Professional Documents
Culture Documents
J
O
(d)
P M Q
GñkcUlrYmRtYtBinitübec©keTs
elak lwm qun
elak Esn Bisidæ
elakRsI Tuy rINa
elak Titü em¨g
elak RBwm sunitü
elak pl b‘unqay
GñkRtYtBinitüGkçraviruTæ
elak lwm miKþsir
karIkMuBüÚT&r
kBaØa lI KuNÑaka
GñkniBnæ nig eroberog
elak lwm plþún nig elak Esn Bisidæ
GarmÖkfa
esovePA KNitviTüaCMuvijBiPBelak PaK9 EdlGñksikßakMBugkan´
enAkñúgéden£ xMJúáTáneroberogeLIgkñúgeKalbMngTukCaÉksar sRmab´
CaCMnYydl´GñksikßaykeTAsikßaRsavRCavedayxøÜnÉg nig müa¨geTot
kñúgeKalbMngcUlrYmelIksÞÜyvis&yKNitviTüaenARbeTskm<úCaeyIg
[kan´EtrIkceRmInEfmeTotedIm,Ibeg;InFnFanmnusß[mankan´EteRcIn
edIm,ICYyGPivDÄn_RbeTsCatirbs´eyIg .
enAkñúgesoven£eyIgxMJúánxitxMRsavRCaveRCIserIsyklMhat´ya¨g
sRmaMgbMputBIÉksarbreTsya¨geRcInbMputdUcCa 103 Trigonometry
Problems , Five Hundred Mathematical Challenges,Complex Numbers From
A to … Z , Mathematical Olympiad in China,Mathematical Olympiad
Challenges, Mathematical Olympiad Treasures, International
Mathematical Olympiads 1959-1977,
The IMO Compendium ( 1959-2004 ) , 360 Problems for Mathematical
contest…
nigÉksarbreTsepßg@eTottam Internet ykmkeFIVdMeNa£Rsay
ya¨gek,a£k,ayEdlGac[elakGñkgayyl´qab´cgcaMGMBIsil,£énkar
eda£RsayTaMgGs´en£ . b¨uEnþeTa£Caya¨gNak¾eday kgV£xat nig
kMhusqþgedayGectnaRákdCamanTaMgbec©keTs nig GkçraviruTæ .
GaRs&yehtuen£ eyIgxMJúCaGñkeroberogrg´caMedayrIkrayCanic©nUv
mtiri£Kn´EbbsSabnaBIsMNak´GñksikßakñúgRKb´mCÄdæanedIm,ICYyEklMG
esovePAen£[ánkan´EtsuRkiRtPaBEfmeTot .
CaTIbBa©b´en£eyIgxMJúGñkeroberogsUmeKarBCUnBrdl´Gñksikßa
TaMgGs´[mansuxPaBmaMmYn nig TTYlC&yCMn£RKb´Parkic© .
rkßasiT§iRKb´y¨ag
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
kRmglMhat;eRCIserIs
!> cUrbgðajfacMeBaHRKb;cMnYnKt;viC¢man n cMnYn 3n n3 Eckdac;
nwg 7 luHRtaEt 3n n3 1 Eckdac;nwg 7 .
@> eK[RtIekaN ABC mYymanmMukñúgCamMuRsYc nigman M
CacMNuckNþalén [BC] . eKKUsbnÞat;Ekg HP BIGrtUsg; H
énRtIekaN ABC eTA [AM] . cUrRsayfa AM.PM BM 2
(Japan Mathematical Olympiad Finals 2011)
#> eK[ a , b , c CacMnYnBitviC¢man edaydwgfa
1 1 1
a b c . cUrbgÐajfa ³
a b c
1 1 1 3
( 2a b c)2 (a 2b c)2 (a b 2c)2 16
-1-
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
cMeBaHRKb;cMnYnBitviC¢man a , b , c .
(Turkey TST 2010)
cUrRsayfa R AR BRC 3 3 r 3 .
!#> eK[RtIekaN ABC manmMukñúgCamMuRsYc .
P CacMnucmYyenAkñúgRtIekaNenH H , K , L CacMeNalEkgén
H erogKñaelIRCug [BC] , [CA] , [ AB] .
2
cMeBaHRKb;cMnuc P cUrRsayfa AL BH CK 3
2 2 2 p
Edl p BC CA 2
AB
CaknøHbrimaRténRtIekaN ABC .
!$> eK[RtIekaN ABC mYyehIy M CacMnucenAkñúgRtIekaNenH
D , E , F CacMnucRbsBVrvag AM , BM , CM CamYyRCug
BC , AC , AB erogKña .
cUrRsayfaRKb;cMnuc M eKman AM .
BM CM
MD ME MF
. 8 ?
rYcbBa¢ak;TItaMgén M edIm,I[vismPaBenHkøayCasmPaB .
!%> cMeBaHRKb;RtIekaN ABC eKyk D , E , F CacMnucsßitenA
elIGgát; [BC] [CA] , [AB] erogKña .
yk P CacMnucRbsBVrvag [AD] nig [EF] .
cUrRsayfa AB AF
DC
AC
AE
DB
AD
AP
BC .
(Indonesia National Science Olympiad 2009)
-4-
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
-5-
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
-6-
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
-7-
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
-8-
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
-9-
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
( IMO 1998 )
eKtag I Cap©iténrgVg;carwkkñúgRtIekaN .
knøHbnÞat;BuHkñúgénmMu A , B , C kat;RCugQmerogKñaRtg;
A' , B' , C' .
(Balkan MO 1997)
- 11 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
eKdwgfa SKBC CA AB
SL SM
d ehIyplbUképÞRkLaénmuxxag
- 12 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 13 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 14 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI1
cUrbgðajfacMeBaHRKb;cMnYnKt;viC¢man n cMnYn 3n n3 Eckdac;
nwg 7 luHRtaEt 3n n3 1 Eckdac;nwg 7 .
dMeNaHRsay
-snμtfa 3n n3 Eckdac;nwg 7 enaH n RtUvEckmindac;nwg 7
tamRTwsþIbT Euler eK)an n6 1 (mod 7 ) .
cMnYn 3n n3 Eckdac;nwg 7 enaHeK)andUcKña n3 (3n n3 )
Eckdac;nwg 7 .
eKman n3 (3n n3 ) (n3 3n 1) (n6 1)
eday n6 1 (mod 7 ) enaHeKTaj)an n3 3n 1 Eckdac;nwg 7
-snμtfa n3 3n 1 Eckdac;nwg 7 enaH n RtUvEckmindac;nwg 7
tamRTwsþIbT Euler eK)an n6 1 (mod 7 ) .
cMnYn n3 3n 1 Eckdac;nwg 7 enaH n3 (n3 3n 1) Eckdac;nwg 7 .
eKman n3 (n3 3n 1) (n6 1)3n n3 3n
eday n6 1 (mod 7 ) enaHeKTaj)an n3 3n Eckdac;nwg 7
dUcenH cMnYn 3n n3 Eckdac;nwg 7 luHRtaEt 3n n3 1
Eckdac;nwg 7 .
- 15 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI2
eK[RtIekaN ABC mYymanmMukñúgCamMuRsYc nigman M
CacMNuckNþalén [BC] . eKKUsbnÞat;Ekg HP BIGrtUsg; H
énRtIekaN ABC eTA [AM] . cUrRsayfa AM.PM BM 2
(Japan Mathematical Olympiad Finals 2011)
dMeNaHRsay
Rsayfa AM.PM BM 2
y
A
F
H P
x
B E M C
- 16 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 17 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
(4m 2 2mp 4n 2 )p ( 2m p )p 2
ehIy xp p p
( 2m p ) 4n
2 2
AM 2
¬eRBaH AM (2m p)2 4n 2 ¦
p2 BM 2
eKTaj PM AM AM ¬eRBaH BM p ¦.
dUcenH BM 2 AM.PM .
- 18 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI3
eK[ a , b , c CacMnYnBitviC¢man edaydwgfa
1 1 1
a b c . cUrbgÐajfa ³
a b c
1 1 1 3
( 2a b c)2 (a 2b c)2 (a b 2c)2 16
dMeNaHRsay
1 1 1 3
Rsayfa
( 2a b c)2 (a 2b c)2 (a b 2c)2 16
eKman (2a b c)2 4a2 4a(b c) (b c)2
4a 2 4ab 4ac 4bc (b c)2
4(a b )(a c) (b c)2
eday (b c)2 0 enaH (2a b c)2 4(a b)(a c)
1 1
eKTaj
4(a b )(a c)
(1)
( 2a b c)
2
1 1
RsaydUcKñaEdreK)an
4(a b )(b c)
( 2)
(a 2b c)2
1 1
nig
4(b c)(a c)
( 3)
(a b 2c) 2
- 19 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 20 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI4
eKyk Q Cap©itrgVg;carwkkñúgénRtIekaN ABC . cMeBaHRKb;cMnuc P
cUrRsaybBa¢ak;fa ³
aPA 2 bPB 2 cPC2 aQA 2 bQB 2 cQC2 (a b c)QP 2
Edl BC a , CA b , AB c .
( IMO Shortlist 1988 )
dMeNaHRsay
RsaybBa¢ak;fa ³
aPA 2 bPB 2 cPC2 aQA 2 bQB 2 cQC2 (a b c)QP 2
.P
A M B x
- 21 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 22 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
KuNGgÁTaMgBIrnwg a b c 2p eK)an ³
2pQP 2 2p( x 2 y 2 ) 4p(p a )x 4pry 2pr 2 2p(p a )2
(p a )(p b )(p c)
eday r p
eK)an 2pr 2 2p(p a)2 b2c bc2 abc
2pQP 2 2p( x 2 y 2 ) 4p(p a )x 4pry bc 2 bc 2 abc
eK)an T 2pQP 2 abc b¤ T (a b c)QP 2 abc
CaTUeTARKb;cMnuc P eK)anTMnak;TMng ³
aPA 2 bPB 2 cPC2 (a b c)QP abc (1)
ebIcMnuc P Q enaH QP 0
tam (1) eKTaj aQA 2 bQB 2 cQC2 abc (2)
ykTMnak;TMng (2) CMnYskñúg (1) eK)an ³
aPA 2 bPB 2 cPC2 aQA 2 bQB 2 cQC2 (a b c)QP 2
smÁal; ³
TMnak;TMng aPA 2 bPB 2 cPC2 (a b c)QP abc
ehAfaRTwsþIbTGWEl .
- 23 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI5
smIkar x3 ax2 bx c 0 manb¤bICacMnYnBitviC¢man
¬mincaM)ac;xusKña ¦.
cUrkMNt;témøGb,brmaEdlGacén 13a2abbc bc .
(Turkey Team Selection Tests 2008)
dMeNaHRsay
kMNt;témøGb,brmaEdlGacén 13a2abbc bc
tag u , v , w Cab¤srbs;smIkar x3 ax2 bx c 0 .
u v w a
eK)an uv vw wu b
uvw c
eday u 0 , v 0 , w 0 enaH a 0 , b 0 , c 0
1 a b c c b 2 ab 2ac b 3c
eKman 3 2a b b b2 2ab 3a
- 24 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
3b 2 3ab 6ac 3b 9c
3(b 2 2ab 3b )
(b 2 2ab 3b ) ( 2b 2 ab 6ac 9c)
3(b 2 2ab 3b )
1 2b 2 ab 6ac 9c
3 3(b 2 2ab 3b )
tamvismPaB AM GM eKman ³
a u v w 3 3 uvw
nig b uv vw wu 33 u2 v2w 2
eK)an ab 9uvw 9c b¤ ab 9c 0 (*)
müa:geToteKman ³
u 2 v 2 v 2w 2
uv 2 w (1)
2
v 2w 2 u 2w 2
uvw 2 ( 2)
2
u 2w 2 u 2 v 2
u 2 vw ( 3)
2
bUkvismPaB (1) , (2) , (3) eK)an ³
u 2 v 2 v 2 w 2 w 2u 2 uvw (u v w )
- 25 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 26 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI6
cUrRsayfa ³
(a2
b2 2
)(a ab b2
) 2 2 2 2 1 1 1
4
2
3
(a b c )(
ab bc ca
)
Cyc
cMeBaHRKb;cMnYnBitviC¢man a , b , c .
(Turkey TST 2010)
dMeNaHRsay
RsaybBa¢ak;fa ³
(a2 b2 )(a2 ab b2 ) 2 2 2 2 1 1 1
4
2
(a b c )(
3
ab bc ca
)
Cyc
- 27 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
a2 b2
(a 2 ab b 2 ) ( a 2
b 2
)( a 2
ab b 2
)
2
2 2
3a 2 3b 2 2ab (a 2 b 2 )(a 2 ab b 2 )
b¤ 4
2
eK)an 4 (a 2 b 2 )(a 2 ab b 2 )
2
3a 2 3b 2 2ab
2
Cyc Cyc
eKTaj)an ³
(a2 b2 )(a2 ab b2 ) 6[3(a2 b2 c2 ) (ab bc ca)]
4
2
2
(2)
Cyc
eyIgnwgRsayfa ³
3(a 2 b 2 c2 ) 6[3(a 2 b 2 c 2 ) (ab bc ca)]
abc 2
smmUl
(a b c)2[3(a2 b2 c2 ) (ab bc ca)]
a b c
2 2 2
6
- 28 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
vismPaBenHkøayCasmPaBluHRtaEt a b c .
- 29 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI7
ebI a , b , c CargVas;RCugénRtIekaNmYy ehIy r CakaMrgVg;
carwkkñúgénRtIekaNenaHcUrRsayfa a12 b12 c12 41r 2 .
(Turkey National Olympiad 2005)
dMeNaHRsay
RsaybBa¢ak;fa 1
1
1
a 2 b 2 c 2 4r 2
1
yz
a
2
b c a x
zx
tag c a b enaH
y b
2
a b c z
xy
c
2
eK)an 1
1
1
4
4
4
a 2 b 2 c 2 ( y z )2 ( z x )2 ( x y )2
(1)
tamrUbmnþehr:ugeK)an ³
S p r p(p a )(p b )(p c) Edl p a b2 c
eKTaj r 2 (p a)(p p b)(p c)
- 30 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
tamvismPaB AM GM eKman ³
y z 2 yz naM[
4 1
( y z )2 yz
dUcKñaEdr (z 4x)2 zx1 nig (x 4y )2 xy1
eK)an (y 4z )2 (z 4x)2 (x 4y )2 yz1 zx1 xy1 ( 3)
- 31 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI8
eK[ a , b , c CacMnYnBitviC¢manehIyepÞógpÞat;lkçxNн
16(a b c) . cUrRsaybBa¢ak;fa ³
1 1 1
a b c
1 1 1 8
(a b 2a 2c)3 (b c 2a 2b)3 (c a 2b 2c)3 9
(Vietnam Team Selection Tests 2010)
dMeNaHRsay
RsaybBa¢ak;fa ³
1 1 1 8
(a b 2a 2c)3 (b c 2a 2b) (c a 2b 2c) 9
3 3
tamsmμtikmμeKman 1 1 1
16(a b c)
a b c
eK)an ab bc ca 16abc(a b c) (1)
tamvismPaB AM GM eKman ³
a2b2 b2c2 b2c2 c2a2 c2a2 a2b2
ab2c abc2 a2bc
2 2 2
a 2b 2 b 2c2 c2a 2 ab 2c abc 2 a 2bc abc(a b c)
EfmGgÁTaMgBIrnwg 2ab2c 2abc2 2a2bc 2abc(a b c)
eK)an (ab bc ca)2 3abc(a b c) (2)
- 32 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
mü:ageTottamvismPaB AM GM eKman ³
1 1 (a b )(a c)
(a b ) ( 2a 2c ) ( 2a 2c ) 3 3
2 2 2
b¤ 27
(a b 2a 2c )3 (a b )(a c)
2
eKTaj)an 1
2
.
1
( 4)
(a b 2a 2c ) 3 27 ( a b )( a c )
RsaybMPøWdUcKñaEdreK)an ³
1 2 1
. ( 5)
(b c 2a 2b )3 27 (a b )(b c)
1 2 1
. ( 6)
(c a 2b 2c )3 27 (c a )(b c)
tag
1 1 1
T
(a b 2a 2c)3 (b c 2a 2b)3 (c a 2b 2c)3
bUkvismPaB (4) , (5) , (6) eK)an
2 2(a b c)
T .
27 (a b )(b c)(c a )
- 33 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
eKman
(a b c)(ab bc ca ) (a b )(b c)(c a ) abc (7 )
tamvismPaB AM GM eKman ³
(a b )(b c)(c a ) 2 ab .2 bc .2 ca 8abc (8)
tam (7) nig (8) eKTaj)an
8
(a b )(b c)(c a ) (a b c)(ab bc ca)
9
abc
naM[ 9
.
1 9 16
. 6
(a b )(b c)(c a ) 8 ab bc ca 8 3
eRBaH ab bc ca
3
16
.
eKTaj)an 2
T 2 6
27
8
9
Bit
dUcenH
1 1 1 8
(a b 2a 2c)3 (b c 2a 2b)3 (c a 2b 2c)3 9
- 34 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI9
eK[ x , y , z CacMnYnBitepÞógpÞat; x2y 2 2yx2 1 0 .
cUrkMNt;témøtUcbMput nig FMbMputén
2 1 1
f ( x, y ) y ( y 2)
x2 x x
dMeNaHRsay
kMNt;témøtUcbMput nig FMbMputén
2 1 1
f ( x, y ) y ( y 2)
x2 x x
eKman x2y 2 2yx2 1 0
eK)an y 2 2y 12 0 b¤ (y 1)2 12 1 Edl x 0
x x
tag y 1 cos nig 1x sin
enaH (y 1)2 12 1BitRKb;
x
eKman f (x, y ) 22 1x y(y 1x 2)
x
- 35 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 36 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI10
eK[ctuekaNe)a:g ABCD mYymanépÞRkLa S ehIy
K , L , M , N CacMnuckNþalerogKñaén RCug
[ AB] , [BC] , [CD] , [DA].
tag S1 , S2 , S3 , S4 erogKñaCaépÞRkLaénRtIekaNbYn
AKN , BKL CLM , DMN .
cUrRsayfa 3 S1 3 S2 3 S3 3 S3 2 3 S .
( Turkey National Olympiad 2003 )
dMeNaHRsay
RsaybBa¢ak;fa 3 S1 3 S 2 3 S 3 3 S 3 2 3 S
B
L
C
K M
A N D
- 38 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI11
eK[ a , b , c CacMnYnBitviC¢manEdl a b c 1 .
cUrbgðajfa ab 2 bc 2 ca 2 83
1 c 1 a 1 b
dMeNaHRsay
bgðajfa ab 2 bc 2 ca 2 83
1 c 1 a 1 b
eday a b c 1 enaH 1 c2 (a b c)2 c2
(a b )(a b 2c)
(a b )(a c) (a b )(b c)
eK)an ab
ab
1 c2 (a b )(a c) (a b )(b c)
tamvismPaB Cauchy Schwarz eK)an ³
1 1 4
(a b)(a c) (a b)(b c) (a b)(a c) (a b)(b c)
a b 2c 4
(a b)(b c)(c a) (a b)(a c) (a b)(b c)
1 c 4
(a b)(b c)(c a) (a b)(a c) (a b)(b c)
ab(1 c)
eKTaj ab
2 4(a b )(b c )(c a )
(1)
1 c
- 39 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
bc(1 a )
RsaybMPøWdUcKñaEdreK)an bc
4(a b )(b c)(c a )
( 2)
1 a2
ac(1 b )
nig ac
2 4(a b )(b c )(c a )
( 3)
1 b
bUkvismPaB (1) , (2) & (3) eK)an ³
ab bc ac ab(1 c) bc(1 a ) ac(1 b )
1 c2 1 a2 1 b2 4(a b )(b c)(c a )
ab bc ac ab bc ca 3abc
( 4)
1 c2 1 a2 1 b2 4(a b )(b c)(c a )
eKman (a b)(b c)(c a) (1 a)(1 b)(1 c)
eRBaH a b c 1 .
eday
(1 a )(1 b )(1 c) 1 (a b c) (ab bc ca) abc
ab bc ca abc
eK)an (a b)(b c)(c a) ab bc ca abc
b¤ (a b)(b c)(c a) 4abc ab bc ca 3abc
ab bc ca 3abc
b¤ 1 (a b)(4babc
c)(c a ) (a b )(b c)(c a )
eday (a b)(b c)(c a) 8abc
- 40 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 41 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI12
eK[RtIekaN ABC mYycarwkeRkArgVg; ( ) kaM r .
tag H , K , L CacMnucb:Hrvag ( ) CamYyRCugTaMgbI
[BC] , [CA] , [ AB] erogKña . eKsg;rgVg;bI (CA ) , (CB ) , (CC )
manp©it A , B , C erogKñaehIyb:HKñaBIr² .
tag R A , R B , RC CakaMénrgVg; (CA ) , (CB ) , (CC ) erogKña
cUrRsayfa R AR BRC 3 3 r 3 .
dMeNaHRsay
Rsayfa R ARBRC 3 3 r 3
A
K
L
C
H
B
- 42 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
eRBaH AB R A R B , BC R B RC , CA R A RC
eKTaj r R RARR BRCR
A B C
eday R A R B RC 33 R AR BRC
3 R R R
enaH r 3 3 R R R A 3B C
R ARBRC
A B C
- 43 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI13
eK[RtIekaN ABC manmMukñúgCamMuRsYc .
P CacMnucmYyenAkñúgRtIekaNenH H , K , L CacMeNalEkgén
H erogKñaelIRCug [BC] , [CA] , [ AB] .
2
cMeBaHRKb;cMnuc P cUrRsayfa AL BH CK 3
2 2 2 p
Edl p BC CA 2
AB
Caknø H bri m aRténRtI e kaN ABC .
dMeNaHRsay
p2
Rsayfa AL BH CK
2 2
3
2
K
L
B H C
- 44 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 45 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI14
eK[RtIekaN ABC mYyehIy M CacMnucenAkñúgRtIekaNenH .
D , E , F CacMnucRbsBVrvag AM , BM , CM CamYyRCug
BC , AC , AB erogKña .
cUrRsayfaRKb;cMnuc M eKman AM .
BM CM
MD ME MF
. 8 ?
rYcbBa¢ak;TItaMgén M edIm,I[vismPaBenHkøayCasmPaB .
dMeNaHRsay
RsaybBa¢ak;fa AM BM CM
. .
MD ME MF
8
F E
M
B D C
- 46 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
vismPaBenHkøayCasmPaBkalNa S1 S2 S3
kñúgkrNIenH AM
BM CM
MD ME MF
2
- 47 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI15
cMeBaHRKb;RtIekaN ABC eKyk D , E , F CacMnucsßitenAelIGgát;
[BC] [CA] , [ AB] erogKña . yk P CacMnucRbsBVrvag [ AD]
nig [EF] .
cUrRsayfa ABAF
DC
AC
AE
DB
AD
AP
BC .
(Indonesia National Science Olympiad 2009)
dMeNaHRsay
RsaybBa¢ak;fa AB
AF
DC
AC
AE
DB
AD
AP
BC
A
E
P
F I
D
B C
J
- 48 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 49 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI16
eK[ a , b , c CabIcMnYnBitminGviC¢man nig x , y , z
CabIcMnYnBitviC¢manedaydwgfa a b c x y z .
a3 b 3 c3
cUrRsaybBa¢ak;fa ³ 2 2 2 a b c .
x y z
(Indonesia Indonesia TST 2010)
dMeNaHRsay
a3 b3 c3
RsaybBa¢ak;fa 2
2
2
abc
x y z
a3 3
tamvismPaB AM GM eKman 2
xx 3 3 a
2
.x . x
x x
a3
eKTaj 2
3a 2x (1)
x
b3 c3
RsaydUcKñaEdr 2
3b 2y ( 2) nig 2
3c 2z ( 3)
y z
bUkvismPaB (1) , (2) & (3) eK)an ³
a3 b3 c3
2
2
2
3(a b c) 2( x y z ) a b c Bit
x y z
a3 b3 c3
dUcenH 2
2
2
abc .
x y z
- 50 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI17
eK[ a , b , c 0 . cUrRsaybBa¢ak;fa ³
a 3 4(b 3 c 3 ) b 3 4( c 3 a 3 ) c 3 4(a 3 b 3 ) 9
bc ca ab 2
dMeNaHRsay
RsaybBa¢ak;fa ³
a 3 4(b3 c 3 ) b 3 4(c 3 a 3 ) c 3 4(a 3 b3 ) 9
bc ca ab 2
eKman b c (b c) 3bc(b c)
3 3 3
tamvismPaB AM GM eKman b c 2 bc
eKTaj bc b 2 c naM[ 3bc(b c) 43 (b c)
2
3
eK)an b c (b c) 43 (b c) 14 (b c)
3 3 3 3 3
eKTaj b c 4(b c )
3 3 3
b¤ a b c a 4(b c )
3 3 3
a 3 4(b 3 c 3 ) a
naM[ 1 (1)
bc bc
b 3 4(c 3 a 3 ) b
dUcKñaEdr 1 ( 2)
ca ca
- 51 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
c 3 4(a 3 b 3 ) c
nig 1 ( 3)
ab ab
edaybUkTMnak´TMng (1) , (2) , (3) eK)an ³
a b c
T 3 Edl
bc ca ab
a 3 4(b 3 c 3 ) b 3 4(c 3 a 3 ) c 3 4(a 3 b 3 )
T
bc ca ab
a b c 3
eyIgnwgRsayfa
bc ca ab 2
bcm
tag ca n
ab p
eK)an b c c a a b m n p
naM[ a b c m 2n p
npm
a
2
mnp
eKTaj b
2
mnp
c
2
eK)an
a b c npm mnp mnp
bc ca ab 2m 2n 2p
- 52 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
a b c 1 n m p m n p
3
b c c a a b 2 m n m p p n
tamvismPaB AM GM eK)an
n m p m n p
2; 2; 2
m n m p p n
eK)an b a c c b a a c b 1
2
2 2 2 3 3
2
3 9
eKTaj T 3 Bit .
2 2
dUcenH
a 3 4(b3 c 3 ) b 3 4(c 3 a 3 ) c 3 4(a 3 b3 ) 9
.
bc ca ab 2
- 53 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI18
cMeBaH a nig b CacMnYnBit smIkar
x 4 ax 3 bx 2 ax 1 0 manb¤sy:agtic
mYyCacMnYnBit.
cUrKNnatémøtUcbMputén a 2 b 2 ?
(International mathematical Olympiad 1973)
dMeNaHRsay
KNnatémøtUcbMputén a 2 b 2
eKman x 4 ax 3 bx 2 ax 1 0
EckGgÁTaMgBIrénsmIkarenH nwg x 2 0 eK)an ³
a 1
x 2 ax b 2 0
x x
1 1
x 2 2 a( x ) b 0
x x
1 1
( x ) 2 a( x ) b 2 0
x x
1
tag z x smIkarenHGacsresr ³
x
z 2 az b 2 0 b¤ az b 2 z 2 (1)
- 54 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 55 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
eKTaj)an f (t ) CaGnuKmn_ekInRKb; t 4 .
tamlkçN³énGnuKmn_ekIneK)an f (t ) f (4)
Et f (4) 4 5 9 1 9 4 enaH f (t ) 4
41 5 5 5
eKTaj)an a 2 b 2 f (t ) 4
5
dUcenH témøtUcbMputén a 2 b 2 esμInwg 4 .
5
- 56 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI19
eK[ctuekaNe)a:g ABCD mYymanRCug AB x , BC y
CD z nig DA t . épÞRkLarbs;ctuekaNenHKW S EdlkMNt;
eday S r (x2 y 2 z 2 t 2 ) .
cUrrktémøtUcbMputéncMnYnBit r ?
dMeNaHRsay
rktémøtUcbMputéncMnYnBit r
y C
B
z
x
A D
t
eKman S S ABD SBCD 12 x t sin A 12 yz sin C
eday sin A 1 nig sin C 1 eK)an S 12 (xt yz )
x2 t 2
tamvismPaB AM GM eKman x .t
2
- 57 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
y2 z2
nig yz 2
eKTaj)an S 14 (x2 y 2 z 2 t 2 )
EttambRmab; S r (x2 y 2 z 2 t 2 )
dUcenHtémøtUcbMputéncMnYnBit r KW r 14 .
- 58 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI20
eK[ctumux OABC EdlmMuRtg;kMBUl O suTæEtEkgKña ehIy OA a
OB b , OC c Edl a , b , c IN * nig a b c 10
cUrrkmaDGtibrmaénctumuxenH ?
dMeNaHRsay
rkmaDGtibrmaénctumuxenH
O
b a
c
B A
b¤ a 5 b2 EttambRmab; a , b , c IN * enaHedIm,I[ a 5 b2
CacMnYnKt;viC¢manluHRtaEt b 2 , 4 , 6 , 8 .
-ebI b 2 enaH a 4 , c 4 naM[ abc (2)(4)(4) 32
-ebI b 4 enaH a 3 , c 3 naM[ abc (4)(3)(3) 36
-ebI b 6 enaH a 2 , c 2 naM[ abc (6)(2)(2) 24
-ebI b 8 enaH a 1 , c 1 naM[ abc (8)(1)(1) 8
témø V 16 abc FMbMputKWRtUvnwgtémøFMbMputén abc 36
dUcenH Vmax 16 36 6 ÉktamaD .
- 60 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI21
eK[ P(x) x5 ax2 b manb¤sR)aM x1 , x2 , x3 , x4 , x5 nig
f ( x) x2 3 .
rktémøGb,brmaén f (x1 )f (x2 )f (x3 )f (x4 )f (x5 ) .
dMeNaHRsay
rktémøGb,brmaén f (x1 )f (x2 )f (x3 )f (x4 )f (x5 )
ebI P(x) x5 ax2 b manb¤sR)aM x1 , x2 , x3 , x4 , x5
5
enaHeK)an P(x) (x xk ) .
k 1
5
tag Q f (x1 )f (x2 )f (x3 )f (x4 )f (x5 ) f (xk )
k 1
Et f (x) x2 3
5 5
eK)an Q (xk 3) (xk
2
3 )( xk 3 )
k 1 k 1
5
( 3 xk )( 3 xk )
k 1
5 5
( 3 xk ) ( 3 xk )
k 1 k 1
P( 3 ) P( 3 )
Et P( 3 ) ( 3 )5 3a b 9 3 3a b
- 61 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
nig P( 3 ) ( 3 )5 3a b 9 3 3a b
eK)an
Q (9 3 3a b )( 9 3 3a b ) ( 3a b )2 243
edIm,I[ Q mantémøtUcbMputluHRtaEt 3a b 0 .
dUcenH Qmin 243 .
- 62 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI22
eK[knøHrgVg;mYEdlmanGgát;p©it AB 1 . cMnuc P mYyrt;enAelIknøH
rgVg;xagelI . tag PAB Edl 0 2 .
cUrrktémøFMbMputén 2 AP 2 3 BP kalNa bþÚrtémø .
dMeNaHRsay
rktémøFMbMputén 2 AP 2 3 BP kalNa bþÚrtémø
P
0.5
A O B
- 63 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
1 3
4( cos sin )
2 2
4(sin cos sin cos )
6 6
4 sin( ) 4
6
dUcenHtémøFMbMputén 2 AP 2 3 BP esμInwg 4 .
smÁal;
eKGacedaHRsaytamrebobmYyeTotdUcxageRkam ³
tamvismPaB Cauchy Schwarz eKman ³
( 2 AP 2 3 BP )2 ( 22 ( 2 3 )2 )( AP 2 BP 2 )
16( AP 2 BP 2 )
edayeKman APB 90o mMucarwkknøHrgVg;enaH
APB CaRtIekaNEkgRtg; P
tamRTwsþIbTBItaKr½GnuvtþkñúgRtIekaNEkg APB
eK)an AB2 AP 2 BP 2
eday AB 1 enaH AP 2 BP 2 1
eK)an (2AP 2 3BP )2 16 enaH 2AP 2 3BP 4
dUcenHtémøFMbMputén 2 AP 2 3 BP esμInwg 4 .
- 64 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI23
eK[ctuekaNe)a:g ABCD mYycarwkkñúgrgVg; C(O, R )
nigcarwkeRkA rgVg; C ' (I, r ) .
cUrRsayfa OI r 2 R 2 r r 2 4R 2 .
dMeNaHRsay
cUrRsayfa OI r 2 R 2 r r 2 4R 2 .
B
K
C
E
H
I
A
F
D
- 65 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
sg; IH IK r .
BIrRtIekaNEkg IAH nig IKC pÁMúKñabegáIt)anCaRtIekaNEkg
Edlman IA nig IC CaRCugmMuEkg nig AH KC CaGIb:UetnUs .
- 66 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
I
A H ,K C
tamTMnak;TMngmaRtkñúgRtIekaNEkgeK)an 12 1 2 1 2 (2)
r IA IC
tamRTwsþIbTsV½yKuNcMNuc I eFobnwgrgVg; (C)
eK)an IA.IE IC.IF R 2 OI 2
R 2 OI 2 R 2 OI 2
naM[ IA IE (3) nig IC IF (4)
ykTMnak;TMng (3) nig (4) CMnYskñúg (2) eK)an ³
IE 2 IF 2 ( R 2 OI 2 )2
1
2 naM[ IE IF
2 2
( 5)
r 2
( R OI ) 2 2
r 2
- 67 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
b¤ d4 2(r 2 R 2 )d 2 R 4 2R 2r 2 0 tag t d2
eK)an t 2 2(r 2 R 2 )t R 4 2R 2r 2 0
DIsRKImINg;bRgYm
' (r 2 R 2 ) 2 ( R 4 2 R 2r 2 ) r 2 (r 2 4 R 2 )
eKTajb¤s t1 r 2 R 2 r r 2 4R 2
b¤ t 2 r 2 R 2 r r 2 4R 2
eday d R enaH t d2 R 2 .
ehtuenH t d 2 r 2 R 2 r r 2 4R 2
naM[ OI d r 2 R 2 r r 2 4R 2 Bit .
smÁal; ³
tamsmPaB (R 2 d2 )2 2d2r 2 2R 2r 2 0
eKGacsresr ³
( R 2 d 2 )2 2r 2 ( R 2 d 2 ) r 2 [( R d )2 ( R d )2 ]
EckGgÁTaMgBIrnwg (R 2 d2 )2 r 2 (R d)2 (R d)2 r 2
eK)anTMnak;TMng
1
1
1
.
r 2
(R d)2
(R d)
2
- 68 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI24
eK[ f CaGnuKmn_epÞógpÞat; ³
2001
x
f ( x ) 2f ( 2 ) 4014 x
x1
cUrkMNt; f (2004) ?
(Costa Rica Final Round 2003 )
dMeNaHRsay
kMNt; f (2004)
2001
x
eKman f (x) 2f ( x 12 ) 4014 x
yk x 2004 eK)an
2001
2004
f ( 2004) 2f ( 2 ) 4014 2004
2004 1
b¤ f (2004) 2f ( 32 ) 2010 (1)
yk x 32 eK)an f ( 32 ) 2f (2004) 8025
2
( 2)
- 69 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI25
cUrkMNt;plbUkénmMu A nig B ebIeKdwgfa ³
0o A ; B 180o ehIy
3 1
sin A sin B , cos A cos B
2 2
(Canadian Open Math Challenge 1996)
dMeNaHRsay
kMNt;plbUkénmMu A nig B
eKman sin A sin B 2 sin A 2 B cos A 2 B (1)
- 70 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI26
eK[ctuekaNe)a:g ABCD mYycarwkkñúgrgVg; .
AB.BC AD.DC
cUrRsayfa AC
BD AB.AD BC.CD
dMeNaHRsay
AB.BC AD.DC
RsaybBa¢ak;fa AC
BD AB.AD BC.CD
A D
- 71 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
eKTaj BD
4R
( AB.AD BC.CD)
AC
4R
( AB.BC AD.CD)
AB.BC AD.DC
dUcenH AC
BD AB.AD BC.CD
.
- 72 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI27
eKmanbIcMnYnBit x 1 , y 1 , z 1 Edl xyz 27 .
cUrRsayfa log 3 x 3 log 3 y 3 log 3 z 3 3
dMeNaHRsay
RsaybBa¢ak;fa ³
log 3 x 3 log 3 y 3 log 3 z 3 3
tamvismPaB AM GM RKb; a 0 eKman ³
1 1 a 3 3 1.1.a 3 3a b¤ a 3 3a 2 (*)
3
- 73 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI28
eKeGaybIcMnYnBitviC¢man a , b , c . cUrRsayfa ³
a3 b3 c3 3
( b c ) 3 (c a ) 3 ( a b ) 3 8
dMeNaHRsay
a3 b3 c3 3
RsaybBa¢ak;fa ³
( b c ) 3 ( c a ) 3 (a b ) 3 8
tamvismPaB AM GM eK)an ³
1 1 a3 3a
8 8 (b c)3 4(b c)
a3 3a 1
b¤
4(b c) 4
(1)
(b c ) 3
b3 3b 1
dUcKñaEdr
4(c a ) 4
( 2)
(c a ) 3
c3 3c 1
nig
( 3)
(a b ) 3 4( a b ) 4
bUkvismPaB (1) , (2) & (3) eK)an ³
a3 b3 c3 3 a b c 3
(b c) (c a) (a b)
3 3 3 4 b c c a a b 4
eyIgnwgRsayfa 3 a
(
b
4 bc ca ab 4 8
c
)
3 3
- 74 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
b¤ b a c c b a a c b 32
bcm
tag ca n
ab p
eK)an b c c a a b m n p
naM[ a b c m 2n p
npm
a
2
mnp
eKTaj b
2
mnp
c
2
eK)an
a b c npm mnp mnp
bc ca ab 2m 2n 2p
a b c 1 n m p m n p
3
b c c a a b 2 m n m p p n
tamvismPaB AM GM eK)an
n m p m n p
2; 2; 2
m n m p p n
eK)ana
b
bc ca ab
c 1
2 2 2 3
2
3
2
Bit
- 75 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI29
eKykBIr:amIt PABC man)at ABC CaRtIekaNEdlmanRCug
a , b , c nig manépÞRkla S . plbUkRkLaépÞénmuxxag PAB , PBC
nig PCA esμInwg 3 dgénépÞRkLa)at ABC .
eK]bmafa PAB PBC PCA Edl 0 2
k> cUrRsayfa tan 2 122S 2
a b c
x> kMNt;témø EdleFVI[ tan mantémøGtibrma .
dMeNaHRsay
k> Rsayfa tan 2 122S 2
a b c P
tag SA x , SB y
nig SC y . z
x
y b
C
a
A c
- 76 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
2
x b z 2bz cos
2 2
bUksmIkarTaMgenHeK)an ³
0 a 2 b 2 c2 2(cx ay bz ) cos
a2 b 2 c2
eKTaj)an cos 2(cx ay bz ) (2)
12S
EcksmPaB (1) & (2) GgÁ nig GgÁ eK)an tan
a2 b 2 c2
dUcenH tan 2 122S 2 .
a b c
x> kMNt;témø EdleFVI[ tan mantémøGtibrma
tamrUbmnþehr:ugeKman S p(p a)(p b)(p c)
Edl P 12 (a b c) CaknøHbrimaRténRtIekaN .
- 77 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
3
S2 p a p b p c
eK)an (p a )(p b )(p c)
p 3
S2 p3 p2 (a b c )2
b¤
p 27
naM[ S
3 3
12 3
tamvismPaB Cauchy Schwarz eKman ³
(a b c)2 (12 12 12 )(a2 b2 c2 ) 3(a2 b2 c2 )
3(a 2 b 2 c2 ) a 2 b 2 c2
eKTaj)an S 12 3 4 3
eday tan 2 122S 2
a b c
a2 b 2 c2
12
eK)an tan 2 2 2 3 tan 3
4 3
a b c
dUcenHedIm,I[ tan mantémøGtibrmaluHRtaEt 3 .
- 78 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI30
eKykBIr:amIt PABC man)at ABC CaRtIekaNEdlmanRCug
a , b , c nig manépÞRkla S . plbUkRkLaépÞénmuxxag PAB , PBC
nig PCA esμInwg 3 dgénépÞRkLa)at ABC .
eK]bmafa APB BPC CPA Edl 0 2
ehIy PA 2 PB 2 PC AB2 BC2 CA2 .
k> cUrRsayfa tan 2 122S 2
a b c
x> kMNt;témø EdleFVI[ tan mantémøGtibrma .
K> cMeBaHtémø rkeXIjxagelIRsayfa PABC CaBIra:mItniyt½ .
dMeNaHRsay
12S
k> Rsayfa tan
a2 b 2 c2
P
A
B
- 79 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
tag PA x , PB y , PC z
tamRTwsþIbTkUsIunUskñúgRtIekaN PAB , PBC nig PCA eKman
c 2 x 2 y 2 2xy cos
a 2 y 2 z 2 2yz cos
b 2 x 2 z 2 2xz cos
bUksmIkarbIenHGgÁ nig GgÁeK)an ³
a 2 b 2 c 2 2( x 2 y 2 z 2 ) 2( xy yz xz ) cos
edaysmμtikmμ x2 y 2 z 2 a2 b2 c2
a2 b 2 c2
eKTaj)an cos 2(xy yz zx)
müa:geTottambRmab;eKman ³
S PAB S PBC S PAC 3S ABC 3S
6S
( xy yz zx ) sin 6S sin
xy yz xz
sin 12S
dUcenH tan cos 2
a b c2 2
.
x> kMNt;témø EdleFVI[ tan mantémøGtibrma
tamrUbmnþehr:ugeKman S p(p a)(p b)(p c)
Edl P 12 (a b c) CaknøHbrimaRténRtIekaN .
- 80 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
3
S2 p a p b p c
eK)an (p a )(p b )(p c)
p 3
S2 p3 p2 (a b c )2
b¤
p 27
naM[ S
3 3
12 3
tamvismPaB Cauchy Schwarz eKman ³
(a b c)2 (12 12 12 )(a2 b2 c2 ) 3(a2 b2 c2 )
3(a 2 b 2 c 2 ) a 2 b 2 c 2
eKTaj)an S 12 3 4 3
eday tan 2 122S 2
a b c
a2 b 2 c2
12
eK)an tan 2 2 2 3 tan 3
4 3
a b c
dUcenHedIm,I[ tan mantémøGtibrmaluHRtaEt 3 .
K> cMeBaHtémø rkeXIjxagelIRsayfa PABC CaBIra:mItniyt½ ³
cMeBaH 3 enaHeK)an a b c . ehIy
c 2 x 2 y 2 xy , a 2 y 2 z 2 yz , b 2 x 2 z 2 xz
eKTaj)an a2 b2 c2 2(x2 y 2 z 2 ) (xy yz zx)
naM[ x2 y 2 z 2 xy yz zx naM[ x y z .
eday a b c x y z enaH PABC CaBIra:mItniyt½ .
- 81 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI31
kñúgetRtaEG‘t ABCD mYyman BDC 90o ehIyeCIgéncMeNal
EkgBI D eTAbøg; ( ABC) CaRbsBVénkm<s;én ABC .
cUrRsayfa ( AB BC CA)2 6( AD2 BD2 CD2 )
etIeBlNaeTIbeyIg)ansmPaB ?
( IMO 1970 )
dMeNaHRsay
RsaybBa¢ak;fa ( AB BC CA)2 6( AD2 BD2 CD2 )
D
E
H F
B
- 82 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 83 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
AB 2 AD2 BD2
2
tamRTwsþIbTBItaKr½eK)an BC BD2 CD2
2
CA AD CD
2 2
- 84 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI32
eK[ x [0 , a ] nig m , n 0 .
mmnn
cUrRsayfa x (a x)
m n
mn
. a mn
.
(m n )
dMeNaHRsay
mmnn
Rsayfa x m
(a x )
n
mn
. a mn
(m n )
tagGnuKmn_ g(x) xm(a x)n Edl x [0 , a ] nig m , n 0
eK)an g' (x) mxm 1 (a x)n n(a x)n 1 xm
xm 1 (a x )n 1 m(a x ) nx
xm 1 (a x )n 1 ma (m n )x
eday x [0 , a ] nig m , n 0 enaH xm 1 (a x)n 1 0
ehtuenH g' (x) mansBaØadUc ma (m n)x .
ebI ma (m n)x 0 x mma n
.
cMeBaH x mma
n
f(
ma
mn
)(
ma m
mn
) (a
ma n
mn
)
mm nn
.am n
( m n )m n
- 85 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
taragGefrPaB
ma
x 0 a
mn
f '(x)
ma
f ( x) f( )
mn
mmnn
dUcenH x m
(a x )
n
mn
. a mn
.
(m n )
smÁal; ³ vismPaBenHGacRsaymYyEbbeTotdUcxageRkam ³
tamvismPaBmFümnBVnþ nig mFümFrNImaRteKman ³
a1 a 2 a 3 ..... a k k k
a1a 2a 3 ......a k
RKb; a1,a 2,......, ak 0
k
b¤ a1 .a 2 .a 3 ......ak a1 a 2 ak3 ..... ak .
eKman xm 1n ( (mx)( mx )....(mx ))
m
n
- 86 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
1
nig (a x) m (n(a x)).(n
n
(a x ))....(n(a x ))
n
m
1 1
x (a x ) n . m ((mx )(mx )...(mx )).(n(n(a x ))....(n(a x ))
m n
m n
n m
mn
1 1 mx ... mx n(a x ) ... n(a x )
x m ( a x )n n . m
m n m n
mn
11 mnx mn(a x )
x (a x ) n . m .
m n
m n mn
11 m m nn m nam n m m .nn mn
x (a x ) n . m .
m n
.a
m n ( m n )m n ( m n )m n
mmnn
dUcenH x (a x )
m n
mn
. a mn
.
(m n )
- 87 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI33
RtIekaN ABC mYyman AB x , AC 1 x ¬0 x 1 ¦
nig BAC 90o .
P CacMnucmYyenAkñúgRtIekaN Edl PAB PBC PCA
ehIy 0 90o .
cUrkMNt; x edIm,I[ tan mantémøGtibrma .
dMeNaHRsay
kMNt; x edIm,I[ tan mantémøGtibrma
A
1-x
x
P
B C
eKmanS ABC S PAB S PBC S PCA
1 1
AB.AC ( PA .AB PB .BC PC.CA ) sin
2 2
- 88 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
tamRTwsþIbTkUsIunUseKman ³
PA 2 PC 2 CA 2 2PC.CA cos
2
PB PA AB 2PA .AB cos
2 2
2
PC PB BC 2PB .BC cos
2 2
bUksmPaBenHGgÁnigGgÁeKTaj)an ³
AB 2 BC2 AC2
cos ( 2)
PA .AB PB .BC PC.CA
EcksmPaB (1) & (2) eK)an ³
AB.AC AB.AC
tan
AB 2 BC2 AC2 2( AB 2 AC2 )
eRBaH BC2 AB2 AC2 ¬RTwsþIbTBItaKr½ ¦
tamvismPaB AM GM
AB 2 AC2
eKman AB.AC 2 eK)an tan 14
dUcenHedIm,I[ tan GtibrmaluHRtaEt AB AC
eK)an x 1 x b¤ x 12 .
- 89 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI34
eKyk I Cap©itrgVg;carwkkñúg nig O CargVg;carwkeRkAénRtIekaN ABC
EdlminEmnCaRtIekaNsmgS½ .
cUrbgðajfa AIO 90o luHRtaEt 2BC AB AC
(Hong Kong National Olympiad 1999)
dMeNaHRsay
bgðajfa AIO 90o luHRtaEt 2BC AB AC
B
O
C A
H
- 90 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 91 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI35
cMeBaHRKb;cMnYnBitviC¢man a , b , c eKkMNt;tag A a b3 c
3
G 3 abc nig H 1 1 1
.
a b c
3
A
cUrRsayfa G 14 43 . HA ?
(IMO LongList 1992)
dMeNaHRsay
3
RsaybBa¢ak;fa ³ GA 14 43 . HA
3
A
]bmafa G 14 43 . HA Bit
smmUl A3 14 G 3 43 . HA .G 3
abc
abc 3 1 3 3
( ) abc . .abc
3 4 4 3
1 1 1
a b c
27 9abc 1 1 1
(a b c)3 abc (a b c)( )
4 4 a b c
- 92 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 93 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI36
rgVg; C(K ; ) b:HeTAnwgRCug AB nig AC énRtIekaN ABC
Edl A CamMuRsYcehIyp©it K rbs;vasßitenAcm¶ay d BIRCug BC .
k>cUrRsayfa a(d ) 2p(r ) Edl r CakaMrgVg;carwkkñúg
nig 2p CabrimaRténRtIekaN ABC .
x> bgðajfaebIrgVg; (C) kat;RCug BC Rtg; D nig E enaHeK)an ³
4 r .rA ( r )(rA )
DE
rA r
Edl rA CakaMrgVg;carwkkñúgmMu A énRtIekaN ABC .
(IMO LongList 1992)
dMeNaHRsay
RsaybBa¢ak;fa a(d ) 2p(r )
tag a , b , c CaRCug nig S CaépÞRkLaénRtIekaN ABC
yk H , L , M CacMeNalEkgén K elIRCug BC , CA , AB
erogKñaEdl KH d , KL KM
- 94 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
L
M
K C
d E
B
eKman S SKAB SKBC SKCA
1 1 1
pr c ad b
2 2 2
2pr ad (c b )
2pr ad ( 2p a )
2p(r ) (d )a
dYcenH a(d ) 2p(r ) .
- 95 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
4 r .rA ( r )(rA )
x> bgðajfa DE
rA r
eKman DE 2DH 2 KD2 KH 2 2 2 d 2 (1)
tamsRmayxagelI a(d ) 2p(r )
eKTaj)an p a2((dr ))
tamrUbmnþ S pr (p a)rA eKTaj)an p rarA r
A
- 96 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI37
eK[ ABCD CaetRtaEG‘tEdlmanplbUkRTnugQmKñaesμI 1 .
cUrRsayfa rA rB rC rD 33
Edl rA , rB , rC , rD CakaMrgVg;carwkkñúgénmuxxagrbs;etRtaEG‘t .
bgðajfasmPaBekItmanluHRtaEt ABCD CaetRtaEG‘tniyt½ .
(IMO Longlists 1986)
dMeNaHRsay
3
RsaybBa¢ak;fa rA rB rC rD 3
tag BC a , CA b , AB c
DA x , DB y , DC z
C
B
- 97 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 98 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI38
cUrkMNt;RKb;KUéncMnYnKt;viC¢man (x , y ) edaydwgfa x2y x y
Eckdac;nwg xy2 y 7 .
( IMO 1998 )
dMeNaHRsay
kMNt;RKb;KUéncMnYnKt;viC¢man (x , y )
tag a x2y x y nig b xy2 y 7
ebI a Eckdac;nwg b enaHeK)andUcKña ay bx Eckdac;nwg b .
eKman ay bx y(x2y x y ) x(xy2 y 7) y 2 7x
eday x 1 enaH xy2 y 2
naM[ y 2 7x xy2 7x xy2 y 7 b .
dUcenH y 2 7x Eckdac;nwg b luHRtaEt y 2 7x 0 .
k> krNITI1 ³ y 2 7x 0 enaH y 2 7x
eday y CacMnYnKt;viC¢manenaHluHRtaEt x 7k 2 ehIy y 7k
RKb;cMnYnKt;viC¢man k .
x>krNITI2 y 2 7x 0 enaH 7x y 2 0
edayBinitüeXIjfa 7x y 2 7x ehtuenHedIm,I[ 7x y 2 Eck
dac;nwg b xy2 y 7 luHRtaEt 7x 7x y 2 xy2 y 7
- 99 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
ehtuenHeKRtUv[ y 2 7 enaH y 1 b¤ y 2 .
-cMeBaH y 1 eK)an 7x y 2 7x 1 ehIy b x 8
eKman 7x 1 7(x 8) 57 Eckdac;nwg b x 8 luHRtaEt
b CatYEckén 57 . eday b x 8 8 enaH b 19 b¤ b 57
eKTaj)an x 11 b¤ x 49 .
dUcenHeK)an x 11 , y 1 b¤ x 49 , y 1 .
-cMeBaH y 2 eK)an 7x y 2 7x 4 ehIy b 4x 9
eday GCD(4x 9 ; 4) 1 enaH 7x 4 Eckdac;nwg 4x 9
smmUl 4(7x 4) Eckdac;nwg 4x 9 .
eKman 4(7x 4) 7(4x 9) 79 .
eday 79 CacMnYnbfmenaHedIm,I[ 4(7x 4) Eckdac;nwg 4x 9
luHRtaEt 4x 9 79 enaH x 352 minEmnCacMnYnKt; .
dUcenHkñúgkrNI y 2 KμancemøIy .
srubmkeK)anKUcemøIy ³
(x, y ) { (11, 1 ) , (49 , 1 ) , (7k 2 , 7k ) } , k 1 , 2 , ...
- 100 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI39
eK[RtIekaN ABC mYy . eKtag I Cap©iténrgVg;carwkkñúgRtIekaN
knøHbnÞat;BuHkñúgénmMu A , B , C kat;RCugQmerogKñaRtg;
A' , B' , C' .
CaRtIekaNdUcKña .
IA' AA' AI
eK)an AHII'
AA'
AA'
1
AI
AA'
(ii )
tamvismPaB AM GM eK)an ³
(a b ) (b c) (c a ) 3 3 (a b )(b c)(c a )
2(a b c) 3 3 (a b )(b c)(c a )
(a b )(b c)(c a ) 2
3
eKTaj (a b c ) 3
3
8
27
ehtuenH AI .BI .CI
AA'.BB'.CC' 27
8
(*)
- 102 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 103 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI40
eKtag I Cap©iténrgVg;carwkkñúgRtIekaN ABC mYy .
]bmafargVg;carwkkñúgRtIekaN ABC b:HRCug [BC] , [CA],[AB]
erogKñaRtg; K , L , M .
bnÞat;mYyKUsecjBIcMnuc B Rsbnwg (MK ) kat; (LM ) nig (LK )
erogKñaRtg; R nig S . cUrRsayfa RIS CamMuRsYc ?
( IMO 1998 )
dMeNaHRsay
Rsayfa RIS CamMuRsYc ³ A
L
M
R I
B K C
- 104 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 105 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 106 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI41
snμtfa O CacMnucmYyenAkñúgctuekaNe)a:g ABCD Edlman
épÞRkla S . eKdwgfa OA 2 OB2 OC2 OD2 2S .
cUrRsayfa ABCD KWCakaer nig O Cap©itrbs;va .
(Balkan MO 1997)
dMeNaHRsay
Rsayfa ABCD KWCakaer nig O Cap©itrbs;va
B
C
O
A D
- 107 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 108 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI42
sIVúténcMnYnBit (an ) n1 kMNt;eday a1 1 , a2 3
nig an 2 (n 3)an1 (n 2)an , n IN
cUrkMNt;RKb;témø n edIm,I[ an Eckdac;nwg 11 .
(Balkan MO 1990)
dMeNaHRsay
kMNt;RKb;témø n edIm,I[ an Eckdac;nwg 11
eKman an 2 (n 3)an1 (n 2)an , n IN
b¤ an 2 an1 (n 2)(an1 an )
b¤ aan 2 aan1 n 2
n 1 n
(n 2) a ak 1 ( n 2 )
eK)an k2
(k 2)
k 1 k 1 k
a a k 1
an an 1
a 2 a1
eday a2 a1 2
3.4.5......n
eKTaj)an an an1 n!
n n
ehIy ak ak 1 k!
k2 k2
an a1 2!3!.... n! eday a1 1 1!
eK)an an 1!2!3!..... n! .
- 109 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 110 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI43
cUrbgðajfa 2903n 803n 464n 261n Eckdac;nwg 1897
(Eötvös Competition 1899)
dMeNaHRsay
bgðajfa 2903n 803n 464n 261n Eckdac;nwg 1897
eKman 1897 271 7 ehIy GCD(271 , 7) 1
tamrUbmnþ ap bp (a b)(ap1 ap 2b .... bp1 )
eK)an 2903n 803n (2903 803)N1 7 300N1
464n 261n (464 261)N 2 7 29N 2
Edl N1 , N2 CacMnYnKt;viC¢man .
enaH 2903n 803n 464n 261n 7 (300N1 29N2 )
naM[ 2903n 803n 464n 261n Eckdac;nwg 7 .
dUcKñaEdr 2903n 464n (2903 464)N3 271 9N3
803n 261n (803 261)N 4 271 2N 4
enaH 2903n 803n 464n 261n 271 (9N3 2N4 )
naM[ 2903n 803n 464n 261n Eckdac;nwg 271 .
dUcenH 2903n 803n 464n 261n Eckdac;nwg 1897 .
- 111 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI44
eK[etRtaEG‘t SABC man)at ABC CaRtIekaNEdlmanmMukñúg
CamMuRsYc. K , L , M CacMeNalEkgén S elIRCug [BC] , [CA]
nig [AB] erogKña . eKdwgfa SK
BC CA AB
SL SM
d ehIyplbUk
- 113 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI45
eK[ctuekaNe)a:g ABCD mYymanRCug AB a , BC b
CD c nig DA d . O CacMnucmYyenAkñúgctuekaNenHEdl
OAB OBC OCD ODA ¬ 0 90o )
sin B cd sin D)
k> cUrRsayfa tan 2(ab
a2 b 2 c2 d 2
x> bgðajfatémø tan GtibrmaluHRtaEt ABCD CakaerehIy
O Cap©itrbs;va .
dMeNaHRsay
sin B cd sin D)
k> Rsayfa tan 2(ab
a2 b 2 c2 d 2
D
A B
- 114 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
tag OA x , OB y , OC z , OD t .
tamRTwsþIbTkUsIunUskñúg OAB , OBC , OCD , ODA ³
y 2 a 2 x 2 2ax cos (1)
z 2 y 2 b 2 2by cos ( 2)
t 2 z 2 c2 2zc cos ( 3)
x 2 t 2 d 2 2td cos ( 4)
bUksmIkar (1) , (2) , (3) & (4) eKTaj)an ³
a2 b 2 c2 d 2
cos ( 5)
2(ax by cz dt )
tag S CaépÞRkLaénctuekaN ABCD eK)an ³
1
S S ABC S ACD (ab sin B cd sin D)
2
mü:ageTot S SOAB SOBC SOCD SODA
b¤ S 12 (ax by cz dt ) sin
eK)an (ax by cz dt ) sin ab sin B cd sin D
B cd sin D
b¤ sin abaxsin
by cz dt
( 6)
- 116 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;TI46
cMeBaHRKb;cMnYnKt;viC¢man n nig cMeBaHRKb;cMnYnBitviC¢man
a1 , a 2 , ...., a n epÞógpÞat; a1a 2a 3 ....a n 1 cUrbgðajfa ³
n 1 n 1
4
ai
2 a
.
i 1 a i 3 i 1 i
dMeNaHRsay
n 1 n 1
bgðajfa ai
i 1 a i 3 2 i 1 a i
4
CadMbUgeyIgRtUvRsay[eXIjfacMeBaHRKb;cMnYnBit x 0 eKman
x x
x4 3 ( x 1)2
x1 x4 3
( x 1)2 ( x 2 2x 2) 0
eday (x 1)2 0 nig x2 2x 2 (x 1)2 1 0
naM[ (x 1)2 (x2 2x 2) 0 BitRKb;cMnYnBit x .
n a n
ehtuenH a 1 a4i (1)
i
i 1 i i 1 ai 3
1 n 1 n
CabnþeToteyIgnwgRsayfa 2 a
ai
.
i 1 i i 1ai 1
- 117 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
n 1 n
]bmafa 2
ai
Bit
i 1a i i 1a i 1
n a 1 1 n 1 n
smmUl ( i
2 a
)
2 2a
2 (1
a
1
1
)
i 1 i i 1 i i 1 i
n a 1 n n 1 n
smmUl i 2n
2
i 1 2ai 2 i 12ai i 1ai 1
n a 1 n 1
smmUl ( i
2 a
a
2
1
)
5n
i 1 i i i 12a i 2
tamvismPaB AM GM cMeBaH a1 , a2 , ..., an 0 eKman ³
n ai 1 2 n a 1 2
( ) 2n 2 n ( i . ) 2n
i 1 2ai ai 1 i 1 2ai ai 1
n 1 nn n 1 n
nig ¬eRBaH
a1a 2a 3 ....a n 1 ¦
i 12ai 2 i 1 a i 2
n a 1 n 1
eKTaj)an ( i
2
)
ai 1 i 12ai
2n
n 5n
Bit
i 1 2ai 2 2
1 n 1 n a
eKTaj)an i ( 2)
2 i 1ai i 1ai 1
1 n 1 n
tamTMnak;TMng (1) nig (2) eKTaj)an
ai
2 i 1ai i 1 a 4 3
i
n 1 n 1
dUcenH 4
ai
.
i 1 a i 3 2 i 1 a i
- 118 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
lMhat;Gnuvtþn_
!> cUrkMNt;RKb;KU (m , n) EdlepÞógpÞat; ³
1!2!3!4!.... n! m 2
@> eK[ a nig b CacMnYnKt;viC¢man . edaydwgfa a2 b2 Eckdac;nwg
a2 b2
ab 1 enaHcUrbgðajfa CakaerR)akdéncMnYnKt; .
ab 1
#> eK[ n CacMnYnKt;viC¢man ehIyedaydwgfa 2 2 28n2 1
CacMnYnKt;mYy .
cUrbgðajfa 2 2 28n2 1 CakaerR)akdéncMnYnKt;mYy .
a 2 2b 2 3b 1
$> cUrrkRKb;KU a nig b éncMnYnKt;viC¢manedIm,I[ a b 1
CacMnYnKt;viC¢man .
%>cUrkMNt;RKb;cMnYnKt;viC¢man n edIm,I[ 9n 1 Eckdac;nwg 7n
^> cUrkMNt;RKb;KU (a , b) edIm,I[ a2 b2 3 Eckdac;nwg ab .
&>cUrkMNt;RKb;cMnYnKt;viC¢man n edIm,I[ 3n n Eckdac;nwg 17 .
*> kMNt;témøKt;viC¢man n FMbMputedIm,I[ 2012n
!
CacMnYnKt;viC¢man .
5
(>cUrbgðajfa 34 45 KWCaplKuNénBIrcMnYnKt; EdlcMnYnKt;nImYy²
5 6
FMCag 102002 .
- 119 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 120 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 121 -
KNitviTüaCMuvijBiPBelak
- 122 -