การปฐมพยาบาล หมายถึง การให้ความช่วยเหลือแก่ผู้บาดเจ็บหรือผู้ป่วย ณ สถานที่เกิด

เหตุ โดยใช้อุปกรณ์เท่าที่หาได้ในขณะนั้น ก่อนที่ผู้บาดเจ็บจะได้รับการดูแลรักษาจากบุคลากรทางการแพทย์

หรือส่งต่อไปยังโรงพยาบาล โดยวัตถุประสงค์ของการปฐมพยาบาล คือ เพื่อช่วยชีวิต เป็นการลดความ
รุนแรงของการบาดเจ็บหรือการเจ็บป่วย ทําให้บรรเทาความเจ็บปวดทรมาน และช่วยให้กลับสู่สภาพเดิม
โดยเร็ว รวมทั้งป้องกันความพิการที่จะเกิดขึ้นตามมาภายหลัง
ทุกคนควรฝึกให้สามารถปฐมพยาบาลได้ หลักการทั่วไปในการปฐมพยาบาลนั้น จําเป็นจะต้อง
กระทําโดยเร็วที่สุด ซึ่งต้องคํานึงถึงกลุ่มบุคคล 2 กลุม่ คือ
1. ผู้ช่วยเหลือ มักเป็นบุคคลที่อยู่ในเหตุการณ์ขณะนั้น จึงควรมีหลักการช่วยเหลือ
ดังนี้ ความปลอดภัยของสถานที่เกิดเหตุเป็นสิ่งสําคัญที่ต้องคํานึงถึงก่อนเป็นอันดับแรก ก่อนเข้าไปให้การ
1
ช่วยเหลือใช้ตามองสํารวจระบบสําคัญของร่างกายอย่างรวดเร็ว และวางแผนให้การช่วยเหลืออย่างมีสติ ไม่
ตื่นเต้นตกใจ ห้ามเคลื่อนย้ายเมื่อมีการบาดเจ็บของอวัยวะต่าง ๆ ซึ่งผู้ให้การช่วยเหลืออาจมองไม่เห็น เพราะ
ถ้าทําการเคลื่อนย้ายทันทีอาจทําให้เกิดการบาดเจ็บมากขึ้น โดยเฉพาะกระดูกสันหลังหักถ้าเคลื่อนย้ายไม่ถูกวิธี
อาจทําให้ผู้บาดเจ็บพิการไปตลอดชีวิตได้ แต่มีข้อยกเว้นกรณีการบาดเจ็บเกิดขึ้นในสถานที่ที่ไม่
ปลอดภัย อาจเกิดอันตรายมากขึ้นทั้งผู้บาดเจ็บและผู้ช่วยเหลือ หรือไม่สะดวกต่อการปฐม
พยาบาล จําเป็นต้องเคลื่อนย้ายผู้บาดเจ็บไปอยู่ในที่ปลอดภัยก่อนจึงให้การช่วยเหลือได้ เช่น อยู่ใน
น้ํา อยู่ในกองไฟ อยู่ในรถ หรืออยู่กลางถนน ช่วยเหลือด้วยความนุ่มนวลและระมัดระวัง โดยให้การ
ช่วยเหลือตามลําดับความสําคัญของการมีชีวิต หรือความรุนแรงที่ได้รับบาดเจ็บ
2. ผู้บาดเจ็บหรือผู้เคราะห์ร้ายจากเหตุการณ์ต่าง ๆ
สําหรับอันตรายที่ร่างกายได้รับเรียงตามลําดับความสําคัญได้ดังนี้ หยุดหายใจ ทางเดินหายใจ
อุดตัน หัวใจหยุดเต้น การเสียเลือดเป็นจํานวนมากอย่างรวดเร็ว หมดความรู้สึก ความ
เจ็บปวด กระดูกหัก
การปฐมพยาบาลที่ดีผู้ช่วยเหลือควรให้การปฐมพยาบาลอย่าง
ถูกต้อง รวดเร็ว นุ่มนวล และต้องคํานึงถึงสภาพจิตใจของผู้บาดเจ็บด้วย ควรปลอบประโลมและให้
กําลังใจเพื่อสร้างความมั่นใจว่าจะได้รับการช่วยเหลือและปลอดภัย
เมื่อตรวจดูสภาพผู้ป่วยอย่างคร่าว ๆ เสร็จแล้ว ให้รีบแจ้งขอความช่วยเหลือจากหน่วยแพทย์ทาง
โทรศัพท์หมายเลข 1669 ซี่งขณะแจ้งขอความช่วยเหลือต้องตั้งสติให้ดี พูดจาให้ชัดเจน ไม่ตื่นเต้น
ตกใจ พร้อมทั้งให้รายละเอียดข้อมูลต่าง ๆ ดังนี้ สถานที่เกิดเหตุ บอกจุดที่สังเกตได้ง่าย ชื่อผู้แจ้งขอ
ความช่วยเหลือและเบอร์โทรศัพท์ที่สามารถติดต่อกลับไปได้ เกิดเหตุอะไร มีผู้บาดเจ็บกี่คน แต่ละคนมี
อาการบาดเจ็บอย่างไรบ้าง ให้การช่วยเหลือขั้นต้นไปแล้วอย่างไรบ้าง
เมื่อรู้หลักการเบื้องต้นแล้ว ก็หวังว่าทุกท่านจะสามารถปฐมพยาบาลเบื้องต้นได้เมื่อเจอ
สถานการณ์เฉพาะหน้านะคะ ซึ่งจะมีประโยชน์มากสําหรับทุกคนค่ะ

“สุขภาพดีของท่าน คือบริการของเรา”
รอบรู้เรื่องสุขภาพง่ายๆ แค่ปลายนิ้ว...คลิ๊กมา...
www.thatoomhsp.com
งานสุขศึกษาและประชาสัมพันธ์โรงพยาบาลท่าตูม
โทร.044-591126 ต่อ 116