GROUP

BLOCKCHAIN
REVOLUTION
THẤU HIỂU NỀN TẢNG

GIA NHẬP

1
10
MỘT CUỘC CÁCH MẠNG

N
AI
H
KC
PIERO MARTINI

OC
BL
MỤCLỤC-BLOCHAINREVOLUTION

NỘIDUNG:

ChươngI:GIỚITHIỆU

ChươngII:LỊCHSỬBLOCKCHAIN

ChươngIII:BLOCKCHAINLÀGÌ?

ChươngIV:BLOCKCHAINHOẠTĐỘNGNHƯTHẾNÀO?

ChươngV:CÁCLOẠIBLOCKCHAINS

ChươngVI:TẠISAOBLOCKCHAINQUANTRỌNG

ChươngVII:KẾTLUẬN
 LỜINÓIĐẦU

LỜINÓIĐẦU
“Khimộtcôngnghệmớicuộnngangquabạn,nếubạnkhôngphảilàmộtphầncủaxelăn
ường,thìlàmộtphầncủamặtường”–StewartBrand
Tôiquyếtịnhviếtcuốnsáchnày,vìkhôngngừngnhậnượcnhữngcâuhỏitừbạnbè,ồng
nghiệpvànhữngngườithânxungquanhvềcôngnghệBlockchain.
Nhanhchóngtôinhậnralýdovìsaocáccâuhỏithườngxuyênượcưara,làvìhầuhếtcác
thuậtngữgiảithíchBlockchainhiệntạiaphầnượcdiễngiảitrênngônngữkỹthuật,khô
khanmộtcáchthuầntúy.
Nógâykhôngítkhókhănchomọingườitrongviệcsànlọckhốithôngtintolớnểtìmra
nhữngcâutrảlờiơngiản,chocáccâuhỏicơbảnxungquanhbảnchấtcủacôngnghệ
Blockchain.
Mụctiêuchínhcủachúngtaởây,làcóthểgiúpgiảithíchchomộtngườibấtkỳtrênphố
hiểuvềBlockchain,bằngcáchơngiảnhóacácngôntừkỹthuật,nhưngvẫnảmbảotôn
trọngcácnguyênlývậnhànhcốtlõi.
Tôikhôngkỳvọngcuốnsáchnàytrởthànhmộtgiáotrìnhhànlâmhoặcmộttácphẩmnghệ
thuậthoàn,ơnthuầnnólàphươngtiệnthaythếchokhốilượngthôngtinkhổnglồ,giúpbạn
ặtmộtchânvàocôngcuộctìmhiểuvềmộtkỷnguyênmớimangtên–Blockchain.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP
 CHƯƠNG1-GIỚITHIỆU

2005:CơnbãoKatrinatrànvàobờbiểnvùngvịnhcủaMỹ,gâyrathiệthạitolớnchotoànbộkhuvực.Mộttrongnhữngtổn
thấttồitệượcnhắcếnsauthảmhọaliênquanếnviệcsaolưudữliệu,hầuhếtcácnguồnthôngtinquantrọngnhưgiấy
khaisinh,hồsơbệnhán…ãbịpháhủyhoàntoàn,khôngcáchnàotìmlạiược!

2016:Chuyển50$từNewYorktớiLondonmấtgần5ngày,vớikhoảng30$phídịchvụvàphíchuyểnổingoạitệ.
Haisựkiệntrêndườngnhưchẳnghềliênquanvớinhau,nhưnglạicómộtiểmchungthúvị.Đólà,kếtquảcủacả2sựkiện
sẽkhácirấtnhiềutrongtươnglạinhờvàomộtcôngnghệchiasẻmớivớitêngọi–Blockchain!

Chàomừngbạnếnvớimộtcôngnghệmớimàthôngquaó,dữliệuượcxemnhưmiễnnhiễmvớisựmấtmát,tổnhạivật
lý,thayổi,giảmạo,hoặckiểmsoátchínhtrị;tiềncóthểượcgiaodịchvớimứcphícựcthấp,nhanhchóng,vàantoànhơn
trướcâyrấtnhiều;ặcbiệt,thôngtinsẽượccôngkhairộngrãi,nhưnglạikhôngbịaikiểmsoát!

Bạnkhôngnhấtthiếtphảisởhữunhữngnềntảngkỹthuậtphứctạp,hoặcphảilàmộtchuyêngiamáytínhểbịthuhútbởi
nhữngtiềmnăngcủathứmàcácchuyêngianhậnịnhlà“sángchếtốtnhấttừkhicósựraờicủaInternet”.
Hãytìmhiểungay,trongkhichúngtavẫncònangởthờikỳsơkhaicủakỷnguyênBlockchain!

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 01
 CHƯƠNG2-LỊCHSỬBLOCKCHAIN
NÓBẮTĐẦUNHƯTHẾNÀO:KỶNGUYÊNTIỀNKỸTHUẬTSỐ.

ĐểhiểuhơnvềBlockchain,chúngtacầnlùilạimộtchút,vàlàmquenvớikháiniệm“tiềnkỹthuậtsố”.

TheoWikipedia:“TiềnkỹthuậtsốlàmộtphươngtiệntraoổidựatrênnềntảngInternet,cógiátrịnhưcácloạitiềntệvậtchất(nhưtiền
giấy,tiềnkimloại),nhưngchophépgiaodịchtứcthời,vàkhảnăngchuyểngiaoquyềnsởhữukhônggiớihạn”
Vàâylàcáchtôigiảithích:TiềnkỹthuậtsốlàtiềnượctạovàlưutrữiệntửmàbạncóthểsửdụngtrênInternet!
Khôngcầnphảiintrêngiấy(nhưtiềngiấy),vớimộtốngmựcvànhữngthiếtkếlạmắt,khôngcầnphảiúcnhưtiềnkimloại,khôngcần
gắnvớivànghaybạc,khôngcósựcanthiệpcủacácNgânhàngtrungương.

Nólàkỹthuậtsố:bạncónó,sởhữunó,lưutrữnó,quảntrịnótrênmọimáytínhhayiệnthoại,sửdụngtrựctuyếnbấtcứâu,bấtcứ
khinàobạnthích.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 02
 CHƯƠNG2-LỊCHSỬBLOCKCHAIN

Nếudừnglạimộtchútểquansátcáchthức
chúngtavậnhànhtrênnềntảngtrựctuyến,
bạn sẽ thấy hầu hết các giao dịch thực thi
giữa 2 bên “hầu như” không cần sự có mặt
củacácơnvịtrunggian.
LấyvídụcủaAlice&Bob.

Alice có thể liên tục gửi email, tin nhắn, ặt
taxi, hoặc gọi Pizza trực tiếp ến trước của
nhàBob.
Tấtcảnhữnghànhộngtrênềucóthểthực
thitrựctiếp,khôngcầncácơnvịtrunggian;
Alicekhôngcầnphảiiếnmộtvănphòngcố
ịnhnàoểhỏi(hoặcthuê)vềviệclấyemail
củacôấyvàgửiếnBob,yes?
Côấychỉviệcmởmáytính,viếtemail,chèn
chính xác ịa chỉ của Bob, và nhấn “gửi”:
XONG!

Vậytạisaolạicó“hầunhư”?
TrởlạivớiAlice:HìnhdungviệcAlicemuốngửiBob50$trựctiếp,ngaylậptức,mộtcáchantoànểanhấycóthểtựthưởngcho
mìnhmộtchairượuvangvàongàysinhnhậtcủamình.

Khôngmay,AlicecóthểkhôngthựchiệnượcviệcóhômnaymàkhôngsửdụngdịchvụcủabênthứbanhưNgânhàng,hoặc
cácnhàcungcấpkhácnhưPaypal,WesternUnion….

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 03
 CHƯƠNG2-LỊCHSỬBLOCKCHAIN

Vấnềvớibênthứbatrongcâuchuyệnnàylàgì?
Đầutiên,cácgiaodịchsẽkhôngượcxửlýnhanhchóng,ặcbiệtnếuphảichuyểntiềnxuyênlụcịa(thườngcần3-5ngày),
vàchiphícũngkhônghềrẻ:Đâylàmộtcôngviệckinhdoanhtuyệtvờiốivớicácơnvịtrunggian.
Mộtiểmnhấnquantrọngkhác:Đểhoạtộng,cácgiaodịchtrựctuyếndựatrên“NIỀMTIN”.

AlicecầnTINvàoviệcngânhàngcôấychọnsẽkhônglấytiềncủamìnhlàmphầnthưởngchoCEOthayvìgửinóchoBob.
BobcũngcầnTINvàongânhànganhấychọnsẽkhôngquênghicó50$vàotàikhoảnkhinóếntừAlice.
Cả2bênềucầnNIỀMTINvàohệthốngngânhàngkếtnốiểthựchiệnnhưmộtcơquanthanhtoánbùtrừthíchhợp,ảm
bảotiềnượcchuyểnikhôngbịlàmgiả,nghĩalàAlicechỉcóthểgửitiềnmàcôấythậtsựsởhữu,vàtiềnósẽượcchuyển
tớichínhxáctàikhoảncủaBob…cứthếtiếpdiễn!

Vấnềthậtsựlà:CảmộtbộmáyNIỀMTINấythậtsựrấtchậm,cứngnhắc,vàtốnkém.
…Vàâylàgiảipháp:VớiInternet,chúngtacóthểpháttriểnnóởnhiềukhíacạnhkhácnhau,vàtìmranhữngcáchthứcthực
hiệngiaodịchantoàn,hiệuquảhơn.Đólàlýdochosựraờicủatiềnkỹthuậtsố!

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 04
 CHƯƠNG2-LỊCHSỬBLOCKCHAIN

TiềnkỹthuậtsốxuấthiệnởthờikỳInternetcònkhásơkhai,khoảnggiữathậpniên90.Mộtsốnhữngthửnghiệpãược
triểnkhai,nhưE-gold,mộtdạngtiềnkỹthuậtsốdựatrênvàngãcónhữngkếtquảnhấtịnhtrướckhibịdừnghẳndocác
biệnphápkiểmsoátvàcáccuộctấncôngnguyhiểm.

Choếngầnây,ãkhôngcónhiềuộtpháángkểdùkháiniệmtiềnkỹthuậtsốkhônghoàntoànxalạvớichúngta,như:
cácượctrựctuyếnsửdụngchúngchomộtkhoảngthờigiankhádài,hoặccácphiếuquàtặng,airlinemiles…cũngcóthểược
hiểunhưmộtdạngcủatiềnkỹthuậtsố.

Bâygiờ,chúngtacóthểàosâuhơnvàomộtphânloạicủatiềnkỹthuậtsốượcgọilàtiềnmãhóa.
Sovớitiềnkỹthuậtsốơnthuần,tiềnmãhóacónhữngặctínhchuyênbiệtkhiếnnótrởnênặcbiệt:nóvôcùngantoàn
ểsửdụngtrựctuyếnvìdựatrênnềntảngãmhóa.
Vậytạisaotiềnmãhóalạiquantrọng?

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 05
 CHƯƠNG 2

LỊCH SỬ
BLOCKCHAIN
 CHƯƠNG2-LỊCHSỬBLOCKCHAIN

TẦM QUAN TRỌNG CỦA BITCOIN

Bitcoin,mộtvídụiểnhìnhcủatiềnmãhóaầutiên,raờivàoTháng10.2008vớicôngbố“Bitcoin:Hệthốngtiềniệntử
nganghàng”–ượckhaibáobởiSatoshiNakamoto.
LưuýrằngSatoshiNakamotochỉlàmộtbídanh;Danhtínhthậtcủaanh/chị/họtớinayvẫnchưaượcxácịnh,bấtchấp
nhiềunỗlựcnhằmxácthựcdanhtínhthậtsựcủachaẻBitcoin.
MộtloạitiềntệmớitênBitcoinượcxâydựngtrênhạtầngcácoạnmãmáytính,ượcưaravàoTháng01.2009dướiịnh
dạngmãnguồnmở(nghĩalàphầnmềmmởmàmọingườicóthểsửdụng,iềuchỉnh,thôngquamàkhôngcầnbảnquyềnhoặc
khôngbịhạnchếbởicácyếutốpháplý)
Khônglâusauó,SatoshiNakamotobiếnmấthoàntoànmộtcáchbíẩnkhỏicộngồng–từForum,Báochí…từTháng
04.2011.ĐiềuthúvịlàBitcointiếptụcpháttriểnvàtăngtrưởngkhôngngừngngaycảkhiSatoshiNakamotokhôngcònxuất
hiện.
Bitcoinchữnglạimộtchútvàogiaioạn2013,tuynhiên,nódầntrởnênquenthuộcvàcàngcónhiềuwebsitebắtầuchấp
nhậtsửdụngBitcoinnhưmộtphươngtiệnthanhtoánmới,cácnhàầutưbắtầuổtiềnvàocácdoanhnghiệpStartup;song
songvớisựtăngtrưởngliêntụcvềquymôcủanhómcộngồng.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 07
 CHƯƠNG2-LỊCHSỬBLOCKCHAIN

Vàâylàmộtsốlídotạisao:
Nókhôngcầncácdịchvụtrunggianểtriểnkhai,vìvậy
01 khôngcầncóngânhàng,cơquan,hoặcơnvịmôigiới
thamgia.

Nóhoạtộngtrựctiếpgiữangườidùngmàkhôngcầnhọ
02
phải'tintưởng’hoặcthậmchíbiếtnhau.

03 Nólàriêngtưvàchophépmộtmứcộẩndanhcao.

Nóchạytrênmộtcơsởhạtầngphâncấp,khôngbịkiểmsoát
04
bởibấtkỳcơquantrungươngnào

05 Nócôngkhaivàmọingườicóthểnhìnthấymọithứ

06 Nócựckỳantoàn(ượcmãhóa)

07 Nó giải quyết ược hiệntượng lạm phátvì nguồn cung

08 Nócóthểthựchiệncácgiaodịchvớichiphírấtrẻ

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 08
 CHƯƠNG2-LỊCHSỬBLOCKCHAIN

Sởhữunhiềuiểmmạnh,nhưngBitcoincóthêmsứcmạnhthúvịlànógiảiquyếtượcvấnềthườnggặpcủacácloạitiền
tệkỹthuậtsốlàhiệntượng"chitiêukép"-chitiêucùngmộtkhoảntiềnnhiềuhơnmộtlần

HãynghĩếnkhibạngửimộttàiliệuPDFquaemail.BảngốccủatệpPDFócóthểởbênbạn,nhưngbạncóthểgửimột
sốlượngcụthểbảnsaochotấtcảbạnbècủabạn.ĐiềunàylàdễdàngkhinóiếncáctàiliệunhưPDF,nhưnglạilàmột
vấnềkháckhinóiếntiềnbạc
.
Điềugìsẽxảyranếubạncóthểtạoramộtbảnsaohoànhảocủatiềngiấy,bỏtrongvícủabạnvàsửdụngchúngtrong
mộtcửahàngtạphóa?

Đólàchínhxáckhibạn“chitiêukép”vớisốtiềntươngứngvớilượngtiềngiấycủabạn.Hànhvixấunàysẽkhôngượcchấp
nhậnbởivìnótạoramộtvấnềmangtínhhệthống:vềlâudài,sẽkhôngaibiếtượcloạitiềngiấynàolàbảnchính,cáinào
bảnsao,vàcáigìthậtsựạidiệnchogiátrịcủatiềngiấy…

Nóicáchkhác,chúngtôisẽpháhủythayvìgiữgìnnhữnggiátrị.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 09
 CHƯƠNG2-LỊCHSỬBLOCKCHAIN

Bitcoinượcquảnlýểmọiphần(dùnhỏ)củatiềnkỹthuậtsốcó
thểtheodõiược,antoànvàộcnhất:khôngcóhiệntượngnhân
ôimộtơnvịBitcoin.Nóicáchkhác,khôngaicóthểchỉơngiản
saochépvàinthêmBitcoins,nhưcáchmộtsốchínhquyềntrung
ươnglàmvớitiềntệquốcgiacủahọtheothờigian.

Túmlại:SẽkhôngcònnhữngngờvựcvềviệcBitcoinangbịcường
iệuhóavàdầntrởnênquenthuộc,khinhữngngườitiênphongdần
thấyượcBitcoinkhôngchỉơnthuầnlàmộtcáchthứchợplýể
luânchiểntiềntệ,màcòncóthểdùngểlưutrữnhữnggiátrị.

Nhưng,cómộtphầnquantrọngvàkhôngượcchúýsuốtmộtthời
giandài.Mộtthứvôcùngnềntảng!
Bitcoinượcxâydựngdựatrênmộtnềntảngcôngnghệmới,mang
tên“Blockchain”.

Theothờigian,mọingườibắtầunhậnthứcượcrằngcôngnghệ
nềntảngmớimẻnàycóthểượctáchriêngrakhỏinhữngkháiniệm
vềTiềnmãhóa(tiềnkỹthuậtsố).TựthânBlockchaincóthểược
chấpnhậnvàtạonênnhiềuộtpháthơnlàchỉsửdụngểtạora,
hoặcluânchuyểncácdạngtiềntệkỹthuậtsố,nhưBitcoinchẳng
hạn.

Đó là nơitất cả bắt ầu,và làmthế nào ểtoàn bộ ýtưởng của
Blockchaincóthểthuhútsựchúýcủacộngồng.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 10
 CHƯƠNG 3

BLOCKCHAIN
LÀ GÌ?
 CHƯƠNG3-BLOCKCHAINLÀGÌ?

Mộtcáchtrungthực,khôngcóịnhnghĩacụthểnào
nào giảithích rõ ràngvề công nghê Blockchain ược
côngbố.Nórấtlàdễhiểu,nhưngkhidiễnạtdướicác
thuật ngữ công nghệ cao như Bit & Byte … nó sẽtự
nhiêntrởnênphứctạp.Dướiâylàmộtsốvídụ:
-Blockchainlàmộtdạngnềntảngphitậptrung,làcuốn
sổcáicôngcộngcóchứacáctchitiếtcủatừnggiao
dịchãtừngượchoànthành
-Blockchainlàmộtchuỗicáckhốidàivôtận…
-Blockchainượchìnhthànhdựatrêncôngnghệsổ
cái…
Bạnhìnhdungượcchứ?Hơikhó,tôioánthế.
Ok,vàâylànỗlựccủatôi:Blockchainlàmộttậptin
lớn,nógiúplưutrữdữliệutheocáchhợplý,tuầntự,an
toànvàkhôngthểbịthayổi.

VàâylàhaivídụtươngồngãgiúptôihìnhdungtronglầnầutiếpcậnvớiBlockchain:
-Blockchaingiốngnhưmộtcuốnsáchlớn.Mộtcuốnsáchhiểnthịdữliệu(vídụnhưvănbản)ượcghilạitrongcáctrang,theo
mộtcấutrúclogic.
-BlockchaingiốngnhưmộtbảngExcellớn(hoặccơsởdữliệu,hoặcmộtdanhsáchdàicáchồsơ),nơichứatấtcảcácthông
tinượcghilạitheocùngmộtcách,ượcxácnhậntrướckhivàobảngtínhExcel,vàkhôngthểơnphươngsửaổi.
Hìnhnhưãỡhơnmộtchút,dùvẫnchưatoáthếtý?
GiờchúngtasẽcùngnhaunghiêncứukỹhơncơchếcủaBlockchainểtìmracáchthứcnóhoạtộng.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 12
 CHƯƠNG3-BLOCKCHAINLÀGÌ?

Blockchain làm gì?

Blockchainlàtấtcảnhữnggìliênquanếnviệctổchứcvàlưutrữthôngtintheomộtlogicượcxácịnhtrước.
Chínhxácnhưtrongmộtcuốnsáchlịchsửcóchứamộtbảnghicácsựkiện,vớivănbảnmôtảượctổchứctrongcác
trangvàsắpxếptheosố,Blockchainlưutrữthôngtintheothứtựthờigian,lậpdanhmục,vàtheothứtự

Loạithôngtingì?
Vídụiểnhìnhnhấthiệnnayliênquanếncácgiaodịchtàichính(vídụ:chuyểntiền),nhưngcôngnghệcóthểápdụng
nhiềuhơnhoặcíthơnvàobấtcứthứgìcógiátrịkèmtheo(khôngnhấtthiếtchỉlàgiátrịtiềntệ):bằngchứngvềquyềnsở
hữu,sởhữutrítuệ,hồsơytế,v.v.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 13
 CHƯƠNG3-BLOCKCHAINLÀGÌ?

Phầnmềm
Tấtcảềudựatrêncácdạngmãmáytínhphức
tạp.Blockchainượcsinhra,tổntạivàchếti,tất
cảềuxoayquancácphầnmềm.
Mậtmãhọc(akahardcoremath)
Điềunàycóliênquanvìnóảmbảosựriêngtư,nhận
dạngvàtínhxácthực.Vídụ,mậtmãảmbảorằngcác
thôngtinchứatrongmộtBlockchainkhôngthểlànhững
mẩuthôngtin.
Phầncứng(trênthựctếlàmáytính)
Nóchạytrênmáytính(cóthểólàmáytínhcánhâncủa
bạn),khôngchỉlàmộtmáytínhmàrấtnhiều.Mộthệthống
mạngmáytính!Cácmáytínhtrongmạngnày,thườngượcgọi
làpeer-to-peer(nganghàng),ềukếtnốivớinhau.Nó“ngang
hàng”haycóthểhiểulà“ngangbằng”nhau.Điềunàykhácvớithế
giớingàynay,nơihầuhếtcácứngdụngchạytrêncácnềntảngtập
trung,nhưmáytínhkếtnốivớimáychủwebểtảixuốngtrangweb.
ĐiềunàyrấtquantrọngvìnóchochúngtabiếtBlockchainượcvận
hànhchínhxác,vìnókhôngchạyởmộtnơi,nhưtrườnghợptàikhoản
emailcủabạnhoạtộngtrongmộtsốmáychủemailtừmộtnhàcung
cấpnhưGoogle.Nótồntạivàlặplạitrênmạng,trongthờigianthật.

Internetlàkeodính,giúphệthốngmạngkếtnối,tươngtác,saochép&hoạt
ộng.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 14
 CHƯƠNG3-BLOCKCHAINLÀGÌ?
CácthànhphầncơbảncủamộtBlockchain
Rấtơngiản,Blockchainbaogồmcácgiaodịchvàcáckhối.Chínhxáchơn,ólàmột“chuỗi”cácgiaodịchvàkhối.
Giaodịch
Đâylànềntảngtrọngtâm.Cácgiaodịchthểhiệncáchoạtộngchuyểnnhượnghoặcthayổigiátrịtàisảnhữuhìnhhoặcvô
hìnhgiữacácbên.

Phầnmềm
Tấtcảềudựatrêncácdạngmãmáytínhphứctạp.Blockchainượcsinhra,tổntạivàchếti,tấtcảềuxoayquancácphần
mềm.
Mậtmãhọc(akahardcoremath)
Điềunàycóliênquanvìnóảmbảosựriêngtư,nhậndạngvàtínhxácthực.Vídụ,mậtmãảmbảorằngcácthôngtinchứatrong
mộtBlockchainkhôngthểlànhữngmẩuthôngtin.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 15
 CHƯƠNG3-BLOCKCHAINLÀGÌ?

Phầncứng(trênthựctếlàmáytính)
Nóchạytrênmáytính(cóthểólàmáytínhcánhâncủabạn),
không chỉ là một máytính mà rất nhiều. Một hệthống mạng
máy tính! Các máy tính trong mạng này, thường ược gọi là
peer-to-peer (ngang hàng), ều kết nối với nhau. Nó “ngang
hàng”haycóthểhiểulà“ngangbằng”nhau.Điềunàykhácvới
thếgiớingàynay,nơihầuhếtcácứngdụngchạytrêncácnền
tảngtậptrung, như máytính kết nốivới máy chủweb ểtải
xuốngtrangweb.Điềunàyrấtquantrọngvìnóchochúngta
biếtBlockchainượcvậnhànhchínhxác,vìnókhôngchạyở
một nơi, như trường hợp tài khoản email của bạn hoạt ộng
trongmộtsốmáychủemailtừmộtnhàcungcấpnhưGoogle.
Nótồntạivàlặplạitrênmạng,trongthờigianthật.
Internet
Internetlàkeodính,giúphệthốngmạngkếtnối,tươngtác,sao
chép&hoạtộng.
CácthànhphầncơbảncủamộtBlockchain
Rất ơn giản, Blockchain bao gồm các giao dịchvà các khối.
Chínhxáchơn,ólàmột“chuỗi”cácgiaodịchvàkhối.
Giaodịch
Đâylànềntảngtrọngtâm.Cácgiaodịchthểhiệncáchoạtộng
chuyểnnhượnghoặcthayổigiátrịtàisảnhữuhìnhhoặcvô
hìnhgiữacácbên.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 16
 CHƯƠNG3-BLOCKCHAINLÀGÌ?
Trongvídụ50ôlaMỹcủachúngtôi:khiAlicemuốngửi50ôlachoBob,iềumàcôấy
thựcsựlàmlàchuyểngiátrị“50ôlaMỹtrởthànhtàisảncủaBob”ểcôấytạoramột
giaodịch.MộtgiaodịchtrongBlockchainượcbiểudiễnbằngcáchchuyểnổimộtsố
thôngtinầuvào“Gửi50ôlaMỹtừAliceếnBob”thànhmộtsảnphẩmsốkhôngthể
ọcược,thayvàoó,nóxuấtramộtdạngkỹthuậtsốặcbiệtsửdụngcácthuậttoán
phứctạpgọilà“hằmbăm”(Hash)
Kếtquảlàmộtchuỗikýtựthậplụcphân(chữcáivàsố),ượcgọilàHash.
HashingượcsửdụngtrongsuốtBlockchainvìnóchophéplưutrữvàxửlýrấtnhiều
thôngtinmộtcáchtiệnlợi,antoànvàhiệuquả.

Hơnnữa,Hashingcómộtsốặctínhthúvị:
-Tínhduynhất:cácầuvàogiốngnhausẽluônchokếtquảtươngtự
-Antoàn:thayổibấtkỳphầntốithiểunàocủaầuvào,nhưmộtchữsốhoặcmộtbit,sẽ
tạoramộtkếtquảhoàntoànkhácnhau
-Ẩndanh:vớithôngtinầura,sẽkhôngthể“tracứu”ểtìmrathôngtinầuvào.
ĐâylàthôngtinầuvàogiaodịchcủaAliceượcchuyểnổitheoHash:
Giaodịch:Gửi50ôlaMỹtừAliceếnBob
GiaodịchHash:0x75a28ea8993beb2fabb7b5a012345bc8e6adedv….
KHỐI
Khốilànơigiaodịchượclưutrữ.
Cácgiaodịchượcghilạitrongnhữngkhốitheothứtựtuyếntính,theotrìnhtựthờigian
Trongvídụcủacuốnsách,chúngtacóthểhìnhdungcáckhốilàcáctrangtrongkhicác
giaodịchcóthểlàcácdòngriênglẻcủamộttrangduynhất.Trongmộtchuỗi,cáckhối
óngmộtvaitròquantrọngvìchúnglưutrữnhiềuthôngtinliênquanếncácgiaodịch
nhưlịchsửgiaodịch,temthờigianliênquan,cácthamsốbảomậtiềuchỉnhtruycập
thôngtin,ịachỉãsửdụngvàhơnthếnữa.
Cáckhốiượcliênkếtvớinhau,giốngnhưmộtchuỗibởivìmỗikhốichứamộtthamchiếu
ếnkhốitrướcó.
KhốiầutiêntrongBlockchainượcgọilàkhốigốcvàchứacácthôngtincơbảnvàcác
thôngsố.Nókhôngềcậpếnbấtkỳkhốikháctrướcóvìnólàkhởiầu,khốigốc.
Chúý!
ChúngtabắtầuthấyBlockchainanghìnhthành:cácgiaodịchsaucácgiaodịch,ược
lưutrữtrongcáckhốisaukhikhối

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 17
 CHƯƠNG 4

BLOCKCHAIN
HOẠT ĐỘNG NHƯ THẾ NÀO?

Đểhoạtộng,Blockchaincầnbanhómchính:Ngườidùng,cácNode&Thợào.
 CHƯƠNG4-BLOCKCHAINHOẠTĐỘNGNHƯTHẾNÀO?

NGƯỜI DÙNG
01 Ngườidùnglànhữngngườithamgiatạoracácgiaodịch.Họhoạtộngtrongmạnglưới,traoổicácgiátrịnhưmuabánhàng,gửivànhận
tiền...HọlànhữngngườinhưBobAlice,bạn,tôi.

NODE
02 NodelàtấtcảcácmáytínhkếtnốivớimạngcóthểọcvàviếttừmộtBlockchain.ĐâylàxươngsốngcủaBlockchain,giốngnhưcáccột
sốngtrongcơthểchúngta.Nodeluônượckếtnốivàồngbộvớimạng,vàchủyếu,phảicómộtbảnsaoầyủcủatấtcảcácgiaodịch
ãtừngxảyra.
Okay,bâygiờchúngtahãydừnglạivàsuynghĩmộtchút:nếuhọcómộtbảnsaocủatấtcảcácgiaodịch,vàcácgiaodịchượclưutrữ
trongcáckhối,cónghĩalàhọcómộtbảnsaocủatoànbộBlockchain.
Chínhxác:mỗiNodeluôncóbảnsaomớinhấtcủaBlockchain,doó,nóluônluôncónhữngthôngtinmớinhất,tronggầnthờigianthực.

Lưuý:BạnkhôngcầnbảnsaoầyủcủaBlockchainểtrởthànhngườidùng.NhưngbạncầntrởthànhNode.Ngàynayngườidùngcũng
cóthểsửdụngcácứngdụngsmartphonehoặccáctrangwebểchuyểngiátrịsửdụngBlockchainmàkhôngphảilàmộtNodeầyủ.

THỢ ĐÀO
03 Hãynhớrằnggiaodịchượclưutrữtrongkhối.Nhưngaitạoranhữngkhốinày?Aixácnhậnnhữngkhốinày??
Đólànơicácthợàothamgiavàocuộcchơi!
MộtthợàolàkhôngcógìkháchơnlàmộtNode,nóchophépthêmmộtkhốivàoBlockchain.Vìvậy,máytínhcủabạncóthểlàmộtNode,
chỉcầnlưutrữdữliệuvàọc/ghicácgiaodịchtừ/ếnBlockchain,hoặcnócũngcóthểượcsửdụngểnhiềuthứhơnnữa.
Thợàoượcphéplàmiềunàybằngcáchcạnhtranhểgiảiquyếtmộtvấnềtoánhọcặcbiệt,màluônluônbắtnguồntừtrạngtháimới
nhấtcủaBlockchain.
Cơchếnàyượcgọilà"bằngchứngcủacôngviệc"(Proof-Of-Work-POW).Đâylànơimàtoánhọccấpcaoượcxâydựngtronghệthống.
Cácthợmỏphảithửbằngnhiềusựkếthợpểgiảiquyếtnhữngvấnề(POW)vàxácịnhtừngcâutrảlờichínhxácmỗilần.
Đólàlýdotạisaohọthựcsựmạnhmẽ,ặcbiệtlàmáytính(khônggiốngnhưcácmáytínhthườngcóởnhà),cóthểxửlýrấtnhiềudữliệu
vàthôngminhủểthựchiệnnhữngtínhtoánphứctạpnày.
Khicạnhtranhvớinhautrongmạng,ngườikhaithácầutiênểgiảiquyếtvấnềtoánhọccóliênquantạithờiiểmócóthểthêmkhối
tiếptheolênBlockchain,giốngnhưmộtnhàkhoahọcxuấtbảnpháthiệncủamình.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 19
 CHƯƠNG4-BLOCKCHAINHOẠTĐỘNGNHƯTHẾNÀO?

TẠI SAO THỢ ĐÀO LẠI ĐÀO?

Họượcnhậnphầndựavàocác“bằngchứngcôngviệc”củamình,thườnglàcácồngtiềncủacácloạitiềnmãhóa.
Vídụ,trongtrườnghợpcủaBitcoinBlockchain,cácthợmỏnhậnượcBitcoinsnhưlàmộtkhoảnbồithườngchocôngviệccủahọ.
TokencóthểượctraoổitrongthịtrườngTiềnmãhóavớimộtsốtiềnmặt,hoặccóthểượcchitiêutrongbấtkỳcửahàngnàochấpnhậnchúng.
BâygiờchúngtacóthểthấylýdotạisaohọượcgọilàThợào:theomộtcáchnàoó,họliêntụcào(tìmgiảiphápchocácvấnềvềtoánhọcphức
tạp)choếnkhihọtìmraầumối(“vàng”củahọ)vàthêmkhốitiếptheoểbùắp)
Vàchỉcònmộtbướcnữa:mộtkhiThợàoãgiảiquyếtmộtvấnềcụthểvàthêmmộtkhốivàoBlockchain,toànbộmạngcónghĩavụphảicậpnhậtbản
saocủaBlockchainvớikhốimớió.
MỗiNodesẽtựộngồngbộvànhậnượcthôngtinmớinhất.Quátrìnhnàycóthểmấtnhiềuthờigiankhácnhau,tùythuộcvàoChuỗikhối.
NhưBitcoin,mấtkhoảng10phút.
BâygiờchúngtabắtầuhiểutạisaonólạiượcgọilàBlockchain.
ThuậtngữChuỗikhốiượcrútratừcáchgiaodịchượclưutrữtrongcáckhốivàcáckhốiượcliênkết:cácgiaodịchliêntụcượcxửlý,ghilạivàcập
nhậtbởitấtcảmọingườitrongmạng.
Điềunàytươngtựnhưcáchcácsổcáilàmviệctrongcácthuậtngữkếtoáncổiển.ĐócũnglàlýdotạisaoBlockchainthườngượcgọilà“sổcáigiao
dịch”hoặc“côngnghệsổcái”.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 20
 CHƯƠNG4-BLOCKCHAINHOẠTĐỘNGNHƯTHẾNÀO?

NÓ THỰC SỰ LÀM VIỆC NHƯ THẾ NÀO?

Chúngtahãytrởlạivớinhữngiềucơbản:giaodịch. Tạisao?Bởivìmọigiaodịchcầnượcxácnhậnbởitoànbộmạngtrước
Giaodịchkhôngbịngắtkếtnốivớinhau.Chúngkhôngphảilànhữnghòn khiượcthêmvàomộtChuỗikhối.
ảobiệtlậpmàchúnggiốngnhưcácquầnảobiếtlịchsửcủanhau. Bạncónhớvấnề“chitiêukép"chúngtaãềcậptrướcó?
Trongvídụ“Gửi50ôlaMỹtừAliceếnBob”,sẽcóLàmộtthamchiếu KhiAlicemuốngửichoBob50ôlaMỹsửdụngmộtloạitiềntệkỹthuật
ếnmộtgiaodịchtrướcâyượclưutrữtrongmộtkhốiởâuódọc số, cô ấy không phải làvật lý chuyểntiền giấy. Cô ấy gửi mộtfile số
theochuỗi,nơinóượcghilạikhôngchỉrằngAlicelàchủsởhữumàcòn tươngương,nhưng,vìnhữngtệpnàylàsố,làmsaochúngtacóthể
làmthếnào,từâu,khinào,côấynhậnược50ôlaMỹ.Trongvídụ phânbiệtrõvớibảngốccủabảnsaoscam?
sách,tàiliệuthamkhảonàysẽgiốngnhưdichuyểnngượctrởlạitrong VànếuAlicekhôngthựcsựcó50ôlaMỹểbắtầu?Bobsẽbiếtliệu
sáchtớimộttrangnhấtịnhvàtìmramộtdòngnhấtịnhchobiếtAlice Alicecóthựcsựlàchủsởhữucủa50ôlaMỹ,vàliệu,mộtkhiãgửi,nó
nhận50ôlaMỹtừPaul,ượcgửitừịachỉnàyvàoThứba,ngày11 ãchínhthứckhôngcònthuộcsởhữucủacônữachứ?
tháng12năm2010,lúc11.15sáng. Nếuchúngtanghĩếncáchệthốngtàichínhngàynay,ólàiềumà
Khimộtgiaodịchượcyêucầu,nóượcchuyểntớihệthốngmạng:khi mộtngânhàngthanhtoánthựchiệnchochúngtavàtínhphícao.
Alicexácịnh"Gửi50ôlaMỹtừAliceếnBob",yêucầunàysẽược CácngânhàngliêntụccậpnhậtsổcáiểghinhậnthựctếlàAlicecóủ
gửiếntấtcảcácNode. tiền,rằngcôấylàngườimàcôấynói(trongcácdịchvụtàichínhhiện

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 21
 CHƯƠNG4-BLOCKCHAINHOẠTĐỘNGNHƯTHẾNÀO?

nayượcgọilàthủtụcKnowYourCustomer(KYC)),vàkhimộtgiaodịchượctạora,sốdưtàikhoảncủaAlicegiảm50ôlaMỹ(nếucôấycóủsố
dưởnơiầutiênnếukhôngnósẽlàmmấthiệulựcgiaodịch)trongkhiBob'sượctăngcùngmộtlượng.
Vìvậy,làmthếnào,sauó,mộtmạnglướiBlockchainngănngừahiệntượng“chitiêukép”&cácvấnềkhác?Nósửdụngcáigọilàcơchếồngthuận.
Khimộtgiaodịchượccậpnhật,tấtcảnhữngngườithamgiakháctrongmạngcầnkiểmtraxemgiaodịchcóúngkhôngtheoquyịnh(vớimộtsố
quyịnhbắtbuộcượcthiếtlậptrước).Vídụ,giaodịchchứacácthôngsốvậnchuyểnhợplệ,thíchhợpnhưchỉrasốtiềnthưởng(nghĩalàphí)cho
ngườikhaithác,ngườisẽquảnlýthêmgiaodịchnàyvàomộtkhối,hoặcsốdưcủangườigửicóủnguồnlực,vv
ĐâylàÝtưởngcơbảnằngsaucơchếồngthuận,doóchophépdanhsáchcácgiaodịchliêntụcượcmởrộng,chiasẻvàxácnhậntrongthờigian
thựcbằnghàngnghìnNode.
Bâygiờchúngtathấykhácbiệtvớicácứngdụngchínhượcsửdụnghiệnnaylà:Blockchainkhôngphảilànềntảngtậptrung,màlàphâncấp,phi
tậptrung.
MộtBlockchainkhôngcầnmộtbênthứbaểhoạtộngvìtấtcảmọingười(cácNodes)cómộtbảnsaocậpnhậtliêntụccủatấtcảcácgiaodịchã
từngxảyra!Mọingườiềucóthểónggópvàoviệcxácnhậnhợplệmộtgiaodịch,vìvậy,việcgianlậntrênnềntảngnàylàrấtkhó.
Lưuýrằng,iềunàykhônggiốngvớihệthốngtàichínhhiệntại,nơinạngianlậncóthểbịquamặtvàdẫnếnnhiềumấtmátkhôngcầnthiết.
Vìvậy,khôngcóbênthứba?Điềunàylàmộtkháiniệmrấttuyệtvời!
KhôngcầnsựcómặtcủacácchuyênviênNgânhàng,Nhânviênvănphòng,máyATM,cáctòanhàkhổnglồ…ểthựchiệncáccôngviệcanhiệm
khôngcầnthiết?Toànbộcơsởhạtầngcóthểượctháodỡ,nhiềukhâutrunggianượctriệttiêu,giúptiếtkiệnrấtnhiềutàinguyênvàgiatănglợiích
chongườidùngcuối…
Điềuquantrọngnhấtởâylà,Blockchain,vềcơbảnlàmộthệthốngtindượctrênSỰTINTƯỞNG.Bạnkhôngcầnphảibiếtgìvềngườidùngkhác,hoặc
tintưởnghọnhưcáccánhânkhác,ểbắtầumộtgiaodịch(vàcóniềmtinrằnghệthốngsẽlàmviệc).
Điềunàycóthểthựchiệnượcnhờvàocơchếồngthuận,bởivìcácgiaodịchvàcáckhốikhôngthểbịgiảmạo.Đểthayổichúngsẽcầnsựphối
hợpcùnglúccủarấtrấtnhiềumáytínhriêngbiệt(Node,thợào…).Mọingườitrongmạngcómộtbảnsaochínhxáccủacáclịchsửgiaodịch,vàsẽlà
vôcùngkhóểcóthểánhlừatấtcảmọingười.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 22
 CHƯƠNG4-BLOCKCHAINHOẠTĐỘNGNHƯTHẾNÀO?

BẢO MẬT CHÌA KHOÁ

ChúngtaãềcậprằngBlockchainkíchhoạtcác Khóa“côngkhai”khácvới“riêngtư”ởchỗ:cơbản óhọbắtầu“Gửi50ôlaMỹtừAlicevềPaul”
giaodịchantoànvàlưutrữthôngtin. thểhiệndanhtínhduynhấtcủabạntrongBlock- "Gửi50ôlaMỹtừAlicechoBob”ãượcký
Nhưnglàmthếnàoểlàmiềunày? chain,ịachỉcủabạn,vànóhiểnthịchotấtcảmọi kếtbằngcáchsửdụngkhóacôngkhaicủaBob.
Chính xác như bạn làm khi bạn rời khỏi nhàvào ngườitrongBlockchain.Trongvídụcủachúngta, ChúngtagiảịnhrằngBobãnhậnược50ô
buổisángtrướckhiiâuó:bạnkhóacửabằng “Gửi50ôlaMỹtừAliceếnBob”làmộtgiaodịch laMỹ,anhtasửdụngkhóariêngcủamình(ược
chìakhoá.TrongBlockchain,bạncầnhaichíakhóa, giữaAlicevàBob,nhữngngườiượcạidiệntrong liênkếtvớikhóacôngkhaicủaanhấy).Điềunày
khôngphảilàmột. Blockchainbằnghaiịachỉcôngcộng,khôngcógì rấtquantrọngvìnóchophépanhtavàchỉanh
Vớihaichìakhóa,nósẽtrởnênượcantoànhơn, ngoàihaikhoá“côngkhai”. tatruycậpược.Mộtchìakhóariênggiốngnhư
vàlúccácmậtmãmãhóatrởnêncóích. Lưuýrằng,cácgiaodịchthườngkhôngượcmã chìakhoácửatrướccủabạn:nếuaiógiữnó,
MỗingườidùngtrongBlockchaincóhaichìakhóa: hóaểngườikháccóthểtìmkiếmvàxemcácgiao họcóthểvàonhàcủabạn!
chìakhóasố,cónghĩalàcuốicùngcũngsẽcómột dịch ã từng thu thập ược trong Blockchain. KhiAlicephátsinhgiaodịch50ôlaMỹ,iềucô
dãysốthậplụcphân.Cácchìanàyượcmãhóa Nhưngbạncóthểnhìnthấynhữnggì? ấythậtsựbắtầulà:
vàẩndanh,cónghĩalàchúngkhôngthểọcược Bạnchỉcóthểthấyrằngmộtịachỉãgửitớiịa "Tôicấpquyềnnhận50ôlaMỹnàychongười
bằngmắtngười. chỉ khác 50 ô la Mỹ,vào mộtthời iểm. Nhưng sởhữukhoácánhân(vídụnhưkhóacánhân
Có2dạngchìa,“côngkhai”&“riêngtư”. khôngthểnhìnthấynhữngịachỉóthựcsựlàai, củaBob)tươngứngvớiịachỉnày(vídụịachỉ
Các khoá “công khai” và “riêng tư” ược liên kết khámphádanhtínhcủahọ,ườngphốnơihọsinh côngkhaicủaBob).”
bằngcácmậtmãtoánhọcvàượcsửdụngểký sống,họcóbaonhiêutiền. Vềcơbản,50ôlaMỹangởtronghộpkínhan
kết các giao dịch, ảm bảo rằng chỉ có những Giaodịchlàantoànvàkhôngthayổi:khôngaicó toàn,nhưngchỉcóBobmớicóchìakhoáểmở
ngườicóthẩmquyềnmớicóthểtruycậpvàocác thểtruycậpcácgiaodịchểsửaổichúng,vídụ: ramàthôi.
thôngtinchứaựngtrongó. Hủy“Gửi50ôlaMỹtừAlicechoBob”vàthayvào

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 23
 CHƯƠNG 5

CÁC LOẠI

BLOCKCHAIN
 CHƯƠNG5-CÁCLOẠIBLOCKCHAIN

BạncóthểnghevềiềunàytrongkhiọcvềcôngnghệBlockchainstrongtươnglai.Trongnhữnggiaioạnthửnghiệmnày,
ngườitaôikhidễdàngphânbiệtBlockchainsbằngcáchkếthợpchúngvớicácồngtiềnkỹthuậtsốnguyênbản.
Vídụ:BitcoinBlockchain,EthereumBlockchain….
Trướchết,iềuquantrọnglàphảibiếtượcsựkhácbiệtgiữabaloạicơbảncủaBlockchainsngàynaylà:Côngkhai,Riêngtư
vàSidechain.
Hãybắtầutừây:SựkhácbiệtgiữaBlockchainsCôngkhaivàRiêngtưcóthểsosánhvớiInternet(cơchếmởvàsẵncho
tấtcảmọingười),vàmạngnộibộ(thuộcvềcáctổchứcóng,nơiquyềntruycậpượcquyịnhthôngquacácquyềnhạn
khácnhau.)

BLOCKCHAIN CÔNG KHAI BLOCKCHAIN RIÊNG TƯ SIDECHAINS

Chúng ược phân phối và mở cho mọi Blockchainriêngtưượcthiếtlậpvàduy Sidechainslàmạngphâncấp,
người.Giaodịchlàcôngkhai.Đểảmbảo trìbởicáctổchứctưnhân,chỉcấpquyền peer-to-peercungcấpcáccảitiếnhữu
tínhnhấtquáncủahệthốngvàxácnhận truycậpchocácbêncóthẩmquyền.Các ích(nhưbảomật,rủirovàhiệusuất)và
cácgiaodịch,cácưuãivềtàichính(các giaodịchượcxácminhtrongBlockchain chạysongsongvớimộtBlockchain
phầnthưởngkhaithácượcmôtảởtrên) riêng tư và có thể ược sửa ổi trong chính.Vídụ:chúngchophépcácnhà
và các cơ chế ồng thuận ược nhúng mạng riêng ó, do ó cho phép các nhà pháttriểnpháttriểncácứngdụngmới
vàohệthống.BởivìmộtchuỗiBlockchain khaithácsửalỗi.Điềunàysẽkhôngược mộtcáchantoànmàkhônggặprủiro.
côngkhaicósẵnchobấtkỳai,nhữngcải chấp nhận trong một Blockchain công Sidechainingcũngcóthểượchìnhdung
tiến chỉ có thể ạt ược với sự nhất trí khai. Các Blockchains riêng có thể xác nhưlàmộtcơchếchophépcácphầnsử
trước ó của hệ thống mạng. Điều quan thựccácgiaodịchnhanhhơntrongvòng dụngtrongmộtBlockchainriêngbiệt,
trọnglàcácdạngBlockchaincôngkhaicó vài giây - bởi chúng hoạt ộng trên các ượcdichuyểntrởlạichuỗibanầu,nếu
tiềmnănglớnểgiảmchiphí(vídụnhưphí mạng ược kiểm soát (không phải làtập cần.Theoquyước,chuỗibanầuthường
giao dịch). Nếu chúng ta xem xét mạng trung)vàượctạorabởiítmáytínhhơn. ượcgọilà“chuỗichính”,trongó,những
Bitcoinnhưmộtvídụ,phítrungbìnhcho phầnthêmvàochophépngườidùnggiao
mộtgiaodịchBitcoinlàkhoảng5centMỹ, dịchbêntrongchuỗichính,cóthểược
sovớihơn36centMỹchomộtgiaodịch gọilà“sidechains”.
bênthứbathôngthườngnhưthẻtíndụng.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 25
 CHƯƠNG 6

TẠI SAO LẠI LÀ

BLOCKCHAIN
 CHƯƠNG6-TẠISAOLẠILÀBLOCKCHAIN

…cónghĩalàchúngtacóthểlàmgìvớinó?Đâymớichínhlànhữngphầnhấpdẫn.
Danhsáchcácứngdụngmàchúngtôibiếtngàyhômnaycònlâumớihoànthành.Blockchainlàmộtcôngnghệ
trẻmàsựpháttriểntrongtươnglaisẽmởrakhảnăngvôtận.
MộtsốngườisosánhbướcộtphánàyvớinhữnggìmàchúngtaãthấyvớiInternet,làmộtcuộccáchmạng
bắtầutừtừ,baoquanhbởichủnghĩahoàinghi,nhưngsauónhanhchóngbùngnổ,trởthànhxuhướngchủ
ạovàthayổicuộcsốngcủachúngtamãimãi.
MộtsốngườinhìnxaxemâylàInternetcủatươnglai,mộtloạiphiênbản4.0!
Chúngtahãynhìnvàocácloạiứngdụngcóthểcó.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 27
 CHƯƠNG6-TẠISAOLẠILÀBLOCKCHAIN

HỢP ĐỒNG THÔNG MINH

HợpồngthôngminhlàhợpồngượclậptrìnhvàtổchứctrongmộtBlockchainvàchạytựộng.Khimộtiềukiệnược
lậptrìnhượckíchhoạt,hợpồngthôngminhsẽthựchiệncáciềukhoảncủahợpồng.Nócóthểượcxemnhưlàmột
hợpồngtruyềnthốngtrongcáciềukhoảnhiệnnay,nhưngkhôngcầnmộtluậtsưểlậpracáciềukhoảnpháplýphức
tpạp,mộtcôngchứngviênểhêchuẩnchữký,hoặcmộtbênkýquỹểgửimộtbảnsaocủathỏathuận:vềcơbản,nóchỉ
làmãphầnmềm.
Dướiâylàvídụiểnhìnhcủamộthợpồngthôngminh:mộtchínhsáchbảohiểmchonôngdân.Nócóthểhoạtộng
nhưsau:tùythuộcvàothờitiết,chínhsáchtrảdựatrênsốlượnglượngmưatrongmộtthángnhấtịnh.
Hãytưởngtượngnếubạncóthểkinhdoanhmộtcáchantoànvớingườibạnkhôngbiếtbởivìcáciềukhoảncủahợpồng
ãượcthểhiệnrõtrongmột"hợpồngthôngminh”.HoàntoàncóthểcócácphiênbảncủaAirbnbhoặceBaydựatrên
nềntảngBlockchain:khôngcầncôngtynàophảilàmơnvịtrunggianởgiữaểthuphíểxửlýmộtgiaodịch….
Tuyệtvời?Xemthửvídụ:https://OpenBazzar.org

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 28
 CHƯƠNG6-TẠISAOLẠILÀBLOCKCHAIN

THANH TOÁN NGANG HÀNG DI ĐỘNG

Các thanh toán ngang hàng là các khoản thanh toán không
chínhthứctừ người này sang người khác. Cho phép họ ược
thựchiệnthôngquamộtứngdụngdiộnglàmgiảmnhucầu
tiềnmặtvàséc.
Vídụ:https://ww.GoaBra.com
Ngườidùngchỉcầntảiứngdụng,nạptiềnvàovítrựctuyếncủa
họ,vàgửitiềnhoàntoànmiễnphíchongườidùngkhácbằng
cáchnhậpsốiệnthoạingườinhận.Trongvàigiây!Khôngcóchi
phí!Khôngcầnmộtbênthứbanàocả!

QUẢN LÝ CHUỖI CUNG ỨNG

Nóivềviệctheodõiviệcdichuyênhànghoátheocáchantoàn(không
gianlận),ángtincậy,duynhấtởmọinơi:Blockchaincungcấpmộtnền
tảnglýtưởngểxâydựngmộthệthốngquảnlýchuỗicungứngantoàn
cao.
Dướiâylàmộtvídụ:https://chronicledcom
Chronicledlàmộtdựánkhởinghiệpượcpháttriểnnhưlàmộtgiảipháp
ểxácthựcvàtheodõihànghoáthươnghiệu:mụcíchloạibỏhànggiả
mãimãivàchophépbạn"xácminhtínhxácthựccủagiàythểthao”bằng
iệnthoạidiộngtíchhợpcôngnghệBlockchain
Dướiâylàmộtvídụkhác:wwwprovenance.org
Tríchtrênwebsitecủahọ:“Mỗisảnphẩmvậtlýcólịchsửkỹthuậtsố,
chophépbạntheodõi&xácminhnguồngốcthuộctín&quyềnsởhữu”

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 29
 CHƯƠNG6-TẠISAOLẠILÀBLOCKCHAIN

ĐĂNG KÝ VÀ TRAO ĐỔI TÀI SẢN

Blockchaincóthểượcứngdụngvàtạoiềukiệnchocáccộngoạnlưutrữ,giaodịchadạngcácloạitàisản,chứkhông
dừnglạiởcáccôngcụtàichínhnhưmọingườivẫnhìnhdung.
Trongbấtộngsản,nócóthểthayổicáchăngkýhoạtộngbấtộngsảncủachínhquyềnịaphươngmàvẫnược
ảmbảo.
HãytưởngtượngnếuNewOrleanslưutrữhồsơnhiềunămtrênBlockchaintrướckhicơnbãoKatrinaqúetqua!
Ngoàira,ăngkýtàisảnvàtraoổicũngcóthểượcnớilỏng,iềumàmôhìnhKinhdoanhtruyềnthốnghiệnkhônglàm
ược.Điềunàycóthểượcthựchiệnbằngcáchgiớithiệuviệctraoổicácthẻảothểhiệnnhữngtàisảncơbảnnày.Những
thẻnày,cóthểượcgọilà“tiềnxu”(Tiềniệntử,tiềnmãhóa..)cũngcóthểạidiệnchotàisảntrítuệhoặcvậtchất

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 30
 CHƯƠNG6-TẠISAOLẠILÀBLOCKCHAIN

CÒN VỀ LĨNH VỰC DỊCH VỤ TÀI CHÍNH THÌ SAO?

Đâylànơimàhầuhếtcácnỗlựcượctậptrungvào,chủyếulàvìnóượccoilàmộtngànhcôngnghiệprấtcầnể
cắtgiảmchiphívàhiệnạihóaquytrìnhvàcơsởhạtầng.Nócómứcộtựộnghóathấpvàvẫncónhiềuràocản
ốivớisựổimới,baogồmcảviệccácCEOsphảichiếnấuểgiữchỗvịtrí(vàtiềnlương)củahọ.
R3(MộtdạngBlockchainRiêngtư)làmộtvídụtốt.
Đâylàcáclĩnhvựckháccóthểứngdụng:

Blockchaindựkiếnsẽgiúpchoviệcgiảiquyếtnhanhhơn,giảmrủirogianlận,giảmthaotácvàồngthờicắtgiảmchiphí.
Hãyxemởây:https://t0.com/
GiảiphápộcquyềnnàythuộcvềcôngtybánlẻkhổnglồOverstock.Đâylàmộtnềntảngkinhdoanhcổphiếutưnhânvàcổphần,cho
phéppháthànhcổphiếudựavàocôngnghệBlockchain.

NhờBlockchain,cáctổchứctàichínhcóthểphảigiữmộtlượngtiềnmặtthấphơnểápứngcácyêucầuchuyểntiềnvàthanhtoán:ít
tiềnmặttrongquỹdựtrữcónghĩalàchiphíthấphơn,thựchiêncũngnhanhhơn.
Điềunàyặcbiệtcóliênquanếncácgiaodịchquốctế,hiệnmấtvàingàyểhoànthành.Hãynghĩếnviệccóthểchuyển50ôlaMỹ
từNewYorkếnLondontrongvàigiây!

Nếubấtkỳgiaodịchnàocũngượctheodõi,xácminhrõràngvàkhôngthểbịthayổi,sẽdễdàngxácịnhcáchoạtộngbấthợp
phápnhưgianlận,biểnthủ,rửatiền…

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 31
 CHƯƠNG6-TẠISAOLẠILÀBLOCKCHAIN

TruyềnThông Viphạmbảnquyền?Bảovệnộidungkỹthuậtsố?Blockchainchophépmicropaymentsểsửdụngmộtvàigiây
củamộtbàihát,hoặcmộtvideotrongYouTube,doóảmbảorằngquyềnlợicủanghệsĩsẽượcbảohộ&bồi
thườngchínhxác?
Côngcụchínhphủ
MộthệthốngbỏphiếutrênnềntảngBlockchain?Khôngcầnphảilolắngviệcbầucửthiếuminhbạch?Trách
nhiệmgiảitrìnhchocácquyếtịnhcủacácchínhtrịgiaạidiệnchochúngta?Ngàycàngcónhiềuquốcgiaã
thửnghiệmcáchệthốngbỏphiếuiệntử,mộttrongsốólàtrênnềntảngBlockchain.
Vídụhttps://followmyvote.com

InternetVạnVật InternetVạnVật(InternetofThingsIOT)vàGiaotiếpMáy-2-Máy(M2M)
Internetvạnvật–(InternetofThings-IOT):MọithứơnlẻượckếtnốivớiInternet
NhờIOT,chúngtabâygiờcóthểlàmnhữngiềulýthúnhưiềuchỉnhnhiệtộtrongtủlạnhtừxa,sửdụngiện
thoạithôngminhcủamình.
Nhưngchuyệngìsẽxảyranếuchúngtagiaoviệckiểmsoátnhiệmvụóếnmộtmáychuyêndụng?Máy
khôngchỉtươngtácvớitủlạnhmàcònvớiiệnthoạithôngminhcủachúngtaểộclậpsắpxếpbấtkỳhành
ộngkhắcphụcnào,nếucầnthiết(vídụnhưsửachữa).Đâysẽlàmộtvídụvềnhữnggìmàcácchuyêngiagọi
làgiaodịchM2M.
Trênthựctế,khôngkhóểhìnhdungrằngcácgiaodịchM2Msauócũngòihỏiphảicóhìnhthứcbồithường,
cónghĩalà“ượcchitrả”chocácdịchvụ.
Làmthếnàoểhọcóthểlàmiềunày?
Vídụ:https://www.iotatoken.com/

ChămSócSứcKhoẻ Chămsócsứckhoẻ
Rấtnhiềuthôngtinnhạycảmcóliênquanếnsứckhoẻ:bảnsắc,bệnhtật,iềutrị,thanhtoán,v.v...
Sứckhoẻcủachúngtacólẽlàtàisảncánhânnhấtmàchúngtacó,vàcàngngày,cácthôngtincánhânthường
khôngượcbảovệ,thayvàoó,ượccôngkhaitrênmạngnhưmộtdạngviphạmdữliệu.Điềunàyhoàntoàn
cóthểượcxửlýnhờvàoBlockchain.

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 32
 CHƯƠNG 7

KẾT LUẬN VỀ

BLOCKCHAIN
 CHƯƠNG7-KẾTLUẬNVỀBLOCKCHAIN

Blockchainhiệnvẫnchưaượctíchhợptrọnvẹnvàocuộcsốnghàngngàycủachúngta.
MộttrongnhữnglýdochínhlàgiaodiệntươngtáccủacácứngdụngBlockchaincònkhánghèonàn,phứctạp,và
khôngthânthiện.Thậmchí,nhữngthuậtngữtổnghợpcơbảnvẫnvẫnchưaồngnhất,gâynhiềunhầmlẫntheo
thờigian.
Yeb,côngnghệdùvẫncònkhámớimẻ,nhưngvớisựồngthuậnchungdườngnhưchúngtakhôngquáxathời
iểmEurekakhicôngnghệnàytrưởngthànhvàtrởthànhxuhướngchủạo.
Chodùchúngtacómuốnhaykhông,chúngtaangtrongkỷnguyêncủamộtsựthayổiộtphá,quantrọng.
Khôngaicóthểbiếtiềugìsẽxảyra:nhưnghãyyêntâm,côngnghệBlockchainangởây.Nhưthườnglệ,số
ngườisửdụngnócàngnhiều,thìcàngtrởnênkhókhănhơnchonhữngngườitránhxahoặcchốnglạinó.
Mộtkhiápdụngúng,ngườitiêudùngcóthểcảmthấynhữnglợiíchthựcsự,nósẽlàmộtsựbùngnổlớn,cuộn
nhanh,vàmãimãithayổicáchchúngtahoạtộng.
19.07.2017

BlockchainRevolution-KiwiGROUP 34
 GROUP

CÔNG TY CỔ PHẦN ĐÀO TẠO & TƯ VẤN ĐẦU TƯ KIWI GROUP

SỐ 2 đường Hải Triều, Phường Bến Nghé, Quận 1, TP Hồ Chí Minh (Toà Nhà BITEXCO)
Hotline: 0933 866 979 | Mail: info@kiwigroup.com.vn | Web: KiwiGROUP.com.vn