WWW.VEERVEERANGANA.COM ÇUæ·¤ ´ÁèØÙ â´.

ÁðÁð°Ù/ ®v®/ w®wv-2023 // â´ÚUÿæ·¤ //

Ÿæè âêÚUÁ ·é¤×æÚU ÖæS·¤ÚU,
¹ðÌÇ¸è ŸæhðUØ Ÿæè â’’æÙ ÜæÜ Áè
×ãUæÁÙ, ãñUÎÚUæÕæÎ

¡ÃË ’Ê’Ê ¬Íáʸ◊‹

ßáü -2
∑§Ë ¡ÿ...
¥´·¤- 55
ßèÚU-ßèÚUæ´»Ùæ
¥æÚU.°Ù.¥æ§üU. Ù´. 69956/96
ÎñçÙ·¤ §üU-ÂðÂÚU
¹ðÌǸè, ÕéŠæßæÚU, 14 ÁéÜæ§ü, w®21 ÃãUæÅ÷Uâ°ð ٴ. 9983630831
ÂýŠææÙ âÂæη¤
ÚUæŠæðàØæ× ÖæÚUÌè
·¤æØæüÜØ-ÙæÜÂéçÚUØæ ãU檤â, ¹ðÌǸè
(ÚUæÁ .) 333503 ×æð.- 9983630831

âãU- â´Âæη¤
·é¤×æÚUè ¥ÙéÚUæÏæ çןææ
·é¤Ü ÂðÁ -4+2
bhartibhai9@gmail.com

°·¤ ÚUæÌ ·Ô¤ çÜ° ãè »æ´ß »§ü, ÁØÂéÚU ×ð´ ßæÂ⠥淤ÚU ×ð´â ·¤è ÌñØæÚUè ×ð´ ÁéÅU »§ü ÚUæß
àææÎè ·Ô¤ vy âæÜ ÕæÎ ¥æÚU°°â ÅUæòÂÚU ÕÙè ×éÌæ
ÚUæß: Âýè °‚Áæ× ·Ô¤ { çÎÙ ÕæÎ ãè ×æ´ ·¤æ çÙÏÙ ãé¥æ
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ
ÁØÂéÚUÐ ‹„⁄UÙ¥ ‚ «⁄U ∑§⁄U Ÿı∑§Ê ¬Ê⁄U Ÿ„Ë¥
„ÙÃË „Ò, ◊„ŸÃ ∑§⁄UŸ flÊ‹Ù¥ ∑§Ë ∑§÷Ë „Ê⁄U
Ÿ„Ë¥ „ÙÃË „Ò– ÿ ∑§„ŸÊ „Ò ⁄UÊ¡SÕÊŸ
¬˝‡ÊÊ‚ÁŸ∑§ ‚flÊ ◊¥ ≈UÊÚ¬⁄U ’ŸË ◊ÈQ§Ê ⁄UÊfl
∑§Ê– ¡Ù ◊Á„‹Ê∞¥ ÿ ∑§„ÃË „Ò Á∑§ ‡ÊÊŒË ∑‘§
’ÊŒ ¬…∏Ê߸ Ÿ„Ë¥ „Ù ‚∑§ÃË „Ò– ©Ÿ∑‘§ Á‹∞ ÿ
’«∏Ë øÈŸıÃË „Ò ÄUÿÙ¥Á∑§ ‡ÊÊŒË ∑‘§ vy ‚Ê‹
∑‘§ ’ÊŒ ©ã„Ù¥Ÿ ◊„ŸÃ ∑§⁄U RAS ◊¥
Á‚‹ÄU‡ÊŸ Á∑§ÿÊ „Ò– ßÃŸÊ „Ë Ÿ„Ë¥ ∞Ç¡Ê◊
∑‘§ { ÁŒŸ ’ÊŒ „Ë ◊Ê¥ ∑§Ê ÁŸœŸ „Ù ªÿÊ
ÕÊ– Ã’ ÷Ë fl ∑‘§fl‹ ∞∑§ ⁄UÊà ∑‘§ Á‹∞ „Ë
ªÊ¥fl ªß¸ ÕË– πÈŒ ∑§Ù ‚¥÷Ê‹Ê •ı⁄U ◊Ê¥ ∑‘§
‚¬Ÿ ∑§Ù ¬Í⁄UÊ ∑§⁄UŸ ∑§Ê ‚¥∑§À¬ Á‹ÿÊ–
RAS ◊¥ øÿŸ „ÙŸ ∑‘§ ’ÊŒ ‚ ‚È’„ ‚
„Ë ©Ÿ∑‘§ ÉÊ⁄U ¬⁄U ‹ÙªÙ¥ ∑‘§ ’œÊ߸ ‚¥Œ‡Ê •Ê
⁄U„ „Ò– ◊Ù’Êß‹ ‹ªÊÃÊ⁄U √ÿSà ø‹ ⁄U„Ê „Ò–
Á◊ΔÊ߸ ’Ê¥≈UË ¡Ê ⁄U„Ë „Ò– ¬Á⁄UflÊ⁄U ∑‘§ ‹Ùª
∑§Ê»§Ë πÈ‡Ê „Ò–
◊ÈÄÃÊ ⁄UÊfl ’ÃÊÃË „Ò Á∑§ ©Ÿ∑§Ë wÆÆ|
◊¥ ‡ÊÊŒË „Ù ªß¸ ÕË– •Ê߸≈UË ß¥«S≈˛Ë¡ ◊¥ ¡ÊÚ’
∑§⁄UÃË ÕË– vÆ ‚Ê‹ Ã∑§ •Ê߸≈UË ‚ÄU≈U⁄U ◊¥
Ÿı∑§⁄UË ∑§Ë– ß‚∑‘§ ’ÊŒ ¬Áà Ÿ ◊ÙÁ≈Ufl≈U
Á∑§ÿÊ •ı⁄U fl RAS ∑§Ë ÃÒÿÊ⁄UË ◊¥ ¡È≈U ªß¸–
‚‚È⁄U-‚Ê‚ ∑‘§ •‹ÊflÊ ¬Í⁄U ¬Á⁄UflÊ⁄U ‚
∑§Ê»§Ë ‚„ÿÙª Á◊‹Ê– ¬…∏Ÿ ∑‘§ ‚ÊÕ-‚ÊÕ
Á‹πŸ ¬⁄U ÷Ë »§Ù∑§‚ Á∑§ÿÊ– }Æ ‚ íÿÊŒÊ
¬¬⁄U ÃÒÿÊ⁄U Á∑§∞– •Ê¡ ¡’ ~Æ ‚Ê‹ ∑§Ë
S∑§Í‹ Á¬˝¥‚ˬ‹ Ÿ »§ÙŸ ∑§⁄U ‡ÊÊ’Ê‡Ê ’Ù‹Ê
ÃÙ ‚’ ∑§È¿ ÷Í‹ ªß¸– ∞‚Ê ‹ªÊ Á∑§ ©Ÿ∑§Ë
ªÙŒ ◊¥ ’ÒΔË „Í¥–
w®vz ×ð´ RAS ·¤è ÌñØæÚUè àæéM¤ ·¤è
fl ’ÃÊÃË „Ò Á∑§ vÆ ‚Ê‹ •Ê߸≈UË ‚ÄU≈U⁄U ◊¥
Ÿı∑§⁄UË ∑§⁄UŸ ∑‘§ ’ÊŒ ¡ÊÚ’ ¿Ù«∏ ŒË– ©ã„Ù¥Ÿ
◊Ù„Ê‹Ë, ªÈM§ª˝Ê◊ fl ◊Ò‚Í⁄U ∑‘§ ‚ÊÕ ∑§ß¸
¡ª„Ù¥ ¬⁄U ∑§Ê◊ Á∑§ÿÊ– Ÿı∑§⁄UË ¿Ù«∏ ∑§⁄U
©ã„Ù¥Ÿ wÆvz ◊¥ ¬„‹Ê Ÿ≈U ∑§Ê
∞Ç¡Ê◊ ÁŒÿÊ– RAS ∑§Ë
ÃÒÿÊ⁄UË ‡ÊÈM§ ∑§⁄U ŒË– wÆv{ ◊¥
¬„‹ ¬˝ÿÊ‚ ◊¥ ©Ÿ∑§Ë }y}flË¥
⁄UÒ¥∑§ •Ê߸ ÕË– Ã’ Á»§⁄U ‚
ÃÒÿÊ⁄UË ◊¥ ¡È≈U ªß¸– ‹ªÊÃÊ⁄U z
ÉÊ¥≈U Ã∑§ fl ¬…∏Ê߸ ∑§⁄UÃË „Ò–
©Ÿ∑§Ê vÆ ‚Ê‹ ∑§Ê ’≈UÊ
•Ù¡‚ „Ò– •÷Ë ¬Ê¥øflË¥ ∑§ˇÊÊ
◊¥ „Ò– ’≈UÊ S∑§Í‹ ø‹Ê ¡ÊÃÊ „Ò
ÃÙ ©ã„¥ ∑§Ê»§Ë ‚◊ÿ ¬…∏Ÿ ∑‘§
Á‹∞ Á◊‹ ¡ÊÃÊ „Ò– ÉÊ⁄U ∑‘§
∑§Ê◊ ∑‘§ ‚ÊÕ ¬…∏Ÿ ∑‘§ Á‹∞ ‚◊ÿ ∑§Ù
◊ÒŸ¡ ∑§⁄UŸÊ ¬«∏ÃÊ „Ò– ©Ÿ∑‘§ ¬Áà ∑‘§ ‚ÊÕ
’≈U Ÿ ÷Ë ©ã„¥ ∑§Ê»§Ë ◊ÙÁ≈Ufl≈U Á∑§ÿÊ „Ò–
S∑§Í‹ ‚ •ÊŸ ∑‘§ ’ÊŒ ’≈UÊ ÿ„Ë¥ ¬Í¿ÃÊ ÕÊ
Á∑§ ◊ê◊Ë •Ê¡ Á∑§ÃŸ ÉÊ¥≈U ¬…∏Ê߸ ∑§Ë „Ò– fl„
•¬ŸÊ „Ù◊fl∑§¸ ÷Ë πÈŒ „Ë ∑§⁄U ‹ÃÊ ÕÊ– fl
’ÃÊÃË „Ò Á∑§ wÆv} ◊¥ RAS ¬˝Ë ∞Ç¡Ê◊
ÁŒÿÊ ÕÊ– ß‚∑‘§ { ÁŒŸÊ¥ ∑‘§ ’ÊŒ „Ë ◊Ê¥ ∑‘§
ÁŸœŸ ∑§Ê ‚◊ÊøÊ⁄U Á◊‹Ë– ‚ÈŸ∑§⁄U ∑§Ê»§Ë
œÄ∑§Ê ‹ªÊ– ¬⁄U πÈŒ ∑§Ù ‚¥÷Ê‹Ê •ı⁄U ªÊ¥fl
¬„È¥øË– ∑‘§fl‹ ∞∑§ ⁄UÊà „Ë M§∑§ ∑§⁄U flʬ‚
¡ÿ¬È⁄U •Ê ªß¸– •’ ’‚ ◊Ê¥ ∑§Ê ‚¬ŸÊ ¬Í⁄UÊ
∑§⁄UŸ ∑§Ë Á¡Œ ÕË •ÊÒ⁄U fl„U „UÊÁ‚‹ Á∑§ÿÊ–
¥æÚU ° °â ÂÚUèÿææ ×ð´ ÂýÍ×
ÂýØæâ ×ð´ âȤÜÌæ Âýæç# ÂÚU
ÂýÎðàæ ¥ŠØÿæ Ùð Îè ÕÏæ§ü
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ
¹ðÌǸèÐ Sfláʸ∑§Ê⁄U ‚◊Ê¡ ∑§Ë ’Á≈UÿÙ¥
•ı⁄U ’≈UÙ¥ Ÿ •Ê⁄U ∞ ∞‚ ∑§Ë »§Êߟ‹
¬⁄UˡÊÊ ◊¥ ¬˝Õ◊ ¬˝ÿÊ‚ ◊¥ „Ë ‚»§‹ÃÊ
ƒæÚUǸæÙæ ¹éÎü ×ð´ °·¤ âæÍ ¿æÚU RAS ¬˝Ê# ∑§⁄UŸ ¬⁄U ÿÈflÊ ¬˝Œ‡Ê ß∑§Ê߸
•äÿˇÊ ÁflŸÙŒ ∑§È◊Ê⁄U ‚ÙŸË Ÿ „ÊÁŒ¸∑§
ÕÙÙð ÂÚU »ýæ×è‡æô´ ×ð´ Àæ§ü´ ¹éàæè ·¤è ÜãÚU ’œÊ߸ ŒË •ı⁄U ¬˝‚ÛÊÃÊ √ÿQ§
∑§⁄UÃ „È∞ ∑§„Ê Á∑§ ßã„Ù¥Ÿ
çã×æ´àæé »ôØÜ/ Ûæé´ÛæéÙêÐ ÉÊ⁄U«∏ÊŸÊ ‚◊Ê¡ ∑§Ê ªı⁄Ufl ’…∏ÊÿÊ „Ò–
πÈŒ¸ ◊¥ ∞∑§ ‚ÊÕ øÊ⁄U RAS ’ŸŸ ©ã„Ù¥Ÿ flË⁄U flË⁄UÊ¥ªŸÊ ∑§Ù
¬⁄U ÉÊ⁄U«∏ÊŸÊ πÈŒ¸ ∑‘§ ª˝Ê◊ËáÊÙ¥ ◊¥ ¿Ê߸¥ ’ÃÊÿÊ Á∑§ «ÊÚÄU≈U⁄U ªÁ⁄U◊Ê
πȇÊË ∑§Ë ‹„⁄U ÉÊ⁄U«∏ÊŸÊ πÈŒ¸ ∑§Ë ‚ÙŸË ⁄UÒ¥∑§ vy ,‚È∑§È◊Ê⁄UË
’≈UË ◊ÈQ§Ê D/O ◊„¥Œ˝ Á‚¥„ Ÿ ÁŒ√ÿÊ ¬ÈòÊË ⁄UÊ¡¥Œ˝
RAS wÆv} ◊¥ ≈UÊÚ¬ ∑§⁄U ªÊ¥fl ∑§Ê ÃÙ·fl«∏ ⁄UÒ¥∑§ yÆv,
ŸÊ◊ ¬Í⁄U ¬˝Œ‡Ê ◊¥ ⁄Uهʟ Á∑§ÿÊ „Ò •ı⁄U ‚È∑§È◊Ê⁄UË ‚¬ŸÊ ¬ÈòÊË
‚ÊÕ „Ë– ÁŸÁ∑§ÃÊ D/O ◊ŸÙ¡, •Ù◊ …ÑÊ ⁄UÒ¥∑§ vwz,
¬¥∑§¡ S/O ¡‹ Á‚¥„,◊ŸË· S/O ÷ÊÇÿüÊË ¬ÈòÊË ’Ë∞‹
¡ªŒË‡Ê ¬˝‚ÊŒ E& RPS Ÿ ÷Ë ‚ÙŸË ¡ÿ¬È⁄U ⁄UÒ¥∑§
RAS ’Ÿ ªÊ¥fl ∑§Ù ªı⁄UflÊÁãflà }Æy, Á„◊Ê¥‡ÊÈ ‚ÙŸË ¬ÈòÊ
Á∑§ÿÊ „Ò– Á∑§‚Ë ∞∑§ ªÊ¥fl ‚ ßß „È∑§◊ ‚flÊ߸ ◊ʜ٬È⁄U ⁄UÒ¥∑§
•Ê⁄U ∞ ∞‚ •Áœ∑§Ê⁄UË ’ŸŸÊ ’„Èà x}z, ⁄UÁfl ‚ÙŸË ¬ÈòÊ •Ù◊¬˝∑§Ê‡Ê ¡ÿ¬È⁄U ⁄UÒ¥∑§ zzx..... ∑‘§ ¬˝Õ◊
’«∏Ë ©¬‹Áéœ „Ò– ß‚ •fl‚⁄U ¬⁄U ¬˝ÿÊ‚ ◊¥ „Ë ¬⁄UˡÊÊ ◊¥ ‚»§‹ÃÊ ¬˝Ê# ∑§⁄UŸ ∑‘§ Á‹∞ „ÊÁŒ¸∑§ ’œÊ߸–
¬Ífl¸ ¬˝œÊŸ ’È„ÊŸÊ øıœ⁄UË „⁄U¬Ê‹ ⁄UÊC˝Ëÿ ‚fl¸ Sfláʸ∑§Ê⁄U ◊„Ê‚÷Ê ÿÈflÊ Áfl¥ª ∑‘§ ¬˝Œ‡Ê •äÿˇÊ ÁflŸÙŒ
Á‚¥„ ⁄UÊfl ÁŒ‹Ë¬ ⁄UÊfl ,‚Í’ŒÊ⁄U ’¡⁄U¥ª, ¡ªŒË‡Ê ⁄UÊfl, Á⁄U¿¬Ê‹ Á‚¥„, ÁŒ‹Ë¬ , ‚ÙŸË(πë∏Ë) Ÿ ’œÊ߸ ŒË ‚ÊÕ „Ë ©ã„Ù¥Ÿ ∑§„Ê Á∑§ •Ê¬ ‚’ ∑§Ë
‚⁄U¡Ëà ⁄UÊfl, •ÊÁŒ ª˝Ê◊ËáÊÙ¥ Ÿ πȇÊË ‚ ◊ŸÊ߸ Á‡ÊˇÊÊÁflŒ ¬Ífl¸ ¬˝œÊŸÊøÊÿ¸ ‚»§‹ÃÊ Ÿ ‚◊Ê¡ ∑§Ê ªı⁄Ufl ’…∏ÊÿÊ „Ò– ß‚‚ ‚◊Ê¡ ◊¥ Á‡ÊˇÊÊ ∑‘§
Áfl¡ÿ¬Ê‹ ⁄UÊfl, Ÿ ’ÃÊÿÊ ¡ÀŒ ÷Áflcÿ ◊¥ ¡ÀŒ ߟ∑§Ê ªÊ¥fl ◊¥ ŸÊªÁ⁄U∑§ ¬˝Áà ¡ÊªM§∑§ÃÊ ’…∏ªË •ı⁄U ÁŸ∑§≈U ÷Áflcÿ ◊¥ ‚◊Ê¡ ∑§Ë •ı⁄U íÿÊŒÊ
•Á÷Ÿ¥ŒŸ fl ‚ê◊ÊŸ ‚◊Ê⁄UÙ„ ∑§Ê •ÊÿÙ¡Ÿ Á∑§ÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ¬˝ÁÃ÷Ê∞¥ •Êª •Ê∞¥ªË–

·¤çÙD çÜç·¤ (v~}{ ÖÌèü) ·¤ô

ÙôàæÙÜ ÂçÚUÜæÖ ß ßçÚUDÌæ ·¤æ ÂçÚUÜæÖ,
ßðÌÙ ÂçÚUÜæÖ ÎðÙð ·¤æ ¥æÎðàæ
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ
ÁØÂéÚUÐ ⁄UÊ¡SÕÊŸ „Ê߸ ∑§Ù≈U¸ Ÿ
∑§ÁŸD Á‹Á¬∑§ ÷Ã˸ v~}{ ◊¥
’ÊŒ ◊¥ fl·¸ wÆÆÆ ◊¥ ÁŸÿÈQ§ „Íÿ
©ã„¥ ŸÙ‡ÊŸ‹ ¬Á⁄U‹Ê÷ ∞fl¥ flÁ⁄UDÃÊ
∑§Ê ¬Á⁄U‹Ê÷ fl flß ¬Á⁄U‹Ê÷
ŒŸ ∑§Ê •ÊŒ‡Ê ÁŒÿÊ „Ò ÿ„ •ÊŒ‡Ê
©‚ ÁŒŸ ‚ ‹ÊªÍ „ÙªÊ ¡’ •ãÿ
‚◊ÊŸ •èÿÕ˸ ∑§Ù ÁŸÿÈÁQ§ Á◊‹Ë
„Ò Ã’ ‚ ÿ„ •ÊŒ‡Ê ãÿÊÿʜˇÊ
ÁŒŸ‡Ê ◊„ÃÊ ∑§Ë ∞∑§‹ ¬ËΔ Ÿ
ÕÊfl⁄U ⁄UÊ◊ fl •ãÿ ∑§Ë ÿÊÁø∑§Ê
¬⁄U ÁŒÿÊ ÿÊÁø∑§Ê ◊¥ •ÁœflQ§Ê
⁄UÊ◊ ¬˝Ãʬ ‚ÒŸË Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§
∑§ÁŸD Á‹Á¬∑§ ÷Ã˸ v~}{ ◊¥
ÙðßÚUè ·¤è ÕðÅUè âéÙèÌæ âñÙè Ùð ¥æÚU°°â ×ð´
vz}ßè´ ÚUñ´·¤ ãæçâÜ ·¤ÚU »æ´ß ·¤æ Ùæ× ÚUôàæÙ ç·¤Øæ
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ
ÕæƒæôÜèÐ ©Œÿ¬È⁄UflÊ≈UË Ã„‚Ë‹
Á¡‹Ê ¤ÊÈ¥¤ÊÈŸÍ ∑‘§ Ÿfl⁄UË ∑§Ë …ÊáÊË
„⁄UŒÊŸ¡Ë flÊ‹Ë ∑§Ë ’≈UË
‚ÈŸËÃÊ ‚ÒŸË •Ê⁄U∞∞‚ ¬⁄UˡÊÊ ◊¥
¬„‹Ë ¬˝ÿÊ‚ ◊¥ v~} ⁄UÒ¥∑§ ¬˝Ê#
∑§Ë „Ò– ‚ÈŸËÃÊ ‚ÒŸË Ÿ ÁŒÑË ◊¥
¬…∏Ê߸ ∑§Ë– Á¬ÃÊ Ã¡¬Ê‹ ‚ÒŸË
ÁŒÑË ◊¥ Á’¡Ÿ‚ ∑§⁄UÃ „Ò¥–
©Ÿ∑§Ë ◊ÊÃÊ ÇÿÊ⁄U‚Ë ŒflË ª˝„áÊË
¬Ífl¸ ◊¥ Ÿfl⁄UË ¬¥øÊÿà ◊¥ z fl·¸
‚⁄U¬¥ø ¬Œ ¬⁄U ÷Ë ⁄U„Ë „Ò– ∞∑§
‚Ê◊Êãÿ ¬Á⁄UflÊ⁄U ‚ ¡ã◊ ‹∑§⁄U
z ’„Ÿ, ∞∑§ ÷Ê߸, ∞∑§ ’„Ÿ
»§Ê◊ʸÁ‚S≈U , ŒÍ‚⁄UË ’„Ÿ ‚Ë∞
„Ò– ‚ÈŸËÃÊ ‚ÒŸË ∑§Ë ¬˝Ê⁄U¥Á÷∑§
Á‡ÊˇÊÊ ‚flÙ¸Œÿ ∑§ãÿÊ ÁfllÊ‹ÿ
ÁŒÑË ‚ ’Ë≈U∑§ ߥ¡ËÁŸÿÁ⁄U¥ª
∑§ÊÚ‹¡ ’Ë∑§ÊŸ⁄U ⁄UÊ¡SÕÊŸ ‚
fl ∞◊ ∞ Sociology
∑§◊ •¥∑§ flÊ‹ •èÿÕ˸ ∑§Ù fl·¸
v~~Æ ◊¥ ÁŸÿÈÁQ§ ¬˝ŒÊŸ ∑§Ë ªÿË
©ã„¥ ¬Ífl¸ ◊¥ ÁŸÿÈÁQ§ ‚ fl¥Áøà „ÙŸÊ
¬«∏Ê ’ÊŒ ◊¥ ©ã„¥ ãÿÊÿÊ‹ÿ ∑‘§
•ÊŒ‡Ê ‚ ÁŸÿÈÁQ§ Á◊‹Ë ÿÊÁø∑§Ê
∑§Ãʸ flÁ⁄UDÃÊ ¬Á⁄U‹Ê÷ flß
¬Á⁄U‹Ê÷ fl •ãÿ ‚flÊ ¬Á⁄U‹Ê÷
¬ÊŸ ∑‘§ „∑∏§ŒÊ⁄U „Ò ÿÁŒ ◊Á⁄U≈U ‚ÍøË
‚„Ë Ã⁄U„ ’ŸÊÃ ÃÙ ©ã„¥ ¬„‹
ÁŸÿÈÁQ§ Á◊‹ÃË „Ê߸ ∑§Ù≈U¸ Ÿ
flÁ⁄UDÃÊ ¬Á⁄U‹Ê÷ flß ¬Á⁄U‹Ê÷
ŸÙ‡ÊŸ‹ M§¬ ‚ fl •ãÿ ¬Á⁄U‹Ê÷
ŒŸ ∑‘§ •ÊŒ‡Ê ÁŒ∞ „Ò •ÁœflQ§Ê
⁄UÊ◊ ¬˝Ãʬ ‚ÒŸË Ÿ ◊Ê◊‹ ◊¥ ¬Ò⁄UflË
∑§Ë–
Delhi ‚ ¬˝Ê# ∑§Ë „Ò –
∑§ÙÁø¥ª ªÈL§∑§È‹ ‚¥SÕÊ ¡Ùœ¬È⁄U
‚ ∑§Ë „Ò– ¡Ù ÁŸÿÁ◊à •äÿÿŸ
} ÉÊ¥≈U ¬˝ÁÃÁŒŸ ¬…∏ŸÊ ÕÊ–
Á¡‚∑§Ê üÊÿ ◊ÊÃÊ Á¬ÃÊ ,÷Ê߸
’„Ÿ, ªÈL§¡Ÿ fl ‚◊Sà ¬Á⁄UflÊ⁄U
∑§Ù ¡ÊÃÊ „Ò– ‚ÈŸËÃÊ ‚ÒŸË Ÿ
•¬Ÿ ‚◊Ê¡ ∑‘§ ‚ÊÕ-‚ÊÕ
ªÊ¥fl fl Ä‚Ë‹ •ı⁄U Á¡‹ ∑§Ê
ŸÊ◊ ⁄Uهʟ Á∑§ÿÊ „Ò–
÷ªflÊŸ
∑§Ê‡ÊË
ÁflEŸÊÕ
¡Ë
’ŸÊ⁄U‚
∑§Ê •Ê¡
¬˝ Ê Ã— ∑§Ê
÷√ÿ
üÊÎ ¥ ª Ê⁄U–
xx çÁÜô´ ×ð´ ÌñØæÚU ãô´»ð ¥æòUâèÁÙ Õñ´·¤, ÕǸð àæãÚUô´ ×ð´ ×ðçßÏæØ·¤
z®® ¥õÚU ¥‹Ø çÁÜô´ ×ð´ y®® ·¤´â´ÅþðÅUÚU ·¤æ ãô»æ SÅUæò·¤
âè°× ãðËÂÜæ§Ù ÂÚU ·¤æòÜ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ ÕæÎ
°·¤ ƒæ´ÅUð ×ð´ ç×Üð»æ, z ãÁæÚU çâUØôçÚUÅUè
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ
ÁØÂéÚUÐ ∑§Ù⁄UÙŸÊ, Á‚‹∑§ÙÁ‚‚ ÿÊ
•ãÿ Á∑§‚Ë ’Ë◊Ê⁄UË ‚ ¬ËÁ«∏Ã
◊⁄UË¡ ¡Ù ÉÊ⁄U ¬⁄U •¬ŸÊ ß‹Ê¡
∑§⁄UflÊ ⁄U„ „Ò¥– ©Ÿ ◊⁄UË¡Ù¥ ∑§Ë ÉÊ⁄U ¬⁄U
„Ë •ÊÚÄU‚Ë¡Ÿ ∑‘§ Á‹∞ ÁøÁ∑§à‚Ê
Áfl÷ʪ Ÿ •ÊÚÄU‚Ë¡Ÿ ’Ò¥∑§ ’ŸÊ∞
„Ò¥– ߟ ’Ò¥∑§ ◊¥ •ÊÚÄU‚Ë¡Ÿ ∑§¥‚¥≈˛≈U⁄U
⁄Uπ ¡Ê∞¥ª, ¡„Ê¥ ‚ ∑§Ù߸ ÷Ë √ÿÁQ§
z „¡Ê⁄U L§¬∞ ∑§Ë Á‚ÄUÿÙÁ⁄U≈UË ◊ŸË
¡◊Ê ∑§⁄UflÊ∑§⁄U ∑§¥‚¥≈˛≈U⁄U ÉÊ⁄U ‹ ¡Ê
‚∑‘§ªÊ– ß‚∑‘§ Á‹∞ ∑§¥‚¥≈˛≈U⁄U flʬ‚
ŒŸ ∑‘§ ’ÊŒ ÿ„ Á‚ÄUÿÙÁ⁄U≈UË ◊ŸË
flʬ‚ Á⁄U»§¥« ∑§⁄U ŒË ¡Ê∞ªË–
∑§ã‚ã≈˛≈U⁄U ∑‘§ Á‹∞ •Ê¬∑§Ù ‚Ë∞◊
„À¬‹Êߟ ¬⁄U ∑§ÊÚ‹ ∑§⁄UŸÊ „ÙªÊ,
Á¡‚∑‘§ ∞∑§ ÉÊ¥≈U ’ÊŒ „Ë •Ê¬∑§Ù
ÿ„ ∑§¥‚¥≈˛≈U⁄U Á◊‹ ¡Ê∞ªÊ–
ÁøÁ∑§à‚Ê SflÊSâÿ Áfl÷ʪ Ÿ ‚÷Ë
∑§‹ÄU≈U⁄U ∑§Ù •¬Ÿ ÿ„Ê¥
•ÊÚÄU‚Ë¡Ÿ ’Ò¥∑§ ’ŸÊŸ ∑‘§ ÁŸŒ¸‡Ê
ÁŒ∞ „Ò– ÿ„ •ÊÚÄU‚Ë¡Ÿ ’Ò¥∑§ Á¡‹Ê
«˛ª flÿ⁄U „Ê©‚ ÿÊ •ÁÃÁ⁄UQ§ Á¡‹Ê
∑§‹ÄU≈U⁄U ◊ÈÅÿÊ‹ÿ ÁSÕà «˛ª
flÿ⁄U „Ê©‚ ÿÊ «Ë«Ë‚Ë ◊¥ ’ŸÊ∞
¡Ê∞¥ª–
·Ô¤àæÚUèÂéÚUæ ×ð´ ÎðßâðÙæ ¥ŠØÿæ Çô§ü ·¤æ ç·¤Øæ ÖÃØ Sßæ»Ì
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ
ÕǸæ»æ´ßÐ •Ê¡ ‡ÊÊ◊ y ’¡
∑‘§‡Ê⁄UˬÈ⁄UÊ •◊⁄U ∑§ÎÁ· »§Ê◊¸ ¬⁄U ¤ÊÈ¥¤ÊÈŸÍ¥
Œfl‚ŸÊ ¬ŒÊÁœ∑§ÊÁ⁄UÿÙ¥ ∑§Ê ‚Ê»§Ê fl
◊Ê‹Ê ¬„ŸÊ∑§⁄U Á∑§ÿÊ ÷√ÿ SflʪÃ
Œfl‚ŸÊ ∑‘§ ©¬ÊäÿˇÊ œ◊¸¬Ê‹ ªÈ¡¸⁄U
Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ Œfl‚ŸÊ ‚¥ªΔŸ
Ùð ·¤æÅUÜè ÂéÚUæ ·Ô¤ ¿ôâðÚUæ ·¤è Éæ‡æè
´ ÕôçÚU´» ·¤è ·Ô¤çÕÜ ·Ô¤ çÜ° çßÏæØ·¤ ·¤ôá
âð ·¤è }w®®® M¤ÂØ ÚUæçàæ ·¤è Sßè·ë¤Ì
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ
ÕæƒæôÜèÐ ¬ø‹¥ªË ∑‘§
∑§Ê≈U‹Ë¬È⁄UÊ ∑§Ë …∏ÊáÊË
øÙ‚⁄UÊ ◊¥ ’ÙÁ⁄U¥ª ∑§Ë
∑‘§Á’‹ π⁄UÊ’ „ÙŸ ‚
∑§ß¸ ÁŒŸÙ¥ ‚ ’¥Œ ¬«∏Ë
ÕË– ß‚Ë ∑§Ù ‹∑§⁄U ∑§Ê≈U
‹Ë¬È⁄UÊ ∑‘§ ‚ÒŸË
◊„ʬ¥øÊÿà ∑‘§ Ä‚Ë‹
•äÿˇÊ ÁŒŸ‡Ê ∑§È◊Ê⁄U
⁄UÊ¡ÙÁ⁄UÿÊ Ÿ ◊¥ª‹flÊ⁄U
∑§Ù ¬Ífl¸ ⁄UÊíÿ ◊¥òÊË fl
ÁflœÊÿ∑§ ⁄UÊ¡¥Œ˝ Á‚¥„ ªÈ…∏Ê ∑‘§ ÁŸflÊ‚ SÕÊŸ ©Œÿ¬È⁄UflÊ≈UË ¡‹ŒÊÿ ∑‘§ ∞߸∞Ÿ ∑§Ù yÆÆ
¬⁄U ¡Ê∑§⁄U ‚◊SÿÊ •flªÃ ∑§⁄UflÊ߸– ‚◊SÿÊ ◊Ë≈U⁄U ∑§Ë Ÿß¸ ∑‘§Á’‹ «Ê‹∑§⁄U ’ÙÁ⁄U¥ª ∑§Ù
Øê´ ç×Üð»æ ·¤´â´ÅþðÅUÚU ∑§Ù ‚ÈŸÃ „È∞ ÁflœÊÿ∑§ ªÈ…Ê Ÿ ’ÙÁ⁄U¥ª ∑§Ë ‡ÊËÉÊ˝ øÊ‹Í ∑§⁄UŸ ∑‘§ •ÊŒ‡Ê ÁŒ∞– …ÊáÊË
∑‘§’‹ ∑‘§ Á‹∞ ÁflœÊÿ∑§ ∑§Ù· ‚ }wÆÆÆ flÊÁ‚ÿÙ¥ Ÿ ÁflœÊÿ∑§ ªÈ…Ê ∑§Ê •Ê÷Ê⁄U
«ÊÚÄU≈U⁄U ∑§Ë ∞«flÊß¡ ¬⁄U ÉÊ⁄U ’ÒΔ ß‹Ê¡ ‹Ÿ flÊ‹ ◊⁄UË¡Ù¥ ∑§Ù •ÊÚÄU‚Ë¡Ÿ M§. ∑§Ë ⁄UÊÁ‡Ê SflË∑§Îà ∑§Ê ‹≈U⁄U ‚٬ʖ ¡ÃÊÿÊ–
∑§¥‚¥≈˛≈U⁄U ‹Ÿ ∑‘§ Á‹∞ ‚Ë∞◊ „À¬ ‹Êߟ v}v ¬⁄U ÿÊ «˛ª flÿ⁄U „Ê©‚ •ı⁄U
«Ë«Ë‚Ë ¬⁄U ÁŸÿÈQ§ •Áœ∑§Ê⁄UË ‚ ‚¥¬∑§¸ ∑§⁄UŸÊ „٪ʖ ‚Ë∞◊ „À¬ ‹Êߟ ¬⁄U ‚¥¬∑§¸
∑§⁄UŸ ¬⁄U fl„Ê¥ ◊ı¡ÍŒ ∑§ÊÚ‹ •≈U¥«¥≈U ∑§¥‚¥≈˛≈U⁄U ◊Ê¥ªŸ flÊ‹ ◊⁄UË¡ ∑‘§ ¬Á⁄U¡Ÿ ∑§Ê
»§ÙŸ Ÿ¥’⁄U •ı⁄U ¬ÃÊ ‹∑§⁄U «˛ª flÿ⁄U „Ê©‚ •ı⁄U «Ë«Ë‚Ë ¬⁄U ÁŸÿÈQ§ •Áœ∑§Ê⁄UË
Á‚hÊÕ¸ ∑‘§ ’ÊÚ‹ËflÈ« ◊¥ ’«∏ ¬Œ¸ ¬⁄U
∑§Ù ŒªÊ– ÿ •Áœ∑§Ê⁄UË ◊⁄UË¡ ∑‘§ ¬Á⁄U¡Ÿ ‚ ‚¥¬∑§¸ ∑§⁄U¥ª •ı⁄U ©‚ ∑§¥‚¥≈˛≈U⁄U
©¬‹éœ ∑§⁄UflÊ∞¥ª– ◊⁄UË¡ ∑‘§ ¬Á⁄U¡Ÿ ∑‘§ ∑§ÊÚ‹ •ÊŸ ∑‘§ ’ÊŒ •ª⁄U ∞∑§ ÉÊ¥≈U ∑‘§
øÿŸ „ÙŸ ¬⁄U •Ê߸. ¬Ë. ∞‚. ¬¥∑§¡
•¥Œ⁄U ∑§¥‚¥≈˛≈U⁄U Ÿ„Ë¥ Á◊‹Ê ÃÙ ◊Ê◊‹Ê ‚Ë∞◊∞ø•Ù SÃ⁄U ¬⁄U ¡Ê∞ªÊ– ß‚∑‘§
•‹ÊflÊ •Ê¬ ‚Ëœ •ÊÚÄU‚Ë¡Ÿ ’Ò¥∑§ ¡„Ê¥ ’ŸªÊ fl„Ê¥ ÷Ë «ÊÚÄU≈U⁄U ∑§Ë ¬ø˸ ‹
øıœ⁄UË Ÿ ÁŒÿÊ ’œÊ߸ ∑§Ê •ÊÁ‡Ê¸flÊŒ
¡Ê∑§⁄U fl„Ê¥ ◊ı¡ÍŒ •Áœ∑§Ê⁄UË ‚ ‚¥¬∑§¸ ∑§⁄U∑‘§ ‹ ‚∑‘§¥ª–
ÁØÂéÚU ×ð´ z®® ¥õÚU àæðá çÁÜæ ×éØæÜØô´ ÂÚU y®® ·¤´â´ÅþðÅUÚU
·¤ÚUßæ° Áæ°´»ðÑ-•ÊÚÄU‚Ë¡Ÿ ’Ò¥∑§ ◊¥ ¡ÿ¬È⁄U ‡Ê„⁄U ◊¥ zÆÆ •ÊÚÄU‚Ë¡Ÿ
∑§¥‚¥≈˛≈U⁄U ∑§Ê ’Ò¥∑§ ’ŸªÊ– ¡ÿ¬È⁄U Á¡‹ ∑‘§ •‹ÊflÊ ¡Ùœ¬È⁄U, ©Œÿ¬È⁄U, ∑§Ù≈UÊ,
’Ë∑§ÊŸ⁄U, •¡◊⁄U •ı⁄U ÷⁄UìÈ⁄U Á¡‹Ê ◊ÈÅÿÊ‹ÿ ¬⁄U ÷Ë ∑§◊ ‚ ∑§◊ zÆÆ
•ÊÚÄU‚Ë¡Ÿ ∑§¥‚¥≈˛≈U⁄U •ı⁄U ‡Ê· Á¡‹Ê ◊ÈÅÿÊ‹ÿ ¬⁄U yÆÆ ∑§¥‚¥≈˛≈U⁄U ∑§Ê ’Ò¥∑§
ÃÒÿÊ⁄U „٪ʖ
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ ¬„ŸÊ∑§⁄U •Á÷ŸãŒŸ ∑§⁄U ’œÊ߸ ŒÃ „È∞
ÁôÏÂéÚUÐ •Ê¡ ‚Í⁄U‚ʪ⁄U üÊÒòÊ ∑‘§ ‚Ù…Ù ‹ê’Ë ©◊˝ ∑‘§ ‚ÊÕ ‚»§‹ÃÊ ∑§Ê
∑§Ë …∏ÊáÊË Á‚hÊÕ¸ Á‚„ ‚Ù‹¥∑§Ë ∑§Ù ∞‚ •ÊÁ‡Ê¸flÊŒ ÁŒÿÊ ∞fl ’ÊÚ‹ËflÈ« ◊¥ ¡Ùœ¬È⁄U
.«Ë . •Ê⁄U .∞»§ .⁄UÊíÿ •Ê¬ŒÊ ¬˝ÁÂʌ ∑§Ê ŸÊ◊ ⁄Uهʟ ∑§⁄UŸ ¬⁄U πȇÊË ¡ÊÁ„⁄U ∑§Ë
’‹ ∑‘§ ‚ŸÊŸÊÿ∑§ ¬¥∑§¡ øıœ⁄UË Ÿ ß‚ •fl‚⁄U ¬⁄U øıœ⁄UË Ÿ Á‚hÊÕ¸ ∑§Ù
÷Áflcÿ ◊¥ •Êª ’…∏Ã „È∞ •¬ŸÊ ŸÊ◊
’ÈœflÊ⁄U ∑§Ù •¬Ÿ ŒÙ ÁŒfl‚Ëÿ ¡Ùœ¬È⁄U
©í¡fl‹ ∑§⁄UŸ ∑§Ê •ÊÁ‡Ê¸flÊŒ ÁŒÿÊ ß‚
Œı⁄U ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ∞‚ «Ë •Ê⁄U ∞»§ ’‹ ∑§Ë
∞»§ ∑§ê¬ŸË ∑‘§ mÊ⁄UÊ ∑§Êÿ‹ÊŸÊ ¤ÊË‹ ¬⁄U ◊ı∑‘§ ¬⁄U •¥¡È◊ ÃÊÁ„⁄U •ÁÃÁ⁄UQ§ Á¡‹Ê
•ÊÿÙÁ¡Ã ∑§Êÿ¸∑˝§◊ ◊ ‚Í⁄U‚ʪ⁄U ˇÊòÊ ∑‘§ ∑§‹ÄU≈U⁄U fl •Ê⁄U ¬Ë ∞‚ ◊È∑‘§‡Ê øÊfl«∏Ê
Ÿã„ ’Ê‹∑§ Á‚hÊÕ¸ Á‚„ ‚Ù‹¥∑§Ë ∑‘§ ‚„Êÿ∑§ ∑§◊Ê¥«¥≈U ¬˝Õ◊ ’≈UÊÁ‹ÿŸ •Ê⁄U
’ÊÚ‹ËflÈ« ◊¥ ’«∏ ¬Œ¸ ¬⁄U «Êÿ⁄UÄU≈U⁄U fl ∞ ‚Ë fl ªÈ‹Ê’Ê ⁄UÊ◊ ∑§¥¬ŸË ¬˝÷Ê⁄UË fl
⁄UÊ¡SÕÊŸ ∑§Ê ‚’‚ ◊¡’Íà ‚¥ªΔŸ ªÈ¡¸⁄U, ŸflËŸ ªÈ¡¸⁄U, „fl‹ŒÊ⁄U ⁄UÁflãŒ˝ ¬˝Ù«˜ÿÍ‚⁄U ¬˝◊ÙŒ Á‚„ ∑§Ë Á‡ÊflÊ ¬ÊÚfl⁄U ⁄Uهʟ •‹Ë ∑§¥¬ŸË ∑§◊Ê¥«⁄U fl ÁflŸÙŒ
„◊‡ÊÊ ª⁄UË’ •ı⁄U ◊¡ŒÍ⁄U ∑§Ë ¬Ë«∏Ê ªÈ¡¸⁄U, ∑Ò§å≈UŸ ŸÕÍ⁄UÊ◊ ŸÍŸ, •ÊÁŒ ¬˝Ù«ÄU‚Ÿ ∑‘§ ’ÒŸ⁄U Ë ’ŸŸ flÊ‹Ë Á„ãŒË Á‚¥ÉÊflË fl ÷¥fl⁄U ‹Ê‹ ¬Ê·¸Œ flÊ«¸ Ÿ¥’⁄U
ŒÙ fl Áfl‡ÊÊ‹ ‚Ê¥π‹Ê ¬Ê·¸Œ flÊ«¸ Ÿ¥’⁄U
∑§Ù ©ΔÊŸ ◊¥ •„◊ ÷ÍÁ◊∑§Ê ÁŸ÷ÊÃÊ „Ò ‚◊Ê¡ ∑‘§ ‹ÙªÙ¥ Ÿ Œfl‚ŸÊ Á»§À◊ '' ⁄U„Ë◊ ( Œ flÊÚŸ ‹Í¡⁄U ) ''
ÃËŸ fl „È∑§◊Ê⁄UÊ◊ ¬Á⁄U„Ê⁄U øıπÊ fl ÷fl⁄U
ß‚ ◊ı∑‘§ ¬⁄U Á„⁄UÊ◊‹ ¡Ë ∑‘§ ¬È¡Ê⁄UË Á¡‹ÊäÿˇÊ ⁄UÙÁ„ÃÊ‡Ê ªÈ¡¸⁄U «Ù߸,Á¡‹Ê Á¡‚◊ ∑§‹Ê∑§Ê⁄U ∑§’Ë⁄U Á¡•ÊÚŸ „Ò ◊
ÃÊ⁄UÊø¥Œ ŸÍŸ, ÷Q§ ’Ë⁄U’‹ ŸÈŸ, ‚Áøfl Á‚¥ª⁄U Œfl ªÈ¡¸⁄U ’ʪÙ⁄UÊ, ‚‹ÄU‡ÊŸ „ÙŸ ¬⁄U πȇÊË ¡ÊÁ„⁄U ∑§⁄UÃ „È∞ Á‚„ Áπ¥øË fl ÷ȬãŒ˝ «Ê¥ªË fl •⁄UÁflãŒ
„Á⁄UÁ‚¥„ ŸÍŸ, Áfl¡ÿ ∑‘§‡Ê⁄UˬÈ⁄UÊ, Á¡‹Ê ◊„Ê◊¥òÊË ⁄Uهʟ ªÈ¡¸⁄U Ÿfl⁄UË ∑§Ê ∑§ë¿ÊflÊ„ fl ◊ŸÙ„⁄U Á‚¥„ fl ⁄UflÁ‚„
‚ËÃÊ⁄UÊ◊ ŸÍŸ, Œfl‚ŸÊ ©¬ÊäÿˇÊ ◊Ê‹Ê fl ‚Ê»§Ê ¬„ŸÊ∑§⁄U ÷√ÿ
⁄UÊ¡SÕÊŸ ¬ÈÁ‹‚ ‚flÊ ∑‘§ flÁ⁄UD •Áœ∑§Ê⁄UË
⁄UÊ¡¬È⁄UÙÁ„à ‚Á„à •Ÿ∑§ ‹Ùª ©¬ÁSÕÃ
¬¥∑§¡ øıœ⁄UË Ÿ Á‚hÊÕ¸ ∑§Ù ◊Ê‹Ê
œ◊¸¬Ê‹ ªÈ¡¸⁄U, „◊⁄UÊ¡ ŸÍŸ, •ÊÁŒàÿ Sflʪà Á∑§ÿÊ ªÿÊ Õ–
 ‚¥¬ÊŒ∑§Ëÿ bhartibhai9@gmail.com
‚¥¬ÊŒ∑§Ëÿ
ÕéçÙØæÎè ¿éÙõÌè
∑§È¬Ù·áÊ •ı⁄U ÷Èπ◊⁄UË ¬⁄U flÒÁE∑§ Á⁄U¬Ù≈U¥¸ øı¥∑§ÊŸ flÊ‹Ë „Ë „ÙÃË
„Ò¥– ߟ‚ ÿ„Ë ¬ÃÊ ø‹ÃÊ „Ò Á∑§ ŒÈÁŸÿÊ ÷⁄U ◊¥ ∑§È¬ÙÁ·ÃÙ¥ ∑§Ê •Ê¥∑§«∏Ê
Á∑§ÃŸÊ •ı⁄U ’…∏Ê– ‹Á∑§Ÿ íÿÊŒÊ ÁøÃÊ¥¡Ÿ∑§ ÿ„ „Ò Á∑§ Ã◊Ê◊
∑§ÙÁ‡Ê‡ÊÙ¥ •ı⁄U ŒÊflÙ¥ ∑‘§ ’Êfl¡ÍŒ ∑§È¬ÙÁ·ÃÙ¥ •ı⁄U ÷Èπ◊⁄UË ∑§Ê ‚Ê◊ŸÊ
∑§⁄UŸ flÊ‹Ù¥ ∑§Ê •Ê¥∑§«∏Ê Á¬¿‹Ë ’Ê⁄U ∑‘§ ◊È∑§Ê’‹ ’…∏Ê „È•Ê „Ë
ÁŸ∑§‹ÃÊ „Ò– ∞‚Ë Á⁄U¬Ù≈U¥¸ ’ÃÊÃË „Ò¥ Á∑§ ∞‚Ë ª¥÷Ë⁄U ‚◊SÿÊ•Ù¥ ‚
‹«∏Ã „È∞ „◊ ∑§„Ê¥ ¬„È¥ø– ß‚Ë ◊¥ ∞∑§ ’«∏Ê ‚flÊ‹ ÿ„ ÷Ë ÁŸ∑§‹ÃÊ
„Ò Á∑§ Á¡Ÿ ‹ˇÿÙ¥ ∑§Ù ‹∑§⁄U ŒÈÁŸÿÊ ∑‘§ Œ‡Ê ‚Ê◊ÍÁ„∑§ Ãı⁄U ¬⁄U ÿÊ
•¬Ÿ ¬˝ÿÊ‚Ù¥ ∑‘§ ŒÊfl ∑§⁄UÃ ⁄U„, ©Ÿ◊¥ ∑§Ê◊ÿÊ’Ë Á∑§ÃŸË Á◊‹Ë–
∑§È¬Ù·áÊ, ª⁄UË’Ë •ı⁄U ÷Èπ◊⁄UË ◊¥ ‚ËœÊ Á⁄U‡ÃÊ „Ò– ÿ„ ŒÙ-øÊ⁄U Œ‡ÊÙ¥
„Ë Ÿ„Ë¥ ’ÁÀ∑§ ŒÈÁŸÿÊ ∑‘§ ’„Èà ’«∏ ÷Í÷ʪ ∑‘§ Á‹∞ øÈŸıÃË ’ŸË „È߸
„Ò– ŒÈÁŸÿÊ ‚ ‹ª÷ª •ÊœË •Ê’ÊŒË ßŸ ‚◊SÿÊ•Ù¥ ‚ ¡Í¤Ê ⁄U„Ë „Ò–
ß‚Á‹∞ ÿ„ ‚flÊ‹ ÃÙ ©ΔÃÊ „Ë ⁄U„ªÊ Á∑§ ߟ ‚◊SÿÊ•Ù¥ ‚ ¡Í¤ÊŸ
flÊ‹ Œ‡Ê •ÊÁπ⁄U ÄUÿÙ¥ Ÿ„Ë¥ ߟ‚ ÁŸ¬≈U ¬Ê ⁄U„ „Ò¥–
„Ê‹ ◊¥ ∞∑§ •äÿÿŸ ◊¥ ÿ„ ¬ÃÊ ø‹Ê „Ò Á∑§ ŒÈÁŸÿÊ ∑‘§ ÃËŸ
•⁄U’ ‹Ùª ¬ıÁC∑§ ÷Ù¡Ÿ ‚ fl¥Áøà „Ò¥– flÊSÃÁfl∑§ •Ê¥∑§«∏Ê ß‚‚
÷Ë ’«∏Ê „Ù ÃÙ „Ò⁄UÊŸË ∑§Ë ’Êà Ÿ„Ë¥– ¬⁄U ßÃŸÊ ¡M§⁄U „Ò Á∑§ ßßË
•Ê’ÊŒË ÃÙ ©‚ ¬ıÁC∑§ πÊl ‚ ŒÍ⁄U „Ë „Ò ¡Ù ∞∑§ ◊ŸÈcÿ ∑§Ù ŒÈL§SÃ
⁄U„Ÿ ∑‘§ Á‹∞ øÊÁ„∞– ߟ◊¥ íÿÊŒÊÃ⁄U ‹Ùª ª⁄UË’ •ı⁄U Áfl∑§Ê‚‡ÊË‹
Œ‡ÊÙ¥ ∑‘§ „Ë „Ò¥– ª⁄UË’ ◊ÈÀ∑§Ù¥ ◊¥ ÷Ë •»§˝Ë∑§Ë, ‹ÒÁ≈UŸ •◊Á⁄U∑§Ë •ı⁄U
∞Á‡ÊÿÊ߸ ˇÊòÊ ∑‘§ Œ‡Ê íÿÊŒÊ „Ò¥– ª⁄UË’Ë ∑§Ë ◊Ê⁄U ‚ ‹Ùª •¬Ÿ
πÊŸ¬ÊŸ ∑§Ë ’ÈÁŸÿÊŒË ¡M§⁄UÃ¥ ÷Ë ¬Í⁄UË Ÿ„Ë¥ ∑§⁄U ¬ÊÃ– •ª⁄U ‡Ê„⁄UÙ¥
◊¥ „Ë Œπ ‹¥ ÃÙ ª⁄UË’ •Ê’ÊŒË ∑‘§ Á‹∞ ⁄UÙ¡ÊŸÊ ŒÍœ •ı⁄U •Ê≈UÊ
π⁄UËŒŸÊ ÷Ë ÷Ê⁄UË ¬«∏ÃÊ „Ò– ⁄UÊ¡ŸËÁÃ∑§ ‚¥ÉÊ·Ù¥¸ •ı⁄U ªÎ„ÿÈh ¡Ò‚
‚¥∑§≈UÙ¥ ‚ ¡Í¤Ê ⁄U„ •»§˝Ë∑§Ë Œ‡ÊÙ¥ ‚ •ÊŸ flÊ‹Ë ÃSflË⁄U¥ ÃÙ •ı⁄U
«⁄UÊflŸË „Ò¥– πÊŸ ∑‘§ ∞∑§-∞∑§ ¬Ò∑‘§≈U ∑‘§ Á‹∞ „¡Ê⁄UÙ¥ ∑§Ë ÷Ë«∏ ©◊«∏
¬«∏ÃË „Ò!
∞‚ ◊¥ ¬ıÁC∑§ ÷Ù¡Ÿ ∑§Ë ÃÙ ∑§À¬ŸÊ ÷Ë Ÿ„Ë¥ ∑§Ë ¡Ê ‚∑§ÃË–
◊„¥ªÊ߸ ∑‘§ ∑§Ê⁄UáÊ ◊äÿ •ı⁄U ÁŸã◊ flª¸ ∑‘§ ‹Ùª •¬Ÿ πÊŸ¬ÊŸ ∑‘§
πø¸ ◊¥ ÷Ê⁄UË ∑§≈UıÃË ∑‘§ Á‹∞ ◊¡’Í⁄U „ÙÃ „Ò¥– ∞‚ ◊¥ ∞∑§ SflSÕ
√ÿÁQ§ ∑‘§ Á‹∞ ÁŸœÊ¸Á⁄Uà ◊ÊŸ∑§Ù¥ flÊ‹ πÊl ¬ŒÊÕ¸ ©Ÿ∑§Ë ¬„È¥ø ‚
ŒÍ⁄U „Ù ¡ÊÃ „Ò¥– ¬ıÁC∑§ ÷Ù¡Ÿ ∑‘§ •÷Êfl ◊¥ ‹Ùª ª¥÷Ë⁄U ’Ë◊ÊÁ⁄UÿÙ¥
∑§Ë ¡Œ ◊¥ •ÊŸ ‹ªÃ „Ò¥– ª˝Ê◊ËáÊ ß‹Ê∑§Ù¥ ◊¥ ÿ„ „Ê‹ •ı⁄U ’È⁄UÊ „Ò–
ÿ„ ÁSÕÁà Á∑§‚Ë ∞∑§ Œ‡Ê Áfl‡Ê· ∑§Ë Ÿ„Ë¥, ’ÁÀ∑§ ‚Ê⁄U ª⁄UË’ •ı⁄U
Áfl∑§Ê‚‡ÊË‹ Œ‡ÊÙ¥ ◊¥ ∑§◊Ù’‡Ê ∞∑§ ¡Ò‚Ë „Ë „Ò– Áfl∑§Ê‚‡ÊË‹ Œ‡ÊÙ¥
◊¥ ÷Ë ∑§È¿∑§ ‡Ê„⁄UÙ¥ ◊¥ •ª⁄U ©ëø ◊äÿflª¸ Ã∑§ ∑‘§ Ã’∑‘§ ∑§Ù ¿Ù«∏
Œ¥ ÃÙ ’Ê∑§Ë •Ê’ÊŒË ∑§Ê „Ê‹ ª⁄UË’ ◊ÈÀ∑§Ù¥ ◊¥ Á¡¥ŒªË ∑§Ê≈U ⁄U„ ‹ÙªÙ¥
‚ ’„Ã⁄U Ÿ„Ë¥ „Ò–
◊„Ê◊Ê⁄UË ∑‘§ «…∏ ‚Ê‹ ◊¥ ∑§È¬Ù·áÊ ∑‘§ ◊Ùø¸ ¬⁄U „Ê‹Êà •ı⁄U
ŒÿŸËÿ „È∞ „Ò¥– •’ ß‚ ‚¥∑§≈U ‚ ÁŸ¬≈UŸ ∑§Ë øÈŸıÃË •ı⁄U ’«∏Ë „Ù
ªß¸ „Ò– ß‚∑‘§ Á‹∞ Œ‡ÊÙ¥ ∑§Ù •¬Ÿ SÃ⁄U ¬⁄U ÃÙ ¡È≈UŸÊ „Ë „ÙªÊ,
flÒÁE∑§ ¬˝ÿÊ‚Ù¥ ∑§Ë ÷ÍÁ◊∑§Ê ÷Ë •„◊ „٪˖ ª⁄UË’ ◊ÈÀ∑§Ù¥ ∑§Ë ◊ŒŒ
∑‘§ Á‹∞ ÁflE πÊl ∑§Êÿ¸∑˝§◊ ∑§Ù Ã¡ ∑§⁄UŸ ∑§Ë ¡M§⁄Uà „Ò–
Áfl∑§Ê‚‡ÊË‹ Œ‡ÊÙ¥ ∑§Ù ∞‚Ë ŸËÁÃÿÊ¥ ’ŸÊŸË „Ù¥ªË ¡Ù ª⁄UË’Ë ŒÍ⁄U ∑§⁄U
‚∑‘§¥– ©Ÿ Œ‡ÊÙ¥ ∑§Ë ‚⁄U∑§Ê⁄UÙ¥ ∑§Ù •¬ŸÊ πÊl Ã¥òÊ ◊¡’Íà ’ŸÊŸÊ
¬«∏ªÊ– ¬Ù·∑§ Ãûʘfl flÊ‹ »§‹-‚é¡Ë •ı⁄U ¬˝Ù≈UËŸ ‚ ÷⁄U¬Í⁄U πÊl
©à¬ÊŒ ©ªÊŸ ∑‘§ Á‹∞ Á∑§‚ÊŸÙ¥ ∑§Ù ¬˝Á⁄Uà ∑§⁄UŸÊ „٪ʖ „Ê‹Ê¥Á∑§ ß‚∑‘§
Á‹∞ ÷Ê⁄UË ÁŸfl‡Ê øÊÁ„∞– ¬⁄U ÿ„ ∑§Ù߸ •‚¥÷fl ∑§Ê◊ Ÿ„Ë¥ „Ò– ‚ûÊÊ∞¥
ΔÊŸ ‹¥ ÃÙ „⁄U ŸÊªÁ⁄U∑§ ∑§Ù ¬ıÁC∑§ ÷Ù¡Ÿ ŒŸÊ ◊ÈÁ‡∑§‹ ÷Ë Ÿ„Ë¥ „Ò–
ßèÚU-ßèÚUæ´»Ùæ
ÎñçÙ·¤ §üU-ÂðÂÚU
×ã´»æ§ü ·¤æ ×ãæâ´·¤ÅU
πÈŒ⁄UÊ ◊„¥ªÊ߸ Œ⁄U ¡ÍŸ ◊¥ ‹ªÊÃÊ⁄U ŒÍ‚⁄U ◊„ËŸ
¿„ »§Ë‚Œ ‚ ™§¬⁄U ⁄U„Ë „Ò– ß‚∑‘§ ŸËø ¡ÊŸ ∑§Ë
Á»§‹„Ê‹ ‚¥÷ÊflŸÊ Ÿ„Ë¥ „Ò, ÄUÿÙ¥Á∑§ ÕÙ∑§ ◊„¥ªÊ߸
âÚUôÁ ·¤é×æÚU Œ⁄U ∑§Ê L§π Ã¡Ë ‚ ™§¬⁄U ¡ÊŸ flÊ‹Ê „Ë ’ŸÊ
„È•Ê „Ò– ◊߸ ◊¥ ÿ„ Á⁄U∑§Ê«¸ vw.~y »§Ë‚Œ Œ¡¸
∑§Ë ªß¸, ¡Ù •¬˝Ò‹ ◊¥ vÆ.y~ »§Ë‚Œ ÕË– ‚Ê‹
wÆvÆ ∑‘§ ’ÊŒ ¬„‹Ë ’Ê⁄U ÕÙ∑§ ◊ÍÀÿ ‚Íø∑§Ê¥∑§
(«éÀÿͬ˕Êß) ¬⁄U •ÊœÊÁ⁄Uà ◊„¥ªÊ߸ Œ⁄U ŒÙ •¥∑§Ù¥
•Ê◊ŒŸË •ΔÛÊË πøʸ ◊¥ Œ¡¸ ∑§Ë ªß¸ „Ò– ÕÙ∑§ ◊„¥ªÊ߸ Œ⁄U ∑§Ë ÿ„ ™§¥øÊ߸
•ÊŸ flÊ‹ ‚◊ÿ ◊¥ πÈŒ⁄UÊ ◊„¥ªÊ߸ Œ⁄U ∑§Ù ™§¬⁄U ‹
L§¬ÒÿÊ flÊ‹Ê ◊È„Êfl⁄UÊ •’ ¡Ê∞ªË– ÿÊŸË •Êª ∑§Ê ‚◊ÿ •Ê◊ •ÊŒ◊Ë ∑‘§
Á‹∞, πÊ‚Ãı⁄U ‚ ª⁄UË’Ë ⁄UπÊ ∑‘§ ŸËø ¬„È¥ø øÈ∑‘§
Ã߸‚ ∑§⁄UÙ«∏ ‹ÙªÙ¥ ∑‘§ Á‹∞ ∑§ÁΔŸ ⁄U„Ÿ flÊ‹Ê „Ò–
ªÈ¡⁄U ¡◊ÊŸ ∑§Ë ’Êà „Ò– •Õ¸‡ÊÊSòÊ ∑§Ë ÷Ê·Ê ◊¥, πÊ‚Ãı⁄U ‚
Áfl∑§Ê‚‡ÊË‹ •Õ¸√ÿflSÕÊ ∑‘§ Á‹∞
◊„¥ªÊ߸ •ı⁄U ∑§◊Ê߸ ∑§Ë ◊„¥ªÊ߸ ∑§Ù •ë¿Ê ◊ÊŸÊ ¡ÊÃÊ „Ò, ’‡ÊÃ¸
ÿ„ ◊Ê¥ª •ÊœÊÁ⁄Uà „Ù– ◊Ê¥ª ’…∏Ÿ ∑§Ê
◊ı¡ÍŒÊ ¬Á⁄UÁSÕÁà ŸÿÊ •Õ¸ „ÙÃÊ „Ò Á∑§ ‹ÙªÙ¥ ∑‘§ ¬Ê‚ ∑§◊Ê߸
„Ò •ı⁄U fl •Áœ∑§ ©¬÷Ùª ∑§⁄U ⁄U„ „Ò¥–
◊È„Êfl⁄UÊ ª…∏Ÿ ∑§Ë •Ù⁄U ’…∏ ‹Á∑§Ÿ ¡’ ©¬÷Ùª ÉÊ≈U øÈ∑§Ê „Ù,
◊„¥ªÊ߸ Á»§⁄U ÷Ë ’…∏ ⁄U„Ë „Ù •ı⁄U ÿ„
⁄U„Ë „Ò, ¡„Ê¥ •Ê◊ŒŸË ∑§Ë ÁSÕÁà •Áœ∑§ ‚◊ÿ Ã∑§ Á≈U∑§Ë ⁄U„
¡Ê∞ ÃÙ ∞∑§ •Êà◊ÉÊÊÃË ¬Á⁄UÁSÕÁà ¬ÒŒÊ
•ΔÛÊË ÷Ë ªÊÿ’ „Ù ‚∑§ÃË „ÙŸ ‹ªÃË „Ò– Œ‡Ê ∑§◊Ù’‡Ê ß‚Ë Œı⁄U
‚ ªÈ¡⁄U ⁄U„Ê „Ò– ◊Ê¥ª ’È⁄UË Ã⁄U„ ÉÊ≈UË „È߸
„Ò– •Ê◊ •ÊŒ◊Ë ∑§Ë ÃSflË⁄U „Ò– ¬˝Áà √ÿÁQ§ ÁŸ¡Ë ©¬÷Ùª wÆwÆ-
wv ◊¥ ÉÊ≈U ∑§⁄U zz,|}x L§¬∞ „Ù
Ÿ∞ ◊È„Êfl⁄U ◊¥ ∑Ò§‚Ë „ÙªË, ªÿÊ, ¡Ù wÆv~-wÆ ◊¥ {w,Æz{
L§¬∞ ÕÊ– Á¬¿‹ øÊ⁄U ‚Ê‹Ù¥ ‚ ÁŸ¡Ë ©¬÷Ùª ◊¥
∑§„ ¬ÊŸÊ ∑§ÁΔŸ „Ò– Áª⁄UÊfl≈U ∑§Ê L§π „Ò– ∑§Ù⁄UÙŸÊ ∑§Ê‹ ◊¥ ß‚◊¥ íÿÊŒÊ
Áª⁄UÊfl≈U •Ê߸– ÁflûÊ fl·¸ wÆwv-ww ◊¥ ÷Ë
Á»§‹„Ê‹ ◊Ê¥ª Ÿ „ÙŸ ∑‘§ ©¬÷Ùª ◊¥ Áª⁄UÊfl≈U ⁄U„Ÿ ∑§Ê •ŸÈ◊ÊŸ „Ò–
•◊Á⁄U∑§Ë ÁfløÊ⁄U ‚◊Í„- ¬fl Á⁄U‚ø¸ ‚¥≈U⁄U ∑‘§
’Êfl¡ÍŒ ◊„¥ªÊ߸ ’…∏ ⁄U„Ë „Ò •ŸÈ◊ÊŸ ∑‘§ ◊ÈÃÊÁ’∑§ ÷Ê⁄Uà ◊¥ ŒÙ «ÊÚ‹⁄U ÿÊ «…∏
‚ı L§¬∞ ‚ ∑§◊ ∑§◊ÊŸ flÊ‹ ª⁄UË’Ù¥ ∑§Ë ‚¥ÅÿÊ
•ı⁄U •Ê◊ŒŸË Ÿ „ÙŸ ¬⁄U ◊„Ê◊Ê⁄UË ∑‘§ ‚Ê‹ ÷⁄U ∑‘§ ÷ËÃ⁄U ¿„ ∑§⁄UÙ«∏ ‚ ’…∏
∑§⁄U ‚Ê…∏ Ã⁄U„ ∑§⁄UÙ«∏ „Ù ªß¸– •¡Ë◊ ¬˝◊¡Ë
ÁflEÁfllÊ‹ÿ ∑‘§ ‚¥≈U⁄U »§ÊÚ⁄U ‚S≈UŸ’‹
÷Ë πø¸ ◊¡’Í⁄UË ’Ÿ ªÿÊ ßêå‹Êÿ◊¥≈U (‚Ë∞‚߸) ∑‘§ •äÿÿŸ ∑‘§ •ŸÈ‚Ê⁄U
Ã߸‚ ∑§⁄UÙ«∏ ÷Ê⁄UÃËÿ ª⁄UË’Ë ⁄UπÊ ∑‘§ ŸËø ¡Ê øÈ∑‘§
„Ò– •Õ¸√ÿflSÕÊ ∑§Ê ÿ„ „Ò¥– ÿÊŸË ©Ÿ∑§Ë ∑§◊Ê߸ ⁄UÊC˛Ëÿ ãÿÍŸÃ◊ ÁŒ„Ê«∏Ë ÃËŸ
‚ı ¬ø„ûÊ⁄U L§¬∞ ‚ ŸËø ø‹Ë ªß¸ „Ò– ‚¥≈U⁄U »§ÊÚ⁄U
øÁ⁄UòÊ ∞∑§ ÁflÁøòÊ ÁSÕÁà ◊ÊÚÁŸ≈UÁ⁄U¥ª ߥÁ«ÿŸ ß∑§ÊÚŸÊÚ◊Ë (‚Ë∞◊•Ê߸߸) ∑‘§
•ŸÈ‚Ê⁄U ◊„Ê◊Ê⁄UË ∑§Ë ŒÍ‚⁄UË ‹„⁄U ∑‘§ ∑§Ê⁄UáÊ ∞∑§
¬ÒŒÊ ∑§⁄U ⁄U„Ê „Ò– ∑§⁄UÙ«∏ ‹Ùª ’⁄UÙ¡ªÊ⁄U „Ù ª∞ •ı⁄U ‚ŸÃÊŸfl
»§Ë‚Œ ¬Á⁄UflÊ⁄UÙ¥ ∑§Ë ∑§◊Ê߸ ÉÊ≈U ªß¸ „Ò– ¡ÍŸ ◊¥
’⁄UÙ¡ªÊ⁄UË Œ⁄U ◊¥ „Ê‹Ê¥Á∑§ ‚ÈœÊ⁄U „È•Ê, Á»§⁄U ÷Ë ÿ„
~.v| »§Ë‚Œ Œ¡¸ ∑§Ë ªß¸– ◊߸ ◊¥ ÿ„ vv.~Æ
»§Ë‚Œ „Ù ªß¸ ÕË– ∑§◊Ê߸ ÉÊ≈UŸ •ı⁄U ’⁄UÙ¡ªÊ⁄UË
πë∏Ë
ÕéŠæßæÚU 14 ÁéÜæ§üU, 2021
’…∏Ÿ ∑‘§ ’ÊŒ ÷Ë ÁŸ¡Ë ©¬÷Ùª ∑§Ê ¡Ù SÃ⁄U „Ò,
©‚∑§Ê •Õ¸ ÿ„ „Ò Á∑§ ‹Ùª ¡ËŸ ∑‘§ Á‹∞ •¬ŸË
’øà ∑§Ù πø¸ ⁄U„ „Ò¥– ‹Á∑§Ÿ ÿ„ πø¸ ‹¥’
‚◊ÿ Ã∑§ Ÿ„Ë¥ Á≈U∑§Ÿ flÊ‹Ê– ÿÁŒ ÿ„Ë ÁSÕÁÃ
•Êª ÷Ë ’ŸË ⁄U„Ë ÃÙ ◊Ê¥ª ◊¥ •ı⁄U Áª⁄UÊfl≈U •Ê∞ªË–
◊Ê¥ª •ı⁄U ∑§◊Ê߸ ÉÊ≈UŸ ∑‘§ ’ÊŒ ÷Ë ◊„¥ªÊ߸ ’…∏
⁄U„Ë „Ò– ÿ„ ◊„¥ªÊ߸ ◊ı‚◊Ë Ÿ„Ë¥ „Ò, ’ÁÀ∑§ ‹ª÷ª
„⁄U ˇÊòÊ ◊¥ „Ò– •Ê◊ •ÊŒ◊Ë ∑‘§ ©¬÷Ùª ∑‘§ ‚÷Ë
‚Ê◊ÊŸ ◊„¥ª „ÙÃ ¡Ê ⁄U„ „Ò¥– ◊„¥ªÊ߸ •Ê¥∑§«∏Ù¥ ‚
•Êª ÁŸ∑§‹ ∑§⁄U •ŸÈ÷fl ∑‘§ SÃ⁄U ¬⁄U ¬„È¥ø ªß¸ „Ò–
flÒÁE∑§ SÃ⁄U ¬⁄U •Êfl‡ÿ∑§ ©¬÷Ùª flÊ‹Ë flSÃÈ•Ù¥
∑§Ë ∑§Ë◊Ã¥ ’…∏Ÿ •ı⁄U ÁflÁŸ◊ʸáÊ ‹ÊªÃ ’…∏Ÿ ∑‘§
∑§Ê⁄UáÊ ◊„¥ªÊ߸ Œ⁄U ™§¬⁄U ¡Ê ⁄U„Ë „Ò– »Ò§ÄU≈U⁄UË
©à¬ÊŒŸ ◊¥ ◊߸ ◊¥ w~.x »§Ë‚Œ ∑§Ë flÎÁh Œ¡¸ ∑§Ë
ªß¸ „Ò, ‹Á∑§Ÿ ◊„¥ªÊ߸ ∑‘§ Œ’Êfl flÊ‹ ∑§Ê⁄U∑§
•¬ŸË ¡ª„ ’Ÿ „È∞ „Ò¥– •¥Ã⁄U⁄UÊC˝Ëÿ ’Ê¡Ê⁄U ◊¥
∑§ëø Ã‹ ∑§Ë ∑§Ë◊à ¬„‹Ë ¡È‹Ê߸ ∑§Ù |y.{~
«ÊÚ‹⁄U ¬˝Áà ’Ò⁄U‹ ¬„È¥ø ªß¸, ¡Ù ‚Ê‹ ÷⁄U ¬„‹
yw.v} «ÊÚ‹⁄U ¬˝Áà ’Ò⁄U‹ ÕË–
Œ‡Ê ∑‘§ ∑§ß¸ ‡Ê„⁄UÙ¥ ◊¥ ¬≈˛Ù‹ •ı⁄U «Ë¡‹ ‚ı
L§¬∞ ¬˝Áà ‹Ë≈U⁄U ‚ ™§¬⁄U ø‹Ê ªÿÊ „Ò– Ã‹ ∑§Ë
∑§Ë◊Ã¥ ’…∏Ÿ ‚ ÁflÁŸ◊ʸáÊ ‹ÊªÃ ’…∏ÃË „Ò •ı⁄U
◊Ê‹ …È‹Ê߸ ◊„¥ªË „Ù ¡ÊÃË „Ò– ¬Á⁄UáÊÊ◊SflM§¬
‚Ê◊ÊŸ ◊„¥ª „Ù ¡ÊÃ „Ò¥– Á¬¿‹ ‚Êà ◊„ËŸÙ¥ ◊¥
ÿ„ ¬„‹Ê ◊ı∑§Ê „Ò, ¡’ πÈŒ⁄UÊ ◊„¥ªÊ߸ Œ⁄U
‹ªÊÃÊ⁄U ŒÙ ◊„ËŸ ‚ ÷⁄UÃËÿ Á⁄U¡fl¸ ’Ò¥∑§
(•Ê⁄U’Ë•Ê߸) ∑§Ë ÁŸœÊ¸Á⁄Uà ¿„ »§Ë‚Œ ∑§Ë ™§¬⁄UË
‚Ë◊Ê ‚ ™§¬⁄U ’ŸË „È߸ „Ò– ŒÈπŒ ¬ˇÊ ÿ„ Á∑§ ¡ÍŸ
◊¥ πÊl ¬ŒÊÕÙ¥¸ ∑§Ë ◊„¥ªÊ߸ Œ⁄U •ı⁄U ’… ªß¸ •ı⁄U
ÿ„ z.vz »§Ë‚Œ Œ¡¸ ∑§Ë ªß¸– ◊߸ ◊¥ ÿ„ z.Æv
»§Ë‚Œ ÕË, ¡’Á∑§ •¬˝Ò‹ ◊¥ ◊ÊòÊ v.~{ »§Ë‚Œ–
πÊŸ-¬ËŸ ∑§Ê ‚Ê◊ÊŸ ◊„¥ªÊ „ÙŸ ‚ •Ê◊ •ÊŒ◊Ë
‚Ëœ Ãı⁄U ¬⁄U ¬˝÷ÊÁflà „Ù ⁄U„Ê „Ò–
‚⁄U∑§Ê⁄U Ÿ ◊Êø¸ wÆw{ Ã∑§ ◊„¥ªÊ߸ Œ⁄U ∑§Ù
ŒÙ »§Ë‚Œ ‚ ¿„ »§Ë‚Œ ∑‘§ ’Ëø ’ŸÊ∞ ⁄UπŸ ∑‘§
2
Á‹∞ •Ê⁄U’Ë•Êß ∑§Ù ÁŸŒ¸‡Ê Œ ⁄UπÊ „Ò– •Ê⁄U’Ë•Ê߸
Ÿ Á¬¿‹ ◊„ËŸ ◊ıÁŒ˝∑§ ŸËÁà ‚Á◊Áà (∞◊¬Ë‚Ë)
∑§Ë •¬ŸË ’ÒΔ∑§ ◊¥ ◊ı¡ÍŒÊ ÁflûÊ fl·¸ ∑‘§ Á‹∞ z.v
»§Ë‚Œ ◊„¥ªÊ߸ Œ⁄U ∑§Ê •ŸÈ◊ÊŸ ¡ÃÊÿÊ ÕÊ– ‹Á∑§Ÿ
„Ê‹Êà „ÊÕ ‚ ÁŸ∑§‹Ã ÁŒπ ⁄U„ „Ò¥– ÿÁŒ ◊„¥ªÊ߸
Œ⁄U ◊¥ Ã¡Ë ∑§Ê ÿ„ L§π ’ŸÊ ⁄U„Ê ÃÙ •Ê⁄U’Ë•Êß
•¬ŸË ¬˝◊Èπ Œ⁄U¥ ’…∏ÊŸ ∑‘§ Á‹∞ Áflfl‡Ê „Ù ‚∑§ÃÊ
„Ò– ¡’Á∑§ ◊„Ê◊Ê⁄UË ∑‘§ ¬˝÷Êfl ‚ ÁŸ¬≈UŸ ∑‘§ Á‹∞
∑‘§¥Œ˝Ëÿ ’Ò¥∑§ Ÿ ‹ªÊÃÊ⁄U ¿ΔË ’Ê⁄U •¬ŸË Ám◊ÊÁ‚∑§
◊ıÁŒ˝∑§ ŸËÁà ‚◊ˡÊÊ ◊¥ ¬˝◊Èπ Œ⁄U ÿÊŸË ⁄U¬Ù ⁄U≈U
∑§Ù øÊ⁄U »§Ë‚Œ ¬⁄U ’ŸÊ∞ ⁄UπÊ, ÃÊÁ∑§ ’Ê¡Ê⁄U ◊¥
Ã⁄U‹ÃÊ ’ŸË ⁄U„– ÿÁŒ •Ê⁄U’Ë•Êß ⁄U¬Ù ⁄U≈U ’…∏ÊÃÊ
„Ò ÃÙ Ã⁄U‹ÃÊ ∑§Ë ÁSÕÁà ßÊfl¬Íáʸ „Ù ¡Ê∞ªË–
Ÿ∑§ŒË ∑§Ê ‚¥∑§≈U ¬„‹ ‚ „Ë „Ò– ∞‚ ◊¥ •ÊÁÕ¸∑§
ªÁÃÁflÁœÿÙ¥ ∑§Ù •ÁÃÁ⁄UQ§ ¤Ê≈U∑§Ê
‹ªªÊ– •Ê¬ÍÁø ¬ˇÊ ’ÊÁœÃ „ÙªÊ,
¬Á⁄UáÊÊ◊SflM§¬ ◊„¥ªÊ߸ •ı⁄U ’…∏ªË–
◊„¥ªÊ߸ ’…∏Ÿ ‚ ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑‘§ Á‹∞
©œÊ⁄UË ‹ŸÊ ÷Ë ◊„¥ªÊ „Ù ¡Ê∞ªÊ–
¡’Á∑§ ©œÊ⁄UË ‹∑§⁄U •Áœ∑§ πø¸
∑§⁄UŸÊ ◊„¥ªÊ߸ ‚ ÁŸ¬≈UŸ ∑§Ê
‚⁄U∑§Ê⁄U ∑‘§ ¬Ê‚ ∞∑§ •„◊ ©¬Êÿ
„Ò–
◊„¥ªÊ߸ •¬Ÿ •Ê¬ ◊¥ ◊„Ê◊Ê⁄UË
Ÿ ’Ÿ ¡Ê∞, ß‚‚ ¬„‹ ß‚ ⁄UÙ∑§Ÿ
∑‘§ ∑§Œ◊ ©ΔÊŸ „Ë „Ù¥ª– Á»§‹„Ê‹
ß‚ ÁŒ‡ÊÊ ◊¥ ∑§Ù߸ ΔÙ‚ ¬„‹ Ÿ„Ë¥
ÁŒπÊ߸ Œ ⁄U„Ë „Ò– ◊„¥ªÊ߸ ¬⁄U
ÁŸÿ¥òÊáÊ ∑‘§ ◊Ù≈U Ãı⁄U ¬⁄U ŒÙ ©¬Êÿ „Ò¥– ◊ıÁŒ˝∑§ •ı⁄U
⁄UÊ¡∑§Ù·Ëÿ– ◊ıÁŒ˝∑§ ©¬Êÿ ∑‘§ Äà •Ê⁄U’Ë•Êß
’Ê¡Ê⁄U ‚ Ã⁄U‹ÃÊ πË¥ø ∑§⁄U ◊Ê¥ª ÉÊ≈UÊŸ ∑§Ë
∑§ÙÁ‡Ê‡Ê ∑§⁄UÃÊ „Ò– ⁄UÊ¡∑§Ù·Ëÿ ©¬Êÿ ◊¥ ÷Ë
‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§⁄U ’…∏Ê ∑§⁄U ◊Ê¥ª ÉÊ≈UÊŸ ∑§Ë ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê
∑§⁄UÃË „Ò– ‹Á∑§Ÿ ◊ı¡ÍŒÊ ¬Á⁄UÁSÕÁà ◊Ê¥ª ÉÊ≈UÊŸ ∑§Ë
•ŸÈ◊Áà Ÿ„Ë¥ ŒÃË, ÄUÿÙ¥Á∑§ ’Ê¡Ê⁄U ◊¥ ◊Ê¥ª ¬„‹
‚ „Ë ‹È…∏∑§Ë „È߸ „Ò– „Ê¥, ‚⁄U∑§Ê⁄U ©Ÿ •⁄U’¬ÁÃÿÙ¥
¬⁄U Áfl‡Ê· ∑§⁄U ‹ªÊ ‚∑§ÃË „Ò, Á¡Ÿ∑§Ë ‚¥¬ÁûÊ
∑§Ù⁄UÙŸÊ ∑§Ê‹ ∑‘§ Œı⁄UÊŸ •¬˝Ò‹ wÆwÆ ‚ ¡È‹Ê߸
wÆwÆ Ã∑§ ¬Ò¥ÃË‚ »§Ë‚Œ ’…∏ ªß¸ „Ò– ß‚∑‘§
•‹ÊflÊ •Êfl‡ÿ∑§ ©¬÷ÙQ§Ê flSÃÈ•Ù¥ ∑‘§ •ÊÿÊÃ
¬⁄U ‡ÊÈÀ∑§ ÉÊ≈UÊ∞ ¡Ê ‚∑§Ã „Ò¥ •ı⁄U ∞‚Ë flSÃÈ•Ù¥
∑‘§ ÁŸÿʸà ¬⁄U ⁄UÙ∑§ ÷Ë ‹ªÊ߸ ¡Ê ‚∑§ÃË „Ò–
◊„¥ªÊ߸ ∑§◊ ∑§⁄UŸ ∑‘§ Á‹∞ Ã‹ ∑§Ë ∑§Ë◊Ã¥ „⁄U
„Ê‹ ◊¥ ÉÊ≈UÊŸË „Ù¥ªË– ‚⁄U∑§Ê⁄U ©à¬ÊŒ ‡ÊÈÀ∑§ ∑‘§ ©‚
Á„S‚ ∑§Ù •Ê‚ÊŸË ‚ flʬ‚ ‹ ‚∑§ÃË „Ò, Á¡‚
∑§Ù⁄UÙŸÊ ∑§Ê‹ ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ’…∏ÊÿÊ ªÿÊ ÕÊ– ◊Ê¥ª Ÿ
„ÙŸ ∑‘§ ∑§Ê⁄UáÊ •¥Ã⁄U⁄UÊC˛Ëÿ ’Ê¡Ê⁄U ◊¥ ∑§ëø Ã‹
∑§Ë ∑§Ë◊à ◊¥ •Ê߸ ÷Ê⁄UË Áª⁄UÊfl≈U ∑§Ê ‹Ê÷ •Ê◊
©¬÷ÙQ§Ê•Ù¥ ∑§Ù Ÿ Á◊‹ ¡Ê∞, ß‚∑‘§ Á‹∞ ‚⁄U∑§Ê⁄U

ÎéçÙØæ ×ðÚÔU ¥æ»ð- Üô» ÖèǸ Ùãè´, ÁèßÙ ãñ´
¥çÙÜ ç˜æßðÎè
‹Ùª ÿÊŸË πÊÁ‹‚ ◊ŸÈcÿ– ‹Ùª
ÿÊŸË Á¡Ÿ∑§Ë ÁflÁ‡ÊC ÿÊ •‹ª
¬„øÊŸ Ÿ„Ë¥– ‹Ùª ÷Ë«∏ Ÿ„Ë¥, ¡ËflŸ
∑§Ë ¬„øÊŸ „ÙÃ „Ò¥– ‹ÙªÙ¥ ‚ ∑§È¿
Á¿¬Ê Ÿ„Ë¥ „ÙÃÊ– fl ‚’ ¡ÊŸÃ-◊ÊŸÃ
•ı⁄U ¬„øÊŸÃ „Ò¥– ŒÈÁŸÿÊ ÷⁄U ◊¥ ‹Ùª
•¬ŸË ‚èÿÃÊ ∑§Ù ¡ÊŸÃ •ı⁄U ◊ÊŸÃ
„Ò¥– ‹ÙªÙ¥ ∑§Ù ‹ÙªÙ¥ ∑‘§ ‚ÊÕ ⁄U„Ÿ,
πÊŸ-¬ËŸ, ©ΔŸ-’ÒΔŸ, ªÊŸ, ’ÁÃÿÊŸ
◊¥ ¡ËŸ ∑§Ê ¡Ù •ÊŸ¥Œ •ÊÃÊ „Ò¥, fl„
◊ŸÈcÿ ∑§Ë Á¡¥ŒªË ∑§Ë ‚’‚ ’«∏Ë
Œı‹Ã „Ò– ◊ŸÈcÿ ÿÊŸË ¡ËflŸ ∑§Ë ’Í¥Œ,
¡ËflŸ ∑§Ê ◊„ʂʪ⁄U– ¡ËflŸ-◊ÎàÿÈ ∑§Ê
•¥Ã„ËŸ ∑˝§◊ „Ò ◊ŸÈcÿ– ‹Ùª ÿÊŸË
¡ËflŸ– ÁŸ⁄U¥Ã⁄U ªÁÇÊË‹ÃÊ „Ë ‹ÙªÙ¥
∑§Ë ¡ËflŸË ‡ÊÁQ§ „Ò– ‹Ùª ¡ËflŸ ∑§Ê
ªÈáÊÊ-÷ʪ ÿÊ ¡Ù«∏-ÉÊ≈UÊfl Ÿ„Ë¥ ∑§⁄UÃ,
‚„¡ ⁄U„Ã „Ò¥– ¡Ò‚ ¡‹ „◊‡ÊÊ Ã⁄U‹
⁄U„ÃÊ „Ò, ‹Ùª ÷Ë „◊‡ÊÊ ‚⁄U‹ ⁄U„Ã „Ò¥–
‹Ùª Á∑§‚Ë ‚ Ÿ ÃÙ «⁄UÃ •ı⁄U Ÿ
„Ë Á∑§‚Ë ∑§Ù «⁄UÊÃ „Ò¥, Á»§⁄U ÷Ë ◊ŸÈcÿ
¬⁄U ‹ÙªÙ¥ ∑§Ê «⁄U ’ŸÊ ⁄U„ÃÊ „Ò– ÿ„
∑§M§¥ªÊÖ fl„ ∑§M§¥ªÊ ÃÙ ‹Ùª ÄUÿÊ
∑§„¥ª! ‹ÙªÙ¥ ∑§Ë øÈå¬Ë „Ù ÿÊ „ÑÊ,
ŒÙŸÙ¥ „Ë ◊ŸÈcÿ ∑§Ù ’¥œŸ ◊¥ «Ê‹ ŒÃ
„Ò¥– ‹ÙªÙ¥ ‚ ∑§≈U ∑§⁄U ◊ŸÈcÿ ⁄U„ ¡ÊÃÊ
„Ò¥ ÁŸ¬≈U •∑‘§‹Ê– ‹Ùª ¡’ ÷Ë«∏ ’Ÿ
¡ÊÃ „Ò¥ ÃÙ ÷«∏-øÊ‹ ø‹Ÿ ‹ªÃ „Ò¥–
÷Ë«∏ ¡ÿ-¡ÿ∑§Ê⁄U ∑§⁄UŸ, ÃÊ‹Ë ’¡ÊŸ
ÿÊ ¬àÕ⁄U »‘§¥∑§Ÿ ∑§Ù Ãà¬⁄U ⁄U„ÃË „Ò–
÷Ë«∏ ∑§Ë ÷«∏-øÊ‹ ◊ŸÈcÿÃÊ ∑§Ë
◊ıÁ‹∑§ÃÊ ¬⁄U π«∏Ê ‚’‚ ’«∏Ê ‚flÊ‹
„Ò, Á¡‚∑§Ê ∑§Ù߸ ©ûÊ⁄U Ÿ Á∑§‚Ë ∑‘§
¬Ê‚ Ÿ„Ë¥ „Ò– ◊ŸÈcÿ ¡ËflŸ ÷⁄U •¬ŸË
¬„øÊŸ ’ŸÊŸ ◊¥ „Ë ‹ªÊÃÊ⁄U ©‹¤ÊÊ
⁄U„ÃÊ „Ò, ¬⁄U ¬„øÊŸ ’ŸÊŸ ∑‘§ ∑˝§◊ ◊¥
◊ŸÈcÿ „ÙŸ ∑§Ê •Õ¸ „Ë ÷Í‹ ¡ÊÃÊ „Ò–
‹Ùª ∑§÷Ë •¬ŸË ¬„øÊŸ ’ŸÊŸ ∑§Ë
∑§Ù߸ ∑§ÙÁ‡Ê‡Ê Ÿ„Ë¥ ∑§⁄UÃ– fl •¬Ÿ
‹Ùª „ÙŸ ∑§Ê •Õ¸ ÷Ë Ÿ„Ë¥ …Í¥…∏Ã– ‹Ùª
ß‚ œ⁄UÃË ¬⁄U •Ÿ¥Ã ‚◊ÿ ‚ ‹ÙªÙ¥
∑§Ë Ã⁄U„ „Ë ⁄U„Ã, ¡ËÃ •Ê∞ „Ò¥– ¡Ò‚
„flÊ „Ò ‚’ ∑§„Ë¥, ¬˝∑§Ê‡Ê „Ò, •¥œ⁄UÊ „Ò,
•Êª „Ò, ¡‹ ◊¥ ¬˝flÊ„ „Ò– ߟ◊¥ ‚
Á∑§‚Ë ∑§Ù ∑§Ù߸ ¡ÃŸ Ÿ„Ë¥ ∑§⁄UŸÊ „ÙÃÊ
•¬ŸË ¬„øÊŸ ’ŸÊŸ ∑‘§ Á‹∞– ÿ
•¬Ÿ •Ê¬ „Ë •¬ŸË ¬„øÊŸ „Ò¥–
◊ŸÈcÿ Ÿ •¬ŸË ¬ÎÕ∑§ ¬„øÊŸ
’ŸÊŸ ∑‘§ ¡ÃŸ ◊¥ •¬Ÿ ∑§Ù ‹ÙªÙ¥ ‚
•‹ª ◊ÊŸ Á‹ÿÊ „Ò– ß‚ËÁ‹∞
•Áœ∑§Ã⁄U ◊ŸÈcÿ •¬Ÿ •Ê¬ ∑§Ù ‹ÙªÙ¥
‚ •‹ª ‚◊¤ÊŸ ‹ªÃ „Ò¥ •ı⁄U ¡ËflŸ
÷⁄U •¬Ÿ •Ê¬∑§Ù ‚◊¤ÊŸ ∑‘§ ’¡Êÿ,
•¬ŸÊ ¬Í⁄UÊ ¡ËflŸ ‹ÙªÙ¥ ∑§Ù ‚◊¤ÊÊŸ,
‚ÈœÊ⁄UŸ ◊¥ ‹ªÊÃ Õ∑§ ¡ÊÃ „Ò¥– ◊ŸÈcÿ
‹ÙªÙ¥ ‚ ∞∑§Ê∑§Ê⁄U ÷Ë Ÿ„Ë¥ „Ù ¬ÊÃÊ–
©‚∑§Ê ôÊÊŸ ‹ÙªÙ¥ ∑‘§ Á‹∞ •ôÊÊŸ „Ë
⁄U„Ê– ‹ÙªÙ¥ ∑§Ê ôÊÊŸ ‚ŸÊß „Ò– ôÊÊŸ
∑§Ê ÷Ù¡Ÿ ¬ÊŸË ËʇÊÃ ⁄U„ŸÊ ¡ËflŸ
∑§Ê •¥Ã„ËŸ ∑˝§◊ „Ò– ◊ŸÈcÿ ∑§Ù
‚◊¤ÊŸÊ øÊÁ„∞ Á∑§ •Ê¡ Ã∑§ Ÿ ¡ÊŸ
Á∑§ÃŸ ◊ŸÈcÿ ß‚ ‹Ùª‚ʪ⁄U ∑§Ê •¥‡Ê
’Ÿ– •¬Ÿ ¬ÎÕ∑§ •ÁSÃàfl ∑§Ù ¡ÊŸŸÊ
ÿÊ …Í¥…∏ŸÊ flÒ‚Ê „Ë „Ò, ¡Ò‚Ê ’Í¥Œ ∑§Ê
‚ʪ⁄U ‚ •‹ª „Ù ¡ÊŸÊ– ’Í¥Œ ∑§Ê
¬ÎÕ∑§ •ÁSÃàfl ˇÊÁáÊ∑§ „Ò– ’Í¥Œ ¡’
‚ʪ⁄U ◊¥ Áfl‹ËŸ „Ù ¡ÊÃË „Ò ÃÙ ‚ʪ⁄U
∑§Ë ‡ÊÁQ§ ’Í¥Œ ◊¥ Áfl‹ËŸ „Ù ¡ÊÃË „Ò–
◊ŸÈcÿ ÷Ë •¬Ÿ •Ê¬ ∑§Ù ¡’ ‹ÙªÙ¥
‚ ∞∑§Ê∑§Ê⁄U ∑§⁄U ‹ÃÊ „Ò, Ã’ ◊⁄U-Ã⁄U
∑‘§ ‚Ê⁄U ÷Êfl •ı⁄U ¡ËflŸ ∑‘§ ‚Ê⁄U
•÷Êfl „Ë ‹Ùª‚ʪ⁄U ◊¥ Áfl‹ËŸ „Ù
¡ÊÃ „Ò¥–
‹ÙªÙ¥ ∑§Ê ¡ËflŸ ÁŸ⁄U¥Ã⁄U ©ÃÊ⁄U-
ø…∏Êfl flÊ‹Ê ∞∑§Œ◊ ◊„ʂʪ⁄U ∑§Ë
Ã⁄U„ „Ò– ‹ªÊÃÊ⁄U Á„‹Ù⁄U¥ ‹ÃÊ
„È•Ê–‹Ùª ‚’∑§Ù „⁄U ¬Á⁄UÁSÕÁà ◊¥
ÁŸ÷Ê ‹Ã „Ò¥, ∑§÷Ë Á∑§‚Ë ∑§Ù Ÿ ÃÙ
©¬ÁˇÊà ∑§⁄UÃ „Ò¥ Ÿ „Ë¥ Á∑§‚Ë ‚ •¬ˇÊÊ
∑§⁄UÃ „Ò¥– ß‚ ◊Ê◊‹ ◊¥ œ⁄UÃË ∑‘§
‚ëø ’≈U „Ò¥– ‚’∑§Ù ‚„Ã ÷Ë „Ò¥ •ı⁄U
‚’∑§Ù ¬Ê‹Ã ÷Ë „Ò¥– œ⁄UÃË ‹ÙªÙ¥ ∑§Ê
ÉÊ⁄U „Ò– ∞‚Ê ÉÊ⁄U ¡Ù ‚÷Ë ¡Ëfl ∑§Ê
’‚⁄UÊ „Ò– ß‚ ¡Ëfl¥Ã ©¬‹Áéœ ∑‘§ ’ÊŒ
◊ŸÈcÿ ∑§Ë ‚◊ÍøË ‚Ùø, ¡ËflŸ •ı⁄U
øÊ„ŸÊ œ⁄UÃË ∑‘§ ¡ËflŸ ‚ ∞∑§M§¬
„Ù∑§⁄U ¡ËŸ ∑§Ë „Ë „ÙŸË øÊÁ„∞– ¬⁄U
◊ŸÈcÿ ∑§Ë Á„ê◊à ŒÁπ∞– fl„ œ⁄UÃË
∑‘§ ¡ËflŸ ‚ ¬˝ÁÃS¬œÊ¸ ∑§⁄UŸÊ øÊ„ÃÊ
„Ò– ¡’Á∑§ ◊ŸÈcÿ ‚ ßÃ⁄U •ãÿ ¡Ëfl-
¡¥ÃÈ •ı⁄U flŸS¬Áà ¡ªÃ ∞∑§ ŒÍ‚⁄U ∑‘§
Á‹∞ ÷Ù¡Ÿ oÎ¥π‹Ê ∑§Ë Ã⁄U„ œ⁄UÃË
¬⁄U ¡ËflŸ ∑‘§ ∑˝§◊ ∑§Ù ’ŸÊ∞ ⁄UπÃ „Ò¥–
◊ŸÈcÿ ∑§Ë ∞∑§ ‚◊¤Ê ÿ„ ÷Ë „Ò
Á∑§ œ⁄UÃË ¬⁄U fl„Ë ‚fl¸üÊD „Ò– ß‚Ë ‚
•Áœ∑§Ã⁄U ◊ŸÈcÿ œ⁄UÃË ¬⁄U ‚◊ª˝
¡ËflŸ ‚ ¬Ê⁄US¬Á⁄U∑§ ‚„¡ËflŸ Ÿ„Ë¥
∑§⁄U ¬ÊÃ– œ⁄UÃË ¬⁄U ◊ŸÈcÿ ∑‘§ ¡ËflŸ
◊¥ ¬˝Ê∑§ÎÁÃ∑§ ‚„¡ÃÊ •ı⁄U ‚◊÷Êfl ∑§Ë
¡ª„ ◊⁄U-Ã⁄U ∑§Ë ÷Œ◊Í‹∑§
¡ËflŸ‡ÊÒ‹Ë ’…∏ ⁄U„Ë „Ò– ¡’Á∑§ ◊ŸÈcÿ
∑§Ë ÃÊ∑§Ã ¬⁄US¬⁄U ¬˝Ê∑§ÎÁÃ∑§ ‚⁄U‹
‹Ù∑§ ¡ËflŸ ◊¥ „Ò– ‹ÙªÙ¥ ∑§Ë ‚„¡
¡Ëfl¥ÃÃÊ Ÿ „Ë ‡ÊÈM§ ‚ ß‚ œ⁄UÃË ∑§Ù
•‚¥Åÿ ¡ËflÙ¥ ∑§Ê ¬˝Ê∑§ÎÁÃ∑§ ÉÊ⁄U ’ŸÊ
⁄UπÊ „Ò •ı⁄U •Ÿ¥Ã ∑§Ê‹ Ã∑§ ÿ„ ß‚Ë
M§¬ ◊¥ ’ŸÊ ÷Ë ⁄U„ªÊ– ÿ„ „◊Ê⁄UË
•Ÿ¥Ã ¡ËflŸ oÎ¥π‹Ê ∑§Ë ¬⁄US¬⁄U
¬˝Ê∑§ÎÁÃ∑§ ‚◊¤Ê „Ò– ◊ŸÈcÿ ∑§Ë ÁŒÄ∑§Ã
ÿ„ „Ò Á∑§ fl„ πÊÁ‹‚ ◊ŸÈcÿ ∑§Ë Ã⁄U„
Ÿ„Ë¥ ¡Ë ‚∑§ÃÊ– ‹Ùª ∑§÷Ë ∞∑§Ê∑§Ë
¡ËflŸ Ÿ„Ë¥ øÊ„Ã– ‹ÙªÙ¥ ∑§Ë ¡ËflŸË
‡ÊÁQ§ „Ë ‚÷Ë ∑‘§ ‚ÊÕ ¬⁄US¬⁄U
‚„¡ËflŸ „Ò– ‹Ùª •∑‘§‹ ∑§È¿ Ÿ„Ë¥
∑§⁄UÃ •ı⁄U •∑‘§‹ ∑‘§ Á‹∞ ∑§È¿ Ÿ„Ë¥
øÊ„Ã– ÿ„Ë fl„ ‚ŸÊß ¡ËflŸ ∑˝§◊
„Ò¥ ¡Ù ‹ÙªÙ¥ ∑§Ù „◊‡ÊÊ •÷ÍìÍfl¸ ’ŸÊ∞
⁄UπÃÊ „Ò •ı⁄U •¬Ÿ •Ê¬ ∑§Ù ‚fl¸üÊD
¡Ëfl ◊ÊŸŸ flÊ‹Ê ∞∑§Ê∑§Ë ¡ËflŸ ∑§Ê
„Ê◊Ë ◊ŸÈcÿ •ÄU‚⁄U ¡ËÃ ¡Ë „Ë
÷ÍìÍfl¸ „Ù ¡ÊÃÊ „Ò– ¡ËflŸ ∑§Ë
∑§Ù⁄UÙŸÊ ∑‘§ ∑§Ê⁄UáÊ Á¬¿‹ ∞∑§ «…∏ ‚Ê‹
◊¥ „◊Ê⁄UÊ ¡ËflŸ ¬Í⁄UË Ã⁄U„ ’Œ‹ ªÿÊ „Ò– S∑§Í‹
•ı⁄U ∑§ÊÚ‹¡ ◊¥ ¬…∏Ÿ flÊ‹ ÁfllÊÁÕ¸ÿÙ¥ ∑§Ë
ÁŒŸøÿʸ •ı⁄U ÿ„Ê¥ Ã∑§ Á∑§ ©Ÿ∑§Ë ‚Ùø ∑§Ù
÷Ë ß‚ ◊Ê„ı‹ Ÿ ¬˝÷ÊÁflà Á∑§ÿÊ „Ò– ∞∑§
•ŸøÊ„Ê ÃŸÊfl „⁄U ‚◊ÿ ©Ÿ∑‘§ ◊ÁSÃc∑§ ◊¥
√ÿÊ# „Ò– Ÿ ¬…∏Ê߸ ΔË∑§ ‚ „Ù ⁄U„Ë „Ò •ı⁄U Ÿ „Ë
¬˝ÁÃÿÙªË ¬⁄UˡÊÊ∞¥– „Ê‹ „Ë ◊¥ ‚⁄U∑§Ê⁄U Ÿ
’Ê⁄U„flË¥ ’Ù«¸ ∑‘§ ‚÷Ë ÁfllÊÁÕ¸ÿÙ¥ ∑§Ù ¬˝ÙÛÊÃ
∑§⁄UŸ ∑§Ê ÁŸáʸÿ Á‹ÿÊ– ß‚ ÁŸáʸÿ ∑§Ê ‚÷Ë
Ÿ Sflʪà Á∑§ÿÊ, ‹Á∑§Ÿ ¡’ ¬⁄UˡÊÊ ¬Á⁄UáÊÊ◊
∑§Ê »§ÊÚ◊͸‹Ê ÁŸœÊ¸Á⁄Uà Á∑§ÿÊ ªÿÊ Ã’ ßÊfl
∑§Ê ∞∑§ •ı⁄U ◊ÈgÊ π«∏Ê „Ù ªÿÊ– ÁfllÊÕ˸ •ı⁄U
©Ÿ∑‘§ •Á÷÷Êfl∑§ ¬⁄UˡÊÊ ¬Á⁄UáÊÊ◊ ∑‘§ »§ÊÚ◊͸‹
∑§Ù ‹∑§⁄U ßÊfl ◊¥ „Ò¥– Á∑§‚Ë ∑§Ù Œ‚flË¥
¬⁄UˡÊÊ ∑§Ê ¬˝ÁÇÊà •Áœ∑§ ‹ª ⁄U„Ê „Ò ÃÙ ∑§Ù߸
ÇÿÊ⁄U„flË¥ ∑§Ê ¬˝ÁÇÊà •Áœ∑§ ’ÃÊ ⁄U„Ê „Ò–
Á∑§‚Ë ∑§Ù ’Ê⁄U„flË¥ ¬˝Ë-’Ù«¸ ¬⁄UˡÊÊ ∑§Ù •Áœ∑§
¬˝ÁÇÊà ÁŒ∞ ¡ÊŸ ‚ ‚◊SÿÊ „Ò– ‚’∑§Ë ⁄UÊÿ
•‹ª-•‹ª „Ò¥, ‹Á∑§Ÿ Áø¥ÃÊ ∑§Ê ∑§Ê⁄UáÊ ∞∑§
„Ë „Ò– Œ⁄U•‚‹, ÿ„ »§Ê◊͸‹Ê ‚÷Ë ÁfllÊÁÕ¸ÿÙ¥
∑‘§ Á‹∞ ∞∑§ ‚◊ÊŸ „Ò– ¬˝ÁÇÊà •ª⁄U ∑§◊
⁄U„ÃÊ „Ò ÃÙ ‚÷Ë ∑§Ê ⁄U„ªÊ– Á»§⁄U ∑§Ù߸ ◊Á⁄U≈U
ÿÊŸË ◊œÊ ‚ÍøË ß‚ ’Ê⁄U Ÿ„Ë¥ ’Ÿ ⁄U„Ë „Ò ÃÙ
πÈŒ ∑§Ù ¬⁄U‡ÊÊŸ ∑§⁄UŸ flÊ‹Ë ß‚ fl¡„ ∑§Ù
•Ê¥ŒÙ‹Ÿ ∑§Ë ⁄UÊ„
Á∑§‚ÊŸÙ¥ Ÿ •’ ∑§ÎÁ· ∑§ÊŸÍŸÙ¥ ∑‘§ Áπ‹Ê»§
Á¬¿‹ ‚Êà ◊„ËŸ ‚ íÿÊŒÊ ‚ ø‹ ⁄U„ •¬Ÿ
•Ê¥ŒÙ‹Ÿ ∑§Ù •ı⁄U Ã¡ ∑§⁄U ÁŒÿÊ „Ò– ÃÊ¡Ê
π’⁄U ∑‘§ ◊ÈÃÊÁ’∑§ fl •’ ‚¥‚Œ ∑‘§ ◊ÊŸ‚ÍŸ
‚òÊ ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ‚¥‚Œ ∑‘§ ’Ê„⁄U ¬˝Œ‡Ê¸Ÿ ∑§⁄U¥ª–
¡ÊÁ„⁄U „Ò, ߟ ¬˝Œ‡Ê¸ŸÙ¥ ‚ Á∑§‚ÊŸ •’ Œ‡Ê ∑§Ê
äÿÊŸ Á»§⁄U ‚ •Ê¥ŒÙ‹Ÿ ∑§Ë •Ù⁄U ‹ÊŸÊ øÊ„Ã
„Ò¥– ‹Á∑§Ÿ ‚flÊ‹ ÿ„ „Ò Á∑§ Á∑§‚ÊŸ •Ê¥ŒÙ‹Ÿ
∑§’ Ã∑§ ø‹ªÊ– ÿ„ Áø¥ÃÊ ∑§Ë ’Êà „Ò– ß‚
•Ê¥ŒÙ‹Ÿ ∑§Ù ‚Êà ◊„ËŸÙ¥ ‚ •Áœ∑§ ‚◊ÿ „Ù
øÈ∑§Ê „Ò– •÷Ë Ã∑§ ‚⁄U∑§Ê⁄U ÿÊ Á∑§‚ÊŸÙ¥ ∑§Ë
•Ù⁄U ‚ ∑§Ù߸ ΔÙ‚ ¬„‹ ÿÊ ‚∑§Ê⁄UÊà◊∑§
¬Á⁄UáÊÊ◊ Ÿ„Ë¥ ŒπÊ ªÿÊ „Ò– „Ê‹Ê¥Á∑§ ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§Ê
ŒÊflÊ „Ò Á∑§ ∑§ÎÁ· ∑§ÊŸÍŸ ¬Í⁄UË Ã⁄U„ ‚ Á∑§‚ÊŸÙ¥
∑‘§ Á„à ◊¥ „Ò, ◊ª⁄U Á∑§‚ÊŸ ‚⁄U∑§Ê⁄U ¬⁄U ÷⁄UÙ‚Ê
Ÿ„Ë¥ ∑§⁄U ⁄U„ „Ò¥– ß‚ ‚◊SÿÊ ∑§Ê ‚◊ʜʟ ÿ„
„Ò Á∑§ ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§Ù ∑§ÎÁ· ∑§ÊŸÍŸÙ¥ ∑§Ù ÁŸ⁄USÃ
∑§⁄U∑‘§ ∞◊∞‚¬Ë ∑§Ë ¬˝áÊÊ‹Ë ∑§Ë SÕʬŸÊ ∑§Ë
ÉÊÙ·áÊÊ ∑§⁄U, ÃÊÁ∑§ Á∑§‚ÊŸÙ¥ ∑§Ù ‚⁄U∑§Ê⁄U ¬⁄U
÷⁄UÙ‚Ê ∑§Êÿ◊ „Ù ‚∑‘§– Á∑§‚ÊŸÙ¥ ∑§Ê •Ê¥ŒÙ‹Ÿ
Á¡ÃŸÊ ‹¥’Ê ø‹ªÊ, ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑‘§ Á‹∞ ©ÃŸË „Ë
◊ÈÁ‡∑§‹¥ π«∏Ë „Ù¥ªË–
ßÊfl ∑‘§ ’¡Êÿ
ÁŒ◊ʪ ‚ ÁŸ∑§Ê‹ ŒŸÊ øÊÁ„∞– ŒÍ‚⁄U, ‚÷Ë
ÁfllÊÁÕ¸ÿÙ¥ ∑§Ù ¬⁄UˡÊÊ ¬Á⁄UáÊÊ◊ ‚ÈœÊ⁄UŸ ∑§Ê
∞∑§ •fl‚⁄U ÷Áflcÿ ◊¥ ÁŒÿÊ ¡Ê∞ªÊ– ©‚
•fl‚⁄U ∑§Ê ©¬ÿÙª ∑§⁄U∑‘§ fl„ •¬ŸË ‚Ê◊Õ¸˜ÿ
∑‘§ •ŸÈ‚Ê⁄U ¬˝Œ‡Ê¸Ÿ ∑§⁄U∑‘§ •¬ŸÊ ¬˝ÁÇÊÃ
‚ÈœÊ⁄U ‚∑§Ã „Ò¥– ‚ÊÕ „Ë ‚÷Ë •ë¿ ∑§ÊÚ‹¡
•ı⁄U ÁflEÁfllÊ‹ÿ ¬˝fl‡Ê ¬⁄UˡÊÊ ∑‘§ •ÊœÊ⁄U ¬⁄U
„Ë ¬˝fl‡Ê ŒÃ „Ò¥–
ß‚ ’Ê⁄U ‚÷Ë ∑§Ù ß‚ ÁŸÿ◊ ∑§Ê ¬Ê‹Ÿ
∑§⁄UŸÊ „Ò– ’„Ã⁄U „ÙªÊ Á∑§ ÁfllÊÕ˸ •¥∑§Ù¥ ∑‘§
ªÁáÊà ‚ ’Ê„⁄U ÁŸ∑§‹ ∑§⁄U ¬˝ÁÃÿÙªË ¬⁄UˡÊÊ•Ù¥
∑§Ë ÃÒÿÊ⁄UË ¡Ê⁄UË ⁄Uπ¥ •ı⁄U ¬˝fl‡Ê ¬⁄UˡÊÊ ∑§Ë
ÃÒÿÊ⁄UË ∑§⁄U¥– ∑§È¿ Œ‡ÊÙ¥ Ÿ ∑§Ù⁄UÙŸÊ ∑‘§ ∑§Ê⁄UáÊ
¡Ë⁄UÙ ‚òÊ ÷Ë ÉÊÙÁ·Ã Á∑§ÿÊ „Ò– ÿ„ ÷Ë ∞∑§
‚∑§Ê⁄UÊà◊∑§ ∑§Œ◊ „Ò Á∑§ „◊Ê⁄U Œ‡Ê ◊ ∞‚Ê
ÓâæçÁÎ ×ã×êÎ àæð¹,
Ææ‡æð, ×ãæÚUæCý
緤ⷤæ çßÂÿæ
Á¡‚Ÿ ÷Ë ⁄UÊ¡ŸËÁÃ∑§ ¬Ê≈U˸ ∑§Ù ÁŸ¡Ë
‚¥¬ÁûÊ ‚◊¤ÊÊ, ‚◊¤ÊŸ ∑‘§ Á‹∞ •fl‚⁄U ÁŒÿÊ
ÿÊ ŒÙ·Ù¥ ∑§Ù ’ÃÊŸ ∑‘§ ’¡Êÿ øÊ≈UÈ∑§ÊÁ⁄UÃÊ ∑§Ë
„Ò, ©Ÿ ¬ÊÁ≈U¸ÿÙ¥ ∑‘§ ≈UÈ∑§«∏ „È∞ ÿÊ •‚¥ÃÈC ‹Ùª
ŒÍ‚⁄U Œ‹ ◊¥ ø‹ ª∞ •ı⁄U ¡Ê ÷Ë ⁄U„ „Ò¥– Ÿ
∑§È¿ ’Ÿ ¬«∏Ê ÃÙ πÈŒ „Ë Œ‹ ∑§Ê ªΔŸ ∑§⁄U
Á‹ÿÊ •ı⁄U ˇÊòÊËÿ ÿÊ ¬˝ÊŒÁ‡Ê∑§ Œ‹ Ã∑§ Á‚◊≈U
ª∞– ÁSÕÁà ÿ„ „Ò Á∑§ ªÈ≈U’Ê¡Ë ◊¥ ∑§Ê¥ª˝‚ ◊äÿ
¬˝Œ‡Ê ∑§Ë ‚ûÊÊ ‚ „ÊÕ œÙÿÊ ÃÙ •ãÿ ¬˝Œ‡Ê ◊¥
÷Ë ¡Ê⁄UË π≈U¬≈U ‚ ŸÒÿÊ ∑‘§ ÁπflÒÿÊ Áø¥ÁÃà „Ò¥–
¡M§⁄Uà „Ò Ÿ ∑‘§fl‹ ŸÒÿÊ ∑‘§ ŸflËŸË∑§⁄UáÊ ∑§Ë,
’ÁÀ∑§ ÁπflÒÿÊ ∑§Ë ÷Ë, ¡Ù ¬Ê≈U˸ ∑§Ù •¬ŸË
‚¥¬ÁûÊ ◊ÊŸŸ flÊ‹Ù¥ ‚ ◊È∑§Ê’‹Ê ∑§⁄UŸ ◊¥ ŒˇÊ
÷Ë „Ù– Á’π⁄U Áfl¬ˇÊ ‚ ©’ øÈ∑§Ë ¡ŸÃÊ ∑§Ë
◊Ê¥ª „Ò Áfl¬ˇÊ ÷Ë ‹Ë∑§ ‚ „≈U •ı⁄U
‹Ù∑§ÃÊ¥ÁòÊ∑§ M§¬ ◊¥ ‚‡ÊQ§ ’Ÿ–
ÓÕè°Ü àæ×æü ҥ緤´¿ÙÓ,
©’ÁñÙ, ×Âý
Ÿ„Ë¥ „ÙŸ ‚ ÁfllÊÁÕ¸ÿÙ¥ ∑§Ê ∞∑§
‚Ê‹ √ÿÕ¸ Ÿ„Ë¥ „È•Ê „Ò– ßÊfl ∑§Ê
∞∑§ •ı⁄U ∑§Ê⁄UáÊ „Ò– ß‚ ‚Ê‹
‡ÊÈL§•Êà ‚ „Ë •ÊÚŸ‹Êߟ ∑§ˇÊÊ•Ù¥
∑§Ê ¬˝Ê⁄U¥÷ „ÙŸÊ– ÁfllÊÕ˸ •ı⁄U
•Á÷÷Êfl∑§ •ÊÚŸ‹Êߟ Á‡ÊˇÊáÊ ‚
πÈ‡Ê Ÿ„Ë¥ „Ò¥– Á‡ÊˇÊ∑§ ÷Ë πÈ‡Ê Ÿ„Ë¥
„Ò¥. ‹Á∑§Ÿ „◊Ê⁄U ‚Ê◊Ÿ ŒÍ‚⁄UÊ ∑§Ù߸
Áfl∑§À¬ •÷Ë Ÿ„Ë¥ „Ò– äÿÊŸ ‚
ŒπÊ ¡Ê∞ ÃÙ ¡ËflŸ ◊¥ •Ê߸ ߟ
¬⁄U‡ÊÊÁŸÿÙ¥ ∑§Ê ∑§Ê⁄UáÊ •ı⁄U ÁŸflÊ⁄UáÊ „◊Ê⁄U ¬Ê‚
„Ë „Ò– •Êfl‡ÿ∑§ÃÊ „Ò ÃŸÊfl◊ÈQ§ „Ù∑§⁄U
¬⁄U‡ÊÊÁŸÿÙ¥ ∑§Ê „‹ πÙ¡Ÿ ∑§Ë– ÿ„Ë fl„
‚◊ÿ „Ò ¡’ ÁfllÊÁÕ¸ÿÙ¥ ∑§Ù •¬Ÿ ÷Áflcÿ ∑§Ë
ÿÙ¡ŸÊ ’ŸÊŸ ∑§Ê ∑§Ê◊ ∑§⁄UŸÊ „Ò– •¬Ÿ ‚¬ŸÙ¥
∑‘§ ∑Ò§Á⁄Uÿ⁄U ∑‘§ Áfl·ÿ ◊¥ ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ¬˝Ê# ∑§⁄UŸË
„Ò– ÁflÁ÷ÛÊ ‚¥SÕÊŸÙ¥ mÊ⁄UÊ •ÊÚŸ‹Êߟ ¬˝Á‡ÊˇÊÈ
∑§Êÿ¸∑˝§◊ ÷Ë ø‹Ê∞ ¡Ê ⁄U„ „Ò¥– ߟ◊¥ ÷ʪ
‹∑§⁄U •¬ŸË ˇÊ◊ÃÊ•Ù¥ ∑§Ù ÁŸπÊ⁄UŸ ∑§Ê ‚◊ÿ
„Ò– ¡Ù ÁfllÊÕ˸ ¬⁄U»§ÊÚÁ◊¥¸ª •Ê≈U¸˜‚ ◊¥ ∑Ò§Á⁄Uÿ⁄U
’ŸÊŸ ∑‘§ ßë¿È∑§ „Ò¥ fl ߟ ‚÷Ë ÁflœÊ•Ù¥ ∑§Ù
•ÊÚŸ‹Êߟ ‚Ëπ ‚∑§Ã „Ò¥–
Ó¥¿üÙæ ˆØæ»è,
ÁôÏÂéÚU, ÚUæÁSÍæÙ
Âý‡æØ ÂýßæãU
×ðÚUè ç·¤S×Ì ×éÛæâð ãè
´»æ Üð ÂÚUðàææÙ ·¤ÚUð
·¤Öè çιæÌè Ùè¿æ ×éÛæ·¤ô
·¤Öè ¿É¸æ ¥â×æÙ ·¤ÚUð,
M¤Â ÕÎÜÌè Ù°-Ù° Áô
çιÜæ° ãñÚUæÙ ·¤ÚUð
¥æ´¹ ç׿ôÜè ¹ðÜð ÁæÌè
ÌçÙ·¤ Ùãè´ ¥çÖ×æÙ ·¤ÚUðÐ
§â·Ô¤ Ù¹ÚUô´ ·Ô¤ UØæ ·¤ãÙð
§Ù·Ô¤ ÕÜ âÕ Îæß ¿Üð
¿×·Ô¤ ÁæÌè ×ôÅUè ãô·¤ÚU
ÂÌÜè ÚUã çãØ ƒææß ·¤ÚUð,
·¤Öè çßÏæÌæ ·Ô¤ ãæÍô´ âð
â´ßÚUè ÁæÌè ãñ Öæç»Ù
·¤Öè çջǸ ÁãÚUèÜè ¥ÃßÜ
Áñâð ãô ƒææÌ·¤ Ùæç»ÙÐ
ÖæÚUÌè Öæ§üUÐ
 ⁄UÊ¡SÕÊŸ bhartibhai9@gmail.com ßèÚU-ßèÚUæ´»Ùæ
ÎñçÙ·¤ §üU-ÂðÂÚU
πë∏Ë
ÕéŠæßæÚU 14 ÁéÜæ§üU, 2021 3
Üæ¹æ ·¤è Ùæ´»Ü ·Ô¤ ÚUæ×çâ´ã ¹ÅUæ‡ææ Ùð
¥æÚU°°â w®v} ÂÚUèÿææ ×ð´ vx® ßè´ ÚUñ´·¤ ÁæÅU â×æÁ ·¤ô ·é¤M¤çÌØô´ âð ×éÌ ·¤ÚUæÙð ·¤æ ¥æÃãæÙ, ¥æÎüàæ
ß °×Õèâè ß»ü ×ð´ yth ÚUñ´·¤ ãæçâÜ ·¤è
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ
×æ߇ÇæÐ •Ê¡ ’ÈœflÊ⁄U ∑§Ù ªÊ¥fl ◊¥
ÁæÅU ×ãæâÖæ ·¤è ¥ôÚU âð ¿ÜæØæ ÁæØð»æ Áæ»M¤·¤Ìæ ¥çÖØæÙ
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ ◊¥òÊË ’Ë⁄U’‹ ◊Íá« Ÿ Áø¥ÃÊ ¡ÃÊ߸ Á∑§ ¬˝’Èh¡ŸÙ¥ Ÿ •¬Ÿ ÁfløÊ⁄U ⁄Uπ–
πȇÊË ∑§Ë ‹„⁄U ÕË ⁄UÊ◊Á‚¥„ π≈UÊáÊÊ Ÿ
•Ê⁄U∞∞‚ wÆv} ¬⁄UˡÊÊ ◊¥ vxÆ flË¥ ⁄UÒ¥∑§ Õè·¤æÙðÚU (¥ô× ÎñØæ)Ð ¡Ê≈U ‚◊Ê¡ •Ê¡ ‚◊Ê¡ ◊ ÁflflÊÁ„à Á⁄USÃ „ÙŸ ◊¥
fl ∞◊’Ë‚Ë flª¸ ◊¥ yth ⁄UÒ¥∑§ „ÊÁ‚‹ ◊¥ »Ò§‹Ë ∑§ÈM§ÁÃÿÙ¥ •ı⁄U ÿÈflÊ•Ù¥ ∑§Ù Ÿ‡ÊÊ ’„Èà ∑§ÁΔŸÊßÿÙ¥ ∑§Ê ‚Ê◊ŸÊ ∑§⁄UŸÊ ¬«∏ ÕèÁðÂè ÂýßQ¤æ ·¤è
∑§⁄U∑‘§ ªÊ¥fl ∑§Ê ªı⁄Ufl ’…ÊÿÊ flø◊ÊŸ ◊¥ ◊ÈQ§ ’ŸÊŸ ‚◊à ¬ÿʸfl⁄UáÊ ‚¥⁄UˇÊáÊ ∑‘§ ⁄U„Ê „Ò ©‚∑‘§ Á‹∞ ¡Ê≈U ‚◊Ê¡ ∑§Ù „⁄U çÅUŒÂ‡æè ÂÚU ÁÌæØæ ÚUôá
•Ê⁄U∞∞‚- wÆv{ ◊¥ øÿŸ „ÙŸ ∑‘§ ’ÊŒ ø‹Êÿ ¡ÊŸ flÊ‹ ⁄UÊC˛√ÿÊ¬Ë •Á÷ÿÊŸ ∑§Ë ∞∑§ Á¡‹ ◊¥ ◊ÒÁ⁄U¡ √ÿÙ⁄Uı πÙ‹Ÿ ∑§Ë
¡M§⁄Uà „Ò Á¡‚◊¥ ‚◊Ê¡ ∑‘§ ÁflflÊ„ ÿÙÇÿ •ÊŒ¸‡Ê ¡Ê≈U ◊„Ê‚÷Ê ∑§Êÿ¸∑§ÊÁ⁄UáÊË
Á¡‹Ê ‚◊Ê¡ ∑§ÀÿÊáÊ •Áœ∑§Ê⁄U ∑‘§ L§¬ ◊¥ M§¬⁄UπÊ ÃÒÿÊ⁄U ∑§⁄UŸ ∑‘§ Á‹ÿ ◊¥ª‹flÊ⁄U ∑§Ë Á◊Á≈U¥ª ◊¥ ⁄UÊ¡ŸÒÁÃ∑§ ◊ÈgÙ ¬⁄U ◊¥ÕŸ
◊ÊŸ‚⁄UÙfl⁄U ¡ÿ¬È⁄U ◊¥ ¬ŒSÕÊÁ¬Ã „Ò ß‚‚ ∑§Ù ÿ„Ê¥ ◊„Ê‚÷Ê ∑‘§ ⁄UÊC˛Ëÿ •äÿˇÊ ’ëø ’ÁëøÿÙ¥ fl ¬Á⁄UflÊ⁄U¡ŸÙ¥ ∑‘§
’ÊÿÙ«≈UÊ ‹∑§⁄U ∞∑§ å‹»§ÊÚ◊¸ ÃÒÿÊ⁄U Á∑§ÿÊ ∑‘§ Œı⁄UÊŸ ∑‘§ãŒ˝Ëÿ ◊¥òÊË ◊¥«‹ ◊¥ ¡Ê≈U
¬Ífl¸ ◊¥ ’Ë∞‚∞»§ ◊¥ •Á‚S≈U¥≈U ∑§◊Êã«¥≈U ¡ÿÁ∑§‡ÊŸ ÷Ê⁄UË ∑§Ë •äÿˇÊÃÊ ◊¥ „È߸
∑‘§ ¬Œ ¬⁄U ‚flÊ∞¥ ŒË ß‚‚ ¬„‹ •ÊΔ ¡Ê∞ Á¡‚‚ Á⁄U‡ÃÊ …Í¥…Ÿ∏ ◊¥ •Ê‚ÊŸË ⁄U„– ‚◊Ê¡ ∑§Ë •ŸŒπË ∑§⁄UŸ ÃÕÊ ’Ë¡¬Ë
Á◊Á≈U¥ª ◊¥ •Ÿ∑§ ◊ÈgÙ ¬⁄U ◊¥ÕŸ Á∑§ÿÊ ¬˝flQ§Ê ªı⁄Ufl ÷ÊÁ≈UÿÊ mÊ⁄UÊ ’ËÃ ÁŒŸÙ¥
‚Ê‹ Ã∑§ ÷Ê⁄UÃËÿ Ÿı‚ŸÊ ◊¥ •ÊÁ≈U¸Á»§‚⁄U ∑‘§ L§¬ ◊¥ ‚flÊ∞¥ ŒË ªÊ¥fl ◊¥ ªÿÊ– ◊„Ê‚÷Ê ∑‘§ Á‡ÊflflÒ‹Ë ÁSÕà ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ ∑§Êÿ¸∑§Ãʸ üÊË ‡Êˇʬʋ
Á◊ΔÊ߸ÿÊ Áπ‹Ê∑§⁄U πÈÁ‡ÊÿÊ° ’Ê¥≈UË •ı⁄U •Ÿ∑§ Á◊òÊÙ¥ ∑‘§ mÊ⁄UÊ ‚هʋ ◊Ù≈U‚⁄UÊ Ÿ ‚◊Ê¡ ∑‘§ ÿÈflÊ•Ù¥ ∑§Ù π‹ ∑§Ê¥ª˝‚ ∑‘§ flÁ⁄UD ŸÃÊ Sfl.‡ÊˇÊ⁄UÊ◊ •Ù›Ê
∑§Êÿʸ‹ÿ ‚÷ʪÊ⁄U ◊¥ „È߸ ß‚ Á◊Á≈U¥ª ◊¥ ∑§Ù ‹∑§⁄U ∑§Ë ªß¸ •¬◊ÊŸ¡Ÿ∑§ Á≈Uå¬áÊË
Á◊Á«ÿÊ ¬⁄U ’œÊ߸ ŒŸ flÊ‹Ù ∑§Ê ÃÊ¥ÃÊ ‹ªÊ ⁄U„Ê ’«∏ ÷Ê߸ •‡ÊÙ∑§ ‡ÊÊÁ◊‹ „È∞ ‚◊Ê¡ ∑‘§ ÿÈflÊ•Ù¥ Ÿ ÷Ë ¡ÊªM§∑§ÃÊ •Á÷ÿÊŸ ø‹ÊÿÊ ¡ÊÿªÊ– Á‹ÿ ‚◊Ê¡ ∑‘§ ◊ıÁ¡¡ ‹ÙªÙ¥ fl ÿÈflÊ•Ù¥ ∑‘§ ¬˝Áà ¡ÊªM§∑§ „ÙŸ ∑§Ë ‚‹Ê„ ŒË Á∑§
π≈UÊáÊÊ Á∑§‡ÊÙ⁄U π≈UÊáÊÊ,∑§ÎcáÊ π≈UÊáÊÊ •äÿˇÊ S∑§Í‹ Á‡ÊˇÊÊ ¬Á⁄UflÊ⁄U •Ê¡ ⁄UÊíÿ ‚⁄U∑§Ê⁄U Ÿ ⁄UÊC˛ËÿSÃ⁄U ∑‘§ ¬⁄U ⁄UÙ· ¡ÊÁ„⁄U ∑§⁄UÃ „È∞ ÁŸ¥ŒÊ ¬˝SÃÊfl
•¬Ÿ ÁfløÊ⁄U flQ§ Á∑§ÿ– ÿ„ ¡ÊŸ∑§Ê⁄UË •Á÷ÿÊŸ ◊¥ ‚◊Ê¡ ∑‘§ ÿÈflÊ•Ù¥ •ı⁄U •¬ŸË ÷ʪˌÊ⁄UË ÁŸ÷ÊŸË øÊÁ„∞– fl„Ë¥ ¬ÊÁ⁄Uà Á∑§ÿÊ– ◊„Ê‚÷Ê ∑‘§ ¬˝ÁÃÁŸÁœÿÙ¥ Ÿ
ŸË◊ ∑§Ê ÕÊŸÊ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ªÊ¥fl ◊ ¬„‹Ë ’Ê⁄U ß‚ ◊È∑§Ê◊ ∑§Ù „ÊÁ‚‹ ŒÃ „È∞ ⁄UÊC˛Ëÿ •äÿˇÊ ¡ÿÁ∑§‡ÊŸ ÷Ê⁄UË Ÿ ◊Á„‹Ê•Ù¥ ∑§Ù ‡ÊÁÊ◊‹ Á∑§ÿÊ ¡ÊÿªÊ– ◊„Ê‚÷Ê ∑‘§ ¬˝Œ‡Ê ‚Áøfl ‡Ê¥∑§⁄U‹Ê‹ Áπ‹ÊÁ«ÿ∏Ù¥ ∑§Ù π‹ ∑§Ù≈U ‚ ŸÙ∑§Á⁄UÿÊ°
∑§⁄UŸ flÊ‹ „Ò Á¡‚‚ ÿÈflÊ•Ù¥ ∑§Ù ÷Ë ßŸ‚ ¬˝⁄UáÊÊ ‹∑§⁄U •Êª ’…Ÿ ŒŸ ∑§Ê ∞‹ÊŸ Á∑§ÿÊ „Ò ©‚∑§Ê »§ÊÿŒÊ ∑§„Ê Á∑§ ¡Ê≈U ‚◊Ê¡ ∑‘§ ⁄UÊ¡ŸÃÊ•Ù¥ •ı⁄U
’ÃÊÿÊ Á∑§ ¡Ê≈U ‚◊Ê¡ ◊¥ √ÿÊ# Á◊Á≈U¥ª ◊¥ ◊„Ê‚÷Ê ∑‘§ ’Ë∑§ÊŸ⁄U ‚Ê⁄UáÊ Ÿ ‚◊Ê¡ ∑‘§ ÿÈflÊ•Ù¥ ∑§Ù Ÿ‡Ê ‚ Áfl÷ÍÁÃÿÙ¥ ∑‘§ Áπ‹Ê»§ Á∑§‚Ë ¬˝∑§Ê⁄U
◊ı∑§Ê Á◊‹ªÊ ‚◊Ê¡ ∑‘§ ÿÈflÊ•Ù¥ ∑§Ù ©ΔÊŸÊ øÊÁ„∞–
◊ÎàÿÈ÷Ù¡, Œ„¡ ¬˝ÕÊ ‚◊à •Ÿ∑§ Á¡‹ÊäÿˇÊ ⁄UÊ◊Œfl ∑§S¥flÊ Ÿ •¬Ÿ ŒÍ⁄U ⁄U„Ÿ •ı⁄U Á‡ÊˇÊÊ ∑§Ù ’…ÊflÊ ŒŸ ∑‘§ •¬◊ÊŸ¡∑§ Á≈Uå¬áÊË ’ŒÊ¸‡Ã Ÿ„Ë¥ ∑§Ë
ß‚ ◊ı∑‘§ ¬⁄U ⁄UÉÊÈŸÊÕ ’ŸËflÊ‹,œ◊¸¬Ê‹
÷Ê¡¬Ê •ŸÈ‚ÍÁøà ¡ÊÁà ◊Ùø¸ ∑§Ë ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ ’È⁄UÊ߸ÿÙ¥ ∑‘§ Áπ‹Ê»§ Œ‡Ê ÁfløÊ⁄U flQ§ ∑§⁄UÃ „È∞ ∑§„Ê Á∑§ ¡Ê≈U ‚ÊÕ ÿÈflÊ•Ù¥ ◊¥ ∑§‹Ê ∑§ı‡Ê‹ ’…ÊŸ ∑§Ê
íÿÊáÊË,üÊfláÊ ÷Ê¥÷Í ‚◊à •Ÿ∑§ ¡ÊÿªË–
¬˝Œ‡Ê ◊¥ ‡Ê„⁄U ‚ ‹∑§⁄U ªÊ¥fl …ÊáÊË Ã∑§ ‚◊Ê¡ ∑§Ù ∑§ÈM§ÁÃÿÙ¥ ‚ ◊ÈQ§ ∑§⁄UŸ ∑‘§ •Ê√„ÊŸ Á∑§ÿÊ– Á◊Á≈U¥ª ◊¥ ¬˝Œ‡Ê ‚¥ªΔŸ
¬˝Œ‡Ê SÃ⁄UËÿ ’ÒΔ∑§ •ÊÿÙÁ¡Ã
Õè·¤æÙðÚU àæãÚU ·¤ô ãÚUæ-ÖÚUæ ·¤ÚUÙð ·¤æ çÜØæ °Çßô·Ô¤ÅU ç×Üæ ¿ôÂǸæ Õè·¤æÙðÚU ÌðÚUæ´Í
â´·¤Ë v®,®®® ÂðǸ Ü»æÙð ·¤æ ÜÿØ Âýôȸ¤ðàæÙÜ È¸¤ôÚU× ·¤æ ¥ŠØÿæ çÙØéÌ
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ
Õè·¤æÙðÚU (·¤çßÌæ ·¤´ßÚU Õè·¤æÙðÚUÐ ⁄UÊ¡SÕÊŸ ∑‘§
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ ÚUæÆõǸ)Ð ‚È⁄UÁˇÊà ⁄UπŸ ∑‘§ Á‹∞ ÁøûÊı«∏ª…∏ Á¡‹ ◊¥ •ÊøÊÿ¸üÊË
‹ªÊÿ {ÆÆ ≈UË ªÊ«¸ ¬ÿʸfl⁄UáÊ ◊„ÊüÊ◊áÊ¡Ë, ◊ÈÁŸüÊË «ÊÚÄU≈U⁄U
Ûæé´ÛæéÙêÐ ÷Ê⁄UÃËÿ ¡ŸÃÊ ‚¥⁄UˇÊáÊ ∑‘§ ¬ÈŸËà ‚¥∑§À¬ ∑§Ù ⁄U¡ŸË‡Ê ∑§È◊Ê⁄U fl Ã⁄Uʬ¥Õ
¬Ê≈U˸ ⁄UÊ¡SÕÊŸ •ŸÈ‚ÍÁøà ‹∑§⁄U •ı⁄U ‡Ê„⁄U ∑§Ù „⁄UÊ-÷⁄UÊ
¡ÊÁà ◊Ùøʸ ∑‘§ mÊ⁄UÊ ÷Ê¡¬Ê
¬˝Ù»∏§‡ÊŸ‹ »∏§Ù⁄U◊ ∑‘§ ⁄UÊC˝Ëÿ
’ŸÊŸ ∑‘§ Á‹∞ ‚◊Ê¡‚flË •ı⁄U ¬ŒÊÁœ∑§ÊÁ⁄UÿÙ¥ ∑§Ë ©¬ÁSÕÁà ◊¥
∑§Êÿʸ‹ÿ ¡ÿ¬È⁄U ⁄UÊ¡SÕÊŸ ¬ÿʸfl⁄UáÊ ¬˝◊Ë Ÿ⁄U‡Ê øȪ Ÿ ¬Í⁄U
◊¥ ⁄UÊ¡ŸËÁÃ∑§ ªÁÃÁflÁœÿÊ¥ ’Ë∑§ÊŸ⁄U ∑‘§ ∞«flÙ∑‘§≈U Á◊‹Ê¬
‡Ê„⁄U ◊¥ vÆ,ÆÆÆ ¬«∏ ‹ªÊŸ ∑‘§ ŸÊ⁄UÊÿáÊ øÙ¬«∏Ê ∑§Ù ’Ë∑§ÊŸ⁄U Á◊‹Ê¬ Ÿ ∑§„Ê Á∑§ •äÿˇÊ ©Ã⁄UŸ ∑§Ê ¬˝ÿÊ‚ ∑§M§°ªÊ fl Ÿß¸
∑§Ù ‹∑§⁄U ◊ËÁ≈U¥ª ∑§Ë ªß¸– ‚¥∑§À¬ ∑§Ù ŒÙ„⁄UÊÃ „È∞ ◊¥ª‹flÊ⁄U
∑§Êÿ¸∑˝§◊ ◊¥ ŸflÁŸÿÈQ§ ¡M§⁄Uà „Ò Á∑§ „◊ ¬ıœ ‹ªÊŸ ∑‘§ ‹ªÊ∞ ¡Ê∞¥ª ‚ÊÕË ÿ„ ¬ıœ Ã⁄Uʬ¥Õ ¬˝Ù»∏§‡ÊŸ‹ »∏§Ù⁄U◊ ∑§Ê ¬Œ ∑§Ê ŒÊÁÿàfl ŒŸ ∑‘§ Á‹∞ Á¡∏ ê ◊ Œ ÊÁ⁄U ÿ Ù¥ ∑§Ê ‚ê¬Í á ʸ
∑§Ù √ÿÊ‚ ∑§ÊÚ‹ÙŸË ˇÊòÊ ◊¥ •äÿˇÊ ÁŸÿÈQ§ Á∑§ÿÊ ªÿÊ– øÙ¬«∏Ê Ÿ ∑§„Ê ≈UˬË∞»∏§ ⁄UÊC˝Ëÿ ∑§Ã¸√ÿÁŸDÊ ∑‘§ ‚ÊÕ ¬Ê‹Ÿ
•ŸÈ‚ÍÁøà ¡ÊÁà ◊Ùøʸ ⁄UÊ¡SÕÊŸ ∑‘§ Á¡‹Ê •äÿˇÊÙ¥ ∑§Ê ¬Á⁄Uøÿ „È•Ê– ‚ÊÕ-‚ÊÕ ©‚∑‘§ ©Áøà ∑§Ê¥ÃÊ ∑§ÕÍÁ⁄UÿÊ ∑§ÊÚ‹ÙŸË ¡ÿ
÷Ê⁄UÃËÿ ¡ŸÃÊ ¬Ê≈U˸ ∑‘§ ¬˝Œ‡Ê •äÿˇÊ ‚ÃË‡Ê ¬ÍÁŸÿÊ, •ŸÈ‚ÍÁøÃ
¬ıœ⁄UÙ¬áÊ ∑‘§ ‚ÊÕ ß‚ •Á÷ÿÊŸ •Ê¬∑§Ù ’ÃÊ Œ¥ Á◊‹Ê¬ ’Ë∑§ÊŸ⁄U •äÿˇÊ ŸflËŸ ¬Ê⁄Uπ, ‚¥≈˛‹ ∑§M§°ªÊ– øÙ¬«∏Ê ∑§Ë ÁŸÿÈÁQ§ ¬⁄U
∑§Ê •ÊªÊ¡ Á∑§ÿÊ–‚ÊÕ „Ë «Í¥ª⁄U Œπ÷Ê‹ •ı⁄U ‚¥⁄UˇÊáÊ ∑§Ù ÷Ë ŸÊ⁄UÊÿáÊ √ÿÊ‚ Ÿª⁄U ‚ʌȋ ª¥¡
¡ÊÁà ◊Ùøʸ ∑‘§ ⁄UÊC˝Ëÿ ◊„Ê◊¥òÊË ÷Ù‹Ê Á‚¥„ ‚Ê¥‚Œ ©ûÊ⁄U ¬˝Œ‡Ê ,∞‚‚Ë ◊„àfl Œ¥– Ÿ⁄U‡Ê øȪ Ÿ ∑§„Ê Á∑§ «Í¥ª⁄U ∑§ÊÚ‹¡ ∑‘§ ŒÙŸÙ¥ Ã⁄U»§ ¡ÊŸ Ÿª⁄U ÁŸª◊ ∑‘§ ¬Ífl¸ ◊„ʬı⁄U ¡∏ÙŸ •äÿˇÊ ÁŒ‹Ë¬ ∑§ÊflÁ«∏ÿÊ •Ÿ ∑ § ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ ‚¥ ª ΔŸÙ¥ ,
◊Ùøʸ ¬˝Œ‡Ê •äÿˇÊ ∑Ò§‹Ê‡Ê ◊ÉÊflÊ‹ , ¬˝Œ‡Ê ∞‚‚Ë ◊Ùøʸ ◊„Ê◊¥òÊË ◊„ÊÁfllÊ‹ÿ ∑‘§ •Ê‚¬Ê‚ ∑‘§ ŸÊ⁄UÊÿáÊ øÙ¬«∏Ê ∑‘§ ¬ÈòÊ „Ò fl fl ‚◊Sà ¬ŒÊÁœ∑§ÊÁ⁄UÿÙ¥ ∑§Ê ⁄UÊ¡ŸËÁà ¡È«∏ ‹ÙªÙ Ÿ •¬ŸË
ˇÊòÊ •ı⁄U ‚«∏∑§ ∑‘§ ŒÙŸÙ¥ Ã⁄U»§ ≈UË ©Ÿ∑‘§ ¡ËflŸ ∑§Ê ∞∑§ „Ë ‹ˇÿ „Ò flÊ‹Ë ‚«∏∑§ ¬flŸ ¬È⁄UË ∑§⁄UáÊË
◊È∑‘§‡Ê ªª¸ ‚Á„à ∑§Ê»§Ë flÁ⁄UD ÷Ê¡¬Ê ∑§Êÿ¸∑§Ãʸ•Ù¥ ∑‘§ ’Ëø Á∑§ ¬Í⁄UÊ ’Ë∑§ÊŸ⁄U Á¡‚ Ã⁄U»§ ‚ Ÿª⁄U «Èå‹ÄU‚ ∑§ÊÚ‹ÙŸË ◊L§œ⁄U ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ ªÁÃÁflÁœÿÙ¥ ◊¥ ∑§Ê»§Ë •Ê÷Ê⁄UË „Í°– øÙ¬«∏Ê Ÿ ∑§„Ê •Ù⁄U ‚ ‡ÊÈ÷∑§ÊŸÊ∞¥ ¬˝∑§≈U ∑§Ë
ŸflÁŸÿÈQ§ Á¡‹Ê •äÿˇÊ •ŸÈ‚ÍÁøà ¡ÊÁà ◊Ùøʸ ∑§Ê ¬Á⁄Uøÿ ∑§⁄UÊÿÊ ªÊ«¸ •ı⁄U ¬ıœ ‹ªÊ∞ ª∞– ‚Á∑˝§ÿ ⁄U„Ã „Ò– •Ê¬ ‚÷Ë ∑‘§ ÁflEÊ‚ ¬⁄U π⁄UÊ „Ò–
√ÿÊ‚ ∑§ÊÚ‹ÙŸË ◊¥Ÿª⁄U ÁŸª◊ ∑‘§ ÷Ë „◊ ÁŸ∑§‹ ©‚ •ı⁄U ‹„⁄UÊÃ ∑§ÊÚ‹ÙŸË ⁄UÕ πÊŸÊ ∑§ÊÚ‹ÙŸË ◊ÈQ§Ê
ªÿÊ– ß‚ Œı⁄UÊŸ ∞«flÙ∑‘§≈U Á‡Êfl ∑§È◊Ê⁄U ¡flÁ⁄UÿÊ Á¡‹ÊäÿˇÊ •ŸÈ‚ÍÁøÃ
•ÊÿÈQ§ ∞ ∞ø ªÙ⁄UË, ÷Ê¡¬Ê ∑‘§ ¬«∏ ÁŒπÊ߸ Œ¥ ß‚‚ flÊÃÊfl⁄UáÊ ÷Ë ¬˝‚ÊŒ Ÿª⁄U ◊È⁄U‹Ëœ⁄U √ÿÊ‚
¡ÊÁà ◊Ùøʸ ¤ÊÈ¥¤ÊÈŸÍ ∑§Ù flÁ⁄UD ÷Ê¡¬Ê ¬ŒÊÁœ∑§ÊÁ⁄UÿÙ¥ ∑‘§ ‚ÊÕ Á◊‹Ÿ ∑§Ê
‚ı÷ÊÇÿ ¬˝Ê# „È•Ê– ‚ÊÕ „Ë ¬˝Œ‡Ê ÷Ê¡¬Ê •Ù’Ë‚Ë ◊Ùøʸ ∑‘§ •Ù◊ Á¡‹ÊäÿˇÊ •Áπ‹‡Ê ¬˝Ãʬ Á‚¥„, ‡ÊÈh ’ŸªÊ •ı⁄U ’Ë◊ÊÁ⁄UÿÙ¥ ∑§Ù ÷Ë
¡«∏ ‚ „≈UÊÿÊ ¡Ê ‚∑‘§ªÊ
∑§ÊÚ‹ÙŸË ‚Á„à •Ÿ∑§ ˇÊòÊÙ¥ ◊¥
ÿ„ ¬ıœ⁄UÙ¬áÊ •Á÷ÿÊŸ ø‹ÊÿÊ
ÂæçÜ·¤æŠØÿæ âð ¥ÖÎý ÃØßãæÚU ·¤ÚUÙð ·¤æ ¥æÚUôÂ,
¬˝∑§Ê‡Ê ÷«ÊŸÊ ‚ ÷Ë Á◊‹Ÿ ∑§Ê ‚È•fl‚⁄U ¬˝Ê# „È•Ê– ◊Ë⁄UÊ ‡ÊÊπÊ ∑§Ë •äÿˇÊ ‡ÊÁ‡Ê
øȪ ‚Á„à ’«∏Ë ‚¥ÅÿÊ ◊¥ ß‚ •fl‚⁄U ¬⁄U Ÿ⁄U‡Ê ¿Ê’«∏Ê ¡Ê∞ªÊ ©ã„Ù¥Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ {ÆÆ °âÇè°× ·¤ô çÙÜ´çÕÌ ·¤ÚUÙð ·¤è ×æ´»
ÿÙª Á‡ÊˇÊ∑§Ù¥ ∑§Ë ◊Ê¥ª ∑‘§ Á‹ÿ ©¬ÁSÕà ¬ÿʸfl⁄UáÊ ¬˝Á◊ÿÙ¥ Ÿ Áfl∑§Ê‚ •ª˝flÊ‹ ÁflÁ¬Ÿ ¬Ù¬‹Ë,
«ÊÚ •‡ÊÙ∑§ •Ù¤ÊÊ ,«ÊÚ flË∑‘§ Á◊üÊÊ,
≈UË ªÊ«¸˜‚ ߟ ˇÊòÊÙ¥ ◊¥ ‹ªÊ∞ ª∞
„Ò¥ Á¡‚‚ ¬ıœ ‚È⁄UÁˇÊà ÷Ë ⁄U„¥ª
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ
•Á÷ÿÊŸ ∑§Ê ‡ÊÈ÷Ê⁄U¥÷ Á∑§ÿÊ– ß‚
©¬ÁŸŒ‡Ê∑§ ∑§Ù ÁŒÿÊ ôÊʬŸ •fl‚⁄U ¬⁄U ªÙ⁄UË Ÿ ∑§„Ê Á∑§ •Ê¡ Áflfl∑§ ŒÊfl«∏Ê, ⁄UÊ„È‹ ¡ÿ‚flÊ‹,
¬Ê·¸Œ ¬ÈŸËà ‡Ê◊ʸ, ◊ŸË·, ◊¥ª‹
•ı⁄U ˇÊòÊ πÍ’‚Í⁄Uà flÊÃÊfl⁄UáÊ ÷Ë
’ŸªÊ–
ç¿Ç¸æßæ/ â´ÁØ ÎæÏè¿Ð
Ÿª⁄U¬ÊÁ‹∑§Ê ‚ÈÁ◊òÊÊ ‚ÒŸË •ı⁄U
¬Í⁄U ÁflE ◊¥ ¬ÿʸfl⁄UáÊ ∑§Ù ‹∑§⁄U
Á¡‚ Ã⁄U„ ∑§Ê ◊Ê„ı‹ ÁŒπÊ߸ Œ ,◊ŸÙ¡ ÷Ê≈UË, ◊„ÊflË⁄U ◊ÙŒË øȪ Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ß‚ ∞‚«Ë∞◊ ‚ãŒË¬ øıœ⁄UË ∑‘§
⁄U„Ê „Ò fl„ ‡ÊÈ÷ ‚¥∑‘§Ã „Ò ,•÷ÿ ¬Ê⁄UË∑§, ‚¥¡ÿ ªÈ#Ê, •Á÷ÿÊŸ ∑‘§ Äà ÁŸÿ◊ ‡ÊˇÊ◊ ◊äÿ ’ÊÃøËà ∑§Ê ∞∑§ ∞Á«≈U«
•ÊÚÄU‚Ë¡Ÿ ∑§Ë ∑§◊Ë ∑§Ù ŒÍ⁄U ◊ŸÙ¡ Á’‡ŸÙ߸, •¡Ë¡ ’ʪflÊŸ, fl∑‘§Ÿ ∑Ò§‚Ë •Ù‚Ê◊Ê ‚⁄U‚ flËÁ«ÿÙ ∑§È¿ ÁŸ¡Ë ⁄UÊíÿSÃ⁄UËÿ
∑§⁄UŸ ∑‘§ Á‹∞ ¬«∏Ù¥ ∑‘§ ◊„àfl ∑§Ù Á‹ÿÊ∑§Ã •‹Ë πÊŸ, ⁄U◊‡Ê •¡È ¸ Ÿ ◊ËΔÊ ŸË◊ ∑§øŸÊ⁄U ≈UËflË øÒŸ‹Ù¥ ø‹Ÿ ◊¥ ’ÊŒ
ߟ∑§Ê⁄U Ÿ„Ë¥ Á∑§ÿÊ ¡Ê ‚∑§ÃÊ ∞‚ ‚È‹◊ÊŸ fl ‚‹Ë◊ ©¬ÁSÕà Õ– Á’Àfl¬òÊ •‡ÊÙ∑§ •‡ÊÙ∑§ ’«∏ flÊÿ⁄U‹ „ÙŸ ∑‘§ ’ÊŒ ’ÈœflÊ⁄U ∑§Ù
◊¥ Ÿ⁄U‡Ê øȪ mÊ⁄UÊ ‡ÊÈM§ Á∑§ÿÊ ªÿÊ ©ã„Ù¥Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ÿ„ ¬ıœÊ⁄UÙ¬áÊ L§Œ˝ÊˇÊ ¬Ë¬‹ ’«¸ ªÈ‹◊Ù„⁄U „Ê⁄U ∞∑§ •ı⁄U flËÁ«ÿÙ flÊÿ⁄U‹ „È•Ê–
•Á÷ÿÊŸ •ÊŸ flÊ‹ ‚◊ÿ ◊ •Á÷ÿÊŸ ‡Ê„⁄U ∑‘§ ∑§Á’˝SÃÊŸ Á‚¥ªÊ⁄U ¡Ê◊ÈŸ ‚Á„à vÆÆÆÆ ÿ flÙ ∞Á«≈U ∑§⁄U „≈UÊÿÊ ªÿÊ ¬Ê≈U¸ Á∑§ÿÊ „Ò– fl ¬Ífl¸ ◊¥ ¬ÈÁ‹‚ ⁄UáÊœË⁄U, ⁄U◊Ê∑§ÊãÃ, ª¥ªÊœ⁄U,
‚ÈπŒ ¬Á⁄UáÊÊ◊ ‹Ê∞ªÊ •Áπ‹‡Ê ‡◊‡ÊÊŸ ªÎ„ ªÙø⁄U ÷ÍÁ◊ ◊¥ÁŒ⁄U ‚ •Áœ∑§ ¬ıœ ‹ªÊŸ ∑§Ê ‹ˇÿ „Ò, Á¡‚◊¥ ∞‚«Ë∞◊ ‚ãŒË¬ ’È‹ÊŸ ∑§Ë œ◊∑§Ë ©Ÿ‚ Á◊‹Ÿ Œfl¥Œ˝ ‚ÒŸË, ¬˝÷ÈŒÿÊ‹ fl◊ʸ,
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ ¬˝Ãʬ Á‚¥„ Ÿ ∑§„Ê Á∑§ •Ê¡ ¬Á⁄U‚⁄U ‚Á„à •Ÿ∑§ SÕÊŸÙ¥ ¬⁄U „Ò– øıœ⁄UË ‚ ¬ÊÁ‹∑§ÊäÿˇÊ ‚ÈÁ◊òÊÊ ª∞ ¬Ê·¸ŒÙ¥ ∑‘§ ¬˝ÁÃÁŸÁœ ◊¥«‹ ‚È÷ËÃÊ ŒflË, •¥¡Í ◊„Á◊ÿÊ,
‚ÒŸË ¬Í¿ÃË „Ò¥ Á∑§ •Ê¬∑§Ê ß‚◊¥ ∑§Ù ÷Ë Œ øÈ∑‘§ „Ò¥– ôÊʬŸ ◊¥ ◊ÙÁŸ∑§Ê ¬Ê⁄UË∑§, flÊ«¸ wv ∑§Ë
âè·¤ÚUÐ ÿÙª Á‡ÊˇÊ∑§ ‚¥ÉÊ·¸ ‚Á◊Áà ∑‘§ mÊ⁄UÊ •ÊÿÈfl¸Œ Áfl÷ʪ ‚Ë∑§⁄U ÄUÿÊ ‹Ê‹ø „Ò– ÃÙ ∞‚«Ë∞◊ •Ê⁄UÙ¬ ‹ªÊÿÊ „Ò Á∑§ •Ê◊¡Ÿ ‚ ¬Ê·¸Œ ‚ÈÁ◊òÊÊ „¡Ê⁄UË‹Ê‹ ‚ÒŸË,
∑‘§ ©¬ÁŸŒ‡Ê∑§ «ÊÚ ‚È⁄U‡Ê ∑§È◊Ê⁄U ‡Ê◊ʸ fl •Ù·œ •Áœ∑§Ê⁄UË ∑Ò§‹Ê‡Ê
¬Ê≈UÙŒÊ ∑§Ù ÁŸŒ‡Ê∑§ •ÊÿÈfl¸Œ Áfl÷ʪ •¡◊⁄U ∑‘§ ŸÊ◊ vz ‚ÍòÊËÿ ◊Ê¥ª
Âý»çÌàæèÜ â´SÍæÙ ×ð´ ÇôÙðàæÙ ÂÚU ç×Üð»è ¥æØ·¤ÚU ×ð´ ÀêÅU ‚ãŒË¬ øıœ⁄UË ’Ù‹Ã „Ò¥ Á∑§ ◊⁄UÊ ÷Ë fl •÷Œ˝ Ã⁄UË∑‘§ ‚ ’Êà flÊ«¸ ∞∑§ ∑§Ë ¬Ê·¸Œ ‚ÈÁ◊òÊÊ,
¬òÊ ÁŒÿÊ– ⁄UÊ¡SÕÊŸ ÿÙª Á‡ÊˇÊ∑§ ‚¥ÉÊ·¸ ‚Á◊Áà ∑‘§ •äÿˇÊ ÿÙªÊøÊÿ¸ ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ ‚◊Ê¡ ∑‘§ „⁄U flª¸ ∑‘§ mÊ⁄UÊ ¿ÊòÊÊ•Ù¥ ∑§Ù •ÊÚŸ‹Êߟ »§Ê◊¸ ’„Èà ‚Ê⁄UÊ ‹Ê‹ø „Ò– ß‚ ∑§⁄UÃ „Ò¥ ◊È’ÊÁ⁄U∑§ ÷Ê≈UË, Á◊¥≈UÍ, ‹Ù∑‘§‡Ê
⁄UÊ◊ÊflÃÊ⁄U ÿÊŒfl Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§ ©¬ÁŸŒ‡Ê∑§ ‚Ë∑§⁄U «ÊÚ ‚È⁄U‡Ê ∑§È◊Ê⁄U •ÊÁÕ¸∑§ «ÙŸ‡ÊŸ ‚„ÿÙª ŒŸ ¬⁄U ÷⁄UflÊŸÊ ©Ÿ∑§Ù ⁄UÙ¡ªÊ⁄U •ı⁄U flËÁ«ÿÙ ∑‘§ flÊÿ⁄U‹ „ÙŸ ∑‘§ ’ÊŒ ‹ÙªÙ¥ ∑§Ù ¬Œ ∑§Ê ⁄Uı’ ∑§≈UÊÁ⁄UÿÊ, ¬Ê·¸Œ ¬˝ÁÃÁŸÁœ ◊È∑‘§‡Ê
âêÚUÁ»É¸Ð ¤ÊÈ¥¤ÊÈŸÍ Á¡‹ ∑§Ê ∑§Ê»§Ë ¬Ê·¸Œ •ı⁄U ‹Ùª
‡Ê◊ʸ fl «ÊÚ ∑Ò§‹Ê‡Ê ¬Ê≈UÙŒÊ, «ÊÚ ⁄UÊ∑‘§‡Ê ∑§SflÊ ∑§Ù ‚Á◊Áà ∑§Ë •Ù⁄U ‚ •Êÿ∑§⁄U ◊¥ ¿Í≈U ¬˝Ê# „٪˖ Ÿı∑§⁄UË ∑‘§ Á‹∞ ¬˝Á⁄Uà ∑§⁄UŸÊ ÁŒπÊ∑§⁄U œ◊∑§ÊÿÊ ¡ÊÃÊ „Ò– ¬ÍÁŸÿÊ¥, ◊ŸÙ¡ ◊„Á◊ÿÊ,
∞∑§◊ÊòÊ ⁄UÁ¡S≈U«¸ ‚¥SÕÊŸ ¡Ù •Ê∑˝§ÙÁ‡Êà „Ù∑§⁄U ’ÈœflÊ⁄U ∑§Ù
vz ‚ÍòÊËÿ ◊Ê¥ª ¬òÊ ÁŸŒ‡Ê∑§, •ÊÿÈfl¸Œ Áfl÷ʪ •¡◊⁄U ∑‘§ ŸÊ◊ ‚¥SÕÊŸ ∑‘§ ‚ÊÕ ¡È«∏Ÿ flÊ‹ „Ë ‚⁄U∑§Ê⁄U ∑§Ë ÿÙ¡ŸÊ•Ù¥ ∑‘§ Á‹∞ ôÊʬŸ ◊¥ ∞‚«Ë∞◊ ∑§Ê ¡ÀŒ ‚ •Á÷·∑§ ¬Ê⁄UË∑§, ø⁄UáÊÁ‚¥„,
‚fl¸ ‚◊Ê¡ ∑‘§ Áfl∑§Ê‚ ∑§Ù ‹∑§⁄U Ÿª⁄U¬ÊÁ‹∑§Ê ¬„È¥ø •ı⁄U
‚ı¥¬Ê–Á¡‚Ÿ •ÊÿÈfl¸Œ Áfl÷ʪ ◊¥ øÿÁŸÃ ÿÙª Á‡ÊˇÊ∑§Ù¥ ∑§Ê ◊ÊŸŒÿ Ÿ„Ë ’ÁÀ∑§ ‚fl¸ ‚◊Ê¡ ∑§Ê „⁄U ÁflÁ÷ÛÊ ¬˝∑§Ê⁄U ∑§Ë ¡ÊŸ∑§ÊÁ⁄UÿÊ¥ ¡ÀŒ ÁŸ‹¥’Ÿ ∑§⁄U Áø«∏ÊflÊ ‚ ‚◊Ê¡‚flË ‡ÊˇÊ⁄UÊ◊ ‚ÒŸË ‚Á„Ã
ÁŸÃ Ÿß¸ ÉÊÙ·áÊÊ∞¥, ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ ∞‚«Ë∞◊ ∑§Ù „≈UÊŸ ∑§Ë ◊Ê¥ª ∑§Ù
’…∏ÊŸ,¬˝àÿ∑§ •ÊÿÈfl¸Œ •Ù·œ‹ÿÙ ∑§Ù •ÊÿÈc◊ÊŸ ÷Ê⁄Uà ∑§Ë „ÀÕ ∞¥« ∞∑§ ’ÈÁh¡ËflË ‚¥SÕÊŸ ∑‘§ •¥Œ⁄U ¬˝ŒÊŸ ∑§⁄UŸÊ „Ò ⁄UÊ¡SÕÊŸ „≈UÊŸ ∑§Ë ∑§Ê⁄U¸flÊ߸ ∑§⁄UŸ ∑§Ë ∑§Ê»§Ë ‚¥ÅÿÊ ◊¥ ‹ÙªÙ¥ Ÿ ôÊʬŸ
∑§Êÿ¸ ∑§⁄UÃ „È∞ •Ê◊ •ÊŒ◊Ë ∑‘§ ‹∑§⁄U ’‚Ù¥ •ı⁄U ªÊÁ«∏ÿÙ¥ ◊¥
fl‹Ÿ‚ ∑‘§¥Œ˝ ∑§Ë ÿÙ¡ŸÊ ‚ ¡Ù«∏Ê ¡Ê∞ fl Ÿß¸ ÷Ã˸ ¬˝Á∑˝§ÿÊ ∑‘§ •ŸÈ‚Ê⁄U •ÊÁÕ¸∑§ ‚„ÿÙª ∑§⁄UªÊ– ¬˝ªÁÇÊË‹ ‚¥SÕÊŸ Á¡‚∑§Ê ◊Ê¥ª ∑§Ë ªß¸ „Ò– ß‚ Œı⁄UÊŸ Á¡‹Ê ¬⁄U „SÃÊˇÊ⁄U Á∑§∞– ‚÷Ë Ÿ ∞∑§
‚◊ˇÊ •¬Ÿ ÁflEÊ‚— ∑§Ë •¬ŸË ¤ÊÈ¥¤ÊÈŸÍ¥ ⁄UflÊŸÊ „È∞– ∑§Ê»§Ë ‚¥ÅÿÊ
’Ê∑§Ë ∑‘§¥Œ˝Ù ¬⁄U ÷Ë ÿÙª Á‡ÊˇÊ∑§ ‹ªÊ∞ ¡Êÿ¥– ÿÙª Á‡ÊˇÊ∑§ ‚¥ÉÊ·¸ ‚¥SÕÊŸ mÊ⁄UÊ }ÆG ∑§Ë ⁄U‚ËŒ ◊ÈÅÿÊ‹ÿ ‚Í⁄U¡ª…∏ „Ò ß‚ πȇÊË •ÊÿÙ¡ŸÊ ‚Á◊Áà ‚ŒSÿ ◊à „Ù∑§⁄U ∞‚«Ë∞◊ ∑§Ù „≈UÊŸ
◊„àfl¬Íáʸ ÷ÍÁ◊∑§Ê •ŒÊ ∑§⁄U ⁄U„Ê ◊¥ ‹ÙªÙ¥ Ÿ ¬Ê·¸ŒÙ¥ ∑‘§ ŸÃÎàfl ◊¥
‚Á◊Áà ∑‘§ ∑§Êÿ¸∑§Ê⁄UË •äÿˇÊ ÿÙªÊøÊÿ¸ ⁄UÊ∑‘§‡Ê ∑§È◊Ê⁄U ÃÍŸflÊ‹ Ÿ ŒË ¡Ê∞ªË •ı⁄U fl„ •Êÿ∑§⁄U ∑‘§ ∑‘§ ◊ı∑‘§ ¬⁄U ªÈ‹Ê’ ø¥Œ ÁŸ⁄U¥¡Ÿ‹Ê‹ ‚ÒŸË, flÁ⁄UD ¬Ê·¸Œ ∑§Ë ◊Ê¥ª ∑§Ë „Ò– „Ê‹Ê¥Á∑§ ◊Ê◊‹
„Ò –‚¥SÕÊŸ ∑‘§ ‚¥SÕʬ∑§ üÊË ∞∑§ ôÊʬŸ ∑§‹ÄU≈U⁄U ÿÍ«Ë πÊŸ
¡ÊŸ∑§Ê⁄UË ŒË Á∑§ ∑§‹ ‚ ¬Í⁄U ¬˝Œ‡Ê ÷⁄U ◊¥ ôÊʬŸ ∑§Ê ∑§Êÿ¸ •Ê⁄Uê÷ „Ù •¥Œ⁄U •¬ŸË ¿Í≈U ÷Ë ¬˝Ê# ∑§⁄U øÃËflÊ‹ (Á¡∏‹Ê ‚¥ÿÙ¡∑§) ÿÙª¥Œ˝ ∑§≈UflÊ, ¡ªŒË‡Ê ¬˝ÊáÊ, ◊¥ ¬ÊÁ‹∑§ÊäÿˇÊ •ı⁄U ∞‚«Ë∞◊
øÈ∑§Ê „Ò–•ı⁄U ‚Á◊Áà •¬ŸË ◊Ê¥ª ◊ŸflÊŸ „ÃÈ ¬˝ÿÊ‚⁄Uà ⁄U„ªË–ÿÙª ∑§Ë
⁄UÊ¡ãŒ˝ ¬˝‚ÊŒ øÃËflÊ‹ ’ÃÊÃ „Ò¥ Ã∑§ ¬„È¥øÊÿÊ– ôÊʬŸ ◊¥ Á‹πÊ „Ò
‚∑‘§ªÊ– ߟ ‚÷Ë ’ÊÃÙ¥ ∑§Ù äÿÊŸ ‡ÊˇÊ⁄UÊ◊ ’«‚ËflÊ‹ (‚Áøfl) ¬ÊÁ‹∑§Ê ©¬ÊäÿˇÊ •÷ÿÁ‚¥„ ∑§Ê ∑§Ù߸ •ÊÁœ∑§ÊÁ⁄U∑§ flQ§√ÿ
◊Ê¥ª „Ò ˇÊòÊ ◊¥ „Ò •ı⁄U Sflÿ¥ ◊ÊŸŸËÿ ◊ÈÅÿ◊¥òÊË ¡Ë ÿÙª ∑‘§ ◊„àfl ∑§Ù Á∑§ ß‚ ‚¥SÕÊŸ ∑§Ë SÕʬŸÊ wz Á∑§ ∞‚«Ë∞◊ ‚ãŒË¬ øıœ⁄UË Ÿ
◊¥ ⁄UπÃ „È∞ ‚¥SÕÊŸ ∑‘§ ‚÷Ë ⁄UÊ◊¬˝‚ÊŒ øÃËflÊ‹, (◊ËÁ«ÿÊ ’«∏‚⁄UÊ, ‚àÿ¬Ê‹ ¡Ê¥Áª«∏, ◊ŒŸ Ÿ„Ë¥ •ÊÿÊ „Ò– ‹Á∑§Ÿ ’ÈœflÊ⁄U
SflË∑§Ê⁄U ∑§⁄U øÈ∑‘§ „Ò Á»§⁄U ÷Ë ÿÙª ∞fl◊ ¬˝Ê∑§ÎÁÃ∑§ ÁøÁ∑§à‚Ê ∑§Ù ÁŒ‚¥’⁄U wÆvÆ ∑§Ù „È߸ Ã’ ‚ Áø«∏ÊflÊ ∑§Ë ÁŸflʸÁøà ◊Á„‹Ê
¬ŒÊÁœ∑§ÊÁ⁄UÿÙ, ‚ÊÁÕÿÙ¥ fl ‚◊Ê¡ ¬˝÷Ê⁄UË) ÷ÊŒ⁄U ◊‹ ’«ªÍ¡⁄U, «Ê⁄UÊ, ÁŸÁπ‹ øıœ⁄UË, ∑§Ù flÊÿ⁄U‹ „È•Ê flËÁ«ÿÙ ÷Ë
’…∏ÊflÊ Ÿ„Ë ÁŒÿÊ ¡Ê ⁄U„Ê „Ò–ÁfllÊ‹ÿ ¬ÊΔ˜ÿ∑˝§◊ ◊¥ ÿÙª ∑§Ù SflÃ¥òÊ •Ê¡ Ã∑§ flÙ ß‚ ‚¥SÕÊŸ Ÿ øÿ⁄U◊ÒŸ ‚ •÷Œ˝ √ÿfl„Ê⁄U
∑‘§ ’ÈÁh¡ËÁflÿÙ¥ Ÿ ∞∑§ ŒÍ‚⁄U ∑§Ù (©¬ÊäÿˇÊ) ◊„¥Œ˝ ∑§È◊Ê⁄U ⁄U¡ŸË∑§Ê¥Ã ◊ÊŸ, ⁄UÊ¡∑§È◊Ê⁄U ⁄UÊfl, ¡ŸÃÊ ◊¥ ∑§Ê»§Ë øÁø¸Ã „Ò–
Áfl·ÿ ∑§Ê Œ¡Ê¸ Œ∑§⁄U ÿÙª ‚ ÁfllÊÁÕ¸ÿÙ¥ ∑§Ù ¡Ù«∏ŸÊ øÊÁ„ÿ Á¡‚‚ ¤ÊÈã¤ÊÈŸÍ Á¡‹ ∑‘§ ¿ÊòÊ ¿ÊòÊÊ•Ù ∑‘§
Á‹∞ ¬˝ÁÃÿÙÁªÃÊ ¬⁄UˡÊÊ ∑§⁄UflÊŸÊ, Á◊ΔÊ߸ Áπ‹Ê∑§⁄U πȇÊË ∑§Ê ß¡„Ê⁄U ’«∏‚ËflÊ‹, ‚¥SÕÊŸ ◊ËÁ«ÿÊ
∑§Ù⁄UÙŸÊ ¡Ò‚Ë ÷ÿ¥∑§⁄U ◊„Ê◊ÊÁ⁄UÿÙ¥ ‚ ’øÊfl „Ù ‚∑‘§ fl flø◊ÊŸ ◊¥ Á∑§ÿÊ– •ı⁄U ÿÊŒ ⁄U„ ⁄UÊ¡SÕÊŸ ¬˝÷Ê⁄UË üÊË ⁄Uß ‹Ê‹ øÃËflÊ‹
’…∏Ã ßÊfl ∑§Ù ∑§◊ Á∑§ÿÊ ¡Ê ‚∑‘§– ¿ÊòÊÊflÊ‚ ÁŸ◊ʸáÊ ∑‘§ ‚¬Ÿ
‚¡ÙŸÊ ©Ÿ∑§Ê ◊„àfl¬Íáʸ äÿÿ „Ò¥– ¬˝ªÁÇÊË‹ ‚¥SÕÊŸ ¬Í⁄U ⁄UÊ¡SÕÊŸ
¬˝Œ‡Ê ∑‘§ Á‹∞ ∑§Êÿ¸ ∑§⁄U ⁄U„Ê „Ò
’¡⁄U¥ª‹Ê‹ ’«‚ËflÊ‹, SÿÙ⁄UÊ◊
¡Ë øÃËflÊ‹, ªÙ¬Ë ⁄UÊ◊
ÇæÕÜæ ·¤è ÕðÅUè ·¤æ ¥æÚU°°â w®v} Ùð ãé¥æ ¿ØÙ
ÂðǸ ãñ´ ÁèßÙ ·¤æ ×êÜ¥æÏæÚUÑ ÖæÚUmæÁ •Ê¡ Á»§⁄U üÊË øÃËflÊ‹ ∑‘§
•Õ∑§ ¬˝ÿÊ‚ ‚ •Êÿ∑§⁄U Áfl÷ʪ Á¡‚◊¥ ¬«∏ ¬ıœ ‹ªÊŸÊ •ı⁄U øÃËflÊ‹, ⁄U¥ª‹Ê‹ ’«∏‚ËflÊ‹ ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ
ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ Ÿ ‚SÕÊŸ ∑‘§ ∑§ÊÿÙ¥¸ ∑§Ë ‚◊ˡÊÊ ÁflÁ÷ÛÊ ‚Ê◊ÊÁ¡∑§ ª⁄UË’ Á‡Êê÷Í ŒÿÊ‹ øÃËflÊ‹ ÁŒŸ‡Ê ÂæÅUÙÐ ⁄UÊ¡SÕÊŸ ‹Ù∑§ ‚flÊ •ÊÿÙª ∑§Ë •Ù⁄U ‚
∑§⁄UÃ „È∞ vwA ∑§Ë SflË∑§ÎÁà ∑‘§ ¡M§⁄UÃ◊¥Œ ∞fl¥ •‚„Êÿ ‹ÙªÙ¥ ∑§Ë ’«ªÍ¡⁄U ⁄U◊‡Ê øÃËflÊ‹, ◊¥ª‹flÊ⁄U ⁄UÊà ∑§Ù ÉÊÙÁ·Ã •Ê⁄U∞∞‚ wÆv} ∑‘§
ÁØÂéÚU (Îè·¤ çâ´ã ◊ŒŒ ∑§⁄UŸÊ fl ◊ËÁ«ÿÊ å‹≈U»§ÊÚ◊¸ ∑§È‹ŒË¬ ’«∏‚ËflÊ‹, ⁄UÊ„È‹ ¬Á⁄UáÊÊ◊ ◊¥ «Ê’‹Ê ∑§Ë Ÿ◊˝ÃÊ ‡Ê◊ʸ Ÿ ŒÍ‚⁄U ¬˝ÿÊ‚
Ì´ßÚU)Ð ¤ÊÙ≈UflÊ«Ê ‚ÊÕ ‚Ê?Õ }Æ G ∑§Ë ÷Ë
SflË∑§ÎÁà ¬˝ŒÊŸ ∑§Ë „Ò– ß‚‚ Ã∑§ ‹ ¡ÊŸÊ, ªÊß« ∑§⁄UŸÊ–¿ÊòÊ- øÃËflÊ‹ ©¬ÁSÕà ⁄U„– ◊¥ ‚»§‹ÃÊ ∑§Ê ¬˝Ê# ∑§⁄U vÆv flË¥ ⁄UÒ¥∑§ ¬˝Ê# ∑§Ë „Ò–
ÁflœÊŸ‚÷Ê ¬Á⁄UflÊ⁄U ∑‘§ Ÿ¡ŒË∑§Ë ‚ŒSÿ ∞«flÙ∑‘§≈U ⁄UÊ◊‹πŸ
∞Ÿ∞ø•Ê⁄U•Ù •äÿˇÊ
∑§◊‹‡Ê ÷Ê⁄UmÊ¡ Ÿ vx Sߴ̘æÌæ âðÙæÙè ÛæéÍæÚUæ× ¿õÏÚUè ·¤è ×êçÌü ·¤æ ¥ÙæßÚU‡æ ç·¤Øæ ∑§ıÁ‡Ê∑§ ∑‘§ •ŸÈ‚Ê⁄U Ÿ◊˝ÃÊ ÁflœÊ‹ÿ Á‡ÊˇÊÊ ∑‘§ ‚◊ÿ
‚ „Ë «Ê’‹Ê ‚ RAS ◊¥ øÿÁŸÃ ◊È∑‘§‡Ê ◊ËáÊÊ ‚
¡È‹Ê߸ ∑§Ù •¬ŸË z flË ßèÚU ßèÚUæ´»Ùæ ¬˝÷ÊÁflà ÕË •ı⁄U Ã’ ‚ „Ë •Ê⁄U∞∞‚ ∑§Ù ‹ˇÿ ’ŸÊ
‡ÊÊŒË ∑§Ë fl·¸ªÊ¥Δ ∑‘§ ¹ðÌǸèÐ •Ê¡ ª˝Ê◊ ¬¥øÊÿà ‚¥¡ÿ Ÿª⁄U Á‹ÿÊ ÕÊ Ã’ ‚ „Ë ÃÎÃËÿ üÊáÊË Á‡ÊˇÊ∑§ ∑‘§ ’ÊŒ
•fl‚⁄U ¬⁄U ªÙ∑§È‹ Ÿª⁄U ∑‘§ …ÊáÊË «„⁄UÊ‹Ê ◊¥ Sfl¥ÃòÊÃÊ ‚ŸÊŸË ¬…∏Ê߸ ◊¥ ÁŸ⁄UãÃ⁄UÃÊ ⁄UπÃ „È∞ ß‚ ◊È∑§Ê◊ ∑§Ù ¬˝Ê#
¡«Ë∞ ¬Ê∑§¸ ◊¥ z ¬«∏ ¤ÊÈÕÊ⁄UÊ◊ øıœ⁄UË ∑§Ë ◊ÍÁø ∑§Ê •ŸÊfl⁄UáÊ Á∑§ÿÊ „Ò ◊äÿ◊ flªË¸ÿ ¬Á⁄UflÊ⁄U ‚ ©ëø ‹ˇÿ ∑§Ë
‹ªÊÿ– ß‚ ◊Ù∑‘§ ¬⁄U Á∑§ÿÊ ªÿÊ–Á¡‚◊¥ ◊ÈÅÿ •ÁÃÁÕ ¬Ífl¸ øÊ„ ⁄UπŸ flÊ‹Ë Ÿ◊˝ÃÊ ∑‘§ Á¬ÃÊ¡Ë ◊ÈÁŸ¡Ÿ ‡Ê◊ʸ
•äÿˇÊ ÷Ê⁄UmÊ¡ Ÿ ∑§„Ê ◊¥òÊË fl ÁflœÊÿ∑§ πë∏Ë «ÊÚ. Á¡Ã¥Œ˝ ÁŒÑË ◊¥ √ÿÊÅÿÊÃÊ ,øÊøÊ ⁄UÊ◊ʟ㌠‡Ê◊ʸ ÷Ë‹flÊ«∏Ê
Á∑§ ¬«∏ •ı⁄U ◊ÊŸfl ∞∑§ Á‚¥„, ÁflÁ‡ÊC •ÁÃÁÕ πë∏Ë ¬˝œÊŸ
ŒÍ‚⁄U ∑‘§ ¬Í⁄U∑§ „Ò¥– „◊ ◊ŸË·Ê ªÈ¡¸⁄U, Ÿfl‹ª…∏ ¬˝œÊŸ ÁŒŸ‡Ê ◊¥ ¬˝œÊŸÊøÊÿ¸ ∞fl¥ ¿Ù≈U øÊøÊ ªÙ¬Ê‹ ‡Ê◊ʸ flÁ⁄UD
’ø¬Ÿ ‚ ¬…∏Ã ÷Ë •Ê ⁄U„ „Ò¥ ¬«∏Ù¥ ∑‘§ ◊„àfl ∑‘§ ’Ê⁄U ◊¥ ß‚Á‹∞ ¬˝àÿ∑§ ‚È¥«Ê, ¬Ífl¸ ÁflœÊÿ∑§ „¡Ê⁄UË‹Ê‹ ªÈ¡¸⁄U, •äÿʬ∑§ ∑‘§ ¬Œ ¬⁄U ‚flÊ⁄Uà „Ò –
∑Ò§‹Ê‡Ê ÉÊÈ◊Á⁄UÿÊ ¬.‚. ‚ŒSÿ ‚⁄UŒÊ⁄UÊ⁄UÊ◊ ‚ÒŸË, fl •äƒˇÊÃÊ ◊Í∑§Ê◊ ¬˝Ê# ∑§⁄U ¬Ê߸ – Ÿ◊˝ÃÊ Ÿ ß‚∑§Ê üÊÿ ߸E⁄UËÿ
√ÿÁQ§ ∑§Ù ¡ËflŸ ◊¥ ¬«∏ ¡L§⁄U ‹ªÊŸ øÊ„Ë∞– ∑§Êÿ¸∑˝§◊ ◊¥ ¬„È¥ø
‚⁄U¬¥ø ∑‘§fl‹⁄UÊ◊ ªÈ¡¸⁄U mÊ⁄UÊ ∑§Ë ªß¸– Áª⁄UœÊ⁄UË ‹Ê‹, ÿÊŒ⁄UÊ◊,
·¤éÀ ·¤ÚUÙð ·¤æ ÁêÙêÙ ãô Ìô çßÂÚUèÌ ∑§Î¬Ê ◊ÊÃÊ Á¬ÃÊ,øÊøÊ øÊøË ,ŒÊŒË,‚‚È⁄UÊ‹ ¬ˇÊ
¡ÿ¬È⁄U Á¡‹Ê •äÿˇÊ ‚È⁄U‡Ê πÊŸ«Ë Ÿ ÷Ë ¬«∏ ‹ªÊŸ ∑‘§ ∑§Êÿ¸ ∑§Ù ,‡ÊÈ÷Áø¥Ã∑§Ù ¬Á⁄UflÊ⁄U ∑‘§ ‚ŒSÿÙ¥ ∑‘§ •‹ÊflÊ ªÈL§¡ŸÙ¥
¬ÈŸËà ∑§Êÿ¸ ’ÃÊÿÊ, fl„Ë¥ ⁄UÊC˛Ëÿ ◊ÊŸflÊÁœ∑§Ê⁄U ‚¥ªΔŸ ∑‘§ mÊ⁄UÊ ∞∑§ ⁄UÙÃʇÊ, ¤Ê÷È ÷Ù¬Ê, ‚ÈŸË‹ øıœ⁄UË, „⁄U¬Ê‹, •◊Ëø¥Œ, Áª⁄Ufl⁄U ÂçÚUçSÍØæ´ Ùãè ¥æÌè ¥æǸð ∑§Ù ÁŒÿÊ „Ò – «Ê’‹Ê ˇÊòÊ ∑§Ë ’≈UË ∑§Ê •Ê⁄U∞∞‚ ◊¥
Á‚¥„, ÉÊË‚Ê⁄UÊ◊ ◊ËáÊÊ, ⁄UÊ◊∑§È◊Ê⁄U ◊ËáÊÊ, ◊„ÊÁ‚¥„ ◊ÊS≈U⁄U,
‹Êπ ¬«∏ ‹ªÊŸ ∑‘§ ‚¥∑§À¬ ∑§Ù ŒÎ…∏ÃÊ ‚ ¬Íáʸ ∑§⁄UŸ ∑§Ê •ÊEÊ‚Ÿ Ÿ◊˝ÃÊ ‚ ’Êà ∑§⁄UŸ ¬⁄U ©‚Ÿ ’ÃÊÿÊ Á∑§
ªÿÊ⁄UÁ‚‹Ê‹ ◊ÊS≈U⁄U, fl •ãÿ ªáÊ◊Êãÿ ŸÊªÁ⁄U∑§ ©¬ÁSÕà ⁄U„– øÿŸ „ÙŸ ¬⁄U ¬Ífl¸ ¬Ífl¸ ¬˝œÊŸ ∑§ÊãÃʬ˝‚ÊŒ
ÁŒÿÊ– ‚ÊÕ „Ë ¤ÊÙ≈UflÊ«Ê •äÿˇÊ ∑§Ù ‡ÊÊŒË ∑§Ë fl·¸ªÊ¥Δ ∑§Ë ÁflœÊÿ∑§ «ÊÚ.Á¡Ã¥Œ˝ Á‚¥„ Ÿ ’«∏flÊ‹Ê ∑§Ë …ÊáÊË ◊¥ ÁfllÊ‹ÿ ‚ÊˇÊÊà∑§Ê⁄U ∑‘§ ‚◊ÿ ◊⁄UË ’ëøË ∞∑§ ◊Ê„ ∑§Ë ÕË , ‡Ê◊ʸ,∞«flÙ∑‘§≈U ⁄UÊ◊‹πŸ ‡Ê◊ʸ, ¬˝œÊŸÊøÊÿ¸ ŸflËŸ
‡ÊÈ÷∑§Ê◊ŸÊ∞¥ ŒË– fl„Ë¥ ß‚ •fl‚⁄U ¬⁄U Á¡‹Ê ©¬ÊäÿˇÊ Á⁄U¥∑§Í ∑§È◊Êflà ∑§Ù ‚ËÁŸÿ⁄U ‚∑‘§¥«⁄UË ◊¥ ∑˝§◊ÙÛÊà ∑§⁄UŸ ∑§Ë ÉÊÙ·áÊÊ ∑§Ë–fl Á¡‚ ¬⁄U ◊⁄U ¬Áà «ÊÚ ÁˇÊÁá ,‚‚È⁄U „Á⁄U⁄UÊ◊ ‡Ê◊ʸ ≈UÊ¥∑§,√ÿÊÅÿÊÃÊ ‚¥¡ÿ ‚ÒŸË,◊ŸË· ªÙÿ‹, üÊfláÊ
Ÿ ÷Ë ¤ÊÙ≈UflÊ«∏Ê •äÿˇÊ ∑§Ù ‡ÊÈ÷∑§Ê◊ŸÊ∞¥ ¬˝Á·Ã ∑§⁄U ’œÊ߸ ¬˝ŒÊŸ ∑§Ë– ¬˝œÊŸ ªÈ¡¸⁄U Ÿ z ‹Êπ ∑‘§ Áfl∑§Ê‚ ∑§ÊÿÙ¥¸ ∑§Ë ÉÊÙ·áÊÊ ∑§Ë– ∞fl¥ ‚Ê‚ ÁfllÊ ŒflË ∑§Ê ¬Í⁄UÊ ‚„ÿÙª ⁄U„Ê •ı⁄U ◊Ò¥ ÿ„ Á‚¥„ ∞fl¥ ‡ÊÈ÷Áø¥Ã∑§Ù Ÿ ’œÊ߸ ŒË–
 Œ‡Ê/ÁflŒ‡Ê bhartibhai9@gmail.com
°€âÂýðâ ‹ØêÁ
ÚUæÁð´¼ý çßàßÙæÍ ¥æÜðü·¤ÚU Ùð
Üè ÚUæ…ØÂæÜ Â¼ ·¤è àæÂÍ
çàæ×Üæ, (°Áð´âè)Ð ÚUæÁð‹¼ý çßàßÙæÍ ¥æÜðü·¤ÚU
Ùð ×¢»ÜßæÚU ·¤ô çãU×æ¿Ü ÂýÎðàæ ·ð¤ w}ßð¢
ÚUæ…ØÂæÜ ·ð¤ M¤Â ×ð¢ àæÂÍ ÜèÐ ÚUæÁÖßÙ ×ð¢
¥æØôçÁÌ âæÎð â×æÚUôãU ×ð¢ ×¢»ÜßæÚU ·¤ô ÂýÎðàæ
©U‘¿ ‹ØæØæÜØ ·ð¤ ·¤æØüßæãU·¤ ×éØ ‹ØæØæÏèàæ
ÚUçß ×çÜ×Í Ùð ©U‹ãUð¢ ÂÎ °ß¢ »ôÂÙèØÌæ ·¤è
àæÂÍ çÎÜæ§üÐ ×éØ×¢˜æè ÁØÚUæ× ÆUæ·é¤ÚU ¥õÚU
ÜðÇUè »ßÙüÚU ¥Ùƒææ ¥æÜðü·¤ÚU Öè §â ¥ßâÚU ÂÚU
©UÂçSÍÌ ÍðÐ §â ¥ßâÚU ÂÚU ÚUæ…ØÂæÜ ·¤ô
»æÇUü ¥æȤ ¥æÙÚU çÎØæ »ØæÐ ÚUæ…ØÂæÜ ·ð¤
âç¿ß çÂýØæÌé ×¢ÇUÜ Ùð ÂýÖæÚU Âý×æ‡æ-˜æ ÂÚU
ÚUæ…ØÂæÜ ·ð¤ ãUSÌæÿæÚU ÂýæŒÌ ç·¤°Ð àæãUÚUè
çß·¤æâ ×¢˜æè âéÚUðàæ ÖæÚUmæÁ, çàæÿææ ×¢˜æè »ôçߢÎ
¨âãU ÆUæ·é¤ÚU, SßæS‰Ø °ß¢ ÂçÚUßæÚU ·¤ËØæ‡æ ×¢˜æè
ÇUæò. ÚUæÁèß âñÁÜ °ß¢ çßÏæØ·¤»‡æ ×õÁê¼ ÍðÐ
·¤ôÚUôÙæ ·¤è ßÁã âð ©æÚUæ¹´Ç
×ð´ ·¤æ´ßǸ Øæ˜ææ ·¤è »§ü ÚUg
Ù§ü çÎËÜè, (°Áð´âè)Ð ·¤ôÚUôÙæ ßæØÚUâ ·Ô¤
×gðÙÁÚU ©æÚUæ¹´Ç âÚU·¤æÚU Ùð §â âæÜ ·¤æ´ßǸ
Øæ˜ææ ·¤ô ÚUg ·¤ÚU çÎØæ ãñÐ âê˜æô´ ·ð¤ ¥ÙéâæÚU
·¤æ´ßǸ Øæ˜ææ ·¤ô ÚUg ·¤ÚUÙð ·¤ô Üð·¤ÚU ·¤§ü çÎÙô´
âð ¿¿æü ¿Ü ÚUãè ÍèÐ ·¤æ´ßǸ Øæ˜ææ ÂÚU ÂêÀð »°
âßæÜ ·Ô¤ ÁßæÕ ×ð´ ×éØ×´˜æè Âéc·¤ÚU çâ´ã Ïæ×è
Ùð ·¤ãæ Íæ ç·¤ Ö»ßæÙ Öè Ùãè´ ¿æãð´»ð ç·¤ Üô»
×ÚUð´Ð §â â×Ø ÂýæÍç×·¤Ìæ ÁèßÙ Õ¿æÙæ ãñÐ
âô×ßæÚU ·¤ô ÖæÚUÌèØ ç¿ç·¤ˆâæ â´ƒæ
(¥æ§ü°×°) ·¤è ©æÚUæ¹´Ç §·¤æ§ü Ùð ×éØ×´˜æè
Âéc·¤ÚU çâ´ã Ïæ×è ·¤ô ç¿_è çܹ·¤ÚU ·¤ôçßÇ-
v~ ·¤è ÌèâÚUè ÜãÚU ·¤è ¥æàæ´·¤æ ·Ô¤ ×gðÙÁÚU
§â âæÜ ·¤æ´ßǸ Øæ˜ææ ·¤ô ÚUg ·¤ÚUÙð ·¤æ ¥æ»ýã
ç·¤Øæ ÍæÐ
ÖæÁÂæ ·Ô¤ } çßÏæØ·¤ô´ ·ð¤
âç×çÌØô´ âð §SÌèÈð¤
·¤ôÜ·¤æÌæ, (°Áð´âè)Ð ÖæÁÂæ ·Ô¤ ¥æÆ çßÏæØ·¤ô´
Ùð çßÏæØ·¤ ×é·é¤Ü ÚUæòØ ·¤è Üô·¤ Üð¹æ âç×çÌ
(Âè°âè) ·Ô¤ ¥ŠØÿæ ·Ô¤ M¤Â ×ð´ çÙØéçÌ ·Ô¤
çßÚUôÏ ×ð´ ×´»ÜßæÚU ·¤ô çßÏæÙâÖæ ·¤è çßçÖóæ
âç×çÌØô´ ·Ô¤ Âý×é¹ô´ ·Ô¤ ¼ âð §SÌèÈð¤ Îð çΰÐ
çßÂÿæ ·Ô¤ ÙðÌæ àæéÖð´Îé ¥çÏ·¤æÚUè Ùð ÚUæòØ ·¤è
ÂÎôóæçÌ ÂÚU ¥æÂçæ ÁÌæÌð ãé° Ì·ü¤ çÎØæ ç·¤
çßÏæØ·¤, Áô çÂÀÜð ×ãèÙð ÖæÁÂæ ·Ô¤ çÅU·¤ÅU
ÂÚU ¿éÙæß ÁèÌÙð ·Ô¤ ÕæÎ ÅUè°×âè ×ð´ ¿Üð »°
Íð, ©‹ãð´ ÖæÁÂæ ·¤æ çßÏæØ·¤ Ùãè´ ×æÙæ Áæ
â·¤ÌæÐ ÂçÚUÂæÅUè ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU, ×éØ çßÂÿæè ÎÜ
·Ô¤ çßÏæØ·¤ ·¤ô Âè°âè ¥ŠØÿæ ÕÙæØæ ÁæÌæ ãñ
¥õÚU ×é·é¤Ü ÚUæòØ Ùð ÂæÅUèü ÕÎÜÙð ·Ô¤ ÕæßÁêÎ
âÎÙ ×ð´ ÖæÁÂæ çßÏæØ·¤ ÂÎ Ùãè´ ÀôǸæ ãñÐ
çâÌ´ÕÚU âð SÂéÌçÙ·¤ ßè ßñUâèÙ
·¤æ ÖæÚUÌ ×ð´ ©ˆÂæÎÙ àæéM¤ ãUô»æ
Ù§ü ç¼ËÜè, (°Áð´âè)Ð ÖæÚUÌ ×ð´ ·¤ôÚôUÙæ ßæØÚUâ
â´·ý¤×‡æ ·Ô¤ Âý·¤ô ·¤ô ÚUô·¤Ùð ·Ô¤ çÜ° ÎðàæÃØæÂè
ßñUâèÙðàæÙ ·¤æØü·ý¤× ¿ÜæØæ Áæ ÚUãæ ãñÐ §â·Ô¤
ÌãÌ ¥Öè Ì·¤ x} ·¤ÚUôǸ âð ’ØæÎæ ßñUâèÙ
·¤è ¹éÚUæ·¤ Ü»æ§ü Áæ ¿é·¤è ãñÐ ßãè´ ¥Õ M¤â
·¤è SÂéÌçÙ·¤ ßè ßñUâèÙ ·¤æ ©ˆÂæÎÙ ÖæÚUÌ ×ð´
àæéM¤ ãôÙð Áæ ÚUãæ ãñÐ ÕÌæØæ Áæ ÚUãæ ãñ ç·¤
âèÚU× §´SÅUèÅU÷ØêÅU çâÌ´ÕÚU âð M¤â ·Ô¤ SÂéÌçÙ·¤
ßè ßñUâèÙ ·¤æ ©ˆÂæÎÙ àæéM¤ ·¤ÚUð»æÐ Îðàæ ×ð´
çÙç×üÌ ·¤ôßñUâèÙ ¥õÚU ·¤ôçßçàæËÇ ·¤ô ÂãÜð ãè
·¤ôÚUôÙæ ßñUâèÙðàæÙ ¥çÖØæÙ ·Ô¤ ÌãÌ Ü»æØæ
Áæ ÚUãæ ãñ, ßãè´ Îðàæ ×ð´ M¤âè ßñUâèÙ ·¤ô ×´ÁêÚUè
ç×ÜÙð ·Ô¤ ÕæÎ ¥Õ ÖæÚUÌ ×ð´ §â·¤æ ©ˆÂæÎÙ
ç·¤° ÁæÙð ÂÚU ãÚUè Ûæ´Çè ç×Ü »§ü ãñÐ
ÙðÂæÜ ·ð¤ ¥ÅUæÙèü ÁÙÚUÜ
ÚU×ðàæ ÕæÎÜ ·¤æ §SÌèȤæ
·¤æÆU×æ¢ÇUê (°Áð´âè)Ð ÙðÂæÜ ·ð¤ ×éØ çßÂÿæè ÙðÌæ
ÙðÂæÜè ·¤æ¢»ýð⠷𤠥ŠØÿæ àæðÚUÕãUæÎéÚU Îð©UÕæ ·ð¤
×¢»ÜßæÚU ·¤ô Îðàæ ·ð¤ Ù° ÂýÏæÙ×¢˜æè çÙØéÌ
ãUôÙð ·ð¤ ÕæÎ ¥ÅUæÙèü ÁÙÚUÜ ÚU×ðàæ ÕæÎÜ Ùð ÂÎ
âð §SÌèȤæ Îð çÎØæÐ ÕæÎÜ Ùð ÂýÏæÙ×¢˜æè ·ð¤Âè
àæ×æü ¥ôÜè ·ð¤ ×æÈü¤Ì ÚUæcÅþUèØ çßlæÎðßè Ö¢ÇUæÚUè
·¤ô ¥ÂÙæ §SÌèȤæ âõ¢ÂæÐ Ÿæè ÕæÎÜ ·¤ô ÙðÂæÜ
·ð¤ â¢çßÏæÙ ·ð¤ ¥Ùé‘ÀUðÎ vz|(w®) ·ð¤ ÌãUÌ
Âè°× ·¤è çâȤæçÚUàæ ÂÚU ¥ÅUæÙèü ÁÙÚUÜ
çÙØéÌ ç·¤Øæ »Øæ ÍæÐ ©U‹ãUô¢Ùð ÙðÂæÜ âÚU·¤æÚU
¥õÚU ¥‹Ø ¥çÏ·¤æçÚUØô¢ ·ð¤ ·¤æÙêÙè âÜæãU·¤æÚU
·ð¤ M¤Â ×ð¢ â¢âÎ ÕãUæÜè ·ð¤ çßÚUôÏ ×ð¢ Ì·¤ü çÎØæ
Íæ, ãUæÜæ¢ç·¤ âéÂýè× ·¤ôÅUü Ùð âô×ßæÚU ·¤ô â¢âÎ
ÕãUæÜ ·¤ÚUÙð ·¤æ ¥¢ÌçÚU× ¥æÎðàæ ç¼Øæ ÍæÐ
¥æÁ ·¤æ §UçÌãUæâ
„ vwwx Ñ çȤçÜ çmÌèØ ·¤è ×õÌ ·ð¤ ÕæÎ
©UÙ·¤æ ÕðÅUð Üé§ü Èý¤æ¢â ·¤æ ÚUæÁæ ÕÙæÐ
„ v{x{ Ñ ×é»Ü ÕæÎàææãU àææãUÁãUæ¢ Ùð
¥õÚU¢»ÁðÕ ·¤ô η¤Ù ·¤æ ßæØâÚUæØ
çÙØéÌ ç·¤ØæÐ
„ v|}~ Ñ Èý¤æ¢â ×𢠷ý¤æ¢çÌ ·¤è àæéL¤¥æÌÐ
·ý¤æ¢çÌ ·ð¤ ÎõÚUæÙ ÁÙÌæ Ùð ÕæçSÅUÜ ·¤è
°ðçÌãUæçâ·¤ ÁðÜ ÂÚU ·¤Áæ ·¤ÚU ©Uâ·ð¤
ÕǸUð çãUSâð ·¤ô ÌÕæãU ·¤ÚU çÎØæÐ
v}z® Ñ ×àæèÙ mæÚUæ Á×æ§ü »§ü ÕȤü ·¤æ
„
ÂãUÜæ âæßüÁçÙ·¤ ÂýÎàæüÙÐ
„ v}zx Ñ ‹ØêÁèÜñ¢ÇU ×ð¢ ÂãUÜè ¥æ×
¿éÙæß ãUé°Ð
v}{v Ñ ·¤æòÅU ¨Ü» Ùæ×·¤ ¥×ÚUè·¤è
„
ÃØçÌ Ùð ×àæèÙ»Ù ÕÙæ§üÐ
„ v~vy Ñ ÂãUÜð ÌÚUÜ §ü¢ÏÙ ¥æÏæçÚUÌ
ÚUæò·ð¤ÅU ·¤è çÇUÁæ§Ù ·¤æ ÂðÅUð¢ÅU ÚUæòÕÅUü °¿
»ô»æÇUü Ùð ãUæçâÜ ç·¤ØæÐ
v~w|Ñ ãUßæ§ü mè ×ð¢ çß×æÙ ·¤è ÂãUÜè
„
ÃØæßâæçØ·¤ ©UǸUæÙ àæéM¤Ð
„ v~x| Ñ ¥çÖÙð˜æè âéÏæ çàæßÂéÚUè
·¤æ Á‹×Ð
Sßæ×è â´Âæη¤ ×éÎý·¤ °ß´ Âý·¤æàæ·¤ ÚUæŠæðàØæ× ÖæÚUÌè ·ð¤ çÜ° ×ñââü àæèÌÜ çÂýçÅ´U» ¥æòȤ âðÅU ÕéãUæÙæ ÚUæðǸ, ¿ðÚUè ÕÇU¸è, çÁÜæ Ûæé́ÛæéÙê ÚUæÁSÍæÙ âð ×éçÎýÌÐ ·¤æØæüÜØ âæ#æçãU·¤ ßèÚU-ßèÚUæ´»Ùæ ÙæÜÂéçÚUØæ ãUæ©Uâ ¹ðÌÇU¸è (Ûæé́ÛæéÙê) âð Âý·¤æçàæÌ ×æð. 9983630831 (ÃãUæÅ÷Uâ°ð ٴ.) bhartibhai9@gmail.com Uâ´Âæη¤Ñ ÚUæŠæðàØæ× ÖæÚUÌè ¹ðÌǸèÐ
çÎËÜè Âãé¢U¿æ ×æÙâêÙ, ÕæçÚUàæ âð ·¤§ü Á»ãU Áæ×
Ù§ü çÎËÜè, (°Áð´âè)Ð ÚUæCþèØ ÚUæÁÏæÙè ×ð´
·¤ÚUèÕ °·¤ ¹ßæǸð âð ¥çÏ·¤ â×Ø ·Ô¤ §´ÌÁæÚU
·Ô¤ ÕæÎ Îçÿæ‡æ-Âçà¿× ×æÙâêÙ Ùð ×´»ÜßæÚU ·¤ô
ÎSÌ·¤ Îè, çÁâ·Ô¤ âæÍ ãè ãé§ü ÕæçÚUàæ âð ·¤§ü
SÍæÙô´ ÂÚU ÂæÙè ÖÚU »ØæÐ ÁÜÖÚUæß ·Ô¤ ·¤æÚU‡æ
àæãÚU ×ð´ ·¤§ü Á»ã Áæ× Ü» »Øæ ¥õÚU Üô» ·é¤À
ÎðÚU Ì·¤ °·¤ SÍæÙ ÂÚU ãè ¥ÅU·Ô¤ ÚUãðÐ
·¤æØæüÜØ ÁæÙð ßæÜð ·¤§ü Üô»ô´ Ùð âôàæÜ
×èçÇØæ ÂÚU ßèçÇØô ÌÍæ ÌSßèÚUð´ âæÛææ ·¤ÚU ¥ÂÙè
ÂÚUðàææÙè ÕÌæ§ü ¥õÚU ·é¤À Ùð ÂéçÜâ âð ×ÎÎ ×æ´»èÐ
ÏõÜæ ·é¤¥æ´ ×ð´ ÖæÚUè Áæ× Ü»æ Íæ ¥õÚU °·¤ ÃØçQ¤
Ùð çàæ·¤æØÌ ·¤è ãñU ç·¤ ßã ~® ç×ÙÅU âð ßãæ´ È¢¤âæ
ãñÐ ¥æÁæÎÂéÚU, çÎËÜè ·ñ´¤ÅU ¥õÚU ·¤æçÜ´Îè ·é¢¤Á
UÜæ§ü¥ôßÚU âçãÌ ¥‹Ø SÍæÙô´ ÂÚU Öè ÖæÚUè Áæ×
ÍæÐ Âêßèü çÎËÜè ·Ô¤ àææãÎÚUæ âð ÚUôçã‡æè ¥ÎæÜÌ
Áæ ÚUãð ß·¤èÜ ÚUæãéÜ Ìô×ÚU Ùð ÅU÷ßèÅU ç·¤Øæ ç·¤
¥æÁæÎÂéÚU ×ð´ ÖæÚUè Áæ× ãñÐ ×ñ´ ¥ÂÙð ×éßç·¤Ü âð
×éÜæ·¤æÌ ·¤ÚUÙð Áæ ÚUãæ Íæ ¥õÚU Øãæ´ ·¤ÚUèÕ z®
ç×ÙÅU âð È¢¤âæ ãê´Ð Âêßèü çÎËÜè ×ð´ Üÿ×è Ù»ÚU âð
×ôÎè âÚU·¤æÚU ×ð´ ×´˜æè ÂÎ Ù ç×ÜÙð ÂÚU ×ãæÚUæCþ ÖæÁÂæ ×ð´ ÚUæÚU
´·¤Áæ ×é´Çð ÕôÜè´- Øã çâhæ´Ìô´ ·Ô¤
çÜ° Ï×üØéh ·¤æ âãè â×Ø Ùãè´
×é´Õ§ü „ °Áð´âè
ÀôÅUè ÕãÙ ÂýèÌ× ×é´Çð ·¤ô ×ôÎè âÚU·¤æÚU ·Ô¤
×´ç˜æÂçÚUáÎ ×ð´ Á»ã Ù ç×Ü ÂæÙð ÂÚU ×ÚUæÆæ ÙðÌæ
¥õÚU ©Ù·¤è ÕǸè Õã٠´·¤Áæ ×é´Çð Ùð ¥ÂÙè
ÙæÚUæÁ»è ÁæçãÚU ·¤è ãñР´·¤Áæ ×é´Çð Ùð Øã
Sßè·¤æÚU ç·¤Øæ ç·¤ ßã ÂýèÌ× ·¤ô ·ñ¤çÕÙðÅU ×ð´
Á»ã Ù ç×Ü ÂæÙð âð ÙæÚUæÁ ãñ´, Üðç·¤Ù ©‹ãô´Ùð
·¤ãæ ç·¤ Øã çâhæ´Ìô´ ·Ô¤ çÜ° Ï×üØéh ·¤æ âãè
â×Ø Ùãè´ ãñÐ ©‹ãô´Ùð ·¤ãæ ç·¤ §â·¤æ Èñ¤âÜæ
âãè â×Ø ÂÚU çÜØæ Áæ°»æÐ ×é´Çð Ùð Øã Ìô
Sßè·¤æÚU ç·¤Øæ ç·¤ ßã ÂæÅUèü ·Ô¤ Èñ¤âÜð âð ÙæÚUæÁ
ãñ´, Üðç·¤Ù ·ð´¤ÎýèØ ÙðÌëˆß ÂÚU ÖÚUôâæ Öè ÁæçãÚU
ç·¤ØæÐ ©‹ãô´Ùð ÕãÙ ·Ô¤ ×´˜æè Ù ÕÙ ÂæÙð ·¤æ
Æè·¤ÚUæ âèÏð ÌõÚU ÂÚU ÚUæ’Ø ·¤è ÜèÇÚUçàæ ÂÚU
ȤôǸæÐ
ÎÚU¥âÜ ÖæÁÂæ ·¤è ¥ôÚU âð ÚUæ’ØâÖæ
âæ´âÎ Öæ»ßÌ ·¤ÚUæÇ ·¤ô ·ð´¤ÎýèØ ×´ç˜æÂçÚUáÎ ×ð´
àææç×Ü ç·¤Øæ »Øæ ãñ, ÁÕç·¤ ÕèǸ Üô·¤âÖæ
âèÅU âð âæ´âÎ ÂýèÌ× ×é´Çð Öè §â·Ô¤ çÜ°
ÎæßðÎæÚU ×æÙè Áæ ÚUãè Íè´Ð ÂýèÌ× ×é´Çð ·¤ô Á»ã
Ù ç×Ü ÂæÙð ·Ô¤ ÕæÎ âð ©Ù·Ô¤ â×Íü·¤ô´ ×ð´
ÙæÚUæÁ»è Îð¹è Áæ ÚUãè ãñÐ ¹æâÌõÚU ÂÚU ß´ÁæÚUè
â×éÎæØ âð ÁéǸð ©Ù·Ô¤ â×Íü·¤ô´ ×ð´ »éSâæ ãñÐ
ÚUæ’Ø ·Ô¤ Âêßü ç΂»Á ÖæÁÂæ ÙðÌæ »ôÂèÙæÍ ×é´Çð
·¤è ÕðçÅUØô´ ´·¤Áæ ¥õÚU ÂýèÌ× ×é´Çð ·¤ô ¥ôÕèâè
×æÙß â´âæÏÙ âð ÁéǸð ×égô´ ×ð´
ÎðÚUè Sßè·¤æØü Ùãè´Ñ ç˜æÂæÆUè
ÂýØæ»ÚUæÁ (ØêÚUô)Ð ×ãæÂýÕ´Ï·¤ ©æÚU ×ŠØ ÚUðÜßð
ßè·Ô¤ ç˜æÂæÆè Ùð ×´»ÜßæÚU ·¤ô ÚUðÜ ·¤×ü¿æçÚUØô´ ·Ô¤ ·¤ËØæ‡æ
¥õÚU SÍæÂÙæ ·Ô¤ ×égô´ ·¤è çSÍçÌ ·¤è â×èÿææ ·Ô¤ çÜ° ×´ÇÜ
ÚUðÜ ÂýÕ´Ï·¤ ¥õÚU ·¤æç×ü·¤ ¥È¤âÚUô´ ·Ô¤ âæÍ ÕñÆ·¤ ·¤èÐ
°·¤ ÂæßÚU Œß槴ÅU ÂýÁð´ÅUðàæÙ ·Ô¤ ÁçÚU°, ÂýÏæÙ ×éØ
·¤æç×ü·¤ ¥çÏ·¤æÚUè (ÂèâèÂè¥ô)
©æÚU ×ŠØ ÚUðÜßð Ù´Î ç·¤àæôÚU Ùð ×ãæÂýÕ´Ï·¤
ÕÌæØæ ç·¤ ·¤ôçßÇ ·Ô¤ ·¤æÚU‡æ
×ëˆØé âð â´Õ´çÏÌ Ü»Ö»
©æÚU ׊Ø
~®ÂýçÌàæÌ ×æ×Üô´ ·¤æ çÙSÌæÚU‡æ ÚUðÜßð Ùð ·¤è
·¤ÚU çÎØæ »Øæ ãñÐ ©æÚU ×ŠØ â×èÿææ ÕñÆ·¤
ÚUðÜßð ·¤ôçßÇ âð ×ëÌ ãé° ¥ÂÙð
vz{ ·¤×ü¿æçÚUØô´ âð â´Õ´çÏÌ âÖè ×æ×Üô´ ·¤ô ©‘¿
ÂýæÍç×·¤Ìæ ÂÚU çÙSÌæçÚUÌ ·¤ÚU ÚUãæ ãñÐ ¥Ùé·¤´Âæ çÙØéçQ¤ ·Ô¤
çÜ° ·¤ôçßÇ âð ãôÙð ßæÜè ×õÌô´ ·Ô¤ ¿æâ ÂýçÌàæÌ
×æ×Üô´ ·¤ô ÂãÜð ãè çÙSÌæçÚUÌ ·¤ÚU çÎØæ »Øæ ãñ ¥õÚU àæðá
·é¤À ·¤ô ¥´çÌ× M¤Â çÎØæ Áæ ÚUãæ ãñÐ §â â´Õ´Ï ×ð´ ·Ô¤ßÜ
ßãè ×æ×Üð Ü´çÕÌ ãñ´, çÁÙ×ð´ ×ëÌ·¤ ·Ô¤ ÂçÚUßæÚUô´ ·Ô¤
çÙØéçQ¤ çΰ ÁæÙð ßæÜð âÎSØ ·Ô¤ â´Õ´Ï ×ð´ ÂçÚUßæÚU âð
çÙ‡æüØ ·¤è ÂýÌèçÿæÌ ãñÐ §âè ·ý¤× ×ð´ Ù´Î ç·¤àæôÚU Ùð ¥æ»ð
ÕÌæØæ ç·¤ ·é¤À ÂçÚUßæÚU °ðâð Öè ãñ´ çÁ‹ãô´Ùð ÚUðÜßð ×ð´
¥Ùé·¤´Âæ çÙØéçQ¤ ·Ô¤ çÜ° çß¿æÚU ·¤ÚUÙð âð ÂãÜð ¥æçŸæÌô´
·¤è çàæÿææ ÂêÚUè ·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° â×Ø ×æ´»æ ãñÐ
¥SÂÌæÜ ×ð´ ¥æòUâèÁÙ
ÅUñ´·¤ ȤÅUÙð âð Ü»è ¥æ»
Ù§ü çÎËÜè, (°Áð´âè)Ð §ÚUæ·¤ ·Ô¤ Îçÿæ‡æè
àæãÚU ÙæçâçÚUØæ ×ð´ °·¤ ·¤ôÚUôÙæ ¥SÂÌæÜ ×ð´
¥æòUâèÁÙ ÅUñ´·¤ ×ð´ çßSȤôÅU âð Öèá‡æ ¥æ» Ü»
»§ü, §ââð ~w Üô» ×æÚUð
§ÚUæ·¤ ×ð´ »° ¥õÚU v®® âð ¥çÏ·¤
~w ·¤è ×õÌ ƒææØÜ ãô »°Ð SßæS‰Ø
¥çÏ·¤æçÚUØô´ ¥õÚU ÂéçÜâ
Ùð âô×ßæÚU ·¤ô Øð ÁæÙ·¤æÚUè Îè ãñÐ ÂýÏæÙ×´˜æè
×éSÌÈ¤æ ¥Ü-·¤Îè×è Ùð ßçÚUD ×´ç˜æØô´ ·Ô¤ âæÍ
̈·¤æÜ ÕñÆ·¤ ·¤è ¥õÚU ÙæçâçÚUØæ ×ð´ SßæS‰Ø
¥õÚU Ùæ»çÚU·¤ âéÚUÿææ ÂýÕ´Ï·¤ô´ ·¤ô çÙÜ´çÕÌ ·¤ÚUÙð
¥õÚU ç»ÚUUÌæÚU ·¤ÚUÙð ·¤æ ¥æÎðàæ çÎØæÐ
Øéh ¥õÚU ÂýçÌÕ´Ïô´ âð ÂãÜð ãè ÌÕæã §ÚUæ·¤,
·¤ôÚUôÙæ âð ÁêÛæ ÚUãæ ãñÐ Øãæ´ ·¤ôÚUôÙæ âð v|,z~w
Üô» ×æÚUð »° ãñ´ ¥õÚU vy Üæ¹ âð ¥çÏ·¤ Üô»
â´·ý¤ç×Ì ãé° ãñ´Ð¤ SßæS‰Ø ·¤×ü¿æçÚUØô´ Ùð ÁÜÌð
ãé° ¥SÂÌæÜ âð àæßô´ ·¤ô ÕæãÚU çÙ·¤æÜæ, ÁÕç·¤
·¤§ü ×ÚUèÁ Ïé°´ ·Ô¤ Õè¿ ¹æ´âÌð âéÙð »°Ð
ßèÚU-ßèÚUæ´»Ùæ
¥æ§üÅUè¥ô ÁæÙð ßæÜð ×é·Ô¤àæ ŸæèßæSÌß Ùð Öè
ÕÌæØæ ç·¤ ßã ·¤æØæüÜØ ÎðÚU âð Âãé´¿ðÐ ŸæèßæSÌß
Ùð ·¤ãæ ç·¤ ×ñ´ Üÿ×è Ù»ÚU âð ¥æ§üÅUè¥ô ·¤è ¥ôÚU
¿ðãÚUô´ ·Ô¤ ÌõÚU ÂÚU Îð¹æ ÁæÌæ ÚUãæ ãñ, Üðç·¤Ù ¥Õ
©Ù·¤è Á»ã ÂÚU ·¤ÚUæÇ ·¤ô ×´˜æè ÕÙæ·¤ÚU ÂæÅUèü Ùð
Ù§ü ÜèÇÚUçàæ ÂñÎæ ·¤ÚUÙð ·¤æ â´·Ô¤Ì çÎØæ ãñÐ
ÖæÁÂæ ·Ô¤ |z ·¤æØü·¤Ìæü¥ô´ Ùð ·¤è
§SÌèÈÔ¤ ·¤è Âðàæ·¤àæ
×é´Çð ÂçÚUßæÚU ·Ô¤ ¹æÌð ×ð´ ×´˜æè ÂÎ Ù ¥æÙð ·Ô¤
ÕæÎ ÕèǸ çÁÜð ·Ô¤ |z ÖæÁÂæ ·¤æØü·¤Ìæü¥ô´ Ùð
Ù»ÚU çÙ·¤æØ âð Üð·¤ÚU âã·¤æÚUè â´SÍæ¥ô´ Ì·¤
âð §SÌèȤæ ÎðÙð ·¤è Âðàæ·¤àæ Öè ·¤è ãñÐ §Ù
·¤æØü·¤Ìæü¥ô´ ·¤æ ·¤ãÙæ ãñ ç·¤ ×´˜æè Ù ÕÙæ·¤ÚU
×é´Çð ÂçÚUßæÚU ·Ô¤ âæÍ ¥‹ØæØ ç·¤Øæ »Øæ ãñÐ
×´»ÜßæÚU ·¤ô ´·¤Áæ ×é´Çð ·Ô¤ ßÜèü çSÍÌ ÎUÌÚU
·Ô¤ ÕæãÚU ÁéÅUð ©Ù·Ô¤ â×Íü·¤ô´ Ùð ÂæÅUèü ·Ô¤ çÙ‡æüØ
·Ô¤ ç¹ÜæȤ ÂýÎàæüÙ ·¤ÚUÙð ·¤è ÕæÌ ·¤ãèÐ
ãæÜæ´ç·¤ â×Íü·¤ô´ ·¤ô â´ÕôçÏÌ ·¤ÚUÌð ãé°
·¤×ü¿æçÚUØô´ ·Ô¤ ·¤çÚUØÚU ·¤è Âý»çÌ
·¤è çÙ»ÚUæÙè ·¤ÚUÙð ·ð¤ çÙ¼ðüàæ
×ãæÂýÕ´Ï·¤ mæÚUæ ÂÎæçÏ·¤æçÚUØô´ ·¤ô Âýçàæÿæ‡æ ÂýÎæÙ ·¤ÚUÙð
ÂÚU çßàæðá ÕÜ çÎØæ »Øæ, Ìæç·¤ ßð ¥ÂÙð ·¤õàæÜ ×ð´ âéÏæÚU
·¤ÚU â·ð´¤Ð §âè ·ý¤× ×ð´ Øã Öè ÕÌæØæ »Øæ ç·¤ ßáü
w®w®-wv ×ð´ ©æÚU ×ŠØ ÚUðÜßð ×ð´ vzvx} ·¤×ü¿æçÚUØô´
·¤ô çÚUÈýð¤àæÚU, Âý×ôàæÙÜ, SÂðàæÜæ§’Ç ¥æçÎ çßçÖóæ
Âýçàæÿæ‡æ çΰ »°, ÁÕç·¤ w®wv-ww ·¤è ÂãÜè çÌ×æãè
×ð´ z~zy ·¤×ü¿æçÚUØô´ ·¤ô ¥Ü»-¥Ü» Âýçàæÿæ‡æ çÎØæ
»ØæÐ ÂýÏæÙ ×éØ ·¤æç×ü·¤ ¥çÏ·¤æÚUè Ùð °·¤ ÇæÅUæ Õðâ
âæÛææ ç·¤Øæ, çÁâ·¤æ ©ÂØô» ©æÚU ×ŠØ ÚUðÜßð ×ð´
·¤×ü¿æçÚUØô´ ·Ô¤ ÂÎôóæçÌ ¥õÚU Âýçàæÿæ‡æ ·¤è çÙ»ÚUæÙè ·Ô¤
çÜ° ç·¤Øæ ÁæÌæ ãñÐ ×ãæÂýÕ´Ï·¤ Ùð §âð âéÏæÚUÙð ·Ô¤ çÜ°
¥æßàØ·¤ âéÛææß çΰР×ãæÂýÕ´Ï·¤ Ùð ×´ÇÜ ÚUðÜ ÂýÕ´Ï·¤ô´
·¤ô ¥ÂÙð ·¤×ü¿æçÚUØô´ ·Ô¤ ·¤çÚUØÚU ·¤è Âý»çÌ ·¤è çÙ»ÚUæÙè
·¤ÚUÙð ·Ô¤ çÜ° Öè ·¤ãæÐ ÕñÆ·¤ ×ð´ ¥ßÏðàæ ·é¤×æÚU, ×éØ
·¤æç×ü·¤ ¥çÏ·¤æÚUè (¥æ§ü¥æÚU), ×´ÇÜ ÚUðÜ ÂýÕ´Ï·¤ Ûææ´âè
â´Îè ×æÍéÚU, ×´ÇÜ ÚUðÜ ÂýÕ´Ï·¤ ÂýØæ»ÚUæÁ ×ôçãÌ ¿´Îý,
×´ÇÜ ÚUðÜ ÂýÕ´Ï·¤ ¥æ»ÚUæ âéàæèÜ ŸæèßæSÌß ¥õÚU ßçÚUD
×´ÇÜ ·¤æç×ü·¤ ¥çÏ·¤æÚUè ¥æ»ÚUæ, Ûææ´âè ¥õÚU ÂýØæ»ÚUæÁ
âéŸæè ×æÙâè, ÚUæÁðàæ »é#æ ßU ÚUæÁðàæ àæ×æü Ùð Öæ» çÜØæÐ
çâØæâÌ çâhê ·Ô¤ ÅU÷ßèÅU âð ´ÁæÕ ·¤è ÚUæÁÙèçÌ ×ð´ ÙØæ çÅU÷ßSÅU
Âêßü ×¢˜æè ÕôÜð ×ðÚUð çßÁÙ ·¤ô ¥æ Ùð Âã¿æÙæ
¿´Çè»É¸U „ °Áð´âè
´ÁæÕ ×ð´ ç·ý¤·Ô¤ÅUÚU âð
ÚUæÁÙèçÌ™æ ÕÙð Âêßü ×´˜æè ÙßÁôÌ
çâ´ã çâhê Ùð ÚUæ’Ø ·Ô¤ ÖèÌÚU
×éØ×´˜æè ·Ô¤ âæÍ ¿Ü ÚUãð
×ÌÖðÎô´ ·Ô¤ Õè¿ ÙØæ Îæ´ß ¹ðÜæ
ãñÐ §â ÕæÚU ©‹ãô´Ùð ¥æ× ¥æÎ×è
ÂæÅUèü ·Ô¤ ÂýÏæÙ Ö»ß´Ì ×æÙ ·¤æ °·¤ ßèçÇØô
ÅU÷ßèÅUÚU ÂÚU ¥ÂÜôÇ ç·¤Øæ ãñ, çÁâ×ð´ ×æÙ çâhê
·¤è ÌæÚUèȤ ·¤ÚUÌð ãé° ÙÁÚU ¥æ ÚUãð ãñ´Ð çâhê Ùð
ÅU÷ßèÅU ·¤ÚU·Ô¤ ·¤ãæ ãñ ç·¤ ã×æÚUè çßÂÿæè ÂæÅUèü
¥æ× ¥æÎ×è Ùð ã×ðàææ ´ÁæÕ ·Ô¤ çÜ° ×ðÚUð çßÁÙ
¥õÚU ·¤æ× ·¤ô Âã¿æÙæ ãñÐ w®v| âð ÂãÜð ·¤è
ÕæÌ ãô Ìô Õð¥ÎÕè, Çþ‚â, ç·¤âæÙô´ ·Ô¤ ×égð,
ÖýCæ¿æÚU ¥õÚU çÕÁÜè â´·¤ÅU ·¤æ âæ×Ùæ ´ÁæÕ
·Ô¤ Üô»ô´ Ùð ×ðÚUð mæÚUæ ç·¤Øæ Øæ ¥æÁ Áñâæ ç·¤ ×ñ´
ÎñçÙ·¤ §üU-ÂðÂÚU
¥æ ÚUãæ Íæ, ¥æ× ÌõÚU ÂÚU ×éÛæð vz ç×ÙÅU ·¤æ â×Ø
Ü»Ìæ ãñÐ ¥æÁ, ×éÛæð Îô»éÙæ â×Ø Ü»æÐ ×ðÚUð
âã·¤ç×üØô´ ·Ô¤ âæÍ Öè Øãè ãé¥æÐ
ÖæÁÂæ Ùð˜æè Ùð ÂæÅUèü ·¤è SÅUðÅU
ÜèÇÚUçàæ ÂÚU çÙàææÙæ âæÏæ
§â·Ô¤ âæÍ ãè ´·¤Áæ ×é´Çð Ùð ·¤ãæ ç·¤ ÂæÅUèü ·Ô¤
ÖèÌÚU ãè ·é¤À °ðâð Üô» ãñ´, çÁÙ·¤è ×´àææ
¹ÚUæÕ ãñ ¥õÚU ¥·¤âÚU çßßæÎ ÂñÎæ ·¤ÚUÌð ãñ´Ð
´·¤Áæ ×é´Çð Ùð çÕÙæ ç·¤âè ·¤æ Ùæ× çÜ° ãè
ÂæÅUèü ·¤è SÅUðÅU ÜèÇÚUçàæ ÂÚU çÙàææÙæ âæÏæÐ
´·¤Áæ ×é´Çð Ùð ·¤ãæ ç·¤ â×Ø ãè ãÚU ¿èÁ ·¤æ
â×æÏæÙ ãñÐ Øã ·¤ô§ü Öè ¥çÌßæÎè Èñ¤âÜæ
ÜðÙð ·¤æ ßQ¤ Ùãè´ ãñÐ ¥æç¹ÚU ã× ¥ÂÙð ãè ƒæÚU
·¤ô UØô´ ÀôǸð´, çÁâð ã×Ùð ÕãéÌ ãè ×ðãÙÌ ·Ô¤
âæÍ ÌñØæÚU ç·¤Øæ ãñÐ ÂæÅUèü ×ð´ ¥ÂÙð çßÚUôçÏØô´
ÂÚU ã×Üæ ÕôÜÌð ãé° Â´·¤Áæ Ùð ·¤ãæ ç·¤ ×éÛæð
§âçÜ° ç·¤ÙæÚUð Ü»æ çÎØæ »Øæ ãñ, UØô´ç·¤ ×ñ´Ùð
·¤ãæ Íæ ç·¤ ×ðÚUæ Ùæ× Üô»ô´ ·Ô¤ çÎ×æ» ×ð´ ¿èȤ
ç×çÙSÅUÚU ·Ô¤ ÌõÚU ÂÚU Íæ, Üðç·¤Ù ©Ù·Ô¤ ÕæÚUð ×ð´
UØæ ·¤ãð´»ð, Áô Âè°× ·¤æ âÂÙæ Îð¹Ìð ãñ´Ð
´·¤Áæ ×é´Çð Ùð ·¤ãæ ç·¤ ßã Öè ÂæÅUèü ·Ô¤ Èñ¤âÜð
âð Ùæ¹éàæ ãñ´ ¥õÚU ©Ù·Ô¤ ˆØæ» ¥õÚU ·¤çÆÙ
×ðãÙÌ ·¤ô ÂæÅUèü Ùð ÙÁÚU¥´ÎæÁ ç·¤Øæ ãñ, Üðç·¤Ù
§â·Ô¤ ÕæÎ Öè Øã ÂæÅUèü ·¤ô ÀôǸÙð ·¤æ â×Ø
Ùãè´ ãñÐ
ÃØæÂæÚUè ·¤è Øæç¿·¤æ ÂÚU çÎËÜè ãUæ§ü·¤ôÅüU
·¤æ ·ð´¤Îý ¥õÚU ØêU¥æ§üÇUè°¥æ§ü ·¤ô ÙôçÅUâ
Ù§ü çÎËÜè „ °Áð´âè
çÎËÜè ãæ§ü·¤ôÅUü Ùð °·¤
ÃØæÂæÚUè mæÚUæ ÎæØÚU Ù° ¥æÏæÚU
·¤æÇü Ù´ÕÚU ·¤è ×æ´» ßæÜè
Øæç¿·¤æ ÂÚU ·ð´¤Îý âÚU·¤æÚU ¥õÚU
ØêU¥æ§üÇUè°¥æ§ü ·¤ô ÙôçÅUâ
ÁæÚUè ·¤ÚU ÁßæÕ ×æ´»æ ãñÐ
ÎÚU¥âÜ, çÎËÜè ãæ§ü·¤ôÅUü ×ð´
°·¤ ÃØæÂæÚUè Ùð Øæç¿·¤æ
Îæç¹Ü ·¤ÚU ·¤ãæ ãñ ç·¤ ©â·Ô¤
¥æÏæÚU ·¤æÇü ·¤æ çÕÙæ ©â·¤è
¥Ùé×çÌ ·Ô¤ ¥ßñÏ M¤Â âð
§SÌð×æÜ ç·¤Øæ »ØæÐ ·é¤À
çßÎðàæè â´SÍæ¥ô´ âð ©â·¤æ
¥æÏæÚU ·¤æÇü çÜ´·¤ ·¤ÚU çÎØæ
»ØæÐ ÃØæÂæÚUè ·¤ô ÇÚU ãñ ç·¤
©â·Ô¤ ¥æÏæÚU ·¤æÇü ·¤æ
ÎéL¤ÂØô» ·¤ÚU ÃØæÂæÚUè ·Ô¤ Ùæ×
ÂÚU ȤÁèüßæǸæ ç·¤Øæ Áæ
â·¤Ìæ ãñ, §âçÜ° ·¤ôÅUü ·¤æ
ÎÚUßæÁæ ¹ÅU¹ÅUæØæ »Øæ ãñÐ
ÁçSÅUâ ÚUð¹æ ÂËÜè ·¤è ·¤ôÅUü
Ùð ×æ×Üð ÂÚU âéÙßæ§ü ·¤ÚUÌð ãé°,
´ÁæÕ ×æòÇÜ Âðàæ ·¤ÚUÌæ ãê´, Øã
SÂC ãñ ç·¤ ßð (¥æÂ) ÁæÙÌð ãñ´,
ßæSÌß ×ð´ ´ÁæÕ ·Ô¤ çÜ° ·¤õÙ
ÜǸ ÚUãæ ãñÐ §â ßèçÇØô ·¤ô
¥ÂÜôÇ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ ÕæÎ çâhê Ùð
´ÁæÕ ×ð´ ·¤æ´»ýðâ ·Ô¤ ÙðÌæ¥ô´ ·¤ô
Ìô ¥â×´Áâ ×ð´ ÇæÜ ãè çÎØæ ãñ,
âæÍ ×ð´ ÂæÅUèü ãæ§ü·¤×æÙ ×ð´ Öè
°·¤ ·¢¤UØêÁÙ ç·ý¤°ÅU ·¤ÚUÙð ·¤è ·¤ôçàæàæ ·¤è ãñÐ
çÂÀÜð ·é¤À çÎÙô´ âð ÁÕ ÂæÅUèü ãæ§ü·¤×æ٠´ÁæÕ
·Ô¤ ¿ǸUð ·¤æ ãÜ ·¤ÚUÙð ·Ô¤ ÙÁÎè·¤ Âãé´¿è ÍèÐ
§â Õè¿ çâhê Ùð âôàæÜ ×èçÇØæ ÂÚU çȤÚU §â
ÌÚUã ·¤æ â´Îðàæ Îð·¤ÚU â×SØæ ¥õÚU ÕɸUæ Îè ãñÐ
»õÚUÌÜÕ ãñ ç·¤ ÕèÌð çÎÙ ·¤æ´»ýðâ çßÏæØ·¤
¥×çÚU´ÎÚU çâ´ã ÚUæÁæ ßÚUæǸU Ùð Öè âêÕð ·Ô¤
çßæ×´˜æè ÂÚU »´ÖèÚU ¥æÚUô ܻæÌð ãé° ÙØæ
Õ¹ðǸUæ ¹Ç¸Uæ ·¤ÚU çÎØæÐ
πë∏Ë
ÕéŠæßæÚU 14 ÁéÜæ§üU, 2021 4
Çþ‚â âð ·Ô¤·¤ ÕÙæÙð ßæÜè
Õð·¤ÚUè ·¤æ ç·¤Øæ ÂÎæüȤæàæ
§â ÕæÚU v{ ç¼Ù ·¤è ¼ðÚUè
×é´Õ§ü, (°Áð´âè)Ð ÙæÚU·¤ôçÅUUâ ·¢¤ÅþôÜ ØêÚUô (°ÙâèÕè) Ùð
âð ç¼ËÜè Âãé¢U¿æ ×æÙâêÙ ÕèÌè ÚUæÌ °·¤ °ðâè ·Ô¤·¤ Õð·¤ÚUè ·¤æ ÂÎæüȤæàæ ç·¤Øæ, ÁãUæ¢ Çþ‚â âð
ÖæÚUÌ ×õâ× çß™ææÙ çßÖæ» (¥æ§ü°×Çè) ·Ô¤·¤ ÕÙæØæ Áæ ÚUãæ ÍæÐ §â ×æ×Üð ×ð´ °·¤
¥ÙéâæÚU, §â ÕæÚU çÎËÜè ×ð´ ×æÙâêÙ
·¤ÚUèÕ v{ çÎÙ ·¤è ÎðÚUè âð Âãé´¿æ ãñÐ
âæØ·¤ôÜæòçÁSÅU ÇæòUÅUÚU ¥õÚU °·¤ âŒÜæØÚU
·¤è ç»ÚUUÌæÚUè ãé§ü ãñÐ
×æ×Üð ×ð´ wz
·¤ÚUèÕ v~ ßáô´ü ×ð´ ×æÙâêÙ §â ÕæÚU âÕâð ç»ÚUÌæÚU ÇæòUÅUÚU ·¤æ Ùæ× ÚUçãU×Ù âæÜ ·¤æ ÇæòUÅUÚU
ÎðÚU âð çÎËÜè Âãé´¿æ ãñÐ w®®w ×ð´
×æÙâêÙ v~ ÁéÜæ§ü ·¤ô çÎËÜè Âãé´¿æ ÍæÐ
¿UÚUç×Øæ ãñ, Áô wz âæÜ ãñ, ¿ÚUç×Øæ ¥ÂÙð
·¤æòÜðÁ ·Ô¤ çÎÙô´ âð §â ÌÚUã âð Çþ‚â ÕÙæÙð
ç»ÚUUÌæÚU
¥æ× ÌõÚU ÂÚU ×æÙâêÙ w| ÁêÙ ·¤ô çÎËÜè ·¤è Õð·¤ÚUè ¿ÜæÌæ ÍæÐ °ÙâèÕè ·Ô¤ ÁôÙÜ ÇæØÚUðUÅUÚU â×èÚU
Âãé´¿ ÁæÌæ ãñÐ ¥æÆ ÁéÜæ§ü Ì·¤ ×æÙâêÙ ßæÙ¹ðǸð Ùð ÕÌæØæ ç·¤ ã×ð´ ÁæÙ·¤æÚUè ç×Üè Íè ç·¤ §â ÌÚUã âð Çþ‚â
ÂêÚUð Îðàæ ×ð´ Àæ ÁæÌæ ãñÐ çÂÀÜð âæÜ ·¤æ §SÌð×æÜ ·¤ÚU ÌèÙ ÌÚUã ·Ô¤ ·Ô¤·¤ ÕÙæ° Áæ ÚUãð ãñ´, Áô ÕǸè-ÕǸè
çÎËÜè ×ð´ ×æÙâêÙ wz ÁêÙ ·¤ô Âãé´¿æ Íæ ÂæçÅUüØô´ ×ð´ âŒÜæØ ãUôÌæ ãñÐ §â·Ô¤ ÕæÎ ×é´Õ§ü ·Ô¤ ×æÛæ»æ´ß §Üæ·Ô¤ ×ð´
¥õÚU Îðàæ ÖÚU ×ð´ w~ ÁêÙ ·¤ô Àæ »Øæ ÍæÐ ã×Ùð Îé·¤æÙ ×ð´ ÀæÂæ ×æÚUæ ¥õÚU ¥æÚUôÂè ·¤ô v® ç·¤Üô»ýæ× ãçàæàæ
¥æ§ü°×Ç Ùð ÂãÜð âæ×æ‹Ø âð vw çÎÙ Õýæ©Ùè ·Ô¤ âæÍ ç»ÚUÌæÚU ç·¤ØæÐ ßô Çþ‚â âð ÁéÇ¸è ·¤§ü âèÚUèÁ Îð¹æ
ÂãÜð vz ÁêÙ ·¤ô ×æÙâêÙ ·Ô¤ çÎËÜè ·¤ÚUÌæ Íæ, çÁâ×ð´ Çþ‚â âð ÁéǸè Ù§ü-Ù§ü ¿èÁô´ ·Ô¤ ÕæÚUð ×ð´ ÁæÙÙð ·¤ô
Âãé´¿Ùð ·¤æ ÂêßæüÙé×æÙ Ü»æØæ Íæ, Üðç·¤Ù ç×ÜÌæ ¥õÚU çȤÚU ·ñ¤âð ¹éÎ ·¤ô Õ¿æØæ ÁæÌæ ãñ, Øã Öè ÂÌæ ¿ÜÌæ
ãßæ¥ô´ ·¤è çSÍçÌ âð §â·¤æ ¥æ»×Ù
ÂýÖæçßÌ ãô »Øæ ÍæÐ
Íæ çÁâ·Ô¤ ÕæÎ âð ãè §âÙð Çþ‚â ·¤æ §SÌð×æÜ ·¤ÚU ·Ô¤·¤ ÕÙæÙæ
âè¹æ ¥õÚU Õ¿Ùæ àæéM¤ ç·¤ØæÐ
àæðÚU ÕãæÎéÚU Îð©Õæ zßè´
ÕæÚU ÙðÂæÜ ·Ô¤ Âè°× ÕÙð
»ÆÕ´ÏÙ ßæÜè âÚU·¤æÚU ÕÙæÙð ·¤è ÌñØæÚUè ×ð´ çßÂÿæ
·¤æÆ×æ´Çê, (°Áð´âè)Ð ÙðÂæÜè ·¤æ´»ýðâ ·¤ô ÂýÏæÙ×´˜æè çÙØéQ¤ ·¤ÚUÙð ·¤æ ¥æÎðàæ
·Ô¤ ¥ŠØÿæ àæðÚU ÕãæÎéÚU Îð©Õæ ×´»ÜßæÚU ·¤ô çÎØæ ÍæÐ ¹ÕÚU ×ð´ ·¤ãæ »Øæ ç·¤ ÚUæCþÂçÌ
Âæ´¿ßè´ ÕæÚU Îðàæ ·Ô¤ ÂýÏæÙ×´˜æè ÕÙðÐ âê˜æô´ ·Ô¤ ·¤æØæüÜØ Ùð Îð©Õæ ·¤ô ©Ù·¤è çÙØéçQ¤ ·Ô¤
×éÌæçÕ·¤, ÚUæCþÂçÌ çßlæ Îðßè Ö´ÇæÚUè Ùð ÕæÚUð ×ð´ âêç¿Ì ç·¤ØæÐ
â´çßÏæÙ ·Ô¤ ¥Ùé‘ÀðÎ |{(z) ·Ô¤ ÌãÌ ©‹ãð´
ÂýÏæÙ×´˜æè çÙØéÌ ç·¤ØæÐ Øã Âæ´¿ßè´ ÕæÚU ãñ
çȤÜãæÜ Øã SÂC Ùãè´ ãô ÂæØæ ãñ ç·¤
àæÂÍ »ýã‡æ ·¤Õ ãô»æ, UØô´ç·¤ §â·Ô¤ çÜ°
ÁÕ Îð©Õæ (|y) Ùð ÙðÂæÜ ·Ô¤ ÂýÏæÙ×´˜æè ·Ô¤ ÌñØæçÚUØæ´ ¿Ü ÚUãè ãñ´Ð â´ßñÏæçÙ·¤ ÂýæßÏæÙ
ÌõÚU ÂÚU âææ ×ð´ ßæÂâè ·¤è ãñÐ ·Ô¤ ÌãÌ ÂýÏæÙ×´˜æè ·Ô¤ ÌõÚU ÂÚU çÙØéçQ¤ ·Ô¤
àæðÚU ÕãæÎéÚU Îð©Õæ ·¤è çÙØéçQ¤ âéÂýè× ÕæÎ Îð©Õæ ·¤ô x® çÎÙô´ ·Ô¤ ¥´ÎÚU âÎÙ ×ð´
·¤ôÅUü mæÚUæ âô×ßæÚU ·¤ô çΰ »° Èñ¤âÜð ·Ô¤ çßEæâ ×Ì ãæçâÜ ·¤ÚUÙæ ãô»æÐ §ââð Âêßü
¥ÙéM¤Â ·¤è »§ü ãñÐ âéÂýè× ·¤ôÅUü Ùð ·Ô¤Âè àæ×æü Îð©Õæ ¿æÚU ÕæÚU- ÂãÜè ÕæÚU çâÌ´ÕÚU
¥ôÜè ·¤ô ãÅUæÌð ãé° ÂýÏæÙ×´˜æè ÂÎ ·Ô¤ çÜ° Îð©Õæ ·Ô¤ v~~z- ×æ¿ü v~~|, ÎêâÚUè ÕæÚU ÁéÜæ§ü w®®v-
Îæßð ÂÚU ×éãÚU Ü»æ§ü ÍèÐ âéÂýè× ·¤ôÅUü Ùð âô×ßæÚU ·¤ô ¥UÅUêÕÚU w®®w, ÌèâÚUè ÕæÚU ÁêÙ w®®y- ȤÚUßÚUè
ÂýÏæÙ×´˜æè ¥ôÜè ·Ô¤ wv קü ·Ô¤ â´âÎ ·¤è ÂýçÌçÙçÏ âÖæ w®®z ¥õÚU ¿õÍè ÕæÚU ÁêÙ w®v|- ȤÚUßÚUè w®v}
·¤ô Ö´» ·¤ÚUÙð ·Ô¤ Èñ¤âÜð ·¤ô ÚUg ·¤ÚU çÎØæ Íæ ¥õÚU Îð©Õæ Ì·¤- ÂýÏæÙ×´˜æè ÚUã ¿é·Ô¤ ãñ´Ð
×¢ç˜æ×¢ÇUÜ ÀUôÅUæ ÚU¹ð»è »ÆÕ´ÏÙ ßæÜè âÚU·¤æÚU
ßãè´, ÙðÂæÜ ·Ô¤ çßÂÿæè »ÆÕ´ÏÙ Ùð âô×ßæÚU ·¤ô Èñ¤âÜæ ç·¤Øæ ãñU ç·¤ ßã Îð©Õæ ·Ô¤ ÙðÌëˆß ×ð´ °·¤ »ÆÕ´ÏÙ ßæÜè âÚU·¤æÚU ·¤æ
»ÆÙ ·¤ÚUÙð ·¤è çÎàææ ×ð´ ·¤æ× ·¤ÚUð´»ðÐ âô×ßæÚU ÎôÂãÚU ãé§ü »ÆÕ´ÏÙ ·¤è ÕñÆ·¤ ×ð´ ×´»ÜßæÚU ·¤ô ÀôÅUæ ×´ç˜æ×´ÇÜ ÕÙæÙð ·¤è çÎàææ
×ð´ ·¤æ× ·¤ÚUÙð ·¤æ Èñ¤âÜæ ç·¤Øæ »ØæÐ °·¤ çÚUÂôÅUü ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU, »ÆÕ´ÏÙ ·Ô¤ ÙðÌæ¥ô´ ·Ô¤ ¥ÙéâæÚU, ÕñÆ·¤ ×ð´ »ÆÕ´ÏÙ ·¤ô ¥õÚU
¥çÏ·¤ ÂýÖæßè ÕÙæÙð ·¤è ¥æßàØ·¤Ìæ ÂÚU ÕÜ çÎØæ »ØæÐ »ÆÕ´ÏÙ ×ð´ ÙðÂæÜè ·¤æ´»ýðâ, âèÂè°Ù (×æ¥ôßæÎè âð´ÅUÚU), âèÂè°Ù-
Øê°×°Ü ×æÏß ·é¤×æÚU ÙðÂæÜ-ÛææÜæÙæÍ ¹ÙæÜ »éÅU, ÁÙÌæ â×æÁßæÎè ÂæÅUèü ·¤æ ©Âð´Îý ØæÎß »éÅU ¥õÚU ÚUæCþèØ ÁÙ×ô¿æü
àææç×Ü ãñ´Ð
çÂÀÜð âæÜ çâØæâè â´·¤ÅU ×ð´ Ȥ´âæ ÙðÂæÜ
ÙðÂæÜ çÂÀÜð âæÜ w® çÎâ´ÕÚU ·¤ô ÌÕ çâØæâè â´·¤ÅU ×ð´ çƒæÚU »Øæ Íæ, ÁÕ âææÏæÚUè ÙðÂæÜ ·¤ØéçÙSÅU ÂæÅUèü (°ÙâèÂè) ×ð´
ß¿üSß ·¤ô Üð·¤ÚU ×¿è ¹è´¿ÌæÙ ·Ô¤ Õè¿ ÂýÏæÙ×´˜æè ¥ôÜè ·¤è ¥Ùéàæ´âæ ÂÚU ÚUæCþÂçÌ Ö´ÇæÚUè Ùð â´âÎ ·Ô¤ çÙ¿Üð âÎÙ ·¤ô Ö´»
·¤ÚU çÎØæ Íæ ¥õÚU x® ¥ÂýñÜ ¥õÚU v® קü ·¤ô Ù° ¿éÙæß ·¤ÚUæÙð ·¤è ƒæôá‡ææ ·¤è ÍèÐ
ÖæÚUÌ ·¤è ÂãÜè ·¤ôÚUôÙæ
×ÚUèÁ ÎôÕæÚUæ â´·ý¤ç×Ì
Ù§üU çÎËÜè, (°Áð´âè)Ð ÖæÚUÌ ·¤è ÂãÜè
·¤ôÚUôÙæ ßæØÚUâ ×ÚUèÁ ÎôÕæÚUæ â´·ý¤ç×Ì ãô
»§ü ãñÐ ·Ô¤ÚUÜ ·Ô¤ ç˜æàæêÚU ·¤è ÚUãÙð ßæÜè °·¤
Àæ˜ææ Ùð ¿èÙ ·Ô¤ °·¤ ×ðçÇ·¤Ü ·¤æòÜðÁ ×ð´
ÁæÙð´ UØæ ãñ ÂêÚUæ ×æ×Üæ Îæç¹Üæ çÜØæ
ÍæÐ Õè¿ ×ð´ Ü» ¿é·¤è ãñ
Øæç¿·¤æ ×ð´ ·¤ãæ »Øæ ãñ ç·¤ ¥ÚUôÇ¸æ ·¤ô ÁÙßÚUè ·¤ôÚUôÙæ ×ãæ×æÚUè
w®wv ×ð´ ¥ÂÙð °·¤ ØêÚUôçÂØÙ UÜ槴ÅU ·Ô¤ ×æŠØ× ·¤æ â´·¤ÅU ÂñÎæ ãô ßñUâèÙ ·¤è
âð ÁæÙ·¤æÚUè ç×Üè ç·¤ ©â·Ô¤ ¥æÏæÚU ·¤æÇü ·¤ô ·é¤À »Øæ, çÁâ·Ô¤ ÂãÜè ÇôÁ
·ð´¤Îý âÚU·¤æÚU ¥õÚU ¥æÏæÚU ·¤æÇü çßÎðàæè â´SÍæ¥ô âð ÁôǸæ ãé¥æ ãñ, çÁÙ·¤æ ©Ùâð ÕæÎ ßô ÖæÚUÌ
ÁæÚUè ·¤ÚUÙð ßæÜæ çßÖæ» ·¤ô§ü â´Õ´Ï Ùãè´ ãñÐ ÁæÙ·¤æÚUè ç×ÜÙð ·Ô¤ ÕæÎ ÚUæÁÙ ÜõÅU ¥æ§üÐ ÖæÚUÌ ÜõÅUÙð ·Ô¤ ÕæÎ ÁÙßÚUè
ØêU¥æ§üÇUè°¥æ§ü ·¤ô ÙôçÅUâ
ÁæÚUè ·¤ÚU ÁßæÕ Îæç¹Ü ·¤ÚUÙð
¥ÚUôǸæ Ùð ¥æÏæÚU ·¤æÇü ·Ô¤ ÎéL¤ÂØô» ·Ô¤ ÕæÚUð ×ð´
ÕÌæÌð ãé° Ù° ¥æÏæÚU ·¤æÇü ·¤è ×æ´» ·¤ÚUÌð ãé°
w®w® ×ð´ ©â·¤è ·¤ôÚUôÙæ çÚUÂôÅUü ÂæòçÁçÅUß
¥æ§ü ÍèÐ §â·Ô¤ âæÍ Îðàæ ×ð´ ·¤ôÚUôÙæ ·¤æ
·Ô¤ çÜ° ·¤ãæ ãñ Ð â´Õ´çÏÌ çßÖæ» ·¤ô x ×æ¿ü w®wv ·¤ô ÜðÅUÚU ÂãÜæ ×æ×Üæ Öè ç×Üæ ÍæÐ ç˜æàæêÚU çÁÜæ
·¤ôÅUü ×æ×Üð ·¤è ¥»Üè çܹæ, Üðç·¤Ù ·¤ô§ü â´ÌôáÁÙ·¤ ÁßæÕ Ùãè´
ç¿ç·¤ˆâæ ¥çÏ·¤æÚUè ·Ô¤ Áð ÚUèÙæ Ùð ·¤ãæ ç·¤
âéÙßæ§ü ~ çâÌ´ÕÚU ·¤ô ·¤ÚUð»æÐ ç×ÜæÐ vz ×æ¿ü w®wv ·¤ô ç×Üð ÁßæÕ ×ð´ Àæ˜ææ ·¤ô ãô× ßæÚU´ðÅUæ§Ù ×ð´ ÚU¹æ »Øæ ãñ
·¤ÂǸô´ ·Ô¤ çÙØæüÌ ·¤æ ÃØßâæØ ØêU¥æ§üÇUè°¥æ§ü Ùð ·¤ãæ ç·¤âè Öè Ùæ»çÚU·¤ ·¤ô
¥õÚU ©â×ð´ ·¤ôÚUôÙæ ·Ô¤ Üÿæ‡æ çιæ§ü Ùãè´
ßæÜð Øæç¿·¤æ·¤Ìæü ÚUæÁÙ ÇêçŒÜ·Ô¤ÅU ¥æÏæÚU ·¤æÇü Ù´ÕÚU ÁæÚUè Ùãè´ ç·¤Øæ Áæ Îð ÚUãð ãñ´Ð ¥çÏ·¤æÚUè Ùð ·¤ãæ ç·¤ Àæ˜ææ ·Ô¤
¥ÚUôǸæ Ùð ·¤ôÅUü âð »éãæÚU Ü»æ§ü â·¤ÌæÐ °ðâæ ·¤ô§ü ÂýæçßÏæÙ ×õÁêÎ Ùãè´ ãñ, ÁÕç·¤
ÂçÚUßæÚU ·¤æ ·¤ô§ü Öè âÎSØ â¢·ý¤ç×Ì Ùãè´
ãñ ç·¤ ·¤ôÅUü ·ð´¤Îý ¥õÚU °ðâæ ç·¤Øæ ÁæÙæ ¿æçã° ÍæÐ ¥æç¹ÚU ×ð´ ×ÁÕêÚU ãé¥æ ãñФ ÎôÕæÚUæ ·¤ôÚUôÙæ ãôÙæ ·¤ô§ü Ù§ü ÕæÌ
ØêU¥æ§üÇUè°¥æ§ü ·¤ô ãô·¤ÚU Øæç¿·¤æ·¤Ìæü ·¤ô çÎËÜè ãæ§ü·¤ôÅUü ·¤æ L¤¹
Ùãè´ ãñ ¥õÚU ·é¤À SßæS‰Ø ·¤æØü·¤Ìæü Îô ÕæÚU
Øæç¿·¤æ·¤Ìæü ·Ô¤ Ùæ× ÂÚU ÎêâÚUæ ·¤ÚUÙæ ÂǸæÐ Øæç¿·¤æ·¤Ìæü ·¤ô ÖØ ãñ ç·¤ ×Ùè â´·ý¤ç×Ì ãé° ãñ´Ð Àæ˜ææ çÎËÜè ·¤è Øæ˜ææ
¥æÏæÚU ·¤æÇü ÁæÚUè ·¤ÚUÙð ·¤æ Üæòç‹Çþ´» Áñâè »ñÚU·¤æÙêÙè »çÌçßçÏØô´ ·Ô¤ çÜ° ·¤ÚUÙð ·¤è ØôÁÙæ ÕÙæ ÚUãè Íè, ÁÕ ©â·¤æ
çÙÎðüàæ ÁæÚUè ·¤ÚUð´, Ìæç·¤ ©â·Ô¤ ©â·Ô¤ ¥æÏæÚU ·¤æÇü ·¤æ §SÌð×æÜ ç·¤Øæ Áæ â·¤Ìæ ÎôÕæÚUæ ÅUðSÅU ç·¤Øæ »Øæ Ìô ©â·¤è çÚUÂôÅUü
çÙÁÌæ ·Ô¤ ×õçÜ·¤ ¥çÏ·¤æÚU
·¤è ÚUÿææ ¥õÚU ¥æÏæÚU ·¤æÇü ·Ô¤
ãñÐ ¥ÚUôÇ¸æ ·¤æ Îæßæ ãñ ç·¤ §â ƒæÅUÙæ·ý¤× ·¤æ ©â·Ô¤
ÃØßâæØ ÂÚU Öè ÕéÚUæ ÂýÖæß ÂǸ ÚUãæ ãñÐ
ÂæòçÁçÅUß ç×ÜèÐ ÂçÚUßæÚU Ùð ·¤ãæ ç·¤ ©â×ð´
·¤ôÚUôÙæ ·Ô¤ Üÿæ‡æ Ùãè´ çι ÚUãð ãñ´ ¥õÚU
ÎéL¤ÂØô» ·¤ô ÚUô·¤æ Áæ â·Ô¤Ð ©âÙð ßñUâèÙ ·¤è ÂãÜè ÇôÁ Öè Üè ãñÐ
⁄UÂæç·¤SÌæÙ ×ð´ âðÙæ ÂÚU Á’¡‹Ë
flÊ° ◊¥ •Ê∑§Ê‡ÊËÿ ¥æÌ´·¤è
ã×Üæ,
Ÿ ‚vw
ÃËŸÁßæÙô´
◊fl‡·¤è ×õÌ
Áª⁄U ÊË ◊⁄U
§SÜæ×æÕæ¼, (°Áð´âè)Ð Âæç·¤SÌæÙ ·Ô¤ ¹ñÕÚU ÂÌêÙßæ
×ð´ âðÙæ ÂÚU ¥æÌ´·¤è ã×Üæ ãé¥æ ãñÐ §â ã×Üð ×ð´ Âæç·¤SÌæÙè
âðÙæ ·Ô¤ ·ñ¤ŒÅUÙ ¥ÎéÜ ÕæçâÌ â×ðÌ vw
çâhê ×æ×Üð ÂÚU ÚUæãéÜ , çÂýØ¢·¤æ ÁßæÙô´ ·¤è ×õÌ ãô »§ü ãñ, ÁÕç·¤ vz vz ÁßæÙ
âð ç×Üð Âè·ð¤, âéÜãU ·ð¤ â´·ð¤Ì ÁßæÙ ƒææØÜ ãéU° ãñ´Ð ¥æÌ´ç·¤Øô´ Ùð ·é¤À
ÁßæÙô´ ·¤ô Õ´Ï·¤ Öè ÕÙæØæ ãñÐ §â ã×Üð ƒææØÜ,
Ù§üU çÎËÜè, (°Áð´âè)Ð çâhê ·ð¤ ÅU÷ßèÅU ·Ô¤ ·¤ÚUèÕ °·¤ ƒæ´ÅUð ·Ô¤ ÂèÀð ÌãÚUè·¤-°-ÌæçÜÕæÙ Âæç·¤SÌæÙ ¥æ̢緤Øô´ Ùð
ÕæÎ ãè ´ÁæÕ ·Ô¤ ×éØ×´˜æè ¥×çÚU´ÎÚU çâ´ã ·Ô¤ ×éØ (ÅUèÅUèÂè) ·¤ô çÁ×ðÎæÚU ×æÙæ Áæ ÚUãæ ãñÐ
âÜæã·¤æÚU Âýàææ´Ì ç·¤àæôÚU ÚUæãéÜ »æ´Ïè âð ç×ÜÙð çÎËÜè ÁæÙ·¤æÚUè ·Ô¤ ×éÌæçÕ·¤, Âæç·¤SÌæÙè ·é¤ÀU ·¤ô
Âãé´¿ »°Ð ÕñÆU·¤ ×ð´ çÂýØ´·¤æ »æ´Ïè, ´ÁæÕ ·¤æ´»ýðâ ÂýÖæÚUè âðÙæ ·¤è ¥ôÚU âð ¹éÚUü× §Üæ·Ô¤ ×ð´ ÅUèÅUèÂè ·Ô¤ ÕÙæØæ Õ´Ï·¤
ãÚUèàæ ÚUæßÌ ¥õÚU ßçÚUD ·¤æ´»ýðâ ÙðÌæ ·Ô¤âè ßð‡æé»ôÂæÜ Öè
¥æÌ´ç·¤Øô´ ·Ô¤ ç¹ÜæȤ ¥æòÂÚUðàæÙ ¿ÜæØæ
×õÁêÎ ÍðÐ ¥»Üð âæÜ Â´ÁæÕ ×ð´ çßÏæÙâÖæ ¿éÙæß ãñ´Ð Áæ ÚUãæ ÍæÐ §â ÎõÚUæÙ ÅUßèÚU èÅUèÂè ßèÚU
·Ô¤ ¥æÌ´ ç·¤Øô´ Ùð ã×Üæ ·¤ÚU çÎØæÐ
°ðâð ×ð´ ×æÙæ Áæ ÚUãæ ãñ ç·¤ Âè·ð¤ ·¤è Øð ×éÜæ·¤æÌ çâhê æ´»Ùæ
§â ç×àæÙ ·¤ô ·ñ¤ŒÅUÙ ¥ÎéÜ ÕæçâÌ ¹æÙ ÜèÇ ·¤ÚU ÚUãð ÍðÐ
¥õÚU ·ñ¤ŒÅUÙ ·Ô¤ Õè¿ ÁæÚUè Ûæ»Ç¸ð ·¤ô âéÜÛææÙð ·Ô¤ çÜ° Âæç·¤SÌæÙè
çàæ×ÜæÐâðÙª˝æÊ◊ÂÚU Øð⁄Uflã×Üæ Ê¥ ◊¥ 㴌٬„⁄U
»ê ×ð´ ãé¥wæ ãñÐ’¡ÕÌæØæ•Ê∑§Ê‡ÊËÿ
Áæ ÚUãæ ãñ
ãé§ü ãñÐ ãæÜæ´ç·¤, §â ÕñÆ·¤ ·¤è ¥æçÏ·¤æçÚU·¤ çÇÅUðÜ ¥Öè ç·¤Á’¡‹Ë¥æÌ´ç·¤Øô´
âæ×Ùð Ùãè´ ¥æ§ü ãñÐ w®v| ·Ô¤ çßÏæÙâÖæ ¿éÙæßô´ ×ð´ ÁÕ Áª⁄UŸ ‚ ÅÿÊ‹Ë⁄UÊ◊ ∑§⁄UÊáÊÊ ∑‘§ ÃËŸ ◊flÁçÜØæ
Ùð { ÅUðÜ è·¤æò× ¥æò  ÚUðÅ Uâ ü ·¤ô Õ´Ï ·¤ ÕÙæ ‡ÊÿÙ¥
ãñÐ∑§Ë§‹ãð◊ı∑‘
´ ãæçȤÁ
§ ¬⁄U ÎõÜÌ
„Ë ◊ıùæÙ Ùð Õ´Ï·¤ ÕÙæØæáÊ ãñŸÐÂæç·¤SÌæÙ
’ÃÊÿÊ Á∑§×ð´
·¤æ´»ýðâ Ùð ©Âý ×ð´ âÂæ ·Ô¤ âæÍ §ÜðUàæÙ ×ð´ ©ÌÚUÙð ·¤æ ÅUèÃÅU¡èÂè∏ ª¡¸
¥UŸâÊ ÚU∑‘¥æÌ´
„Ù ªÿË–
·¤è Á’¡‹Ë
Á‡Êflø⁄U
ã×Üô´ ·¤ôÁª⁄U¥´Ë–ÅÿÊ‹Ë⁄U
Áæ× ÎðÌæ Ê¥æ ÚUãæ ¬Ê‹Ÿ
ãñÐ §â
Èñ¤âÜæ ç·¤Øæ Ìô Âýàææ´Ì ç·¤àæôÚU ÂæòçÜçÅU·¤Ü SÅþñÅUçÁSÅU § ‚ÊÕ ◊ ¬‡ÊÈ
¥æÌ´·¤è â´»ÆÙ ·¤è àæéL¤¥æÌ çÎâ´ÕÚU w®®| ×ð´ vx ¥æÌ´·¤è
ÍðÐ ãæÜæ´ç·¤, Øð »ÆÕ´ÏÙ ¿éÙæß Ùãè´ ÁèÌ ÂæØæ ÍæÐ ∑§⁄U∑‘§ •¬Ÿ ¬Á⁄UflÊ⁄U ∑§Ê ¬Ê‹Ÿ ∑§⁄UÃÊ „Ò–
»éÅUô´ Ùð ç×Ü·¤ÚU ·¤è ÍèÐ
 Á’¡Ÿ‚
bhartibhai9@gmail.com
VfZ¹fSX ¶ffþfSXûÔ ¸fZÔ d¦fSXfUMX IYf dÀf»fdÀf»ff U¿fÊ ¸fZÔ 6 ´fid°fVf°f ¶fPÞXZ¦fe: BIiYf
ÓfSXûJf
IYû»f BÔdOX¹ff ³fZ JQf³fûÔ IZY
dOXdþMX»feIYSX¯f IZY d»fE E¢ÀfZÔ¨fSX
±f¸ff, ÀfZÔÀfZ¢Àf 397 AÔIY ¨fPÞXf
Àffg»¹fbVfÔÀf IYû Àf»ffWXIYfSX ¶f³ff¹ff
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff)Ü ÀffUÊþd³fIY
ÃfZÂf IYe IYû»f BÔdOX¹ff d»fd¸fMXZOX ³fZ
IYWXf dIY A´f³fZ Àff°f ¨fbd³fÔQf
Aû´f³fIYfÀMX ¶»ffgIY ¸fZÔ J³f³f ´fidIiY¹ff
IZY dOXdþMX»feIYSX¯f IZY d»fE E¢ÀfZÔ¨fSX
Àffg»¹fcVfÔÀf IYû Àf»ffWXIYfSX IZY øY´f ¸fZÔ
d³f¹fböY dIY¹ff WX`Ü ÀfeAfBÊE»f ³fZ IYWXf
dIY A´f³fe °fSXWX IYe BÀf A³fûJe
´fWX»f IZY °fWX°f E¢ÀfZÔ¨fSX Àffg»¹fbVfÔÀf
dOXdþMX»feIYSX¯f AüSX ´fidIiY¹ff
CX°IÈYá°ff IZY IYf¹ffʳU¹f³f ¸fZÔ ¸fQQ
IYSXZ¦feÜ IÔY´f³fe ³fZ IYWXf dIY BÀf ´fWX»f
ÀfZ ´fWX¨ff³fe ¦fBÊ Jf³fûÔ ÀfZ 10 IYSXûOÞX
MX³f IYû¹f»fZ IZY CX°´ffQ³f ¸fZÔ ¶fPÞXû°fSXe
IYe CX¸¸feQ ·fe WX`Ü
AfBÊÀfeAfBÊÀfeAfBÊ RYfCXÔOXZVf³f dWX¸f »f¹fe
þ³fþf°fe¹f ÃfZÂfûÔ IZY AÀ´f°f »fûÔ IYû
1,800 Afg¢Àfeþ³f IÔYÀfÔMÑZMXSX QZ¦f
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff)Ü
AfBÊÀfeAfBÊÀfeAfBÊ Àf¸fcWX IYe
´fSXû´fIYfSX VffJf AfBÊÀfeAfBÊÀfeAfBÊ
RYfCXÔOXZVf³f RYfgSX B³f¢»fcdÀfU ¦fiû±f ³fZ
¸fÔ¦f»fUfSX IYû IYWXf dIY CXÀf³fZ
2021-22 ¸fZÔ dWX¸ff»f¹fe B»ffIYûÔ AüSX
QZVf IZY QcSXQSXfþ IZY AfdQUfÀfe ÃfZÂfûÔ
IZY AÀ´f°ff»fûÔ IYû 1,800
Afg¢Àfeþ³f IÔYÀfÔMÑZMXSX Qf³f IYSX³fZ IYe
¹fûþ³ff ¶f³ffBÊ WX`Ü EIY ¶f¹ff³f IZY
¸fb°ffd¶fIY 17 SXfª¹fûÔ IZY »f¦f·f¦f 175
dþ»fûÔ IZY 700 ÀfZ Ad²fIY
AÀ´f°ff»fûÔ IYû ¹fZ Afg¢Àfeþ³f
IÔYÀfÔMÑZMXSX ¸fbμ°f CX´f»f¶²f IYSXfE
þfEÔ¦fZÜ RYfCXÔOXZVf³f ³fZ IYWXf dIY 300
ÀfZ Ad²fIY IÔYÀf³MÑZMXSX IYe ´fWX»fe JZ´f
·fZþe þf ¨fbIYe WX`Ü ¶f¹ff³f ¸fZÔ IYWXf
¦f¹ff dIY BÀf Qf³f IYf ¸fIYÀfQ B³f
ÃfZÂfûÔ ¸fZÔ ³ff¦fdSXIYûÔ IYû Af´ff°fIYf»f
IYe dÀ±fd°f ¸fZÔ °f°IYf»f Afg¢Àfeþ³f
ÀfWXf¹f°ff QZ³ff WX`Ü
dÀfEMX ³fZ I`Yd´MXU ÀfüSX DYþfÊ
ÀfÔ¹fÔÂf À±ffd´f°f IYSX³fZ IZY d»fE
MXfMXf ´ffUSX IZY Àff±f IYSXfSX dIY¹ff
¸fbÔ¶fBÊ, (·ff¿ff)Ü MXf¹fSX dUd³f¸ff°ffÊ
dÀfEMX ³fZ IYWXf dIY CXÀf³fZ ¸fbÔ¶fBÊ IZY
·ffÔOXb»f ¸fZÔ dÀ±f°f A´f³fe BIYfBÊ IYe
d¶fþ»fe ÀfÔ¶fÔ²fe þøYSX°fûÔ IYû ´fcSXf
IYSX³fZ IZY d»fE Àfû»ff´fbSX ¸fZÔ 10
¸fZ¦ffUfMX Ãf¸f°ff Uf»ff I`Yd´MXU ÀfüSX
DYþfÊ ÀfÔ¹fÔÂf À±ffd´f°f IYSX³fZ IZY d»fE
MXfMXf ´ffUSX IZY Àff±f Àf¸fÓfü°ff dIY¹ff
WX`Ü dÀfEMX ³fZ EIY dUÄfd~ ¸fZÔ IYWXf dIY
MXfMXf ´ffUSX ³fZ MXe´fe A¢IY»fIYûMX
dSX³¹fcE¶f»f d»fd¸fMXZOX ³ff¸f ÀfZ EIY
dUVfZ¿f ´fi¹fûþ³f UfWX³f ¶f³ff¹ff WX`, þû
BÀf I`Yd´MXU ÀfüSX DYþfÊ ÀfÔ¹fÔÂf IZY
d³f¸ffʯf, ÀfÔ¨ff»f³f AüSX SXJSXJfU IZY
d»fE dþ¸¸fZQfSX WXû¦ffÜ
ÀfeSX¸f BÔÀMXeMXйfcMX dÀf°fÔ¶fSX
¸fZÔ À´fb°fd³fIY U`¢Àfe³f IYf
d³f¸ffʯf VfbøY IYSXZ¦ff
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff) øYÀfe ´fi°¹fÃf
d³fUZVf IYû¿f ³fZ ¸fÔ¦f»fUfSX IYû IYWXf
dIY ÀfeSX¸f BÔÀMXeMXйfcMX AfgRY BÔdOX¹ff
dÀf°fÔ¶fSX ÀfZ A´f³fZ ÀfÔ¹fÔÂfûÔ ¸fZÔ À´fb°fd³fIY
U`¢Àfe³f IYf CX°´ffQ³f VfbøY IYSXZ¦ffÜ
AfSXOXeAfBÊERY ³fZ EIY ¶f¹ff³f ¸fZÔ
IYWXf dIY EÀfAfBÊAfBÊ IZY ÀfÔ¹fÔÂfûÔ ¸fZÔ
À´fb°fd³fIY U`¢Àfe³f IZY ´fWX»fZ ¶f`¨f IZY
dÀf°fÔ¶fSX ¸fZÔ °f`¹ffSX WXû³fZ IYe CX¸¸feQ WX`Ü
¶f¹ff³f ¸fZÔ IYWXf ¦f¹ff dIY ·ffSX°f ¸fZÔ
dUd·f³³f ´fÃf WXSX Àff»f À´fb°fd³fIY-Ue
U`¢Àfe³f IYe 30 IYSXûOÞX ÀfZ Ad²fIY
JbSXfIY IYf CX°´ffQ³f IYSX³ff ¨ffWX°fZ WX`ÔÜ
dÀfÀIYû ³fZ OXZþe d¨fdØf»ffd´f»»fe
IYû ·ffSX°f AüSX QÃfZÀf IYf
A²¹fÃf d³f¹fböY dIY¹ff
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff)Ü ´fiüôûd¦fIYe
IÔY´f³fe dÀfÀIYû ³fZ IYWXf dIY CXÀf³fZ
OXZþe d¨fdØf»ffd´f»»fe IYû ·ffSX°f AüSX
QÃfZÀf IZY ´fdSX¨ff»f³f IYf A²¹fÃf
d³f¹fböY dIY¹ff WX`Ü EIY ¶f¹ff³f IZY
¸fb°ffd¶fIY d¨fdØf»ffd´f»»fe Àf¸feSX ¦ffOXZÊ
IYe þ¦fWX »fZÔ¦fZ, dþ³WXûÔ³fZ dÀfÀIYû ¸fZÔ
¨ffSX Àff»f d¶f°ff³fZ IZY ¶ffQ WXf»f WXe ¸fZÔ
Àff¸ffdþIY ÃfZÂf ¸fZÔ Vffd¸f»f WXû³fZ IYe
§fû¿f¯ff IYe ±feÜ d¨fdØf»ffd´f»»fe
dÀfÀIYû ¸fZÔ 17 U¿fûÊÔ ÀfZ WX`Ô AüSX CX³WXûÔ³fZ
´fiüôûd¦fIYe CXôû¦f ¸fZÔ 25 ÀfZ Ad²fIY
U¿fûÊÔ IYf A³fb·fU WX`Ü
ßèÚU-ßèÚUæ´»Ùæ
πë∏Ë
5 ÎñçÙ·¤ §üU-ÂðÂÚU
QZVf ¸fZÔ d¶fþ»fe IYe ¸ffÔ¦ f ¨ff»fc dUØf
¸fbÔ¶fBÊ, (·ff¿ff)Ü ÀfIYfSXf°¸fIY U`dV½fIY
÷YJ IZY ¶fe¨f ¶fZWX°fSX Afd±fÊIY AfÔIYOÞXûÔ
ÀfZ ¸fÔ¦f»fUfSX IYû ÀfZÔÀfZ¢Àf 397 AÔIY
¨fPÞX ¦f¹ffÜ ¹fWX ÀfZÔÀfZ¢Àf IYf IYSXe¶f LWX
Àf~fWX IYf Àf¶fÀfZ A¨Lf ÀfÂf SXWXfÜ
dUØfe¹f VfZ¹fSXûÔ ¸fZÔ d»fUf»fe ÀfZ ¶ffþfSX
¸fZÔ °fZþe AfBÊÜ ¶feEÀfBÊ IYf 30 VfZ¹fSXûÔ
Uf»ff ÀfZÔÀfZ¢Àf 397.04 AÔIY ¹ff
0.76 ´fid°fVf°f IYe ¶fPÞX°f IZY Àff±f
52,769.73 AÔIY ´fSX ¶fÔQ WXbAfÜ BÀf
°fSXWX ÀfZÔÀfZ¢Àf ¸fZÔ °fe³f IYfSXû¶ffSXe ÀfÂfûÔ ÀfZ
þfSXe d¦fSXfUMX IYf dÀf»fdÀf»ff ±f¸f ¦f¹ffÜ
¹fWX 31 ¸fBÊ IZY ¶ffQ ÀfZÔÀfZ¢Àf IYe EIY
dQ³f IYe Àf¶fÀfZ ¶fOÞXe ¶fPÞX°f WX`Ü BÀfe °fSXWX
³fZVf³f»f ÀMXfgIY E¢Àf¨fZÔþ IYf d³fμMXe
119.75 AÔIY ¹ff 0.76 ´fid°fVf°f IZY
»ff·f ÀfZ 15,800 AÔIY IZY ´ffSX
15,812.35 AÔIY ´fSX ´fWXbÔ¨f ¦f¹ffÜ
ÀfZÔÀfZ¢Àf IYe IÔY´fd³f¹fûÔ ¸fZÔ
AfBÊÀfeAfBÊÀfeAfBÊ ¶f`ÔIY IYf VfZ¹fSX
Àf¶fÀfZ Ad²fIY 2.83 ´fid°fVf°f ¨fPÞX
ÀfSXIYfSX ³fZ IYûdUOX þfÔ¨f dIYMX IZY d»f¹fZ IY¨¨fZ ¸ff»f
E¸RYûMXZSXZdÀf³f ¶fe IZY SXÀf ¹f³f ´fSX Af¹f °f Vfb»IY ÀfZ LcMX Qe
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff)Ü ÀfSXIYfSX ³fZ
¶»f`IY RÔY¦fÀf IYe QUf E¸RYûMXZSXZdÀf³f ¶fe
IZY d»f¹fZ dUVfZ¿f SXÀff¹f³f
(E´feAfBÊ)/´fQf±fûÊÔ °f±ff IYûdUOX þfÔ¨f
dIYMX IZY dUd³f¸ffʯf IZY d»f¹fZ IY¨¨fZ ¸ff»f
´fSX ¸fc»f Àfe¸ff Vfb»IY ÀfZ LcMX Qe WX`Ü dUØf
¸fÔÂff»f¹f ³fZ 12 þb»ffBÊ IYû EIY
Ad²fÀfc¨f³ff ¸fZÔ IYWXf dIY IYûdUOX þfÔ¨f
dIYMX dUd³f¸ffʯf IZY d»f¹fZ IY¨¨fZ ¸ff»f
´fSX ¸fc»f Àfe¸ff Vfb»IY ÀfZ LcMX 30
dÀf°fÔ¶fSX, 2021 °fIY SXWXZ¦feÜ UWXeÔ
E¸RYûMXZSXZdÀf³f ¶fe IZY d»f¹fZ dUVfZ¿f
SXÀff¹f³f/´fQf±fûÊÔ IZY d»f¹fZ LcMX 31
A¦fÀ°f °fIY IZY d»f¹fZ WXû¦feÜ
BÊUfBÊ IYSX ·ff¦feQfSX Ad·f¿fZIY þ`³f
³fZ IYWXf dIY ¹fWX ·ffSX°f ÀfSXIYfSX õfSXf
IYûdUOX ÀfÔIYMX ÀfZ d³f´fMX³fZ IZY d»fE Àfû¨f
E³fÀfeAfSX ¸fZÔ þ³fUSXe-þc³f ¸fZÔ AfUfÀfe¹f d¶fIiYe
24 RYeÀfQe ¶fPÞXe, 2021 ¸fZÔ ¶f³fe SXWXZ¦fe ¸ffÔ¦f
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff)Ü ¶fiûIYSXZþ RY¸fÊ
´fifg´fMXfB¦fSX IZY ¸fb°ffd¶fIY dQ»»fe-
E³fÀfeAfSX ¸fZÔ AfUfÀfe¹f d¶fIiYe
þ³fUSXe-þc³f 2021 IZY QüSXf³f d´fL»fZ
Àff»f IYe Àf¸ff³f AUd²f IZY ¸fbIYf¶f»fZ
24 RYeÀfQe ¶fPÞXIYSX 9,016 BIYfBÊ WXû
¦fBÊ, AüSX Af¦ff¸fe °¹fûWXfSXe ¸füÀf¸f ¸fZÔ
¸ffÔ¦f IZY °fZþ ¶f³fZ SXWX³fZ IYe CX¸¸feQ WX`Ü
WXfCXdÀfÔ¦f OXfgMX IYfg¸f, ¸fIYf³f OXfgMX IYfg¸f
AüSX ´fifg´fMXfB¦fSX IZY Àf¸fcWX ÀfeAûAû
¸fd¯f SXÔ¦fSXfþ³f ³fZ dQ»»fe-E³fÀfeAfSX ¸fZÔ
´fcSXZ U¿fÊ IZY d»fE d¶fIiYe ÀfÔ·ffU³ffAûÔ IZY
¶ffSXZ ¸fZÔ IYWXf dIY WX¸fZÔ CX¸¸feQ WX` dIY
d´fL»fZ Àff»f IYe °fb»f³ff ¸fZÔ 2021 IZY
QüSXf³f d¶fIiYe ¸fZÔ UÈdð WXû¦feÜ U¿fÊ 2020
IYMXü°fe
QZVf ¸fZÔ d´fL»fZ ¸ffWX IZY ¸fbIYf¶f»fZ þc³f ¸fZÔ ´ff¸f°fZ»f Af¹ff°f 24 ´fid°fVf°f §fMXf
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff) §fSXZ»fc ¶ffþfSX ¸fZÔ
Ad²fIY ÀMXfgIY WXû³fZ IZY IYfSX¯f BÀf
Àff»f þc³f IZY QüSXf³f d´fL»fZ ¸fWXe³fZ IYe
°fb»f³ff ¸fZÔ ·ffSX°f IYf ´ff¸f °fZ»f Af¹ff°f
24 ´fid°fVf°f §fMXIYSX 5,87,467 MX³f
SXWX ¦f¹ffÜ CXôû¦f d³fIYf¹f Àffg»UZÔMX
E¢ÀfMÑ`¢MXÀfÊ EÀfûdÀfEVf³f ³fZ ¸fÔ¦f»fUfSX
IYû ¹fWX þf³fIYfSXe QeÜ EÀfBÊE ³fZ d¨fÔ°ff
½¹föY IYe dIY IY¨¨fZ ´ff¸f °fZ»f AüSX
A³¹f ´ff¸f °fZ»fûÔ IZY Af¹ff°f Vfb»IY ¸fZÔ
WXf»f ¸fZÔ dÀf°fÔ¶fSX °fIY IZY d»f¹fZ IYMXü°fe,
Àff±f WXe dQÀfÔ¶fSX °fIY AfSX¶feOXe
´ff¸fûd»f³f IZY Af¹ff°f ´fSX SXûIY WXMXf³fZ
ÀfZ §fSXZ»fc °fZ»f dSXRYfBd³fÔ¦f IÔY´fd³f¹fûÔ AüSX
d°f»fWX³f CX°´ffQIYûÔ IZY dWX°fûÔ IYû
³fbIYÀff³f ´fWXbÔ¨fZ¦ffÜ
Qbd³f¹ff ¸fZÔ U³fÀ´fd°f °fZ»fûÔ IZY ¸fb£¹f
JSXeQfSX QZVf, ·ffSX°f ³fZ þc³f 2020 ¸fZÔ
5,64,839 MX³f ´ff¸f°fZ»f IYf Af¹ff°f
dIY¹ff ±ff, þ¶fdIY ¸fBÊ 2021 ¸fZÔ ´ff¸f
°fZ»f IYf Af¹ff°f 7,69,602 MX³f IYf
WXbAf ±ffÜ QZVf IYf IbY»f U³fÀ´fd°f °fZ»f
Af¹ff°f BÀf Àff»f þc³f ¸fZÔ 17 ´fid°fVf°f
¦f¹ffÜ E¨fOXeERYÀfe, Ed¢ÀfÀf ¶f`ÔIY,
Àf³f RYf¸ffÊ, E³fMXe´feÀfe °f±ff ¸fdWXÔQif EÔOX
¸fdWXÔQif IZY VfZ¹fSX ·fe »ff·f ¸fZÔ SXWXZÜ UWXeÔ
QcÀfSXe AûSX E¨fÀfeE»f MXZIY, OXfg.
SXZçeþ, ¸ff÷Yd°f AüSX MXZIY ¸fdWXÔQif IZY
VfZ¹fSXûÔ ¸fZÔ d¦fSXfUMX AfBÊÜ ÀfZÔÀfZ¢Àf IZY
30 VfZ¹fSXûÔ ¸fZÔ 21 »ff·f ¸fZÔ SXWXZ, þ¶fdIY
³fü ¸fZÔ ³fbIYÀff³f SXWXfÜ ¶feEÀfBÊ d¸fOXI`Y´f
AüSX À¸ff»fI`Y´f 0.46 ´fid°fVf°f °fIY
dU¨ffSX IYSX Qe ¦f¹fe LcMX WX`Ü ¹fWX
¸fWXf¸ffSXe ÀfZ d³f´fMX³fZ IZY Àff±f §fSXZ»fc
CXôû¦f IYû Af°¸fd³f·fÊSX ¶f³ff³fZ IZY d»fE
EIY IYQ¸f WX`Ü VffQbÊ»f A¸fSX¨fÔQ
¸fÔ¦f»fQfÀf EÔOX IYû-´ffMXʳfSX SXþ°f ¶fûÀf
³fZ IYWXf dIY BÀfÀfZ ·ffSX°f ¸fZÔ EZÀfe UÀ°fbAûÔ
IYe »ff¦f°f ¸fZÔ AüSX IY¸fe Af³fZ IYe
IZY QüSXf³f dQ»»fe-E³fÀfeAfSX ¸fZÔ
AfUfÀfe¹f d¶fIiYe 17,789 BIYfB¹ffÔ ±feÔÜ
E³fÀfeAfSX ¸fZÔ ¦fb÷Y¦fif¸f, ³fûEOXf, ¦fiZMXSX
³fûEOXf, ¦ffdþ¹ff¶ffQ AüSX RYSXeQf¶ffQ
IZY ´ffÔ¨f ´fi¸fbJ ¶ffþfSX Vffd¸f»f WX`ÔÜ
CX³WXûÔ³fZ IYWXf dIY d´fL»fZ 5-6 U¿fûÊÔ ¸fZÔ
AfUfÀf FY¯f ´fSX EZd°fWXfdÀfIY øY´f ÀfZ
IY¸f ¶¹ffþ QSXûÔ AüSX IYfRYe dÀ±fSX
IYe¸f°fûÔ IZY IYfSX¯f AfUfÀfe¹f ÀfÔ´fdØf¹ffÔ
¶fWXb°f ÀfÀ°fe WXû ¦fBÊ WX`ÔÜ BÀfIZY A»ffUf
IYûdUOX-19 ¸fWXf¸ffSXe ³fZ WX¸fZÔ ¹fWX
¸fWXÀfcÀf IYSXf¹ff WX` dIY EIY §fSX IYf
¸ffd»fIY WXû³ff dIY°f³ff ¸fWX°U´fc¯fÊ WX` AüSX
UWX ·fe §fSX ÀfZ IYf¸f IYSX³fZ IZY A³fbøY´f
AfIYfSX IYf WXû³ff ¨ffdWXEÜ
AfSX¶feOXe ´ff¸fûd»f³f IZY Af¹ff°f ´fSX SXûIY WXMXf³fZ ÀfZ §fSXZ»fc °fZ»f dSXRYfBd³fÔ¦f IÔY´fd³f¹fûÔ AüSX d°f»fWX³f CX°´ffQIYûÔ IZY dWX°fûÔ IYû ³fbIYÀff³f ´fWXbÔ¨fZ¦ff
CX´f·fûöYf dWX°fûÔ IYû ³fbIYÀff³f

Qbd³f¹ff ¸fZÔ U³fÀ´fd°f °fZ»fûÔ IZY ¸fb£¹f JSXeQfSX QZVf ·ffSX°f ³fZ þc³f
2020 ¸fZÔ 5,64,839 MX³f ´ff¸f°fZ»f IYf Af¹ff°f dIY¹ff ±ff, þ¶fdIY
¸fBÊ 2021 ¸fZÔ ´ff¸f °fZ»f IYf Af¹ff°f 7,69,602 MX³f IYf WXbAf ±ff
§fMXIYSX 9.96 »ffJ MX³f SXWX ¦f¹ff, þû
EIY Àff»f ´fWX»fZ BÀfe AUd²f ¸fZÔ 11.98
»ffJ MX³f ±ffÜ QZVf IZY IbY»f U³fÀ´fd°f
°fZ»f Af¹ff°f ¸fZÔ ´ff¸f °fZ»f IYf dWXÀÀff
¨fPÞX ¦fEÜ dþ¹fûþe°f RYfB³fZÔdVf¹f»f
ÀfdUÊÀfZþ IZY Vfû²f ´fi¸fbJ dU³fûQ ³ff¹fSX
³fZ IYWXf dIY A³fbIcY»f Afd±fÊIY ³f°feþûÔ
°f±ff EdVf¹ffBÊ ¶ffþfSXûÔ IZY ÀfIYfSXf°¸fIY
÷YJ IZY ¶fe¨f §fSXZ»fc ¶ffþfSXûÔ ¸fZÔ °fZþe
AfBÊÜ CX³WXûÔ³fZ IYWXf dIY þc³f IYe
CX´f·fûöYf ¸fc»¹f Àfc¨fIYfÔIY Af²ffdSX°f
¸fbQifÀRYed°f WXf»ffÔdIY dSXþUÊ ¶f`ÔIY IZY
ÀfÔ°fû¿fþ³fIY À°fSX ÀfZ DY´fSX WX` »fZdIY³f
ÀfÔ·ffU³ff WX`Ü BÀfÀfZ ¹fWX Af¸f AfQ¸fe
IZY d»fE AüSX Ad²fIY dIYRYf¹f°fe WXû
þfE¦ffÜ d´fL»fZ ¸fWXe³fZ, dUØf ¸fÔÂff»f¹f
IZY AÔ°f¦fÊ°f Af³fZ Uf»fZ SXfþÀU dU·ff¦f ³fZ
IYûdUOX ÀfÔIiY¸f¯f IYe SXûIY±ff¸f ÀfZ
ÀfÔ¶fÔd²f°f 18 CX°´ffQûÔ IYe Af´fcd°fÊ IZY d»fE
IY¸f QSXûÔ IYû Ad²fÀfcd¨f°f dIY¹ff ±ffÜ
ÀfeBÊEÀfE»f ³fZ AfÔ²fi ÀfSXIYfSX IZY IY¸fʨf dSX¹fûÔ
IYû 25,000 B»fZd¢MÑIY Qû´fdWX¹f UfWX³f
QZ³fZ IZY d»fE Àf¸fÓfü°f dIY¹f
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff) ÀffUÊþd³fIY ÃfZÂf
IYe IY³UþZÊÔÀf E³fþeÊ ÀfdUÊÀfZþ
d»fd¸fMXZOX ³fZ AfÔ²fi ´fiQZVf IZY ³fUe³f AüSX
³fUeIYSX¯fe¹f DYþfÊ dUIYfÀf d³f¦f¸f IZY
Àff±f EIY Àf¸fÓfü°ff dIY¹ff WX`, dþÀfIZY
°fWX°f SXfª¹f ÀfSXIYfSX IZY 25,000
IY¸fʨffdSX¹fûÔ IYû B»fZd¢MÑIY Qû´fdWX¹ff
UfWX³f CX´f»f¶²f IYSXfE þfEÔ¦fZÜ EIY
¶f¹ff³f IZY ¸fb°ffd¶fIY E³fAfSXBÊOXeI`Y´f IZY
Àff±f WXbE BÀf Àf¸fÓfü°fZ IZY °fWX°f AfÔ²fi
´fiQZVf IZY SXfª¹f ÀfSXIYfSX IZY IY¸fʨffdSX¹fûÔ
IYû ¹fZ B»fZd¢MÑIY UfWX³f ¸fbWX`¹ff IYSXfE
þfEÔ¦fZ AüSX þøYSX°f IZY A³fbÀffSX B³fIYe
ÀfÔ£¹ff ¶fPÞXfBÊ þf ÀfIY°fe WX`Ü
AfÔ²fi ´fiQZVf IZY DYþfÊ ¸fÔÂfe ßfed³fUfÀf
SXZçe ³fZ IYWXf dIY WX¸ffSXf »fùf 25,000
Qû´fdWX¹ff B»fZd¢MÑIY UfWX³fûÔ IYe JSXeQ
IZY Àff±f AfÔ²fi ´fiQZVf IYû B»fZd¢MÑIY
UfWX³fûÔ IYe dQVff ¸fZÔ ¶fPÞXf³ff WX`Ü WX¸f BÊ-
´fdSXUWX³f IYû ¶fPÞXfUf QZ³fZ IYe dQVff ¸fZÔ
AüSX IYBÊ IYQ¸f CXNXfEÔ¦fZÜ Àf¸fÓfü°fZ IZY
°fWX°f ÀfeBÊEÀfE»f AüSX E³fAfSXBÊOXeI`Y´f
B»fZd¢MÑIY UfWX³fûÔ IZY d»fE ¨ffdþÔʦf
AUÀfÔSX¨f³ff ·fe °f`¹ffSX IYSXZÔ¦fZÜ
60 ´fid°fVf°f ÀfZ Ad²fIY IYf WX`Ü
§fSXZ»fc ¶ffþfSX ¸fZÔ Jfô°fZ»f IYf
Ad²fIY ÀMXfgIY WXû³fZ IZY IYfSX¯f þc³f ¸fZÔ
U³fÀ´fd°f °fZ»f IYf Af¹ff°f d´fL»fZ
¹fWX 6.30 ´fid°fVf°f ÀfZ §fMXIYSX 6.26
´fid°fVf°f ´fSX Af ¦fBÊ WX`Ü BÀfIZY A»ffUf
¸fBÊ IYf Aüôûd¦fIY CX°´ffQ³f Àff»ff³ff
Af²ffSX ´fSX A³fbIcY»f Af²ffSX ´fi·ffU
IYe UþWX ÀfZ 29.3 ´fid°fVf°f ¶fPÞXf WX`Ü
¨fe³f IZY CX¸¸feQ ÀfZ ¶fZWX°fSX Afd±fÊIY
AfÔIYOÞXûÔ IZY ¶ffQ EdVf¹ffBÊ ¶ffþfSXûÔ ¸fZÔ
°fZþe SXWXeÜ ¨fe³f IYf VfÔ§ffBÊ IY¸´fûdþMX,
WXfÔ¦fIYfÔ¦f IYf WX`Ô¦fÀfZÔ¦f °f±ff þf´ff³f IYf
ßfe ¶fþSXÔ¦f ´ffUSX ³fZ 700
IYSXûOÞX ÷Y´f¹fZ IZY AfBÊ´feAû
IZY d»fE AfUZQ³f dIY¹ff
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff)Ü EIYeIÈY°f BÀ´ff°f
IÔY´f³fe ßfe ¶fþSXÔ¦f ´ffUSX EÔOX BÀ´ff°f
d»fd¸fMXZOX ³fZ AfSXÔd·fIY ÀffUÊþd³fIY
d³f¦fʸf IZY þdSXE 700 IYSXûOÞX ÷Y´f¹fZ
þbMXf³fZ IZY d»fE ´fcÔþe ¶ffþfSX d³f¹ff¸fIY
ÀfZ¶fe IZY Àf¸fÃf AfUZQ³f dIY¹ff WX`Ü
¸fÀfüQf SXZOX WXZdSXÔ¦f ´fifgÀ´fZ¢MXÀf IZY A³fbÀffSX
AfBÊ´feAû IZY þdSXE 700 IYSXûOÞX ÷Y´f¹fZ
°fIY IZY Bd¢½fMXe VfZ¹fSX þfSXe dIYE
þfEÔ¦fZÜ d³f¦fʸf ÀfZ d¸f»fe SXfdVf IYf
BÀ°fZ¸ff»f CX²ffSX ¨fbIYf³fZ, IYf¹fÊVfe»f ´fcÔþe
ÀfÔ¶fÔ²fe þøYSX°fûÔ IZY dUØf´fû¿f¯f AüSX
Àff¸ff³¹f IYfgSX´fûSXZMX CXïZV¹fûÔ IZY d»fE
dIY¹ff þfE¦ffÜ ßfe ¶fþSXÔ¦f ´ffUSX EÔOX
BÀ´ff°f d»fd¸fMXZOX »füWX A¹fÀIY
´f`»fZMX, »füWX A¹fÀIY ¶fZ³fedRYIZYVf³f
AüSX À´fÔþ Af¹fSX³f IYe Ãf¸f°ff IZY ¸ff¸f»fZ
¸fZÔ QZVf ¸fZÔ EIY ´fi¸fbJ IÔY´f³fe WX`Ü
³fBÊ Af¶fIYfSXe ³fed°f IYû ¨fb³fü°fe QZ³fZ Uf»fe
¹ffd¨fIYf Àfb³fUfBÊ IYSX SXWXe ´feNX IZY ´ffÀf ·fZþe
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff)Ü dQ»»fe CX¨¨f
³¹ff¹ff»f¹f ³fZ ¸fÔ¦f»fUfSX IYû dQ»»fe
ÀfSXIYfSX IYe ³fBÊ Af¶fIYfSXe ³fed°f IYû
¨fb³fü°fe QZ³fZ Uf»fe QcÀfSXe ¹ffd¨fIYf ¸fb£¹f
³¹ff¹ff²feVf IYe A²¹fÃf°ff Uf»fe ´feNX
IZY ´ffÀf ·fZþ dQ¹ffÜ ´feNX ´fWX»fZ ÀfZ BÀf
¸ff¸f»fZ ¸fZÔ ¹ffd¨fIYf ´fSX Àfb³fUfBÊ IYSX SXWXe
WX`Ü ³fBÊ ¹ffd¨fIYf ¸fZÔ ³fed°f IYû ¨fb³fü°fe
QZ°fZ WXbE IYWXf ¦f¹ff WX` dIY QZÀfe AüSX
dUQZVfe VfSXf¶f IYe d¶fIiYe IZY d»f¹fZ 32
ÀfÔ·ff¦fe¹f »ffBÀfZÔÀf IYe A³fb¸fd°f QZ³ff
AU`²f AüSX ¸f³f¸ff³ff WX`Ü
¸ff¸f»ff þ¶f Àfb³fUfBÊ IZY d»f¹fZ
Af¹ff, ³¹ff¹ff²feVf dUd´f³f ÀffÔ§fe AüSX
³¹ff¹ff²feVf þÀf¸fe°f dÀfÔWX IYe ´feNX ³fZ
IYWXf dIY BÀfe °fSXWX IYe ¹ffd¨fIYf ´fSX
¸fb£¹f ³¹ff¹ff²feVf IYe A²¹fÃf°ff Uf»fe
´feNX Àfb³fUfBÊ IYSX SXWXe WX`Ü CXÀf ´feNX ³fZ
BÀf Àf¸f¹f IYûBÊ SXfWX°f QZ³fZ ÀfZ B³fIYfSX
dIY¹ff WX` AüSX ÀUeIÈY°f ¸ff³fQÔOXûÔ IYû
²¹ff³f ¸fZÔ SXJ°fZ WXbE, BÀf ´feNX IYû
¹ffd¨fIYf ´fSX Àfb³fUfBÊ ³fWXeÔ IYSX³fe
¨ffdWXEÜ ¹ffd¨fIYfIY°ffÊ IZY UIYe»f IZY
¸fWXe³fZ IYe °fb»f³ff ¸fZÔ IY¸f SXWXfÜ ´ff¸f °fZ»f
CX°´ffQûÔ ¸fZÔ, IY¨¨fZ ´ff¸f °fZ»f IYf Af¹ff°f
BÀf Àff»f þc³f ¸fZÔ ¶fPÞXIYSX 5.76 »ffJ
MX³f WXû ¦f¹ff, þû EIY Àff»f ´fWX»fZ BÀfe
¸fWXe³fZ ¸fZÔ 5.63 »ffJ MX³f ±ffÜ BÀfe
AUd²f ¸fZÔ IY¨¨fZ ´ff¸f IY³fZÊ»f °fZ»f IZY
Af¹ff°f IYe JZ´f ´fWX»fZ IZY 1,000 MX³f
ÀfZ ¶fPÞXIYSX 7,377 MX³f WXû ¦fBÊÜ
AfSX¶feOXe ´ff¸fûd»f³f IYf Af¹ff°f BÀf
Àff»f þc³f ¸fZÔ ¶fPÞXIYSX 3,200 MX³f WXû
U`dV½fIY IYfSXû¶ffSX

AfBÊÀfeAfBÊÀfeAfBÊ ¶f`ÔIY
IYf VfZ¹fSX Àf¶fÀfZ Ad²fIY
2.83 ´fid°fVf°f ¨fPÞX ¦f¹ff,
E¨fOXeERYÀfe, Ed¢ÀfÀf
¶f`ÔIY, Àf³f RYf¸ffÊ,
E³fMXe´feÀfe °f±ff ¸fdWXÔQif
EÔOX ¸fdWXÔQif IZY VfZ¹fSX ·fe
»ff·f ¸fZÔ SXWXZ
d³f¢IYe »ff·f ¸fZÔ SXWXZÜ Qû´fWXSX IZY
IYfSXû¶ffSX ¸fZÔ ¹fcSXû´fe¹f ¶ffþfSXûÔ ¸fZÔ
d¸f»ffþb»ff ÷YJ ±ffÜ BÀf ¶fe¨f,
AÔ°fSXfÊ¿MÑXe¹f ¶fZÔ¨f¸ffIYÊ ¶fiZÔMX IY¨¨ff °fZ»f
0.56 ´fid°fVf°f IYe ¶fPÞX°f IZY Àff±f
75.58 OXfg»fSX ´fid°f ¶f`SX»f ´fSX ´fWXbÔ¨f
¦f¹ffÜ AÔ°fSX¶f`ÔIY dUQZVfe ¸fbQif dUd³f¸f¹f
¶ffþfSX ¸fZÔ ÷Y´f¹ff ³fü ´f`ÀfZ IYe ¶fPÞX°f IZY
Àff±f 74.49 ´fid°f OXfg»fSX ´fSX ´fWXbÔ¨f ¦f¹ffÜ
¸fbÔ¶fBÊ IZY ´ffÀf Ufd¯fdª¹fIY ´fdSX¹fûþ³ff ¸fZÔ 700
IYSXûOÞX ÷Y´f¹fZ d³fUZVf IYSXZ¦ff WXeSXf³fÔQf³fe ¦fib´f
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff)Ü dSX¹f»f EÀMXZMX
IÔY´f³fe WXeSXf³fÔQf³fe ¦fib´f ¸fbÔ¶fBÊ IZY ´ffÀf
NXf¯fZ ¸fZÔ 20 »ffJ U¦fÊ RbYMX IZY
IYf¹ffÊ»f¹f ·fU³f IZY
dUIYfÀf ´fSX 700 IYSXûOÞX
÷Y´f¹fZ IYf d³fUZVf IYSX SXWXe
WX`Ü IÔY´f³fe IYf BSXfQf
A´f³fZ Ufd¯fdª¹fIY dSX¹f»f
EÀMXZMX ´fûMXÊRYûd»f¹fû IYf dUÀ°ffSX IYSX³fZ
IYf WX`Ü IÔY´f³fe ´fWX»fZ WXe 300 IYSXûOÞX
÷Y´f¹fZ IYe »ff¦f°f ÀfZ LWX »ffJ U¦fÊ RbYMX
IZY MXfUSX ¢½ff³MX¸f IYf d³f¸ffʯf ´fcSXf IYSX
¨fbIYe WX`Ü IÔY´f³fe ³fZ BÀfIYû ´f˜Z ´fSX QZ³fZ
IYe ´fidIiY¹ff VfbøY IYe WX`Ü
IÔY´f³fe ³fZ ¶f¹ff³f ¸fZÔ IYWXf dIY UWX
NXf¯fZ ¸fZÔ §fûOÞX¶fÔQSX SXûOX IZY ´ffÀf A´f³fe
MXfCX³fdVf´f WXeSXf³fÔQf³fe EÀMXZMX ¸fZÔ IbY»f
»ffBÀfZÔÀf IYe A³fb¸fd°f

³fBÊ ¹ffd¨fIYf ¸fZÔ ³fed°f IYû ¨fb³fü°fe QZ°fZ WXbE IYWXf ¦f¹ff WX` dIY QZÀfe AüSX
dUQZVfe VfSXf¶f IYe d¶fIiYe IZY d»f¹fZ 32 ÀfÔ·ff¦fe¹f »ffBÀfZÔÀf IYe
A³fb¸fd°f QZ³ff AU`²f AüSX ¸f³f¸ff³ff WX`
Af¦fiWX ´fSX AQf»f°f ³fZ ¸ff¸f»fZ IYû
Àfb³fUfBÊ IZY d»f¹fZ ¸fb£¹f ³¹ff¹ff²feVf IYe
A²¹fÃf°ff Uf»fe ´feNX IZY Àf¸fÃf
¶fb²fUfSX IYû Àfc¨fe¶fð dIY¹ffÜ AQf»f°f
AfdVf¹ff³ff MXfUÀfÊ EÔOX ´fi¸fûMXÀfÊ ´fifBUZMX
d»f. IYe ¹ffd¨fIYf ´fSX Àfb³fUfBÊ IYSX SXWXe
±feÜ ¹ffd¨fIYf ¸fZÔ dQ»»fe ÀfSXIYfSX IYe
28 þc³f IYû þfSXe BÊ-d³fdUQf ³fûdMXÀf
IYû JfdSXþ IYSX³fZ IYf Af¦fiWX dIY¹ff
¦f¹ff WX`Ü BÀf¸fZÔ SXf¿MÑXe¹f SXfþ²ff³fe ¸fZÔ QZÀfe
¦f¹ff, þû EIY Àff»f ´fWX»fZ 300 MX³f
±ffÜ WX»IZY °fZ»fûÔ ¸fZÔ Àfû¹ff¶fe³f °fZ»f IYf
Af¹ff°f þc³f ¸fZÔ §fMXIYSX 2,06,262 MX³f
SXWX ¦f¹ff, þû d´fL»fZ Àff»f IYe Àf¸ff³f
AUd²f ¸fZÔ 3,31,171 MX³f ±ffÜ BÀfe
°fSXWX ÀfcSXþ¸fbJe °fZ»f IYe Af¹ff°f IYe
JZ´f ´fWX»fZ IZY 2,69,428 MX³f ÀfZ
§fMXIYSX 1,75,702 MX³f SXWX ¦fBÊÜ
AfSX¶feOXe ´ff¸f °fZ»fûÔ IZY d³f¶ffʲf Af¹ff°f
IYe LcMX QZ³fZ ÀfZ ³fZ´ff»f AüSX ¶ffÔ¦»ffQZVf
ÀfZ Vfc³¹f Vfb»IY ´fSX dSXRYfBÔOX °fZ»fûÔ IZY
Af¹ff°f ¸fZÔ þ¶fQÊÀ°f UÈdð WXû ÀfIY°fe WX`
dþÀfÀfZ ´fcUeÊ AüSX CXØfSXe ·ffSX°f IZY
dSXRYfB³fSXe BIYfB¹ffÔ ¦fÔ·feSX øY´f ÀfZ
´fi·ffdU°f WXû ÀfIY°fe WX`ÔÜ EIY þb»ffBÊ
°fIY Jfô °fZ»f IYf IbY»f ·fÔOXfSX 19.87
»ffJ MX³f ±ff, dþÀf¸fZÔ ÀfZ 12.60 »ffJ
MX³f ´ffB´f»ffB³f ¸fZÔ WXû³fZ IYf A³fb¸ff³f
WX`Ü ·ffSX°f ¸fb£¹f øY´f ÀfZ BÔOXû³fZdVf¹ff
AüSX ¸f»fZdVf¹ff ÀfZ ´ff¸f °fZ»f IYf Af¹ff°f
IYSX°ff WX` AüSX AþZÊÔMXe³ff ÀfZ Àfû¹ff¶fe³f
°fZ»f ÀfdWX°f IY¨¨fZ WX»IZY °fZ»f ¶fWXb°f
IY¸f ¸ffÂff ¸fZÔ Af¹ff°f IYSX°ff WX`Ü
ÕéŠæßæÚU 14 ÁéÜæ§üU, 2021
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff)Ü QZVf ¸fZÔ d¶fþ»fe
IYe ¸ffÔ¦f ¨ff»fc dUØf U¿fÊ ¸fZÔ Àff»ff³ff
Af²ffSX ´fSX LWX ´fid°fVf°f ¶fPÞXZ¦feÜ SXZdMXÔ¦f
EþZÔÀfe BIiYf ³fZ ¸fÔ¦f»fUfSX IYû ¹fWX
A³fb¸ff³f »f¦ff¹ff WX`Ü BIiYf IYf A³fb¸ff³f WX`
dIY BÀf QüSXf³f d¶fþ»fe CX°´ffQ³f Ãf¸f°ff
IYe UÈdð A³fb¸ff³f°f: 17 ÀfZ 18 ¦fe¦ffUfgMX
WXû¦feÜ BIiYf ³fZ ¶f¹ff³f ¸fZÔ IYWXf dIY WX¸ffSXf
A³fb¸ff³f WX` dIY ¨ff»fc dUØf U¿fÊ ¸fZÔ
d¶fþ»fe IYe ¸ffÔ¦f A³fbIcY»f °fb»f³ff°¸fIY
Af²ffSX, QcÀfSXe »fWXSX IZY Àfed¸f°f AÀfSX
°f±ff MXeIYfIYSX¯f IYf¹fÊIiY¸f ¸fZÔ °fZþe IYe
UþWX ÀfZ Àff»ff³ff Af²ffSX ´fSX LWX
´fid°fVf°f ¶fPÞXZ¦feÜ SXZdMXÔ¦f EþZÔÀfe ³fZ IYWXf
dIY 2021-22 IZY ´fWX»fZ Qû ¸ffWX ¸fZÔ
»ffgIYOXfCX³f IYe UþWX ÀfZ d¶fþ»fe IYe
26 »ffJ U¦fÊ RbYMX ¸fZÔ WXeSXf³fÔQf³fe
d¶fþ³fZÀf ´ffIYÊ IYf dUIYfÀf IYSX SXWXe WX`Ü
IÔY´f³fe ³fZ IYWXf dIY Qû »ffJ U¦fÊ RbYMX IZY
ÀfZÔMXûSXÀf MXfUSX IYf d³f¸ffʯf ¨f»f SXWXf WX`Ü
¹fWX dQÀfÔ¶fSX, 2022 °fIY ´fcSXf WXû¦ffÜ
BÀf´fSX 700 IYSXûOÞX ÷Y´f¹fZ IYf d³fUZVf
AüSX dUQZVfe VfSXf¶f IYe Af´fcd°fÊ IZY d»f¹fZ
JbQSXf QbIYf³fûÔ IYû »fZIYSX 32 ÀfÔ·ff¦fe¹f
»ffBÀfZÔÀf WXZ°fb ÃfZÂfUfSX B»fZ¢MÑfgd³fIY øY´f
ÀfZ ¶fûd»f¹ffÔ Af¸fÔdÂf°f IYSX³fZ IZY d»f¹fZ
´fidIiY¹ffAûÔ IYf dþIiY WX`Ü ¹ffd¨fIYf ¸fZÔ
dQ»»fe Af¶fIYfSXe ³fed°f 2021-22
IYû ¨fb³fü°fe QZ°fZ WXbE CXÀfZ AU`²f,
A³fbd¨f°f, ¸f³f¸ff³ff AüSX dQ»»fe
Af¶fIYfSXe Ad²fd³f¹f¸f, 2009 IYf
CX»»fÔ§f³f IYSXfSX dQ¹ff ¦f¹ff WX`Ü
E³fMXe´feÀfe AfSXBÊE»f »fïfJ ¸fZÔ QZVf IYe ´fWX»fe WXdSX°f
WXfBOÑûþ³f ´fdSXUWX³f ´fdSX¹fûþ³ff À±ffd´f°f IYSXZ¦fe
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff)Ü ÀffUÊþd³fIY
ÃfZÂf IYe IÔY´f³fe E³fMXe´feÀfe ³fZ ¸fÔ¦f»fUfSX
IYû IYWXf dIY CXÀfIYe ÀfWXf¹fIY BIYfBÊ
E³fMXe´feÀfe AfSXBÊE»f »fïfJ ¸fZÔ QZVf
IYe ´fWX»fe WXdSX°f WXfBOÑûþ³f ´fdSXUWX³f
´fdSX¹fûþ³ff IYe À±ff´f³ff IYSXZ¦feÜ IÔY´f³fe
³fZ EIY ¶f¹ff³f ¸fZÔ IYWXf dIY E³fMXe´feÀfe
AfSXBÊE»f ³fZ »fïfJ ÀfÔ§f VffdÀf°f ´fiQZVf
IZY Àff±f ÃfZÂf ¸fZÔ QZVf IYe ´fWX»fe WXdSX°f
WXfBOÑûþ³f ´fdSXUWX³f ´fdSX¹fûþ³ff IYe
À±ff´f³ff IZY d»fE EIY ÀfWX¸fd°f ´fÂf ´fSX
WXÀ°ffÃfSX dIYE WX`ÔÜ E³fMXe´feÀfe
AfSXBÊE»f, E³fMXe´feÀfe IYe 100
´fid°fVf°f dWXÀÀfZQfSXe Uf»fe ÀfWXf¹fIY
AfgOXe IYe Af¦ff¸fe BÊ-MÑfg³f, BÊ-MÑfg³f À´fûMXʶf`IY
IYe JSXeQ ´fSX AfIY¿fÊIY ´fZVfIYVf
³f¹fe dQ»»fe, (·ff¿ff)Ü þ¸fʳfe IYe »f¦þSXe IYfSX dUd³f¸ff°ffÊ AfgOXe ³fZ ¸fÔ¦f»fUfSX IYû IYWXf dIY UWX
A´f³fe Af¦ff¸fe B»fZd¢MÑIY EÀf¹fcUe BÊ-MÑfg³f AüSX BÊ-MÑfg³f À´fûMXʶf`IY IYe JSXeQ ´fSX °fe³f Àff»f IZY
AÔQSX ¦ffOÞXe IYû Qû¶ffSXf JSXeQ³fZ IYe ´fZVfIYVf IYSXZ¦fe °f±ff AfNX Àff»f IYe ¶f`MXSXe UfSXÔMXe Qe þfE¦feÜ
BÊ-MÑfg³f IYû 22 þb»ffBÊ IYû ´fZVf dIY¹ff þfE¦ff AüSX ¹fWX ¦ffOÞXe Qû ÀfÔÀIYSX¯fûÔ - 50 AüSX 55, AüSX
Àff±f ¸fZÔ À´fûMXʶf`IY ÀfÔÀIYSX¯f, ¸fZÔ ´fZVf dIY¹ff þfE¦ffÜ ¢¹fcSXZMXZOX ÀUfd¸f°U ´f`IZYþ IZY °fWX°f AfgOXe
BÔdOX¹ff Qû Àff»f ÀfZ »fZIYSX ´ffÔ¨f Àff»f °fIY IZY d»fE ÀfdUÊÀf ¹fûþ³ffAûÔ IYf dUIY»´f ·fe QZ SXWXe WX`Ü
¸ffÔ¦f ¸ff¨fÊ, 2021 IYe °fb»f³ff ¸fZÔ ÀfbÀ°f
´fOÞXe ±feÜ ¸fBÊ IZY QcÀfSXZ ´fJUfOÞXZ ÀfZ
IYûdUOX-19 ÀfÔIiY¸f¯f IZY ³fE ¸ff¸f»fûÔ ¸fZÔ
IY¸fe ÀfZ þc³f ¸fZÔ d¶fþ»fe IYe ¸ffÔ¦f Àfb²fSXe
WX`Ü ¸ffWX-QSX-¸ffWX Af²ffSX ´fSX BÀf¸fZÔ 3.9
´fid°fVf°f IYe UÈdð WXbBÊ WX`Ü SXZdMXÔ¦f EþZÔÀfe ³fZ
WXf»ffÔdIY IYWXf dIY ¹fdQ ÀfÔIiY¸f¯f IZY
¸ff¸f»fZ dRYSX ¶fPÞX³fZ ÀfZ »ffgIYOXfCX³f
AÔIbYVf »f¦f°fZ WX`Ô, °fû BÀfÀfZ d¶fþ»fe IYe
¸ffÔ¦f IZY ³fe¨fZ IYe AûSX þf³fZ IYf þûdJ¸f
¶f³ff SXWXZ¦ffÜ BIiYf ³fZ IYWXf dIY CXÀfIYf
A³fb¸ff³f WX` dIY ¨ff»fc dUØf U¿fÊ ¸fZÔ QZVf IYe
d¶fþ»fe CX°´ffQ³f Ãf¸f°ff ¸fZÔ 17 ÀfZ 18
¦fe¦ffUfgMX IYe ¶fPÞXû°fSXe WXû¦feÜ 2020-
21 IZY 12.8 ¦fe¦ffUfgMX IYe °fb»f³ff ¸fZÔ ¹fWX
45 ´fid°fVf°f Ad²fIY WX`Ü
dIY¹ff þfE¦ffÜ WXeSXf³fÔQf³fe ¦fib´f IZY
ÀfÔÀ±ff´fIY EUÔ ´fi¶fÔ²f d³fQZVfIY d³fSXÔþ³f
WXeSXf³fÔQf³fe ³fZ IYWXf dIY Àf¸fcWX IYf ´fWX»fZ
IYf ¶fZWX°fSX dSXIYfgOXÊ SXWXf WX`Ü WX¸f NXf¯fZ ¸fZÔ
35 »ffJ U¦fÊ RbYMX IZY Ufd¯fdª¹fIY
À±f»f IYe Af´fcd°fÊ IYSX ¨fbIZY WX`ÔÜ
·ffSX°f IZY 50 ÀfZ Ad²fIY
VfWXSXûÔ ¸fZÔ À´fb°fd³fIY-Ue
IYe ´fZVfIYVf: OXfg SXZçeþ
WX`QSXf¶ffQ, (·ff¿ff)Ü OXfg SXZçeþ
»f`¶fûSXZMXSXeþ d»fd¸fMXZOX ³fZ øYÀf IYe
IYûdUOX-19 U`¢Àfe³f À´fb°fd³fIY-Ue
IYe ´fZVfIYVf QZVf IZY 50 ÀfZ
Ad²fIY VfWXSXûÔ AüSX IYÀ¶fûÔ ¸fZÔ
IYe WX`Ü OXfg SXZçeþ »f`¶fûSXZMXSXeþ ³fZ
BÀf U`¢Àfe³f IYe ´fZVfIYVf 14 ¸fBÊ IZY
ÀffQZ PXÔ¦f ÀfZ IYe ±fe, AüSX A¶f
BÀf ´ff¹f»fMX ´fdSX¹fûþ³ff IYf dUÀ°ffSX
50 ÀfZ Ad²fIY VfWXSXûÔ AüSX IYÀ¶fûÔ
°fIY dIY¹ff ¦f¹ff WX`Ü
IÔY´f³fe ³fZ Àfû¸fUfSX SXf°f IYû EIY
MXÐUeMX ¸fZÔ IYWXf dIY UWX Af³fZ Uf»fZ
WXμ°fûÔ ¸fZÔ À´fb°fd³fIY-Ue IZY
Ufd¯fdª¹fIY ´fiÀffSX IYû AüSX ¶fPÞXfE¦feÜ
OXfg SXZçeþ »f`¶fûSXZMXSXeþ ³fZ MXÐUeMX dIY¹ff
dIY A¶f U`¢Àfe³f WX`QSXf¶ffQ,
dUVffJf´f˜³f¸f, ¶fZÔ¦f»fb÷Y, ¸fbÔ¶fBÊ, ³fUe
¸fbÔ¶fBÊ, IYû»fIYf°ff, dQ»»fe,
E³fÀfeAfSX, ¨fZ³³fBÊ IZY A»ffUf
d¸fSX¹ff»f¦fbOXf, dUþ¹fUfOÞXf, ¶fïe,
IYû»WXf´fbSX, IYûd¨¨f, SXf¹f´fbSX,
¨fÔOXe¦fPÞX, ´fb¯fZ, ³ff¦f´fbSX, ³ffdÀfIY þ`ÀfZ
VfWXSXûÔ ¸fZÔ ·fe CX´f»f¶²f WX`Ü
BIYfBÊ WX`Ü ¶f¹ff³f IZY ¸fb°ffd¶fIY E¸fAû¹fc
´fSX WXÀ°ffÃfSX IZY ¸füIZY ´fSX »fZWX ¸fZÔ Àfû»fSX
MÑe EUÔ Àfû»fSX IYfSX ´fûMXÊ IZY øY´f ¸fZÔ
E³fMXe´feÀfe IYe ´fWX»fe ÀfüSX À±ff´f³ff IYf
CXîfMX³f ·fe dIY¹ff ¦f¹ffÜ VfbøYAf°f ¸fZÔ
E³fMXe´feÀfe ³fZ BÀf ÃfZÂf ¸fZ ´ffÔ¨f WXfBOÑûþ³f
¶fÀfZÔ ¨f»ff³fZ IYe ¹fûþ³ff ¶f³ffBÊ WX`Ü
 ’ÊÚ‹ËflÈ«Ubhartibhai9@gmail.com ßèÚU-ßèÚUæ´»Ùæ
ÎñçÙ·¤ §üU-ÂðÂÚU
πë∏Ë
ÕéŠæßæÚU 14 ÁéÜæ§üU, 2021 6
Àf³fe d»f¹fû³fe ÀfûVf»f ¸fedOX¹ff ´fSX IYfRYe ¸fþZýfSX RYûMXûþ AüSX UedOX¹fûþ VfZ¹fSX IYSX°fe SXWX°fe WX`ÔÜ Aþ¹f ýZU¦f³f IYe k·fbþ: ý
A¶f Àf³fe d»f¹fû³fe ³fZ A´f³fZ R`Y³Àf IYû EIY UedOX¹fû IZY þdSXE IYûdUOX19 ´fSX ³fÀfeWX°f ýe WX` AüSX
´fifBOX AfgRY BadOX¹ffl IYf
¶ffg»fe½fbOX WX»f¨f»f

§fSX ´fSX WXe SXWX³fZ IYe Àf»ffWX ýe WX`Ü Àf³fe d»f¹fû³fe ³fZ A´f³ff EIY
UedOX¹fû VfZ¹fSX dIY¹ff WX` dþÀf¸fZÔ UWX ÀfZMX ´fSX VfcÎMX¦f IYSX°fe ³fþSX Af
SXWXe WX`ÔÜ C³fIZY VffgMX IYf SXeMZXIY d»f¹ff þf°ff WX`Ü
Àf³fe d»f¹fû³fe ³fZ R`ÔYÀf
IYû ýe IYûdUOX ´fSX
³fÀfeWX°f E ¢MÑXZÀf Àf³fe d»f¹fû³fe IZYU»f A´f³fe
dRY»¸fûÔ ¸fZÔ WXe ³fWXeÔ ÀfûVf»f ¸fedOX¹ff
´fSX ·fe IYfRYe Ed¢MXU SXWX°fe WX`ÔÜ
Àf³fe d»f¹fû³fe ÀfûVf»f ¸fedOX¹ff ´fSX
IYfRYe ¸fþZýfSX RYûMXûþ AüSX
UedOX¹fûþ VfZ¹fSX IYSX°fe SXWX°fe WX`ÔÜ
A¶f Àf³fe d»f¹fû³fe ³fZ A´f³fZ R`Y³Àf
IYû EIY UedOX¹fû IZY þdSXE
IYûdUOX-19 ´fSX ³fÀfeWX°f ýe WX`
AüSX §fSX ´fSX WXe SXWX³fZ IYe Àf»ffWX ýe
WX`Ü Àf³fe d»f¹fû³fe ³fZ A´f³ff EIY
UedOX¹fû VfZ¹fSX dIY¹ff
MXeþSX dSX»feþ
WX` dþÀf¸fZÔ UWX ÀfZMX ´fSX VfcÎMX¦f
IYSX°fe ³fþSX Af SXWXe WX`ÔÜ C³fIZY
VffgMX IYf SXeMZXIY d»f¹ff þf°ff WX`Ü
¶ffg
BÀfe ¶fe¨f ¸fZÔ UedOX¹fû ¸fZÔ ¸f³ff»fe IYe
UWX Uf¹fSX»f °fÀUeSX Af þf°fe WX`
þû IbYLX dý³fûÔ ´fWX»fZ WXe
»ffgIYOXfC³f Jb»f³fZ ´fSX »fe ¦fBÊ ±fe
AüSX CÀf¸fZÔ WXþfSXûÔ IYe ·feOÞ ³fþSX
Af SXWXe ±feÜ BÀf UedOX¹fû IYû VfZ¹fSX
IYSX°fZ WXbE Àf³fe ³fZ d»fJf dIY §fSX
´fSX SXWXZÔÜ ´fWXfOÞ IYWXeÔ ·ff¦fZ ³fWXeÔ þf
SXWXZ WX`Ô AüSX ³f WXe Af´fIYû þf³ff
¨ffdWXEÜ UIÊYRiYaMX IYe ¶ff°f IYSZXÔ °fû
E¢MXSX Àfb³fe»f VfZMXÐMXe IYe
Àf³fe d»f¹fû³fe AfdJSXe ¶ffSX dRY»¸f
k¸fû°fe¨fcSX ¨fIY³ff¨fcSXl IZY À´fZVf»f
³fa¶fSX ¸fZÔ dýJfBÊ ýe ±feÔÜ Àf³fe
d»f¹fû³fe A¶f OXf¹fSZX¢MXSX dUIiY¸f
·fMXÐMX IYe dRY»¸f kA³ffd¸fIYfl ¸fZÔ
³fþSX AfEa¦feÜ BÀfIZY A»ffUf UWX
¸fba ¶fBÊÀfZ ¶fPÞ¸fZÔ XûIYûSX°fSXeûýZ³ffJIZeYþf¸ff¸f»fûÔSXWXe WX¸fZ`ÜÔ dRYSXBÀf
¸f»f¹ff»f¸f ÀffBIYû»ffgdþIY»f
d±fi»fSX dRY»¸f kVfZSXûl, °fd¸f»f
dRY»¸f kUeSX¸ffýZUel AüSX
kSaX¦fe»ffl þ`Àfe dRY»¸fûÔ ¸fZÔ IYf¸f
IYSX°fe dýJfBÊ ýZÔ¦feÜ
»feUbOX IZY ÎÀf§f¸f ÀMXfSX Aþ¹f
ýZU¦f³f IYe Af³fZ Uf»fe dRY»¸f
k·fbþ: ý ´fifBOX AfgRY BadOX¹ffl IYf
MXeþSX dSX»feþ WXû ¦f¹ff WX`Ü Aþ¹f
ýZ¦fU³f ³fZ ÀfûVf»f ¸fedOX¹ff AIYfCaMX
´fSX dRY»¸f k·fbþ: ý ´fifBOX AfgRY
BadOX¹ffl IYf MXeþSX VfZ¹fSX dIY¹ff WX`Ü
MXeþSX ¸fZÔ ¹fbð IYe Óf»fIY ýZJ³fZ IYû
d¸f»f°fe WX`Ü Aþ¹f ýZU¦f³f IYf
OXf¹f»ffg¦f k¸fZSZX ¸fSX³fZ IYf ¸ff°f¸f ¸f°f
IYSX³ff, ¸f`Ô³fZ Jbý ¹fZ VfWXfý°f ¨fb³fe WX`Ü
¸f`Ô þe°ff WXca ¸fSX³fZ IZY d»fE, ¸fZSXf ³ff¸f
WX` dÀf´ffWXel Àfb³ffBÊ ´fOÞ°fe WX`Ü Aþ¹f
ýZU¦f³f ³fZ MXeþSX IYû VfZ¹fSX IYSX°fZ WXbE
d¶fd»OXa¦f Àfe»f
¶fe¨f ¶ffg»feUbOX E¢MXSX Àfb³fe»f
VfZMXÐMXe IYe d¶fd»OXa¦f IYû d³f¦f¸f IYe
MXe¸f ³fZ Àfe»f dIY¹ff WX`Ü d¶fd»OXa¦f IYû
Àfe»f IYSX³fZ IYf IYfSX¯f ¹fWX WX` dIY
¹fWXfa A¨ff³fIY IYûSXû³ff ÀfaIiYd¸f°f
d»fJf dIY A¶f °fIY IYe Àf¶fÀfZ ¶fOÞe
»fOÞfBÊÜ ¦füSX°f»f¶f WX` dIY 1971 IYe
·ffSX°f-´ffdIYÀ°ff³f »fOÞfBÊ ´fSX ¶f³fe
dRY»¸f k·fbþ: ý ´fifBOX AfgRY
BadOX¹ffl ¸fZÔ Aþ¹f ýZU¦f³f À¢UfgOÑX³f
»feOXSX dUþ¹f IYfͯfIY IYf dIYSXýfSX
d³f·ff SXWXZ WX`Ô dþ³WXûÔ³fZ ·fbþ ¸fZÔ
E¹fSX¶fZÀf °f`¹ffSX dIY¹ff ±ffÜ dRY»¸f
k·fbþ: ý ´fifBOX AfgRY BadOX¹ffl ¸fZÔ
Aþ¹f ýZU¦f³f IZY A»ffUf Àfaþ¹f
ýØf, Àfû³ffÃfe dÀf³WXf, ³fûSXe RY°fZWXe,
VfSXý IZY»fIYSX AüSX E¸fe dUIÊY ·fe
WX`ÔÜ dRY»¸f 13 A¦fÀ°f IYû AûMXeMXe
´»fZMXRYfg¸fÊ ´fSX dSX»feþ WXû¦feÜ
IZY ¶ffý AdÀÀfMZXÔMX IYd¸fV³fSX ´fiVffa°f
¦ff¹fIYUfOÞ ³fZ d¶fd»OXa¦f IYû Àfe»f
IYSX dý¹ff WX`Ü
¸fba¶fBÊ IZY OXe UfOÊX ¸fZÔ BÀf Àf¸f¹f IYûSXû³ff
IZY 10 þ¦fWXûÔ IYû Àfe»f dIY¹ff ¦f¹ff
WX`Ü BÀf¸fZÔ ¸ff»ff¶ffSX dWX»Àf AüSX
´fZOXSX SXûOX ·fe Vffd¸f»f WX`Ü IYûSXû³ff

Ufd¸fIYf IYe A ³fb¿IYf Vf¸ffÊ AüSX ÀMXfSX dIiYIZYMXSX dUSXfMX IYûWX»fe

IYe ¶fZMXe Ufd¸fIYf A¶f LXWX ¸fWXe³fZ IYe WXû ¦fBÊ
³f³WXe Àfe ¶f¨¨fe IYû 6 ¸fWXe³fZ IYe
Vfb·fIYf¸f³ffEaÜ

EIY ¸fbÀIYf³f
WX`ÔÜ ¶ffg»feUbOX Ad·f³fZÂfXe IYf IYWX³ff WX` dIY Ufd¸fIYf IYf þ³¸f 11 þ³fUSXe IYû WXbAf ±ffÜ
CÀfIYe EIY ¸fbÀIYf³f ³fZ C³fIYe ´fcSXe ýbd³f¹ff A³fb¿IYf AüSX dUSXfMX, dþ³WXZÔ C³fIZY ´fiVfaÀfIY
¶fý»f ýe WX`Ü A³fb¿IYf ³fZ BaÀMXf¦fif¸f ´fSX ýû ´¹ffSX ÀfZ dU÷Y¿IYf IYWX°fZ WX`Ô, C³WXûÔ³fZ dýÀfa¶fSX ¸fSXeþûÔ IYe Àfa£¹ff ¶fPÞXe WX`Ü dþÀfIZY IYe ýcÀfSXe UZU ¸fZÔ WXfBÊ SXfBþ þ¦fWXûÔ

³fZ WX¸ffSXe °fÀUeSZXÔ VfZ¹fSX IYe WX`ÔÜ ´fWX»fe °fÀUeSX ¸fZÔ

A³fb¿IYf Ufd¸fIYf IZY Àff±f JZ»f SXWXe WX`
þ¶fdIY ýcÀfSXe °fÀUeSX ¸fZÔ dUSXfMX A´f³fe ¶fZMXe
2017 ¸fZÔ BMX»fe IZY MXÀIY³fe ¸fZÔ Vffýe IYe
±feÜ Ad·f³fZÂfXe IYe ýû dRY»¸fZÔ ´ffB´f»ffB³f ¸fZÔ
WX`ÔÜ UWX ³fUýe´f ÎÀfWX IYe IY³fZOÞf AüSX
¶ffý A¶f d¶fd»OXa¦f IYû Àfe»f dIY¹ff
¦f¹ff WX`Ü
SXfWX°f IYe ¶ff°f ¹fWX WX` dIY Àfb³fe»f VfZMXÐMXe
ÀfZ 80 ´fid°fVf°f ¸ff¸f»fZ Àff¸f³fZ
AfE ±fZÜ
¶f°ff ýZÔ dIY AfͱfIY SXfþ²ff³fe ¸fba¶fBÊ ¸fZÔ

ýbd³f¹ff ¶fý»f IYû ´fIYOÞZ WXbE WX`Ô AüSX ¸fbÀIbYSXf SXWXZ WX`ÔÜ
A³fb¿IYf ³fZ °fÀUeSX IZY Àff±f d»fJf, C³fIYe
EIY ¸fbÀIYf³f ³fZ WX¸ffSXe ´fcSXe ýbd³f¹ff IYû ¶fý»f
dIiYIZYMXSX Ófc»f³f ¦fûÀUf¸fe IYe ¶ff¹fûd´fIY ¸fZÔ
³fþSX AfEa¦feÜ Ad·f³fZÂfXe IYû AfdJSXe ¶ffSX
2018 ¸fZÔ dRY»¸f þeSXû ¸fZÔ ýZJf ¦f¹ff ±ffÜ
AüSX C³fIYf ´fcSXf ´fdSXUfSX ¸fba¶fBÊ ÀfZ
¶ffWXSX WX`ÔÜ ¶f°ff°fZ ¨f»fZ dIY E¢MXSX
Àfb³fe»f VfZMXÐMXe IYf §fSX A»MXf¸ffCaMX
¶fe°fZ IbYLX dý³fûÔ ÀfZ dRYSX ÀfZ IYûSXû³ff
IZY ¸ff¸f»fûÔ ¸fZÔ ¶fPÞXû°fSXe ýZJe þf SXWXe
WX`Ü dþÀfIZY ¶ffý A¶f ¸fba¶fBÊ dþ»ff

ýe : A³fb¿IYf dý¹ff WX`Ü

¸fbÓfZ C¸¸feý WX` dIY WX¸f ýû³fûÔ CÀf ´¹ffSX IYû þe
ÀfIY°fZ WX`Ô, dþÀfIZY Àff±f Af´f WX¸fZÔ ýZJ°fZ WX`Ô,
C³WXûÔ³fZ d´fLX»fZ Àff»f AûMXeMXe IZY d»fE UZ¶f
ÀfeSXeþ ´ff°ff»f »fûIY AüSX dRY»¸f ¶fb»f¶fb»f
IYf d³f¸ffʯf dIY¹ff ±ffÜ
SXûOX ´fSX dÀ±f°f ´fȱUe A´ffMÊX¸fZÔMXÐÀf
¸fZÔ WX`Ü BÀf d¶fd»OXa¦f ¸fZÔ 30 ¸ff»fZ AüSX
120 μ»f`MXÐÀf WX`ÔÜ UWXeÔ A¨ff³fIY
´fiVffÀf³f IYûSXû³ff IZY ³fE ¸ff¸f»fûÔ IYû
»fZIYSX A»fMÊX WXû ¦fBÊ WX`Ü ¸fba¶fBÊ IZY
A»ffUf IZYSX»f ¸fZÔ ·fe ÀfaIiYd¸f°fûÔ IYe
IYûSXû³ff IZY ³fE ¸ff¸f»fûÔ ¸fZÔ UÈdð WXû³fZ Àfa£¹ff ¶fPÞX SXWXZ WX`ÔÜ

AÃfSXf IZY ¦ff³ff d¸f»fZ °fe³f
d¸fd»f¹f³f ½¹fcþ
·fû þ´fbSXe dÀf³fZ¸ff IYe þf³fe-¸ff³fe
Ad·f³fZÂfXe AÃfSXf ÎÀfWX IZY ³f¹fZ
·fûþ´fbSXe ¦ff³ff kRY»f³fUf IZY
¶fZMXf Àf´f³fUf ¸fZÔ Af°ff WX` 2l
IYû °fe³f d¸fd»f¹f³f ½¹fcþ d¸f»f ¦f¹fZ
WX`ÔÜ ·fûþ´fbSXe ¦ff³ff lRY»f³fUf IZY
¸f`Ô ¨ffWXca¦fe ¸fZSXf ¹fWX ¦ff³ff þ»ý ÀfZ
¶fZMXf Àf´f³fUf ¸fZÔ Af°ff WX`l IYe
»fûIYd´fi¹f°ff IYû ýZJ°fZ WXbE AÃfSXf
ÎÀfWX ³fZ BÀfIYf ´ffMÊX MXc dSX»feþ
dIY¹ff WX`Ü
C³WXûÔ³fZ BÀf ¦ff³fZ IYû ·fe A´f³fZ ¹fcMXйfc¶f
´fSX dSX»feþ dIY¹ff WX` AüSX ¹fWX A¶f
BadOX¹ff MÑXZÔÎOX¦f ¸fZÔ ³fa¶fSX 5 ´fSX MÑXZÔOX
·fe IYSX SXWXf WX`Ü BÀf ¦ff³fZ IYû °fe³f
dý³f ¸fZÔ °fe³f d¸fd»f¹f³f ½¹fcþ ·fe
d¸f»fZ WXỒÜ ¦ff³fZ
IYû »fZIYSX AÃfSXf IYfRYe SXû¸ffad¨f°f
WX`ÔÜ C³WXûÔ³fZ IYWXf dIY ¦ff³ff UfIYBÊ
A¨LXf WX`, °f·fe »fû¦f BÀfZ ´fÀfaý
IYSX SXWXZ WX`ÔÜ
þ»ý 10 d¸fd»f¹f³f IZY AfaIYOÞZ
IYû ·fe LXc »fZ, AüSX ¹fWX þøYSX
WXû¦ff, ¢¹fûÔdIY ¸fbÓfZ ¸fZSZX R`ÔYÀf IZY
´¹ffSX AüSX AfVfeUfÊý ´fSX ´fcSXf
·fSXûÀff WX`Ü ¦füSX°f»f¶f WX` dIY BÀf
¦ff³fZ IYf ¸¹fcdþIY d´fi¹ffaVfb ÎÀfWX ³fZ
dý¹ff WX` þ¶fdIY ¦ff³fZ IYû dVfU¸f
´fadOX°f ³fZ d»fJf WX`Ü
5þe ³fZMXUIÊY ¸ff¸f»fZ ¸fZÔ þcWXe
dVf»´ff IYû ¸ff°f ¨ffU»ff IYe ¹ffd¨fIYf ´fSX
ýZ³fZ IYe °f`¹ffSXe ¸fZÔ ¶fZMXf dU¹ff³f
dRY MX³fZÀf IZY ¸ff¸f»fZ ¸fZÔ dVf»´ff VfZMXÐMXe IYf
þUf¶f ³fWXeÔ, »fZdIY³f BÀf U¢°f C³fIYf
¶fZMXf dU¹ff³f IYf EIY EmÀff WXe UedOX¹fû
UIÊYAfCMX IYSX°ff ³fþSX Af SXWXf WX`Ü
BÀf LXûMXe Àfe C¸fi ¸fZÔ dU¹ff³f dþÀf ÀfRYfBÊ ÀfZ
UIÊYAfCMX IYSX°ff dýJ SXWXf WX`, EmÀff »f¦f
Àfb³fUfBÊ MX»fe
Uf¹fSX»f WX`Ü BÀf UedOX¹fû ¸fZÔ dU¹ff³f dþ¸f SXWXf WX` dIY þ»ý WXe UWX dRYMX³fZÀf IZY
dý »»fe WXfBÊ IYûMÊX ³fZ ¶ffgd»fUbOX IYû IYSZX¦feÜ
SXdU °fZþf ³fZ dIY¹ff ¸fZÔ dþÀf °fSXWX ÀfZ UIÊYAfCMX IYSX°ff ³fþSX
Af SXWXf WX`, CÀfZ ýZJIYSX °fû ¹fWXe »f¦f°ff
¸ff¸f»fZ ¸fZÔ A´f³fe ¸ffa dVf»´ff VfZMXÐMXe IYû ·fe
¸ff°f ýZ ÀfIY°ff WX`Ü UedOX¹fû ¸fZÔ dþ¸f IZY
E¢MÑXZÀf þcWXe ¨ffU»ff IYe CÀf
¹ffd¨fIYf ´fSX Àfb³fUfBÊ MXf»f ýe WX`
BÀfÀfZ ´fWX»fZ d´fLX»fZ WXμ°fZ þdÀMXÀf
þZAfSX d¸fPXf ³fZ þcWXe ¨ffU»ff IYe
SXf¸ffSXfU Afg³f AaýSX IYfRYe ¸fZWX³f°f IYSX°ff ³fþSX Af
SXWXf dU¹ff³f Aa°f ¸fZÔ A´f³fZ E¶Àf dýJf°ff
³fþSX Af SXWXf WX`Ü B³f E¶Àf IYû ýZJIYSX
þû C³f ´fSX »f¦fZ 20 »ffJ
÷Y´f¹fZ IZY þb¸ffʳfZ IZY dJ»ffRY ýfdJ»f
IYe ¦fBÊ ±feÜ þcWXe ¨ffU»ff ³fZ 2 A³¹f
A´fe»f IYû JfdSXþ dIYE þf³fZ IZY
¶fþf¹f dSXþZ¢MX IYSX dý¹ff ±ff AüSX
¹ffd¨fIYfIY°ffÊAûÔ IYû þ»ý ÀfZ þ»ý
OXйfcMXe ¸fZÔ A´f³ff ÀffRY WX` dIY dU¹ff³f IYe ¹fWX ¸fZWX³f°f ³fBÊ
³fWXeÔ ¶fd»IY »fa¶fZ Àf¸f¹f ÀfZ ¨f»f SXWXe WX`Ü
»fû¦fûÔ IZY Àff±f 5 þe ¸fû¶ffB»f
³fZMXUIÊY IZY dJ»ffRY dý»»fe WXfBÊ
C³f ´fSX »f¦ff¹ff ¦f¹ff 20 »ffJ ÷Y´f¹fZ
IYf þb¸ffʳff ·fSZX þf³fZ IYf d³fýÊZVf dý¹ff
´fWX»ff »fbIY þfSXe ¶f°ff ýZÔ dIY IYfgd¸fOXe dRY»¸f kWaX¦ff¸ff 2l ÀfZ
»fa¶fZ Àf¸f¹f ¶ffý ¶fOÞZ ´fýÊZ ´fSX IY¸f¶f`IY
°fZ »fbSXf¦¸ffSXfb ÀMXfUfSXAfgSXdU³f °fZOXþйfcMf Xe³fZ¸fZAf¦ff¸fe dRY»¸f
Ô A´f³ff ´fWX»ff
IYSX³fZ þf SXWXe WX`Ô dVf»´ff VfZMXÐMXe AüSX BÀf
dRY»¸f ¸fZÔ RZY¸fÀf Àffa¦f k¨fbSXf IZY dý»f ¸fZSXfl
»fbIY þfSXe dIY¹ffÜ BÀfÀfZ ´fWX»fZ dRY»¸f ÀfZ ´fSX EIY ¶ffSX dRYSX ÀfZ Em¢MÑXZÀf d±fSXIY°fe
ýû ´fie-»fbIY þfSXe dIYE ¦fE ±fZ, þû SXdU dýJZÔ¦feÜ BÀf ¦ff³fZ ¸fZÔ dVf»´ff VfZMXÐMXe IZY
IYe 68UeÔ dRY»¸f WX`Ü ¹fWX ´fWX»fe ¶ffSX WX` Àff±f þfUZý þfRYSXe IZY ¶fZMZX d¸fþf³f
þ¶f SXdU IZY dIYSXýfSX IZY °füSX ´fSX dýJf¹ff þfRYSXe IZY Àff±f NXb¸fIZY »f¦ff°fe dýJ SXWXe
¦f¹ff WX`Ü SXdU ³fZ BaÀMXf¦fif¸f ´fSX A´f³fZ »fbIY WXỒÜ dRY»¸f ¸fZÔ dVf»´ff VfZMXÐMXe ´fSZXVf
IYf Jb»ffÀff dIY¹ff AüSX BÀfZ I`Y´Vf³f SXfU»f IYe UfBRY IYe
dý¹ff: ¹fZ SXWXf RYSXÐÀMX »fbIYÜ WX`VfMX`¦f ·fcd¸fIYf d³f·ff SXWXe WX`ÔÜ
SXf¸ffSXfU Afg³f OXйfcMXeÜ BÀf dRY»¸f ¸fZÔ
dRY»¸f IYf d³fýÊZVf³f ÀfSX±f ¸faOXUf ³fZ dIY¹ff WX`Ü dVf»´ff ¸fbdVIY»f IYûMÊX ¸fZÔ EIY ¹ffd¨fIYf ýfdJ»f IYe ±fe ±ffÜ IYûMÊX ³fZ BÀfIZY d»fE EIY WXμ°fZ
BÀfIYe VfcÎMX¦f WX`ýSXf¶ffý ¸fZÔ VfbøY WXû ¦fBÊ WX`Ü WX` dIY UWX þ»ý ¸fZÔ RYaÀfZ d¸fþf³f dþÀfZ IYûMÊX ³fZ JfdSXþ IYSX°fZ WXbE IYf MXfB¸f ·fe dý¹ff ±ff, þcWXe ¨ffU»ff
SXdU ³fZ E¢MÑXZÀf dý½¹ffaVff IYüdVfIY IZY Àff±f WXe A´f³fe ¸ffa IYû þfRYSXe IYe ¸fýý ¹ffd¨fIYfIY°ffÊAûÔ ´fSX 20 »ffJ ÷Y´f¹fZ ³fZ A·fe °fIY 20 »ffJ IYf þb¸ffʳff
VfcÎMX¦f VfbøY IYe WX`Ü Àfb²ffIYSX ¨fZ÷YIbYMXe MX¢IYSX ýZ°ff IYSX³fZ IYe IYf þb¸ffʳff »f¦ff¹ff ±ffÜ BÀf ¸ff¸f»fZ ³fWXeÔ ·fSXf WX`Ü dý»»fe WXfBÊ IYûMÊX ³fZ 4
õfSXf d³f͸f°f, dRY»¸f IYf Àfa¦fe°f Àf`¸f ÀfeEÀf ³fþSX AfE¦ffÜ IYûdVfVf IYSX°fe WX`Ô IYe Àfb³fUfBÊ IYSX³fZ Uf»fZ þdÀMXÀf þc³f IYû 5þe Uf¹fSX»fZÀf ³fZMXUIÊY
IYf WX`, þ¶fdIY Àf°¹f³f Àfc¹fʳf AfBÊEÀfÀfe ¹fWX UedOX¹fû »fZdIY³f ´fSZXVf ÀfaþeU ³f÷Y»ff ³fZ ·fe Jbý IYû ¸ff¸f»fZ °fIY³feIY IYû ¨fb³fü°fe ýZ³fZ Uf»fe
I`Y¸fSXf Ii`YÔIY IYSX°ff WX`Ü dRY»¸f ¸fZÔ ³ffdÀfSX, dVf»´ff VfZMXÐMXe IYe SXfU»f IYû »f¦f°ff WX` ÀfZ A»f¦f IYSX d»f¹ff WX` AüSX dIYÀfe ¨ffU»ff IYe ¹ffd¨fIYf IYû JfdSXþ
Àfed³f¹fSX ³fSZXVf, ´fdUÂfX »fûIZYVf, SXfWXb»f ¶fWX³f Vfd¸f°ff ³fZ BaÀMXf¦fif¸f dIY C³fIYe UfBRY ¹ff³fe ýcÀfSXe ¶fZÔ¨f IYû ¸ff¸f»ff MÑXfaÀfRYSX IYSX³fZ IYSX°fZ WXbE C³f ´fSX AüSX Àff±fe
SXf¸f IÈY¿¯f, ESXûþb»fû ßfe, ¸f²fb Àfcý³f SXfU, ´fSX VfZ¹fSX dIY¹ff WX`, dþÀf¸fZÔ dVf»´ff VfZMXÐMXe IYf C³fÀfZ IYû IYWXf ¦f¹ff WX`Ü A¶f BÀf ¸ff¸f»fZ ¹ffd¨fIYfIY°ffÊAûÔ ´fSX 20 »ffJ ÷Y´f¹fZ
ÀfbSZXJf Uf¯fe ·fe WX`ÔÜ dU¹ff³f dþ¸f IZY AaýSX A»f¦f-A»f¦f ARZY¹fSX WX`Ü IYe Àfb³fUfBÊ ýcÀfSXe ¶fZÔ¨f 29 þb»ffBÊ IYf þb¸ffʳff »f¦ff¹ff ±ffÜ