخٗ‪٣ ٠‬خ ‪ٝ‬حُي‪ٟ‬‬
‫حٍِٗ رو‪ ٠‬حُٔلطش حُِ‪ ٠‬ؿخ‪ٝ ٚ٣‬ػي‪٤َُِٛ ٟ‬ق حُٔوخرَ ‪ٝ‬حًٍذ ٖٓ‬
‫‪٘ٛ‬خى ‪ٝ‬حٍِٗ رؼي أٍرغ ٓلطخص‬
‫‪ -‬حٍكْ هللا ‪ُٝ‬ي‪٣‬ي ‪٣‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪ٟ‬‬
‫ًخٕ حَُؿَ حُزي‪٣ ٟٝ‬ـِْ ٓوخرَ رخد حُِ٘‪ ٍٝ‬حٌُ‪٣ ٟ‬وق "ػَٔ"‬
‫رـ‪ٞ‬حٍ‪ٝ ،ٙ‬ك‪ ٌٙٛ ٠‬حُِلظش ًخٕ حُوطخٍ هي ىهَ حُٔلطش حُظخُ‪٤‬ش‪،‬‬
‫‪ِ١ٝ‬ذ حَُؿَ ٖٓ حَُٔأس حُؼـ‪ ُٞ‬حُٔ‪ٜ‬خكزش ُ‪ ٚ‬إٔ ط٘‪ٝ ٜٞ‬ريأ‬
‫‪ٔ٣‬لز‪ٜ‬خ ٖٓ ‪٣‬ي‪ٛ‬خ رَكن ‪ًٝ‬خٗض كًَظ‪ٜ‬خ رط‪٤‬جش‪ ،‬ط‪ٞ‬هق حُوطخٍ ػِ‪٠‬‬
‫حَُ‪٤ٛ‬ق ‪ٝ‬كُظق حُزخد ‪ٝ‬ؿخىٍ حَُؿَ حُؼَرش‪ٝ ،‬رو‪٤‬ض ٗ‪ٜ‬ق ‪٣‬ي‪ٔٓ ٙ‬ظي‪ٙ‬‬
‫ىحهِ‪ٜ‬خ طٔلذ حَُٔأس ‪ٝ‬كـؤس ح ُؿِن حُزخد ‪ٓٝ‬لذ ‪٣‬ي‪ُِ ٙ‬وخٍؽ رٌَ٘‬
‫‪ ٫‬اٍحى‪ٝ ،ٟ‬طلَى حُوطخٍ ‪ٝ‬ريأص حُٔ‪٤‬يس حُؼـ‪ ُٞ‬رخُزٌخء ًؤٗ‪ٜ‬خ ‪١‬لِش‬
‫‪43‬‬
‫‪ٛ‬ـ‪َ٤‬س‪ٍ ،‬ؿق هِذ "ػَٔ" ُٔ٘‪ٜ‬ي رٌخء حُؼـ‪ٝٝ ،ُٞ‬ؿي ٗلٔ‪ٚ‬‬
‫رظِوخث‪٤‬ش ‪٣‬ليػ‪ٜ‬خ رِ‪ٜ‬ـش كخ‪ ٍٝ‬إٔ طٌ‪ ٕٞ‬هَ‪٣‬زش ٖٓ ُ‪ٜ‬ـظ‪ٜ‬خ حُزي‪٣ٝ‬ش ً‪٠‬‬
‫‪ ٫‬ط٘ؼَ رـَرش أ‪ ٝ‬ه‪ٞ‬ف‪.‬‬
‫‪ ٫ -‬طوخك‪٣ ٠‬خ ّٓ‪ ٫ ٚ‬طوخك‪ ٖ٤ُ ٠‬طزٌ‪ ..٠‬أِٗ‪ٓ ٍِ٘ٛ ٠‬ؼٌ‪ ٠‬حُٔلطش‬
‫حُـخ‪٣‬ش‪ٗٝ ،‬ؼي‪٤َُِٛ ٟ‬ق حُظخٗ‪َٗٝ ،٠‬ؿؼ‪ٓ ،ُٚٞ‬ؼي طِ‪٤‬ل‪ ٕٞ‬أ‪ ٝ‬كخكظ‪ٚ‬‬
‫ٍهٔ‪ٚ‬؟‬
‫‪٣ ٙ٫ -‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪ .. ٟ‬أِٗ‪ٓ ٠‬ض ًَز‪َ٤‬س ‪٘ٓ ٙٓ ٠ُٝ‬ش ٓخ ؿخىٍص حُ‪ٞ‬حى‪ٟ‬‬
‫هخُِ‪ ٠‬طؼخُ‪٣ ٠‬خ "ػ‪٘٤‬ش" حىُؼي ‪ٝ‬حُِٗي ٓ‪ َٜ‬هِض ُ‪ ٚ‬رؼي حُؼَٔ ى‪ٙ‬‬
‫ًِ‪٣ ٚ‬خ "ػ‪ّ٤‬خى" ؟ ‪ٝ‬أٗض طيٍ‪ ١‬اٗ‪ ٠‬أهخف ٖٓ ٓ‪ ّٞ٣ ٖٓ َٜ‬طخ‪ ٙ‬ك‪ٜ٤‬خ‬
‫أه‪ ٖٓ ٟٞ‬ر‪ ٟٞ‬ك‪ُِٞٗ ٖ٤‬ح ‪٣‬ل‪ َٕٝ٠‬ؿ٘خُس ػزي حُ٘خ‪َٜٓ ..َٛ‬‬
‫هخٓ‪٤‬ش ‪ٝ‬أٗ‪٤‬خر‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حػَس ‪٣‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪ ٟ‬ػِ‪ ٠‬حُـ‪٬‬رش حٓؼخُ٘خ ‪ٝ‬أٗخ حطؼ‪ٞ‬ىص‬
‫ػِ‪ ٠‬حُ‪ٞ‬حى‪ٗٝ ٟ‬خٓ‪ ٚ‬حُط‪٤‬ز‪ٖ٤‬‬
‫ًخٗض ًِٔخط‪ٜ‬خ ح‪٧‬ه‪َ٤‬س هي أ‪ٛ‬خرض ؿَف "ػَٔ" حٌُ‪ِ٘٣ ٟ‬ف ً‪ٚٗٞ‬‬
‫أكي "حُـ‪٬‬رش" حٌُ‪ ٖ٣‬طلظَٓ‪٣ ٫ٝ َٜٓ ْٜ‬ـي ك‪ ٠‬ك‪ٜ٘٠‬خ ٌٓخٕ ُ‪ٚ‬‬
‫كوخٍ‬
‫‪ -‬ػ٘يى كن ‪٣‬خ ّٓ‪ َٜٓ ٚ‬هخٓ‪٤‬ش ‪ٝٝ‬حػَس‬
‫‪ ٫ -‬طظًَ٘‪٣ ٠‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪ ٟ‬أًٔذ ك‪٤‬خ ػ‪ٞ‬حد‬
‫‪٤ٔٛ ٖٓ -‬زي ‪٣‬خ ّٓ‪ ٚ‬ؿ‪ُٔ َ٤‬خ َٗؿغ ُـؼْ ػ‪ّ٤‬خى‬
‫‪ -‬إ ٗخء هللا طِْٔ ‪٣‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪ٟ‬‬
‫‪ٝ‬هزَ إٔ ‪٣‬ظ‪ٞ‬هق حُوطخٍ‪ِ١ ،‬ذ "ػَٔ" ٖٓ حُؼـ‪ ُٞ‬إٔ طوظَد ٖٓ‬
‫حُزخد ً‪٣ ٫ ٠‬ظٌٍَ ٓخ كيع َٓس أهَ‪ ٫ِٗٝ ،ٟ‬ك‪ ٠‬حُٔلطش حُظ‪ً ٠‬خٕ‬
‫ٖٓ حُٔلظَ‪ ٝ‬إٔ ‪ ٍِ٘٣‬ك‪ٜ٤‬خ "ػَٔ" ‪ٜٗ٧‬خ ح‪٧‬هَد ُز‪٤‬ظ‪ٝ ٌُٚ٘ ،ٚ‬ك‪٠‬‬
‫ر‪ٞ‬ػي‪ٓ ٙ‬غ حُؼـ‪ٝ ُٞ‬ظَ ٓؼ‪ٜ‬خ‪ٔٗ٩ ،‬خٗ‪٤‬ظ‪ ٚ‬حُٔؼظخىس ك‪ ٠‬حُٔ‪ٞ‬حهق‬
‫حُٔ٘خر‪ٜ‬ش‪ٗ ٚٗ٧ٝ ،‬ؼَ رؤٕ هللا أٍِٓ‪٧ ٚ‬ؿَ ‪ ٌٙٛ‬حُؼـ‪ ُٞ‬حٌُٔٔ‪٘٤‬ش‪،‬‬
‫حُظ‪ ُْ ٠‬طٔظطغ حُظـخػ‪٤‬ي حُظ‪ٗ ٢‬لظظ‪ٜ‬خ حُٔ٘‪ ٖ٤‬ػِ‪ ٠‬ؿز‪ٜ٘٤‬خ إٔ طٔل‪ٞ‬‬

‫‪44‬‬
‫ؿٔخُ‪ٜ‬خ‪ًٝ ،‬خٕ ُ‪ٜ٣‬خ حُزي‪٣ِ٣ ١ٝ‬ي‪ٛ‬خ ‪ٝ‬هخٍح ‪ٓٝ‬لَح‪ٝ ،‬ريأص ط٘ؼَ ٓغ‬
‫"ػَٔ" رخ‪ُ٧‬لش ‪ٝ‬ح‪ٓ٥‬خٕ ًؤٗ‪ ٚ‬أكي أكلخى‪ٛ‬خ ‪ٝ‬كيػظ‪ ٚ‬ر‪ٜٞ‬ط‪ٜ‬خ حَُه‪٤‬ن‬
‫‪ -‬طؼَف حٗض ك‪٤‬ي ٗز‪ ٖٓ ٚ‬ػِحّ ِ‪ُٝ‬ي ‪ُٝ‬ي‪ًٔ" ٟ‬خد" ‪ ٌٖٔ٣ٝ‬ؿ َِ‪٣‬ذ‬
‫ٖٓ ػَُٔى‪ ٌُٚ٘ ،‬ؿخىٍ أر‪ٝ ٙٞ‬حُ‪ٞ‬حى‪ٝ ٟ‬حطـَد ‪٧‬ؿَ حُٔخٍ حُِ‪ُ ٠‬كز‪ٚ‬‬
‫َػ َٔخ‪ٍٝ ،ٙ‬حف ‪٘٣‬ظـَ ك‪ ٠‬ر‪٬‬ى حُو‪٣٬‬ـش ‪ ،‬طَى ػِ‪ٝ‬ط‪ٝ ٚ‬أ‪ٝ ِٚٛ‬أ‪ِٚٛ‬‬
‫حُِ‪٣ ٠‬لٔي‪ ٙٝ‬ػِ‪ ٚ٤‬حُ٘خّ‪ٍٝ ،‬حف ‪٣‬ويّ ‪ٜ٘٣ٝ‬خٕ ػ٘خٕ حُٔخٍ‪ ،‬ؿِض‬
‫ُ‪٣ ٖ٤ُ ٚ‬خ ‪ُٝ‬ي‪ ٟ‬طظًَ٘خ ‪ٝ‬طظَى أٍ‪ٟ‬ي ‪ٍُٝ‬ػي ‪ٝ‬طَ‪ٝ‬ف طويّ‬
‫ح‪٧‬ؿَحد‪ ،‬أهيّ ٗلٔي ‪ٗٝ‬خٓي ‪ٝ‬أ‪ِٛ‬ي ى‪ ٍٝ‬أَ‪ ٠ُٝ‬ر‪٤‬ي‪ ،‬ؿخٍ ُ‪٣ ٠‬خ ك٘‪٢‬‬
‫ٍُع ا‪ٝ ٖ٣‬أٍ‪ ٝ‬ح‪ ٖ٣‬أٗض ح‪ِٛ‬ي ٓخ ٍأ‪٣‬ظ‪ ٠‬حُيٗ‪٤‬خ هخٍؽ حُ‪ٞ‬حى‪ٟ‬‬
‫ح‪ ٖ٣‬طٌ‪ٕٞ‬؟ ؿِض ُ‪ٝ ٚ‬حٗض ح‪ِٛ‬ي ػَٔى ٓخ ٍأ‪٣‬ض حُ‪ٞ‬حى‪ٍٞ١ ٟ‬‬
‫رَح‪ٙ‬؟ ‪ٝ‬إ ً٘ض ًزَص ػِ‪ ٠‬كخٓي ‪ٝ‬كخّ أر‪ٞ‬ى ‪ٝ‬ؿيى‬ ‫ػَٔى ط٘ظَ ّ‬
‫ر‪ ٕ٬‬طٍِع حكظق ُي َٓ٘‪ٝ‬ع ‪ ٫ٝ‬حطؼِْ ‪٘ٛ‬ؼش ‪ٝ‬ح‪٘ٛ‬غ ‪ٝ‬أٓ‪ ٬‬هِزي‬
‫رخَُ‪ٟ‬خ طَ‪ٟ‬خ ‪٣‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪ٟ‬‬
‫‪ -‬ػِحّ ٓؼٌ‪٣ ٍٝ‬خ ّٓ‪ ٚ‬حُيٗ‪٤‬خ حطـ‪َ٤‬ص ‪ٝ‬روض ِٓ‪٤‬خٗش ٓظخ‪ٍٝ َٛ‬ؿزخص‬
‫‪٠ٗ ًَٝ‬ء ك‪ٜ٤‬خ أ‪ٛ‬زق ٓلظخؽ كِ‪ً ّٞ‬ظ‪. َ٤‬‬
‫‪ -‬حُ٘‪ ٢‬حُِ‪ ٠‬طِ‪ٛ‬ي‪٣ ٙ‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪٣ ٟ‬لوي ه‪ٔ٤‬ظ‪َ٣ٝ ٚ‬ه‪٣ٝ ٚ‬ـَ‪ٍٝ ٟ‬حى‬
‫‪ٝ‬حٗض ٓ‪٤‬ي هِزي ‪ٝ‬كخًٔ‪ ُٞ ٚ‬أَٓكض ك‪ ٠‬كذ ٗ‪ٝ ٢‬حٗظ‪٤ٜ‬ظ‪ٌِٔ٣ ٚ‬ي‬
‫رلزي ُ‪٤ٓ ٚ‬يى ‪ٝ‬حُِ‪ ٠‬طِِٔي ُ‪ ٚ‬ري‪ٜ٣ َ٣‬زق ‪ٝ‬ؿ‪ٞ‬ى‪ٓ ٙ‬ؼَ‬ ‫‪ٜ٣ٝ‬زق ُ‬
‫ػيٓ‪ٝ ،ٚ‬ح‪ ٖ٣‬حُلَم ‪٣‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪ ٟ‬ر‪ ٚٓٞٗ ٖ٤‬ػِ‪ٗ ٖ٣ٍ ٠‬ؼخّ ‪ٚٓٞٗٝ‬‬
‫ػِ‪ ٠‬ك‪ َ٤ٜ‬هٖ٘ حُٔ‪ ْٜ‬طـل‪٣ ٠‬خ ‪ُٝ‬ي‪ٝ ٟ‬حٗض َٓطخف حُزخٍ ‪ ٫‬هخ‪٣‬ق‬
‫‪ ٫ٝ‬ػِ‪٤‬ي ُلي ٓخٍ‪ ،‬رْ أٗخ ؿِض ُ‪ٍُٝ ٚ‬ف ‪ٓ ٚٗ٧‬خ ‪٣‬ؼَف ه‪ٔ٤‬ش ً‪٠ٓ٬‬‬
‫ؿ‪ُٔ َ٤‬خ ‪ُٜٞ٘ َٛٞ٣‬ط‪٘٣ٝ ٚ‬خّ ػِ‪ ٖ٣ٍ ٠‬حُ٘ؼخّ ‪٣ٝ‬يٍ‪ ٟ‬اٗ‪ً ٚ‬خٕ كِ‪ٞ‬‬
‫‪ُٟ َٜ‬‬ ‫‪ٝ‬حُل ُ‬
‫ُ‬ ‫‪ٓ ٚٗ٧‬خ ًخٕ ٓ‪ٞ‬ؿ‪ٞ‬ى‪ٝ ،‬ك‪ٓ ٖ٤‬خ حط‪ٞ‬ؿي أ‪ٛ‬زق ‪ٞٛ‬‬
‫رؼ‪ ،ٞ‬ح‪٫‬ط٘‪ٞٓ ٖ٤‬ؿ‪ٞ‬ى‪ ٖٓٝ ،ٖ٣‬رؼ‪٤‬ي ‪٣‬ي‪ ٍٝ‬ػٖ ؿ‪ٔٛ َْٛ٤‬خ ح‪٫‬ط٘‪،ٖ٤‬‬
‫أ‪٣ َٛ‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪ ٟ‬ح‪ٔٗ٩‬خٕ حط‪ُٞ‬ي ‪ٔ١‬خع ىح‪٣ ْ٣‬ي‪ ٍٝ‬ػِ‪ ٠‬حُٔلو‪ٞ‬ى ‪٤ٔ٣ٝ‬ذ‬
‫حُٔ‪ٞ‬ؿ‪ٞ‬ى‪.‬‬

‫‪45‬‬
‫ًخٕ "ػَٔ" ‪٣‬ظؤَٓ ً‪ٜٓ٬‬خ ‪َٔ٣ٝ‬ف ك‪ ٠‬أُٓظ‪ ٚ‬حُظ‪٣ ٠‬ؼ‪ٜ٘٤‬خ‬
‫‪ٔ٣ٝ‬ؤٍ ٗلٔ‪ُٔ ٚ‬خًح ‪ ٫‬ري إٔ طٌ‪ٗ ٕٞ‬وش ك‪ ٠‬رَؽ َٓطلغ ر‪ٜٓ ٚ‬ؼي‬
‫ً‪َٜ‬رخث‪ ٠‬كظ‪ٝ ٠‬إ ًخٗض ٓٔخكش حُ٘وش ٗلٔ‪ٜ‬خ ‪٤ٟ‬وش؟؟ ُٔخًح ‪٣‬ـذ‬
‫إٔ ‪ ٌٕٞ٣‬ح‪٧‬ػخع ‪ٝ‬حُ٘زٌش ‪ٝ‬حُٔ‪ َٜ‬رٔزِؾ ‪ٝ‬هيٍ‪ ٙ‬؟؟ كظ‪ ٠‬طظزخ‪ ٠ٛ‬أٓ‪٠‬‬
‫‪ٝ‬أّ حُؼَ‪ٓٝ‬ش أٓخّ أهخٍر‪ٜٔ‬خ‪ٍٝ ،‬ؿْ إٔ ‪ٛ‬ئ‪٫‬ء ح‪٧‬هخٍد ٓ‪ٞ‬ف‬
‫‪٣‬ظل٘٘‪ ٕٞ‬ك‪ ٠‬اهَحؽ حُؼ‪ٞ٤‬د ك‪ٔ٤‬خ ٓظظزخ‪ ٠ٛ‬ر‪ ٚ‬أٓ‪ٝ ٠‬أٓ‪ٜ‬خ ٓ‪ٞ‬حء‬
‫ُلٔي أ‪ُ ٝ‬ـ‪َ٤‬س أ‪ ٕ٧ ٝ‬رخُلؼَ ‪٘ٛ‬خى ػ‪ٞ٤‬د ‪ٜٗ٧ٝ‬خ أٗ‪٤‬خء ٓ‪ٜٔ‬خ ىكؼضُ‬
‫ك‪ٜ٤‬خ ٖٓ ؿ‪ٜ‬ي ‪ٝ‬طؼذ كظ‪ ٠‬أ‪ٝ‬كَ‪ٛ‬خ ‪ٍ ٠ٛ‬ه‪ٜ٤‬ش رخُ٘ٔزش ‪٧‬هَ‪ٓ ،ٖ٣‬خًح‬
‫ُ‪ً ٞ‬خٗض هط‪٤‬زظ‪ٝ ٠‬أ‪ِٜٛ‬خ ‪ٞ٣‬حكو‪ ٕٞ‬إٔ ٌٖٗٔ ك‪ ٠‬أ‪ٌٓ ٟ‬خٕ ‪ٝ‬رؤ‪ ٟ‬أػخع‬
‫ٓظخف ٓٔظؼَٔ أ‪ ٝ‬ؿي‪٣‬ي ُ َْ ًَ ‪ٌٛ‬ح حُظؼو‪٤‬ي حٌُ‪ ٟ‬ط‪ٞ‬حٍػ٘خ‪ ٙ‬رَ ‪ُٝ‬ىٗخ‪ٙ‬‬
‫كظ‪ ٠‬أ‪ٛ‬زق ٓـ٘٘خ ‪ٝ‬أ‪ٛ‬زق حُل‪ٗ ٍ٬‬ز‪ٔٓ ٚ‬ظل‪َ٤‬؟‬
‫ك‪ ٖ٤‬ػخىح اُ‪ ٠‬حُٔلطش ‪ٝ‬ؿيح ػ‪ّ٤‬خى ‪ٝ‬حهلخ ك‪ ٠‬حٗظظخٍ‪ٔٛ‬خ رِ‪ٚ٣‬‬
‫حُزي‪ٝ ١ٝ‬هخٓظ‪ ٚ‬حُؼخُ‪٤‬ش ‪ٝ‬ؿٔي‪ ٙ‬حُ٘ل‪ٝ َ٤‬ػِ‪ٝ ٠‬ؿ‪ ٜٚ‬حرظٔخٓش ٍه‪٤‬وش‬
‫‪ٝ‬كظق ًٍحػ‪٘٣ ٞٛٝ ٚ٤‬ظَ ك‪ ٠‬ػ‪ُٝ ٖ٤‬ؿظ‪ ٚ‬حُظ‪ ٠‬رخىُظ‪ ٚ‬ح‪٫‬رظٔخٓش‬
‫‪ٗٝ‬ظَص اُ‪ ٚ٤‬روـَ ٓخكَ ‪١ٝ‬ل‪ٝ ،٠ُٞ‬ك‪ٔ٘٤‬خ أ‪ٛ‬زلض أٓخٓ‪٣ ْٟ ٚ‬ي‪ٚ٣‬‬
‫‪ٍٝ‬كؼ‪ٜٔ‬خ ‪ٝ‬حكظ‪ٍ ٖ٠‬أٓ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬هزِّ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬هخٍ‬
‫‪ٍ -‬ح‪٣‬لض ػِ‪٣ ٢ٌ٤‬خ ػ‪٘٤‬ش‪ ،‬طَ‪٣‬ي‪ ٟ‬طظ‪٠٘ٓ ٠ٛٞ‬؟ ُ‪ٛ‬يط‪ ٠‬ػ‪ّ٤‬خى ا‪٣‬خى؟‬
‫‪ٟ‬لٌض ػ‪٘٤‬ش ‪ ُْٝ‬طَى ‪ٗٝ‬ظَ ػ‪ّ٤‬خى اُ‪ " ٠‬ػَٔ " هخث‪٬‬‬
‫‪ -‬طِْٔ ‪٣‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪ ٟ‬طِؼز٘خى‬
‫‪ ٫ -‬حريح حُؼل‪ ٫ ٞ‬طؼذ ‪ ٫ٝ‬كخؿش‪ ،‬حٗخ رْ ً٘ض هخ‪٣‬ق طًَذ ‪ٝ‬ط‪٤‬ـ‪٠‬‬
‫‪ٍٝ‬حٗخ ‪ٗٝ‬ل‪ِٗ َ٠‬ق ك‪ٞ‬حُ‪ ٖ٤‬رؼ‪ ٞ‬هخ‪ٛ‬ش إ ٓل‪ ٖ٤‬طِ‪٤‬ل‪ٓ ٕٞ‬غ‬
‫حُلـش‬
‫ّ‬
‫‪ -‬ػ‪٤‬ذ ‪٣‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪ ٞٛ ٟ‬حٗخ ػز‪ ٢٤‬ػٔي ػ‪ّ٤‬خى ٍحؿَ ًز‪ٝٝ َ٤‬حػ‪ٝ ،٠‬ك‪ٖ٤‬‬
‫ٓؤُظي حٗض ى‪ ٕٝ‬ػٖ حُِ‪ٝ ٠‬حؿل‪ً ٖ٤‬خٕ ‪ٍ ٠ٗ٧‬أ‪٣‬ض ك‪ ٠‬ػ‪٤٘٤‬ي ‪٤١‬زش‬
‫ط٘ز‪٤١ ٚ‬زظ٘خ‪ٝ ،‬ك‪ُِٗ ٖ٤‬ض ‪ٝ‬طًَض أٓي "ػ‪٘٤‬ش" ٓخ هلض ػِ‪ٜ٤‬خ‬

‫‪46‬‬
‫‪٤ٓ ٠ٗ٧‬زظخ ٓغ ٍحؿَ‪ٓٝ ،‬خ ٌٗ‪٤‬ض حٗي ٌٖٓٔ طظوِ‪ ٠‬ػ٘‪ٜ‬خ ‪ٝ‬طٔ‪٤‬ز‪ٜ‬خ‪،‬‬
‫‪ٝٝ‬ؿلض ٌٓخٗ‪ٓ ٠‬طٖٔ اٗ‪ٜ‬خ ٓؼخى ‪٫ٝ‬ري ٍحؿؼ‪ٖ٤‬‬
‫‪ -‬رْ ٓ‪ َٜ‬هخٓ‪٤‬ش ‪ٝٝ‬حػَس ‪٣‬خ ػْ أر‪ٞ‬حُ‪ٞ‬كخ ػِ‪ٍ ٠‬أ‪ ٟ‬حُوخُ‪ٚ‬‬
‫"ػ‪٘٤‬ش"‪ ٖٓٝ ،‬ىح‪ٔ٣‬خ ٗويٍ ٗظطٖٔ ُِ٘خّ ٖٓ ٌَٗ حُ‪ٕ٧ ٕٞٗٞ‬‬
‫ٗخّ ًظ‪ٜٗٞٗٝ َ٤‬خ ٖٓ رَ‪ ٙ‬كِ‪ٞ‬س ٌُٖ حٍ‪ٝ‬حك‪ ٖٓ ْٜ‬ؿ‪ ٙٞ‬ر‪ٞ٤‬ص‬
‫حٗزخف‬
‫‪ٓ ٖٓ -‬غ حُِ‪٣ ٢٣ُ ٠‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪ ٟ‬حك٘خ حُ‪ٜ‬لَح ػِٔظ٘خ ًظ‪َ٤‬‬
‫‪ -‬رْ ٌِٗي رظلذ حُوخُش ػ‪٘٤‬ش ‪٣‬خ ػْ ػ‪ّ٤‬خى‬
‫‪ٜٟٔ‬خ ػ‪ّ٤‬خى اُ‪ٝ ٚ٤‬هخٍ ‪٘٣ ٞٛٝ‬ظَ ك‪ ٠‬ػ‪ٜ٘٤‬خ رلذ‬
‫‪ -‬ػ‪٘٤‬ش ى‪ٓ ٟ‬ؼخىط‪ٝ ٠‬ىٗ‪٤‬ظ‪ .. ٠‬طؼَف؟ ػ‪٘٤‬ش ًخٗض أؿَٔ ر٘خص‬
‫حُ‪ٞ‬حى‪ِ ٛ ٠ٛٝ ٟ‬ـ‪َ٤‬س‪ُِٝ ،‬ل‪ٓ ٠ٛ ٖ٤‬ض حُ‪ٞ‬حى‪ُٓ ،ٟ‬خٕ ‪ً ..‬خٗض ٓؼَ‬
‫طلخكش ‪ٛ‬خرلش ػِ‪ ٠‬حُ٘ـَ ًخٓ‪ٜ٤‬خ حُ٘ي‪ٓ ٟ‬خػش كـَ‪٣‬ش‪ً٘ٝ ،‬ض‬
‫أكْ اٗ‪ٜ‬خ طو‪ ٠ُٞ‬حهطل٘‪٣ ٠‬خ ػ‪ّ٤‬خى‪ٝ ،‬هطلظ‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬هٔٔ‪٘ٓ ٖ٤‬ش ُ‪ٓ ٟ‬خ‬
‫‪ٛ ٠ٛ‬خرلش ‪ٜٔٓٝ‬خ أًَ ٓ٘‪ٜ‬خ ٓخ حٗزغ أريح ‪ٝ‬إ ٗزؼض أؿ‪ٞ‬ع طخٗ‪،٠‬‬
‫هٔٔ‪٘ٓ ٖ٤‬ش ٍؿْ اٗ‪ٜ‬خ طظؼ‪ٜ‬ذ ػِ‪ً ٠‬ظ‪ٝ َ٤‬ىٓخؿ‪ٜ‬خ ٗخٗلش ا‪ ٫‬إ‬
‫ؿ‪ٞ‬ح‪ٛ‬خ ‪٫ٝ‬‬
‫هِز‪ٜ‬خ أر‪ ُٟ ٞ٤‬حُلِ‪٤‬ذ ‪ ٫ٝ‬ػَٔ‪ ٟ‬كٔ‪٤‬ض ر‪٤ٜ‬زظ‪ ٠‬هِِض ّ‬
‫ؿ‪ٞ‬ح‪ٟ‬‬ ‫ّ‬
‫‪ٓٝ‬ؼِط‪ٜ‬خ هِِض ّ‬ ‫‪٤ٛ‬زظ‪ٜ‬خ‬
‫كـؤ‪ ٙ‬ريأص اٗخٍحص حٌٗحٍ حهظَحد هطخٍ ٖٓ ىه‪ ٍٞ‬حُٔلطش ط‪ٜ‬يٍ‬
‫أ‪ٞٛ‬حص ِٓػـش ‪ٓٝ‬ظوطؼش كٔؤٍ "ػَٔ "‬
‫‪ -‬حٗظْ ٍح‪٣‬ل‪ ٖ٤‬ك‪٣ ٖ٤‬خ ػْ ػ‪ّ٤‬خى‬
‫‪ -‬حك٘خ ٓخٗ‪ ٖ٤٤‬حُلٔ‪٫ٝٝ ٖ٤‬ى حُل‪ ٍ٬‬هخُ‪ٞ‬ح ُ٘خ طًَز‪ٞ‬ح ٓظَ‪ ٝ‬طُِ٘‪ٞ‬ح‬
‫حُؼظزش ‪ٝ‬طًَز‪ٞ‬ح ٖٓ ‪٘ٛ‬خى ُِلٔ‪ٖ٤‬‬
‫‪ -‬ه‪٣ ٙ٬‬زو‪ ٠‬أ‪ٝ ٌِْٛٝ‬أ‪ ٖٔ١‬ػِ‪ٝ ٌْ٤‬حرو‪ ٠‬أٍؿغ‬
‫‪ٓ -‬خ َٗ‪٣‬ي ٗظؼزي ‪٣‬خ ‪٤ُٝ‬ي‪ٟ‬‬
‫‪ -‬رخُؼٌْ ‪٣‬خػْ ػ‪ّ٤‬خى أٗخ ٓزٔ‪ ١ٞ‬اٗ‪ ٠‬هخرِظٌْ حُ٘‪ٜ‬خٍىس‬

‫‪47‬‬
‫‪ٝ‬رؼي ُ‪٣‬خٍس ٓوخّ حُلٔ‪ ٖ٤‬ؿِٔ‪ٞ‬ح ك‪ٓ ٠‬و‪ ٠ٜ‬رـ‪ٞ‬حٍ حُٔٔـي‪ٝ ،‬كظق‬
‫ػَٔ هِز‪ُٜٔ ٚ‬خ ‪ٝ‬كٌ‪ ٠‬ػٖ ٌِٓ٘ظ‪ٝ ،ٚ‬ػِن ػ‪ّ٤‬خى ٓخُكخ ٓغ ػَٔ رؼي‬
‫إٔ حٗظ‪َٓ ٖٓ ٠ٜ‬ى ٌِٓ٘ظ‪ٓ ٚ‬غ هط‪٤‬زظ‪ٝ ٚ‬أ‪ِٜٛ‬خ‬
‫‪٤ٛ -‬ض هط‪٤‬زظي ‪ٝ‬طؼخُ‪ٞ‬ح ػ‪ٞ٘٤‬ح ٓؼخٗخ ك‪ ٠‬حُ‪ٞ‬حى‪ٝ ١‬حُٔزِؾ حُِ‪ ٠‬حٗض‬
‫‪ٝ‬كَط‪ ٖٓٝ ٚ‬ؿخىٍ حطـ‪٤‬ذ ر‪ ٚ٤‬ر‪٤‬ض ك‪ ٠‬حُزِي حُ‪ٞ‬حػَس ‪٣ ،٠٠ٛ‬ـ‪٤‬ذ‬
‫ُي ك‪ ٠‬حُ‪ٞ‬حى‪ ١‬ػ٘يٗخ ر‪٤‬ض ‪ٝ‬حٓغ ٓل‪ ١ٞ‬رٔ‪ٝ ٍٞ‬طـيٍ طِ٘ظـَ ‪٘ٛ‬ي‬
‫‪ٝ‬طٌٔذ أكٖٔ ٖٓ ‪٘ٛ‬خ ‪ ٕ٧‬حُ‪ٞ‬حى‪ٗ ١‬خه‪ً ٖٜٓ ٜٚ‬ظ‪ٜٓٝ َ٤‬خٍ‪٣‬ق‬
‫حُل‪٤‬خس ػ٘يٗخ حرٔ‪ٝ ٢‬حٍه‪٘ٛ ٖٓ ٚ‬خ ر‪ٞ‬حؿي ‪.‬‬
‫أػـذ "ػَٔ" رخُلٌَس ‪ٝ‬طلْٔ ُ‪ٜ‬خ ٍؿْ إٔ ػ‪ّ٤‬خى هخُ‪ٜ‬خ ػِ‪ٓ ٠‬ز‪َ٤‬‬
‫حُِٔف ‪ٝ‬ريأ "ػَٔ" ‪ٔ٣‬ؤٍ ػٖ طلخ‪ َ٤ٛ‬آٌخٗ‪٤‬ش ط٘ل‪ٌٛ٤‬خ‪ٝ ،‬أري‪ٟ‬‬
‫ػ‪ّ٤‬خى حٓظؼيحى‪ ٙ‬حُـخى ‪ٓ٫‬ظوزخُ‪ٜٔ‬خ ‪ٝ‬ط‪ٞ‬ك‪ َ٤‬حٌُٖٔ ُ‪ٜٔ‬خ ٌُ٘‪ٛ ٚ‬خٍك‪ٚ‬‬
‫رؤٕ حُل‪٤‬خس ك‪ ٠‬حُ‪ٞ‬حى‪ٔ٤ُ ٟ‬ض ٓ‪ِٜ‬ش ‪ُٜٝ‬خ ػ‪ٞ٤‬ر‪ٜ‬خ ح‪٠٣‬خ‪ٛٝ ،‬ؼ‪ٞ‬رظ‪ٜ‬خ‬
‫طِىحى ػِ‪ ٖٓ ٠‬أػظخى ٌٖٓ حُٔي‪٘٣‬ش‪.‬‬
‫هٍَ "ػَٔ" إٔ ‪٣‬لؼَ حُٔٔظل‪ ٖٓ َ٤‬أؿَ ط٘ل‪ ٌ٤‬كٌَس حَُك‪ َ٤‬اُ‪٠‬‬
‫حُ‪ٞ‬حى‪ٝ ،ٟ‬أ‪ٛ‬زق ‪ َٟ٣ ٫‬ؿ‪َٛ٤‬خ ري‪٤ُ ٬٣‬لون كِٔ‪٣ٝ ٚ‬ظِ‪ٝ‬ؽ كز‪٤‬زظ‪،ٚ‬‬
‫‪ٝ‬رؼي إٔ ‪ٝ‬ىع ػ‪ّ٤‬خى ‪ُٝٝ‬ؿظ‪ ،ٚ‬حط‪ َٜ‬روط‪٤‬زظ‪ٝ ٚ‬كٌ‪ُٜ ٠‬خ ًَ ٓخ‬
‫كيع‪ٍٝ ،‬ك‪٠‬ض حُلٌَس طٔخٓخ ‪ٝ‬ظ٘ض أٗ‪ٝ ،ٌٟٜ٣ ٚ‬حػظزَط‪ٜ‬خ كٌَس‬
‫ٓٔظل‪ِ٤‬ش حُظ٘ل‪" ٌُٖ ٌ٤‬ػَٔ" ٍٓ‪ ٠‬ر‪ٍٞ‬هظ‪ ٚ‬ح‪٧‬ه‪َ٤‬س ك‪ ٠‬حُ٘وخٕ‬
‫‪ٝ‬هخٍ ‪:‬‬
‫‪ -‬حٗظ‪ ٠‬ػخ‪ِ٣‬حٗ‪ ٠‬كؼ‪ ٬‬ك‪ ٠‬أ‪ٌٓ ٟ‬خٕ ‪ٝ‬رؤ‪ ٟ‬كخٍ ‪ ٫ٝ‬ػخ‪ِ٣‬حٗ‪ ٠‬رْ‬
‫رَ٘‪ٓ ١ٝ‬ؼ‪٘٤‬ش؟ ى‪ ٙ‬أًزَ حهظزخٍ ُلزي ُ‪٤‬خ ‪ ..‬هي‪ ٟ‬هَحٍ ‪ٝ‬حطلِٔ‪٠‬‬
‫ٓٔج‪٤ُٞ‬ظ‪ ٚ‬أ‪٣‬خ ًخٕ‪ ٕ٧ ،‬حُ‪ٞ‬ح‪ٟ‬ق إ ٓ‪ٞ‬حء ٗجض أّ أر‪٤‬ض‪ٍ ُٞ ،‬ك‪٠‬ظ‪٠‬‬
‫حُلٌَس ى‪ٝ ،ٟ‬رؼي حُِ‪ ٠‬هخُظ‪ٝ ٚ‬حُيطي حُ٘‪ٜ‬خٍى‪ ،ٙ‬حػظوي حٗي هَ‪٣‬ذ‬
‫‪ٛ‬ظ‪٤٠‬ؼ‪ٝ ٠٘ٓ ٠‬طٌ‪ُ ٠ٗٞ‬ـ‪ُُ٫ ٠ٗ٧ َٟ٤‬ض ػخؿِ ػٖ ط‪ٞ‬ك‪ِ١ َ٤‬زخص‬
‫ؿ‪ٞ‬حُٗخ كٔذ أ‪ٝ‬حَٓ أ‪ِٛ‬ي ‪ٝ‬حُؼخىحص ‪ٝ‬حُظوخُ‪٤‬ي‪.‬‬

‫‪48‬‬
‫رؼي ػ‪٬‬ػش ٗ‪ ٖٓ ٍٜٞ‬حُٔ٘خًَ ‪ٝ‬حُٔلخ‪٫ٝ‬ص كؼِض ك‪ ْٜ٤‬هط‪٤‬زظ‪ًَ ٚ‬‬
‫ٗ‪٠‬ء ٖٓ أؿَ اؿزخٍ أ‪ِٜٛ‬خ ػِ‪ ٠‬حُٔ‪ٞ‬حكوش ‪ٝ ..‬حكو‪ٞ‬ح‪ٓٝ ،‬خكَ "ػَٔ"‬
‫اُ‪ ٠‬حُ‪ٞ‬حى‪ٝ ٟ‬حٗظَ‪ ٟ‬حٍُِٔ٘ ‪ٝ‬ػِْ إٔ أٗ‪٤‬خء ًؼ‪َ٤‬س رخُ‪ٞ‬حى‪ ٟ‬طـؼَ‬
‫حُل‪٤‬خس ك‪ٛ ٚ٤‬ؼزش ‪ٝ‬أهزَ هط‪٤‬زظ‪ ٚ‬ر‪ٜ‬خ ‪ٜٗ٧‬خ ٓظٌ‪ٌ٣َٗ ٕٞ‬ظ‪ ٚ‬ك‪٠‬‬
‫طلِٔ‪ٜ‬خ‪.‬‬
‫‪ٝ‬رؼي ػ‪٬‬ع ٓ٘‪ٞ‬حص ٖٓ ُ‪ٝ‬حؿ‪ٜٔ‬خ ًخٕ ر‪٤‬ظ‪ٜٔ‬خ ك‪ ٠‬حُ‪ٞ‬حى‪٠٣ ٟ‬ؾ‬
‫رخُلذ ‪ٝ‬حُٔؼخىس ‪ٝ‬هي ‪٘ٛ‬ؼخ ٓ٘‪٣ٞٓ ٚ‬خ أؿَٔ ر‪ٞ٤‬ص حُ‪ٞ‬حى‪ًٝ ،ٟ‬خٕ ًَ‬
‫أ‪ َٛ‬حُ‪ٞ‬حى‪٣ ٟ‬لز‪ٜٔٗٞ‬خ ُ‪ ْ٤‬كو‪ ٢‬ػ‪ّ٤‬خى ‪ُٝٝ‬ؿظ‪ ٚ‬حٌُِحٕ أ‪ٛ‬زلخ ًؤّ‬
‫‪ٝ‬أد ُ‪ٜٔ‬خ‪ٝ ،‬رؼي إٔ ًخٕ أ‪ِٜٔٛ‬خ ‪َ٣‬ك‪ ٕٞ٠‬حُلٌَس ‪٣ٝ‬لخٍر‪ ٕٞ‬ط٘ل‪ٌٛ٤‬خ‬
‫أ‪ٛ‬زق ًَ كَى ٓ٘‪٘٣ ْٜ‬ظظَ رلخٍؽ حُ‪ٜ‬زَ إٔ ‪ٌٛ٣‬ذ اُ‪ٜٔ٤‬خ ك‪٣ُ ٠‬خٍس‬
‫ُ‪٘٤‬ؼْ ر‪ٜ‬ي‪ٝ‬ء ‪ٛٝ‬لخء حُل‪٤‬خس ك‪ ٠‬حُ‪ٞ‬حى‪ ٟ‬رؼ‪٤‬يح ػٖ ُكٔش ‪ٝ‬هٔ‪ٞ‬س‬
‫حُؼخ‪ٔٛ‬ش ‪.‬‬
‫‪ًٝ‬حص ‪ٛ‬زخف ىهَ ػ‪ّ٤‬خى ػِ‪ ٠‬ػَٔ ك‪ ٠‬ر‪٤‬ظ‪٣ ٞٛٝ ٚ‬ـِْ ٓغ ‪١‬لِ‪ٚ‬‬
‫‪ُٝٝ‬ؿظ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬حُلي‪٣‬وش حُظ‪ٍُ ٠‬ػخ أٗـخٍ‪ٛ‬خ ٓ‪٣ٞ‬خ ‪ٝ‬هخٍ ػ‪ّ٤‬خى ‪ٞٛٝ‬‬
‫‪٠٣‬لي رٔؼخىس‬
‫‪ -‬ح‪ ٖ٣‬حهزخًٍْ ‪ِٞٛ‬ؿض‪ ،‬ؿ‪٤‬ض حٗـ‪ ٌُِْٞ‬اٗ‪ٔٓ ٠‬خكَ ٗخ ‪ٝ‬هخُظٌْ‬
‫ػ‪٘٤‬ش ٓ‪ٝ ،َٜ‬حكـض رخُؼخك‪٤‬ش رؼي ػ‪٬‬ع حٓ٘‪ٓ ّٞ٣ ٖٓ ٖ٤‬خ ؿخرِ٘خًْ‬
‫ٓخ ًخٗض حطَ‪٣‬ي ططخ‪ٝ‬ػ٘‪٠‬‬
‫ٗظَ "ػَٔ" ُِ‪ٝ‬ؿظ‪ٟٝ ٚ‬لي ‪ٝ‬هخٍ ٓ‪ٞ‬ؿ‪ٜ‬خ ً‪ ٚٓ٬‬اُ‪ ٠‬ػ‪ّ٤‬خى‬
‫‪ٓ -‬خ ر‪٣ ٕ٬‬خ ػْ ػ‪ّ٤‬خى ‪ ٫‬طـ‪٤‬ذ كي طخٗ‪ ٠‬ؿ‪َٗ٤‬خ‬
‫‪ٟ‬لي ػ‪ّ٤‬خى ‪ٝ‬هخٍ‬
‫‪ٓٝ -‬خُ‪ ٚ‬حٗظْ ؿ‪٤‬ظ‪ٞ‬ح ‪ٝ‬ؿخء حُو‪ُِٞ ًِٚ َ٤‬حى‪٣ٝ ٟ‬خ َٓكزخ رٌَ‬
‫حُط‪٤‬ز‪ ..ٖ٤‬حٗـ‪٤‬زٌِْ ح‪ ٖ٣‬حٓؼخ‪ َٜٓ ٖٓ ١‬؟‬
‫‪ ٧ -‬طِْٔ ‪٣‬خ ػٔ٘خ‪ ،‬رْ ٓل‪ ٍِٝٗ ٖ٤‬ك‪ ٠‬ك٘خىم حَُٔس ى‪ ،ٟ‬حٗض‬
‫حُل‪ُ ٖ٤‬ي أ‪ َٛ‬رخُوخ‪َٛ‬س‪ٝ ،‬أٗخ ‪ٛ‬خًِّْ أه‪٣ٞ‬خ ‪ٔ٣‬ظ٘خًْ ك‪ ٠‬حُٔلطش‬
‫‪ٝ‬طَ‪ٝ‬ك‪ٞ‬ح ػِ‪ ٠‬حُز‪٤‬ض ػ٘يٗخ ػِ‪.ٍٞ١ ٠‬‬
‫‪49‬‬
‫‪ٝ‬رؼيٓخ هَؽ ػ‪ّ٤‬خى هخٍ "ػَٔ" ُِ‪ٝ‬ؿظ‪ٚ‬‬
‫‪ -‬ػخٍك‪ُٓ .. ٚ‬خٕ‪ً٘ ،‬ض رلِْ رؤ‪ ٟ‬كَ‪ٛ‬ش ح‪َٛ‬د ك‪ٜ٤‬خ ٖٓ ٓ‪َٜ‬‬
‫‪ٝ‬ح‪ٛ‬خؿَ ‪ ٟ٧‬ى‪ُٝ‬ش طخٗ‪٤‬ش ‪ٝ‬حػ‪٘ٛ ٖ٤‬خى ٌُٖ ُٔخ ؿ‪٤‬ض ‪٘ٛ‬خ حًظ٘لض‬
‫حٗ‪ً ٠‬خٕ ٌٖٓٔ ح‪ٛ‬خؿَ ؿ‪ٞ‬ح‪ٛ‬خ ‪ ..‬رْ حُ٘ت حُِ‪ٗ ٠‬خه‪٘ٛ ٢ٜ٘‬خ ‪ٞٛ‬‬
‫‪ٝ‬ؿ‪ٞ‬ى ًَ حُ٘خّ حُِ‪ٗ ٠‬ز‪ٜ٘‬خ حٗخ ‪ٝ‬حٗظ‪ ًَ ٠‬حُٔؼول‪ٝ ٖ٤‬حُٔزيػ‪ٖ٤‬‬
‫حُلو‪٤‬و‪ٗٝ ٖ٤٤‬ؼَٔ ػخُْ ؿي‪٣‬ي ٓ‪ٞ‬حُ‪ٗٝ ٟ‬لٌْ ٗلٔ٘خ رو‪ٞ‬حٗ‪ٗ ٖ٤‬وظَػ‪ٜ‬خ‬
‫حك٘خ طظ‪ٞ‬حكن ٓغ حك‪٘ٓ٬‬خ ‪ٓٝ‬زخىث٘خ ‪ٝ‬حكٌخٍٗخ ُ‪ ١‬ح‪ َٛ‬حُ‪ٞ‬حى‪ٝ ٟ‬حُوزخثَ‬
‫ٓخ ر‪٤‬لٌٔ‪ٞ‬ح ٗلٔ‪ ْٜ‬رؼخىحط‪ٝ ْٜ‬طوخُ‪٤‬ي‪ .. ْٛ‬طلظٌَ‪ ١‬حُلِْ ى‪ٌٖٔٓ ٙ‬‬
‫‪٣‬ظلون ك‪ ٖٓ ّٞ٣ ٠‬ح‪٣٫‬خّ؟‬
‫ٌُٖ ُ‪ٝ‬ؿظ‪ ُْ ٚ‬طَى ‪ٗٝ‬ظَ ػَٔ اُ‪ٜ٤‬خ ك‪ٞ‬ؿي‪ٛ‬خ ٗخٍىس‬
‫‪ٓ -‬خُي ‪٣‬خ هَٔ َٓكخٕ ك‪ ٠‬ا‪ ٚ٣‬؟‬
‫‪ -‬ر‪َٜ‬حكش ‪٣‬خ ػَٔ رخرخ ‪ٓٝ‬خٓخ ‪ٝ‬أه‪ٞ‬حط‪ ٠‬ر‪ٞ٤‬ك٘‪ ٠ٗٞ‬ؿيح ‪ٝ‬كٌخ‪٣‬ش رُؼي‬
‫حُٔٔخكش ‪ٛٝ‬ؼ‪ٞ‬رش ح‪٫‬ط‪ٜ‬خٍ ر‪ ْٜ٤‬رٔزذ ‪ٟ‬ؼق ٗزٌخص حُٔلٔ‪ ٍٞ‬أ‪ْٛ‬‬
‫ػ‪٤‬ذ ك‪ ٠‬ػ‪٘٤‬ش حُ‪ٞ‬حى‪ ٖٓٝ ٟ‬هخىٍس حطلِٔ‪ ٚ‬أًظَ ٖٓ ًي‪ٙ‬‬
‫‪ٟ‬لي ػَٔ ‪ٍٝ‬ى ػِ‪ٜ٤‬خ ٓخُكخ‬
‫‪٣ -‬خ كز‪٤‬زظ‪ ٫ُٞ ٠‬رُؼي أ‪ِ٘ٛ‬خ ػٖ ك‪٤‬خط٘خ ‪ٝ‬أٓي طلي‪٣‬يح ‪ٛٝ‬ؼ‪ٞ‬رش‬
‫ح‪٫‬ط‪ٜ‬خٍ ر‪ٜ٤‬خ ًخٕ ُٓخٗخ أٗخ ‪ٝ‬حٗظ‪ٓ ٠‬طِو‪ُٓ ٖٓ ٖ٤‬خٕ‪٣ ،‬ؼ٘‪ ٠‬ى‪ ٙ‬أ‪ْٛ‬‬
‫ٓٔ‪ِ٤‬حص حُ‪ٞ‬حى‪ ٖٓ ٟ‬ػ‪ٞ٤‬ر‪ٜ‬خ‬
‫‪ٟ‬لٌض ر‪ٜٞ‬ص ػخٍ ‪ٌُِٝ‬ط‪ ٚ‬ك‪ً ٠‬ظل‪ ٚ‬ك‪٠‬لي أًؼَ ‪ٜٟٔٝ‬خ اُ‪.ٚ٤‬‬

‫‪50‬‬
‫يوم اخلبزي‬
‫ك‪ٝ ٠‬هض حُ‪٠‬ل‪ ٠‬حٓظ‪٤‬وظض "‪ٝ‬كخء" ًؼخىط‪ٜ‬خ ًَ ‪ ّٞ٣‬ك‪ًُ ٠‬ي‬
‫حُز‪٤‬ض حُلٔ‪٤‬ق حٌُج‪٤‬ذ‪ٝ ،‬ريأص حُو‪٤‬خّ رؤػٔخُ‪ٜ‬خ حُُِٔ٘‪٤‬ش ‪ٝ‬أػ٘خء ه‪٤‬خٓ‪ٜ‬خ‬
‫ر‪ٜ‬خ ًخٗض طزٌ‪ ٠‬كظ‪ٜ‬خ حُٔ٘ئ‪ ّٝ‬حٌُ‪ٓ ٟ‬خه‪ٜ‬خ اُ‪ ٠‬حُِ‪ٝ‬حؽ ٖٓ ًُي‬
‫حَُؿَ حٌُ‪ ٟ‬ك‪ ٍٞ‬ك‪٤‬خط‪ٜ‬خ اُ‪ ٠‬ؿل‪ ،ْ٤‬رٔزذ ٌٗ‪ ٚ‬حُيحثْ ك‪ًَ ٠‬‬
‫أكؼخُ‪ٜ‬خ‪ ،‬ى‪ ٕٝ‬أىٗ‪ٓ ٠‬زٍَ ؿ‪ َ٤‬إٔ ‪ٌٛ‬ح حُ٘ي ًخٕ رٔزذ ‪َٝٛ‬د أٓ‪ٚ‬‬
‫ٓغ ٍؿَ آهَ‪ًٝ ،‬خٕ ‪ٝ‬هظ‪ٜ‬خ ‪١‬ل‪ٛ ٬‬ـ‪َ٤‬ح‪ٍٝ ،‬رّخ‪ ٙ‬أر‪ ٚ٤‬ػِ‪ ًَٙ ٠‬أٓ‪ٚ‬‬
‫‪ ًَٙٝ‬ؿٔ‪٤‬غ حُ٘ٔخء‪ٝ ،‬ػيّ حُؼوش ك‪ ٠‬أ‪٣‬ش أَٓأس‪ ًِٖٜ ٕ٧ ،‬هخث٘خص إ‬
‫‪ٝ‬ؿيص اكيح‪ٍ ٖٛ‬ؿ‪٣ ٬‬لز‪ٜ‬خ أ‪٣ ٝ‬آٖٓ ٌَٓ‪ٛ‬خ طو‪ ٚٗٞ‬ك‪ ٠‬أهَد كَ‪ٛ‬ش‪،‬‬
‫ْٔ حٌُ‪ٗ ٟ‬لؼ‪ ٚ‬أر‪ ٚ٤‬ك‪ٛ ٠‬يٍ‪ٍٝٝ ٙ‬ك‪٤ُ ،ٚ‬لٔ‪ ٚ٤‬ر‪َٗ ٖٓ ٚ‬‬ ‫‪ٝ‬رؼي ًَ حُ ُ‬
‫حُ٘ٔخ ء ‪ َٗٝ‬كز‪ٛٝ ،ٖٜ‬خ‪ ٙ‬أر‪ ٚ٤‬هزَ إٔ ‪ٞٔ٣‬ص إٔ ‪٣‬ظِ‪ٝ‬ؽ رؤَٓأس‬
‫‪٘٣‬ـذ ٓ٘‪ٜ‬خ ‪١‬ل‪٣ ٬‬لَٔ حٓٔ‪ ٖٓ ٚ‬رؼي‪٤ُ ،ٙ‬ظَ حْٓ ػخثِظ‪ٞٓ ْٜ‬ؿ‪ٞ‬ىح‪،‬‬
‫‪ٌٛ٣ ٫ٝ‬ذ اٍػ‪ُ ْٜ‬ـَ‪٣‬ذ‪ًٝ ،‬خٕ كع "‪ٝ‬كخء" حُؼؼَ إٔ طٌ‪ ٠ٛ ٕٞ‬حُظ‪٠‬‬
‫حهظخٍ‪ٛ‬خ حر٘‪ُ ٚ‬ظ٘ـذ حُطلَ حُٔ٘ظظَ‪.‬‬
‫ًخٗض "‪ٝ‬كخء" ‪١ ٠ٛٝ‬لِش ‪ٛ‬ـ‪َ٤‬س طلِْ رخٕ طيهَ حُٔيٍٓش رؼي‬
‫حُظلخه‪ٜ‬خ رخُ ٌُظّخد هخ‪ٛ‬ش ‪ٝ‬إٔ حُ٘‪٤‬ن ك‪ ٠‬حُ ٌُظّخد ‪ٝ‬هظ‪ٜ‬خ ًخٕ ‪ٔ٣‬يف‬
‫ػوِ‪ٜ‬خ ‪ًًٝ‬خث‪ٜ‬خ ٌُ٘‪ٜ‬خ ًخٗض ٓؼَ رخه‪ ٠‬حُلظ‪٤‬خص ك‪ ٠‬طِي حُوَ‪٣‬ش حُ‪ٜ‬ـ‪َ٤‬س‬
‫حُظ‪ُٝ ٠‬يص ر‪ٜ‬خ‪ ٫ ،‬طِٔي كن حهظ‪٤‬خٍ ٗ‪٠‬ء‪ٍٝ ،‬ك‪ ٞ‬أر‪ٜ٤‬خ طؼِ‪ٜٔ٤‬خ‬
‫‪ًٝ‬خٗض طؼَف إٔ ػ‪ٞ‬ى‪ٛ‬خ ك‪٘٣ ٖ٤‬ظي ‪ٝ‬طظ‪ َٜ‬ػ‪ٓ٬‬خص حًظٔخٍ أٗ‪ٞ‬ػظ‪ٜ‬خ‬
‫ٓ‪ٞ‬ف ‪٣‬ظويّ أكي‪ُ ْٛ‬وطزظ‪ٜ‬خ‪ٞ٣ٝ ،‬حكن أر‪ٜ٤‬خ إ ًخٕ ‪َ٣‬ح‪ ٙ‬ح‪ِٛ٧‬ق‬
‫ُ‪ٜ‬خ‪ ٕ٧ٝ ،‬أ‪ ٖٓ ٍٝ‬ىم رخر‪ً ْٜ‬خٕ ٖٓ هَ‪٣‬ش رؼ‪٤‬يس ػٖ هَ‪٣‬ظ‪ًٝ ،ْٜ‬خٕ‬
‫‪ٔ٣‬ظؼـَ حُِ‪ٝ‬حؽ ‪٣ٝ‬ظزخ‪ ٠ٛ‬رٔخ ‪ِٔ٣‬ي ٖٓ ؿخ‪ٓٝ ٙ‬خٍ‪ٝ ،‬حكن أر‪ٜ٤‬خ حٌُ‪ٟ‬‬
‫ًخٕ ُلوَ‪٣ ٙ‬ظٖ إٔ حُٔخٍ ‪ٗ ٞٛ‬زغ حُٔؼخىس حُ‪ٞ‬ك‪٤‬ي ك‪ ٠‬حُيٗ‪٤‬خ‪ٝ ،‬ك‪ ٠‬أهَ‬
‫ٖٓ ٗ‪ َٜ‬حٗظوِض "‪ٝ‬كخء" اُ‪ٓ ٠‬ـ٘‪ٜ‬خ حُـي‪٣‬ي حٌُ‪٣ ٟ‬ظؼخَٓ ك‪ٚ٤‬‬
‫ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ ٓؼ‪ٜ‬خ ر‪ٞ‬ك٘‪٤‬ش ك‪٠ٗ ًَ ٠‬ء‪٣ ٫ٝ ،‬ظ‪ٞ‬هق أريح ػٖ حُ٘ي ر‪ٜ‬خ‬

‫‪51‬‬
‫‪ِ٤١‬ش حُ‪ٞ‬هض ٍؿْ أٗ‪٣ ٫ ٚ‬ـؼِ‪ٜ‬خ طلظق ٗ‪ٞ‬حكٌ حُز‪٤‬ض أ‪ ٝ‬رخر‪ ٚ‬ا‪ ٫‬ربًٗ‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ٝ ٠‬ؿ‪ٞ‬ى‪ ٙ‬كو‪.٢‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ٌٛ ٠‬ح حُ‪ٜ‬زخف حٌُ‪ً ٟ‬خٗض طظٔخه‪ ٢‬ك‪ ٚ٤‬ىٓؼخط‪ٜ‬خ ‪ٝ‬طظًٌَ ػخّ ٖٓ‬
‫حُؼٌحد ‪ٝ‬حُظِْ ‪ٝ‬حُو‪ َٜ‬ه‪٠‬ظ‪ ٚ‬ك‪ًُ ٠‬ي حُز‪٤‬ض‪ ،‬كـؤس حٓظٔؼض حُ‪٠‬‬
‫‪ٞٛ‬ص ك‪ٞ‬حٍ هخٍؽ حُز‪٤‬ض ر‪ٍ ٖ٤‬ؿ‪ٕ٬‬‬
‫‪ٛ -‬زخف حُو‪٣ َ٤‬خ ػ‪ٖ٤ٟٞ‬‬
‫‪ -‬ه‪ٛ َ٤‬زخك‪٣ ٖ٤‬خ ػْ ٓؤٓ‪ٕٞ‬‬
‫‪ -‬ح‪ ٚ٣‬ح‪٫‬هزخٍ ‪٣‬خ ػ‪ٝ ٖ٤ٟٞ‬هؼ٘خ ًخّ ‪٤١‬خٍ‪ًٔ ٙ‬خٕ رَ٘ٗ‪٣ ٢‬خ ‪ُٚٝ‬‬
‫‪ً ٙٝٝٝٞ٣ -‬ظ‪٣ َ٤‬خ ػْ ٓؤٓ‪ٓ ٕٞ‬خطؼيٕ حُؼيى ك‪ ٠‬حُِٔ‪ٕٞ‬‬
‫‪ٝ -‬هللا رَح‪ٝ‬س ػِ‪ ٚ٤‬حَُ‪ ْ٣‬ػزي حُ٘خ‪ٝ َٛ‬ؿ‪٘٘٤‬خ حُؼظ‪ ْ٤‬طؼَف ‪٣‬خ‬
‫ػ‪ ٖ٤ٟٞ‬ح‪ ٞٛ‬ػزي حُ٘خ‪ َٛ‬ى‪ ٙ‬حُِ‪ٔ٤ٛ ٠‬ل‪ ٢‬حَٓحث‪ ٖٓ َ٤‬ػِ‪ٕٝ ٠‬‬
‫ح‪٣ٝ ٍٝ٫‬زو‪ ٠‬حػظْ ٖٓ ‪٬ٛ‬ف حُي‪ٝ ٖ٣‬رٌَُح طو‪ ٍٞ‬ػْ ٓؤٓ‪ ٕٞ‬هخٍ‬
‫‪ٝ‬حػ٘خء حٗ‪ٜ‬خط‪ٜ‬خ ُلي‪٣‬ؼ‪ٜٔ‬خ ٓٔؼض ‪ٞٛ‬ص ‪َ١‬هخص ػِ‪ ٠‬ر‪ٞ‬حرش حٍُِٔ٘‬
‫حُو٘ز‪٤‬ش حُؼٔ‪٬‬هش‪ٝ ،‬طـخ‪ِٛ‬ظ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬حُزيح‪٣‬ش‪ٞٛ ٌُٖ ،‬ص حُطَهخص ًخٕ‬
‫‪ِ٣‬ىحى رخُلخف ‪ٔ٣ٝ‬زذ ُ‪ٜ‬خ ‪ٛ‬يحػخ‪ٝ ،‬ريأص طوظَد ٖٓ حُز‪ٞ‬حرش ‪ٝ‬طلخ‪ٍٝ‬‬
‫ٓٔخع ‪ٞٛ‬ص حُطخٍم ‪ٔٓٝ‬ؼض ‪ٞٛ‬ص ‪١‬لَ ‪ٛ‬ـ‪ ،َ٤‬كظلض ُ‪ ٚ‬حُزخد‬
‫ُظٔظَ‪٣‬ق ٖٓ حُػخؿ‪ٍٝ ،ٚ‬أص ك‪٣ ٠‬ي‪ ٙ‬كـَح ًخٕ ‪٣‬طَم ر‪ ٚ‬حُزخد‪،‬‬
‫‪ٝ‬هزَ إٔ طؼَف ٖٓ حُطلَ ٓزذ ٓـ‪٤‬ج‪ٗ ،ٚ‬ظَص اُ‪ ٠‬حُ٘خٍع‪ُ ،‬ؼِ‪ٜ‬خ‬
‫ًخٗض طَ‪٣‬ي إٔ طٔظـَ حُلَ‪ٛ‬ش ‪ٝ‬طَ‪٤ً ٟ‬ق ‪ ٌَٗ ٌٕٞ٣‬حُ٘خٍع ك‪٠‬‬
‫طِي حُٔخػش ٖٓ حُ‪ٜ‬زخف‪ٌُٜ٘ ،‬خ ٍأص ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ ‪٣‬ؤط‪ ٠‬أٓخٓ‪ٜ‬خ ٍحًزخ‬
‫كٔخٍ‪ٝ ،ٙ‬ػخثيح ٖٓ حُلوَ‪ُٔٝ ،‬خ ٍأ‪ٛ‬خ طلظق حُزخد ططخ‪ َ٣‬حُـ‪٠‬ذ ٖٓ‬
‫ػ‪ ٖٓ ٍِٗٝ ٚ٘٤‬ػِ‪ ٠‬حُلٔخٍ ‪ٝ‬أَٓع اُ‪ٜ٤‬خ‪ٝ ،‬هزَ إٔ ط٘طن رٌِٔش‬
‫ىكغ حُطلَ ر‪٤‬ي‪ ٙ‬اُ‪ ٠‬حُوِق‪ٝ ،‬ىكؼ‪ٜ‬خ ‪ ٠ٛ‬اُ‪ ٠‬حُيحهَ ‪ٝ‬أؿِن حُزخد‬
‫رؼ٘ق ‪ٝ‬ريأ ‪ِٛٝ‬ش ؿي‪٣‬يس ٖٓ حُظؼٌ‪٣‬ذ ‪ٝ‬ح‪ٛ٧‬خٗش ‪ٝ‬حُظـَ‪٣‬ق‪ًٝ ،‬خٕ‬
‫اكٔخٓ‪ٜ‬خ رؤُْ حُو‪ٝ َٜ‬حُظِْ ‪ٝ‬ؿؼ‪ ٚ‬أٗي ‪ٝ‬أهٔ‪ ٖٓ ٠‬أ‪ ٟ‬أُْ ؿٔي‪. ٟ‬‬

‫‪52‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ٔٓ ٠‬خء ًُي حُ‪ ّٞ٤‬ؿِٔض "‪ٝ‬كخء" طلٌَ ك‪٤ً ٠‬ل‪٤‬ش حُو‪ٙ٬‬‬
‫ٖٓ حُـل‪ ْ٤‬حٌُ‪ ٟ‬طؼ‪ ٖ٤‬ك‪ًٝ ،ٚ٤‬خٗض طليع ٗلٔ‪ٜ‬خ " ٓل‪ ٖ٤‬هيحٓ‪٠‬‬
‫ؿ‪ َ٤‬كَ ٖٓ حط٘‪ ٖ٤‬آخ اٗ‪ ٠‬أطلَٔ ُلي ٓخ حهِق ُ‪ ٚ‬حُ‪ٞ‬حى حُِ‪٠‬‬
‫حطـ‪ ٠ُٗٞ‬ػ٘خٗ‪ٝ ٚ‬أ‪ِ١‬ذ حُط‪٬‬م ‪ٝ‬حهِ‪٨ُ ٚ٤ّ٘ٓ ٚ‬ري رْ ‪٣‬ـ‪ٖ٤٘ٓ ٠‬‬
‫حُ‪ٞ‬حى ‪ٝ‬أكزَ ً‪٤‬ق ‪ٝ‬حٗخ ٓخػَكخٕ حُؼ‪٤‬ذ ٓ٘‪ٞٛٝ ٠٘ٓ ٫ٝ ٚ‬‬
‫ٓخٍح‪َٝ٣ ٖ٤ٟ‬ف ُِلٌ‪ٓٝ ،ْ٤‬لٌْ ٍأ‪ ٚ٣‬إٔ حُؼ‪٤‬ذ ٓ٘‪ٝ ٠‬هخُِ‪ ٠‬هيحٓي‬
‫ٓ٘ش ًٔخٕ ُ‪ٓ ٞ‬خكزِظ‪ٛ ٖ٤‬طِوي‪ ٌُٖ ،‬أٗ‪ٓ ٠‬خهيٍحٕ أ‪ٛ‬زَ ‪ّٞ٣ ٫ٝ‬‬
‫طخٗ‪ٝ ٠‬أكَ‪ٛ ٝ‬زَص ‪ٝ‬هِلض ر٘ض ‪ ٫ٝ‬كظ‪ ٠‬هِلض ‪ٝ‬حى أ‪ٛ‬زَ ًٔخٕ‬
‫ٓ٘ظ‪ُ ٖ٤‬لي ٓخ أٍ‪ٟ‬ؼ‪١ ،ٚ‬ذ ‪ٝ‬حٗٔ‪٤ً ٠‬ق ‪ٟ٘‬خ‪٣‬خ ‪٤ًٝ‬ق ح‪ ٖٔ١‬ػِ‪ٚ٤‬‬
‫ٓغ أر‪ ٙٞ‬حُٔـ٘‪ ٕٞ‬ى‪٣،ٙ‬زو‪ٓ ٠‬ل‪ ٖ٤‬ؿ‪ َ٤‬حُلَ حُظخٗ‪ ٠‬ح‪ٗ٫‬ظلخٍ أ‪ ٝ‬هظِ‪ٚ‬‬
‫رْ أٗ‪ ٠‬أؿزٖ ٖٓ اٗ‪ ٠‬أهظِ‪ٝ ،ٚ‬كخ‪ُٝ‬ض ًظ‪ َ٤‬أٓ‪ٞ‬ص ٗلٔ‪ٓ ٠‬خهيٍحٕ‪،‬‬
‫ٓغ أٗ‪ ٠‬ك‪ ًَ ٠‬حُلخ‪٫‬ص ٓ‪ّ٤‬ظش‪.‬‬
‫‪ٝ‬ظِض طزٌ‪ ٢‬كظ‪ ٠‬هطَص ُ‪ٜ‬خ كٌَس ًخٕ ػٖٔ ط٘ل‪ٌٛ٤‬خ ؿخُ‪٤‬خ ٌُ٘‪ٜ‬خ‬
‫ًخٗض ط٘ؼَ أٗ‪ٜ‬خ ُ‪ُ ْ٤‬ي‪ٜ٣‬خ ٓخ طؤَ‪ٝ ٙ‬أ‪َٛ‬ص ػِ‪ ٠‬ط٘ل‪ٌٛ٤‬خ ٓ‪ٜٔ‬خ‬
‫ًخٗض حُ٘ظ‪٤‬ـش ‪ٜٗ٧‬خ طَ‪٣‬ي إٔ طِو٘‪ ٚ‬ىٍٓخ ‪ٔ٘٣ ٫‬خ‪ ٙ‬أريح ‪٣ٝ‬ظَ ‪٣‬ؼٌر‪ٚ‬‬
‫‪ِ٤١‬ش ك‪٤‬خط‪٘٣ٝ ٚ‬ظوْ ُ‪ٜ‬خ ٓ٘‪ٝ ،ٚ‬حهظخٍص ٓ‪ٞ‬ػي ط٘ل‪ ٌ٤‬كٌَط‪ٜ‬خ ‪ّٞ٣‬‬
‫حُوز‪.ِ٤‬‬
‫ًخٗض "‪ٝ‬كخء" ك‪ ّٞ٣ ٠‬حُؤ‪ ًَ ٖٓ ْ٤‬أٓز‪ٞ‬ع طوزِ حُلطخثَ‬
‫‪ٝ‬حُوزِ ك‪ ٠‬ؿَكش هخٍؿ‪٤‬ش ك‪ ٠‬آهَ حُز‪٤‬ض ر‪ٜ‬خ كَٕ ٖٓ حُط‪ًٝ ٖ٤‬خٗض‬
‫طَر‪ ٠‬ر‪ٜ‬خ حُط‪ٝ ٍٞ٤‬حُٔ‪ٞ‬حٗ‪ٝ ،٠‬ك‪ ّٞ٣ ٠‬حُوز‪ ِ٤‬حٌُ‪ ٟ‬حهظخٍط‪ُ ٚ‬ظ٘ل‪ٌ٤‬‬
‫هطظ‪ٜ‬خ ًخٕ ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ ًؼخىط‪٣ ٚ‬ـِْ ك‪ ٠‬ؿَكش حُ٘‪٣ ّٞ‬يهٖ حَُ٘ؿ‪ِ٤‬ش‬
‫‪ٔ٣ٝ‬ظٔغ حُ‪ ٠‬حٌُٔ‪٣‬خع‪ٝ ،‬ريأ حٗظوخٓ‪ٜ‬خ ك‪ ٖ٤‬هَؿض ٖٓ ؿَكش حُوز‪ِ٤‬‬
‫‪ٝ‬حطـ‪ٜ‬ض اُ‪ًٝ ٚ٤‬خٗض طيحٍ‪ ٟ‬ه‪ٞ‬ك‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حٍطزخً‪ٜ‬خ‪ًٝ ،‬خٗض ىهخص هِز‪ٜ‬خ‬
‫طِىحى َٓػش ًِٔخ حهظَرض ٓ٘‪ٌُٜ٘ ،ٚ‬خ ًخٗض طللِ ٗلٔ‪ٜ‬خ ػِ‪٠‬‬
‫حُٔ‪ ٠٠‬هيٓخ ك‪ ٠‬ط٘ل‪ ٌ٤‬هطظ‪ٜ‬خ ‪ ٕ٧‬حُو‪ٞ‬ف أ‪ ٝ‬حُظٔٔي رل‪٤‬خس ٓؼَ حُظ‪٠‬‬
‫طؼ‪ٜ٘٤‬خ ٓخ ػخى ‪٣‬ـي‪ٝٝ ،ٟ‬هلض أٓخٓ‪ ٠ٛٝ ٚ‬طَكغ ‪٣‬ي‪ٜ٣‬خ حُٔظؼخ‪ٛ‬ظ‪ٖ٤‬‬
‫رخُؼـ‪ِ١ٝ ،ٖ٤‬زض ٓ٘‪ ٚ‬إٔ ‪َ٣‬كغ ٓ‪٬‬رٔ‪ٜ‬خ ‪ِ٘٣ٝ‬ع ػ٘‪ٜ‬خ ُزخٓ‪ٜ‬خ حُيحهِ‪٠‬‬
‫‪53‬‬
‫رَٔػش ‪ٜٗ٧‬خ طَ‪٣‬ي إٔ طو‪ ٠٠‬كخؿظ‪ٜ‬خ ‪ٝ ٫ٝ‬هض ُـَٔ ‪٣‬ي‪ٛ‬خ‪ًٝ ،‬خٗض‬
‫طيريد ك‪ ٠‬ح‪ ٍٝ٫‬رويٓ‪ٜ٤‬خ ًؤٗ‪ٜ‬خ ‪١‬لَ ‪ٛ‬ـ‪ ،َ٤‬ك‪ ٠‬حُزيح‪٣‬ش حٓظـَد‬
‫‪ِ١‬ز‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حٓظٌَ٘ ٓخ طلؼِ‪ٓ ٌُٖ ٚ‬غ حُلخك‪ٜ‬خ حٓظـخد ُ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬كؼَ ٓخ‬
‫‪ِ١‬زظ‪ٝ ،ٚ٘ٓ ٚ‬ؿخرض ٓخ ‪٣‬وَد ٖٓ ػِغ ٓخػش ‪ٝ‬ػخىص ُ‪ُٝ ٚ‬زٔض ٓخ‬
‫ِٗػ‪ ٚ‬ػ٘‪ٜ‬خ‪ ٠ٛٝ ،‬ط٘ظَ ُ‪ٗ ٚ‬ظَس ٗؼَ أٗ‪ٜ‬خ طيٍ ػِ‪ ٠‬إٔ ٗ‪٤‬جخ ٓخ‬
‫طول‪ ٚ٤‬ح‪٤ٓ ٝ‬ليع‪ ،‬ؿِٔض رـ‪ٞ‬حٍ‪ٗٝ ،ٙ‬ظَص ك‪ ٠‬ػ‪ٍٝ ٚ٤٘٤‬أص أ‪٣‬خّ‬
‫ؿل‪ٜٔ٤‬خ ٓؼ‪ٓٝ ،ٚ‬ؤُظ‪ ٚ‬رظلي ‪ٝ‬ه‪ٞ‬س ٗو‪ َٟ٣ ٚ‬حُٔ‪ٞ‬ص ‪٣‬وظَد ‪٫ٝ‬‬
‫‪٣‬وخك‪ َٙ٤ٜٓ ٚٗ٧ ٚ‬حٌُ‪ٓ ٫ ٟ‬لَ ٓ٘‪ٚ‬‬
‫‪ -‬حٗض ُ‪ ٚ٤‬حٓخ طؼخِٓ٘‪ ٠‬رخُظِْ ‪ٝ‬حُؤ‪ٞ‬س ى‪ٝ ٍٝ‬ط٘ي ك‪٤‬خ ‪ ٍٞ١‬حُ‪ٞ‬هض‬
‫ٍؿْ حٗي ػَٔى ٓخ ٗلض ٓ٘‪ ٠‬كخؿ‪ ٚ‬رطّخُ‪ٚ‬‬
‫‪ ٫ُٞ -‬هٔ‪ٞ‬ط‪ٗٝ ٠‬يط‪ٓ ٠‬ؼخً‪ً ٠‬خٕ ُٓخٗي ه٘ظ‪ٗ٧ ٠٘٤‬ي ٓ ََ‪ًَٝ ٙ‬‬
‫حُ٘ٔ‪ٞ‬حٕ هخ‪ٖ٤٘٣‬‬
‫‪ -‬رْ ٓل‪ ٖ٤‬كخؿش ك‪ ٠‬حُيٗ‪٤‬خ طٔ٘غ ‪ٝ‬حكيس ػخ‪ ِٙ٣‬طو‪ ٕٞ‬اٗ‪ٜ‬خ طو‪ٕٞ‬‬
‫‪ٝ‬حُؤ‪ٞ‬س ٌٖٓٔ طٌ‪ٓ ٕٞ‬زذ ُِو‪٤‬خٗش ٖٓ ُِو‪ٞ‬ف ٖٓ كؼِ‪ٜ‬خ‬
‫‪ٝ‬هزؼ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬هخىٍ‬‫‪ٓ -‬خىحّ حَُحؿَ ٗي‪٣‬ي ‪ٛٝ‬خك‪ََٔ ُ ٠‬ط‪ٝ ٚ‬أ‪٫‬ػ‪٤‬ز‪ٜ‬خ ُ‬
‫‪٣‬لٌٔ‪ٜ‬خ ‪٣ٝ‬وِ‪ٜ٤‬خ ٓخط٘‪ٞ‬كٖ كظ‪ ٠‬حُٖ٘ٔ ‪ٔ٣‬ظل‪ َ٤‬طويٍ طو‪ٚٗٞ‬‬
‫‪٣ُ -‬ي اًي‪٣ ٙ‬ؼ٘‪٠‬‬
‫حػظيٍ ك‪ ٠‬ؿِٔظ‪ٓٝ ٚ‬لذ ٗلٔخ ٖٓ َٗؿ‪ِ٤‬ظ‪ٝ ٚ‬هخٍ رلوَ‬
‫‪ ًَ ُٞ -‬حَُؿخُش ُ‪ٓ ٠٣‬خًٖ٘ ك‪ ََٙٓ ٚ٤‬هيٍص طو‪ ٕٞ‬ؿ‪ُٛٞ‬خ‬
‫كوخُض ُ‪ ٚ‬رخرظٔخٓش ٓخهَس‬
‫‪ -‬رْ أٗ‪ ٢‬ه٘ظي‬
‫‪ٛ‬ؼن ٖٓ ًِٔظ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬أٓٔي رظ‪٬‬ر‪٤‬ز‪ٜ‬خ ٓخث‪ ٬‬رـ‪٠‬ذ‬
‫‪ -‬ه‪ٗٞ‬ظ‪٤ً ٠٘٤‬ق ‪٣‬خ ر٘ض حٌُِذ ‪ِٓ ٝ‬ظ‪ ٠‬ك‪ َٜ‬؟‬
‫هخُض ‪َٓ ٍٝ٧ ٠ٛٝ‬س ‪ ٫‬طو٘‪ ٠‬ػ‪ٞ‬حهذ ؿ‪٠‬ز‪ ٚ‬رَ طَ‪٣‬ي إٔ ‪ِ٣‬ىحى‬
‫ؿ‪٠‬ز‪ ٚ‬رخٌَُ٘ حٌُ‪٣ ٟ‬لون ‪ٛ‬يك‪ٜ‬خ آخ حُط‪٬‬م أ‪ ٝ‬حُٔ‪ٞ‬ص‬
‫‪54‬‬
‫‪ -‬ه٘ظي ٖٓ ٗ‪ ١ٞ‬ك‪ ٠‬ح‪ٟٝ٧‬ش حُوزِ‪٤‬ش رظخع حُوز‪ّ ِ٤‬‬
‫ىهِض ٍحؿَ ُز‪٤‬ظي‬
‫‪ٝ‬حٗض ٓ‪ٞ‬ؿ‪ٞ‬ى ك‪ ٖٓ ٚ٤‬ؿ‪ٓ َ٤‬خ ‪٣‬ؼَف حٗي ٓ‪ٞ‬ؿ‪ٞ‬ى ‪ٝ‬ؿَهخٕ ك‪ُٞٛ ٠‬ى‬
‫ر٘لٔي ‪ٝ‬هخػي طٔٔغ كلِش حُٔض ر‪ٜٞ‬ص ػخُ‪ً،٠‬خٗي حَُحؿَ حُ‪ٞ‬ك‪٤‬ي‬
‫ك‪ ٠‬حُيٗ‪٤‬خ ‪ٝ‬رؼي ٓخ هِ ّؼظ٘‪ ٠‬رخ‪٣‬ي‪٣‬ي‪ ،‬رو‪٤‬ض ؿخ‪.ُٚ ِٙٛ‬‬
‫ؿلظض ػ‪٘٤‬خ‪ ٖٓ ٙ‬حُـ‪٠‬ذ ‪ًٝ‬خىص ػَ‪ٝ‬ه‪ ٚ‬إٔ ط٘لـَ‪ٝ ،‬ريأ ‪َ٠٣‬ر‪ٜ‬خ‬
‫رٌَ٘ ‪ٔٛ‬ظ‪ٔ٣ٝ َٟ٤‬ؤُ‪ٜ‬خ‬
‫‪ٝ ٞٛ ٖ٤ٓ -‬ىهَ ‪٘ٛ‬خ ً‪٤‬ق ؟‬
‫ُْ طٌٖ طَى ػِ‪ٓ ٠‬ئحُ‪ًٝ ،ٚ‬خٗض طزظْٔ ُِٔ‪ٞ‬ص‪ٓ ،‬وِ‪ٜٜ‬خ حٌُ‪ٟ‬‬
‫أ‪ٛ‬زق ‪٣‬يٗ‪ٜ٘ٓ ٞ‬خ ًؤٗ‪ ٚ‬كخٍّ أك‪ٜٓ٬‬خ حٌُ‪ ٟ‬ط٘ظظَ‪ٝ ُٖٓ ٌ٘ٓ ٙ‬ؿخء‬
‫ػِ‪ ٠‬ك‪ٜ‬خٗ‪ ٚ‬ح‪٧‬ر‪٤ُ ٞ٤‬وطل‪ٜ‬خ ‪٘٣ٝ‬وٌ‪ٛ‬خ‪.‬‬
‫‪ٝ‬أه‪َ٤‬ح ٍِٗ حُلؤّ ػِ‪ٍ ٠‬أٓ‪ٜ‬خ ‪ٗٝ‬و‪ ٚ‬اُ‪ٜٗ ٠‬ل‪ٝ ،ٖ٤‬طلٍَص ٖٓ‬
‫ًُي حُـل‪ ْ٤‬اُ‪ ٠‬ح‪٧‬ري‪ًٝ ،‬خٗض ٍ‪ٝ‬ك‪ٜ‬خ أػ٘خء ٓـخىٍط‪ٜ‬خ ؿٔي‪ٛ‬خ‬
‫‪ٛٝ‬ؼ‪ٞ‬ى‪ٛ‬خ اُ‪ ٠‬حُٔٔخء ط٘ؼَ رٔؼخىس ‪ٝ‬ط٘ظَ هِل‪ٜ‬خ ٗل‪ ٞ‬ح‪ ٍٝ٧‬ػِ‪٠‬‬
‫ًُي حٌُ‪٣ ٟ‬ـِْ رـ‪ٞ‬حٍ ؿؼظ‪ٜ‬خ ٓ‪ِٜٓٝ‬خ ‪٣‬زٌ‪ ٠‬ر٘يّ ‪ٝ‬كَٔس ػِ‪٠‬‬
‫حٗ‪٤ٜ‬خٍ رَؽ ٍؿ‪ُٞ‬ظ‪ ٚ‬حَُ٘ؿٔ‪٤‬ش حُزِ‪ٜ‬خء‪.‬‬

‫‪55‬‬
‫املالئكة ال حيملون ال َكنب‬
‫ً٘ض ؿخُٔخ أهَأ ك‪ٗ ٠‬وظ‪ ٢‬حُظ‪ ٠‬حٓظؤؿَط‪ٜ‬خ هَد ٌٓخٕ ػِٔ‪،٠‬‬
‫ك‪ ٠‬أكي ح‪٧‬ك‪٤‬خء حُ٘ؼز‪٤‬ش رخُؼخ‪ٔٛ‬ش‪ٝ ،‬كـؤس هطغ حٓظـَحه‪ ٠‬ك‪٠‬‬
‫حُوَحءس ‪ٞٛ‬ص ‪َ١‬هخص ػِ‪ ٠‬رخد حُ٘وش‪ ،‬كظلض حُزخد ‪ٝٝ‬ؿيص‬
‫ٗو‪ ٖ٤ٜ‬ك‪ ٠‬أ‪ٝ‬حثَ حُؼَ٘‪٤٘٣‬خص ٖٓ ػَٔ‪ٔٛ‬خ طليع أكي‪ٔٛ‬خ روـَ‬
‫ٓلظؼَ رؼ‪ ٞ‬حُ٘‪٠‬ء‪ٝ ،‬ر٘زَس ‪ٞٛ‬ص ٓـِلش رخَُؿخء‬
‫أؿَص حُ٘وش حُِ‪ ٠‬ك‪ٞ‬م ػ٘خٕ حطـ‪ ُٞ‬ك‪ٜ٤‬خ ‪ُٞٝ‬‬ ‫‪ -‬أٗخ ٓلٔ‪ٞ‬ى حُِ‪ّ ٠‬‬
‫ٓٔلض رْ ‪٣‬خ رخٗخ ٗٔظؤًٗي ٗيهَ ػ٘يى حُزٌِ‪ٗٞ‬ش ػ٘خٕ ٗطِغّ‬
‫حُلَٕ رظخػ‪٠‬‬
‫رظَك‪٤‬ذ ‪ٝ‬حرظٔخٓش ‪ٝ‬ى هِض‬
‫‪ -‬آ‪ ٙ‬أٗض حُؼَ‪ ..ْ٣‬حطل‪ِٞ٠‬ح ‪١‬زؼخ‬
‫‪ -‬هللا ‪ٌَٓ٣‬ي ٓؼِٖ أٓل‪ ٖ٤‬ػِ‪ ٠‬ح‪ُ٩‬ػخؽ‬
‫‪ ٫ -‬أريح ‪ ٫‬اُػخؽ ‪ ٫ٝ‬كخؿش أ‪٬ٜٓٝ ٬ٛ‬‬
‫ىهِض أٓخٓ‪ٜٔ‬خ اُ‪ ٠‬حَُ٘كش‪ٗٝ ،‬ظَص اُ‪ ٠‬أٓلَ ‪ٝ‬ؿيص ك‪٠‬‬
‫حُ٘خٍع حُ‪٤٠‬ن ٓ‪٤‬خٍس ٗوَ ‪ٛ‬ـ‪َ٤‬س طوق أٓخّ حُؼٔخٍس ‪ٝ‬طلَٔ ح‪٧‬ػخع‬
‫‪ًٝ‬خٕ ‪٘ٛ‬خى ٗو‪٣ ٚ‬وق ػِ‪ ٠‬ظ‪ َٜ‬حُٔ‪٤‬خٍس ‪٘٣‬خ‪ ٍٝ‬هطغ ح‪٧‬ػخع‬
‫ُ٘و‪ ٖ٤ٜ‬آهَ‪٣ ٖ٣‬ولخٕ هِق حُٔ‪٤‬خٍس‪ًٝ ،‬خٕ ح‪٧‬ػخع ػزخٍس ػٖ‬
‫ٓلظ‪٣ٞ‬خص ؿَكش ٗ‪ًِٜ ،ّٞ‬خ ٓلٌٌش‪ ،‬ى‪٫ٝ‬د ًز‪ٝ ،َ٣َٓٝ ،َ٤‬طَٔ‪٣‬لش‬
‫‪ٝ‬أ‪٠٣‬خ ٓلظ‪٣ٞ‬خص ؿَكش ؿِ‪ً٘ ،ّٞ‬زظ‪ ٖ٤‬اكيح‪ٔٛ‬خ ًز‪َ٤‬س‪ٝ ،‬ح‪٧‬هَ‪ٟ‬‬
‫‪ٛ‬ـ‪َ٤‬س‪ٓٝ ،‬وؼي‪ً ٖ٣‬ز‪٠٘ٓٝ ،ٖ٣َ٤‬يس ‪ٛ‬ـ‪َ٤‬س‪ ،‬رخ‪ٟ٩‬خكش اُ‪ ٠‬ى‪٫ٝ‬د‬
‫أ‪ٛ‬ـَ ‪ ٖٓٝ‬حُ٘وش حُظ‪ ٠‬طؼِ‪ٗ ٞ‬وظ‪ٗ ٠ٛٝ ٠‬وش حُؼَ‪ً ْ٣‬خٕ ‪٣‬ظيُ‪٠‬‬
‫كزَ أه‪٤ٔٓ َ٠‬ي ٖٓ حُ٘‪ٞ‬ع حٌُ‪ُٔ٣ ٟ‬ظويّ ك‪ٍ ٠‬ر‪ ٢‬ح‪٧‬كٔخٍ حٌُز‪َ٤‬س‬
‫ػِ‪ ٠‬ػَرخص حُ٘وَ‪ٝ ،‬هل٘خ ػ‪٬‬ػظ٘خ ٗظِو‪ ٠‬هطغ ح‪٧‬ػخع ٖٓ أٓلَ اُ‪٠‬‬
‫أػِ‪ ،٠‬كٌخٕ أكي ح‪٫‬ػ٘‪ ٖ٤‬حٌُِ‪ ٖ٣‬رخ‪ٓ٧‬لَ هِق حُٔ‪٤‬خٍس ‪َ٣‬ر‪ ٢‬هطؼش‬
‫‪56‬‬
‫ٖٓ أػخع ؿَكش حُ٘‪ ّٞ‬رخُلزَ ػْ ‪َ٣‬كؼ‪ٜ‬خ ‪ٔ٣ٝ‬لز‪ٜ‬خ ؿخٍٗخ ‪ٝ‬أ‪٫ٝ‬ى‪ٖٓ ٙ‬‬
‫َٗكش ك‪ ٠‬حُطخرن ح‪ ،ٍٝ٧‬رؼي إٔ ‪٘ٔ٣‬ؼ‪ٞ‬ح ػ٘‪ٜ‬خ كزخٍ حُـٔ‪ َ٤‬حُظ‪ ٠‬ك‪٠‬‬
‫حَُ٘كش‪ ،‬ػْ ‪٣‬ؤط‪ ٠‬حُي‪ ٍٝ‬ػِ‪٘٤‬خ ‪ٗٝ‬لؼَ ٓؼِ‪ ْٜ‬كظ‪ ٠‬ط‪ َٜ‬هطؼش ح‪٧‬ػخع‬
‫اُ‪ ٠‬أػِ‪ٔ٣ٝ ٠‬لز‪ٜ‬خ ػ‪٬‬ػش أٗوخ‪ ٙ‬آهَ‪٣ ٖ٣‬ول‪ ٕٞ‬ك‪ ٠‬حُطخرن حُؼخُغ‬
‫حُٔلطش ح‪٧‬ه‪َ٤‬س‪.‬‬
‫رؼي ٗوَ هطؼظ‪ ٖ٤‬أ‪ ٝ‬ػ‪٬‬ػش ًخٗض حُ٘‪ٞ‬حكٌ ‪ٝ‬حَُ٘كخص رخُ٘خٍع هي كُظلض‬
‫ُٔ٘خ‪ٛ‬يس ًُي حُليع حٌُ‪ٍ ًَٔ ٟ‬طخرش ‪ٛ‬ي‪ٝ‬ء ٗخٍػ٘خ ‪ٝ‬هِش ح‪٧‬كيحع‬
‫ك‪ٝ ،ٚ٤‬كـؤس طـٔغ ػيى ٖٓ ح‪١٧‬لخٍ ‪٣‬ول‪ ٕٞ‬رخ‪ٓ٧‬لَ رـ‪ٞ‬حٍ حُٔ‪٤‬خٍس‬
‫‪٣ٝ‬ظخرؼ‪ ٕٞ‬ػِٔ‪٤‬ش ٗوَ ح‪٧‬ػخع‪ٗ ،‬ؼَص رخُوِن ٖٓ ٓو‪ ١ٞ‬هطؼش أػخع‬
‫ػِ‪ٍ ٠‬أّ ‪١‬لَ أ‪ ٝ‬أًؼَ‪ٝ ،‬هِض ٓ‪ٞ‬ؿ‪ٜ‬خ ٗيحث‪ُِٔ٘ ٠‬خء ‪ٝ‬ح‪ٗ٧‬وخ‪ٙ‬‬
‫حُٔظلَؿ‪ ٖ٤‬أٓلَ حُؼٔخٍس‬
‫‪ -‬كي ‪٣‬زؼي ح‪٫ٝ٧‬ى ى‪ٔٓ ُٞ ٟ‬لظْ‪ ٫ ،‬كخؿش طلِض ؿ‪ٜ‬ذ ػ٘خ ػِ‪ ٠‬كي‬
‫ك‪ْٜ٤‬‬
‫ٍى أكي‪ ْٛ‬رخ‪ٓ٧‬لَ‬
‫‪ٓ -‬خطولٖ ٍر٘خ ‪ٔ٣‬ظَ‬
‫رظؼـذ ‪ٝ‬حٓظٌ٘خٍ هِض‬
‫‪ٔ٣ -‬ظَ حُح‪٣ ٟ‬ؼ٘‪ ٖٓ ٠‬كخ‪ ْٛ‬؟؟ حك٘خ ٗخهي رخ‪ٓ٧‬زخد ح‪ ٍٝ٧‬ػ٘خٕ‬
‫ٓخ‪٣‬ل‪ ِٖٜ‬كخؿش ‪ٝ‬رؼي ًي‪ٍ ٙ‬ر٘خ ‪ٔ٣‬ظَ إ ٗخء هللا‬
‫اُ‪ ٢‬حٌُ‪ ٟ‬كيػ٘‪ ٠‬رظؼـذ ٖٓ ٍى‪ ٟ‬ػْ ٗظَ اُ‪ ٠‬ح‪١٧‬لخٍ ‪ٝ‬أَٓ‪ْٛ‬‬ ‫ٗظَ ّ‬
‫إٔ ‪٣‬زظؼي‪ٝ‬ح ‪ٝ‬ظ‪ َٜ‬ػِ‪٣َ١ ٠‬وظ‪ٗٝ ٚ‬زَس ‪ٞٛ‬ط‪٣ ٞٛٝ ٚ‬ؤَٓ‪ ْٛ‬حِٗػخؿ‪ٚ‬‬
‫ٖٓ ‪٣َ١‬وش ط‪ٍٝ ٠ٌٜٔ‬ك‪٤ٜٗ ٠٠‬لظ‪ ٚ‬رؼيّ حُو‪ٞ‬ف ‪.‬‬
‫‪ٝ‬حٓظج٘ل٘خ ػِٔ‪٤‬ش ٗوَ ح‪٧‬ػخع ‪ٝ‬حٓظَٔص كظ‪ ٠‬حٗظ‪٘٤ٜ‬خ ٖٓ ٗوَ ًَ‬
‫هطغ ح‪٧‬ػخع ػيح أػخع ؿَكش حُـِ‪ًٝ ،ّٞ‬خٗض حُٔ‪ٜٔ‬ش ح‪ٛ٧‬ؼذ‬
‫هخ‪ٛ‬ش ٗوَ حٌُ٘زش حٌُزَ‪ ٟ‬حُظ‪ ٠‬ريأٗخ ر‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬طْ ٍرط‪ٜ‬خ ؿ‪٤‬يح ػْ ريأص‬
‫ػِٔ‪٤‬ش ٗوِ‪ٜ‬خ حُظ‪ ٠‬طٔض ر‪ٜ‬ؼ‪ٞ‬رش كظ‪ِٛٝ ٠‬ض ٓلطظ‪ٜ‬خ ح‪٧‬ه‪َ٤‬س‪ٌُٖ ،‬‬
‫حٌُ٘زش ظِض ٓ‪ٟٞٞ‬ػش ػِ‪ ٍٞٓ ٠‬حَُ٘كش ٗ‪ٜ‬ل‪ٜ‬خ ىحهَ حَُ٘كش‬
‫‪57‬‬
‫‪ٝ‬حُ٘‪ٜ‬ق ح‪٥‬هَ هخٍؿ‪ٜ‬خ ‪٣ ُْٝ‬ظْ ٓلز‪ٜ‬خ‪ً٘ٝ ،‬خ ‪ٗ ٫‬يٍ‪ٓ ٟ‬خ ‪٠ٛ‬‬
‫حٌُِٔ٘ش حُظ‪ ٠‬طؼ‪ٞ‬م ىه‪ ٍٞ‬حُ ٌَ٘زش‪ ،‬كظ‪ٛ ٠‬ؼيٗخ اُ‪ ٠‬أػِ‪ٝ ٠‬ػِٔ٘خ إٔ‬
‫ه‪٤٠‬ذ ٖٓ حُلي‪٣‬ي ٓؼزض ‪٤ُٞ١‬خ ر‪ ٍٞٓ ٖ٤‬حَُ٘كش ‪ٓٝ‬طل‪ٜ‬خ ‪٣ٝ‬ؤٔ‪ٜ‬خ‬
‫اُ‪ ٠‬ؿِأ‪ً ٖ٣‬ؤٗ‪ٜ‬خ َٗكظ‪ٛ ٖ٤‬ـ‪َ٤‬ط‪ ٖ٤‬رـ‪ٞ‬حٍ رؼ‪ٜٔ٠‬خ‪٘ٔ٣ٝ ،‬غ ىه‪ٍٞ‬‬
‫حٌُ٘زش‪ٝ ،‬حهظَف أكي أ‪ٛ‬يهخء ٓلٔ‪ٞ‬ى إٔ ‪٣‬ظْ هِغ حُو‪٤٠‬ذ ٖٓ ٌٓخٗ‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬أٓٔي أكي‪ ْٛ‬رٔطَهش ‪ٛ‬ـ‪َ٤‬س ٓلخ‪ ٫ٝ‬هِؼ‪ ٚ‬ى‪ ٕٝ‬ؿي‪ٟٝ‬‬
‫‪ِ١‬زض ٓ٘‪ ٚ‬حُظ‪ٞ‬هق هخث‪٬‬‬
‫‪ -‬رخَُحكش رْ ‪ٝ‬رخُؼوَ ػ٘خٕ حُِ‪ ٠‬حٗض رظؼِٔ‪ ٚ‬ى‪ٓ ٙ‬خُ‪ُٚٓ٫ ٕٞ‬‬
‫‪ٛٝ‬ظٌَٔ حُٔ‪ ٠ٛ ..ًِٚ ٍٞ‬حٌُ٘زش حُٔلَ‪ ٝٝ‬طيهَ ٓ٘‪ ٖ٤‬؟‬
‫ٍى أكي‪ْٛ‬‬
‫‪ ٖٓ -‬حُ٘زخى ى‪ٙ‬‬
‫ٍِٗ٘ حٌُ٘زش طخٗ‪٣ٞٗ ٠‬ش ‪ٛ‬ـ‪ٔٗٝ ٖ٣َ٤‬لز‪ٜ‬خ ٖٓ حُـِء‬ ‫‪٤١ -‬ذ ‪٣‬زو‪ّ ٠‬‬
‫ى‪ٗٝ ٙ‬طِؼ‪ٜ‬خ ٖٓ حُـِء حُظخٗ‪ ٖٓ ٠‬حُزٌِ‪ٗٞ‬ش حُِ‪ ٠‬ه‪ٜ‬خى حُ٘زخى‪.‬‬
‫اُ‪ٗ ٢‬ظَس اػـخد ًؤٗ‪ ٠‬هٔض رخًظ٘خف ػظ‪ٝ ْ٤‬ريأ‪ٝ‬ح‬ ‫ٗظَ حُـٔ‪٤‬غ ّ‬
‫ط٘ل‪ٓ ٌ٤‬خ هِض‪ ٌُٖٝ ،‬حُلِوش حُؼخٗ‪٤‬ش ٖٓ ٌِٓ٘ش ىه‪ ٍٞ‬حٌُ٘زش ريأص‬
‫رؼيٓخ حًظ٘ل٘خ إٔ ظ‪ َٜ‬حٌُ٘زش حٍطلخػ‪ ٚ‬أ‪ ٍٞ١ ٖٓ ٍٞ١‬كظلش حُ٘خكٌس ‪،‬‬
‫اُ‪٢‬‬
‫‪ٝ‬ريأص ٓ‪ٓ٬‬ق حُ‪ٜ‬يٓش ػِ‪ ٠‬حُـٔ‪٤‬غ ‪ٝ‬أ‪ٓ ُْٜٝ‬لٔ‪ٞ‬ى‪ٗٝ ،‬ظَ‪ٝ‬ح ّ‬
‫‪٘٣‬ظظَ‪ٍ ٕٝ‬أ‪ ٠٣‬رؼي كِ‪ُِ ٠‬لِوش ح‪ ٖٓ ٠ُٝ٧‬حٌُِٔ٘ش‪ ،‬هِض ‪ٞ٣ ٫‬ؿي‬
‫ٗـخٍ ‪٣ٝ‬وطغ حُـِء حُؼِ‪ ٖٓ ١ٞ‬حٌُ٘زش حٌُ‪ً ٟ‬خٕ‬ ‫كَ ا‪ ٫‬إٔ ‪٣‬ؤط‪ّ ٠‬‬
‫ػِ‪ٓ ٌَٗ ٠‬ؼِغ ٓ٘ل‪ٞ‬ص ػِ‪ ٚ٤‬حٌٗخٍ ٓوظِلش ٖٓ حُِ‪ٝ ،ٍٞٛ‬رؼي‬
‫ىه‪ ٍٞ‬حٌُ٘زش ‪٣‬ظْ ُِم حُـِء حُٔوط‪ٞ‬ع رخُـَحء ‪ٝ‬ى‪ٛ‬خٗ‪َٓ ٚ‬س أهَ‪،ٟ‬‬
‫ٓٔغ "ٓلٔ‪ٞ‬ى" حهظَحك‪ٗٝ ٠‬ظَ اُ‪ ٠‬رخه‪ ٠‬أ‪ٛ‬يهخث‪ً ٚ‬ؤٗ‪ٔ٣ ٚ‬ظـي‪ٟ‬‬
‫طؼخ‪١‬ل‪ ٖٓ ْٜ‬أؿَ ٓؼخٍ‪ٟ‬ش كٌَط‪ُ ٠‬ؼيّ ط٘‪ ٌَٗ ٚ٣ٞ‬حٌُ٘زش‪ٝ ،‬حهظَف‬
‫أكي‪ ْٛ‬إٔ ‪٣‬ظْ هِغ كِن حُ٘خكٌس ‪ ٞٛٝ‬ح‪١٩‬خٍ حُو٘ز‪ ٠‬حٌُ‪٣ ٟ‬ؼزّض ر‪ٚ‬‬
‫رخر‪ ٠‬حُ٘خكٌس‪ ،‬هِض ُٖ ‪٣‬ـي‪ٌٛ ٟ‬ح حُلَ ٗلؼخ ‪ ٕ٧‬هِغ حُلِن ُٖ ‪ٞ٣‬كَ‬
‫حُٔٔخكش حُٔطِ‪ٞ‬رش ٖٓ حُط‪ُ ٍٞ‬يه‪ ٍٞ‬حٌُ٘زش‪ ٫ ٌُٖ ،‬أكي ح‪ٛ‬ظْ رَأ‪٠٣‬‬

‫‪58‬‬
‫‪ٝ‬طط‪ٞ‬ع أكي‪ٝ ْٛ‬هِغ كِن حُ٘خكٌس ػْ كخ‪ُٞٝ‬ح حىهخٍ حٌُ٘زش كِْ ‪ٌٖ٣‬‬
‫ًُي ٌٓٔ٘خ ًٔخ ًخٕ ‪ٝ‬ح‪ٟ‬لخ ‪ٗ ٟ٧‬و‪ َٟ٣ ٚ‬رؼ‪ ٖ٤‬حُؼوَ ‪ٝ‬حُٔ٘طن‪،‬‬
‫‪ٝ‬حهظَف آهَ ػِ‪ٓ "٠‬لٔ‪ٞ‬ى" إٔ ‪ٜ٣‬يّ ‪ٛ‬ق ‪ٝ‬حكي ٖٓ ‪ٞ١‬د كخث‪٢‬‬
‫حُ٘خكٌس ‪ٝ‬رٌُي ‪ٞ٣‬كَ ح‪ٍ٫‬طلخع حُٔطِ‪ٞ‬د ‪ٝ‬حه٘ؼ‪ ٚ‬رؤٕ اػخىس ر٘خء حُ٘خكٌس‬
‫‪ٝ‬ى‪ٛ‬خٗ‪ٜ‬خ ٓ‪ ،َٜ‬ك‪ٞ‬حكن "ٓلٔ‪ٞ‬ى" ٓـِ‪ٞ‬رخ ػِ‪ ٠‬أَٓ‪ٝ ،ٙ‬ىهِض حٌُ٘زش‬
‫رؼي ‪ٛ‬يّ ؿِء ٖٓ حُ٘خكٌس ‪ًٝ‬خٕ هي ٗخُ‪ٜ‬خ ٖٓ حُوي‪ٓ ٕٝ‬خ ٗخُ‪ٜ‬خ رٔزذ‬
‫حكظٌخً‪ٜ‬خ رلخث‪ ٢‬حَُ٘كش ‪ٝ‬كخث‪ ٢‬حُ٘خكٌس‪.‬‬
‫‪ً٘ ٝ‬ض أظٖ إٔ حٌُِٔ٘ش حٗظ‪ٜ‬ض اُ‪ٌٛ ٠‬ح حُلي ٌُٖ حُٔلخؿؤس ًخٗض إٔ‬
‫طِي حُـَكش حُظ‪ٗ ٠‬ـل‪ٞ‬ح أه‪َ٤‬ح ك‪ ٠‬اىهخٍ حٌُ٘زش اُ‪ٜ٤‬خ ُ‪ٔ٤‬ض ‪٠ٛ‬‬
‫حُـَكش حُٔو‪ٜٞ‬ىس ُ‪ٟٞ‬غ أػخع ؿَكش حُـِ‪ ّٞ‬ر‪ٜ‬خ‪ًٝ ،‬خٕ ‪٣‬ـذ ٗوَ‬
‫حٌُ٘زش اُ‪ ٠‬حُ‪ٜ‬خُش حُوخٍؿ‪٤‬ش‪ًٝ ،‬خٕ رخد حُـَكش ػَ‪ ٝ‬كظلظ‪ ٚ‬أهَ‬
‫ٖٓ ػَ‪ ٝ‬حٌُ٘زش ‪ٝ‬ريأص حُلِوش حُؼخُؼش ٖٓ طِي حُٔؤٓخس‪ٝ ،‬ك‪َّْ ٛ ٖ٤‬‬
‫أكي‪ ْٛ‬رخهظَحف هِغ رخد حُـَكش ‪ٝ‬حُلِن حُٔل‪ ٢٤‬ر‪ً ٚ‬خى "ٓلٔ‪ٞ‬ى"‬
‫إٔ ‪٣‬لوي ط‪ٞ‬حُٗ‪٣ٝ ٚ‬وغ ٓـ٘‪٤‬خ ػِ‪ ٖٓ ٚ٤‬ط‪ٞ‬حُ‪ ٠‬حُؤخثَ حُظ‪ ٠‬طِلن ر‪،ٚ‬‬
‫‪ٝ‬رٔزذ ‪ٝ‬ه‪ٞ‬ك‪ ٚ‬ػخؿِح أٓخّ طِي حٌُِٔ٘ش حُظ‪ ٫ ٠‬كِ‪ُٜ ٍٞ‬خ ا‪٫‬‬
‫رظ٘‪ٛٝ ٚ٣ٞ‬يّ ٓخ ً ّي ‪ٝ‬طؼذ ٖٓ أؿَ طـ‪ ِٙ٤ٜ‬ك‪ٗ ٠‬وظ‪ٝ ٚ‬ح‪ٟ‬طَحٍ‪ٙ‬‬
‫ُظ‪٤ِٜ‬ل‪ ٖٓ ٚ‬ؿي‪٣‬ي رظٌخُ‪٤‬ق ؿي‪٣‬يس‪ً٘ٝ ،‬ض حطخرؼ‪٘ٓ ٚ‬لوخ ػِ‪ٝ ٚ٤‬هِض‬
‫ُ‪ٚ‬‬
‫‪ -‬حٗض حُح‪٣ ٟ‬خ ٓلٔ‪ٞ‬ى ٓخكٔزظٖ ًَ ى‪ٝ ٙ‬أهيص حُٔوخٓخص هزَ ٓخ‬
‫طٍِ٘ ط٘ظَ‪ ٟ‬ح‪ٗ٧‬ظَ‪ٚ٣‬‬
‫ٍى رلِٕ ‪٤ٟٝ‬ن ‪ٗٝ‬زَس ٗيّ‬
‫‪ -‬أٗخ ػخَٓ حُلَٕ ًِ‪ ٚ‬ػُٔ‪ُٞ‬ش ػ٘ي ‪ٝ‬حكي ٖٓ ٗخٍ‪ ّٚ٣‬ؿخ‪ِٛ‬‬
‫ٓ٘ي‪٘ٛ‬خ ٓؤُظ‪ٚ‬‬
‫‪ًٔ -‬خٕ ػخِٓ‪ ٚ‬ػ٘ي كي ‪ٗ ٖٓٝ‬خٍ‪ ّٚ٣‬ؿخ‪١ !!ِٛ‬ذ حُح‪ٓ ٟ‬خؿزظٖ‬
‫حَُحؿَ حُِ‪ ٠‬ػِٔ‪٣ ٚ‬خهي ٓوخٓخص حُ٘وش ‪٣ٝ‬لٔذ ىه‪ ٍٞ‬حُلَٕ هزَ‬
‫ٓخ ‪٣‬ؼِٔ‪ ٚ‬؟؟‬

‫‪59‬‬
‫‪ -‬أٗخ ٍ‪ٝ‬كض ه‪ُٞ‬ظِ‪ ٚ‬ػخ‪ ِ٣‬أٗظَ‪ٝ ْ٣ًٞ ٚ٣‬ػَٔ ُ‪ٓ ُٟ ٠‬خ ر‪٤‬ؼَٔ‬
‫ُِ٘خّ ‪ٝ‬ػِ‪ ٠‬هي كِ‪ٝ ٠ٓٞ‬ه‪ٙ٬‬‬
‫طل‪ٜٔ‬ض ٓخ هخُ‪ ٚ‬روـَ ػٖ آٌخٗ‪٤‬خط‪ ٚ‬حُٔخى‪٣‬ش حُ‪٠‬ؼ‪٤‬لش ‪ٝ‬هِض‬
‫‪ٓ -‬خٗ‪ٓ ٠‬خ ًِ٘خ ػِ‪ ٠‬هي كخُ٘خ ‪ٗ ٌٖٔٓٝ‬ؼَٔ رخُِ‪ٗ ٠‬ويٍ ػِ‪ ٚ٤‬كخؿش‬
‫ط٘خٓز٘خ‬
‫‪ٝ‬كـؤس هطغ أكي‪ ْٛ‬كي‪٣‬ؼ٘خ ‪ٝ‬هخٍ ٓ‪ٞ‬ؿ‪ٜ‬خ ً‪ُٔ ٚٓ٬‬لٔ‪ٞ‬ى‬
‫‪٣ -‬خػْ ٓخطِػِٖ ٗلٔي هيٍ هللا ‪ٓٝ‬خ ٗخء كؼَ‬
‫هِض ٓزظٔٔخ‬
‫‪ ٫ -‬اُ‪ ٚ‬ا‪ ٫‬هللا ‪ٍٝ‬ر٘خ ىهِ‪ ٚ‬ا‪ ٚ٣‬رْ ك‪ ٠‬ػيّ ىه‪ ٍٞ‬حٌُ٘زش ‪٣ٝ‬ويٍّ ُ‪ٚ٤‬‬
‫ػيّ ىه‪ُٜٞ‬خ‬
‫‪ -‬حُح‪ ٟ‬حُِ‪ ٠‬رظو‪ ُٚٞ‬ى‪ ٙ‬حٗض ‪ٛ‬ظٌلَ ‪ ٫ٝ‬ا‪٣ ٚ٣‬خ أٓظخً ٍر٘خ ُ‪ ٚ‬ىهَ‬
‫رٌَ كخؿ‪ٚ‬‬
‫رظ‪ٝ ٌْٜ‬ػوش ‪ٝ‬طلي هِض‬
‫‪٣ -‬خ ٓ‪٤‬ي‪ ١‬حٗخ ‪ً ٫‬خكَ ‪ً ٫ٝ‬لَص‪ ،‬أٗخ رو‪ ٍٞ‬ػ‪ ٖ٤‬حُؼوَ ‪ٝ‬ح‪ٔ٣٩‬خٕ‬
‫‪١ٝ‬زؼخ ٍر٘خ ُ‪ ٚ‬ػِْ رٌَ ٗ‪٠‬ء ‪٣‬ليع‪ٝ ،‬ػخٍف ٗظ‪٤‬ـظ‪ٓ ٕ٧ ٚ‬ل‪ٖ٤‬‬
‫ٗ‪٠‬ء ‪٣‬وَؽ ػٖ ػِٔ‪١ٝ ،ٚ‬ز‪٤‬ؼ‪ ٌٕٞ٣ ٢‬ػخٍف حُِ‪٤ٛ ٠‬ل‪ٚٗ٫ َٜ‬‬
‫ٗخ‪٣‬ق حُ‪ ٖٓ ٍٜٙٞ‬ك‪ٞ‬م‪ُٔ ١ُ ..‬خ طزو‪ٗ ٠‬خ‪٣‬ق ‪١‬لَ هيحٓي ر‪٤‬لخ‪ٍٝ‬‬
‫‪٣‬ط‪ ٍٞ‬كخؿ‪ ٚ‬ػخُ‪ٛ ُٚٔ ٞٛٝ ٚ٤‬ـ‪ٝ َ٤‬طزو‪ ٠‬ػخٍف حٗ‪٤ٛ ٖٓ ٚ‬ط‪ُٜٞ‬خ‬
‫ح‪ ُٞ ٫‬حٓظويّ كخؿ‪ٞ٣ ٚ‬هق ػِ‪ٜ٤‬خ‪ٓٝ ،‬لٔ‪ٞ‬ى ٍحف حٗظَ‪ً٘ ٟ‬زش‬
‫ًز‪َ٤‬س‪ ٖٓ ،‬ؿ‪ٓ َ٤‬خ ‪ٔ٣‬ظويّ ػوِ‪ ٚ‬حُِ‪ٛٝ ٠‬ز‪ٍ ُٚ ٚ‬ر٘خ ػ٘خٕ ‪٣‬لٔذ‬
‫حُح‪ٛ ٟ‬ظيهَ ‪٣ٝ‬ل‪ ْٜ‬إ ظَ‪ٝ‬ف ٗوظ‪ ٚ‬حُ‪٤٠‬وش ؿ‪ َ٤‬ظَ‪ٝ‬ف أ‪ٗ ٟ‬وش‬
‫طخٗ‪٤‬ش‪٣ ،‬زو‪ٓ ٠‬لٔ‪ٞ‬ى حُِ‪ ٠‬ػَٔ ًي‪ ٙ‬ك‪ٗ ٠‬لٔ‪ٍ ٖٓ ٚ‬ر٘خ‪٫ٝ ،‬‬
‫حُٔلَ‪ ٝٝ‬حك٘خ ٗؼَٔ حُِ‪ ٠‬حك٘خ ػخ‪ٝ ٚ٘٣ِ٣‬رخُزًَش ُ‪ٓ ٟ‬خ ر٘و‪،ٍٞ‬‬
‫‪ٍٝ‬ر٘خ ‪٣‬زؼض ٓ‪ ٌٚ٣٬‬ػ٘خٕ ‪ِٜ٣‬ل‪ٞ‬ح ‪ٍٝ‬حٗخ‪٣ٝ ،‬ؼِٔ‪ُ٘ٞ‬خ حُٔؼـِحص‪،‬‬
‫ػ٘خٕ حك٘خ ٓئٓ٘‪ٍ ،ٖ٤‬ر٘خ ػطخٗخ ػوَ ػ٘خٕ ٗٔظويٓ‪ ًَٚ٘ٗ ،ٚ‬حك٘خ‬

‫‪60‬‬
‫ػِ‪ ٠‬ؿ٘ذ‪ٗٝ ،‬و‪ ٍٞ‬كِ‪ٜ‬خ ‪٣‬خٍد ٖٓ ػ٘يى‪ٓ ُٞٝ ،‬خ حطلِظٖ ٗو‪ٚ٤ُ ٍٞ‬‬
‫‪٣‬خٍد ػِٔض ك‪٘٤‬خ ًي‪. ٙ‬‬
‫‪ٝ‬هق حُـٔ‪٤‬غ كخثَح ٓٔخ أه‪ًٝ ٍٞ‬خٗض ػوظ‪ ٠‬حُظ‪ ٠‬حطليع ر‪ٜ‬خ طَري‬
‫حُـٔ‪٤‬غ‪ٝ ،‬طـؼَ حُ٘و‪ ٚ‬حٌُ‪٣ ١‬لخ‪٣ ٢ٍٗٝ‬وق ‪ٛ‬خٓظخ ‪٣ ٫‬يٍ‪ٓ ٟ‬خًح‬
‫‪٣‬و‪ ٍٞ‬أ‪٣ ٝ‬لؼَ‪ٝ ،‬حٗظظَ حُـٔ‪٤‬غ ٍى‪ٍٝ ،ٙ‬ى ر٘زَس ‪ٞٛ‬ص ريص أ‪ٟ‬ؼق‬
‫ٓٔخ ًخٗض‪ٝ ،‬ؿِل‪ٜ‬خ ر٘‪٠‬ء ٖٓ ‪ٝ‬ى ٓ‪ٜ‬ط٘غ‬
‫‪ -‬حٗض ٓظؼ‪ٜ‬ذ ُ‪٣ ٚ٤‬خ أٓظخً رْ اك٘خ ٖٓ ر٘ظوخٗن‬
‫هِض رؼوش ‪ٝ‬طلي أًزَ حطؼٔي ر‪ٜٔ‬خ إٔ أ‪ٛ‬يٓ‪ ٚ‬أًؼَ ‪ٝ‬أؿؼِ‪٣ ٚ‬لٌَ ك‪ٔ٤‬خ‬
‫أه‪ٍٞ‬‬
‫‪ -‬أٗخ ٓظؼ‪ٜ‬ذ هلل ‪ُِٝ‬لن‪ُ٘ ٖٓ ،‬لٔ‪ٝ ،٠‬حٗض رظو‪ ٍٞ‬هيٍ هللا ‪ٓٝ‬خ‬
‫ٗخء كؼَ‪ٝ ،‬ى‪ٓ ٙ‬ؼ٘خ‪ ٙ‬إٔ ‪ٛ‬خكذ حٌُِٔ٘ش ‪ِ٣‬و‪ ٠‬حُِ‪ ّٞ‬ػِ‪ ٠‬هللا‪،‬‬
‫‪٣ٝ‬لٌَ ر‪ٝ ٚ٘٤‬ر‪ٗ ٖ٤‬لٔ‪ ٚ‬اٗ‪ ٚ‬ػوخد ٖٓ ٍر٘خ‪ٔ٣ٝ ،‬ؤٍ ٗلٔ‪ٍ ٚ٤ُ ٚ‬ر٘خ‬
‫ر‪٤‬ؼخهز٘‪٠‬؟‪ٝ ،‬أٗخ ػِٔض ح‪ٚ٣‬؟‪٣ٝ ،‬ـ‪ ٠‬كي ُ‪٣‬ي ‪٣‬و‪ ُٚ ٍٞ‬ى‪ ٙ‬حرظ‪٬‬ء‬
‫‪ٝ‬حهظزخٍ‪ٝ ،‬هِ‪٤‬ي ‪ٛ‬خرَ ‪ٝ‬حٗض ٓئٖٓ‪ ٫ ٞٛٝ ،‬ػوخد ‪ ٫ٝ‬حهظزخٍ‪،‬‬
‫‪ٝ‬حُلٌخ‪٣‬ش رزٔخ‪١‬ش ُ‪ ١‬هخثي ؿ‪ٝ ٖ٤‬ػطخى ٓ‪٬‬ف طيحكغ ر‪ ٚ٤‬ػٖ ٗلٔي‬
‫هيحّ ح‪ ١‬ػي‪ ٝ‬طو‪ ّٞ‬حٗض طٔ‪٤‬ذ حُٔ‪٬‬ف ‪٣ٝ‬ـ‪ ٢‬حُؼي‪ِٜٓ٣ ٝ‬ي كظو‪ٍٞ‬‬
‫حُوخثي حُِ‪ ٠‬حٍحى ًي‪ ٚٗ٫ ٙ‬ػخٍف حٕ ك‪ ٠‬ػي‪ٓٝ ٝ‬خهخُ‪١ ،ٖ٤‬ذ ٓخ ‪ٞٛ‬‬
‫ػخ‪٤١‬ي حُٔ‪٬‬ف ‪٣ ٍِ٘٣ ٫ٝ‬لخٍد ريحُي رخَُٔ‪ ٙ‬؟‬
‫هخٍ أكي حُ‪ٞ‬ه‪ٞ‬ف ٓلخ‪ ٫ٝ‬ط‪ٜ‬يثش ح‪٧‬ؿ‪ٞ‬حء‬
‫‪ِٞٛ -‬ح ػِ‪ ٠‬حُ٘ز‪٣ ٠‬خ حه‪ٞ‬حٗخ‪ ،‬اك٘خ ك‪ ٠‬ا‪ ٫ٝ ٚ٣‬ك‪ ٠‬ا‪ ،ٚ٣‬هِ‪ٗٞ‬خ ٗ٘‪ٞ‬ف‬
‫‪٘ٛ‬ؼَٔ ا‪ ٚ٣‬روخُ٘خ ط‪٬‬ص ٓخػخص ك‪ ٠‬طيه‪ َ٤‬حٌُ٘زش حُِكض ى‪ ،ٟ‬ى‪ ٙ‬حك٘خ‬
‫‪ِّ١‬ؼ٘خ أ‪ٟٝ‬ش حُ٘‪ًِٜ ّٞ‬خ ك‪ٓ ٠‬خػش‬
‫‪ٝ‬كـؤس ىهَ ػِ‪٘٤‬خ حُـَكش ٍؿَ ك‪ ٠‬آ‪ٝ‬حهَ ح‪ٍ٧‬رؼ‪٤٘٤‬خص ‪ٝ‬ك‪ٍ ٖ٤‬أ‪ٙ‬‬
‫ٓلٔ‪ٞ‬ى ًخٕ ًؤٗ‪ ٚ‬ؿَ‪٣‬ن ٍأ‪ًَٓ ٟ‬زخ طوظَد ٓ٘‪ ٚ‬رؼي إٔ أ‪ٗٝ‬ي ػِ‪٠‬‬
‫حُـَم ‪ٝ‬هخٍ ُ‪ ٚ‬رِ‪ٜ‬لش‬

‫‪61‬‬
‫‪ -‬طؼخُ‪٣ ٠‬خ ػْ ٍ‪٣‬خ‪ٞٗ ٝ‬ف حُِ‪ ٠‬ك‪ َٜ‬حٌُ٘زش حُِ‪ ٠‬حٗض ػخِٓ‪ٜ‬خ‬
‫ًز‪َ٤‬س ‪ ٖٓٝ‬ػخٍك‪ٗ ٖ٤‬يهِ‪ٜ‬خ‬
‫‪٣ ُْٝ‬ويّ ٍ‪٣‬خ‪ ٝ‬كِ‪ ٫ٞ‬ؿي‪٣‬يس‪ٝ ،‬طْ ط٘ل‪ ٌ٤‬حُلٌَس حُٔخروش روِغ رخد‬
‫حُـَكش ‪ٝ‬حُلِن حُٔل‪ ٢٤‬ر‪ٝ ٚ‬هَؿض حٌُ٘زش ٖٓ حُـَكش ُظ‪ٜ‬زق ك‪٠‬‬
‫حَُ‪ٝ‬حم حُٔٔظط‪ َ٤‬حُ‪ٜ‬ـ‪ َ٤‬حُ‪ٞ‬حهغ ر‪ ٖ٤‬حُـَكش ‪ٝ‬ر‪ ٖ٤‬حُٔطزن ‪ٝ‬حُلٔخّ‬
‫‪ٝٝ‬هلض أٗظظَ ػ‪ٓ٬‬خص حُ‪ٜ‬يٓش حُـي‪٣‬يس ػِ‪ٝ ٠‬ؿ‪ ْٛٝ ْٜٛٞ‬ػِ‪٠‬‬
‫‪ٗٝ‬ي حًظ٘خف إٔ حٌُ٘زش ُٖ طَٔ أ‪٠٣‬خ ٖٓ حُزخد حُلخ‪ َٛ‬ر‪ ٖ٤‬حُ‪ٜ‬خُش‬
‫حُوخٍؿ‪٤‬ش ‪ٝ‬ر‪ ٖ٤‬حَُ‪ٝ‬حم ‪ٝ‬رؼي حُ‪ٜ‬يٓش حُـي‪٣‬يس ‪ٝ‬هق "ٓلٔ‪ٞ‬ى"‬
‫‪٘٣‬ظَ ُِـٔ‪٤‬غ ا‪ ٫‬أٗخ‪ٓٝ ،‬ذ حُي‪ٌُِ٘ ٖ٣‬ذ ‪٘ٛ ٖٓٝ‬ؼ‪ٝ ،ٚ‬ى‪ ٖ٣‬حُِ‪ٝ‬حؽ‬
‫‪٣َ٣ ٖٓٝ‬ي إٔ ‪٣‬ظِ‪ٝ‬ؽ‪ ،‬حٓظـلَص ر‪ٜٞ‬ص ػخٍ ‪٣ ُْٝ‬لؼِ‪ٜ‬خ ٓيػ‪٠‬‬
‫ح‪ٔ٣٩‬خٕ حٌُ‪ً ١‬خٕ ‪٣‬لخ‪ًٝ ٠ٍٗٝ‬ؤٗ‪٣ ٚ‬ؼٌٍ "ٓلٔ‪ٞ‬ى" ‪ ٕ٧‬حُٔٔخء‬
‫هٌُظ‪١ٝ ٚ‬ز‪٤‬ؼ‪ ٠‬إٔ ‪ٔ٣‬ذ ى‪ٜ٘٣‬خ‪ ٠ٌُ٘ ،‬رؼي حٓظـلخٍ‪ ٟ‬حُظِٓض حُ‪ٜٔ‬ض‬
‫‪ً٘ٝ‬ض ‪ ٫‬أٍ‪٣‬ي إٔ أػ‪ َ٤‬ؿ‪٠‬ذ ٓلٔ‪ٞ‬ى أًؼَ‪ ،‬هخ‪ٛ‬ش ‪ٝ‬أٗ‪ً٘ ٠‬ض ٓ٘لوخ‬
‫ػِ‪ ٖٓ ٚ٤‬ؿ‪ٝ ِٜٚ‬ؿ‪ ٖٓ َٜ‬ك‪ُ ٌٖ٣ ُْٝ ُٚٞ‬ي‪ ٟ‬ؿي‪٣‬ي أ‪٤ٟ‬ل‪.ٚ‬‬
‫‪ًٝ‬خٕ ػِ‪٣ٍ ٠‬خ‪ ٝ‬إٔ ‪٣‬لَ حُلِوش حُـي‪٣‬يس ٖٓ حٌُِٔ٘ش ٌُ٘‪ً ٚ‬خٕ‬
‫‪٣ ٫‬ـي ٓخ ‪٣‬و‪ ُٚٞ‬أ‪٣ ٝ‬لؼِ‪ٓ ٟٞٓ ٚ‬لخ‪٫ٝ‬ص رخثٔش ُلَ٘ حٌُ٘زش رخُو‪ٞ‬س‬
‫‪ٝ‬طَٔ‪َٛ٣‬خ ٖٓ حُزخد حُلخ‪ َٛ‬ر‪ ٖ٤‬حَُ‪ٝ‬حم حُ‪ٜ‬ـ‪ٝ َ٤‬حُ‪ٜ‬خُش حٌُز‪َ٤‬س‪،‬‬
‫‪ًٝ‬خٕ ٓلٔ‪ٞ‬ى ‪ٝ‬حهلخ ‪ٌ٣‬خى ‪٣‬زٌ‪ٗ ٖٓ ٠‬يس حُـ‪٤‬ع كوخٍ ٓيػ‪ ٠‬ح‪ٔ٣٩‬خٕ ُ‪ٚ‬‬
‫‪ -‬حٓظ‪ٜ‬ي‪ ٟ‬رخهلل ‪٣‬خ ٓلٔ‪ٞ‬ى ‪ٝ‬ه‪ ٠ِٛ ّٞ‬حُؼ٘خ ط‪٬‬ه‪٤‬ي ٓخ ‪ِٛ‬ظٖ‬
‫حُؼ٘خ ‪ٝ‬إ ٗخء هللا ٍري ‪٤ٛ‬لِ‪ٜ‬خ‬
‫كوِض رلِٕ ‪ٝ‬حٓق ‪ٓٝ‬وَ‪٣‬ش ىحهَ ٗلٔ‪٠‬‬
‫"ه‪ٛ ٠ِٛ ّٞ‬ق‪ ..‬ط‪٬‬ه‪ ٠‬حُٔزذ حٗي ٓخ‪ِٛ‬ظٖ حُؼ٘خ"‪.‬‬
‫أػ٘خء ٓلخ‪٫ٝ‬ص ٍ‪٣‬خ‪ ٝ‬حُزخثٔش‪ ،‬ك‪ َ٠‬أكٔي أه‪ٓ ٞ‬لٔ‪ٞ‬ى ‪ٓٝ‬ؼ‪ٚ‬‬
‫أهظ‪ٜٔ‬خ ‪ٝٝ‬حُيط‪َٗٝ ،ْٜ‬ف ٓلٔ‪ٞ‬ى حُٔ‪ٞ‬هق ُ‪ٝ ،ْٜ‬هخٍ أكٔي إٔ حُلَ‬
‫حُ‪ٞ‬ك‪٤‬ي ُظِي حٌُِٔ٘ش إٔ ‪٣‬ظْ اػخىس حٌُ٘زش ‪ٝ‬حػخع حُ‪ٜ‬خُ‪ ٕٞ‬رؤًِٔ‪ ٚ‬اُ‪٠‬‬
‫ٍ‪٣‬خ‪٣ٝ ٝ‬ظٌلَ ‪ٝ ٞٛ‬أه‪ ٚ٤‬رو‪ٔ٤‬ش ٓخ ُلن رخٌُ٘زش ٖٓ أ‪َٟ‬حٍ أػ٘خء‬

‫‪62‬‬
‫ٓلخ‪٫ٝ‬ص اىهخُ‪ٜ‬خ ‪ٜ٘٣ٝ‬غ ٍ‪٣‬خ‪ ٝ‬أػخع ‪ٛ‬خُ‪ ٕٞ‬ؿي‪٣‬ي ‪ٛ‬ـ‪٘٣ َ٤‬خٓذ‬
‫حُ٘وش حُ‪ٜ‬ـ‪َ٤‬س‪ٗٝ ،‬ؼَص رخُِ‪ ٞٛ‬ىحهَ ٗلٔ‪ٌٛ ٕ٧ ٠‬ح ٓخ هِظ‪ٚ‬‬
‫ُٔلٔ‪ٞ‬ى ٌٓ٘ ريء حٌُِٔ٘ش‪ٝ ،‬حكظي حُ٘وخٕ ر‪ ٖ٤‬أكٔي ‪٣ٍٝ‬خ‪ ٝ‬حٌُ‪ٟ‬‬
‫حػظَ‪ ٝ‬ك‪ ٠‬حُزيح‪٣‬ش ػِ‪ ٠‬كٌَس اػخىس ح‪٥‬ػخع ُ‪ ٌُٖ ،ٚ‬أكٔي ك‪٠‬‬
‫حُ٘‪ٜ‬خ‪٣‬ش أه٘ؼ‪ ٚ‬إٔ حُ٘وش ا‪٣‬ـخٍ ‪ٝٝ‬حٍى طًَ‪ٜ‬خ ك‪ ٠‬أ‪ٝ ٟ‬هض ‪ٓ ٟ٧‬زذ‬
‫‪ُ٣ ٫ٝ‬ؼوَ ‪ٝ‬هظ‪ٜ‬خ إٔ ‪٣‬ؼ‪٤‬ي‪ ًَٔ ٕٝ‬ح‪٧‬ر‪ٞ‬حد ‪ٝ‬حُ٘‪ٞ‬حكٌ َٓس أهَ‪ٟ‬‬
‫‪٩‬هَحؽ حٌُ٘زش ٖٓ حُ٘وش ‪ٝ‬اػخىس ط‪٤ِٜ‬ق حُؤخثَ َٓس أهَ‪ ٟ‬هزَ‬
‫طِٔ‪ ْ٤‬حُ٘وش ُٔخٌُ‪ٜ‬خ‪ًٝ ،‬خٕ حُٔزذ ح‪٧‬ه‪ َ٤‬حٌُ‪ ٟ‬هخُ‪ ٚ‬أكٔي ُْ ‪٣‬وطَ‬
‫رزخُ‪ٍ ٠‬ؿْ ُ‪ ٟٞٛ‬رؼوِ‪.٠‬‬
‫‪ٝ‬ك ِِٔض َٓس‬
‫كِٔ‪ٞ‬ح أ‪ٛ‬يهخء ٓلٔ‪ٞ‬ى حٌُ٘زش ‪ٝ‬أػخى‪ٛٝ‬خ اُ‪ ٠‬أٓلَ ُ‬
‫أهَ‪ ٟ‬ػِ‪ ٠‬ظ‪ َٜ‬حُٔ‪٤‬خٍس‪ً٘ٝ ،‬ض أ‪ ْٛ‬رخُِ٘‪ ٍٝ‬اُ‪ٗ ٠‬وظ‪ ٠‬رؼي إٔ‬
‫حٗظ‪ٜ‬ض طِي حُٔؤٓخس ٌُٖ أكٔي أهْٔ إٔ ‪٣ ٫‬ظلَى أكي ٖٓ حُل‪ٍٞ٠‬‬
‫ٖٓ أ‪ٛ‬يهخء "ٓلٔ‪ٞ‬ى" ‪ٌٓٝ‬خٕ حُؼٔخٍس هزَ إٔ ‪َ٘٣‬د حُـٔ‪٤‬غ ٗ‪٤‬جخ‬
‫‪٠٣‬خ‪٣‬ل٘خ ر‪ ٚ‬طؼز‪َ٤‬ح ػٖ حٓظ٘خٗ‪ُٔٔ ٚ‬خػيط٘خ أه‪ٝ ،ٚ٤‬أٍَٓ أكي أ‪ٛ‬يهخء‬
‫أه‪٤ُ ٚ٤‬ل‪ُ٘ َ٠‬خ َٓ٘‪ٝ‬رخص ؿخُ‪٣‬ش ‪ٝ‬أػ٘خء حٗظظخٍٗخ ًخٕ ٓلٔ‪ٞ‬ى‬
‫‪٣‬ـِْ كِ‪٘٣‬خ ػِ‪ ٠‬ح‪َٟ٧‬حٍ حُظ‪ُ ٠‬لوض ر٘وظ‪ٝ ٚ‬ؿِٔض أٓ‪ ٚ‬رـ‪ٞ‬حٍ‪ٙ‬‬
‫ط‪ٞ‬حٓ‪ ٚ٤‬هخثِش‬
‫‪ -‬ى‪ ٟ‬ػ‪ٛٝ ٖ٤‬خرظي ‪٣‬خ حر٘‪ٝ ٠‬حُلٔي هلل اٗ‪ٜ‬خ ؿض ػِ‪ ٠‬هي ًي‪ٙ‬‬
‫ًظٔض ؿ‪٤‬ظ‪ٝ ٠‬ري‪ٝ‬ص ‪ٛ‬خىثخ ‪ٝ‬هِض رخرظٔخٓش ٓلظؼِش‬
‫كـش ‪ ٠ٛ‬حُ ٌَ٘زش ًز‪َ٤‬س ٓخ‪٘٣‬لؼٖ طيهَ‬
‫‪ٟٞٞٓ ٖٓ -‬ع ػ‪٣ ٖ٤‬خ ّ‬
‫ٍىص رلِّ‬
‫‪ٓ -‬خ أٗخ كخ‪ٔٛ‬ش ‪٣‬خ حر٘‪ ٠‬رْ حُؼ‪ ٖ٤‬كِوض حُلـَ ‪ٝ‬ػ‪ ٖ٤‬حُلٔ‪ٞ‬ى ‪ٝ‬ك٘ش‬
‫‪ٝ‬حُلٔي ًٌٓ‪ ٍٞ‬ك‪ ٠‬حُوَإٓ‬
‫هِض ‪ٝ‬أٗخ ‪ُُ٫‬ض أًظْ ؿ‪٤‬ظ‪ٝ ٠‬أكخكع ػِ‪ ٠‬حرظٔخٓظ‪ٗٝ ٠‬زَس حُ‪ٞ‬ى ك‪٠‬‬
‫‪ٞٛ‬ط‪٠‬‬

‫‪63‬‬
‫‪ -‬حُؼ‪ ٖ٤‬كِوض حُلـَ ‪ٝ‬ػ‪ ٖ٤‬حُلٔ‪ٞ‬ى ى‪ ٟ‬أٓؼِش ٗؼز‪٤‬ش حُ٘خّ‬
‫ٓوظَػخ‪ٛ‬خ ٖٓ ًٌٓ‪ٍٞ‬س ك‪ ٠‬حُوَإٓ أٓخ ح‪٣٥‬ش ك‪ ٠‬حُوَإٓ رظو‪ٍٞ‬‬
‫‪ َٗ ٖٓ"ٝ‬كخٓي اًح كٔي" ‪٣‬ؼ٘‪ ٠‬حك٘خ ر٘ٔظؼ‪ ٌ٤‬رخهلل ٖٓ َٗ حُلخٓي‬
‫‪ ٕ٧‬حُلٔي ‪ٝ‬حَُ٘ ك‪ ٠‬حُوِ‪ٞ‬د ‪ٍٝ‬ر٘خ ‪ٝ‬كي‪ٓ ٙ‬طِغ ػِ‪ٜ٤‬خ كخك٘خ ر٘و‪ٍٞ‬‬
‫‪٣‬خٍد حًل‪٘٤‬خ َٗ حُِ‪٣ ٠‬ظٔ٘‪ُٝ ٠‬حٍ حُ٘ؼٔش ٖٓ ػ٘يٗخ ‪٣ٝ‬لٌَ ك‪ ٠‬كؼَ‬
‫َٗ ‪َٗ٠٣‬خ أ‪ َ٣ِ٣ ٝ‬حُ٘ؼٔش ٖٓ ‪ ٕ٧‬ك‪ٗ ٠‬ؼخع ر‪٤‬طِغ ٖٓ حُؼ‪٣ ٖ٤‬يَٓ‬
‫حُِ‪٣ٝ ٌِٚٔٗ ٠‬ـ‪ َ٤‬ح‪٧‬هيحٍ ‪٘ٔ٣ٝ‬غ ىه‪ ٍٞ‬حٌُ٘ذ ‪.‬‬
‫‪ٓٝ‬خى ‪ٔٛ‬ض ‪٣‬يٍ ػِ‪ ٠‬إٔ ‪ ٫‬أكي ‪٣‬ل‪ٓ ْٜ‬خ أه‪ٗٝ ،ٍٞ‬ؼَص ‪ٝ‬هظ‪ٜ‬خ‬
‫رخُـَرش ‪ٝ‬حٗ‪ٗ ٠‬و‪٣ ٚ‬ظليع رِـش ٓوظِلش ‪ ٢ٓٝ‬ؿٔغ ٖٓ حُ٘خّ‬
‫‪٣‬ظليػ‪ُ ٕٞ‬ـش أهَ‪ٝ ،ٟ‬هٍَص إٔ حٗٔلذ ‪ٝ‬حٓظؤًٗض ك‪ ٠‬حُِ٘‪ ٍٝ‬اُ‪٠‬‬
‫ٗوظ‪ ٝ ،٠‬كخ‪ ٍٝ‬أكٔي إٔ ‪٣‬ـؼِ٘‪ ٠‬حٗظظَ هِ‪ ٬٤‬كظ‪٣ ٠‬ؤط‪ ٠‬حُ٘خد‬
‫رخَُٔ٘‪ٝ‬رخص حُـخُ‪٣‬ش ‪ٝ‬أط٘خ‪٤ٜٗ ٍٝ‬ز‪ٜ٘ٓ ٠‬خ‪ٌَٗ ٠ٌُ٘ ،‬ط‪ٔٔٛٝ ٚ‬ض‬
‫ػِ‪ ٠‬حُِ٘‪ ،ٍٝ‬كخٓظِْٔ َُؿزظ‪ ٠ٌَٗٗٝ ٠‬ػِ‪ ٠‬طؼز‪ٓ ٠‬ؼ‪ُِٗٝ ،ْٜ‬ض‬
‫اُ‪ٗ ٠‬وظ‪ٝ ٠‬أػ٘خء كظل‪ُ ٠‬زخر‪ٜ‬خ ًخٕ ‪ٞٛ‬ص حُٔوَة حُ٘‪٤‬ن ػزي‬
‫حُزخٓ‪ ٢‬ػزي حُ‪ٜٔ‬ي ‪٣‬ؤط‪ ٖٓ ٠٘٤‬حٌُٔ‪٣‬خع حٌُ‪ ٟ‬ح‪ٟ‬ؼ‪ ٚ‬ىحثٔخ ك‪ ٠‬ؿَكش‬
‫ٗ‪ ٠ٓٞ‬رـ‪ٞ‬حٍ كَحٗ‪ًٝ ٠‬خٕ ‪٣‬ظِ‪ ٞ‬ح‪٣٥‬ش ٓٔ ٖٓ ٓ‪ٍٞ‬س حُ ُِٔي‬
‫ٔ َٔ ُغ أَ‪ْ َٗ ٝ‬ؼوِ َُ َٓخ ًَُّ٘خ ك‪ ٠‬أ‪ٛ‬لخد حُ َّ‬
‫ٔ ِؼ‪.َِ ٤‬‬ ‫َ‪ٝ‬هَخُ‪ٞ‬ح َُ ْ‪ًَُّ٘ ٞ‬خ َٗ ْ‬

‫‪64‬‬
‫صندوق الارسار‬
‫ك‪ِ٤ُ ٠‬ش ‪٤ٛ‬ل‪٤‬ش ٓؤَس ً٘ض ٓٔظِو‪٤‬ش ػِ‪ ٠‬كَحٗ‪٣ ٠‬ـط‪ٟٞ ٠٘٤‬ء‬
‫حُؤَ حُٔٔظي ٖٓ حُٔٔخء ػزَ رخد حَُ٘كش حُظ‪ ٠‬طظَحه‪ٓ ٚ‬ظخثَ‪ٙ‬‬
‫حُز‪٠٤‬خء ٓغ حُ٘ٔ‪ً٘ٝ ،ْ٤‬ض حٓظـي‪ ٟ‬حُ٘‪ ّٞ‬إٔ ‪ ٍِٝ٣‬ػ‪٘٤‬خ‪ ٌُٖ ٟ‬إَّٔ‬
‫ُِ٘‪ ّٞ‬حٕ ‪٣‬يهِ‪ٜٔ‬خ‪ٝ ،‬ػِ‪ ٠‬ر‪ٞ‬حرظ‪ٜٔ‬خ طظٔخه‪ ٢‬حُيٓ‪ٞ‬ع ‪ٝ‬حكيس طِ‪ٞ‬‬
‫ح‪٧‬هَ‪ ٟ‬كِٗخ ػِ‪ٓ ٠‬خ ‪٣‬ي‪ ٍٝ‬رَأٓ‪٣ًًَ ٖٓ ٠‬خص‪ ،‬ػٖ طِي ح‪٣٧‬خّ حُظ‪٠‬‬
‫ؿٔؼظ٘‪ ٠‬رؤًؼَ اٗٔخٕ أكززظ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬ك‪٤‬خط‪ًٝ ،٠‬هض ػِ‪٣ ٠‬ي‪١ ٚ٣‬ؼْ‬
‫حُل‪٤‬خس‪ ،‬كظ‪ ٠‬روَ ػِ‪٘٤‬خ حُويٍ ًؼخىط‪ ٚ‬إٔ ‪ٌ٣‬ظَٔ كِٔ٘خ ‪٣ٝ‬ـٔؼ٘خ ر‪٤‬ض‬
‫‪ٛ‬ـ‪ٝ ،َ٤‬ػٖ ٓخ آُض اُ‪ ٚ٤‬ك‪٤‬خط‪ ٌ٘ٓ ٠‬إٔ حكظَه٘خ‪.‬‬
‫هزَ ُ‪ِ٤‬ش ُكخك‪ُ ٠‬ـ‪ َٙ٤‬ؿِٔض ٓغ ‪ٛ‬ي‪٣‬وظ‪ ٠‬حُ‪ٞ‬ك‪٤‬يس ‪ٝ‬هِض ُ‪ٜ‬خ رخً‪٤‬ش‬
‫‪ٍ -‬ؿْ أٗ‪٣ ُْ ٚ‬ؼي ‪٘ٛ‬خى ٓخكش ُِـ‪ٞ‬حٍ‪٣ ٟ‬ؼَ‪ ٖٟ‬ك‪ٜ٤‬خ أٓخّ حُؼخٓش‬
‫َُ٘حث‪ٓ ٖٜ‬ؼِٔخ ًخٕ ‪٣‬ليع ك‪ ٠‬حُٔخ‪ ٠ٟ‬حُزؼ‪٤‬ي‪ ،‬ا‪ ٫‬إٔ ٓ‪ٞ‬م‬
‫حُـ‪ٞ‬حٍ‪ُ٫ ٟ‬حٍ ٓٔظَٔح ‪ٝ‬طـ‪ َ٤‬كو‪ٌٓ ٢‬خٕ حُؼَ‪ ٝ‬اُ‪ ٠‬ىحهَ حُز‪ٞ٤‬ص‪،‬‬
‫ك‪٤‬غ طَر‪ ٠‬حُـ‪ٞ‬حٍ‪ٝ ٟ‬طٖٔٔ‪ٝ ،‬ط‪٤ٜ‬ؤ ُِز‪٤‬غ‪ٔ٣ٝ ،‬ؤٍ ٗو‪ٓ ٚ‬خ ػٖ‬
‫ؿخٍ‪٣‬ش طويٓ‪ٝ ٚ‬طٔظّؼ‪ٝ ،ٚ‬طٌ‪ً ٕٞ‬حص ٓ‪ٞ‬ح‪ٛ‬لخص ٓؼ‪٘٤‬ش ط٘خٓذ‬
‫آٌخٗ‪٤‬خط‪٣ٝ ،ٚ‬يُ‪ ٚ‬أكي‪ ْٛ‬أ‪ ٝ‬اكيح‪ ٖٛ‬ػِ‪ ٠‬ر‪٤‬ض ك‪ ٕ٬‬حٌُ‪ِٔ٣ ٟ‬ي حر٘ش‬
‫ط‪ِٜ‬ق ؿخٍ‪٣‬ش ط٘خٓذ حُٔ‪ٞ‬ح‪ٛ‬لخص حُٔطِ‪ٞ‬رش ُِٔ‪٤‬ي حَُ٘ه‪ٛ ٠‬خكذ‬
‫حُٔخٍ‪ٌٛ٣ٝ ،‬ذ اُ‪ٓ ٠‬خُي حُـخٍ‪٣‬ش ‪٣ٝ‬طِذ ٍإ‪٣‬ظ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬إ أػـزض‬
‫حُٔ٘ظَ‪ ٟ‬طٌِْ ك‪ٓ ٠‬ؼَ ‪ ١َٝٗٝ‬حُز‪٤‬ؼش ‪ٝ‬إ ُْ طؼـز‪ًٛ ٚ‬ذ ُ‪٤‬زلغ‬
‫ػٖ ؿ‪َٛ٤‬خ‪ٝ ،‬ك‪ ٠‬كخُش طٔخّ حُز‪٤‬ؼش ًخٗ‪ٞ‬ح ًٌرخ ‪ٝ‬حكظَحء ‪ ٕٞٔٔ٣‬ػوي‬
‫حُز‪٤‬غ رؼوي حُِ‪ٝ‬حؽ ٍؿْ أٗ‪ ٚ‬ؿخُزخ ‪٠ٗ ٫‬ء ٖٓ َٗ‪ ١ٝ‬طٔٔ‪٤‬ظ‪ ٚ‬ر‪ٌٜ‬ح‬
‫ح‪٣ ْٓ٫‬ظلون‪ ،‬ك‪ٞٓ ٬‬ىس ‪ٍ ٫ٝ‬كٔش ‪٣ ٫ٝ‬ليع أ‪ُٝ ٟ‬حؽ ر‪َ١ ٖ٤‬ك‪٠‬‬
‫حُؼوي رخُٔؼ٘‪ ٠‬حُلو‪٤‬و‪ ٠‬حٌُ‪٣ ٟ‬ـؼَ ًَ ٓ٘‪ٜٔ‬خ ‪ٜ٣‬زق ؿِء ٖٓ ك‪٤‬خس‬
‫ح‪٥‬هَ ‪ِ٣ٝ‬ظ‪ٜ‬ن ٓ‪ٝ َٙ٤ٜ‬هيٍ‪ ٙ‬ر‪ٓ ًَٝ ،ٚ‬خ ‪٘ٛ‬خُي ‪ًُ ٞٛ‬ي ح‪ُ٫‬ظ‪ٜ‬خم‬
‫حٌُ‪٣ ٟ‬ليع ك‪ ٠‬ىهخثن ٓؼي‪ٝ‬ىس ‪ٜ٣‬زق ك‪ٜ٤‬خ ‪َ١‬ك‪ ٠‬حُؼوي ُ‪ٝ‬ؽ ٖٓ‬

‫‪65‬‬
‫حُـٔي ‪ِ٣‬ظ‪ٜ‬وخٕ رزؼ‪ٜٔ٠‬خ‪ٝ ،‬أ‪ ٠ُٝ‬رخُ٘خّ ك‪ ٠‬طِي حُلخُش إٔ‬
‫‪ ٚٗٞٔٔ٣‬ػوي حٓظخع حَُؿخٍ أ‪ ٝ‬ػوي ر‪٤‬غ ؿخٍ‪٣‬ش ‪.‬‬
‫ٍرظض ‪ٛ‬ي‪٣‬وظ‪ ٠‬ػِ‪٣ ٠‬ي‪ٞٓ ٟ‬حٓ‪٤‬ش ٌُ٘‪ ٠‬أًِٔض رخً‪٤‬ش‬
‫_‪ٛ‬ل‪٤‬ق إٔ كز‪٤‬ز‪ِٔ٣ ٌٖ٣ ُْ ٠‬ي حُؼٖٔ حٌُ‪ ٟ‬كيّىط‪ ٚ‬ػخثِظ‪ٓ ٠‬وخرَ‬
‫ٓخ ‪َٛ‬ك‪ ٙٞ‬ػِ‪ ٠‬أًِ‪َٗٝ ٠‬ر‪٬ٓٝ ٠‬رٔ‪ٝ ٠‬طؼِ‪ٍ ٌُٚ٘ ،٠ٔ٤‬ؿٔخ ػ٘‪ْٜ‬‬
‫ٌٓ٘ إٔ ػَكظ‪ٝ ٚ‬أكززظ‪ ٚ‬أٓظِي هِز‪ٍٝٝ ٠‬ك‪٠‬‬
‫***********‬

‫‪ٝ‬ك‪ِ٤ُ ٠‬ش حُيهِش‪ ،‬حُِ‪ِ٤‬ش حُظ‪٣ ٠‬ظلون ك‪ٜ٤‬خ حَُ٘‪ ١‬ح‪٧‬ه‪ُِ َ٤‬ز‪٤‬ؼش‬
‫‪ٝ‬إٔ ‪٣‬ـي حُٔ٘ظَ‪ ٟ‬حُـخٍ‪٣‬ش ُ‪ٔ٤‬ض ٓٔظؼِٔش ‪ٝ‬روظٔ‪ٜ‬خ حَُرخٗ‪ ٠‬كظ‪٠‬‬
‫‪ ٌٕٞ٣ ٫‬ك‪ ٠‬حُز‪٤‬ؼش ؿٖ أ‪ ٝ‬هيحع‪ً ،‬خٕ حُو‪ٞ‬ف ٖٓ ٓخٌُ‪ ٠‬حُـي‪٣‬ي‬
‫‪ٝ‬اكٔخٓ‪ ٠‬رؼيّ ح‪ٓ٧‬خٕ ٓؼ‪٣ِ٣ ٚ‬ي ٖٓ حٍطزخً‪ٝ ٠‬ه‪ٞ‬ك‪ ٖٓ ٠‬حُؼ‪٬‬هش‬
‫حُـ٘ٔ‪٤‬ش ‪٣ٝ‬ظَىى ريحهِ‪ ٠‬حُٔئحٍ حُٔو‪٤‬ق ً‪٤‬ق ٓ‪٤‬ظؼخَٓ ‪ٌٛ‬ح‬
‫حُ٘و‪ٓ ٚ‬غ ؿٔي‪ٝ ،ٟ‬ريأص حُؼ‪٬‬هش ‪ ُْٝ‬أٗظز‪ ٚ‬أػ٘خء حُؼ‪٬‬هش اُ‪ ٠‬إٔ‬
‫ًل‪َ٤‬‬
‫ٍ‬ ‫ٓخ ‪٣‬ـؼِ٘‪ ٫ ٠‬أٓظط‪٤‬غ حُظ٘لْ ُ‪ ْ٤‬كو‪ًُ ٢‬ي حُـخػْ ك‪ٞ‬ه‪٠‬‬
‫‪ٟ‬وْ‪ ،‬رَ إٔ ٍحثلش كٔ‪ ٚ‬حٌَُ‪ٜ٣‬ش حُظ‪ ٫ ٠‬ططخم‪ً ،‬خٗض ٓزذ‬
‫حهظ٘خه‪ٗ ٌُٖ ،٠‬ؼ‪ ٍٟٞ‬رخ‪ٔٗ٫‬جِحُ ٖٓ حُؼ‪٬‬هش ًٌَ ‪ٝ‬هظ‪ٜ‬خ ‪١‬ـ‪ ٠‬ػِ‪٠‬‬
‫أ‪ ٟ‬أكٔخّ آهَ‪ٓ ًَٝ ،‬خ طٔ٘‪٤‬ظ‪ٝ ٚ‬هظ‪ٜ‬خ ‪ ٞٛ‬حٗظ‪ٜ‬خء ًُي حٌُخر‪،ّٞ‬‬
‫‪ٝ‬ػـَ‬
‫َ‬ ‫حٌُ‪ ٟ‬طؼخَٓ ك‪ٓ ٚ٤‬غ ؿٔي‪ً ٟ‬ؤٗ‪ُ ٚ‬لْ ىؿخؽ ‪ِ٣‬ظ‪ ٜٚٔ‬رَ٘ح‪ٛ‬ش‬
‫رؼي ؿ‪ٞ‬ع ‪ٝ‬كَٓخٕ‪ ،‬ى‪ ٕٝ‬ح‪ٛ‬ظٔخّ ر‪ ٠‬أ‪ ٝ‬رٔ٘خػَ‪ٝ ،ٟ‬ىٓ‪ٞ‬ػ‪ ٠‬حُظ‪٠‬‬
‫ًخٗض ط٘‪ٍ ٟٞٓ َٟ٣ ٌٖ٣ ُْٝ ،٠٘ٓ َٜٔ‬ؿزظ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬طلو‪٤‬ن أه‪٠ٜ‬‬
‫ٓظؼش ٖٓ حُـخٍ‪٣‬ش حُظ‪ ٠‬ىكغ ك‪ٜ٤‬خ ٓزِـخ ًز‪َ٤‬ح ٖٓ حُٔخٍ ٖٓ أؿَ ٓي‬
‫ؿ‪ٞ‬ع ٗ‪ٜٞ‬ط‪ ٫ ٚ‬أًؼَ ‪ ٫ٝ‬أهَ‪ٗٝ ،‬ؼَص ‪ٝ‬هظ‪ٜ‬خ رخَُؿزش حُ٘ي‪٣‬يس ك‪٠‬‬
‫حُ‪َٜ‬حم رٌَ ٓخ أ‪ٝ‬ط‪٤‬ض ٖٓ ه‪ٞ‬س ‪ٝ‬حُ٘يحء ػِ‪ ٠‬كز‪٤‬ز‪٤ُ ٠‬ؤط‪ ٠‬اُ‪٠‬‬
‫‪٘٣ٝ‬وٌٗ‪ً٘ ٠ٌُ٘ ٠‬ض أػِْ إٔ ٓ‪ٜٔ‬خ ًخٗض ه‪ٞ‬س ‪َٛ‬حه‪ ٠‬كِٖ ‪َٜ٣‬‬
‫‪ٞٛ‬ط‪ ٠‬أريح‪ًٝ ..‬ظٔض ‪َٛ‬هظ‪.٠‬‬

‫‪66‬‬
‫ُ‪ِ٤‬ظ‪ٜ‬خ كَف ٓخٌُ‪ ٠‬إٔ حُز‪٤‬ؼش ًخٗض ى‪ ٕٝ‬ؿٖ ‪ٝٝ‬ؿي حُوظْ حَُرخٗ‪٠‬‬
‫ًٔخ ُهِن‪ٝ ،‬حُز‪٠‬خػش ِٓ‪ٔ٤‬ش ‪٘٣ ٫‬و‪ٜٜ‬خ ٗ‪٠‬ء‪٤ُٝ ،‬ظ‪ ٚ‬ػِْ إٔ أ‪٠ِٛ‬‬
‫رخػ‪ٞ‬ح ُ‪ ٚ‬ؿٔيح ى‪ ٕٝ‬هِذ أ‪ٍٝ ٝ‬ف‪ٝ ..‬أٗ‪ ٚ‬أكٔن‪.‬‬
‫***********‬
‫‪ٝ‬رؼي ً‪ٞ‬حر‪ٓ ْ٤‬ظظخُ‪٤‬ش ك‪٤ُ ٠‬خُ‪ ٠‬ػي‪٣‬يس أهَ‪ً٘ ،ٟ‬ض حػظيص‬
‫‪٣َ١‬وش ٓخٌُ‪ ٠‬ك‪ ٠‬ط٘خ‪ٝ ٍٝ‬ؿزظ‪ٍٝ ٖٓ ٚ‬ك‪ًَٝ ٠‬حٓظ‪ ٠‬ك‪ٝ ٠‬ػخء‬
‫ؿٔي‪ً٘ٝ ،ٟ‬ض رؼي ًَ َٓس أٗؼَ رخ‪ٔٗ٫‬جِحُ ‪ٝ‬أٗخ أؿظَٔ‪ً ،‬ؤٗ‪٠‬‬
‫أؿَٔ ‪ٝ‬ػخء أًَ ك‪ٍ ٚ٤‬ؿَ ٓوُِ ‪ٝ‬ر‪ٜ‬ن ىحهِ‪ ٚ‬ػيس َٓحص رؼي إٔ‬
‫حٗظ‪ٝ ،٠ٜ‬ريأص أطؼخ‪ٓ ٖ٣‬غ ً‪ٓ ٠ٗٞ‬ـَى اٗٔخٕ آُ‪ٜٔٓ ٠‬ظ‪ ٚ‬اػيحى‬
‫حُٔ‪ٜ‬خّ حُُِٔ٘‪٤‬ش ري‪ ٬٣‬ػٖ حُوخىّ حُظوِ‪٤‬ي‪٤ُٝ ٟ‬ظ٘‪ ٠‬رخُلؼَ ُْ أًٖ ٖٓ‬
‫ُلْ ‪ٝ‬ىّ ‪ ٫ٝ‬أِٓي ٓخ ‪٣‬ـؼِ٘‪ٝ ٠‬ػخء رخ‪ٟ٫‬خكش اُ‪ ٠ًٗٞ ٠‬هخىٓش‪،‬‬
‫‪ٍٝ‬ؿْ ًُي ُْ أٓظطغ حػظ‪٤‬خى طِي حَُحثلش حٌَُ‪ٜ٣‬ش حُظ‪٣ ٠‬ؼ‪َٛ٤‬خ كٔ‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬أٗ ّٔ‪ٜ‬خ ٖٓ أٗلخٓ‪ًِٔ ٚ‬خ حهظَد ٓ٘‪.٠‬‬
‫‪ٓٞ٣‬خ ٓخ ٌٗ‪ٞ‬ص ُ‪ٜ‬ي‪٣‬وظ‪ٞٓ ٠‬ء ٓؼخَٗس ٓخٌُ‪ٔٛٝ ٠‬ـ‪٤‬ظ‪ٍٝ ٚ‬حثلش‬
‫كٔ‪ ٚ‬حُظ‪ ٫ ٠‬ططخم‪ ،‬ك٘‪ٜ‬لظ٘‪ ٠‬إٔ أٍ‪ ٠ٟ‬ر٘‪٤ٜ‬ز‪ٝ ٠‬هيٍ‪ٝ ،ٟ‬أ‪ ٫‬أهزَ‬
‫ُ‪ٝ‬ؿ‪ ٠‬رٌ٘‪ٞ‬ط‪ً ٚٗ٧ ٠‬ؤ‪٤ٓ ٟ‬ي َٗه‪٤ٓ ٠‬ؼظزَ ٌٗ‪ٞ‬ط‪ ٠‬ا‪ٛ‬خٗش‬
‫َُؿ‪ُٞ‬ظ‪ٝ ٚ‬طـَ‪٣‬ق ك‪ً ٠‬زَ‪٣‬خث‪ًَٝ ٚ‬حٓظ‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٠‬ؿَكش رؼ‪٤‬يس ٓ‪ٜ‬ـ‪ٍٞ‬س ىحهَ ٍ‪ٝ‬ك‪ً ٠‬خٗض ًَحٓظ‪ ٠‬ط‪ٜ‬ظق ‪ٝ‬أ‪ٖ٣‬‬
‫كو‪ ٠‬أٗخ؟؟ ٌُ٘‪ٓ ٠‬خ ػيص أ‪ٛ‬ظْ ر‪ٜ‬خ أ‪ ٝ‬أٓٔغ ‪ٞٛ‬ط‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حٓظِٔٔض‬
‫ٓـخٗش ػِ‪ ٠‬ر‪ٞ‬حرش‬‫ُلٌْ كزٔ‪ٜ‬خ ٌٓ٘ ‪١‬ل‪ُٞ‬ظ‪ ٫ٝ ٠‬أىٍ‪ٓ ٟ‬ظ‪ ٠‬ؿؼِ‪ّ ٠ٗٞ‬‬
‫ٍ‪ٝ‬ك‪ٔٓٝ ٠‬ج‪ُٞ‬ش ػٖ ٓ٘ؼ‪ٜ‬خ ٖٓ ا‪ٛ‬يحٍ أ‪ٞٛ ٟ‬ص‪.‬‬
‫ًخٕ ٖٓ حُ‪ٜ‬ؼذ ػِ‪ ٠‬ؿخٍ‪٣‬ش َٗه‪٤‬ش إٔ ط٘ظٌ‪ ٖٓ ٠‬ػ‪٤‬ذ ك‪٠‬‬
‫ٓ‪٤‬ي‪ٛ‬خ كظ‪ٝ ٠‬إ ًخٕ حُؼ‪٤‬ذ ‪ٝ‬ح‪ٟ‬لخ ‪ٟٞٝ‬ف حُْ٘ٔ كٌظٔض ٌٗ‪ٞ‬ط‪٠‬‬
‫‪ٝ‬ػ٘ض ً‪ٞ‬حر‪ٔٓ ٠ٔ٤‬ظِٔٔش ُٔخ أهزَ‪ ٠ٗٝ‬رؤٗ‪ ٚ‬هيٍ‪. ٟ‬‬
‫كخ‪ُٝ‬ض ‪ِ١‬ذ حُط‪٬‬م ٓ٘‪ ٚ‬أًؼَ ٖٓ َٓس ٌُ٘‪ٍ ٚ‬ك‪ ُْ ،ٞ‬أًٖ أىٍ‪ٟ‬‬
‫ً‪٤‬ق ًخٗض ٍؿ‪ُٞ‬ظ‪ ٚ‬حُٔظ‪٠‬ؤش ‪ًٝ‬زَ‪٣‬خث‪ ٚ‬حَُ٘ه‪ ٠‬حُِٔػ‪٣ ّٞ‬ـؼ‪ٚٗ٬‬‬

‫‪67‬‬
‫‪َ٣‬ط‪ ٠٠‬إٔ ‪٣‬ـزَ أَٓأس ‪ ٫‬طَ‪٣‬ي‪ ٙ‬ػِ‪ ٠‬حُؼ‪ٓ ٖ٤‬ؼ‪ًٝ ،ٚ‬خٕ أ‪٠ِٛ‬‬
‫‪٣‬ؼخٍ‪ِ١ ٕٟٞ‬ز‪ ٠‬ه‪ٞ‬كخ ٖٓ ك‪٤٠‬لش كِٔ‪ُ ٠‬وذ ٓطِوش‪َٓٝ ،‬ص‬
‫ٓ٘‪ٞ‬حص ُْ أػَف ً‪٤‬ق َٓص ‪ٝ‬أٗـزض ‪١‬لَ ػْ آهَ ‪ٝ‬أ‪ٛ‬زق حَُى‬
‫‪١‬لِ‪٤‬ي‪.‬‬
‫ِ‬ ‫حُيحثْ ػِ‪ِ١ ٠‬ز‪ ٠‬طلِٔ‪٧ ٠‬ؿَ‬
‫**********‬
‫ًخٗض ه‪ٜ‬ظ‪ٓ ٢‬غ كز‪٤‬ز‪ ٢‬طوِ‪٤‬ي‪٣‬ش ك‪ٜٗ ٠‬خ‪٣‬ظ‪ٜ‬خ ًٔؼظْ حُو‪ ٜٚ‬حُظ‪٠‬‬
‫‪٣‬لَٓ‪ٜ‬خ ‪ٌٛ‬ح حُٔـظٔغ ك‪ٓ ٠‬لَٓظ‪ ٚ‬حُ‪٤ٓٞ٤‬ش رظَ‪ ّٝ‬ػخىحط‪ٝ ٚ‬طوخُ‪٤‬ي‪ٙ‬‬
‫‪ٝ‬ؿ‪ َٜ‬ح‪٥‬رخء ‪ٝ‬ح‪ٜٓ٧‬خص‪ ٌُٖ ،‬أكيحع ه‪ٜ‬ظ٘خ أريح ُْ طٌٖ ًٌُي‪ًٝ ،‬خٕ‬
‫ًَ ٓخ ر‪٘٘٤‬خ هخٍؽ كي‪ٝ‬ى حُٔ٘طن ‪ٝ‬حُؼوَ ‪ٝ‬حُٔـظٔغ حٌُ‪ً٘ ٟ‬خ ٗظَٔى‬
‫ػِ‪ ٠‬ه‪ٞ‬حٗ‪ٝ ٚ٘٤‬أكٌخٍ‪ ٙ‬ىحثٔخ ٌٓ٘ إٔ ٗ‪٠‬ؾ ػوِ‪٘٤‬خ‪ٝ ،‬ك‪ ٖ٤‬ؿٔؼ٘خ ًُي‬
‫حُظَٔى حُـخٓق هِو٘خ ػخُٔخ ٓ‪ٞ‬حُ‪٣‬خ ُ٘خ ‪ٝ‬كيٗخ ٓخٍٓ٘خ ك‪١ ٚ٤‬و‪ّٞ‬‬
‫كز٘خ ‪ٝ‬ؿ٘‪٘ٗٞ‬خ‪.‬‬
‫ُْ طٌٖ حُِ‪ِ٤‬ش ح‪٤ُ ٖٓ ٠ُٝ٧‬خُ‪ٞٗ ٠‬ه‪ ٠‬اُ‪ ٌُٖ ٚ٤‬حُل٘‪ٓ ٖ٤‬خكَ ر‪٠‬‬
‫ك‪ ٠‬طِي حُِ‪ِ٤‬ش حُؤَ‪٣‬ش اُ‪٣ًًَ ٠‬خط‪ٓ ٠‬ؼ‪ٝ ،ٚ‬طًٌَص ُ‪٤ٜ‬ذ ٗلظ‪ ٚ٤‬حٌُ‪ٟ‬‬
‫ًخٕ ‪٣ٌ٣‬ذ ر‪ٍٝ ٚ‬ك‪٣ٝ ٠‬يؿيؽ ٓ٘خػَ‪٤ًٝ ،ٟ‬ق ًخٕ ‪٣‬ؼظ‪ ٠َٜٗ‬ر‪ٖ٤‬‬
‫ًٍحػ‪ ٚ٤‬حٗظ‪٤‬خهخ‪٣ٝ ،‬يُِ٘‪ً ٠‬طلِش ‪ ٫‬طٔظلن ٓ‪ ٟٞ‬حُٔؼخىس‪٣ٝ ،‬ل‪٠ٜ٘ٔ‬‬
‫ى‪ ٕٝ‬إٔ أطٌِْ‪ِ٣ٝ ،‬ز‪ِ١ ٠‬زخط‪ ٠‬هزَ إٔ أ‪ِ١‬ز‪ٜ‬خ‪٣ٝ ،‬وطق ػوِ‪ ٠‬رـ٘‪ٚٗٞ‬‬
‫‪ٓٝ‬لخؿؤط‪ ،ٚ‬هزَ إٔ ‪ َٜ٣‬ه‪٤‬خُ‪ُٔ ٠‬خ كٌَ ك‪ٔ٤ُ ٚ٤‬ؼيٗ‪ ٠‬ر‪ٝ ،ٚ‬كـؤس ‪ٝ‬أٗخ‬
‫حٓظَؿغ ًًَ‪٣‬خط‪ٓ ٠‬ؼ‪ ٚ‬أهٌط٘‪ ٠‬هيٓخ‪ُِٞ ٟ‬ه‪ٞ‬ف أٓخّ حَُٔآس ‪ٍٝ‬أ‪٣‬ض‬
‫ك‪ٜ٤‬خ ٗلٔ‪ ُْٝ ٠‬أؿي طـ‪َ٤‬ح ًز‪َ٤‬ح ك‪ٓ٬ٓ ٠‬ل‪ ٠‬حُـٔ‪ِ٤‬ش حُظ‪ً ٠‬خٗض‬
‫ىحثٔخ ٓلَ اػـخد حُـٔ‪٤‬غ‪ٗ ٠ٌُ٘ ،‬ظَص ىحهِ‪ٍٝ ٠‬أ‪٣‬ض ً‪٤‬ق ُٗ‪ٛٞ‬ض‬
‫ٍ‪ٝ‬ك‪ ٠‬رلؼَ ٓخ َٓ ر‪ ٖٓ ٠‬ه‪ًٝ َٜ‬زض ‪ٝ‬كَٓخٕ ‪ٝ‬ك‪٤‬خس ر‪ٍٝ ٬‬ف‬
‫‪ٝ‬طٔخهطض ىٓ‪ٞ‬ػ‪ ٠‬رلَهش‪ٗٝ ،‬ؼَص رؤٕ ًَ ٗ‪٠‬ء ك‪٘٣ ٠‬خى‪ ٟ‬كز‪٤‬ز‪٠‬‬
‫‪ ًَٝ‬هِ‪٤‬ش ٖٓ ه‪٣٬‬خ ؿٔي‪ٍٝٝ ٟ‬ك‪ ٠‬طلظخؽ اُ‪ ٚ٤‬ك‪ ٠‬طِي حُِلظش أًؼَ‬
‫ٖٓ أ‪ٝ ٟ‬هض ٓ‪ً٘ ،٠٠‬ض أكظخؽ اُ‪ُٔٔ ٠‬ش ‪٣‬ي‪ٟٔٝ ٚ٣‬ظ‪ٞٛٝ ٚ‬ط‪ٚ‬‬
‫‪ٟ ٖ٤ٍٗٝ‬لٌظ‪١ٝ ٚ‬ؼْ ٗ‪ٞ‬ه‪ُٜٝ ٚ‬لظ‪ٝ ،ٚ‬كٌَص ك‪ ٠‬ح‪٫‬ط‪ٜ‬خٍ ر‪ٝ ٚ‬إٔ‬
‫أٗلٌ كٌَط‪ ٌٙٛ ٠‬حَُٔس ى‪ٓ ٕٝ‬وخ‪ٓٝ‬ش أ‪ ٝ‬طَحؿغ ًخَُٔحص حُٔخروش‪،‬‬
‫‪68‬‬
‫‪ٝ‬حُظلض اُ‪ ٠‬حُوِق ‪ٗٝ‬ظَص ٗخك‪٤‬ش كَحٗ‪ ٠‬رخكؼش ػٖ ‪ٛ‬خطل‪،٠‬‬
‫‪ٝٝ‬ؿيط‪ٟٞٞٓ ٚ‬ػخ ػِ‪ ٠‬حُ‪ٓٞ‬خىس‪ ،‬حهظَرض ٓ٘‪ٝ ٚ‬أٌٓٔض ر‪ٝ ٚ‬أٗخ أرٌ‪٠‬‬
‫‪٣ٝ‬يح‪ ٟ‬طَطؼ٘خٕ ًؤٗ‪ٓ ٠‬يٓ٘ش حٌٓٔض رلو٘ش ٓويٍ‪ٝ ،‬طًٌَص كز‪٤‬ز‪٠‬‬
‫‪٣ ٞٛٝ‬وزَٗ‪ ٠‬ك‪ ٠‬آهَ ُوخء ر‪٘٘٤‬خ أٗ‪٣ ُٖ ٚ‬ـ‪ٍ َ٤‬هْ ‪ٛ‬خطل‪ ٚ‬أريح‬
‫‪ٞٓ ٌٕٞ٤ٓٝ‬ؿ‪ٞ‬ىح ك‪ ٠‬أ‪ٝ ٟ‬هض أكظخؿ‪ ٚ‬ك‪ ٠ٌُ٘ ،ٚ٤‬هزَ إٔ أ‪ٟ‬ـ‪ ٢‬ػِ‪٠‬‬
‫ٍُ ح‪٫‬ط‪ٜ‬خٍ ‪ٝ‬هؼض ػ‪٘٤‬خ‪ ٟ‬ػِ‪ٍٞٛ ٠‬س ‪١‬لِ‪ٝ ،٠‬طًٌَص رؤٗ‪ ٠‬أّ‬
‫‪ٓٝ‬ؤُض ٗلٔ‪ٓٝ ٠‬خًح رؼي ح‪٫‬ط‪ٜ‬خٍ ‪ٝ‬اُ‪ ٠‬أ‪ ٖ٣‬هي طؤهٌى ػ‪ٞ‬ىس ػ‪٬‬هظي‬
‫ض ح‪ ٕ٥‬أّ ‪٣ٝ‬ـذ أ‪ ٫‬طوٌُ‪٠‬‬ ‫ر‪ٚ‬؟ ػْ ريأ ‪ٞٛ‬ص ىحهِ‪٣ ٠‬ليػ٘‪" ٠‬أٗ ِ‬
‫‪١‬لِ‪٤‬ي‪ ،‬طؼوِ‪ ٠‬كٔخ ػخى حَُؿ‪ٞ‬ع ٌٓٔ٘خ ٓ‪ٜٔ‬خ ػيطٔخ كوي طـ‪ًَ َ٤‬‬
‫ِ‬
‫ٗ‪٠‬ء‪".‬‬
‫‪ ٠ِ٘ٓٛٝ‬ه‪ٞ‬ك‪ٝ ٠‬طَحؿؼض َٓس ؿي‪٣‬يس ػٖ ط٘ل‪ ٌ٤‬كٌَط‪ُٝ ٠‬ـؤص‬
‫ًخُؼخىس اُ‪٘ٛ ٠‬ي‪ٝ‬ه‪ ٠‬حَُٔ‪ٝ ٟ‬أهَؿض كَٗخط‪ٝ ٠‬أُ‪ٞ‬حٗ‪ٝ ٠‬ؿِٔض‬
‫أٍْٓ ُ‪ٞ‬كش ؿي‪٣‬يس ٖٓ ُ‪ٞ‬كخط‪ ٠‬حَُٔ‪٣‬ش ُِلظخص طـٔؼ٘‪ ٠‬رلز‪٤‬ز‪،٠‬‬
‫‪ً٘ٝ‬ض ك‪َٓ ًَ ٠‬س أًظذ ػِ‪ ٠‬ظ‪ُٞ ًَ َٜ‬كش أٍٓٔ‪ٜ‬خ‪ًِٔ ،‬خص طؼزَ‬
‫ػٔخ ‪٣‬ي‪ ٍٝ‬روِي‪ٝ ٟ‬هض ٍٓٔ‪ٜ‬خ ػْ أهل‪ٜ٤‬خ‪ٝ ،‬ك‪ ٠‬طِي حُِ‪ِ٤‬ش رؼي إٔ‬
‫ٍٓٔض ٗلٔ‪ ٠‬أٌٖٓ ك‪ ٚ٘٠‬ػخٍ‪٣‬ش ًظزض ػِ‪ ٠‬ظ‪ َٜ‬حُِ‪ٞ‬كش‬
‫(ً٘ض كز‪٤‬ز‪ ُْٝ ٠‬طَ ٖٓ ؿٔي‪٤ٗ ٟ‬جخ ا‪ٓ ٫‬خ ‪٘ٛ‬ؼظ‪ ٖٓ ٚ‬أك‪ٓ٬‬ي‬
‫ػ٘‪ ٠ٌُ٘ ،ٚ‬هِؼض ك‪ ٠‬ك‪َ٠‬طي أػ‪ٞ‬حد ػوِ‪ٝ ٠‬ؿ٘‪ٍٝٝ ٠ٗٞ‬ك‪،٠‬‬
‫‪ٝ ٝ‬كيى ٍأ‪٣‬ض ٍ‪ٝ‬ك‪ ٠‬ػخٍ‪٣‬ش ا‪ ٖٓ ٫‬كز‪ُ ٠‬ي‪ ،‬أٓخ ًُي حٌُ‪ ٟ‬أ‪ٛ‬زق‬
‫ُ‪ٝ‬ؿ‪ٍٝ ٠‬أ‪ ٟ‬ؿٔي‪ ٟ‬ػخٍ‪٣‬خ ‪ٝ‬حٓظٌِ‪ َ٣ ُْ ،ٚ‬أريح كظ‪ ٠‬ح‪ٍٝ ٕ٥‬ك‪ُْ ٠‬‬
‫‪َ٣‬حٗ‪ ٠‬ػِ‪ ٠‬كو‪٤‬وظ‪ٓ ٠‬ؼِٔخ ً٘ض ٓؼي‪ً ،‬خٗض ٗظَطي كو‪ ٢‬طٌ‪٣‬ذ ٍ‪ٝ‬ك‪٠‬‬
‫‪ٝ‬ؿٔي‪ٝ ،ٟ‬أٓخ ‪ ٞٛ‬ك‪٠ٗ ٬‬ء ٓ٘‪ٜٔٓ ٚ‬خ كؼَ ‪٣‬لَى ك‪ٓ ٠‬خً٘خ)‬

‫كز‪٤‬زظي‬

‫‪69‬‬
‫خطبة الجمعة‬
‫‪ٓٞ٣‬خ ٓخ أهٌط‪ٜ‬خ حُ‪ٜ‬يكش ُيه‪ٓ ٍٞ‬لَ ر‪٤‬غ حُٔ‪٬‬رْ حُ‪ٞ‬حهغ ك‪٠‬‬
‫ح‪َ١٧‬حف حَُ٘ه‪٤‬ش ُِوَ‪٣‬ش حُظ‪ ٠‬طؼ‪ ٖ٤‬ك‪ٜ٤‬خ‪ٍٝ ،‬أص ‪٘ٛ‬خى "ٓئٖٓ"‬
‫ًُي حُ٘خد حٌُ‪ ٟ‬حٗظ‪ َٜ‬رلٖٔ هِو‪ٝ ٚ‬طي‪ٝ ٚ٘٣‬ؿٌرظ‪ٜ‬خ ‪ٓٝ‬خٓظ‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬ؿٔي‪ ٙ‬حُٔٔ٘‪ٞ‬م ‪ُٝ‬حى‪ٛ‬خ اػـخرخ ر‪ ٚ‬هـِ‪َٝٛٝ ٚ‬ر‪ ٖٓ ٚ‬ػ‪ٜ٤٘٤‬خ‪،‬‬
‫‪ٝ‬طلًَض ريحهِ‪ٜ‬خ حَُؿزش حُظ‪ ٫ ٠‬ط‪ٜ‬يأ أريح‪ٝ ،‬طؼٔيص ُْٔ ‪٣‬ي‪٠ٛٝ ٙ‬‬
‫طؤهٌ ٓ٘‪ ٚ‬ر‪٠‬خػظ‪ ٚ‬حُظ‪٣ ٠‬ؼَ‪ٜٟ‬خ ػِ‪ٜ٤‬خ‪ ٌُٚ٘ ،‬حٗظل‪ً ٞ‬ؤٕ ط‪٤‬خٍح‬
‫ً‪َٜ‬رخث‪ٛ ٠‬ؼو‪ٟٝ ،ٚ‬لٌض رٔ‪ٞ٤‬ػش‪ٝ ،‬هزَ إٔ طلظق ٓؼ‪ ٚ‬ك‪ٞ‬حٍح‬
‫‪ٝ‬طؼزَ ػٖ اػـخر‪ٜ‬خ ر‪ ،ٚ‬ىهَ أكي حُ٘زخد ػِ‪ٜٔ٤‬خ‪ٝ ،‬ط‪ٜ٘‬ؼض ػيّ‬
‫ٍ‪ٟ‬خث‪ٜ‬خ ػٖ حُز‪٠‬خػش‪ٝ ،‬هزَ إٔ طـخىٍ أهزَص "ٓئٖٓ" أٗ‪ٜ‬خ ٓظؼ‪ٞ‬ى‬
‫ُظٔؤٍ ‪٫‬كوخ ػٔخ طَ‪٣‬ي‪ًٝ ،ٙ‬خٕ حُ٘و‪ ٚ‬حٌُ‪ ٟ‬ىهَ ػِ‪ٜٔ٤‬خ أكي‬
‫أ‪ٛ‬يهخء ٓئٖٓ حٌُ‪٣ ٟ‬ؤط‪ ٠‬ر‪ ٖ٤‬حُل‪ٝ ٖ٤‬ح‪٥‬هَ ُ‪٤‬ـِْ ٓؼ‪ٝ ،ٚ‬كٌٍ‪ٙ‬‬
‫ٖٓ طِي حَُٔأس حُٔؼَ‪ٝ‬كش رٔٔؼظ‪ٜ‬خ حُٔ‪٤‬جش ك‪ ٠‬حُوَ‪٣‬ش ‪ٝ‬حهزَ‪ ٙ‬أٗ‪ٜ‬خ‬
‫ٓظِ‪ٝ‬ؿش ٌُ٘‪ٜ‬خ ٖٓ حُ٘‪ٞ‬ع حٌُ‪ٌ٣ ٫ ٟ‬ظل‪ ٠‬رَؿَ ‪ٝ‬حكي‪ٝ ،‬طٔظـَ ٓلَ‬
‫ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ ك‪ٜٓ ٠‬خكزش حَُؿخٍ‪.‬‬
‫ًخٕ "ٓئٖٓ" رؼي طِي حُِ‪٣‬خٍس ‪ٛ ّ٬ًٝ‬ي‪٣‬و‪ًِٔ ٚ‬خ طًٌَ‪ٛ‬خ ‪ٔ٣‬ظؼ‪ٌ٤‬‬
‫ٓ٘‪ٜ‬خ ‪ ٖٓٝ‬ؿٔخُ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬أٗ‪ٞ‬ػظ‪ٜ‬خ حٌُ‪ ٖ٣‬كًَ‪ٞ‬ح ريحهِ‪َ٤ٗ ٚ‬حٕ حُ٘‪ٜٞ‬س حُظ‪٠‬‬
‫ًخٕ ‪٣‬ؤي‪ٛ‬خ ىحثٔخ رخُ‪َٜٝ‬د ٖٓ ًَ ٓخ ‪٘٣‬ؼِ‪ٜ‬خ ‪٘٣ٝ‬ـَ ٗلٔ‪ ٚ‬ىحثٔخ‬
‫رخًٌَُ ‪ٝ‬حُ‪٬ٜ‬س‪٤ٗ ٌُٖ ،‬جخ ٓخ ريحهِ‪ ٚ‬ريأ ‪٘٣‬ظظَ ُ‪٣‬خٍط‪ٜ‬خ حُظخُ‪٤‬ش‪ُْٝ ،‬‬
‫‪٣‬ط‪ ٍٞ‬حٗظظخٍ‪ُٝ ،ٙ‬حٍط‪َٓ ٚ‬س أهَ‪ٝ ٟ‬حٗظؼِض ريحهِ‪َ٤ٗ ٚ‬حٕ حَُؿزش‬
‫ٖٓ ؿي‪٣‬ي‪ٝ ،‬طٌٍَص ُ‪٣‬خٍحط‪ٜ‬خ‪ًٝ ،‬خٗض ًَ ُ‪٣‬خٍس طَٔ ػِ‪ٓ ٠‬ئٖٓ‬
‫ًؤٗ‪ٜ‬خ ٓ٘‪ٞ‬حص رٔزذ أكؼخُ‪ٜ‬خ حُظ‪ ٠‬طؼ‪ َ٤‬ؿَحثِ ًً‪ٍٞ‬ط‪ًٝ ،ٚ‬خٕ ‪ٌ٣‬زظ‪ٜ‬خ‬
‫كظ‪٣ ٠‬وظِ‪ ٠‬ر٘لٔ‪ ٬٤ُ ٚ‬ػِ‪ ٠‬كَحٗ‪ ٚ‬هزَ حُ٘‪ٔ٣ٝ ،ّٞ‬ظل‪ َ٠‬طلخ‪َ٤ٛ‬‬
‫ُ‪٣‬خٍحط‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حرظٔخٓخط‪ٜ‬خ ‪٣َ١ٝ‬وش ً‪ٜٓ٬‬خ ‪ٓٝ‬لخطٖ ؿٔي‪ٛ‬خ ‪ٔ٣ٝ‬ظز‪٤‬ل‪ٜ‬خ‬
‫ك‪ ٠‬أك‪ٝ ،ٚٓ٬‬ط٘ظؼَ حَُؿزش أًؼَ ‪ٝ‬أًؼَ كظ‪٣ ٠‬ؤي‪ٛ‬خ ػْ ‪٘٣‬خّ ػِ‪٠‬‬
‫ؿَٔ ٗيٓ‪ًٗ ٖٓ ٚ‬ذ حٍطٌز‪َٛٝ ٚ‬حع ر‪ٝ ٚ٘٤‬ر‪ً ٖ٤‬حط‪ ٚ‬ػِ‪٣ُ ٠‬ق طي‪ٚ٘٣‬‬
‫‪70‬‬
‫‪ٝ‬هِو‪ٍٞٛٝ ٚ‬ط‪ ٚ‬أٓخّ حُ٘خّ ‪ٝ‬كو‪٤‬وظ‪ ٚ‬ر‪ٝ ٚ٘٤‬ر‪ٗ ٖ٤‬لٔ‪ٟٝ ٚ‬ؼل‪ ٚ‬أٓخّ‬
‫ٗ‪ٜٞ‬ط‪ً ٌُٚ٘ ،ٚ‬خٕ ‪ٔ٣‬ظ‪٤‬وع ‪٣ٝ‬ـظَٔ ‪ٔ٣ٝ ٠ِٜ٣ٝ‬ظـلَ كظ‪ ٠‬طؼ‪ٞ‬ى‬
‫‪٣ٝ‬ؼ‪٤‬ي حٌَُس‪ًٝ ،‬حص ُ‪ِ٤‬ش ٗي‪٣‬يس حُزَ‪ٝ‬ىس ُحٍط‪ٝ ٚ‬رِـض اػخٍط‪ٜ‬خ ُ‪ٚ‬‬
‫ًٍ‪ٝ‬ط‪ٜ‬خ رـ٘ـ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬اظ‪ٜ‬خٍ ٓلخطٖ ؿٔي‪ٛ‬خ ‪َٛٝ‬كض ُ‪ ٚ‬رؤٗ‪ٜ‬خ طَ‪٣‬ي‪ٙ‬‬
‫‪ٝ‬ط٘ظظَ‪ ٙ‬ك‪ ٠‬ر‪٤‬ظ‪ٜ‬خ رؼي ٓ٘ظ‪ٜ‬ق حُِ‪٤ُ َ٤‬لون كِٔ‪ٝ ٚ‬أهزَط‪ٟ ٚ‬خكٌش‬
‫أٗ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حػوش ٖٓ حٓظزخكظ‪ُٜ ٚ‬خ ك‪ ٠‬أك‪ِ٤ُ ًَ ٚٓ٬‬ش‪ٝ ،‬ك‪ ٌٙٛ ٠‬حَُٔس‬
‫ٍأص ٗ‪ٜٞ‬ط‪٘ٓ ٚ‬ظ‪ٜ‬زش ‪ٝ‬رخٍُس ٖٓ ؿِزخر‪ًٝ ٚ‬خٗض ‪ ٠ٛ ٌٙٛ‬حَُٔس‬
‫حُ‪ٞ‬ك‪٤‬يس حُظ‪ٗ ٠‬خًٍظ‪ ٚ‬ك‪ٜ٤‬خ حُوـَ‪ًٝ ،‬خٕ هـِ‪ٝ ٚ‬هظ‪ٜ‬خ ‪٣‬ل‪ٞ‬م أ‪َٓ ٟ‬س‬
‫أهَ‪.ٟ‬‬
‫ك‪ ٠‬طِي حُِ‪ِ٤‬ش ػخٕ ‪َٛ‬حػخ آهَ ر‪ٍ ٖ٤‬ؿزظ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬حٌُ‪ٛ‬خد اُ‪ٜ٤‬خ ‪ٝ‬ر‪ٖ٤‬‬
‫ه‪ٞ‬ك‪ ٖٓ ٚ‬ػوخد ٍر‪ ٚ‬ك‪ ٠‬ح‪٥‬هَس أ‪ ٝ‬حٌٗ٘خف أَٓ‪ٝ ٙ‬ك‪٤٠‬لظ‪ ٚ‬ر‪ٖ٤‬‬
‫حُ٘خّ ك‪ ٠‬حُيٗ‪٤‬خ‪ٝ ،‬كْٔ ه‪ٞ‬ك‪ ٚ‬حُ‪َٜ‬حع ‪ٌٛ٣ ُْٝ‬ذ ‪ٝ‬حًظل‪ ٠‬رِ‪٣‬خٍط‪ٚ‬‬
‫ُ‪ٜ‬خ ك‪ ٠‬أك‪ٝ ٚٓ٬‬حٗظؼِض ٗ‪ٜٞ‬ط‪ ٚ‬كظ‪ ٠‬أهٔي‪ٛ‬خ ‪ًٝ‬خٕ ؿَٔ ٗيٓ‪ٌٙٛ ٚ‬‬
‫حُِ‪ِ٤‬ش أهَ ُ‪٤ٜ‬زخ ‪ً ٚٗ٧‬خٕ ‪٘٣‬ؼَ رؤٗ‪ ٚ‬حكظي‪ًٗ ٟ‬زخ أًزَ رٌٗذ أ‪ٛ‬ـَ‬
‫‪ٝ‬هٍَ إٔ ‪٣‬ؼخَٓ طِي حَُٔأس رؤ‪ٞ‬س ‪ٝ‬ؿلخء ك‪٣ُ ٠‬خٍط‪ٜ‬خ حُوخىٓش‬
‫‪٤ٓٝ‬ؤَٓ‪ٛ‬خ إٔ طٔظ٘غ ػٖ ُ‪٣‬خٍط‪ٝ ٚ‬ا‪٤ٓ ٫‬وزَ ‪ٛ‬خكذ حُؼَٔ رؤٗ‪ٜ‬خ‬
‫طؤط‪ ٖٓ ٢‬أؿَ حٌُ‪ ّ٬‬كو‪ ٢‬ى‪َٗ ٕٝ‬حء ٗ‪٠‬ء‪ٗٝ ،‬خّ ػخُٓخ حُظ‪ٞ‬رش ػٖ‬
‫ًُي حٌُٗذ‪.‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٠‬حُ‪ٜ‬زخف حُزخًَ ُِ‪ ّٞ٤‬حُظخُ‪ًٝ ،٠‬خٕ ‪ ّٞ٣‬هٔ‪ٝ ْ٤‬هزَ ٓ‪ٞ‬ػي‬
‫ػِٔ‪ٝ ٚ‬ؿي أٓ‪ ٚ‬ط‪ٞ‬هظ‪ٝ ٚ‬طوزَ‪ ٙ‬رؤٕ ‪ٛ‬خكذ حُؼَٔ ‪٣َ٣‬ي‪ ٙ‬ػِ‪ٝ ٠‬ؿ‪ٚ‬‬
‫حَُٔػش‪ًٝ ،‬خٕ حُـ‪ٗ ٞ‬ي‪٣‬ي حُزَ‪ٝ‬ىس‪ٔ٣ ُْٝ ،‬ظطغ إٔ ‪٣‬ـظَٔ رٔخء‬
‫رخٍى ‪٘ٛ ٌٖ٣ ُْٝ‬خى ‪ٝ‬هض ُ‪٘٤‬ظظَ أٓ‪ ٚ‬كظ‪ ٠‬طُٔوٖ ُ‪ٓ ٚ‬خء ‪٣‬ـظَٔ ر‪،ٚ‬‬
‫كٌ‪ٛ‬ذ ‪ُ ٞٛٝ‬ؿ٘ذ ‪ٝ‬أَٓ‪ٛ ٙ‬خكذ حُؼَٔ رخُٔلَ ػِ‪ٝ ٠‬ؿ‪ ٚ‬حَُٔػش‬
‫اُ‪ ٠‬حُٔلخكظش ٌُ‪ٔ٣ ٠‬ظِْ ر‪٠‬خػش طؤط‪ ٖٓ ٠‬حُؼخ‪ٔٛ‬ش ػٖ ‪٣َ١‬ن‬
‫ًَٗش ٗوَ ‪ٗٝ‬لٌ "ٓئٖٓ" ح‪ َٓ٧‬ػِ‪ ٠‬حُل‪ٝ ،ٍٞ‬رؼي ‪ٗ ّٞ٣‬خم ػخى ٖٓ‬
‫حُٔلَ ‪ٝ‬هخّ رظوِ‪ ٖ٣‬حُز‪٠‬خػش حُظ‪ ٠‬أك‪َٛ٠‬خ‪ٝ ،‬ػخى اُ‪ ٠‬حُز‪٤‬ض‬
‫‪ٝ‬حؿظَٔ ‪ ٠ِٛٝ‬حُٔـَد ‪ٝ‬حُؼ٘خء كو‪ ٖٓ ٢‬حُلَ‪ ٝٝ‬حُؤْ حُظ‪٠‬‬
‫‪71‬‬
‫كخطظ‪ ٚ‬ػْ ٗخّ رؼٔن كظ‪ ٠‬حٓظ‪٤‬وع هزَ ‪٬ٛ‬س حُـٔؼش ‪ٝ‬ك‪ ٠‬هطزش‬
‫حُـٔؼش ًًَ حُوط‪٤‬ذ كي‪٣‬غ ٗٔز‪ ٚ‬اُ‪ ٠‬حَُٓ‪ ٍٞ‬ى‪٘ٓ ًًَ ٕٝ‬ي‪ ٙ‬أ‪ٝ‬‬
‫ٓي‪ٛ ٟ‬لظ‪ٝ ٚ‬هخٍ ك‪ ٚ٤‬رؤٕ ٖٓ ‪٣‬وَؽ ٖٓ ر‪٤‬ظ‪ ٚ‬ػِ‪ ٠‬ؿ٘خر‪ ٚ‬كبٕ ُ‪ٚ‬‬
‫رٌَ هط‪ٞ‬س ‪٣‬وط‪ٛٞ‬خ ٓ‪٤‬جش‪ٛٝ ،‬ؼن "ٓئٖٓ" ك‪ٔٓ ٖ٤‬غ حُلي‪٣‬غ‬
‫‪ٝ‬ظَ ٗخٍىح ‪َٓٝ‬ػ‪ٞ‬رخ ٖٓ ٓؼ٘‪ٌٛ ٠‬ح حُلي‪٣‬غ حٌُ‪ ُٞ ٟ‬حٗطزن ػِ‪ٚ٤‬‬
‫ٌُخٕ ك‪ٛ ٠‬ل‪٤‬لش أػٔخُ‪ ّٞ٣ ٚ‬حُو‪٤‬خٓش ٓ‪٤‬جخص طيهِ‪ ٚ‬حُ٘خٍ ى‪ٕٝ‬‬
‫كٔخد‪ٝ ،‬رؼي حٗظ‪ٜ‬خء حُ‪٬ٜ‬س ً‪ٛ‬ذ اُ‪ ٠‬حُوط‪٤‬ذ ‪ٓٝ‬ؤُ‪ ٚ‬ػٖٔ ٓخكَ‬
‫ٓلَح رؼ‪٤‬ي‪ ،‬ػَ٘حص حٌُ‪ٓ ِٞ٤‬ظَحص ٓؼ‪ ٬‬رخُٔ‪٤‬خٍس ‪ُ ٞٛٝ‬ؿ٘ذ ً‪٤‬ق‬
‫‪٣‬لخٓذ؟ كوخٍ حُوط‪٤‬ذ رلِّ‪ٜٔٓ :‬خ ًخٗض حُٔٔخكش‪ٜٔٓٝ ،‬خ ًخٗض‬
‫حُ‪ِ٤ٓٞ‬ش حُظ‪ٔ٣ ٠‬ظويٓ‪ٜ‬خ ك‪ ٠‬حُٔلَ كٔ‪ٞ‬ف ‪٣‬لخٓذ حُ٘و‪ ٚ‬رٔ‪٤‬جش‬
‫ٓوخرَ ًَ هط‪ٞ‬س ٖٓ رخد ر‪٤‬ظ‪ ٚ‬اُ‪ ٠‬حٌُٔخٕ حٌُ‪٣ ٟ‬و‪ٜ‬ي‪ً ،ٙ‬خٕ حُوط‪٤‬ذ‬
‫كخُٓخ ‪ٝ‬هخ‪١‬ؼخ ك‪ ٠‬كظ‪ٞ‬ح‪ٝ ،ٙ‬ر‪ٜ‬يٓش ٗي‪٣‬يس طِوخ‪ٛ‬خ "ٓئٖٓ" حُ٘خد‬
‫حُوَ‪ ٟٝ‬حُٔظ‪ٞ‬ح‪ٟ‬غ ك‪ ٠‬طؼِ‪ٝ ٚٔ٤‬ك‪٠ٗ ًَ ٠‬ء ا‪ ٫‬طي‪ ٚ٘٣‬حٌُ‪ً ٟ‬خٕ‬
‫‪٣‬زخُؾ ك‪ٔٓ ٢‬خٍٓش ‪١‬و‪٤ُ ٚٓٞ‬ؼ‪ ٝٞ‬ر‪ ٚ‬أٓخّ حُ٘خّ أٗ‪٤‬خء ًؼ‪َ٤‬س‬
‫ط٘و‪ًٝ ،ٜٚ‬خٕ ‪٣‬ويّ ًَ ٗو‪٣ ٚ‬ظليع رخْٓ حُي‪٣ٝ ٖ٣‬ؼظوي رؤٗ‪٫ ٚ‬‬
‫‪٘٣‬طن أريح ػٖ حُ‪ٗٝ ،ٟٜٞ‬ؼَ رؤٗ‪ٛ ٚ‬خُي ٓ‪ٜٔ‬خ كؼَ ٖٓ كٔ٘خص‬
‫‪ٜٔٓٝ‬خ حٓظـلَ كِٖ ‪٘٣‬ـ‪ ٞ‬أريح ٖٓ حُ٘خٍ ‪ٝ‬هي حٓظ‪٨‬ص ‪ٛ‬ل‪٤‬لظ‪ٚ‬‬
‫رخُٔ‪٤‬جخص رٔزذ ًٗز‪ ٚ‬حٌُ‪ ٟ‬رخص ػِ‪ٝ ،ٚ٤‬هَؽ ٓئٖٓ ٖٓ حُٔٔـي‬
‫ٓ‪ٜٓٞٔ‬خ رٌٗز‪ٝ ٚ‬حطـ‪ ٚ‬اُ‪ ٠‬ػِٔ‪ٝ ،ٚ‬أطظ‪ ٚ‬حَُٔأس ‪ًٝ‬خٗض ؿخ‪ٟ‬زش ٖٓ‬
‫ػيّ ك‪ٝ ،ٍٙٞ٠‬كيػظ‪ٗ ٚ‬لٔ‪ ٚ‬رؤٗ‪ ٫ ٚ‬ىحػ‪ ٠‬ح‪َُ ٕ٥‬ك‪ ٞ‬ىػ‪ٞ‬ط‪ٜ‬خ‬
‫ٓخىحّ ٓ‪ َٙ٤ٜ‬اُ‪ ٠‬حُ٘خٍ ر‪ٜ‬ل‪٤‬لش ًٗ‪ٞ‬ر‪ ٚ‬حُظ‪ ٠‬حٓظ‪٦‬ص‪ٝ ،‬ػِ‪ ٠‬ح‪٧‬هَ إٓ‬
‫ح‪ٝ٧‬حٕ إٔ ‪ٔ٣‬ظٔظغ رٌَ ٓخ كَّ ٗلٔ‪ ٖٓ ٚ٘ٓ ٚ‬أؿَ حُـ٘ش حُظ‪٠‬‬
‫‪ٟ‬خػض رٔزذ ًٗز‪ٓٝ ،ٚ‬خىحّ ٓ‪ٌٛ٤‬ذ اُ‪ٜ٤‬خ ُ‪ ٌٕٞ٣ٝ ،٬٤‬كَ‪ٜ٣‬خ ػِ‪٠‬‬
‫أ‪َ٣ ٫‬ح‪ ٙ‬أكي‪ ،‬كِٖ ‪ٌ٘٘٣‬ق أَٓ‪ ُٖٝ ٙ‬ط٘خٍ ٓٔؼظ‪ ٚ‬أ‪ ٟ‬ك‪٤٠‬لش‪،‬‬
‫‪٣ٝ‬ظٔظغ رـٔي حَٓأس ؿٔ‪ِ٤‬ش ‪ٔ٣ ٫‬ظط‪٤‬غ رٔزذ كوَ‪ ٙ‬إٔ ‪٣‬ل‪ َٜ‬ػِ‪٠‬‬
‫حَٓأ‪ٓ ٙ‬ؼِ‪ٜ‬خ أريح رخُل‪. ٍ٬‬‬

‫‪72‬‬
‫‪ٝ‬رؼي ٗ‪ ٖٓ ٍٜٞ‬حٗـٔخٓ‪ٓ ٚ‬ؼ‪ٜ‬خ ك‪ ٠‬حُؼَٔ حُٔلَّ‪ً ،‬خٕ "ٓئٖٓ"‬
‫ًحص ُ‪ِ٤‬ش ػ٘ي‪ٛ‬خ‪ٝ ،‬ك‪ُٝ َ٠‬ؿ‪ٜ‬خ كـؤس رؼي إٔ ٓٔغ أػ٘خء ؿَرظ‪ ٚ‬ػٖ‬
‫ٓ‪ٞ‬ء ِٓ‪ًٜٞ‬خ‪ًٝ ،‬خٕ ‪٘٣‬ي ك‪ٛ ٠‬لش ٓخ ه‪٣ ٌٖ٣ ُْٝ ،ُٚ َ٤‬ظو‪ َ٤‬أريح‬
‫إٔ ‪٣‬لخؿؤ رِ‪ٝ‬ؿظ‪ ٚ‬ػخٍ‪٣‬ش ك‪ ٠‬كَحٗ‪ ٚ‬طلض ٗخد كو‪ ٖٓ َ٤‬هَ‪٣‬ظ‪،ٚ‬‬
‫‪ٝ‬كخ‪ٓ" ٍٝ‬ئٖٓ" حُ‪َٜ‬د‪ ٌُٖ ،‬حُِ‪ٝ‬ؽ أٓٔي ر‪ٝ ٚ‬حٗظي حُؼَحى كظ‪٠‬‬
‫ًخى حُِ‪ٝ‬ؽ إٔ ‪٣‬و٘و‪ ٚ‬ك‪ٞ‬هؼض ػ‪ٓ" ٖ٤‬ئٖٓ" ػِ‪ ٖ٤ٌٓ ٠‬ك‪١ ٠‬زن‬
‫كخً‪ٜ‬ش ًخٗض ػ٘‪٤‬وظ‪ ٚ‬هي أك‪َ٠‬ط‪ ُٚ ٚ‬هزَ إٔ ‪٠٣‬خؿؼ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬أٓٔي‬
‫رخٌُٔ‪١ٝ ٖ٤‬ؼٖ ر‪ ٚ‬حُِ‪ٝ‬ؽ ك‪ ٠‬ؿ٘ز‪١ ٚ‬ؼ٘ش ٗخكٌس ػْ ط‪ٛ٬‬خ رؼيس ‪١‬ؼ٘خص‬
‫‪ٓٝ‬و‪ ٢‬حُِ‪ٝ‬ؽ هظ‪. ٬٤‬‬
‫َٓ ػخّ ػِ‪َٝٛ ٠‬د ٓئٖٓ ٖٓ هَ‪٣‬ظ‪ ٚ‬هَٔ ك‪ٗ ًَ ٚ٤‬ت ‪ٝ‬طؼَ‪ٝ‬‬
‫ه‪ُ٘ ُٚ٬‬ظ‪ ٠‬أٗ‪ٞ‬حع حُٔ٘وش ‪ٝ‬ح‪ٛ٩‬خٗش ‪ٝ‬ح‪٣ ُْ ٌُٚ٘ ٍ٫ً٫‬ي ‪٘٣‬ؼَ رؤُْ‬
‫ٓؼَ أُْ اٗظ‪٤‬خه‪ٝ ٚٓ٧ ٚ‬ه‪ٞ‬ك‪ ٚ‬ػِ‪ٜ٤‬خ ‪ٝ‬طلٌ‪ َٙ٤‬حُيحثْ ر‪ٜ‬خ ‪ٝ‬ػيّ ػِٔ‪ٚ‬‬
‫ً‪٤‬ق ًخٗض طؼ‪ ٖ٤‬ري‪ٝ ٚٗٝ‬هي ًخٕ ‪٘ٓ ٞٛ‬ي‪ٛ‬خ حُ‪ٞ‬ك‪٤‬ي ك‪ ٠‬حُل‪٤‬خس رؼي‬
‫‪ٝ‬كخس ‪ٝ‬حُي‪ًٝ ،ٙ‬حص ‪ً ّٞ٣‬خٕ ‪٣‬ـِْ أٓخّ كـَط‪ ٚ‬أٓلَ ِْٓ حُؼٔخٍس‬
‫حُظ‪ً ٠‬خٕ ‪٣‬ؼَٔ ك‪ٜ٤‬خ ر‪ٞ‬حرخ‪ َٓٝ ،‬ػِ‪ًُ ٚ٤‬ي حَُؿَ حُط‪٤‬ذ ً‪ ٝ‬حُ‪ٞ‬ؿ‪ٚ‬‬
‫حُز٘‪ٝ ٕٞ‬حُِل‪٤‬ش حُز‪٠٤‬خء ‪ًٝ‬خٕ ٓخً٘خ ؿي‪٣‬يح رخُؼٔخٍس ‪ٝ‬ك‪ٍ ٖ٤‬أ‪ٟ‬‬
‫ٓئٖٓ أٍحى إٔ ‪٣‬يػ‪٬ُٜ ٙٞ‬س حُلـَ ٌُ٘‪ً ٚ‬خٕ ‪ُ٫‬حٍ ػِ‪ ٠‬حٗوطخػ‪ٚ‬‬
‫ػٖ حُ‪٬ٜ‬س ‪ٝ‬طلـؾ رؼيّ حٓظطخػظ‪ ٚ‬طَى حُؼٔخٍس ‪ٝ‬أٗ‪ ٠ِٜ٤ٓ ٚ‬ك‪٠‬‬
‫كـَط‪ٝ ،ٚ‬رؼي حٓخر‪٤‬غ ٖٓ حُظؼخَٓ ٓؼ‪ ٚ‬ر‪ٞ‬ى ‪ٍٝ‬كٔش ‪ٝ‬أر‪ٞ‬س ‪ِ١‬ذ‬
‫حُ٘‪٤‬ن ٖٓ "ٓئٖٓ" إٔ ‪٣‬لظق ُ‪ ٚ‬هِز‪٣ٝ ٚ‬لٌ‪ ُٚ ٠‬ه‪ٜ‬ظ‪ٓٝ ٚ‬زذ رُؼي‪ٙ‬‬
‫ػٖ هللا‪ ،‬كؤهزَ‪ ٙ‬رو‪ٜ‬ظ‪ً ٚ‬خِٓش ‪ٝ‬حٗلـَ ٓ٘‪ ٚ‬حُزٌخء حٌُ‪ً ٟ‬خٕ ‪٣‬ول‪ٚ٤‬‬
‫‪ِ٤١‬ش ٓيس ‪َٝٛ‬ر‪ٝ ،ٚ‬رؼي إٔ ‪ٛ‬يأ ٖٓ رٌخث‪ً ٚ‬خٗض حُ‪ٜ‬خػوش حُظ‪٠‬‬
‫ػ‪ٜ‬لض ر‪ ٚ‬أًؼَ ك‪ ٖ٤‬أهزَ‪ ٙ‬حُ٘‪٤‬ن رؤٗ‪ٞ٣ ٫ ٚ‬ؿي كي‪٣‬غ ‪ٛ‬ل‪٤‬ق ػٖ‬
‫حُ٘ز‪٣ ٠‬و‪ ٍٞ‬رٔؼَ ٓخ هخٍ حُوط‪٤‬ذ ك‪ ٠‬طِي حُوطزش‪ٝ ،‬كظ‪ً ُٞ ٠‬خٕ‬
‫حُلي‪٣‬غ ‪ٛ‬ل‪٤‬لخ كؤ‪ٍ ٖ٣‬كٔش هللا ‪ٝ‬أ‪ ٖ٣‬ه‪" ُٚٞ‬هَ ‪٣‬خ ػزخى‪ ٟ‬حٌُ‪ٖ٣‬‬
‫أَٓك‪ٞ‬ح ػِ‪ ٠‬أٗلٔ‪ ٫ ْٜ‬طو٘ط‪ٞ‬ح ٖٓ ٍكٔش هللا"‪ٓ ًَُٛ ،‬ئٖٓ ٓٔخ‬

‫‪73‬‬
‫‪٣‬و‪ ُٚٞ‬حُ٘‪٤‬ن ‪ٓٝ‬ؤُ‪ ٚ‬ػٖ ٓ‪ٜ‬يٍ ػوظ‪ ٚ‬ك‪ٔ٤‬خ ‪٣‬و‪ ٍٞ‬كخرظْٔ حُ٘‪٤‬ن‬
‫حرظٔخٓش ػوش ‪ٗٝ‬لوش ‪ٍٝ‬رض ػِ‪ً ٠‬ظل‪ٝ ٚ‬هخٍ ُ‪ٗ ٚ‬خ‪ٛ‬لخ‬
‫‪٣ -‬خ ‪ُٝ‬ي‪٣ ٟ‬ـذ أ‪ ٫‬طؤهٌ ًَ ً‪٣ ّ٬‬وخٍ ُي ػٖ حُي‪ً ٖ٣‬ؤٗ‪ٓ ّ٬ً ٚ‬ويّ‬
‫‪٣ ٖٓ ًَ ٫ٝ‬ظٌِْ رخْٓ حُي‪ٗ ٖ٣‬و‪ٓ ٚ‬ويّ‪ٝ ،‬ػِ‪٤‬ي إٔ طُؼَٔ حُؼوَ‬
‫ك‪ٓ ًَ ٠‬خ ‪٣‬وخٍ ُي ‪ٝ‬طٔؤٍ ‪ٝ‬طزلغ أًؼَ ػٖ ًَ ٓخ طلظخٍ ك‪ ٚ٤‬أ‪ٝ‬‬
‫‪٣‬وظِ‪ ٢‬ػِ‪٤‬ي‪.‬‬
‫ًخٕ ٓئٖٓ أػ٘خء كي‪٣‬غ حُ٘‪٤‬ن ُ‪ ٚ‬هي َٗى رؼ‪٤‬يح‪٣ ،‬لٌَ ك‪ ٠‬كظ‪ٟٞ‬‬
‫ًُي حُوط‪٤‬ذ حُظ‪ ٠‬هٌكض ر‪ ٚ‬اُ‪ ٠‬رلخٍ حُ٘‪ٜٞ‬س ‪ٝ‬حٌُٗ‪ٞ‬د كظ‪ ٠‬كؼَ‬
‫ًزخثَ ح‪٩‬ػْ ‪ٝ‬حكويط‪ ٚ‬ك‪٤‬خط‪ ٚ‬حُ‪ٜ‬خىثش‪ٝ ،‬رؼي ً‪ ّ٬‬حُ٘‪٤‬ن ُ‪٤ٜٗٝ ٚ‬لظ‪ُٚ ٚ‬‬
‫رؤٕ ‪٣‬ؼ‪ٞ‬ى اُ‪ ٠‬هللا‪ ،‬ه‪ِ٤ُ ٠٠‬ش ًج‪٤‬زش ر‪ ٖ٤‬رٌخء ‪ٗٝ‬يّ ‪ٝ‬كَٔس ‪ٍٝ‬ؿزش‬
‫ك‪ ٠‬ح‪ٗ٫‬ظوخّ ٖٓ ًُي حُوط‪٤‬ذ حٌُ‪ ٟ‬ىَٓ ك‪٤‬خط‪.ٚ‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٠‬حُ‪ ّٞ٤‬حُظخُ‪ ٠‬كخ‪ٓ ٍٝ‬ئٖٓ ‪َٓ ٍٝ٧‬س ٌٓ٘ ‪َٝٛ‬ر‪ ٚ‬ح‪٩‬ط‪ٜ‬خٍ‬
‫رؤٓ‪ٝ ٚ‬ػِْ أٗ‪ٜ‬خ ػِ‪ ٠‬كَحٕ حُٔ‪ٞ‬ص ‪ٔ٣ ُْٝ‬ظطغ طو‪ َ٤‬إٔ طٔ‪ٞ‬ص هزَ‬
‫إٔ ‪َ٣‬ح‪ٛ‬خ ‪ٝ‬هط‪ُِٔ ٢‬خكَ اُ‪ ٠‬هَ‪٣‬ظ‪ ٌُٚ٘ ،ٚ‬رٔـَى ‪ ُٚٞٛٝ‬اُ‪ ٠‬حُوَ‪٣‬ش‬
‫طؼَف ػِ‪ ٚ٤‬أه‪ ٞ‬حُوظ‪ُٝ َ٤‬ؽ ػ٘‪٤‬وظ‪ٝ ٚ‬أك‪ َ٠‬ر٘يه‪٤‬ظ‪ٝ ٚ‬أ‪ِ١‬ن ػِ‪٠‬‬ ‫ّ‬
‫ٓئٖٓ ػيس ‪ِ١‬وخص ٓو‪ ٢‬ر‪ٜ‬خ هظ‪. ٬٤‬‬

‫‪74‬‬
‫هَيام‬
‫ًخٕ " كَ‪٣‬ي " ٗخرخ ‪ٔ٤ٓٝ‬خ ك‪ٓ ٠‬وظزَ ػَٔ‪ٗٝ ٙ‬خؿلخ ؿيح ك‪ ٠‬ػِٔ‪ٚ‬‬
‫‪ًٝ‬خٕ ًُي ‪٣‬ـؼِ‪ٓ ٚ‬ل‪ ٢‬حػـخد حٌُؼ‪ ٖٓ َ٤‬حُلظ‪٤‬خص ك‪ ٠‬ك‪٤‬خط‪ُْ ٌُٚ٘ ،ٚ‬‬
‫‪٘٣ ٌٖ٣‬ؼَ إٔ ر‪ ٖٜ٘٤‬كظخس أك‪ ،ٚٓ٬‬حُظ‪٣ ٠‬لِْ إٔ ‪٣‬ؼ٘و‪ٜ‬خ ٖٓ أ‪ٍٝ‬‬
‫ٗظَس ‪٘٣ٝ‬ؼَ أٗ‪ٜ‬خ طٔظلن كز‪ٝ ٚ‬ك٘خٗ‪ ،ٚ‬كَؿْ إٔ ظخ‪ٗ َٙٛ‬و‪٤ٜ‬ش‬
‫ػِٔ‪٤‬ش ح‪ ٫‬إٔ ؿخٗذ آهَ ٖٓ ٗو‪٤ٜ‬ظ‪ً ٚ‬خٕ ‪٣‬لَٔ ريحهِ‪ٗ ٚ‬و‪ٜ‬خ‬
‫كخُٔخ ‪ٝ‬ػخ‪١‬ل‪٤‬خ ‪٣ٝ‬زلغ ػٖ حٌُٔخٍ ك‪ٗ ًَ ٠‬ت ك‪ ٠‬ك‪٤‬خط‪ٝ ٚ‬ػٖ حُلذ‬
‫ك‪ٍٞٛ ٠‬ط‪ ٚ‬حُٔؼخُ‪٤‬ش ‪ًٝ‬خٕ ُي‪ ٚ٣‬رؼ‪ ٞ‬حُ‪ٜٞ‬ح‪٣‬خص حُظ‪ٔ٣ ٠‬خٍٓ‪ٜ‬خ ك‪٠‬‬
‫ح‪ٝ‬هخص كَحؿ‪ٓ ٚ‬ؼَ ًظخرش حُ٘ؼَ ‪ٝ‬حَُْٓ ‪ًٝ‬خٕ ‪٣‬زي‪ ٝ‬حك‪٤‬خٗخ ُٖٔ ك‪ُٚٞ‬‬
‫حٗ‪ٗ ٚ‬و‪ ٚ‬ؿَ‪٣‬ذ ح‪ٞ١٫‬حٍ رٔزذ ٍى‪ٝ‬ى حكؼخُ‪ ٚ‬حُـَ‪٣‬زش ‪ٝ‬حُـ‪َ٤‬‬
‫ٓظ‪ٞ‬هؼش ك‪ ٠‬رؼ‪ ٞ‬حُٔ‪ٞ‬حهق‪.‬‬
‫ًحص ‪ ّٞ٣‬ىهِض ػِ‪ٌٓ ٚ٤‬ظز‪ ٚ‬اكي‪٬٤ُٓ ٟ‬ط‪ ٚ‬ك‪ ٠‬حُؼَٔ ‪ٝ‬حُظ‪ً ٠‬خٕ‬
‫‪ُٜ ٌِٖ ُ٣‬خ ًَ طوي‪ٝ َ٣‬حكظَّ‪ًٝ ،‬خٗض حَٓأس ؿٔ‪ِ٤‬ش ‪ٝ‬ػِ‪ ٠‬هِن ‪ٝ‬طٌزَ‪ٙ‬‬
‫رٔ٘‪ٞ‬حص هِ‪ِ٤‬ش‪ِ١ ،‬زض ٓ٘‪ ٚ‬إٔ طظليع ٓؼ‪ ،ٚ‬كَكذ ر‪ٜ‬خ‪ًٝ ،‬خٕ آهَ ٓخ‬
‫‪٣‬ظ‪ٞ‬هغ إٔ طليّػ‪ ٚ‬ػ٘‪ ٞٛ ٚ‬اػـخر‪ٜ‬خ ر‪ٗٝ ،ٚ‬ؼَ رب‪ٛ‬خٗظ‪ٜ‬خ ُ‪ ٚ‬ك‪ٖ٤‬‬
‫‪َٛ‬كض ُ‪ ٚ‬رلز‪ٜ‬خ ‪ٍٝ‬ى ػِ‪ٜ٤‬خ رؤ‪ٞ‬س ‪ٝ‬كِّ ‪٘٣ ٞٛٝ‬ظَ ك‪ ٠‬ػ‪ٜ٘٤‬خ‬
‫رـ‪٠‬ذ ٌٓظ‪:ّٞ‬‬
‫_ أٗخ ٖٓ ٌَٓٔ ػخ‪١‬ل‪ ٫ٝ ٠‬ؿ٘ٔ‪ُ ٠‬لي ‪٣‬خ ‪ٛ‬خْٗ ٗ‪ٞ‬ك‪ٝ ٠‬حكي ؿ‪َٟ٤‬‬
‫‪ٝ‬حكظَٓ‪ٗ ٠‬لٔي ‪٘ٓٝ‬ي ‪ٝ‬حَُحؿَ حُِ‪ ٠‬حٗظ‪ٓ ٠‬ظـ‪ُٞ‬ح‪ٙ‬‬
‫‪ ٫‬اٍحى‪٣‬خ ‪ٝ‬ؿيص ٗلٔ‪ٜ‬خ طَطؼٖ ‪ٝ‬طزٌ‪ٝ ٢‬رٌ‪ٓ ٍٞٛ‬ؤُظ‪ٚ‬‬
‫_ح‪ ٚ٣‬حُِ‪ ٠‬حٗض رظو‪ ُٚٞ‬ى‪ ٙ‬؟ ‪ ٞٛ‬ى‪ٍ ٙ‬ىى ػِ‪ٝ ٠‬حكيس رظو‪ُٞ‬ي اٗ‪ٜ‬خ‬
‫ؿ‪ٜ‬ذ ػ٘‪ٜ‬خ ُوض ٗلٔ‪ٜ‬خ رظلزي؟‬
‫_أ‪ ٞٛ ٙٞ٣‬ى‪ٍ ٙ‬ى‪ٓ ُٟ ٟ‬خ ٓٔؼظ‪ ٚ٤‬رخُظز‪ُٔ ٕ٧ ٢‬خ طزو‪ٓ ٠‬ظـ‪ُٞ‬س‬
‫‪ٝ‬طو‪ ٠ُ ٠ُٞ‬اٗي رظلز‪٣ ٠٘٤‬زو‪ٓ ٠‬ل‪ ٖ٤‬ؿ‪ٓ َ٤‬ؼ٘‪ ٖٓ ٠‬حط٘‪ ٖ٤‬آخ حٗي‬
‫ٓزٔ‪١ٞ‬ش ػخ‪١‬ل‪٤‬خ ٓغ ؿ‪ُٞ‬ى رْ ٓو‪ َٜ‬ك‪ٝ ٠‬حؿزخط‪ ٚ‬حُظخٗ‪٤‬ش ٓؼخً‪٠‬‬

‫‪75‬‬
‫‪ٓٝ‬خػظ‪ٜ‬خ ٖٓ ‪ٛ‬زو‪ ٠‬كز‪٤‬زي ‪ٝ‬أظٖ حٗظ‪ ٠‬ػخٍكش ‪ٛ‬زو‪ ٠‬ا‪ ٚ٣‬؟ أ‪ ٝ‬اٗي‬
‫ٓظـ‪ُٞ‬س ٍحؿَ هخ‪ ْ٣‬رٌَ ‪ٝ‬حؿزخط‪ٓ ٚ‬ؼخً‪ ٠‬رْ ٓو‪ ٚ٣ٞٗ َٜ‬ك‪٠‬‬
‫ح‪ٛ٫‬ظٔخّ ‪ ّ٬ًٝ‬حُـٍِ ‪ٝ‬حُلذ ‪ٝ‬ؿخ‪ ٠ُ ّٚ٣‬أٗخ حُؼخُد‪ ،‬حَُ‪ٓٝ‬خٗٔ‪٠‬‬
‫حُ٘خػَ حُِ‪٣ ٠‬ويٍ ‪٣‬ـَهي رٌ‪ ّ٬‬كذ ‪ٝ‬ؿٍِ طَ‪ ٠ٟ‬ر‪ ٚ٤‬ؿَ‪ٍٝ‬ى‬
‫‪٣ٝ‬ؼ‪ٟٞ‬ي ػٖ حُِ‪ٗ ٠‬خه‪ٜ‬ي‪ ..‬أٓق ؿيح ‪٣‬خ ٓيحّ ٖٓ أٗخ ‪ٓ٬ًٝ‬ي ُ‪٤‬خ‬
‫ىُ‪ٞ‬هظ‪ ٠‬ا‪ٛ‬خٗش ‪ ٫‬أٓٔق ر‪ٜ٤‬خ ا‪٬١‬هخ‪.‬‬
‫‪ٝ‬هلض طزٌ‪ ٠‬ك‪ٔٛ ٠‬ض ‪ًٝ‬خٗض ػخؿِس ػٖ أ‪ٍ ٟ‬ى أٓخّ ً‪ ٚٓ٬‬حٌُ‪ٟ‬‬
‫ُْ طظ‪ٞ‬هغ أريح ك‪ ٠‬أٓ‪ٞ‬أ حُلَ‪ ٝٝ‬إٔ ‪ٍ ٌٕٞ٣‬ى كؼِ‪ ٚ‬ر‪ ٌٜٙ‬حُؤ‪ٞ‬س‬
‫‪ٝ‬حُظـَ‪٣‬ق ‪ٝ‬ظ٘ض ‪ٝ‬هظ‪ٜ‬خ أٗ‪ٓ ٚ‬ـ٘‪.ٕٞ‬‬
‫رؼي ًُي ر٘‪ ٍٜٞ‬طْ ٗير‪ُِ ٚ‬ؼَٔ ٓغ ٓـٔ‪ٞ‬ػش ٖٓ ُٓ‪٬‬ث‪ ٚ‬ك‪٠‬‬
‫اكي‪ ٟ‬حُٔيٕ حُـ٘‪ٞ‬ر‪٤‬ش‪ًٝ ،‬حص ‪ً ّٞ٣‬خٕ ؿخُٔخ ك‪ ٠‬اكي‪ ٟ‬حَُٔحًذ‬
‫حَُحٓ‪٤‬ش ػِ‪ٗ ٠‬خ‪١‬ت حُ٘‪٣ َ٤‬ظ٘خ‪ ٍٝ‬ه‪ٜٞ‬ط‪٣ٝ ٚ‬ظؤَٓ ‪ٛ‬للش ٓخء حُ٘‪َٜ‬‬
‫حُؼظ‪ ْ٤‬حُظ‪ً ٠‬خٗض طِٔغ ٖٓ حٗؼٌخّ ‪ٟٞ‬ء ْٗٔ حُظ‪َ٤ٜ‬س ػِ‪ٜ٤‬خ‬
‫‪ًٝ‬ؤٗ‪ٜ‬خ أٍ‪ٓ ٝ‬لَ‪ٗٝ‬ش رخُـ‪ٞ‬ح‪ٝ ،َٛ‬كـؤس ؿخءص كظخس ؿٔ‪ِ٤‬ش ‪ٝ‬أٗ‪٤‬وش‬
‫‪ٞ٘ٔٓٝ‬هش حُو‪ٞ‬حّ ‪ٝ‬ػ‪ٜٗٞ٤‬خ ٍُهخء ُ‪ ٕٞ‬كٔظخٗ‪ٜ‬خ حٌُ‪ً ١‬خٗض طَطي‪ٚ٣‬‬
‫‪ِٔٓٝ‬ض ػِ‪ ٠‬أهَ‪ً ٟ‬خٗض طـِْ ك‪ ٠‬حُطخ‪ُٝ‬ش حُظ‪ ٠‬أٓخٓ‪ٝ ٚ‬ؿِٔض‬
‫ٓؼ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬ىحٍ ر‪ٜٔ٘٤‬خ كي‪٣‬ؼخ ‪ٛ‬خٓٔخ‪ ٌ٘ٓٝ ،‬حُِلظش ح‪ ٠ُٝ٧‬حُظ‪ٝ ٠‬هؼض‬
‫ػ‪٘٤‬خ‪ ٙ‬ػِ‪ً ٠‬حص حُؼ‪ ٕٞ٤‬حٍُِهخء ىم هِز‪ ٚ‬رؼ٘ق ًٔخ ًخٕ ‪٣‬لِْ ‪ٗٝ‬ؼَ‬
‫إٔ "أً‪ "َ٤‬حُل‪٤‬خس ريأ ‪ َٟٔ٣‬ريحهِ‪ُ٣ٝ ٚ‬ل‪ ًَ ٢‬ه‪٣٬‬خ ٍ‪ٝ‬ك‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬هِز‪ٝ ،ٚ‬ح‪ٛ‬زق ريحهِ‪٣ ٚ‬و‪ ٖ٤‬حٗ‪ٜ‬خ ‪٣ ٖٓ ٠ٛ‬زلغ ػ٘‪ٜ‬خ‪٫ٝ ،‬كظض‬
‫حُلظخس ح‪ٛ‬ظٔخ ٓ‪ٗٝ ٚ‬ظَحط‪ ٚ‬اُ‪ٜ٤‬خ ٌُ٘‪ٜ‬خ ًخٗض ٓ٘ٔـٔش ٓغ ‪ٛ‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ ‪ُْٝ‬‬
‫ط‪ٜ‬ظْ ر‪ٍ ،ٚ‬ؿْ ‪ٓٝ‬خٓظ‪ ٚ‬حُ‪٬‬كظش ُِ٘ظَ‪ٝ ،‬أػ٘خء طلٌ‪ َٙ٤‬ك‪ ٠‬حٌُ‪ٛ‬خد اُ‪٠‬‬
‫‪١‬خ‪ُٝ‬ظ‪ٜٔ‬خ ‪ٝ‬حُظؼَف ػِ‪ٜ٤‬خ ‪ٝ‬ؿي‪ٔٛ‬خ طـخىٍحٕ حُطخ‪ُٝ‬ش ‪ٝ‬حًَُٔذ‪،‬‬
‫‪ٝ‬ري‪ ٕٝ‬طَىى هَؽ ‪ٍٝ‬حء‪ٔٛ‬خ‪ٝ ،‬طزؼ‪ٜٔ‬خ كظ‪ ٠‬كخٍهض كظخط‪ٛ ٚ‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ‬
‫‪ٝ‬حطـ‪ٜ‬ض حُ‪ ٠‬حكي ح‪٧‬ك‪٤‬خء حَُحه‪٤‬ش رخُٔي‪٘٣‬ش ‪ٝ‬ىهِض ر‪٤‬ض ػظ‪٤‬ن ‪٣‬وغ‬
‫ك‪٘ٓ ٠‬ظ‪ٜ‬ق ٗخٍع ‪ٝ‬حٓغ ػِ‪ ٠‬ؿخٗز‪ٍِٝٓ ٚ٤‬ػش حٗـخٍ ػخُ‪٤‬ش‪.‬‬

‫‪76‬‬
‫‪ٝ‬ػخى كَ‪٣‬ي اُ‪ٓ ٠‬ز٘‪ ٠‬حُ‪٤٠‬خكش حُٔو‪ ْ٤‬ك‪ٓ ٚ٤‬غ ُٓ‪٬‬ث‪ ُْٝ ٚ‬طلخٍه‪ٚ‬‬
‫ٓ‪ٓ٬‬ل‪ٜ‬خ ‪ِ٤١‬ش حُ‪ٞ‬هض‪ٝ ،‬ه‪ِ٤ُ ٠٠‬ظ‪٣ ٚ‬لٌَ ً‪٤‬ق ‪ٔ٣‬ظط‪٤‬غ ٍإ‪٣‬ظ‪ٜ‬خ َٓس‬
‫أهَ‪ٟ‬؟ ‪٤ًٝ‬ق ‪ ٌٚ٘ٔ٣‬حُظؼَف ػِ‪ٜ٤‬خ ك‪ ٠‬طِي حُٔي‪٘٣‬ش حُٔؼَ‪ٝ‬كش‬
‫رظؼ‪ٜ‬ذ أ‪ِٜٛ‬خ‪ ،‬هخ‪ٛ‬ش ك‪ٔ٤‬خ ‪٣‬و‪ ٚ‬ح‪٫‬هظَحد ٖٓ ٗٔخث‪ ٌُٚ٘ ،ْٜ‬أ‪ٛ‬زق‬
‫‪ َٟ٣ ٫‬ا‪ ٫‬كِْ ح‪ٍ٫‬طزخ‪ ١‬ر‪ٜ‬خ ٓ‪ٜٔ‬خ ًِل‪ ٚ‬ح‪.َٓ٧‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٠‬حُ‪ ّٞ٤‬حُظخُ‪ًٛ ٠‬ذ اُ‪ ٠‬حُز‪٤‬ض حُؼظ‪٤‬ن‪ٝ ،‬ظَ ‪٣‬ل‪ ّٞ‬ك‪ٖٓ ُٚٞ‬‬
‫أؿَ إٔ ‪َ٣‬ح‪ٛ‬خ أ‪ ٝ‬كظ‪ِٔ٣ ٠‬ق ‪٤١‬ل‪ٜ‬خ أ‪ٔ٣ ٝ‬ؼي‪ ٙ‬حُلع ‪ٝ‬طوَؽ ٖٓ‬
‫حُز‪٤‬ض‪ ٌُٖ ،‬كظ‪ ٚ‬هٌُ‪ٝ ،ٚ‬ك‪ٔ٘٤‬خ ًٍَ ٓلخ‪ُٝ‬ظ‪ ٚ‬ك‪ ٠‬حُ‪ ّٞ٤‬حٌُ‪ٚ٤ِ٣ ٟ‬‬
‫‪٫‬كع أكي حُ٘زخد هخ‪ ٠٘١‬حُ٘خٍع َٓ‪ًٛ ٍٙٝ‬خرخ ‪ٝ‬ا‪٣‬خرخ ‪ٗٝ‬ؼَ أٗ‪ٚ‬‬
‫ؿَ‪٣‬ذ ػٖ حُٔي‪٘٣‬ش‪ ،‬كخهظَد حُ٘خد ٓ٘‪ٓ ٚ‬خث‪ ٬‬ػٖ ٓزذ ط‪ٞ‬حؿي‪ ٙ‬ك‪٠‬‬
‫حُ٘خٍع‪ٝ ،‬حػظَ‪ ٝ‬كَ‪٣‬ي ػِ‪ٓ ٠‬ئحُ‪ٝ ٚ‬كيػض ٓ٘خىس رٔ‪٤‬طش ر‪ٜٔ٘٤‬خ‬
‫‪ًٝ‬خٕ ح‪٘٤ٓ َٓ٧‬ظ‪ ٫ُٞ ٠ٜ‬إٔ كَ‪٣‬ي ُٔق اكي‪ ٟ‬حُ٘‪ٞ‬حكٌ طُلظق ك‪ ٠‬ػٔخٍس‬
‫ٓوخرِش ُز‪٤‬ض كظخط‪ٝ ٚ‬هَؿض اكيح‪ ٖٛ‬ط٘خ‪ٛ‬ي ٓخ ‪٣‬ليع‪ٝٝ ،‬هظ‪ٜ‬خ هٍَ‬
‫إٔ ‪٣‬لظؼَ ٓ٘خؿَس ٓغ حُ٘خد ُؼَ ٗخكٌس كظخط‪ ٚ‬طلظق‪٣ٝ ،‬ظلون َٓحى‪ٙ‬‬
‫‪َ٣ٝ‬ح‪ٛ‬خ‪ ٌُٖ ،‬ح‪ َٓ٥‬طط‪ًٝ ،ٍٞ‬خى إٔ ‪٣‬وَؽ ػٖ حُٔ‪٤‬طَس‪٘٣ ُْٝ ،‬وٌ‬
‫كَ‪٣‬ي ‪ٝ‬هظ‪ٜ‬خ ح‪ٛ ٍَٝٓ ٫‬ي‪٣‬ن ُ‪ ٌ٘ٓ ٚ‬أ‪٣‬خّ حُـخٓؼش ًخٕ ٖٓ حُٔي‪٘٣‬ش‪،‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٖ٤‬طؼَف ػِ‪ ٠‬كَ‪٣‬ي ‪ ٢ٓٝ‬حُٔ٘خؿَس ىحكغ ػ٘‪ٝ ٚ‬طيهَ ر‪ٝ ٚ٘٤‬ر‪ٖ٤‬‬
‫حُ٘خّ ‪ٝ‬أهزَ‪ ْٛ‬رؤٗ‪٤ٟ ٚ‬ق ‪ًٝ‬خٕ ‪٣‬زلغ ػٖ ر‪٤‬ظ‪ٝ ،ٚ‬حٗظ‪ٜ‬ض حٌُِٔ٘ش‪.‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٠‬ر‪٤‬ض ‪ٛ‬ي‪٣‬و‪ ٚ‬كٌ‪ ٠‬كَ‪٣‬ي حُٔزذ حُلو‪٤‬و‪ٍٝ ٢‬حء ط‪ٞ‬حؿي‪ ٙ‬رٌُي‬
‫حُ٘خٍع ‪ٝ‬كو‪٤‬وش ٓ٘خػَ‪ِ١ٝ ٙ‬ذ ٖٓ ‪ٛ‬ي‪٣‬و‪ ٚ‬إٔ ‪ٔ٣‬خػي‪ ٙ‬رؤ‪٣َ١ ٟ‬وش‬
‫إٔ ‪ َٜ٣‬اُ‪ ٢‬حُلظخس‪ٍٝ ،‬ى ‪ٛ‬ي‪٣‬و‪ ٚ‬رؼي إٔ ظ‪َٜ‬ص ػِ‪ٓ٬ٓ ٠‬ل‪ٚ‬‬
‫ػ‪ٓ٬‬خص حُ‪٤٠‬ن‬
‫‪ -‬حُِ‪ ٠‬أٗض رظطِز‪ ٚ‬ى‪ ٙ‬ك‪ ٠‬ػَُك٘خ ‪ٝ‬طوخُ‪٤‬يٗخ ‪٣‬ؼظزَ ػ‪٤‬ذ ًَز‪ َ٤‬ك‪ ٠‬كو‪٠‬‬
‫‪٣‬خ كَ‪٣‬ي ‪ ٫ُٞٝ‬أٗي ؿَ‪٣‬ذ أٗخ ًخٕ ٍى كؼِ‪ٓ ٠‬ؼخى حهظِق ‪ٝ‬رؼي‪٣ ٖ٣‬خ‬
‫أه‪ ٢‬ى‪ٗ ٙ‬ـَ َٓح‪ٛ‬و‪ٝ ٖ٤‬حك٘خ ًزَٗخ ػِ‪ ٠‬حٌُ‪ ّ٬‬ى‪ ٙ‬ػ‪٤‬ذ حٗض ٍحؿَ‬
‫ٓظؼِْ ‪ٓٝ‬ظ٘‪ٗٝ ٍٞ‬ـخٍ ك‪ٝ ٠‬ظ‪٤‬لش ٓلظَٓش‬

‫‪77‬‬
‫‪ -‬أٗخ ٓخه‪ٜ‬يٕ ‪١‬زؼخ ‪ٛٝ‬يه٘‪ ٠‬أٗخ ٗ‪٤‬ظ‪ ٠‬ه‪ ٖٓٝ َ٤‬ه‪ٜ‬ي‪ ٟ‬أُؼذ أ‪ٝ‬‬
‫أطِٔ‪ٝ ٠‬أظٖ حٗض ػخٍف أه‪٬‬ه‪ٝ ،ْ٣ًٞ ٠‬ػ٘خٕ أػزض ُي ُكٖٔ‬
‫ٗ‪٤‬ظ‪ٝ ٠‬حٗ‪ٗ ٖٓ ٚ‬ـَ َٓح‪ٛ‬و‪ ٖ٤‬أٗخ ػخ‪ِ٣‬ى طَ‪ٝ‬ف ٓؼخ‪٣‬خ ٗوطز‪ٜ‬خ ٖٓ‬
‫أ‪ِٜٛ‬خ أٗخ كخْٓ اٗ‪ٜ‬خ كؼ‪ ٬‬ح‪ٔٗ٩‬خٗش حُِ‪ ٠‬ري‪ ٍٝ‬ػِ‪ٜ٤‬خ ٖٓ ٓ٘‪ٝ ٖ٤‬إ‬
‫‪ ٠ٛ‬ى‪ ٟ‬حُِ‪ٛ ٠‬ظٔؼيٗ‪. ٠‬‬
‫‪ ٫ٝ -‬كظ‪ ٠‬حُِ‪ ٠‬ػْ طو‪ ٍٞ‬ػِ‪ ٚ٤‬ى‪٘٣ ٙ‬لغ ‪٣‬خ كَ‪٣‬ي ُ‪ ٞ‬كظ‪ ٠‬حٗطزوض‬
‫حُٔٔخ ػِ‪ ٠‬ح‪ٔٓ ٍٝ٧‬ظل‪ َ٤‬طويٍ طظـ‪ُٛٞ‬خ‪.‬‬
‫‪ ٚ٤ُ -‬رظو‪ً ٍٞ‬ي‪ٝ ٙ‬ح‪ ٚ٣‬حُِ‪٘ٔ٣ ٠‬غ اٗ‪٣ ٚ‬ل‪ َٜ‬؟‬
‫‪ -‬حُِ‪٘ٔ٣ ٠‬غ اٗ‪ٜ‬خ ٖٓ ػ‪ِ٤‬ش ًَز‪ٝ َٙ٤‬ػ٘ي‪ٔٓ ْٜ٣‬ظل‪ َ٤‬ر٘ض ٖٓ ر٘خص‬
‫حُؼ‪ِ٤‬ش طظـ‪ ُٞ‬ؿ‪ٗ َ٤‬خد ٖٓ ػ‪ِ٤‬ظ‪ٜ‬خ كظ‪ ُٞ ٠‬حطويّ ُ‪ٜ‬خ حرٖ ٍث‪ْ٤‬‬
‫أَٓ‪ٌ٣‬خ ‪ٝ‬ؿخد ُ‪ٜ‬خ ً٘‪ ُٞ‬ح‪ٝ ٍٝ٧‬ه‪ٛ٬‬خ ٌِٓش حٌُ‪ٔ٣ ٕٞ‬ظل‪ َ٤‬طظـ‪ُٞ‬‬
‫ا‪ٝ ٫‬حكي ٖٓ ‪٫ٝ‬ى أػٔخٓ‪ٜ‬خ‪.‬‬
‫‪٣ -‬ؼ٘‪ ٠‬ا‪ٔٓ ٚ٣‬ظل‪ٝ َ٤‬ك‪ ٠‬أ‪َٗ ٟ‬ع ‪ٝ‬ى‪ ٖ٣‬حٌُ‪ ّ٬‬ى‪ٙ‬؟‬
‫‪ -‬ك‪َٗ ٠‬ع ػ‪ِ٤‬ظ‪ٜ‬خ ٖٓ هي‪ ْ٣‬ح‪ٓٝ ٍُ٧‬ليٕ ‪٣‬ويٍ ‪٣‬ـ‪َٗ َ٤‬ػ‪ٝ ْٜ‬حُِ‪٠‬‬
‫كخ‪ ٍٝ‬هزَ ًِي‪ًَ ٙ‬ظ‪ٓٝ َ٤‬ليٕ هيٍ ‪٣‬ـ‪ َٙ٤‬كِ‪ ٞ‬ػخ‪٤ٜٗ ِ٣‬لظ‪٣ ٠‬خ حرٖ‬
‫حُ٘خّ هِِ‪ٗ ٚ‬ـِي ك‪ ٠‬حُزِي ى‪ ٟ‬ػِ‪ ٠‬ه‪ٝ َ٤‬حٗٔ‪ ٠‬حُِ‪ ٠‬ك‪ٜٗ َٜ‬خث‪٠‬‬
‫‪ٝ‬حٗٔ‪ ٠‬اٗي ٗ‪ٞ‬كظ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حٍؿغ رِيى ك‪ ٠‬رلَ‪ٝ ٟ‬حطـ‪ٝ ُٞ‬حكيس ٖٓ ‪٘ٛ‬خى‬
‫طٌ‪ ٖٓ ٕٞ‬ط‪ٞ‬ري ‪ٝ‬ط٘ز‪ِٜ‬ي‬
‫‪ -‬أٗخ ‪ٔ٣‬ظل‪ َ٤‬حٓظِْٔ ‪ ٌٕٞ٣ ُّ٫ٝ‬ك‪ ٠‬كَ ‪ٝ‬أً‪٤‬ي ‪٬ٛ‬ه‪ ٠‬حُلَ ‪ٕ٧‬‬
‫حُِ‪ ٠‬ػخ‪ ٫ ِٙ٣‬ػ‪٤‬ذ ‪ ٫ٝ‬كَحّ أٗخ ػخ‪ ِ٣‬أطـ‪ ُٞ‬ػِ‪٘ٓ ٠‬ش هللا ‪ٍُٚٞٓٝ‬‬
‫‪٣ -‬خ كَ‪٣‬ي ر‪ ٕ٬‬طٌ‪ٍ ٕٞ‬حٓي ٗخٗلش ‪ٝ‬حٓٔغ ً‪ِ ،٠ٓ٬‬ػ٘يى ى‪ٌٖٔٓ ٙ‬‬
‫‪٣‬زو‪ ٠‬طٔ٘‪ ٚ‬ؿخُ‪٢‬‬
‫‪ٔ٣ -‬ظل‪ َ٤‬حطوِ‪ ٠‬ػٖ كِٔ‪ ٠‬رؼي ٓخ ُو‪٤‬ظ‪ٚ‬‬
‫‪٣ -‬زو‪ ٠‬حٗض حُـخٗ‪ ٠‬ػِ‪ٗ ٠‬لٔي ‪ٝ‬أٗخ ٗ‪ٜ‬لظي ‪ٝ‬ه‪.ٙ٬‬‬
‫رؼي هَ‪ٝ‬ؿ‪ ٖٓ ٚ‬ر‪٤‬ض ‪ٛ‬ي‪٣‬و‪ ٚ‬ظَ ‪٣٧‬خّ ‪٣‬لٌَ ٓخًح ٓ‪٤‬لؼَ ٖٓ أؿَ‬
‫طلو‪٤‬ن كِٔ‪ ٚ‬رخُِ‪ٝ‬حؽ ٓ٘‪ٜ‬خ ‪ِ٤١ٝ‬ش طِي ح‪٣٧‬خّ ًخٕ ‪ٌٛ٣‬ذ ًَ ‪ ّٞ٣‬اُ‪٠‬‬
‫‪78‬‬
‫حًَُٔذ حٌُ‪ٍ ٟ‬أ‪ٛ‬خ ك‪ ٚ٤‬ػِ‪ ٠‬أَٓ إٔ ‪َ٣‬ح‪ٛ‬خ َٓس أهَ‪٣ٝ ٟ‬ظليع‬
‫ٓؼ‪ٜ‬خ‪ًٝ ،‬خٕ ‪ َ٤ٔ٣‬ك‪ٞٗ ٠‬حٍع حُٔي‪٘٣‬ش ُؼَ حُ‪ٜ‬يكش طـٔؼ‪ ٚ‬ر‪ٜ‬خ ٌُٖ‬
‫ى‪ ٕٝ‬ؿي‪ٝ ،ٟٝ‬رؼي إٔ أ‪ٌٗٝ‬ض أ‪٣‬خّ ػِٔ‪ ٚ‬رظِي حُٔي‪٘٣‬ش إٔ ط٘و‪،٠٠‬‬
‫هٍَ إٔ ‪ٌٛ٣‬ذ اُ‪ ٠‬ر‪٤‬ض أ‪ِٜٛ‬خ ‪٣ٝ‬طِذ ‪٣‬ي‪ٛ‬خ‪ ٌُٚ٘ ،‬ػخى ٖٓ ‪٘ٛ‬خى‬
‫ٌٓٔ‪ ٍٞ‬حُوخ‪ َ١‬رؼي إٔ ٍك‪ ٞ‬أر‪ٛٞ‬خ ٍك‪٠‬خ هخ‪١‬ؼخ‪ًٝ ،‬خٗض أؿ‪ٞ‬حء‬
‫حُِوخء ٓ٘ل‪ٗٞ‬ش رخُظ‪ٞ‬طَ ‪ٗٝ‬ؼَ كَ‪٣‬ي أٗ‪ً ٚ‬خٕ ؿ‪َٓ َ٤‬ؿ‪ٞ‬د ر‪ٖٓ ٚ‬‬
‫ريح‪٣‬ش اك‪ٜ‬خك‪ ٚ‬ػٖ ٓزذ ُ‪٣‬خٍط‪ ًٚٗٞ ٫ُٞٝ ٚ‬ؿَ‪٣‬زخ ‪ٝ‬أٗ‪٤ٟ ٚ‬ل‪ْٜ‬‬
‫ٌُخٗ‪ٞ‬ح ‪َ١‬ى‪َ١ َٗ ٙٝ‬ىس‪ًٝ ،‬خٕ ‪٣‬ظٔ٘‪ ٠‬إٔ ‪ِٔ٣‬ق ‪ ُٞٝ‬ظِ‪ٜ‬خ أػ٘خء‬
‫ط‪ٞ‬حؿي‪٘ٛ ٙ‬خى ٌُٖ ًُي أ‪٠٣‬خ ًخٕ ٖٓ ‪ ٖٟٔ‬حُٔٔظل‪٬٤‬ص‪.‬‬
‫حٗو‪٠‬ض أ‪٣‬خّ ػِٔ‪ًٝ ٚ‬خٕ ػِ‪ ٚ٤‬إٔ ‪٣‬ـخىٍ ٓز٘‪ ٠‬حُ‪٤٠‬خكش ٓغ ُٓ‪٬‬ث‪ٚ‬‬
‫‪َ٣ٝ‬كَ ػٖ حُٔي‪٘٣‬ش‪ٔ٣ ُْ ٌُٚ٘ ،‬ظِْٔ ‪ٝ‬حٓظؤؿَ ٌٓخٗخ آهَ ‪٣‬و‪ ْ٤‬ك‪ٚ٤‬‬
‫كظ‪٣ ٠‬ظلون كِٔ‪ٝ ،ٚ‬كٌَ ك‪ ٠‬حٌُ‪ٛ‬خد اُ‪ ٠‬أكي ٍؿخٍ حُي‪ ٖ٣‬حٌُ‪ٔٓ ٟ‬غ‬
‫ػ٘‪ً ٚ‬ؼ‪َ٤‬ح ٌٓ٘ ‪ ُٚٞٛٝ‬اُ‪ ٠‬حُٔي‪٘٣‬ش أٗ‪ٍ ٚ‬ؿَ ‪٣‬و‪ ٍٞ‬حُلن ‪٣ٝ‬يػ‪ ٞ‬اُ‪ٚ٤‬‬
‫‪٣ ٫ٝ‬و٘‪ ٠‬ك‪ ٠‬هللا أكيح ‪ٝ‬طليع اُ‪ ٠‬حُ٘‪٤‬ن ‪ٝ‬أهزَ‪ ٙ‬رٔخ ‪٣َ٣‬ي‪ًٝ ٙ‬خٕ‬
‫كي‪٣‬ؼ‪٘ٓ ٖٓ ًِٚ ٚ‬طِن حُي‪ٝ ٖ٣‬إٔ ‪ِ١‬ز‪ ٚ‬كن َٓ٘‪ٝ‬ع ‪٣ ٫‬وخُق حُي‪ٖ٣‬‬
‫‪ٝ‬حُٔوخُلش ك‪ٔ٤‬خ ‪٣‬لؼِ‪ ٚ‬أ‪ َٛ‬حُلظخس‪ِ١ٝ ،‬ذ ٖٓ حُ٘‪٤‬ن إٔ ‪ٌٛ٣‬ذ اُ‪ْٜ٤‬‬
‫‪٣ٝ‬و٘ؼ‪ ْٜ‬رخُٔ‪ٞ‬حكوش ‪٣ٝ‬ؤَٓ‪ ْٛ‬ح‪٣ ٫‬وخُل‪ٞ‬ح حُي‪ٝ ٖ٣‬حَُ٘ع رؤػَحف‬
‫‪ٝ‬ػخىحص ٓخ أٍِٗ هللا ر‪ٜ‬خ ٖٓ ِٓطخٕ‪ ٌُٖ ،‬حُ٘‪٤‬ن كخ‪ ٍٝ‬اه٘خع كَ‪٣‬ي‬
‫رخُظوِ‪ ٠‬ػٖ طِي حُلٌَس ‪ٜٗٝ‬ل‪ ٚ‬إٔ ‪٣ ٫‬لظق حُ٘خٍ ػِ‪ٗ ٠‬لٔ‪ ،ٚ‬هخ‪ٛ‬ش‬
‫أٗ‪ٔ٣ ٚ‬ظط‪٤‬غ إٔ ‪٣‬ظِ‪ٝ‬ؽ ؿ‪َٛ٤‬خ ‪ ْ٤ُٝ‬رخُ‪ٍَٝ٠‬س طِي حُلظخس ‪ٍٝ‬ى كَ‪٣‬ي‬
‫ػِ‪ ٚ٤‬رؼي إٔ ‪٫‬كع ٓ‪ٓ٬‬ق حُ٘‪٤‬ن حُظ‪ ٠‬طـ‪َ٤‬ص ‪ٗٝ‬زَس ‪ٞٛ‬ط‪ ٚ‬حُظ‪٠‬‬
‫ًخٗض طَطؼٖ رؼي ٓٔخع حْٓ ػخثِظ‪ٜ‬خ‬
‫‪ -‬رْ أٗخ ػخ‪ ِ٣‬حطـ‪ ُٞ‬ح‪ٔٗ٩‬خٗش ى‪ ٟ‬رخٌُحص ‪٣‬خ ٗ‪٤‬ن ‪ ٫ٝ‬ك‪ ٠‬كخؿش ك‪٠‬‬
‫حُي‪ ٖ٣‬طٔ٘غ اٗ‪ ٠‬حهظخٍ ‪ٝ‬حكيس ٓؼ‪٘٤‬ش ػٖ ؿ‪َٛ٤‬خ أ‪ ٝ‬اٗ‪ ٠‬أكذ ‪ٝ‬حكيس‬
‫‪ٝ‬حرو‪ ٠‬ػخ‪ ِ٣‬أطـ‪ُٛٞ‬خ ك‪ ٠‬حُل‪ ٠ٛ ٫ٝ ٍ٬‬حُٔ٘خػَ ى‪٠ٗ ٖٓ ٟ‬ء‬
‫هِو‪ٍ ٚ‬ر٘خ ؿ‪ٞ‬حٗخ‬

‫‪79‬‬
‫‪ٓ -‬ليٕ هخٍ ك‪ٓ ٠‬خٗغ ٖٓ ٗخك‪٤‬ش حُي‪ ٖ٣‬رْ حُي‪ ٖ٣‬ر‪٤‬و‪ ٫ٝ ٍٞ‬طِو‪ٞ‬ح‬
‫رؤ‪٣‬ي‪ ٌْ٣‬اُ‪ ٠‬حُظ‪ٓٝ ٌِٜٚ‬خىحّ أ‪ َٛ‬حُز٘ض حُِ‪ ٠‬حٗض ػخ‪ِٛ٣‬خ ٖٓ‬
‫ٓ‪ٞ‬حكو‪٣ ٖ٤‬زو‪ ٠‬ه‪ ٙ٬‬حٍ‪ ٠ٟ‬رويٍى ‪ٞٗٝ‬ف ؿ‪َٛ٤‬خ‬
‫‪ -‬ه‪ٜ‬يى كٌٔ‪ ٖٓ ْٜ‬هيٍ‪ٝ ،١‬رؼي‪ ٖ٣‬ى‪ٞٓ ٖٓ ٍٝ‬حكو‪ْٜٗ٧ ٖ٤‬‬
‫ٓوظَػ‪َٗ ٖ٤‬ع ؿي‪٣‬ي ‪٣‬خ ٓ‪ٗ٫ٞ‬خ َٗع ر‪٤‬و‪ ٍٞ‬اٗ‪ٜ‬خ ‪ ُّ٫‬طظـ‪ٝ ُٞ‬حكي‬
‫ٖٓ حُؼ‪ِ٤‬ش كظ‪ ٖٓ ُٞ ٠‬ػخ‪ِ٣‬ح‪ٝ ٙ‬رؼي‪ ٖ٣‬حُح‪ ٟ‬حُ٘خّ ى‪٣ ٍٝ‬ز٘‪ٞ‬ح‬
‫حُـ‪ٞ‬حٓغ ك‪ ًَ ٠‬كظش ‪٣ٝ‬ظزخ‪ٞٛ‬ح رلؼَ حُو‪ٝ َ٤‬حًُِخس ػِ‪ ٠‬حُلوَح ‪ٝ‬ك‪٠‬‬
‫ٗلْ حُ‪ٞ‬هض ‪٣‬وخُل‪ٞ‬ح َٗع هللا رَ٘ع ؿي‪٣‬ي ػ٘خٕ ى‪ ٙ‬حُِ‪ٍٝ ٠‬ػ‪ٖٓ ٙٞ‬‬
‫ؿي‪ٝ‬ى‪ٓٝ ْٛ‬ليٕ ‪٣‬ويٍ ‪٣‬وق ‪٣‬و‪ ُْٜٞ‬كَحّ ػِ‪ ٌْ٤‬كظ‪ ٠‬حٗض ‪٣‬خ ٓ‪ٗ٫ٞ‬خ‬
‫هخ‪٣‬ق طو‪ٓ ُْٜٞ‬غ اٗي ُ‪ٜٗ َ٤‬خٍ طوطذ ُِ٘خّ ػٖ حُلن ‪ٝ‬حُؼيٍ‬
‫‪٣ -‬خ ٓ‪٤‬ي‪ ٟ‬حػظزَ‪ٞٓ ٖٓ ْٛ‬حكو‪ٝ ٖ٤‬ه‪ٝ ٙ٬‬أظٖ ٖٓ كو‪ْٜ‬‬
‫‪َ٣‬ك‪ٞ٠‬ح ‪ٓ ٟ٧‬زذ ى‪ ٟ‬ر٘ظ‪ٔٛٝ ْٜ‬خ أكَحٍ ‪.‬‬
‫‪ ٖٓ -‬ؿ‪ٓ َ٤‬خ طخهي كَ‪ٛ‬ش ط٘‪ٞ‬ف حُؼَ‪ ْ٣‬حُِ‪ٓ ٠‬ظويّ ُ‪ٜ‬خ ‪٣ٝ‬ؼَك‪ٞ‬ح‬
‫ٍأ‪ٜ٣‬خ ‪٣‬خ ٓ‪ٗ٫ٞ‬خ ؟‬
‫‪ -‬حر‪ٛٞ‬خ حػِْ رٔ‪ِٜ‬لظ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬هِض ُي ‪ٔٛ‬خ حكَحٍ ‪ ٫ٝ‬ى‪ًٔ ٙ‬خٕ ‪ٟ‬ي‬
‫حُي‪ ٖ٣‬ا‪٣‬خى؟‬
‫‪ٝ -‬هللا ٖٓ ػخٍف ‪٣‬خ ٗ‪٤‬ن رْ حُِ‪ ٠‬أػَك‪ ٚ‬إٔ أً‪٤‬ي ٓل‪ ٖ٤‬اُ‪ٍِ٘٣ ٚ‬‬
‫ى‪٣ ٖ٣‬وِ‪ ٠‬ك‪ ٚ٤‬اٗٔخٗش ًخِٓش ح‪٤ِٛ٧‬ش ‪ٓٝ‬وِ‪ٞ‬هش ٖٓ ُلْ ‪ٝ‬ىّ ‪ٔ٣ٝ‬خ‪ٟٝ‬‬
‫ر‪ٜ٘٤‬خ ‪ٝ‬ر‪ ٖ٤‬حُـْ٘ ح‪٥‬هَ‪ٝ ،‬رَ‪٣ ٟٞ‬لٌْ ػِ‪ٜ٤‬خ طزو‪ ُٟ ٠‬هطؼش‬
‫ٗطَٗؾ ك‪ ٠‬ا‪٣‬ي أ‪ِٜٛ‬خ ‪٣‬لًَ‪ٛٞ‬خ ُ‪ٓ ٟ‬خ ‪ٔٛ‬خ ػخ‪. ٖ٣ِ٣‬‬
‫***********‬
‫‪ًٝ‬حص ‪ ّٞ٣‬ؿٔؼظ‪ ٚ‬حُ‪ٜ‬يكش ر‪ٜ‬خ أه‪َ٤‬ح ك‪ٗ ٠‬لْ حٌُٔخٕ حٌُ‪ٍ ١‬أ‪ٛ‬خ‬
‫ك‪َٓ ٍٝ٧ ٚ٤‬س ‪ًٝ‬خٗض ٓؼ‪ٜ‬خ ‪ٛ‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ كخهظَد ٓ٘‪ٜٔ‬خ ‪ٝ‬أري‪ٍ ٟ‬ؿزظ‪ ٚ‬ك‪٠‬‬
‫حُلي‪٣‬غ ٓؼ‪ٜ‬خ ‪ ٌُٖٝ‬هزَ إٔ طَى ػِ‪ِ١ ٠‬ز‪ٗ ٚ‬خ‪ٛ‬ي‪ ٙ‬حرٖ ػٔ‪ٜ‬خ حٌُ‪ٟ‬‬
‫ًخٕ ٓظ‪ٞ‬حؿيح رخٌُٔخٕ ‪ٝ‬ط٘خؿَ ٓؼ‪ٝ ٚ‬حٗظي حُ٘ـخٍ كظ‪ ٠‬ط‪ ٍٜٞ‬حرٖ‬
‫ػٔ‪ٜ‬خ ‪١ٝ‬ؼٖ كَ‪٣‬ي رٌٔ‪ً ٖ٤‬خٕ ٓ‪ٟٞٞ‬ػخ ػِ‪ ٠‬اكي‪ ٟ‬حُطخ‪٫ٝ‬ص‪ٝ ،‬هزَ‬
‫‪80‬‬
‫إٔ ‪٣‬لَ ‪ٛ‬خٍرخ ط‪ٜ‬خىف ‪ ٝ‬ؿ‪ٞ‬ى أكي ‪ٟ‬زخ‪ ١‬حَُ٘‪١‬ش ٓغ أَٓط‪ ٚ‬رخًَُٔذ‬
‫‪ٝ‬أهَؽ حُ‪٠‬خر‪٬ٓ ٢‬ك‪ٝ ٚ‬أٗ‪ َٜٙ‬ك‪ٝ ٠‬ؿ‪ٝ ٜٚ‬حٓظ‪ٞ‬هل‪ٝ ٚ‬طْ حٓظيػخء‬
‫حَُ٘‪١‬ش ‪ٝ‬ح‪ٓ٩‬ؼخف‪.‬‬
‫ك‪ ٠‬حُٔٔظ٘ل‪ ٌٖ٣ ُْ ،٠‬حُـَف ٗخكٌح ‪ٝ‬طْ اٗوخً ك‪٤‬خس كَ‪٣‬ي ‪ٝ‬رؼي إٔ‬
‫حٓظؼخى ‪ٝ‬ػ‪ٝ ٚ٤‬ؿي حَُٔٔ‪ٟ‬ش طؼط‪ ٚ٤‬هطخرخ ‪ٝ‬أهزَط‪ ٚ‬رؤٕ كظخس ؿٔ‪ِ٤‬ش‬
‫ك‪َ٠‬ص ‪ٝ‬طًَظ‪ ،ُٚ ٚ‬أهٌ كَ‪٣‬ي حُوطخد ٓ٘‪ٜ‬خ ‪ٝ‬كظل‪ٝ ٚ‬هَأ ك‪" ٚ٤‬أُق‬
‫ٓ‪ٓ٬‬ش ػِ‪٤‬ي ‪ٝ‬أٗخ أٓلش ؿيح ٌَُ حُِ‪ ٠‬ك‪ُ َٜ‬ي رٔزز‪ ،٠‬أٗخ ػَكض‬
‫ًَ حُِ‪ ٠‬ػِٔظ‪ ٚ‬ػ٘خٗ‪ٝ ..٠‬ػخٍك‪ ٚ‬اٗي حٗٔخٕ ٓلظَّ ‪ٝ‬أ‪ ٟ‬ر٘ض‬
‫طظٔ٘خى ٌُٖ ر ٌلخ‪٣‬ش ًي‪ ٙ‬أٍؿ‪ٞ‬ى ‪ٝ‬حٍؿغ ‪ِٛ٧‬ي ‪ٝ‬حٗٔخٗ‪ٗ٧ ٠‬ي طٔظخ‪َٛ‬‬
‫‪ٝ‬حكيس أكٖٔ ٓ٘‪ ٠‬رٌظ‪ٝ َ٤‬حكيس طٔظلن طؼَٔ ػ٘خٗ‪ٜ‬خ ًَ ى‪..ٙ‬‬
‫‪ٛٝ‬يه٘‪ ٠‬أٗخ ػخٍك‪٤ٜٗ ٚ‬ز‪ٍٝ ٠‬ح‪٤ٟ‬ش ر‪ُٓ ٖٓ ٚ٤‬خٕ ‪ ٕ٫‬ى‪ ٙ‬هيٍ‪..ٟ‬‬
‫‪٤َٛ‬خّ " ‪ًٝ‬خٗض ‪ ٠ٛ ٌٙٛ‬حَُٔس ح‪ ٠ُٝ٧‬حُظ‪ ٠‬ػَف ك‪ٜ٤‬خ حٓٔ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬ك‪ْٜ‬‬
‫ٖٓ هطخر‪ٜ‬خ أٗ‪ٜ‬خ طَ‪٣‬ي‪ٌُٜ٘ ٙ‬خ طوخف ػِ‪ ٖٓ ٚ٤‬أ‪ِٜٛ‬خ كخُىحى ا‪َٛ‬حٍح‬
‫ٌٔخ رلِْ حُِ‪ٝ‬حؽ ٓ٘‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬ؿخءط‪ ٚ‬كٌَس ُٔلخ‪ُٝ‬ش ؿي‪٣‬يس‪،‬‬ ‫‪ٝ‬ػِ‪ٔ٣‬ش ‪ٝ‬طٔ ُ‬
‫‪ٝ‬حط‪ َٜ‬ر‪ٜ‬ي‪٣‬و‪ ٚ‬حُ‪ٞ‬ك‪٤‬ي رخُٔي‪٘٣‬ش‪ِ١ٝ ،‬ذ ٓ٘‪ ٚ‬إٔ ‪ٌٛ٣‬ذ اُ‪ ٠‬أ‪ِٜٛ‬خ‬
‫‪٣ٝ‬وزَ‪ ْٛ‬أٗ‪ٔٓ ٚ‬ظؼي ُ‪٬‬ى‪٫‬ء رؤه‪ٞ‬حٍ ط٘ل‪ ٠‬ػٖ حر٘‪ ْٜ‬ط‪ٜٔ‬ش حَُ٘‪ٝ‬ع‬
‫ك‪ ٠‬هظِ‪ ،ٚ‬رَ٘‪ ١‬حٕ ‪٣‬ل‪ َٜ‬ػِ‪ٞٓ ٠‬حكوظ‪ ْٜ‬ػِ‪ِ١ ٠‬ز‪ ٚ‬حُِ‪ٝ‬حؽ ٖٓ‬
‫ر٘ظ‪٣ٝ ْٜ‬ؼِ٘‪ًُ ٕٞ‬ي هزَ ح‪٩‬ى‪٫‬ء رؤه‪ٞ‬حُ‪ ٚ‬أٓخّ حُ٘‪٤‬خرش‪.‬‬
‫‪ٝ‬رؼي ٓلخ‪٫ٝ‬ص ‪ٝ‬حط‪ٜ‬خ‪٫‬ص ٓ‪ٓٞ‬ؼش ‪ٗ٩‬وخً حر٘‪ ٖٓ ْٜ‬حُٔـٖ ر٘ظ‪٠‬‬
‫حُطَم حُظ‪ ٠‬رخءص ًِ‪ٜ‬خ رخُلَ٘ ‪ٝ‬حكن ‪ٝ‬حُي ‪٤َٛ‬خّ ٓ‪٠‬طَح ػِ‪ِ١ ٠‬ذ‬
‫حُِ‪ٝ‬حؽ ٖٓ أؿَ حٗوخً رٖ ػٔ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬طلخى‪٣‬خ ُل‪٤٠‬لش أًزَ هي طِلن‬
‫رخُؼخثِش ‪ٝ‬ط‪ٜ‬زق ٓززخ ك‪ ٠‬هٔخٍس حُؼخثِش ك‪ ٠‬ح‪ٗ٫‬ظوخرخص حُزَُٔخٗ‪٤‬ش‬
‫‪َٓ ٍٝ٧‬س ٌٓ٘ حُؼ‪ٜ‬ي حٌُِٔ‪.٠‬‬
‫ُْ ‪ ٌٖ٣‬أكي ػِ‪ٝ ٠‬ؿ‪ ٚ‬ح‪ ٍٝ٧‬أًؼَ ٓؼخىس ٖٓ كَ‪٣‬ي ك‪ ٖ٤‬طلون‬
‫كِٔ‪ٝ ٚ‬ػخى اُ‪ ٠‬رِي‪ٓٝ ٙ‬ؼ‪ ٚ‬كز‪٤‬زظ‪ ٚ‬رؼي إٔ أ‪ٛ‬زلض ُ‪ٝ‬ؿظ‪ٝ ،ٚ‬رؼي حٕ‬
‫طؼخك‪ ٠‬طٔخٓخ ٖٓ ح‪ٛ‬خرظ‪ ٚ‬ؿخءص حُِلظش حُظ‪ً ٠‬خٕ ‪٘٣‬ظظَ‪ٛ‬خ ُ‪٤‬طلت‬
‫ُ‪٤ٜ‬ذ ٗ‪ٞ‬ه‪ ٚ‬اُ‪ٜ٤‬خ ‪ًٝ‬خٗض ُ‪ٝ‬ؿظ‪ٔٓ ٚ‬ظِٔٔش طٔخٓخ ُ‪ ُْٝ ٚ‬طوـَ أ‪ٝ‬‬
‫‪81‬‬
‫طظٔ٘غ ًؼَ‪ٝ ،ّٝ‬ح‪ٛ‬طيّ ُ‪٤ٜ‬ذ ٗ‪ٞ‬ه‪ٍٝ ٚ‬ؿزظ‪ ٚ‬رـزَ ؿِ‪٤‬ي‪ٛ‬خ ‪ُْٝ‬‬
‫‪ٌُ٣‬د ٓ٘‪٤ٗ ٚ‬جخ‪ٛٝ ،‬يأص حُ٘خٍ ػْ حٗطلؤص ‪ٝ‬حُؼِؾ ًٔخ ‪.ٞٛ‬‬
‫حٓظخء كَ‪٣‬ي ٖٓ رَ‪ٝ‬ى ُ‪ٝ‬ؿظ‪ ٚ‬أػ٘خء ُوخء ؿٔي‪ٜٔ٣‬خ‪ًٝ ،‬خٕ ‪٣‬ظٖ إٔ‬
‫ًُي رٔزذ هـِ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬ه‪ٞ‬ك‪ٜ‬خ ك‪ ٠‬أ‪ُ ٍٝ‬وخء ر‪ٜٔ٘٤‬خ‪ٝ ،‬رؼي ػيس ُوخءحص‬
‫طخُ‪٤‬ش ؿ‪ َّ٤‬طلخ‪ِٜ٤ٛ‬خ أًؼَ ٖٓ َٓس ‪ٝ‬كخ‪ٓ ٍٝ‬ي ؿٔ‪ ٖٓ ٍٞ‬حُظلخ‪ْٛ‬‬
‫‪ٝ‬حُٔ‪ٞ‬ىس ر‪ٜٔ٘٤‬خ ٖٓ أؿَ ػ‪٬‬ؽ رَ‪ٝ‬ى ٓ٘خػَ‪ٛ‬خ ٓؼ‪ٝ ٚ‬ػيّ طـخ‪ٝ‬ر‪ٜ‬خ‬
‫أ‪ ٝ‬اكٔخٓ‪ٜ‬خ ر٘‪٠‬ء أػ٘خء حُؼ‪٬‬هش ٌُ٘‪ ٚ‬كَ٘ ك‪ ٠‬إٔ ‪٣‬لَى ك‪ٜ٤‬خ‬
‫ٓخً٘خ‪ًٝ ،‬خٗض ٓلخ‪٫ٝ‬ط‪ٜ‬خ ُِظـخ‪ٝ‬د ٓؼ‪ٓ ٚ‬لظؼِ‪ٝ ٚ‬طؼ‪ َ٤‬ػ‪ٜ‬ز‪٤‬ظ‪،ٚ‬‬
‫‪ٝ‬كِ٘ض حُطز‪٤‬زش حُظ‪ ٠‬طَىىح ػِ‪ٜ٤‬خ ‪ًٝ‬خٗض طوزَ‪ ٙ‬أٗ‪ٝ ٫ ٚ‬ؿ‪ٞ‬ى ‪ٟ٧‬‬
‫ٓزذ ‪١‬ز‪ُ ٠‬زَ‪ٝ‬ى ُ‪ٝ‬ؿظ‪ٍٝ ٚ‬ؿلض إٔ ‪ ٌٕٞ٣‬حُٔزذ ٗلٔ‪ُ ٠‬ظَ‪ٝ‬ف‬
‫َٓص ر‪ٜ‬خ ك‪١ ٠‬ل‪ُٞ‬ظ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬أػَص ػِ‪ٜ٤‬خ ‪ٜٗٝ‬لظ‪ ٚ‬حُطز‪٤‬زش إٔ ‪ٍِٝ٣‬ح‬
‫‪١‬ز‪٤‬ذ أَٓح‪ٗ ٝ‬لٔ‪٤‬ش ٌُٖ كظ‪ ٠‬حُؼ‪٬‬ؽ حُ٘لٔ‪٣ ُْ ٠‬ؼَٔ ح‪٣ ٝ‬ؼط‪ ٠‬ػٔش‬
‫أَٓ ك‪ ٠‬حُ٘لخء أ‪ ٝ‬اكيحع أ‪٣‬ش ٗظ‪٤‬ـش ا‪٣‬ـخر‪٤‬ش‪َٓٝ ،‬ص أٓخر‪٤‬غ ى‪ٕٝ‬‬
‫ؿي‪٣‬ي ‪.‬‬
‫‪ًٝ‬حص ُ‪ِ٤‬ش ًخٕ كَ‪٣‬ي ُْ ‪٤٣‬ؤّ ‪ٝ‬أػ٘خء ٓلخ‪ُٝ‬ش ؿي‪٣‬يس ًخٕ ك‪ٜ٤‬خ ٓؼَ‬
‫رًَخٕ ػخثَ ‪٣‬وٌف كٔٔ‪ ٚ‬رو‪ٞ‬س ‪ٝ‬رؼ٘ق ‪ٝ‬رؼي إٔ هٔيص ٗخٍ‪ٛٝ ٙ‬يأص‬
‫ػ‪ٍٞ‬ط‪ ،ٚ‬ك‪ٞ‬ؿت رؤٕ ُ‪ٝ‬ؿظ‪ ٚ‬ك‪ٓ ٠‬زخص ػٔ‪٤‬ن ‪ ُْٝ‬طٌٖ ط٘ؼَ رؤ‪ٟ‬‬
‫ٔز‪ٜ‬خ‬
‫ٗ‪٠‬ء‪ ،‬حٗلـَ ؿ‪٤‬ظ‪ٍٝ ٚ‬حف ‪َ٠٣‬د ُ‪ٝ‬ؿظ‪ً ٚ‬خُٔـ٘‪ُ ٣ٝ ٕٞ‬‬
‫‪٘٣ٝ‬ؼظ‪ٜ‬خ رخُزخٍىس ػي‪ٔ٣‬ش ح‪٩‬كٔخّ‪ًٝ ،‬خٕ ‪ٔ٣‬ظلِ‪ ٙ‬أًؼَ أٗ‪ٜ‬خ كظ‪٠‬‬
‫أػ٘خء ‪َٟ‬ر‪ُٜ ٚ‬خ ُْ طٌٖ ط‪َٜ‬م أ‪ ٝ‬طٔظـ‪٤‬غ‪.‬‬
‫‪ٝ‬ك‪ ٠‬حُ‪ ّٞ٤‬حُظخُ‪ ٠‬ؿِْ كَ‪٣‬ي ك‪ٌٓ ٠‬ظز‪ًٝ ٚ‬خٕ ‪ُ٫‬حٍ ٓ‪ٜٓٞٔ‬خ‬
‫‪ٝ‬كِ‪٘٣‬خ رٔزذ ٓخ آُض اُ‪ ٚ٤‬ػ‪٬‬هظ‪ ٚ‬رِ‪ٝ‬ؿظ‪ًٝ ٚ‬خٕ ‪٣‬ليع ٗلٔ‪ٚ‬‬
‫‪ٓ -‬ؼو‪ ٍٞ‬طٌ‪ ٠ٛ ٕٞ‬ى‪ ٟ‬ح‪ٔٗ٩‬خٗ‪ ٚ‬حُِ‪ ٠‬كز‪٤‬ظ‪ٜ‬خ ؟ ٓؼو‪ ٍٞ‬طٌ‪ ٕٞ‬ر٘ض‬
‫رخُـٔخٍ حُِ‪٣ ٠‬وطق ػوَ أ‪ٍ ٟ‬حؿَ ‪ٝ‬طزو‪ ٠‬رخٍىس ك‪٘ٓ ٠‬خػَ‪ٛ‬خ ًي‪ٙ‬‬
‫؟ ‪١‬ذ حطـ‪ُٞ‬ط٘‪ ٚ٤ُ ٠‬؟ ‪ ٚ٤ُٝ‬رؼظض حُـ‪ٞ‬حد حُِ‪ً ٠‬خٕ ٓزذ ك‪ ٠‬حٗ‪٠‬‬
‫أك‪ ْٜ‬اٗ‪ٜ‬خ ػخ‪ِ٣‬حٗ‪ ٠‬؟ ‪١‬ذ ً٘ض أػَف اٗ‪ٜ‬خ ًي‪ ٙ‬هزَ حُـ‪ٞ‬حُ حُح‪ٟ‬؟‬

‫‪82‬‬
‫ى‪ ٟ‬كخؿش ٓخطظؼَكٖ ؿ‪ َ٤‬رؼي ٓخ حَُحؿَ ‪٣‬ظولَ ػِ‪ ٚ٤‬رخد ‪ٞٛ‬‬
‫‪َٓٝ‬حط‪ٝ ٚ‬طزو‪ ٠‬ك‪. ُٚ٬‬‬
‫‪ٝ‬هطغ ك‪ٞ‬حٍ‪ٓ ٙ‬غ ٗلٔ‪ٝ ٚ‬ه‪ٞ‬ف ُٓ‪ِ٤‬ظ‪ ٚ‬أٓخّ ٌٓظز‪َٓ ٍٝ٧ٝ ٚ‬س ٗظَ‬
‫اُ‪ ٠‬ؿٔي‪ٛ‬خ رَؿزش ‪ٝ‬ىهن ك‪ ًَ ٠‬طلخ‪ٝ ِٚ٤ٛ‬كيػظ‪ٗ ٚ‬لٔ‪ ٚ‬إٔ ‪٣‬ؼظٌٍ‬
‫ػٖ ا‪ٛ‬خٗظ‪ُٜ ٚ‬خ ك‪ ٖ٤‬ػزَص ُ‪ ٚ‬ػٖ ٓ٘خػَ‪ٛ‬خ‪ٝ ،‬إٔ ‪٣‬زيأ ٓؼ‪ٜ‬خ ػ‪٬‬هش‬
‫‪٣‬ؼ‪ ٝٞ‬ر‪ٜ‬خ ٓخ ‪٘٣‬و‪ٓ ٜٚ‬غ ُ‪ٝ‬ؿظ‪ ٌُٚ٘ ٚ‬طوِ‪٣َٓ ٚ‬ؼخ ٖٓ ‪ٓٞٓٝ‬ظ‪ٚ‬‬ ‫ّ‬
‫‪ٍٝ‬ك‪ ٞ‬كٌَس حُو‪٤‬خٗش ‪ٝ‬ػخى ُِظلٌ‪ َ٤‬ك‪٤ٛ" ٠‬خّ" َٓس أهَ‪ً ٟ‬لز‪٤‬زظ‪ٚ‬‬
‫حُظ‪ ٠‬كؼَ حُٔٔظل‪ ٖٓ َ٤‬أؿِ‪ٜ‬خ‪ٗ ّ٫ٝ ،‬لٔ‪ ٚ‬ػِ‪َٟ ٠‬ر‪ُٜ ٚ‬خ‪ٝ ،‬طو‪َ٤‬‬
‫أٗ‪ٜ‬خ أػ٘خء طلٌ‪ َٙ٤‬ك‪ٜ٤‬خ ‪ٝ‬هظجٌ ‪ ٫‬ري أٗ‪ٜ‬خ ًخٗض حٓظ‪٤‬وظض ‪ٝ‬ط٘ؼَ‬
‫رخُ‪ٞ‬كيس ‪ٝ‬حُـَرش ‪ٝ‬طزٌ‪ ٠‬رٔزذ ‪َٟ‬ر‪ُٜ ٚ‬خ‪ ،‬كوَؽ ٖٓ ٌٓظز‪ٓ ٚ‬ظـ‪ٜ‬خ‬
‫حُ‪ٌٓ ٠‬ظذ ٓي‪ِ١ٝ َٙ٣‬ذ أًٗ‪َٜٗ٬ُ ٚ‬حف‪ٝ ،‬هٍَ حٌُ‪ٛ‬خد ‪٩‬ك‪٠‬خٍ‬
‫‪ٛ‬ي‪٣‬ش ُ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حُؼ‪ٞ‬ىس حُ‪ ٠‬حُز‪٤‬ض ُ‪٤‬طِذ ‪ٛ‬لل‪ٜ‬خ ‪ٜٔ٠٣ٝ‬خ اُ‪ٛ ٠‬يٍ‪،ٙ‬‬
‫‪ٝ‬ػِّ ػِ‪ ٠‬كؼَ حُٔٔظل‪ ٖٓ َ٤‬أؿَ ا‪٣‬ـخى كَ ُلخُظ‪ٜ‬خ ‪ ٕ٧‬هِز‪ً ٚ‬خٕ‬
‫‪ُ٫‬حٍ ػخَٓح رلز‪ٜ‬خ‪.‬‬
‫***********‬
‫م‬
‫كظق كَ‪٣‬ي رخد ٗوظ‪ٝ ٚ‬ك‪ ٍٞ‬ىه‪ ُٚٞ‬أطخ‪ٞٛ ٙ‬ص أٗ‪ُٝ ٖ٤‬ؿظ‪ ،ٚ‬كـي ّ‬
‫هِز‪ ٚ‬رَٔػش ‪ٝ‬ط‪ٞ‬هق ػوِ‪ُِ ٚ‬لظخص ‪ٜ٣ ُْٝ‬يم إٔ ٓخ ‪ٔٔ٣‬ؼ‪ ٚ‬كو‪٤‬و‪٠‬‬
‫‪ٝ‬أٗ‪ ٚ‬ػِ‪ ٠‬رؼي هط‪ٞ‬حص ٖٓ ٍإ‪٣‬ش ُ‪ٝ‬ؿظ‪ ٚ‬ػخٍ‪٣‬ش طلض ٍؿَ آهَ ‪ٝ‬طجٖ‬
‫ٖٓ ٌُس ٓظؼظ‪ٜ‬خ ٓؼ‪ًٛ ،ٚ‬ذ ٗل‪ ٞ‬حُ‪ٜٞ‬ص حٌُ‪ً ٟ‬خٕ ‪٣‬ؤط‪ ٖٓ ٠‬ؿَكش‬
‫حُ٘‪ٝ ّٞ‬حٓخّ رخد حُـَكش ‪ٝ‬هق ٌٓ‪ٍ ٖٓ ٫ٞٛ‬إ‪٣‬ش ُ‪ٝ‬ؿظ‪ ٚ‬ػخٍ‪٣‬ش ٓغ‬
‫‪ٛ‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ‪َٓٝ ،‬ص ػ‪ٞ‬حٗ‪ ٠‬حٗوطؼض ك‪ٜ٤‬خ ح‪ٗ٧‬لخّ ػٖ ػ‪٬‬ػظ‪ًٝ ْٜ‬ؤٕ‬
‫ػِ‪ٍ ٠‬إٓ‪ ْٜ‬حُط‪ٝ ،َ٤‬كـؤس هطؼض ‪ٛ‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ حُ‪ٜٔ‬ض ‪ٝ‬هطلض‬
‫ٓ‪٬‬رٔ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حكظ‪٘٠‬ظ‪ٜ‬خ ‪َٛٝ‬رض ػخٍ‪٣‬ش اُ‪ ٠‬هخٍؽ حُـَكش ‪ٜ٘ٓٝ‬خ اُ‪٠‬‬
‫هخٍؽ حُ٘وش‪ٝ ،‬حٌٗٔ٘ض ‪٤َٛ‬خّ ػِ‪ٗ ٠‬لٔ‪ٜ‬خ ‪٫ ٠ٛٝ‬طِحٍ ػخٍ‪٣‬ش ا‪ٖٓ ٫‬‬
‫ه‪ٞ‬ك‪ٜ‬خ ‪ٗٝ‬ؼَص أٗ‪ٜ‬خ ػِ‪ ٠‬رؼي ُلظخص ٖٓ ٓوظِ‪ٜ‬خ ػِ‪٣ ٠‬ي ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ‬
‫ٌُ٘‪ ٚ‬حهظَد ٓ٘‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حٗ‪ٜ‬خٍ ػِ‪ٜ٤‬خ رخُ‪َ٠‬د كظ‪ ٠‬حٗ‪ٌٜ‬ض ه‪ٞ‬ح‪٠ٍٓٝ ٙ‬‬
‫ػِ‪ٜ٤‬خ ‪ ٖ٤ٔ٣‬حُط‪٬‬م ‪ٝ‬أَٓ‪ٛ‬خ إٔ طَطي‪٬ٓ ٟ‬رٔ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬طـخىٍ ر‪٤‬ظ‪ ٚ‬ك‪ٍٞ‬ح‪.‬‬
‫‪83‬‬
‫ًخٗض "‪٤ٛ‬خّ" رؼي حٗظ‪ٜ‬خء حؿخُس كَ‪٣‬ي ‪ٝ‬ػ‪ٞ‬ىط‪ ٚ‬حُ‪ ٠‬ػِٔ‪ ،ٚ‬ريأص‬
‫ط٘ؼَ رخَُِٔ ‪ٝ‬حُ‪ٞ‬كيس أػ٘خء كظَس ؿ‪٤‬خر‪ٓٞ٣ٝ ٚ‬خ ٓخ طؼَكض ‪ٛ‬يكش ػِ‪٠‬‬
‫ؿخٍط‪ٜ‬خ ‪٘ٗٝ‬ؤص ر‪ٜٔ٘٤‬خ ‪ٛ‬يحهش ‪ٝ‬ريأطخ طزخىٍ حُِ‪٣‬خٍحص ك‪ ٠‬حُ‪ٜ‬زخف‬
‫‪ًٝ‬خٗض ‪ٛ‬يحهظ‪ٜٔ‬خ ك‪ ٠‬حُزيح‪٣‬ش ػخى‪٣‬ش كظ‪ ٠‬ؿخء ‪ٝ ّٞ٣‬كٌض ُ‪ٜ‬خ ؿخٍط‪ٜ‬خ‬
‫أػ٘خء اكي‪ ٟ‬ؿِٔخط‪ٜٔ‬خ حُ‪ٜ‬زخك‪٤‬ش ػٖ ػ‪٬‬هظ‪ٜ‬خ حُلٔ‪٤ٔ٤‬ش ٓغ ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ‬
‫هخثِش‪.‬‬
‫‪ -‬ك‪ ٠‬أ‪ ٍٝ‬أ‪٣‬خّ ؿ‪ٞ‬حُٗخ ًخٗض ح‪ ٍٞٓ٧‬ى‪ ٟ‬ك‪ٜ٤‬خ ٓ‪١٬‬لش ‪ٓٝ‬يحػزش‬
‫‪ٍٓٝٝ‬خٗٔ‪٤‬ش‪ًٝ ..‬خٕ ً‪ ْ٣ٞ‬اُ‪ ٠‬كي ٓخ‪٣ ..‬ؼ٘‪ً٘ ٠‬ض رزو‪ٓ ٠‬زٔ‪١ٞ‬ش‬
‫ٌُٖ ٖٓ ُِيٍؿش حُِ‪ٓ ٠‬لظخؿ‪ ٚ‬أ‪ٜ٤ُ َٛٝ‬خ ٌُٖ كـؤس ًَ ى‪ٍ ٙ‬حف‬
‫‪ٝ‬ػَكض رؼي‪ٛ‬خ اٗ‪ً ٚ‬خٕ ٖٓ ‪١‬ز‪٤‬ؼ‪ٝ ٠‬حُطز‪٤‬ؼ‪ ٠‬رظخػ‪ ٞٛ ٚ‬حُِ‪ ٠‬ظ‪َٜ‬‬
‫رؼي‪ٝ ٖ٣‬رو‪ ًَ ٠‬كخؿش رظل‪ َٜ‬رَٔػش ‪ًٝ‬ؤىحء ‪ٝ‬حؿذ ٖٓ أًظَ‬
‫‪ً٘ٝ‬ض ‪ٝ‬هظ‪ٜ‬خ ٖٓ رِلن كظ‪ ٠‬أكْ ر‪ٞ‬ؿ‪ٞ‬ى‪ًٝ ٙ‬خٕ ُٔخ ‪٣‬خهي ؿَ‪ٟٚ‬‬
‫رخ‪ُِٔ ٚٛ‬وق ‪ٝ ٌُٚٞٛٓٝ‬حٓؤٍ ٗلٔ‪ٓ ٠‬ؼو‪ٍٞ‬‬ ‫ّ‬ ‫‪ٔ٘٣ٝ‬لذ ً٘ض أك‪َ٠‬‬
‫‪ ٞٛ ٌٕٞ٣‬ى‪ ٙ‬حُـ‪ٞ‬حُ حُِ‪ً٘ ٠‬ض ‪ٛ‬خرَس ‪ٔٓٝ‬ظ٘‪ ٚ٤‬أػ‪ ٚ٘٤‬؟؟ ‪ٖٓٝ‬‬
‫‪ٝ‬هظ‪ٜ‬خ رطِض حٗظظَ كخؿش ٖٓ ؿ‪ ُٟٞ‬ك‪ ٠‬حُٔ‪ٟٞٞ‬ع ى‪ًَٛٝ ٙ‬ض‬
‫حُِلظش حُِ‪ ٠‬ر‪٤‬طِذ ك‪ٜ٤‬خ ‪٘٣‬خّ ٓؼخ‪٣‬خ ‪ًٝ‬خٗض حُيهخ‪٣‬ن حُِ‪ ٠‬ر٘لٌ ‪ِ١‬ز‪ٚ‬‬
‫ك‪ٜ٤‬خ رظَٔ ػِ‪٤‬خ ًؤٗ‪ٜ‬خ ٓ٘‪ٜٗ٧ ٖ٤‬خ ؿ‪ٜ‬ذ ػ٘‪ٜٗ٧ٝ ٠‬خ ًخٗض ٍ‪ٝ‬ط‪٤٘٤‬ش‬
‫رٌَ٘ ر٘غ‪.‬‬
‫حهظَرض ‪٤َٛ‬خّ ٓ٘‪ٜ‬خ ‪ٗٝ‬ظَص ُ٘لظ‪ٜ٤‬خ رَؿزش ‪ٝ‬هخُض‪:‬‬
‫‪ -‬حَُؿخُ‪ ٍٞ١ ٚ‬ػَٔ‪ٓ ْٛ‬خهيٍ‪٣ ٖ٘٣‬ل‪ٜٗٞٔ‬خ ٓ‪٤‬زي ٓ٘‪ ٕ٧ ْٜ٤‬أك٘خ‬
‫رْ حُِ‪ٗ ٠‬ويٍ ٗل‪ٜٞٔ‬ح حكظ‪٤‬خؿخص رؼ‪ٗٝ ..ٞ‬ؼَف حُح‪ٔٗ ٟ‬ؼي رؼ‪..ٞ‬‬
‫‪ ٫ٝ‬ح‪ ٚ٣‬؟‬
‫‪ٝ‬ريأص ػ‪٬‬هظ‪ٜٔ‬خ طؤهٌ ٌٗ‪ ٬‬ؿي‪٣‬يح ٌٓ٘ طِي حُِلظش ‪ٝ‬ط‪ٞ‬حُض‬
‫حُِوخءحص ‪ٝ‬أ‪ٛ‬زلض ‪١‬و‪ٜٔٓٞ‬خ حُ‪٤ٓٞ٤‬ش ‪ ٠ٛ‬حُؼَػَس ػْ ٓ٘خ‪ٛ‬يس‬
‫ح‪٧‬ك‪ ّ٬‬حُـ٘ٔ‪٤‬ش حُ٘ٔخث‪٤‬ش‪ٝ ،‬رؼي حُٔ٘خ‪ٛ‬يس أ‪ ٝ‬أػ٘خث‪ٜ‬خ ط‪ٜ٘‬ؼخٕ ٓ‪٣ٞ‬خ‬
‫ك‪ِٜٔٔ٤‬خ حُوخ‪.ٙ‬‬

‫‪84‬‬
‫‪ٝ‬هزَ ٓخػش ٖٓ حًظ٘خف كَ‪٣‬ي َٓ‪ٔٛ‬خ ًخٗض ‪٤َٛ‬خّ حٓظ‪٤‬وظض ٖٓ‬
‫ٗ‪ٜٓٞ‬خ ‪ًٝ‬ؤٕ ٗ‪٤‬جخ ُْ ‪ ٌٖ٣‬أْٓ ًُي حُ‪ ُْٝ ّٞ٤‬طلٌَ ك‪ٔ٤‬خ كيع كظ‪٠‬‬
‫ك‪ٍ ٖ٤‬أص ك‪ ٠‬حَُٔآس آػخٍ ‪َٟ‬د ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ ػِ‪ٝ ٠‬ؿ‪ٜٜ‬خ‪ٝ ،‬ط٘خ‪ُٝ‬ض‬
‫كط‪ٍٛٞ‬خ ك‪ٛ ٠‬ي‪ٝ‬ء ‪ٝ‬حط‪ِٜ‬ض ر‪ٜ‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ طيػ‪ٛٞ‬خ ُِ‪٣‬خٍط‪ٜ‬خ‪ًٝ ،‬ؼخىط‪ٜٔ‬خ‬
‫ؿِٔظخ ُظزخىٍ ح‪٧‬كخى‪٣‬غ ػٖ طلخ‪ِ٤ُ َ٤ٛ‬ش ًَ ٓ٘‪ٜٔ‬خ ٓغ ُ‪ٝ‬ؿ‪ٜ‬خ‪،‬‬
‫‪ًٝ‬خٗظخ ط٘ؼ‪٤ٓ ٕ٬‬ـخٍس طِ‪ ٞ‬ح‪٧‬هَ‪ ٟ‬أػ٘خء كي‪٣‬ؼ‪ٜٔ‬خ‪ٝ ،‬رؼي حٕ كٌض‬
‫‪٤ٛ‬خّ ٓخ كيع ٓؼ‪ٜ‬خ ػِوض ‪ٛ‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ ‪ٟ‬خكٌش‬
‫‪ -‬ر‪َٜ‬حك‪ ٚ‬ػ٘ي‪ ٙ‬كن ‪ٝ‬طٔظخ‪ ٢ِٛ‬حُ‪َ٠‬د‪ٓ ..‬ؼو‪٣ ٍٞ‬خ ‪٤ٛ‬خّ ً٘ظ‪٢‬‬
‫ٗخ‪ ٚٔ٣‬هخُ‪ ٖٓٝ ٚ‬كخٓ‪ ٚ‬رلخؿ‪ ٚ‬؟‬
‫‪ -‬ؿ‪ٜ‬ذ ػ٘‪ ..٢‬حُ‪ ّٞ٤‬ى‪ً٘ ٙ‬ض طؼزخٗ‪ ٚ‬كؼ‪ٗ ٖٓ ٬‬وخ‪ٝ‬ط٘خ حٗخ ‪ٝ‬حٗظ‪٠‬‬
‫حُ‪ٜ‬زق ‪ٗ ٖٓٝ‬ـَ حُز‪٤‬ض‬
‫‪ -‬حٗخ ٖٓ ػخٍك‪ ٚ‬حٗخ رو‪٤‬ض ًي‪ٓ ٙ‬ؼخً‪ ٢‬حُح‪ ٟ‬حٗظ‪ ٢‬ؿ٘٘ظ‪ .. ٢٘٤‬رْ‬
‫ر‪َٜ‬حك‪ُٔ ٚ‬خ رٔؤٍ ٗلٔ‪ ٢‬حُٔئحٍ ى‪ً٘ ٙ‬ض رو‪ ٍٞ‬أً‪٤‬ي ‪ ٕ٧‬ك‪٤‬خط‪ً ٢‬خٗض‬
‫ٗخه‪ٜٜ‬خ حُـ٘‪ٝ ٕٞ‬حُٔظؼ‪ ٚ‬حُِ‪ ٠‬كٔ‪٤‬ظ‪ٜ‬خ ٓؼخً‪ً٘ٝ ٢‬ض ٓلظويح‪ٛ‬خ ٓغ‬
‫ؿ‪ ١ُٞ‬رْ ط‪ٜ‬يه‪ُ ٢‬لي ىُ‪ٞ‬هظ‪ ٢‬حٗخ ٖٓ ػخٍك‪ ٚ‬حٗظ‪ ٚ٤ُ ٢‬رو‪٤‬ظ‪ً ٢‬ي‪ٙ‬‬
‫ح‪ ٝ‬كظ‪ ٠‬رو‪٤‬ظ‪ً ٢‬ي‪ ٙ‬أٓظ‪٠‬‬
‫‪ٓ -‬خػَكخٕ‪ ًَ ..‬حُِ‪ ٠‬حػَك‪ ٚ‬أٗ‪ٛ ٖٓ ٢‬ـَ‪ٝ ٟ‬أٗ‪ ٢‬طًَ‪٤‬زظ‪ِ ًِ ٠‬ي‪ٙ‬‬
‫ٓل‪ ٖ٤‬أ‪ٍ ٟ‬حؿَ ٌٖٓٔ ‪٘٣‬يٗ‪ ٠‬ح‪٣ ٝ‬ؤػَ ك‪ّ٤‬خ ٓ‪ٜٔ‬خ ًخٕ‪ٓٝ ..‬خػَكخٕ‬
‫ٓزز‪ ٚ‬ح‪ ٚ٣‬ى‪ ٙ‬أ‪ ٝ‬ريح‪٣‬ظ‪ً ٚ‬خٗض ِٓظ‪ٓٝ .. ٠‬خػ‪ُٞ‬حٕ حػَف‪ ..‬رْ حُِ‪٠‬‬
‫حػَك‪ ٚ‬حٕ ك‪ٓ ًَ ٠‬يٍٓش ر٘خص ىهِظ‪ٜ‬خ ٖٓ حرظيحث‪ُِ ٠‬ؼخٗ‪ً٘ ..ٟٞ‬ض‬
‫ػٔز‪٬‬ه‪ ٠‬ر٘خص ُ‪ً٘ٝ ٢٣‬خ ر٘ؼَف رؼ‪ ٞ‬رطَ‪٣‬وظ٘خ ‪ٝ‬اكٔخٓ٘خ‪ ،‬رْ‬
‫رَحٗخ ‪٣‬ؼَف اٗ٘خ ًِ ِي‪ٓ ٕ٧ ٙ‬ـظٔؼ٘خ ُ‪ٓ ١‬خ حٗظ‪٢‬‬
‫‪١‬زؼخ ‪ٛ‬ؼذ كي ٖٓ ّ‬
‫هخرَ‪ ٙ‬ػٔ‪َ٤‬ك‪ ٞ‬أ‪٠ٗ ٟ‬ء ؿَ‪٣‬ذ ‪٣ٝ‬ؼظزَ‪ٗ ٙ‬خً ‪ ٫ٝ‬ري ٖٓ حػيحٓ‪ٚ‬‬
‫‪٫‬ؿَ ٓخ ‪ٗ ًِٚ ٌٕٞ٣‬ز‪ ٚ‬رؼ‪ٓ ،ٚ٠‬غ اٗ‪ ٚ‬أ‪ٓ ٬ٛ‬ـظٔغ ٗخً ػٖ ًَ‬
‫حُيٗ‪٤‬خ حُِ‪ ٠‬ك‪ٞ‬حُ‪ ٚ٤‬رْ ٓيحٍ‪ ١‬ػِ‪ٗ ٠‬لٔ‪ٝ ٚ‬ر‪َٜ٤‬د ٖٓ كو‪٤‬وظ‪،ٚ‬‬
‫‪ٝ‬أٗ‪ ٖٓ ٢‬ػْ ريحكغ ػٖ ٗلٔ‪ ٫ٝ ٠‬ػْ رلخ‪ ٍٝ‬أرٍَ ‪ ٫ٝ‬كخٓ‪ ٚ‬إ‬

‫‪85‬‬
‫‪١‬ز‪٤‬ؼظ‪ ٠‬ى‪ ٟ‬ط‪ٜٗ٧ ٜٚٔ‬خ ٖٓ حهظ‪٤‬خٍ‪ ،ٟ‬أٗخ رْ ػٔزو‪ُٞ‬ي حٕ أٗ‪٢‬‬
‫‪ٝ‬حُِ‪ٝ ٢٣ُ ٠‬حهغ ٓ‪ٞ‬ؿ‪ٞ‬ى رخُلؼَ‪.‬‬
‫‪٣ -‬ؼ٘‪ ٢‬حٗظ‪ً ٢‬خٕ ُ‪ ٢ٌ٤‬ػ‪٬‬هخص هزَ ػ‪٬‬هظ٘خ ى‪ً ١‬ظ‪َ٤‬‬
‫‪ًَ ٖٓ ٙ٫ -‬ظ‪ ٢ٛ َ٤‬ػ‪٬‬ه‪ٝ ٚ‬حكي‪ٓ ٙ‬غ ‪ٛ‬ي‪٣‬و‪٤ُ ٚ‬خ ٖٓ ‪ٝ‬حك٘خ ‪ٛ‬ـ‪ٖ٣َ٤‬‬
‫‪ٍٝ‬ؿْ حٕ ُ‪٤‬خ ح‪ٛ‬لخد ًظ‪ َ٤‬رْ ‪ ٢ٛ‬حهَد كي ُ‪٤‬خ ‪ٓٝ‬غ رؼ‪ ٞ‬ىح‪ٔ٣‬خ‬
‫ك‪ ًَ ٠‬كخؿ‪ٝ ٚ‬كظ‪ ٠‬ىهِ٘خ ًِ‪ٝ ٚ٤‬حكي‪ ٙ‬ػ٘خٕ ٓخٗلظَه‪ ٕٞ‬رْ ك‪٠‬‬
‫كظَس حُـخٓؼش حًظ٘ل٘خ أٗخ ‪ ٠ٛٝ‬حٕ حُز٘خص حُِ‪٘٣ُ ٠‬خ أًظَ ٓٔخ ً٘خ‬
‫كخًَ‪ً٘ٝ ،ٖ٣‬خ ػٔ٘ٔٔغ كٌخ‪٣‬خص ًظ‪ َ٤‬ؿيح رخٌُحص ك‪ ٠‬حُٔيٕ حُـخٓؼ‪٤‬ش‬
‫ُِز٘خص ‪ٝ‬ر‪ٞ٤‬ص حُٔـظَرخص ‪ًٝ‬خٕ ك‪ ْٜ٤‬حُِ‪ ٠‬حٌٗ٘ق َٓ‪ْٛ‬‬
‫‪ٝ‬حَُٔ٘كخص ٓظَ‪ٝ‬ح ػِ‪ ْٜ٤‬ػ٘خٕ أ‪ٝ ْٜ٤ِٛ‬ك‪ٗ ٠‬لْ حُ‪ٞ‬هض ك‪٠‬ل‪ْٛٞ‬‬
‫ر‪٬٤ُٓ ٖ٤‬ط‪ٝ ْٜ‬ك‪ِ٠‬ض حُؼ‪ ٕٞ٤‬طلظوَ‪ٝ ْٛ‬ط‪٠‬ط‪ٜ‬ي‪ٝ ْٛ‬ك‪ ْٜ٤‬حُِ‪٠‬‬
‫‪ِ١‬ؼ‪ٞ‬ح ٗخ‪ٛ‬ل‪ٝ ٖ٤‬ك‪ِٞ٠‬ح ٓلخكظ‪ ٖ٤‬ػِ‪َْٛٓ ٠‬‬
‫‪ٍٝ -‬حكض ك‪ٛ ٖ٤‬خكزظي ى‪ ١‬ىُ‪ٞ‬هظ‪ ٢‬؟‬
‫‪ -‬حطـ‪ُٞ‬ص رؼي‪ٓٝ ١‬خكَص حُٔؼ‪ٞ‬ى‪ٓ ٚ٣‬غ ؿ‪ُٛٞ‬خ‬
‫‪١ -‬ذ ‪ٝ‬كخُ‪ٜ‬خ ٓغ ؿ‪ُٛٞ‬خ ُ‪٣‬ي رَ‪ ٟٞ‬؟‬
‫‪ ٢ٛ ٙ٫ -‬ؿ‪ ١َ٤‬حٗ‪ ٢‬حُِ‪ ٠‬كخُ‪ٗ ٚ‬خىٍ‪ٙ‬‬
‫‪ -‬حُح‪ ١‬؟‬
‫‪ٓ -‬ؼظْ حُِ‪٘٣ُ ٠‬خ ر‪٤‬ؼ‪ٞ٘٤‬ح ك‪٤‬خط‪ ْٜ‬ػخى‪ٝ ١‬ك‪ ْٜ٤‬حُِ‪ ٠‬ػْ طٔظٔظغ ٓغ‬
‫حَُحؿَ ‪ٝ‬حُٔض ك‪ٗ ٠‬لْ حُ‪ٞ‬هض رْ ‪١‬زؼخ ٓظؼظ‪ٜ‬خ ٓغ حُِ‪ٜ٣ُ ٢‬خ حًزَ‬
‫‪ٝ‬ك‪ ْٜ٤‬حُِ‪ٓ ٠‬خرظزوخٕ كخٓ‪ٍ ٚ‬حؿِ‪ٜ‬خ ‪ ٫ٝ‬كخٍم ٓؼخ‪ٛ‬خ رْ رظؼَف‬
‫طويػ‪ٝ ٚ‬طٔؼَ ٓؼخ‪ ٙ‬حٗ‪ٜ‬خ ً‪ٓٝ ٚٔ٣ٞ‬زٔ‪ٝ ،ٚ١ٞ‬حٗظ‪ ٠‬هخرَ‪ ٙ‬حؿِذ‬
‫حَُؿخُ‪ ٚ‬ح‪٣٫‬خّ ى‪ٓ ١‬خ‪٣‬ؼَك‪ ٕٞ‬كظ‪ٔ٣ ٠‬ؼي‪ٝ‬ح ِٗٔ‪ ٚ‬رْ حٗ‪ ٢‬رو‪ ٠‬كخِٗ‪ٚ‬‬
‫ك‪ ٠‬حُظٔؼ‪ٓٝ َ٤‬خرؼَكٖ حػَٔ كخؿ‪ ٖٓ ٚ‬كٔخ‪ٛ‬خ‬
‫‪١ -‬ذ ‪ٝ‬حطـ‪ُٞ‬ط‪ ٚ٤ُ ٚ٤‬؟‬
‫‪ً ٕ٫ -‬ي‪ً ٫ٝ ٙ‬ي‪ً٘ ٙ‬ض ‪ٛ‬ظـ‪ٝ ُٞ‬حٗ‪ٓ ٢‬خ حهظَط‪ ٞٛ ٕٞ‬حُِ‪ ٠‬ػَٔ‬
‫حُٔٔظل‪ َ٤‬ػ٘خٕ ‪٣‬ظـ‪ٝ ٢ُٗٞ‬ر‪َٜ‬حك‪ٛ ٚ‬ؼذ ػِ‪٤‬خ ‪ٝ‬كز‪٤‬ظ‪ً ٚ‬خٗٔخٕ‬
‫‪86‬‬
‫ٗ‪ٝ ْٜ‬ؿيع ‪ٍٝ‬حؿَ ر‪٤‬يحكغ ػٖ كِٔ‪ٍٝ ٚ‬ؿْ حٗ‪ٜٗ ٢‬لظ‪ٔ٘٣ ٚ‬خٗ‪٢‬‬
‫‪ٔ٣ ٚٗ٫‬ظخ‪ َٛ‬ح‪٫‬كٖٔ ٓ٘‪ ٢‬رْ ‪ ٞٛ‬أ‪ َٛ‬ػِ‪ ٠‬كِٔ‪ٝ ٚ‬كَ‪ ٝ‬ػِ‪٠‬‬
‫ح‪ ٠ِٛ‬حٗ‪٣ ٚ‬ظـ‪ٝ ٢ُٗٞ‬أٗ‪ٓ ٢‬خٌَٗحٕ حٗ‪ً٘ ٢‬ض ػخ‪ِ٣‬س أً‪ ٕٞ‬أ‪ٝ ٍٝ‬حكيس‬
‫طٌَٔ هخٗ‪ ٕٞ‬حُؼ‪ِ٤‬ش ‪ًٔٝ‬خٕ ً٘ض ػخ‪ِ٣‬س أ‪َُ ٛ‬د ٌُٔخٕ رؼ‪٤‬ي ‪ٝ‬أٗ‪ٞ‬ف‬
‫ىٗ‪٤‬خ طخٗ‪٤‬ش رؼ‪٤‬ي ػٖ حُـ‪ٞ‬حُ ٖٓ ‪ٝ‬حكي ٖٓ أ‪٫ٝ‬ى حػٔخٓ‪ٝ ٠‬أك‪َ٠‬‬
‫رؼي‪ٛ‬خ ٓيك‪ٗٞ‬ش ك‪ ٠‬حُ‪ٜ‬ؼ‪٤‬ي ك‪ ٠‬ك‪٤‬خس ػخٍكش طلخ‪ِٜ٤ٛ‬خ هزَ ٓخ طزيأ ‪ٜٗ٧‬خ‬
‫ٗٔوش ٌٍَٓس ٖٓ ك‪٤‬خس ػخٗظ‪ٜ‬خ ‪ٛٝ‬ظؼ‪ٜ٘٤‬خ ًَ ‪ٝ‬حكيس ك‪ ٠‬ػ‪ِ٤‬ظ‪.٠‬‬
‫‪١ -‬ذ كٌَط‪ ٢‬طَ‪٣‬ل‪ٝ ٚ٤‬طو‪ ِٚ٤ُٞ‬ػِ‪َٓ ٠‬ى ريٍ ٓخ ً٘ظْ رظِل‪ٞ‬ح ػِ‪٠‬‬
‫حُيًخطَ‪ٗٝ ٙ‬خ‪٣‬لخ‪٤ٛ ٙ‬ظـٖ٘؟‬
‫‪ -‬كٌَص ًَظ‪ َ٤‬حه‪ٝ ُٚٞ‬كٌَص ًٔخٕ حػَ‪ ٝ‬ػِ‪٣ ٚ٤‬ظـ‪ٝ ُٞ‬حكي‪ ٙ‬طخٗ‪ٚ٤‬‬
‫رْ ٓخهيٍطٖ ‪ً٘ٝ‬ض ػخٍك‪ ٚ‬حٗ‪َ٤ٛ ٖٓ ٚ‬طخف‪.‬‬
‫‪ٝ‬أٗ‪ٜ‬ض ‪٤ٛ‬خّ حُلي‪٣‬غ رطَ‪٣‬وظ‪ٜ‬خ حَُٔكش‬
‫‪ -‬رٌل‪٤‬خً‪ ٢‬ؿْ رو‪ ٠‬حك٘خ ‪٘ٛ‬و‪ٞ٠‬ح حُ‪ ًِٚ ّٞ٤‬ك‪ ٠‬حُلي‪٣‬ض حُٔخٓن ى‪ٙ‬‬
‫‪ ٫ٝ‬ح‪ ٚ٣‬ػخ‪ٗ ٖ٣ِ٣‬وؼي‪ٝ‬ح ٓغ رؼ‪١ٞٗ ٞ‬‬
‫‪ٝ‬ريأطخ ٓٔخٍٓش َٓ‪ٔٛ‬خ‪.‬‬

‫‪87‬‬
‫عسل بالملح‬
‫حٓظ‪٤‬وظض ػِ‪ٞٛ ٠‬ص حُ‪ٜ‬خطق ك‪ٞ‬ؿيص حٓٔ‪ٜ‬خ ػِ‪ٗ ٠‬خٗظ‪ٝ ،ٚ‬هزَ‬
‫إٔ أٍى حٗوطغ ح‪٫‬ط‪ٜ‬خٍ ‪ٝ‬ك‪ ٍٞ‬حٗوطخػ‪ ٚ‬ظ‪ َٜ‬ػِ‪ ٠‬حُ٘خٗش ػيى‬
‫حٌُٔخُٔخص حُلخثظش حُظ‪ ُْ ٠‬أٓٔؼ‪ٜ‬خ أػ٘خء ٗ‪ًٝ ،٠ٓٞ‬خٗض حط‪ٜ‬خ‪٫‬ط‪ٜ‬خ‬
‫‪ٛ‬خكزش ٗ‪٤ٜ‬ذ ح‪ٓ٧‬ي ٓ٘‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬رٔـَى إٔ ‪ٝ‬هؼض ػ‪ ٠٘٤‬ػِ‪ ٠‬ػيى‪ٛ‬خ‪،‬‬
‫أ‪٣‬وَظضُ ػوِ‪ ٠‬حٌُ‪ً ٟ‬خٕ ‪ُ٫‬حٍ ٗخثٔخ ‪ٝ‬حٓظ‪ٞ‬ػزض أٗ‪ً ٠‬ؼخىط‪٤ٔٗ ٠‬ض‬
‫ٓ‪ٞ‬ػي‪ٓ ٟ‬ؼ‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬أ‪٣‬وع ػوِ‪ َٟ٤ٟٔ ٠‬حٌُ‪ ُْ ٟ‬أًٖ أػَف ‪ً َٛ‬خٕ‬
‫‪ُ٫‬حٍ ٗخثٔخ أ‪٠٣‬خ أّ أٗ‪ً ٚ‬خٕ ‪٘٣‬خ‪ٛ‬ي ٖٓ رؼ‪٤‬ي ‪٣ٝ‬وظزت كظ‪٠٣ ٫ ٠‬طَ‬
‫‪٘٣ ٕ٧‬ؼَ ر‪ٞ‬هِحص حػظخى‪ٛ‬خ ٌٓ٘ إٔ ػَكض "َٓ‪ٝ‬س" طِي حُلظخس‬
‫حٌُٔٔ‪٘٤‬ش حُظ‪ٝ ٠‬هلض رـخٗز‪ ٠‬رؼي ‪ٛ‬يٓظ‪ ٠‬ك‪ ٠‬أهَ‪ ٟ‬هخٗض ػوظ‪٠‬‬
‫‪ٝ‬طوِض ػ٘‪ ٠‬ك‪ ٠‬أهَد كَ‪ٛ‬ش‪ٌُٜ٘ ،‬خ طًَض ُ‪ ٠‬كزخ ‪٣ ٫‬ظوِ‪ ٠‬ػ٘‪٠‬‬
‫أريح‪ً٘ٝ ،‬ض ٍؿْ هٌ‪ٜٗ٫‬خ ُ‪ُُ٫ ٢‬ض أػ٘و‪ٜ‬خ‪ ٫ٝ ،‬أٓظط‪٤‬غ حُظ٘لْ‬
‫ري‪ٜٗٝ‬خ‪ٝ ،‬ىهِض ك‪ ٠‬ؿ‪٤‬ز‪ٞ‬رش ؿزض ك‪ٜ٤‬خ ػٖ حُل‪٤‬خس ‪ٝ‬أ‪ٛ‬زلض أك‪٤‬خ‬
‫ر‪ ٖ٤‬حُ٘خّ آًَ ‪ٝ‬أَٗد ‪ٝ‬أطلَى ٌُٖ ٍ‪ٝ‬ك‪ ٠‬ك‪ٌٓ ٠‬خٕ آهَ ر‪ٖ٤‬‬
‫حُل‪٤‬خس ‪ٝ‬حُٔ‪ٞ‬ص‪ٝٝ ،‬هظ‪ٜ‬خ طؼَكض ػِ‪َٝٓ" ٠‬س" حُظ‪ً ٠‬خٗض ٓؼَ‬
‫ٓ‪٬‬ثٌش حَُكٔش ‪ٝ‬أ‪ٛ‬زلض ‪١‬ز‪٤‬زظ‪َٟٔٓٝ ٠‬ظ‪ ٠‬ك‪ ٠‬طِي حُل‪٤‬خس حُظ‪٠‬‬
‫أػ‪ ٖ٤‬ك‪ٜ٤‬خ ًؤٗ‪ٜ‬خ ؿَكش اٗؼخٕ ًز‪َ٤‬س ‪٣ ٫ٝ‬ؼِْ أ‪٘٣ ٝ‬ؼَ رَٔ‪٠ٟ‬‬
‫حكيح ؿ‪َٛ٤‬خ‪ٍٝ ،‬حكض طٔ‪ َٜ‬ػِ‪ٍ ٠‬حكظ‪ٝ ٠‬طليػ٘‪ِ٤١ ٠‬ش حُِ‪٫ ٠ٌُ َ٤‬‬
‫أٗؼَ رخُ‪ٞ‬كيس ‪ٝ‬طظلٖ٘ ك‪َ١ ٠‬م آؼخى‪ٓٞ٣ ،ٟ‬خ طوظخٍ ُ‪ٛ ٠‬ي‪٣‬ش‬
‫أكز‪ٜ‬خ‪ ّٞ٣ٝ ،‬آهَ ططِذ ٓ٘‪ ٠‬حُوَ‪ٝ‬ؽ ٓؼ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬طوظخٍ أٓخًٖ أػ٘و‪ٜ‬خ‪،‬‬
‫أ‪ ٝ‬أٓخًٖ ُْ أً‪ٛ‬ذ اُ‪ٜ٤‬خ ٖٓ هزَ‪ٝ ،‬ك‪ ًَ ٠‬ح‪ٝ٧‬هخص حُظ‪ٗ ٠‬و‪ٜ٤٠‬خ ٓؼخ‬
‫ًخٗض طليػ٘‪ ٠‬ػٖ أٗ‪٤‬خء أكذ حُظليع ك‪ٜ٤‬خ ٓؼَ حَُٔٔف ‪ٝ‬حُٔ‪ٔ٘٤‬خ‬
‫‪ٝ‬حُٔ‪٤‬خٓش‪ٝ ،‬طِو‪ ٠‬ػِ‪ ٢‬حٌُ٘خص ٌُ‪ ٠‬طَ‪ ٟ‬حرظٔخٓظ‪ ٫ٝ ،٠‬أٌَٗ أٗ‪٠‬‬
‫ً٘ض رؼي كظَس هي ريأص حٍطخف ؿيح أػ٘خء ح‪ٝ٧‬هخص حُظ‪ ٠‬أه‪ٜ٤٠‬خ ٓؼ‪ٜ‬خ‬
‫ٌُٖ ُ‪ٓ٨‬ق ًخٕ ًَ ٓخ طلؼِ‪ٓ ٚ‬ؼ‪ٓ ٠‬ـَى ٌٖٓٔ ‪٣ ٫‬يح‪ ٟٝ‬أريح‬
‫حُـَف حٌُ‪ ٟ‬هِلظ‪ ٚ‬حُظ‪ ٠‬هٌُظ٘‪ ُْٝ ،٠‬طٔي أكؼخُ‪ٜ‬خ حُ٘ز‪ِ٤‬ش حُلـ‪ٞ‬س‬

‫‪88‬‬
‫حٌُز‪َ٤‬س حُظ‪ ٠‬أكيػ‪ٜ‬خ ؿ‪٤‬خد ٖٓ ً٘ض أػ٘و‪ٜ‬خ‪ ،‬كؤك‪٤‬خٗخ ‪ ٌٕٞ٣ ٫‬حُي‪ٝ‬حء‬
‫كو‪ َٓ ٞٛ ٢‬حُ٘لخء رَ حهظ٘خػ٘خ رؤٕ ‪ٌٛ‬ح حُي‪ٝ‬حء ك‪ٗ ٚ٤‬لخإٗخ‪ٝ ،‬ك‪ٖ٤‬‬
‫ٗوظ٘غ رؤٕ ٗلخءٗخ ‪٣‬ظ‪ٞ‬هق ػِ‪ ٠‬ى‪ٝ‬حء ٓؼ‪٣ ُٖ ،ٖ٤‬و٘ؼ٘خ أ‪ ٟ‬ى‪ٝ‬حء آهَ‬
‫ٓ‪ٜٔ‬خ ًخٕ ٓلؼ‪ ُٚٞ‬أ‪ٜٔٓ ٝ‬خ ط٘خر‪ٜ‬ض طًَ‪٤‬زظ‪ٓ ٚ‬غ ى‪ٝ‬حث٘خ حُٔؼظخى‪.‬‬
‫ًخٗض ُلظش ‪ٛ‬ؼزش ك‪ ٖ٤‬حػظَكض ُ‪َٝٓ" ٠‬س" رلز‪ٜ‬خ‪ ،‬أ‪ٛ‬ؼذ ٓخ‬
‫ك‪ٜ٤‬خ أٗ‪ ُْ ٠‬أًٖ أكز‪ٜ‬خ‪ً٘ ٠ٌُ٘ ،‬ض ٓؼو‪ ٬‬رٌَ أك‪٠‬خُ‪ٜ‬خ ‪ٝ‬أكؼخُ‪ٜ‬خ حُظ‪٠‬‬
‫كؼِظ‪ٜ‬خ ٖٓ أؿِ‪ٌُ ،٠‬ح طـخ‪ٝ‬رض ٓغ كز‪ٜ‬خ ‪ٝ‬حػظَكض رلذ ُْ ‪ٌٖ٣‬‬
‫كو‪٤‬و‪ ،٠‬رويٍ ٓخ ًخٕ ٍى ُـٔ‪٣ َ٤‬ط‪ٞ‬م ػ٘ن هِز‪ ٌ٘ٓٝ ،٠‬طِي حُِلظش‬
‫ُْ أػي أٗؼَ رل‪ٝ٬‬س أ‪٠ٗ ٟ‬ء طلؼِ‪ ٖٓ ٚ‬أؿِ‪ٝ ،٠‬أ‪ٛ‬زلضُ أٗؼَ‬
‫رؤٗ‪ ٠‬ىكؼض حُؼٖٔ‪ٓ ًَ ٕ٧ ،‬خ ًخٗض طلؼِ‪ ٚ‬كؼِظ‪ ٖٓ ٚ‬حؿَ حُل‪ٍٜٞ‬‬
‫ػِ‪ ٠‬هِز‪ٛٝ ،٠‬خ ‪ ٠ٛ‬حٓظٌِظ‪ ٚ‬رخَُؿْ ٖٓ أٗ‪ٔٓ ٚ‬ظ‪ِٜ‬ي ‪٤ِ٣ ٫ٝ‬ن ر‪ٜ‬خ‪،‬‬
‫ا‪ ٫‬أٗ‪ٜ‬خ ًخٗض طو٘غ ٗلٔ‪ٜ‬خ رؤٗ‪ ٚ‬حُ٘‪٠‬ء حٌُ‪ٗ ٟ‬خٍ اػـخر‪ٜ‬خ ‪ٓٝ‬ؼض‬
‫‪ٓ٫‬ظ‪ٜٗ٧ ،ًٚ٬‬خ طؼَف ه‪ٔ٤‬ظ‪ ،ٚ‬ك‪٤ٜ٘‬جخ ُ‪ٜ‬خ ر‪. ٚ‬‬
‫‪ٝ‬طؼِٔض أٗ‪٠ٗ ٫ ٚ‬ء ر‪ٓ ٬‬وخرَ‪ ٠ٌُ٘ ،‬حػظَف أٗ‪ٜ‬خ ًخٗض أؿَٔ ك‪ٖ٤‬‬
‫ًخٗض طؼط‪ ٠‬ري‪ٓ ٕٝ‬وخرَ أ‪ُ ٝ‬ؼَ ًُي ًخٕ ‪ ٠َٟ٣‬أٗخٗ‪٤‬ظ‪ٝ ٠‬ؿَ‪ٍٟٝ‬‬
‫أًؼَ‪ٍ ،‬ؿْ إٔ ٓخ ًخٗض طؼط‪ ٖٓ ٠ُ ٚ٤‬ح‪ٛ‬ظٔخّ ‪ٝ‬كذ ً٘ض ىحثٔخ أطٌ‪ٝ‬ه‪ٚ‬‬
‫ًخُؼَٔ حُٔـٔ‪ ّٞ‬ك‪ِٓ ٠‬ق ٖٓ ‪ٝ‬ؿغ حُ‪.َ٤ٔ٠‬‬
‫هٔض َٓ‪٣‬ؼخ ٖٓ ػِ‪ ٠‬كَحٗ‪ٝ ٠‬حٍطي‪٣‬ض ٓ‪٬‬رٔ‪ُِٗٝ ٠‬ض اُ‪٠‬‬
‫حُ٘خٍع أهٌص ٓ‪ٞ‬ح‪ِٛ‬ش اُ‪ ٠‬أهَد ٓظَ‪ًٍٞ ٕ٧ ٝ‬د حُٔظَ‪ً ٝ‬خٕ‬
‫ٓ‪ٔ٤‬خ‪ ْٛ‬ك‪ ٠‬حهظ‪ٜ‬خٍ ًؼ‪ ٖٓ َ٤‬حُ‪ٞ‬هض ‪٣ٝ‬وَِ ٖٓ ُ‪٣‬خىس طؤه‪َٟ٤‬‬
‫ػِ‪ٜ٤‬خ‪ِٛٝ ،‬ض ٓلطش حُٔظَ‪ٝ ٝ‬هطؼض طًٌَس ػْ ‪َُٝٛ‬ض اُ‪ٓ ٠‬خً‪٘٤‬ش‬
‫حَُٔ‪ٝ ٍٝ‬أىهِض ر‪ٜ‬خ حُظًٌَس ‪ُِٗٝ‬ض رؤَٓع ٓخ ‪ ٌٖٔ٣‬ػِ‪ ٠‬حُِْٔ‬
‫حٌُ‪َٜ‬رخث‪ٍٝ ٠‬ؿْ ػيّ حُظلخط‪ ٠‬أ‪ٗ ٝ‬ؼ‪ ٍٟٞ‬رخُ٘خّ ٖٓ ك‪٠ُٞ‬‬
‫‪ٝ‬طًَ‪ ِٟ٤‬حٌُخَٓ ك‪ ٠‬إٔ أً‪ٛ‬ذ رؤَٓع ‪ٝ‬هض ‪ٝ‬أ‪ ٫‬أطؤهَ ػِ‪٠‬‬
‫"َٓ‪ٝ‬س" أًؼَ‪ ،‬ا‪ ٫‬أٗ‪ً٘ ٠‬ض أٗؼَ ر٘ظَحص طؼـذ ‪ ٝ‬حٓظٌ٘خٍ طؼِ‪ٞ‬‬
‫حُ‪ٞ‬ؿ‪ٌُُ ٙٞ‬ي حُٔـ٘‪ ٕٞ‬حٌُ‪ًٝ ٍَٜٝ٣ ٟ‬ؤٗ‪ ٚ‬ك‪ٜ٘ٓ ٠‬ي ٓطخٍىس ك‪٠‬‬
‫ك‪ ِْ٤‬أَٓ‪ُٝ ٠ٌ٣‬ؼَ ح‪ً٧‬ؼَ اى‪ٛ‬خٗخ رخُ٘ٔزش ُِ٘خّ‪ ،‬إٔ ‪٠ٗ ٫‬ء ك‪٠‬‬
‫‪89‬‬
‫‪ ٌٙٛ‬حُزِي ‪ٔ٣‬ظلن حُ‪َُٜٝ‬ش اُ‪ ٚ٤‬هزَ إٔ ‪٘٣‬لٌ أ‪ ٝ‬ط‪٤٠‬غ حُلَ‪ٛ‬ش ك‪٠‬‬
‫حٓظ‪ ًٚ٬‬ك‪٠ٗ ٬‬ء أ‪ٛ‬زق ٖٓ حٌُٖٔٔ حٓظ‪ ًٚ٬‬ك‪ ٌٙٛ ٠‬حُي‪ُٝ‬ش كظ‪ٓ ٠‬خ‬
‫ٗٔظٌِ‪ ٚ‬رؤ‪٣‬ي‪٘٣‬خ ‪ٔٗ ٫‬ظٌِ‪ ٚ‬رؤٍ‪ٝ‬حك٘خ ‪ٜ٘٣ ٫ٝ‬غ ٓؼخىط٘خ‪.‬‬
‫‪ِٛٝ‬ض اُ‪ ٠‬حُِْٔ حُؼخٗ‪ ٠‬حُٔئى‪ ٟ‬اُ‪٤ٍٛ ٠‬ق حُٔلطش ‪ً٘ٝ‬ض‬
‫أٓٔغ ‪ٝ‬أٗخ ك‪٘ٓ ٠‬ظ‪ٜ‬ل‪ٞٛ ٚ‬ص اٌٗحٍ اؿ‪٬‬م أر‪ٞ‬حد حُوطخٍ ‪ً٘ٝ‬ض ػِ‪٠‬‬
‫‪ٗٝ‬ي إٔ أهلِ ٖٓ ك‪ٞ‬م حُ٘خّ أ‪ ٝ‬أىكؼ‪ ْٜ‬رو‪ٞ‬س ‪ٝ‬ػ٘ق كظ‪٫ ٠‬‬
‫‪٣‬ل‪ٞ‬ط٘‪ٌٛ ٠‬ح حُوطخٍ ك‪ِ٤‬ىحى طؤهَ‪ٍ ،ٟ‬ؿْ أٗ‪ ٖٓ ٚ‬حُٔؼظخى إٔ ر‪ًَ ٖ٤‬‬
‫هطخٍ ‪ٝ‬ح‪٥‬هَ ىهخثن هِ‪ِ٤‬ش‪ ًَ ٌُٖ ،‬ك‪ٞ‬حٓ‪ٝ ٠‬أكؼخُ‪ً ٠‬خٗض طؼَٔ طلض‬
‫‪ٟ‬ـ‪ ٖٓ ٢‬ط‪ٜ‬ي‪٣‬ي ‪ٝ َٟ٤ٟٔ‬اٗ‪ٜ‬خٍ ٓ‪٬‬ك‪ ٚ‬ك‪ٝ ٠‬ؿ‪ ٠ٜ‬رؤٗ‪ ٚ‬هي ‪٣‬وظِ٘‪٠‬‬
‫ٗيٓخ إ طٔززض َٓس ؿي‪٣‬يس ك‪ ٠‬أُْ ُ‪ ٌٜٙ‬حُلظخس حٌُٔٔ‪٘٤‬ش‪ٝ ،‬هزَ ُلظش‬
‫ٖٓ ىه‪ ٠ُٞ‬ػَرش حُوطخٍ حُظ‪ً ٠‬خٕ ٌٓخٕ ‪ٝ‬ه‪ٞ‬ك‪ٜ‬خ أٓخّ حُِْٔ ٓزخَٗس‬
‫حُؿِن حُزخد كٌ٘ض ػِ‪ٗٝ ٠‬ي إٔ أرٌ‪ ٖٓ ٠‬حُـ‪٤‬ع ‪ٝٝ‬هلض حكيم ك‪٠‬‬
‫حُوطخٍ ‪ٝ‬أٗظظَ إٔ ‪٣‬ظلَى ‪٣ٝ‬لَى ٓؼ‪ ٚ‬أٓ‪ٞ‬حؽ ؿ‪٠‬ز‪ٝ ٠‬ؿ‪٤‬ظ‪ٌُٖ ،٠‬‬
‫حُٔلخؿؤس إٔ حُوطخٍ ُْ ‪٣‬ظلَى ‪ٝ‬كـؤس ‪ٝ‬ري‪ ٕٝ‬أ‪٣‬ش أٓزخد ‪ٝ‬ح‪ٟ‬لش طْ‬
‫كظق ح‪٧‬ر‪ٞ‬حد َٓس أهَ‪ ،ٟ‬كلُظلض ريحهِ‪ ٠‬أر‪ٞ‬حد حُٔؼخىس‪ٗٝ ،‬ؼَص‬
‫ر٘٘‪ٞ‬س حٗظ‪ٜ‬خٍ ػِ‪ ٠‬كظ‪ ٠‬حُؼؼَ حٌُ‪ً٘ ٟ‬ض أُؼ٘‪ ٚ‬هزِ‪ٜ‬خ رِلظخص‪،‬‬
‫‪ٝ‬هلِص َٓ‪٣‬ؼخ ىحهَ حُؼَرش ‪ٝ‬كٔيص هللا إٔ كيػض ‪ ٌٙٛ‬حُ‪ٜ‬يكش‪،‬‬
‫‪ٝٝ‬هؼض ػ‪٘٤‬خ‪ ٟ‬ػِ‪ ٠‬كظخس طوق رـ‪ٞ‬حٍ‪ً ،ٟ‬خٗض ؿٔ‪ِ٤‬ش ؿٔخٍ ‪ٛ‬خىة‬
‫ٖٓ حُ٘‪ٞ‬ع حٌُ‪٣ ٟ‬وطق ح‪ٍٝ٧‬حف حُظ‪ ٠‬طَٔٓض ػ٘ن حُـٔخٍ ٓؼِ‪،٠‬‬
‫‪ٝ‬ريأص حُظؤَٓ ك‪ ٠‬طلخ‪ٓ٬ٓ َ٤ٛ‬ق ‪ٝ‬ؿ‪ٜٜ‬خ حُطل‪ٝ ،٠ُٞ‬ك‪ ٖ٤‬حٗظز‪ٜ‬ض‬
‫اُ‪ٗ ٠‬ظَحص اػـخر‪ ٠‬حُظ‪ ٠‬طـِ‪ٝ ٝ‬ؿ‪ٜٜ‬خ رخد حُيه‪ ٍٞ‬اُ‪ ٠‬كَّ ؿٔخٍ‬
‫ٍ‪ٝ‬ك‪ٜ‬خ‪ ،‬ظ‪َٜ‬ص ػ‪ٓ٬‬خص ح‪ٍ٫‬طزخى ػِ‪ٓ٬ٓ ٠‬ل‪ٜ‬خ‪ ،‬كِحى‪ٛ‬خ حٍطزخً‪ٜ‬خ‬
‫ُكٔ٘خ ػِ‪ ٠‬كٔ٘‪ٜ‬خ ‪ٝ‬رؼي ػيى ٖٓ حُٔلطخص حُظ‪ ٠‬ط‪ٞ‬هق ك‪ٜ٤‬خ حُوطخٍ‬
‫‪ ُْٝ‬أًٖ أػَف ػيى‪ٛ‬خ ‪ٍٝ ٕ٧‬ك‪ً ٠‬خٗض ؿخىٍص حُوطخٍ ك‪ٍ ٠‬كِش ك‪٠‬‬
‫ك‪َ٠‬س ًُي حُ‪ٞ‬ؿ‪ ٚ‬حُٔ‪٬‬ثٌ‪ُ ،٠‬ظٌظ٘ق طلخ‪ٝ ِٚ٤ٛ‬طو‪ٗ ْ٤‬ؼخثَ ح‪٧‬ك‪ّ٬‬‬
‫رِْٔ طِي حُظلخ‪ٝ َ٤ٛ‬طوز‪ِٜ٤‬خ‪ٝ ،‬ك‪ ٠‬اكي‪ ٟ‬حُٔلطخص ‪ٝ‬ؿيص حُٔؼـِس‬
‫حُظ‪ ٠‬ؿٌرظ٘‪ ٠‬طظلَى كظلًَض ‪ٍٝ‬حث‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬ؿخىٍص حُؼَرش كلؼِض ٓؼِ‪ٜ‬خ‬
‫‪90‬‬
‫‪ٝ‬أٗخ ًخُٔٔل‪ ٍٞ‬كويص ح‪٩‬كٔخّ رٌَ ٗ‪٠‬ء ا‪ ٫‬ح‪٩‬كٔخّ رخَُؿزش‬
‫ك‪ ٠‬طظزؼ‪ٜ‬خ ‪ٝٝ‬ؿيص ٗلٔ‪ ٠‬هخٍؽ ٓلطش ٓظَ‪ ٝ‬حُٔخىحص ك‪٤ٓ ٠‬يحٕ‬
‫حُظلَ‪ٗ ٖٓ ،َ٣‬خك‪٤‬ش ٗخٍع ‪ِ١‬ؼض كَد‪ٝ ،‬ىهِض حُ٘خٍع ٓخٗ‪٤‬ش ػِ‪٠‬‬
‫حَُ‪٤ٛ‬ق ح‪ٝ ،َٔ٣٧‬حهظَرض أًؼَ ٓ٘‪ٜ‬خ ‪ٝ‬أٗخ ‪ُُ٫‬ض أٓ٘‪ ٠‬هِل‪ٜ‬خ‪ ،‬كـؤس‬
‫حكظ‪٘٠‬ظ٘‪ٔٗ ٠‬خثْ ػطَ‪ٛ‬خ حُؼخ‪ٛ‬ق رخ‪ُ٧‬زخد ‪ٝ‬حُىىص ٌَٓح ػِ‪٠‬‬
‫ٌَٓ‪ٝ ،ٟ‬أ‪ٛ‬زلض ٍ‪ٝ‬ك‪ ٠‬كخثٔش ك‪ُٜٞ‬خ طَطَ آ‪٣‬خص حُ٘٘‪ٞ‬س ‪ٝ‬حُٔؼخىس‬
‫رخُوَد ٓ٘‪ٜ‬خ‪.‬‬
‫‪ِ٘ٛٝ‬خ اُ‪٤ٓ ٠‬يحٕ ‪ِ١‬ؼض كَد‪ٝ ،‬حٗؼطلض ‪ٔ٣‬خٍح ٗخك‪٤‬ش ٓو‪٠ٜ‬‬
‫"ؿَ‪ٝ‬ر‪ٝ "٠‬ىهِظ‪ٝ ٚ‬ؿِٔض ػِ‪ ٠‬اكي‪ ٟ‬حُطخ‪٫ٝ‬ص‪ٝ ،‬هظ‪ٜ‬خ كو‪،٢‬‬
‫حٗظز‪ٜ‬ض ‪ ُْٝ‬أىهَ هِل‪ٜ‬خ ‪ٝٝ‬هلض ػِ‪ ٠‬حَُ‪٤ٛ‬ق حُٔ‪ٞ‬حؿ‪ُِٔ ٚ‬و‪٠ٜ‬‬
‫‪ً٘ٝ‬ض حطخرؼ‪ٜ‬خ ٖٓ ه‪ُ ٍ٬‬ؿخؿ‪.ٚ‬‬
‫‪ٝ‬ريأص ح‪ٓ٧‬جِش طليع ‪ٟ‬ـ‪٤‬ـخ ريحهِ‪ُٔ ،٠‬خًح ىهِض ‪٘ٛ‬خ؟ ‪ٖٓٝ‬‬
‫ط٘ظظَ؟ ‪ٝ‬ىد حُو‪ٞ‬ف ك‪ ٠‬أٍ‪ٝ‬هش ٍ‪ٝ‬ك‪ ٖٓ ٠‬إٔ طٌ‪ ٕٞ‬ط٘ظظَ كز‪٤‬زخ أ‪ٝ‬‬
‫‪ٛ‬ي‪٣‬وخ‪ٝ ،‬ريأ ػوِ‪ٔ٣ ٠‬ؤٍ‪ٓٝ ،‬خًح ك‪ًُ ٠‬ي إ ًخٗض ط٘ظظَ كز‪٤‬زخ أ‪ٝ‬‬
‫‪ٛ‬ي‪٣‬وخ؟ ‪ُٔٝ‬خًح طوق أٗض ‪٘ٛ‬خ ‪ُٔٝ‬خًح طظزؼ‪ٜ‬خ أ‪ُٔ ٝ‬خًح ُْ طيهَ هِل‪ٜ‬خ؟‬
‫ٌُ٘‪ً٘ ٠‬ض ‪ ٫‬أػ‪ ًَ َ٤‬ح‪ٓ٧‬جِش حُظ‪ ٠‬طي‪ ٍٝ‬ريحهِ‪ ٠‬ح‪ٛ‬ظٔخٓخ ‪ًٝ‬خٕ‬
‫ح‪ٛ‬ظٔخٓ‪ٜ٘٣ ًِٚ ٠‬ذ ك‪ ٠‬حُظًَ‪ ِ٤‬ػِ‪َٓ ٠‬حهزظ‪ٜ‬خ ٖٓ رؼ‪٤‬ي‪ٝ ،‬رؼي كظَس‬
‫ػ٘ض ك‪ٜ٤‬خ ٓوخ‪ٝ‬ف إٔ طٌ‪ ٕٞ‬ط٘ظظَ ٍؿَ آهَ ؿ‪ٓ ًَ ٌٕٞ٣ٝ ،َٟ٤‬خ‬
‫أك‪٤‬خ ك‪ٓ ٚ٤‬ـَى ‪ ْ٤ُٝ ْٛٝ‬ريح‪٣‬ش كِْ ؿٔ‪ًٔ َ٤‬خ أطٔ٘‪ ،٠‬ىهِض كظخس‬
‫ك‪ٓ ٠‬ؼَ ػَٔ‪ٛ‬خ حُٔو‪ٝ ،٠ٜ‬حهظَرض ٓ٘‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬حكظ‪٘٠‬ظ‪ٜ‬خ‪ ،‬ك٘ؼَص‬
‫رخُٔؼخىس أٗ‪ٜ‬خ ًخٗض ط٘ظظَ كظخس ‪ ْ٤ُٝ‬كظ‪ٗٝ ،٠‬ؼَص أ‪٠٣‬خ رخُـ‪َ٤‬س‬
‫ٖٓ أٗ‪ٜ‬خ حكظ‪٘٠‬ظ‪ٜ‬خ‪ٝ ،‬كـؤس ٓٔؼض ‪ٞٛ‬ص ‪ٛ‬خطل‪ َٕ٣ ٠‬رخُ٘ـٔش حُظ‪٠‬‬
‫ه‪ٜٜ‬ظ‪ٜ‬خ َُِٓخثَ ‪ًٝ‬خٗض ٍٓخُش ٖٓ "َٓ‪ٝ‬س" طوزَٗ‪ ٠‬ك‪ٜ٤‬خ أٗ‪ٜ‬خ‬
‫ك‪٣َ١ ٠‬ن ػ‪ٞ‬ىط‪ٜ‬خ اُ‪ ٠‬حٍُِٔ٘ ‪ ٕ٧‬حُ‪ٞ‬هض طؤهَ ‪ٝ‬رؼي حٗظظخٍ‪ُ ٟ‬ؼ‪٬‬ع‬
‫ٓخػخص هٌُظ‪ٜ‬خ ‪ ُْٝ‬آص ًؼخىط‪ ،٠‬حط‪ِٜ‬ض ر‪ٜ‬خ ‪ُٔٝ‬خٗ‪٣ ٠‬ؼوِ‪ ٚ‬حُ٘يّ‬
‫‪ٍٝ‬ىص ٖٓ أ‪٫ ٖ٤ٍٗ ٍٝ‬ط‪ٜ‬خُ‪ ٠‬كوِض ري‪ٓ ٕٝ‬ويٓخص‬
‫‪ -‬أٗخ أٓق‬
‫‪91‬‬
‫‪ٝ‬ؿخءٗ‪ٞٛ ٠‬ط‪ٜ‬خ رزٌخء ٌٓظ‪ّٞ‬‬
‫‪ -‬أٓق ػِ‪ ٠‬ا‪ ٚ٣‬أٗخ ه‪ ٙ٬‬حطؼ‪ٞ‬ىص‬
‫ً٘ض أٗؼَ رؤٗ‪ ُْ ٠‬أػي أٓظطغ إٔ حٓظَٔ ك‪ِ ٠‬كَٔ ‪ٌٛ‬ح حٌُٗذ أًؼَ‬
‫ٖٓ ًُي أ‪ ٝ‬ح‪ٓ٫‬ظَٔحٍ ك‪ ٠‬ػ‪٬‬هش كو‪ ٠ٗ٧ ٢‬أٗؼَ رؤٗ٘‪٣ ٠‬ـذ إٔ أىكغ‬
‫ػٖٔ ٓخ أهٌط‪َ١ ٖٓ ٚ‬ك‪ٜ‬خ ح‪٥‬هَ ٖٓ ح‪ٛ‬ظٔخّ ‪ٝ‬كذ‪ ..‬كوِض‬
‫‪ -‬أٗخ ػخٍف اٗ‪ ٠‬ظِٔظي ًظ‪ٓ َ٤‬ؼخ‪٣‬خ ‪ٝ‬ػخٍف اٗي حطلِٔظ‪ً ٠‬ظ‪ َ٤‬رْ‬
‫‪ٛ‬يه‪ ٠٘٤‬أٗخ كخُش ٓ‪٤‬ئّ ٓ٘‪ٜ‬خ‬
‫ٓؤُظ٘‪ ٠‬رخً‪٤‬ش‬
‫‪ ٌٖٔٓ -‬طـخ‪ٝ‬ر٘‪ٓ ٠‬ئحٍ ‪ٝ‬حكي رْ ‪ٝ‬رٌَ ‪َٛ‬حكش ‪ ٠ٗ٧‬طؼزض‪ ..‬أٗض‬
‫كز‪٤‬ظ٘‪ ٠‬كؼ‪ ٬‬أ‪ ٝ‬كظ‪ ٠‬كٔ‪٤‬ض اٗي ػخ‪ ٠ِٗ٣‬رـي ؟؟‬
‫‪.................................... -‬‬
‫‪ -‬حٗض ٓٔؼض ٓئحُ‪ ٠‬؟؟‬
‫‪ -‬أ‪ٔٓ ٙٞ٣‬ؼض‬
‫‪١ -‬ذ ك‪ ٖ٤‬حَُى‬
‫‪.................................... -‬‬
‫‪ -‬ه‪ ٙ٬‬ك‪ٜٔ‬ض‬
‫‪ -‬أٗخ أٓق ٓخٓل‪ ٠٘٤‬رـي‬
‫‪ّ٬ٓ -‬‬
‫‪................................... -‬‬
‫‪ٝ‬أؿِوض حُ‪ٜ‬خطق ‪ٝٝ‬هلض ُِلظخص ريحهِ‪٘ٓ ٠‬خػَ ٓوظِطش ر‪ٖ٤‬‬
‫اكٔخّ رخُلَ‪٣‬ش ‪ٍٝ‬حكش حُ‪ ٠ٗ٧ َ٤ٔ٠‬طوِ‪ٜ‬ض ٖٓ ٗؼ‪ ٍٞ‬ىحثْ‬
‫رخٌُٗذ ‪ٝ‬رؼيّ حَُحكش ك‪ ٠‬طِي حُؼ‪٬‬هش حُظ‪ ُْ ٠‬أٓظطغ أريح إٔ أه٘غ‬
‫ٗلٔ‪ ٠‬أٗ‪ٜ‬خ كذ ‪ٝ‬ر‪ٗ ٖ٤‬ؼ‪ ٍٞ‬رخُلِٕ ‪ ٠ٗ٧‬هَٔص اٗٔخٗش ٍه‪٤‬وش‬
‫‪ٗٝ‬ز‪ِ٤‬ش ٓؼِ‪ٜ‬خ‪ ٠ٗ٧ٝ ،‬أػِْ أٗ‪ٜ‬خ ٓظؼ‪ ٖ٤‬كخُش كِٕ ػٔ‪٤‬وش رٔزز‪٠‬‬
‫‪ٍٝ‬ؿْ أٗ‪ٜ‬خ ًخٗض أ‪ٗ ٍٝ‬و‪ ٚ‬رـخٗز‪ ٠‬ك‪ ٠‬كِٗ‪ ٠‬ا‪ ٫‬أٗ‪ ٠‬آهَ ٗو‪ٚ‬‬
‫‪92‬‬
‫‪ِٜ٣‬ق ‪ ٌٕٞ٣ ٕ٧‬رـخٗز‪ٜ‬خ ك‪ ٠‬كِٗ‪ٜ‬خ ‪ٓ ٠ٗ٧‬زز‪ُٝ ٚ‬ؼَ ٗو‪ٜ‬خ آهَ‬
‫ٓ‪٤‬وظَد ٓ٘‪ٜ‬خ‪٣ٝ ،‬ظؼِن ر‪ٜ‬خ ‪ ٫ٝ‬ط٘ؼَ ر‪٣ٝ ،ٚ‬ؼ٘و‪ٜ‬خ ‪ٝ‬طظَ طؼ٘و٘‪٠‬‬
‫ٍؿْ اكٔخٓ‪ٜ‬خ روٌ‪ُٜ ٠ٗ٫‬خ‪ٝ ،‬طي‪ ٍٝ‬حُيحثَس حُظ‪٣ ٫ ٠‬ظ‪ٞ‬هق ى‪ٍٝ‬حٗ‪ٜ‬خ‬
‫أريح ٖٓ هٌ‪ٗ ٖٓ ٕ٫‬لز‪ٝ ْٜ‬كذ ٖٓ ‪٣‬وٌُ‪ٗٞ‬خ‪.‬‬
‫ػيص ُِلِْ حٌُ‪ً ٟ‬خٕ ‪٣‬ـِْ أٓخٓ‪ ٠‬ك‪ٓ ٠‬و‪" ٠ٜ‬ؿَ‪ٝ‬ر‪"٠‬‬
‫‪ٗٝ‬ـؼ٘‪ ٠‬إٔ أهظَد أٗ‪٫ ٠‬كظض أٗ‪ٜ‬خ طلٌ‪ُٜ ٠‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ ػ٘‪ًٝ ٠‬خٕ‬
‫ًُي ‪ٝ‬ح‪ٟ‬لخ ٖٓ حرظٔخٓظ‪ٜ‬خ ‪ ٠ٛٝ‬طلٌ‪ٝ ٠‬ط٘ظَ ٗل‪ ٟٞ‬ػِ‪ ٠‬حٓظل‪٤‬خء‬
‫ػْ ط٘ظَ ‪ٛ‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ رؼي‪ٛ‬خ ‪ٝ‬طظ‪٠‬لٌخٕ‪ ،‬هِض ُ٘لٔ‪ ٫ ،٠‬ري أٗ‪ٜ‬خ طلٌ‪٠‬‬
‫ُ‪ٜ‬خ ػٖ ًُي حُٔـ٘‪ ٕٞ‬حٌُ‪ٍ ٟ‬أ‪ٛ‬خ ك‪ ٠‬حُٔظَ‪ ُْٝ ٝ‬طـخىٍ ٗظَحط‪ٚ‬‬
‫‪ٝ‬ؿ‪ٜٜ‬خ حُٔخكَ ػْ طزؼ‪ٜ‬خ ًخُٔـٌ‪ٝ‬د ‪ٝٝ‬هق هخٍؽ حُٔو‪٘٣ ٠ٜ‬ظَ ُ‪ٜ‬خ‬
‫‪َ٣ٝ‬حهز‪ٜ‬خ‪.‬‬
‫ريأص ك‪ ٠‬ح‪٫‬هظَحد ٓ٘‪ٜٔ‬خ‪ٝ ،‬طل‪ُٞ‬ض ٗظَحط‪ٜ‬خ اُ‪ٗ ٠‬ظَحص هِن‬
‫‪ٝ‬ه‪ٞ‬ف‪٣ٝ ،‬زي‪ ٝ‬أٗ‪ٜ‬خ كيػض ‪ٛ‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ رؤٕ ًُي حُٔـ٘‪٣ ٕٞ‬وظَد‬
‫ك٘ظَص ‪ٛ‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ هِل‪ٜ‬خ ٗل‪ٝ ٟٞ‬طل‪ُٞ‬ض ٓ‪ٓ٬‬ق ‪ٝ‬ؿ‪ٜٜ‬خ ‪ ٠ٛ‬أ‪٠٣‬خ‬
‫اُ‪ ٠‬كِع ‪ٝ‬هِن‪ِٛٝٝ ،‬ض ٓ‪ٓ٬‬ق حُوِن ‪ٝ‬ح‪ٍ٫‬طزخى ٍُ‪ٝ‬ط‪ٜٔ‬خ ك‪ٖ٤‬‬
‫‪ِٛٝ‬ض أٓخّ حُطخ‪ُٝ‬ش حُظ‪ً ٠‬خٗظخ طـِٔخٕ ػِ‪ٜ٤‬خ ‪ٝٝ‬هلض ٍحٓٔخ ػِ‪٠‬‬
‫‪ٝ‬ؿ‪ ٠ٜ‬حرظٔخٓش ػوش ‪ٝٝ‬ى ‪ٝ‬هِض‬
‫‪ -‬ح‪ ٙٞ٣‬أٗخ حُٔـ٘‪ ٕٞ‬رظخع حُٔظَ‪ ٌٖٔٓٝ ٝ‬أطٌَّ ‪ٝ‬حٓ٘لٌْ كَ‪ٛ‬ش أٗ‪٠‬‬
‫أ‪١‬ل‪ٗ ٠‬خٍ ك‪ َُٔ ٌُْٞ٠‬حُـ٘‪ ٕٞ‬ى‪ٝ ٙ‬أكٌ‪ ٌِْ٤‬كٌخ‪٣‬ظ‪ ،٠‬ك‪ ٠‬كخُش ُ‪ٞ‬‬
‫ٓٔلظ‪ٞ‬ح ُ‪ ٠‬حهؼي ٓؼخًْ‪ ،‬أٓخ ُ‪ٍ ٞ‬ك‪٠‬ظْ كؤً‪٤‬ي ‪ٛ‬خٗٔلذ ‪ٛٝ‬خطل‪َ٠‬‬
‫ًًَ‪ ٟ‬حُـ٘‪ ٕٞ‬ى‪ ٟ‬كخ‪َٟ‬س ك‪ ٠‬ه‪٤‬خُ‪ ًًٌَٟ ٠‬كِْ كِ‪ ٞ‬ػ٘ظ‪ ،ٚ‬أٓخ‬
‫أٗظْ كـ ‪ٛ‬ظل‪ ًًَٟ َ٠‬ك‪٘ٓ ٍٞ٠‬ظؼَ ػَٔ‪ٓ ٙ‬خ ‪٣‬ؤي حريح ‪....‬‬
‫‪ٌٓٝ‬ض ُِلظخص ‪ٝ‬هي ػِض ٓ‪ٓ٬‬ق حُي‪٘ٛ‬ش ‪ٝ‬ؿ‪ٜٔ٤ٜ‬خ ‪ٝ‬أًِٔض كي‪٣‬ؼ‪٠‬‬
‫رؼوش أًزَ‬
‫‪ -‬هيحٌْٓ ػَ٘ ػ‪ٞ‬حٗ‪ ٠‬ػ٘خٕ طوٍَ‪ٝ‬ح أٓ٘‪ ٫ٝ ٠‬أهؼي ‪ٝ‬أكٌ‪ٌِْ٤‬‬
‫كٌخ‪٣‬ظ‪٠‬‬

‫‪93‬‬
‫‪ٝ‬هزَ إٔ أٓٔغ ٍى‪ٔٛ‬خ ٓلزض أكي حٌَُٓ‪ ٖ٤٤‬حُ٘خؿَ‪ ٖ٣‬ػِ‪ٗ ٠‬لْ‬
‫حُطخ‪ُٝ‬ش رـ‪ٞ‬حٍ‪ٔٛ‬خ ‪ٝ‬ؿِٔض ػْ هِض ‪ٝ‬أٗخ أٗظَ ك‪ ٠‬ػ‪ٜ٘٤‬خ رخرظٔخٓش‬
‫كذ‬
‫_ طلز‪ ٠‬طٔٔؼ‪ ٠‬حُلٌخ‪٣‬ش ٖٓ أ‪ ٍٝ‬ا‪ ٚ٣‬؟ حُز٘ض حُِ‪ ٠‬هٌُظ٘‪ ٫ٝ ٠‬حُز٘ض‬
‫حُِ‪ ٠‬هٌُظ‪ٜ‬خ ‪ ٫ٝ‬حُويٍ حُِ‪ ٠‬ؿٔؼ٘‪ ٠‬ر‪ٝ ٠ٌ٤‬ه‪ ٠ٗ٬‬كٔ‪٤‬ض إ ٍ‪ٝ‬كي‬
‫ٓـ٘خ‪ ْ٤١‬ؿٌر٘‪ٓٝ ٠‬لَٗ‪ٝ ٠‬كٔ‪٤‬ض اٗ‪ٍ ٚ‬ؿؼ٘‪ ٠‬طخٗ‪ُِ ٠‬ل‪٤‬خس ؟ ‪ٛ‬خ‬
‫ٗزظي‪ ٖ٤٘ٓ ٟ‬حُلٌخ‪٣‬ش ػِ‪ٍ ٠‬أ‪ ٟ‬كِ‪ ْ٤‬؟ أ‪ٝ‬ػ‪ ٠‬طٌ‪ ٖٓ ٠ٗٞ‬رظلز‪٠‬‬
‫كِ‪ ٠٣ُ ْ٤‬أُػَ رـي‬
‫ُْ طَى ٓ‪ ٟٞ‬رخرظٔخٓش ٓلَط٘‪ٗٝ ٠‬ظَص ُ‪ٜ‬ي‪٣‬وظ‪ٜ‬خ حُظ‪ً ٠‬خىص إٔ‬
‫طـٖ ٖٓ ك‪ٍٞ‬س حٗي‪ٛ‬خٗ‪ٜ‬خ ُـ٘‪ ُْ ٠ٌُ٘ ٠ٗٞ‬أ‪ٛ‬ظْ ‪ٝ‬ريأص أكٌ‪ ٠‬كٌخ‪٣‬ظ‪٠‬‬
‫‪ًٝ‬خٗض ريح‪٣‬ش كٌ‪ ٠ٛ ٠٤‬ريح‪٣‬ش كٌخ‪٣‬ظ‪ٓ ٠‬ؼ‪ٜ‬خ‪.‬‬

‫‪94‬‬
ٕٓٔ٘/ٕ8ٓ7ٖ ‫يحع‬٣٩‫ٍهْ ح‬
978977ٖ8ٖٖٕٙٙ ٠ُٝ‫ْ حُي‬٤‫حُظَه‬

‫َ ٓغ حٌُخطذ‬ٛ‫ح‬ٞ‫ُِظ‬

Facebook : Mohamed.abdelwhab.18

95
‫املالئكة ال حيملون ال َكنب‬
‫حاكوى اجامتعية‬

‫‪1‬‬

You might also like