GUJARAT SECONDARY AND HIGHER SECONDARY EDUCATION BOARD

GANDHINAGAR
ધોરણ-10 માટની િનદાન કસોટ
Subject :- SCIENCE (11) Total Marks :- 80
Medium :- Gujarati Time :- 3 Hours

િવભાગ – A

1 નીચે આપેલા િવધાનો માટે તેમની નીચે આપેલા િવક પોમાંથી સાચો િવક પ પસંદ કરો. (6)

1. યનીકઈભૌિતકઅવ થામાંતેનેચો સઆકારહોયછે.

1
(A) વાહી અને વાયુ (B) વાહી (C) વાયુ (D) ઘન
2. નીચેના પૈકી કયો પદાથ શુ પદાથ તરીકે વત છે?
1
(A) સોિડયમ લોરાઈડ (B) ઠં ડુ પીણું (C) એરોસોલ (D) માટી
3. નીચેનામાંથી કઈ જોડ સાચી નથી.
1
(A) કે િ શયમ- Ca (B) િસ વર-Ag (C) ગો ડ- Au (D) કોપર-Co

4. પરમાણુનું મોટાભાગનું દળ ________માં સમાયેલું હોય છે.

1
(A) ોટોન (B0 ઈલે ટોન (C) કે (D) યુટોન

5. નીચેના દશાવેલા િમ ણોમાંથી કયુ ાવણ નથી ?

1
(A) દિરયાનું પાણી (B) હવા (C) સોડાવોટર (D) કોલસો

6. કઈ પેશી રે ખીય પ ાઓ ધરાવતી અનૈિ છક નાયુપેશી છે.?

1
(A) કં કાલ નાયુપેશી (B) સરળ નાયુપેશી (C) ્દ નાયુપેશી (D) તંતુ ઘટકપેશી

2 નીચે આપેલા િવધાનો સાચા બને તે રીતે ખાલી જ યા પૂરો. (6)

1. _________ સંિધપાદ સમુદાયનું ાણી નથી. (િજં ગા, પતંિગયુ,ં જળો) 1

2. એક પદાથ r િ ાવાળા વતુળાકાર માગ પર 10 ms ની અચળ ઝડપે ગિત કરે છે,તો તે પદાથ _________
-1
1
ગિત કરે છે. (અચળ વેગી, વેગી, અચળ વેગી)
3. પદાથ પર બળ લગાડવામાં આવે યારે તેના _________ પર અસર થતી નથી.(દળ,આકાર,વેગ) 1

4. મુ પતન કરતા પદાથનો ારં િભક વેગ _________ હોય છે. (વધુ, 9.8 ms-1, શૂ ય) 1

5. વિન તરં ગો _________ માંથી સરણ પામી શકતા નથી. (કાચ,પાણી,શૂ યાવકાશ) 1

6. ય એ _________ થી થતો રોગ છે. (વાઈરસ, વ,બે ટે િરયા) 1

3 નીચે આપેલા િવધાનો સાચાછે કે ખોટા તે લખો. (4)

1. ઇ લુએ ઝા સનતં નો રોગ છે. 1

2. િદવસે પવનની ગિત જમીનથી દિરયા તરફની હોય છે. 1

3. યુરીયા નાઈટોજન પોષક ત વ આપતું ખાતર છે. 1

4. જડ વ અિદશ રાિશ છે. 1

4 નીચે આપેલા ોના મા યા મુજબ જવાબ આપો. (8)

1. દૂ િષત હવામાં ાસ લેવાથી કયા રોગો થવાની સંભાવના વધે છે? 1

2. નીં દણ પાક વન પિતઓની વૃિ ને કે વી રીતે અસર કરે છે? 1

1|P a g e
3. પૃ વી માટે સૌથી મોટો ઊ ોત કયો છે? 1

4. 314m પિરઘવાળા વતુળાકાર પથ પર નીપા એક ચ પૂ ં કરે છે. નીપાએ કરે લું થાનાંતર કે ટલું થાય? 1

5. કયા તરં ગોનું સારણ સંઘનન અને િવઘનન ારા થાય છે? 1

6. પૃ વંશી ાણીઓમાં મે દં ડ શામાં પાંતર પામે છે. 1

7. િધરનો લાલ રં ગ કયા ઘટકોને આભારી છે? 1

8. ATPનું પૂ ં નામ જણાવો. 1

િવભાગ – B

નીચે પૈકી કોઈપણ 9 ોના 40 થી 50 શ દોની મયાદામાં મા યા મુજબ ઉ ર લખો.

⦿
નીચે આપેલા ોના મા યા મુજબ ઉ ર આપો. (દર ે કના બે ગુણ)
5 યના કણોમાં કયા કારની લા ણીકતાઓ હોય છે? 2

6 િમ ણ એટલે શુ?
ં તેના ઉદાહરણ આપો. 2

7 યો ય જોડકા જોડો.
િવભાગ I (ત વ) િવભાગ II (સં ા)

(a)
(1)ફો ફરસ

(b)
(2)િસ વર 2

(c)
(3) આયન

(d)
(4) લેડ

8 તફાવતના બે-બે મુ ા આપો: ઝડપ- વેગ 2

9 તફાવતના બે-બે મુ ા આપો: પરમા વીય માંક- પરમા વીય દળાંક 2

10 થાનાંતર માટે નીચેના પૈકીની પિરિ થિત સાચી છે કે ખોટી તે કારણ સાથે જણાવો.
2
(a) તે શૂ ય હોઈ શકે નિહ. (b) તેનું મુ ય પદાથ ારા કપાયેલ અંતર કરતાં વધુ હોય છે.

11 “ ારે જમ (કાપટ)ને લાકડી વડે ફટકારવામાં આવે છે યારે તેમાંથી ધૂળ બહાર આવે છે.” સમ વો. 2

12 તફાવતના બે-બે મુ ા આપો: દળ- વજન 2

13 મેઘગજના અને વીજળી બંને એક સાથે ઉ પ થાય છે પરં તુ વીજળી દે ખાય તે પછી કે ટલીક સેકંડ બાદ
2
મેઘગજના સંભળાય છે. કારણ આપો.
14 િશ બીકુળની વન પિતઓના ઉછેર માટે નાઈટોજન યુ ખાતર ઉમેરવાની જ ર શા માટે નથી? 2

15 વન માટે પાણીની આવ યકતા કે મ છે? 2

16 ભૌિતક અને રાસાયિણક ફે રફારો બે-બે ઉદાહરણ ારા સમ વો. 2

2|P a g e
 િવભાગ – C

નીચે પૈકી કોઈપણ 6 ોના 60 થી 80 શ દોની મયાદામાં ટૂ ં કમાં મા યા મુજબ ઉ ર લખો.

⦿
(દર ે કના3 ગુણ)
17 નીચેના સંયોજનોના રાસાયિણક સુ ો લખો. (1) એ યુિમિનયમ ઓ સાઈડ (2) કે િ શયમ હાઈડોકસાઈડ (3)
3
સોિડયમ કાબ નેટ
18 ની સ હોરે રજુ કરે લા પરમાણુ નમુનો સમ વો. 3

19 નીચેનાને ત વ, સંયોજન અને િમ ણમાં વગ કૃ ત કરો.

(1) સોિડયમ (2) માટી (3)ખાંડનું ાવણ (4) કે િ શયમ કાબ નેટ (5) િમથેન (6) િસ વર 3

20 વેગનું સૂ લખો. તમે કોઈ વ તુની બાબતમાં ારે કહી શકોકે ,

3
(i)તે અચળ વેગથી ગિત કરે છે? (ii) તે અસમાન વેગથી ગિત કરે છે?

21 અનુરણન િવશે સમજૂતી આપો અને તેને ઘટાડવાના/િનવારવાના ઉપાયો જણાવો. 3

22 વન પિતના પોષક ત વો સમ વો. 3

23 કણાભસૂ ની રચના, િવિશ તા અને કાયની સમજૂતી આપો. 3

24 ઘન, વાહી અને વાયુ અવ થાના બે-બે ગુણધમ (લા િણકતાઓ) જણાવો. 3

25 નીચે મુજબ X,Y, અને Z પરમા વીય પીિસઝના કે ની રચના નીચે મુજબ છે.
X Y Z
ોટોન 3 6 7
યુટોન 4 6 7
3

X, Y,અને Z નો
(i) પરમા વીય માંક
(ii) પરમા વીય દળાંક જણાવો.

િવભાગ – D
નીચે પૈકી કોઈપણ 5 ોના 90 થી 120 શ દોની મયાદામાં િવગતવાર મા યા મુજબ ઉ ર લખો.
⦿
(દર ે ક ના4 ગુણ)
26 બા પીભવન પર અસર કરતાં પિરબળો સમ વો. 4

27 થરફોડનો α- કણ કીણનનો યોગ સમ વો. 4

28 યુટનનો ગિતનો બીજો િનયમ લખો અને F = ma સૂ મેળવો. 4

29 ગુ વાકષણનો સાવિ ક િનયમ સમ વો અને તેનું ગાિણિતક વ પ મેળવો. 4

30 કારણો આપો:
(1) ચં પર બે િમ ો એકબી નો અવાજ સાંભળી શકતા નથી. 4
(2) નાના ઓરડામાં પડઘો સાંભળી શકાતો નથી.
31 કાબનચ પર નોંધ લખો. 4

32 ચેતાપેશીનું થાન,તેના કોષોનીરચના(આકૃિત સાથે) અને કાય જણાવો. 4

33 સંસગજ ય રોગો એટલે શુ?ં સંસગજ ય રોગોનો ફે લાવો િવ તૃત રીતે ચચ . 4

•••
3|P a g e
 GUJARAT SECONDARY AND HIGHER SECONDARY EDUCATION BOARD
GANDHINAGAR
नदान कसौट - क ा-10
Subject :- SCIENCE (11) Total Marks :- 80
Medium :- HINDI Time :- 3 Hours

Section– A
-1 िन िल खत कथनों के िलए नीचे िदए गए िवक ों म से सही िवक का चयन कर। (6)
1. पदाथ की िकस भौितक अव था का एक िनि त आकार होता है ।
1
(ए) तरल पदाथ और गै स (बी) तरल (सी) हवा (डी) ठोस
2. िन िल खत म से कौन शु पदाथ के प म काय करता है?
1
(ए) सोिडयम ोराइड (बी) को िडं क (सी) एरोसोल (डी) िम ी
3. िन िल खत म से कौन-सा यु स नहीं है?
1
(ए) कै शयम—Ca (बी) िस र- Ag (सी) गो - Au (डी) कॉपर- Co

4. परमाणु का अिधकां श मान _________ म होता है।

1
(ए) ोटॉन (बी) इले ॉन (सी) क (डी) ूटॉन
5. िन िल खत म से कौन सा िम ण घोल नहीं है?
1
(ए) समु का पानी (बी) हवा (सी) सोडा पानी (डी) कोयला
6. कौन सीपे शी रै खक धा रयों वाली अनै क मां सपे शी है?
(ए) कंकाल की मां सपे शी (बी) िचकनी पे शी 1
(सी) दय की मां सपे शी (डी) ततु घटक पे शी
-2 र थानों की पूित कीिजए तािक िन िल खत कथन स हों । (6)

1. _________ आ पोड समुदाय का जानवर नहीं है । (झीं गा, िततली, जों क) 1

2. यिद कोई व ुr ि ा वाले वृ ाकार पथ पर 10 m s-1की िनयत चाल से गित करती है, तो व ु
1
_________ गित करती है। (एकसमानवेग, रण, एकसमान रण)
3. जब िकसी व ु पर बल लगाया जाता है, तो उसका _________ भािवत नहीं होता है ।
1
( मान, आकार, वेग)
4. मु प से िगरने वाली व ु का ारं िभक वेग _________ है । (अिधक, 9.8 m s-1, शू ) 1

5. िन तरं ग _________ से सा रत नहीं हो सकती ह। ( ास, पानी, वै ू म) 1

6. य रोग _________ के कारण होने वाली बीमारी है । (वायरस, परजीवी, बै ी रया) 1

-3 िन िल खत कथनों को स या अस िल खए। (4)

1. इ ुएंजा सन तं की एक बीमारी है । 1

2. िदन के समय हवा की गित भूिम से समु की ओर होती है। 1

3. यू रया एक नाइटोजन पोषक त है । 1

4. जड़ एक अिदश रािश है। 1

-4 अनुरोध के अनुसार िन िल खत ों के उ र द। (8)

1|P a g e
 1. दू िषत हवा म सां स लेने से कौन से रोग होने की संभावना अिधक होती है? 1

2. खरपतवार पौधे की वृ को कैसे भािवत करते ह? 1

3. पृ ी के िलए ऊजा का सबसे बड़ा ोत ा है? 1

4. िनपा 314 मीटर प रिध वाले एक वृ ाकार पथ पर एक च पू रा करती है । िनपा ने िकतना थानां तरण
1
िकया है?

5. संघनन और िवघनन ारा कौन सी तरं ग संच रत होती ह? 1

6. कशे की जंतुओं म मे दं ड िकसम पां त रत होता है? 1

7. र का लाल रं ग कौन से घटक के कारण है? 1

8. ATPका पू रा नाम बताइए। 1

Section – B

 िन म से िकसी ९ ों के उ र ४० से ५० श ों म िल खए। (दो अंक येक)

-5 पदाथ के कणों म िकस कार की िवशेषताएं होती ह? 2

-6 िम ण ा है? उदाहरण दो। 2

-7 सही जोड़ी संल कर।

खंड I (त )) खंड II (सं ा)

(a)
(1)फा ोरस

(b)
(2)िस र 2

(c)
(3) आयन

(d)
(4) लेड

-8 अं तर के दो िबं दु द: गित –वेग 2

-9 अं तर के दो िबं दु द: परमाणु मांक- परमाणु भार 2

-10 थानां तरण के िलए बताएं िक िन िल खत थित सही है या गलत।

2
(ए) यह शू नहीं हो सकता। (b) इसका मान व ु ारा तय की गई दू री से अिधक होता है ।

-11 "धूल तब िनकलती है जब कालीन को डं डे से मारा जाता है।" समझाओ। 2

-12 अं तर के दो िबं दु द: बल-भार 2

2|P a g e
-13 गड़गड़ाहट और िबजली दोनों एक साथ होती ह लेिकन िबजली आने के कुछ सेकंड बाद गड़गड़ाहट
2
सुनाई दे ती है । कोई कारण द।

-14 िशंिबकुल के(फलीदार) पौधों की खेती के िलए नाइटोजनयु उवरक डालना ों आव क नहीं है? 2

-15 हम जीवन के िलए पानी की आव कता ों है? 2

-16 भौितक और रासायिनक प रवतनों को दो उदाहरणों ारा कीिजए। 2

Section – C

 िन म से ६ ों के उ र अनुरोध के अनुसार ६० से ८० श ों की सं ि सीमा म िलख।

( े क के िलए ३ अंक)

-17 िन िल खत यौिगकों के रासायिनक सू िल खए। (1) ए ुिमिनयम ऑ ाइड (2) कै यम

3
हाइडॉ ाइड (3) सोिडयम काब नेट

-18 नी बोहर ारा ु त आणिवक पै टन की ा ा कर। 3

-19 िन िल खत को त , यौिगक और िम ण म वग कृत कर।

3
(1) सोिडयम (2) िम ी (3) चीनी का घोल (4) कै शयम काब नेट (5) मीथेन (6) िस र

-20 रण का सू िल खए.आप िकसी व ु के बारे मे कब कहगे िक,

3
(i) वह एक समान रण से गित म है? (ii) वह असमान रण से गित म है?

-21 ित िनकी ा ा कर और शमन/रोकथाम के उपाय सुझाएं । 3

-22 पौधे के पोषक त ों की ा ा कीिजए। 3

-23 कणाभसू की संरचना, िविश ता और काय की ा ा कीिजए। 3

-24 ठोस, व और गै सीय अव थाओं के दो-दो गु ण बताइए। 3

-25 X,Y,औरZ परमाणु जाितयों के क ों का गठन इस कार है ।

X Y Z

ोटान 3 6 7

ूटॉन 4 6 7
3
X,Y,औरZ का,

(i) परमाणु मांक

(ii) (ii) परमाणु भार बताइए।

3|P a g e
 Section – D

 िन म से िकसी भी 5 ों का उ र 90 से 120 श ों म िव ार से िलख।

( ेक के िलए 4 अंक)

-26 वा ीकरण को भािवत करने वाले कारकों की ा ा कीिजए। 4

-27 α-कण कीणन के साथ थरफोडका योगसमझाओ। 4

-28 ूटन का गित का दू सरा िनयम िल खए और सू F = ma ा कीिजए। 4

-29 गु ाकषण के सावि क िनयम को समझाइए और उसका गिणतीय प ा कीिजए। 4

-30 कारण दीिजए।

(1) चाँ द पर दो दो एक दू सरे की आवाज़ नहीं सुन सकते। 4

(2) एक छोटे से कमरे म गूँ ज नहीं सुनी जा सकती।

-31 काबन च पर िट णी िल खए। 4

-32 ूरॉन(चेतापे शी) की थित, उसकी कोिशका संरचना (आरे ख के साथ) और काय बताइए। 4

-33 सं ामक रोग ा ह? सं ामक रोगों के सार पर ापक प से चचा की जाती है । 4

•••

4|P a g e
 GUJARAT SECONDARY AND HIGHER SECONDARY EDUCATION BOARD
GANDHINAGAR
Diagnostic test for standard-10
Subject :- SCIENCE (11) Total Marks :- 80
Medium :- ENGLISH Time :- 3 Hours

Section - A
Q-1 Choose the correct option from the options given below for the following
(6)
statements.
1. What physical state of matter it has a define shape?
1
(A) Liquids and gases (B) Liquid (C) air (D) solid
2. Which of the following substance acts as a pure substance?
1
(A) Sodium chloride (B) Cold drink (C) Aerosol (D) Clay
3. Which of the following pair is not true?
1
(A) Calcium-Ca (B) Silver-Ag (C) Gold-Au (D) Copper-Co
4. Most of the mass of an atom is contained in ________.
1
(A) Protons (B) Electron (C) Center (D) Neutrons
5. Which of the following mixtures is not a solution?
1
(A) Sea water (B) air (C) Soda water (D) Coal
6. Which tissue is an involuntary muscle with linear stripes?
(A) Skeletal muscle (B) Smooth muscle 1
(C) Heart muscle (D) Fiber component muscle
Q-2 Fill in the blanks so that the following statements are true. (6)

1. _________ is not an animal of the arthropod group. (Ginga, Butterfly, Leech) 1

-1
2. If an object moves at a constant speed of 10 m s on a circular path with radius r,
then the object moves _________. (Constant velocity, acceleration, constant 1
acceleration)
3. When force is applied to an object, its _________ is not affected. (mass, shape,
1
velocity).
4. The initial velocity of a free falling object is ________.(More, 9.8 m s-1, zero) 1

5. Sound waves cannot propagate from _________. (Glass, water, vacuum) 1

6. Tuberculosis is a disease caused by _________. (Viruses, parasites, bacteria) 1

Q-3 Write the following statements true or false. (4)

1. Influenza is a disease of the respiratory system. 1

2. During the day the wind speed is from land to sea. 1

3. Urea is a nitrogen nutrient. 1

4. Inertia is a scalar quantity. 1

Q-4 Answer the following questions as requested. (8)

1. Which diseases are more likely to be caused by breathing in polluted air? 1

1|P a ge
 2. How do weeds affect plant growth? 1

3. What is the largest source of energy for the earth? 1

4. Nipa completes one cycle on a circular path with a circumference of 314 m. Find the
displacement by Nipa? 1

5. Which waves are transmitted by compressions and rarefaction? 1

6. What transforms the spinal cord in vertebratesanimals. 1

7. Which are the basic components of red blood cells? 1

8. Give the full name of the ATP. 1

Section – B

 Write the answer of any 9 questions in 40 to 50 words as requested.

(2marks each)
Q-5 What kind of characteristics of particles of matter have? 2
Q-6 What is a mixture? Give an example. 2
Q-7 Match the following.

Section I (element) Part II (Sign)

(a)
(1)Phosphorus

(b)
(2)Silver
2

(c)
(3) Iron

(d)
(4) Lead

Q-8 Give two points of difference between: Speed – Acceleration 2

Q-9 Give two points of difference between: Atomic number –Mass number 2
Q-10 State for the displacement whether the following situation is true or false.
2
(a) It cannot be zero. (b) Its value is greater than the distance covered by the object.
Q-11 "When a carpet is hit with a stick, dust comes out of it." Explain. 2
Q-12 Give two points of difference: Force –Weight 2
Q-13 Thunder and lightning both occur simultaneously but thunder is heard a few seconds
2
after lightning appears. Give a reason.
Q-14 Why is it not necessary to add nitrogenous fertilizer for the cultivation of
2
pulses(leguminous)?
Q-15 Why do we need water for life? 2

2|P a ge
Q-16 Explain the physical and chemical changes with two examples. 2

Section – C

 Write the answer of any 6 questions in 60 to 80 words as requested. (3 marks each)

Q-17 Write the chemical formulas of the following compounds. (1) Aluminum oxide (2)
3
Calcium hydroxide (3) Sodium carbonate
Q-18 Explain the molecular pattern presented by Niels Bohr. 3
Q-19 Classify the following into element, compound and mixture.
3
(1) Sodium (2) Clay (3) Sugar solution (4) Calcium carbonate (5) Methane (6) Silver
Q-20 Write the formula for acceleration. When will you say a body is in,
3
(i) uniform acceleration? (ii) nonuniform acceleration?
Q-21 Explain reverberation and suggest ways to reduce / prevent it. 3
Q-22 Explain the nutrients of the plant. 3
Q-23 Explain the structure, specificity and function of mitochondria. 3
Q-24 State the two properties of solid, liquid and gaseous states. 3
Q-25 The formation of the centers of the X, Y, and Z atomic species is as follows.
X Y Z
Protons 3 6 7
3
Neutrons 4 6 7
Calculate (i) Atomic number(ii) mass number.Of X, Y, and Z.

Section – D

 Write the answer of any 5 questions in 90 to 120 words in detail. (4marks each)

Q-26 Explain the factors affecting evaporation. 4

Q-27 Explain Rutherford's experiment with α-particle scattering. 4
Q-28 Write Newton's second law of motion and get the formula F = ma. 4
Q-29 Explain the universal law of gravity and get its mathematical form. 4
Q-30 Give reasons:
(1) Two friends on the moon cannot hear each other's voices. 4
(2) Echoes cannot be heard in a small room.
Q-31 Write a note on the carbon cycle. 4
Q-32 State the location of the neuron, its cell structure (with diagram) and function. 4
Q-33 What are infectious diseases? The spread of infectious diseases is widely discussed. 4

•••

3|P a ge