GIẢI PHẪU HỆ

SINH DỤC

Anatomy of reproductive system

1
Ths.Bs.Võ Nguyên Thủ
 MỤC TIÊU

1. Nêu tên các thành phần cơ quan sinh dục nam

2. Mô tả vị trí, hình thể ngoài, liên quan và hình thể trong
của tinh hoàn
3. Mô tả hình thể ngoài và cấu tạo của mào tinh
4. Mô tả đường đi và liên quan các đoạn ống dẫn tinh
5. Nêu vị trí, hình thể, liên quan và CN của TLT
6. Mô tả hình thể và cấu tạo dương vật
7. Kể tên các lớp cấu tạo của bìu 2
 MỤC TIÊU

8. Kể tên các thành phần của cơ quan sinh dục nữ

9. Mô tả vị trí, hình thể ngoài, phương tiện cố định và
mạch máu của buồng trứng

10. Nêu vị trí và thành phần của vòi tử cung

11. Mô tả hình thể ngoài, liên quan, hướng và tư thế, cấu

tạo, hình thể trong, phương tiện cố định và MM tử cung
12. Mô tả hình thể của âm đạo và bộ phận SD ngoài nữ
3
 SINH DỤC NAM

HỆ THỐNG ỐNG
DẪN TINH

TUYẾN TIỀN LIỆT

DƯƠNG VẬT TUYẾN

HÀNH NIỆU
ĐẠO

ỐNG MÀO TINH

TINH HOÀN 4
 SINH DỤC NAM

TiỀN LiỆT TUYẾN

TÚI TINH
ỐNG PHÓNG TINH

ỐNG DẪN TINH TUYẾN HÀNH

NiỆU ĐẠO
MÀO TINH

TINH HOÀN CÁC TUYẾN

BÌU
CƠ QUAN SẢN XUẤT DƯƠNG VẬT SINH DỤC NGOÀI
DẪN, LƯU T.TRÙNG 5
 SINH DỤC NAM
TINH HOÀN
HÌNH THỂ NGOÀI

- HÌNH BẦU DỤC, NẶNG 20g

BAO PHỦ BẰNG LỚP TRẮNG

- KÍCH THƯỚC: 2,5cm x 3cm x 5cm

- 2 MẶT: MẶT NGOÀI LỒI,
MẶT TRONG PHẲNG
S MẦU PHỤ
- 2 BỜ: BỜ TRƯỚC, BỜ SAU TINH HOÀN

- 2 CỰC D
CỰC TRÊN (MẦU PHỤ TINH HOÀN)
CỰC DƯỚI (CÓ DÂY CHẰNG BÌU)
6
 SINH DỤC NAM
TINH HOÀN
CHỨC NĂNG

CHỨC NĂNG NGOẠI TIẾT

TINH TRÙNG

CHỨC NĂNG NỘI TIẾT

TESTOSTERON
(ANDROGEN)
7
SINH DỤC NAM

TINH HOÀN

8
 SINH DỤC NAM
TINH HOÀN
HÌNH THỂ TRONG

Tiểu thùy tinh hòan

(400)
Trung Thất tinh hòan
Lớp trắng
9
 SINH DỤC NAM
TINH HOÀN ỐNG MÀO TINH

HÌNH THỂ TRONG ỐNG XUẤT NHỎ

(12- 15 Ống)

NÓN XUẤT

ỐNG SINH
TINH XOẮN
(2- 4 Ống, dài 0,7 m

ỐNG SINH
TINH THẲNG

LƯỚI TINH
LEYDIG TRUNG THẤT 10
 SINH DỤC NAM
MÀO TINH

- HÌNH CHỮ C, GỒM CÓ

ĐẦU, THÂN, ĐUÔI

- ĐẦU ÚP VÀO CỰC TRÊN TINH HOÀN

- THÂN, ĐUÔI KHÔNG DÍNH VÀO TH
(BỜ SAU TRÊN)

11
 SINH DỤC NAM
MÀO TINH ỐNG MÀO TINH
DÀI 6 m,
ĐƯỜNG KÍNH 0,4 mm
ỐNG DẪN TINH
DÀI 40 – 45 cm
ĐƯỜNG KÍNH 2 mm
(Mào tinh  lồi tinh)

ỐNG XUẤT NHỎ

ỐNG DẪN TINH
(TRONG MÀO TINH)
12
 SINH DỤC NAM
ỐNG DẪN TINH

6- TIỀN LIỆT TUYẾN

5- SAU BÀNG QUANG

4- CHẬU HÔNG

3- ỐNG BẸN

2- ĐOẠN THỪNG TINH

1- ĐOẠN MÀO TINH

13
 SINH DỤC NAM
ỐNG DẪN TINH
ĐOẠN THỪNG TINH

- ỐNG DẪN TINH

- ĐỘNG MẠCH, ĐÁM RỐI TK ỐNG DẪN TINH
TĨNH MẠCH DÂY LEO
- ĐỘNG – TĨNH MẠCH TINH HOÀN
- DÂY CHẰNG PHÚC TINH MẠC

14
 SINH DỤC NAM
ĐOẠN THỪNG TINH
Maïc tinh ngoøai (töø maïc cô CBN)
OÁng daãn tinh

Ñm tinh hoøan
Lôùp cô bìu (töø cô CBT)
Tm tinh hoøan
(Ñr Tm daây leo)

Maïc tinh trong (töø Bao tinh hoøan

maïc ngang) (Töø Dc phuùc tinh maïc)

Maïc tinh ngoøai

Ñm tinh hoøan
Lôùp cô bìu Tm tinh hoøan
(Ñr Tm daây leo)
Maïc tinh trong
Di tích oáng PTM
OÁng daãn tinh
Ñm & Tm oáng daãn tinh
15
 SINH DỤC NAM
TÚI TINH MẶT SAU
NIỆU QUẢN
BÀNG QUANG

ĐOẠN SAU
BÀNG QUANG

ỐNG DẪN TINH

BẮT CHÉO
PHÍA TRƯỚC
NIỆU QUẢN
BÓNG TINH

TÚI TINH
NIỆU ĐẠO
TIỀN LIỆT TUYẾN
60% TINH DỊCH 16
 SINH DỤC NAM
TIỀN LIỆT TUYẾN

BỌC NIỆU ĐẠO TIỀN LIỆT

2 THÙY, 1 EO, HÌNH NÓN
30% TINH DỊCH, PROSTAGLANDIN
20 – 30% PHỨC HỢP TUYẾN ỐNG -TÚI TUYẾN TIỀN LIỆT
(PROSTATE)

TUYẾN HÀNH
NIỆU ĐẠO
COOPER

17
 SINH DỤC NAM
TIỀN LIỆT TUYẾN

18
 SINH DỤC NAM
TIỀN LIỆT TUYẾN EO
NIỆU ĐẠO
TÚI BẦU DỤC TLT
LỒI TINH
THÙY GiỮA
THÙY T
THÙY P

ỐNG MẠC TLT

19
PHÓNG TINH
 SINH DỤC NAM
TIỀN LIỆT TUYẾN

ỐNG
PHÓNG TINH

20
 SINH DỤC NAM
TIỀN LIỆT TUYẾN

21
 SINH DỤC NAM

TUYẾN HÀNH NIỆU ĐẠO

DỊCH NHẦY
KHI XuẤT TINH
TRUNG HÒA ACIDE- ÂM ĐẠO

TUYỀN HÀNH HOÀNH

NiỆU ĐẠO NiỆU DỤC

22
 SINH DỤC NAM
DƯƠNG VẬT
LỖ NiỆU ĐẠO NGOÀI
(MiỆNG SÁO)
1. QUI ĐẦU
RÃNH QUI ĐẦU
CÓ NẾP HÃM
QUI ĐẦU
VẬT XỐP
2. THÂN
VẬT HANG

TẠNG CƯƠNG

TRỤ
DƯƠNG VẬT

23
 SINH DỤC NAM
DƯƠNG VẬT

3. RỄ DV
QUI ĐẦU

VẬT XỐP

VẬT HANG

24
 SINH DỤC NAM
DƯƠNG VẬT
ĐỘNG MẠCH
DA
MU DƯƠNG VẬT
T/C DƯỚI DA

ĐỘNG MẠCH
MẠC NÔNG SÂU DƯƠNG VẬT

MẠC SÂU
LỖ NiỆU ĐẠO

25
 SINH DỤC NAM
BÌU
1. DA, 2. CƠ BÁM DA, 3. MÔ DƯỚI DA

4. MẠC NÔNG
MẠC TINH NGOÀI
5. CƠ BÌU

6. MẠC SÂU
MẠC TINH TRONG

7. LỚP BAO
TINH HOÀN

26
 SINH DỤC NAM
BÌU
DA BÌU

MẠC NÔNG

MẠC TINH NGOÀI

CƠ BÌU
VÁCH BÌU
MẠC TINH TRONG

LÁ THÀNH
BAO TINH HOÀN
LÁ TẠNG
BAO TINH HOÀN

27
 SINH DỤC NAM

? ?

?
? ?
? ?
?
? ?
?
? ?
? ?
? 28
 SINH DỤC NỮ
ĐẠI CƯƠNG

VÒI TRỨNG

BUỒNG TRỨNG
(CHẬU HÔNG BÉ)

TỬ CUNG

ÂM ĐẠO

CƠ QUAN SINH DUC

NGOÀI
29
 SINH DỤC NỮ
BUỒNG TRỨNG

- HÌNH HẠT ĐẬU, CHẬU HÔNG BÉ

- KÍCH THƯỚC 1cm x 2cm x 3cm

- 2 MẶT: MẶT NGOÀI (HỐ BT),

MẶT TRONG (TUA VÒI, RUỘT)

- 2 BỜ: BỜ TỰ DO, BỜ MẠC TREO

- 2 ĐẦU: ĐẦU VÒI, ĐẦU TỬ CUNG

- TẠNG DUY NHẤT TRONG Ổ PHÚC MẠC

30
 SINH DỤC NỮ
BUỒNG TRỨNG Bờ mạc treo
DC. treo BT
DC. Riêng BT

Đầu vòi
Đầu tử cung
Mặt trong
Mặt ngoài Bờ tự do
31
 SINH DỤC NỮ
BUỒNG TRỨNG
DC. Rộng
(TRƯỚC)

Đm chậu ngoài (TRÊN)

HỐ BUỒNG TRỨNG Đm chậu trong (SAU) Niệu quản (SAU) 32
 SINH DỤC NỮ
BUỒNG TRỨNG
PHƯƠNG TIỆN CỐ ĐỊNH DC treo BT

mạc treo BT

DC. Riêng BT

DC vòi - BT
33
 SINH DỤC NỮ
BUỒNG TRỨNG
MẠCH MÁU

TM- đám rối dây

leo kèm ĐM

Đm buồng trứng

NHÁNH BT- Đm tử cung

 SINH DỤC NỮ
BUỒNG TRỨNG CHỨC NĂNG NGOẠI TIẾT

TRỨNG

SƠ CẤP

TRƯỞNG THÀNH
ESTROGEN

PROGESTERON NANG DEGRAFF

NOÃN

CHỨC NĂNG NỘI TIẾT HOÀNG THỂ 35

 SINH DỤC NỮ
VÒI TRỨNG – VÒI TC (FALLOPE)

Eo Bóng
10 cm

Phễu

CẤU TẠO:
1. THANH MẠC (D/C RỘNG)
2. DƯỚI THANH MẠC
3. LỚP CƠ
4. NIÊM MẠC:
LÔNG CHUYỂN (TRỨNG  TC)
Phần tử cung 36
(Hẹp nhất)
 SINH DỤC NỮ
VÒI TRỨNG

37
 SINH DỤC NỮ
VÒI TRỨNG

38
 SINH DỤC NỮ
TỬ CUNG

TRỰC
CHẬU TRÀNG
HÔNG BÉ
ÂM ĐẠO

X.MU
BQ

39
 SINH DỤC NỮ
TỬ CUNG

ĐÁY
4,5 cm
THÂN TỬ CUNG
4 cm

NÓN CỤT

EO TỬ CUNG
0,5 cm
2,5 cm CỔ TỬ CUNG
4,5 cm
40
 SINH DỤC NỮ
TỬ CUNG

90º

120º

41
 SINH DỤC NỮ
TỬ CUNG
TÚI CÙNG SAU
TỬ CUNG- TRỰC TRÀNG
DOUGLAS

BUỒNG TRỨNG

TỬ CUNG

TÚI CÙNG TRƯỚC

BÀNG QUANG- TỬ CUNG

ÂM ĐẠO 42
 SINH DỤC NỮ
TỬ CUNG
PHƯƠNG TiỆN CỐ ĐỊNH

DC. TC-cùng
DC. Rộng

DC. Ngang cổ TC
DC. tròn
âm đạo
43
 SINH DỤC NỮ
TỬ CUNG
HÌNH THỂ TRONG

BUỒNG TC

LỚP NIÊM MẠC

LỚP THANH MẠC

DƯỚI THANH MẠC

LỚP CƠ ( DỌC – VÒNG – RỐI)

CỔ TC- LỚP CƠ
( DỌC – VÒNG – DỌC)
44
 SINH DỤC NỮ
TỬ CUNG
HÌNH THỂ TRONG
buồng TC

ống cổ TC

45
 SINH DỤC NỮ
TỬ CUNG
MẠCH MÁU

ĐỘNG MẠCH
TỬ CUNG

NIỆU QUẢN

ĐM CHẬU TRONG
46
 SINH DỤC NỮ
TỬ CUNG
nhánh vòi MẠCH MÁU
NHÁNH TẬN
nhánh BT

Đm BT

Đm tử cung

1,5 cm
niệu quản

47
 SINH DỤC NỮ
TỬ CUNG

48
 ÂM ĐẠO

ĐẦU TRÊN

THÀNH TRƯỚC
THÀNH SAU

TRỤC ÂM ĐẠO
ĐẦU DƯỚI CHẾCH RA TRƯỚC
VÀ XUỐNG DƯỚI
49
 ÂM ĐẠO

VÒM ÂM ĐẠO: TÚI BỊT

TRƯỚC, 2 BÊN ,SAU

8 cm

50
 ÂM ĐẠO

GỜ
ÂM ĐẠO

NIÊM MẠC: TRONG

DƯỚI NIÊM: MM, TẠNG CƯƠNG
CƠ: DỌC-NGOÀI, VÒNG-TRONG
51
 SINH DỤC NGOÀI

ÂM VẬT
GÒ MU

MÔI LỚN

MÔI BÉ

TIỀN ĐÌNH

ÂM HỘ

52
HÃM MÔI ÂM HỘ LỖ NIỆU ĐẠO
 SINH DỤC NGOÀI
TUYẾN VÚ XƯƠNG ĐÒN

HỐ MỠ DƯỚI DA

DA

TUYẾN SỮA

nhú vú

quầng vú
MỠ SAU VÚ

CƠ NGỰC LỚN
rãnh dưới vú

53
GIẢI PHẪU HỆ

NỘI TIẾT
54
 MỤC TIÊU

1. Kể tên các cơ quan hệ nội tiết

2. Nêu đặc điểm chung tuyến nội tiết

3. Mô tả vị trí, chức năng, hình thể ngoài, mạch máu

và cấu tạo của tuyến yên

4. Mô tả vị trí, chức năng, hình thể ngoài và liên quan

của tuyến giáp

5. Mô tả vị trí, chức năng, hình thể ngoài, cấu tạo của55

tuyến thuợng thận
ĐẠI CƯƠNG

56
 ĐẠI CƯƠNG
ĐẶC ĐIÊM CHUNG
Tuyến nội tiết
Không ống tiết, đổ  máu
Mạch máu phong phú
Lượng nhỏ - hormon
 TD lớn:CH, phát triển, sinh sản..

Tuyến ngoại tiết

57
 ĐẠI CƯƠNG
 Tuyến nội tiết
– Tuyến yên
– Tuyến tùng
– Tuyến giáp
– Tuyến cận giáp
– Tuyến thượng thận
• Vỏ thận
• Tủy thận

 Tuyến hỗn hợp

– Tuyến tụy
– Gan
– Thận
– Tuyến sinh dục
58
 ĐẠI CƯƠNG

HỆ THẦN KINH HỆ NỘI TIẾT

RH
IH

59
 ĐẠI CƯƠNG

• Cơ chế giải phóng hormon

– Dịch thể: [Ca] thấp  PTH

– Thần kinh: TK ∑  tủy thượng thận

– Nội tiết: TSH, ACTH, FSH, LH …

60
ĐẠI CƯƠNG

Vùng dưới đồi

Tuyến yên
Tuyến giáp
Tuyến cận giáp

T. Thượng thận

Tuyến tụy
Buồng trứng
Tinh hoàn

61
 ĐẠI CƯƠNG

THỂ VÚ
GIAO THOA THI GIÁC

CUỐNG TUYẾN YÊN

VÙNG HẠ ĐỒI
(HYPOTHALAMUS)
62
ĐẠI CƯƠNG

63
ĐẠI CƯƠNG

64
TUYẾN YÊN

HỐ YÊN, ĐẬY HOÀNH YÊN

KT :1 – 1.2 CM

65
 TUYẾN YÊN

DƯỚI ĐỒI
THỂ VÚ

GIAO
THÙY TRƯỚC THOA
CUỐNG T.YÊN
PHỄU
TRUNG GIAN THÙY SAU
PHẦN XA TUYẾN YÊN
THẦN KINH

66
TUYẾN YÊN

67
 TUYẾN YÊN

MẠCH MÁU

Động mạch
tuyến yên trên

Động mạch Đám rối mao

tuyến yên dưới mạch sơ cấp
Đám rối mao
mạch thứ cấp

Tế bào tuyến

68
68
TUYẾN YÊN

69
 TUYẾN GIÁP

ĐM GIÁP TRÊN
(CẢNH NGOÀI)
- TUYẾN LỚN NHẤT
40 – 42 G
SỤN GIÁP - 2 THÙY (P VÀ T) NỐI EO
- 2 BÊN:
SỤN GIÁP
TUYẾN GIÁP KQ 2 SỤN NHẪN
KHÍ QUẢN
KQ 4
- LIÊN QUAN:
ĐM CẢNH CHUNG + BAO CẢNH
KHÍ QUẢN + TK QUẶT NGƯỢC
+ TUYẾN CẬN GIÁP
ĐM GIÁP DƯỚI
(THÂN GIÁP CỔ - ĐM DƯỚI ĐÒN)
70
 TUYẾN GIÁP

XƯƠNG MÓNG
MÀNG
GIÁP MÓNG

SỤN GIÁP
ĐƯỢC CỐ ĐỊNH:
THANH VÀ KHÍ QUẢN SỤN NHẪN
 DI ĐỘNG KHI NUỐT
 PHÂN BiỆT BƯỚU THÁP
THÙY PHẢI
EO
THÙY TRÁI

KHÍ QUẢN

71
 TUYẾN GIÁP

T3: Triiodothyronine
T4: Tetraiodothyronine
- Thyroxine -
72
TUYẾN GIÁP

73
 TUYẾN CẬN GIÁP

HORMON:
PTH (PARATHYROID HORMON)
 CHUYỂN HOÁ CANXI

2 cặp tuyến nâu vàng, hạt gạo

Sau tuyến giáp
74
 TUYẾN THƯỢNG THẬN

BÊN PHẢI:
BÊN TRÁI:
KHỐI Δ (3 MẶT):
BÁN NGUYỆT
GAN
(3 MẶT):
HOÀNH
TRƯỚC
THẬN
SAU
THẬN

3 X 2 X 1 CM
3 – 6 gam
75
TUYẾN THƯỢNG THẬN

Epinerphrin, norepinerphrin
76
 TUYẾN TÙNG

HÌNH NÓN
VÙNG TRÊN ĐỒI
5 – 8 mm
SAU DẬY THÌ: Ca  CẢN QUANG
MELATONIN

77
 TUYẾN ỨC

SAU XƯƠNG ỨC
TRUNG THẤT: TRÊN, TRƯỚC
TE (PHÁT TRIỂN), NL (THOÁI HÓA)
THYMOPOIETIN VÀ THYMOSIN
ĐÁP ỨNG MIỄN DỊCH

78
TUYẾN HỖN HỢP

TỤY (NỘI ,NGOẠI)

GAN
RUỘT
TINH HOÀN
BUỒNG TRỨNG
TUYẾN TiỀN LIỆT
THẬN

79
80