DE CUONG ON TAP MON: LICH SU' CAC HQC THUYET KINH TE A, CHUONG 3: CAC HQC THUYET KINH TE CUA CHU NGHIA TRONG THUONG VA CHU NGHIA TRONG NONG. I, HOC THUYET KINH TE CUA CHU NGHIA TRONG THUONG. 1, Dae diém - Chit nghia trong thong coi (CNTT) coi tién Bi cita cai, [a t&i sn thye sur ctia Moi hoat d6ng kinh té déu nham tang khdi lugng tién. luong tién (Tai san quéc gia) chi c6 thé ting én bang con duvng ngoai thurong nén phai thie hign thuong nghigp xudt siéu. ~ Vai trd cita nha nude: + CNTT dua vao nha nude dé phat trién kinh té + Coi nha nude A céng cu van ning c6 vai trd sigu kinh té + Sir dung chinh quyén nha nude dé dé ra nhiing chinh séch c6 loi cho thong nhan. 2, Hoe thuyét kinh té cita CNTT Anh, a, Giai doan 1: Hoc thuyét tién ( Bang can déi tién té) - Téc gia:W.Staford. - Téc gia da nhin thay hign tuong tién dite loai t6i khong dui gid xen Kin voi tién duc loai t6t di gid, gay kh6 khan cho viée trao déi nén dua ra 3 kién nghi voi Chinh phit Anh: + CAm duc tién gid déi. + Quy dinh ti gid h6i dodi bat budc. + Cam xuat khau tién, b, Giai doan 2: Hoc thuyét trong thuong (Bang cn d6i thong mai) - Téc gid: Thomas Mun - Téc gid dua ra quan diém chéng lai viée cém xuat khau tién ciia giai doan 1, cho rang xuat 1 trigu bang Anh ra nude ngoai dé mua hang rdi dem hang di ban va thu vé 3 trigu bang Anh thi xuat khau tién cing c6 Igi nhur nhap khau tién => Thi doan kim giau ctia méi quéc gia. - Nhan thay duge méi quan hé giifa lu thong hang héa va htu théng tién té. Trong dé, htru théng hang h6a dé ra liu thong tién té va nguge Iai, tir do dura ra 2 phuong thite thytc hign thuong nghiép xuat siéu. Xuat khdu hang héa theo céng thite: + H\-T—H(H,> Hb) +T,-H-T) (1%; >T))- Nhan thay vai trd ctia san xuat => Dua ra 10 bién phép thuc hign thuong nghigp xuat siéu. * So sdnh sw gidng va khéc nhau gira 2 giai doan. - Gidng nhau: + Deu nhim muc dich lm giau, tfch lay tién. + Déu nhan manh vai trd ciia thong nghiép v6i xual + Dua vao vai trd cla Nha nude. - Khée nhau: Giai_ doan | Giai doan 2 + Cam xuat khau tién. + Chong lai viée cam x . sir dung tién nhwr tu ban ti + Gid ca: Xudt nguyén ligu voi gid ré,]+ Ban voi gid cang ha dé ban cang xudt hang héa vs gid cao. nhigu cang cé loi. + Nhan manh vai trd luu thong. + Nhan manh vai trd clia san xuat. 3, Hoc thuyét kinh té cia CNTT Phip. *HTKT cia Antoine Monchretion - LA ngudi dau tién néu ra danh tir chinh tri kinh té hoc trong cudng lun van vé chinh tri kinh té hoc. - Danh gid cao vai trd cita ndng dan, coi néng dan & ché diva ca nha nude Phap va nha nude phai quan tém vai trd néng dan. - Cho ring t&i san ctia dt nude khéng chi fa tién ma cdn dan sé nong nghiép. - Coi ngoai thuong I ngudn géc , A ngudn ting ti san cita nhA nude. - Nhimg quan diém cita ng phan Anh thoi ki qué d6 tir hoc thuyét tién 18 ca CNTT phat trién. * HTKT ciia Jean Baptise Colbet - Dé ra chinh sach kinh té cia Phép trong 100 nam: Chit nghia Colbet Bac diém chi nghia Colbet: + Ung h@ sur phat trién ciia nén céng nghiép nude Phap bing céch cp vén nhiéu hon cho san xudt cong nghiép. + Thue hién kiém tra, At chat lugng sin pham. + Thi hanh cae chinh séch, bién phap ha khac déi voi nong nghigp nhu a tang thué ndng nghigp, vat tu néng nghiép, => Khing hoang kinh té néng nghiép, pha san kinh té néng nghiép.I, HOC THUYET KINH TE CUA CHU NGHIA TRONG Hoc thuyét kinh té cia F.Quesnay 1, Biéu kinh té cia F,Quesnay (Ly thuyét tai sain xudt tw ban xf hdi) a, Y nghia cia biéu: - Biéu KT [i | phat minh Ion ctia Quesnay vi 6ng da biét nghién cttu san xuat xd hOi trong su van dong khdng ngimg cita n6. b, Noi dung - Gid dinh nghién cétu: 5 gid dinh. + Chi nghién cimu tai san xuat gian don + Khong xét dén bién déng gid ca + KhOng tinh dén ngoai thurong + XA hOi c6 3 giai cap chit yéu: © Giai cap so hitu (dia cha) © Giai cp sén xuét (tur ban néng nghiép, céng nhan néng nghiép) * Giai cap phi san xuat (tu ban cOng nghigp, tu ban thuong nghiép) + Téng san pham xi hoi gia dinh c6 7 ty tién Php ING (CNTN) - Nong nghigp c6 5 ty trén téng an phim x hdi 17 ty duge phan bé nhu sau: + | ty tién img true dé khau hao tai san c6 dinh + 2 ty tien tmg trude hing nim (tu ban luu déng) ding hét trong | chu ki san xudt + 2 ty sin pham thuan tty: san phim rong dé nudi céng nhn va nha tw ban néng nghiép. - Céng nghiép: 2 ty + L ty bir dap tu ligu sinh hoat cho c6ng nhiin va nha tr ban + 1 ty bi dap nguyén ligu da hao phi=> Dé huu théng 7 ty san pham can 2 ty tién. Qué trinh thy hign trao déi san pham dién ra nhu sau: Dia chi, (2 ty tien) @ @ Turban néng nghiép Turban cng nghiép ey) (5 ty san phim) @|©|©©: Dia chi ding | ty tién dé mua san pham ctia tur ban néng nghiép @: Dia chi ding 1 ty cdn kai dé mua san phim ctia tu ban céng nghiép ®: Tu ban céng nghiép ding 1 ty tién vira ban hang thu vé mua san pham ctia tu ban néng nghiép ®: Tu ban néng nghiép ding | ty tién mua san pham ctia tu ban cong nghiép ®: Tu ban céng nghiép ding 1 ty tién via thu vé mua san pham ctia tu ban nOng nghigp => Két qui trinh mdi + Dia chit c6 trong tay 2 ty ttr ligu sinh hoat va 2 ty tién do thu dia t6 + Tu ban céng nghiép da ban hét 2 ty san pham va 1 ty tu ligu sinh hoat va 1 ty nguyén ligu + Tur ban néng nghiép da ban 3 ty san pham, con 2 ty san pham th ding dé nuéi céng nhan va nha tur ban néng nghigp va c6 2 ty tién ding dé n6p dia t6 c, Han ché - Céng nghiép ko c6 san pham thuan tiy - Céng nghiép ko c6 khdu hao tai sin c6 dinh - Cong nghigp ko c6 san phim ty tigu ding - Tu ban néng nghigp c6 2 ty sin pham thuan tly déu ding dé n6p dia to , Thanh cong - Quesnay lA ngudi dau tién dat vain dé nghién ctu tai sin xudt ding din - Nghién citu tai san xuat gidn don dung dain - Thyte hign trao d6i két hop chat ché ca hign vat va gid tri - Biét xuat phat tir quy luat ding ciia hu thong tién té - Biét triru tung héa ngoai thuong va sur bién déng ciia gid ca. an xuat xa hdi cho chu au 5 hanh vi, sy trao ddi c6 thé tiép tye 2, Ly thuyét “san phém rong” (sin pham thuan tiy) - San pham thuan ty chi duge sinh ra trong nganh ndng nghiép dén dién, cdn cde nganh khéc nhu cong nghigp, thong nghiép ko tao ra sin phdm thudn ty, trir nganh khai thae vang bac vi: + Trong cng nghiép, thuong nghiép, nhiing ngudi tham gia déu nhan di thu nhap dudi hinh théi tién lvong. Cong nhan nhan long tir chi: doanh nghigp, cdn chit doanh nghigp hay nha tur ban tyr tra rong cho minh => Gid tri bang tong chi phi san xuat, ko c6 gid tri thang du + Trong néng nghiép, gid tri san pham duge chia lam 3 loait © Gid co ban bing chi phf san xuat © Gid ban ciia tur ban cOng nghigp = Gid co ban + tién rong tu ban céng nghiép© Gia ban ctia tu ban thuong nghiép = Gid ban ciia tw ban céng nghiép + tién long tu ban thuong nghigp. - Gid tri sin phdm ndng nghigp hinh thinh ddc lip so véi chi phi san xudt trong gid ban c6 dia t6. Néu chi phi san xuat giam, gid tri ndng san pham ko giam ma dia t6 tang do déc quyén trong néng nghigp va cung Ién hon céu => Quesnay chia xa h6i thinh 3 nganh co ban + Giai cdp so hau B, CHUONG 4: CAC HQC THUYET KINH TE TU SAN CO DIEN 1, WILLIAM PETTY 1, Hoe thuyét gid tri - Petty ding thuat ngit gid ca dé néu tur tuéng gid tri nén 6ng chia gid ca thanh 2 loai: + Gid ca chinh tri (gid thi trong) + Gia ca ty nhién: Duge do bang hrgng lao déng hao phi dé san xuat ra hang héa (gid tri cd biét) - Lao d6ng san xuat la nguon géc hinh thanh gid tri va nhan manh vai trd cita lao déng san xuat. Petty nghién ciru vai trd ctia lao déng trong viée hinh thanh gid tri. - Nguyén ly: “Lao déng la cha, dat dai la me cla moi cita cai vat chat” - Petty nghién ctr méi quan hé phy thuéc gita gid tri hang héa va nang suat lao dOng. Gid tri hang héa va nang suat lao déng cé méi quan hé ti Ie nghich v6i nhau. => Petty IA ngudi dau tién dat nén méng cho hoc thuyét gid tri lao dong va xdc dinh chinh xdc vai tr ctia lao dOng trong viée tao ra gid tri A nguén géc thue sw tao ra cia cai, 2, Hoc thuyét tién - Theo Petty, khéng phai tién lic nao cfing la tiéu chudn dé dénh gid su giau c6 cia moi qudc gia nén phai dénh gid tién ding mite. Danh gid qua cao ho%e qué thap déu dan dén sai im => Petty da nghién ctru dung vai trd cita tién va quan nigm cita 6ng van ding cho dén ngay nay. - Petty nghién ctu 2 kim loai déng vai trd tién a vang va bac. Ong danh gid su tn tai cla ché 46 song ban vi giéng Mc.- Nghién ciru quy lat uu thong tién t@, Petty xéc dinh duge lngng tién trong uu théng dua trén co sé téng gid ca hing héa va téc d6 chu chuyén cita tién. - Petty thay duge anh huong cta thoi han thanh todn dén Iugng tién trong lu thong. Nghia la: théi han thanh todn dai thi long tién trong luu théng sé I6n va ngugc lai. 3, Hoc thuyét dia t6 va Igi tire cho vay bing tién a, Dia t6 - Hoc thuyét gi tri thang du duge ong nghién ctu dudi 2 hinh thai (dia t6 va loi ture cho vay bang tién) - Theo Petty, dia t6 I khoan chénh ch gitta thu nhap va hao phi. Dja t6 = Thu nhap — Hao phi > Phai quy déi tinh toan céc khoan thu nhap, hao ph ra cing 1 don vi hién vat, thu nh§p trit di hao phf, phan cn kai [a thu nh§ip cia chit dat dudi hinh thai dia t6 - Tir dia t6, Ong nghién cifu gid ca rudng dat. Gid ca rung dat la gid mua dia t trong | khong théi gian nhat dinh va 6ng dua ra céng thite: Gif ca rung dat = Dia t6 x 20 (20 nim) b, Loi ttre cho vay bing tién - Loi tire [a thu nhap cua tién té cho vay - Petty dua ra 2 cach str dung tién t6t nhat + Ding tién mua dat cho thué, thu dia t6 + Ding tién cho vay thu loi tite véi diéu kign mite loi tire ft nhat phai bang mite dia t6 - Petty cho rang loi tte phu thudc vao diéu kién san xudt néng nghiép. Nha nude khdng nén quy dinh mite loi tire II, ADAM SMITH 1, Li thuyét trat tw tw nhién, Ii thuyét “ban tay vo hinh” ~ Dya vao mau dich ty do dé phat trién kinh té, sn xudt va liu thong hang héa dya trén nguyén téc canh tranh ty do, nha mde khong can thigp kinh t& - Léy con ngudi kinh té Lm xuat phat diém kinh té nén loi ich kinh t8 dong vai trd quyét dinh - Quy luat kinh té 2 khéch quan, chinh séch kinh té c6 thé thiic day hoa kim ham sy phat trién kinh té nhung trong x4 hOi su tée dOng cia quy luat kinh té bao giv cing manh hon chinh séch kinh té - Ong nan thay vai trd cla nha nue, nha nude c6 3 chite nang: +c + Chéng nhiig phan tit pham +Chire nang kinh té2, Li thuyét gia tri - Phan biét duoe gid tri sir dung v6i gid tri. Trong do gid tri sit dung khong quyét dinh gid tri va bée bd If Iwan loi fch quyét dinh gid tri - Néu ra 2 dinh nghia gid tri: + DNI: Gid tri do lao ddng tao nén, lao déng Bi thude do thye té ca moi gid tri (DN ding) + DN2: Gid tri do lao dng tao nén, lao dong dé c6 mua bin hoac ddi iy 1g héa khac (DN sai) - Co cu gid tri: Gid tri hang ha gém 3 bé phan hgp thanh + Tien lrong + Loi nhudn + Dia td Néu mugn cOng thire tinh gid trj hang héa cita Mac thay vao thi Gid tri hang héa = v +m (thiéu c) - C6 2 quy luat quyét dinh gid tri hang héa : + Trong san xudt hang héa gian don, gid tri do lao déng quyét dinh Quy luat ding) + Trong san xuat hang héa tu ban chi nghia, gid tri do céc nguén thu nh§p quyét dinh (Quy luat sai) 3, Li thuyét tién - Trao d6i la dau higu quan trong ciia nén san xudt x4 hdi, xd hOi align higp san xuat trao déi. Trong d6 tién déng vai tr méi gidi trung gian lam cho trao d6i dé dang, thuan loi hon. - $6 lugng tién khéng phai do gid tri tién quyét dinh ma do gid ca hang héa quyét dinh. - Tién gidy c6 thé thay thé cho tién vang vi né ré hon ma {ch loi van thé, mat khéc tién tin dung cing [a tién gidy (téc gia bi lan In tién vang, tién gidy, tién tin dung) 4, Li thuyét vé loi nhuan, loi tire, dia to a, Loi nhudn, loi tire - Loi nhuan fa 1 b6 phan gid tri san pham lao d6ng do céng nhan san xuat tao nén Loi tite cing Bi loi nh => Chi ra ding nguén géc cita loi nhuan, Ioi tite - Trong céng nghigp, néng nghiép tao ra loi nhuan, sn xudt lu thong cting tao ra loi nhu§n, - Phat hign ra binh quan héa ti suat loi nhudn trong cde nganh san xuat khac nhau- Gid tri san pham do céng nhan tao ra chia lam 2 phan, 1 phan chi vao tién Iuong, | phan tra cho loi nhudn cita ngudi kinh doanh. - Chi ra cée nan t6 énh hudng ti Ii nhuan, tién long ting, loi nhudn giém va nguge lai => Khi quan sat hién tuong canh tranh trong xa hdi tu ban, A.Smith da phat hign ra xu hudng binh quan héa loi nhudn Loi nhuan binh quan B Igi nhudn bang nhau gitta céc tu ban dau tu, bing nhau gitta cdc nganh san xuat khéc nhau, khong ké cau tao hitu co. ~ Loi tire a 1 b6 phan cia loi nhuan va sinh ra tir loi nhuan, nh@n théy xu huéng giam cita ti suat Ioi nhudn khi dau tr tur ban ting Han ché: Téc gia chua phan bit duge gid tri thing dur véi Igi nhudn va quan diém Igi nhuan do toan b6 te ban sinh ra - Dia té 1 bd phan gid tri san phim do lao d6ng céng nhan san xudt néng nghigp tao ra vi néng nghiép c6 sur gitip dé ciia tyr nhién va thugng dé nén thu nhap trong néng nghiép gdm cé tién long, Igi nhuan va dia t6, cdn thu nhép trong cong nghigp chi cé tién luong, loi nhuan. - Mite dia 6 ting 1 manh rung do thu nhap mang lai ting manh dat 46 quyét dinh. - Dia t6 ting dat trong cay chi yéu nhur Iuong thyc, thy pham, thite an sé quyét dinh mire dia t6 ving dat wong cdc loai cay khdc - Phan biét duge tién t6, dia t6 trong dé tién t6 16n hon dia t6 Tién t6 = Dia t6 + Loi tite ctia tu ban chi phf cai tao dat dai Ill, DAVID RICARDO 1, Li thuyét gid tri - lao dong - D.Ricardo nghién ctru If thuyét gid tri cia A.Smith, phé phan, gat bo va sita chita nhting diém han ché, déng thoi ké thira va phat trién nhimg diém khoa hoc cia A.Smith vé i thuyét gid tri - Ong nhat quan trong dinh nghia gid tri: Gid tri do lao déng tao nén (hao phi lao d6ng). Gid ti khéng phy thudc vao tién long. Khi tien long tang, gid ti khOng tng => loi nhuan giam - Vé co cau gid ti: Gié wi duge xéc dinh béi lao dong déng nhat. Lao déng déng nhat bao gém lao dng hién tai va lao d6ng qué khtr (truée 46 da hao phi vio may méc, céng cu lao dng) Mun céng thite tinh gi tri hang héa cia Méc Gif tri hang héa = + v+m(¢ =e, + @) céngcu —_nguyén liu- Gif tri hang héa gidm khi nang suat tang va nguge lai + Gid tri hang héa due quyét dinh béi hao phi lao déng trong diéu kién xau nhat, chi ding trong nganh nong nghiép. + Trong san xuat hang héa gin don va san xuat hang h6a tw ban cht nghia, gid tri lao dong quyét dinh. - Néu ra 2 quy luat quyét dinh luong gid tri hang héa + Déi voi hang héa phé cap, gid tri ur do lao dong quyét dinh (Dung) + Hang hoa khan hiém, gid tri do gid tri str dung quyét dinh (Sai) 2, Hoe thuyét tién - Gid tri ctia tién do gid tri vat Tigu san xudt ra tién quyét dinh, duge do bang lugng lao dong hao phi san xuat ra tien quyét inh. ~ $6 long tién khéng phai do gid tri tién quyét dinh ma do gié cd hang héa quyét dinh (dung voi tién that) - Dé nghj thu hep khai théc ho&e dua bat 1 Ingng vang ra nue ngoai dé khdi phue thi gid tién giay - Ong lan Wn tien vang, tién giay, coi chtte nang cat tit ctia tién 1a hién tuong ngau nhién cta tién, lan 16n quy luat lu théng tién vang va tién giay 3, Hoc thuyét loi nhudn do lao déng céng nhan san xuat tao ra do Ri phan cdn lai cia nha tur ban sau khi tra lai tién hrong cho céng nhan (ding) - Phat hién ra xu huéng binh quan héa ti suat loi nhudn trong cdc nganh san xuat khée nhau va chi rd nguyén nhan gidm sit ciia ti suat oi nhudn 1 do dau tu tw ban ngay cng tang p=p' xk 4, Hoc thuyét dia t6 - Dia t6 duge dng nghién ctru trén co sé gid tri lao dong. Dat xéu khong phai nop dia to - Dia t6 va tién bO ki thuat trong nong nghiép c6 su phu thudc thay déi theo chiéu hudng tréi nguge nhau. Trong dé, dia t6 a wa cOng cho kha nang thuan tidy cla ty nhién - Phan biét dugc tién t6 va dia t6 Tién t6 > Dia t6 Tién t6 = Dia t6 + Loi nhuan tu ban dau tu trong néng nghiép Dia t6 chinh la bang chimg cia sy ban cing néu mie dia t6 cng cao thi chimg t6 xd hi cing khan hiém kia mi.C, CHUONG 5: HOC THUYET KINH TE CUA CAC DAI BIEU KINH TE CHINH TRI TAM THUONG 1, Jean Baptites Say a, Li thuyét gia tri - Li thuyét vé tinh hiru dung - Theo tac gid, san xuat tao ra tinh hitu dung, cdn tinh hitu dung lai truyén gid tri cho cdc vat. - Khong chi c6 lao déng méi tao ra gid tri mA tw ban (tr ligu san xudt) va tur nhién (dat dai) cting tham gia vao qué trinh tao ra gid tri. C6 3 nhan t6 tham gia vao san xuat: lao ddng, tu ban, tyr nhién - Gié ca la thude do cita gid tri cdn gid tri A thie do cia Ioi fch sin phim - Téc gid dua ra dinh nghia gid tri: Gi tri ca 1 vat de xéc dinh trén thj trrgng, trong gid ca. Sé Iugng tien tra cho 1 vat quyét dinh gid tri cla né - Han ché : Khong phan bigt duge gid tri vi gid wi sir dung md déng nhat ching bing cach déng nat gid ca va gid ti b, Li thuyét loi nhujin doanh nghiép - Trong xf nghiép tr ban gdm c6: Chii xf nghigp, can bd khoa hoc ky thudt va cOng nhan, - Loi nhuan doanh nghigp chfnh i tién céng tra cho lao déng gidm sat va quan ly, a phan thusng cho nang luc kinh doanh - Tac gid phan d6i nang tién Ivong cao cho céng nhan vi tién cong cao thi gid ca hang h6a cao. Néu tién luong gid cd hang héa ré, cong nhan sé Igi vi cong nhin A ngudi tigu ding chit yéu hang héa trong xi hdi 2, Thomas Robert Malthus - Tac gid pha nhan lao déng fa nguén gdc duy nhat tao ra gid tri. Theo dng, ngudn goc ctia gid tr la ce chi phi san xuat va Igi nhuan tu ban tng trude - Loi nhuan [a khoan céng thém vao gid ca, lau thong [a inh vue loi nhuan xudt hién khi ban hang héa dat hon gid mua. D, CHUONG 8: HQC THUYET KINH TE CO DIEN MOI 1, Li thuyét “ich gi gidi han” — “gid tri gidi han” - Ich lpi B dae ‘tink cy thé cha vat c6 thé théa man nhu cau nado dé cia con ngudi, bao gom: ich Igi tritu tugng, ich loi cu thé, éch Igi cha quan, ich loi khach quan. + Theo da thoa man cia nhu cau, khi sé long san pham ting, mire d6 bao hoa, mtre d6 cap thié n sau dung dé théa man nhu cau ich loi nhé hon vat trude. Néu voi s6 Iuong san pham [i xéc dinh, sanphim sau cing goi lt san pham gidi han, N6 quyét dinh ich Igi chung cho tat ca cc sn phim khic i s6 luong san phim ting Ién, ich loi gidi han giam. Néu sé lung san pham tang dén +co thi ich Igi gidi han giam va tién dén 0. b, Gi tri gidi han - Duge xéc dinh trén co sé ich loi gidi han. Do B gid tri ca san phim gidi han duge do bing ich Igi gidi han. N6 quyét dinh gid tri chung cla céc sin phim khéc. dén +00 thi gi => ¥ nghia: Muén c6 nhiéu gid tri gidi han thi phai tao ra sy khan hiém + Khan hiém thue + Khan hiém gia tao 2, Li thuyét nang suat gidi han @ My ~ Nguisi dua ra: 1.B.Clark - Duge xy dung dya trén co s6 thuyét 3 nhain t6 ctia J.B.Say - Nang suat giéi han: cu thé véi su ting thém cia 1 nhan t6 nado dé trong digu kién céc nhan t6 san xuat khdéc khOng déi thi nang suat cia nhan t6 ting thém giam suit - Néu quy m6 tr ban dau tu khong déi ma sé Iugng céng nhan ting Kn thi mdi cOng nhin méi bé sung Bm cho nang sudt chung clia céng nhin giim sit. Neudi cong nhan thué sau cing goi 2 ngudi cong nhin gidi han. Nang sudt ctia ho bé nhat goi Ia nang suat gidi han. No quyét dinh nang suat chung ctia cdc Ong nhan khde. Quy m6 san xuat khong d6i+ Tuyén thém céng nhan => Ho ly cai nang suat gidi han dé tinh toan tién long cho céng nhan 3, Ly thuyét cn bing téng quat nén kinh té cita LeonWalras ~ TheoWalras, nén kinh té thi trudng c6 3 thj trong co ban +Thi trudng tu ban: noi dé vay tu ban (vén) + Thi trudng dich vu (thi trudng lao déng): noi muon, thué nhan cong + Thi trudng san pham: noi mua bén hang hoa => MOi thi trudng t6n tai déc lip nhumg c6 quan hé chit ché v6i nhau thong qua vai trd cita doanh nhan - Khi vay tu ban, doanh nhan phai tra tién Idi, thué cOng nhan phai tra long nén Iai + luong goi la chi phf sn xuat cla doanh nhan + Néu doanh thu > chi phi san xuat => Doanh nhan c6 Iai nén vay thém von, thué thém nhan céng dé mo rong quy m6 san xuat => lam cho cau thém 2 thj trudng tr ban va thi trudng dich vu tang+ Doanh thu = chi ph san xuat => Doanh nhan khdng c6 lai Lim cho 2 thi trudng tw ban va thi trudng dich vu dat cung = cau, gid ca = gid tri, kéo theo trén thj truong san pham ciing dat cung = cau, gid cd = gid tri Khi do nén kinh té dat cn bang tong quat => On dinh - Diéu kign dé 1 nén kinh té dat cn bang téng quat 1a doanh thu = chi phi san xuit, cung = cau, gid c= gid wi = Can biing tng quaét nén kinh té duge thiét lap ty phét dus tée dng ciia quy luat kinh té thi trudng nha nude, nha nude khong can thigp sau vao kinh té ma chi diéu tiét thong qua chinh sach kinh té vi m6 - Co sé ctta If thuyét nay Id tir If thuyét “ban tay v6 hinh” cia A.Smith 4, Li thuyét cung cau gid ca 6 Anh - Thi tring Ia tong thé nhimg ngudi, nhimg nhan t6 c6 quan hé kinh doanh [a noi gap go cung céu, hinh thanh gi ca hing héa - Gi ca thi traong fi quan hé sO lngng giita hang ha, tién t@ trao di véi nhaw => hinh thanh gid ca thi trong - Gid ca thj trudng a két qua va cham gitta gid cla ngudi ban va gid cita ngudi mua ~ Gi clia ngudi ban goi lt gid cung, gid cung duge xée dinh trén co sé chi phi ‘an xuat, gid cung > chi phf sin xuat => c6 li, Gid ciia ngudi mua goi lt gid cau, gid cdu duc xdc dinh trén co so ‘ch Ioi gigi han - Gid ca thi trudng fi két qua “va cham” giita gid cia ngudi ban va gid cla ngudi mua, hinh thanh gi in bing, san lugng cén bing => Tir gid ca Ong dua ra d6 co gidn cta cau nhim chi sy bién d6ng cla cau trude bién dong ctia gid Bién déng D6 co gin ciia cu = = — 9 co guan cla ca = Bea Gong g Goik dé co gifin ctia cau dR cau, Ad la gid ting cau p: gid Ap: gid tang gid - . Ad => Bién dong edu => ig gs AD Bien dong gid =" khdng co gian : téc dé bién déi ca cau va gid la bang nhauE, CHUONG 9: HQC THUYET KINH TE CUA JOHN MAYNAD KEYNES 1, Li thuyét chung vé vie am *Vige am xde dinh - Tinh trang cu thé ctia nén kinh té - Mite d9 tigu ding - Su van d6ng ctia that nghiép +That nghiép ¢ Ty nguyén © Khéng ty nguyén © Co cau 2, Li thuyét tiéu ding, tiét kigm - Khuynh huéng tiéu ding 1 quan hé ti Ié tigu ding va thu nhap - Khuynh hung tiét kiém I quan hé ti 1é tiét kigm va thu nhap - Tigu ding phu thude 2 nhan t6: + Yéu t6 tim Ii, phong tuc tap quén, théi quen tiéu ding va thiét ché xa hoi + Mute tién long (thu nhap) => Trong xa hdic6 xu hudng chung phé bién. C4 nhan, doanh nghiép hay chinh phi chin chia phan thu nhap gia ting cho tiéu ding 6 xu hudng giim, trong tiét kigm c6 xu hudng ting lam cho tiéu ding ting tuyét déi, giim tuong déi, tiét kigm ting tuyét déi ting ca tuong déi hinh thinh nén khuynh hung tiéu dig giéi han giam dan, khuynh huéng tiét kigm gidi han ting dan. Khoang cach ngay cing gin cach lam 1 b6 phan hang héa do khéng ban duge gay é thira, anh huGng dén long tin cia doanh nhan trong dau tr luong lai, gay ra khing hoding, that nghigp, budc nha nude phai can thigp kinh té. 3, Lai sudt tw ban cho vay - Theo Keynes, tién ct trir A an toan, tién cho vay 2 mao hiém nén duge tra cOng la lai suat. Lai suat 1a tra cng cho sé tién vay trong | khoang thdi gian nhat dinh - Lai suat phy thugc vao 2 nhan t6: + Luong tién mat trong liu thong + Phu thudc sy ua chugng tién mat cla dan ching. Cy thé: Dan ching Gi mite Jai sudt vira phai nén nha nude sit dung lai suat lam t kinh té vi m6. Su ua chudng tién mat cila din ching cdn © Nhu cau chi tigu thug xuyén ; © Nhu cau dv trit, dé phong rii ro bat chdp trong cudc séng© Nhu cau dau tur bat thuong => Tat ca nhing yéu t6 trén da tao ra nhu cau ve tien mat - Trong nén kinh té thi trudng, Iai suat c6 xu hudng én dinh trong khi ti suat loi nhuan c6 xu huéng giim nén nha nude c6 xu hudng str dung lai suat dé dieu tiét kinh té vi m6, kich thich dau tu 4, Higu qua giéi han cia tu ban dau tw nha tu ban, dé c6 san xuat, doanh nhan phai vay tu ban tu nén tr ban dau tw ctta doanh nhan mang Jai thu nhap goi i higu qua tw ban tu, Déng thdi, doanh nhan phai chiu tréch nhiém vé sé tur ban di vay va chap nhan rai ro ZB Goi mhuan) (55 nna nr bin) Higu qua tu ban dau tu = >—~—_—* : Ytw ban dau tw Higu qua tu ban dau tu = (clita doanh nhan) =p Ytu ban dau tw - Theo da tang lén ciia tu ban dau tu, khi cung tw ban dau tr tang, cung hang héa ting, gid ban hang héa giam va higu qua tw ban dau tw gidm,... hinh thanh nén higu qua gidi han cia tu ban dau tu - Higu qua gidi han cia tu ban dau tu [A quan hé ti 1é gitta phan Ii hay Hai trién vong duge dam bao bing s6 don vi bé sung ctia tu ban va tong chi phi dé san xuat ra don vi dé Thu nhap twong lai Phi tén thay thé => Y nghia: Gitip cho chting ta tim duge diém dimg trong dau tu tuong lai Higu qua gidi han cia TBBT 5, Dau tu va mé hinh s6 nhan dau tr - Dau tu: Quyét dinh If thuyét viéc lam ctia Keynes, dé nghién ctru dau tu éng dua ra m6 hinh s6 nhan dau tr - Sé nhan: i ti sé gia tang thu nhdp, gia tang dau wr Cuthé: — Q: San long R: Thu nhap C: Tigu ding I: Bau wr C6:Q=CHI R=C+E K: S6 nhan dg: Gia ting thu nhap dy: Gia tang dau twdR dR dR dl dE dR-dc ~ + S6 nhan tir ché phan anh quan hé giita dy va d, chuyén sang phan nh mdi quan hé giita C va R. Mi dg kéo theo d, lam ting céu bd sung tr ligu san xuat va site lao dong lam cho viéc lim tang, thu nhap tang, tao tién dé gia ting dau tu mdi nén sé nhan c6 vai trd khuéch dai thu nhap + Qué trinh phat trién s6 nhan, 6ng dua ra nguyén ly sé nhan gia toc nhim phan énh t6c 46 gia ting thu nhap gitta céc lp ngudi ké tiép nhau thong qua gia ting dau tu 6, Vai trd cita nha nue diéu tiét nén kinh té trong HTKT cia Keynes (ciu hdi phy) - Theo Keynes, khting hoang, that nghiép, lam phat bat nguén tir nhing chinh sch can thiép khong dung ctia chinh phi nén mudn 6n dinh kinh té vi m6, nha nude phai can thiép diéu tiét kinh té nhim duy tri sy ting lén lién tue cia tong céu théng qua khu vue dau tr ctia nha nude. Tir do chong khing hoang, that nghiép, lam phat - Vai tro diéu tiét cia Nha nud + Nha nude diéu tiét nén kinh té bing chinh séch dau tu. Nha nude dong vai tro dau ty truc tiép bang nguén von ngan séch nha nude théng qua khu vue kinh té nha nude nhim tao méi trudng dau tw thudn Igi thu hit dau tu tr nhan + Nha nude dong vai trd dau tr gin tiép dé tao mdi trong dau tr thudn Joi thu hot dau tu tw nhan thong qua don dat hang va hé thong mua cia nha nude, tro cap tai chinh, tan dung nha nude. + Nha nude sit dung chinh séch tai chinh tin dung lu thong tién 8 am. cOng cu digu tiét kinh té vi m6. Cu thé: © Chinh sach tai chinh, quan cOng cy thué, ting thué yao hang tiéu ding cao cap nham diéu tiét thu nhap ctia ngudi cé thu nhap cao vao ngoai ngan séch nha nude; déi voi hang tiéu ding thiét yéu, chinh séch thué phai cht ¥ chfnh séch tién lvong nhim chuyén phan tiét kiém ctia ho vao ngfn sdch nha nuéc. Theo 6ng, khOng tang thué vao linh vue san xuat nhim khuyén khich nha dau tu mé rong san xuat © Chinh sch tin dung: Tang long tién trong Iu thong dé Rm ting cung tu ban cho vay© Luu thong tign té: In thém tién gidy, thyte hign lam phat c6 diéu tiét, in tién cung img cho nguén ngan séch nha nude, dam bao céc khoan chi tiéu ctia chinh pho + Muc tigu chinh sch diéu tiét nén kinh té ctia Keynes la tang tong cau tigu ding nén Ong chi truong khuyén khich tang tat ca cdc nganh céc hoat dng “an bém” nén kinh té bao gom: san xuat vii khi dan dugc chay dua vii trang quar héa, sin xudt mat hang xa xi phdm nhim khuyén khich ngudi gitu tiGu ding cdc mat hing cao cap dat tién con ngudi nghéo tiéu ding céc mat hang thiét yéu phii hop thu nhap F, CHUONG 10: HOC THUYET KINH TE CUA CHU NGHIA TY’ DO MOI VA TRUONG PHAI CHINH HIEN DAT 1, Hoc thuyét trong tién 6 My - Dai biéu: Milton Friedman - N6i dung: + Tic gia cho ring cung tién & nhan t6 quyét dinh vige tang san lnong quéc gia Cung tién: M Téc d6 chu chuyén trung binh trong ndm ctia tien: V Kh6i lugng hang héa, dich vu dua vao luu thong trong nam: Q Gi ca trung binh cita hang héa, dich vu: P Tong san lugng quéc gia: PQ Céng thite: MV = QP jd ca, sn Iuong, vige lam phy thude vao M nhung néu trong 1 nén kinh té, cung - cau tién va thu nh@p ¢6 quan hé chat che. Trong dé, cau tién c6 tinh dng dinh rat cao phu thuge céc chi tiéu chinh ctia nén kinh té. Trude hét f& thu nhap quéc dan nén cau tién duge coi ki nhin t6 ngoai sinh. Cdn cung tién khong én dinh phu thude quyét dinh ciia co quan chinh phi, dae bigt a co quan chinh phi Cue dur trit Lién bang Hoa Ki Fed. Néu Fed phat hinh qué nhiéu hoac qué it tién thi se gay ra lam phat hoac khiing hoang. Dé nén kinh té khéng phai trai qua bién dng cia chu ki kinh doanh, 6ng dura ra chu ki tién 8 va kinh doanh véi tu tudng nhu sau: “Nha nude chi dong diéu tiét mite ting cung tién trong timg thoi ki cita nén kinh té. Cu thé, khi nén kinh té khiing hong thi ting M, khi nén kinh té én dinh thi giam M. Theo dng, téc d6 ting cung tién chay tir 3-4% GDP trong | nam”+ Dé 6n dinh gid ca, chdng lam phat, cu thé: Tir cong thite QP = MV thi ng dua ra cOng thite vé gid ca hang héa nhur sau: Gid ca hang héa: Q Néu cho V, Q 6n dinh, M va P phu thugc nhau theo tuong quan ti 6 thudn khi M ting, P ting va € ngugc lai, Ma cung tién phy thuge co quan chinh phi nén M tang, P tang va lam phat la can bénh nan giai cia nén kinh té thi trvdng Ia nguyén nhan gay mat on dinh kinh té vi m6 nén buéc chinh phi phai 6n dinh gid, chong lam phat * Lam phat - Lahién tugng gid ca hang héa ting vot lam cho gid tri cia déng tién bi mat gid - Chia lam 3 dang: + Dui 10% trong 1 nim: lam phat trung binh, lam phat nh manh + Lam phat phi ma. Chi sé tir 2-3 con s6 trong 1 nam + Sigu lam phat. Chi sé tir 3-4 con sé trong 1 nim - Nguyén nhan: + Lam phat do cdu kéo. Cau ting nén gid ting + Lam phat chi phi day. Cac chi phi day gid ln + Nén kinh té thi trudng 6 trang thai can bang d6ng ty diéu chinh, Nha nude khOng can thigp su vao kinh té mA can thigp thong qua chinh sdch tién t8: “Cung tién”, dur trit bat bude, 2, Li thuyét nén kinh té hon hop cia Samuelson ( Li thuyét 2 ban tay ) a, Tu tuéng co ban - Samuelson chi trong phat trién nén kinh té dua vio 2 mé hinh: + Cor ché thi trudng hay ban tay v6 hinh + Vai trd cila nha nude hay ban tay hitu hinh, => Néu didu tiét vi m6 1 nén kinh té ma chi str dung hoc ban tay v6 hinh hose ban tay hitu hinh thi khéc gi vé tay chi sir dung 1 ban tay b, Co ché thi trwong - Co ché thi trudng 1a | thiét ché, 1 b6 mdy didu tiét nén kinh té dudi tic dong cta quy luat thi trong nhim phéi hop hoat d6ng cia c4 nhan, ngudi tiéu ding, doanh nhan, chinh phi dé xéc dinh nhing van dé co ban, trung tam ciia thi trudng - Chiu téc dng cita 2 nhan t6: + Nguoi tiéu ding: Chi phi thj truong dat ra cung cho san xuét, doanh nghigp cn cit vao cau tiéu ding dé xéc dinh phurong én san xuat. Phuong4n sn xuat ma doanh nghiép chinh phit lta chon chi c6 thé [a nhiing diém nim tén duéng cong gidi han kha ning san xuat va sur lua chon + Ki thudt: Chi phéi ngudi tiéu ding va thi trudng thong qua cong nghé va chat long san phim. Loi nhuan i dong Ie gan két gitta ngudi tiéu ding va ki thuat ¢, Vai trd ciia nha nue trong co ché thi trudng - Nha nude xc lap khu6n khé Phap luat, méi trong lap phat trong cde luat 16, quy tac chinh pha dé ra phai duge tén trong. Déng thoi hudng dan cdc chit thé tun theo luat choi ctia kinh té thi trudng - Nha nuéc han ché stra chita cdc khuyét tét etia co ché thi truong - Nha nuée the hign céng bang xa hdi trong kinh té thj trugng. Ngay ca canh tanh anh manh cing gay ra bat cng Jam phan héa thu nhép, phan héa gidu nghdo, gay bat cOng xi hi => Nha nude phai can thigp thong qua vai trd xa hdi hay ede chinh séch xi hd - Nha nude c6 chtre nang én dinh kinh té vi m6 thong qua hé thong Luat va hé thong chinh séch kinh té vi m6... - Vai tr cla Nha nude cting c6 han ché néu chinh séch ctia Nha nude khong dung sé gay ra tée déng xdu dén nén kinh té va nguge lai 3, Li thuyét cdi vong luan quan va cé huych tir bén ngoai - Theo P.Samuelson, déi véi nhimg nude dang phat trién, mudn ting trudng va phat trién kinh té phai dya vao 4 nhan t6: + Ngudn nhan lye: Cée nue dang phat trién c6 mite thu nhap theo dau ngudi thap, ste khoe nhan dan kem, tudi tho trung binh thap nén nén van héa con thap => Phai cai thién déi sdng, ting mite dinh dudng cho ngudi lao dng, chi trong dau tr cho giéo duc dao tao + Ngudn tii nguyén thién nhién: Phan én lye long lao dong duge thu hiit vao nghé néng. Viée két hop qué trinh khai thée véi viée bao vé, béi bé dat dai tinh King phf thi nguyén sé gép phan to én dé nang cao san lugng ciia 1 nude nghéo + Von: Nhan t6 quyét dinh thanh bai clia | nén kinh té, Cac nude nghéo tich ly von tir ndi bd nén kinh té thap. C6 thé vay von nude ngoai dudi nhiéu hinh thir, song phai dé phong ng va khiing hoang tai chinh, tién t8 + Cong nghé: Céc nude dang phat trién c6 trinh dd ky thuat rat kém nhung cé Igi thé tiém nang Ién fi dya vao tién b6 cong nghé ctia cdc nude tin tién.- 6 céc nude dang phat trién, 4 nhan t6 trén déu 6 tinh trang khan hiém. Vige két hop céc yéu t6 déu gap tro ngai. Cac nude nay déu nim trong cai vong luan quan ciia sur doi nghéo: Tiét kiém va dau tu thap Thu nhaip binh Tich ly quan thap von thap Nang suat thap - Déi voi cae nude nghéo, nén kinh té chi cé thé ting trudng va phat trién khi cd m6t “cti huych tir bén ngoai”. Nghia la phai c6 dau tr tr ban tir bén ngoai vio va ho phai tao m6i trudng dau tr thuan loi dé kich thich dau tu.