HALFGELEIDERGIDS2002

+3V0...+3V6 ladingspomp 1
VIN VOUT
C1

1 8 9 15 16
1µ C1 CP1

3 VIN 7
CM1 CM2 CM1
C2 C3
IC1
2µ2 14
ADP3610 10 2µ2
CP1 CP2
11 +5V5...+6V5
SHUTDOWN
2
SD VOUT
12 C2 CP2
R1 320mA max.
10k

C4 CM2
4 5 6 13
1µ

ladingspomp 2 024103 - 12
024103 - 11

parallel geschakelde aansluitingen gebruikt. De klokfrequen- geschikt voor schakelingen die op +5 V werken, maar dan
tie bedraagt circa 500 kHz. Een overspanningsbeveiliging moet wel gebruikt worden gemaakt van een 5-V low-drop
schakelt de klok uit als de ingangsspanning hoger wordt dan regelaar.
+4 V. De uitgangsspanning van circa +6 V is uitmuntend (024103)

Kluisslot met bistabiele relais 077

Er bestaan bijzondere
S1 S2 S3 S5 S6 S9
relais die heel onver-
wachte mogelijkheden
"7" "3" "4" "9" "2" Reset
bieden. In de catalogi vin-
den we naast ‘normale’
relais ook zogenaamde
BT1
bistabiele relais. Zoals de
M1 M2
naam al zegt, hebben RE1 RE2 RE3 RE4
M M
zulke relais twee stabiele
toestanden. Ze bestaan in safe val-
deur
verschillende uitvoerin-
gen: Met één spoel of
024061 - 11
met twee spoelen. Bij de
uitvoeringen met één
spoel wordt het relais bekrachtigd door stroom in de ene rich- (Konrad Zuse bouwde de eerste echte computer helemaal uit
ting door de relaisspoel te sturen. Het relais blijft daarna in die relais).
stand staan, totdat een stroom in de andere richting door de Ook een kluisslot kan niet alleen met moderne microproces-
spoel wordt gestuurd. De typen met twee spoelen worden sors opgebouwd worden, maar even goed met relais. De eige-
bekrachtigd door een stroom door een van de spoelen te stu- naar (en niemand anders) kan de kluis openen door een
ren. Het relais blijft daarna in deze stand staan, totdat een bepaalde cijfercombinatie in te toetsen. De relais schakelen
stroom door de andere spoel wordt gestuurd. dan van links naar rechts om de beurt om. Het eindresultaat
De hier getoonde toepassing maakt gebruik van relais met is dan dat een motor bekrachtigd wordt, die het slot van de
twee spoelen. Een korte stroompuls is voldoende om zo’n kluis opent. Als de eigenaar zijn kostbaarheden uit de kluis
relais te laten omklappen. Een puls op de andere spoel zet het heeft gehaald, kan hij met de reset-knop de schakeling terug-
relais weer in de beginstand. Zulke relais zijn bijvoorbeeld in de zetten in de beginstand.
catalogus van Conrad te vinden in uitvoeringen voor 6 V Een onbevoegde indringer zou op goed geluk kunnen probe-
(110 mA), 12 V (50 mA) en 24 V (27 mA) met één of twee ren een code in te toetsen, maar dat komt hem duur te staan.
wisselcontacten. Toen de auteur onlangs een grote kist met Als hij bijvoorbeeld op de 4 drukt zonder eerst de 7 en de 3
bistabiele relais cadeau kreeg, werd de ‘Zuse’ in hem wakker ingedrukt te hebben, dan wordt een andere motor

100 Elektuur 7-8/2002

 HALFGELEIDERGIDS2002
bekrachtigd, die een valluik opent. De schakeling tolereert dus jongeren die hun ouders buiten de kamer willen houden.
geen fouten. Het slot is ook heel geschikt als deurslot voor (024061)

Drievoudige spanningsbewaker 078

Om meerdere voedingsspanningen te bewaken, kunnen we +VCC, Logic

natuurlijk voor elke spanning een aparte comparator gebrui-

ken. De uitgangssignalen van de comparators worden dan
met wat logica aan elkaar geknoopt en zo ontstaat dan een

10k

10k
signaal waarmee bijvoorbeeld een microcontroller gereset kan
worden als niet alle spanningen in orde zijn. 1 8
+VCC1 IN1 COMP1
Maar het kan ook gemakkelijker. De LTC1727 van Linear Tech-
IC1
nology (http://www.linear-tech.com/pdf/17278fa.pdf) heeft een +VCC2 2
IN2 COMP2
7
Power Good
compleet meervoudig spanningsbewakingssysteem aan R1
3 5
+VCC3 IN3 COMP3 Logic
boord. Dit IC is verkrijgbaar in uitvoeringen voor verschillende
LTC1727-X
drempelspanningen, zoals te zien is in de tabel. R2
RST
6
RESET

Type Vcc1 Vcc2 VccA 4

LTC 1727-2.5 3,08 V 2,34 V 1,0 V 024098 - 11

LTC 1727-5 3,08 V 4,67 V 1,0 V

bare werking (en dus de juiste signalen op de outputs) zijn

Zolang één of meer van de te bewaken spanningen onder de
drempelwaarde liggen, is de open-drain-uitgang RST met
massa verbonden. Dit signaal kan gebruikt worden als reset-sig-
naal voor de aangesloten logica. Als alle drie de spanningen
goed zijn, blijft deze uitgang nog 200 ms laag. Zo wordt de
aangesloten schakeling op een betrouwbare manier gereset
totdat de voedingsspanning aanwezig en stabiel is.
Het IC onttrekt ook zijn eigen voedingsspanning aan de
ingangsspanningen. Door het zeer kleine eigen stroomver-
bruik (typisch 10 ?A) kan dat geen probleem zijn. De betrouw-
gegarandeerd zolang minstens één van de drie ingangssig-
nalen 1 V of meer is.
Bij het type LTC1727 zijn ook de toestanden van de drie afzon-
derlijke comparatoren beschikbaar op aparte output-pennen
(COMP1, COMP2 en COMPA). Ook dit zijn open-drain-uitgan-
gen en ze kunnen dus zonder problemen rechtstreeks met
elkaar verbonden worden. In combinatie met een pullup-weer-
stand ontstaat dan een ‘power-good-signaal’. Dit wordt hoog
zodra alle drie de aangesloten spanningen boven hun drem-
pelwaarde zijn.
(024098)

Druktoetsuitbreiding voor HT12E 079

De HT12E van Holtek is door ons al vaker toegepast als enco-
der, vooral voor afstandbedieningen (zoals ook elders in deze
uitgave). Deze encoder wordt getriggerd door een laag niveau
op de TE-ingang (Transmission Enable). Het verzonden adres
(en eventueel data) kan op de ingangen A0...A7 en AD8...AD11
met bijvoorbeeld DIP-switches ingesteld worden (interne
pullup-weerstanden zijn aanwezig). De truc is nu bij het indruk-
ken van een tweede toets tevens het adres te wijzigen. Dat is
mogelijk door een diode toe te voegen.
In schema A is de meest eenvoudige uitvoering te zien. S1 is
volgens de standaard-applicatie van het IC aangesloten, ter-
wijl ook S2 via een diode de TE-ingang naar massa kan door-
verbinden. Bij het indrukken van S2 wordt tevens adresingang
A0 direct met massa doorgelust (elke andere is ook goed). Als
S1 wordt ingedrukt, spert diode D1 en blijft het adres 0.
Nadeel van deze opzet is dat in de praktijk door op het ‘juiste’
moment S2 los te laten de adres-ingang A0 ‘hoog’ is, terwijl
toch een zend-cyclus afgemaakt wordt en dus één maal adres

7-8/2002 Elektuur 101