DER TAGESABLAUF/GÜNDELİK HAYAT

Günlük rutin işlerde kullanılacak olan fiiller ve kelimeler :

Almanca’da günlük yaptığımız işlerden bahsederken normal fiillerin
yanı sıra ayrılabilen fiiller de kullanırız. Bu fiillerin cümle içinde
kullanımı farklıdır.

Ayrılabilen Fiiller: Genel olarak ayrılabilen fiiller iki öğeye ayrılır.

Fiilin başı olduğu gibi kalır ve cümlenin en sonuna yerleştirilir. İkinci
öğe ise asıl fiil yerine geçer ve düz cümlede 2.pozisyona gelir ve
özneye göre çekimi yapılır.
aufstehen→ auf + stehen→ stehe +……auf.
**Ich stehe um 7 Uhr auf.
(cümledeki ayrılabilen fiilin 2.öğesi olan ‘stehen’ fiili 2.pozizyona gelir
ve özneye göre çekim yapılır ‘steh-e’)
Ayrılabilen fiilin başı hiç değişmeden en sona atılır. …..’auf’.

Günlük işlerde geçen bazı ayrılabilen fiiller şunlardır:

aufwachen: uyanmak→ Ich wache um 9 Uhr auf.

aufstehen: kalkmak/ayağa kalkmak→ Ali steht am Morgen auf.

(sich) anziehen: giyinmek (bu dönüşümlü bir fiildir ve kendi kendine

yapmak anlamını verir ve mich/dich /sich… kelimeleriyle kurulur)

*Ich ziehe mich an. (ben giyinirim)

*Du ziehst dich an . (sen giyinirsin)
* Er/sie zieht sich an . (o giyinir)
anfangen: başlamak
fangen fiili düzensizdir: ich fange- -du fängst- -er/sie/es fängt …
Der Unterricht fängt an.(ders başlıyor)
Die Schule fängt an (Okul başlıyor)

zurückkommen: geri gelmek → Er kommt nach Hause zurück. (O eve geri geliyor)

anrufen: (telefonla)aramak→ Ich rufe meine Freunde an.(Arkadaşlarımı

arıyorum)
einkaufen: alışveriş yapmak→Ich kaufe ein. (alışveriş yapıyorum)
fernsehen: TV izlemek→ Ich sehe am Abend fern. (Akşamleyin televizyon
izliyorum)
sehen fiili düzensizdir: ich sehe- -du siehst- -er/sie/es sieht

Günlük işlerde kullanılan diğer fiiller:

*frühstücken: Bu fiil tek başına kahvaltı yapmayı ifade eder ve başka bir kelime ve fiil
gerektirmez→ Ich frühstücke. (Ben kahvaltı yapıyorum.)
*essen: yemek yemek
‘essen’ fiili düzensizdir: ich esse--du isst--er/sie/es isst
→ Ich esse zu Mittag (Ben öğlen vakti yemek yiyorum)
→ Du isst zu Abend (Sen akşam vakti yemek yiyorsun/Sen akşam yemeği yiyorsun)

*machen: yapmak→ Ich mache meine Hausaufgaben (ev ödevlerimi yapıyorum)

*gehen: gitmek→ Ich gehe schlafen (Uyumaya gidiyorum)

*schlafen: uyumak→ Ich schlafe. (Uyuyorum)

schlafen fiili düzensizdir: ich schlafe- -du schläfst- -er/sie/es schläft

_________________________________________________________________

Normal fiillerde cümle dizilim şeması şu şekildedir:

Özne Fiil(Özneye göre çekimli) Zaman bilgisi (varsa)Nesne

ya da
Zaman bilgisi Fiil(Özneye göre çekimli) Özne (varsa)Nesne

Özne Fiil(Özneye göre çekimli) Zaman bilgisi (varsa)Nesne

Ich frühstücke morgens um 8 Uhr
Ben sabah saat 8’de kahvaltı yapıyorum.
Ich mache um 16.00 Uhr meine Hausaufgaben
Ben saat 16’da ev ödevlerimi yapıyorum.

Zaman bilgisi Fiil(Özneye göre çekimli) Özne (varsa)Nesne

Morgens um 8 Uhr frühstücke ich.
Um 16 Uhr mache ich meine Hausaufgaben.
Ayrılabilen fiilerde ise cümle kurarken aynı şema geçerlidir, sadece cümlenin sonuna
ayrılabilen fiilin başındaki ek getirilir.
Ayrılabilen fiilerde cümle şu şekilde kurulur:

Özne Fiilin sonu(Özneye Zaman Bilgisi (varsa) Nesne Fiilin Başı

göre çekimli)
ya da

Zaman Bilgisi Fiilin sonu(Özneye Özne (varsa) Nesne Fiilin Başı

göre çekimli)

Özne Fiilin sonu(Özneye Zaman (varsa) Nesne Fiilin Başı

göre çekimli) Bilgisi
Ich stehe um 7 Uhr auf.
Ben saat 7’de kalkarım.
Ich rufe Um 16Uhr meine Freunde an.
Ben saat 16’da arkadaşlarımı (telefonla) arıyorum.

Zaman Bilgisi Fiilin Özne (varsa) Nesne Fiilin Başı

sonu(Özneye
göre çekimli)
Um 7 Uhr stehe ich auf.
Ben saat 7’de kalkarım.
Um 16 Uhr rufe ich meine Freunde an.
Ben saat 16’da arkadaşlarımı (telefonla) arıyorum.
Günlük işlerle ilgili örnek cümleler:
7.00 Ich wache am Morgen um sieben Uhr auf.→ Ben sabah 7’de uyanıyorum.
ya da
Ich stehe am Morgen um sieben Uhr auf. → Ben sabah 7’de uyanıyorum.

7.15 Ich frühstücke um sieben Uhr fünfzehn.→ Ben saat 7.15’de kahvaltı
yapıyorum.
7.30 Ich ziehe mich um sieben Uhr dreiβig an.→ Ben saat 7.30’da giyiniyorum.

8.00 Der Unterricht fängt um acht Uhr an.→ Ders saat 8’de başlıyor.
ya da
Die Schule fängt um acht Uhr an.→ Okul saat 8’de başlıyor.

12.30 :Ich esse um zwölf Uhr dreiβig zu Mittag.→ Öğlen saat 12.30’da yemek
yiyorum.
ya da
Ich esse um zwölf Uhr dreiβig mein Mittagessen.→ Saat 12.30’da öğle yemeğimi
yiyorum.

15.00: Ich komme um fünfzehn Uhr nach Hause zurück.→ Ben saat 15’de eve geri
geliyorum.
ya da
Ich gehe um fünfzehn Uhr nach Hause.→ Ben saat 15’de eve gidiyorum.

16.00: Ich mache um sechzehn Uhr meine Hausaufgaben.→ Saat 16’da ev

ödevlerimi yapıyorum.
17.00: Ich rufe um siebzehn Uhr meine Freunde an.→ Saat 17’de arkadaşlarımı
arıyorum.
17.30 :Ich kaufe um siebzehn Uhr dreiβig ein.→ Saat 17.30’da alışveriş
yapıyorum.
19.00 :Ich esse um neunzehn Uhr zu Abend.→ Saat 19’da akşam yemeği yiyorum.
20.00: Ich sehe um zwanzig Uhr fern.→ Saat 20’de televizyon izliyorum.
23.00 :Ich gehe um dreiundzwanzig Uhr schlafen.→ Saat 23’de uyumaya
gidiyorum.
ya da
Ich schlafe um dreiundzwanzig Uhr.→ Saat 23’de uyuyorum.