POZITIVIZAM

Pozitivizam predstavlja teorijski i metodoloski pristup u filozofiji i drustvenim znanostima cijim se

utemeljiteljima smatra Ogist Comte. Pozitivizam je filozofski pravac koji odbacuje svaku
metafizikutvrdeci da su sva znanstveno filozofska spoznaja svodi na otkrivanje zakona, iskusstveno
ustanovljenih konstantnih odnosa medju pojavama. Potice iz filozofskih ucenja engleskih empirista
Hjuma, Bejkona, Loka, koji smatraju da ljudsko znanjesvoje dokaze nalazi u neposrednom culnom
iskustvu. Kao metoda saznanja prvo se razvio u prirodnim znanostima, da bi potom, na neki nacin, bio
prilagodjen za potrebe proucavanja drustva.

Ogist Comte je zasluzan za a) nominalno uvodjenje pojma sociologije kao znanosti o drustvu i njenu
podjelu na socijalnu statiku i socijalnu dinamiku b) gradjenje sistema klasifikcije znanosti c)
koncepciju o organskoj prirodi drustva d) zakon o tri stepena opceg drustvenog progresa u hioriji e)
afirmaciju pozitivistickog metodoloskog pristupa u sociologiji.

Uveo je naziv sociologija i zbog toga ce od tada cesto biti nazivan ocem sociologije. Comte je izgradio
klasifikaciju znanosti koja je konstruirana u znaku potitivizma. Posao je od dva temeljna principa:
pcenitosti i kompleksnosti. Princip opcenitosti odnosi se na mogucnost jedne znanosti da se proteze
na sto veci opseg pojava. Princip kompleksnosti odnosi se na njenu mogucnost da uspostavi i ustvrdi
sto veci broj veza koje obiljezavaju odredjenu pojavu. Ova klasifikacija polazi od uvjerenja da sto je
jedna znanost opcenitija, ona je manje kompleksna, i obrnuo. Comtova klasifikacija pretpostavlja da
je matematika najopcenitija znanost, koja j po svom predmetu najjednostavnija, najmanje
kompleksna. Comtova klasifikacija znanosti izgleda ovako: matematika, astronomija, fizika, hemija,
biologija i sociologija. Podrucju psuhologije, Comte odrice samostalnost, smatrajuci da psihicki
procesi nemaju autonomnost zato sto su vezani za bioloske osnove covjeka. Znanostima o drzavi,
etici i logici, takodjer, odrice pravo na smaostalnost zbog njihovog spekulativnog karaktera. On
zapravo tezi uspostavljanju metodoloskog jedinstva izmedju prirodnih i drustvenih znanosti. Zato
nastoji da sociologiju kao novu znnaost-kao znanost koja se radja- izgradi kao svojevrsnu socijalnu
fiziku. Njen predmet proucavanja otuda cine socijalna statika i socijalna dinamika. U Comtovoj
pozitivistickoj i organistickoj sociologiji drustvo ima primarni karakter a ne pojedinac. Osnovni
eleement drustvene strukture, koju izucava dio socijalne fizike koji se naziva drzstvena statika,
predstavlja porodica. Comte smatra da u drustvu postoje 4 osnovne klase: 1. Umni ili znnastveni
djeltanici

2. prakticari / trgovci, industrijalci, itd)

3. poljoprivrednici

4. radnici.

Popper smatra da nijedno drustvo ne moze znanstveno predvidjeti buduca stanja svog znanja.
Nastojanje da se predvidi buduci tok povijesti, Popper naziva historicizmom. Vezano je za dugo
povijesno naslijedje od Heraklita i Platona do Marxa. Historicizam 19. Vijeka, koji Popper otkriva u
ucenjima Comta, Marxa, Milla, javlja se u liku bezgranicnog povjerenja u znanstvni i industrijski
napredak. Danas historicizam u drustvenim znanostima, pored ostalog zivi u znaku znanstvenog
predvidjanja i proricanja. Socijalna dinamika odnosi se na drustvene promjene. Comte nije bio
zadovoljan postojecim oblikom drustva vec je smtrao da je nuzn njegova reorganizacija. Smatrao je
da drustvene romjene nastaju po stalnom, nepromjenljivomprirodnom zakonu, a da u temelju
drustvenog razvoja lezi intelektualni razvoj. Prema Comtu, ideje vladaju svijetom.