xử lý nước thải

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA
KHOA ĐIỆN
BỘ MÔN TỰ ĐỘNG HOÁ
ĐỒ ÁN MÔN HỌC
ĐIỀU KHIỂN LOGIC
ĐỀ TÀI: THIẾT KẾ CHƯƠNG TRÌNH ĐIỀU KHIỂN LOGIC
CHO HỆ THỐNG XỬ LÍ NƯỚC THẢI
GVHD: TS NGUYỄN KHÁNH QUANG
SVTH: BÙI QUỐC LÝ

HỒ VIẾT VĨNH NGUYÊN
TRẦN HỮU NHẬT NGUYÊN
LÊ QUANG LINH
TRẦN NGỌC NHÂN
NHÓM 3- 18N33C
LỚP: 18TDH2
Đà Nẵng,… tháng …… năm 2021
1
NHÓM 3 GVHD: NGUYỄN KHÁNH QUANG
MỤC LỤC
MỤC LỤC.......................................................................................................................................2
MỤC LỤC HÌNH ẢNH...................................................................................................................3
CHƯƠNG 1. QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ XỬ LÝ NƯỚC THẢI................................................5
1.1 Sơ đồ công nghệ....................................................................................................................5
1.2 Nguyên lý làm viêc................................................................................................................5
1.2.1 Hệ thống song chắn rác...................................................................................................5
1.2.1.1 Mô tả............................................................................................................................5
1.2.2 Bể tiếp nhận....................................................................................................................5
1.2.3 Bể điều hòa.....................................................................................................................6
1.2.4 Bể trung hòa....................................................................................................................7
1.2.5 Bể lắng 1.........................................................................................................................8
1.2.6 Bể chưa bùn....................................................................................................................9
1.2.7 Bể aerotank.....................................................................................................................9
1.2.8 BỂ LẮNG 2..................................................................................................................10
1.2.9 Bể Khử Trùng...............................................................................................................11
1.3 Kết luận................................................................................................................................11
CHƯƠNG 2. CÁC CẢM BIẾN VÀ CƠ CẤU CHẤP HÀNH SỬ DỤNG TRONG HỆ THỐNG
.......................................................................................................................................................12
2.1 Các cảm biến........................................................................................................................12
2.1.1 Cảm biến độ PH............................................................................................................12
2.1.2 Cảm biến đo độ đục......................................................................................................13
2.1.3 Cảm biến mức bùn ( level sensor)................................................................................14
2.1.4 Cảm biến siêu âm đo mực nước………………………………………………………16
2.2 Các thiết bị sử dụng trong hệ thống.....................................................................................17

2.2.1 Hệ Thống Sục khí:........................................................................................................17
2.2.1 Máy Khuấy(trộn) Chìm:...............................................................................................18
Hình 2. 7 Cấu tạo máy khuấy chìm............................................................................................19
2.2.2 Hệ thống van điều khiển...............................................................................................19
2.2.3 Máy bơm chìm..............................................................................................................20
2.2.4 Phao Điện:....................................................................................................................23
2.3 Bảng phân chia thiết bị vào, ra:...........................................................................................24
2
2.4 Kết luận:...............................................................................................................................25
CHƯƠNG 3. LỰA CHỌN BỘ ĐIỀU KHIỂN PLC VÀ THIẾT KẾ TRANG BỊ ĐIỆN CHO HỆ
THỐNG.........................................................................................................................................26
3.1 GIỚI THIỆU VỀ PLC.........................................................................................................26
3.1.1 CẤU TRÚC CỦA PLC:...............................................................................................28
3.1.2 CÁC HOẠT ĐỘNG XỬ LÝ BÊN TRONG PLC:.......................................................29
3.1.3 NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH:..........................................................................................31
3.2 GIỚI THIỆU MỘT SỐ PLC CỦA HÃNG MITSUBISHI ELECTRIC:............................34
3.3 LỰA CHỌN THIẾT BỊ CHO HỆ THỐNG:.......................................................................34
3.4 GIỚI THIỆU VỀ BỘ ĐIỀU KHIỂN DÙNG TRONG HỆ THỐNG:.................................34
3.4.1 FX3U-64MR/ES-A:......................................................................................................34
3.4.2 MODUL MỞ RỘNG FX3U-4AD-ADP:.....................................................................37
3.5 LỰA CHỌN VÀ TÍNH TOÁN THIẾT BỊ CHO MẠCH ĐỘNG LỰC:............................41
3.5.1 RƠ LE:..........................................................................................................................41
3.5.2 LỰA CHỌN CONTACTOR:.......................................................................................42
3.5.3 LỰA CHỌN APTOMAT.............................................................................................43
3.6 BẢN VẼ SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN:.........................................................................................45
CHƯƠNG 4. THIẾT KẾ SƠ ĐỒ THUẬT TOÁN VÀ CHƯƠNG TRÌNH ĐIỀU KHIỂN.........47
4.1 LƯU ĐỒ THUẬT TOÁN:..................................................................................................47
4.1.1 Khâu 1: vùng 1 & vùng 2.............................................................................................47
4.1.2 Khâu 2: vùng 3..............................................................................................................47
4.1.3 Khâu 3: vùng 4..............................................................................................................48
4.1.4 Khâu 4: vùng 5..............................................................................................................49
4.1.5 Khâu 5: vùng 6..............................................................................................................50
4.1.6 Khâu 6: vùng 7..............................................................................................................52
4.1.7 Khâu 7: vùng cung cấp.................................................................................................53
4.2 CHƯƠNG TRÌNH ĐIỀU KHIỂN:......................................................................................53
4.3 KẾT LUẬN.........................................................................................................................60
MỤC LỤC HÌNH ẢN
3
Hình 1. 1 Sơ đồ công nghệ..............................................................................................................4
Hình 2. 1 Cảm biến độ PH...............................................................................................................4

Hình 2. 2 Cảm biến độ đục..............................................................................................................6
Hình 2. 3 Cấu tạo cảm biếm level....................................................................................................8
Hình 2. 4Sơ đồ nguyên lý máy thổi khí.........................................................................................10
Hình 2. 5Máy khuấy chìm.............................................................................................................11
Hình 2. 6Bản vẽ máy khuấy chìm.................................................................................................12
Hình 2. 7 Cấu tạo máy khuấy chìm...............................................................................................13
Hình 2. 8 Cấu tạo van....................................................................................................................14
Hình 2. 9 cấu tạo máy bơm chìm...................................................................................................16
Hình 2. 10 Chi tiết cấu tạo máy bơm chìm....................................................................................17
Hình 2. 11 Cấu tạo của phao điện..................................................................................................18
Hình 3. 1 Hình ảnh minh họa PLC................................................................................................26

Hình 3. 2 Minh họa công việc của PLC.........................................................................................27
Hình 3. 3 Hệ thống PLC................................................................................................................28
Hình 3. 4 Mô tả hoạt động của một chu trình................................................................................31
Hình 3. 5 Mô tả thuật toán trong chương trình..............................................................................32
Hình 3. 9 Sơ đồ FX3U-64MR/ES-A.............................................................................................35
Hình 3. 10 Hình ảnh PLC thực tế..................................................................................................35
Hình 3. 11 Sơ đồ kích thước của FX3U-64MR/ES-A...................................................................36
Hình 3. 12 Sơ đồ chân PLC...........................................................................................................37
Hình 3. 13 Sơ đồ nối dây...............................................................................................................37
Hình 3. 14 Minh họa module FX3U-4AD-ADP...........................................................................38
Hình 3. 15 Sơ đồ kích thước module.............................................................................................38
Hình 3. 16 sơ đồ chân module.......................................................................................................39
Hình 3. 17 Cấu tạo và kích thước module.....................................................................................40
Hình 3. 18 Minh họa aptomat........................................................................................................43
Hình 3. 19 Cấu tạo Aptomat MCCB Schneider............................................................................44
4
5
CHƯƠNG 1. QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ XỬ LÝ NƯỚC THẢI
1.1 Sơ đồ công nghệ
Hình 1. 1 Sơ đồ công nghệ
1.2 Nguyên lý làm viêc

1.2.1 Hệ thống song chắn rác
1.2.1.1 Mô tả
Nước thải trước khi đưa tới bể tiếp nhận thì trước hệt phải đi qua song chắn rác. Tại
đây các tạp chất thô có kích thước lớn được giữ lại
Song chắn rác là các thanh đan sắp xếp kế tiếp nhau với khe hở từ 16-50mm, thanh có thể được
làm bằng thép nhựa hay gỗ , tiết điện có thể là hình chữ nhật hoặc hình tròn
1.2.1.2 Nguyên lý hoạt động
Ban đầu nước từ các khâu sản xuất được dẫn qua hệ thống thu gom và được chảy qua
song chắn rác. Tại đây rác có kích thước lớn được giữ lại và rác sẻ được thu gom thương
xuyên để tránh tắc nước
1.2.2 Bể tiếp nhận
6
1.2.2.1 Mô tả
Nước thải từ các nguồn phát sinh theo mạng lưới thu gom chảy vào bể tiếp nhận . Bẫy
cát được đặt sau bể tiếp nhận nhằm loại bỏ các rác thải nhỏ để bảo vệ thiết bị và hệ thống
đường ống công nghệ phía sau tránh bị tắc hay bào mòn bởi cát sỏi
Thiết bị lọc rác tinh được đặt sau bể tiếp làm cho chất lượng nước được tốt hơn nhận trước khi
cho qua bể điều hòa
Bệ tiếp nhận gồm lớp cát lớp soi và một lớp than đồng thời ở đâu ra của bể tiếp nhận là tấm lọc
rác tinh
Ban đầu khi bắt đầu hoạt động van tự động V1.V1 sẽ được mở ra nước thải sẽ được
chảy vào bể tiếp nhận
Khi nước trong bể đầy thì phao mức cao V1.F1 sẽ phát hiện và truyền về hệ thống để khóa van
V1.V1 lại không cho nước thải chay vào nữa
Tức là :
Phao mức cao có nhiệm vụ điều khiển van tự động V1.V1 đưa nước thải vào bể tiếp nhận. Cảm
biến mức nước đưa tín hiệu Digital 0 hoặc 1; khi tín hiệu ở mức 0 thì van tự động mở, tín hiệu ở
mức 1 thì van tự động đóng; có nghĩa là van sẽ luôn mở cho đến khi nước trong bể tiếp nhận
dâng lên làm phao V1.F1nổi lên làm kín mạch dòng điện sinh ra thì van se được khóa lại
1.2.3 Bể điều hòa
1.2.3.1 Mô tả
Do lưu lượng và nồng độ các chất thải của nước thải từ hệ thống thu gom không ổn
định và thường dao động rất lớn vào cac thời điểm sản xuất khác nhau nên bể điều hòa có tác
dụngđiều hòa lưu lượng và đảm bảo nồng độ chất thải có trong nước thải là luôn ổn định hoặc
dao động ở mức độ chấp nhận được khi đi vào hệ thống
Bể điều hòa gồm có:
-Hai phao dùng để đo mức nước thấp V2.F2và mức nước cao V2.F3 trong bể
-Hai máy bơm nước V2.P1 và V2P2 dùng để bơm nước từ bể điều hòa lên bể phán ứng-keo tụ
-Một máy khuấy V2.M1giúp cho nồng độ các chất ở mọi nơi đều bằng nhau ngăn ngừa lắng cặn
ở đáy bể
-Một máy sục khí V2.B1 tác dụng trộn lẫn nước và các tạp chất có trong nước giúp cho quá trình
xử lý dễ dàng hơn
Khi nước trong bể tiếp nhận chay sang bể điều hòa thì mực nước trong bệ sẽ được sẻ
được kiểm soát bởi hai phao mức nước thấp V2.F2 và mức nước cao V2.F3
Hai phao V2.F2 và V2.F3 sẻ có nhiệm vụ điều khiển hai máy bơm V2.P1,V2.P2 ; máy sục khí
V2.B1 và máy khuấy V2.M1
Khi mực nước trong bể điều hòa thấp hơn so với phao V2.F2 thì lúc đó cảm biển sẽ truyền tín
hiệu làm cho máy khuấy V2.M1 và máy sục khí V2.B1 và hai máy bơm V2.P1 V2P2 sẽ dừng
hoạt động . Còn khi mực nước cao hơn so với phaoV2.F2 và thấp hơn so với phao V2.F3 thì tín
hiệu hoạt động sẽ được gửi đến cho máy khuấy V2.M1 và máy sục khí V2.B1sẽ hoạt động trởi
lại đồng thơi hai máy bơm V2.P1 V2P2 sẽ hoạt động thay phiên nhau sau một khoảng thời gian
nhất định . Nếu mức nước cao hơn so với phao V2.F3 thì lúc đó hai máy bơm V2.P1; V2P2 sẽ
7
cùng hoạt động. Không có trường hợp nước tràn vì nước ở bể điều hòa được chảy từ bể tiếp nhân
bằng trọng lực mà V1.V1 đã kiểm soát lượng nước vào.
1.2.4 Bể trung hòa
1.2.4.1 Mô tả
Những loại nước thải có tính axit cao cần phải trải qua quá trình trung hòa để ổn định độ
pH, làm giảm các hợp chất hữu cơ có trong nước thải . Bể trung hòa sẽ giúp ổn định lại độ
axit và bazơ có trong nước thải nhằm ngăn ngừa hiện tượng xâm thực ở các công trình thoát
nước và tránh cho các quá trình sinh hóa ở các công trình xử lý không bị phá hoại
Bể trung hòa gốm có các bộ phận chính sau :
- Bồn chứa axit: gồm có hai máy bơm axit V3.AX1 ,V3.AX2, một máy khuấy V3.M3, một
phao đo mức axit min trong bồn V3.FAX
- Bồn chứa bazo: gồm có 2 máy bơm bazo V3.BZ1, V3.BZ2, 1 máy khuấy V3.M4, một phao
đo mức bazo min trong bồn V3.FBZ
- Một máy khuấy V3.M2: được đặt trong bể trung hoà và có tác dụng khuấy đều khi cho
axit/bazo vào nước thải trong quá trình trung hoà pH.
- Một cảm biến level sensor để đo mức nước V3.LS1 : ta thiết lập hai giá trị cho cảm biến
một là giá trị mực nước min hai là giá trị mực nước max
- Một cảm biến pH V3.PHS : có nhiệm vụ kiểm tra độ pH trong bể.
- Một van tự động V3.V2: có nhiệm vụ đưa nước thải đã được trung hoà qua bể lắng1
1.2.4.2 Nguyên lý làm việc
Một cảm biến V3.LS1 có nhiệm vụ điều khiển máy khuấy V3_M2, bơm V2.P1, V2.P2, và van tự
động V3.V2 . Khi mực nước trong bể trung hoà xuống mức thấp hơn so với giá trị min của cảm
biến V3.LS1 , thì 2 bơm V2.P1 và V2.P2 hoạt động bơm nước qua bể trung hoà
Còn khi mực nước lên bằng hoặc cao hơn giá trị max của cảm biến V3.LS1 thì sẽ cho ngưng
hoạt động 2 bơm V2.P1 và V2.P2. Lúc này ta thực hiện quá trình trung hoà pH. Cảm biến level
sensor kết hợp với cảm biến pH chuyên dụng với thang đo 14 để điều khiển V3.M2, V3.M3 và
V3,M4 cũng như các bơm AX và BZ.
8
Khi pH trong nước nhỏ hơn 6,5 thì các bơm bazơ hoạt động, bơm bazơ từ bồn bazơ vào bể.
Đồng thời máy khuấy trong bể hoạt động; bazơ được bơm cho đến khi pH trong nước đo được
nằm trong khoảng 6.5-7.5thì các bơm BZ dừng hoạt động .
Khi pH trong nước lớn hơn 7.5 thì các bơm axit hoạt động, bơm axit từ bồn axit vào bể.
Đồng thời máy khuấy trong bể hoạt động; axit được bơm cho tới khi pH trong nước đo được nằm
trong khoảng 6.5-7.5thì các bơm AX dừng hoạt động.
Cụ thể như sau:
- Độ pH nhỏ hơn 3 thì khởi động V3.BZ1, V3.BZ2 và V3.M2
Độ pH nằm trong khoảng (3 ÷ 6.5) thì khởi động V3.BZ1và V3.M2.
Độ pH nằm trong khoảng (7.5 ÷ 10) thì khởi động V3.AX1 và V3.M2.
Độ pH lớn hơn 10 thì khởi động V3.AX1, V3.AX2 và V3.M2.
Độ pH nằm trong khoảng (6.5 ÷ 7.5) thì cho tất cả các máy vùng 3 ngừng hoạt động và mở van
V3.V2.
Nước sau khi xử lý xong sẽ được xả qua bể lắng 1. Sau khi nước được xả hết qua bể lắng 1
thì van V3.V2 đóng lại
1.2.5 Bể lắng 1
1.2.5.1 Mổ tả
Bể lắng dùng đẻ tách chất lơ lưng ra khỏi nước dưới tác dụng của trong lực lên hạt lơ lửng có
tỷ trong nặng hơn tỷ trọng của nước. Dùng bể lắng là một trong những phương pháp quan trọng
của hệ thống xử lý nước. Dùng để xử lý cơ học nhằm loại bỏ một số chất rắn có khả năng lắng
trong nước. Trước khi chuyển sang giai đoạn xử lý sau. Kết hợp với quá trình keo tụ thì hiệu quả
lắng sẽ được nâng lên rất nhiều. Trong đồ án này ta sử dụng bể lắng đứng
Bể lắng đứng thường có dạng hình tròn hoặc vuông trên mặt bằng, đường kính từ 4-9m. Nước
thải chuyển động trong vùng lắng theo hướng thẳng đứng từ dưới lên trên
Bể lắng gồm có các phần tử :
Cảm biến đo độ đục V4.TS1
Một máy khuấy V4.M5 có nhiệm vụ khuấy đều khi cho chất PAC vào bể để đẩy nhanh quá trình
lắng
Một cảm biến level sensor đo mức bùn ở trong bể V4.LS2 : ta sẻ thiết lập cho cảm biến này hai
giá trị lượng bùn max và lượng bùn min
Một máy bơm bùn V4.P3: có nhiệm vụ bơm bùn trong bể lắng khi mức bùn trong bể vượt quá
mức cho phép
9
Bồn chứa PAC gồm có : hai máy bớm V4.PAC1, V4.PAC2 ;một máy khuấy V4.M6 và một
phao đo mực PAC (F.PAC)
Ống trung tâm sẽ đưa nước thải vào bể lắng, nước chảy từ dưới lên trên vào các rãnh chảy
tràn. Quá trình lắng cặn sẽ diễn ra theo dòng đi lên và vận tốc nước đo được là 0,5-0,6m/s.
Trong đó, chúng ta quy định như sau:
Mỗi hạt chuyển đô ̣ng theo nước lên trên với vâ ̣n tốc v
Dưới tác dụng của trọng lực, hạt chuyển đô ̣ng xuống dưới với vâ ̣n tốc ω
Nếu ω > v hạt sẽ lắng nhanh, còn nếu ngược lại hạt sẽ bị cuốn lên trên. Sau quá trình lắng, các
cặn bùn dưới đáy sẽ được hút ra để xử lý riêng.
Thiết bị đo độ đục V4.TS1 tiến hành đo lượng tạp chất cũng như các hạt lơ lửng trong nước
để tham chiếu và tiến hành điều khiển bơm chất PAC để cố định cũng như lắng bùn xuống đáy
bể.
- 0 <độ đục< 150 thì tắt tất cả các động cơ có trong vùng 4 và mở van V5.V3 để nước chảy
sang bể aerotank
- 150 ≤ độ đục < 600 thì tiến hành khởi động bơm V4.PAC1, V4.M6 và V4.M5.
- 600 ≤ độ đục < 1000 độ đục thì tiến hành khởi động bơm V4.PAC1, V4.PAC2, V4.M6 và
V4.M5
Nếu lượng PAC thấp hơn phao F.PAC thì dừng tất cả các máy ở vùng 4 để bổ sung PAC vào bồn
chưa
Một cảm biến đo mức bùn có nhiệm vụ đo mức bùn có trong bể. Khi lượng bùn trong bể vượt
quá giá trị max của cảm biến V4.LS2 thì tiến hành cho máy bơm bùn V4.P3 hoạt động, hút bùn
trong bể lắng sang bể chứa bùn. Khi mức bùn giảm xuống dưới giá trị min của cảm biến V4.LS2
thì cho máy bơm bùn V4.P3 ngừng hoạt động.
1.2.6 Bể chưa bùn
1.2.6.1 Mô tả
Hệ thống xử lý nước thải phát sinh bùn thường được đưa tới bể chứa bùn và được xử
lý sơ cấp bằng cơ chế nén bùn . Bùn này sau đó se được chuyển giao cho đơn vi có chức năng
thu gom xử lý tiếp
Bể chứa bùn thường là hình tròn hoặc vuông có chiều cao từ 3-4m Diện tích bể thường xác định
theo tải trọng cặn
1.2.6.2 .Nguyên lý hoạt động
Bùn vi sinh dư được bơm ra định kỳ và tập trung lại tại bể chứa bùn. Tại đây cùng với
thời gian, bùn vi sinh sẽ bị phân hủy thành nước dơ & xác bùn. Nước dơ sẽ được xử lý theo
chu trình, còn xác bùn cùng với các cặn lắng khác sẽ được hút bỏ bằng xe bồn chuyên dụng,
định kỳ khoảng 6 tháng 1 lần.
1.2.7 Bể aerotank
1.2.7.1 Mô tả
Tại bể Aerotank quá trình sinh học hiếu khí xảy ra và được duy trì nhờ không khí cấp
khí từ máy thổi khí, các vi sinh vật hiếu khí sẽ phân hủy các chất hữu cơ còn lại trong nước
thải thành các chất vô cơ ở dạng đơn giản
10
Bể aerotank thường gồm các thành phần chính sau đây
Một máy sục khí dưới đáy bể (V5.B2).
Một máy khuấy chìm (V5.M7).
Ba phao đo mức nước trong bể : V5.F4, V5.F5, V5.F6.
Một máy bơm V5.P4 có tác dụng bơm nước từ bể aerotank sang bể lắng 2
1.2.7.2 Nguyên lí hoạt động của bể
Tại đây không khí được sục vào bởi dàn khí dưới đáy bằng máy sục khí V5.B2, hỗn hợp
không khí và nước được trộn lẫn với bùn vi sinh nhờ máy khoấy V5.M7. Sau thời gian
chuyển sang quá trình lắng lúc này máy khoáy và sục khí dừng để bùn được lắng nhanh, bùn
vi sinh lắng dưới đáy và nước ở trên. Nước này được xả qua bể lắng 2 thông qua thiết bị thu
nước bề mặt có cấu tạo đặc thù.
Hoạt động cụ thể của từng thiết bị:
Phao P6 có nhiệm vụ đo mức nước trong bể để tiến hành điều khiển máy khuấy V5.M7
và máy sục khí V5.B2 cũng như điều khiển thiết bị lấy nước bề mặt
Phao P6 có 3 mức
- V5.F6 là cảm biến mức thấp,khi mực nước thấp hơn cảm biển này thì sẻ mở van
V5.V3 và cho dừng hoạt động tất cả các máy ở vùng 5, khi mực nước cao cảm biến này thì sẽ
khởi động V5.M7, V5.B2.
- V5.F4 là cảm biến mức cao. Khi mực nước dâng cao đến V5.F4 thì ta ngừng
V5.M7 cũng như V5.B2 và V5.V3 , sau thời gian nhất định cho bùn trong bể lắng đi thì tiến
hành cho thiết bị lấy nước bề mặt V5.P4 hoạt động.
- V5.F5 là cảm biến mức trung bình. Khi mực nước ở trong bể xuống dưới mức trung
bình ta cho V5.P4 ngưng hoạt động và cho V5.M7, V5.B2 và V5.V3 hoạt động trở lại, cung
cấp lại nước cho bể vi sinh và tiến hành chu trình mới.
1.2.8 BỂ LẮNG 2
1.2.8.1 Mô tả
Tại đây diễn ra lắng cặn hoạt tính, bùn sẽ lắng xuống đáy bể, nước phía trên được qua
bể tiếp xúc khử trùng, bùn được bơm ra bể chưa bùn 1 phần được trả về bể AEROTANK để
duy trì lượng vi sinh trong bể
Cấu tạo bể lắng 2 củng giống như bể lắng 1 nhưng ít phần tử hơn
Các phần tử trong bể lắng 2 gồm có:
Một cảm biến level sensor V6.LS3 :đo lượng bùn trong bể : ta sẻ thiết lập cho cảm biến này hai
giá trị lượng bùn max và lượng bùn min
Một máy bơm bùn V6.P5
1.2.8.2 Nguyên lí hoạt động
Trong quá trình lắng, các hạt lơ hửng phân bố không đồng đều theo chiều cao lớp nước
thải. Qua một thời gian nào đó, phần trên xuất hiện mức nước trong. Càng xuống đáy, nồng độ
chất lơ lửng càng cao và ngay tại đáy, lớp cặn được tạo thành. Theo thời gian, chiều cao lớp
nước trong và lớp cặn tăng lên. Ta cần lấy lớp cặn bùn ra khỏi
Cảm biến V6.LS3 đo mức bùn có nhiệm vụ đo mức bùn có trong bể. Khi lượng bùn
trong bể vượt quá mức cho phép thì tiến hành cho máy bơm bùn V6.P5 hoạt động, hút bùn
trong bể lắng sang bể chứa bùn, 1 phần trả về bể AEROTANK để duy trì lượng vi sinh trong
11
bể. Khi mức bùn giảm xuống mức thấp V6.LS3 tác động thì cho máy bơm bùn V6.P5 ngừng
hoạt động.
1.2.9 Bể Khử Trùng
1.2.9.1 Mô tả
Bể khử trùng là bể mà nơi đó chúng ta làm giảm lượng vi sinh vật có trong nước bằng
cách sử dụng các dung dịch hóa học trước khi nước được kiểm tra để thải ra bên ngoài.
Bể được đơn giản với các thiết bị như sau:
- Hai phao đo mức nước thấp V7.F8 và mức nước cao của bể V7.F7.
- Hai van tự động V7.V4, V7.V5
- Bồn chứa Clo: gồm 1 máy bơm Clo V7.CLO Một phao đo mực nước thấp F.CLO và một máy
khuấy V7.M8
Khi nước dưới phao V7.F8 thì tiến hành mở van V7.V4 cho nước sạch từ bể lắng 2 sang
bể khử trùng. Khi V7.F8 được tác động cho V7.M8 và V7.CLO hoạt động bơm vào bể vào bể
khử trùng trong vòng 1 phút, nếu mực nước clo thấp hơn phao F.CLO thì sẻ dừng hoạt đồng
V7.M8 và dừng máy bơm V7.CLO đồng thời cần bổ sung clo vào bồn chứa . Khi phao V7.F7
tác động(bể đầy nước) thì cho ngắt van V7.V4. Sau đó ta ngâm Clo trong bể trong thời gian 3
phút. Sau 3 phút, ta cho mở van V7.V5 để đưa nước qua bể lưu lượng. Khi nước xuống dưới
phao V7.F8 tác động thì đóng van V7.V5 lại và tiến hành bơm nước từ bể lưu vi sinh qua bể
khử trùng và bắt đầu lại một chu trình mới.
1.3 Kết luận
Chương này giới thiệu tổng quan về sơ đồ công nghệ và nguyên lý hoạt động của hệ thống
nhà máy sử lý nước thải. Trình bày ngắn gọn cách vận hành từng khâu trong hệ thống, từ đó
ta có thể hiểu biết đặc tính và một số điều kiện cần thiết để có thể dựa vào đó mà tính toán lựa
chọn cảm biến cũng như các cơ cấu chấp hành trong chương 2.
12
CHƯƠNG 2. CÁC CẢM BIẾN VÀ CƠ CẤU CHẤP HÀNH SỬ DỤNG
TRONG HỆ THỐNG
2.1 Các cảm biến
2.1.1 Cảm biến độ PH
Hình 2. 1 Cảm biến độ PH
2.1.1.1 Giới thiệu chung

Để đảm bảo mức độ PH trong nước tại bể trung hòa ổn định không có tính bazơ hay
axit. Ta lắp cảm biến đo độ PH để hệ thống đo và xử lý đưa độ PH về trong khoảng 6.5 -7.5
trước khi cho nước qua bể lắng 1
2.1.1.2 Cấu tạo
Một điện cực pH được cấu tạo bởi hai loại thủy tinh. Thân điện cực được làm bằng
loại thủy tinh không đãn điện. Cấu trúc của điện cực thủy tính cho phép icon lithium trao đổi
với các ion hydro trong chất lỏng tạo thành lớp thủy hợp.
Giá trị đo lường của bạn được dựa trên tín hiệu điện khi nhúng điện cực vào trong dung dịch,
một hiệu điện thế phát triển qua màng trao đổi ion của một điện cực pH
Giá trị pH được tính theo nồng độ ion H+. Khi có sự chênh lệch pH bên trong điện cực
đo và trong dung dịch đo, ion H+ sẽ di chuyển vào bên trong điện cực đo để cân bằng pH. Lúc
này chênh lệch điện áp giữa điện cực mẫu và điện cực đo sẽ được cảm biến xác định và
chuyển thành giá trị pH.
2.1.1.4 Đặc tính
Cảm biến PH DPD1R1 với đặc điểm kỹ thuật:
Dải đo: -2 đến 14 pH
Độ nhạy: ±0.01pH
Độ trôi: 0,03pH/24h
13
Có bù trừ nhiệt tự động bằng NTC 300 Ohm
Cầu muối là bộ phận tiếp xúc trực tiếp với dung dịch đo, gồm 3 bộ phận chính: điện cực đo là
bầu kính, điện cực nối đất titan và điện cực mẫu
Dòng nước tại điểm làm việc không quá 3m/s
Vỏ cảm biến làm bằng nhựa Ryton có khả năng chống ăn mòn bởi hóa chất
Đầu cảm biến chịu được áp suất 6.9bar ở 70 ̊C.
2.1.2 Cảm biến đo độ đục.
Độ đục gây ra bởi hiện tượng tương tác giữa ánh sáng và các chất lơ lửng trong nước
như cát, sét, tảo và những vi sinh vật và chất hữu cơ có trong nước. Các chất rắn lơ lửng phân
tán ánh sáng hoặc hấp thụ chúng và phát xạ trở lại với cách thức tùy thuộc vào kích thước,
hình dạng và thành phần của các hạt lơ lửng. Độ đục có thể đến từ các hạt vật chất lơ lửng
như bùn,đất sét,vật liệu vô cơ hoặc các chất hữu cơ như tảo, sinh vật phù du, vật liệu phân rã.
Như vậy các yếu tố có thể tạo nên độ đục bao gồm: Chất rắn lơ lửng trong nước, chất hữu cơ
hòa tan màu ( CDOM ), chất hữu cơ hòa tan huỳnh quang ( FDOM ) và các chất khác …
-Chỉ số độ đục được xem như là một chỉ báo về ô nhiễm tiềm năng của nước. Đó là bởi vì nồng
độ cao của các hạt vật chất ảnh hưởng đến sự thâm nhập của ánh sáng, ảnh hưởng đến thẩm mỹ
và cũng là dấu hiệu đầu tiên cho thấy tiềm năng ảnh hưởng đến sức khỏe con người. Nếu không
xử lí, độ đục có thể thúc đẩy sự phát triển của mầm bệnh trong hệ thống phân phối dẫn đến sự
bùng phát dịch bệnh từ việc sử dụng nguồn nước có độ đục cao trong sinh hoạt. Chính vì vậy mà
cần có quá trình xử lí độ đục trong xử lí nước thải để xác minh rằng các giá trị về độ đục của
nước nằm trong tiêu chuẩn quy định.
2.1.2.2 Cấu tạo.
Hình 2. 2 Cảm biến độ đục
WQ-730 gồm 4 dây kết nối, trong đó :

Màu đỏ: 10-36 VDC
Đen: GND
Màu xanh lá: Sản lượng tầm thấp 4-20 mA (50 NTU)
Trắng: Sản lượng cao 4-20 mA (1000 NTU)
2.1.2.3 Nguyên lí hoạt động và thông số kỹ thuật
14
* Nguyên lí hoạt động.
Tuân theo đúng Phương pháp USEPA 180.1 đối với việc đo độ đục, các cảm biến độ đục là
một đục kế tán xạ 90 độ. Cảm biến độ đục hướng chùm tia đã điều tiêu vào trong nước được
giám sát. Chùm tia sáng phản xạ hạt trong nước, và cường độ ánh sáng tổng hợp được đo
bằng bộ tách sóng quang của cảm biến độ đục đặt 90 độ với chùm tia sáng. Cường độ ánh
sáng được cảm biến độ đục phát hiện tương ứng trực tiếp với độ đục của nước. Các cảm biến
độ đục sử dụng một bộ cảm biến ánh sáng thứ hai để chỉnh sửa những thay đổi của cường độ
ánh sáng, thay đổi màu sắc, và bám bụi các ống kính nhỏ.Đối với việc giám sát môi trường
hoặc quá trình, dễ dàng đặt cảm biến độ đục trực tiếp trong nước và xác định vị trí của nó ở
nơi cần giám sát độ đục. Do cảm biến độ đục sử dụng ánh sáng để cảm biến độ đục của nước
đảm bảo cho lượng tối thiểu của ánh sáng bên ngoài có được tiếp xúc với vị trí giám sát.
* Thông số kỹ thuật.
- Dải: Sensor=0-50 NTU and 0-1000 NTU
- Độ chính xác: + 1% of full scale
- Độ phân giải thiết bị đo: 12 bit
- Đầu ra: 4-20mA (Sensor, both ranges), LED screen (Meter)
- Phương pháp: Nephelometer with correction
- Điện thế vận hành: 10-36 VDC @ 40 MS (Sensor); Internal 9VDC battery (Meter)
- Hút dòng điện: 30 mA plus sensor output (Sensor)
- Thời gian khởi động: Tối thiểu 5 giây (Cảm biến)
- Áp suất tối đa: 30 psi
- Nguồn sáng: Đèn LED hồng ngoại (880nm)
- Độ dài cáp: Cảm biến=25 ft tiêu chuẩn (tùy chọn đến 500 ft)
- Kích cỡ: Body= 1 1/2 x 8.5 inches (3.8 x 21.6 cm) (Dia x Length)
2.1.3 Cảm biến mức bùn ( level sensor)
2.1.3.1 Giới thiệu chung.
Cảm biến bùn được thiết kế để sử dụng trong các bể lắng sơ và thứ cấp, bể nén bùn
trong xử lý nước thải, bể lắng lọc nước thô, bể lắng bùn trong xử lý nước và nhiều công
nghiệp. Việc đo đạc mức bùn đáy liên tục có thể làm tăng hiệu suất xử lý bằng cách cung cấp
sớm các tín hiệu cảnh báo về chất rắn cần phải xả bỏ tại các bể. Các lợi ích của hệ thống đo
đạc mức bùn gồm:
+Cắt giảm chi phí nhân công cùng với thời gian đo đạc thủ công
+Khả năng khởi động bơm một cách tự động với đầu đo có thể làm giảm chi phí tiêu thụ
điện do kiểm soát tốc độ bơm bùn tuần hoàn/xả bỏ thay vì duy trì ở một tốc độ bơm không
đổi.
+Tối ưu việc loại bỏ bùn từ các bể lắng để giảm thiểu chi phí ép khô bùn và xả thải cuối cùng.
2.1.3.2 Cấu tạo
15
Hình 2. 3 Cấu tạo cảm biếm level
2.1.3.3 Nguyên lí hoạt động và thông số kỹ thuật.
*.Nguyên lí hoạt động.
Hach SONATAX sc Sludge Level Probe sử dụng sóng siêu âm để đo đạc mức bùn một
cách chính xác. Tín hiệu sóng siêu âm được phát ra từ đầu đo thẳng tới lớp bùn đáy trong bể.
Việc đo độ dày và độ sâu của bùn được dựa vào thời gian để sóng siêu âm dội ngược trở lại
đầu đo và kết quả đo được sẽ hiển thị trên bộ điều khiển.
*.Thông số kỹ thuật:
Nguyên lý đo: đo bằng sóng siêu âm
Thang đo:0.2 đến 12 m
Độ phân giải: 0.03 m (0.09 ft.)
Độ chuẩn xác:±0.1 m (±0.33 ft.)
Nhiệt độ hoạt động:2 đến 50°C (35 to 122°F)
Yêu cầu nguồn điện:12 V, 2.4 W
Khoảng cách thời gian đo: 10 đến 600 giây (có thể điều chỉnh)
Giá gắn đầu đo: Cố định tại vị trí hoặc dùng trục quay
Hiệu chuẩn: nhà máy hiệu chuẩn sẵn
Cấu tạo đầu đo:
cần gạt: Silicon
thân: thép không rỉ
bề mặt: Polyoxymethylene
Chứng nhận: CE chứng nhận theo EN 61326-1:1998 /A1/A2/A3 & EN 61010-1:2001
Kích thước: 130 x 185 mm (5 x 7.3 in.)
Khối lượng: 3.5 kg (7.7 lbs.)
16
2.1.4 Cảm biến siêu âm đo mực nước
Cảm biến siêu âm hoạt động dựa trên tính chất truyền dẫn và phản xa của sóng siêu âm.
Thiết bị sẽ có 1 đầu phát ra tín hiệu siêu âm.
Tín hiệu này khi gặp bề mặt tiếp xúc sẽ phản xạ trở lại. Bộ phận thu tín hiệu sẽ thu tín
hiệu và truyền đến bộ xử lý. Bộ xử lý sẽ làm nhiệm vụ chuyển tín hiệu thành tín hiệu 4-
20mA và xuất ra hiển thị hoặc chuyển về PLC để xử lý.
2.1.4.2 Thông số kỹ thuật của cảm biến siêu âm đo mực nước ULM-53_-06
 Dải đo: 0-6m
 Nguồn cấp: 18-36VDC
 Output: 4-20mA, 0-10V hoặc tín hiệu Modbus RTU.
17
 Áp suất hoạt động tối đa chịu được: 1 bar (0,1MPa)
 Tiêu chuẩn bảo vệ: IP67
 Báo lỗi tại 3,75mA hoặc 22mA
 Nhiệt độ làm viêc -30 …70oC , khả năng chịu được 90oC trong 1 giờ.
 Deadzone: 0,2m
2.2 Các thiết bị sử dụng trong hệ thống
2.2.1 Hệ Thống Sục khí:
Trong hệ thống xử lý nước thải, chúng ta thường cung cấp khí cho các bể: Bể điều hòa
và bể hiếu khí. Đối với bể điều hòa là nới tập trung các nguồn nước thải một nguồn duy nhất
và đồng thời để chứa cho hệ thống hoạt động liên tục và tính chất cua nước thải dao động theo
thời gian trong ngày nên để đảm bảo nhiệm vụ điều hòa lưu lượng cũng như nồng độ nước
thải, tạo chế độ làm việc ổn định liên tục cho các công trình xử lí, tránh hiện tượng hệ thống
xử lý quá tải. Nước thải trong bể điều hòa được sục khí liên tục từ máy thổi khí và hệ thống
đĩa phân phối khí nhằm tranh hiện tượng yếm khí dưới đáy bể.
Đối với bể Aerotank là công trình đơn vị quyết định hiểu quả xử lú của trạm vì phần
lớn những chất gây ô nhiễm trong nước thải là các vi khuẩn hiện diện trong nước thải ở dạng
lơ lửng, các vi sinh. Cho nên cần cung cấp oxi trong các bể Aerotank để các vi sinh, vi khuẩn
oxi hóa các chất hữu cơ chuyên nito amon thành nitrit, nitrat trộn điều bùn hoạt tính với nước
thải. Vì vậy nhằm đảm bảo lượng oxi cấp vào bể Aerotank đủ cho quá trình Nitrat hóa chúng
ta cần phải tính toán chính xác lượng khí cấp vào bể nhằm duy trì DO trong bể đảm bảo nống
độ oxi hòa tan luôn duy trì trong khoảng 1,5-4mg/l Ngoài ra nó còn giúp tránh các vấn đề yếm
khí, thiếu khí diễn ra sẽ sinh ra các khí gây ức chế quá trình phát triển của vi sinh vật hiếu khí.
Trong bất kỳ công trình xử lý nước thải bằng phương pháp sinh học trong điều kiện hiếu khí
thì lượng Oxi cần thiết cho vi khuẩn để thực hiện quá trình Oxi hóa như sau: Lượng Oxi cần
thiết = Lượng Oxi hóa ngoại bào các chất hữu cơ + Lượng Oxi để vi khuẩn thực hiện nitrat
hóa + Lượng Oxi Oxi hóa nội bào các chất hữu cơ. Trong thực tế, để Oxi hóa hoàn toàn 1 kg
BOD thì cần từ 1,5 đến 1,8 kg O2 (phụ thuộc vào đặc điểm hệ thống cấp và phân phối khí)
.Đối với Bể sinh học hiếu khí Aerotank, cường độ thổi khí nhỏ nhất (Imin) phụ thuộc vào độ
sâu của hệ thống phân phối khí. Việc xác định Imin được tính theo TCXDVN 51:2006
Hs (m) 0,5 0,6 0,7 0,8 0,9 1 3 4 5 6
l min(m3/m2.h) 43 42 38 32 28 24 4 3.5 3 2.5
Để không phá cấu trúc của bùn hoạt tính trong bể Aerotank thì lmin =< 100 m3/m2.h
Đối với quá trình làm thoáng sơ bộ và đông tụ sinh học trước khi lắng. Lượng không khí được
chọn là 0.5 m3 khí/m3 nước thải, thời gian làm thoáng từ 15-20 phút.
-Đối với quá trình làm giàu oxi cho hệ thống, để khắc phục hiện tượng phân tầng và oxi hóa các
chất hữu cơ trong nguồn nước thải , lượng không khí cần cùng cấp là 0.1-0.6m3/1m3 nguồn.
Tính toán lựa chọn máy thổi khí:
18
Lượng không khí cần cung cấp cho quá trình xử lý nước thải tính theo công thức:
Qk = Qtt.D (m3 khí/h);
Với Qtt – lưu lượng nước thải tính toán (m3/h);
D – Lượng không khí cần thiết để xử lý 1 m3 nước thải (m3 khí/ m3 nước thải);
p=98066,5(1+Hs/10,33)
Áp lực của máy thổi khí tính theo công thức :
Với Hs – Độ ngập của thiết bị phân tán khí trong nước (m);
Công suất của máy thổi khí được tính theo công thức sau:
N=[3,64(p0.29-)Qx]/1000n
Với QK – Tổng lưu lượng khí cấp cho bể xử lý (m3/h):
n – Hệ số sử dụng hữu ích của máy thổi khí (lấy khoảng 0,5 – 0,75).
Lưu ý: Việc lựa chọn thiết bị phân tán khí phụ thuộc vào từng quy mô công trình. Đảm bảo
cường độ khí phân tán phải đảm bảo lớn hơn giá trị tối thiểu để có thể tách cặn bẩn chui ra khỏi
các lỗ và phải nhỏ hơn giá trị tối đa để vận tốc nổi không lớn, giữ được thời gian tiếp xúc của khí
và nước.
Hình 2. 4Sơ đồ nguyên lý máy thổi khí
2.2.1 Máy Khuấy(trộn) Chìm:

Máy khuấy chìm là thiết bị được thiết kế để khuấy trộn nước thải, đồng nhất và tạm ngưng
chất lỏng, ngăn không cho chất thải lắng động lại. Hoạt động của máy khuấy chìm giúp tạo
điều kiện thuận lợi cho vi sinh vật phát triển, mục đích là để vi sinh vật xử lý nồng độ nito và
photpho cao thành nồng độ thích hợp trước khi thải ra ngoài. Máy khuấy chìm được sử dụng
nhiều trong các ao, hồ, hệ thống xử lý nước thải,…
19
_Máy khuấy chìm Faggiolati:
Hình 2. 5Máy khuấy chìm
Thông số kỹ thuật của máy khuấy chìm GM18B471T1-4T6KA0 :
_Công suất máy: 1.4KW _Chuẩn cách điện(chịu nhiệt đến 180oC)
_Đường kính cánh khuấy: 191mm _Điện áp: 380V
_Số cánh quạt: 3 _Tốc Độ: 1370RPM
_Cấp độ bảo vệ: IP68 _Xuất sứ: Italia
20
Hình 2. 6Bản vẽ máy khuấy chìm
Hình 2. 7 Cấu tạo máy khuấy chìm
Nguyên lý làm việc: Máy khuấy chìm giúp khuấy trộn nước thải tạo một môi trường
không gây lắng đọng, đồng nhất các thành phần có trong nước thải, từ đó tạo điều kiện thuận
lợi để vi sinh vật kỵ khí, thiếu khí hoặc hiếu khí sử dụng nguồn oxi nội tại để sinh sôi và phát
triển.
Chính nhờ hệ thống vi sinh vật thiếu khí này mà nước thải có hàm lượng nitơ và photpho cao
sẽ được xử lý đến nồng độ thích hợp trước khi xả thải ra bên ngoài.
Ứng dụng của máy khuấy chìm: Hệ thống xử lý nước thải đô thị, công nghiệp, nông nghiệp
+Hệ thống xử lý bùn
+Trạm bơm nước thải
+Nhà máy xử lý nước thải
+Nhà máy khí sinh vật
2.2.2 Hệ thống van điều khiển
2.2.2.1 .Giới thiệu chung
Van điều khiển là loại van thuộc một trong những loại van công nghiệp mà hệ thống
ống dẫn trong nhà máy thường sử dụng. Đối với các loại van công nghiệp thông thường thì
vận hành bằng thủ công. Nhưng đối với van điều khiển, van được đóng mở tự động bằng điện
hoặc khí nén nhờ vào tín hiệu điều khiển. Van có thể nhận tín hiệu điều khiển on/off hoặc tín
hiệu tuyến tính đóng mở theo tỷ lệ
Phân loại
Trên thị trường hiện nay, van điều khiển có 2 loại là: van điều khiển bằng điện và van
điều khiển bằng khí nén. Mỗi loại van sẽ có các đặc điểm cấu tạo các nhau và hiệu quả khi
21
ứng dụng vào thực tế cũng khác nhau. Trong đồ án này ta chọn van bướm điều khiển bằng
điện kiểu ON/OFF
2.2.2.2 Cấu tạo:
Gồm hai phần phần cơ và phần điều khiển
Hình 2. 8 Cấu tạo van

- Về phần điều khiển :Phần điều khiển có vai trò như đầu não của van.Nó điều khiển được hoạt
động của phần cơ của van.Điện áp điều khiển van gòm 24V hoặc 220V hoặc 380V.Có thể dùng
nguồn điện 2 pha hoặc 3 pha
-Về phần cơ : các bộ phấn chính là thân van bướm , đĩa van và bộ phận làm kín
Khi cần đóng hoặc mở van thì chúng ta truyền lệnh đến bộ điều khiển từ đó bộ điều
khiển xử lý và cung cấp điện cho van lúc này mô tơ của van sẽ quay truyền chuyển động quy
xuoogns trục của van.Trục van lại điều khiển cánh van làm cho van đóng hoặc mở theo như
yêu cầu
2.2.3 Máy bơm chìm
Máy bớm chìm là loại máy bơm chuyên dụng dùng cho các hệ thống xử lý nước thải
để bơm các loại nước thải sinh hoạt, công nghiệp có bùn, rác thải, kim loại khi hoạt động
không cần phải mồi nước. Máy bơm thường được lắp đặt thả chìm trong các đường ống cống
rãnh
2.2.3.2 Cấu tạo
-Bánh công tác Gồm có ba dạng chính là cánh kín, cánh mở một phần hoặc cánh mở hoàn toàn.
Bánh công tác được lắp ở trục bơm kết hơm một số bộ phận khác để tạo thành thành phân quan
trong nhất của bơm
-Bộ phận hướng dẫn vào ra :bộ phận dẫn nước vào ra của máy bơm gồm có ống hút ống xả van
hút và một số bộ phận khác
22
-Trục bơm là nơi để đặt bánh công tác của máy bơm và được cấu tạo từ thép để đảm bảo chắc
chắn và ổn định của máy bơm khi hoạt động . Trục bơm đứng có thể đẩy nước lên cao và mạnh
đảm bảo độ hoạt động ổn định nhất
Hình 2. 9 cấu tạo máy bơm chìm

Máy bơm chìm là loại máy bơm hoạt động đa tầng cánh , cần được lắp đặt theo phương
thẳng đứng.Nguyên lý hoạt động dựa vào ứng dụng của lực ly tâm , lực này được sinh ra
trong quá trình quay .Chất lỏng được hút vào buồng bơm , dưới tác dụng lớn của lực ly tâm
chất lỏng được văng ra phía ngoài , đi theo các máng dẫn vào ống dây với áp suấy cao hơn
hình thành quá trình đẩy của bơm. Khi đó tại lối vào của bánh công tác một vùng chân không
sẽ được tạo ra , áp suất của nể chưa lớn hơn tại vị trí ống hút nước sẽ được liên tục hút vào
bơm
23
24
Hình 2. 10 Chi tiết cấu tạo máy bơm chìm
25
2.2.4 Phao Điện:
2.2.4.1 Giới thiệu chung:
Phao điện là thiết bị đóng cắt dựa vào mức độ thay đổi của chất lỏng. Phao điện có
nhiều loại và được sử dụng với các mục đích khác nhau như điều khiển mực nước trong bể
chứa, chống cạn hoặc chống tràn cho bể chứa
2.2.4.2 Cấu tạo:
Phao điện có các tiếp điểm dẫn điện được tác động bởi các cơ cấu cơ khí có liên quan đến
sự thay đổi của mức nước cần giám sát. Sự thay đổi của mức nước sẽ tác động đến các cơ cấu
cơ khí và làm thay đổi trạng thái tiếp điểm của phao điện từ đóng sang mở hoặc ngược lại.
Hình 2. 11 Cấu tạo của phao điện

2.2.4.3 Nguyên lý làm việc:
Phao hoạt động dựa trên cơ chế thay đổi lượng nước trong bồn chứa, đóng mở tiếp
điểm dựa vào quả phao lên xuống theo trục thẳng đứng khi lượng nước trong bồn chứa thay
đổi.
Khi lượng nước đạt đến điểm min (tiếp điểm mở phao ở dưới đáy bồn chứa) quả phao di chuyển
tạo lực lên tiếp điểm và mở máy bơm.
Ngược lại khi lượng nước trong bồn chứa đạt đến điểm max ( tiếp điểm đóng giới hạn trên của
phao) phao di chuyển lên trên theo lượng nước trong bồn chứa để trả tiếp điểm dưới về vị trí ban
đầu để trả ngắt máy bơm.
26
2.3 Bảng phân chia thiết bị vào, ra:
Thiết bị vào
TT Add. Symbol Comment
1 X0 Start Nút khởi động hệ thống (thường mở)
2 X1 Stop Nút dừng hệ thống (thường kín)
3 X2 V1.F1 Cảm biến phao max vùng 1
4 X3 V2.F2 Cảm biến phao mực nước min vùng 2
5 X4 V2.F3 Cảm biến phao mực nước max vùng 2
6 X22 F.AX Cảm biến phao mực axit min trong bình axit
7 X23 F.BZ Cảm biến phao mực bazo min trong bình bazo
8 - V3.LS1 Cảm biến mức mực nước trong bể trung hòa( tín hiệu analog)
9 - V4.LS2 Cảm biến mức độ cao bùn trong bể lắng 1(tín hiệu analog)
10 X24 F.PAC Cảm biến phao mực chất keo tụ min trong bình PAC
11 X12 V5.F4 Cảm biến phao mực nước max bể aerotank
12 X13 V5.F5 Cảm biến phao mực nước mid bể aerotank
13 X14 V5.F6 Cảm biến phao mực nước min bể aerotank
14 - V6.LS3 Cảm biến mức độ cao bùn trong bể lắng 2( tín hiệu analog )
15 X25 F.CLO Cảm biến phao mực clo min trong bình clo
16 X20 V7.F7 Cảm biến phao mực nước max bể khử trùng
17 X21 V7.F8 Cảm biến phao mực nước min bể khử trùng
18 - V3.PHS Cảm biến chỉ số pH trong bể trung hòa ( tín hiệu analog)
19 - V4.TS1 Cảm biến độ đục trong bể lắng 1 ( tín hiệu analog )
Thiết bị ra
1 Y0 K_TONG Contactor tổng
2 Y1 V1.V1 Van bể tiếp nhận
3 Y3 V2.M1 Máy khuấy bể điều hòa
4 Y2 V2.B1 Máy sục khí bể điều hòa
5 Y4 V2.P1 Máy bơm 1 bể điều hòa
6 Y5 V2.P2 Máy bơm 2 bể điều hòa
7 Y12 V3.M2 Máy khuấy bể trung hòa
8 Y34 V3.M3 Máy khuấy bình axit
9 Y13 V3.AX1 Máy bơm 1 bình axit
10 Y14 V3.AX2 Máy bơm 2 bình axit
11 Y36 V3.M4 Máy khuấy bình bazo
12 Y10 V3.BZ1 Máy bơm 1 bình bazo
13 Y11 V3.BZ2 Máy bơm 2 bình bazo
14 Y6 V3.V2 Van kiểm soát lưu lượng nước từ bể trung hòa sang bể lắng 1
15 Y17 V4.M5 Máy khuấy bể lắng 1
16 Y21 V4.P3 Máy bơm bùn từ bể lắng 1 vào bể chứa bùn
17 Y20 V4.M6 Máy khuấy bình PAC
18 Y15 V4.PAC1 Máy bơm 1 bình PAC
19 Y16 V4.PAC2 Máy bơm 2 bình PAC
20 Y23 V5.B2 Máy sục khí bể aerotank
27
21 Y24 V5.M7 Máy sục khí chìm bể aerotank
22 Y25 V5.P4 Máy bơm bể aerotank
23 Y22 V5.V3 Van kiểm soát lưu lượng nước từ bể lắng 1 sang bể aerotank
24 Y26 V6.P5 Máy bơm bùn từ bể lắng 2 vào bể chứa bùn
25 Y30 V7.V4 Van kiểm soát lưu lượng nước từ bể lắng 2 sang bể khử trùng
26 Y07 V7.M8 Máy khuấy bình clo
27 Y31 V7.CLO Máy bơm bình clo
28 Y32 V7.V5 Van kiểm soát lưu lượng nước từ khử trùng sang bể lưu lượng
29 Y33 CC AX Cuộn dây contactor cung cấp Axit
30 Y35 CC BZ Cuộn dây contactor cung cấp Bazo
31 Y37 CC PAC Cuộn dây contactor cung cấp PAC
32 Y27 CC CLO Cuộn dây contactor cung cấp CLO
33 Y40 L.F Đèn hiển thị hệ thống lỗi
34 Y41 L.RUN Đèn hiển thị hệ thống đang vận hành
35 Y42 L.STOP Đèn hiển thị hệ thống đang dừng
2.4 Kết luận:

Chương này giúp cho bạn đọc hiểu rõ hơn về trang thiết bị được sử dụng trong hệ thống,
cách chọn, cách sử dụng, kết quả. Những thiết bị này được lựa chọn theo đúng tiêu chuẩn và
yêu cầu mà hệ thống cần, người dùng có thể dựa vào đó để tùy ý chọn cho mình thiết bị phù
hợp để hệ thống vận hành một cách hiệu quả nhất.
28
CHƯƠNG 3. LỰA CHỌN BỘ ĐIỀU KHIỂN PLC VÀ THIẾT KẾ
TRANG BỊ ĐIỆN CHO HỆ THỐNG
3.1 GIỚI THIỆU VỀ PLC

Kỹ thuật điều khiển đã phát triển trong thời gian rất lâu. Trước kia việc điều khiển hệ
thống chủ yêu do con người thực hiện. Gần đây, việc điều khiển được thực hiện nhờ các ứng
dụng của ngành điện, thực hiện bằng việc đóng ngắt tiếp điểm Relay. Các Relay sẽ cho phép
đóng ngắt công suất không cần dùng công tắc cơ khí. Ta thường sử dụng Relay để tạo nên các
thao tác điều khiển đóng ngắt logic đơn giản. Sự xuất hiện của máy tính đã tạo một bước tiến
mới trong điều khiển – Kỹ thuật điều khiển lập trình PLC. PLC xuất hiện vào những năm
1970 và nhanh chóng trở thành sự lựa chọn cho việc điều khiển sản xuất.
Hình 3. 1 Hình ảnh minh họa PLC

Bộ điều khiển lập trình đầu tiên (Programmable controller) được hình thành từ nhóm các kỹ sư
thuộc hãng General Motor vào năm 1968, với ý tưởng ban đầu là thiết kế một bộ điều khiển thỏa
mãn các yêu cầu sau:
+Lập trình dễ dàng, ngôn ngữ lập trình dễ hiểu.
+Cấu trúc dạng Module mở rộng, dễ bảo trì và sữa chữa.
+Đảm bảo độ tin cậy trong môi trường công nghiệp,
+Giá cả cạnh tranh.
_Tuy nhiên, thiết bị này còn khá đơn giản và cồng kềnh, người sử dụng gặp nhiều khó
khăn trong việc vận hành hệ thống . Vì vậy các nhà thiết kế từng bước cải tiến thiết bị làm
29
cho thiết bị đơn giản, gọn nhẹ, dễ vận hành, nhưng việc lập trình cho hệ thống còn khó khăn, do
lúc này không có các thiết bị lập trình ngoại vi hổ trợ cho công việc lập trình.
_PLC (Programmable Logic Controller) là thiết bị điều khiển lập trình, được thiết kế chuyên
dùng trong công nghiệp để điều khiển các tiến trình xử lý từ đơn giản đến phức tạp, tuỳ thuộc
vào người điều khiển mà nó có thể thực hiện một loạt các chương trình hoặc sự kiện, sự kiện này
được kích hoạt bởi các tác nhân kích thích (hay còn gọi là đầu vào) tác động vào PLC hoặc qua
các bộ định thời (Timer) hay các sự kiện được đếm qua bộ đếm. Khi một sự kiện được kích hoạt
nó sẽ bật ON, OFF hoặc phát một chuỗi xung ra các thiết bị bên ngoài được gắn vào đầu ra của
PLC. Như vậy nếu ta thay đổi các chương trình được cài đặt trong PLC là ta có thể thực hiện các
chức năng khác nhau, trong các môi trường điều khiển khác nhau.
Hình 3. 2 Minh họa công việc của PLC
_Để khắc phục những nhược điểm của bộ điều khiển dùng dây nối, người ta đã chế tạo ra bộ
PLC nhằm thỏa mãn yêu cầu sau :
+Lập trình dễ dàng, ngôn ngữ lập trình dễ học
+Gọn nhẹ, dễ bảo quản, sửa chữa
+Dung lượng bộ nhớ lớn để có thể chứa được những chương trình phức tạp
+Đảm bảo độ tin cậy cao
+Giao tiếp được với những thiết bị thông minh khác như: máy tính, thiết bị ngoại vi,…
+Giá thành hợp lí
_Những ưu điểm kỹ thuật của PLC:
Chỉ tiêu so Relay Mạch Số Máy tính PLC
30
sánh
Kích thước vật Lớn Rất gọn Khá gọn Rất gọn
lý
Tốc độ điều Chậm Rất nhanh Khá nhanh Nhanh
khiển
Khả năng Rất tốt Tốt Khá tốt Tốt
chống nhiễu
Giá thành từng Khá thấp Thấp Cao Thấp
chức năng
Lắp đặt Mất thời gian để Mất thời gian Lập trình Lập trình & lắp
thiết kế & lắp đề thiết kế phức tạp & đặt đơn giản
đặt tốn thời gian
Thay đổi nâng Rất khó Khó Khá đơn giản Rất đơn giản
cấp & điều
khiển
Khả năng điều Không có Có Có Có
khiển các tác
vụ phức tạp
Công tác bảo Kém Kém Kém Tốt
trì
_Theo bảng so sánh ta nhận thấy bộ điều khiển lập trình PLC với những ưu điểm về phần cứng
và phần mềm có thể đáp ứng hầu hết các yêu cầu chỉ tiêu trên. Mặt khác, PLC có khả năng kết
nối mạng và kết nối ngoại vi rất cao giúp cho việc điều khiển được dễ dàng.
3.1.1 CẤU TRÚC CỦA PLC:
Hình 3. 3 Hệ thống PLC
PLC là thiết bị điều khiển logic, là loại thiết bị cho phép thực hiện linh hoạt các thuật
toán điều khiển số thông qua 1 ngôn ngữ lập trình, thay cho việc phải thể hiện thuật toán đó
bằng mạch số.
Cũng như các thiết bị lập trình khác, hệ thống lập trình cơ bản của PLC gồm các phần sau đây:
31
+Khối xử lý trung tâm: Là một đơn vị xử lý mà có thể kết hợp với các hoạt động của hệ thống
PLC. CPU thi hành những chương trình xử lý tín hiệu I/O và được nối trực tiếp đến các thiết bị
I/O thông qua các tuyến dây thích hợp bên trong PLC
+Bộ nhớ: Bộ nhớ được chia thành hai phần – Bộ nhớ dữ liệu và bộ nhớ chương trình. Thông tin
chương trình hoặc logic điều khiển được lưu trữ trong bộ nhớ người dùng hoặc bộ nhớ chương
trình từ nơi CPU tìm nạp các lệnh chương trình. Tín hiệu đầu vào và đầu ra và tín hiệu bộ định
thời và bộ đếm được lưu trữ trong bộ nhớ hình ảnh đầu vào và đầu ra tương ứng. Có nhiều các
bộ nhớ khác nhau dùng để chứa chương trình hệ thống là một phần mềm điều khiển các hoạt
động của hệ thống, sơ đồ LAD, trị số của timer, counter được chứa trong vùng nhớ ứng dụng,
tùy theo yêu cầu của người dùng có thể chọn các bộ nhớ khác nhau :
-ROM: là loại bộ nhớ không thay đổi được, bộ nhớ này chỉ nạp được một lần nên ít được dùng
phổ biến.
-RAM: là loại bộ nhớ có thể thay đổi được và dùng để chứa các chương trình ứng dụng cũng
như dữ liệu, dữ liệu chứa trong ram sẽ bị mất khi mất điện
-EPROM: giống như ROM, nguồn nuôi cho EPROM không cần dùng pin, tuy nhiên nội dung
trong nó có thể xóa bằng cách chiếu tia cực tím vào một cửa sổ nhỏ trên EPROM và sau đó nạp
lại nội dung.
+Các ngõ vào ra I/O:
-Phần đầu vào hoặc mô-đun đầu vào bao gồm các thiết bị như cảm biến, công tắc và nhiều
nguồn đầu vào thế giới thực khác. Đầu vào từ các nguồn được kết nối với PLC thông qua đường
ray đầu nối đầu vào. Phần đầu ra hoặc mô-đun đầu ra có thể là một động cơ hoặc một solenoid
hoặc một đèn hoặc một lò sưởi, có chức năng được điều khiển bằng cách thay đổi các tín hiệu
đầu vào.
-Hầu hết các PLC có điện áp hoạt động bên trong là 5v, tín hiệu xử lý là 12/24VDC hoặc
100/240VAC.
-Mỗi đơn vị I/O có duy nhất 1 địa chỉ, các hiển thị trang thái của kênh I/O được cung cấp bởi
các đèn LED trên PLC, điều này giúp chúng ta dễ dàng kiểm soát hoạt động xuất, nhập dễ dàng
hơn.
+ Nguồn cung cấp: nó thường hoạt động trên một nguồn cung cấp điện 24V, được sử dụng để
cung cấp năng lượng đầu vào và các đầu ra.
+Đối tượng điều khiển:
-Một hệ thống điều khiển sẽ không có ý nghĩa thực tế nếu không giao tiếp được với thiết bị
ngoài, các thiết bị thông dụng như: motor, relay, đèn báo, chuông điện,… cũng giống như thiết bị
vào, các thiết bị ngoài được kết nối đến các cổng ra của modul ra. Các modul ra này có thể là DO
hoặc AO.
3.1.2 CÁC HOẠT ĐỘNG XỬ LÝ BÊN TRONG PLC:
Về cơ bản, hoạt động của một PLC cũng khá đơn giản. Đầu tiên, hệ thống các cổng
vào/ra (Input/Output) (còn gọi là các Module xuất/nhập) dùng để đưa các tín hiệu từ các thiết
bị ngoại vi vào CPU (như các sensor, contact, tín hiệu từ động cơ …). Sau khi nhận được tín
hiệu ở đầu vào thì CPU sẽ xử lý và đưa các tín hiệu điều khiển qua môđun xuất ra các thiết bị
được điều khiển.
+Xử lý chương trình:
-Các nguồn đầu vào chuyển đổi tín hiệu điện tương tự thời gian thực sang tín hiệu điện kỹ thuật
số phù hợp và các tín hiệu này được đưa đến PLC thông qua đường ray kết nối.
32
-Các tín hiệu đầu vào này được lưu trữ trong bộ nhớ hình ảnh bên ngoài PLC ở các vị trí được
gọi là bit. Điều này được thực hiện bởi CPU
-Logic điều khiển hoặc các lệnh chương trình được ghi lên thiết bị lập trình thông qua các ký
hiệu hoặc thông qua các phép nhớ và được lưu trữ trong bộ nhớ người dùng.
-CPU lấy các lệnh này từ bộ nhớ người dùng và thực thi các tín hiệu đầu vào bằng cách thao tác,
tính toán, xử lý chúng để điều khiển các thiết bị đầu ra.
-Kết quả thực hiện sau đó được lưu trữ trong bộ nhớ hình ảnh bên ngoài để điều khiển các thiết
bị đầu ra.
-CPU cũng giữ một kiểm tra trên các tín hiệu đầu ra và tiếp tục cập nhật nội dung của bộ nhớ
hình ảnh đầu vào theo những thay đổi trong bộ nhớ đầu ra.
-CPU cũng thực hiện chức năng lập trình nội bộ như cài đặt và đặt lại bộ hẹn giờ, kiểm tra bộ
nhớ của người dùng.
+Xử lý xuất nhập: Gồm 2 phương pháp khác nhau cho việc xử lý I/O trong PLC
-Cập nhật liên tục: điều này đòi hỏi CPU quét các lệnh ngỏ vào, khoảng thời gian delay được
xây dựng bên trong để chắc chắn rằng chỉ có những tín hiệu hợp lý mới được đọc vào trong bộ
xử lý. Các lệnh ngỏ ra được lấy trực tiếp tới các thiết bị. Theo hoạt động logic của chương trình,
khi lệnh out thực hiện thì các ngỏ ra cài lại vào đơn vị I/O, vì thế chúng vẫn được giữ được trạng
thái cho tới lần cập nhật kế tiếp.
-Chụp ảnh quá trình xuất nhập: Hầu hết các PLC loại lớn có vài trăm I/O, vì thế CPU chỉ có thể
xử lý 1 lệnh ở 1 thời điểm. Trong suốt quá trình thực thi, trạng thái mỗi ngỏ nhập phải được xét
đến riêng lẻ nhằm dò tìm các tác động của nó trong chương trình. Do chúng tao yêu cầu relay
3ms cho mỗi ngõ vào, nên tổng thời gian cho hệ thống lấy mẫu liên tục trở nên rất dài và tăng
theo số ngõ vào. Để làm tăng tốc độ chương trình thực thi, các ngõ I/O được cập nhật tới một
vùng đặc biệt trong chương trình. Ở đây, vùng RAM đặc biệt này được dùng như một bộ đệm
lưu trạng thái logic điều khiển và các đơn vị I/O. Mỗi ngõ vào ra điều có 1 địa chỉ I/O RAM này.
Suốt quá trình copy tất cả các trạng thái vào trong I/O RAM. Quá trình xảy ra ở một chu kỳ
chương trình ( từ start đến end ). Thời gian cập nhật ngõ vào phụ thuộc vào tổng sô I/O được
copy tiêu biểu vài ms. Thời gian thực thi chương trình phụ thuộc vào chiều dài chương trình
tương ứng mỗi lệnh mất khoảng từ 1 cho đến 10μs.
33
Hình 3. 4 Mô tả hoạt động của một chu trình
3.1.3 NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH:

Ngôn ngữ lập trình dùng để nói đến việc con người sử dụng những ngôn ngữ mà PLC
hiểu được để giao tiếp với nó, điều khiển nó hoạt động theo ý đồ mà người lập trình đề ra
nhằm đáp ứng các nhu cầu trong thực tiễn.
Các loại PLC khác nhau hỗ trợ nhiều loại lệnh khác nhau cho phép người lập trình sử dụng để
giải quyết nhiều công việc tự động hóa. Việc lựa chọn ngôn ngữ nào để lập trình là tùy thuộc vào
yêu cầu và kinh nghiệm, khả năng và sở thích của từng người. Các ngôn ngữ lập trình chính bao
gồm:
+Ngôn ngữ lập trình ST (Structure text) hoặc STL (Statement List):
Soạn thảo chương trình theo phương pháp STL cho phép ta viết chương trình điều khiển bằng
các lệnh gợi nhớ. Nói chung soạn thảo bằng STL phù hợp cho người có kinh nghiệm lập trình và
đã quen với PLC cũng như lập trình logic.
Soạn thảo bằng ngôn ngữ STL cũng cho phép ta tạo ra các chương trình mà các ngôn ngữ LAD
và FBD không thực hiện được. Vì STL là cách lập trình theo ngôn ngữ tự nhiên của CPU, trong
khi các phương pháp khác là lập trình đồ họa. Ví dụ viết chương trình theo ngôn ngữ STL như
sau:
34
Hình 3. 5 Mô tả thuật toán trong chương trình
Chương trình này tương tự như lập trình bằng ngôn ngữ Assemnler. CPU thực hiện chương
trình bằng cách chạy các lệnh từ trên xuống dưới, rồi lặp lại. Các điểm chính cần quan tâm khi
chọn ngôn ngữ lập trình STL:
-Ngôn nhữ lập trình PLC: STL thích hợp cho những người lập trình kinh nghiệm
-STL cho phép ta giải quyết những điều khiển phức tạp mà LAD và FBD không thực hiện
được
-STL chỉ thực hiện với tập lệnh SIMATIC
-Có thể chuyền từ chương trình STL sang LAD và FBD nhưng ngược lại thì bị giới hạn
+ Ngôn ngữ lập trình LAD (Ladder Diagram):
-Ngôn ngữ LAD cho phép ta viết chương trình tương tự như mạch tương đương của sơ
đồ nối dây mạch điện. Rất nhiều người lập trình và các nhân viên kỹ thuật chọn lựa sử dụng
phương pháp này, chương trình LAD cho phép CPU mô phỏng di chuyển của dòng điện từ
nguồn, qua một loạt các điều kiện ngõ vào để tác động đến ngõ ra

LAD là một ngôn ngữ lập trình kiểu đồ họa. Sự hiển thị được dựa trên các sơ đồ mạch điện.
Các phần tử của một sơ đồ mạch điện. như các tiếp điểm thường đóng hay thường mở, và các
cuộng dây được nối với nhau để tạo thành các mạng. Để tạo ra sơ đồ logic cho các thực thi phức
35
tạp, ta có thể chèn vào các nhánh để tạo ra các mạch logic song song. Các nhánh song song được
mở ra theo hướng xuống hay được kết nối trực tiếp đến thanh dẫn tín hiệu. Ta kết thúc các nhánh
theo hướng lên trên
Cần chú ý đến các quy tắc sau khi tạo một mạng LAD:
-Mỗi mạng LAD phải kết thúc bằng một cuộn dây hay một lệnh dạng hộp, không được kết thúc
một mạng với cả lệnh so sánh hay lệnh phát hiện ngưỡng.
-Ta không thể tạo ra một nhánh mà có thể đưa lại kết quả là một dòng tín hiệu theo chiều
ngược lại.

-Ta không thể tạo ra một nhánh mà có thể gây đến ngắn mạch.

+ Ngôn ngữ lập trình FBD ( Function Block Diagrams ):
-Giống như ngôn ngữ LAD, ngôn ngữ FBD cũng là một ngôn ngữ lập trình kiểu đồ họa.
Sự hiển thị của mạch logic được dựa trên các biểu tượng logic đồ họa sử dụng trong đại số
Boolean.
-Các hàm toán học và các hàm phức khác có thể được thể hiện một cách trực tiếp trong
sự kết hợp với các hộp logic. Để tạo ra logic cho các vận hành phức tạp, ta chèn các nhánh song
song giữa các hộp.
-Các khối chức năng trong ngôn ngữ FBD: các khối chức năng Function Block (FB) là
phần tử cơ sở của ngôn ngữ FBD. Một khối chức năng có thể chứa các phép logic đơn giản, các
timer, counter, R_trig,…hay cũng có thể cung cấp một chức năng điều khiển phức tạp có một
quá trình như các bộ PID. Tất cả FB đều có một thuật toán riêng, tính toán trạng thái đầu ra dựa
trên trạng thái đầu vào.
-Dòng tín hiệu trong ngôn ngữ FBD: Các tín hiệu chạy từ đầu ra của khối chức năng này
đến đầu vào của các khối chức năng khác. Đầu ra của các FB được cập nhật kết quả từ các tính
toán của FB. Do đó dựa trên các tham số vào, mọi thay đổi trạng thái tín hiệu và các giá trị được
chuyển từ trái qua phải hay dòng tín hiệu trong FBD chạy từ trái qua phải.
36
-Ưu điểm: FBD có thể so sánh các mạch IC trong các thiết bị máy tính, điện tử. Giống
như IC, các FB có thể cung cấp giải pháp chuẩn cho các chức năng điều khiển chung, dễ dàng sử
dụng các timer, counter hơn các ngôn ngữ còn lại, phù hợp với hệ thống điều khiển có phản hồi
như các vòng điều chỉnh dùng các bộ điều khiển PID
-Nhược điểm: Hỗ trợ kém khi có một hay nhiều hành động lập lại trong một khoảng thời
gian định trước hay một điều kiện nhất định thỏa mãn.
3.2 GIỚI THIỆU MỘT SỐ PLC CỦA HÃNG MITSUBISHI ELECTRIC:
-PLC Mitsubishi do Nhật bản phát triển, thường dùng trong các dây chuyền, máy, móc của các
công ty Nhật, Hàn, Trung Quốc. Trong đó phổ biến là các dòng FX series nhỏ gọn linh hoạt.
- PLC FX là một loại PLC micro của hãng Mitsubishi nhưng có nhiều tính năng mạnh mẽ. Loại
PLC này được tích hợp sẵn các I/O trên CPU.
- PLC FX ra đời từ năm 1981 cho đến nay đã có rất nhiều chủng loại tùy theo model như: F, F1,
F , F1, FX1, FX0(S), FX0N, FX1S, FX1N, FX2N…và FX3U. Tùy theo model mà các loại này
có dung lượng và bộ nhớ khác nhau. Dung lượng bộ nhớ có thể từ 2kStep đến 8kStep (hoặc
64kStep nếu gắn thêm bộ nhớ ngoài). Tổng số I/O có thể lên đến 256 I/O. Riêng với FX3U có
thể lên đến 384 I/O. Số module mở rộng có thể lên đến 8 module.
- Loại PLC FX tích hợp nhiều chức năng trên CPU (Main Unit) như ngõ ra xung hai tọa độ, bộ
đếm tốc độ cao (HSC), PID, đồng hồ thời gian thực…
- Module mở rộng nhiều chủng loại như Analog, xử lý nhiệt độ, điều khiển vị trí, các Module
mạng như Cclink, Profibus….
- Ngoài ra còn có các board mở rộng (Extension Board) như Analog, các board dùng cho truyền
thông các chuẩn RS232, RS422, RS485, và cả USB.
- Để lập trình PLC ta có thể sử dụng các phần mền sau: FXGP_WIN_E,
GX_Developer.
- Các phương pháp lập trình như: Ladder, Instruction, SFC,…
3.3 LỰA CHỌN THIẾT BỊ CHO HỆ THỐNG:
_MELSEC FX có nhiều loại phiên bản khác nhau tùy thuộc vào bộ nguồn hay công nghệ
của ngõ ra. Ta có thể lựa chọn bộ nguồn cung cấp 100 – 220VAC, 24 VDC hay 12 – 24V
DC, ngõ ra là relay hoăc transistor.
Với yêu cầu của hệ thống cần sử dụng:
+14 đầu vào digital, 5 đầu vào analog;
+32 đầu ra digital
_Vây ta cần sử dụng bộ điều khiển phải đáp ứng đủ đầu vào và đầu ra.
Vây nhóm quyết định chọn bộ điều khiển FX3U-64MR/ES-A và dùng thêm 2 modul mở rộng
FX3U-4AD đê có đầu vào là analog.
3.4 GIỚI THIỆU VỀ BỘ ĐIỀU KHIỂN DÙNG TRONG HỆ THỐNG:
3.4.1 FX3U-64MR/ES-A:
3.4.1.1 Sơ đồ bố trí, hình ảnh minh họa và kích thước của FX3U:
37
Hình 3. 9 Sơ đồ FX3U-64MR/ES-A
Hình 3. 10 Hình ảnh PLC thực tế
38
Hình 3. 11 Sơ đồ kích thước của FX3U-64MR/ES-A
Với W= 220(8.67”) W: mm (inches)
W1= 193(7.6”) W1: mm (inches)
3.4.1.2 Đặc tính kỹ thuật FX3U-64MT/ES-A:
Tên sản phẩm FX3U-64MR/ES-A

Dòng sản phẩm FX3U series
Số đầu I/O 64
Dải điện áp 100 đến 240VAC
Kiểu đầu ra Relay
Số đầu vào 32
Số đầu ra 32
Kiểu đầu vào Sink/source
Tín hiệu điện áp đầu vào 24VDC
Kiểu lắp đặt DIN Rail
Thời gian đáp ứng 0.065μs
Dung lượng chương trình 64000 steps
Ngôn ngữ lập trình Ladder
Nhiệt độ hoạt động tối đa +55oC
Giao diện chương trình Computer, HMI
Nhiệt độ hoạt động tối thiểu 0oC
Kiểu kết nối USB, RS232C, RS485
Cáp kết nối FX-USB-AW, USB-SC09, USB-
SC09-FX
Điện năng tiêu thụ 45W
Kích thước WxHxD 220x90x86 mm
Dòng điện đầu ra 800mA
Trọng lượng 1kg
Bộ đếm 235
Timer 512
Xuất xứ Mitsubishi – Japan
39
Ngoài ra nó có khe cắm thẻ nhớ dạng cassetes, tích hợp điểu khiển vị trí, tốc độ xử lý
cao, có khả năng mở rộng modul vào/ra (các modul chức năng đặc biệt, modul ADP)
3.4.1.3 Sơ đồ chân và sơ đồ nối dây của FX3U-64MT/ES-A:
Hình 3. 12 Sơ đồ chân PLC
Giải thích sơ đồ chân

và sơ đồ nối dây:
+ S/S: chân này nối về 0V
nếu ta dùng kiểu nối source
và nối lên 24V nếu ra dùng
kiểu nối sink, L.N đầu vào
ta cấp nguồn xoay chiều
24VAC.
+0V/24V: khi ta cấp nguồn
220V/AC thì trong PLC sẽ
tạo ra nguồn 24V để sử
dụng.
+X0-X37 đầu vào digital.
+Y0-Y37 đầu ra digital.
+COM chân dùng để chọn
số chân sử dụng, ví dụ ta chỉ
sử dụng từ Y4 đến Y7 thì ta Hình 3. 13 Sơ đồ nối dây
nối COM2 xuống 0V nếu
dùng kiểu sink và nối lên 24V nếu dùng kiểu source.
_ Modul FX3U-64MR/ES-A dùng nguồn nuôi 220VAC:
+Tín hiệu vào thì có thể chọn: Source(PNP) cấp nguồn 24VDC vào 2 chân 24V và 0V, nối chân
S/S với 0V, khi các ngõ vào X nối với +24V thì on. Sink(NPN) nối chân S/S với chân 24V, khi
các ngõ vào X nối với 0V thì on.
+Đầu ra là relay tùy thuộc vào cơ cấu chấp hành mà bạn cấp nguồn 24VDC hoặc 220VAC cho
cơ cấu chấp hành.
3.4.2 MODUL MỞ RỘNG FX3U-4AD-ADP:
Vì đầu vào ta có sử dụng tín hiệu analog nên ta cần modul mở rộng để kết nối thêm, nhóm
quyết định chọn 2 modul FX3U-4AD-ADP để dùng cho 5 đầu vào analog.
40
Hình 3. 14 Minh họa module FX3U-4AD-ADP
3.4.2.1 Sơ đồ kích thước:
Hình 3. 15 Sơ đồ kích thước module
[1] trực tiếp gắn lỗ: 2 lỗ φ4.5 (0.18 ") (lắp vít: M4 vít),
[2] cáp mở rộng,
[3] ĐIỆN LED (màu xanh): sáng trong khi 5V DC điện được cung cấp từ PLC,
[4] Terminal block để cung cấp điện (24V DC) (M3 thiết bị đầu cuối vít),
[5] khối Terminal cho đầu vào analog,
41
[6] 24V LED (màu đỏ) thắp sáng trong khi 24V DC điện được cung cấp đúng với thiết bị đầu
cuối [24+] và [24-],
[7] LED A / D (màu đỏ): Đèn flash (tốc độ cao) trong A / D chuyển đổi,
[8] DIN rail móc lắp,
[9] DIN rail rãnh lắp ráp (35 mm (1,38 ") rộng).
3.4.2.2 Sơ đồ chân:
Hình 3. 16 sơ đồ chân module

3.4.2.3 Sơ đồ kết nối modul Analog:
Trong đó:
42
+Connection of external power supply line: Kết nối đường dây cấp điện bên ngoài
+If current input is selected: Nếu đầu vào kiểu dòng được chọn
+If voltage input is selected: Nếu đầu vào kiểu áp được chọn
_1. Đối FX3U series PLC (AC loại điện), các nguồn cung cấp điện phục vụ 24V DC cũng có
sẵn,
_2. [FG] thiết bị đầu cuối và các [mass] thiết bị đầu cuối được kết nối trong nội bộ. Không có
"FG" thiết bị đầu cuối cho CH1. Khi sử dụng CH1, kết nối trực tiếp đến
[mass ] thiết bị đầu cuối,
_3. Sử dụng một dây lá chắn xoăn 2 lõi cho dòng đầu vào tương tự, và tách nó ra từ đường dây
điện khác hoặc các dòng cảm ứng,
_4. Đối với các đầu vào dòng điện , ngắn mạch [V] thiết bị đầu cuối và các [I +] thiết bị đầu
cuối,
_5. Nếu có điện áp gợn trong điện áp đầu vào hoặc có tiếng ồn ở bên ngoài
hệ thống dây điện, kết nối một tụ điện khoảng 0,1 đến 0.47μF 25 V.
Kích thước bên ngoài, phân tên, và Terminal Layout:
Hình 3. 17 Cấu tạo và kích thước module
43
[1] DIN rail gắn rãnh (DIN rail: DIN46277),
[2] tấm Name,
[3] Khóa trượt bộ chuyển đổi đặc biệt. Được sử dụng để kết nối với bộ điều hợp đặc biệt thêm
vào phía bên trái cua đặc biệt này adapter,
[4] Bộ chuyển đổi đặc biệt kết nối bao gồm: tháo nắp tay để kết nối với bộ điều hợp đặc biệt bổ
sung về phía bên trái,
[5] Gắn lỗ trực tiếp: 2 lô φ4.5 (0.18 ") (lắp vít: M4 vít), không được sử dụng khi kết nối với
FX3GC / FX3UC Dòng PLC,
[6] ĐIỆN LED (màu xanh), thắp sáng trong khi 24VDC được cung cấp đúng với thiết bị đầu
cuối '24 + 'và '24 -',
[7] Terminal block (loai châu Âu): kết nối điện áp analog / tín hiêu hiện tại, và 24V cung cấp
điện DC,
[8] Kết nối bộ chuyển đổi đặc biệt: được sử dụng để kết nối bộ chuyển đổi đặc biệt này để đơn vị
chính PLC hoặc bộ chuyển đổi đặc biệt,
[9] DIN rail móc lắp,
[10] Bộ chuyển đổi đặc biệt ấn móc,
[11] Kết nối bộ chuyển đổi đặc biệt. Được sử dụng để kết nối truyền thông hoặc tương tự trường
hợp đặc biệt về phía bên trái.
3.5 LỰA CHỌN VÀ TÍNH TOÁN THIẾT BỊ CHO MẠCH ĐỘNG LỰC:
3.5.1 RƠ LE:
3.5.1.1 Định nghĩa:
Rơ le (relay) là một công tắc chuyển đổi, dùng để đóng cắt mạch điều khiển, nó hoạt
động bằng điện.
Nó là một công tắc vì nó 2 trạng thái ON và OFF.Rơ le ở trạng thái ON hay OFF phụ thuộc vào
có dòng điện chạy qua rơ le hay không.
3.5.1.2 Nguyên tắc hoạt động:
Khi có dòng điện chạy qua rơ le, dòng điện này sẽ chạy qua cuộn dây bên trong và tạo
ra một từ trường hút. Từ trường hút này tác động lên một đòn bẩy bên trong làm đóng hoặc
mở các tiếp điểm điện và như thế sẽ làm thay đổi trạng thái của rơ le. Số tiếp điểm điện bị
thay đổi có thể là 1 hoặc nhiều, tùy vào thiết kế.
Rơ le có 2 mạch độc lập nhau họạt động. Một mạch là để điều khiển cuộn dây của rơ le:
Cho dòng chạy qua cuộn dây hay không, hay có nghĩa là điều khiển rơ le ở trạng thái ON hay
OFF. Một mạch điều khiển dòng điện ta cần kiểm soát có qua được rơ le hay không dựa vào
trạng thái ON hay OFF của rơ le.
3.5.1.3 Cách chọn rơ le:
Cần quan tâm đến kích thước , kiểu chân và điện áp điều khiển cuộn dây rơ le để chọn
mô ̣t rơ le phù hợp với mạch
Bạn phải quan tâm đến điê ̣n trở của cuô ̣n dây. Vì điều này sẽ ảnh hưởng đến dòng cần cung
cấp cho cuô ̣n dây hoạt đô ̣ng I = U / R.
+ Tùy theo nhu cầu sử dụng mà chọn rơ le cho phù hợp, ở hệ thống này ta chọn rơ le 24 V
DC và dòng hoạt động là 1 A
3.5.2 LỰA CHỌN CONTACTOR:
44
Contactor (Công tắc tơ) hay còn gọi là Khởi động từ là khí cụ điện hạ áp, thực hiện việc
đóng cắt thường xuyên các mạch điện động lực. Contactor là thiết bị điện đặc biệt quan trọng
trong hệ thống điện. Nhờ có contactor ta có thể điều khiển các thiết bị như động cơ, tụ bù, hệ
thống chiếu sáng,... thông qua nút nhấn, chế độ tự động hoặc điều khiển từ xa
Hình 19:Minh họa contactor
3.5.2.2 Nguyên lý làm việc:

Nguyên lý hoạt động của contactor như sau: Khi cấp nguồn trong mạch điện điều
khiển bằng với giá trị điện áp định mức của Contactor vào hai đầu cuộn dây quấn trên phần
lõi từ đã được cố định trước đó thì lực từ sinh ra sẽ hút phần lõi từ di động và hình thành
mạch từ kín (lúc này lực từ sẽ lớn hơn phản lực của lò xo). Contactor bắt đầu trạng thái hoạt
động.
Nhờ bộ phận liên động về cơ giữa lõi từ di động và hệ thống tiếp điểm sẽ làm cho tiếp điểm
chính đóng lại và tiếp điểm phụ chuyển đổi trạng thái (khi thường đóng sẽ mở ra và khi thường
hở sẽ đóng lại), trạng thái này sẽ được duy trì. Khi nguồn điện ngưng cấp cho cuộn dây thì
contactor ở trạng thái nghỉ và các tiếp điểm lại trở về trạng thái ban đầu.
3.5.2.3 Phân loại:
Có nhiều cách phân loại contactor:
- Theo nguyên lý truyền động: Ta có contactor kiểu điện từ, kiểu hơi ép, kiểu thủy lực,…
Thường thì ta gặp contactor kiểu điện từ.
- Theo dạng dòng điện: Contactor điện một chiều và contactor điện xoay chiều.
- Theo kết cấu: Người ta phân contactor dùng ở nơi hạn chế chiều cao (như bảng điện ở gầm xe)
và ở nơi hạn chế chiều rộng (ví dụ buồng tàu điện).
- Theo dòng điện định mức: Contactor 9A, 12A, 18A,.... 800A hoặc lớn hơn.
- Theo số cực: Contactor 1 pha, 2 pha, 3 pha, 4 pha. Phổ biến nhất là contactor 3 pha.
- Theo cấp điện áp: Contactor trung thế, contactor hạ thế.
- Theo điện áp cuộn hút: Cuộn hút xoay chiều 220VAC, 380VAC,... cuộn hút 1 chiều 24VDC,
48VDC,...
45
- Theo chức năng chuyên dụng: Một số hãng chế tạo contactor chuyên dụng cho một ứng dụng
đặc thù ví dụ contactor chuyên dùng cho tụ bù của hãng Schneider,...
3.5.2.4 Các thông số cơ bản của contactor
– Điện áp Ui: là điện áp chịu được khi làm việc của contactor, nếu vượt quá điện áp thì contactor
sẽ bị phá hủy, hỏng.
– Điện áp xung chịu đựng: Uimp, khả nawg chịu đựng điện áp xung của contactor
– Điện áp Ue: giải điện áp mà contactor chịu được, trên mỗi contactor thời ghi rõ dải dòng và áp
làm việc mà nó chịu đựng được
– Dòng điện In: là dòng điện chạy qua tiếp điểm chính của contactor khi làm việc (tải định mức
và điện áp định mức)
– Dòng điện ngắn mạch Icu: dòng điện mà contactor chịu đựng được trong vòng 1s, thường nhà
sản xuất cung cấp theo loại contactor.
– Điện áp cuộn hút Uax: theo mạch điều khiển ta chọn, có thể là DC, AC, 110V hay 220V
3.5.2.5 Lựa chọn contactor
Động cơ được sử dụng trong hệ thống có các thông số sau :
Pdm= 7 Kw
U đm = 220V
Pđm 7000
=> I đm= = =32 ( A )
U đm 220
=> I ct =1.4∗I đm=1.4∗32
= 45 (A)
Vậy ta chon contactor có U đm = 220V và I ct = 45 A
3.5.3 LỰA CHỌN APTOMAT
Aptomat là tên thường gọi của thiết bị đóng cắt tự động ( cầu dao tự động ), trong tiếng
Anh nó được gọi là Circuit Breaker ( viết tắt là CB). NÓ là một thiết bị diện dung để tự động
đóng cắt các mạch điện ,bảo vệ hệ thống hay các thiết bị điện tránh khỏi trường hợp bị ngắn
mạch ,sụt áp… Aptomat còn được sử dụng để đóng cắt không thường xuyên các mạch làm
việc ở chế độ bình thường,giúp bảo vể các thiết bị điện
Hình 3. 18 Minh họa aptomat
46
3.5.3.2 Cấu tạo của aptomat:
Aptomat (MCB hay MCCB) thường được chế tạo có hai cấp tiếp điểm (tiếp điểm
chính và hồ quang) hoặc ba tiếp điểm (chính, phụ, hồ quang).
Khi đóng mạch, tiếp điểm hồ quang đóng trước, tiếp theo là tiếp điểm phụ, sau cùng là tiếp điểm
chính. Khi cắt mạch thì ngược lại, tiếp điểm chính mở trước, sau đến tiếp điểm phụ, cuối cùng là
tiếp điểm hồ quang. Như vậy hồ quang chỉ cháy trên tiếp điểm hồ quang, do đó bảo vệ được tiếp
điểm chính để dẫn điện. Dùng thêm tiếp điểm phụ để tránh hồ quang cháy lan vào làm hư hại
tiếp điểm chính.
Hình 3. 19 Cấu tạo Aptomat MCCB Schneider
3.5.3.3 Phân loại:

Có nhiều cách để phân loại aptomat nhưng người ta thường phân loại theo cấu tạo
gồm có :
Aptomat tép – MCB (MCB viết tắt của cụm từ Miniature Circuit Breaker ): là các thiết
bị đóng ngắt loại tép, nhỏ có thể ghép với nhau
Aptomat khối – MCCB (MCCB viết tắt của Moulded Case Circuit Breaker) : là thiết bị
đóng cắt có vỏ đúc nguyên khối còn gọi tắt là aptomat khối.
3.5.3.4 Các thông số kỹ thuật của Aptomat:
In: Dòng điện định mức. Ví dụ: MCCB 3P 250A 36kA, In = 250A.
- Ir: là dòng hoạt động được chỉnh trong phạm vi cho phép của Aptomat. Ví dụ aptomat chỉnh
dòng 250A có thể điều chỉnh từ 125A đến 250A.
- Ue: Điện áp làm việc định mức.
- Icu: Dòng cắt ngắn mạch là khả năng chịu đựng dòng điện lớn nhất của tiếp điểm trong 1 giây.
- Icw: Khả năng chịu dòng ngắn mạch trong 1 đơn vị thời gian.
47
- Ics: khả năng cắt thực tế khi xảy ra sự cố của thiết bị. Khả năng này phụ thuộc vào từng nhà sản
xuất do công nghệ chế tạo khác nhau. Ví dụ cùng một hãng sản xuất nhưng có 2 loại MCCB là
Ics = 50% Icu và Ics = 100% Icu.
AT: Ampe Trip (dòng điện tác động)
AF: Ampe Frame (dòng điện khung). Ví dụ NF250A 3P 200A và NF250A 3P 250A đều có AF
= 250A nhưng một cái sẽ tác động khi dòng vượt quá AT = 200A, một cái sẽ tác động khi dòng
vượt quá AT = 250A. Thông số AT/AF cho biết độ bền của tiếp điểm đóng cắt. Ví dụ Aptomat
250AT/400AF sẽ có độ bền cao hơn Aptomat 250AT/250AF, kích thước aptomat 400AF cũng
lớn hơn, giá thành cao hơn.
Characteritic cuver: là đường cong đặc tính bảo vệ của CB (đường cong chọn lọc của CB).
Đây là thông số rất quan trọng, quyết định cho việc chọn CB ở vị trí nào trong hệ thống điện.
Mechanical/electrical endurace: Số lần đóng cắt cơ khí cho phép/ số lần đóng cắt điện cho
phép.
3.5.3.5 Cách lựa chon aptomat:
Việc lựa chọn aptomat, chủ yếu dựa vào: dòng điện tính toán đi trong mạch; dòng điện quá tải;
tính thao tác có chọn lọc.
Ngoài ra lựa chọn Aptomat còn phải căn cứ vào đặc tính làm việc của phụ tải và Aptomat
không được phép cắt khi có quá tải ngắn hạn ( thường xảy ra trong điều khiện làm việc bình
thường như dòng điện khởi động, dòng điện đỉnh trong phụ tải công nghệ)
Yêu cầu chung là dòng điện định mức của mức bảo vệ Iap không được bé hơn dòng điện
tính toán của mạch:
Iap ≥ Itt
Tùy theo đặc tính và điều kiện làm việc cụ thể của phụ tải, người ta hướng dẫn lựa chọn dòng
điện định mức của móc bảo vệ bằng 125%, 150% hay lớn hơn nữa so với dòng điện
tính toán của mạch.
Sau cùng ta chọn Aptomat theo các số liệu kỹ thuật đã cho của nhà chế tạo.
Đô ̣ng cơ sử dụng trong hê ̣ thống có các thông số sau:
Pdm= 7 Kw
U đ m= 220V
P đ m 7000
=> I đ m= = =32 ( A )
U đ m 220
=> I ap=1.5∗I đ m=1.5∗32
= 48 (A)
Vậy chọn loại aptomat có dòng bằng 48A
48
3.6 BẢN VẼ SƠ ĐỒ MẠCH ĐIỆN:
Từ những tính toán , lựa chọn các phần tử mạch điện như trên ta có sơ đồ mạch điện ( bao
gồm sơ đồ mạch điều khiển, sơ đồ mạch trung gian và sơ đồ mạch động lực ):
3.7 KẾT LUẬN:
Chương này khái quát cho bạn đọc về cách lựa chọn bộ điều khiển CPU, modul mở rộng
đầu vào analog cũng như các thiết bị bảo vệ như relay, aptomat, contactor.
49
50
CHƯƠNG 4. THIẾT KẾ SƠ ĐỒ THUẬT TOÁN VÀ CHƯƠNG TRÌNH ĐIỀU KHIỂN
4.1 LƯU ĐỒ THUẬT TOÁN:

4.1.1 Khâu 1: vùng 1 & vùng 2
51
4.1.2 Khâu 2: vùng 3
52
53
54
55
56
4.1.7 Khâu 7: vùng cung cấp
4.2 CHƯƠNG TRÌNH ĐIỀU KHIỂN:

4.2.1 CHƯƠNG TRÌNH LADDER
57
58
59
60
61
62
63
64
4.3 KẾT LUẬN
Chương này giúp bạn hiểu hơn về cách điều khiển hệ thống thông qua lưu đồ thuật toán
và chương trình điều khiển. Chương trình điều khiển thì có thể tùy vào từng người mà có
nhiều cách viết khác nhau, miễn sao mà hệ thống chạy đúng theo mong muốn của người sử
dụng.
Qua đồ án môn học Điều Khiển Logic với đề tài: “Thiết kế chương trình điều khiển logic cho hệ
thống xử lí nước thải” đã giúp em hiểu hơn về: Ngôn ngữ ladder, thiết bị digital, PLC, thiết bị
analog làm việc với PLC, cách xây dựng một chương trình Logic,…
Qua quá trình học tập, nghiên cứu đồ án và sự hướng dẫn tận tình, vui vẻ của Tiến sĩ Nguyễn
Khánh Quang, em đã hoàn thành nhiệm vụ đồ án được giao của đồ án.
DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

1. FX3S/FX3G/FX3GC/FX3U/FX3UC Series Programmable Controllers
2. FX3U-4AD-ADP USER'S MANUAL
65

xử lý nước thải

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

xử lý nước thải

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

TRƯỜNG ĐẠI HỌC BÁCH KHOA

BỘ MÔN TỰ ĐỘNG HOÁ

ĐIỀU KHIỂN LOGIC

ĐỀ TÀI: THIẾT KẾ CHƯƠNG TRÌNH ĐIỀU KHIỂN LOGIC

CHO HỆ THỐNG XỬ LÍ NƯỚC THẢI

GVHD: TS NGUYỄN KHÁNH QUANG

SVTH: BÙI QUỐC LÝ

Đà Nẵng,… tháng …… năm 2021

2.2 Các thiết bị sử dụng trong hệ thống.....................................................................................17

MỤC LỤC HÌNH ẢN

Hình 2. 1 Cảm biến độ PH...............................................................................................................4

Hình 3. 1 Hình ảnh minh họa PLC................................................................................................26

1.1 Sơ đồ công nghệ

Hình 1. 1 Sơ đồ công nghệ

1.2 Nguyên lý làm viêc

Bể trung hòa gốm có các bộ phận chính sau :

2.1.1 Cảm biến độ PH

Hình 2. 1 Cảm biến độ PH

2.1.1.1 Giới thiệu chung

Hình 2. 2 Cảm biến độ đục

WQ-730 gồm 4 dây kết nối, trong đó :

2.2 Các thiết bị sử dụng trong hệ thống

2.2.1 Hệ Thống Sục khí:

l min(m3/m2.h) 43 42 38 32 28 24 4 3.5 3 2.5

Hình 2. 4Sơ đồ nguyên lý máy thổi khí

2.2.1 Máy Khuấy(trộn) Chìm:

Hình 2. 5Máy khuấy chìm

Thông số kỹ thuật của máy khuấy chìm GM18B471T1-4T6KA0 :

_Đường kính cánh khuấy: 191mm _Điện áp: 380V

_Số cánh quạt: 3 _Tốc Độ: 1370RPM

_Cấp độ bảo vệ: IP68 _Xuất sứ: Italia

Hình 2. 7 Cấu tạo máy khuấy chìm

Hình 2. 8 Cấu tạo van

Hình 2. 9 cấu tạo máy bơm chìm

Hình 2. 11 Cấu tạo của phao điện

2.4 Kết luận:

3.1 GIỚI THIỆU VỀ PLC

Hình 3. 1 Hình ảnh minh họa PLC

Hình 3. 2 Minh họa công việc của PLC

Chỉ tiêu so Relay Mạch Số Máy tính PLC

Hình 3. 3 Hệ thống PLC

3.1.3 NGÔN NGỮ LẬP TRÌNH:

Hình 3. 6 Mô tả thuật toán trong chương trình

Hình 3. 7 Mô tả thuật toán trong chương trình

Hình 3. 8 Mô tả thuật toán trong chương trình

Hình 3. 10 Hình ảnh PLC thực tế

Tên sản phẩm FX3U-64MR/ES-A

Hình 3. 12 Sơ đồ chân PLC

Giải thích sơ đồ chân

Hình 3. 15 Sơ đồ kích thước module

Hình 3. 16 sơ đồ chân module

Hình 3. 17 Cấu tạo và kích thước module

Hình 19:Minh họa contactor

3.5.2.2 Nguyên lý làm việc:

Hình 3. 18 Minh họa aptomat

Hình 3. 19 Cấu tạo Aptomat MCCB Schneider

3.5.3.3 Phân loại:

3.7 KẾT LUẬN:

4.1 LƯU ĐỒ THUẬT TOÁN:

4.2 CHƯƠNG TRÌNH ĐIỀU KHIỂN:

DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO

You might also like