ŞLEMLER VE MODERN

KONVANSİYONLAR
 ŞLEMLER
 NE ZAMAN ŞLEM DÜŞÜNMEK GEREKİR?
 Şlem konvansiyonlarını incelemeye geçmeden önce,
ne zaman şlem düşünmeniz gerektiğini ve şlem ilân
etmek veya etmemek kararınıza dayanak olan
sebeplerin neler olduğunu öğrenmenizi sağlayacak
bazı genel prensip ve tavsiyelerden sözedelim.
 Garantili reçeteler yoktur. Masada çoğu zaman doğru
kararı verebilmenizi sağlayacak olan daha çok tecübe
ve sağlam bir muhakemedir.
 Muhakemenizi hangi kriterlere dayandıracaksınız? Bu
bölüm size şlem bölgesine girip girmeyeceğinize, yani
ortağınıza bir şlemin mümkün olduğunu bildirip
bildirmeyeceğinize karar vermek konusunda rehber
olacaktır.
 İşte bu bölümün planı
 1.Şlem niçin ilân edilir?
 2.Şlem ilân etmek için toplam puanlarınız en az ne
kadar olmalıdır?
 3.Bazı pratik tavsiyeler.
I. - ŞLEM NİÇİN İLÂN EDİLİR?
 Bütün briçcilerin bildiği gibi, bir şlem ilân etmek ve
kazanmakla çok önemli bir ek avantaj elde edilir.

 Pötişlem:
 zonda değilken 500 puan;
 zonda 750 puan kazandırır.

 Granşlem
 zonda değilken 1000 puan;
 zonda 1500 puan kazandırır.
 Bu çok önemli prim ve bir şlem deklare edip yapmanın
zevki birçok briçcileri bazı riskleri göze alarak başarı
şansı tam olarak saptanamayan şlemleri ilân etmeye
sürükler.
 İki eli görmeden önce, şunları İYİ BİLİN:
 En az % 50 yapma şansınız olan bir pötişlemi
mutlaka deklare edin.
 Yaklaşık olarak üçte iki yapma şansınız olan bir
granşlemi de deklare edin.
 ANCAK !!!!!!
 Gelişigüzel yani kötü bir şlem deklare edip de
"batarsanız", manş avantajını ve ikramiyesini kaçırmış
olursunuz.
II. - ŞLEM İLÂN ETMEK İÇİN TOPLAM
PUANINIZ EN AZ NE KADAR OLMALIDIR?

 Bir şlemin başarı şansı olması için, ilerde göreceğimiz

bir dizi başka şartların dışında, OD puanlarınızın
belirli bir toplama ulaşması gerekir.
 Koz pötişlemini toplam en az 33 OD puanıyla deklare
edin.
 Koz granşlemini toplam en az 36 OD ile deklare edin.
 Sanzatu şlemlerine gelince, aynı sayılar geçerlidir,
ama bu kez OD puanı yerine sadece O puanlarını
hesaba katmak gerekir.
 Yalnız manş deklare etmekle şlem deklare etmek
arasında önemli bir fark vardır. Yeterli asgari OD
puanınız ve sekiz kâğıtlık bir fitiniz olduğunu
bildiğiniz andan itibaren mutlaka manş ilân etmeniz
gerektiği halde, şlem, yani 6 ve 7 seviyesinde bir
kontrat ilân etmek için minimum OD puanı ile ifade
edilen bir gücün yanı sıra başka şartların da yerine
gelmiş olmasına ihtiyaç vardır.
 Konuşma kademelerinin yüksekliği ortakların diyalog
kurma olanağını biraz sınırlar, bu da şlemlerin ilânını
manşların ilânına oranla daha zor ama daha dakik
kılar.
 Manş kontratları için, uvertür karşısında uvertür puanıyla
manş ilân etmek gerektiğini biliyorsunuz.
 Şlem söz konusu olduğu zaman, iki elin toplam
gücünü nasıl tayin etmek gerekir?
 Bu 33 OD toplamını elde etmek için, örneğin:
 Ya çok kuvvetli bir açış (19-20 OD) karşısında uvertür puanı
olan bir ortak;
 ya da minimum bir açış (14 OD) karşısında çok kuvvetli bir
eli olan (en az 19-20 OD) bir ortak bulunması gerekir.
 Bu iki durumda masada 33 OD puanının teşhisi oldukça
kolay olur. Ama iki ortağın gücü aşağı yukarı eşit (yaklaşık
olarak 17'şer puan) olduğu zaman bu daha zor olur. Diyelim
vasatın biraz üstünde bir uvertürü olan bir açıcı ile
sıçramalı renk değişikliği için gerekli gücün alt limitinde
olan bir ortak şlemi bulmak için nasıl anlaşacaklardır?
III. - PRATİK TAVSİYELER
 Şlem deklare etmişseniz dışarıya sadece bir el verebilirsiniz.
Rakipte bir rengin as ve Ruasının bulunmadığını nasıl
öğrenebileceğimizi (kontrol konuşmaları ile) ve kendi
kampınızın toplam as sayısını nasıl saptayabileceğinizi
(Black-wood) öğreneceksiniz.
 Bunların hepsi kullanılması oldukça kolay teknik
konvansiyonlardır.
 Ama bu konvansiyonları kullanabilecek duruma gelmeden,
yani şlem bölgesi" denilen bölgeye girmeden önce, elinizi,
yani gücünüzü değerlendirmeniz gerekir.
 Koz manşı için ortağınızla birlikte toplam sekiz kozunuzun
olması yeterlidir. Ama şlem söz konusu olunca, fazla
zorlanmadan manevra yapabilmek için, koz bakımından
daha kuvvetli olmanız gerekir.
a) Dokuz koz
 Kampınızda en az dokuz koz olduğundan emin-
seniz şlem öngörebilirsiniz.
 Örnek:
 Ortağınız 1 Körle açtı ve eliniz şöyle:

 Beşli majör uvertürü karşısında RV'den dört kozla,

hattımızda en az dokuz parça olan iyi bir koz
bulunduğunu bilirsiniz.
Sekiz kozlu şlemler
 Sadece sekiz kozla şlem yapmak daha zordur.
Onun için ek bazı tedbirler almanız, yani ne kendi
elinizin ne de ortağınızın elinin minimum olmadığına
ve kozlarınızın sağlam olduğuna kanâat getirmeniz
gerekir.
 Örnek:Ortağınız 1 SA ile açtı ve siz şu elle Stayman
yaptınız:

 2 Pik cevabı üzerine, şlem bölgesine girmek için

yeterince kuvvetli olduğunuzu ve kozlarınızın
sağlamlığını kabul edebilirsiniz.
b) Kampınızın koz dışında uzun ve
sağlam bir rengi vardır.
 Koz şlemleri sadece kup löveleriyle kazanılmaz. Çifte fit
halinde, O puanı bakımından çok kuvvetli elleriniz
olmadan da şlem yapabilirsiniz.
 Örnek olarak şu iki eli alalım: Şu konuşmalardan sonra

 3 Pik desteğinin forsing destek olduğunu ve şlem umudu

gösterdiğini hatırlayalım. Bu destek en az 16 destek puanı
garanti eder.
 Ortağının uzun treflleri karşısında trefl ruasnıı elinde
bulunduran açıcı bunun bir "anahtar" kâğıt olduğunu, yani
şlem bölgesine girip girmemek konusunda kendisine
rehber olacağını bilmesi gerekir.
 Ortağınızın uzun renginden ikili bir ruanız olduğu
zaman bunun en iyi tutuş olduğunu aklınızdan
çıkarmayın.
 Nitekim ortağınızda as beş parça ise bu renkten hiç
kaybınız yok demektir.
 Damı beşli ise sadece asa bir el verirsiniz ve Black-wood
sayesinde ortağınızın (ve dolayısıyla kampınızın) kaç ası
olduğunu öğrenebilirsiniz.
 Buna karşılık, ortağınızın renginden ikili rua yerine ikili
asınız varsa, durumu kesin olarak değerlendirmek daha
zordur. Çünkü bu takdirde ortağınızın rengi damdan ise as
dışında kaçınılmaz bir kaybınız daha var demektir.
 Ortak renklerinizin ve sizin uzun renginizin bütün onörleri
şleme karar vermek bakımından çok önemlidir.
c) Konuşulmayan renkten bir
singlton
 Konuşulmayan renkten bir singltonunuz varsa, bu
çoğu zaman belirleyici bir unsurdur. Yani
operasyonların yönetimini elinize almanıza izin veren
bir faktördür.
 Örnek:
 Şu konuşmalardan sonra
 şöyle bir eliniz olduğunu varsayalım:

 Pikiniz tektir ve ortağınızın bu renkten kuvvetli

olmadığı anlaşılmaktadır (bir sanzatu kontratı
aramamış olduğuna göre). Bu singltonunuz sizi şlem
bölgesine girmeye teşvik etmelidir.
 Örnek olarak iki eli verelim:

 Konuşma sekansının tamamı şöyle olmalıdır:

ŞLEMLERİN İKİ ANA KONVANSİYONU
 Şlem için yeterli OD puanına (33) sahip olduğunuzu ve
kozlarınızın yeterince sağlam olduğunu saptamayı
başardığınızı kabul edelim.
 Şimdi, şlem ilân etmeden önce, şu iki şartın
gerçekleştiğini saptamanız söz konusudur.
 Rakipleriniz herhangi bir renkten iki el
alamamalıdırlar.
 Dışarda iki as olmamalıdır.
 Bir renkten dışarıya iki el vermeyeceğinizi saptamak,
yani koz dışındaki bütün renklerden ya bir asınız, ya
bir ruanız (deklaranın elinde), ya bir singltonunuz, ya
da bir şikanınız olduğu doğrulamak için kontrol
konuşmalarına başvurmanız gerekir.

 Dışarda iki as olup olmadığını anlamak için ise bricin

en eski konvansiyonlarından birini kullanacaksınız:
BLACKWOOD konvansiyonunu.
I. - KONTROLLER
 Dikkat etmiş olacağınız gibi, kuvvetli ellerin
konuşmalarında 3 seviyesindeki destek (forsing
destek) 4 seviyesindeki destekten daha kuvvetlidir.

 Bunun da nedeni açıktır: ekonomik bir seviyede bilgi

alışverişini kolaylaştırmak ve böylece iki ortağın da
kontrollerini gösterebilmesini mümkün kılmak.
 Açıklayalım:
 Şu konuşmalardan sonra:

 3 Kör forsing desteği açıcıya şlem umudunu bildirir.

 Ortağa açıkça şunu söyler: "Eğer minimum
değilseniz, şlem mümkündür."
 Şimdi de açıcının şöyle bir eli olduğunu farz edelim:

 18 OD ve güzel bir koz rengiyle, açıcı şlem bölgesinde

olduğunu bilir. Koz bulunmuştur ve iki oyuncunun
toplam puanlar 33 OD'yi geçmektedir. Artık açıcıya şu
iki sorunu çözmekten başka iş kalmamıştır:
 Kontrolleri saptamak.
 As sayısını öğrenmek.
 İşte kontrol konuşmaları bu anda başlar. Birazdan
göreceğiniz gibi, Batının bu safhada 3 Pik diyerek en
ekonomik kontrolünü göstermesi gerekir. Açıcı
böylece şlem davetini kabul etmiş olur.
 Kontrol konuşmaları
 Kontrol konuşmaları destek konuşmalarından
sonra başlar.
 KURAL: Açıcı desteklendikten sonra kontrol
konuşmalarını başlatır. Genellikle kontrol
konuşmaları 4 seviyesinde başlar
 Örnekler:

 Bu iki sekansta da 4 Trefl bir kontrol konuşmasıdır.

 Ama kontrol konuşmaları 3 seviyesinde de başlayabilir
(bu bölümün ilk sekansında olduğu gibi):

 İlk kontrol konuşmasını yapan oyuncu şunları bildirir:

 Şlem umudunu
 En ekonomik kontrolünü.
1. Şlem umudu
 İlk örneğimizi yeniden ele alalım:

 3 Pik demekle Batı, ortağının konuşmalarına göre,

kampının şlem arayacak kadar kuvvetli olduğunu
bildirmektedir.
2. En ekonomik kontrol
 Yine aynı örneği alalım:

 3 Pik demekle Batı piki kontrol ettiğini ve bunun en

ekonomik kontrolü olduğunu göstermektedir.
 Açıcının pik kontrolü olmasaydı, başka bir kontrol
konuşması yapması gerekirdi. Meselâ açıcının elinin
şöyle olduğunu farz edelim:

 3 Kör üzerine açıcının 4 Trefl demesi gerekir. Böylece,

önceki örnekte olduğu gibi:
 şlem gördüğünü;
 trefli kontrol ettiğini fakat "atlanan" rengi, yani piki
kontrol etmediğini göstermiş olur.
 KURAL: Bir rengi "atlamak" prensip olarak
atlanan rengin kontrolünü inkâr eder. İstisnaî
haller dışında kontrollerinizi sırayla göstermeniz ve
buna çok dikkat etmeniz gerekir.
 Bundan önceki örnekte Batıya verdiğimiz iki eli
yeniden ele alalım ve Doğuya da şu eli verelim:

 Doğu doğrudan 4 Kör demek için fazla kuvvetlidir ve

forsing bir destek vermeden önce 2 Trefl diyerek renk
değişikliği yapar.
 Şimdi de Batının elleriyle Doğunun elini sırayla karşı
karşıya getirelim:
 Birinci örnekte Batı piki kontrol etmektedir, şlem
deklare edilecektir.
 İkinci örnekte ne Batı ne de Doğu piki kontrol
etmemektedir.
 Cevapçı ne yapmalıdır?
 Konuşmaların bu safhasında cevapçı pikten iki el
vermenin kaçınılmaz olduğunu bilir; onun için ister
istemez manşta durur
 KURAL: Oyunculardan biri kontrollerden birinin
eksik olduğunu anlar anlamaz kontrol
konuşmalarını durdurmalı ve üzerinde anlaşılmış
olan koz renginin en düşük seviyesine dönmelidir.
 Şimdi de Doğuya başka bir el verelim:

 3 Pik üzerine Doğu ortağının piki kontrol ettiğini

öğrenir. Ama kendisi karoyu kontrol etmediği için tek
başına daha ileri gitmek, yani Blackwood yapmak
sorumluluğunu yüklenemez.
 Ne yapması gerekir?
 Kontrol konuşmalarını sürdürmelidir.
 Konuşmalar şöyle olacaktır:

 4 Trefl kontrol konuşması treflden çok uzun bir renk

göstermez, sadece rengin kontrolünü gösterir. Muhtemelen
karo kontrolü yoktur, çünkü minörlerin ikisini de kontrol
etseydi belki doğrudan Blackwood'a geçerdi. Buna göre
ortağına şu mesajı iletir: "Trefl kontrolüm var, siz de
karoyu kontrol ediyor musunuz?"
 KURAL: Kontrol konuşmalarını sürdürmek -
genellikle bir kontrolün eksik olabileceğine işaret
eder.
II. - BLACKWOOD
 İki ortak müşterek renklerini bulduktan ve şlem oynamak
için yeteri kadar puanları olduğunu anladıktan sonra, ve
ortaklardan biri bütün renklerin kontrol edildiğini
öğrendikten sonra, bu oyuncu ve yalnız bu oyuncu
kampındaki as sayısıyla ilgilenmelidir.
 As sayısını öğrenmek için BLACKWOOD konvansiyonunu
kullanır.
 Bütün briççiler tarafından kullanılan bu konvansiyon önce
ortağınızdaki as sayısını ve gerekirse daha sonra da rua
sayısını öğrenmeye yarar.
 Blackwood yapmak demek konvansiyonel olarak 4 SA
deklare etmektir.
 İşte 4 SA Blackwood'a verilecek cevaplar:

 Önceki örneklerden birini tekrar ele alalım:

 Ve işte doğru konuşmaların tamamı:
Şikanla ’
Blackwood a
verilecek
konvansiyonel cevap

 1 As ve bir şikanla 6 seviyesinde ekonomik bir sıçrama

yapın. Sıçrama şikanın rengi olabileceği gibi,
olmayabilir de. Açalım:
 Kozunuz olan körü destekledikten sonra, ortağınız
Blackwood yaptı ve sizin bir asınız, bir de karo
şikanınız var.
 İşte bir örnek:

 Sorun yok, 6 Karo diye cevap verirsiniz ve böylece 1 As

ve karo şikanını göstermiş olursunuz.

 Buna karşılık, şöyle bir eliniz olduğunu varsayalım:

 Bir asınız ve pik şikanınız vardır ama 6 Pik
diyemezsiniz, çünkü bu normal kontratınız olan 6
Körün seviyesini aşar ve sizi granşleme angaje eder (6
SA'ya oynayamayacağınıza göre!). Onun için 6 Kör
diyin, ortağınız şikanınız olduğunu, ancak bunu
gösteremediğinizi, dolayısıyla şikanınızın pikten
olduğunu anlayacaktır.
 İki As ve bir şikanla: 5 SA diye cevap verin. Bu tabiî
istisnaî bir cevaptır.
•
 Rua Blackwood'u
 Granşlemi düşünüyor ve gözünüze kestiriyorsanız, 5 SA
diyerek ortağınızın rua sayısını sorabilirsiniz.
 Cevaplar 4 SA Blackwood'unda olduğu gibidir:

 DİKKAT! Granşlem ilân edebilmek için 4 asınız olmalıdır.

Dışarda as olmadığından emin olmadıkça 5 SA ile rua
sormayın.
 Ruaları da tamamlarsanız Granşlem ilan edebilirsiniz.