Please purchase a personal

license.

ĐINH THẾ HÙNG

AAF - NEU

CHƯƠNG
V

KIỂM TOÁN VIÊN

VÀ CHUẨN MỰC KIỂM TOÁN

KẾT CẤU CHƯƠNG V

I – Kiểm toán viên

II – Các tổ chức bộ máy kiểm toán

III – Chuẩn mực kiểm toán

1
 I - KIỂM TOÁN VIÊN

Kh¸i niÖm:
KiÓm to¸n viªn lµ kh¸i niÖm chung chØ nh÷ng ng−êi
lµm c«ng t¸c kiÓm to¸n cô thÓ cã tr×nh ®é nghiÖp vô
t−¬ng xøng víi c«ng viÖc ®ã.

C¸c lo¹i kiÓm to¸n viªn:
 KiÓm to¸n viªn ®éc lËp:
 KiÓm to¸n viªn Nhµ n−íc:
 KiÓm to¸n viªn néi bé:

II - CÁC TỔ CHỨC BỘ MÁY KIỂM TOÁN

Tæ chøc bé m¸y kiÓm to¸n Nhµ n−íc

Tæ chøc bé m¸y kiÓm to¸n ®éc lËp

Tæ chøc bé m¸y kiÓm to¸n néi bé

1 - Tæ chøc bé m¸y kiÓm to¸n Nhµ n−íc

Kh¸i niÖm:
Bé m¸y kiÓm to¸n Nhµ n−íc lµ hÖ thèng tËp hîp
nh÷ng viªn chøc Nhµ n−íc ®Ó thùc hiÖn chøc n¨ng
kiÓm to¸n ng©n s¸ch vµ tµi s¶n c«ng.

M« h×nh
 Quan hÖ däc
 Quan hÖ ngang

2
 2 -Tæ chøc bé m¸y kiÓm to¸n ®éc lËp

Kh¸i niÖm:
Bé m¸y kiÓm to¸n ®éc lËp lµ tæ chøc cña c¸c kiÓm
to¸n viªn chuyªn nghiÖp kinh doanh dÞch vô kiÓm
to¸n vµ c¸c dÞch vô kh¸c cã liªn quan.

M« h×nh c¬ b¶n:
 V¨n phßng kiÓm to¸n ®éc lËp:
 C«ng ty kiÓm to¸n ®éc lËp

3 - Tæ chøc bé m¸y kiÓm to¸n néi bé

Kh¸i niÖm:
Bé m¸y kiÓm to¸n néi bé lµ hÖ thèng tæ chøc cña
c¸c kiÓm to¸n viªn do ®¬n vÞ tù lËp ra theo yªu cÇu
qu¶n trÞ néi bé vµ thùc hiÖn nÒn nÕp, kû c−¬ng qu¶n
lý.

M« h×nh :
 Bé phËn kiÓm to¸n néi bé .
 Gi¸m ®Þnh viªn kÕ to¸n

III - CHUẨN MỰC KIỂM TOÁN

1 – Khái quát về chuẩn mực kiểm toán

2 – Những chuẩn mực kiểm toán

được chấp nhận phổ biến

3 – Đặc điểm hệ thống chuẩn mực kiểm toán

cụ thể trong các bộ máy tổ chức

3
 1- KhÁi quÁt vÒ chuẨn mỰc kiỂm toÁn.

- Kh¸i niÖm:
+ ChuÈn mùc lµ những nguyªn t¾c hay qui t¾c tèi
thiÓu mµ c¸c thµnh viªn cña mét nghÒ tu©n theo vµ
xem ®ã nh− c¬ së ®Ó ®¸nh gi¸ chÊt l−îng c«ng viÖc.
+ ChuÈn mùc kiÓm to¸n lµ những quy ph¹m ph¸p lý,
lµ th−íc ®o dïng ®Ó ®iÒu tiÕt c¸c hµnh vi cña kiÓm
to¸n viªn vµ c¸c bªn hữu quan theo môc tiªu x¸c
®Þnh.

c¸c hÌnh thøc

ChuÈn mùc kiÓm to¸n

HÖ thèng
LuËt chuÈn
kiÓm mùc
to¸n kiÓm
to¸n
cô thÓ

KhÁi quÁt vÒ chuẨn mỰc kiỂm toÁn

Liªn ®oµn kÕ to¸n quèc tÕ (IFAC) ®S so¹n thảo vµ

c«ng bè C¸c văn bản chØ ®¹o kiÓm to¸n quèc tế
(IAGs).
 H−íng dÉn nghiÖp vô cô thÓ (IAG 5, IAG 7,...).

 H−íng dÉn mét chuyªn môc cô thÓ (IAG 4, IAG 6,

IAG 8,...).
 Kh¸i qu¸t những nguyªn t¾c theo mét hÖ thèng x¸c
®Þnh (IAG 3, IAG 13, IAG 19,...).

4
 2 - NhỮng chuÈn mùc kiÓm to¸n
®−îc chÊp nhËn phæ biÕn - gaas.

GAAS lµ những chuÈn mùc cã hiÖu lùc mµ kiÓm to¸n

viªn phi tu©n thñ khi tiÕn hµnh kiÓm to¸n vµ lµ c¸ch
thøc bảo ®ảm chÊt l−îng c«ng viÖc kiÓm to¸n.

ChuÈn mùc kiÓm to¸n chung ®−îc thõa nhËn réng rSi
gåm 10 chuÈn mùc chia thµnh 3 nhãm:
 Nhãm chuÈn mùc chung.

 Nhãm chuÈn mùc thùc hµnh

 Nhãm chuÈn mùc b¸o c¸o.

NhỮng chuÈn mùc kiÓm to¸n

®−îc chÊp nhËn phæ biÕn

Nhãm chuÈn mùc chung:

 ViÖc kiÓm to¸n phải do mét ng−êi hay mét nhãm
®−îc ®µo t¹o nghiÖp vô t−¬ng xøng vµ thµnh th¹o
chuyªn m«n nh− mét kiÓm to¸n viªn thùc hiÖn.
 Trong tÊt cả c¸c vÊn ®Ò liªn quan tíi cuéc kiÓm
to¸n kiÓm to¸n viªn phải giữ mét th¸i ®é ®éc lËp
 KiÓm to¸n viªn phải duy trì sù thËn träng nghÒ
nghiÖp ®óng mùc trong suèt cuéc kiÓm to¸n.

NhỮng chuÈn mùc kiÓm to¸n

®−îc chÊp nhËn phæ biÕn

Nhãm chuÈn mùc thùc hµnh:
 Phải lËp kÕ ho¹ch chu ®¸o cho c«ng viÖc kiÓm
to¸n vµ gi¸m s¸t chÆt chÏ những ng−êi gióp viÖc
nÕu cã.
 Phải hiÓu biÕt ®Çy ®ñ vÒ hÖ thèng KSNB ®Ó lËp kÕ
ho¹ch kiÓm to¸n vµ x¸c ®Þnh néi dung, thêi gian
vµ qui m« cña c¸c thö nghiÖm sÏ thùc hiÖn.
 Phải thu ®−îc ®Çy ®ñ b»ng chøng cã hiÖu lùc
th«ng qua viÖc kiÓm tra, quan s¸t, thÈm vÊn vµ
x¸c nhËn ®Ó cã ®−îc những c¬ së hîp lý cho ý
kiÕn vÒ BCTC ®−îc kiÓm to¸n.

5
 NhỮng chuÈn mùc kiÓm to¸n
®−îc chÊp nhËn phæ biÕn

Nhóm chuÈn mùc b¸o c¸o:
 B¸o c¸o kiÓm to¸n phải x¸c nhËn bảng khai tµi chÝnh
cã ®−îc trình bµy phï hîp víi những nguyªn t¾c kÕ
to¸n ®−îc chÊp nhËn réng rSi hay kh«ng.
 B¸o c¸o kiÓm to¸n phải chØ ra c¸c tr−êng hîp kh«ng
nhÊt qu¸n vÒ nguyªn t¾c giữa kú nµy víi c¸c kú tr−íc.
 Phải xem xÐt c¸c khai b¸o trªn bảng khai tµi chÝnh cã
®Çy ®ñ mét c¸ch hîp lý kh«ng trõ những tr−êng hîp
kh¸c ®−îc chØ ra trong b¸o c¸o.
 B¸o c¸o kiÓm to¸n phải ®−a ra ý kiÕn vÒ toµn bé bảng
khai tµi chÝnh hoÆc kh¼ng ®Þnh kh«ng thÓ ®−a ra ý
kiÕn ®−îc kÌm theo viÖc nªu râ lý do.

3 - ĐÆc ®iÓm cña HÖ thèng chuÈn mùc kiÓm

to¸n cô thÓ trong c¸c bé m¸y kiÓm to¸n.

a. Đèi víi kiÓm to¸n Nhµ n−íc:

ChuÈn mùc kiÓm to¸n cô thÓ cho C¬ quan kiÓm to¸n
Nhµ n−íc ®−îc Tæ chøc quèc tÕ cña c¸c c¬ quan kiÓm
to¸n tèi cao (INTOSAI) ban hµnh vµ chia lµm 2 lo¹i:
 Những chuÈn mùc chung cho kiÓm to¸n viªn vµ c¬
quan kiÓm to¸n Nhµ n−íc.
 Những chuÈn mùc chung cho c¬ quan kiÓm to¸n
Nhµ n−íc.

ĐÆc ®iÓm cña HÖ thèng chuÈn mùc kiÓm

to¸n cô thÓ trong c¸c bé m¸y kiÓm to¸n

b. Đèi víi kiÓm to¸n ®éc lËp.

Liªn ®oµn kÕ to¸n quèc tÕ (IFAC) ban hµnh chuÈn
mùc kiÓm to¸n ®−îc ¸p dông réng rSi. Các nước có
thể áp dụng theo các cách sau:
 Áp dụng nguyên vẹn Chuẩn mực kiểm toán quốc tế

 Sửa đổi Chuẩn mực kiểm toán quốc tế cho phù hợp
với đặc điểm từng nước.
 Xây dựng hệ thống chuẩn mực mới.

6
 ĐÆc ®iÓm cña HÖ thèng chuÈn mùc kiÓm
to¸n cô thÓ trong c¸c bé m¸y kiÓm to¸n

c. Đèi víi kiÓm to¸n néi bé.

Đ−îc chia lµm 3 nhãm chuÈn mùc:

 Nhãm chuÈn mùc chung cho kiÓm to¸n viªn vµ bé

phËn kiÓm to¸n néi bé.
 Nhãm chuÈn mùc cho kiÓm to¸n viªn néi bé.

 Nhãm chuÈn mùc cho bé phËn kiÓm to¸n néi bé.

HẾT CHƯƠNG V