FREQUENTLY ASKED QUESTIONS

ABOUT KIDNEY HEALTH(ENGLISH)

Question: What are the signs and symptoms of kidney disorder?

Answer:

The main symptom of kidney disorder is fluid retention or edema. Patients may have puffiness
around the eyes, swelling in the feet and legs and water in the lungs leading to difficulty of breathing

Any change in urination may also indicate kidney problem. This may consist of pain or unusual
sensation during voiding, increased or decreased frequency of urination, difficulty in initiating
urination, frequent urination at night, change in color of urine, blood in the urine or bubbly
appearance of the urine.

Kidney failure results in the retention of various body wastes which cause anorexia, vomiting,
difficulty in sleeping and generalized body weakness. This is often evaluated by measuring serum
creatinine and blood urea nitrogen.

The presence of protein and red blood cells in the urine is also an indication of kidney disorder. In
glomerulonephritis, proteinuria and hematuria are commonly seen because the glomeruli have
become inflamed. Proteinuria is also the earliest manifestation of diabetic nephropathy. Pallor and
weakness are also among the indications of kidney failure due to anemia secondary to low
erythropoietin production by the failing kidneys.

Hypertension is also a major consequence of kidney disorder. Initial evaluation of all newly
diagnosed hypertensive patients should include serum creatinine and electrolyte levels (sodium and
potassium) particularly among young hypertensive subgroup.

Repeated urinary tract infections, back pain or pain in the lower abdomen may indicate the presence
of kidney stones and may also cause blood in the urine.

Q: What diseases commonly affect the kidneys?

A: Infection is the most common disorder of the kidneys and the urinary tract. Uncomplicated
urinary tract infections are very easy to treat. Stones are solid residues in the urinary tract that may
cause obstruction to the flow of urine which in turn may lead to infection of the kidneys and
subsequent scarring. Glomerulonephritis is inflammation of the glomeruli, the small vessels in the
nephron. If not treated, patients may suffer slow progressive damage to the kidneys and develop
renal failure.

Hypertension occurs with many cases of kidney diseases. Prolonged hypertension damages the
small arteries in the kidneys. This may start a vicious cycle: damaged kidneys cause more serious
hypertension which in turn brings more damage to the kidneys.
 FREQUENTLY ASKED QUESTIONS
ABOUT KIDNEY HEALTH (ENGLISH)

Diabetes may also damage the kidneys. It is the leading cause of chronic renal failure in many
countries. Abnormalities in the urinary tract that are congenital or inborn may consequently lead to
poor function, obstruction or infection of the kidneys. Some drugs, herbal medicine, solvents and
insecticides can also harm the kidneys.

Q: What are the warning signs of kidney disease?

A:
● puffiness of the eye area
● progressive swelling of parts of the body usually at the ankles
● back pain on the lower part just below the ribcage
● changes in urination (increased or decreased frequency of urination, frequent urination at
night, pain or unusual sensation during voiding, hesitancy or difficulty in initiating urination,
change in color of the urine, blood in the urine)
● new onset of high blood pressure

Q: What are the symptoms of Urinary Tract Infection (UTI)?

A: Not everyone with UTI has symptoms, but most people get at least some. These may include a
frequent urge to urinate and a painful, burning feeling in the area of the bladder or urethra during
urination. It is not unusual to feel bad and to feel pain even when not urinating. Often women feel an
uncomfortable pressure above the pubic bone and some men experience fullness in the rectum. It is
common for a person with UTI to complain that despite the urge to urinate, only a small amount of
urine is passed.

The urine itself may look milky or cloudy, even reddish if blood is present. A fever may mean that the
infection has reached the kidneys. Other symptoms of a kidney infection include pain in the back or
side below the ribs, nausea or vomiting.

Q: How can UTI be prevented?

A: There is no proven way to prevent UTI, but the following suggestions may be helpful:
● Drink plenty of liquids about 6-8 glasses/day to flush bacteria out of the urinary system,
● Schedule frequent bathroom breaks
● Women should drink water before and after sex so they will urinate a good volume with a
steady stream afterward. This will help eliminate any bacteria that may have entered the
urinary bladder.
● After defecating, women should not wipe in the direction of the vagina to avoid spreading
bacteria from the gastrointestinal tract
 FREQUENTLY ASKED QUESTIONS
ABOUT KIDNEY HEALTH (ENGLISH)

Q: How should patients with hypertension be treated?

A: Treatment of hypertension can be achieved through nonpharmacologic and pharmacologic
means. It consists of the following

● lifestyle modification
● weight loss
● exercise
● low salt, low fat diet
● stop smoking
● less alcohol consumption
● cope with stress
● regular intake of antihypertensive medications

Q: How are kidney stones prevented from developing?

A: The simplest and most important lifestyle change to prevent all kinds of kidney stones from
developing is to drink more liquids. Water is the best. It is recommended that water intake should be
at least 2 liters per day. There are many proponents of various “cures” by drinking other liquids such
as buko juice, pito-pito tea, sambong tea and many other teas but scientific studies have not proven
their efficacy and safety.

Reference:
National Kidney and Transplant Institute (2021). Kidney Health Plus.
https://nkti.gov.ph/index.php/patients-and-visitors/kidney-health-plus
 MGA TANONG TUNGKOL SA KALUSUGAN
NG IYONG BATO (FILIPINO)

Tanong: Ano ang mga palatandaan at sintomas ng sakit sa bato (kidney disorder)?
Sagot:

Ang pangunahing sintomas ng sakit sa bato ay pananatili ng likido (fluid retention) o manas
(edema). Ang mga pasyente ay maaaring magkaroon ng pamumugto sa paligid ng mga mata,
pamamaga sa mga paa at binti at tubig sa bagang magdudulot ng hirap sa paghinga.

Ang anumang pagbabago sa pag-ihi ay maaari ring magpahiwatig ng problema sa bato. Kasama
dito ang pananakit o di pangkaraniwang pakiramdam habang umiihi, dagdag o bawas sa dalas ng
pag-ihi, hirap na simulan ang pag-ihi, madalas na pag-ihi sa gabi, pagbabago sa kulay ng ihi, dugo sa
ihi o mabulang anyo ng ihi.
Ang paghina ng bato (kidney failure) ay nagbubunga ng pananatili ng iba't ibang basura ng katawang
nagiging sanhi ng anorexia, pagsusuka, hirap sa pagtulog at pangkalahatang panghihina ng
katawan. Ito ay madalas sinusuri sa pamamagitan ng pagsukat ng serum creatinine at blood urea
nitrogen.

Ang presensya ng protina at pulang selula ng dugo (red blood cells) sa ihi ay isa ring palatandaan ng
pagkakaroon ng sakit sa bato. Sa glomerulonephritis, ang proteinuria at hematuria ay karaniwang
nakikita dahil ang glomeruli ay maga. Ang proteinuria ay isa ring pinakamaagang palatandaan ng
diabetic nephropathy. Ang pamumutla at panghihina ay kasama rin sa mga pahiwatig ng paghina ng
bato dahil sa anemya, ang pumapangalawa sa mababang produksyon ng erythropoietin ng mga
batong may problema.

Ang alta presyon ay isa ring pangunahing kinahihinatnan ng sakit sa bato. Dapat isama sa paunang
pagsusuri ng lahat ng mga pasyenteng napatunayang may alta presyon ang serum creatinine at
mga lebel ng electrolytes (sodium at potassium), partikular sa mga batang hypertensive subgroup.

Ang paulit-ulit na pagkakaroon ng mga impeksyon sa daanan ng ihi (urinary tract), pananakit ng
likod o pananakit ng puson ay maaaring magpahiwatig ng presensya ng mga bato sa bato (kidney
stones) at maaari ring maging sanhi ng pagkakaroon ng dugo sa ihi.

Q: Anong mga sakit ang karaniwang nakaaapekto sa mga bato?

S: Ang impeksyon ay ang pinakakaraniwang sakit sa mga bato at daanan ng ihi (urinary tract). Ang
di kumplikadong impeksyon sa daanan ng ihi ay napakadaling gamutin. Ang mga bato (stones) ay
mga solidong labi sa daanan ng ihing maaaring maging sagabal sa pagdaloy ng ihi na hahantong
naman sa impeksyon sa mga bato (kidneys) at kasunod na pagkakapilat (scarring). Ang
glomerulonephritis ay pamamaga ng glomeruli, ang maliliit na mga daluyan ng dugo sa nephron.
Kung di magamot, ang mga pasyente ay maaaring makaranas ng mabagal na progresibong pinsala
sa mga bato (kidneys) at mauwi sa paghina ng bato (renal failure).
 MGA TANONG TUNGKOL SA KALUSUGAN
NG IYONG BATO (FILIPINO)

Ang alta presyon ay nararanasan kasabay ng maraming kaso ng mga sakit sa bato. Ang matagalang
alta presyon ay pumipinsala sa maliliit na mga arterya sa mga bato (kidneys). Ito ay maaaring
magsimula ng isang vicious cycle: ang napinsalang mga bato ay nagdudulot ng mas malalang alta
presyong nagiging sanhi naman ng mas malaking pinsala sa mga bato.

Ang dyabetis ay maaari ring makapinsala sa mga bato. Ito ang pangunahing sanhi ng di gumagaling
na paghina ng bato (chronic renal failure) sa maraming bansa. Ang mga abnormalidad sa daanan ng
ihi (urinary tract) sapul pagkabata ay maaaring humantong sa di maayos na paggana ng mga bato,
sagabal o impeksyon sa mga bato. Ang ilang mga gamot, halamang gamot, solvents at mga
pamatay-insekto (insecticides) ay maaari ring makapinsala sa mga bato.

T: Ano ang mga babalang palatandaan ng sakit sa bato?

S:
● pamumugto sa may bahagi ng mga mata
● lumalalang pamamaga ng mga bahagi ng katawan, kadalasan sa mga bukung-bukong
(ankles)
● pananakit ng likod sa ibabang bahaging nasa baba lang ng ribcage
● pagbabago sa pag-ihi (dagdag o bawas sa dalas ng pag-hi, madalas na pag-ihi sa gabi,
pananakit o di pangkaraniwang pakiramdam habang umiihi, pag-aalangan o hirap na simulan
ang pag-ihi, pagbabago sa kulay ng ihi, dugo sa ihi)
● bagong pagsisimula ng alta presyon

T: Ano ang mga sintomas ng impeksyon sa daanan ng ihi (Urinary Tract Infection (UTI)?
S: Hindi lahat ng may UTI ay may sintomas ngunit halos lahat ay nagpapakita ng ilan sa mga ito.
Kabilang sa mga sintomas ang madalas na udyok ng pag-ihi at isang masakit, nag-aalab na
pakiramdam sa bahagi ng pantog o yuritra (urethra) habang umiihi. Pangkaraniwan lamang na
sumama ang pakiramdam at makaranas ng sakit (pain) kahit di umiihi. Kadalasan, ang mga
kababaihan ay nakararamdam ng di maginhawang presyur sa ibabaw ng pubic bone at ang ilang
mga kalalakihan ay nakararanas ng kapunuan sa tumbong (rectum). Karaniwan sa isang taong may
UTI ang dumaing na sa kabila ng udyok ng pag-ihi, kaunti lamang ang lumalabas na ihi.

Ang mismong ihi ay maaaring magmukhang tulad ng gatas o malabo (cloudy), mamula-mula pa nga
kung may halong dugo. Ang lagnat ay maaaring mangahulugang ang impeksyon ay umabot na sa
mga bato (kidneys). Kabilang sa ibang mga sintomas ng impeksyon sa bato ang pananakit ng likod
o tagiliran sa ibaba ng mga tadyang (ribs), pagduduwal at pagsusuka.
 MGA TANONG TUNGKOL SA KALUSUGAN
NG IYONG BATO (FILIPINO)

T: Paano maiiwasan ang UTI?

S: Wala pang napatunayang pamamaraan upang maiwasan ang UTI subalit ang sumusunod na mga
mungkahi ay maaaring makatulong:
● Uminom ng maraming likido, mga 6 hanggang 8 baso bawat araw upang mailabas ang
bakterya mula sa sistemang pang-ihi (urinary system).
● Magtakda ng madalas na paggamit ng banyo.
● Ang mga kababaihan ay dapat uminom ng tubig bago at matapos ang pakikipagtalik upang
pagkatapos nito ay makaihi sila nang mabuti at tuloy-tuloy. Ito ay makatutulong na alisin ang
alinmang bakteryang maaaring nakapasok sa pantog (urinary bladder).
● Matapos dumumi, ang mga kababaihan ay di dapat magpunas papunta sa direksyon ng
vagina upang maiwasan ang pagkalat ng bakterya mula sa gastrointestinal tract.

T: Paano ginagamot ang mga pasyenteng may alta presyon?

S: Ang paggamot sa alta presyon ay maaaring maisakatuparan sa pamamagitan ng
nonpharmacologic at pharmacologic na mga pamamaraan. Ito ay binubuo ng mga sumusunod:
● pagbabago sa pamamaraan ng pamumuhay
● pagbabawas ng timbang
● pag-eehersisyo
● pagkain ng diyetang mababa sa asin at taba
● pagtigil sa paninigarilyo
● di gaanong pag-inom ng alak
● wastong pagharap sa stress
● regular na pag-inom ng mga gamot laban sa alta presyon

T: Paano mapipigilan ang pagkabuo ng mga bato sa bato (kidney stones)?

S: Ang pinakamadali at pinakamahalagang pagbabago sa pamamaraan ng pamumuhay upang
maiwasan ang pagkabuo ng lahat ng uri ng mga bato sa bato (kidney stones) ay ang pag-inom ng
maraming likido. Tubig ang pinakamabisa. Inirerekomendang ang pag-inom ng tubig ay di dapat
bababa sa 2 litro sa isang araw. Marami ang mga tagataguyod ng iba't ibang "lunas" sa
pamamagitan ng pag-inom ng ibang mga likido gaya ng katas ng buko, tsaang pito-pito, tsaang
sambong at ibang mga tsaa ngunit di pa napapatunayan ng pang-agham na mga pag-aaral ang bisa
at kaligtasan ng mga ito.

Sanggunian:
National Kidney and Transplant Institute (2021). Kidney Health Plus.
https://nkti.gov.ph/index.php/patients-and-visitors/kidney-health-plus.